ABD DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ

ABD
DOĞAL
TAŞ
SEKTÖRÜ
ÜLKE RAPORU
Nisa Özdemir
ABD GENEL BĠLGĠLER
Yüzölçümü bakımından dünyanın 4. en büyük ülkesi olan ABD aynı zamanda 315 milyonluk
nüfusuyla üçüncü en büyük nüfusa sahip ülkedir. BaĢkanlık sistemiyle yönetilen federal bir
cumhuriyettir. Federal devlet yapısı 50 eyalet ve baĢkent Washington DC’yi içerir.
ABD’nin sahip olduğu baĢlıca doğal kaynaklar; kömür, bakır, kurĢun, molibden, fosfat,
uranyum, boksit, altın, demir, cıva, nikel, gümüĢ, tungsten, çinko, petrol ve doğal gazdır.
Tablo 1. ABD Genel Bilgiler
Nüfus
BaĢkent
Yüzölçümü
KiĢi baĢına GSYĠH
GSYĠH artıĢ oranı
ĠĢsizlik oranı
Döviz kuru
Telefon kodu
BaĢlıca Metropolitanlar
Dil
Din
Yönetim ġekli
Federal BaĢkan
Toplam Ġthalat Değeri
Toplam Ġhracat Değeri
315 milyon
Washington
9 161 923 km2
49,791$ (2012)
%2.3 (2012)
%7.8 (Aralık 2012)
1€ = 1,32$ (Aralık 2012)
+1
New York (19,0), Los Angeles (13,0), Chicago
(,95), Dallas-Forth Worth (6,5), Houston (6,1),
Philadelphia (6), Washington DC (5,7), Miami
(5,7), Atlanta (5,4), Boston-Cambridge-Quincy
(4,6).(Temmuz 2011)
Ġngilizce
% 51,3 Protestan, % 23,9 Roma Katoliği, % 1,7
Mormon, % 1,6 Diğer Hristiyan, % 1,7 Musevi,
% 0,7 Budist, % 0,6 Müslüman, % 14,6
diğerleri, % 4 hiçbir dine
inanmayan
Federal Cumhuriyet
Barack H Obama
1,750,693,850$ (2012 - son üç ay verileri dahil
değil)
1,151,861,600$ (2012 - son üç ay verileri dahil
değil)
ABD Nüfus Bürosu (US Census), CIA, The World Factbook, USA
ABD GENEL EKONOMĠK DURUM
Dünyanın en büyük ithalatçısı konumunda olan ABD'nin GSYĠH'sı 15,1 trilyon dolardan
fazladır. 2007 yılında yaĢanan kriz sonucu her ne kadar ekonomik durgunluk yaĢanmıĢ ve
iĢsizlik baĢ göstermiĢse de 2010 yılından sonra ABD'de bir toparlanma gerçekleĢmiĢtir.
Arap Baharı, Avrupa borç krizi ve Japonya depremi, 2011 yılında ABD'yi olumsuz etkileyen
faktörlerin baĢında gelmiĢtir. Özel sektör, üretim ve hizmetlerin büyük bir bölümünü
2
gerçekleĢtirir. ĠĢsizlik oranı 2010 yılında %9,6, 2011 yılında %9 ve 2012 yılında ise %7,8
olarak gerçekleĢmiĢtir. Zengin doğal kaynakları ve nitelikli iĢ gücü açısından zengin bir
ülkedir. Krizden sonra en fazla geliĢme gösteren sektörler: perakendecilik, biliĢim, sanat ve
eğlence sektörüdür. Kriz sonrası olumsuz bir seyir izleyen sektörler ise inĢaat, finans ve
sigortacılık sektörüdür. Eyaletler arasında gelir dağılımı açısından farklılıklar vardır. En fazla
GSYĠH'ya sahip olan Kaliforniya iken; daha sonra Teksas, New York, Florida ve Ġllinois
gelmektedir. Ülkenin yıllar itibariyle dıĢ ticareti Ģu Ģekildedir;
Tablo 2. ABD DıĢ Ticaret Değerleri
ABD DıĢ Ticaret Değerleri (Milyar Dolar)
Yıl
Ġhracat
Ġthalat
Hacim
Denge
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2011*
2012*
818
904
1.037
1.163
1.300
1.057
1.277
1.481
1.369,50
1.433,00
1.525
1.732
1.919
2.017
2.165
1.602
1.967
2.265
2.042,50
2.111,80
2.287
2.574
2.956
3.146
3.438
2.632
3.212
3.720
3.412,00
3.544,80
-651
-766
-882
-820
-838
-518
-658
-758
-673
-678,8
Ocak-KasımDönemi
Trademap, ABD Ekonomik Analiz Bürosu (US BEA)
Tablo 3. GSYĠH’nın Sektörlere Göre Dağılımı
2009
a
2010
a
2011
a
2012
c
2013
c
2014
c
2015
c
2016
Tarım
1
1,1
1,2
1,2
1,2
1,2
1,2
1,2
Sanayi
18,3
18,7
19,2
19,1
18,9
18,7
18,5
18,3
Hizmetler 80,7
80,2
79,6
79,7
79,8
80,1
80,3
80,5
c
a Gerçekleşen, b EIU tahmini, c EIU Projeksiyonu
EIU- Economist Intelligence Unit, United States of America, Country Forecast, Ağustos 2012
DOĞAL TAġ SEKTÖRÜ
Doğal taĢ sektörü madencilik sektörünün alt sektörlerinden olan, kullanım alanlarının özellikle
inĢaat ve dekorasyon sektörlerinde yaygınlaĢmasıyla üretimi ve tüketimi hızla artan ve
böylece ülke ekonomisine önemli bir katkısı olan sektör dalını ifade eder. Öne çıkan doğal
taĢlar; mermer, traverten, granit, kireç taĢı, oniks, kayağan taĢı, kalker, konglomera diyabaz,
3
serpantin, tektonik breĢ ve bazalttır. Traverten genellikle dıĢ alanlarda; kalker, iĢlenmesi zor
olmasına rağmen iç ve dıĢ mekânlarda; Oniks (su mermeri), iç mekânlarda; granit, genellikle
dıĢ kaplama ve yer döĢemede; serpantin, dıĢ cephelerde kullanılır.
DÜNYA DOĞAL TAġ TĠCARETĠ
2011 yılına göre dünya doğal taĢ ithalatı 17 milyar dolar olup, baĢlıca ithalatçı ülkeler; %
14,6’lık payıyla Çin; %14,4’lük payıyla ABD, % 5,1’lik payıyla Japonya, % 4,8’lik payıyla
Kore, %4.6'lık payıyla Almanya ve % 3.8'lik payıyla Fransa'dır. Bu ülkeleri BirleĢik Krallık,
Ġtalya ve Suudi Arabistan izler. 2008 yılında yaĢanan krizden sonra dünya doğal taĢ ithalat
değerlerinde büyük bir düĢüĢ yaĢanmıĢ, 2008'de 17 milyar dolar olan ithalat 2009'da 13,8
milyar dolara inmiĢtir.
Dünya doğal taĢ ihracatı ise; 2011 yılında toplam 17 milyar dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Çin
%30,9’luk payıyla birinci sırada yer alırken; Ġtalya %13'lük payıyla ikinci sırada, Türkiye
%9,7’lik payıyla üçüncü sırada yer alır. Bu ülkeleri Hindistan, Ġspanya, Brezilya, Portekiz ve
Yunanistan izlemiĢtir. ABD dünya doğal taĢ ihracatında 2011 verilerine göre, %0,9’luk
payıyla 12. sırada yer alır.
AMERĠKA’DAKĠ DOĞAL TAġ SEKTÖRÜ
ABD’de mermer varlıkları olarak; kalker, breĢ, konglomera, granit, siyenit, serpantin ve
diyabaz oluĢumları bulunmaktadır. Amerika dünyanın en büyük dıĢ ticaret hacmine sahip
olup aynı zamanda en büyük doğal taĢ alıcısıdır. Doğal taĢların inĢaat ve dekorasyon
sektöründe kullanımının artmasıyla, doğal taĢa duyulan talep artmıĢ; bu da üretimin
artmasıyla birlikte ABD ithalatının artmasını da sağlamıĢtır. Doğal taĢ sektörü de 2008 yılında
yaĢanan küresel krizden en fazla zarar gören sektörlerden birisi olmasına rağmen ve krizden
sonra sektör daha da küçülüp sonuç olarak rekabette artıĢ ve kârda düĢüĢ yaĢanmasına
rağmen, son dönemlerde doğal taĢlara gösterilen ilgi ve talep büyük oranda artmıĢtır.
Çin’den sonra en büyük doğal taĢ pazarı Amerika'dadır. Detaylı kullanım alanları olarak;
mutfak ve banyolar, Ģömineler, zemin döĢemeleri, kaldırım taĢı, dıĢ cephe kaplamacılığı,
yürüyüĢ yolları, merdiven basamakları sayılabilir. Bunlara ek olarak; çeĢitli mobilyalar ve
hediyelik eĢyalarda da mermer kullanımına rastlanmaktadır. ABD 680291 GTĠP’LĠ iĢlenmiĢ
mermer, traverten ve su mermerini en çok Türkiye'den ithal eder. 680221 GTĠP nolu basitçe
kesilmiĢ veya yontulmuĢ (yüzeyleri düz ve yassı olan) mermer, traverten ve su mermerini ise
en çok Ġtalya’dan, ikinci olarak Türkiye daha sonra Meksika ve Çin'den ithal etmektedir. En
fazla iĢlenmiĢ granit alımı yaptığı ülkeler ise sırasıyla Brezilya, Çin, Hindistan, Ġtalya ve
Kanada’dır. Türkiye ise 16. Sırada yer almaktadır.
4
Tablo 4. ABD’nin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı – Ülke Bazında Paylar
ÜLKELER
Türkiye
Ġtalya
Çin
Meksika
Ġspanya
2007
2008
36,8% 34,7%
21,8% 24,4%
10,9% 12,4%
9%
7,5%
7,3%
6,4%
2009
35,4%
22,7%
15,8%
7,2%
5,7%
2010
37,9%
20,1%
17,2%
7,9%
5,7%
2011
39%
21,7%
15,6%
7,5%
5,9%
2012
37,3%
26%
15,1%
6,2%
4,9%
www.trademap.org
ġekil 1. ABD'nin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı- Ülke Bazında Grafik
45,00%
40,00%
39%
37,90%
35,00%
35,40%
34,70%
37,30%
Türkiye
İtalya
30,00%
25,00%
26%
24,40%
22,70%
20,00%
15,80%
15,00%
21,70%
20,10%
17,20%
Meksika
15,60%
15,10%
7,50%
5,90%
6,20%
4,90%
12,40%
10,00%
7,50%
6,40%
5,00%
7,20%
5,70%
7,90%
5,70%
Çin
İspanya
0,00%
2008
2009
2010
2011
2012
www.trademap.org
Ham blok alımlarla, iĢlenmiĢ ürün alımları kıyaslandığında ham blok alımlarının ABD
ithalatında kapladığı yer çok azdır. ABD ham blok alımlarını ise en fazla sırasıyla Hindistan,
Çin, Kanada ve Ġtalya’dan almaktadır. Bunların içinde de en fazla ham blok mermer,
traverten alımını Çin’den yapmaktadır. Daha sonra Kanada, Hindistan, Güney Afrika ve Ġtalya
gelmektedir.
2010 yılında tüm iĢlenmiĢ ürünlerin tüm doğal taĢ ithalatındaki payı %98,7 iken; 2011 yılında
bu oran %98,8 olmuĢtur.
5
ABD’nin ithal ettiği iĢlenmiĢ ürünlerin içinde en fazla alım yaptığı ürün ise 680293 GTĠP nolu
iĢlenmiĢ granittir. Bu ürünü ise ABD en fazla sırasıyla Türkiye, Ġtalya, Çin, Meksika ve
Ġspanya'dan alır.
Tablo 5. ABD’nin Doğal TaĢ Ġthalat Verileri – Ürün Gruplarına Göre
2008
ÜRÜN
GRUBU
ADI
Granit
Blok
2009
DEĞER
MĠKTAR
(TON)
(*1.000
USD)
2010
DEĞER
MĠKTAR
(TON)
(*1.000
USD)
2011
DEĞER
MĠKTAR
(TON)
(*1.000
USD)
DEĞER
MĠKTAR
(TON)
(*1.000
USD)
308.937
50.022
114.808
23.149
175.729
24.023
155.433
22.673
MermerTraverten
Blok
13.594
8.226
6.833
4.131
5.818
3.518
9.548
4.652
Kayağan
TaĢı Blok
7.239
4.074
2.898
1.476
5.804
2.543
4.432
2.125
329.770
62.322
124.539
28.756
187.351
30.084
169.413
29.450
Blok
Toplamı
Granit
ĠĢlenmiĢ
1.485.835 1.357.346 1.054.810
855.817 1.478.602 1.070.881 1.297.633 1.139.014
Mermer
Traverten
ĠĢlenmiĢ 1.228.739 1.106.681
751.948
686.212
810.046
684.171
845.355
735.698
ĠĢlenmiĢ
Diğer
TaĢlar
Kayağan
TaĢı
ĠĢlenmiĢ
Tabii
TaĢlardan
Karo;
Granül,
Parça ve
Tozlar
1.327.021
561.875
932.898
368.768
648.749
364.859
358.182
302.431
230.764
226.238
128.215
161.676
158.618
187.181
156.233
182.261
67.824
46.104
52.488
35.087
66.281
40.932
79.911
53.671
6
Tabii
TaĢlardan
Kaldırım
ve
DöĢeme
TaĢları
52.980
17.911
80.802
12.932
17.728
8.392
53.084
10.260
İşlenmiş
Toplamı
4.393.163 3.316.155 3.001.161 2.120.492 3.180.024 2.356.416 2.790.398 2.423.335
Doğal
Taşlar
Toplamı
2452785
4.722.933 3.378.477 3.125.700 2.149.248 3.367.375 2.386.500 2.959.811
www.trademap.org
ġekil 2. ABD DOĞAL TAġ ĠTHALAT VERĠLERĠ- ÜRÜN GRUPLARINA GÖRE ġEKĠL
Granit Blok
Mermer-Traverten Blok
46,44%
29,99%
Kayağan Taşı Blok
Granit İşlenmiş
7,43%
12,33%
Mermer Traverten İşlenmiş
0,09%
0,19%
0,92%
İşlenmiş Diğer Taşlar
2,19%
0,42%
www.trademap.org
ABD'nin 2007 yılından sonra dünya doğal taĢ ithalat değerlerinde büyük bir düĢüĢ
yaĢanmıĢtır. ABD doğal taĢ ithalat değeri 2007-2008 yılları arasında %15,6’lık bir küçülme,
2008- 2009 yılları arasında da %36,4’lük bir küçülme yaĢamıĢtır. 2010-2011 yılları arasında
ise %2,8’lik bir büyüme gerçekleĢtirmiĢtir.
ABD, 2011 yılında 2,4 milyar dolarlık; 2012 yılında ise 2,48 milyar dolarlık iĢlenmiĢ doğal taĢ
ithalatı yapmıĢ (2012 Aralık ayı hariç) ve dünya ithalatındaki payı 2011 yılı itibariyle
%14,4’tür. Amerika ithalatının %59'unu Brezilya, Çin ve Ġtalya'dan gerçekleĢtirmektedir. Diğer
öne çıkan ülkeler, Türkiye ve Hindistan'dır. ABD doğal taĢ ithalatında, 2011 yılında %25,3
7
pay ile Brezilya birinci sırada yer alırken; Çin %18,4 ile ikinci sırada yer almaktadır. Bu
ülkeleri %14,4 ile Ġtalya, %13,6 ile Türkiye ve % 11,1 ile Hindistan izlemektedir. 2012 yılında
ise ülkelerin oranları Ģu Ģekildedir: Brezilya %25,6, Çin %18,8, Ġtalya %14,6, Türkiye %13,1
ve Hindistan %11,4.
ABD doğal taĢ ihracatı 2011 yılında 159 milyon dolar, 2012 yılında ise aralık ayı hariç 148,5
milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. ABD'nin en fazla ihraç ettiği ülkeler Kanada, Çin, Ġtalya,
Meksika, BirleĢik Krallık ve Brezilyadır. 2011 yılı itibariyle Kanada % 55,5'lik payıyla ilk sırada
yer alırken, Türkiye ise %0,1’lik payı ve 100 bin dolarlık değeriyle alt sıralarda yer almaktadır.
Tablo 6. ABD’nin Doğal TaĢ Ġthalatı – Ülkeler Bazında
2007
Sıra
Ülke
2008
2009
2010
2011
DEĞER
DEĞER
DEĞER
DEĞER
DEĞER
MĠKTAR
MĠKTAR
MĠKTAR
MĠKTAR
MĠKTAR
(TON) (1.000$) (TON) (1.000$) (TON) (1.000$) (TON) (1.000$)
(TON) (1.000$)
1
BREZĠLYA
971.186
755.596
623.112
598.508
543.294
401.461
794.925
560.095
622.056
571.387
2
ÇĠN
916.685
754.077
849.911
710.615
560.108
523.198
630.742
553.459
648.350
546.892
3
ĠTALYA
599.015
689.632
467.518
577.934
196.158
311.838
269.977
306.107
193.683
323.079
4
TÜRKĠYE
778.840
515.127
716.464
406.417
439.003
258.519
486.088
279.158
494.064
304.943
5
HĠNDĠSTAN
722.239
425.056
646.979
385.469
389.541
230.595
471.132
274.195
446.404
288.267
6
KANADA
251.373
121.987
120.450
112.888
119.146
87.724
126.141
87.507
164.568
93.683
7
MEKSĠKA
209.175
170.568
157.186
114.361
105.960
66.636
86.991
70.533
124.013
72.050
8
ĠSPANYA
164.397
155.060
178.599
113.473
95.376
64.880
81.920
63.360
76.325
70.340
9
TAYVAN
53.839
60.609
54.052
44.919
25.486
32.977
30.042
34.589
24.547
31.136
10
PORTEKĠZ
26.338
26.289
36.130
34.118
25.194
21.930
13.586
18.230
17.003
18.971
11
ĠSRAĠL
66.946
47.998
77.434
39.186
18.579
18.016
11.577
13.386
10.470
13.581
12
PERU
33.847
33.624
38.205
30.420
13.841
14.270
14.187
13.766
20.937
13.242
13
ENDONEZYA
19.035
12.926
17.335
15.043
10.853
10.525
12.646
14.866
10.816
13.045
14
FRANSA
114.090
26.622
65.282
25.742
8.195
16.676
12.526
12.442
9.537
12.377
15
YUNANĠSTAN
18.239
28.117
15.221
25.259
6.989
15.490
5.200
9.744
6.312
11.123
16
SUUDĠ
ARABĠSTAN
2.028
1.746
298
337
133
211
10.877
8.813
10.306
9.033
17
MISIR
24.531
17.964
19.980
13.150
12.180
8.266
14.757
7.581
12.040
7.212
18
ALMANYA
8.253
12.405
28.391
13.371
3.432
5.581
2.733
4.786
4.518
7.001
19
PAKĠSTAN
10.976
17.218
8.174
13.540
4.791
7.759
4.287
6.481
6.926
5.198
20
DOMĠNĠK
CUM.
16.049
7.803
12.130
7.750
9.752
4.496
8.620
3.641
11.010
5.026
362.987
120.554
590.082
95.977
537.689
48.200
278.421
43.761
45.926
35.199
5.370.068
4.000.978
4.722.933
3.378.477
3.125.700
2.149.248
3.367.375
2.386.500
2.959.811
2.452.785
DĠĞERLERĠ
TOPLAM
www.trademap.org
8
Tablo 7. ABD’nin Doğal TaĢ Ġhracatı – Ülkeler Bazında
2007
MĠKTAR
(TON)
ÜLKE
Kanada
2008
DEĞER
(1.000$)
MĠKTAR
(TON)
2009
DEĞER
(1.000$)
MĠKTAR
(TON)
2010
DEĞER
(1.000$)
MĠKTAR
(TON)
2011
DEĞER
(1.000$)
MĠKTAR
(TON)
DEĞER
(1.000$)
210.852
64.453
234.818
70.940
254.959
64.859
291.849
73.714
311.901
88.542
Çin
58.124
20.796
48.274
19.436
39.182
13.740
53.604
19.810
47.055
19.160
Ġtalya
19.011
6.674
24.192
9.814
14.520
7.140
12.870
5.909
18.368
9.567
Meksika
14.251
13.775
16.386
11.994
6.307
5.670
4.977
5.998
11.335
5.345
BirleĢik
Krallık
5.610
4.360
4.053
7.403
4.718
3.135
2.182
4.504
1.540
3.229
Brezilya
189
299
887
546
306
346
913
1.043
25.097
3.000
Bahama
15.937
7.611
11.469
5.524
4.998
4.546
11.423
3.657
4.262
2.738
8.098
6.242
3.513
5.596
2.211
2.751
3.093
2.572
3.486
2.107
Ġspanya
918
482
1.717
1.104
449
315
732
568
1.278
1.691
Panama
611
253
494
628
203
216
348
289
955
1.211
Hong Kong
911
695
5.641
2.561
205
301
1.137
541
2.321
1.199
Suudi
Arabistan
1.068
714
552
479
75
149
316
517
1.567
1.114
Singapur
805
379
30
47
4.449
2.410
727
429
1.389
1.073
Belçika
1.179
976
6.173
5.456
1.213
477
1.757
636
2.000
985
Cayman
Islands
1.839
1.627
3.725
2.501
3.716
1.807
1.013
1.148
1.020
974
Hollanda
451
848
160
313
114
165
250
92
2.629
923
Venezuella
1.415
1.068
2.032
1.316
976
1.165
332
442
1.033
915
Tayvan
1.650
1.189
2.422
987
2.677
848
1.233
353
1.392
870
Barbados
981
806
892
1.026
2
1.474
601
592
598
807
Jamaika
809
810
814
764
175
201
796
722
830
801
Diğerleri
48.354
28.750
42.675
24.818
25.959
17.845
27.166
15.610
21.748
13.375
393.063
162.807
410.919
173.253
367.414
129.560
417.319
139.146
461.804
159.626
Kore
Cumhuriyeti
TOPLAM
www.trademap.org
TÜRKĠYE- ABD DOĞAL TAġ TĠCARETĠ
ABD'nin Türkiye'den 2001 yılında 97,8 milyon dolar değerinde gerçekleĢtirdiği doğal taĢ
ithalatı 2002 yılında değerde % 50 oranında bir artıĢ kazanarak 147 milyon dolar olmuĢtur.
Aynı Ģekilde miktarda da %67,5 oranında bir artıĢ gerçekleĢmiĢ ve 158 bin tondan 265 bin
tona doğru bir artıĢ gerçekleĢmiĢtir.
2003 yılında ABD'nin Türkiye'den doğal taĢ ithalatı yine büyük bir artıĢ göstermiĢ ve değerde
% 45 oranında bir büyümeyle 213 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Doğal taĢ ithalat
miktarı da 361 bin ton olarak gerçekleĢmiĢ ve 2002-2003 yılları arasındaki miktar büyüme
oranı % 36 olmuĢtur.
9
2004 yılında ise; ABD, Türkiye'den 306 milyon dolar değerinde doğal taĢ ithalatı
gerçekleĢtirmiĢ, 2003 ve 2004 yılları arasındaki değer artıĢı; % 43,5 olarak gerçekleĢirken;
doğal taĢ ithalat miktarı da 524 bin ton olarak gerçekleĢmiĢ ve miktar büyüme oranı da bu
yıllar arasında % 45,2 olmuĢtur.
2004-2005 yılları arasında ise ABD'nin Türkiye'den doğal taĢ ithalatı %44'lük bir büyümeyle
441 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Doğal taĢ ithalat miktarı da aynı Ģekilde 728 bin ton
olmuĢ ve %38,8’lik bir büyüme görülmüĢtür.
2005-2006 yılları arasında gerçekleĢen miktar büyüme oranı ise geçen seneye göre azalmıĢ
ve %10,5’luk bir büyümeyle 804 bin ton olarak gerçekleĢmiĢtir. Doğal taĢ ithalat değeri ise,
%14,8’lik bir büyüme oranıyla 506 milyon olarak gerçekleĢmiĢtir.
2006-2007 yılları arasında büyüme oranında belirgin bir düĢüĢ olmuĢ ve %1,6 oranında bir
büyümeyle ABD doğal taĢ ithalat değeri, 515 milyon dolar olmuĢtur. 2007 yılında ABD doğal
taĢ ithalat miktarı %-3 oranında bir düĢüĢle 778 bin ton olmuĢtur.
2008 yılında, 406 milyon dolarlık ABD doğal taĢ ithalat değeri, 2007 yılına göre, değerde %21,1 oranında bir düĢüĢ yaĢamıĢtır. Doğal taĢ ithalat miktarı ise yine %-8 oranında bir düĢüĢ
yaĢamıĢ ve 716 bin ton olmuĢtur.
2009 yılında ise yaĢanan kriz sebebiyle doğal taĢ ithalat değer ve miktarında belirgin bir
düĢüĢ gözlenir. 439 bin ton olarak gerçekleĢen doğal taĢ ithalat miktarı % -38,7 oranında bir
düĢüĢ yaĢamıĢtır. Aynı Ģekilde ithalat değeri de %-46 oranında bir düĢüĢle 258 milyon dolar
olarak gerçekleĢmiĢtir.
2010 yılında ise, bir önceki seneye göre ABD doğal taĢ ithalat değerinde bir artıĢ olmuĢ ve
%8'lik büyümeyle 279 milyon dolar olarak gerçekleĢmiĢtir. Miktar bazında ise; %10,7'lik
büyümeyle 486 bin ton doğal taĢ ithal edilmiĢtir.
2011 yılında ise ABD doğal taĢ ithalat değeri %9,2'lik büyümeyle 304 milyon dolar olarak
gerçekleĢmiĢ, miktar bazında ise %1,6'lık büyümeyle 494 bin ton doğal taĢ ithal edilmiĢtir.
10
ġekil 3. ABD'nin Türkiye'den Doğal TaĢ Ġthalatı- Yıllar Bazında Değer Verileri Grafiği
(milyon dolar)
600
515
506
500
441
406
400
306
300
304
279
258
213
200
147
100
97,8
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
ġekil 4. ABD'nin Türkiye'den Doğal TaĢ Ġthalatı- Yıllar Bazında Miktar Verileri Grafiği
(bin ton)
900
804
800
778
728
700
716
600
524
500
486
494
439
400
361
300
265
200
158
100
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
11
2007
2008
2009
2010
2011
ĠġLENMĠġ MERMER VE TRAVERTEN ĠTHALATI
Dünya iĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalat paylarına baktığımızda ABD'nin 2011 yılı
itibariyle % 21,8’lik bir oran ve 735 milyon dolarlık değerle ilk sırada yer aldığını görürüz.
ABD'yi takip eden diğer ülkeler ise Suudi Arabistan, Kore, BirleĢik Arap Emirlikleri, Hindistan
ve Kanada'dır. ABD'nin 2008 yılından sonra iĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalat miktarında
belirgin bir düĢüĢ olduğu, dünya ithalat değerleri içindeki payının 2008 yılında %31,5’tan
2011 yılında %21,8’e düĢtüğü görülür. Ġthalat değeri ise 1,1 milyar dolardan 735 milyon
dolara düĢmüĢtür. 2012 yılında ise ABD'nin iĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalatı aralık ayı
hariç 739 milyon dolar olmuĢtur.
ABD'nin en fazla alım yaptığı ülkeler sırasıyla 2011 yılı itibariyle; 286,9 milyon dolar ve %
39'luk bir payla Türkiye'dir. Daha sonra %21,7’lik payla Ġtalya, %15,6’lık payla Çin, %7,5’luk
payla Meksika ve %5,9’luk payla Ġspanya’dır. 2012 yılında ise ABD, Türkiye'den 277 milyon
dolarlık iĢlenmiĢ mermer ve traverten almıĢ ve Türkiye, ABD iĢlenmiĢ mermer ve traverten
pazarında %37,7’lik bir pay almıĢtır.
Tablo 8. ABD’nin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı
ÜLKE
2007
Miktar
(ton)
2008
Değer
(1000$)
Miktar
(ton)
2009
Değer
(1000$)
Miktar
(ton)
2010
Değer
(1000$)
Miktar
(ton)
2011
Değer
(1000$)
Miktar
(ton)
Değer
(1000$)
Türkiye
733322
482115
645979
384188
378358
243250
440991
259165
469006
286988
İtalya
173041
285840
153671
269661
82781
155859
79478
137299
80035
159888
Çin
150931
143388
119632
137017
106577
108130
114061
117419
109928
115071
Meksika
136738
118583
96971
83471
73524
49169
64881
54308
67776
55031
İspanya
84406
95940
58452
70356
34538
39108
37862
39035
40903
43437
Peru
30698
31369
34935
28382
11962
12384
12988
12585
18182
11814
Yunanistan
16396
25972
13887
22892
6315
14364
4441
8910
5649
10500
Hindistan
15814
18173
10522
15746
6870
9049
6343
8268
6501
8218
9633
6521
8360
7984
6239
6147
7282
6394
5565
5841
16892
17716
14541
13093
7533
8904
4743
6261
4351
5442
7775
12201
5863
9583
3544
5247
2936
4358
5201
3976
18004
13427
14084
9426
8636
5926
9615
3936
7087
3736
Brezilya
5223
5200
4941
5895
2155
2413
2388
2432
2741
3453
Tayvan
3255
4698
2690
4281
1591
2858
1759
3138
1861
3313
Portekiz
4482
6295
4944
8224
2480
3970
1862
3158
1878
3213
Kanada
6640
3572
1618
3208
669
2491
4305
2244
6104
2587
795
1365
958
1572
362
654
534
849
1198
1985
Fransa
1060
4419
720
2075
606
1875
952
1690
1383
1437
Hong Kong
1794
3487
703
1300
418
710
516
732
966
1281
Filippinler
4247
3400
2280
2444
1475
1436
1506
1480
1082
986
Endonezya
İsrail
Pakistan
Mısır
Almanya
12
Diğerleri
Dünya
37143
27377
32988
25883
15315
12268
10603
10510
7958
7501
1458289
1311058
www.trademap.org
1228739
1106681
751948
686212
810046
684171
845355
735698
Doğal taĢ ithalatına Ģehirler bazında baktığımızda 2011 yılı için Los Angeles Ģehrinin 377,6
milyon dolarla birinci, New York Ģehrinin 368 milyon dolarla ikinci, Houston Galveston
Ģehrinin ise 222 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldığı görülür.
Eyaletler bazında iĢlenmiĢ granit rakamlarına baktığımızda, 2011 yılı itibariyle Los Angeles
Ģehrinin 136 milyon dolar ve %20,8'lik payla ilk sırada yer aldığı görülür. Daha sonra gelen
Ģehirler sırasıyla 132 milyon dolar ve %20,09'luk payla New York, 82 milyon dolar ve
%12,4'lük payla Miami'dir. 2008 yılında Ģehirlerin ithal ettiği iĢlenmiĢ granit değerlerinde
büyük bir düĢüĢ görülür.
ĠĢlenmiĢ mermer ve traverten ithalatına eyaletler bazında baktığımızda yine Los Angeles
Ģehrinin 135,9 milyon dolar ve %20,5'lik payıyla ilk sırada yer alır. New York 132 milyon dolar
ve %19,9’luk payıyla ikinci sırada Miami ise 84 milyon dolar ve %12,6’lık payıyla üçüncü
sırada yer alır.
Tablo 9. ġehirlerin ĠĢlenmiĢ Mermer ve Traverten Ġthalatı
ġehir
2010
2011
Yüzdelik
DeğiĢim
2008
2009
Los Angeles, CA
219,145
137,594
133,598
135,975
1.8%
New York, NY
199,536
124,6
117,237
132,152
12.7%
Miami, FL
126,453
83,351
84,226
84,004
-0.3%
Houston-Galveston,
TX
79,223
48,938
49,6
56,482
13.9%
Savannah, GA
62,866
32,355
29,138
37,046
27.1%
Laredo, TX
47,575
28,35
32,434
33,5
3.3%
Detroit, MI
26,072
19,435
26,951
29,139
8.1%
San Francisco, CA
36,698
22,528
25,772
25,272
-1.9%
1000 dolar
13
2010 - 2011
El Paso, TX
29,295
18,161
19,404
19,247
-0.8%
Norfolk, VA
17,015
10,034
10,473
13,073
24.8%
Chicago, IL
21,026
12,904
11,728
10,921
-6.9%
Buffalo, NY
8,701
7,824
9,486
10,865
14.5%
Dallas-Fort Worth, TX
2,942
1,888
6,645
10,078
51.7%
15,136
12,09
9,541
9,168
-3.9%
11,078
902,76
91,256
994,016
7,169
567,22
54,387
621,608
2,21
568,445
46,923
615,368
8,356
615,278
47,716
662,994
278.0%
8.2%
1.7%
7.7%
Baltimore, MD
Tampa, FL
Ara toplam
Diğerleri
Toplam
www.usitc.gov
AMERĠKA’DAKĠ DOĞAL TAġ SEKTÖRÜNDE DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKEN
HUSUSLAR
Sektöre yalnız ürün değil aynı zamanda hizmet sağlandığı da unutulmamalıdır. Bu genellikle
önemsenmeyen bir noktadır ancak müĢterilere sunulan ürün kadar hizmetin de kalitesinin
çok önemli olduğu unutulmamalıdır.
Amerika'daki doğal taĢ sektöründe, firmalar seçimlerini ilk baĢta sunulan hizmet kalitesine;
daha sonra sağlanan ürün kalitesine bakarak yaparlar. Hizmet kalitesi, ürün kalitesinden
önde gelmektedir. MüĢteriyi dikkatlice dinlemek, düzenli ziyaretlerle ilgi göstermek, verilen
sözleri tutmak, anlaĢma evresinde müĢteriye karĢı tutum ve profesyonellik, hizmetteki önemli
kısımlardan sadece bazılarıdır.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta ise kriz dönemlerinde var olan müĢterilerle
çalıĢmanın, pazarda yeni müĢteriler bulmaktan çok daha kârlı olduğudur. Bu Ģekilde; var olan
müĢteriler, sektördeki diğer potansiyel müĢterileri tavsiye edebilirler. Pazarda yeni firmalar
bulmak yerine var olan müĢteriler üzerinde yoğunlaĢmak; özellikle ekonomik kriz
dönemlerinde doğal taĢ Ģirketlerinin krizi en az kayıpla atlatmalarını ve rakiplerine karĢı kriz
sonrası avantaj kazanmalarını sağlar.
Bir doğal taĢ Ģirketi, pazarda ancak müteahhitler, mimarlar, inĢaat Ģirketleri vb müĢterilerden
oluĢan gruba ürün sağlayabildiği müddetçe ayakta kalır ve büyür. ġirketler en kârlı ve verimli
14
çalıĢtıkları müĢterileri ellerinde tutmalıdırlar. Bu da müĢteri iliĢkileri yöntemiyle sağlanabilir.
MüĢteri iliĢkileri yöntemi; ilk olarak var olan müĢterilerin analizi yapılarak baĢlar. Örneğin;
müĢterinin ortalama sipariĢ değeri ne kadardır? Hangi sıklıkla müĢteri ediniliyor? Ya da
müĢteri hangi sıklıkla hizmetten yararlanıyor tarzındaki sorularla yöntemin uygulanmasına
baĢlanabilir. Bu Ģekilde, bir doğal taĢ Ģirketi müĢterilerini iki ya da üç gruba ayırarak,
hangilerinin öncelikli hale gelmesi gerektiğini ve diğerlerinden daha avantajlı olduğunu
bulabilir.
Diğer bir önemli nokta, müĢterilerin mali risk analizine sürekli dikkat etmektir. ABD; bireylerin
ve Ģirketlerin finans ve saygınlık kayıtlarını tutan veritabanı Ģirketleri açısından zengindir. Bir
doğal taĢ sektörü firması pazara girmeden önce; Amerika'daki herhangi bir müĢteri ya da
Ģirketin finansal risk durumlarını rahatlıkla öğrenebilir.
Amerika pazarına girerken en risksiz ve en verimli yol; ürünü öncelikle iyi yapılanmıĢ
toptancılara ya da ithalatçılara pazarlamak olarak görülebilir. GeçmiĢ yıllarda bazı Türk
mermer firmaları partnerlik kurarak ya da direkt olarak büyük mağazalar/toptan satıĢ yerleri
açarak pazara girmeye çalıĢmıĢlardır. Bu durum hem rekabeti arttırmıĢ hem de Türk
ürünlerinin fiyatını düĢürmüĢtür.
Ürünün pazarda tek olmasını sağlamak ve taklit algısının oluĢumunu engellemek için ya
pazara hızlı bir giriĢ yapılmalı ya da ürünün üretimini yapan fabrikayla anlaĢarak belli bir
bölge veya devlet için tüm satıĢ hakları elde edilmelidir.
Amerika'da doğal taĢ sektöründe yer alan firmalar özellikle ihracatçının çalıĢtığı diğer
firmalara, ürün kalitesine, ürün kalitesinin devamlılığına, müĢteri hizmetine dikkat eder.
Üreticinin söz verdiği kalitede, ürün sağlaması çok önemlidir. Ürün kalitesinin diğer bir
yansıtıcısı, üretim aĢamasında ürünü kontrol etmektir. Bunun sağlanması Amerika'daki
firmaları kazanmada bir artı olabilir.
Türkiye, Amerikalılar tarafından egzotik ve gizemli bir ülke olarak görülmektedir. Bu
doğrultuda bir marka oluĢumu sağlanması Türk firmalarının; rakiplerinin arasından kolayca
sıyrılmasını ve öne çıkmasını sağlayabilir.
Sadece belirli bir bölgede yoğunlaĢmak ve pazar payı kapmak için fiyatı düĢürmek yanlıĢ bir
politika olarak görülebilir. Stratejik planlamayla doğru fiyat politikaları uygulanması kâr
düzeyini arttıracaktır.
Ġhracatçı firmalar tarafından ürünlerin katalog ve dijital resimlerinin yer aldığı bir web sitesi
hazırlanması ve sitenin Ġngilizceye çevrilmesi hem tanınırlılığı arttırıp pazarlama için fırsatlar
yaratacak hem de enerji ve para tasarrufu sağlayacaktır.
15
Amerika'nın güneyi ve kuzeyi kıyaslandığında; evlerin büyüklüğü bakımından bir fark göze
çarpar. Kuzey'de örneğin New York ve civarında daha küçük boyutlarda ürünler tercih
edilirken, güneye indikçe havanın ısındığını, evlerin büyüdüğünü ve buna bağlı olarak tercih
edilen ürünlerin de boyutunun arttığını görürüz.
Renk bakımından ise; genellikle tercih mat renklerden yana olup, grinin, beyazın ön plana
çıktığı görülür. Mermer ve granit alımlarında genellikle beyaz gibi açık renkler tercih edilir.
Bu bilgiler doğrultusunda; farklı eyaletlere göre farklı hedefler oluĢturulabilir.
Bir diğer önemli bilgi ise; perakende satıĢ yapacakların Amerika'da yerleĢmiĢ olan posta
kodu analizi yapmalarının avantaj sağlayacağıdır.
Amerika pazarına girmek isteyen firmaların fuarları takip edip, dağıtımcılarla iĢbirliği yapması
kesinlikle önerilir.
ABD doğal taĢ pazarında iĢlenmiĢ ürünlerde Ġtalya'nın hâkimiyeti göze çarpar. Marka
oluĢumunun Ġtalya'dan örnek alınarak gerçekleĢtirilmesi ve pazarda hâkimiyet kazanmak için
fiyat düĢürmekten ziyade; marka oluĢturularak yapılması avantajlı bir adım olacaktır. Yine de
Amerikalılar için markadan ziyade öncelikli olarak kalite ve fiyat daha önemlidir.
Mimarlık firmalarıyla direkt bağlantı kurarak tasarımları bu doğrultuda gerçekleĢtirmek; bu
doğrultuda ilgili kurum ve kuruluĢlardan destek alınması, ticari ortaklıklar gerçekleĢtirip
fuarlara katılmak pazarda yer edinmek açısından son derece önemlidir.1
DOĞAL TAġ PAZARINDA DAĞITIM KANALLARI
Doğal taĢ sektöründe alıcılar; ithalatçılar, toptancılar, distribütörler, perakendeciler,
müteahhitler ve mimarlar olarak gruplandırılabilir. Büyük toptancı firmalar ürünü ithal ettikten
sonra, dağıtıcı firmalar aracılığıyla satarlar. Ġthalatçılar genelde iç piyasa için alım yapıp,
doğal taĢın son kullanıcısı da olabilmektedirler. Distribütörlerin, müĢteri bulma, ürün
sergileme, nakliye ve depo gibi alanlarda sorumlulukları vardır. Distribütörler vasıtasıyla
doğal taĢ depolanıp; perakendecilere, üreticilere veya taĢeron, müteahhit, duvar ustaları gibi
son kullanıcılara satıĢ yapılır. Stok kontrolünün sağlanması ve tercih edilen renkte, gereken
miktarda ürün bulundurulması distribütörlerin baĢlıca dikkat ettiği noktalardan biridir. Fiyat,
doğal taĢın kalitesiyle birlikte doğru orantılı olarak artmaktadır. Büyük firmaların genellikle
ham blokları kendilerinin ithal ettiği görülürken; daha küçük firmaların ise ithalatçılardan,
distribütörlerden ve toptancılardan aldıkları görülmektedir. Perakendecilerin büyük galerilerde
1
Hasan Kürşad Devecioğlu, Strategic Natural Stone Marketing
16
doğal taĢ sergiledikleri ve müĢterilerin isteklerine hitap etmeye çalıĢtıkları görülmektedir.
Günümüzde internet de ihracatçılardan doğrudan alım yapılmasını kolaylaĢtırmıĢtır.
ABD GENELLEġTĠRĠLMĠġ TERCĠHLER SĠSTEMĠ ( GTS, GSP)
GeliĢmiĢ ülkelerin; geliĢmekte olan ülkelerin sanayileĢmelerini ve ihracat gelirlerini arttırmak
ve ekonomik olarak büyümelerine ivme kazandırmak amacıyla ihraç mallarına imtiyaz
uyguladıkları sistem genelleĢtirilmiĢ tercihler sistemi olarak adlandırılır. ABD de Türkiye'ye
Japonya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Rusya Federasyonu'nun da verdiği gibi
referans veren bir ülkedir.
GTS uygulaması; hem ithalatçı hem de ihracatçı firma için avantaj oluĢturur. 1976 yılından
beri ABD belirli ürünler çerçevesinde geliĢmekte olan ve en az geliĢmiĢ ülkelere GTS
uygulamaktadır. 2012 yılında aralarında Türkiye'nin de bulunduğu toplam 128 ülke GTS'den
yararlanmaktadır. ABD'li ithalatçı malları daha ucuza alırken, ihracatçı ise rakipleri karĢısında
üstünlük kazanır. Yararlanmak için;

Ürünün, GTS kapsamı ürünler listesinde bulunması gerekir.

Söz konusu ülke o madde özelinde GTS uygulamasına tabi olmalıdır.

ABD'ye doğrudan sevkiyatı yapılmalıdır.

Ürün katma değer Ģartına uygun olmalıdır. Ürün baĢka bir ülkeden gidecekse, kapalı
bir konteynır içinde gönderilmelidir.
GTS uygulamasından yararlanmayı talep etmek ithalatçının sorumluluğudur. Ġthalatçı ürünün
teslim evrakının (CBP Form 7501) üstündeki tanımlayıcı Harmonize Sistem, Gümrük Tarife
Ġstatistik Pozisyon numarasının önüne “A” iĢareti koymak sureti ile gümrükten muaf
uygulama talep etmelidir.
GTS'ye konu olmayan ürünler: tekstil anlaĢmalarına konu olan tekstil ürünleri, saatler,
ithalata hassas elektronik ürünler, ithalata hassas çelik ürünleri, ayakkabı, el çantaları,
bavullar, iĢ eldivenleri, deri giyim, ithalata hassas mamul ve yarı mamul cam ürünleri, tarife
oranı kotasına konu olan tarım ürünleri, ayrıca ABD BaĢkanı'nın ithalata hassas olduğuna
karar verebileceği diğer ürünler, GTS uygulamasına tabii değildir.
Türkiye için GTS kapsamı dıĢında olan ürünler Ģunlardır:

68022110, Traverten

68029120, Basitçe kesilmiĢ ve yontulmuĢ Traverten
Brezilya ve Hindistan ise 680293 GTĠP nolu üründe GTS kapsamı dıĢındadır.
17
2011 yılında, ABD'nin GTS kapsamında gerçekleĢtirdiği toplam ithalat 18 milyar dolardır.
2010 yılına göre %2,5 oranında azalmıĢtır. GTS kapsamında yapılan ithalatın, genel ithalat
içindeki payı ise %0,8'dir. Türkiye'nin ise GTS kapsamında ABD'ye gerçekleĢtirdiği toplam
5,2 milyar dolar tutarındaki ithalatın %17'lik kısmı gümrük vergisiz olarak gerçekleĢmiĢtir.
Türkiye, GTS'yi en fazla kullanan ülkeler listesinde, %4,9'luk payla yedinci sırada yer
almaktadır. ABD’ye GTS kapsamında gerçekleĢtirdiğimiz ihracatımızda ön plana çıkan
ürünler ve bunların GTS kapsamında yaptığımız ihracat içindeki payları ise; bakır teller
(%8,9), Mücevherat (%6,8), gıda müstahzarları (%6,2), mermer ve travertenler (%5,0),
plastik levhalar (%3,8), Kara taĢıtları için difransiyelli aksları ve aksamı (%3,2), meyve suları
(%3,2), ateĢli silahlar (%2,7), gümüĢ mücevherat (%2,6), disodyum tetraborat (%2,6)
Ģeklinde sıralanmaktadır. 2012 yılı 5 ayı itibariyle, anılan sistem kapsamında ABD’ye toplam
ihracatımız bir önceki yılın aynı dönemine göre % 29,7 oranında artmıĢ ve 481,5 milyon
dolar olmuĢtur. Ön plana çıkan ürünler ve bunların GTS kapsamında yaptığımız ihracat
içindeki payları ise; bakır teller (%9,3), ferro krom (% 5,4), altın mücevherat (%5,6), mermer
ve travertenler (% 4,2), vulkanize kauçuktan hortum (%3,95), gıda müstahzarları (%3,9),
meyve suları (%2,9), silahlar (%2,9) Ģeklinde sıralanmaktadır.
2011 yılı GTS Yıllık Gözden Geçirme sürecinin sonuçları 1 Temmuz 2012 tarihinde ilan
edilmiĢtir. 2840.19.00 GTĠP’li “disodyum teraborat”’ın CNL Ġstisnasından yararlanabilmesi için
yapılan baĢvuru ile birlikte. 7113.19.50 GTĠP’de yer alan altından mamul mücevherci eĢyası
6802.21.10 - 68 02.91.20 - 2515.12.20 GTĠP’lerinde yer alan travertenler ve 7408.19.007413.00.90 GTĠP’lerinde yer alan bakır teller için yeni ürün ekleme baĢvuruları
reddedilmiĢtir.2
Tablo 10. ABD Gümrük Vergi Oranları
GTĠP
68022110
68022150
68029105
68029115
68029120
68029125
68029130
680293
68030010
680210
68022300
Vergi Oranı
4,2
1,9
2,5
4,9
4,2
3,7
4,7
3,7
3,3
4,8
3,7
2 Ekonomi Bakanlığı
18
GTĠP
Vergi
Oranı
2514
2515
2516
Vergisiz
Vergisiz
Vergisiz
68029130
4,7
680293 - Brezilya ve Hindistan için bu ürün GTS kapsamı dıĢında
bu ürün GTS kapsamı dıĢındadır.
68022110 - Türkiye için
ABD ĠNġAAT SEKTÖRÜ
ĠnĢaat, mimari ve renovasyon projeleri doğal taĢların kullanıldığı baĢlıca alandır. Bu yüzden
bu sektörlerdeki geliĢmeler doğrudan doğal taĢ sektörünü de etkilemektedir. Mermer
dünyanın her yerinde olduğu gibi ABD'de de lüksün göstergesidir. Mermer döĢenerek ev
fiyatları arttırılabilmektedir. Bu yüzden inĢaat sektöründeki geliĢmeler doğrudan doğal taĢ
sektörünü de etkilemektedir. Eyaletler bazında inĢaat sektörünün hızlı bir Ģekilde geliĢtiği
eyalet olarak Washington DC göze çarpar.
ABD’de 2007 yılı ağustos ayında ortaya çıkan mortgage krizi büyüyerek küresel bir
ekonomik krize de yol açmıĢ ve bütün sektörleri etkilemiĢtir. Krizin çıkmasının ana kaynağı
olarak konut ve emlak piyasası gösterilmektedir. Sorunun kaynağında, düĢük faiz
oranlarından tüketicilerin yararlanarak konut satın alma eğilimini arttırmaları yatmaktadır.
Daha sonra kredi yapısı değiĢmiĢ ve alınan krediler geri ödenememiĢtir. Krizden sonra inĢaat
sektöründe de bir durgunluk görülmüĢ ve Temmuz 2005 yılında 1.389.000 olan konut
satıĢları yüzde 70’lik bir düĢüĢle Ekim 2008 yılında 419.000 olmuĢtur. Mevcut konut satıĢı,
Eylül 2005’te 7.250.000 iken yüzde 31’lik bir düĢüĢ göstererek Ekim 2008’de 4.980.000
olmuĢtur.
2010 yılında ise inĢaat sektöründe bir canlanma olmuĢtur. YaĢanan kriz sonrası ABD bu
sektörle ilgili yurtdıĢındaki faaliyetlerini Irak, Rusya, Afganistan gibi ülkelerde arttırmıĢtır.
ABD’deki toplam inĢaat harcamalarına bakarak sektörün yıllar bazında durumu rahatlıkla
görülebilir. 3
Tablo 11. Yıllara Göre ABD Toplam ĠnĢaat Harcaması (milyon dolar)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
1.177,70 1.420,20 1.078,86
902,5
787,9
816,4
884,98
www.census.gov
3
Ercan Sancak, Küresel Ekonomik Kriz ve Türkiye Sektörüne Etkileri
19
ġekil 5. ABD TOPLAM ĠNġAAT HARCAMASI- YILLARA GÖRE VERĠ GRAFĠĞĠ
1.600,000
1.400,000
1.200,000
1.000,000
800,000
600,000
400,000
200,000
0,000
2006
2007
2008
2009
2010
2011
DOĞAL TAġ SEKTÖRÜNDEKĠ ÖNEMLĠ FUARLAR
 StonExpo/Marmomacc Americas-North American Stone Industry Exposition (Las
vegas,USA)
o
29-31 Ocak 2013
 Surfaces-The Floor Covering Show, Las Vegas, USA
o
29-31 Ocak 2013
 COVERINGS-International Tile, Stone and Flooring Exposition, Atlanta, USA
o
29 Nisan-2 Mayıs 2013
 AIA Expo-American Institute of Architects National Convention and Expo Chicago,
USA,
o
26-28 Haziran 2014
 Kitchen & Bath Industry Show (KBIS): Ernest N. Morial Convention Center, New
Orleans
o
19-21 Nisan 2013
20
2012
Tablo12. Önemli Mimarlık ve Tasarım ġirketleri
Önemli Mimarlık ve Tasarım ġirketleri
William Rawn Associates
Skidmore, Owings & Merrill
HOK
Perkins + Will
Gwathmey siegel & Associates Architects
BWS Architects
DLR Group
HDR Architecture
BLT Architects
Klingstubbins
CO Architects
Gensler
RBB Architects
SB Architects
Good Fulton & Farrell
BNIM Architects
NBBJ
Heery International
Studios Architecture
Einhorn Yaffee Prescott Architecture &
Engineering
Cooper Robertson & Partners
Zimmer Gunsul Frasca Architects
Anshen + Allen
Frank Harmon Architect
Lord, Aeck & Sargent
A.C. Martin Partners
Payette
Marnell Corrao Associates
Fentress Architects
21
Web Sitesi
http://www.rawnarch.com/
https://www.som.com/
http://www.hok.com/
http://www.perkinswill.com/
http://www.gwathmey-siegel.com/
http://www.bwsarchs.com/
http://www.dlrgroup.com/
http://www.hdrinc.com/
http://www.blta.com/
http://www.klingstubbins.com/
http://coarchitects.com/
http://www.gensler.com/
http://www.rbbinc.com/
http://www.sb-architects.com/#/home
http://www.gff.com/
http://www.bnim.com/
http://www.nbbj.com/
http://www.heery.com/
http://www.studios.com/
http://eypaedesign.com/
http://www.cooperrobertson.com/
http://www.zgf.com/
http://www.anshen.com/
http://www.frankharmon.com/
http://www.lordaecksargent.com/
http://www.acmartin.com/
http://www.payette.com/
http://www.marnellcompanies.com/
http://www.fentressarchitects.com/
Tablo 13. Önemli Mimar Birlikleri
Önemli Mimar Birlikleri
American Institute of Architects(AIA)
Society of Landscape Architects (ASLA)
National Association of Home Builders
(NAHB)
National Institute of Building Sciences
(NIBS)
American Society of Interior Designers
(ASID)
Construction Specifications Institute
(CSI)
Society of American Registered
Architects
The National Organization of Minority
Architects
Web Sitesi
www.aia.org
www.asla.org
www.nahb.org
www.nibs.org
www.asid.org
www.csinet.org
http://www.saranational.org/
http://www.noma.net/
Tablo 14. Doğal TaĢ Sektöründeki Önemli Birlikler
Doğal TaĢ Sektöründeki Önemli
Birlikler
Marble Institute of America
Barre Granite Association
Elberton Granite Association
Indiana Limestone Institute of America
International Surface Fabricators
Association
Monument Builders Of North America
National Building Granite Quarries
Association
The Stone Foundation
The Natural Stone Council
National Stone, Sand and Gravel
Association
Allied Stone Industries
Building Stone Institute
Web Sitesi
http://www.marble-institute.com/
http://www.barregranite.org/
http://www.egaonline.com/
http://www.iliai.com/
http://isfanow.org/
http://www.monumentbuilders.org/
http://www.nbgqa.com/
http://www.stonefoundation.org/
http://genuinestone.com/
http://www.nssga.org/
www.alliedstone.com
http://www.buildingstoneinstitute.org/
22