ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI

ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI
Prof. Dr. Ahmet Çağrı Büke
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Anabilim Dalı
Üriner sistem enfeksiyonu
Anatomik olarak;
• Üst üriner sistem enfeksiyonu
– Pyelonefrit
• Alt üriner sistem enfeksiyonu
– Sistit
– Üretrit
Böbrek
Üreter
Mesane
Üretra
Üreterlerin
açıldığı yer
Üriner sistem enfeksiyonu nasıl gelişir ?
http://en.allaboututi.com/scripts/pages/en/symptoms/do_you_hav
e_a_uti/index.php?menu=14
• Kalın barsak flora bakterileri
• Tuvalet hijyeni
• Periüretral bölgeye bakterilerin
bulaşması
• Üretranın kısa oluşu
• Bakterilerin mesaneye kolayca
ulaşması
SİSTİT
Üriner sistem enfeksiyonu nasıl gelişir
• Erkekte üriner sistem enfeksiyonu = KOLAYLAŞTIRICI FAKTÖR
Kolaylaştırıcı Faktörler
Kadın
Erkek
Cinsiyet
X
Önceden geçirilmiş üriner sistem enfeksiyonu hikayesi
X
X
Üriner sisteme yapılan her türlü cerrahi girişim
X
X
Taş vb. nedene bağlı olarak üriner sistemde tıkanıklık
X
X
Cinsel ilişki
X
Hamilelik
X
Böbrek nakli
X
X
Şeker hastalığı
X
X
Prostat bezi büyümesi
X
İdrar sondası kullanımı
X
X
Nörojenik mesane
X
X
Hangi Mikroorganizmalar ?
• %95 tek bir bakteri ile gelişir
• Akut enfeksiyonlaın çok büyük bir kısmından E.coli bakterisi
sorumludur
• Sık tekrarlarda, taş vb. tıkanıklıklarda, nörojenik mesane,
konjenital anomali vb. durumlarda Proteus, Klebsiella,
Pseudomonas ve Enterobacter gibi diğer mikroorganizmalar
da daha sık enfeksiyona yol açarlar
• Yapısal anomali varlığında birden fazla sayıda bakteri de
enfeksiyona neden olabilir
Hangi sıklıkta görülür ?
• İlk 3 aya kadar erkek çocuklarda görülür
• Bu aydan sonra kız çocuklarda daha sıktır
• Okul öncesi dönemde Kız Ç. %4.5,
%1 – 2
Erkek Ç. %0.5
Erişkin Dönem
• Genç kadınlarda %1-3
• Kadınların %40 – 50’si hayatlarının herhangi bir döneminde
ÜSE geçirmekte
• Erişkin erkeklerde oran %0.1
• Yaşlı erkeklerin %10’u kadınların %20’si semptomsuz ancak
mesanede bakteri mevcut
Ne tür yakınmalar ortaya çıkar ?
Sistit
• İdrar yaparken yanma ve sızlama
• Sık sık idrara çıkma
• Sıkışma hissi
• Suprapubik ya da kasık ağrısı
• Nadiren kanlı idrar
http://www.supplementnews.org/wiki/urinary_tract_infecti
ons_uti
Ne tür yakınmalar ortaya çıkar ?
Piyelonefrit
• Sistit yakınmaları
+
• Ateş yüksekliği (≥ 38.5 0C)
• Yan ağrısı
Yaşlılarda hiçbir semptomun
olmayabileceği
unutulmamalıdır
http://www.supplementnews.org/wiki/urinary_tract_infecti
ons_uti
Tanısı nasıl konulur ?
• Hastanın yakınmaları
+
• İdrar incelemesi
Piyüri: Mikroskobik incelemede
mm3 te 10 ve üzerinde lökosit görülmesi
http://www.google.com.tr/search?q=
diagnosis%20of%20urinary%20tract%2
http://www.flickr.com/photos/synonyme_c/3925095443/
Anlamlı bakteriüri: İdrar kültüründe
100.000 cfu/ml bakteri üremesi
Ayırıcı tanı ?
Yakınma
İdrar
incelemesi
Rutin Laboratuvar
Sistit
*
Lökosit sayısı N
ESH N
CRP N
Piyelonefrit
* + Ateş ve
yan ağrısı
Lökosit sayı Artmış
ESH Artmış
CRP Artmış
Tedavi
• Antimikrobiyal tedavi;
Kültür antibiyogram sonuçlarına
dayalı olarak yapılmalıdır
• Antibiyotiklere karşı direnç artmış
ve artmaktadır
• Hekim (uzman hekim) önerisi
olmadan tedavi planlanmamalıdır
• Tedavi başarısında altta yatan
nedenlerin ortadan kaldırılması ve
tedavi süresi çok önemlidir
http://www.google.com.tr/imgres?q=culture+antibiogram
Özet
• Üriner sistem enfeksiyonları toplumda yaygın olarak
görülmektedir
• Tanı konulamaz ya da iyi tedavi edilemez ise hayatı tehdit edici
düzeylere kadar ulaşabilir
• Risk faktörlerinin ortadan kaldırılması
• Uygun tedavi önemlidir
• Korunma ile ilgili kanıtlanmış bir öneri henüz mevcut değildir
İlginiz ve sabrınız için
teşekkürler