Kolonoskopi Açıklanılan Yöntem Mahalle doktorunuz veya ha

Kolonoskopi
Açıklanılan Yöntem
__________________________________________________________________
Mahalle doktorunuz veya hastahane doktorunuz tarafından kolonoskopi diye
bilinen tetkik size tavsiye edilmiştir.
Bu işlem için sizin resmi muvafakatınız gerekmektedir. Eğer randevunuza
gelmeniz mümkün değilse lütfen Endoskopi düzenleme ofisine en kısa zamanda
bildiriniz. Bu çalışanların sizin randevunuzu başka bir hastaya verme ve size başka
bir tarih ve zamanı ayarlamalarını mümkün kılacaktır. Randevunuza geldiğinizde
lütfen bu kitapçığıda yanınızda getiriniz.
Kolonoskopi randevunuz …………………………………..tarihine verilmiştir
Endoskopi Bölümü
Calcraft Suite
Royal Gwent Hospital
Newport
NP20 2UB
Tel. No:- 01633 – 656331
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
1
Bu kitapcık size kabul edilen tetkiklerle ilgili bilgilendirilmiş kararı verebilmeniz için
yazılmıştir. Kitapçığın arkasındaki Muvafakat formudur.
Muvafakat formu yasal bir belgedir bundan dolayı lütfen dikkatlice okuyunuz.
Bütün olası komplikasyonlarıda içeren bilgileri okuyup anladıktan sonra eğer
tetkikleri yaptırmayı kabul ediyorsanız lütfen muvafakat formunu imzalayıp
tarih atınız. Muvafakat formunun kopyası ile bulunduğunu farkedeceksinizdir,
bu da size bir kopyayı kayıtlarınızda saklama imkanı verecektir, bu yüzden de
lütfen hala kitapçığa ekli iken doldurunuz.
Eğer anlamadığınız herhangi bir şey varsa veya daha ayrıntılı görüşmek
istiyorsanız formu imzalamayınız fakat formu yanınızda getiriniz ve bir sağlık
hizmetleri uzmanı ile konuştuktan sonra imzalayınız. Size yapılacak olan
uygulamaya kolonoskopi denilmektedir.
Bu kalın bağırsağınızın(kolon) bir muayenesidir. Eğitimli bir doktor veya onun
gözetimi altında gerçekleştirilecektir ve bu tetkikleri mümkün olduğu kadar sizin
rahat olabileceğiniz bir şekilde yapacağız. Kolonoskopi prosedürü yapıldığında
size sakinleştirici ve ağrı kesici verilecektir.
Niye kolonoskopiye ihtiyacım var?
• Kalın bağırsağınızdan sizin belirtilerinizin sebebini bulmayı denemek,
tedaviyle yardım edebilmek ve eğer gerekli ise daha başka bir inceleme
için bu tetkik tavsiye edilmiş olabilir.
• Daha önceki iltihabi bağırsak hastalıklarının araştırılmasının devamı için.
• Röntgende gözüken anormalliğin kliniksel öneminin değerlendirilmesi için.
Kolonoskopi nedir?
Bu test kalın bağırsağınızın (kolon) iç duvarına bakmak, mevcut olan herhangi bir
hastalığın olup olmadığını tespit etmek için en doğru yoldur. Ayrıca bu test gerek
görüldüğünde pataloji bölümünde incelenmesi için doku örneği (biyopsi) almamıza
imkan sağlamaktadır. Bu işlem için kullanacağımız cihazın adı kolonoskoptur
(skop) ve elastikidir. Her skobun içi aydınlatma kanalıdır ve bu bağırsağınızın iç
yüzeyinin ışıklandırılmasını ve ayrıca fotoğrafları geri televizyon ekranına
aktarılmasını sağlar. Bu da endoskopi uzmanına hastalık veya iltihabın mevcut
olup olmadığının kontrolü için açık bir görüş imkanı sağlar. Bu tetkik sırasında,
endoskopi uzmanı analiz için kalın bağırsağınızın iç yüzeyinden bazı örnekler
alması gerekebilir: Bu ağrısızdır. Örnekler alı konulacaktır. Kayıtlarınız için video
görüntüsü ve fotoğraflar çekilebilir.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
2
Başka ne türlü alternatifler vardır?
Baryum lavmanı muayenesi kolonoskopiye alternative bir tetkiktir. Eğer bir
anormallik bulunuyorsa, kalın bağırsağınızdan örnek alınamaması bir
dezavantajdır. Eğer durum böyle ise, sonradan endoskopik inceleme gerekebilir.
Tetkikler için hazırlık
Yeme ve İçme
Bağırsağın alt kısmının açıkça görülmesi gereklidir.
Randevunuzdan iki gün once
• Düşük lifli diyet yapmanız gerekecektir ve sıvı alımını da kayda değer bir
şekilde arttırınız. Lütfen bu kitapçıkta bulunan diyetisyen rehberini takip
ediniz.
Bir gün önceden
• Sadece açık sıvılar almalısınız (katı yiyecekler yok) örneğin, gulikozlu
içecekler, Bovril, siyah çay ve şekerli kahve, açık çorbalar ve meyva jölesi.
• Ayrıca bu kitapçıkla beraber gelmeli olan ve nasıl uygulanacağı açıkla
anlatılmış bulunan laksatif (ishal edici ilaç) almanız gerekecektir. Eğer
herhangi bir sorunuz olduğunda endoskopi bölümünü aramaktan
çekinmeyiniz ve size biri yardımcı olacaktır.
Muayanenizin olduğu gün
• Randevunuza katılana kadar açık içecekler almaya devam edebilirsiniz.
Peki benim kullandığım ilaçlar ne olucak?
Devamlı kullanılan ilaçlar
Devamlı kullandığınız ilaçları almaya devam etmelisiniz, fakat laksatif (ishal
edici ilaç) almadan en az bir saat önce veya bir saat sonra almalısınız.
Eğer demir tabletleri alıyorsanız randevu tarihinizden bir hafta önce bunları almayı
durdurmalısınız. Eğer bağırsak atıklarını yumuşatan müshiller (örneğin Fybogel,
Regulan, Proctofibe), loperamide (Imodium), lomotil, kodeine fosfat ve benzeri;
bunları randevunuzdan üç gün önce bırakmalısınız.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
3
Diyabetikler
Eğer insulin veya ilaç kullanan diyabetikseniz, lütfen Endoskopi Bölümünün
bundan haberdar olduğundan lütfen emin olunuz ve böylece randevunuz listenin
başına alınabilir.
Antikogülanlar/Antiplatelet ilaçlar/Alerjiler
Örneğin varfarin gibi antikogülanlar veya klopidogrel gibi antiplatelet ilaç
kullanıyorsanız lütfen bölümü arayınız. Eğer lateks alerjinizin olduğunu
düşünüyorsanız bilgi için telefon açınız.
Ne kadar endoskopi bölümünde olacağım?
Bu bölümün ne kadar yoğun olması ve sedasyondan ne kadar çabuk çıkmanıza
büyük oranda bağlıdır. Yaklaşık olarak yarım gün kadar bölümde olmanız
gerektiğini beklemelisiniz. Bölümümüz ayrıca acil durumlara da bakmaktadır ve
bunlarda dışardan gelen hastalara göre öncelik alırlar.
Ben varınca ne olacak?
Bölüme varınca eğitimli bir hemşire ile karşılaşacaksınız, size bazı sorular
soracaktır ve bunlardan biri eve gidiş konusunun ayarlanması ile alakalı olacaktır.
Ayrıca tetkiklerle
ilgili başka sorularda sorabilirsiniz. Hemşire prosedürü
anladığınız konusunda emin olacaktır ve eğer başka endişeleriniz veya sorulanız
varsa onlarıda açıklığa kavuşturacaktır. Size sedasyon yapılacağından dolayı,
sizin elinizin arkasına veya kolunuza daha sonra sedasyon uygulamasının
yapılabilmesi için küçük bir kanula (küçük plastic tüp) konulacaktır. Size sedasyon
uygulanacağı için araba veya toplu taşıma aracı kullanmanıza izin verilmeyecektir
ve bu yüzden sizi alması için aile üyelerinden birini veya bir arkadaşınızı
ayarlayınız. Hastahaneden çıkacağınız zaman hemşirenin onları arayabilmesi için
telefon numaralarını bırakınız.
Eğitimli bir endoskopi hemşiresi tarafından kısa bir sağlık değerlendirilmesi
yapılacaktır ve sağlık durumunuzla ile ilgili daha önce geçirdiğiniz ameliyat veya
hastalığınızın olup olmadığı konusunda sorular sorulacaktır ve tetkiklere geçmek
için uygun olduğunuzu onaylamanız gerekmektedir. Tansiyonunuz ve kalp hızınız
kaydedileceklerdir ve ayrıca eğer şeker hastasıysanız kan şekeri seviyeniz de
kaydedilecektir. Nefes alma problemi çekiyorsanız alınan oksijen seviyeniz de
kaydedilecektir.
Eğer hala yapılmadı ise ve işlemlerin başlamasına razıysanız,
muvafakat onay formunu imzalamanız istenecektir.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
bu sırada
Page
4
Damardan Sedasyon
Sedasyon ve ağrı kesici elinizdeki veya kolunuzdaki bir damardan verilecektir, bu
sizi uykulu yapacak ve rahatlatacaktır ama baygın hale getirmeyecektir. Bilinçli
sedasyon diye tabir edilen bir durumda olacaksınız: bunun manası ise siz uykulu
halde olmanıza rağmen, size söylenilenleri duyacaksınız ve bundan dolayı tetkik
sırasında basit talimatları takibini yapabileceksiniz. Sedasyon nedeniyle muayene
hakkında herhangibir şey hatırlama ihtimaliniz çok zayıftır. Bu süre içerisinde
nefesinizi ve kalp atışınızlarını kontrol edeceğiz ve böylece değişiklikleri not edip
ona görede müdehale edeceğiz.
Bu sebepten dolayı tetkik sırasında oksijen seviyenizi ve kalp atışlarnızı ölçen bir
nabız oximetresi parmak probu ile bağlanacaktır. Ayrıca tansiyonunuz da kayıt
altına alınabilir.
Lütfen şunu not ediniz, eğer sedasyon olduysanız tetkikten sonraki 24 saat
içerisinde araba kullanmaya, alkol içmeye, ağır makine kullanmaya ve hiçbir yasal
yönden bağlayıcı belge imzalamaya izinli değilsinizdir ve birinin evde size eşlik
etmesine de ihtiyacınız vardır.
Kolonoskopi Tetkikleri
Bunu takiben siz prosedürün yapılacağı odaya götürüleceksiniz ve orada
endoskopist ve hemşireler kendilerini size tanıtacaklardır ve son olarakta en son
sorularınız varsa sorma imkanınız olacaktır. Size bakan hemşire sol tarafınıza
doğru uzanmanızı isteyecektir. O daha sonra oksijen kontrol çubuğunu
parmağınıza takacaktır. Sakinleştirici ilaç kanula (tüp) yardımıyla damarınızdan
uygulanacaktır.
Kolonoskopi kolonoskobun kalın bağırsağınızın uzunluğunun tümü çevresinde
manevraları içermektedir. Bağırsak içinde doğal olarak oluşan bazı eğimler vardır
bunlar kısa bir süre için rahatsızlığa sebep olabilir ama yatıştırıcı ve analjezi
sayesinde bu rahatsızlık en aza indirilecektir. Tetkikler sırasında kolonoskobun
geçişini kolaylaştırmak için bağırsağınıza hafifçe hava verilecektir. Belki
laboratuvarda incelenmek için tetkik sırasında bağırsağınızın iç yüzeyinden örnek
alınabilir. Bunlara alı konulacaktır.
Uygulamanın Riskleri
Alt gastrointestinal endoskopi sınıflandırılmış bir invazif muayenedir bundan
dolayıdır da komplikasyonlar olma ihtimali vardır. Bu son derece nadiren ortaya
çıkar; biz bunlara dikkatinizi çekmek istiyoruz ve böylece bu bilgilerle birlikte
kararınızı verebilirsiniz. Size testi talep eden doktor bunu hesaba katacakır. Riskler
ve uygulamanın yapılmasının faydaları karşılaştırılmalıdır. Riskler uygulamanın
kendisi ve sedasyon yöntemi ve bağırsak hazırlığı öncesi ile bağlantılı olabilir.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
5
Endoskopi prosedürü
Ana riskler mekaniksel hasarlardır;
• Delik açma (ortalama risk her 1,000 de 1’dir) veya bağırsağın iç yüzeyinde
yırtılma. Neredeyse her zaman ameliyatta deliği tamir etmek gerekmektedir.
Polip alımında delik açma riski daha yüksektir.
• Biyopsi bölgesinde veya polip alımında kanama meydana gelebilir (bunun
uygulandığı durumlarda yaklaşık olarak risk her 100-200 muayende 1’dir).
Genellikle küçük derecede kanama gibidir, kolayca kendi kendine durabilir
veya eğer durmazsa yakarak veya injekte etme tedavisiyle kontrol altına
alınır.
Sedasyon
Bazen sedasyon nefes almada, kalp atışlarında ve tansiyonda problemlere sebep
olabilir. Eğer bu problemler meydana gelirse, normalde kısa sürer. Tam eğitimli bir
endoskopi hemşiresi tarafından yapılacak olan gözetim olası problemlerin tespitini
ve hızlıca tedavisinin yapılmasını sağlar. Yaşlı hastalar ve önemli sağlık
problemleri olanlar (örneğin, kötü göğsünden dolayı ciddi nefes zorluğu çeken
insanlar) uygulamadan önce bir doktor tarafından değerlendirilmeye alınır.
Bağırsak hazırlığı
Bağırsak hazırlığı yapıldıktan sonra ishal olmanız mümkündür. Bazı insanlar
da mide bulantısı, kusma, şişkinlik, abdominal rahatsızlık, anüsünüzde
kaşıntı veya uykuda bozukluğa sebep olur. Kusma ve aşırı ishal baş
dönmesi, baş ağrısı ve kafa karışıklığı ile beraber sıvı kaybına (dihidrasyon),
yol açabilir, bu yüzden buna önlem olarak fazlaca açık sıvı tercihen su
kullanınız. Eğer bu tür problemler ısrarla devam ederse lütfen daha fazla
bağırsak hazırlığı almayınız. Su tabletleri (diyüratik) alan insanlar bağırsak
hazırlığında riski arttıracaklardır ve düzenli olarak sıvı alımına devam
ettiklerinden emin olmalıdırlar.
Polip nedir?
Bir polip bağırsağın yüzeyini örten tabakadan çıkıntıdır. Bazı polipler sapla
bağısak duvarına bağlıdır ve mantara benzerken diğerleri ise düz ve sapsızdır.
Polipler bulunduğunda genellikle endoskopi uzmanı tarafından alınır veya
örneklenir çünkü büyüyebilirler ve problemlere sebep olabilirler. Düz polipler
genelde çıkartılması biraz daha zordur.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
6
Polipektomi
Bir polip iki yoldan biriyle ve her ikisindede elektrikli diyatermi kullanılarak alınır.
Büyük polipler için bir kıskaç (tel halka) polipin çevresine yerleştirilir, yüksek
frekanslı akım uygulayarak polip çıkartılır. Düz polipler (sapsız) EMR (Endoskopik
Mukozal Rezeksion) olarak bilinen işlem ile çıkartılabilir. Bu işlem düz polipleri
çevreleyen bağırsağın iç yüzeyine enjekte etmeyi içerir. Buda bölgeyi yükselterek
polibi tel halka kıskacı ile yakalamamızı mümkün kılar. Küçük polipler için biyopsi
penseleri (çanaklı penseler) kullanılır. Bu da diyametri uygulanılırken polibi tutar ve
böylece de polibi yok etmeyi sağlar.
Prosedürden sonra
Gerektiği kadar dinlenmenize izin verilecektir. Tansiyonunuz ve kalp atışlarınız
kayda geçirilecektir ve eğer diyabetikseniz kan şekerinizde gözetim altına
alınacaktır. Uygulama sırasında oksijen seviyeniz düşükse veya nefes zorluğu
yaşıyorsanız, nefes alımınızı gözetlemeye devam edeceğiz. Sedasyonun ilk
etkilerinden kurtulduktan hemen sonra (normalde 30-60 dakika sürer) size sıcak bir
içecek ve bisküvi teklif edilecektir. Bölümden ayrılmanızdan önce hemşire veya
doktorunuz bulguları, ilaçları veya gerekli ileri tetkikleri size anlatacaktır. Ayrıca o
eğer başka randevunuz varsa sizi bilgilendirecektir.
Her sedasyon işlemi geçici olarak hafızanızı etkileyebilir, bu yüzden her ne kadar
da size yazılı kısa bir rapor size verilecek olsada ailenizden biri veya arkadaşınız
size bu bilgiler verilirken sizinle birlikte olması iyi bir düşünce olacaktır. Sedasyon
aldığınızdan dolayı, ilaç yaklaşık 24 saat dolaşım sisteminizde duracaktır ve
sonrasında aralıklı olarak hafıza hatalarıyla birlikte uykulu olabilirsiniz. Eğer yalnız
başınıza yaşıyorsanız birisini ayarlayarak sizinle kalmasını deneyiniz yada eğer
mümkünse ailenizde veya arkadaşınızda en az 24 saat kalmayı ayarlayınız.
Eğer size alacak kişi bölümden ayrılırsa, taburcu olmaya hazır olduğunuzda
hemşire sizi alacak kişiye telefon açacaktır.
Hatırlanması gereken genel noktalar
Bizim amacımız siz vardıktan
sonra en kısa zamanda görülüp muayene
edilmenizdir .Ama bölüm çok meşgul olduğundan muayeniz gecikebilir. Eğer acil
durumlar meydana gelir ise, tabi ki bu hastalara daha az acil durumdakilere göre
öncelik verilir.
Bina içerisindeki zaman içerisinde sizin kişisel mallarınızın kaybolmasından veya
zarar görmesinden dolayı hastahane hiçbir şekilde sorumlu değildir.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
7
Eğer randevunuza gelmeniz mümkün değil ise lütfen endoskopi bölümüne
mümkün olduğunca kısa zamanda haber veriniz.
Sedasyon aldığınız için, sizi alması için lütfen birini ayarlayınız.
• Lütfen şimdiki ilaçlarınızın listesini getiriniz.
• Lütfen kıyafetlerinizi değiştirmek için koşu pantolonu, pijama altı veya
sabahlık getiriniz.
Düşük lifli diyet
Lif tahılların, meyvaların ve sebzelerin sindirilebilen
muayeneden iki gün önce düşük lifli diyete başlayınız.
bölümleridir.
Lütfen
İzin verilen yiyecekler
Az yağlı kuzu eti, dana eti, domuz eti, tavuk eti, hindi eti, sakatatlar, domuz
pastırması, domuz jambonu, balık, Yorkshire pudding, krepler; ekmek sosları; açık
ve sade çorbalar; patates (kabuksuz), haşlanmış ve püre edilmiş; domates püresi
(kabuksuz ve çekirdeksiz); meyva suyu (eğer tahammül edilirse); beyaz unla
yapmılmış hamur işleri; beyaz ekmek, beyaz un, mısır gevreği, pirinç cipsi, şekerli
krema ile kaplı düz bisküvüler, mesela Marie, Osborne; çubuk makarna ve
makarna; beyaz pirinç, cipsler; kuşburnu şurubu, Ribena; az miktarda şeker veya
glükoz; haşlanmış tatlılar, karamela; sade veya sütlü çikolata; kurabiye, kremalı
krakerler, su bisküvüleri; pandispanya, Madeira keki; dondurma, buzlu loliler; sade
veya aromalı yoğurtlar; jöle ve marmelatlar; bal, şurup; çay ve kahve (sütsüz) ve
asitli içecekler.
Kaçınılması gereken yiyecekler
Kepekli, buğdaylı, tahıl ekmeği, kepekli un; kepekli bisküviler; hindistan cevizli
bisküviler; kepekli olan bütün mısır gevrekleri, örneğin dilimlenmiş buğday, kepekli
pulcuklar, kepekli filizler, müsli; sindirimi kolay bisküviler; Ryvita, Vita Wheat, yulaflı
kekler ve benzerleri.
İzin verilen içecekler
Muayeden yirmi dört saat önce sadece açık içecekler içmelisiniz (yiyecek
yok):Çay (süt yok) koyu kahve, su, süzme meyva suyu, süzme domates suyu, sıkılmış
meyva suyu, soda suyu, tonik suyu, limonata, okso, Bovril, marmite (sıcak su ile
hafif içeceklerle karıştırılır), açık çorbalar ve et suları, et suyu çorbaları. Açık
kaynamış tatlıları ve açık naneleri emebilirsiniz. İçeceklerinize şeker ve glükoz
ekleyebilirsiniz.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
8
İzin verilmeyen içecekler
Unla veya diğer yoğunlaştırıcılarla yoğunlaştırılmış içecek veya çorbalar.
Kolonoskopiden Sonra Taburcu Olma Bilgileri
Hemşire yeterli kadar iyileştiğinizi hissettikten sonra
arkadaşınızın güvenliğinde bölümden taburcu edecektir.
size
akrabanızın/
Skobtan içeriye verilen havadan dolayi kendinizi şişmiş hissedebilirsiniz. Bu
tetkikten sonra artan gazdan veya anüsünüzden az bir miktarda kan
gelebilmesinden dolayı birtakım karınsal rahatsızlık yaşayabilirsiniz. Bu birkaç saat
içerisinde düzene girecektir. Eğer kusma veya kötüleşen ağrınız gibi başka
şikayetleriniz varsa, lütfen Endoskopi Bölümünü 01633 – 234225
0800-17.00
saatleri arasında, mahalle doktorunuzu veya 6.30’dan sonra mesai saatleri dışı
ekibini 0845 600 1231’den arayınız.
Eğer sedasyon olduysanız tetkikten sonraki 24 saat içinde bu talimatları takip
etmelisiniz
•
•
•
•
•
•
Alkol kullanmayınız veya sigara içmeyiniz
Hiçbir ulaşım aracını veya makinayı kullanmayınız
Hiçbir yasal belgeyi imzalamayınız
Size yazılan ilaçlardan başka hiçbir ilacı kullanmayınız
Geceleyin sizinle kalacak birine ihtiyacınız olacaktır
Lütfen hemşire veya sağlık çalışanları tarafından verilen bütün taburcu olma
tavsiyelerine sadık kalınız.
• Tetkikten sonra normal bir şekilde içip yiyebilirsiniz.
• Gece boyunca dinleniniz ve eğer kendinizi iyi hissediyorsanız ertesi gün
işinize dönebilirsiniz fakat araba kullanmamalısınız.
ABHB/PIU909/2 - October 2012 (Turkish)
Expiry Date:- October 2015
Page
9