Gastorointestinal Sistemin Kandida İnfeksiyonları

Gastro-intestinal sistemin
kandida enfeksiyonları
Dr. Şebnem ŞENOL
Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Mantar simpozyumu II
17.12.2011
Sunum Planı
• GİS ve kandidalar
• Kolonizasyon ve enfeksiyon
• GİS’in kandida enfeksiyonları
– Orofarinks kandidozu
– Kandida özofajiti
– Diğer GİS enfeksiyonları
GİS ve Candida spp.
• GİS flora elemanı
• İlk 6 ayda tanışma
• Candida albicans;
kalıcı
• Diğer kandida türleri
geçici
GİS ve Candida spp.
• Yeni doğanda;
– 32. haftadan önce doğum
– Düşük doğum ağırlığı
– Enteral beslenme eksikliği
– Yoğun antibiyotik kullanımı
– Mukozal immünite eksikliği
– Gelişmemiş mukozal bariyer
kolonizasyonu arttırır
GİS ve Candida spp.
• Bağışıklığı baskılanmış yeni doğmuş
domuzlarda
• Kandida kolonizasyonu
• İntestinal invaziv enfeksiyon
GİS ve Candida spp.
• EFH-1 geni ˃ transkripsiyon faktörü kodlar
• Çekumda kolonize kandidalarda çok
• Oral fungal enfeksiyonda az
Kumamato,
Trends in Mic.
June 2011
GİS ve Candida spp.
hβ-D 2 ve 3
J Dent Res 2005
GİS ve Candida spp.
• Human β-defensin 2 ve 3
• Mukozalarda kandidalara
karşı yanıtın oluşmasını
sağlar
• NFκB ve MAPK/AP-1
yolaklarından IL1- β
döngüsü aktiflenir
• Th1 yanıtı sağlanır
Pahl R, Am.J. Physol., 2011
Fidel P.L, Adv
Dent Res, 2011
Kumamato,
Trends in Mic.
June 2011
GİS ve Candida spp.
•
•
•
•
Konak cevabı değişirse,
Kandida popülasyonunun fenotipi değişir
İmmün cevap uyarılır
Enfeksiyon oluşur
Candida albicans
• Orofarinks örneklerinde %10-30
• Dışkı örneklerinde %65-80
• Kolonizan
• Hastalık etkeni
Candida albicans dışı kandidalar
– Profilaktik olarak flukonazol kullanılan
hastalarda tür değişimi !
•
•
•
•
C. glabrata
C. tropicalis
C. krusei
C. dubliniensis
– Yaş (özellikle >70 )
– Kemoterapi
GİS kandida enfeksiyonları
• Orofarinks kandidozu
• Kandida özofajiti
• Diğer GİS enfeksiyonları
Orofarinks kandidozu
• 3 yaşında erkek hasta
• Tekrarlayan angular keilit ve ağız içinde yaralar
• Down Sendromu
• Büyük dil, ağız yapısı, salya akması, ağız solunumu
Orofarinks kandidozu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kötü ağız hijyeni
Yaş
Diş protezi
Kserostomi
Yerel/sistemik bağışık yanıt eksikliği
İnhaler steroit kullanımı
Lösemi
Organ nakli
HIV (+)
Orofarinks kandidozu
• Hastaların çoğunda orofarinkste mukozit ve
ülserasyonlar (+)
– Dil, yanak mukozası, sert damak ve jinjivada, bazen
farinkse uzanan lezyonlar
– Beyaz yama tarzında mukozadan hafif kabarık plaklar
• Dil ve ağız mukozasında beyaz renkte, kalın
plaklar
– Candida, diğer flora bakterileri, nekrotik doku, keratin,
epitel hücreleri
• Etken sıklıkla
C. albicans
Orofarinks kandidozu
• Tipik görünüm
– Mukozal lezyonlar
– Angular keilit
• Ağız içi lezyonlardan sürüntü
– C. albicans
• Nistatin süspansiyon
– Damlalıkla lezyonların üzerine
– Günde 4 kez 10 gün
Orofarinks kandidozu
• Mukozal lezyonların tipik görünümü
• Nötropenik hastalarda HSV
• Sürüntü örneği
– Doğrudan mikroskopi ve kültür kandida
enfeksiyonu tanısı
Orofarinks kandidozu
Orofarinks Candida enfeksiyonları
Dilde atrofi (akut atrofik kandidoz)
Diş etlerinde atrofi (kronik atrofik kandidoz)
Candida lökoplakisi
Orofarinks kandidozu
• Klotrimazol 10 mg x 5
• Oral nistatin süsp veya pastil x 4
• Flukonazol 100 – 200 mg tb /gün
Orofarinks kandidozu
• İtrakonazol sol. 200 mg/gün
• Posakonazol 400 mgX4
• Vorikonazol 200 mgX2
• AmB oral süspansiyon
• IV ekinokandin / AmB-d 0.3 mg/kg
Kandida Özofajiti
•
•
•
•
•
•
85 y erkek
10 yıldır miyastenia gravis
Metotreksat ve prednizolon
Piridostigmin
Tedavi ile kas gücü düzelir
Son iki haftadır, yutma güçlüğü, kilo kaybı
genel durum bozukluğu
Ebert S. Z Gerontol Geriat 2011
Kandida Özofajiti
• Endoskopi
• Oral nistatin süsp
• 1 haftada
semptomlarda belirgin
azalma
Ebert S. Z Gerontol Geriat 2011
Kandida Özofajiti
•
•
•
•
Odinofaji
Disfaji
Bulantı-kusma
Dispeptik yakınmalar
• Lokal tedavi
• MG semptomları
• Metotreksat + yaş
Kandida Özofajiti
•
•
•
•
•
•
•
•
İmmün süpresyon ile ilişkili
Akut HIV enfeksiyonu ve AIDS
Lösemi ve lenfoma
Antineoplastik kemoterapi
Kortikosteroit tedavisi
Kİ ve solit organ nakli
Diyabet
Geniş spektrumlu antibiyotik
Kandida özofajiti
Human Immunodeficiency Virus-Associated Gastrointestinal Disease: Common Endoscopic Biopsy Diagnoses
Pathology Research International, 2011
Kandida Özofajiti
• Özofagus mukozasında yüzesel kolonizasyon
(özellikle H2 reseptör blokeri kullananlarda)
• Kolonizasyon
– Sağlıklı gönüllülerde: %12.3
– KOAH’lılarda: %25.1
• Özofagus motilitesini bozan hastalıklar
– Akalazya, sistemik skleroz,
– Malin-benin tıkanıklıklar
• Özofagus mukoza hasarı
– Reflü, HSV özofajiti
Kandida Özofajiti
• Tanı:
• ENDOSKOPİ
– Biyopsi örneklerinin kültürü veya
histopatolojik incelenmesi
Kandida Özofajiti
•
•
•
•
•
•
•
36 y kadın
Oral kavite ca
RT, KT
Nötrofil 400/mm3
Ateş yüksekliği
Genel durum bozukluğu
Zaten var
– Yutma güçlüğü
– Orofarinks kandidozu
Kandida Özofajiti
•
•
•
•
Piperasilin tazobaktam + flukonazol
Ertesi gün nötropeniden çıkıyor
Yutma güçlüğü bir haftada azalıyor
Kan kültüründe üreme
– C. albicans
• Tedavi 21 güne tamamlanıyor
ekinokandinler
Midede “kandida”
• Kolonizasyon/enfeksiyon
• Sıklıkla malinitesi
olanlarda
• Tek/çoğul ülserler
• Kronik atrofik gastrit
• Mide perforasyonu
• Malin ülserlerin sekonder
enfeksiyonu
Kalın Bağırsak
E. coli
Salmonella türleri
Shigella türleri
Proteus türleri
Pseudomonas aeruginosa
Lactobacillus acidophilus
Candida üremesini önler
Mukoza hücrelerine adezyonu
engellenir
Laktuloz
Geniş
spektrumlu
antibiyotik
Normal sağlıklı bireylerde, Candida ’lar bağırsakta
çoğalmaz
Kolonizasyonun en önemli nedeni antibiyotikler
Candida ile ilişkili diyare ilk kez 1936 yılında
tanımlanmış
Semptomatik enfeksiyon (?)
Kolonizasyon (?)
Miçel varlığı
Dışkıda > 106 cfu/gr
1950-1960’lı yıllarda
Tetrasiklin kullanımı
Kolonizasyon
(Clin Infect Dis, 1995; 21: 881-6)