docKromozomal Sendromlar
download 
Şikayet Transkript
Kromozomal Sendromlar
Kromozomal Sendromlar Prof.Dr. Özgü zgür Deren Hacettepe Üniversitesi Tı Tıp Fakü Fakültesi Kadı Kadın Hastalı Hastalıkları kları ve Doğ Doğum ABD Maternal Fetal Tı Tıp Ünitesi Gebelikte kromozom anomali taraması taramasında kullanı kullanılan tarama testleri • Terminoloji • Kromozom kı kırıklığı klığı ile giden sendromlar • Sayı Sayısal Kromozom Anomalileri • Genetik imprinting Major anomaliler tü tüm doğ doğumları umların %3ü %3ü kromozomal % 10 bilinmeyen % 50 multifaktöriyel % 25 monogenik % 8 çevresel % 7 Yapı apısal Bozukluk Terminolojisi Malformasyon • Problemin – konsepsiyona yakı yakın ortaya çıktığı nı ktığın gösterir. Arini Disrupsiyon Deformasyon • Mekanik kuvvetlerin neden olduğ olduğu • Dışar ışarııdan ya da içeriden normal geliş gelişim bozulmuş bozulmuş ya da önüne geç geçilmiş ilmiştir. tir. – yapı yapısal, – şekilsel, – pozisyonel değ değişikliklerdir. Amniyotik Bant Sendromu OligohidramniosÆ PEV Yapı apısal Bozukluk Displazi Terminolojisi • Hücrelerin • > 1 YAPISAL – belli dokularda – anormal organize olması olmasıdır. BOZUKLUKLAR • Sendrom • Asosiasyon • Sekans Akondrogenezis Sendrom • Ortak patopatogenetik neden – birden fazla sistemi etkiler. Down Sendromu Asosiasyon • Birden fazla anomalinin – tesadü tesadüf olamayacak birlikteliğ birlikteliğidir. VACTERL Asosiasyonu Kromozomal Sendromlar Sekans • Kromozom kı kırıklığı klığı ile giden sendromlar • Tek bir anomali ya da mekanik faktö faktör bir kaskad yaratı yaratır. • Sayı Sayısal Kromozom Anomalileri – Turner S. • Mikrognati • Glosso pitoz • Yarı Yarık damak – Down S – T18 – T13 Pierre-Robin Sekansı Kromozom kırıklığı olan Sendromlar Translokasyon • Translokasyon : Kromozomun bir segmenti baş başka birine transfer olur – Dengeli veya res resiprok iprokal translok ranslokasyon – Robertsonian translok ranslokasyon ( sentrik entrik fuzyon fuzyon)) Isokromozom Kromozom Kırığı ile olan Sendromlar • Inversiy Inversiyon: – Tek kromozomda iki kı kırık segmentin ters olarak reinkoperasyonu • Delesy on: Delesyon: – Kromozomum bir parç parçası asının kaybı kaybı • Ring kromoz romozom: – Delesyonun özel formu. Kı Kırık iki uç uçta olunca zarar gö gören uç uçları ların fü füzyonu Otosomal na bağ tosomal kromozom fazlalığı fazlalığına bağlı sendromlar ndromlar Down Sen dromu u Sendrom • Kary Karyoti otip 47XX veya XY +21. • En sı sık kromo kromozzomal hastalı hastalık • En sı sık genetik geç geçişli mental retardasyon retardasyon nedeni Down Sendromu Patogenez • Meiotik Meiotik nondisjunction (95%) • Robertsonian translok translokasyon (4 %) • Mosais Mosaisism – embryogenez sı sırası rasında mitotik mitotik nondisjunction (1%) Down Sendromu Anomaliler Down Sendromu Doğ Doğum sonrası sonrası Konj onjenital kalp hastalı hastalıkları kları – ALL % 15 -20 – Endok Endokardial yastı yastık defekti defekti – AV canal – Alzheimer GIS anomalileri • 40 yaşı nda sonra hemen hepsi Alzheimer yaşında – Duodenal atreziler – Ozofagial atreziler Down Sendromu Belirteç Belirteçler Edward Syndromu ( Trisomy 18) • • • • Edward Sendromu Belirteçler Karyoti Karyotip : 47XX veya XY+18. Insidans 1:8000 Risk maternal yaş yaşla artar nondisjunction Edward Sendromu Belirteçler • Koroid pleksus kisti • Polihidramnios • IUGR • Brakisefali • Düşük kulak ve mikrognati • Ekstremite kı kısal salığı • Üstü stüste binmiş binmiş parmaklar • Rocker bottom ayak • Tek umblikal arter • Kardiak anomali Patau Sendromu Belirteçler Patau Sendromu Trisomi 13. • • • • • • • • • • Karyoti Karyotip : 47XX veya XY+13 XY+13 Insidans 1:15000 Risk maternal yaş yaşla artar nondisjunction Yarı Yarık dudak ve/ ve/veya damak Kardiak ardiak anomali Renal anomali Mik Mikros rosefali Polydaktili Polydaktili IUGR T13 T13 de majör anomalilerin US tanısı % 90 Tri 21 Tri 18 Tri 13 + ++ ++ ++ ++ Kardiak Renal Yarık dudak damak ++ Mikrognatia ++ + Rocker bottom ft ++ ++ Umbilikal herni + Turner Sendromu Belirteçler • Hidrops fetalis. • Kistik higroma • Kongenital Kalp hastalığı hastalığı – Preductal aort koartasyonu – Bicuspid aortik aortik valve • Böbrek anomalileri – At nalı nalı böbrek • Karyoti Karyotip 45XO • Insidans 1:3000 • Kadı Kadın hypogonadismin hypogonadismin sı sık nedeni + Polidaktili Overlaping parmak Sex kromozoma bağlı bozukluklar Turner Sendromu ++ ++ Sex kromozoma bağlı bozukluklar Klinefelter Sendromu • Kary Karyoti otip: 47XXY • (XXY, XXYY, XXXY) XXXY) • Meiotik eiotik nondisjunction a bağ bağlı • Male hypogonadismin hypogonadismin en sı sık nedeni. nedeni. Klinefelter Sendromu • • • • • Fraj Frajil X Se Sendromu ndromu Testik Testikular atrofi atrofi Infertilite Infertilite ( azoospermia) azoospermia) Eunuchoid habitus. Kadı Kadın kı kıllanma dağı dağıllımı Jine komastia. Jinek CGG sekansı sekansı yüzlerce binlerce kez tekrarlanabilir • FMRFMR-1 genind genindee mutasyon – (familial mental retardation -1 gene) – X kromozomunda Xq 27.3 Tekrarlayan Triplet nucleotide Mutasyonlar utasyonlar Huntington hastalığı hastalığı • CAG sekansı sekansı birç birçok kez tekrarlanabilir • Huntington geni geni – anormal neurotoxic (Huntington) (Huntington) proteini proteini oluş oluşturur – Kaudat nucleus atrofisi trofisi • Klinik – Erken (yaş (yaş 2020-50) progressif progressif dema demans – Koreiform hareketler Angelman, ve Prader-Willi sendromları • (megabase+) delesyonu delesyonu – 15q1115q11-q13 Maternal Paternal Paternal orijinli del maternal orijinli del Angelman S Tekrarlayan Triplet nucleotide Mutasyonlar utasyonlar Prader Willi S Genomik imprinting • maternal veya paternal orijinli olmaları olmalarına gö göre genlerin farklı farklı ekspresyon gö göstermeleri • Angelman, PraderPrader-Willi se sendromlar ndromlarıı Uniparental Isodisomi Isodisomi Uniparental Isodisomi Maternal Paternal Beckwith Wiedeman Se Sendrom •1/14,000 Sporadik •Somatik aşırı büyüme •Kongenital malformasyon •Embryonik neoplasiye eğilim •11p15.5 epigenetik değişiklikler (Metilasyon değişiklikleri) •Bu bölgede en az 12 gen paternal olarak ekpresse olan genler IGF2 ve KCNQ1OT1 maternal olarak eksprese H19, CDKN1C ve KCNQ1 Bir Sendromun Tanısı Nasıl Konmalı? • • • • Bazen dedektiflik gibidir.. Doğ Doğru zamanda Doğ Doğru perinatolog Doğ Doğru genetikç genetikçi Doğ Doğru laboratuvar ile mü mümkü mkündü ndür.. • 17 hf gebelik • G3P2Y1 • 2. gebelik eksitus (3y,K) – – – – – ASD (opere) İmmü mmün yetmezlik İskelet displazisi? Akrabalı Akrabalık (+) Tanı Tanı yok, otopsi yok • Ailenin elinde – – – Detaylı Detaylı epikriz Fotoğ Fotoğraflar X-rayler Schimmke immunoosseous dysplasia Otozomal resesif, molekü moleküler tanı tanı mümkü mkün DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER I. Sayı Sayısal Kromozom Anomalileri • Genetik Danış ma iç Danışma için baş başvuran gebeler: Trizomi 21 – İleri anne yaşı yaşı – maternal serum taraması taraması – 1.& 2. trimester US sonuç sonuçları ları ile baş başvurur. Rocker bottom ayak Trizomi 18 Trizomi 13
Polihidramnios
