repaır - Black Sea REPAIR

(Disaster Preparedness and Earthquake
Training Association)
Buyukdere Caddesi Kugu Ishani No:81, D:1
Mecidiyeköy – Sisli Istambul, Turkey
Tel: (+90 212) 213 02 40
Fax: (+90 212) 212 73 96
E-mail: [email protected]
Web page: www.ahder.org
Rioni nehri
Batı Gürcistandaki ana nehir olan Rioni ya da Rion Nehri 327 km
toplam uzunluğa ve 13,400 km2 drenaj alanına sahiptir. Nehir Kafkas
Dağları’nın güney yamaçlarında deniz seviyesinden 2,960 metre
yüksekte doğmaktadır.
Özel koruma bölgesi olan Racha, Borjom-Kharagauli Ulusal Parkı,
Ajameti tabiat koruma alanı, Sataflia tabiat koruma alanı, Katsoburi
Yapay koruma alanı , Kolkheti ulusal parkı ve Karadeniz’in sahil şeridi
gibi Batı Gürcistan’ın önemli bölge,sahil şeridi,şehir ve köylerini
içermekte olan Rioni nehri havzasının büyük kesimi Rioni nehri
sebebiyle ekolojik tehlike altındadır.
Dünyanın en zengin manganez maden işletmelerinin Chiatura Belediyesinde bulunan ve Nehrin kollarından olan Kvirila nehri üzerine
kurulmuş olması Rioni nehri kirlilik kaynakları arasında ayrıca ele
alınmalıdır.Ana kirlenme sebeplerinden bir diğeri ise, havzada
yaşayan insanların çoğunun tek gelir kaynağı olan tarımdır.
Bütün havza boyunca hayvan çiftlikleri, tavuk çiftlikleri, tarım
alanları, tarımsal ürünler üretim ve işleme kuruluşları gibi kirletici
kaynaklar yer almaktadır. Bu alanların neredeyse hiçbirinde çevre
koruma standartları ve normları uygulanmamaktadır ve dolayısıyla bu
alanlar çevre ve nehir için önemli kirlilik kaynakları olarak görünmektedir.
Sakarya nehri
Sakarya nehri 824 km uzunluğa, 58160 km2 su toplama havzasına ve
yıllık 188.70 m3/s debiye sahiptir. Havza yukarı, orta ve aşağı Sakarya
olmak üzere 3 bölgeden oluşmaktadır.Sakarya nehrinin en önemli
kolları ise Porsuk ve Ankara nehirleridir.
Aşağı Sakarya bölgesinde bulunan Sakarya deltası doğal koruma
alanıdır ve ülkemizin önemli ekolojik değerlerini barındırmaktadır.Bölgede bulunan 28 bitki nesli tükenmekte olan türler listesinde
yer almaktadır.Göçmen kuşların göç yolları üzerinde yer alması, sulak
alanlar bakımından zengin olması ve doğal yaşamı barındırması da
bölgenin diğer önemli ekolojik değerlerindendir.
Sakarya nehrinin orta kısmında nehre kavuşan Porsuk deresi özellikle
yemek ve tekstil endüstrisi atıklarını nehre taşımaktadır. Araştırmalara göre başta Ni ve Cu olmak üzere nehirdeki ağır metal oranı kabul
edilebilir seviyenin üstündedir.Nehrin alt kısmında ise orman endüstrisi ve tarımsal sulama alanları mevcuttur.
Yukarıdaki bilgilerin ışığında Sakarya nehri ve havzasının pek çok
negative etkiye maruz kaldığı söylenebilir. Polycycicaromatic hydrocarbons (PAHs),ağır metaller ve hepsinden önemlisi zirai ilaçların hem
suda hem de sedimentlerde düzenli izlenmesi gerekmektedir, keza bu
kirleticiler canlı dokularda birikmekte,besin zincirine katılmakta ve
hem insanın hem de diğer yaşayan organizmaların yaşam kalitelerini
etkilemektedirler.
Bağlantılar
Agro-Business Consulting
12,Sulkhan Tsintsadze Street, office 3/11
Tbilisi, 0164, Georgia
Tel: (+995 32) 2905365
Faks: (+99532) 2905365
E-posta: [email protected]
Web sayfası: www.abcgroup.ge
Project funded by the
EUROPEAN UNION
Ortak Sınırlar. Ortak Çözümler
Afete Hazırlık ve Deprem Eğitimi Derneği
Buyukdere Caddesi Kugu Ishani No:81, D:1
Mecidiyeköy – Sisli Istambul, Turkey
Tel: (+90 212) 213 02 40
Faks: (+90 212) 212 73 96
E-posta: [email protected]
Web sayfası: www.ahder.org
Regional Environmental Centre Moldova
M O L D O VA
ProRuralInvest
31, Alexei Mateevici street, MD 2009
Chisinau, Republic of Moldova
Tel: (+373 22) 240997
Faks: (+373 22) 240998
E-posta: [email protected]
Web sayfası: www.rec.md
98, 31 August 1989 street, office 411, MD-2004
Chisinau, Republic of Moldova
Tel: (+373 22) 23 78 02
Faks: (+373 22) 23 50 80
E-posta: [email protected]
Web sayfası: www.rural.md
Black Sea - Danube Coastal Association for Research and Development
Asparuhovo quarter, office 213, 9000
Varna Bulgaria
Tel: (+35952) 383713
Faks: (+35952) 383719
E-posta: [email protected]
Web sayfası: www.bdcabg.org
Eco Counselling Centre Galati
2, Basarabiei Street, 800201
Galati, Romania
Tel: (+40 236) 49 99 57
Faks: (+40 236) 31 23 31
E-posta: [email protected]
Web sayfası: www.cceg.ro
ENPI Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı
Afete Hazırlık ve Deprem Eğitimi Derneği- AHDER
Mayıs 2015
ENPI Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı, T.C.Avrupa Birliği
Bakanlığı ve Avrupa Birliği (Avrupa Komşuluk ve Ortaklık Aracı-ENPI ve
Katılım Öncesi Yardım Aracı-IPA) tarafından finanse edilmektedir. Programın
Türkiye’deki sözleşme makamı Merkezi Finans ve İhale Birimidir.
Bu yayın Avrupa Birliği’nin mali desteği ile hazırlanmıştır. Bu yayının
içeriğinden yalnızca Afete
Hazırlık ve Deprem Eğitimi Derneği-AHDER sorumlu olup, hiçbir şekilde
Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmamaktadır.
REPAIR
Karadeniz Nehir Havzalarının Tarımsal
Kirleticilere Karşı Çevresel Korunması için
Bölgesel İşbirliği Projesi
ENPI Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi
İşbirliği Programı
Kamchia Nehri
Bulgaristan’ın doğusunda bulunan Kamchia nehri 244.5 km uzunluğu
ile Balkan Yarımadası’nda bulunan ve doğrudan Karadeniz’e akan
en uzun nehirdir. Eastern Stara Planina’da doğan Golyama Kamchiya ve Luda Kamchiya isimli iki nehrin birleştiği noktada başlayan
Nehir batı yönünde Karadenize akmakta ve Varna’nin 25 km
güneyinde Resort of Kamchiya olarak isimlendirilen bölgede denize
kavuşmaktadır.
Tahmini Sonuçlar
Genel Hedefler
Karadeniz Havzasında ortaklığın ve işbirliğinin
güçlendirilmesine katkı sağlamak ve özellikle
projenin birlikte çalışılan uygulama alanında
ortak sürdürülebilir çevre koruma sorunlarına
çözüm geliştirmek.
Projenin Süresi:
22 Ay
Ortak Uygulama Alanları
• Gürcistan – Tiflis, Racha Letchkhumi Qvemo
Svaneti, Samegrelo Zemo Svaneti, Imereti,
Samtskhe-Javakheti Bölgeleri;
• Bulgaristan - Severoiztochen Bölgesi;
• Turkiye - Istanbul, Sakarya, Sapanca Golu,
Kocaeli Bölgeleri;
• Moldova - Chisinau, Cantemir, Leova, Nisporeni,
Ungheni, Falesti, Cahul Bölgeleri;
• Romanya - Braila, Buzau, Köstence, Galati,Tulcea
Bölgeleri.
Hedef Gruplar
•
•
•
•
•
Proje alanındaki çevre odaklı STK’lar;
Kamu kurumları ve yerel otoriteler;
Çiftçi birlikleri;
Tarımsal ürün üretim ve işlem şirketleri;
Kadın dernekleri.
• Güçlendirilmiş sınır ötesi ortaklık ve Karadeniz kıyıları
ve nehir havzalarında çevre korunması konularında
entegrasyon,
• Karadeniz kıyıları ve nehir havzalarında özellikle tarımsal etkinlik temelli kirlilik kaynakları ile ilgili
genişletilmiş bilgi ağlarının geliştirilmesi,
• “Nehir Havzası Çevresel Eylem Programı” metodolojisinde genişletilmiş ve artırılmış birleşik bilgi birikimi,
• Seçilen nehir havzaları için “Nehir Havzalarını Tarımsal
Kirleticilerden Koruma – Çevresel Eylem Programı”
hazırlanmış, basılmış, yaygınlaştırılmış model,
Nehrin ağzı ve alt bölgesi arasında bulunan alan habitatlarının
çeşitliliği ile önem arzetmektedir-sıkça sele maruz kalan,nehircil
yaşlı ormanlar, 19 m uzunluğa ve 450 m genişliğe sahip orman ve
çim-kaplı kum tepeleri,temizsu bataklıkları ve eski nehir yatağının
bataklığa benzer alanları yer almaktadır.
Dişbudak, meşe, karaağaç, kızılağaç ve akçaağaç ağaçlarının birarada olduğu ve sarmaşıkların ağaçların dalalrı arasında 40-50 metrelere yükseldiği alan ,arapsaçına benzer haliyle tropik ormanları
hatırlatmaktadır. Kamchia Kumları Doğal Korum alanı’nı da içine
alan bölgenin toplam alanı 1.200 hektadır.
Nehir ağzında sıkça karşılaşılmakta olan bir sorun olan sel, nehir
çevresindeki alanların ekolojik parametrelerine zarar vermektedir.
Nehrin sahil şeridine yakın boşalmasının bir sonucu olarak su kalitesi Bulgaristan standartlarına uymamaktadır.Nehrin sahil şeridinde
bulunan sular ile temas etmesinin en önemli etkileri düşük
tuzluluk,yüksek besin ve yüksek askıda madde miktarı olarak ifade
edilebilir.
Prut Nehri
• Karadeniz bölgesi çevresel eylem programlarının hazırlanmasında kadınların aktif katılımı ile sivil toplum
katılımının artırılması,
Avrupa’nın güneydoğusunda bulunan Prut nehri Ukrayna’da Karpatlar’dan doğar ve dağlar, platolar, tepeler ve düzlüklerden oluşan
yer şekillerini geçerek Romanya – Moldova sınırındaki Reni yakınlarında Tuna nehrine dökülür.
• Karadeniz Bölgesel Araştırma Programları arasında
uyum ve koordinasyonun garanti altına alınması ile
bilimsel işbirliğinin sağlanması,
Prut nehri 952,9 km uzunluğu ile Tuna nehrinin ikinci en büyük
kolunu oluşturur. Tipik bir sınır nehri olan Prut, Romanya ve Ukrayna arasında 31 km, Romanya ve Moldova Cumhuriyeti arasında da
711 km’lik sınırı tanımlar.
• İşbirliği yapan ülkeler arasındaki ilişki ağına katkı
sağlanması.
Prut’u tanımlayan en önemli karakteristik özellik biyoçeşitliliktir.
Her ne kadar taşkınlardan korunma amaçlı setler yüzünden taşkın
yatağı daralmış olsa da doğal yaşam alanları ve bu alanlarda
yaşayan türler iyi korunmuş olup bu korunma durumu Prut nehrinin
Natura 2000 alanı ve doğal park ve alanlar kapsamına alınmasını
sağlamıştır.
Ana Yararlanıcılar
•
•
•
•
Turizm şirketleri ve turistik yapılar;
Çevre kamu kurumları;
Yerel yetkililer;
Proje alanındaki nüfus ve korunan bölgelerdeki topluluklar.
Bununla birlikte, yüzyıllar boyunca havzada yaşayan insanların
temel geçim kaynakları kirliliğe ve Prut’un doğal formunda değişikliklere yol açmıştır. Arıtılmamış ya da yetersiz arıtılmış atık suların,
kentsel, endüstriyel ve hayvansal atıkların dökülmesi, kontrolsüz
katı atık sahaları, yasal olmayan evsel atıklar, alan kullanımımdaki
değişiklikler ve uygun olmayan tarımsal faaliyetlerin yanı sıra nehir
mühendisliği gibi faktörler nehir havzası ve biyoçeşitlilik üzerinde
büyük bir baskı oluşturmaktadır.