Oryantalist Söylem ve Japonya: Meiji Dönemi (1868

Oryantalist Söylem ve Japonya: Meiji Dönemi (1868

,.....,
-- {7 0, -- -- -- -- - -- ---
,1--._,J
1
~·
"-~tw
1
Iç in d e k il e r
com mu nicd tion
K ı ş · \·Vin cer
17
toplumsal dü~ünce
.u ıı .. - r•,~ tirisi ve
nlamaya
irel yazıları yayı
j•c ı-; ,...~ ~ n iyi eleşt
bir dergidir.
Th e Storir.s Wc Teli
·
il:
rı .. ........ " ' ıılcad~m
ı
nlarının ara~tırılmas
ıı. ;:. · •· \ını r ve imka
k. tanıml ar.
~-'? ma kar~ıtlt~p olara
tw '
Gı•nrgc Gcrlıııı~r
oldv \)u kad ar ins-an
limi n
bfle~eni olan ileti'
arına
rı ,l, ••ı·/·""1 çalf1mal
1em~l
. ..,,.. i , . ıı.Jrünün
'31
·tüm sosyal bilim
lere ve
bilimle-rine . tüm yön tem
de>9acal; ara~lara­
,i } i:ı ~·-.ı i.talarından
dergiye yayınlanma k
'~' oo ·.ı; · bir derg idir;
ına
~. ri- :~~· · -:e boyutlar
••
ır
an Tiı:an~li
, n t\r an Ol ara k Kr.rv
ll ir Ki ılı~ İ lı~ıisiı
· •"
Eyüp Ön ere n
~ini bilm eye n
..,,n lar, yazann kiml
~ r ii·: ·
ndirmeye alınır .
' m l·-· ' • ·>f ından de9erle
.
muz aylarında yayrnlanır
.ın. c..:~ . . ve Tem
lizce ·dir.
ciıl•·-- : : urr.çe ve Ingi
53
arc hy :
in tlıc Tlwoı·y on Pa tri
Paradigınatir Shifıs
"Women"
SııLjcctificaıion of
"'
')h·
J lu
r __., · •cıria i Boord
ku~
• · ·ıl
Şu/c Tok ınş-Çelik
-
JnÇJ•· -.
u~ n ı .• ~:
----- - ---
~Sr--------­
--------ya :
----- --- --- - - -
Ediraria l A5sistanrs
':'n~
·Cı?l
·-·
'1-p~Jc-
ve
Danı~m;ı
g Kong, ROC
>b'"· · in• Vf!rşity of Hon
sachus~m. USA
'· cı. ." Q . Un~rsity of Mas
a Un'-ersiry, Taiwan
g ( he "· Na rion al Tsing-Hu
-: ·b• .. · r emp /e Univ<!rsiry. USA
ıy of /1/irıois, USA
.:;,~- ''"9 · Un'-ersi
MasSdchuserrs, USA
· or o ···· 'JniVf!rsiry of
of MasSdchus~tts, USA
., ,he> ·- UnW f!ry ry
1- 1) 1'
ion
cult ure and com mun icar
Fatü ltesi
r. ı v~" ' '" " "i lleti~im
-:>9\- .-... ı Ma Turkey
ilf'ı ' 1 ..... ·
ı ıı
- -- ... --- ---··-
'
---ı-
·'·· n
mu
Varlığını Sürdiiı-iiyor
Pr ote sta n İş Alıl:lkı Hala
Ki tap Eleşiirileri
Kim lik /11ekii11ları:
ıiirel Sımrlnr
ktr oni k Or tam lar ve Kiil
Ele
Kii res el Me dya ,
•
Tlıe
··· dına
Müd ürü:
:>orıı · ···ı Yaz ı l ~ leri
·,
,_·o~ ·
Lertereri Cit y
Politik Kn me rn:
Politikusı
emrısuwı İdeolojisi ve
Çağclnş llollyıı:oocl Siu
•
,..
Basım A.Ş.
AM < ' •1R K B<ısın Ye
n ,.,,. (
f?;r C:Pı-/f'rj
n/11 111\ "lll! lffr l/1
~
~
,.,..
r:-
107
ı7
Fakü lt esi
ı :iv • "·. · · ·. ı lleti~ im
Arslan
i\lalııııul
.tr
. :.n ı ·· ··· ,-,n kara .edu
lef/<ij
w >•; ··' edv .trfi
, •;,.; '
llinıırk --
91
.'0 24
_ı
_ _____ __
'-a-rihini-Okumak_
· -:-Japon-K-a-dın-Harekcti4
Kur ulu
isor y Board
oa/ F ···--• w and Adv
12)
-- -- ··- ·-- -- -- -- -- -
Jap on
._ Or ya nta lis t SöyJcm ve
-1912)
ı Meiji Döneftlİ (1868
rM utlu
e
•sı C'· - ~· rlendirm
l (_ l )
.
ile tişim
te
\.C;)~
t\d--,v:--.
..>e..
nrr fll.- lt['l
-::::
r~
ı
~
~ -- ·-·
_____;...~-
F•
j
~·
_-F~--
-,-~ültÜr-'ote-il~tilirn/..cuLwce_&_ç_omrnurıis i!!iQ..n___ __ _
Sciences.
Kr;ps , Henry (1990). "Power and Res ;sıance: Phılasophy ol the Seeidi
20(2): 170·1 82.
.
n ol Subjecliv;ty
Mahoney. A. Maureen and Barbara Yngvesson (1992). lhe Canwuetio
9y and
and the Paradox oi Resfsta nce : Re1ntegrating Femini~l Anthropo1Q
P,ychology : s;gns 1S( 1): 44-73.
Martin.
Bıddy
and Foueaulr ·
(1988) . "Femini5 m , (ritiôsm . and Foucault.- In feminism
Ory ant alis t Söyleın ve Jap on ya
Meiji Döne mi (1868 -1912 )
]apo n Kadın Hare keti Tarih ini
Okıımak
.). Bosıon :
Refl~crions on Resistance. hene Oiamond and lee Quinby (ed\
Northeas\ern Un;.,";ıy Press. fr27 .
Culture ol
Marı;n. Joann ( 1990). "Motherhood and Power: lhe Production ol a Women's
17(3): 470-490.
Politicsina Meı.ican Communit y: Americdn Ethnologi5t
Critique ol Consenı.·
McGuiness. Kale (1993). "Gene Sharp's lheory ol Power: A Fem;ni"
Joıırnal of Peace Re search 30(1 ): 101-115.
:
Okcly, Judıth (1991). ·oeliant Moments: Gender. Rcsi"•nce and lndMduah
Man 26(1): 3-22.
O;tfertnce : In
Sawicki, )ana (1991-). "foucault and Feminism: lawards a PolitK:s ol
and Carole
Feminist lnrerprerations and Polirical Theory. Mary London Shanle)'
ı 17·231.
Pateman (~d s. ) . Penn\yivania: Pennsylvani.l Univerı;ity Press.
S~w.
'"'Gend~r. Leiı;ure, and Constraint: Toward~ a FramE"'NNrk. for the
.
Analysis ol Women's leisure: Journal of Leisvre Research 26(1): 8-22
Susan M. (1994).
Sirman ,
Aile ve Evlili~te Güçlenme Mücadele-s i: In 19801er
Second MiıiJon.
Türkiye'sinde Kadm Bd kıl AÇIStnddn K.ddtnldr. Sitin lelı:pli (ed .).
Nü~he\ (1993). '"Köy Kadınının
Istanbul: Iletijim Yay•ncıhl:. 247-276.
Women'SS!Udi~.~
Stacey, Jacl:ie (1993). ·untangling Feminist Theory~-ı;;/nlrocitX:;,;g
(eds.). london:
Femin;sr Theory and Pracrir:e. D. Richardson and V. Robinson
·
MacMillan. 49-73 .
-- - - - - - -----
in Rethinl;;ng
Thorne, Sarrie (1992). "Feminism and the Family: lwo Decad~ of lhoughL"
(eds.).
-------!tıe.l';unily.:.SameJ.eminisr_Qu~stip!)~- B~rrie_ Thorne and Marily Yalom
Revised edi tion. Bostan: Northeastern University Press. 3-30.
from the History
logan, lsenbif.e (1997). "Jeaolusy as an lmpedimen tto Law and Order:
ol th e Early Mongols: Forthcoming.
Canttmpor ary
Wolby, Sylvi a ( t992). "Post-Postm odernism: in DesrabiHz;n g Throry:
tanlord Un;.,rsity
Fem;nisr Oebates . M. Barren andA. Phil;ps (eds .). Stanlord: S
Press. 31·52.
af the British
Walby. Sylvia (t989). lheorising Potriarchy: Socio/ogy: The Journal
Sacialogical A>Saciatian . 23(2): 213-234.
as Re<istance :
Wearing, Betsy (1990). ·seyond the ldeology ol Motherhood: leisuro
Austrahan and New Zealand Journal of Socialogy 26(1): 36-58.
Weedon,
Chri~ (1987). '"Discourse. Power and Resistance.· Feminisr Practict and
Pamtru.ctu ralist Theary. New Yari:: Basit Blac<well. 107-127.
a Cin~iyet
Lalc (1993) . .. A,irctli Kadın: Göçer ve Yan-Göçer Toplumlard
Bakti Açtsından
Rolleri ve Kadın Stratejileri: In 1980'/er TUtk?'e 'sinde Kadın
YJiçın- H ed:. man.
277-290.
Kadmlar. Şirin l ekeli (ed .). Second ed•tion. Istanbul: lie tiıim Yayrncılı<.
Mutlu Binark
Özet
miıin
Bu çalışma. kendi boylamımııdan daha ·oogu·da bir kimlık rnekanına içkin tahayyülleri
ötekileştirilmesi silrecini
Oryantalıst söylem taralından kurulma sı ve bu kimlik mekanının
tarihsizliQi tasavvurunda
tartışma arzusll'(la yazıldı. Bu yazı ile amaçlanan. Japon kadınının
merkeze göre.
sabitlenen kimliQini. Batı'yı merkezleyerek. Batı dışında sayılan kültilrleri bu
serbetleştirmek
sOylernden
kolonyal
tanımlayan
ile
arı
olumsuzlukl
da
ya
eksiklıkleri
özgül bir
(decolonimionl için bir adım atmak. Ayrıta. Japon kadın hareketlerinin tarıhini .
alana söıünU
dönemde -Meiji DOne mi- (ı 868-191 2) kertJisi için konuşma istemiyle kamusal
içkin tasawurlarımııın
taşıyan Kanno Suga'nın kişisel tarihi olarak okuyarak. ötekine
Ozgill tarihini okurken, aslında_
·aralıkları/çatlaklar( olabileceQini göstermek, Japon kadının
söylem
kendi-Oteki arasındaki sınır kesişmelerine ve bu kesişmelerde gerçekleşecek
kendi
P'atiklerine duyarlılıQın gerekliliQine dikkat çekmek istiyorum. Sanırım. hem
mesi ve brz·onlar
biricikliQimiı içinde. hem de ötekine ait ç~ulluQun ortaya çıkanılabil
tarihini okumak bir
içinde-arasında (in·berweenl bir ilefişimin kurulabilmesi için ötekinin
aralıkları ve .. _
başlangıç noktası oluşturuyor. Bu yazı aslında .i:ıpon kadını OrneQinde. sınır
olan tasavvurun kolonyal
sınır kesişmelerinde var olan söylem pratikleline dıryarlılık demek
sOylernden
seıbesUeştirilmesi girişimidır.
Orien talist Disco urse and Japan
Reur/irrg ılıc History of ]uJmrıesl!
Womerı 's Moı:emerır rıt ılıe Meiji Eru (JB{JB-1912)
Abstrac t
as other.
This aıticle is an atlempt to discuss the imagination about Japanese women
the
constructed in the cantext or Orientalist discourse. Here. my aim is to decolonize
position by
imagination about Japanese women. which is rixed in the history·less subject
ng it from
the colonial discourse. wfıich is an acı ol centering the West through distingushi
to the
the non·Western cultures. who are delined wiıJı their distances and negaıiviıies
women·s
center and marked with ıheir absence. Moreover. reading the his1ory of Japanese
women spoke
mavement in a parıicular histarical period. the Meiji Era. in wfıidı Japanese
about other. 1
to the publıc for !heir own sak es. mıght show possıble cı acks ol imaçining
re ading ol the
assume that ıtıe pluralism in-between us and other could be revealed by a
with
his1ory of other. Furthermoıe such a readrng could be the beginning or a dialogue
ol imaginatron.
other. Shortly. this article suggesıs a new sensibi liıy lo the decolonizaıion
seli and other.
that mighl bt ing oul boıder-cr oss ings/cıacks along ıhe borders separating
• lcı ~/winter : 65-B9
kültür ve ileti~imjculıure & communicaıion O 1998, - 1{1)
Gazi Üniversitesi
Iletişim Fakültesi
r·\:f
;~_,
·-
r~~- ------
--
~
Binark • Oryanralist Söylem ve Japonya •
66 · kültür ve
Oı-yaııtalist Söyleın ve
J apoııya
iifciji !Jiirıc11ıi (18GlJ-l!J12)
Kcıdırı l.lurclrcti Tcırilıi11i Ulwmak
}ufJUII
Ötekinin yüzünü, Japony;ı örneğinde tartışmayı seçmemin ikinci nedeni ise, Japonya'nın bizim bir ötekimiz olama·
kim
bir
Doğudaki
daha
13u çalışma kendi boylamımızdan
yacağı şeklindeki iddialara karşı farklı bir okumanın olabilirlik mebnına', japonya'y a içkin' tahayyüllerinıizin bilgi/iktid ar
liğine işaret etme arzusund an kaynaklanıyor. l3u yazıda
ilişkisini gösteren Oryantalis t süy l enı !arafından kurulması iş­
özellikle Japonya'nın ött;kileştirilmesi işlemindeki iki kutupve
söylem
t
Oryantalis
Önce
yazıldı.
arzusuyla
tartışmak
lemini
luluğun altı çizilmeye ça1ışılıyor. Japonya, bir yandan ekonoseçtartışmayı
örneğinde
japonya
ri,
Doğu'ya içkin tahayyülle
mik gelişmesine duyulan hayranlık ve örnek alma istemiyle,
··· -ın e nedenlerimi - açıklamak istiy0rum,
Bah'nın karş ısına "alternati f Doğu modeli" olarak konumlandınlarak "olumlan an" öteki, öte yandan da bu hayranlık­
Birinci neden, bu kimlik mekanının bizim "En Doğumuz­
ı 'lı gibi olmadığını dile getiren,
la çelişen, o'nun alttan al tn Bat
\
da" (Fnr Ensl) olması ve bilinmezliği ile ilişkili. Bilmediğimiz
h1msuzbnan'' - ötekiiri1er-H~
yan-eleşt
a
ni-vu1'gul
mekanla-r, hele en uzaklar, üzerir-ı~e-kelaylıkla-örıy.;ır.g~l<ır~n ---+--· --·- -eksik-Hği
tortulıınn gerilikültürel
hem
dir. Bu bakışlarda Japonya
iiretilebileceği söylem alanlarıdır. Bilinmeyen japonya'nın yüötekisinin olabir
ği 1ilkelliği mitinin hem de Bııtılılaşmanın
zünü' oluşturmak için de Oryantalis t söylemin genel olarak
bileceği tezinin modern dünyada ironik bir şekilde temsilciDoğu'ya içkin çizdiği belimlerne lerden yararlanılır. Çünkü bilAynen dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, Japonsidir.
mediğimiz mekanlar hakkındaki bilgimiz sadece Batı üzerinya'nın "kültürün ü muhafaza ederek geliştiği" mitidir. Bu
den, Batı'lı gezginkr ve akademisy enler tarafından üretilen söolumlama dahi o'nun ötekileştirilmesi işleminin bir parçası­
ze ve onların tecrübeler ini yansıtan imgelere dayanır. Bu imgedır. Kültürü toplumsal , siyasal ve ekonomik değişmelerden
lerin gündelik yaşantımızcia tecrübe edilme olanaklo:ırı sınırlı
koparta rak, "sürekli bir geçmişte " donduran bu bakışa göre,
olduğu için müzakere edilme şa nsları azdır, dolnyısı ile bu imJapon modernleşmesi, Batı modeline karşı "geçmişe ait" olageler aktarıldıkları/ alıntılandıkları veya kopyal;:ındıkları gibi
run korun ması anlamında bir a lternatif oluşturur. Said'in
benimsen ider ve öylece yeniden ürctilirler; giderek kültürel bir
Oryantali st söylernde öteki'ne içkin tasavvurların gariplik,
tortu haline dönüşerek, "gerçeklik " kazanırlar (Mutman,
egzotiklik , anormalli k imgeleriy le kurulmasına yaptığı vur1996:9). Tıpkı, bu yazının da yazılmasındn rol oynayan, Batılı
gu anıınsanacak olursa, japonya'nın olumlama da içeren ötekaynaklar dan akt<ırdığımız Japon kadın hareketlerinin yoklukileştirilmesi işlemini irdelemek daha karmaşık bir hale geğuna ilişkin tahayyüld e veyalıut gcislın' imgesinin dolnşımında
lir. Japony<ı, gerek Batı'lı gib i olmayan yönlerine yapılan
o ldu ğu gibi.
Ötekinin Yüzü
·..:.imlik mr>t.anı· ~<Nramırıın
f ullanımında. Avrupdlı
bmli<}inin
k.u·ulması
~ure ci nd c
-Otl"k(
ianımla•ınrn üıetılrne;ini
irdeleyen, AV"uı: :Jnın k.irnlrk
bunalınıınrn ç5wlme!.inde
Avrupalı ki~li9inin öteki ile
olan ht>sapla~ınasının /
bvlu'imasının k:Jçınılmazlı:')ını
- --vu rgulayan -David-Morley
· Kevin Robins'iıı (1997)
ve
Kımlik Mekanl~rt:Küres~l
Mroy.ı . Elrkr:o6k Or:amlar
V':' Kı.iltür~l Smırldr adlı
çah~ma5ır.dtm yararlandım.
ı
Bu dE-nemede -~r.in •
mündemiç )
sOzcü9ünün kull.ınımı ,
(Q<;manlıca
vJıh~)ın ;çinde bulu.,an.
onun yapısına lı:arı$m•~ ol.1nı
ımiernesinden dol;ıyı .. ıli~kin"
(Osmanlıca
mtiteallrk)
sözcü~ı:ıne ye~lenmi~ıir.
Çi..ınY.ü, bir $C'ye "içbn~ olm.l
durumu ile öteki olma
durumu s;,bi tl enmektedir.
3
Bu çah1mad• ·y;;z·
sö ıcü9U. kimli~in
gOrı.inen/alqılanan boyotunOt
vurgu yanmak amdCıyla
·Kimlik." sOzcUQüne tercıh
edılmi~ıir .-
67
iletişimjculrure & communicar ion
Gr'sha
\.özcU9un~ ılı~k:in
im~P g~n('l OIJrA~. '"'h,1y.ıt
lcadınlı9ı ~ ıle ilıntıiC'ndırıiP.td
~urulm1k t adı r . SOzculı:,
ltadrrunın hm!.gıne
Japon
ilı)ltin
btr
·
yıqın ~olum \uı~
Onya·gının ürrlılmt~ı
sürt·nnt kaH:td.a
bulunmdkt.lJır
duz
Qy\a soz.:-U~
olı::undu9und.ı.
gP.;
. ._(w~aı) ..stı.ılyap.ı.-:ı/.>Uor~. - __
yani, Sflnat Kra. edt>n
anlamındddı'". G~i~hd .
gel~neksel ~ns ve mü:ıl.
u.:trint t.Uçuk ya;l~rctan ( 1O
ya~ civarı) ıtı b.lrtn ~gıtılen
tcrOKrya •te" rd~rı f\imdıt
SözciJOUn ~cıns.e-1 ili~ki­
tç!'rımlfmt~i ~!'4dınt.l'!ki 8.lh
kadın
htf""r•tvrundf!kı k ullanımı
bu
ytına bu•k ı lrır\A, gelen~ksrl
olarak ~' 9~'sf'ıoJ'nın t{r.,sı
çay
tvı/Uınkonmt r-vı
{f)"'VIE"ı) konulıl.lnna
pirınçd~n y;ııpılm•) a:lkoUU
ic;ki {Sdlf'} ıl:rarnı, muzık
aletı hh..Jm,jıf"tı) p~lıQındc
gell!'ıtt"kSf'l d.)n~ın y.ır-lar.tlc,
kon~un hoi~ol vdkıt
9« irme~ini s..ıyldm.,k
ve
konu~un sohb~tıni dınleme
ile !.ınırhdır. ( Kowncı ve
G•c•n,
ı99J :
73)
("-~"';.'\
J-""'
6E · kült ür ve
--
/em ve Japonya
Bin ark • Oryantalist Soy
•
69
munica·rfon
iletişimfculture & com
üle ri ile ötekikül tür el korumacılık övg
eleştiriler ile ger eks e
leşti rilm ekt ed ir.
çekleşmesi­
örneği üze rin den ger
Bu çalışmanın jap ony a
bel lik /kü ltü ;ı·ya atfe dile n gel ene
nin üçü ncü ned eni , )apony
)ap on kasürekliliği tas avv uru nun
rel özc ülü k ile geleneğin
kınadığı,
zin
imi
ili~kili. "Bi zle rde n" kim
dınını i~aretlemesi ile
lliği,"
kse
tak dir ettiği ")a pon gelene
kim imi zin ise hayranlıkla
u içerisinn bu gel ene kse llik kur gus
)ap on k<ıdınının yüz ünü
dan kurduğu ­
ar. ikin ci el kay nak lar
de olu~turulmasını sağl
ünd e Batılı­
n ve başarılı "er kek " yüz
mu z )aponya·nın mo der
mu has ebu
erte lem e fırsatı bul urk en,
laşma mu has ebe miz i
ilde )ap onkin e hav a le ede riz. Bu şek
beyi sem bol ik ola rak öte
llik tas avv uüze rin e çökmüş gel ene kse
ya'yı, )ap on kadınının
ız. Jap on
lik hesaplaşmasına çağınr
run a day ana rak bir kim
i ve onu n
kis
öte
in
url ar bu anl am da öte kin
kadına içk in tas ayv
ınına içk in "ita atk ilr, sa~y~u~·z~i.ı~·n~i.ı~·~o:luşturur. Jap on kad
:u:..'.n~l~u
----------~so~r:
dık,
naz ik, kib ar,
gelenek:5el;-oagımlı;
_gügeri-kalmış,-edilgin,
tışan Erdoğan,
ası sor unu nu tar
mi mc rke zle yer ek kurulm
ista n, Çin
tür el kim lik ken dis ini , Pak
"Tü rki ye" de me vcu t kül
Av rup a, Ku zey
l, Batı'yı oluşturan
ya da Me ksi ka ile deği
tanımla­
ola n ilişkisi çer çev esi nde
Am erik a gib i ülk ele rle
afından,
tar
lem
95: 180). Ory ant alis t söy
maktadır" diy or (19
üzerine
Muhabbeotlerı·
bakınız :
(Marcus ve
fisher. 1986 : iıt·•: Royıdo.
1989: 197) .
d;ın
andırılmasın
kar~ısında konuml
kimliğimizin Batı
ken di
ü tanımlamak
im için, ken dim ize ait öz'
rahatsızlık duy an biz
şe­
ukç a bas it bir
ge~eksinim ise old
asli bir ger eks ini md ir. Bu
u ken di kim lik
u·y
ile gid eril ir. Doğ
kilde, bir "[)oğu" tanımı
i, dah a önc e
gib
de kurabileceğimiz
mekanımız içe risi nde
nı dn
ık kim lik mekanları
ığım gib i, çok u:z<
açıklamaya çalışt
kame
lik
a bir kim
ayy ül ede bili riz. Son uçt
"Doğu ola rak " tah
ikti
bir
ken di- öte ki arasındaki
"Doğululaştırılması,"
nının
dar
ı
ı
ı
_
n nes ne" şeklin­
geislın, tari hi olm aya
zel, erkeğin malı/kölesi,
tek ley en Jabu söy lem sel pratiği des
dek i tasavvurlanmız ve
and a olmazam
ı
cı _ayn
inü:ı .y.okluğu _{am
dın -har-ek-et1e-r.
-----~pnnica
izin psişik buılığıyla ken di k.imliğim
sı gerektiği öne risi ) arac
e evr ens eld en
u bul ur; o·n un kimliğind
nalımından kaçış yol
farklı olanı,
"'Koridor
yan i, ano rma li iml eriz .
inançhır,
lmesi işlemi öze llik le
Japonya'nın ötekileştiri
kla
i arasındaki far n vur
erler sist em
zev kle r, me tin ler ve değ
z ve "on ve "bi zim " ne yaptığımı
gul aya n "kü ltü rel güç ler"
ayamadıklıırı
i yapamadıklan ve anl
ların" ney i "bi zim " gib
tas avv url aler" tarafından o'n a içk in
hakkındaki "ahlııki güç
in tasaviçk
a
O'n
leşir (Sa id, 1979:12).
rın üre tilm esi yle gerçek
ine, dimes
bil
kimliğinin tanımlana
vu rbr bir yan dan "be n"
k kurulmasına
n üze rin de bir ege me nli
ğer yan dan da onu
in yüz leri nonya'nın ned en öte kin
hiz me t ede r. Aslında jap
lem in sasöy
t
alis
n yanıtını Ory ant
den bir i olduğu so rus unu
şeklinde
ğı
sında bir sor un olmadı
dec e Batı ile ken dim iz ara
al söyleda ulu sal kimliğin kol ony
ver ebi liri z. Tü rk sinemasın
---· -ı
1
ilişkisini
gös teri r.
in/ fara ziy ade jeo pol itik bil inc
... (Ory;ıntalizm) ... dah
, taojik
yol
ik, sos
a~ademik, eko nom
kındalığın est etik ,
nya
(dü
ece
sad
o
dağıtılması;
rih sel . filolojik me tinl ere
an oluş­
çad
par
iki
n
aya
olm
e eşit
nın Doğu ve Batı diy
n değtJ,_ biiimsel
ın coğr.afik ayrımı
tuğu şeklindeki) yal
ojik ana liz, pey zaj
kol
filolojik yen ide n inşa, psi
uyl a yaratılıp sür yol
rı
çla
ara
ve sos yol ojik tanımlama
etm ede n zi\" bileşenidir. Ifa de
dür üle n bir diz i "çıkarır
dünyanın
i)
yen
ve
tif
rna
alte
da
- -·yad e, açıkça farklı (ya
yonlenaı­
·
,
esi
um lar da den etle nm
kavranması, bazı dur
da
ya
si için duy ula n bir iste k
rilm esi , hnt ta dah il edi lme
niy etti r. (Said, 1979:12)
keşifler,
ebil­
rak " bir mekanı işaretiey
Hiç kuşkusuz "Doğu ola
dile, eyl edün yad a olm ak, gerçeğe,
me k Batılı olm ak, uyg ar
ir?
sah ip olm ak değil mid
me yön ver me k güc üne
ında yer alması­
ışmanın oda k noktas
Japonya'nın bu çal
ler ind e nel erin
eni ise kor ido r mu hab bet
nın dör dün cü ned
eyi md en kay den
n' yol a çıkan kişisel bir
nasıl söylendiği nde
eci nde "bi lim sel
mid e söz ün üretiliş sür
nakl<:ınıyor. Ak ade
de ayrımın
ola n arasında kur ula n söz
söy lem " ve "gü nde lik "
on kadı­
ido r mu hab bet ler ind e Jap
som ut bir örneği ola n kor
in içe risi ntam da Ory ant alis t söy lem
na ilişkin tasavvurların
kışkırtan ned enyazının yazılmasını
de üre tili yor olması, bu
- - ·----- ---
-- -- - -- .. - - -
- .. - --
---r~'"ııı,--
-...,ı
Binark • Oryantaiist Söylem ve Japonya • 71
O • kültür ve
iletişimjculrure
& communi~aıion
re aıırl
tarihi olarak okuya rak, ötekin e içkin tasavv uri göster mek; Jal arımızın "aralıkları/çatlakları" olabileceğin
a kendi -öteki arapuıı kadının özgül tarihin i okurk en, aslınd
kesi~melerine ve bu kesişmelerde gerçek
ga'ııııı kişisel
Cu/lutarihi.
ü,
kültür
in
ötekin
o,
Trırl/r <ıd lı y<ıpıtıııda Rusald
muridor
ko
kıs;ıcası biline n ~·iiz.ü ııi.in çizilm esinde
!t:rden biridi r. Resmi
;ıııtropolujik öğretiyi sorgul<ıdığı
tupluımı.
habbe t lerinin
oynadığı
role
şu ~ekilde
sındeıki olası sınır
dikkil t çckiyu r:
Qlmanın gerekl ili ğine
leşecek söylem pratik leriile duyarlı
ııııda­
Her ne k<ıdar, resıııi giirü~ [aki:ıdenıik öğreti cınlaıı
de, tcklifM.B .] tünı kültür lerin c~it olduğunu kabul etse
, çoktan
ziyade
rden
eserle
b<ısılı
siz bir taıııml<ıma sistem i,
aşmı~taıı
olgunl
,
inceye
dan
k;ılın
la,
yoksu
aza, zengi nden
ıf!,ındıran
basite gibi nicelik sel ülçütlı.:rde kü ltiirler i sııı
1~7)
(1989:
bulur.
korido r muha bbetle rinde vücut
, "bilim sel
Korid or muha bbetle rinde kend i-ötek i ayrımı
ile günde ığı
yalınl
olanca
söylem in" ardına gizlen meksi zin
şeklinığ;ı
lik dilde, ge leneks elden mode me, basitt en karma~
sıf,ıtl;ı
ı
ıştırm;
de işleyen bir mantığa güre kulı'anılan karşıl;
çalışir. 13u
rıııd;ın oluşan bir dizge içerisi nde üretilmı.:kted
rinde nebbetle
korido r muha
mada Japon
irdediği
süylen
ile
rı
yin, nasıl \'e hangi karşılaştırma sıfathı
etikı
'f,'i
mtkii
!er~c
lenecektir-:-çUni<:U..korid ·oYmLThaDbCT
··
d unem·
··
1
t
..
·
··
ı
..
le b .ır ı·kt
e evren se o znenın anı m anması surecın ı.:
ı
. .
lı bır rol oynamaktadır.
nı:rnnrs
B u- çalışma ya ..ka ynak1ı Icec!enneôeTrl~rueıı-5o
ya'nın kendi
ise, daha sonra ayrıntısı ile tartışacağım, Japon
irme (iııtcr­
kendi sini sömi.irgeleştirmesinden, iç söınürgeleşt
a'nın 13aJapony
e
deyişl
bir
diğer
) işleminden,
kadını hakkındaki
ıı a / co/oııiznlioıı
tı ' ııın
kendi sine snnrurni ile
geislıa
göster geleri nde
bakmasına
or.
istenç li bir şekilde kat ı ~masından kayn;ıklanıy
eden neden leri açıkl;ıdıktan
mek istiyo rum. Bu yazı ile
belirt
s onra, bu yazının amacını
vurun da sabitamaçl anan, Japon kadınının tarihsi zliği tasav
dışında sayılan
lenen k imli ğini, Batı'yı merke zleyer ek, 13atı
olumsuzlukli!rı
kültür leri bu merke ze göre eksikl ikleri ya da
mek için bir
ile tanımlaycın kolon yal söyle mden serbetleştir
in tarihin i,
etlerin
lı<ırek
adım atmakt ır. Avrıca, Japon kadın
i için
kendis
1912)özgül bir tlönem dc -Meiji Dünem i (1868Suno
Kan
ü taşıyan
konu ş ma istem iyle kamu sal alana sözün
13u
çalışm;ıya
kaynaklık
dikka t çekme k istiyo rum.
1
Oryaı:talist
!
!
:
Söyle m ve Japo nya
olarak "
Genel de Oryan talizm kavramı, Batı'nın "Doğu
bölge
yen
incele
leri
kurduğu tarihs el mekanları ve kimlik
Orlır.
kullanı
için
araştırnı;ılarının genel tavrını betim lemek
tünı
n
yaııtalist söylem k;ıvramı ile de, Doğu'ya içkin üretile
!
tanıın l ıkurgul;ını;ılar inılenir. Said Oryantalizıni şu şekilde
i
J'l>r:
ı
Oryantaliznı, 13atı'nıı\ Doğııya yaklaşımını betim lemed e
ı
<iekil=-· -e,-k-eş-fet-rıw-v~;.'-i"~'a·t~k-k-onu5tı-ol~.r.a.k_<;.i_ı>.te.J1l_li-ı::iı:....
, buna
Ustelık
ındır.
dısıpl
bır
ılan)
yaklas
(ve
·
de vaklac ;an
· · ·
ı·
1
a, bir öğrenkull;ınılan bir terimd ir. Ç)rya ntaliz m Doğuy
· '
'
ın gerıila ve ten bu terimi , Doğu olarak bö t.iııen çızgın
herke n
çalışa
maya
konuş
nda
hakkı
ı
kaldığ
neler
~inde
....
.
\
d_ü_şl_~~-ı:m-ı:;~ler, sozcu k· · ----- - ___s in.elinin.a.Jtıruia.hazıı:..büJ unan_
kullanıvolerden oluc;;ııı kolek siyonu göste rmek ıçın de
· '
·
rum. (1~7•/:7J)
1
ve Batı urasında
Ayrıca Said'e göre Oryan talizm , Doğu
ce üslubu dü~ün
bir
ontolo jik ve episte moloj ik ayrıma dayalı
Said'i izleye rek, Oryan talist söylem i, Batıl ı özne-
dur (1979:2).
ve bilgi pratik nin kend i kimliğini kurması süreci nde farklı öz
tanımlaya­
lerinin Batı Ye Doğu biçim inde işaretlenmesi olarak
işaretierne
bu
ile,
a
saptam
bir
e
yerind
ça
biliriz . Mutm an olduk
a, yani
z-kurm
merke
in
öznen
pratiğinde gerçekleşen Batılı
30-31).
(1996:
r
çekiyo
t
dikka
merke zierne (wılerillS) işlemine
nı
varlığı
"nin
"üteki
bir
a
Merke zleme , öznen in kendis i dışınd
vb.
ç"
"iğren
r,"
"barba
imleye rek, bu varlığı, "aşağıda," "ilkel ,"
ı ve kendi kimliğini
şekillerde ayrıksılaştırarak tanımlamas
Merke zierne iş­
"asli" olarak kurması işlemi diye açıklanabilir.
dilini, merke lemi ile evre nsel özne kendi yüzün ü, gücün ü ve
·-
...~
.-
.......:-
--- ,- - ---.
~1
'
}
.ıir-
·-.-·- ·- -- -
,:."7 2 • kültür ve
Dec o fon iı ar io n
ileti~imjculture &
sOzcügU
· sOrııurgesizl e s trrrne .. ya da
- sOmürgc olmak. tan
ç ı i:arm a · ~e k. linde TürJ.:ç t;> 'y('
çf'v i rilnıekıed i • . (Rattan~ivc
s.
VJt>stwood. 199 7) ve
: ıo nçuo~l u ""
Ancal , bu
Akt•y. 19%)
ça h~ mad a
- decolonization ..
\ O ZCÜ~ÜnÜn
- \ö mürÇJ('IP~ti r m('dt>n
\•• rbe s!l('~lirmf" t. " ~ e klind e
1 urkçt> l ~~tırilm~si t t r~ıh
ı:od ılmi } t i r .
Binark • Oryantalisr Söylem ve Japonya •
communication
Ötekin in tarihini okuma ed imi, ötekini n kendi adına neyi
ne kadar konuşmasına izin verme durum unu da içinde bann·
n tarihidırır. Oryant alist söylem ili içinde tanımlanan ötekini
oladoğru
varsa
,
durarak
nda
ni, Oryant alist söylem in karşısı
kırıl·
n
y;ıpını
sel
siiylem
nı sliyleye rek okuma k, bund;ın dol;ıyı
alizm, Doğu
ması anlamına gelmey ecektir . S<ıid'e göre Oryant
h.ıkkında doğrusu söyl~ndiğinde basitç~ ı:ıçup gidece k yalan~;ıkl<ır
l;ır ve mitler s;ıııılnıamalıdık Çünkü , Oryant;ılizm, ku
in"
zi söylem sel pratikle rin dışında bırakılan ayrıksı "ötekin
kleştirerek, tck
adına ve onu alabiLdiğince kendi içinde benze~i
.
kazanır
ile
vücut olarak sabitley en konuşma
J;ıpoııya·dil kadın h;ıreketlerinin olmadığı
ya da
ols<ı
bile
ş
bunun çok yeni, B<ıtı'nın b;ıskı s ı ile son zamanl<ırd;ı gelişmi
ya·
sel
gelenek
hala
un
toplum
pitalist
olabileceği ve bu post-ka
zaın;ın ve
muhaf.ıza ettiği şeklindeki tasavvurl;ır, ll;:ıtı'yı
pıları
1Batı
mekan olarak tarihin merkez ine yerleştiren (Batı öncesi
konuş·
ini
sonrası gibi), Japon kadın ve erkeğinin kendi tarihler
mıdır.
ma haklarını ellerind en ;ılan Oryant<ılist söylem in p;ırç;ıl
uğunun
Gerek kendi biricikliğimizin, gerekse ötekini n çoğull
in kuortaya çıkartılabilmesi, biz ve onlar ar<ısında bir iletişim
tirme­
eleş
sümürg
n
vurl<ırı
v
tasa
içkin
rulabilm esi ve ötekine
tarihini
n
ötekini
için
'
lizntivll)
den s e rbestleştiril ebilmesi (decolol
ya·
boyunc a hatırı sayılır yoğunlukta bir m<ıteryal yatırımın
).
(1979:6
r
şeklidi
g~çmi~
h;ıyat;ı
n
pıklığı kurarn ve pr;:ıtiği
Said'in Ory;ıntalist söylem in bu yönüne yaptığı vurgu bu
tlerinin ol·
çalışına için çok ünemli . Çünkü Japon kadın hareke
a ötekileştir·
mndıgı tnlınyyiiledilcll tnrilıi11i dillend irrnek sonuçt
in öte ki·
söylem
cak,
olmaya
l~
müd<ıha
işlemine kökten bir
nıe
başlangıç noktası oluşturduğu kanısınd<ıyım.
okumanın
bir
Oh;:ıshi ' ye
göre,
":e_
O ı::y.Entali ~miı:u!Q.r~.!l_l!.ı__D_s>_ğu _~~- ş_;ı~~f!ı_n canlı_sf e_ği~i~
----------------""-'
n baskı altına alınm;ısın·
karşılıklı bağımlılı~ının tarihini
dan kaynaklanır. Ozgüllüğün ve farklılığın vurgus u ile
Oryant alizm Doğu'yu farklı olmaya indirge rken sömürgeci şiddet ile iş birliği yapmış olur. Oryant alizmi aşmaaltına
_ _ __,nın yolü,-Ooğii v-e Batı arasındaki deijişimi, baskı
da
bu
sadece
Ancak,
aktır.
çıkartm
alınmış tarihi ortaya
yeterli değildir. Günüm üzde B;:ıtılılaşmayan mekanın olbir "kayıt"ın
madığı dü ş ünülecek olursa, Batılı-olmay;:ın
başka bir şey
den
fantezi
bir
de
belki
nması
tasarla
)
(tarihin
inin tari·
olmay;:ıcaktır. [Ancak ] Doğu ile Batı'nın değişim
teizlemek
rini
biçimle
l
kültüre
hi, karşılıklı bağımlılığın
dir. (1996:34)
Hiç kuşkusuz, ötekini n tarihini okuma k ötekini n konuş·
Öteki,
m;:ısı veya kendini temsil etmesi anlamına gelmiy or.
Spior.
kuruluy
kendi hakkında üretilen her sözde yenide n
Bhadueswari
vak'ın 1926'da Kalküt a'da kendin i asan Bhuvan
olarak okumetin
bir
sal
toplum
nı
intiharı
ri ;:ıdlı genç kadının
yi bir
eswari'
Bhuvan
da
nın
duğu çalışmo s ında kendi yaptığı
(Spigibi
etmesi
işaret
tür temsil etme/y azma işl e mi olduğuna
vak, 1988: 307-308; 1990: 57)
ı
1
ı
1
i
1
r
sini tartışmaya açmayacaktır.
ni betimle rken kendin i gjzleme
ı
..
a dı·
O tekine ilişkin bir okuma· bu nedenl e çok rahatlıkla öteki
ku·
tidarın
na konuşm;ıya ve öteki üzerind e yenide n bilgi-ik
ccr · - - - - - - - ·
sümürg
siiCıecc
rulmasın<ı- dönüşebilir. Çünkü Doğu/OteÜ
Doğu'yu bilme
ilişkilerinin bir tanımı değ ildir. Sömür gecinin
, belli jeo-pul indir.en
biçimle
yeniqen
merakını iktidar olarak
·kendis idir-. - - - bilginin
enmiş
ekleml
e
tik ve ekonom ik ilişkiler
amasıntanıınl
onu
nın
'
Batı
"Doğu olarak" varolm a biçimle ri,
olma·
eşit
ğın
d::ıki fazla ya da eksik "olums uzlama " da, farklılı
<l
nmasınd
y<ın ilişkisinde Doğu ile Batı'nın yerleri nin tanımla
bir
ve maddi bir pratik olarak sömürg ecilikte zaten var olan
·
temelle
rde
süreçle
fiziki
gibi
dahil)
mekan a seyaha t (keş ifler
şeyi
bir
yoktan
gücünü
nir (Grossb erg, 1996:96). Oryant alizm
fark·
var etmt.:sinde değil, ol<ın bir şeyi olmaya na (seman tik ve
lehareket
kadın
lılık terimle rine) indirge rnesind en alır; Japon
ri tarihini n "tarihsizliğe" mahku m edilme si gibi .
O halde ötekine içkin tasavvurlarımız bu iktidölr dan nasıl
bu çalışmad<ı
serbestleştirilebilir ? Bu noktad a bir kez daha,
tersi gibi olduDoğu'lu kimlikl erinin bizim tahayy üllerim izin
çizmek istiyoru m.
ğunu gösterm enin amaçlanmadığının altını
Bunun yerine Olıashi'nin vurguladığı gibi, bastınlmış öteki-
73
ı
~·
Binark •
Oryan~alist
Söylem ve Japonya • 75
- - - - - -- - ---- ----
e & comnıunicarion
7 4 • kültü r ve ileti~im/culrur
-1
~.1o:-iji
Dö nemi. Japoncc1 Mcı1i
t.:ım
Jı-;f;ıi ol rı rrık ad! Jnd ı r•lır;
~ ;ı · ~ ıfı(p ~ a ·tr.ı""" l,ın•Tıı $
'!Ü n~:ım '" deıtı f> l: ıu .
ı.'rr:-rı y.ı:'d" lnıp.ır.:ıto~ Mroiii
eştirmesi denildiğinde, kült üya·nın ken di ken dini sömürgel
n silin mes i imle nme kted ir. Barel c;eli~ki bilin cini n ı.i hinlerde
Uatı'lı aras ında bir çe lişk i dutılı-olmily<ın ötek i, ken disi ve
ki sa ptilm<ısı ile J~ponya'nın
yunıs<ır. Yoslıiob ise aşağıd;ı
u öne süre r:
buıı;:ı bir i~tisna oluşturduğun
eştirmcden ı zdırap çekj<ıp~n insanı kült ürel sümürgel
bir kiil türd e Ba tı'lı ve JaTek
miy ar gibi göz ükm ekte dir.
doğal ve uyu mlu olar ak
luşu
vbro
kte
pon öge lerin in birli
tırılmış bilkış açısıııdan
kilb ul e.dilir. Biiylesi bir duğalla~
ürün sümürgele~tiril­
kült
Japo n kült ürü ne bakıldığında
kü orta dil bir söçün
dir,
ksiz
gerc
ı
m ede n kurtarılm;ıs
01)
.5:1
nıürge!e~ t irıne yok tur. (199
);ın bir
sınd<ıki br~ılıklı b;ığımlılı
nin tarih ini Doğu ik B<ıtı <ırcı
e dikk at çeki p, )npo n k.adını·
tarih i ol<ırak okumaııın üne min
­
l söyl emd t:n serhctle~tir
liği til:<ilvvurumı kolnnycı
nın t;ırih:;iz
m~k
den erne sind e
için
sınırı ar;ılcımcı
Bir
Modernleşme
hulunın;ık amcıcım .
,ıe hırl rl-. 1'! , imrJrat.:- ~un
.1 ı ıJ.ı r: n ı y('ııid~n
.v.ll.ın(lırmajıa r i hleme
q(' l<; n~tı· bJ ·1 1ıJ "'!"'1 Şt ı r
He r
yı:-n i imp:ır;ılar ile y~n ı tıir
rJ•:>n l"m ve t ari h ba5l .1r.
Ornf!ği:ı 1qRfJ yılıııdi\
l rnp;ı r a ı or Shovwa'nın
öiU,nu i~() lmr>a~ü tor •ıe is.;:oı
)
Dö n~rn i (Hu7ıJılu !=tpfah
:
h.ı~ l:l mr51ı~. 19S'7 yılı }l~ı-;c
~ Nt;n ~ yıl) oi.J·ak.
acilandı~ıl : r.
Aydınlanmış
Tas avv uru n
Tar ihi:
net
Yö im ve
iç
Sömürgeleşmesi
l:'mi )ilpu·n
içki n tasilvvurl<ırı .tv!eiji Di.in
önce , j<ı­
diln
n okuması ile aralaınu
kadın hare ketl eri tari hini
ini kısaca
rlan ü zeri nde ki den etim
pu ııya'n ı n ken di tas;ıvvu
ji
etim , oku ma için sc.:çileıı Mei
ele alm ak istiy orum . Bu den
lı fekapa
rı
dı~~ı
ile,
tım
anla
Dön emi - ile ba~lı y or. K;ıba bir
68), 19. yüzyılın ortasın­
0-18
(160
'sı
unya
)<ıp
od;ıl Tok uga wa
on ya"y ı
(Batı) ile km~ıla~ır. J.ıp
dil tam ilme n farklı bir sist em
için,
ağı
olilc
ak yararsız bi r ç;ıi:ıa
__ l;>ı,ı ~ist~!!J-~~arşı kapillı tutm
bırde o'nu B;ıtı ' lı ol;ıra k yen iden
olabildiğince kısa bir süre
. Mei ji Dün emi ile güç lü bir ulimak ~eklind e çöz üm bulu nur
yeri ne
dev letin tem silci si ise slıcısuıı
gcırşinin tem elle ri atılır;
j;ıpun kadınınil
398 ....d""e'- --- "t 'dil - -Meij i---Anay-asası,-1
-tclmoYI'ôU r\ imp-ar<ıtury:-1-SS
r. Feo dal sosy o-ek unu mik kulvledeni Yas<ı yürürlüğe gire
yer değiştirirken, Batı ülke lerirum lar kap itali st kuru mla rla
e­
ad landırıliln konuıniarına eriş
nin ge lişmiş/ mud ern ol;ır;ık
ir"
inleştir, ord uyu güç lend
bilm ek amacıyla "ülk eyi zeng
yaelik
yön
ın<ı
kıtas
ı
st ve Asy<
inde sloganlaşan militarİ
şekl
Batılılaşma
da tem elle ri atılır. )apunya\l<ı
tir. )ilen bir süre ç olar ak gelişıncıni~
dışarıdan eınpoze edil
iın­
tara
ler
ami l/ko lony al güç
pon modernleşnıesi bir dış zurl
edil
f
bu dış etke nier in bert<ıra
dan gerçekleştirilmiş olsaydı,
ikün olab
ı'nın keşfedilmesi müm
ın esi ile, "ger çek" }ilpony<
i Batılı­
'dak
nya
Japo
...
i,"
gib
ü
lirdi . Yoslıioka'nın öne sürdüğ
ında
inin teca vüz ü değil, aynı zam<
l;ışma süre ci s<ıdece ötek
bir
ilen
ştir
tarafından gerçekle
)apo n insanlarının ken dile ri
mon
1). Diğ er bir deyişle, )apo
sinıulasyondu(r)" (1995:10
neştinnenin iınlatısıdır. )apo
dernlcşmesi bir iç sömürgel
yılnıacı politikanın
ilme kaygısı için dek i JaAilı:-devlt:t (kıızokıı kokkn) olab
isineşti rme si, ken di-ö teki ilişk
po:ıyanın içe dün ük sömürgel
nabi
la
açık
rek
lene
rdiği irdc
de uııun ken dini nere ye ycrleşti
iknaz
,
nlik
tiği, Doğulu saki
lir. Biltı"nın tipi k bir J;ıpoıxa atfet
gibi img l'ler j;ıpunl<ır tara m
uyu
·
y;ı
li k, gay ri şahsil ik, duğa
- __
:.rı-iJ~fk.i.ı:ı ..dclaşımda..b.u lu ~---
fm~.aı:ı -btın-imse-rıı-1-l-işt-ir......J.apm~y..ı
,
kadın img eler i, hem B.ıtı tara
nan smırıırai/erk e k ve gds /ın/
tirilmesi hem d e bizz at Jafınduıı EJ;:ıtılı-olnıayanın ütekilc~
ede n
içe
imni
ği
Biltı "da tipi k-Ja pun .erke
kurg u kiınliklerd ir. Snnwrnı
a"ya güre , Japo n erkeği ken disi
le me k için kull;ınılır. Yos hiok
den, !:latı . nın onları bu şekilde
nin snmıırai img esin de tern silin
duğu bd;ır mem nun dur
kur mak tan hoşnutluk duy
lılaşma ile gele n kim lik çat(1995:103). )<ıpun erke kler i Batı
yüzleşmemek için uyuşturul­
lakbrı ve sınır aralı kla rıyl<ı
bir ta rihe gere ksin im duy mak
muş, bir anla mda sabitlenmiş
ş
emi
işm
değ
ilc
me
leş
a modern
tadır. St111111rni img esi )<ıponl;ır
aynı zam and a Japonya'nın enn,
arke
sun
i
bir kim lik Eantezis
let ol<ıbilmesi am<ıcına koşut
düstrileşmi~ y<ıyılnıacı bir de\·
k
kim lik güç lü, bağımsız ve erke
olar ak kullanılmakta; ulus al
aleg orik biçi mde tem sil
özn e s11mrırai im gesi nde
n'u gerç ekte kim olduğunu
edil (ebi l)me kted ir. Bu img e Japo
b<ışka bir deyi ş le onu ken dine
müz a kere etm ekte n alıkoyar,
ştirir, duyarsı z la ştırır.
içki n tasa vvu rlar a kar~ı körle
L_ı::?~l'a 'nın
'
ı
;ıit !'Ümlirg eleş~irnıe i~lemine kaynaklık
- ---·
--t" ---- ---::5:'
-·
- -,;-~~- - - ---
·-
(~
,...-----v
,!(1
1
;f
1
··----.
Binark • Oryantalist Söylem ve Japonya
•
77
ommunicarion ____
'---=1-h-.--ıcülti:i r-ve--ikti}imf.culı.ur.e..&-L
a Fuarları
19. yüzyıl ortalarında Batı dünyasında, Düny
eleri ve günd eile Batı-dışındaki coğrafyaların kültü rel hazin
maya baş­
lik yaş;:ıntılarının etnogr;ıfik kurgu lar için sunul
l Oryant<ıliz­
lanması ile, K<ıjima'nın deyim i ile bir tür "lrksa
arındaki ülFuarl
a
Düny
:26).
(1996
min" temel leri atılmıştır
lar ve oninsan
yan
-olma
ke pavyonlarında sergil enen Bat ılı
zihin lerin
Batılı
ların günd elik yaşantılarının simulasyonları,
gibi algılamala­
Doğu'ya ilişkin tasavvurlarını "gerçek(miş)"
Düny a Fuarın­
rına aracılık etmiştir. Ömt!ğin, 1867 Il. Paris
li eğlence merda, Japon ya, Edo Dönt>mi Toky o'sun un önem
e üç gcishn
içind
su
kurgu
hi
gibas
Yana
kezle rinde n birisi ol<ın
nde gegözü
ının
Bati'l
26).
1996:
ile tt!msil edilmiştir (Kajima,
imını
olmas
öle
kul-k
e
is/ın göste rgesi Japon kadınının erkeğ
i
ilişkil
ile
ği
kimli
cinsel
e
ler; J;ıpon kadının v;ıroluşu sadec
'nın
geishn
da
onu'n
olduğu sürec e gerçekleşir. Japon ya Pavy
bu bağl<ım­
sergil enme si Batı'nın Japon kadınma "bakışına"
da iyi bir örnek oluşturur.
. biİ"ini
Said, OryantaE~min- mater yal kay;~kı~nı:ı-dan
Dorinde
eserle
yat
edebi
an
oluştun:ın Doğu üzeri ne yazıl
u
duğun
kurul
k
enere
ğu'nun, kadının cinsel kimliğine indirg
k<ırile
ı
Haııcn
ık
ert'in Kııclrı
----------------------~belirtir:-SiiTa;<rr-n ero1a rak ·fiaub
da Flaub crt'in okuy ucula anlatı
bu
ve
sını
anıatı
şılaşmasının
olara k tanıttığım
rına Kuclııık Haııcm'i neden "tipik Doğulu"
için konuşmaz,
göste rir. Flaub crt'in Kııc/ııı k Haıırm'i kendi si
ve tarihi de
maz
varol
sanki
o
az,
duygularını açığa vurm
r (Said ,
ert'di
Flaub
eden
l
yoktu r. Onu konuşan, temsi
ardında
ın
masın
konuş
1979:6). Flaub ert'in Kııclııık Hmıı:m'i
t söyle ntalis
Orya
li,
mode
Doğu ve Batı arasındaki izafi güç
bilinc i
n
biline
min derin yapısı yatar. Öyley se, Doğu diye
et
cinsiy
msal
kuran Oryan talizm aynı zama nda eri! toplu
dön--· Doğu
egemenliğinin, yani ataerk inin, bir pratiğidir."
... duyg ugan,
doğur
lenir,
betim
k
olara
güsel bir şekilde dişi
lar, tıpkı ev kasal kadın , harem ve despo t ... Üstelik, Doğulu
nleştirilme­
zengi
ız
sınırs
in
dınları gibi, sessizliğe ve üretim
ten-M oriThors
an
sine mahk um edilmiştir" (Said 'den aktar
u,
arzus Doğulu
moto , 1994:15). Doğu'yu bilme ve yönet me
kadının kimliğini
parça lama ve yenid en kurm a edim inde
kimliği, ayrık­
söyle mden pratiğe dönüşür. Doğulu kadının
mez şehvet, zayıflık,
sı lık, fantez i, egzot iklik, bitme z tüken
k i mliğine çökend ine özgü lük ve geleneğe aitlik ögele rinin
DoğUlu kadına içkin yazküşü ile kurul ur. Said Flaub ert'in
bir maki nadan başka
kadın
lu
dıklarını. şöyle aktarır: "Doğu
hiç bir ayrım yapnda
bir şey dt!ğil; bir erkek ile di~eri arası
içkin geislıa imges i benzt !r
mıyor" (1979:187). Japon kadınma
kadının sosyo bir kurgudın. Gcislıa olara k ötekileştirilen
nin olacağ ı varekon omik ve :;iyasal dönüşümlerde bir tarihi
yül etme işlemi, ötekin i tasayılmaz_ Japon kadınını tahay
resmedilişi, kendi yünımlama, sümürgeleştimıe arzus unun
suz bir meka na tasorun
<ı
dışınd
zümü zü söyle msel şiddetin
şıma edim idir.
nü tarihsizleş­
Samıırni ve gcislıa imgel eri Japon (ya) yüzü
tarihs iz Japon
tiren kolon yal söyle min Jratik leridi r. Eri! ve
!~nda]1_9_a benim sekimliği, ataerk il Japonya'nın kendi_~_i__t_~~
--- --- --- --- --- ---- ---ah'nın gözü nden
nin/B
öteki
i
yerin
ımı
bunal
k
nirke n, kimli
ler sömürgeleş­
kurul an sözde kimli k uyum una bırakır, zihin
simül asyon olan
tirilir. Japon ulusa l kimliği iqn gerek li bir
st;-ama E-ge le--- udemi
birın
n
samıırai, Batılılaşmayı deste kleye
İngilizce koudur.
neği" de korum aya hizm et eden bir ulusç
n"
r. "Japo böylece, Banuşabilir, aklın ve gücü n semb olüdü
eğinin içinde yer alırken,
tı " lılara göre süreg elen Japon gelen
Batı'nın tam da
kend ine göre Batı'nın Asya 'daki temsilcisi,
Japon kadını iyi
kendi sidir. Gl!islıa göste rgesin in dolaşımı ile
ğine mahk um
kimli
si
nesne
zi
/fante
eş-akıllı anne ya da öteki
Japon kadını
enen
sabitl
tarihi
inde
edilir . Geislıa imges i içeris
alınmasatın
ından
taraf
i
ancak samıırai olabi len Japon erkeğ
rfly'd a
Butte
me
Mada
sı
yı ve yahu t Pucci ni'nin ünlü opera
bekle yı
rılma
kurta
ndan
olduğu gibi Batılı centil men tarah
topve
ırk
n
yendi r. Kelsk y'nin altını çizdiği gibi, Japonya'nı
,
ik-saf
otant
lumsa l cinsiy et hiyerarşileri Japon erkeği ni yerli/
l tarafından kirbuna karşı Japon kadınını ise ya bana / globa
ve mekanın
nın
Zama
92).
:173-1
letilmiş olara k kurar (1996
kendi tariının
kadın
içinde sabitl enmiş gcislıa imges i, Japon
r~
~i
~P"'
Binark • Oryantalist Söylem ve Japonya
78 • kültür ve iletişimfculru:e & communiçation
8
t-Aulıafaı,ıı edt<:i ~nc•ji ile
la\tedilcn . Japon in).anırıın
ruh$al.· d~yerlo:?rinirı
ve
gelenelcterinirı uluslararası
;çin k.orun,n;ı s•d •r .
(IA,tsud• . 19<;4:13) .
rrl-.a~t
9
tv1as3n<K) N.,'c.llmura'nın bv
y;ıııısı Mt>itcku Z.ısshtnin
1~TS ı.rihli 33. sayısonda
y:,yımlarımı}tı!'".
ile
Mciji Dönem inde, knzokıı kokkn (aile-devlet) sloganı
in
sistem
n
egeme
yoğunılan emper yalist- kapita list ve erkek
ailenin
en küçük birimi ailedir. 1839 Meiji Anayasasına göre
erkeke
13u
.
babadır
cisi
temsil
i
evdek
reisi impnr ator ve onun
ken,
kılınır
lu
sorum
an
al;:ınd
al
gemen rejimd e koca kamus
devletin bek;:ıasın ­
kadın ise ancak ailenin , diğer bir deyişle,
tadan ~onımlu anne ve eş olduğu sürece sadece özel alanda
kadının
nımbnmaktaydı (Tachd 996:12 9). }(.,musa! alandil
müme
hillind
olması
ı
parças
varolması yine bu ideolo jinin
bir
yüce
ın
kadınl;
kündü . Teksti l fabrikalarındaki Japon
~ına
kalıalı
emele, Japon modernleşmesine ve aile-de vletin
ister
h ini konu~ma hakkını elinde n alır. 13u imge, ister japon
n cin~el
13atılı bakışında olsun, Japon k<ıdınını ancak erkeği
tJlist
Oryan
kılan
ür
görün
tahakk ümünü n nesnes i olarak
Jaurlan
tasavv
si.iylcnıin bir ürüııüdi.ir. Snmıımi ve gcislıa
Batı
k,
kaçara
ponya ' nın öteki (burad a Batı) ile müzak ereden
kollek ile sorgus uz bir ilişki kurmasına aracılık eden hayali
m­
bunalı
olan
var
içinde
nın
tif kimlik lerdir. Du tasavvurları
B;ıtılı­
hem
ması
ların <ıçığa çık<ırtılınası, müzak ereye çağrıl
sömür genın ötekini kuran bakışına hem de Japonya'nın iç
lık
leştirmcsinc karşı yeni bir söylem sel duy;:ırlılığa kaynak
hizme t etmek için varlardı.
edebil ir.
ve kapita Ancak bu dönem , emper yalizm
örgütl ü
lerin
lizm (5/ıilıonslwgi) karşıtı muhal if siyasa l söylem
t;ırih­
890
hareke tlerini n de başl;mgıcı oldu. Örne~in, 1880-1
leri ar;ısında Japony a'daki emper yalist ve kapitalist oluşum
(lcikokllslıllgi)
Meiji Döne mi Kadın Harek etleri :
Kann o Suga'nın Tarih ini Okum a
isMeiji Dönem i entele ktüelle ri ister hüküm et yandaşı
B_atılı
ır·
rd
ışla
-l-a.şm
-ı-pa-y
-ayg-ıy
-- 'fersel<arşnıotsunhrr,-aym-k
kaygı
güçler e karşı ülkeni n bağımsızlığının korunması. Bu
re
lemele
japon modernleşmesine ve yeni toplum sal düzen
kolonileştiril-
l5-ı:ın:!~lan~~a,~\~
.ı____lauı..k.cı.tşL6atılı!_a_şmanın tQp]um un diğ~ı::.
kesiminin siyasal
her
un
toplum
alanında uygulanm;:ısı ve
l P;:ırti­
mı
yöneti me katılmasının sağlanması progra ilc Libcr;ı
eti Uinin önderliğinde Özgürlü_k ve Popül er Haklar Harek
Mi11ken Undı:m) başlafılôi .(Sie-vei:s~ 1983). Dilsiz. edilgin
nya'nın dış/ Batı tarafından
-· ---- -- -- --- -- - ---·- · · -----t.aşı.ı:ımış.tu:.___.)~ı.p_o_
rdi~---· mesi tehlike sine karşı entcle ktüelle r şu tedbirleri -geliŞÜ
aların
ler: endüstrileşıne ve bunu destek leyici pratik çalışm
ve or'
geliştirilmesi, "patriy otizm, " "muha faza edici ene~i"
1-7,
ta sınıfın toplum un temelini oluşturması (Okad a, 1964:
.
17-20)
1964:
ura,
8-10; Matsu da, 1964: 11-16; Nakam
leMeiji Dönem inde gerçekleştirilen toplum sal düzen
aksı­
meler Japon kadınını sınıfına ve etnik köken ine bakılm
kadın­
,
Ancak
tur.
tutmuş
ı
dışınd;:
zın toplum sal hiyerarşinin
ran enlar Japon emper yalizm inin ekono mik gücün ü oluştu
bazı
karşı
a
toplum
düstrileşme politikasının bir aracı olarak
top:ırının
soruınluluklarla donatılmışlardı . J;:ıpon kadınl;
rinden ,
lumsa l sorumluluğu , Meiji dönem inin entele ktüelle
ı yazı­
Nakam ura t<ırafından "İyi Annel er Yaratm ak" başlıkl
kez
ilk
ile
ı
slogan
ı)
ike11boı
(ryoıısn
sı ile, "iyi eş-akıllı anne"
söze dökülmüştür.'
yıw
nmasına
ve tarihsi z Japon kadını tas;:ıvvurunun ;:ırala
Kanno
i,
tarihin
ti
ÖPHH 'ye koşul geli~en japon kadın hareke
Suga örneğinde okuy;:ırak başl;:ıyabiliriz.'"
Meiji Dünem i kadın hareke tleri içinde yer alan Kanno
yılın­
Sugar esmi tarihe göre bir "anarşist" tir; Meiji 43 (1910)
/ikıı
(Daigya
da meyda na gelen "Büyü k ihanet Olayı"nın
r,
ken)" sanığı olarak tutukl anan 42 Jdşi içindeki tek kadındı
an okuve idam .edilen 12 kişi arasında yer alır." Resmi kayıtl
etiflas
Babası
dır.
Osaka'
yeri
maya devam edelim : do~um
ldan
İlkoku
ştir.
yitirmi
da
. miştir, annesi ni ise küçük yaşlar
rek
sonra eğitimini sürdür(e)memiştir. 20 yaşında evlene
ederek
Tokyo 'ya ta~ınmış, ancak anlaşam;:ıdığı kocasını terk
tavsi1902'de Osakzı'ya geri dönmüştür. Yazar Udagawa ' nın
açalışm
si)
Ga::.ı:tı:
Sn/ınir
(Osnkn
oıı'da
yesi üzerin e Osnkn Clıoıılı
10
Japon r~rrıi
tarihinde . gere-he rAl·ıjı
G~rt'k
Dönt>mi ~ntt"l~klutliE:-rr
üzerıne yApıl.;,n çalr~rn;,J, ,
oJ\un kadın (lu;Unür \'l'
r--rE>flY..Wnn tophJrn~·''
t.tuhle-·ı.n ~ ~ · ~ul'llel
Ö'"<'9"'· lovr""l ol SC'C·.
•nd Polirir•' ld~aı in 1->t
S,:K,.IIn~
lnr•~rw/ı
on l~Pdn•··
2(1) 19&4
sayı<•ıda """"' ııor-n,
~adın twrrlfllt-ri h.dHm··
t~rtı)tTVı y;,.pthnam•ll,lfiı·
Bu
~denle M~ı Oönt ıı
.. adın
har('lt~tleri ~r.huıı
okumak. için 6flCelil·ıe
f~i~t tarih ç~ı)metl;t•,ı
ta~vurull"'l•J)~ur. S.e,-erı.
(1983) ve fuj.Wa'non (1'·
32.!-342 ) çahlm.ıl•••
olm.n.aydı,
Kanno
Sug..t' ı ·
t~rlhi.ni olı:...,ma tdınıi
yalnı.4ca
re,;mi tarılle ba-:ı
uı.cai.tı.
,,
-e.:;y;;~ lhiınet Olayı-
h••·
VOJr\olY.lo:.n lmpar.liCr
f., •..
-~9özünde·· b~t tanrı ~r:iu~~, .
t.as.ı,l.ınan 1uık.:nt
rylr... ı.
~r ilen addır.
12
En<ylo~dıa of J.Jpan
(r•roh\iz : 3: 1 lS. 4: ı4S ı
223; 6: 285; 8: 268.
ı~·
""-.
"'""""/ i
_,.....&,
___ _ _ t
-~
Japonya •
Binark • Oryantalist Söylem ve
~--
7:r-- ·-·- ---
----'~8o-.-kült~r-ve -ile-tişimfc::ultu
B
re & comm unica tion
Udagawa'nın
metre-
e gör e
ya başlamışt ır. Kanno, resmi tarih
ann o özetle böyle yazılır.
hteK
tari
mi
si olm akla suçlanır. Res
'da
hsını oku may a, Japo nya
Bun dan son ra Kan no'n un anla
Siüze rind e araştırmalarda bulu nan
kadın hare ketl eri tarih i
dev am edeceğim.
eve rs ve Fujieda 'ya day ana rak
ou (Kırılma) 1903 yılında
Kan no'n un ilk kısa romanı Zckk
Japo n
3'de Kanno, Hristiyanlık temelli
yayınlanır. Aralık 190
arşiv soeğinin Osa ka bür osu nun
Kadınları Ref orm Dern
n .elde
annı
hakl
n
kadı
nde
ji dön emi
rumluluğuna seçilir. Mei
mde
eyle
n
nian
kadı
Sosyalist
edil mes i amacı ile Hristiyaıı ve
alist
sosy
da
no
bir son ucu olar ak, Kan
işbirliği politikalannın
tığı
tanış
da
ar. Bir topl anh
lide rler le fikir alış-verişine başl
aWak
i üze rine 1906 yılında
sosy alis t lide r Sakai'nin tavsiyes
taşınarak, Muro11 Slıiııpoıt
yam a eya letin in Tan abe şehrine
alist ve savaş karş ıtı gazetede ça(Kıısaba Haberleri) adlı sosy
aya cak sosy anda öne mli bir rol oyn
lışmaya başlar. Yaşamı
gazetede çau
fl~b
)
1
.
(l8.BZ.:191!
Kansan.Arahata,_
------list düşünür---------yine bu
lışırken tanışır. Kan no
gaz eted e çalışırken edindiği
ums al değişikliklerin gerden eyim leri n etkisi ile kök lü topl
siya sal
nları Ref orm Derneğinin
çekleşmesi için Japo n Kadı
uğunu fark eder . Kanno, anc ak
y ap tırım g.üc unü n yetersiz -old
farklılık doğurabileceğine
kök lü topl ums al değişikliklerin
an NFııjiıı to
oıt Slıiııpoıt ' da yayınlan
inanır. Aralık 1905'de Mıır
nlara sükadı
a
sınd
ma") başlıklı yazı
Dokııslıa" ("Knduı ve Oku
n ların
kadı
an
tır. Oku may
·rek li okumanın gerekl iliğini anla
döne
hali
ak erke kler in köleJeleri
"e vcilleştirilmiş eşler" olar
,
vers
ikel erin e dik kat çek er (Sie
nüştürülmesinin tehl
6'da
bite n Kanno, Mayıs 190
1983:147-148). Gaz eted eki göre vi
ile birl ikte Tokyo'ya taşı­
önc e Kyoto'ya, ardından Ara hata
eted e çalışmaya başlar.
gaz
oıı adlı
nır. Kan no Mailıiclıi Demp
un hastalığı (tüberküloz)
1908 yılına gelindiğinde Kan no'n
nlar
ile olan ilişkisinde de bazı soru
ilerlemiştir ve Ara hata
tin
alis
sosy
p
ı yıl, bir gru
orta ya çıkmaya başlamıştır. Ayn
yo
Tok
ak
mün izm " slog anla n atar
"Anarşizm" "An arko -Ko
enle
Düz
k
alarını, "Po lis Güv enli
sokaklarında gös teri yapm
tin, gös teriy e katılanları tumel eri" ne aykırı bula n hük üme
tari hind e "Kırmızı Bay rak
tuklaması ile son uçla nan ve Jap on
1908) olar ak geç en olaya
Olayı" (Aka Hata ]iken) (22 Haz iran
yda n son ra serbest bıra­
kanşmaktan dolayı tutuklanır. Ola
bed er. Kırmızı Bayrak Ola kıldıysa da, gaz eted eki işini kay
sosy'l.list hareketi çök ertm ek
yı'ndan son ra Meiji hük üme ti
klam aya başlar. Ara hata da
ama ayla , lide r kad rosu nu tutu
ve" Anarşizm" yazılı bay rak
tutu klan anla r arasında yer alır
is cezasına çarptınlır. Hük üme taşımaktan dolayı 1,5 yıl Hap
sert bir şekilde bastırması,
tin muh alif söy lem leri böy lesi ne
r alm aya yöneltir:
Kan no'y u dah a radi kal bir tavı
tıkıldıktan son ra (radiKırmızı Bay rak Olayı ile hap ise
büy ük bir olay olm am
eyle
kal fikirlere ilgi m arttı) ...
cezalar verildi ... Bu
agır
çok
tlere
alis
mak la birlikte, sosy
bir hük üme te karle
böy
den eyim ler ile kızgınlığım arttı,
acağını niha yet
amay
olun
rılı
başa
e
şı sıradan yön tem lerl
fark ettim ."
13
Büyük lnan• t oı.tyı (1910)
durUl~ıwıda K~o·nun
iti,..flannd.n ~kı.r~ rı ~·
(1983: ı60).
iz geçirir. 1909 yılında
Kan no 1908 ile 19b9 arasıru sess
Shu usu i Kou toku 'nun yen i kuranarşist sosy alis t lide rler den
;------------ak
a )' s-e""k-re--:t_e_r -o'la-r-c
~ (Heinıin-s""lı-c
d uğu "K-~mü~istl~r De;;e~ ';iıd
birl ikte Kırmızı Bayrak Olaçalışmaya başlar. Kou toku ile
t örgü tlen mey i canlandırmayından son ra çök ertil en sos,ralis
--- --- --- --- --- --pı-k-hk-lann--nor-mal -yollar-dan --yı ama ç ·edinir.-T-oplumsal--ça-r
toku ve Kan no birlikte yaşaçöz ülem eye ceg ine inan an Kou
hem de fikirdaş olar ak birlikmay a başlar. Çifti n hem sevg ili
t çev rele rden gelir. Kanno,
telik lerin e en fazla tepki sosy alis
arur ken , hem kişisel hem de
Ara hata 'ya ihan et etm ekle suçl
rden dışlanırlar. Kanno, Koideolojik olar ak sosya.list çev rele
ıs 1909'da yayınlanan Jiyuıı
utok u ile birl ikte ilk sayısı 25 May
rlamaya başlar. Meiji hük ü5/ıisou 'yu (Özgiir Düşünce) hazı
basın yasalannı çiğnediğini
met i derg inin ikinci sayısının
eng elle r, hem de dergi yi ağır
öne süre rek, hem dağıtılmasını
ede r. Resmi tarih e göre,
bir para cezası öde mey e mah kum
ji'ye suik ast planına des tek
bir gru p anarşistin İmparator Mei
layıaları, Kou toku da davere n Kan no ve dige r suik ast plan
eri olar ak 1910 yılında tutu khil, Büy ük ihan et Olayı'nın faili
duruşmalarda eyle mci ler
laru rlar. Kam uya kapalı yapılan
ardır. Duruşmalar sırasınölüm cezası iste mi ile yargılanmışl
r-\
.~...
;
ı
i
82 • kültür
VI! ileti~imfculture
J.
& communicati~~ - _ _
Binark • Oryantalist Söylem ve Japonya • 83
ı
!
i
Knnno, toplum un s ı radan reform larla deği~emcyeceğine
cisi olan" İmpara­
inandığını ve bu neden le "herşeyin temsil
eder (Sievers,
kabul
tor'a yöneli k şiddet eylem i tasarladığını
edi1983: 161 ). Otuz yaşındaki Kanno 25 Ocak 1911'de idam
d;:ı
lir.
Fujied a'ya göre Kanno 'nun yaşamı, edebi kişiliği, eylem
sadece
kadını olarak faaliyetleri resmi kayıtlarda çarpıtılmış,
,
alırken
yer
alanda
al
kamus
olarak
cinsel kimliği ile ilişkili
tarihi
'nun
Kanno
1).
330-33
(1995:
tarihi de~ersizlcştirilmiştir
kuyapah aktör yeri ne erkeke gemen tarihin nesnes i olarak
ma
kadın
Japon
rulmasını sağlayan bilgi/ iktidar ilişkisinin,
al
yaşams
içkin tasavv urun serbestleştirilmesi projes i içinde
Kanbir önem taşıdığını düşünüyor~m. Çünkü resmi tarih
"m;:ıanda
aynı
gibi,
aldığı
n
elinde
ı
no'nun konuşma hakkın
"
nipulc edilen ," "cinsel arzu ve şchvetin:nesnesi" ve "erotik
tarih
resmi
o'nun
Japon kadını tasavv urunu pekiştirir. K;:ınn
asına Arahatanı.n....kendi_üzy..<tŞJI!TLP__}'kü-------------ıa-r.aJı.ı:ıdan. .~azılm
ebisünde Kaımo hakkında yazdıklarının yön verdiği söylen
adını
!ir. Ara hata, Kaıı5o11 jide11 (Kmıso11 'mm Yaşam Öykiis ii)
r.
:ımıştı
yayınl;
e
1947'd
olarak
ilk
verdiği özyaş;:ım öyküs ünü
tanınıbma!Kfı----
ü-.e-r--;-k-eğin kadın .kimliği'""iıi
- - - - - - -___- __-__- _-_----=u_u_i.,...)z..::y:....a_ş_a.:.m---::ö-y""k-::ü-s'::kurgudarının en somut örnekl erinde n birisid ir. Arahata'nın
bir
su ile Knnno nldata n, ihanet eden, baştan çıkarıcı, hafif
basityosma olarnk çizilir. İdeolojik olanı'k yeters izdir, hatta
(Fujiıdır
kaynağ
utanç
bir
için
tir; kısacası sosyal ist hareke t
'nun
Kanno
k,
eda, 1995: 330-331). Araha ta daha ileri gidere
ndiilintile
sosyalistliğini çocukluğunda uğradığı tecavü zle
değerrerek açıklamaya çalışır. Kanno 'nun tarihi yapıcılığını
geliştin
hareke
ist
sosyal
a'da
Japony
sizleştiren Arahata'nın
geise
olduğu
birisi
rden
mesin de öneml i rÔI oynamış liderle
sı,
yazm;:ı
tarihi
olarak
ne! kabul görür. Arahata'nın bir erkek
arı
yazıcıl
tarih
Kanno 'yu damgalayışı, sorgul anmad an resmi
tarafından da izlenir.
Bu
tarihi örneğinde okuMeiji Dönem inde toplum sal
yazıda K;:ınno Suga'nın kişisel
duğum/ yazdığım
Japon
kadını,
1
!
1
1
çık­
ve siyasa l taleple rle kamus al alana eylem ci kimliğiyle
dharek
ın
kad
i
mış, kendi adına konu:;muştur. Meiji Dönem
Anr.
leri içerisi nde Kanno Suga'nın tarihi bir istisna değildi
n
egeme
erkek
arının
kadınl
Japon
cak, Kanno Suga dahil,
diğer
tıpkı
tarihi,
~
eleni
mücad
ideolojiye karşı verdik leri
kadıDoğu'lu )<adınların tarihleri gibi, ötekinin/Doğu'nun/
n
üretile
içkin
onlura
,
nın_sömürgeleştirilmesine ko~ut olarak
ta'nın
Suga
Kanno
sabıt tasavvurların içerisi nde silinmiştir.
mizi
rihini okumi l' edimi, Japon kadınma içkin taha~yülleri
" sorusu aralam<ıya çağınrken, "Japon kad ını gerçeği nE>dir?
farklı
nun bir yana bırakılıp, "Japon kadın gı·rçekleri olanca
peda"sınır
bir
ve
masına
tartış
ir?"
ii;:11e duruşları ile nelerd
gojisi"nin (border pedngogy) geliştirilmesine katkıda bulunu
yaşaal
kamus
yor. Girou x'nun tanımı ile, "sınır pedag ojisi,"
elenin bir
mın kalites ini geliştirmek için verilen .ortak mücad
1
ratik kaparçası olan farklılık kavra ınına duyarlı bir demok
ti_r. Bu
demek
ek
_t__erın
s
gö_
_Qz~n__
a
- ~u- fels~f~~i_ı:ı~n -~~..!:~rrıasir:!_
e
birlikt
yerine
ma
konuş
adına
yeni pedag oji ötekile r için/
"sıada
çalışm
Bu
8).
konuşmanın dilini üretir (Girou x, 1992:2
urlantr pedag ojisi" kavramına, Jap~ın kadınma içkin tasavv
yol
nda
çabası
rme"
tlcşti
~'sümürgeleştirmedcn serbcs
-nmızı
in
güsterici bir strateji olduğu için başvurulmuştur. Dirlik'
lonpostko
odern/
postın
ı,
deyim i ile, Girou x'nun bu kavram
, Kuya! "farklılık politikasının" bir türevi olmak la birlikte
asınzey-G üney, global-yerel, biz-on lar, kendi- öteki tartışm
r. Çündaki açmaz iara bir çözüm getirm e gizilg ücüne sahipti
nması
olumla
ığının
farklıl
duruş
kü sınır pedag ojisi sadece
yol
için
alar"
politik
an
olmay
ile yetinm eyerek , "totalleştirici
ıformlar
iktidar
ve
gösterir, "farklı laştırılmış toplulukların
anilişkili
nın kısmi, özel içeriklerini," "daha geniş teorik ve
a"
!atılan ihmal etınemeye" ve "yerel ve global i kucak lamay
için bir
çalışır (Dir! ik, 1996: 41). Kendi -öteki sınınru aralam ak
kadı­
u
Doğul
,
sürece
"sınır pedag ojisine " başvurmadığımız
la r)
ştırma(
nın tarihin e etnose ntrik ve fallolo gosent rik karşıla
n 'ın
pencer esinde n bakma ya devam edeceğiz. Ancak , Mutma
için,
ısrarla vurguladığı gibi ötekin in tarihi bize verili olduğu
.,...,
~­
·~_,
{
...............
/\~}
84 ·
kültür ve
lletişim(culture &
Binark • Oryantalist Söylem ve Japonya • 85
communication
elenekdern bir görün ümü olsa bile aslında özde yine.g
...
or
geliy
a
aklım
kaciın
sel yapıdaki
... di~er ...
... Uapon) kadın harek eti ... sanki bana yani
şlar fikalmı
e
gerid
Batı Avru pa'ya göre çok geri bir çok
lan gibi geliyor...
yok
...japon ya'da kadın harek etleri ... Çok fazla bilgim
unu zanne tmiyo olduğ
et
harek
bir
ı
iddial
çok
...
all)a
rum ...
1
a ilk gelen
...Japon kadını dediğiniz zama n, benim aklım
daha yırt­
nı
yapısi
eksel
gelen
o
Sanki
r.
geislıalar oluyo
Japon e~er
da
amda
mamış bir kabuk içeris inde. Bu bağl
karlığa
geyşa
bu
sanki
ise,
var
eti
ya'da bir kadın harek
nüyorum. Ama Jadüşü
gibi
imiş
k
olaca
et
harek
bir
şı
da bilpony a'da bir kadın harek eti var mı yok mu onu
miyo rum."
sorun u,
Taha yyül ediş biçim imize göre, japon kadınının
k tanımından, evren Batı'yı merk ezley en her !firlü gelişmişli
olara k işaretsel oland an farklı olmasında yatar . "Evre nsel"
tarihini okum ak ol-
özelli kle de Doğulu kadının
dukça sorun lu bir iş. Mutman'ın deyim i ile:
şeyle, Ba... "Doğu" her zama n için Batı'dan başka bir
ülen şeylerle kıyasla­
tı'nın basitç e sahip olduğu düşün
Doğu aranarak Batı'nın "Ötek i"si halin e gelir. Batı ile
Doğu'nun,
, damgalanışıdır.
sındaki ayırım Doğu'nun işaretlenişi
toplumların kavlu
Ory<ıntalizmin dışına çıkarak, Doğu
tarihlerini, üreeyi,
çevirm
e
tersin
rını
ramsallaştırılmala
yı detim biçimlerini, politi k yapılarını yenid en yazma
nemızın
laşma
karşı
klerle
güçlü
nediğimizde, muaz zam
zaten
deni budu r. Çünk ü bize tarihsel olara k verili olan,
yada,
durum
çok
Bir
r.
"hege moni ze" edilmiş bir farktı
ın tarihi nin
Batın
değil,
tarihi
nun
Doğu
lan
zılmaya çalışı
kendi tabir tersi, ya da onun Doğu'daki suret idir ... Batı
ndaki
arası
ile
Doğu
ni,
kendi
rihini, zamanını ve kısaca
mtoplu
sivil
en,
tariht
yu
Doğu'
yani
arak,
farka dayan
diye
n
yoksu
vb.
ten
dan, kents el yapılardan, birey sellik
damg alaya rak kurmuştur. (1996: 44)
tarihini yeni___ J:!er_t~E~b ()ku~ası bir anla111~a okunanın
tarih okum a -le
heden
den yazm ak, yani kurm ak deme ktir. Bu
ve siyamsal
ve yazm a işleminde, kendi -ötek i ilişkisini toplu
ile ele almasal gerçe klerin içindeki "devi nimse l duruşları"
---------- - - --- ya özen göste rilme lidir.
- - ---
Tasavvurları
en Serbestleştirme
rmed
eşti
Sömürgel
Geçm e veya
eti tarihi
Bu çalışmada, Meiji Döne mi Japon kadın harek
m tarasöyle
t
Kann o Suga örneğinde okun du ve Orya ntalis
işlemi,
mesi
vurların üretil
fından Japon kadınma içkin tasav
landığı Ye nebu işlem içeris inde neyin evren sel olara k tanım
En başa döneyin evren selde n saptığı irdele nmey e çalışıldı.
erind e japon
bbetl
muha
or
korid
ki
cek olurs ak, akade mide
oruz:
görüy
unu
kadını ile ilgili bir sorun olduğ
n ben... Japon ya 'da kadın denin ce ... Japon toplu munu
şeyler geliyo r ...
bir
a
aklım
göre
imaja
...
var
imajı
de bir
ünem li
bir kere Japon toplu mund aki gelen ekler in çok
içerin
ekleri
gelen
o
da
kadın
m,
üyoru
düşün
olduğunu
moyani
or,
sinde sanki geleneksel konu munu koruy
Bu
------------
ak
beri tartışmaya çalışbğım sorun un adını koym
ımı
in merk ezlen mesi bunal
gerekirse, sorun , evrensel öznen
\
Baştan
- ---regelen-Ba-h-mer-k~.zli-tanımlan_
-~-.ıs-lında-;-Evrensel-öznenin-sü
etyönelik eleştiriler kimli k parçalanmalannı teşvik
ığı
farklıl
)
mekle sonuçlanırken, özün de sadec e (ötek inden
ortay a çıkıyor;
vurgu layan kimlik politi kalan birbir i ardına
k harek etleri
yeni gelenekçi hareketler, dinse l ve etnik kimli
merk eziern e
a
gibi. Ancak, yine de tüm bu parça lanm alard
sınırlar geçilm iyor. Tamantığının üstes inden gelin miyo r,
sleştirmek, öteki ne içsavvurları sömürgeleştirmeden serbe
için öyle kolayca gerığı
kin tasav vurla r kendi bilind ni yaratt
Tasav vurun sömürgeşti­
çekleşecek bir şey de değil üsteli k.
eştirme önrilme den serbestleştirilmesi, gü ya varol an, ötekil
in tarihsel sücesi saf mirasın ortay a çıkanlmas ı veya ötekin
söyle mek anyu
u"
rekliliğinin onarılması , bu anlam da "doğr
geştirmeden serbe stlamına da gelmiyor. Tasav vuru sömür
ve
yeni bir bilincin tasarımı deme ktir.N ederv een
leştirmek,
cümle~. 1ti~~
obrol
tanık oldugum "koridor
muhab~ı~rindt'n• ., bOr
grup akademisye~ ı.oruı..n
--lenen-yer-de-ise-Bat-ı-mer-kez~e-ni.r-:.-
masına
Sınır
14
·Japon ko dmı denince ili;
akıınoz& ~n im<]t nedir ı­
ve
•ıaponya'da kadın
Nıreketlen ~ninc~
okJ.nızo 90~ im<]t
ik
nedir ı·
sorul•r N Yf'rilt'f1
yonıii.Jrdon ~rlt'nmiııir.
.
86 • kültür ve
,4?''>
r.)
ileti~im/CLJitur~ &
Binark • Oryantalist Söylem ve Japonya •
communication
Parekh'e.göre, tasavvuru sömürgeştirmeden serbcstleş ti rmc,
iki yönlü bir iş l em: hem sömürgecileri hem de sömürgeleşti­
rilm i şleri /ötekileri kapsayan bir süreç (1995: 3). Batı-merkez­
li tasavv u rların sömürgeşt i rmeden serbestleştir il mesi salt
tersyüz etme işlemi üzerine tenıellenirse, bu u ygulamahı r ilc
kendi -öteki sın ı rı aşılam<ız; imge, i.inyargı, i.itekileştirıne, oryantalizm gibi Batının "bakışının" yanlışlığının vurgulanmasından öteye gidi lemez; öteki ni n kendi doğrularının en
doğru olduğu söylemi pekiştirilir ve sonuçta, öteki kendine
dönüşü rken, değerler sadece tersine çevrilmiş olur.
Türkiye'de de tasavvuru sömürgel~ştirmeden serbestl eştirme oldukça dar anl;ımd;ı, "kül türel politika" k;ıps;ımın­
d;ı ele alınmakta, ya "uygarlaş(tır)ma misyonu"nun desteklenmesi ya da sömürgeleş(tiri l )me öncesi varolan sözde geçmişe ait geleneklerin yeniden tasadanması ola rak düşiini.il­
mekte, böylece kolonyal söylem ve pratikle yüzleşme/he­
saplaşma ertelenmektedir. Un utulan" ... temsili bir h~kümet
tarafından yönetilen, paylaşıl;ın hayali y;ı da üretilmiş bir
topluluğa duyulan inanca temelli ulus-devlet miti ve mission
civilisalrice miti" nin sömürge l eş(tiril )me sürecinin "evrensel"
------------ü-rünü-o1dtığudıır\Miyoshi;-1~96:-iı·z}:-Bstelik; -ulus..:devlet
toplumsal cinsiyet, etniklik ve bölge bazında iç sömürgeleştirme işlemidir. Ulus-devletin modem olma ısrarı
ötekinin varlığını gerekli kılar. Batı dışındaki ulus-devletlerin kimliklerini kurma süreci, Bab'nın " Batılı-olmayana" iliş­
kin tasavvurlannın bizzat Batılı-olmayanlar tarafından dolaşıma soku l ması ile s o nuçlanmış ve Batılı-olmayanların kend i
aralarındaki il işkilere dahi taşınmıştır. Ömegin, Afrika ve siyahlara ilişkin Batı önyargıları Japonya ve diğe r Asya ülkekimliği
lerinde yaygınd ı r. Japonların Türklere ilişkintasavvurlarıda
benzeri bir işlemin sonucu oluşur. Türk(iye) egzotikleştirilen
geçmişi ve parçalı kimlikleri ile Japonya'nın en Batısındaki
Doğu(lu } 'dur. Doğulu, kimliğinin parçalanmışlığı, Batılı bir
kimlik inşa etmenin ya da edernemenin getirdiği sancısı ile
Japonya için ötekidir.
Tasavvuru
söınürgeleştirmeden serbestleştirme nasıl
duruş olmalıdır?
Tasavvuru
bir
sömürge l eştirmeden serbestleş­
ilişkin tasavvurların doğruluğuna
ya da yanl ı şlığına bakmaksızın, ,bu tasavvurları toplumsal ilişkilerin
ve gerçeklerin kurucuları olarak "olma" biçimleri ile tartış­
m;ıy_ı gerekli kılan bir tavırdır. Böylece kendi-öteki, biz-ontirme, ötekine
lar, n o rmal-ımormal (vs.) arasındaki sınırı oluşturan işaretler
ve damgalayıcılar olarak l.ısavvurların işleyişlerine müdahale edilebilir; tasavvur scrbestleştirilebilir." Tasavvurun serbestleştirilmesi kendi-öteki arasındaki sınır aralıkları ve sınır
kesişmeler i nde var olan söylem pratiklerine duyarlı olmakla
gerçekleşir. Ötekine ilişkin tasavvurlarımız burada öne sürdüğüm gibi (yeni) sömürgeleştirme işleminin ürünleridir.
XXI. yüzyıla bakarken (yeni) sömürgeleştirmenin yeni işle­
yiş biçimleri ile gittikçe egemen hale geldiğini görüyoruz.
Gündelik yaşantımızı~ içine nüfuz etmiş olan iç sömürgeleş­
tirme i~lemiyle, Kemalist aydının ötekisi, laik k;ıdının öteki-si,-Türk-1in-ötck1si-k uruluyor, -biz-onlar karşıtlığı, varolan
kimlik aralıklarını yutup, eziyor. Ötekine ilişkin tasavvur,
ötekine sabitlenmiş bir farklılık kılıfı biçiyor ve bu tahayyül
edilen farklılıktan farklı ofma durumları ise ihmal edilebilirler kapsamında tutuluyor. Türkiye'de sınır çatiaklanna duyarlı yeni bir bilinç politikasına her zamankinden daha çok
ihtiyaç duyuluyor. Sınır geçme, biz-onlar arasındaki çeşitli
ve çoguı biçimlerin / kimliklerin farklılık üstü/ötesi bir bakış
ile farkına varılması demektir. Bu "farkına varma" sınırın
öte yanındakilerin, görünmeyen ve ihmal edilenlerin, kendi
yaşamlarını "bizim" tahayyüllerimizden f;ırklı gerçekleştir­
ıneyi yeğlediklcrinin kabul edilmesini ve öteki ile iletişime
girilmesi demektir.
s·
ıs
Her nt kadar Nedtrv~n w
Parrkh s.QmCugele)tiımtde•
se-rbf'stle')tirme yerine
postkokmyalıım kavramınA
vvrgu yapop po•tkolonyat
ı.öyıem duyadılı(lonı
dU~ünUm~llik (r~fl~•;vrry)
vt oyurı özi!'IJıkJeri ile
açıkıryorl.ırı.a
da. burada bu
ı.öylem d<ryarlıh9ını
po,ıkolonyaı duyarlılok
ytrine, la\avvurun
se~stlf'~tıril""!'!.i duyarlılı~ı
olar•k adi.Jndırmayı y~ııyo·
yazarlar.n po\tkolonyal
soy~m duyarlıltQın.a
atfeıttıkle-rı du)ÜnUm~llık vı
oyun
özrollıkleunden
ta\avvurun
serbesl~lirilmninde
göst~ici olacak.ları
yoJ
K;in
"'ta~vvuru
sömUrge-lt)tırmeden
s~rbntlt-~tırme'" baQiamıncf
yararlanmak istiyorum.
Çünkü dU~Unüms.eıllik
öznenin kendi kimltgini
sor9uı..ma"n.ı ;
oyun is<.
sınırlar aras,ındaki ba~hıın
üzerinden tersine
ç~rme
~rtnt "'•ralılclann"" k~fi
manhQı ile ge-lınmnlne
olanak tarur. (NO'dt'I'Veen v<
P~rrkh. ı995:5-6).
88 • kültür ve
.c:._'
F'\
'-("''.;
"
iletişimfculture & communication
Binark • Oryantalist Söylem ve Japonya • E
Kaynakça
("Toplumsal Cinsiyet ve Oryantalizm: Batı'nın Bak~ı. Oryantalizmin Halkı." )
Cendaa Kara Sekai o Yomu. (Top/um~/ Cinsiyet Bakı; Açısından Dıiny•Y,
Dl<vm4k) K. Seki ve K. Mokumo1o (der) i~inde. Tol:yo: Meisekisho. 41-65
Brün, Lydia (1997). Japon Felselesi.lsUnbul: Kabakı.
Dirli~.
Arif (1996). "The Global in the local." Glob.ılfl,cx:ai: Culıural Producıion ~nd !he
Transnaıionallmaginary. Rob W~!oOn ve Wımal Dis .. n.ıya~e (w.) içinde
Duıham: Dul: e Univ<!~ity Prm. 21-45.
Nakamura. Mitsuc (19&4). "The lntelie<:tual Class." Journal of Social and Poliıical kieas in
Jaf»n 2(1 ): 17·20.
Nede,....,,.P..,terse, Jan ve Blıikhu Parekh (1995). "Shifting lmaginaries: Deı:olonization,
lnte<naf ~oloniration, Post<oloniality. • The D«olonizaıion of lmaginaıoon:
Culrure, K~dge and Power. Jan N~e~Pieterse ve Bhikhu Parekh (der.)
içinde. london: Zed. 1·19.
Erdogan, Nerih (1995) . "Uiu>al Kimli~. Kolonyal Söylem, ve YP)ilçAm M~romı."
Toplum ~ 6ilim (67): 178-198.
Encyclopedia ol )apan (tarihsiz). Tokyo: ı:odansha.
Fuji~a. Mie~o
(1995). • Japan's Fi~t Ph.>\e of Feminism." Japanest Women: N~ Femirıisı
Perspectives on the Pası. Pr""'nr, and FuturP. Kumi~o Fujimur;,.Fanselow ve
Atsu~o
Kameda (der.) içinde. New
Yoriı::
The Feminist
Preıs.
........
323-342.
Ok.lda, Yuzuru (19&4).
2(1): 1·10.
Grossberg, lawrence (1996). "ldentity and Culıural St.':!~ie~ls That All There ls?"
OueStions ol Culıural ldenriry. Stuart Hall ve Paul du Gay (der.) içinde. london:
Sage. 8 7-107.
Said, Edward (19 7 9). Orientafism. New Yari:: Random Houst'-Vin1.>9e.
Soeve~. Sharon l. (1983). Flowe~ in Salt: The BN]innings ol Feminist ConscioUSMss in
Modern Japan. St.>nford: Sıanford University Pross.
Kajima. Shigeru (1996). "Fuıatsuno Orienıarizumu: Manhakvni Miru Fransu to lgirisu." ("Iki
Tür Oryantalizm: Dünya Sergierinde Fransa ve Ingiltere") Taikovlc.>i ( 11 t. 20-29 ·
Spivak, Gayatri Cha~rawrty (1988). ·can the Subaltımı Speak?" Mar~ism and the
lnıerpreıation of Culıure. Ç-ary Nelwn ve Lawrence Grossberg (der.) içinde.
Kaneko, Sachiko (1995) "The Struggie lar L.egal Righu and Reforms: A Histarical View."
Chicago: University of lllin<fı.is.. 27 1-3 13.
Spivak, Gayatri Chakravorty (1 990). "The Problem of CulturaiSelf-represent.>tion wi1h
-----------------Walter Adam!oOn." Tht Pa.1J:;a!DcıiiJ~-.-5rrillf!gifi-arıd-BiıJiog~:Sarah Harasym (der.) için~e. london: Routledge. S0-58.
Kel sky, Karen (1996). "Fiirting with the Foreign: lnterracial Sex in Japan's ınıemationar
Age." GlobaVLocai:Culrural ProdiJCtion and ıhe Transrıaıianallmaginary. Rob
Wilson ve Wirnal Dis.,.naya~e (der.) içinde. Ourham: Duke Unive~ity Pross.
Spivak, Gayatri Chakravorty (1 995). "Subaltern Tall::lntennew with the Editors." The Spivak
Reader: 5elecıtd Works ol Gayarri Chakrawny 5pivak. Donna landry ve Gerald
Ma<:lean (der.) içinde. New Yar\ Routledge. 287·308.
.
Ta<:Ai.-KaO<u-{-l-99&)-'eosei"T''I"SanS6k€iltOCiiiC!Oa:\"ı:<ld ının Siyasal Katılım Hakkı ve
Toplumsol Cin~t.") Rail>urari Savkan 5hakai Kagak v: Cendaa (2): 122·140.
17~1~
---- - -- -----
"lntroducıion." Journal of Socialand Pot.ıicalldeas in Japan
Giroux. Henry (1992). Border Crossings: Cv/tura/ Worl:ers and the Politio of Edıxation.
london: Routledge.
Japane>e Women: New Feminist Perspec6ves on rhe Pası, Present, and Fıııvre.
Kumiko Fujimur;,.Fanselow ve Atsuko Kameda (der.) içinde. New Yarlı:: The
- - ~in~t Pr~s. 3·_14.
. - - -- -·----..
---
Ohashi, Yoichi ( t996). "Fuhenseidemonaku, Saidemonaku: Saido 'Orientarizumu' Saikou."
("Ne.~enseHik ne dt Far~lılık : Said"uı 'Oryant.>lizm'uıi yeniden Duıünmek.")
Taikoulc.>i (1 1): 30-35.
~ _ ___
Kojima , Setsu~o ve Joan Grein (der.) (1993). WaEi Nihon 5hou kii iiten. (Jaiıöii-i:ulıur
Sôılıigv') Tokyo: Japan Times.
Tho~ten-Morimoto, Marie (1 994). "The 'Peace
Marcus. George E. ve Michael Fisher (1986}. "'Preface.'"' AntfıropoJogy asa Culturdl
Critiqve: An Experimental M~nc in HvrnJn Sciences tçinde. Chicago: The
University of Chicago Press.
Matsu~.Michi~o (19&4). "lntellectuals of the M.,;ji Period." Journal af Sodatand PoliıK;al
2 1 11 16
ldeas in Japan ( ): ' ·
Miyake, Yoshiko (1996). "Rekishi no Naka no Cendaa: Meijishakaishugisha no Gensets ni
Arawareta Josei, Joseir~dousha." ("Tarihin Içindeki Toplumsal Cinsiyet: Meiji
Sosyalizmde Kadın ve Kadın lıçier) Raiburari Soukan 5hakai Kagaku: Cendaa
(2): 141-165.
Miyoshi, Masao (1996). •A Borderloss Worid: From Colonialism ıo Transnatiooalsm and the
Oteline of the Nation-State." Globalfl,cx:ai:Culıural Producrion and the
.
Transnationallmaginary. Rob W~!oOn ve Wirnal Dis~nayake (der.) içinde.
Durham: Duke University Press. 7&-1 06.
Morley, David ve Kevir. Robins (1997). Kimlik Mekan/an: Kuresel Medya, Elektronik
Ortamlar vt" Kültürel Smırldr. Istanbul: Aynnb.
Mutman, Mutman ( 1996). ·oryanıalizmin Gölgesi Altında:Baıı'ya Karıı Islam." Oryanıaliım,
Hegemonya ve Kıiltıirel Fark. F.Keyman, M. Mutman ve M. Y~enoglu (der.)
içinde. Istanbul: lietiıim . 2S-70.
Naitou, Masaneri (1996). "'Cendaa to Or~t arizumu: Seiou no Gan. Orientarizvmu no
M in. ·
DNindeö in Japanese Cinema:Metapho<s of
a Oemaiıarized Natiorı . "' Colonialism and Natiorwlism in Asian CiMmd. Wimal
01swnayake (der.) tc;inde. Bloomington: Indiana Un~nity PTe5s. t 1·29.
. _.
Ukai, Satoshi, vd. (1996). "Po.uto Koroniaruno Shisouıowa Nanika: Kyoudoutougi"
rPostlolonyalist Fikir Nedir? Birtikte . Dü~ünme.") Hihan Kuukan (2): 6-36.
Yoshiol:a.
Hiroshı
Decolonizaıion
(19g5). "Samurai and Self-colonization in Japan." The
of
lmaginarion.(ulrure . Knowltdge and Power. Jan Nederveer>-Pıe t erse ve Bhikhu
Paıekh
(der.) içinde. london: Zed. 99-1t2.