Çürümenin Muhteşem Anıtları Beautiful Monuments of Decay

Transkript

Çürümenin Muhteşem Anıtları Beautiful Monuments of Decay
Beautiful Monuments of Decay
Çürümenin Muhteşem Anıtları
text by
Marcus Graf
Exhibition
04.04.2015 - 16.05.2015
Turan Aksoy
Thomas Bechinger
Mümtaz Demirkalp
Ahmet Duru
Buğra Erol
Thora Gerstner
Mira Simon
3
Beautiful Monuments of Decay
Assoc. Prof. Dr. Marcus Graf
Yeditepe University, Faculty of Fine Arts,
Department of Art Management
In times of extensive and deep existential crises, humanity quickly vanishes, and gets replaced by cruelty
and selfishness. When hope dissolves and desperation
becomes the usual mood in society, every day becomes
meaningless, and beauty vanishes in the omnipresent
shadows of pessimism. In these times, depression becomes a heavy, black curtain that surrounds each individual like a claustrophobic prison cell. After a while,
insanity becomes the general state of society, and the
formerly outlawed madmen become the new leaders of the people. Praised and hailed, they stand tall
on a mountain of millions of bloody corpses, ready
to announce the next war crime. Massacre becomes a
popular spare time activity, and the TV broadcasts killings and executions for entertainment. As fear is the
strongest weapon of the oppressing rulers, violence is
their appropriate form of dealing with the unwanted
4 | Marcus Graf
oppositions. Utopia, of course, is absent then. Even
the thought of it seems ridiculous naïve. Dystopia becomes the form of the world, a place where heroes do
not exist anymore, and frightening nightmares are the
usual form of dreaming.
These lines seem dark and depressive, highly exaggerated as well, like the intro of an apocalyptic horror
movie, like the ones that recently became so popular. Previously a matter of underground culture, now
zombies, vampires, monsters and all kind of war and
splatter movies became part of our pop culture. Real
violence became domesticated on TV and virtual video
platforms, so that it now harmlessly and neatly shines
through the LEDs of our screens. Images and films of
executions, slaughters and tortures get shared with
high speed through our hyper-optic internet connections. So, is it all over for humanism, culture and art?
Is all beauty gone, all meaningful visuality lost, and all
intellectualism buried under the information bombardment of false pseudo-knowledge and fortune-cookie-wisdom? Is all artistic power lost to the actors of the
image industries and agencies?
I believe not, because I do not believe in giving up,
and I trust that art still has a social meaning and therefore responsibility. For me, art is one of the few fields
Beautiful Monuments of Decay | 5
left over, in which producers and receivers (here artists
and observer) are intermingled in an active, activating
and challenging communication process in order to go
beyond the known, and reach for new as well as unorthodox views on and insights in reality. That is why, it
enriches you your whole life, as it requires a life-long
learning process. In this context, as art is a social system for more than 250 years, I believe that it is also a
heterotopia, in which the artist can imagine and propose alternatives forms of life and social togetherness.
In this context, even dreaming and imagining utopia
is possible there. As an artist is also a cultural activist,
who contributes to the formation of our life, artworks
invite the audience to give up commonly accepted
rules of understanding or knowing and instead trigger the observer to develop individual ideas about the
world. Here, art is activating critical thinking, which
later might cause critical acting.
The current show at Daire Galeri is self-organized by
the participating artists, and reviews the possibility or
impossibility of describing a place, which is ideologically or artistically imagined. The artists critically discuss with various approaches and techniques the multilayered character of our fragmented reality. Here, the
visual construction of our world, and the temporary
6 | Marcus Graf
and subjective meanings that we get from them, stand
in the focus of the show. Also, the impossibility of mirroring the world, something that is often expected from
science as well as from art, is critically touched upon.
In the exhibition, fading colour fields, blurred photos,
lonely people, an empty lectern, rotten building-like
pieces of meat in a snow globe and an apology for failing become visual relicts of unsuccessful acts of change
and engagement. It all seems for nothing. All seems
like last breaths before the breakdown. Not even the
small model of the tree house can cheer us up, because
it seems like a reminiscence of a lost childhood, when
we were naïve enough to believe that life will be good
to us. Though, the dichotomy between the possibility
and impossibility of being able to imagine a dreamed
place, also fits to the notion of giving up and not giving up. If the artists would have given up, the lethargy
and depression would prevent any artistic production.
They would silently and passively sit still in a corner of
their studios. No, the works represent nothingness in
order to heat a discussion about the possibility of existence. Here, the revelation of the impossibility of reality
visualisation, clashes with the wish for visual communication and interaction. Also, beside producing the
artwork, the participating artists were also involved
Beautiful Monuments of Decay | 7
in developing the context and environment, in which
art can happen. Here, as a common trend nowadays
in contemporary art, we can see the artist as a kind of
cultural entrepreneur for whom interactivity, and relational aesthetic are important issues.
The presentation or definition of an ideal place might
be impossible in the absolute sense, and the various
current crises that we live with seem to prevent such
a thought, but the artists of the exhibition nevertheless
proof that is possible to search for individual versions
of such an imagined place. In this sense, I see every
artwork, as utopian here, because in spite of the overwhelming impact of dystopian forces that we face, the
works are like little lights that shine though the dark
curtain around reality. Thanks to the artists, I get inspired not to give up the quest for meaning and insight
in the world. Thanks to them, I dare to reach through
fading colours, and blurred surfaces in order to reach
beyond the black curtain, and widen my spiritual and
intellectual scope. In the end, I might even be able to
build my own tree house, where I can finally relax
while the world around me engulfs in chaos and explodes in the brightest colours.
1
2
1/6 Ahmet Duru
2 Thora Gerstner
3 Thomas Bechinger
4 Mira Simon
5 Buğra Erol
7 Turan Aksoy
8 Mümtaz Demirkalp
3
4
5
6
8
7
11
Çürümenİn Muhteşem Anıtları
Doç. Dr. Marcus Graf
Yeditepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi
Sanat Yönetimi Bölümü
Derin ve geniş kapsamlı varoluş krizleri esnasında insanlık kaybolur, yerini zalimlik ve bencilliğe bırakır.
Umut kaybolduğunda ve çaresizlik toplumun olağan
ruh hali haline geldiğinde günler anlamsızlaşır, güzellikler karamsarlığın her yere yayılmış gölgeleri içinde
eriyip gider. Böyle zamanlarda depresyon, bireyleri
çevreleyen klostrofobik bir hapishane hücresi, ağır bir
siyah perde haline gelir. Bir süre sonra ise cinnet toplumun geneline yayılır ve eskiden toplum dışına itilmiş
“deliler” toplumun yeni liderleri olurlar.
Bu deliler, ceset yığınlarının üzerinde, galeyana gelmiş
halkın alkış ve kutlamaları arasında yeni savaş suçlarını
açıklamak için hazır beklerler. Katliam, yeni boş zaman
aktivitesi haline gelir ve televizyonlar eğlence için cinayetler ve idamlar göstermeye başlar. Baskıcı liderlerin
en güçlü silahı korkudur ve istenmeyen muhalefeti saf
12 | Marcus Graf
dışı bırakmak için ise şiddeti kullanırlar. Ütopya kaybolmuştur. Düşüncesi bile son derece naïf gelir kulağa.
Kahramanların olmadığı ve tek rüya görme biçiminin
kabus olduğu distopya, dünyanın düzeni haline gelir.
Bu satırlar son zamanlarda son derece popüler olan
apokaliptik filmlerinin açılışları gibi karanlık, depresif
ve abartılı gelebilir. Ancak, bir zamanlar sadece yeraltı
edebiyatına ait olan zombiler, vampirler ve canavarlar
günümüzde pop kültürünün ayrılmaz birer parçası
haline geldi. Gerçek şiddet televizyon ekranlarında ve
sanal video platformlarında ehlileştirildi ve şimdi zararsızca televizyonlarımızın LED ekranlarından pırıldayarak evlerimize sızmakta. İdamların, katliamların
ve işkencelerin resimleri ve videoları fiber-optik internet bağlantılarının akıl almaz hızlarıyla paylaşılıyor.
Peki bütün bunlar insanlık, kültür ve sanat için mi?
Tüm güzellikler ve tüm anlamlı görsellik kayboldu ve entelektüelite yanlış ve yarı-bilgiler ve dilek kurabiyesi bilgeliğinden oluşan enformasyon yığınının altında mı kaldı? Tüm sanatsal güç imaj endüstrilerinin eline mi geçti?
Ben böyle olmadığına inanıyorum. Vazgeçmeyi reddediyorum ve sanatın hala toplumsal bir anlamı ve sorumluluğu olduğuna fikrine bağlı kalmayı seçiyorum.
Benim için sanat üreticilerin ve alıcıların (sanatçının ve
izleyicinin) hala iç içe olduğu, aktif, uyandırıcı ve zorla-
Çürümenin Muhteşem Anıtları | 13
yıcı birkaç iletişim alanından ve bilinenin ötesine geçebilmek ve gerçekliğin alışılmışın dışındaki versiyonunu
kavrayabilmek için geriye kalan yollardan birisi. İşte tam
da bu yüzden sanat insanın tüm hayatını zenginleştiren
bir olgu çünkü hayat boyu öğrenmeyi gerekli kılmakta.
Bu bağlamda sanat bir sosyal sistem olarak 250 yıldır
varolagelmekte. Ben sanatı sanatçının yeni sosyal birliktelikler ve yeni var olma biçimleri hayal edebileceği bir
“heterotopya” olarak görüyorum. Bu bağlamda, bence,
sadece hayal edebilsek bile bir ütopya mümkün. Gündelik hayatın kurulumuna katkıda bulunmayı seçen bir
sanatçı ve bir kültürel aktivist olarak sanat yapıtlarının
seyirciyi toplum tarafından kabul görmüş algılama biçimlerinin dışına çıkardığını ve onu dünyaya dair sadece kendine ait fikirler üretmeye zorladığını düşünüyorum. Sanat bu özelliğiyle daha sonra belki de eleştirel
eylem olarak harekete geçecek olan eleştirel düşünceyi
tetikleyen, uyandıran bir üretim biçimi.
Daire Galeri’nin bu sergisi hayal edilen bir mekanı
ideolojik ve sanatsal açıdan betimlemenin imkanı ve
imkansızlığı üzerine. Sergi, katılımcı sanatçıların kendileri tarafından organize edildi. Bu sergide sanatçılar
parçalı gerçekliğimizin çok katmanlı karakterini farklı
yaklaşımlar ve teknikler üzerinden tartışıyorlar. Serginin odağında içinde yaşadığımız dünyanın görsel ya-
14 | Marcus Graf
pısı ve bizim bu yapıdan çıkardığımız geçici ve öznel
anlamlar bulunuyor. Ayrıca gerek bilimden gerekse
sanattan sıkça beklenen dünyayı olduğu gibi yansıtma
görevinin imkansızlığı üzerinde duruluyor. Sergide yer
alan soluk renk alanları, flu fotoğraflar, yalnız insanlar,
boş bir kürsü, kartopu içinde bina biçimli çürümüş etler başarısız bir değişim ve katılım girişiminin görsel
artıklarının bir özrü gibi. Tüm işler son derece anlamsız gibi görünüyor. Sanki tümü çöküşten önceki son
nefesi resmediyor gibi. Hatta öyle ki, küçük bir ağaç ev
modeli bile bizi neşelendirmeye yetmiyor çünkü ancak
kaybolan bir çocukluğun hatırasını geri çağırmaya yetiyor, hayatın bize iyi davranacağını düşünecek kadar
naif olduğumuz o zamanların hatırasını.
Yine de, hayal edilen bir yeri imgelemenin imkanı ve
imkansızlığındaki ikilemde gördüğü gibi, “vazgeçmek
ve vazgeçmemek” nosyonlarına son derece uyuyor.
Sanatçılar vazgeçerse bu bezginlik ve depresyon hali
sanatsal üretimi engeller ve onlar ancak stüdyolarının
köşelerinde sessizce ve pasif olarak otururlar. Ancak
burada, işler, tüm bu anlamsızlık içinde varoluşun imkanına yeniden eleştirel bir şekilde yaklaşabilmek adına bir tartışmayı alevlendirmeyi hedefliyor.
Burada, tam da bu noktada, gerçekliği hayal etmenin
imkânsızlığının ifşası ile görsel iletişim ve karşılıklı etki-
Çürümenin Muhteşem Anıtları | 15
leşim ihtiyacı çarpışıyor. Aynı zamanda katılımcı sanatçılar bu sergide sanat yapıtının üreticisi olmanın yanı sıra
sanatın içinde yer aldığı bağlam ve çevreyi kurmaya da
katkıda bulunuyorlar. Son zamanlarda çağdaş sanat alanında sıkça karşılaşılan bir trend olan sanatçının aynı zamanda ilişkisel estetik ve etkileşime önem veren kültürel
bir girişimci olması durumunu bu sergide de görüyoruz.
İdeal bir yerin betimlemesinin temsili belki tam anlamıyla imkansız ya da belki de içinde bulunduğumuz
kriz dönemleri bu düşünceyi baskılıyor olabilir ancak bu
serginin sanatçıları bu tahayyül edilen mekanın betimlemelerinin en azından bireysel versiyonlarının kanıtını sunuyor. Bu anlamda her bir sanat yapıtını ütopyacı
olarak tanımlamak mümkün. Çünkü hepsi distopyacı
güçlerin üzerimize çöken ağırlığına rağmen gerçekliğin
etrafını sarmış karanlık perdenin arasından sızan ışıklar
gibiler. Onların işleri bana anlam ve sezgiye dair olan
arayışımdan vazgeçmemem için ilham verdi ve yine
bu işler beni solan renkler, flu yüzeyler ve siyah perdenin arkasına geçmek istemeye itti ve böylece ruhsal
ve zihinsel kapasitemin sınırlarını zorlamaya. Belki de
sonunda, günün birinde etrafımdaki dünya kaos içinde
sürüklenip parlak ışıklar saçarak patlarken ben içinde
bir yerde sakince kendi ağaç evimi inşa ederim.
Tasarım / Design: Mehmet Emir Uslu
Çeviri / Translation: Zeynep İpek Şen
© 2015 Beautiful Monuments of Decay / Daire Gallery / All Artists
and collaborators.
Bu kitap Daire Galeri tarafından, Marcus Graf’ın Beautiful Monuments of Decay adlı sergi yazısı için 1000 adet olarak basılmıştır.
Tüm yayın hakları saklıdır. İzin almadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz,
dağıtılamaz. Metin ve görsellerin tüm kullanım hakları Daire Galeri,
sanatçılar ve yazara aittir.
Boğazkesen Cad. No: 76A
Tophane Beyoğlu 34433 İstanbul
T 0 212 252 52 59
[email protected]
www.dairesanat.com