Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri

Transkript

T.C.
ULUDAĞ ÜNĐVERSĐTESĐ
SAĞLIK HĐZMETLERĐ MESLEK YÜKSEKOKULU
Öğr.Gör.Fikret CEYLAN
Bursa - 2015
HASTANE BĐLGĐ YÖNETĐM SĐSTEMLERĐ
DERS NOTLARI
Tıbbi Dokümantasyon ve Sekreterlik programı öğrencilerimin bir HBYS programını
(AviCenna) öğrenmeleri ve başarıyla kullanabilmeleri gerektiğini düşünmekteyim.
Elinizdeki bu ders notları Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde
çalışan bir tıbbi sekreterin kullandığı programı ve işlemlerini inceleyerek hazırlamış
olduğum bilgilendirme amaçlı bir kaynaktır. Yanlışlarım ve eksiklerim olabileceğini
peşinen kabul ediyor ve siz sevgili öğrencilerimin uygulamalarınızda öğreneceğiniz
bilgilerle bunları paylaşarak giderebileceğimi ümit ediyorum.
Ders notlarımın hazırlanması sırasında bana değerli zamanlarını ayırarak yardımcı olan
poliklinik ve klinik sekreteri olarak çalışan arkadaşlarıma, mezun öğrencilerime ve halen
uygulamalarını Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yapan öğrencilerime çok
teşekkür ederim.
Bursa, 03 Mart 2012
Güncellemeler: 01 Mart 2014
09 Şubat 2015
U.Ü. SHMYO
1/103
DERS NOTLARI
BÖLÜM I
TIP BİLİŞİMİ VE SAĞLIK BİLGİ SİSTEMİ
GİRİŞ
Bilgi sözlükteki anlamıyla, araştırma, inceleme veya gözlem yoluyla elde edilen sonuçlardır. Bilgi bizim için
bir varlığı ifade eder. Örneğin insanın canlı bir varlık olduğu, bir yıl 365 gündür, ağacının kökü vardır gibi
tanımlamaların her biri birer bilgidir. Tedavi amaçlı sağlık kurum ve kuruluşlarına başvuran hastaların tıbbi
amaçlarla ele alınan değerleri biyomedikal bilgi olarak kabul edilir. Örneğinin sağlık güvencesi altında
çalışanların sayısı, tedavi amaçlı başvuranların cinsiyetleri, yaşları vb.
Ancak veri kavramına bakacak olursak veri; incelenen konuya açıklık getirmek amacıyla toplanan bilgiler,
belgeler, ölçümler, vb.’dir. Kısaca bilgisayara girilen işlenmemiş (ham) bilgilere veri denir. Üzerinde işlem
yapılabilecek, sonuç üretilebilecek her türlü bilgi veriyi oluşturur. Biyomedikal veri de hastaneye başvuran
hastalardan toplanan ve değerlendirilmek üzere kaydedilen bilgiler topluluğudur.
Bilişim kelimesi bilmek fiilinin bir türevi olan bilişmek fiilinden türetilmiştir. Bilişim kelimesinin karşılığı olan
Informatik (Alm.), Informatique (Fr.) ve bunlardan türetilmiş olan Türkçe enformatik kelimeleri İngilizcedeki
computer science ve information systems gibi alanları kapsar. İskandinav ülkelerinde bilişim biliminin
karşılığı olarak dataloji terimi kullanılmaktadır.
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde bilişim “İnsanoğlunun teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki
iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve
akla uygun bir biçimde işlenmesi bilimi, informatik, enformatik” olarak tanımlanmaktadır.
Veri işleme ve bununla ilgili iş alanları için genel bir kavram olarak İngilizce “information technology- IT”
yerine Türkçede “Bilişim Teknolojisi – BT” kavramı kullanılmaktadır.
Tıp bilişimini tıp alanındaki bilgilerin üretimi, toplanması, değerlendirilmesi, analizi, saklanması, işlenmesi,
sunulması ve arşivlenmesi süreçlerinin tamamı ile ilişkilendirmek mümkündür. Tıp bilişimi, araç olarak
bilişim teknolojilerini kullanarak Tıp pratiğinde ortaya çıkan bilgi yönetimi gereksinimine cevap vermeye
çalışır.
Tıbbi bilişim (medical informatics), tıp alanındaki bilgilerin etkili ve etkin kullanımı, bu bilgilerin
yaygınlaştırılması, analizi, yeni yapılanmalara imkân sağlayacak şekilde yönetilmesi için değişik bilim
dalları ile etkileşimli bir şekilde günümüz bilgisayar ve iletişim teknolojisinin en üst düzeyde kullanılmasını
amaçlamaktadır.
Sağlık Bilişimi Nedir?
Bilgi teknolojilerini kullanarak sağlık alanında yapılan tanı, tedavi, eğitim, iletişim, veri ve bilgi toplama, veri
ve bilgi işleme, bilgi yönetme, tıbbi karar verme ve bilimsel çözümleme yöntemlerini içeren bir bilim dalıdır.
İngiltere Tıbbi Bilişim Derneği tıp bilişimini “Sağlık hizmetlerini yaygın olarak sunabilmek için, varolan
bilginin paylaşımını ve kullanımını sağlayacak araçların, becerilerin ve bilincin tümü” ve “son
yıllarda, dünya çapında akademik çevrelerce takip edilen ve geliştirilen, bilgi sistemlerinin sağlık
hizmetlerine uygulama yöntemlerini araştıran ve öğreten bir bilim dalı; sağlık, bilişim, psikoloji,
epidemiyoloji ve mühendisliğin buluştuğu nokta.” olarak tanımlamıştır.
Sağlık Bilişim Çevresinin Aktörleri:
- Sağlık Bakım Profesyonelleri
- Teknik Profesyoneller
- Sağlık Kurumu Yöneticileri
- Araştırmacılar
- Sağlık Hizmeti Alanlar ve Aileleri
Günümüzde iletişim teknolojilerinin hızlı gelişimi sonucunda bundan birkaç yıl öncesine kadar hayal dahi
edemeyeceğimiz pek çok şey hayatımızın bir parçası haline gelmiştir. Binlerce kilometre uzaktaki
sevdiklerimizle sesli ve görüntülü olarak haberleşmek çok ucuza mal edilebilmektedir. Evinizdeki
bilgisayarınızdan başvurular yapmak, fatura ödemek, havale yapmak, sınava girmek, danışmanlık hizmeti
almak ve pek çok hizmeti almak mümkün hale gelmiştir.
U.Ü. SHMYO
2/103
DERS NOTLARI
Bilişim ve iletişim teknolojisinin gelişimi hayatımızın her alanını ve aşamasını şekillendirmeye devam
etmektedir. Sağlık hizmetlerinin ve bu hizmetlerin kalitesinin bu olumlu gelişimden etkilenmemesi mümkün
değildir. Her organizasyon gibi sağlık sistemi içinde yer alan paydaşların da verilen hizmetlerin kalitesini
artırmak suretiyle varlıklarını sürdürme refleksi göstermeleri doğaldır. Bu nedenle her organizasyon
kendisinden talep edilen hizmet kalitesini karşılamak üzere bilişim teknolojilerini bünyesine katmakta
kendisi için gerekli olan yaşamsal fonksiyonları maliyet performans ölçütleri doğrultusunda yeniden
yapılandırmaktadır. Yüksek kaliteli hasta bakımı her hastanın tıbbi geçmişinin, sunulan sağlık hizmetinin ve
hastanın iyileşme durumunun dikkatli bir şekilde belgelendirilmesini gerekli kılmaktadır. İdari ve finansal
enformasyon hasta bakım sürecinin etkili bir şekilde sürdürülebilmesi için gerekli hususlardır. Bilişim
teknolojilerine yatırım her işletmenin geri dönüşü en kısa zamanda gerçekleşen yatırımları arasında yer
almaktadır.
İnsan sağlığına hizmet etmek amacıyla günümüzde pek çok hastane, teknolojinin kendilerine sağladığı
imkânları kullanarak kaliteli ve güvenli hizmet sunma yarışı içindedirler.
Sağlık enformasyon sisteminin temel amaçları;
- tıbbi kalite güvencesi ve çıktıların değerlendirilmesi,
- maliyet kontrolü,
- verimliliğin artırılması,
- yarar analizi,
- talep tahmini,
- programlama ve değerlendirme,
- dış raporların basitleştirilmesi,
- klinik araştırma ve eğitimdir.
SAĞLIK BİLGİ SİSTEMLERİ
Sağlık hizmetlerinin sunumu yoğun bir enformasyon süreci içerisinde gerçekleşmektedir. Yüksek kaliteli
hasta bakımı her hastanın tıbbi geçmişinin, sunulan sağlık hizmetinin ve hastanın iyileşme durumunun
dikkatli bir şekilde belgelendirilmesini gerekli kılmaktadır. İdari ve finansal enformasyon hasta bakım
sürecinin etkili bir şekilde sürdürülebilmesi için gerekli hususlardır.
Enformasyon teknolojisi günümüz dünyasında işletme faaliyetlerinin önemli bir yardımcısı olmaya
başlamıştır. Enformasyon teknolojisi işletmelerin aşağıdaki beş amacını desteklemektedir.
1. Verimliliğin geliştirilmesi
2. Maliyetlerin düşürülmesi
3. Karar vermenin geliştirilmesi
4. Müşterilerle ilişkilerin artırılması
5. Yeni stratejik uygulamaların başlatılması
Sağlıkta enformasyon yönetiminin temel fonksiyonu, hastanın durumunun iyileştirilmesi, hastanın güvenliği
ve hastanın performansının geliştirilmesi için verilecek kararlara destek olmaktır. Bütün bunlar hastanın
bakımı, tedavi ve hasta hizmetleri konularında bilgi sahibi olmayı gerektirir. Sağlık enformasyon sisteminin
temel amaçları tıbbi kalite güvencesi ve çıktıların değerlendirilmesi, maliyet kontrolü, verimliliğin artırılması,
yarar analizi, talep tahmini, programlama ve değerlendirme, dış raporların basitleştirilmesi, klinik araştırma
ve eğitimdir.
Küçük bir örnekle başlayalım:
Polikliniklerde hastaya ait muayene bulguları genellikle hasta kartlarında tutulmaktadır. Artan hasta sayısı
göz önüne alındığında, her hastaya ait tek bir kartın bile büyük arşivleri gerektirdiği ortaya çıkacaktır.
Ayrıca bu karta ulaşmanın zorluğu ve bulgularının paylaşım imkansızlığı da ayrı bir yüktür. Bu zorluklar
düşünülerek hastane bilgi sisteminde poliklinik muayene bulgularının işlenebileceği alanlar oluşturulmuştur.
Altta yer alan ekran görüntülerinde hastanın tansiyon, boy/kilo, ateş ve nabız bilgileri ile, şikayet ve hikaye
gibi anamnez bilgileri ile fizik muayene bulguları istenildiğinde girilerek kaydedilebilmektedir. Aksi taktirde
hasta dosyasıyla birlikte arşive taşınacak bu bilgilere ulaşım ancak bu mekana girip tek tek elle
araştırılarak bilgiye ulaşmaya çalışılacak, samanlıkta iğne arar gibi bir durum ortaya çıkacaktı.
U.Ü. SHMYO
3/103
DERS NOTLARI
Resim 1.1: Elektronik kayıt ve raporlama ile manuel hasta dosyaları görüntüsü
Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü’nde poliklinik hasta
hareketliliğini göstermek adına HBYS programından bir örnekle konuyu pekiştirelim.
Resim 1.2: Günlük Randevulu Hasta Sayıları
U.Ü. SHMYO
4/103
DERS NOTLARI
2009 yılının başlarında bir günde yaklaşık 2800 kadar randevulu hastaya hizmet verilirken, beş yıl
sonrasında ise günlük randevulu hasta sayısı 4500’e yaklaşmıştır. Bahsettiğimiz sadece bir günlük
poliklinik randevulu hasta olup ayrıca klinikte yatan hastalar ve diyaliz hastaları eklenmemiştir.
Sağlık Bilgi Sisteminin Amacı
Bilişim sistemlerinin kullanılmadığı yıllarda hastanelerden randevu almak bile ayrı bir çaba gerektiriyor ve
zaman kaybına neden oluyordu. Şöyle ki; sabah erken saatlerde ya da geceden hasta veya hasta yakınları
poliklinik kapısı önünde sıraya geçer, yanlarında getirdikleri bir kağıda geliş sırasına göre isimlerini yazardı.
Muayene başlayana kadar da sırasının kaybolmaması için orada beklemek zorunda kalırlardı. Yukarıdaki
sayılara ve istatistiklere baktığımızda böyle bir olayın günümüzde yaşanması sağlıkta çöküş anlamına
gelir.
Bir başka örnek: Sağlık bilgi sistemleri kullanılmasaydı (örneğin Elektronik Sağlık Kayıtları-ESK) hastaya
daha önce hangi hizmetler sağlanmış, hangi tedaviler önerilmiş, ne tür rahatsızlıklar yaşamış vb. birçok
konudaki sorularımıza cevap bulmak adeta imkânsız hale gelirdi. Elektronik hasta kaydı, bir kişinin yaşamı
boyunca sağlık durumu ve aldığı sağlık bakımı ile ilgili her türlü verinin elektronik olarak korunmasıdır. Bu
sayede riskler en aza iner, zaman kaybı önlenir, tekrar tekrar test ve görüntü işlemi yapılması önlenerek
tasarruf sağlanır. Bu hem hasta hem de sağlık kurumu için önemli bir durumdur. Elektronik sistem hastaya
ait ücretleri, yönetsel ve klinik bilgileri içeren sağlıkla ilgili kayıtların bulunması, depolanması, yeniden
kullanıma sunulması ve transfer işlemlerini içerir.
Sağlık bilgi sistemlerinin kullanılmasıyla
doktorlar tarafından tanı kodlamaları çok
daha
kolay
ve
hatasız
tanımlanabilmektedir.
Hastaya
uygulanan
laboratuvar testlerinin sonuçlarına göre
teşhis ve tedavi izleme durumları gelecek
yıllarda
sağlık
bilişim
teknolojileri
sayesinde
daha
az
hata
ile
tamamlanacaktır. Sistemde yönlendirme
ve ikaz bölümleri yer aldığından hata
yapma oranı en aza indirilmektedir.
Resim 1.3: Otomasyon Tanı Kodlama
ve Sorgulama Ekranı
Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde yapılan bir çalışmada
kan biyokimya parametreleri ile Hiperlipidemi teşhisinde, hekime yardımcı olacak ve kolaylık
sağlayabilecek bir karar destek sistemi oluşturulmuştur. Sistemin işleyişi veri madenciliği tekniklerinden
genetik algoritmalar yöntemi ile sağlanmaktadır. Sisteme giriş olarak, biyokimya parametrelerinden
hiperlipidemi hastalığı için temel belirleyiciler olan Total kolesterol, LDL, Trigliserit, HDL ve vLDL enzimleri
kullanılıp değerlendirmelerde bulunulmuştur. Karar destek sisteminin sonuçları, doktorun verdiği kararlarla
tamamen örtüşmüştür.
Hasta dosyalarında ve
sağlık bilgi sistemleri
alanlarında tutulan her
türlü veri hem doktorlar
hem de tıp eğitimi alan
öğrenciler, pratisyenler
için
önemli
bilgiler
içermektedir. Doktorlar
kendi gelecekleri ve
mesleki kariyerler için
araştırma
ve
eğitim
alanında kullanırlarken; öğrenciler ve pratisyenler de kendi
eğitimlerine ışık tutacak her türlü veriyi değerlendirmek isteyeceklerdir. Bu bilgiler yalnız yetişmekte olan
hekim adaylarının yardımcısı değil, aynı zamanda yetişmiş olan doktorları da eğitir. Her türlü tıbbi veri,
bilimsel araştırmalar için bir kaynak, hekim ve diğerleri için de kendi kendilerini yetiştirme alanında eğitim
aracı olma fonksiyonunu da üstlenirler.
U.Ü. SHMYO
5/103
DERS NOTLARI
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık alanında etkin ve verimli bir şekilde kullanımını sağlayarak, erişim
hakları tanımlanmış yetkili kişi ve kuruluşlarca ulaşılabilir, tüm vatandaşları kapsayan, her bireyin sağlıkla
ilgili güncel ve doğru bilgiler ile kendi bilgilerine erişebildiği, doğum ile başlayıp tüm yaşam süresince
oluşan sağlıkla ilgili verilerin tüm ülkeyi kapsayacak sağlık özel ağı üzerinden paylaşılmasıdır.
Şekil 1.1: Sağlık Bilgi Sistemi Veri Toplama ve Değerlendirme süreci
Giriş bölümünde yapılan sağlık bilişimi tanımı ve amaçlarından da anlaşılacağı üzere başta halkın sağlığını
korumak ve geliştirmekle sorumlu devlet, daha sonra bunun uygulayıcısı Sağlık Bakanlığı ve bağlı
hastaneler her geçen gün bilişim teknolojilerinden en üst düzeyde yararlanmaya çalışmaktadırlar. Genel
amaç, standardizasyonun başlangıcını oluşturan Sağlık-NET projesi üzerinden, ulusal çapta, tüm
vatandaşların sağlık verilerinin, belirlenmiş olan Minimum Sağlık Veri Setlerine (MSVS) göre gizli, güvenli
ve mahremiyet ilkelerine uygun bir şekilde toplanmasını sağlayacak Elektronik Sağlık Kaydı (ESK) veri
tabanının oluşturulması, ESK verileri üzerinden gelişmiş analizler yapma imkânı sağlayacak bir Veri
Madenciliği ve Karar Destek Sisteminin (KDS) oluşturulmasıdır. Tüm verilerin Ulusal bir ağda kullanılabilir
olmasını sağlamak, böylelikle hastaların ellerinde dosya, rapor ve filmlerle büyük şehirlere, büyük
hastanelere yığılmalarını önlemektir. Bilgi ve görüntü paylaşımı ile her doktor başka bir şehirdeki
hastaneden görüş alabilecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Eczaneler ile ortak ağ/yazılım kullanımı sayesinde de tedavi ve ilaç
giderleri izlenmektedir. Yapılan araştırmalarda ülkemizde ortaya çıkan gereksiz ve aşırı ilaç tüketimi olayı
sağlık bilgi sistemleri sayesinde azaltılmıştır. Örneğin doktorunuz tarafından yazılan ilaç raporunuzu
eczaden alabiliyorsunuz. Verilen ilaçların kaç adet olduğu, kaç gün kullanılacağı vs. bilgiler sisteme
tanımlanmıştır. İlaçlarınız bitmeden aynı ilaçları eczaneden almanız mümkün olmamaktadır.
Şekil 1.2: Sağlık Bilgi Sistem Ağı
U.Ü. SHMYO
6/103
DERS NOTLARI
Ulusal Sağlık Sisteminde Bilgi Teknolojilerine Neden Gerek Var?
- Günümüzde dünya, küresel bir bilgi toplumu olmaya doğru gitmektedir.
- Bilginin ve teknolojinin en yoğun kullanıldığı alanlardan biri sağlık sektörüdür.
- İnternetteki bilgilerin %40 kadarının bu sektörü kapsadığı tahmin edilmektedir.
- Sağlıklı bir yaşam sürmek ve gerektiğinde hızlı ve etkin bir tedavi görmek, artık tüm bireylerin en
doğal beklentisi olmaktadır.
- Ayrıca, en iyi sağlık hizmetinin, yaşanılan yere en yakın ve en çabuk olarak verilmesi, sağlıkhastalık-tedavi bilgilerine kişilerin de kolaylıkla ulaşabilmesi gerekmektedir.
- Toplumun gelir, eğitim ve kültür düzeyi artıkça, talep ettikleri sağlık hizmetinin kalite beklentisi de
artmaktadır.
- Hizmeti sunan kurumların da giderek uzmanlaşarak, çeşitli basamaklardaki bakım hizmetlerinin
entegre, kaliteli, verimli ve kesintisiz bir hizmetler bütünü olarak sunmaları kaçınılmaz olmuştur.
- Modern bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık hizmetlerinin niteliğini, etkinliğini ve verimliliğini büyük
ölçüde arttırabildiği ise açıktır.
Sağlık kuruluşları bilişim sistemlerinden, yönetim hizmetleri, hastalıkların teşhis edilmesi, hekimlerin
hastayla ilgili vereceği kararların desteklenmesi, hemşire ve hekimlerin yapacağı işlerde rehberlik, sinyal
yorumlama, laboratuvar hizmetleri ve hasta yönetimi gibi çok çeşitli alanlarda faydalanılmakla birlikte,
günümüz sağlık hizmetleri sunumunda bilgisayar genellikle üç genel kategoride kullanılmaktadır.
1-
Klinik bilgi sistemleri
Bilgisayar temelli hasta kaydı
Yardımcı enformasyon sistemleri
Laboratuvar
İlaç
Radyoloji
Hemşire enformasyon sistemleri
Klinik karar destek sistemleri
2-
İdari ve Finansal sistemler
Elektronik talep süreçleri
Hasta hesap sistemleri
İnsan kaynakları
Malzeme yönetimi
Ofis otomasyonu
3-
Stratejik karar destek sistemleri
Planlama ve pazarlama
Finansal öngörü
Kaynak tahsisi
Performans yönetimi
Çıktı değerlendirilmesi
Kapsamlı bir Sağlık Bilgi Sistemi altı öğeyi içermesi gerekmektedir. Bunlar:
1- Hastaların randevusu, kabulü, taburcu işlemleri ve nakli ile ilgili işlemler,
2- Hasta hesapları, fatura ve ücret bordrosu gibi işletme ve finansal sistemler,
3- İletişim ve ağ uygulamaları ile hemşirelik hizmetleri, yardımcı sağlık hizmetleri alanları gibi
bölümler arasında mesajların iletilmesi ve bu bölümler arasında hasta kabulü, istemlerin izlenmesi
ve bunlara yanıt verilmesinin sağlanması,
4- Eczane, radyoloji ve laboratuvar gibi bölüme özgü sistemler, bölümlerin işletme fonksiyonlarının
idare edilmesi ve verilerin kurumsal veri tabanlarına bağlanması,
5- Hasta verilerini toplamak, saklamak ve yeniden elde etmek için dokümantasyon sistemlerinin
oluşturulması ve bu kategorideki uygulamaların hemşirelik dokümantasyonu için bakım
noktasındaki hasta başı terminallerinden klinik raporları tutan ve depolayan kopyalama modüllerine
kadar kapsaması ve
6- Hekimlere önemli test sonuçları için uyarı mesajları, kullanım kriterleri ve ilaç/ilaç etkileşimi
konusunda veriler içeren; tedavinin klinik yollar ile uyum sağlayıp sağlamadığını kontrol etme
olanağı veren, hastanın tıbbi bakımını planlamada yardım eden alarm ve uyarı sistemlerinin
kullanılması.
U.Ü. SHMYO
7/103
DERS NOTLARI
HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ (HBYS)
Bilgi çağı olarak adlandırılan yeni yüzyılda toplum bilgi toplumu niteliği kazanmaya, fertlerin de bilgi
toplumunun özelliği gereği farklılaşmaya başladığını ve sağlıkla ilgili beklenti ve taleplerinin de değişmeye
başladığını görmekteyiz. Sağlık tüketicilerinin değişen taleplerine cevap verecek olan sağlık sistemleri,
sağlık kuruluşları ve bunların profesyonel yöneticilerinin en önemli kaynağı ve gücü BİLGİ olacaktır.
Hastane yöneticilerinin rolü de; bilgiyi toplamak, kullanmak, kısacası bilgiyi yönetmek olacaktır. Bu rolün
gereği gibi oynanabilmesi için bilgisayar destekli hastane bilgi sistemine ihtiyaç vardır.
Hastaneler birden çok fonksiyonun bir arada götürüldüğü kompleks işletmelerdir. Öncelikle hastane bir
işletmedir, daha sonra tıbbi hizmet veren bir kuruluştur, ayrıca otelcilik hizmeti de verirler. Binlerce kalemi
bulunan ilaç ve tıbbi malzemenin yönetilmesi bile başlı başına ayrı bir hizmet olarak anılabilir.
Sağlık Sektörü günümüzde büyük değişim içerisindedir. Hastane yönetimlerinin söz konusu değişiklikleri
algılamaları ve hastanelerini bu doğrultuda yönlendirmeleri her geçen gün daha karmaşık bir hal
almaktadır. Bilgi teknolojileri alanındaki hızlı değişime uyum sağlamanın ve mevcut teknolojilerden
yararlanmanın zorunlu hale geldiği günümüzde daha iyi sağlık hizmeti verebilmek için gerekli bilgi ve
verilerin toplanması, kullanılması ve paylaşılabilmesi ve bilgi üretiminin standart yöntemlerle
gerçekleştirilmesi, üretilen bilgiden en üst düzeyde yararlanmayı sağlamak temel hedefleri olmalıdır.
Bugüne kadar HBYS’nin faydalarından genellikle maddi kazanç kısmı ön plana çıkmış olarak gözükmüş
olsa bile son dönemde, bu sistemlerden elde edilebilecek düzgün ve güvenli verilerin, istatistiki bilgilerin
faydası daha çok ön plana çıkmaya başlamış ve bu bilgilerin hastane yönetiminden başlayarak ulusal
sağlık politikalarını geliştirmeye kadar bir çok aşamada etkili ve verimli bir şekilde kullanılabileceği gerçeği
artık kabul edilmiş durumdadır. Artık esas amaç ham verinin, kullanıma hazır bilgiye dönüştürülebilmesi
olmuştur.
Bilindiği gibi HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ (HBYS), Türkiye’de hem içinde bulunduğumuz AB
entegrasyon süreci nedeniyle hem de Hükümetin, Sağlık alanında uygulamaya koyduğu çeşitli
düzenlemeler ve politikalar gereği, e-Sağlık projesi kapsamı içerisinde son dönemde göz önünde olan ve
son derece önem verilen bir konu halini almıştır.
Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi içerisinde II. ve III. basamak sağlık hizmeti veren sağlık kurumları ile veri
alışverişi, bu kurumların kullandıkları Hastane Bilgi Sistemleri üzerinden gerçekleşmektedir.
Şekil 1.3: Hastane Bilgi Sistemi Diyagramı
U.Ü. SHMYO
8/103
DERS NOTLARI
HBYS Amaç ve Standartları:
Sağlık kurum ve kuruluşlarında, idari ve mali kayıtların tutulması ve kullanılmasındaki başarılı
uygulamaların, tıbbi kayıtların tutulması ve kullanılması bakımından da eşdeğer bir başarı çizgisine
ulaşması gerekmektedir.
Artık Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri (HBYS) sadece hastane içi süreçleri etkileyen ve bu süreçlerden
etkilenen bir yapı olmayıp diğer sistemlerle de veri alış verişi yapabilen sistemlere dönüşmüştür. Bu
nedenle veri tabanında yer alan tüm verilerin gerektiğinde kullanılmak üzere başka bir veri tabanına
idarece öngörülen içerik ve kapsamda aktarılması, ihtiyaç duyulacak başka verilerin Merkezi Hastane
Randevu Sistemi (MHRS), Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS), Çekirdek Kaynak Yönetim Sistemi (ÇKYS),
elektronik faturalama süreçleri (MEDULA), vb diğer sistemlerden hastane sistemine elektronik olarak
aktarılması, sisteme veri aktarabilecek kurumda aktif çalışan cihazların sistemle entegrasyonu, üretilen
sağlık verilerinin Sağlık-Net projesi kapsamında Bakanlık Veri Merkezine gönderilmesi, hastanelerde
çalışmakta olan Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi (LBYS), Görüntü Arşiv ve İletişim Sistemleri (PACS) gibi
sistemlerle entegrasyonu, hastane içi yönetim, karar destek ve iş akış süreçlerinin iyileştirilmesi, kaynak
yönetimi ve tasarrufu sağlanması gibi beklentilere de cevap vermelidir.
Sağlık–NET, Bakanlığımızın “Karar Sürecinde Etkili Bilgiye Erişim” hedeflerini yerine getirmeyi amaçlayan
ve bu çerçevede, tüm sağlık kurumlarından toplanmak üzere, vatandaşlarımızın elektronik sağlık
kayıtlarının, Ulusal ve Uluslararası standartlar kullanılarak, güvenli bir şekilde tek bir merkezde
toplanmasını, gizlilik ve mahremiyet ilkeleri çerçevesinde, gerektiğinde mevzuat ve yetkiler dahilinde
paylaşımını ve karar-destek sistemlerinde analiz edilerek yönetimsel ve bilimsel çalışmalarda
kullanılmalarını içermektedir.
Sağlık bilişim sektöründe yer alan ve Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) yazılımı ve diğer sağlık bilgi
sistemi yazılımı üreten gerçek ya da tüzel kişilerin kendilerine ait yazılımlarının; Bakanlığımızın web
sitesinde yayımlanan Minimum Sağlık Veri Setleri (MSVS) ve Ulusal Sağlık Veri Sözlüğünde (USVS)
tanımlanan veri standartlarını karşılayıp karşılamadığını titizlikle gözden geçirmeleri ve kullandıkları
kodlama ve sınıflama sistemlerinde Sağlık Kodlama Referans Sunucusu’nda (SKRS) yayımlanan kodları
referans almaları, yazılımların mesajlaşma sürecinde Sağlık Bakanlığı’nca kabul edilen HL-7 (V.3.0)
standardını, Tıbbi Görüntü Arşiv ve İletimi bakımından DICOM 3.0 standardını desteklemelidir.
Yazılım üreticilerinin yapacakları tasarım çalışmalarında güncel Minimum Sağlık Veri Setleri (MSVS),
Sağlık-NET ve Sağlık Kodlama Referans Sunucusunu (SKRS) dikkate alması Sağlık-NET sisteminin
işletilmesi bakımından son derece önemli bir husustur.
Hastane Bilgi Sistemleri; genelde yıllık periyotlarla hizmet, bakım vb. satın alma yöntemleri ile hastaneler
tarafından tedarik edilmektedir. Hastanelerin hali hazırda kullanmakta oldukları Bilgi Sistemlerinin, SağlıkNET entegrasyonu sağlayabilmeleri için, kullanılan yazılım üzerinde değişikliklere gitmektedirler.
Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi, Türkiye genelinde sağlık hizmetleri veren kurumların bilgi sistemlerine yönelik
yeni düzenleme ve gereklilikler ortaya çıkarmaktadır.
Türkiye’de Hastane Bilgi Sistemleri, yazılım firması ve hastaneye göre değişiklik arz ettiğinden, tek bir
örnek üzerinden Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi ile karşılaştırma yapılması mümkün değildir.
U.Ü. SHMYO
9/103
DERS NOTLARI
HBYS Tanımları:
Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS); özet olarak, bir hastanedeki tüm tıbbi ve idari işlemlerin bilgisayar
ortamında yapılması, her türlü verinin birbirine entegre olarak çalışan çeşitli modüller yardımıyla, farklı
kullanıcılar vasıtasıyla ana bir veri tabanına girilmesi ve gerekli olan tüm çıktıların/verilerin bu veri
tabanından tekrar anlamlı bir şekilde geri alınmasını sağlayan, hastanelere zaman, işgücü kazancı, maddi
kazanç ve en önemlisi düzgün ve güvenilir istatistiki veri/bilgi sağlayan bir yazılımlar bütünü olarak
tanımlanabilir.
HBYS; Hastanelerin, yataklı-yataksız sağlık hizmeti veren kurumlarının ihtiyacı olan, tıbbi, idari ve finansal
bilgi bütünlüğünü entegre bir ortamda sağlayan; kolay erişilebilir ve yönetilebilir bilgi sistemleri bütünüdür.
Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri (HBYS); Bilişim dilinde tıbbi süreçler sonucunda ortaya çıkan verilerin
oluşturulması, işlenmesi ve depolanmasını sağlayan yazılım ve donanımlar bütünüdür. Hastane boyutunda
hastanın girişinden, hastaların tedavisine kadar olan çevrimi yöneten bir bilgi sistemidir.
Hastanelerde kaynakların yerinde kullanılması ve israfın önlenmesi, oluşturulmaya çalışılan kalite ve
standartların tesis edilmesi ve korunması, hastanelerde sunulan sağlık hizmetinin en iyi şekilde
verilebilmesi, gelir ve giderlerin izlenmesi, gelir kaçaklarının önlenmesi, hastane yönetimine verilecek
önemli kararlarda bilgi desteğinin sağlanması, sağlanan bilgi desteğiyle ileriye yönelik doğru hedef
belirlenmesi ve doğru kaynak yönetimi, eksiksiz tıbbi kayıt, muhasebe, depo, ambar, demirbaş kayıtları
tutabilmek amacıyla kullanılan bilgi sistemleridir.
Faydaları:
Bilgi üretim hızı, kalitesi ve miktarı artar.
Bilgi erişim hızı artar. (Mevcut süreden tasarruf)
Karar verme hızı ve güvenilirliği artar.
Maliyetler azalır.
Personel verimliliği artar.
Hasta memnuniyeti arttırılır.
Sağlıkta dönüşüm projesini destekler (Medula, SağlıkNET optimizasyonu... vb).
Güvenilirdir, hasta haklarını koruyacak şekilde sistematize edilmiştir.
Esnektir; hastane protokol ve kurallarına göre yapılandırılabilir.
Sağlık kurumlarının bütün kaynaklarının (zaman, insan gücü, mal, finans) etkin bir şekilde
kullanılmasına imkân verir.
Gelir/giderlerinin hatasız izlenmesi, kaçakların önlenmesini sağlar.
Verileri hızlı/çağdaş bir ortamda değerlendirerek çağdaş bir yapıya kavuşturur.
Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri (HBYS) sayesinde elde edilen verileri iyi değerlendiren ve doğru analiz
edebilen sağlık kuruluşu yöneticileri başarıyı yakalamakta zorlanmazlar. Yatan hastaların durumu, yapılan
tedaviler, taburcu durumları, yatış süreleri, verilen hizmetler, kullanılan ilaçlar, sarf malzemeleri, kan ve kan
ürünleri vs. her türlü bilgiyi Klinik Bilgi Sistemleri sayesinde bir tuşa basarak elde edebilirler.
Üniversitemizde laboratuvar tetkik ve inceleme sonuçları, her türlü radyolojik çekimler kağıt veya film
ortamına basılmadan ve hastaya teslim edilmeden direkt olarak hastanın elektronik dosyasına
aktarılmaktadır. Tetkiki veya çekimi isteyen doktor, hastanın protokol numarasını sisteme girdikten sonra
sonuçları bilgisayar ekranından (bilgi yönetim sistemi üzerinden) görebilmektedir.
HBYS kullanılarak ücretli hasta, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, özel sigortalar ve resmi sevkli hastaların
faturaları otomatik olarak oluşturulabilir. Kurumlarla yapılan anlaşmalara özel fiyatlandırma kuralları
tanımlanabilir, bu sayede hasta katkı paylarının otomatik olarak hesaplanması sağlanabilir. Hasta katkı
paylı faturaların ve kurum faturalarının dökümü ayrı ayrı alınabilir. Yatak ücretlerinin ve muayene
ücretlerinin otomatik olarak kaydedilmesi sağlanabilir. HBYS kullanılarak Sosyal Güvelik Kurumu
tarafından hizmete açılmış olan MEDULA sistemi ile tam entegre olarak çalışılabilir, hak edişlik
kontrolünden sonra, fatura bildirimi ve fatura onay takibi işlemleri kullanıcı müdahalesi olmadan otomatik
olarak yapılabilir. Tahakkuk eden alacaklar, kesilen faturalar ve yapılan geri ödemelerle ilgili gerekli tüm
raporlar (icmaller ve tahakkuk raporları) alınabilir.
U.Ü. SHMYO
10/103
DERS NOTLARI
Resim 1.4 ve 1.5: HBYS Programı Sorgu Ekranı Görüntüleri
Günümüz Hastane Bilgi Sistemleri hastalara ve onların tıbbi durumlarına ait birçok veriyi barındırırlar. Bu
verilerin çokluğuna ve zenginliğine rağmen, değerli bilgiler hastane ve klinik veri tabanlarında gizlidir.
Hastanelerin ve sağlık merkezlerinin verimliliğini artırmak ve gelecek planları yapabilmek için yararlı
bilgilere ihtiyaçları vardır. Bu yararlı bilgileri ortaya çıkarabilmek için de veri yığını olarak kalmış pek çok
bulguyu araştırmak gerekir. Faydalı bilgiler çıkarmak için verilerin otomatikleştirilmesi gerekmektedir. Bu
sorunların çözümü için en çok kullanılan yöntemlerden biri olan veri madenciliği teknikleri tıbbi verilerden
gizli kalmış önemli bilgileri ortaya çıkarır ve böylece bu teknikler hastaneler ve klinik araştırmalar için
değerli bilgiler sağlarlar. Özellikle tıbbi alanda verilerin fazla olması, çalışılan alanda elde edilen bilgilerin
artması, bu bilgilerin sınıflandırılması ve karara varılması işlemleri her geçen gün karmaşık bir yapıya
bürünmüştür. Veri madenciliği ile birlikte bu işlemler otomatikleştirilmiş ve tıp uzmanlarına kılavuz
hazırlanmasında önemli ölçüde yardımcı olmuş ve kolaylık sağlamıştır.
Her gün tıp literatürüne onlarca yeni makalenin girdiği günümüzde biyomedikal veri tabanlarının çokluğu
kullanıcıları şaşırtmakta ve hangisinin daha güvenilir olduğunu bilememek ya da etkin arama yapma
yöntemleri konusundaki tecrübe eksikliği zaman kayıplarına neden olabilmektedir. Araştırmacılar ve
hekimler için uluslararası alanda kabul görmüş belli başlı veri tabanlarını tanımak ve bu veri tabanlarında
etkin arama yöntemlerini kullanmak zaman kazandırıcı olacaktır. Cochrane, Web of Science, MedlinePubMed, Scopus ve Embase gibi tüm dünyada kabul gören veri tabanları ve bunlarda yer alan binlerce
makale sağlık bilgi sistemleri sayesinde bilimsel kanıt olarak değerlendirilebilmektedir. Araştırmacılar bu
verilerin güvenliği altında her an ve her yerden bilgiye ulaşmayı sağlamaktadır.
HBYS Yazılımlarının Taşıması Gereken Özellikler:
HBYS yazılımları, hastane büyüklük ve özelliklerine göre değişmekte olup, taşıması gereken temel
unsurlar ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığı tarafından Yazılım Üreticilerine aşağıdaki yükümlülük ve kabul
şartlarının yerine getirilmesi öngörülmektedir:
1. Hastane Bilgi Sistemi yazılımları, kabul aşamasında, Sağlık Bakanlığı’nda yer alan Ulusal Sağlık Bilgi
Sistemi Test Sunucusuna örnek veri gönderebilmeli ve sunucudan cevap mesajı alıp, yazılım içerisinde
işleyebilmelidir.
2. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan Sağlık Kodlama Referans
Sunucusunda yer alan sistem ve tablo içeriklerini kullanmalıdır.
3. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Kodlama Referans Sunucusunda yer alan sistem ve tablo içeriklerindeki
güncellemeleri takip etmeli, en geç 7 gün içerisinde gerekli değişikliklere adapte olabilmelidir.
4. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Bakanlığı tarafından Hastanelerden toplanması amacıyla oluşturmuş
olduğu Minimum Sağlık Veri Setlerini arayüz formlarında ve veri tabanında tanımlamış ve tasarlamış
olmalıdır.
U.Ü. SHMYO
11/103
DERS NOTLARI
a. Hastane Bilgi Sistemleri, Minimum Sağlık Veri Setleri içerisinde yer alan veri elemanlarını, Ulusal Sağlık
Veri Sözlüğünde açıklandığı ve formatının belirlendiği şekilde formlarında ve veri tabanında tanımlamış ve
tasarlamış olmalıdır.
b. Hastane Bilgi Sistemleri, Minimum Sağlık Veri Setleri içerisinde yer alan veri elemanlarını, Ulusal Sağlık
Veri Sözlüğünde açıklandığı şekilde doğrulama ve zorunluluk durumlarına göre kontrol etmelidir.
5. Hastane Bilgi Sistemleri, Sağlık Bakanlığı tarafından Hastanelerden toplanması amacıyla oluşturduğu ve
ortalama yılda bir defa güncellenecek olan Minimum Sağlık Veri Setlerinin güncellemelerini takip etmeli, en
geç 60 gün içerisinde gerekli değişiklikleri yapabilmelidir.
6. Hastane Bilgi Sistemleri, Minimum Sağlık Veri Setleri çerçevesinde veri tabanında topladığı verileri,
Bakanlığın ilan ettiği HL7 V.3 mesaj standardına göre Sağlık Bakanlığı’na gönderebilmelidir.
7. Hastane Bilgi Sistemleri, gelen hastanın daha önceki Elektronik Sağlık Kayıtlarını, HL7 V.3 mesaj
standardına göre Sağlık Bakanlığı’ndan talep edebilmeli ve Bakanlığın gönderdiği HL7 V.3 mesajını
alabilmelidir.
8. Hastane Bilgi Sistemleri, Merkezi Hastane Randevu Sistemi’ne hekimlerin çalışma cetvellerini
gönderebilmeli, önceden gönderilmiş olan cetvelleri güncelleyebilmeli/iptal edebilmeli, randevu sistemi
tarafından kendilerine atanmış olan randevuları alarak HBS’ye entegre edebilmeli ve gerçeklesen
randevulara ilişkin bilgileri ise MHRS’ye iletebilmelidir.
T.C. Sağlık Bakanlığı Hastaneleri ile Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinin Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
(HBYS) alımları için hazırlanmış olan (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi Alım Kılavuzu) adlı doküman,
yazılım, teknolojik altyapı ve diğer gerekler için bir çerçeve çizmekte ve konuyla ilgili teknik önerileri
kapsamaktadır. Bu kılavuz bir şartname olmayıp, şartname-ihale hazırlığında ilgili görevlilerce göz önüne
alınacak önerileri içermektedir.
Adı geçen dokümandan 4 nolu UYGULAMA YAZILIMLARI başlığından bazı maddeler aşağıda
sunulmuştur:
I-Yazılım alt yapısı ile ilgili bölümden örnekler:
a) (Md.4.1.3): Uygulama yazılımı, ortak veri tabanı üzerinden çalışan bütünleşik bir yapıya sahip olmalıdır.
Veri hangi modül/arayüz tarafından girilirse girilsin; gereksinim duyan diğer modüller/arayüzler yetkileri
dahilinde bu veriye ulaşabilmelidir. Belirli işlemler ortak kullanılan veriler aracılığı ile kontrol edilebilmeli ve
tetiklenebilmelidir.
b) (Md.4.1.7): Uygulama yazılımı Türkçe olmalı, tüm sıralamalar ve karşılaştırmalar Türkçe alfabeye göre
yapılabilmelidir.
II- Kullanıcı arayüzü ile ilgili bölümden örnekler:
a) (Md.4.2.1): Kullanıcı arayüzü grafiksel (GDI) olmalıdır.
b) (Md.4.2.2): Grafik arayüzüne uygun olarak kontroller hem Mouse hem de klavye yardımıyla
yapılabilmelidir.
III- Veri girişleri ile ilgili bölümden örnekler:
a) (Md.4.3.1): Veri girişleri, uygun kodlar kullanılarak yapılmalıdır. Kullanıcı biliyorsa kodu doğrudan
girebilmeli, değilse kodların açıklamalarını otomatik olarak listeletip, istediği kodu seçebilmelidir. Sistemde
kullanılan kodlar, Sağlık Bakanlığı ve hastane yönetimi tarafından belirlenmiş kodlarla uyumlu olmalıdır.
Veri girişleri mümkün olan yerlerde barkod/karekod/RFID desteği ile sağlanmalıdır.
b) (Md.4.3.4): Bilgi girişi esnasında, mümkün olan her alanda hazır listelerden faydalanma, gerekli yerlerde
istenilen veri alanlarına ilk değer atama, tarih, gün, saat, yaş, vb. değerlerin ilgili alanlara otomatik olarak
girilmesi, sık kullanılan alanlarda otomatik doldurma işlevinin kullanılması, hazır listelerde liste elemanına
girilen harflerle kısa sürede ulaşma gibi veri girişi sırasında kullanıcı hatalarını en aza indirgeyecek ve
kullanım kolaylığı sağlayacak kontrollere sahip olmalıdır.
U.Ü. SHMYO
12/103
DERS NOTLARI
Adı geçen dokümandan 10 nolu HBYS UYGULAMA YAZILIM GEREKLERİ başlığından bazı maddeler
aşağıda sunulmuştur:
10.1. HASTA KAYIT/KABUL MODÜLÜ
Kuruma ilk defa başvuran, kaydı veri tabanında bulunmayan hastalara ait genel bilgilerin girişini
yapan, daha önceden kaydı bulunan hastalara yeni geliş kaydı açan ve ilgili sosyal güvenlik kurumundan
provizyon ve takip numarası alan, hastayı kurum içindeki ilgili kliniğe sevk eden ve belirtilen arama
kriterlerine göre kayıtlı hastaların bilgilerini ekranda gösteren fonksiyondur.
10.1.1. Đlk Başvuru ve Kayıt
10.1.1.1.
Müracaat eden her hastanın genel kimlik bilgileri, adres bilgileri, hasta kurum hastası ise
hastaya ait sosyal güvenlik ve sevk bilgileri girilmelidir.
10.1.1.2.
Hak sahipliği sorgulamaya yönelik web servisler bu modülden çalıştırılmalıdır.
10.1.1.3.
Kimlik, adres ve kurum bilgilerinin kaydı hastanın hastaneye ilk gelişinde bir kez yapılmalı,
sonraki gelişlerinde bu bilgiler aynı dosya numarası üzerinden izlenebilmeli, dosya numarasına
kolayca ve değişik sorgulamalarla erişilebilmeli, bu bilgilerin yeniden girilmesine ihtiyaç
olmamalıdır. Ancak gerekli hallerde bu bilgiler için güncelleme yapılabilmelidir.
UU
UU
UUU
10.1.1.11. Hastanın daha önceki hesap numaralarının hepsi (yatan, ayaktan, acil) özet bazda, borcu olup
olmadığına dair verinin de olacağı şekilde görüntülenebilmeli; önceki hesap numaraları
gerektiğinde detaylı olarak sorgulanabilmelidir.
10.2. POLĐKLĐNĐK MODÜLÜ
Poliklinik Modülü; hastanın müracaatından muayene olmasına ve hastaneyi terk etmesine kadar olan
süreçteki, polikliniklerde ihtiyaç duyulan; tüm tıbbi ve mali işlemlerin elektronik ortama aktarılarak gerekli
kayıtların tutulmasını ve bu bilgilerin gerektiğinde incelenebilmesini amaçlar. Hekim, periyodik olarak ve
her istediğinde bu modül aracılığıyla Hekim Çalışma Cetveli oluşturmak üzere kendi çalışma saatlerini
sisteme kaydedebilmelidir.
10.2.2. Hasta Tıbbi Bilgi Girişi
Yetkili doktorun hasta ile ilgili anamnez ve tıbbi bilgi girişini gerçekleştiren işlevdir. Muayene
sadece normal poliklinik muayenelerini değil aynı zamanda, kontrol muayenesi, tetkik değerlendirme,
check-up muayeneleri, konsültasyon vb. de kapsamaktadır.
10.2.2.1. Tanı girişinde en kısa zamanda gerekli düzenlemeler yapılıp ICD-10 kodları kullanılmalıdır. Bir
hastanın birden fazla tanısı olabileceğinden form ve rapor dizaynları buna uygun geliştirilmelidir
10.2.2.2. Doktorun tanı kodlarının dışında da serbest tanı kaydı yapabilme imkanı olmalıdır. Her kullanıcı
Doktor için; Doktorun girdiği bu tanının ICD-10’daki karşılığını tanımlayıp saklayabileceği
arayüz yazılımda yer almalıdır.
10.2.2.3. Seçilen tanı Sağlık Bakanlığı’nca yayımlanan Sağlık Kodlama Referans Sunucusunda (SKRS)
yer alan Meslek Hastalıkları Tanı Kodlarından biri ise, yazılım otomatik olarak kullanıcıyı,
hastalığın bir meslek hastalığı olabileceği yönünde uyarmalıdır. Hastalığın bir meslek hastalığı
şüphesi olduğuna karar verildiğinde yazılım, hastalığın bu şekilde kayıt altına alınmasına imkan
sağlamalıdır. Meslek Hastalığı şüphesiyle kayıt altına alınan hastaların yaptıkları iş yine
SKRS’de yer alan Meslek Kodlarına uygun şekilde kayıt altına alınabilmeli, meslek hastalığı
şüphesi vakalarına ait kayıtlı verilerden belirli zaman aralığında, yaş, cinsiyet, yerleşim yeri, iş
kolu, hastalık kodu gibi parametrelere göre sorgulama ve raporlama imkanı sunmalıdır.
U.Ü. SHMYO
13/103
DERS NOTLARI
10.10 . BĐLGĐ YÖNETĐM, ĐSTATĐSTĐK VE RAPORLAMA ĐŞLEMLERĐ MODÜLÜ
Bu modülün asıl amacı, hastane yöneticilerinin, yönetimsel ve stratejik kararlar verebilmesi için;
hastanede gerçekleşen tüm tıbbi ve mali kaynakları izleyebilmesi, herhangi bir personele sorma ihtiyacı
duyulmadan sorgulayabilmesi, değerlendirebilmesi ve analiz edebilmesidir. Kullanıcı Bilgileri Girişi,
Tetkik-Hizmet Listeleri, Kurum Genel Bilgi Girişi, Kodlu Bilgi Girişi, Sistem Bilgisi Düzenleme, Rapor
Yönetimi işlemlerini de kapsamalıdır.
10.10.1. Đstatistik Đşlemleri
Đstatistik Raporlama asgari olarak, Hasta Đstatistik Raporlama, Poliklinik Đstatistik Raporlama,
Laboratuvar Đstatistik Raporlama, Tıbbi Sarf Malzemesi Đstatistik Raporlama ve Mali Tabloları Raporlama
işlemlerini kapsamalıdır. Hizmetlerin istatistiksel olarak izlenmesi ve günlük, haftalık, aylık, yıllık,
istenilen tarih dilimleri arasında; faaliyetlere ait raporların hazırlandığı modüldür.
10.10.1.1. Đstenen zaman aralığında laboratuvarlar, acil servis, klinikler ve doktorların performansları
değerlendirilebilmelidir.
10.10.1.2. Tıbbi ve bilimsel araştırmalar için tutulan kayıtlardan gerekli veriler alınabilmeli ve analiz
edilebilmelidir.
10.10.1.3. Resmi kuruluşlara gönderilmesi gereken istatistiki formlar (Örneğin, Form 053, 056, 057, vb.)
ve bildirimler (Örneğin, Bulaşıcı Hastalıklar) üretilmelidir.
10.10.1.4. Günlük poliklinik hastaları listesi, yatan hastalar listesi, refakatçiler listesi kolaylıkla
alınabilmelidir. Tüm bu işlemler belli tarih aralıkları için de yapılabilmelidir.
Sağlık-NET PROJESİ
Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi (Sağlık-NET) Sağlık Bakanlığının, Türkiye’deki tüm
sağlık kurumlarından veri toplamayı hedefleyen bir e-Sağlık projesidir. SağlıkNET içerisinde II. ve III. basamak sağlık hizmeti veren sağlık kurumları ile veri
alışverişi, bu kurumların kullandıkları Bilgi Sistemleri üzerinden
gerçekleşecektir.
Amacı Sağlık Bakanlığı'nın "Karar Sürecinde Etkili Bilgiye Erişim" amacıyla kurduğu veri toplama
sistemidir. 01 Ocak 2009 tarihinde sistem çalıştırılmaya başlanmıştır.
Sağlıkta Dönüşüm Programı'nın temel bileşenlerinden biri olan Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi (USBS),
dönüşüm projesi kapsamında uygulamaya konulan reformların en önemli aşamalarından biridir.
USBS tüm vatandaşları kapsayan, her bireyin kendi bilgilerine erişebildiği, bireyin doğumundan önce
başlayıp tüm yaşamı boyunca sağlığıyla ilgili verilerden oluşan işlevsel bir veri tabanının, yüksek bant
genişlikli ve tüm ülkeyi kapsayan bir iletişim omurgasında paylaşılması ve tele-tıp uygulamalarına varan
teknolojilerin mesleki pratikte kullanılmasını temel alan elektronik kayıt sistemidir. Bu sistem ayrıca sağlık
hizmeti sunan tüm kurum ve kuruluşların insan gücü, taşınır, taşınmaz, idari ve mali verilerini de kayıt
altına alacak şekilde tasarlanmıştır.
Sağlık Bakanlığı Sağlık-NET Projesi ile Türkiye çapında tüm hastanelerde ortaya çıkacak bilgileri kendi
sunucusunda tutmayı ve uzun vadede gerektiğinde bu bilgileri hastanelerle paylaşmayı amaçlamaktadır.
Sağlık-NET, sağlık kurumlarında elektronik ortamda üretilen her türlü veriyi, doğrudan üretildikleri yerden,
standartlara uygun şekilde toplamayı, toplanan verilerden tüm paydaşlar için uygun bilgiler üreterek sağlık
hizmetlerinde verim ve kaliteyi artırmayı hedefleyen, entegre, güvenli, hızlı ve genişleyebilen bir bilgi ve
iletişim platformudur.
Sağlık NET, Merkezi Hastane Randevu Sistemi (MHRS), Tele-Tıp, Ulusal Sağlık Veri Standartları (USVS),
Sağlık Kodlama Referans Sözlüğü (SKRS) ve internet üzerinden sunulan çok sayıda servis, Türkiye'deki eSağlık uygulamalarının temel bileşenlerini oluşturmaktadır.
U.Ü. SHMYO
14/103
DERS NOTLARI
Sağlık NET sağlık sektöründe sorunların ve önceliklerin belirlenmesinde, önlemlerin alınmasında, sektör
kaynaklarının, çalışma ve yatırımların planlanmasında, sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesinin
değerlendirilmesinde aldığı rolün yanı sıra bilimsel araştırma ve çalışmalarda kullanılmak üzere yeterli
düzeyde veri toplayacak ve işleyecek bir fonksiyon üstlenmiştir.
Sağlık-NET, ulusal ve uluslararası standartlar kullanılarak, vatandaşlarımızın elektronik sağlık verilerinin,
tüm sağlık kurum ve kuruluşlarından, güvenli bir şekilde tek bir merkeze aktarılmasını, gizlilik ve
mahremiyet ilkeleri çerçevesinde ve sadece gerektiğinde yetkiler dahilinde paylaşımını, karar-destek
sistemlerinde analiz edilerek yönetimsel ve bilimsel çalışmalarda kullanılmalarını sağlayan sistemdir.
Proje ile Türkiye çapında tüm vatandaşların doğumdan ölüme kadar ve ölüm sonrasında tüm sağlık
bilgilerinin güvenli bir şekilde tutulduğu bir havuz oluşturulmaktadır. Birçok durumda hastayla ilgili bilgilere
anında erişilememesinin hasta hayatını tehlikeye soktuğu gerçeği göz önüne alındığında, projenin önemi
çok net biçimde ortaya çıkar. Tanı, tahlil ve tetkik bilgilerinin hasta mahremiyeti çerçevesinde paylaşımı ile
hekimlerimiz ve sağlık kurumlarımızın hastaya ait sağlık verilerine erişimi sağlanacak, vatandaşlarımızın
sağlık kurumlarında daha kısa sürede daha iyi hizmet almasına imkân tanınacaktır. Sağlık-NET sistemi ile
yapılacak analiz çalışmaları ile koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinin etkinliği artırılacaktır. SağlıkNET Projesi sayesinde bundan böyle hastalar bir hastaneye müracaat ettiğinde Türkiye`nin herhangi bir
noktasındaki bir başka hastanede daha önce gördükleri tedavi ve aldıkları hizmetlerle ilgili bilgilere anında
ulaşılabilecektir.
Tanı, tahlil ve tetkik bilgilerinin hasta mahremiyeti çerçevesinde paylaşımı ile hekimler ve sağlık
kurumlarının hastaya ait sağlık verilerine erişimi sağlanacak, vatandaşların hastanede daha kısa sürede
daha iyi hizmet almasına imkân tanınacaktır. Proje ayrıca bakanlığın hastanelerden elde edilecek
verilerden istatistiksel sonuçlara ulaşmasını, hangi bölge ve illerde hangi hastalıklar yaygın, ölüm oranları
nerelerde yüksek gibi birçok saptama yapabilmesini ve bu verilere göre düzenlemelere gitmesini de
mümkün kılacaktır. Yapılacak analiz çalışmaları ile koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinin etkinliği
artırılacaktır. Sağlık-Net uzun vadede uluslararası alanda da yabancı hastanelerle bağlantı halinde
olunmasına imkân tanıyacaktır.
Sağlık-NET 2:
Sağlık Bakanlığınca 1 Ağustos 2012 tarihinde tüm sağlık verilerinin kayıt altına
alınabilmesi amacıyla Sağlık Net 2 Sistemi devreye alınmıştır. Sağlık Net 2 Sistemi
ile birlikte, sağlık hizmeti veren tüm sağlık kurum ve kuruluşlarının USVS 2.0
kapsamında yer alan verileri Sağlık Net 2 sistemine göndermeleri zorunlu hale
gelmiştir.
Ayrıca 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren Sağlık Net 2 sisteminde tüm muayenehanelerin de veri gönderimi
zorunlu tutulmuştur. Sağlık verilerinin, standartlara göre toplandığı Aile Hekimliği Bilgi Sistemi (AHBS) ve
Sağlık Net sistemlerinin, "Sağlık NET 2" çatısı altında birleştirilmesidir. Daha açık ifadeyle Sağlık NET veri
sistemi, SGK ile sözleşmesi olmayan özel sağlık kuruluşlarını, muayenehaneleri, cezaevi hekimliklerini,
aile hekimliği birimlerini de kapsayacak şekilde genişletilmiş ve Sağlık NET 2 ismini almıştır.
Şekil 1.4. Sağlık Net Diyagramı
U.Ü. SHMYO
15/103
DERS NOTLARI
GENEL SAĞLIK SİGORTASI (GSS) MEDULA SİSTEMİ
(Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Geri Ödeme Sistemi)
MED(ikal) ve ULA(k) kelimelerinden oluşturulmuştur.
- GSS ile hastaneler arasında
* fatura bilgisini elektronik olarak toplamak
* geri ödemesini gerçekleştirmek için
oluşturulmuş bütünleşik sistemdir.
MEDULA 14 Ağustos 2006 tarihinde Sağlık Bakanlığı
hastaneleri ile GSS arasındaki iletişim standardı olarak
Sağlık
Bakanlığı
tarafından
yayınlanmıştır.
1 Eylül 2006 tarihinden itibaren MEDULA operasyonel
olarak hayata geçti
Medula SGK, Emekli Sandığı, Bağkur ve Yeşilkart’ı tek bir çatı altında yani Genel Sağlık Sigortası (GSS)
çatısı altında toplamayı hedefleyen bir çalışmanın bilişim ayağıdır. Devlet hastaneleri, özel hastaneler,
üniversite hastaneleri, diyaliz merkezleri ve daha bir çok sağlık kuruluşunun verdikleri hizmet, kullandıkları
tıbbi malzeme ve ilaçların bedelinin geri ödeme kurumu tarafından ödenmesi için Medula sistemini
kullanmaları gerekmektedir.
GSS MEDULA sisteminin ikinci versiyonu, 1 Eylül 2006 tarihinde başlatılan versiyon üzerine, GSS
Yönetmelik çalışmalarına paralel olarak geliştirilmiştir. Sistem, Sağlık Bakanlığı hastaneleri, üniversite
hastaneleri, özel hastaneler ve tanı/tedavi merkezleri tarafından kullanılmaktadır. Sosyal Güvenlik
Kurumunca yürütülen hasta muayene, tetkik ve tedavilerinin ödemeye esas işlemlerinin elektronik ortamda
sisteme alınmasını sağlayan ve bu elektronik bilgi yardımıyla ödemesini sağlayan MEDULA yazılımının
üçüncü versiyonu (SGK Medula 3.0 Versiyon), 1 Aralık 2008 tarihinde GSS Yönetmelik çalışmalarına
paralel olarak geliştirilmiştir.
GSS Medula Sistemi, Java teknolojileri ile hazırlanmış olup, IBM Websphere Application Server üzerinde
sunulmaktadır. Web servislerine gerçek (production) ortamda ulaşım protokolü HTTPS’dir (SSL).
MEDULA kapsamında bir hastanın tüm sağlık hizmeti kullanımlarını takip etmek mümkündür.
Şekil 1.5: GSS Sağlık Sistemi Medula Sistem Bileşenleri
Sistemin süreçleri içerisinde aşağıdaki başlıklar bulunmaktadır.
A00 – HAK SAHİPLİĞİ VE SÖZLEŞME DOĞRULAMA (Provizyon Alma)
B00 – REÇETE, TETKİK VE SEVK BİLDİRİMİ (Sevk Bildirimi)
C00 – ÖDEME SORGUSU (Ödeme Bilgisi Kayıt)
D00 – ÖDEME DURUM KONTROL
E00 – FATURA BİLGİSİ KAYIT (Fatura Sorgulama)
F00 – RAPOR BİLGİSİ KAYIT
U.Ü. SHMYO
16/103
DERS NOTLARI
Medula sistemi, hem hastanelerin hem eczanelerin hem de hekimlerin ortak kullanımına açılmış olan bir
sistemdir. Bu sistem hekim, hastane ve eczanelerin ortak bir sistem üzerinden ve kâğıt ortamında işlem
yapılmasına gerek olmadan bilgi gönderme ve alma işlemlerinin yapılmasında kullanılmaktadır.
Hekimlerin kullanmış oldukları Medula ile muayene etmiş oldukları hastalara e – reçete yazabilmekte, daha
önce yazılmış olan e – reçete ve ilaçların geri izlemesini yapabilmekte, hastaya ait raporlu ya da raporsuz
ilaçları görüntüleyebilmektedir. Sağlık Bakanlığı 01 Ocak 2013 tarihi itibari ile hekimlerin Medula Hastane
sistemini kullanarak e – reçete giriş yapılmasını zorunlu tutmuştur.
Hastaneler Medula sistemine giriş yaparak, hastanın muayene olmasının ardından yapılan tetkikler ile
diğer ücretler ile ilgili ödemeleri ödemeyi yapacak olan kuruma online olarak bu sistemi kullanarak
gönderir. Yine hastanın rapor alması durumunda rapor bilgileri bu sistem aracılığı ile girilir. Raporun
uzatılması durumunda da yine bu sistem aracılığı ile gerekli tanımlama işlemleri yapılır.
Medula, hem optikler hem de eczaneler tarafından da kullanılmaktadır. Medula hastane aracılığı ile işlenen
e–reçeteler eczaneler ve optikler tarafından hastanın T.C. Kimlik Numarası kullanılarak sistemden
sorgulama yapılabilmektedir. Yine bu sistem aracılığı ile muayene katılım payı tespit edilmekte ve
eczaneler tarafından tahsil edilmektedir. Kişilerin belirli zaman aralıkları ile belirli ilaçları alabilmesi
sağlanmış bu şekilde de gereksiz ilaç israfının önüne geçilmiştir. Medula sisteminde T.C. Kimlik
Numarasına işlenen ilaçların da sorgulaması yapılmakta ve eğer kişi süresi dolmamış ise aynı ilacın
yenisini alamamaktadır. Böylelikle hem gereksiz ilaç kullanımı ve israfının hem de kişilerin birbirlerinin
üzerinden ilaç yazdırma işlemi tarihe karışmış oldu.
Hekim, hastane, eczane ve optiklerin ortak kullanımına sunularak kâğıt israfının da önüne geçilmesi, sağlık
alanında ki fazla harcamaların engellenmesi amaçlanmaktadır. Her ne kadar sistem yeni yeni oturmaya
başlamış olsa da birkaç yıldır özellikle hastaneler de aktif olarak kullanılmaktadır. Medula ile hekimler
hasta bilgilerini daha yakından takip edebilme imkânı bulabilmektedir.
Şekil 1.6: Medula diyagramı
U.Ü. SHMYO
17/103
DERS NOTLARI
TARİHSEL GELİŞİM
Sümerlerin yazıyı bulduğu andan itibaren, bilgi üretilmektedir. Yazının bulunmasından, mağaralara resim
ve çizimlerden sonra Orhun ve Yenisey anıtlarından, Mısır’da Papirüsler üzerine yazılan ve tıp
ansiklopedisi olan Ebers papirüsüne uzanan yolda; matbaanın icadı ile belge ve bilgi üretimi hızlanmıştır.
Büyük Selçuklu Türklerinin kurdukları hastanelerde, kayıt bilgi sistemleri, yazışma ve haberleşme,
bütçeleme, denetleme ve raporlama faaliyetlerine ve bilgi kaynağı kütüphanelere önem veriliyor,
kütüphanecilere yüksek ücret veriliyor, Nizamiye Medreseleri’nin (1606) tıbbiye kısımlarında el yazması
ders kitapları okutuluyordu. Osmanlı Devleti zamanında kayıt sistemleri çok gelişmişti ve kayıtları ayrıntılı
idi. Sözgelimi Şişli Etfal Hastanesi’nde (1899) tıbbi kadroların listesinden kadro sayısına, maaşların
tayinatlarına, tayinatların cinsinden kadrolara göre verilecek miktarlarına; hasta müşahede kağıdından,
hastanın derece, nabız ve solunum cetveline, hastanede yatarak tedavi edilen hastaların Müslim, Gayri
Müslim, çocuk, yetişkin, erkek, bayan gibi kayıtlarına, istatistiki raporlara, hastane kuruluş belgesinin
planından, hastanenin mimari planı ve kuşbakışı görünüş, çizimlerine kadar birçok veri kaynaklarına
rastlamaktayız. Ayrıca veri güvenliği için Osmanlı Devleti’nin kayıt sisteminde “siyakat” adı verilen şifreli bir
yazı kullanılıyor ve bu yazıyı bilmeyenler okuyamıyorlardı.
Hastanelerde ve diğer sağlık kuruluşlarında bilgisayar uygulamalarının öncülüğünü yapan ABD’de bu
çalışmaların 1960’lı yıllarda başladığı görülmektedir. Sağlık bilgi sistemleri ilk olarak 1960’ların başında az
sayıda hastanenin ücret bordroları ve hasta hesapları gibi bazı seçilmiş idari operasyonların
otomatikleştirilmesi ile başlamıştır. Bu sistemler hastaneler tarafından kiralanan analist ve bilgisayar
programcıları tarafından gerçekleştirildi ve büyük ve pahalı merkezi ana bilgisayarlar kullanıldı. İlk başlarda
bilgisayar destekli bilgi sistemlerinin nasıl çalıştırılacağı gerçekten anlaşılmadan bilgisayar kullanımında
artışlar oldu ve birçok hastanedeki uygulamalarda ciddi sorunlar meydana geldi. Bilgisayar uygulamaları ilk
olarak 1960’lı yılların başlarında (Massachusetts General Hospital, Kaiser-Permanente-California ve
Wisconsin Hospital gibi hastanelerde) hasta kayıtlarının tutulması, ücret ve yatak kapasitelerinin izlenmesi
amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Hasta kaydını otomatize ettiği öne sürülen ilk hasta bakım sistemi,
1960’ların sonunda IBM Tıbbi Bilgi Sistemleri Programı olarak geliştirilen sistemdir. Bu dönemde hasta
bakım bilgi sistemleri konusunda bir diğer sistem de Lockheed Aircraft tarafından tasarlanan Technicon
Data Systems’dir. 1969 yılında ise MC AUTO firması tarafından geliştirilen “Paylaşımlı Tıbbi SistemlerShared Medical Systems” adlı kiralık bilgisayar sistemi kabul görmüştür.
1970’lere gelindiğinde finansal ve klinik uygulamalara yönelik entegre veri tabanları oluşturmak için
çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu dönemde daha çok taburcu analizleri ve istatistik üzerine
yoğunlaşılmıştır. 1970’li yıllara bakıldığında bilgisayarlaştırılmış tıbbi bilgi sistemlerinin bugüne göre
çocukluk evresini yaşadığını söyleyebiliriz. Bununla birlikte böyle sistemlerin çok geniş kullanışlı ve
kullanıldığı zaman geleneksel hastane çevresinin değişimi için etkili ve kuvvetli bir güç olacağının da
farkına varılmıştır. 1970’li yılların sonundan 1980’lerin ortalarına kadar sağlık hizmeti sunucuları arasında
kişisel bilgisayar kullanımı artmıştır. Yazılım şirketleri laboratuvar, röntgen ve eczane gibi hastane
bölümleri için paket programlar üretmeye başladılar. Bu dönemde sağlık sektörüne yönelik yazılımlar önem
kazanmaya başlamıştır.
1980’lerin ortasında 1960 ve 1970’lerin büyük anabilgisayarlarının kapasitelerine eşit veya onları aşan
bilgisayar gücü ve depolama kapasitesine sahip masa üstü araçlardan oluşan ucuz ve güçlü kişisel
bilgisayarların (Personel Computers-PCs) gelişmesiyle bilgisayar alanında bir devrim meydana geldi. Bu
dönemdeki ikinci büyük avantaj bir merkezden dağıtılan bilginin paylaşılması için kişisel bilgisayarlar ve
büyük sistemlerin birlikte çalıştığı elektronik veri ağlarının gelişmesidir. Sağlık hizmetleri alanına giren
yazılım işletmelerinin sayısındaki artış ve donanım ürünlerinin daha gelişmesi hem klinik hem de
yönetimsel işlevlerde kullanılabilir olmasını sağladı.
1990’lı yılların ortalarından günümüze kadar olan dönemde hastane bilgi sistemlerindeki gelişmeler ağ ve
bilgisayar teknolojisindeki ilerlemelerle daha etkili ve daha az maliyetle gerçekleşmeye başlamıştır. Bu
dönemdeki gelişmeler internetin ve The World Wide Web (www)’in oluşturulması, güvenilir ve ölçülebilir
hizmetlerin gelişmesi, kişisel bilgisayarların küçük maliyetlerle elde edilebilir hale gelmesi, yazılım gelişim
modelinin tanıtılması, bedava internet ağ tarayıcısının olması ve veri yönetim araçlarının son kullanıcılara
yansıtılmasıdır.
U.Ü. SHMYO
18/103
DERS NOTLARI
Türkiye olarak biz 1960’ı takip eden yıllarda ulusal sağlık sistemimizi daha yeni kurmuştuk. En uç noktadan
yani sağlık evinden üniversite hastanesine uzanan bir sevk zinciri ve sağlık ocağındaki hane halkı
formundan hastanedeki Form 56’ya kadar kodlanmış birçok form ve poliklinik defteri, ameliyathane defteri
gibi çok sayıda defterin kullanıldığı ve Sağlık Bakanlığı’na kadar uzanan elle tutulan bir sağlık bilgi sistemi
kullanmaya başlamıştık. ABD 1970’li yıllarda koşar adımlarla hastane bilgi sistemlerini, klinik bilgi
sistemlerini uygularken, bizim hastane ve sağlık yöneticilerimizin kaynakların tahsisi, hastanelerin
verimliliği, personelin performansı, bir hasta gününün maliyeti, ameliyat maliyetleri, bütçeleme yanında bilgi
gibi stratejik ulusal güç olan bilgi konularında bir dertleri yoktu. Ama ne zamana kadar? 1985’li yıllarda
Hacettepe Üniversitesi Sağlık İdaresi Yüksekokulu’nda hastanelerde bilgisayar kullanımı konusunda
seminerler verilirken hastanelerimizde bunları maalesef uygulamaları yoktu. 1990 yıllarına doğru Ankara
Yüksek İhtisas Hastanesi personel, maaş tahakkuk ve depo hizmetlerinde bilgisayar kullanmaya
başladığında Hacettepe Hastanelerinde bile böyle bir uygulama bulunmuyordu. 1990’lı yıllarda Sağlık
İdaresi Yüksekokulu ders programlarında bilgisayar dersleri ve hastane bilgi sistemi dersi yer aldı. Yine bu
yıllarda özel sektördeki Çözüm, ACC, Promer gibi firmalar hastaneler için yazılımlar yapmaya başladılar.
Bu uygulamalar için SSK hastaneleri güzel bir uygulama alanı ve öncü oldular. 2000’li yılların başında
Sağlık Bakanlığı Bilgi İşlem Daire Başkanlığının çizdiği yol haritası ile yazılım ve otomasyona geçiş
sürecinde hızlı ilerlemeler kaydedildi.
Ülkemizde de her türlü alanda olduğu gibi sağlık alanında da bilgi teknolojileri gelişmeleri takip edilmekte
ve kullanılmaktadır. Bu konuda alt yapı ve üst yapı çalışmalarına büyük önem verilerek çağdaş hizmet
sunma yolunda önemli adımlar atılmaktadır. Özel kurum ve kuruluşlar, bilgisayar yazılım ve teknoloji
firmaları yanında kamu kurum ve kuruluşları da çalışmalara öncülük edebilecek düzeyde faaliyetlerini
sürdürmektedir.
Örneğin Sağlık Bakanlığı, sağlıkta elektronik dönüşüm çalışmalarında yeni bir proje hazırlamıştır. Teletıp
projesi ile Bakanlık, Görüntü Arşivleme ve İletişim Sistemi (PACS) aracılığıyla çağın gereği hızlı ve verimli
veri alışverişi, hasta verilerine ihtiyaç duyulduğu anda kabiliyetine ve hizmet kalitesinde sağlamayı
hedeflemektedir. Taşradaki hastaların tomografi ve röntgenleri internet üzerinden büyük şehirlere
gönderilerek uzman doktorlara inceletilecek, küçük illerde yaşayan hastalar, teşhis ve tedavi için artık
büyük şehirlere gitmek zorunda kalmayacaktır. Tanı, tedavi ve önleyici hekimlikte devrim niteliği taşıyan bu
proje ile birbirinden uzak mekanlar arasında, bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak, tanısında güçlük
çekilen konularda tıbbi konsültasyon talep eden hastaneler, bu hizmeti seçilen hastanelerden elektronik
ortamdan alabileceklerdir.
İlk etapta 14 devlet hastanesinde uygulamaya başlayacak olan proje, özellikle radyoloji ve patoloji
alanındaki sağlık hizmeti sunumunu iki kat hızlandıracak. Elektronik ortamın veri alışverişinde kullanılması
bazı branşlardaki uzman doktor eksikliğine kısmen de olsa çözüm teşkil edecek. Farklı hastanelerdeki
uzman doktorların birbirine danışma olanağı da artırılmış olacaktır.
Resim 1.7: Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
U.Ü. SHMYO
19/103
DERS NOTLARI
HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİNE ÖRNEKLER (*)
1- 3C Med Hastane Otomasyon Programı
3C Bilgi İşlem Ltd.Şti. tarafından hazırlanan Hastane
Otomasyon Sistemi, İktisatçı, İşletmeci, Eğitimci, Hastane
Yöneticisi, Doktor ve Bilgisayar Mühendislerinden oluşan bir
ekip tarafından gerçekleştirilmiştir. Modüler bir yapıya sahip
olan sistem tek kullanıcılı PC’lerde amaca hizmet edebilmenin
yanı sıra her birime uygulanabilmekte, aynı zamanda (NT,
Novel, DOS) işletim sistemleri üzerinde de çalışmaktadır.
Program Modülleri:
Hasta Takip, Randevu, Poliklinik, Tetkik, Tahsilat, Yatan
Hasta, Ameliyathane, Stok Takip, Eczane, Satın Alma,
Muhasebe, Yönetim.
Not: 3C açılımı – Computer Cordium Communication
Resim 1.8: 3C Med programı giriş ekranı
2- MARS (Medical Archiving and Research System)
Tıbbi Bilgi Odaklı Otomasyon Çözümü (Hitit Bilgisayar Yazılımı)
Programın temel hedefi Klinik İşlemler sırasında detaylı ve doğru “Tıbbi” veriler toplamak. Bu verileri Klinik
işlemler ve araştırmalarda kullanmak. Klinik işlemlerin tüm aşamalarında hasta dosyasına bilgisayar
ortamında erişim ve Araştırmalar için gerekli dosyaların belirlenmesi ve içeriklerinin görüntülenmesi.
Klinik İşlemler bölümünde detaylı tıbbi veriler içeren hasta dosyaları, randevu yönetimi, laboratuvar ve
görüntüleme entegrasyonu, hastane yönetim sistemi ile entegrasyon; Araştırma Veri Tabanı bölümünde
araştırmacıların uzmanlık alanlarında detaylı veri toplamasına imkan tanıyan “Özel Form” desteği, Uluslar
arası ICD/CPT kodlamaları, kapsamlı dosya arama olanakları ile tez ve makaleler için gerekli tüm verilere
çabuk erişim imkanları hazırlanmıştır.
Mars Hastane Otomasyonunda ana başlıklar:
Bütünleşik Hasta Dosyası, Hasta Bilgileri Sorgulama, Randevu ve Kabul İşlemleri, Görsel Tetkik İşlemleri,
Laboratuvar İşlemleri, Sistem Yönetim İşlemleri, Güvenlik.
3- PROBEL HBYS
Probel Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS), sağlık işletmelerinin tüm yazılım ihtiyaçlarını kapsayan bir
yazılım-hizmet çözüm paketidir. Üniversite-Eğitim Araştırma, Devlet ve Özel olmak üzere 3 farklı paket ve
30’un üzerinde modülü ile her işletmeye tam olarak ihtiyacı olan çözümü sunan Probel HBYS, işletmenin
ihtiyaçları ve isteklerini kapsayacak şekilde ayarlanabilir özelliklere sahiptir. Böylece her işletme, sadece
ihtiyacı olan kapsam ve modüllere, uygun bir maliyetle sahip olmakta ve kullanım özellikleri kendisine göre
özelleştirilmiş, hızlı, pratik ve güvenilir bir çözüme kavuşmaktadır.
Bir sağlık işletmesinin tüm departmanlarındaki işlemlerin, birbiri ile tamamen entegre bir şekilde bilgisayar
ortamında gerçekleştirilmesine olanak sağlayan,
Entegrasyon imkanı olan her türlü sistem veya yazılımlarla entegrasyon gerçekleştiren,
Sektörel teknolojik yenilikleri yönlendirebilen,
Kullanıcılarını önemseyen ve onların tam güvenini kazanan,
Yaygın, etkili ve kaliteli servis hizmetleri ile desteklenen,
ve "Kağıtsız Çalışan Hastane" sloganı ile Türkiye'yi tanıştıran bir yazılımdır.
4- UNİPA HBYS
Program kurumun işleyişine uygun olarak geliştirilip, yapılandırılır.
Program tümüyle Türkçe bir dile sahiptir. Kullanıcıların karşılaşacağı hata mesajları
anlaşılır bir dille hazırlanmıştır.
Kullanımı kolay ve kullanıcıların tanıdık oldukları grafik tabanlı programlarla çalışmaktadır.
Modüler bir yapıya sahiptir. Yeni bir modülün sistemle bütünleştirilmesi çok kısa bir süre içerisinde
gerçekleştirilir.
(*) Programların ekran görüntüleri ve açıklama bilgileri ilgili kuruluşların web sayfalarından alınmıştır.
U.Ü. SHMYO
20/103
DERS NOTLARI
Program kendi içerisinde tam entegrasyon sağlamıştır. Farklı birim ve bölümlerde verinin tekrar girişine
gerek kalmaz.
Programda hataları minimum seviyeye indirecek kontroller bulunmaktadır.
Parametrik bir yapıya sahiptir. Program içerisinde kullanılan sabit veriler, kullanıcılar tarafından çok kısa bir
süre içerisinde tanımlanır.
Kullanıcılar program içerisindeki menülere yetkileri çerçevesinde ulaşabilirler. Yetkisi dışındaki bir menüyü
göremezler.
Bilgilerin gizliliği ve güvenliği açısından tüm kullanıcılara kullanıcı kodu tanımlanır. Tanımlanan kullanıcı
kodu bazında menü yetkilendirme işlemi yapılır.
Sistemde kayıtlı bir veri üzerinde silme, ekleme ve güncelleme gibi işlemler yapılabilir. Bu işlemleri yetkili
kişiler gerçekleştirebilir.
MEDİKAL BÖLÜMÜ: Danışma- Hasta Kayıt- Poliklinik- Yatan Hasta Takip ve Çıkış İşlemleri- LaboratuvarRadyoloji (Pacs entegrasyonu dahil)- Eczane- Sağlık Kurulu- Evrak Yönetimi- Ağız ve Diş Sağlığı- Kan
Merkezi -Cihaz Takip
5- PROGNOZ 2.0 HBYS
Prognoz HBYS yazılımı hastane içerisinde, hastane çalışanları ile birlikte tam entegre olarak geliştirilmiş ve
geliştirilmeye devam eden yaşayan bir üründür.
Yazılım, hastanelerdeki tüm iş süreçlerinin tamamını karşılamakta olup, son teknolojiyi kullanan, öğrenimi
kolay, modüler yapıda ve güvenilirdir.
Hastane Bilgi Yönetim Sisteminde kullanıcı grupları oluşturularak ayrıntılı yetkilendirme yapılabilmektedir.
HBYS tamamen entegre bir mimaride tasarlanmıştır. Modüler ve parametrik yapısı sayesinde, kurumun
isteklerine göre düzenleme yapılması çok kolaydır.
Mevzuat değişikliklerinden dolayı ihtiyaç duyulan
değişiklik ve/veya ek uygulamalar en kısa sürede siteme
entegre edilir.
Veri güvenliği, veriye yetki dahilinde hızlı erişim esastır.
Yetkilendirme işlemleri ile herkes yetkisi doğrultusunda
bilgiye erişebilir veya değiştirebilir. Online Provizyon
işlemleri, Online Mernis sorgulama ve doğrulama
işlemleri, Sağlıknet ve Medula entegrasyonu uygulama
içinden yapılabilmektedir.
Yaptığımız bütün işlerin gizliliğinin bilincinde olup hiçbir
işlemimiz yasaların izin verdiği merciler dışında kimse ile
Resim 1.9: Prognoz HBYS ekran görüntüsü
paylaşılmaz.
6- Meddata Entegre Hastane Otomasyonu
Meddata Hastane Otomasyonu dünyanın en gelişmiş veritabanı olan Oracle
Workgroup Server ile size veri kaybınız olmadan işletmedeki çalışmalarınızı
takip etme imkanı sunmaktadır. Çoklu kullanımın getirdiği veri çalışmalarından
sistem etkilenmemektedir. Veri yoğunluğunun artması sorgulama hızını
etkilemez.
Programın Modülleri:
Yönetim/Supervisor, Hasta Kabul, Hasta Yatış, Ön Muhasebe, Kurumlar-İcmal,
Stok-Eczane, Servisler, Laboratuvar, Arşiv, Radyoloji, Poliklinik
7- Karmed Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri
Karmed (HBYS) çözümü, sağlık sektörünün ihtiyaçlarını geniş anlamda kapsayan içeriği ile bir hastanenin
günümüz rekabetçi ortamına ve teknolojik gelişmelerine ayak uydurarak performansının arttırılması, sürekli
ve sağlıklı büyümesi, maliyetlerin kontrol altına alınması, aynı zamanda tüm bu süreçler boyunca
yöneticilerin stratejik karar alma faaliyetlerinin alt yapılarını hazırlayacak ürün ve hizmet tasarımlarının
yapılması, hayata geçirilmesi, eğitim,
danışmanlık ve araştırma hizmetlerinin
sağlanmasını amaçlar. Sistem bir bütün
olarak kullanılabileceği gibi, kullanıcıların
tercihleri doğrultusunda modüler olarak da
kullanılabilmektedir.
Yazılım,
donanım,
destek/eğitim, danışmanlık gibi bilişimin tüm
alanlarında hizmet veren Kardelen Yazılım,
U.Ü. SHMYO
21/103
DERS NOTLARI
entegre hastane otomasyonu Karmed ile yüksek standartlarda yönetilebilir hastaneler oluşturur.
HBYS projelerimizde amaç, var olan ürünlerin geliştirilmesi, günümüzdeki teknolojileri desteklemesi,
müşteri ihtiyaçlarına hem fonksiyonellik açısından hem de davranış (hız, verimlilik, güvenlik) açısından
daha iyi cevap vermesi olarak özetlenebilir. Ayrıca, hastanelerimizde yaşanan kayıt kuyruklarının önüne
geçmek, mevcut teknolojiyi geliştirerek hekim ve hasta açısından işlevsel hale getirmek, Sağlık
Bakanlığının uygulamaya koyduğu Sağlık.Net projesinin kullanabilirliğini arttırmaktır.
Program Modülleri:
Tıbbi Modüller:
Akıllı Kart Bilgi Sistemleri
Randevu
Aile Hekimliği Bilgi Sistemleri
KarMED Mobile-Pocket PC
Görüntü İşleme ve İletim Sistemi
Laboratuvar Bilgi Sistemi
Medula Kan Bankası
Radyoloji Bilgi Sistemi
Hasta Kayıt Kabul
Poliklinik Servis
Eczane
Ameliyathane ve Doğum
Diyetisyen ve İaşe
Danışma
Psikometri
Denetim Serbestlik
Finansal ve Yönetimsel Modüller:
Kurum Bilgi Paneli
Kiosk
Hasta Sıra Takip ve Bilgilendirme
Cihaz Takip Modülü
Döner Sermaye
Satın Alma
8- Hipocrat Hastane Otomasyon Sistemi
(Hospital Information Planning, Organization, Coordination, Research and Advanced Technology)
Bir sağlık kurumunun yönetsel, tıbbi ve mali konulardaki tüm bilgilerini bütünleşik bir yapı içinde ele alan,
kullanımı kolay, açık esnek ve gerçek zamanlı bir yazılımdır.
Hipocrat hastane otomasyon yazılımı, Anadolu Üniversitesi Bilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi
tarafından hazırlanmıştır. 1991 yılında Mediko Sosyal Öğrenci Hastanesinde (şimdiki adıyla Osmangazi
Ünv. Tıp Fakültesi) geliştirilmeye başlanmış, 1993 yılında bitirilmiştir. Günümüzde birçok hastanede
kullanılmaktadır. Unix işletim sistemi üzerinde İnformix veri tabanı ve İnformix-4GL ile geliştirilmiş bir
yazılımdır. Hipocrat modüler yapısıyla polikliniklerden bütün hastanelere kadar tüm otomasyon
ihtiyaçlarına yanıt verebilecek esnekliktedir.
Hipocrat’ın içeriği Sağlık Hizmetleri Modülleri ve İdari Modüller olmak üzere ikiye ayrılır.
Sağlık Hizmetleri Modülleri: Hasta Kabul, Vezne, Servis, Poliklinik, Laboratuvar, Radyoloji, Hasta Yatış,
Ameliyathane, Eczane, Acil
İdari Modülleri: Hastane Tanıtım, Muhasebe, Bütçe, Personel, Tahakkuk, Döner Sermaye, Malzeme,
Nöbet, İstatistik, Diyet ve İaşe.
9- SİSOFT HBYS
Sisoft HBYS (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi), Sağlık
kurumlarının bütün kaynaklarının (zaman, insan gücü, mal,
finans) etkin bir şekilde kullanılmasına olanak verir.
Gelir/giderlerinin hatasız izlenmesine, kaynakların verimli olarak
kullanılması, kaçakların önlenmesi, verilerin hızlı/güvenli bir
ortamda değerlendirerek çağdaş bir yapıya kavuşturur. Sisoft
HBYS, Sağlık tesislerinde tüm birimler arasında uyumlu çalışma
ortamının sağlanması amacıyla tasarımından yapımına kadar,
tüm hakları firmamıza ait olan bir yazılım olarak geliştirilmiştir.
Resim 1.10: Sisoft HBYS giriş ekranı görüntüsü
Sisoft HBYS, yapılan işlemlerin tıbbi cihazlarla entegrasyonunu, tüm birimlerdeki kayıtlarının tutulabilmesini
ve kurum içi evrak hareketlerinin yönetimini sağlayan bir Tam Otomasyon sistemidir. Hedefi, sağlık
kurumlarının (Devlet, SGK, Üniversite ve Özel Hastanelere, Dispanserler, Sağlık Müdürlükleri ve Döner
Sermaye Saymanlıkları) kendi bünyelerinde ve bağlı birimlerinde entegre (genel/yerel) olarak çalışarak tüm
işleyişini tam bir otomasyona dönüştürmek, çevre kurumlarla iletişimlerini düzenleyerek karmaşık
işlemlerini kolaylaştırmaktır. Halen 150'yi aşkın kurumda uygulanan Sisoft HBYS, 8 ana modülden ve bu
modüller ile entegre çalışan alt modüllerden oluşmaktadır.
Sisoft Sağlık Bilgi Sistemleri uygulaması Sisohbys (Sisocare) V2.0, Oracle Exadata Database Machine,
Oracle Enterprise Linux ve Weblogic Server üzerinde tam olarak test edilmiş ve sorunsuz çalışmaktadır.
U.Ü. SHMYO
22/103
DERS NOTLARI
10- Sarus Hastane Otomasyonu
®
Sarus Framework teknolojisi kullanıcı tarafında sıfır kurulum anlamına gelen, sadece Internet Explorer
6.00 ve üzeri bir tarayıcı gerektiren bir teknoloji kullanmaktadır. Bu şekilde mevcut modüllerin geliştirilmesi
sırasında ortaya çıkabilecek muhtemel bakım sıkıntıları ortadan kaldırılmış olmaktadır. Modül eklenmesi ve
ölçek genişletilmesi gibi durumlar kolaylaştırılmıştır.
%100 web tabanlı, n-katmanlı mimarisi ve XML web servisleri ile geliştirilen ve gelecek 10 yılın teknolojisini
içinde barındıran Sarus®, hastanenizin ihtiyaç duyduğu karmaşık iş modellerine süratli ve kesin çözümler
sunabilmektedir.
®
Sarus Framework tüm eklentilerle (PACS, KİOSK, LCD, PDA, LIS, vb.) sorunsuz bir şekilde entegrasyonu
sağlamaktadır.
Program Modüller:
Tıbbi Modüller
Ameliyathane Danışma
Diet
Diş
Diyaliz
Eczane
Hasta Arşivi
Hasta Takip
Hemşire Bilgi Sistemi Kan Bankası Kayıt Kabul
Laboratuvar
Nükleer Tıp
Poliklinik
Radyoloji
Randevu Yöntemi
Sağlık Kurulu Tetkik Tedavi
Tıbbi Kayıt ve Arşivleme
Yatan Hasta
Mali&İdari Modüller
Bütçe Yönetimi Cihaz Takip
Demirbaş
Depo Ambar Faturalama
Hastane Yönetimi
Hesap Planı
İstatistik
Muhasebe Fişi Personel Yönetimi
Satın Alma
Teknik Servis
Vezne
11- Metasoft Hastam Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Metasoft Hastam Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) yazılımı, hastanelerdeki tüm iş süreçlerinin
tamamını karşılamakta olup, son teknolojiyi kullanan, öğrenimi kolay, mödüler yapıda ve güvenilirdir.
Metasoft Hastam Hastane Bilgi Yönetim Sisteminde kullanıcı grupları oluşturularak ayrıntılı yetkilendirme
yapılabilmektedir. HYBS sistemimiz Windows ortamında istemci - sunucu mimarisinde çok kullanıcılı olarak
tasarlanmıştır. MS SQL veri tabanı üzerinde çalışmakta olup, Oracle veri tabanı üzerinde çalışmalarımız
devam etmektedir.
Resim 1.11: Metasoft programı Hasta Kabul giriş ekranı görüntüsü
Program Modülleri:
Danışma
Yatan Hasta
İstatistik ve Resmi Rap.
Doğum ve Ameliyathane
Ayakta Tedavi
Fat.ve Muh.
U.Ü. SHMYO
Randevu İşlemleri
Depo, Ambar ve Demirbaş Sağlık Kurulu
Radyoloji
Cihaz Takip
Hasta Kayıt / Kabul Hemodiyaliz
Vezne
Satın alma
Kan Merkezi
Eczane
Laboratuvar
Anestezi, Reanimasyon
D.Sermaye,
Yiyecek Üretim ve Takip
Acil Servis
Personel ve Sicil
23/103
DERS NOTLARI
12- Alpdata Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Devlet ve Özel Hastanelerin otomasyonları için çözüm sunmakta olan Hastane Bilgi Yönetim Sistemi; bir
hastanenin ihtiyaç duyabileceği T.C. Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği Hastane Bilgi Sistemleri Alımı Çerçeve
İlkelerine uygun bir yazılımı içeren bir otomasyon sistemidir.
Program Modülleri:
Bir hastanedeki tüm tıbbi ve idari işlemlerin bilgisayar ortamında yapılması, her türlü verinin birbirine uyum
sağlayarak çalışan çeşitli modüller yardımıyla, farklı kullanıcılar vasıtasıyla ana bir veri tabanına girilmesi
ve gerekli olan tüm çıktıların bu veri tabanından tekrar anlamlı bir şekilde geri alınmasını sağlayan
bütünleşmiş modüllerden oluşur.
Hasta Kayıt-Kabul
Poliklinik
Tetkik-İstem
Servis – Yatan Hasta LIS (Lab. Bilgi Sistem)
Eczane
Ameliyathane Acil
Hemodiyaliz
Kan Merkezi
Ağız ve Diş Sağlığı
Raporlama
Yatan Hasta Yemek Takip & Diyet
Cihaz Takip
İdari Modülleri
Vezne
Faturalama
Performans
Sağlık Kurulu
Randevu
13- İnterMedia Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
Her ölçekteki hastane için geliştirilmiş, profesyonel tasarımı ve kolay kullanımı ile benzersiz bir Hastane
Bilgi Yönetim Sistemi...
Hastane yönetiminin ne denli zorluklar içerdiğini gayet iyi biliyoruz; interMEDIA Hastane Otomasyonu, tüm
bu zorlukları ve bunların üzerinizdeki baskılarını azaltmak üzere tasarlanmıştır.
-İnternet Explorer kullanmaksızın internet üzerinden son derece hızlı çalışabilme
-Çok büyük networklerde bile sorunsuz ve çok hızlı çalışabilme
-Dünyanın en iyi veritabanı olan SQL Serverda çalışma
-Son derece gelişmiş yetki sistemi ile yapılan her işlem kontrol altında
Resim 1.12: ĐnterMedia programı hastane modülü ekran görüntüsü
U.Ü. SHMYO
24/103
DERS NOTLARI
14- Fonet Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
FONET HBYS; Kamu Hastaneleri ve Özel Sağlık kurumlarının ihtiyacı olan idari, tıbbi ve finansal bilgi
entegrasyonunu sunan; organizasyon etkinliğini arttıran, bu sayede kolay yönetilebilir bilgi bütünlüğü
oluşturan otomasyon sistemidir.
FONET HBYS, yüksek teknolojisi, güvenilir, esnek, yönetilebilir, hızlı ve kolay kullanımlı yapısı ile
kurumunuzun tüm bilgi sistemi ihtiyaçlarını karşılar. Microsoft. Net, Oracle Veritabanı ve Web Teknolojileri
ile N- katmanlı olarak geliştirilmiştir. Modüler altyapısı sayesinde değişen kullanıcı ihtiyaçlarına çok kısa
sürede cevap verebilmektedir. HL7 desteği sayesinde, diğer veritabanlarıyla veri alışverişi
yapılabilmektedir. Gerek kurum içi, gerekse kurum dışındaki sistemler (Medula, Sağlık-NET,Tele Tıp,
MHRS vb..) ile tam entegrasyon sağlamaktadır.
Tıbbi Modüller:
Danışma Modülü
Hasta Kayıt / Kabul Modülü
Poliklinik Modülü
Hasta Yatış
Servis Hasta Takip ve Çıkış İşlemleri Eczane Modülü
Laboratuar Bilgi Sistemleri (LIS)
Radyoloji Bilgi Sistemi (RIS)
Hemşirelik Bilgi Sistemi Modülü
Ameliyathane Modülü
Ağız ve Diş Sağlığı Modülü
Hemodiyaliz Modülü
Sağlık Kurulu Modülü Kan Merkezi Modülü
Diyet Modülü VTYS Modülü Organ ve Doku Bağış Modülü
Yetkilendirme Modülü
Sağlık-NET Modülü
İdari ve Mali Modüller:
Vezne Modülü
Satın Alma Bilgi Yönetim Sistemi Modülü
Ambar Stok ve Demirbaş İşlemleri Modülü
Döner Sermaye ve Muhasebe Modülü
Fatura ve Finans İşlemleri Modülü
Personel Sicil ve Maaş İşlemleri Modülü
İstatistik ve Raporlama İşlemleri Modülü
Tıbbi Kayıt ve Arşiv Modülü
Cihaz Takip Modülü
SMS Bilgi İletim Modülü
Kalite Yönetim Modülü
Evrak Takip Modülü
Teknik Servis Yönetim Modülü
15- BilMedical (Bilmed) HBYS
Sağlık profesyonellerinin daha etkili ve verimli çalışmaları için ihtiyaç duydukları tüm bilgiyi yönetiyoruzU
Bu süreçte, tekil hastanelerden, sağlık gruplarına tüm yelpazeyi kapsayacak; bir bütün halinde işletimini
sağlayacak; maliyet ve verimlilik alanında bütünsel bir yapı sunacak; analiz ve raporlama alanında pek çok
farklı analize imkân tanıyan; her kurumun kendi özgün yapısını kavrayabilen ve adapte olabilen bir platform
sunmaktayız.
BilMedical HBYS avantajları:
> SMS ile Randevu
> Telefonla Randevu
> Çağrı Merkezi ve CRM
> Tam Entegre HBYS ve Mali Liste
> Satın Alma Sürecinde Akış Yönetimi
> Kurumsal Kaynak Planlaması(ERP) > Genişleyebilir Altyapı
> Sürekli Destek ve Güncelleme
> HBYS ile Tam Entegre Pacs
> HBYS ile Tam Entegre Radyoloji Bilgi Sistemi (RIS)
> SSK, Bağ – Kur ve Emekli Sandığı ‘On-Line Provizyon’
> On–Line Mernis Sorgulama ve Doğrulama
> Web Üzerinden GSS (Genel Sağlık Sigortası) Medula 2 Entegrasyonu
> Uzak Poliklinik ve Klinik Desteği
> Yüksek Sayıda Kullanıcı Desteği
BilMedical HBYS Modülleri:
Danışma,
Hasta Kayıt Kabul,
Randevu,
Hasta Yatış, Yatan Hasta Takip ve Hasta Çıkış İşlemleri,
Eczane,
Laboratuvar/Patoloji Bilgi Sistemleri,
Stok Takip, Satın Alma ve Demirbaş İşlemleri,
Muhasebe,
Bilgi Yönetim, İstatistik ve Raporlama,
Ameliyathane,
Hemodiyaliz,
Sağlık Kurulu,
Tıbbi Kayıt İşlem,
Diyet,
Cihaz Takip modülleri
Poliklinik,
Vezne,
Radyoloji,
Personel Bordro İşlemleri,
Ağız ve Diş Sağlığı,
Kan Bankası,
Resim 1.13: Bilmedical HBYS tanıtım çizimi
U.Ü. SHMYO
25/103
DERS NOTLARI
16- Medin 3 HBYS
Sağlık kurumlarını sadece hasta işlemleri yapan bir
yapı olarak görmek yerine, kurumların her türlü
gereksinimlerini göz önünde tutarak bütünsel çözüm
üreten, dolayısıyla kaynak planlama ve kaynak
kullanma işlevlerini de (ERP) içeren yaklaşım.
"Ad-hoc workflow" şeklinde tanımlanabilecek süreç
üzerine kurulu, süreç ve yönetimi içeren çözüm.
Birden fazla lokasyon ve organizasyonla çalışan grup
yapısı altında toplanmış sağlık kurumları için web
servislerini de kullanan, lokasyonların merkeze bağlı
olmadan asenkron olarak çalışabilecekleri mimari.
Smart-Client, web ve mobil teknolojilerinin bir arada
kullanıldığı, her birinin avantajlarının yansıdığı hibrid
tasarım.
Resim 1.14: Medin 3 HBYS giriş ekranı görüntüsü
Kuruma özgü, kod yapısını değiştirmeye gerek kalmadan özelleştirilebilir ekranlar.
Tek kod üzerinden farklı kurum ve tesis düzeylerine göre özelleştirilerek sunulan ürün yelpazesi.
Kullanımı kolay, kullanıcı dostu, tanıdık ön yüz.
Bayiler kanalıyla satılabilmeye uygun altyapı.
Microsoft Teknolojileri ile entegrasyon
Geliştirme dili C# ile Microsoft.NET teknolojisi; geliştirme ortamı TFS üzerinde Visual Studio 2005;
veritabanı olarak SQL Server 2005/2008 ve istemci tarafında Smart-Client mimarisi kullanılmıştır.
Microsoft.NET'in çok katmanlı mimarisi sayesinde, aynı iş ve verikodlarının hem Smart-Client hem de web
arayüzlerinde sorunsuz kullanılması sağlanmıştır.
17- AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, Java programlama dili ile geliştirilmiş, J2EE standartlarına
uygun, hem tek hem çok katmanlı olarak işleyebilen teknik altyapıya sahip bir uygulama olup, işletim
sistemi, veri tabanı ve uygulama sunucusundan bağımsız olarak işleyebilir. AviCenna kullanan
hastanelerde, hastanenin sahip olduğu tüm üniteler, servisler, odalar, yataklar, ameliyathaneler kırılımlı bir
şekilde tanımlanır ve tüm medikal ve mali işlemler bu kategorizasyon yapısına uygun olarak yapılandırılır.
Uluslararası HL7 standardı ile hastane içerisindeki diğer yazılım ve donanımlarla haberleşir. Tıp alanında
uluslararası kabul görmüş standartları (ICD-10, SNOMED, ATC, GMDN, vb) destekler. İlk olarak AR-GE
çalışmaları 1990 yılında Ankara Ünv. Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesinde yapılmıştır. Geliştirilen yazılım,
başta TIP olmak üzere birçok alanda zirveye çıkmış ünlü bir bilgin olan İbn-i Sina’nın Latince karşılığı olan
AviCenna ismi ile sağlık sektöründe önemli bir marka haline gelmiştir. AviCenna Sunucu işletim sistemi
platformunda Windows, Linux ve Unix desteğine sahiptir.
AviCenna Hastane İşletme Platformu:
Hasta Kayıt, Kabul ve Dosya Takip
Yatan Hasta
Eczane
Kan Bankası
Radyoloji Bilgi Sistemi (RIS)
Medikal Finans Yönetimi
Karar Destek ve İstatistik Sistemi (MIS)
Süreç Yönetim Sistemi
e-Fatura Sistemi
U.Ü. SHMYO
Poliklinik
Ameliyathane
Hemodiyaliz
Laboratuvar Bilgi Sistemi (LIS)
Patoloji
Kardiyoloji Klinik Bilgi Sistemi
Doküman Yönetimi ve Arşiv Sistemi
e-Provizyon Sistemi
26/103
DERS NOTLARI
Resim 1.15: AviCenna programı UÜTF Klinik Hasta Kabul ekran görüntüsü
BÖLÜM II
AVİCENNA HBYS PROGRAM TANITIMI
AVİCENNA HASTANE İŞLETME PLATFORMU
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, Java programlama dili ile geliştirilmiş, J2EE standartlarına
uygun, hem tek hem çok katmanlı olarak işleyebilen teknik altyapıya sahip bir uygulama olup, işletim
sistemi, veri tabanı ve uygulama sunucusundan bağımsız olarak işleyebilir.
AviCenna kullanan hastanelerde, hastanenin sahip olduğu tüm üniteler, servisler, odalar, yataklar,
ameliyathaneler kırılımlı bir şekilde tanımlanır ve tüm medikal ve mali işlemler bu kategorizasyon yapısına
uygun olarak yapılandırılır.
Gelişmiş kullanıcı asılama ve yetkilendirme mekanizması sayesinde kullanıcıların ve kullanıcı gruplarının
sistemdeki her bir modüle, ekrana ve ekranlar içerisindeki tüm bileşenlere erişim hakları ayarlanır.
Sistemdeki her kayıt öncelik ve gizlilik koduna sahiptir. Bilgilere erişim, gizlilik seviyesine göre kısıtlanır.
İşlemlerin önceliğini AviCenna yönetir.
Birden fazla şubeye sahip hastanelerin her şubesi ayrı ayrı tanımlanarak dağınık ve merkezi yapıda işletim
olanağı sağlanır. Çoklu şubeli hastanelerde ise verilerin konsolidasyonuna imkan verir.
AviCenna HBYS, uluslararası HL7 standardı ile hastane içerisindeki diğer yazılım ve donanımlarla
haberleşir. Tıp alanında uluslararası kabul görmüş standartları (ICD-10, SNOMED, ATC, GMDN, vb.)
destekler.
Hastanın hastaneye kabulünden taburcu olmasına kadar yürütülen süreçlerin tamamı AviCenna sistemi
tarafından otomasyon altına alınır.
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemi kapsamında yer alan medikal, finansal ve yönetimsel modüller ile
kurum içindeki tüm süreçlerin takip edilebilmesi sağlanmakta ve personelin omuzlarındaki yük hafifletilerek
kolay işletilebilir, takip edilebilir, verimli ve kârlı bir organizasyon için alt yapı sağlanmaktadır.
Hastane kaynaklarının daha verimli kullanılabildiği, hizmet kayıplarının en aza indirgendiği, kârlılığın
arttırılarak hastanenin mali açıdan geliştirilmesini sağlayan medikal, finansal ve yönetimsel modüllerin aynı
firma tarafından üretildiği ve tam entegre çalışarak bir çözüm olmaktadır.
AviCenna Sunucu işletim sistemi platformunda Windows, Linux, Unix desteğine sahiptir. Donanım
platformunda ise Itanium, Xeon ve RISC mimarideki işlemciler ile uyumlu çalışabilmektedir. Ayrıca çok dilli
yapı (multilanguage) ve farklı para (multicurrency) birimleri desteği bulunmaktadır.
Ülkemizde tedavi hizmeti sunan kamu, üniversite ve özel sektör bağlantısı bulunan her türlü kurum ve
kuruluşun ihtiyaçları doğrultusunda modüler ve parametrik bir yapıyla tasarlanan AviCenna, müşteri
isteklerine göre kolayca düzenlenebilmektedir.
Mevzuat değişiklikleri veya yeni uygulamalar en kısa sürede mevcut sisteme entegre edilmektedir.
U.Ü. SHMYO
27/103
DERS NOTLARI
PROGRAMIN KULLANILMASI VE MODÜLLER
1. Programa Nasıl Girilir?
Kullanıcılar AviCenna uygulaması başlayabilmek için masaüstünde tanımlanan AviCenna
kısayoluna çift tıklamalıdırlar. Karşımıza gelen ekranda öncelikle Kullanıcı Adı ve Şifresi
tanımlanması gerekmektedir. Sisteme bağlanabilmek için kullanıcıların bir kullanıcı adı ve
şifreye sahip olması gerekir. Kullanıcı adı ve şifreniz sistem sorumlusu tarafından
iletilecektir.
Resim 2.1: AviCenna Programı Hastane Bilgi Yönetim Sistemi Giriş Ekranı
2. AviCenna Standart Araç Çubuğu
1 Sorgu Gir: Sistemde kayıtlı verilerin kriterlerini belirlemek amacı ile ekranın boşaltılmasını sağlar, birden
fazla alanda sorgu girişi yapılabilir.
2 Önceki Kayıt: Bulunulan satırın üstündeki ilk kayıta geçmek amacı ile kullanılır.
3 Sonraki Kayıt: Bulunulan satırın altındaki ilk kayıta geçmek amacı ile kullanılır.
4 Önceki Blok: Bir önceki bloğa geçmek amacı ile kullanılır.
5 Sonraki Blok: Bir sonraki bloğa geçmek amacı ile kullanılır.
6 Kayıt Ekle: Sisteme yeni bir veri kaydı eklemek amacı ile kullanılır.
7 Kaydet: Yeni girilen bilgilerin ya da önceden girilmiş üzerinde değişiklik yapılacak bilgilerin sisteme
kaydedilmesi amacı ile kullanılır.
8 Kayıt Sil: Sistemde kayıtlı verilerin silinmesi amacı ile kullanılır.
9 Yardım Penceresi: İşlev tuşları ve hata mesajlarına erişmek amacı ile kullanılır.
10 Tuşları Göster: Hastane Yönetim Bilgi Sistemi içinde kullanılacak işlev tuşlarını görüntülemek amacı ile
kullanılır.
11 Yardım: İşlev tuşları ve hata mesajlarını görüntülemek amacı ile kullanılır.
12 Formdan Çıkış: Formdan çıkmak amacı ile kullanılır.
U.Ü. SHMYO
28/103
DERS NOTLARI
3. Menüde Yer Alan Komutlar ve İşlevleri
İşlem ( Kayıt İşle <F10>, Döküm, Temizle, Çıkış)
Bu seçenek altında yer alan komutlar uygulamaya yöneliktir, verilerin sisteme kaydedilmesi, bulunulan
kayıta ait tüm alanlardaki bilgilerin silinmesi, ekranda görüntülenen bilgilerin yazıcıdan alınması ve
ekrandan çıkılması işlemlerini içerir.
Sorgulama (Sorgu Gir <F7>, Sorgu Uygula <F8>, Sorgu İptal, Kayıt Sayısı)
Bu seçenek altında yer alan komutlar sistemdeki verilerin sorgulama kriterlerinin belirlenmesi, kriterlerin
iptali, bu tanımlar doğrultusunda listeleme ve kayıtların sayısını görüntüleme işlemlerini içerir.
Blok (Önceki, Sonraki, Temizle)
Bu seçenek altında yer alan komutlar girilen verilere ulaşım ve bloklar arası hareket kolaylığı sağlar.
Alan (Önceki, Sonraki, Temizle, Kopyala)
Bu seçenek altında yer alan komutlar girilen alanlara ulaşmayı sağlar. Temizle komutu ile seçilen alandaki
veriler temizlenir. Kopyalama komutu ile seçilen veriyi başka bir alana kopyalar.
Kayıt (Ekle<F6>, Sil<Shift+F6>, Önceki, Sonraki, Aşağı, Yukarı, Temizle, Kopyala)
Bu seçenek altında yer alan komutlar veri bazında kayıt eklenmesi, silinmesi, kopyalanması işlemlerine
yöneliktir.
Düzen (Kes Ctrl+X, Kopyala Ctrl+C, Yapıştır Ctrl+V, Edit)
Bu seçenek altında yer alan komutlar verilerin düzenlenmesini kesme, kopyalama, yapıştırma işlevlerini
içerir. Edit komutu ile bilgi girişi için alan açılır.
Yardım (Program Kullanma Klavuzu, Tuşlar, Liste, Hata Göster)
Bu seçenek altında yer alan komutlar, işlev tuşları ve hata mesajlarına erişim seçeneklerini içerir.
4. Kodlar (List) Tuşunun Kullanımı
Bu tuş yardımı ile sistem içinde kullanılan tüm kodlar ezberlenmek zorunda kalınmayacaktır. Ekranın sol alt
köşesindeki <List> yazısı size bulunduğunuz alanlarda F9 (Liste Alma) tuşunun kullanılıp
kullanılmayacağını gösterir.
Kodlu herhangi bir alan üzerindeyken daha önce tanımlamış olduğunuz bir kodu hatırlayamıyorsanız F9
(Liste Alma) tuşuna basabilirsiniz. Bu tuşa bastığınızda bir pencere açılacaktır. Bu pencere içinde Yukarı
ve Aşağı Ok tuşları ile hareket ederek istediğiniz kodu seçebilirsiniz. Eğer burada tanımlı kodlar çok fazla
ise Aşağı ve Yukarı Ok tuşları ile bulmak zor oluyorsa, Page Down tuşu ile sayfa sayfa aşağıya doğru
ilerleyerek bilgilere kolayca ulaşabilirsiniz. İstediğimiz bilgiye ulaştığınızda Enter tuşu ile bu bilgiyi
seçebilirsiniz. Seçtiğiniz bilgi otomatik olarak F9 (Liste Alma) tuşunu bastığınız ekrana taşınacaktır. Bilgileri
seçmekten vazgeçti iseniz Çıkış tuşunu kullanabiliriz.
5. AviCenna Programında Kullanılan Kısayol Tuşlarından Bazıları ve Görevleri
F3
F6
F7
F8
Hesap kapatma veya kapalı hesabı geri açma işlemi yaparken kullanılır.
Menü açar. Epikriz yazarken bölümler arasında geçiş yapar.
Ekranı boşaltır-temizler.
Hizmet ekleme penceresinde açık hesabın olup olmadığına bakılır. Hasta laboratuvar ve kabul
ekranında testleri kaydeder. Bilgi taraması yapılacağı zaman arama işlemi bu tuşla sonlandırılır.
F9
Açılabilir liste pencerelerini açar. Liste alma tuşudur.
F10
Kayıt işlemini yapar. Kaydet komutunu verir.
Alt+F4 Pencere kapatır. Ekrandan çıkmayı sağlar.
Shift+F5 Ekranı hizmet işlenebilir duruma getirir. Kursörü hizmet eklenecek yere getirir.
U.Ü. SHMYO
29/103
DERS NOTLARI
6. Programdan Nasıl Çıkılır?
Resim 2.2: AviCenna programı Klinik Bilgi Đşlem Sayfası Çıkış Đşlemi
Resim 2.3: AviCenna programı Klinik Bilgi Đşlem Sayfası Çıkış Đşlemi Uyarı Penceresi
Programdan çıkmak için bulunduğumuz ekranda bulunan ÇIKIŞ seçeneğine basarız. Çıkış seçeneğine
bastıktan sonra “Avicenna HBYS programından çıkmak istiyor musunuz?” şeklinde bir uyarı mesajı ile
karşılaşırsınız. Evet derseniz HBYS programından çıkmış olursunuz. HAYIR derseniz durum iptal edilir ve
programda kalırsınız.
NOT: Programda kullanılan kodlar ve tanımlamalar sistem yetkililerince yapıldığı için siz öğrencilerim için
bu işlemler ders notlarımıza dahil edilmemiştir.
Ayrıca ders uygulamaları ve çalışma alanımızı göz önüne alarak bir hastanın hastaneye ilk
başvurusundan çıkışına kadar olan temel dört aşama (randevu, poliklinik BİM, hasta yatış-klinik ve
çıkış süreci-raporlama işlemleri) dersimizin temelini oluşturmaktadır. Belirtilen konularla ilgili
işlemler ve örnekler sonraki bölümlerde anlatılmıştır.
U.Ü. SHMYO
30/103
DERS NOTLARI
BÖLÜM III
POLİKLİNİK RANDEVU SEKRETERLİĞİ HİZMETLERİ
Resim 3.1: Poliklinik Hasta Kabul Menüsü penceresi
Hastaneye müracaat eden hastalara muayene randevusu verilir, randevular iptal edilebilir veya tarihi
değiştirilebilir. Hastaları polikliniğe çağırmak üzere AviCenna’nın entegre çalıştığı elektronik hasta çağırma
ekranlarından faydalanılabilir.
Randevunun direkt müracaat yerinden veya telefon ile alınabilmesi mümkündür. Polikliniklere başvuran
hastaların poliklinik kabulü ve ilişki kesme işlemlerini yapmak mümkündür. Hasta muayene tarihleri iptal
edilebilmekte veya kaydırma yapılabilmektedir.
Hastaya muayene olabilmesi için bir poliklinik randevusu vermek, randevu takvimi oluşturmak ve poliklinik
muayenesini ücretlendirmek için kullanılır. Hemen muayeneye alınamayacak veya randevusu kendi adına
alınmayan hastaların randevuları ön kayıt üzerinde verilebilir.
U.Ü. SHMYO
31/103
DERS NOTLARI
Resim 3.2: Hasta Randevuları (Hasta Takip) penceresi
TANIMLAMA KODLARI-TİPLERİ:
Yeni Hasta (Y)
: Sistemde kayıtlı bir hasta eğer polikliniğimize ilk kez geliyorsa bu seçenek
belirtilir.
Kontrol (K)
: Muayene olan hastalardan doktoru tahlil ve tetkik isteyebilir. Böyle bir durumda
hastaya kontrol için hangi tarih verilmişse o tarihe, belirli bir gün verilmemişse
en uygun tarihi vermek gerekir.
Konsültasyon (V)
: Konsültasyon istenen hastaların durumlarının aciliyeti nedeniyle en erken tarihe
(bir hafta içinde) randevu verilmelidir. Ayrıca konsültasyonları, konsültasyon
defterine kaydetmemiz gerekir.
Sonuç (S)
: Yaptırdığı tahlil ve tetkikleri doktoruna göstermek için gelen hastalar için
kullanılır.
Özel Muayene (O)
: Mesai Dışı Muayene olarak adlandırılmaktadır. Ücret alımı ve makbuz kesimi
randevu verilirken değil, hasta muayeneye geldiği zaman yapılır. Özel muayene
olduğu işaretlenir ve özel muayene hizmeti veren hekimin alanına (genellikle
öğleden sonra) hasta kaydedilir.
Ön Kayıt (P)
: Herhangi bir kaydı bulunmayan ve telefonla veya bir başkası tarafından kendisi
adına randevu alınmışsa Ön Kayıt hastası olarak işleme alınır, randevuya
geldiğinde bilgileri sisteme girilir.
Resim 3.3: Hasta Kabul Tipleri ve Hasta Kabul Resimleri
U.Ü. SHMYO
32/103
DERS NOTLARI
A. PROTOKOL NUMARASI VERME ve ÖN KAYITLI HASTA RANDEVUSU
Avicenna programında Poliklinik Hasta Kabul Penceresinde HASTA RANDEVU menüsünden
- Hasta Randevuları komutu seçilir.
- Hasta Randevuları penceresi Poliklinik Hastaları
bölümünde hastanın istediği tarih ve saat üzerindeki
randevu satırında fare sol tuş ile çift tıklanır. Ya da ilgili
randevu saati seçilip “Randevu Kayıt İşlemleri” komutu
tıklanır.
- Karşımıza Randevu Kayıt İşlemleri penceresi gelir.
- Randevu kayıt işlemleri penceresinde poliklinik adı ve seans numarası otomatik çıkar.
- Hasta No/Ön Kayıt alanında iken (Ön Kayıt[F5]) komut düğmesi fare ile tıklanır veya klavyeden F5
kısayol tuşuna basılır.
Resim 3.5: Randevu Kayıt Đşlemleri penceresi
U.Ü. SHMYO
33/103
-
-
DERS NOTLARI
Açılan “Ön Kayıt” penceresine hastanın adı soyadı, T.C. kimlik numarası bilgileri girilerek F10 tuşuna
basılır. Resim 3.6
“Kayıt Bulunamadı” şeklindeki bilgilendirme iletişim penceresindeki “EVET” seçeneği tıklanır-onaylanır.
Sistem normal kayıt penceresine dönerek hastaya geçici bir protokol numarası verir.
Örnek Resim 3.7’de.
Resim 3.6: Randevu Ön Kayıt penceresi
Resim 3.7: Ön Kayıt Hastası Randevu penceresi
Not: Protokol numarası hasta randevu günü randevusuna geldiğinde sekreter tarafından çıkartılır.
- Doktor kodu yazılır (F9 menüden doktor kodu bulunur)
- Hasta Takip Kodu (P-Ön Kayıt Hastası) olarak girilir.
- F10 ile kaydedilir.
Hasta randevu günü ve saatinde muayeneye geldiğinde;
Hastanın protokol numarası sorulur. Hastanın daha önceden bir kaydı olup olmadığı kontrol edilir.
Bu kontrol için
Resim 3.8: Hasta Muayene Tarihleri Gözlem penceresi
U.Ü. SHMYO
34/103
DERS NOTLARI
- HASTA RANDEVU menüsü – “Hasta Randevuları” kayıt
penceresinde ilgili hasta ismi üzerinde çift tıklanır. (Resim 3.8)
Randevu Kayıt İşlemleri penceresinde (Resim 3.9)
“Hasta No/Ön Kayıt No” alanında iken F9 tuşuna basarak
“HASTA ARAMA” penceresi açılır. (Resim 3.10)
- Hasta Arama penceresinde hastanın adı ve soyadı yazılır. Arama
tercihleri belirlenir. Eğer hasta daha önce sistemde tanımlanmış ise
bilgileri çıkar. Eğer yoksa (Kayıt Bulunamadı) yazısı çıkar ve TAMAM
komut düğmesi tıklanır. Sistem otomatik olarak Ön Kayıt numarası
verilen bilgi girişi penceresine yönlendirir (Resim 3.11).
Resim 3.10: Hasta Arama Penceresi
Resim 3.9: Randevu Kayıt
Đşlemleri Penceresi
Resim 3.11: Hasta Bilgileri Giriş penceresi
-
-
Hasta Bilgileri Güncelleme penceresinde hastanın Cinsiyeti, Uyruğu, T.C. Kimlik Nosu, Doğum
Yeri, Doğum Tarihi, Kan Grubu, Kurumu (F9 tuşuna basılarak sistemde kayıtlı olan kurumlar
listelenir, ilgili kurum seçilip Enter tuşuna basılır), Adres ve Telefon bilgileri girilir. (Resim 3.11)
Hastanın detay bilgileri tanımlanacaksa Detay Bilgi seçeneği basılarak ilgili bilgiler doldurulur.
Bilgilerin sisteme kaydedilmesi için F10 kısayol tuşu (veya KAYDET Komut düğmesi tıklanarak)
basıldığında “Yapılan işlemin sisteme kaydedilmesini ister misiniz?” mesajı ekrana gelir.
“Evet” seçeneğine basıldığında bilgiler kaydedilir ve
Sistem hasta için otomatik olarak (8 haneli) Hasta Protokol Numarası üretip ilgili alanda
görüntülenir. (Resim 3.12)
U.Ü. SHMYO
35/103
DERS NOTLARI
Resim 3.12: Hasta Protokol Numarası Tahsis görüntüsü
-
-
“Hayır” seçeneğine basılırsa yapılan işlem sisteme kaydedilmez, “İptal” seçeneğine basılırsa
bilgiler aynen ekranda kalır, bilgiler silinmez veya kayıt işlemi yapılmaz.
Hastanın adı ve soyadı ile bilgisayar sistemi tarafından hastaya tahsis edilen bilgisayar protokol
numarası (diğer adı Sarı Kart Numarası) hastalara verilmek üzere hazırlanmış olan Sarı Kart’a
yazılır ve hastaya verilir.
Hastaya Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğünde bundan
sonraki işlemlerinde bu kart numarası ile işlem yapılacağı-yaptıracağı hatırlatılır.
- Eğer kaydedilen hasta bilgilerine (HASTA ARAMA) penceresinde rastlanırsa, hastanın daha önce
sisteme kaydedilmiş olduğu anlaşılır, eğer kayıt bilgileri görüntülenecek veya güncellenecekse “Kayıt
Bulundu Dön-F10” seçeneğine basılarak (Resim 3.13) “Hasta Bilgileri Giriş” ekranına ulaşılır. Hasta
bilgileri doğruysa ekrandan çıkılıp kabul işlemine/kayıt işlemine geçilir.
Resim 3.13: Hasta Arama-Hasta Bilgileri penceresi (arama kriterlerine göre hasta bulunmuş ise)
U.Ü. SHMYO
36/103
DERS NOTLARI
B. RANDEVU VERME
İŞLEM:
- Avicenna programı Poliklinik Hasta Kabul Menüsü
ekranında HASTA RANDEVU menüsü açılır.
- Hasta Randevuları seçeneği seçilir.
- Karşımıza gelen Hasta Randevuları penceresinde
genel olarak üç bölüm bulunmaktadır. (Resim 3.14)
+ Solda “Hasta Takip” penceresinde Poliklinik Hastaları/Yatan Hasta, Poliklinik/Klinik, Takvim ve Tarih
bölümleri vardır.
+ Sağ üst ekranda Poliklinik Hastaları alanında Poliklinikler ayrılmış olup satır satır randevu saat
aralıkları ve randevulu hastalar listelenir.
+ Alt bölümde ise Açıklayıcı bilgiler ve Komut düğmeleri yer almaktadır.
-
Randevu için gelen veya telefonla arayan hastanın hasta protokol numarası öğrenilir.
-
Hastanın istediği veya uygun olan tarih takvimden işaretlenir-seçilir.
-
Sağ bölümdeki Poliklinik Hastaları bölümünde randevu saatleri listesinde hasta için uygun randevu
saati satırı üzerinde (fare sol tuş ile) çift tıklanarak “Randevu Kayıt İşlemleri” penceresi açılır.
U.Ü. SHMYO
37/103
DERS NOTLARI
-
Randevu Kayıt İşlemleri penceresinde seçilen poliklinik kodu ve seans numarası otomatik çıkar.
Hasta No/Ön Kayıt alanına hasta protokol numarası girilir. (Resim 3.15)
Doktor Kodu alanına ilgili poliklinik doktoru F9 ile seçilir veya kodu yazılır.
Resim 3.16: Doktor Arama listesi ve Hasta Takip Kodu listesi
-
-
Hasta Takip Kodu alanına Kontrol için K, Ön Kayıt ise P, Sonuç için geldiyse S, Konsültasyon için V
ve Yeni hasta ise Y seçilir, yazılır.
Muayene süresi için belirlenmiş 10-25-30 dakika girilir (veya sistemde tanımlanmışsa otomatik
olarak süre çıkar) Hasta randevusunu kaydedebilmek için muayene süresinin mutlaka girilmesi
gerekir.
Girilen bilgileri kaydetmek için F10 tuşuna basılır. (Resim 3.15)
Randevu verdikten sonra “Randevu veren ve Randevu Sayısı” bilgileri değişir. Buna bakılır.
Randevunun verildiği tarih ve saat, randevu bilgilendirme kağıdına yazılarak hastaya verilir.
Günlük randevuların verildiği işlem penceresine dönmek için ALT+F4 tuşuna basılır veya
pencerenin sağ üst köşesinde yer alan Çıkış komut düğmesi fare ile tıklanır.
Not: Randevu işlemi tamamlandığında Hasta Randevuları penceresinde ilgili tarih ve saat satırında
hastanın adı ve soyadı ile yanında (Yeni Hasta), (Kontrol), (Ön Kayıt Hastası), (Sonuç) şeklinde açıklayıcı
bilgi yer alır. (Resim 3.14)
U.Ü. SHMYO
38/103
DERS NOTLARI
Araya Randevu Verme İşlemi:
Randevu aralıkları sistemde belirli aralıklarla tanımlanmıştır. Ancak önemli durumlarda araya girerek
randevu düzenlenebilir.
Bu işlem iki türlü yapılabilir:
İşlem seçeneği 1:
“Hasta Randevuları” penceresinde randevu tarihi sol bölümdeki takvimden seçilir ve ilgili poliklinik
alanında saat olarak da belirlediğimiz en yakın hastanın ismi üzerinde fare ile çift tıklarız.
(Resim 3.17) - (1)
1
Karşımıza gelen “Randevu Kayıt İşlemleri” penceresinde hastanın bilgileri karşımıza gelir.
(Resim 3.18)
2
3
U.Ü. SHMYO
39/103
DERS NOTLARI
İşlemimiz bu hasta ile ilgili olmadığından “ÇIKIŞ” butonunu
tıklar, çıkarız. (veya F7 ile ekranı boşaltırız) (Resim 3.18) (2)
Sayfadaki alanlar boş iken sağ üst tarafta yer alan
“ARAYA RANDEVU ALMA” komut butonu tıklanır (veya
randevu saati kutucuğunda fare çift tıklanır). (Resim 3.18) (3)
4
Saat dilimine uygun saat (10:43 ya da 16:14 gibi) yazılır.
Enter tuşuna basılır. (Resim 3.19) - (4)
Resim 3.19: Araya randevu verme
F10 tuşu ile kaydedilir.
İşlem seçeneği 2:
1- “Hasta Randevuları” penceresinde belirlediğimiz en yakın hastanın ismi üzerinde fare ile çift tıklarız.
2- Karşımıza gelen “Randevu Kayıt İşlemleri” penceresinde hastanın bilgileri karşımıza gelir. (Resim 3.18)
3- Sol üst köşedeki Poliklinik ismi-kısaltması yazan alan tıklanır ve işlem için komut satırları aktif hale gelir.
Resim 3.20: Randevu Kayıt Đşlemleri Penceresinde Araya Randevu Alma Đşlem Adımları
4- “Araya Randevu Alma” komut düğmesi tıklanır. (Resim 3.20)
5- “Araya Girilecek Saat” penceresine uygun olan saat (örneğin 16:35 gibi) yazılır. Enter tuşuna basılır.
6- F10-Kaydet tuşu ile kaydedilir. (Resim 3.21)
Resim 3.21: Araya Randevu Alma işlem penceresi
Not: Bu şekilde araya randevu verme işlemi daha çok KONTROL veya KONSÜLTASYON randevularında
yapılır.
U.Ü. SHMYO
40/103
DERS NOTLARI
B. RANDEVU İPTAL ETME
Bazı durumlarda hastalara verilen randevular iptal edilebilir.
Bunun için HASTA RANDEVU – Hasta Randevuları işlem penceresinde randevusu iptal edilecek hastanın
ismi üzerinde fare sol tuş iki kere tıklanır.
Karşımıza randevusu iptal edilmesi istenen hastanın Randevu Kayıt İşlemleri penceresi gelir. (Resim 3.22)
Bu pencerenin sol alt kısmında yer alan (Randevu İptal) komut butonu ile (Randevu İptal Nedeni) bilgi
alanları kullanılır.
Resim 3.23: Randevu Đptal Nedeni Seçenekleri penceresi
Sol alt köşedeki iptal nedeninin üzerine gelinerek F9 tuşuna
basılarak ekrana gelen (İptal Nedeni Penceresinden) iptal
nedeni seçilir (Resim 3.23)
“Randevununun iptal edilmesini istiyor musunuz?” uyarısına
“Evet” onaylanır.
Hastanın randevusu iptal edilmiş olur. Randevu Kayıt İşlemleri penceresindeki bilgiler boşalır.
U.Ü. SHMYO
41/103
DERS NOTLARI
C. HASTA ARAMA
HASTA KAYIT KABUL Menüsü
Hasta Faturaları Gözlem seçeneği seçilir. (1)
Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresinde
Randevu&Muayene Gözlem komutu verilir. (2)
1
2
3
4
Hasta Muayene Tarihleri penceresinde Hasta No alanında iken F9 tuşuna basılır (Hasta Arama). (3)
Hasta arama penceresinde hastanın adı, soyadı, baba adı, anne adı ve hatta T.C. Kimlik no yazılır
ve Tamam komut düğmesi tıklanır. (4)
5
Aranan hasta ile ilgili isimlerin listelendiği pencere karşımıza gelir. Eğer aradığımız hasta bu listede
varsa bilgi kontrolü yapılarak Hasta No.su öğrenilir. Yapacağımız işlem için örneğin hasta no.su
veya T.C. kimlik no.su not edilerek bir sonraki işleme geçilir. (5)
Resim 3.24: Hasta Arama Đşlemi pencereleri ekran görüntüleri (birleşik)
U.Ü. SHMYO
42/103
DERS NOTLARI
D. HASTA BİLGİLERİNİ GÜNCELLEME
- HASTA RANDEVU menüsünden – Hasta Randevuları komutu verilir.
- Karşımıza gelen Hasta Takip penceresinin sol alt kısmında yer alan “Hasta Kayıt Güncelleme” komut
butonuna tıklanır.
Resim 3.25: Hasta Randevuları penceresinde Hasta Kayıt Güncelleme komutu
- Hasta Bilgileri Güncelleme
penceresinde Hasta no girilip
Enter’a basıldıktan sonra ilgili
bilgiler güncellenir. F10 kısayol
tuşu ile kaydedilir.
Resim 3.26: Hasta Bilgileri
Güncelleme penceresi
- Ayrıca Randevu Kayıt İşlemleri ekranında iken Hasta Adı Soyadı yazan satırın sağ tarafındaki üç nokta
işareti olan buton tıklanarak Bilgi Güncelleme penceresi açılır. İlgili bilgiler girilerek-düzeltilerek Kaydet
komut düğmesi tıklanır veya F10 kısayol tuşu ile kaydedilir.
Resim 3.27: Hasta Bilgileri Güncelleme penceresi (kısayol seçeneği)
U.Ü. SHMYO
43/103
DERS NOTLARI
BÖLÜM IV
POLİKLİNİK BİLGİ İŞLEM HİZMETLERİ
Resim 4.1: Poliklinik Hasta Kabul Menüsü ekran görüntüsü
AviCenna’nın gelişmiş form tanımlama aracını kullanarak istenilen teferruatta anemnez
formları tanımlanabilir. Her klinik, anabilim dalı, hastalık grubu ve doktor için ayrı ayrı
anemnez formları tanımlanabilir. Muayene edilen hastalar için ICD-10 standardında birden
fazla ön tanı ve kesin tanı girilebilir.
Muayene edilen hastaya yapılması istenen diğer işlemlerin (laboratuvar testleri, röntgen,
ultrason, doppler, tomografi, MR, skopi, patoloji, konsültasyon) istemi AviCenna’dan
yapılabilir. Yapılan tüm işlemlerin sonuçları aynı şekilde AviCenna’dan görülebilir. Muayene
edilen bir hastanın tüm bilgileri aynı ekran üzerinde görülebilir. Aynı polikliniğe daha sonra
kontrol amaçlı tekrar gelen hastanın daha önceki bilgilerine kolaylıkla erişilebilir.
Muayene edilen hastalarla ilgili poliklinik defteri dökümü alınabilir, yapılan muayenelerin
doktorlara, polikliniklere, anabilim dallarına göre istatistikleri yapılabilir. Hastalara verilen
istirahat raporu, ilaç kullanım raporu, sağlık kurul raporu gibi raporlar tek bir tuşla
oluşturulabilir.
U.Ü. SHMYO
44/103
DERS NOTLARI
A. HASTA KAYIT KABUL
Hasta Faturaları Gözlem Menüsü
Daha önce Hasta Kayıt ekranı aracılığıyla kaydedilen hastaların hizmet girişlerinin yapılabilmesi için (tetkik
ve tahlili olan hastaların provizyonlu açılışlarında), hastanedeki bölümlere kabul işlemi yapılarak talep
açılması, açık olan talep bilgilerinin değiştirilmesi ve sorgulanması amacıyla kullanılır. Hasta muayene
gününden önce (randevu gününden önce) gelip doktorunun istediği tahlil, tetkik veya testleri yaptırmak
istediğinde bu alandan hesabı açılır.
25.11.2013 tarihinden itibaren Polikinlik Randevu sekreterlik menüsü (Hasta Randevuları) ve Polikinlik Bilgi
İşlem Hizmetleri (Hasta Kayıt Kabul) menüsü birleştirilmiştir. Önceden tek kullanıcı adı ile tek bir menüye
girilebiliyordu. 25.11.2013 tarihinden itibaren Poliklinik Randevu Sekreteri ve Bilgi İşlem Sekreteri iki
menüyü de kullanmaktadır.
Not: Emekli Sandığı Çalışanı ve Yeşil Kartlılarda sevk kapatma süresi 21. gün, diğerlerinde 11. gün
hesaplar kapatılır.
Hasta, Bilgi İşlem Sekreterliğine ya da Randevu Sekreterliğine geldiği zaman randevusu olup olmadığı,
muayeneye mi yoksa kontrole mi geldiği sorularak öğrenilir. Randevusu varsa Hasta Protokol No.su
öğrenilerek işleme başlanır. Randevusu olan hastaların muayene işlemleri için Hasta Kayıt Kabul
Menüsünü altında yer alan Hasta Fatura Gözlem seçeneği seçilir. Karşımıza gelen ekranın alt bölümünde
bulunan Randevu & Muayene Gözlem komut butonu kullanılır.
a. Randevu&Muayene Gözlem:
Resim 4.2: Poliklinik Hasta Kabul- Hasta Bazında Talep Sorgulama ekran görüntüsü
Hasta Bazında Talep Sorgulama ekranı ile
- Hastanın kişisel bilgileri (doğum tarihi, cinsiyeti vb.)
- Hastanın bağlı olduğu kurumu, anlaşma kodu, provizyon türü ve no.su
- Hastanın yatış ve çıkış tarihleri,
- Hastanın başvuru nedenleri, yatış süreleri,
- Daha önceki başvuruları ve muayene olduğu bölümler,
- Hastanın ödeme bilgileri, hizmet detayları, talep detayları, fatura ve tahsilat bilgileri,
- Hastanın ayaktan veya yatan taleplerinin fatura edilip edilmediği bilgilerine ulaşılabilir.
- Hastanın kuruma kabulü,
- Hesabının açılması, kapatılması,
- Hastanın randevusuna gelişi-kabulü, ücretlendirme, provizyonu alma,
- Hizmetlerinin eklenmesi, silinmesi,
- Kurumunun ve statüsünün değiştirilmesi vb. işlemler yapılabilir.
U.Ü. SHMYO
45/103
DERS NOTLARI
Resim 4.3: Hasta Muayene Tarihleri Gözlem ekranları görüntüleri
Randevusu olan hastalar muayeneye geldikleri zaman kendilerinden sarı kart (protokol) numarası istenir.
Randevuların listelendiği pencerede ilgili randevunun üzerinde iken “Randevu Kayıt[F3]” komut butonuna
basılarak Randevu Kayıt İşlemleri sayfası açılır.
Resim 4.4: Poliklinik Randevu Kayıt Đşlemleri Penceresi
U.Ü. SHMYO
46/103
DERS NOTLARI
- Randevu Kayıt işlemleri penceresi (Resim 4.4) ekrana gelir.
- Poliklinik Kodu ve Seansı, Hasta No alanında hasta no.su ve adı soyadı otomatik çıkar.
- Doktor Kodu alanına doktorun kodu girilir. (Doktor kodu bilinmiyorsa F9 tuşu ile seçilir)
- Hasta Takip Kodu (örneğin Yeni Hasta – Y) girilir.
- Tarih onaylanır.
- (Randevu Ücretlendirme [F1]) komut düğmesine basılır veya Randevu Ücretlendirme komut satırına
kadar Enter tuşuna basılır.
Resim 4.5: Randevu Ücretlendirme penceresi ekran görüntüsü
- Randevu ücretlendirme penceresinde (Resim 4.5) hastanın kurum kodu öğrenilerek güvencesine
göre kodlar (6000 – 7000 – 8000) girilir.
- Anlaşma kodu girilir (0003 SUT – 0005 BUT); F9’dan da seçilebilir.
- Ücret alanı PO- PO0070 (Poliklinik Normal Muayene Ücreti) şeklinde tanımlıdır.
- Kabul tipi alanı hastanın işlem durumuna göre seçilir.(R-Normal Muayene)
- Kurum hastaları için alanında hastanın sevk evrak no bilgileri (0) sıfır olarak doldurulur ve Kaydet
komut düğmesi tıklanır ya da F10 kısayol tuşuna basılır.
- Karşımıza GSS provizyon talep formu çıkar (Resim 4.6).
KURUM KODLARI
6000- Emekli Sandığı
7000- Sosyal Sigortalar Kurumu
8000- Bağ-Kur
5027- Yeşil Kart
0001- Ücretli
5002- 18 Yaş Altı Çocuklar
5003- Đsteğe Bağlı Sigortalılar
5004- Oturma Đzni Olan Yabancılar
7001- 65 Yaş üstü aylık alanlar
6008- Resmî Kurum Çalışanı
Resim 4.6: Provizyon ekranı penceresi
U.Ü. SHMYO
47/103
DERS NOTLARI
- GSS provizyon talep formunda hastanın TC kimlik numarası otomatik olarak çıkar.
- Sigortalı Türü ve yakınlık kodu mutlaka girilir. Diğer bilgiler kontrol edildikten sonra (Provizyon İptal
Et&Provizyon Al - F10) komut satırına tıklanır.
- Provizyona yanıt beklenir.
- NOT: GSS provizyon talep formunda da uyarı penceresinde devredilen kurum aynı olmalıdır.
- Provizyon alındığında provizyon penceresinde provizyon bilgi penceresinde çıkan TAMAM komutu
tıklanır ve provizyon alma işlemi tamamlanarak geri dönülür.
HASTA TAKĐP KODU “K” KONTROL HASTASI VEYA “S” SONUÇ HASTASI ise;
ÖNEMLĐ NOT: Hasta takip kodu Y-YENĐ HASTA olan hastalar için ücretlendirme PO-PO0070
otomatik olarak tanımlanmakta ve ücreti sistem tarafından kaydedilmektedir. Ancak;
K-Kontrol hastası veya S-Sonuç hastası olanlar için Poliklinik Muayene Ücreti olan 15.50 TL
(2013-2014 yılı için) HĐZMET EKLEME işlemi ile hastanın hesabına eklenmesi-işlenmesi
gerekmektedir. Hizmet Ekleme işlemi bir sonraki konuda açıklanacaktır.
(HASTA GELDİ) İŞLEMİNİN YAPILMASI – Hasta bilgisinin doktor randevu listesine aktarılması
- Hasta Muayene Tarihleri/Gözlem penceresinde isek ilgili randevu satırının üzerinde iken sol alt köşedeki
“Randevu Kayıt [F3]” komut satırı tıklanır veya F3 kısayol tuşuna basılır.
- Randevu Kayıt işlemleri penceresinde isek “Hasta Geliş Bilgileri[F6]” komut satırı tıklanır ya da F6 kısa
yol tuşuna basılarak (HASTA GELDİ) işaretlenir.
- Hasta Poliklinik Kabul İşlemleri penceresinde ikinci grupta yer alan “Hastanın Geliş Kodu” açılır ve (Hasta
Geldi) tercihi seçilir.
- Talep alanında ise F9 tuşuna basarak hastanın talepleri görülür ve ilgili talep seçilir.
- Enter tuşuna basıldıktan sonra ilgili talep kabul işlemleri penceresine aktarılır.
- F10 Kaydet tuşu ile işlem tamamlanır.
Resim 4.7: Hasta Muayene Tarihleri penceresi
U.Ü. SHMYO
48/103
DERS NOTLARI
Örnek-1
Resim 4.8: Randevu Kayıt Đşlemleri ve Hasta Poliklinik Kabul Đşlemleri penceresi görüntüleri
Resim 4.9: Hasta Talep Ekranı penceresi
Örnek-2
Resim 4.10: Hasta Poliklinik Kabul Đşlemleri ve Talep Ekranı penceresi ekran görüntüsü
U.Ü. SHMYO
49/103
DERS NOTLARI
b. Hasta Kabul:
HASTA KAYIT KABUL menüsü Hasta Fatura Gözlem seçeneği ile “Hasta Bazında Talep Sorgulama”
ekranına ulaşılır.
Hesap açtırarak işlem yaptırmak isteyen (laboratuvar tetkikleri, görüntüleme istekleri, konsültasyon
hizmetleri vb.) hastalar için kullanılan menü seçeneğidir. Kısacası bu seçenek ile hasta hesabı açılır.
Not: Hastanın durumunu Randevu&Muayene Gözlem penceresinde V-Konsültasyon hastası olarak
gördüğümüzde Hasta Muayene Tarihleri gözlem penceresinden çıkarak Hasta Bazında Talep Sorgulama
penceresinde HAS.KABUL komut düğmesi ile hesap açma işlemine başlarız. Karşımıza aşağıdaki pencere
gelir.
Resim 4.12: Poliklinik Hasta Kabul ekran görüntüsü
U.Ü. SHMYO
50/103
DERS NOTLARI
İŞLEM:
- Ekrana gelen Hasta Fatura Kabul penceresinde Hasta No alanına hastanın sarı kart (protokol)
numarası girilir. (Resim 4.13)
- Kurum kodu alanına bağlı olduğu güvenlik kurumuna göre 6000, 7000, 8000 girilir.
- Protokol Tipi “Ayaktan” seçilir. Yatış yapılacak hastalara bu bölümde “Yatan” seçilmesi gerekir.
Ayrıca Günübirlik hücresi için “Hayır” veya “Evet” tercihlerinden biri hastanın tedavisine göre
seçilmelidir.
- Kabul Yeri alanında F9 tuşuna basılarak (KBB), (PRSC) gibi poliklinik kodu girilir.
- Kabul Şekli “R” Normal Muayene seçilir.
- Doktor Kodu girilir (F9 ile menüden seçerek)
- “Sadece Kurum Hastaları İçin” alanında Sicil No/Tahsis No, Sevk Evrak No, Karne No alan
bilgileri 0/Sıfır olarak girilir.
- F10 tuşuna basılarak kaydedilir.
- Daha sonra Provizyon isteme penceresine geçilir. (Resim 4.14)
- Provizyon isteme penceresinde tahsis no ve karne no silinir, Sigortalı türü seçilir ve tekrar F10
tuşuna ya da “Provizyon İtal Et & Provizyon Al [F10] komut satırına basılarak provizyon yanıtı
beklenir.
Resim 4.13: Hasta Kabul penceresi (Bilgi girilmiş şekli)
U.Ü. SHMYO
51/103
DERS NOTLARI
Resim 4.14: Hasta Kabul işleminde provizyon penceresi
Resim 4.15: Hasta Kabul işleminde provizyon onay penceresi
-
Provizyon ve tahakkuk no alındıktan sonra pencere kapanır.
Son işlem olarak “Hizmet Ekleme, Silme komutu [F4],” ile hasta için yapılan hizmetler, poliklinik
deposundan kullanılan enjektör, ilaç vb. için hizmet eklenir ve PO 0070 Poliklinik ücreti hastanın
hesabına işlenir.
Resim 4.16: Hasta Kabul işleminde kullanılan F9 menü (kabul yeri-şekli-tipi) pencereleri
NOT: Kayıtlı bir hastanın kurum kodunu bulamıyorsak öğrenmek için Hasta Kabul penceresinde Hasta No
alanına hasta no girip Enter tuşuna basılır. F7 tuşuna basılarak ekran temizlenir. Hasta No alanına tekrar
Hasta No girip F8 tuşuna bastığımızda hastanın eski işlem penceresi ekrana gelir. Bu pencereden kurum
kodunu öğrenebiliriz.
U.Ü. SHMYO
52/103
DERS NOTLARI
YEŞİL KARTLI HASTALARIN HASTA KABUL (PROVİZYON) İŞLEMLERİ
- Öncelikle hastadan kimlik fotokopisi ve Hasta Sevk Belgesi istenir.
- HASTA KAYIT KABUL Menüsü- Hasta Faturaları Gözlem seçeneği seçildikten sonra,
- Açılan Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresinde;
1) Randevu&Muayene Gözlem komut düğmesi tıklanarak “Hasta Muayene Tarihleri” penceresine ulaşılır.
2) Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
3) Pencere içinde ilgili randevu bilgi satırı üzerine gelinir ve pencerenin sol alt köşesinde yer alan (Randevu
Kayıt [F3]) komut düğmesi tıklanır veya direkt F3 tuşuna basılır. (Eğer Hasta Muayene Tarihleri
penceresinde Hasta No alanı boş iken F3-Randevu Kayıt komut düğmesine basılarak Randevu kayıt
işlemleri penceresine geçilmişse bu durumda Randevu Kayıt İşlemleri penceresinde Hasta No, Doktor
Kodu ve Hasta Takip Kodu el ile girilmelidir.)
Resim 4.17: Hasta Muayene Tarihleri Gözlem penceresi boş ekran görüntüsü
4) Randevu Kayıt İşlemleri
penceresinde Hasta No, Doktor
kodu ve Hasta Takip Kodu
(Örneğin R-Normal Muayene)
otomatik olarak çıkar. Enter ile
buraları geçerek alttaki (Randevu
Ücretlendirme [F1]) komut satırı
onaylanır/seçilir.
Resim 4.18: Randevu Kayıt Đşlemleri penceresi görüntüsü
U.Ü. SHMYO
53/103
DERS NOTLARI
5) Randevu Ücretlendirme penceresinde:
Resim 4.19: Yeşil Kartlı Hastanın Randevu Ücretlendirme penceresi ekran görüntüsü
Hastanın Kurumu bir kez daha sorularak ilgili kod girilir: 5027 (Yeşil Kartlı hasta kodu) olarak girilir.
Kurum koduna göre Anlaşma Kodu (0005) girilir.
Kabul Tipi (örneğin R – Normal Muayene) girilir.
Doktor kodu girilir veya F9 kısayol tuşu ile listeden seçilir.
Sicil No, Sevk Evrak ve Karne No alanları (0-Sıfır) ile doldurulur.
Kaydet komut butonu tıklanır veya F10 kısayol tuşuna basılır.
6) Karşımıza gelen Gss Provizyon Talep Formu penceresinde:
Resim 4.20: Provizyon onay penceresi işlem görüntüsü
U.Ü. SHMYO
54/103
DERS NOTLARI
- Provizyon penceresinde önce aktif olan “Yeşil Kart Kontrolü Pasif” tiki/onayı kaldırılır.
- Daha sonra “Yk Sevk Göster” butonuna basılır, onaylanır.
- Hastanın adli geçmiş bilgileri kontrol edilir.
- Sigortalı Türü “Çalışan” bilgisi “Diğer” olarak değiştirilir.
- Provizyon İptal Et & Provizyon Al [F10] komut satırı tıklanır veya Enter’lanır.
- Provizyon alındığında Ücretlendirme İşlemi Tamamlandı uyarısında hastanın kurumu kontrol edilir
(kurum kodu 27 olması gerekir) ve “Tamam” tıklanır.
Resim 4.21: Yeşil Kartlı hastanın Adli Geçmiş Bilgileri ekran görüntüsü
Yk Sevk Göster butonuna basınca hastanın sevk bilgileri görünür. Kontrolü yapılır. (Üstteki ekran)
Resim 4.22: Yeşil Kartlı hastanın tamamlanan provizyon işlem penceresi
U.Ü. SHMYO
55/103
DERS NOTLARI
c. Hizmet Ekleme:
Bu bölüm hastaya yapılması istenen bölümün hizmet kodlu tetkik isteklerinin işlendiği bölümdür. Hastanın
açık olan sevkine hastaya yapılması istenen hizmetlerin (tetkik, laboratuvar, röntgen, pansuman vb.)
işlenmesi için kullanılır. Ayrıca hastanın muayene ücreti bu bölümden işlenir.
HASTA KAYIT KABUL menüsü Hasta Faturaları Gözlem seçeneği ile “Hasta Bazında Talep Sorgulama”
ekranına ulaşılır.
Resim 4.24: Hizmet Ekleme işlem penceresi
U.Ü. SHMYO
56/103
DERS NOTLARI
Resim 4.25: Hizmet Ekleme işlemi boş ekran görüntüsü
Hizmet Ekleme İşlem Seçenekleri:
a) HASTA KAYIT KABUL menüsü, Hasta Faturaları Gözlem seçeneği ve
b) Randevu Kayıt İşlemleri penceresinde Hizmet Ekleme [F8] işlem penceresi ile işlem yapılır.
İŞLEM:
- Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
- Talep No, Talep Tarihi, Kurum, Doktor Kabul Yeri ve Yatış Tarihi gibi bilgi alanları Hasta No yazdıktan
sonra otomatik olarak çıkar (Gri renk tonundadır).
- Hizmet Tarihi alanı (o günün tarihi) kabul edilerek ENTER ile kabul edilerek diğer sütuna geçilir.
Gerekirse buradan tarih değiştirilerek önceki günlere ait işlem yapılabilir.
- “Hizmet Kodu ve Açıklaması” alanına doktor tarafından işlenmiş-işaretlenmiş hizmet formundaki kodlar
girilir.
Örneğin:
Normal poliklinik muayene ücreti işlenecekse Kodu PO PO0070,
yatak (günübirlik) işlenecekse YT YT0110,
Konsültasyon işlenecekse PO PO0010 olarak işlenir.
Mesai Dışı Ücreti işlenecekse MD
- Talep Eden ve Yapan Servis bölümleri F9 menüden seçilerek doldurulur. Adet bilgisi girilir.
- Talep eden Doktor ve Yapan doktor tanımlamaları (F9 ile listeden seçilir) yapılır.
- F10 tuşu ile kaydedilir. (Resim 4.25)
Resim 4.26: Hizmet Ekleme penceresi (Normal Muayene Ücreti ve Günübirlik Yatak Ücreti işleme)
NOT: Açılan her hesapta mutlaka poliklinik muayene ücreti olmalıdır. Bu sebeple 0 TL olan Kontrol ve
Sonuç hastalarında bu ücretlendirme işlemi manuel olarak yapılmalıdır. (Şekil 4.26 – üstteki pencere)
U.Ü. SHMYO
57/103
DERS NOTLARI
Resim 4.27: Hizmet Ekleme penceresi (bilgi işlenmiş şekli)
Resim 4.28: Hizmetler Penceresi
Not: Hizmet Ekleme işleminde Kabul Yeri ve Tarih’e dikkat edilmelidir. Hesabın nereden açık olduğu çok
önemlidir. (Resim 4.29)
Resim 4.29: Hizmet Ekleme penceresinde Talep Seçme işlemi ve ekran görüntüsü
Not: Hastanın birden fazla açık talebi varsa ilgili talebin üzerinde “Tamam [F10]” tuşuna basarak ilgili olan
talep hesabına hizmetler eklenir. (Resim 4.29)
U.Ü. SHMYO
58/103
DERS NOTLARI
MESAİ DIŞI MUAYENE İŞLEMİ ÜCRETLENDİRMESİ VE HİZMET EKLEME İŞLEME
- HASTA KAYIT KABUL Menüsü- Hasta Faturaları Gözlem seçeneği seçildikten sonra,
- Açılan Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresinde;
a) Randevu&Muayene Gözlem komut düğmesi tıklanarak “Hasta Muayene Tarihleri” penceresine ulaşılır.
b) Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
c) Pencere içinde ilgili randevu bilgi satırı üzerine gelinir ve pencerenin sol alt köşesinde yer alan (Randevu
Kayıt [F3]) komut düğmesi tıklanır veya direkt F3 tuşuna basılır. (Eğer Hasta Muayene Tarihleri
penceresinde Hasta No alanı boş iken F3-Randevu Kayıt komut düğmesine basılarak Randevu kayıt
işlemleri penceresine geçilmişse bu durumda Randevu Kayıt İşlemleri penceresinde Hasta No, Doktor
Kodu ve Hasta Takip Kodu el ile girilmelidir.)
Resim 4.30: Hasta Muayene Tarihleri penceresi ekran görüntüsü
Resim 4.31: Özel Randevu Randevu Kayıt Đşlemleri penceresi ekran görüntüsü
d) Randevu Kayıt İşlemleri penceresinde Hasta No, Doktor kodu ve Hasta Takip Kodu (O-Mesai Dışı
Muayene) otomatik olarak çıkar. Tarih onaylanır.
Enter ile buraları geçerek alt bölgedeki “Randevu Ücretlendirme [F1]” komut satırı onaylanır. Dosya istek
uyarı penceresinde (Hayır) seçeneği tıklanır.
U.Ü. SHMYO
59/103
DERS NOTLARI
e) Randevu Ücretlendirme
penceresinde:
Hastanın Kurumu bir kez daha sorularak
ilgili kod girilir:
Örneğin 6000-7000-8000 vb.
Kurum koduna göre Anlaşma Kodu
(0003 veya 0005) girilir.
Kabul Tipi (O – Özel Muayene) girilir.
Doktor kodu girilir veya F9 kısayol tuşu
ile listeden seçilir.
Mesai Dışı seçeneği işaretlenir.
Sicil No, Sevk Evrak ve Karne No
alanları (0-Sıfır) ile doldurulur.
Kaydet komut butonu tıklanır veya F10
kısayol tuşuna basılır.
Resim 4.32: Özel Randevu Randevu Ücretlendirme penceresi
f) Karşımıza gelen Gss Provizyon Talep Formu penceresinde:
- Provizyon İptal Et & Provizyon Al [F10] komut satırı tıklanır veya
Enter’lanır.
- Provizyon alındığında Ücretlendirme İşlemi Tamamlandı uyarısına
“Tamam” tıklanır.
- F8 ile hastanın taleplerine
girilir,
hastanın
ödeme
tutarına bakılarak tutarı
yatırması
için
vezneye
yönlendirilir.
Resim 4.33:
Hasta Taleplerini Görme
Đşlem penceresi
U.Ü. SHMYO
60/103
DERS NOTLARI
Resim 4.34: Hizmet Ekleme penceresi (Mesai Dışı Öğretim Üyesi Ücreti işlenmiş şekli)
Hizmet Kodu bölümüne MD yazıp F9
tuşuna bastığımızda Mesai Dışı hizmetler
penceresi ekrana gelir. Buradan ilgili bölüm
kodu seçilir. (Şekil 4.35)
Resim 4.35: Hizmet Ekleme
işlemlerinde Hizmetler Ekran penceresi
d. Hesap Kapatma
Sosyal Güvenlik Kurumu’na tabi olan SSK – BAĞ-KUR ve ES çalışan ve emeklilerinin; Yeşil kartlı
hastaların ve de Yurt dışı SSK’lı hastaların hesapları 10 gün süreyle açık kalır. 11. Günün sonunda
kapatılır. Kuruma tabi (Kurum sevkli) ve Banka çalışanlarının hesapları 20 gün süre ile açık kalır ve 21.
Günün sonunda kapatılır.
Menüye erişim; HASTA KAYIT KABUL / Hasta Fatura Gözlem komutu verildikten sonra karşımıza gelen
Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresi ile sağlanır.
Resim 4.36: Poliklinik Hasta
Kabul- Hasta Bazında Talep
Sorgulama ekran görüntüsü
Bazı durumlarda hastaların hesapları
kapatılmamış olabilir ve bu durum
hasta ile ilgili bir başka işlemde
provizyon alırken karşımıza uyarı
olarak gelir. Bir önceki işlemi ile ilgili
hesabı
kapatılmadığı
için
de
provizyon alınmaz ve hastanın giriş
işlemleri
yapılmaz.
Bunun
için
öncelikle hastanın açık hesabının
kapatılması gerekir.
U.Ü. SHMYO
61/103
DERS NOTLARI
İŞLEM:
- HASTA KAYIT KABUL / Hasta Faturaları Gözlem menüsü seçilir.
- Karşımıza gelen “Hasta Bazında Talep Sorgulama” penceresinde “Hes. Kapatma” komutu seçilirtıklanır.
- Hastanın işlemlerinin yer aldığı tabloda ilgili talep satırının üzerinde iken “Talep Durumu
Değiştirme F3.” Komut satırı tıklanır veya direkt F3 tuşuna basılır.
- Hastalığın tanısıyla ilgili bir kodlama yapılmamışsa ICD kodu giriş ekranına yönlendirilir.
- F9 tuşu ile kod tablosundan ICD kodu seçilir ve F10 ile onay verilir, kaydedilir.
- Geriye dönülerek F3 tuşuna basılarak hesap kapatılır.
Resim 4.37: Hesap
Kapatma Ekran
penceresi
0- Hesap Açık
1- Hesap Kapalı
anlamına
gelmektedir.
DSL MENÜ – MESAJ KUTUSU
İlgililer tarafından zaman zaman bilgilendirme amaçlı mesajlar gönderilmektedir. Bu
mesajlara göre işlem yapılmakta veya cevap verilmektedir. Bu işlem Avicenna
programında DSL MENÜ seçeneği kullanılarak yapılmaktadır. Bu bölümde yer alan
‘Mesaj Kutusu’ tıklanarak Mesaj Görüntüleme penceresine ulaşılmaktadır. Bu
pencerede Gelen Mesajlar ve Giden Mesajlar (Tarihi, Kimden geldiği, Konusu, Durum
bilgileri) şeklinde listelenmektedir.
Okumak istediğimiz mesajın sağ tarafında bulunan ‘Oku’ butonu tıklanarak mesaj
açılır. Göndermek istediğimiz bir mesaj olması durumunda da Tarihi, Kime ve Konu
kısımları doldurularak ‘Gönder’ butonu tıklanır.
Resim 4.38: Mesaj Görüntüleme penceresi ekran görüntüsü
U.Ü. SHMYO
62/103
DERS NOTLARI
DİĞER İŞLEMLER MENÜSÜ – HASTA ONAM FORMU SORGULAMA
Resim 4.39: Hasta Onam Formu Sorgulama penceresi ekran görüntüsü
AviCenna Programında Diğer İşlemler Menüsünden Hasta Onam Formu Sorgulama ve Listeleme
komutuna tıklanır.
Hasta Onam Formu Sorgulama penceresinde Başlangıç Tarihi örnekte olduğu gibi geçmiş bir tarih olmak
şartıyla doldurulur. Bitiş Tarihi bölümüne bulunduğumuz gün yazarak doldurulur.
Hasta No hücresine hastanın protokol numarası girilir ve SORGULA komutu tıklanır. Bilgi satırındaki
Onam Tarihi ve No.su Hasta Onam Formu üzerine yazılır.
SORGULAMALAR MENÜSÜ – GÜNLÜK AKTİVİTE (POLİKLİNİK)
Günlük Aktivite komut seçeneği ile istenilen tarih aralıklarında polikliniklerde randevusu olan hasta sayısı
ile gelen hasta sayılarını liste olarak görebilir, grafik olarak inceleyebiliriz. Bu işlem HBYS programının bize
sağladığı kolaylıklardan sadece birisidir.
Resim 4.40: Günlük Aktivite penceresi
U.Ü. SHMYO
63/103
DERS NOTLARI
HASTA KURUM BİLGİLERİ DEĞİŞTİRME
Bazı hastaların hesap açılışları Kurumlu olduğu halde (Kamu Çalışanı, SGK veya Yeşil Kart) ÜCRETLİ
kabulü yapılabilir. Bu durumda olan hastaların menü ile doğru kurum bilgileri girilerek hasta kurum
güncellemesi yapılır. Hasta kurum bilgileri düzeltildikten-değiştirildikten sonra mutlaka provizyon alınarak
işlem sonlandırılır. Bu işlemden sonra ilgili hastanın talep nosu Hasta Talep Güncelleme’si yapılır.
İŞLEM:
- HASTA KAYIT KABUL menüsü – Hasta Faturaları Gözlem komutu verilir/seçilir.
- Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresinde Kurum Değiştirme komut butonu tıklanır.
- Karşımıza “Hasta Bilgileri” penceresi gelir.
- (Hesap Kapatma komut penceresinde iken ilgili hesabın üzerinde F4 tuşuna bastığımızda da Hasta
Bilgileri penceresine ulaşılır)
- Hasta Bilgileri ve Talep Bilgileri alanındaki sistem bilgileri çıkar.
- Altta üçüncü bölümde yer alan “Yeni Bilgiler” alanına hastanın Kurum kodu öğrenilerek (6000-7000-8000
veya resmi kurum kodu) yazılır.
- Anlaşma kodu (0003 veya 0005) girilir.
- Enter tuşuna basılır ve karşımıza “Kurum Bilgileri” penceresi gelir.
- Kurum Bilgileri penceresinde Hasta Sicil No, Hasta Karne No ve Sevk Evrak No hücrelerine “0” (Sıfır)
yazılır.
- “Provizyon İste” penceresindeki onay kaldırılır,
- TAMAM komut butonu tıklanır/enterlanır.
Resim 4.41: Hasta Kurum Bilgileri Değiştirme penceresi
U.Ü. SHMYO
64/103
DERS NOTLARI
BÖLÜM V
BÖLÜM SEKRETERLİĞİ EKRANI
Resim 5.1: Bölüm Sekreterliği Menüleri
1-- İlaç Kullanım Rapor Bilgi Girişi ve Medula
İŞLEMLER:
• Ana menüden GSS RAPOR menü sekmesinden “İlaç Kullanım Raporu Bilgi Girişi ve Medula”
tıklanarak giriş yapılır.
• Hasta No kısmına protokol numarası girilir ve Enter basıldığında hasta bilgileri gelir.
Resim 5.2: Rapor Bilgileri penceresinde Rapor Türü Sekmesi
•
Takip (Talep) No kısmı F9’la seçilir. (Resim 5.3)
Resim 5.3: Hastaya Ait Talepler Penceresi
•
•
Hastanın poliklinik bilgileri takip koduyla çıkar bu yüzden takip kodunu yanlış girdiysek buradan da
kontrol edebiliriz kendi polikliniğimiz olması gerekir.
Rapor türü yanındaki butona basılarak seçilir (Örneğin İlaç Kullanım Raporu). (Resim 5.2)
U.Ü. SHMYO
65/103
•
•
DERS NOTLARI
Enter tuşuyla eklenecek ay sayısı kısmına geçilir ve raporun ne kadar süreli olacağı yazılır(Örneğin12)
Başlangıç ve bitiş tarihleri otomatik atar. Tarih kontrol edilir. (Resim 5.4)
Resim 5.4: Rapor Bilgileri penceresinde Rapor Düzenleme Türü Sekmesi
•
•
•
•
•
•
Rapor Düzenleme Türü (Heyet veya Tek Hekim) seçilir. (Resim 5.4)
Poliklinik Protokol numarası – defter
no ve Rapor no yazılır
Rapor İçerik butonu tıklanır.
Karşımıza Rapor İçerik Bilgileri
penceresi gelir ve bu ekrana sıra
numarası verilmiş satırlar içinde
ilaçlar yazılır. İlaçları yazdıktan
sonra Geri Dön butonu tıklanır.
(Resim 5.5)
Açıklama satırına hasta ile ilgili
yazılması gereken açıklayıcı bilgiler
Resim 5.5: Rapor Đçerik
yazılır.
Bilgileri penceresi
Sağ orta kısımda yer alan “İlaç Etkin Madde” butonu tıklanır ve karşımıza çıkan İlaç Etkin Madde
Bilgileri penceresinde Etkin Maddesi (F9 ile seçilerek), Kullanım Dozu, Birimi, Kullanım Süresi bilgileri
girilir ve Geri Dön butonu ile tekrar yukarıdaki ana pencereye dönülür. (Resim 5.6)
Resim 5.6: Đlaç Etkin Madde Kodu Arama penceresi
Resim 5.7: Đlaç Etkin Madde Bilgileri Giriş penceresi
U.Ü. SHMYO
66/103
•
DERS NOTLARI
Alt bölümde yer alan
“Tanılar” kısmında ICD
tanısı yazılır ve açıklaması
tamamlanır. Bilinmiyorsa F9
tuşuna basılarak Tanı Listesi
açılır ve listeden aktarılır.
Resim 5.8: Tanı Bilgileri
Arama penceresi
•
“Doktor Bilgileri”
alanında ilgili Doktor
kodu girilir veya F9
ile listeden seçilir.
Resim 5.9: Hastaya
Ait Talepler penceresi
(Doktor seçimi)
•
•
•
•
İlgili Bölüm kodu girilir veya F9 ile listeden seçilir.
“Teşhisler” bölümünde tanı sırası ve başlangıç/bitiş süresi yazılır-seçilir.
Son olarak sağ üst köşede yer alan “ONAY” komut butonu tıklanarak kaydedilir ve “GSS GÖNDER”
butonu ile sisteme yüklenir. Uyarı mesajının gelmesi beklenir.
Ayrıca raporun bir örneği alınması için de “Raporu Yazdır” butonu tıklanır.
Resim 5.10: Hastaya Ait Rapor Bilgileri Giriş Đşlemleri penceresi
U.Ü. SHMYO
67/103
DERS NOTLARI
2-- GSS Rapor Sorgu, Onay, İptal, Silme
Resim 5.11: Medula Rapor Kayıtları Liste penceresi
İŞLEM:
• GSS RAPOR menüsünden, “Gss Rapor Sorgu, Onay, İptal, Silme**” seçilir.
• Hasta protokol numarası girilir.
• Hasta bilgileri ekrana gelir.
• “Sorgula [F10]” komut butonu tıklanır veya kısayol tuşu F10 ile sorgu tıklanır.
• Alt pencerede açılan rapor listelerinden ilgili rapor seçildikten sonra Sağ bölümde yer alan “Oku – Yaz
– Onay” komut butonları ile rapor ekranına geçilir; üzerinde işlem yapılıp kayıt edilir.
3-- Etken Madde-Teşhis Kod İlişkisi
İŞLEM:
• GSS RAPOR menüsü “Etken madde-teşhis kod ilişkisi” komutu tıklanarak girilir.
• İlacın kodu (etkin madde kodu) girilir.
• GSS Sorgula komut
butonu tıklanır.
• Karşımıza bilgilerin tümü
gelir.
• Teşhisler kısmından
etken madde ve kodlara
bakılır.
Resim 5.12: Etken Madde
-Teşhis Kod Đlişkisi
penceresi
U.Ü. SHMYO
68/103
DERS NOTLARI
4-- Meduladan Rapor Kaydı Sorgulama
İŞLEM:
• GSS RAPOR menüsü “Meduladan Rapor Kaydı Sorgulama” komutu verilir.
• Sorgulama penceresinde Hasta No kısmına hastanın protokolü girilir.
• Enter tuşuna basılarak hasta bilgileri ekrana gelir.
• “Sorgula [F10]” butonu tıklanarak veya kısaca F10 tuşuna basarak hastanın raporları ekrana gelir.
Resim 5.13: Hasta Rapor Kayıtlarını Meduladan Sorgulama ekranı
U.Ü. SHMYO
69/103
DERS NOTLARI
BÖLÜM VI
KLİNİK HİZMETLERİ İŞLEMLERİ
Resim 6.1: Klinik Bilgi Đşlem Menüsü
Yatışı planlanan hastalara yatış randevusu verilebilir, bu sayede yatakların mevcut ve ileriye yönelik
doluluk durumları her yerden kolayca izlenebilir. Yatışı yapılan hastanın tanıları ve yatış anamnezi
kaydedilebilir.
Yatan hastalara uygulanması istenilen işlemlerin (laboratuvar tahlili, radyolojik tetkikler, patolojik testler,
konsültasyon, fizyoterapi, nutrisyon, ilaç vs.) istemi ve takibi yine AviCenna üzerinden yapılabilir.
Hastalara rutin olarak yapılan istemler şablon olarak tanımlanabilir, her seferinde aynı istemi yapmak
yerine tek tuşla istenilen her şey belirtilebilir.
Hastaların diyet istemleri AviCenna üzerinden yapılabilir ve diyetisyen onayı ile uygulanacak diyet takibi
izlenebilir.
Yatış süresince hastaya uygulanan tedavi ve gözlem bilgileri hekimlik hizmetleri ve hemşirelik hizmetleri
başlıkları altında kayıt altına alınabilir ve bu verilere istenildiği zaman tek tuşla ulaşılabilir. Bir hastaya yatış
süresince uygulanan tüm işlemler ve sarf edilen tüm malzemeler tek bir tuşla görüntülenebilir.
Hastanın AviCenna üzerinden bilgileri girilerek (taburcu tipi - iyileşme, ex, başka bir sağlık kuruluşuna
sevk, taburcu sonrası bakım) taburcu edilebilir. Tekrar yatan hastaların bir önceki yatışında kaydedilen tüm
bilgilerine erişilebilir. Yatan hastanın tüm işlemleri aynı ekran üzerinden gerçekleşebilir.
Tüm bilgileri AviCenna'ya girilmiş olan bir hastanın epikriz raporu tek tuşla alınabilir. Yatan hastalara ilişkin
çok çeşitli raporlar ve istatistikler de oluşturulabilir.
U.Ü. SHMYO
70/103
DERS NOTLARI
A- HASTA KABUL / Hasta Faturaları Gözlem:
Resim 6.2: Klinik Bilgi Đşlem-Hasta Faturaları Gözlem (Hasta Bazında Talep Sorgulama) Ekranı
Hasta Kabul menüsü altında “Hasta Faturaları Gözlem” seçeneği vardır. Açılan Hasta Bazında Talep
Sorgulama penceresi ile birçok işlem yapılır. Örneğin bu seçenek ile hastaların hastaneye kabulü,
yatış, çıkış, kurum değişiklik işlemleri, talep güncelemeleri, hesap kapatma ve ödeme bilgilerini
inceleme gibi işlemleri yapılır. Hastanın nerede yattığı, Sağlık güvencesinin ne olduğu, ne kadar süre
ile yattığı, yatış işleminin maliyetinin ne kadar olduğunu, ayaktan ve yatan hastaların hesaplarının
fatura edilip edilmediği gibi bilgilerine bu menüden ulaşırız. Sekreterlerin en çok kullandığı menüdür.
U.Ü. SHMYO
71/103
DERS NOTLARI
1- Ödeme Bilgileri:
Bu menü hastanın ödeme bilgilerini
görmek için kullanılır. Bir çeşit
sorgulama
işlemidir.
Hastanın
protokol numarası ve talep numarası
girildiğinde hastanın bilgileri ekranda
görüntülenir. Bu menü ile ücretli
hastaların taburculuklarında hastaya
ve hasta yakınına vezneye ödeyeceği
para miktarını belirtiriz.
Resim 6.3: Ödeme Bilgileri Sorgulama Ekranı
2- Yatan Hasta Talep Güncelle:
Bu menü hastanın kurumunu değiştirdiğimizde veya hasta hesabı üzerinde bir değişiklik yapıldığı zaman
kullanılır. Örneğin Ücretli olarak yatış yapan hastanın talebi kuruma çevrilebilir. Bahsedilen durumlarda
mutlaka talep güncellemesi yapılmalıdır. Güncelleme işlemi yapılmazsa hastanın kurumu eski bilgileriyle
kalır.
İşlem aşamaları şöyledir:
- Hasta Bazında Talep
Sorgulama penceresinde
Y.Has.Talep Güncelle komut
düğmesi seçilir.
- Hasta No alanına hastanın
protokol numarası girilir.
- Yatan Hasta Talep
Numarasını Güncelleme
penceresinde güncellenmek
istenen talebin üzerine gelinir
ve F9 tuşuna basılır.
- F10 tuşuna basarak talep
güncellenir.
- (Kurum değişikliği olan
hastanın talebini güncellemek
için Kurum Talebinin üzerinde
F10 tuşuna basılır.)
Resim 6.4: Talep Numarası
Güncelleme Ekranı
U.Ü. SHMYO
72/103
DERS NOTLARI
3- Y.Hasta Hareket Oku:
Hastanın hangi bölümlerde,
hangi tarihlerde, hangi
odalarda kaldığı bu menü
seçeneği ile görülür. Ayrıca
hasta ile ilgili işlemleri kimin
yaptığı ve hastayı takip eden
doktoru bu pencereden
izlenebilir. Örneğin hasta
taburcu edildi ise hangi
kullanıcı tarafından saat
kaçta ve ne zaman
taburculuk yapıldığı bilgilerini
görebiliriz.
Hareket Takibi menüsündeki
harflerin anlamları:
K: Hastanın kabulü,
S: Hastanın yattığı yataktan
başka bir yatağa transferi,
T: Hastanın taburcu edildiğini
ifade eder.
Resim 6.5: Yatan Hasta Hareket Takibi Ekranı
4- Kabul:
Bu ekran penceresi ile hastanın kuruma kabulü yapılır. Hastanın yatış, çıkış, Dr. adı, ilgili bölümü, kabul
şekli, kabul tarihi ve saati, yatışın günübirlik mi uzun süreli mi olduğu görülür.
Bu bilgiler üzerinde değişiklik yapılabilir. Bunların dışında sağ tarafta yer alan; Hizmet Ekleme, Hasta
Güncelle, Tanı Bilgileri gibi işlemleri bu ekran yardımıyla gerçekleştirebiliriz.
Resim 6.6: Hasta Kabul Ekranı
U.Ü. SHMYO
73/103
DERS NOTLARI
Resim 6.7: Hasta Kabul Ekranı Bilgi Girişi
İşlem aşamaları şöyledir:
- Hasta Faturaları Gözlem – Hasta Kabul penceresinde Hasta No alanına bilgi girişi için önce ekranı
temizlemek gerekir. F7 tuşu ile menü – ekran temizlenir.
- Hasta no alanına hastanın protokol numarası yazılır ve F8 tuşuna basılarak poliklinik hesabının olup
olmadığına ve hasta hareketlerine bakılır.
- Hastaya ait bilgilere ulaşıldığında; hastanın daha önce hangi bölümde yattığı, sosyal güvencesi, yatışçıkış tarihleri ve provizyonuna bakılır.
- Sırasıyla ilgili alanlara bilgileri girilir.
Kurum kodu: 6000 Emekli Sandığı, 7000 SSK Çalışanı, 8000 Bağ-Kur, 6999 Yeşil Kartlı
Protokol Tipi: Yatan / Ayakta
Günübirlik: Hayır / Evet
Anlaşma Kodu: 0003 BUT / 0005 SGK anlaşması olarak otomatik çıkar
Kabul Yeri: İlgili Klinik kısaltması yazılır veya F9 ile seçilir. KHDK Kadın Hastalıkları Kliniği, GHTK Göğüs
Hastalıkları Kliniği veya DERK Dermatoloji Kliniği gibi
Kabul Şekli: R Normal Muayene (F9 listeden seçilir)
Doktor: İlgili doktor kodu yazılır veya F9 listeden seçilir
Kabul Tarihi: Otomatik olarak tarih ve saat sisteme aktarılır veya yazılır.
Yatış Tarihi: İlgili tarih onaylanır
Sadece Kurum Hastaları İçin: Bu bölümdeki bilgiler 0 (Sıfır) olarak girilir – tarih hariç
- Bilgi girişini kaydetmek ve onaylamak için F10 tuşuna basılır.
Not: Yatış yapılacağı zaman yatışın yapılacağı bölümle ilgili poliklinik hesabının olması gerekir. Hastaların
ilgili poliklinik veya acilden gelmeleri gerekir. (Poliklinik hesapları 10 gün sonunda kapanır. Acil hesapları
ise günlük kapanır.)
U.Ü. SHMYO
74/103
DERS NOTLARI
5- Yatak Kabul:
Yatışı yapılması gereken hastaya doktor tarafından Yatış Kağıdı düzenlenir. Yatış kağıdında; hastaya ait
bilgiler (adı-soyadı, Protokol numarası, Doğum tarihi), hastanın tanısı, yatıran Anabilim dalı, yatışın
yapılacağı bölüm, yatış tarihi, yatırılacak oda numarası, yatışı veren hekimin kaşesi ve imzası ile yatışı
yapan klinik memurunun kaşesi mevcuttur.
Hastanın kliniğe direkt yatışı yapılması gerekiyorsa hasta kliniğe kabulünden önce ilgili görevli tarafından
ayaktan (Poliklinik) hasta kabul işlemi yapılarak provizyonu alınıp ücretlendirilmesi yapıldıktan sonra klinik
yatış işlemine geçilmektedir.
Resim 6.8: Yatak Kabul Ekranı
İşlem Aşamaları:
- Hasta Fatura Gözlem menüsünde Yatak Kabul seçilir.
- Yatağa Hasta Kabulü penceresinde önce F4 menüden Hemşire İstasyonu ile klinik, oda ve yatak
seçilir. Örneğin,
CNSK – Çocuk Nöroşirurji Kliniği, OZLK – Özel Kat Klinik
ACLK – Acil Klinik,
HEMK – Hematoloji Klinik gibi
- Hasta Dosya No alanına hastanın protokol numarası gerilir.
- Yatış Kurumu alanına hastanın Sosyal Güvenlik Kurumu tanımlanır. (6000-7000-8000)
- Anlaşma Kodu (0003 BUT – 0005 SGK Anlaşması seçilir.
- Kabul Tipi (R – Normal Muayene) seçilir. 1- Trafik kazası, 2- İş kazası, 3- Meslek Hastalıkları,
4- Adli vaka, R-Normal muayene, G- Günübirlik, E- Acil, O- Özel muayene.
- Şikayetle İlgili Bölüm alanına yatış yapılan klinik tanımlanır. KHDK – Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kliniği, HEMK – Hematoloji klinik, NRSK – Nöroşirurji Kliniği gibi.
- Doktor alanına yatışı yaptıran doktor seçilir.
- Gönderen Yer (PO – Poliklinik) veya (Acil) seçilir.
- Geldiği Poliklinik alanına hangi poliklinikten yatış verildiyse orası seçilir-tanımlanır (KHAS Kadın
Hast. Pol., GHT Göğüs Hastalıkları Pol., DERM Dermatoloji Pol. Gibi)
- Kabul Şekli alanına HE – POLİKLİNİK tanımlanır
- Günübirlik alanına eğer hasta günübirlik yatıyorsa EVET, değilse HAYIR seçilir
- (Liste açma - Seçme İşlemleri F9 ile yapılır)
- “F10” basılır ve hastanın ayaktan hesabına bağlanabilmek için poliklinikten alınan provizyon
ekrana gelir. - F10 tuşu ile işlem kaydedilir.
U.Ü. SHMYO
75/103
DERS NOTLARI
SGK kurumundan onay almak için provizyon alınır. Poliklinikten yatış yapılmışsa önce ekranın sağ
bölümünde yer alan komut düğmelerinden “SEVK BİLDİR” komutu verilir. Daha sonra (Provizyon Al) komut
düğmesi tıklanır. Hastanın kurumuyla ilgili bilgileri girilir. Çalışan kendisi veya yakını bilgisi seçilir Enter
tuşuna basılır ve provizyona yanıt beklenir.
Resim 6.9: Hasta Kabul Provizyon Ekranları
U.Ü. SHMYO
76/103
DERS NOTLARI
Böylece yatış işlemi sistem üzerinden tamamlanmış olur. Yatış kağıdına “YATIŞ YAPILDI” kaşesi vurulur.
Hastalara bileklik hazırlanır. Yatış işleminde SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve Yeşil Kart’lı hastalarda standart
yatak kodu YT 0200, resmi kurum hastalarında YT 0020, Günübirlik hastalarda YT 0110, Yoğun bakım hastalarında
YT 0080 yatak kodu işlenir.
Resim 6.10: Yatağa Hasta Kabulu Ekranı
Yapılan Yatış İşleminin Kontrol Edilmesi:
Hasta yatış işleminin gerçekleşip gerçekleşmediğini kontrol etmek için şu işlemler yapılır:
* Hizmet ve Tetkik Ekleme menüsü açılır.
* Hizmet Ekleme, Silme seçilir.
* Hastanın protokol numarası girilir.
* Eğer hesap açılırsa yatış gerçekleşmiş olur. “Açık Talep Yok” diye bir mesaj ekrana gelirse yatış olmamış
demektir. “Yatak İptali” yapılarak yatış işlemleri yeniden yapılır.
6- Kurum Değiştirme:
Bazen hastaların yatışları, hatalı kurum koduyla veya kurumlu olduğu halde (Kamu Çalışanı, SGK veya
Yeşil Kart) Ücretli kabulü yapılabilir. Bu durumda olan hastaların menü ile doğru kurum bilgileri girilerek
hasta kurum güncellemesi yapılır. İşlemde aynı yatış işleminde olduğu gibi mutlaka provizyon alınarak
işlem sonlandırılır. Bu işlemden sonra ilgili yatan hasta talep no.su Y.Hasta Talep Güncelleme menüsü ile
güncellenir.
Resim 6.11: Kurum Değiştirme Ekranı ve Talep Listesi Ekranı
U.Ü. SHMYO
77/103
DERS NOTLARI
- Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir. Enter tuşuna basılır.
- Hastanın kurum kodu öğrenilir. Kod 6000, 7000, 8000 şeklinde girilir veya listeden kurum kodu bulunur.
- Anlaşma kodu otomatik olarak ekrana gelir.
- Kurum bilgileri penceresinde tüm boşluklar 0 (Sıfır) ile doldurulur.
- Tamam butonu tıklanır. - F10 ile işlem kaydedilir.
7- Taburcu:
Yatarak tedavisi yürütülen hastanın taburculuk işlemleri için kullanılan menüdür. Ya da tedavisi
bulunduğumuz bölümde bitirilip bir başka bölümde de sürdürülebilir. Bu durum taburculuğa yansıtılır.
Resim 6.12: Yatak Taburcu Đşlemi Ekranı
- Yatak Taburcu penceresinde Hasta No yerine protokol numarası yazılır
- Taburcu tarihi kontrol edilir
- Taburcu Durumu alanı “Şifa İle Taburcu” ise “T”, “Exitus-Vefat” ise “E”, “Haliyle Taburcu” ise “H” işaretlenir.
- Onayla butonuna tıklanır.
- Sistem onay verdikten sonra hasta taburcu edilmiş olur.
Taburcu İşleminde Genellikle Şu Sıra İzlenir: (EK BİLGİ)
Taburcu işleminde ilk önce hastanın epikrizi yazılır, düzenlenir ve doktoru tarafından onaylanır.
Daha sonra hizmet ekleme menüsünden hastanın yattığı gün sayısı kadar yatak ücreti işlenir. Genellikle
standart yatak (YT0200) işlenir ve kaydedilir.
Taburcu penceresinde taburcu tarihi ve hastanın protokol numarasına dikkat edilerek Taburcu Durumu
girilir.
Kesin Tanı yazılmamış ise “Kesin Tanı” girilir ve “Onayla” işlemi yapılır.
Son olarak taburcu işlemi yapılan hastanın hesabı kapatılır.
U.Ü. SHMYO
78/103
DERS NOTLARI
8- Hesap Kapatma:
Taburcu olan hastanın hesabında gerekli düzenlemeler yapılıp hesabı bu menü seçeneği ile kapatılır.
- Hasta Kabul menüsünden Hasta Faturaları Gözlem seçeneğine girilir.
- Hesap Kapatma komut düğmesi tıklanır.
- Hasta no alanına hastanın protokol numarası yazılır.
- Açık olan hesabın üzerine gelinir ve F3 tuşuna basılır veya “Talep Durumu Değiştirme-F3” komut
düğmesi tıklanır.
TALEP DURUMU= 0 AÇIK,
TALEP DURUMU= 2 KAPALI ANLAMINDADIR.
Resim 6.13: Hasta Hesap Kapatma Ekranları
9- Statü Değiştirme:
Hastanın yatış statüsünü değiştirmek için kullanılır. Ayakta açılan hesabı Yatan’a, Yatan hesabı Ayakta’na
dönüştürmede kullanılan menüdür.
Hasta Statüsünü Değiştirme penceresinde Hastanın protokol numarası girilir. İlgili talebi seçilir. İlgili servis
seçilir ve F10 ile kaydedilerek işlem tamamlanır.
Resim 6.14: Hasta Statüsünü Değiştirme Ekranı
U.Ü. SHMYO
79/103
DERS NOTLARI
10- Paket Süz:
Sağlık Uygulama Tebliği’ne (SUT) göre paket olarak ödenen hizmetlerin düzenlenmesine yardımcı olan bir
menüdür. Bu pencerenin altında yer alan komut seçenekleri kullanıcıya yol gösterir. Örneğin Paket Süz
(F5), Tümüne P Koy (F3) gibi.
Resim 6.15: Paket Süzme Ekranları
- Paket Süz ekranında hastanın protokol numarası girilir.
- Alt ekranda yer alan (Paket Süz) komut düğmesi tıklanır veya F5 kısayol tuşuna basılır.
- Gelen ekrana “ENTER” basılarak devam edilir (veya Tamam tıklanır).
- Son işlem olarak alt ekranda yer alan (Paket Kesinleştir) komut düğmesi tıklanır veya F1 kısayol tuşuna
basılarak işlem kesinleştirilir.
11- Provizyon Oku:
Bazen sistemin yoğunluğundan, bazen yatış yapılırken veya hasta hesaplarında düzenleme yapıp yeniden
provizyon alınırken takılma olabilir. Hastanın provizyonu alma sırasında takılma veya kilitlenme olma
durumunda provizyon iptal işlemi bu menüden yapılır. Sistemde onay alınırken takılı kalan talebin
yanındaki kutucuktaki (KİK-ONAY ) işareti mevcut hale gelir. İptal işlemi yap tuşu tıklanarak takılı
provizyon iptal edilir.
- Hastanın “GSS BAŞVURU” bilgisi kopyalanır.
- (Başvuru Altındaki Takipleri Oku) seçeneği işaretlenir.
- Hastanın protokol nosu girilir.
- GSS Başvuru nosu yapıştırılır ve (Sorgula) komutu işaretlenir.
- Gelen ekranda (İptal İşlemi Yap) komutu seçilir.
U.Ü. SHMYO
80/103
DERS NOTLARI
Resim 6.16: Provizyon Okuma Ekranı
12- Talep Birleştir:
Hastanın var olan iki hesabını birleştirmeye ve tek bir
talep altında toplamaya imkan verir.
Hasta Dosya No girdikten sonra ilgili talep seçilir.
Birleştirilecek Talep alanına diğer talebi girilir.
Resim 6.17: Hasta Taleplerini
Birleştirme Ekranı
13- Hizmet Ekle:
Bu menü ile hastaya verilen hizmetler, konsültasyonlar ve yatak ücretleri hastanın hesabına kaydedilir.
Örneğin Gastroenteroloji kliniğinde ERCP, Gastrokopi, Kolonoskopi vb.,Göğüs Hastalıkları kliniğinde SFT,
DLCO Prick testi ve GM (Genel Müdahale) gibi hizmetler eklenir.
Resim 6.18: Hizmet Ekleme Ekranı Eklenmiş Hizmetler Listesi
U.Ü. SHMYO
81/103
DERS NOTLARI
Resim 6.19: Hizmet Ekleme ve Silme Ekranı
- Hasta Faturaları Gözlem penceresinde “Hizmet Ekle” komut düğmesi tıklanır.
- Hizmet Ekleme ve Silme penceresinde Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir. Hastanın
bilgileri ekrana gelir.
- Hizmet ekleme için aşağı yön tuşuyla (veya Shift+F5) aşağı inilir.
- Hizmet Tarihi alanında Enter tuşuna basılır. (Hizmet tarihi onaylanır)
- Hizmet Kodu alanına eklenecek hizmet kodu girilir (PO PO0010), (LA MH0020), (YT YT0110) gibi.
- Talep eden servis ve Yapan Servis F9 menü ile seçilir.
- Adet – sayısı işaretlenir.
– Doktor kodu F9 menüden seçilir.
- F10 ile işlem tamamlanır.
Yatış işlemlerinde SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve Yeşil Kart’lı hastalarda standart yatak kodu YT 0200,
resmi kurum hastalarında YT 0020, Günübirlik hastalarda YT 0110 yatak kodu işlenir.
YATAK KODLARI:
SSK, Bağ-Kur, ES ve Yeşil Kartlılarda
Resmî Kurum sevkli hastalarda
Ücretli hastalarda
Günübirlik hastalarda
Yoğun bakım yatakları
Ameliyat – Anestezi hizmet kodu
YT 0200 standart yatak kodu,
YT 0020
YT 0010
YT 0110 işlenir.
YT 0080 kodu girilir.
PO PO0001
Not: Eğer hastanın hesabına yanlış hizmet girilmiş ise bu pencerede eklenen hizmet seçilir. Hizmet
satırının en sağında “Hiz.Sil” onay kutucuğu seçilir veya SHIFT+F6 kısayol tuşlarına basılır. Ekrana gelen
silme gerekçesini isteyen pencerede F9 tuşuna basılarak “HATALI GİRİŞ” seçeneği seçilir ve F10 tuşu ile
işlem iptal edilerek kaydedilir.
U.Ü. SHMYO
82/103
DERS NOTLARI
14- Çıkış Provizyon Oku:
Taburcu olan hastanın sistem üzerinden SGK’ya bildirimi gerçekleşip gerçekleşmediği bilgisini verir. Eğer
bu bildirim yapılmaz ise hasta taburcu olmuş olsa dahi taburcu olduğu kurum dahil hiçbir sağlık kurumunda
hizmet girişi yaptıramaz ve hasta hizmet alamaz.
Hasta Bazında Talep Sorgulama penceresinde “Çıkış Provizyon Oku” seçeneği kullanılır. Hastanın
protokol nosu yazılır. Talep No alanına hastanın ilgili talebi seçilir. GSS Kayıt/Sorgula butonu tıklanır
(üzerine gelinip Enter tuşuna basılır).
Resim 6.20: Hasta Yatış Kayıt/Sorgu Ekranı
15- Talep Ayır:
Bu menü genellikle hastaya yatış yapılmış ancak ayaktan bir hesaba bağlanmamış durumlarda kullanılır.
Ayaktan hesaba bağlanamamış hastalar için geçmiş tarihli bir hesap oluşturulur. Yatan hasta hesabı bu
ayaktan provizyonlu talebe bağlanır (ilişiklendirilir).
Resim 6.21: Hasta Talep Sorgulama ve Birleştirme Ekranları
- Talep Sorgulama penceresinde Hasta No alanına hastanın protokol nosu girilir.
- Talebi seçilir.
- İlgili satır üzerinde iken “Talep Yarat – F10” komut düğmesi tıklanır.
- “Eski/Yeni Talep” penceresinde (Yeni Bir Talep Yarat) komut düğmesi seçilir-tıklanır.
- Yeni Talep Bilgileri penceresinde hastanın Kabul Bilgileri girilir.
- Tamam – F10 ile provizyonu alınır
- Yeni Provizyon Talebi penceresinde (Hasta Kabul) seçeneği seçilir ve bilgiler kontrol edilerek F10 ile
provizyonu alınarak işlem tamamlanır.
U.Ü. SHMYO
83/103
DERS NOTLARI
B- YARDIMCI EKRANLAR
Hastanın
hesabında,
yatak
kabulünde,
taburculuğunda, epikrizinde vb işlemde yeni
düzenlemelere yardımcı olmak amacı için
oluşturulmuş bir menü düzenidir.
1- Yatak Kabul İptali:
Hasta yatışının iptali durumunda kullanılır. Yatak iptali yapılan hastanın hesabının boş ve hiçbir hizmet
talebinin sistemden gerçekleşmemiş olması gerekir. Bunlardan biri veya birkaç yapılmış ise bu menü
kullanılamaz. Yatak kabul iptali gerçekleştirilen boş hesap mutlaka sistemden iptal ettirilir.
- Yardımcı Ekranlar / Yatak Kabul İptali komutu seçilir.
- Yatak Kabul İptali seçeneği seçilir.
- Hasta No alanına Hasta Protokol numarası girilir. Enter tuşuna basılır. Hemşire istasyonu, Oda no ve
yatak numarası tanımlı olarak çıkar.
- “İptal Et” butonu tıklanır.
- Karşımıza çıkan uyarı penceresinde “EVET” için enter tuşuna basılarak onaylanır.
- F10 tuşuna basarak yatak iptal olur.
2- Yatan Hasta Taburcu İptali:
Sistem üzerinde taburculuğu yapılmış
ancak taburculuğundan daha sonra
vazgeçilen hastalarda kullanılan bir
menüdür. Bu işlemin yapılabilmesi için
hastanın taburculuğu yapıldığı yatağın
sistemde boş gözükmesi (yani bir
başkasının yatırılmamış olması) gerekir.
Aksi takdirde hastanın tabucu iptalini
sistem onaylamaz.
3- Epikriz Onay İptali:
Taburcu olması için hekim tarafından sistemde onaylanarak kapatılan hasta epikrizinin tekrar aktif hale
gelmesi için bu menü kullanılır. Bu işlem yapılarak Epikrizin içine ek bilgi girişi yapılabilir.
- Yardımcı Ekranlar/Epikriz Onay
İptali seçilir.
- Karşımıza gelen Hasta Bazında
Rapor Onay İptali penceresinde
hasta no girilir.
- Rapor kodu F9 ile listeden seçilir.
- İptal Nedeni F9 ile listeden seçilir.
- Rapor numarası otomatik gelir.
- F10 tuşu ile onaylanır.
U.Ü. SHMYO
84/103
DERS NOTLARI
4- Hasta Problemleri (Ext):
Bu menüde hastanede sorun çıkaran hastaları ve ölen (ext) olan hastaları görebiliriz. Taburculukta (Exitus)
E seçeneği seçilerek çıkış yapılan hastaların hesabına daha sonra veri girişi yapmak ve düzenleme
yapmak için kullanılan bir menüdür.
5- Tek Malzeme Girişi Sorgulama:
Bu menü seçeneği ile tıbbi malzemelerin giriş hareketlerini ve hastaneye alınan malzemelerden depoda
olup olmadığını kontrol edebiliriz.
6- Arıza Bildirim Formu:
Arıza bildirim formu, hastanedeki hasta odalarında kullanılan eşyaların, cihazların bozuk olduğunu
bildirmek amacı ile kullanılır. Bozuk olan cihazların tüm bilgileri (demirbaş bilgileri) girildikten sonra F10 ile
kaydedilerek onaylanır.
C- E-RAPOR ve EPK:
Bu menü sayesinde hasta epikrizi yazılır, epikriz dökümü
alınır. Tedavi raporu, ilaç raporu yazılabilir ve düzeltmeleri
yapılabilir. Genel Sağlık Sigortası Medula ekranı ile bilgiler
sisteme yüklenebilir ve sorgu yapılabilir.
1- Epikriz:
Epikriz hasta için son derece lüzumlu bir belgedir. Herhangi
bir nedenle başka bir hekime başvurma ihtiyacı duyduğunda
bu belge öncülük eder. Çünkü hasta geçmişteki
hastalıklarını ve tedavilerini doğru ve eksiksiz olarak
hatırlayamaz. Hastaya daha önceden uygulananlar bilinmeden gerekli tıbbi yardımın verilmesi güçtür. Eğer
tedavi eden hekim tarafından hastaya bir epikriz verilmediyse bu hekimden istemelidir. Hekim talepte
bulunan her hastasına epikriz vermek durumundadır. Epikriz hastaya ait bilgilerin yanı sıra, hekimin hasta
hakkındaki kanaatlerini, hastaya ait planlamalarını da içerir. Bu bakımdan hekimin mesleki vizyonu,
hastaya yaklaşımı, tıbbi bilgi ve becerisi epikrizden anlaşılacağı için hekim açısından önem taşımaktadır.
Çıkış özeti anlamına gelen epikriz ilk önce doktor tarafından elle yazılır ve hastanın çıkış işlemleri
tamamlan önce tedaviyi yürüten doktor tarafından bilgisayarda (otomasyon programında) yazılır. Hastanın
özlük bilgilerinden, uygulanan tedavilere, yapılan tetkiklere, kullanılan ilaç ve tıbbi malzemelere kadar tüm
bilgiler açık şekilde yer almaktadır. Yapılan cerrahi müdahale, verilen tedavi ve ön yatış tanıları ile kesin
tanıları yer almaktadır.
Özetle hastanın hastaneye kabulünden çıkışına kadar ki tüm işlemlerini belgeleyen bir dokümandır. Epikriz
yazılmadan ve onaylanmadan sistemden hastayı taburcu etmek imkansızdır.
U.Ü. SHMYO
85/103
DERS NOTLARI
Epikriz yazmak veya üzerinde düzeltmeler yapmak için AviCenna programında “E-RAPOR ve EPK”
menüsü işaretlenir.
- Epikriz seçeneği seçilir.
- Rapor penceresinde Hasta No alanına epikrizi yazılacak hastanın protokol numarası girilir. Enter
tuşuna basıldıktan sonra hastanın adı soyadı ekranda çıkar.
- Rapor bölümünde çıkan ( U.bölüm adıU. Epikrizi) yazısına tıklanarak hastaya ait Rapor No, Yatış
No, Hemşire İstasyonu, Oda-Yatak No, Dr. Kodu, Adı ve Soyadı, Yatış-Çıkış tarihleri ve Rapor
Tarihi bilgisi olan orta bölümdeki tabloda kontrol edilir.
- Yazılan Raporlar (Poliklinik), Yazılan Raporlar (Diğer), Yazılan Raporlar (Yatan) komut
düğmelerinden “Yatan” seçilir-tıklanır.
-
Eğer önceden yazılmış ve düzeltilecek bir epikriz ise hastanın protokol numarasını girdikten sonra
tarih kontrolü yapılarak düzeltilecek epikriz satırı üzerinde iken “Rapor Seç/Dön-F10” komut
düğmesi tıklanır veya kısaca F10 tuşuna basılır. Kayıtlı epikriz açılır ve gerekli düzeltmeleri yapıp
F10 ile kaydederiz.
-
Yeni epikriz yazmak için ise “Yeni Rapor-F6” komut düğmesi tıklanır veya kısaca F6 kısayol tuşu
ile komut verilir.
-
Açılan rapor yazım penceresinde hasta bilgisi ve Giriş-Çıkış tarihleri kontrol edildikten sonra (Tarih
kontrolü çok önemlidir. Çünkü taburcu tarihiyle otomasyondaki tarih uyumlu olmalıdır) Doktor Kodu
alanında F9 tuşu ile hastanın doktoru seçilir.
-
Rapor yazım ekranı üç sayfa olarak düzenlenmiş olup Sayfa 1, Sayfa 2, Sayfa 3 isimleriyle üç
kısımda düzenlenmiştir.
Ekrana gelen Sayfa1’de Yatış Ön Tanısı, Yakınması, Öyküsü, Özgeçmişi, Soygeçmişi,
Alışkanlıkları, Fizik Muayene, Laboratuvar Tetkik Sonuçları, Görüntüleme Sonuçları, Patolojik Tanı,
Klinik Tanılar şeklinde bilgi giriş alanları vardır.
Sayfa2’de ise Uygulanan Tedaviler, Kan ve Kan Ürünleri, Cross-Match, Kullanılan Tıbbi Malzeme,
Protez/Ortez ve Klinik Seyir alanları vardır.
Sayfa3’de ise Hastanın Taburcu Durumu, Çıkış Önerileri, Hekimin Aktarmak İstediği Notlar,
Kullanılacak İlaçlar, Beslenme Önerileri, Rehabilitasyon Önerileri, Enfeksiyon Hast. Açısından
İzolasyon Önerileri, Kontrol Tarihi ve Yeri, İzlem Kartı durumu, Epikrizi Hazırlayan Hekim Bilgisi,
Taburcu Tanıları bulunmaktadır.
U.Ü. SHMYO
86/103
DERS NOTLARI
- Bilgi girilecek alan içinde fare sol tuş çift tıklanarak editör-düzenleme penceresi açılır ve bilgi girişi yapılır.
-
İmza sayfasını hazırlamak için rapor penceresinin sağ üst köşesinde yer alan “ONAYLAYACAK
DOKTORLAR” komut düğmesi tıklanır. Ekrana gelen pencerede “İlk Sütun” tıklanarak F9 tuşuna
basılır. İlk satıra çıkan listeden epikrizi hazırlayan doktor seçilir ve Enter tuşuna basılır. İkinci satır
için “İkinci Sütun” tıklanır ve F9 ile o bölümün uzman hekiminin adı seçilir ve Enter tuşuna basılır.
Laboratuvar, Patoloji, Görüntüleme, İlaç ve
Sarf malzemelerin yazımı sağ orta alanda
yer alan “Hizmetleri Aktar” komut düğmesi
ile aktarılarak sağlanır. İlgili alanda örneğin
Laboratuvar Tetkik Sonuçları alanının
içinde iken Hizmetleri Aktar komutunu
verdiğimizde hastaya uygulanan
laboratuvar sonuçları liste halinde bir
pencerede gelir. Hangi tarih ve hangi lab. İşlemini aktarmak istiyorsak seçilir ve aktarılır.
-
-
Klinik Tanılar bölümünde sağ bölümde yer alan “ICD” ikonu tıklanır. Ekrana gelen ICD kodu
penceresinden Hastalık kodları seçilerek aktarılır. Ön tanı veya Kesin tanı şeklinde bilgi alanlarıkutucukları yazılarak veya seçilerek doldurulur.
-
Hastanın konsültasyonu varsa bu da bölüm ve tarihiyle birlikte epikrizde yer almalıdır. Hasta
dosyası içindeki konsültasyon formundan bu bilgilere ulaşabiliriz.
-
Diğer dikkat edilecek bir husus da görüntüleme kısmıdır. Bu kısımda hastanın çekilen EKG,
Röntgen ve Ultrason gibi bilgilere ulaşabiliriz. Yatış tarihi içinde kalan tüm uygulamaları bu
bölümde belirtmeliyiz.
-
Raporu onaylamadan önce “Rapor” komut düğmesi tıklanarak çıktı alınır.
-
F10 tuşuna basılarak bilgiler kaydedilir (veya KAYDET komut düğmesi tıklanır).
-
Yazım işlemi bittikten sonra program penceresinde “RAPORLA” komut düğmesi tıklanarak
yazdırma işlemine geçilir.
NOT: Hasta Dosyası komut satırı tıklandığında açılan pencerede hastanın “Sonuç Tipi” alanında her türlü
tetkiklerini ve sonuçlarını görebiliriz.
U.Ü. SHMYO
87/103
DERS NOTLARI
-
-
Çıktı almadan önce First – Last – Page
sayfaları tıklanarak kontrolleri yapılır.
-
Bilgiler kontrol edilir ve “PRINT” ikonukomut düğmesi tıklanır. Ekrana “Yazdır”
penceresi gelir. Yazıcı seçilir ve kopya sayısı
olarak “2” yazılır-seçilir. “Tamam” komut
düğmesi tıklanarak rapor çıktısı alınır.
- Son işlem olarak Raporla komut düğmesi tıklanır. Karşımıza
gelen yandaki uyarı penceresinde (HAYIR) Seçeneğini
seçmemiz gerekir.
Daha sonraki günlerde değişiklik
yapılabilmesi için.
Not: Rapor çıktısı alındıktan sonra “Kapatma Simgesi ” kullanılarak çıkmak istersek bir mesajla
karşılaşırız ve yeniden epikrize girmek zorunda kalırız. Bu durumla karşılaşmamak için “Yeni Rapor” komut
düğmesi tıklanır. Bu sayede protokol numarasını isteyen boş bir epikriz rapor sayfası açmış oluruz.
- Çıktısı alınan epikriz hastayla ilgilenen ve epikrizi yazan doktor tarafından incelenir ve imzalanır.
- Doktorlar tarafından imzalanan epikrizler onay için imza sümenine yerleştirilerek Başhekimliğe götürülür.
- İşlemleri tamamlanan epikriz hasta dosyasına yerleştirilir.
- Yazılan epikrizlerin defter kaydı tutulur. Hastanın adı ve soyadı tam, ilgilenen hekimin adı ve soyadının
başharfleri yazılarak kaydedilir.
2- Hasta Bazında Epikriz Dökümü:
Bu menü ile geçmiş dönemlerde yatan hastaların eski epikrizlerine ulaşılır.
Bu menüdeki epikrize hiçbir düzenleme yapılamaz, var olan epikriz olduğu gibi çıktı olarak alınır.
Hasta No alanına hasta protokol numarası girilir. Rapor Kodu
alanında F9 tuşuna basılarak rapor listesinden dökümü alınacak
rapor seçilir. Döküm tipi yazıcıya göre ve kağıt tanımlamasına
göre işaretlenir. Tamam <F10> tıklanarak işlem tamamlanır.
U.Ü. SHMYO
88/103
DERS NOTLARI
3- Tedavi Raporu Düzenleme ve Medula Kaydı:
4- GSS-Medula Rapor Sorgu, Onay, İptal:
Hastanın sistem üzerinden düzenlenmiş bütün raporları görme imkanı verir.
GSS-Medula Rapor Sorgu, Onay, İptal seçeneği işaretlendikten
sonra karşımıza gelen Medula Rapor Kayıtları Listesi karşımıza
gelir.
Hasta No alanına hastanın protokol numarası girilir.
Rapor türü alanında rapor kodu girilir. Eğer hatırlamıyorsak veya
bilmiyorsak F9 tuşu ile (yanda görülen) liste açılır.
Ok tuşları ile seçilecek raporun üzerine gidilir ve Enter tuşuna
basılır veya OK tıklanır.
Kurum kodu girilir. Rapor tarih aralıkları girilir.
Hasta bilgileri satırında çıkan hastaya ait ilgili rapor sağ bölümdeki
Oku – Yaz – Onay seçenekleri kullanarak işleme açılır.
5- Meduladan Rapor Kaydı Sorgulama:
Sistemde kayıtlı olan raporları görmek ve çıktı almak için kullanılan bir menüdür. Örneğin Fizik Tedavi ve
Rehabilitasyon polikliniği/kliniğine Fizik Tedavi almak için başvuran hastaların daha önce herhangi bir
yerde Fizik Tedavi Hizmeti alıp almadığını kontrol etmek için bu menü kullanılır. Eğer hasta daha önce
Fizik Tedavi almış ise aldığı hizmete göre hizmet süresinin dolup dolmadığı kontrol edilir. Başvuran
hastanın rapor sürelerine bakarak işlem yapılır. Örneğimizdeki Fizik Tedavi gören hastalar hizmet süresine
göre (6 ay veya 1 sene) dolmamış ise FTR hizmeti alamazlar.
U.Ü. SHMYO
89/103
DERS NOTLARI
6- GSS-Rapor Düzeltme (İlaç Alınmışlar İçin):
E-RAPOR ve EPK menüsü – GSS-Rapor Düzeltme(İlaç Alınmışlar İçin) seçeneği seçilir (Yukarıdaki
ekran). Hasta no alanına hasta protokol numarası yazılır ve SORGULA(F10) komut düğmesi tıklanır. İlgili
satırlarda hasta bilgileri çıkar.
D. ARŞİV DOSYASI:
Bu menü ile arşivden dosya isteği yapma, başka birimlerden gelen istekleri
karşılama ve kabul işlemleri yapıldığı gibi hasta dosyası hareketleri
incelenebilir ve hasta etiket dökümü yapılır.
1- Dosya İstek Formu:
Arşivden hasta dosyası istemek amacıyla kullanılır.
- Arşiv Dosyası menüsü / Dosya İstek Formu tıklanır.
- Dosyayı İsteyen Bölüm F9 ile listeden seçilir.
- İsteyen Kişi F9 ile listeden seçilir.
- Hasta No alanına hasta protokol numarası yazılır.
- Dosya Tipi koduna F9 ile 0001 Hasta Dosyası, 0002 Radyoloji Dosyası, seçeneği seçilir.
- Dosya İstek Tip Kodu ise yine F9 tuşu ile menüden (0001 Muayene, 0002 Radyoloji, 0004 Yeni Dosya,
0005 Yatış İçin, 0006 Epikriz İçin) seçilir.
- İstenildiği Bölüm F9 ile seçilir.
U.Ü. SHMYO
90/103
DERS NOTLARI
2- Dosya Kabul:
Bu menü ile arşivden veya başka birimlerden ilgili hastanın dosyası talep edilir.
- Arşiv Dosyası menüsü – Dosya Kabul Formu işaretlenir.
- Talep Eden Bölüm ve Talep Edilen Bölüm F9 ile seçilir ve kısa kodları girilir.
- Dosya No yerine hasta protokol numarası yazılır.
- Talep Tarihi aralığı yazılır. Enter tıklanır.
- İlgili hastanın dosya bilgileri açıklama-liste satırında çıkar. Dosya bilgilerinin yanında bulunan “Dosya
Kabul” sütunundaki √ işareti tıklanır.
- Dosya kabul edilmiş olur.
3- Dosya İstek Karşılama:
Başka bir birimden bizde bulunan bir hasta dosyası istenildiğinde;
- DOSYA HAREKET menüsünden - Dosya İstek Karşılama seçeneği seçilir.
- Bölge alanları sistemdeki gibi “Tümü” kabul edilir.
- Talep Eden/Edilen Bölüm satırındaki F9 tuşuna basarak talep eden bölüm seçilir.
- Tarih aralığı seçilir ve Enter tuşuna basılır.
- Dosyaların-isteklerin listelendiği tablo satırında dosya seçilir ve hangi bölümden istek talebi varsa
“DOSYA GÖNDER” butonu tıklanarak bilgisayar ortamında istek karşılanmış olur ve dosya gönderimi
yapılır.
NOT: Eğer arşive göndereceğimiz dosya için başka istekler varsa bu istekler iptal edilir.
U.Ü. SHMYO
91/103
DERS NOTLARI
4- Hasta Dosya Hareket Takibi:
Hasta dosyasının hangi bölümde olduğunu, nereden nereye gönderildiğini ya da arşivden ne zaman hangi
birime gönderildiğini görmek için bu menüyü kullanırız. İşlem şöyle gerçekleştirilir:
- DOSYA HAREKET menüsü - Hasta Dosya Hareket Takibi seçilir.
- Hasta Dosya Hareket Takibi penceresinde hasta alanı yerine hastanın protokol numarası girilir. Enter
tuşuna basılır.
- Tip Kodu alanında F9 tuşuna basılarak dosya tipi seçilir.
- Sıra No alanında F9 tuşuna basılarak Dosya Sıra No.su seçilir.
- Tarih aralığı seçilir. Enter tuşuna basılır.
- Dosyanın hangi bölümlerde işlem gördüğü, ne zaman istenildiği ve gönderildiği, kimlerin istediği görülmüş
olur.
5- Hasta Etiket Dökümü:
- Hasta No alanına hastanın protokol nosu girilerek Enter’a basılır.
- Etiket Döküm Alanı Tam Sayfa olarak seçilir ve Enter’a basılır.
- Ekrana hasta bilgileri gelir.
- (Tamam [F10]) tuşuna basılarak hastanın etiket görüntüsü ekrana gelir.
- İlgili yazıcı seçilerek TAMAM butonu ile döküm komutu verilir.
U.Ü. SHMYO
92/103
DERS NOTLARI
Hastaya ait dosyalara ve
dokümanlara yapıştırmak
için etiket çıkarılır.
1
2
3
İşi Biten Dosyayı Arşive Gönderme:
DOSYA HAREKET menüsünden
Dosya Kabul Formu seçeneği seçilir.
İlgili hasta dosyasının üzerine gidilir ve Enter tuşuna basılır.
Bizde olan dosyayı ya da bize gönderilmiş olan dosya ile işimiz bittiyse ‘ARŞİVE GÖNDER’ butonu
tıklanır.
Dosyanın bilgisayar üzerindeki görünüm satırı YEŞİL ise ‘Kabul Ettim-Bize Gönderildi’, KIRMIZI
ise ‘İstek Yaptım-Başka Bölümde’, SARI ise ‘Bize Gönderildiğini’ ifade eder.
Dosya İsteği İptali:
U.Ü. SHMYO
93/103
•
•
•
•
•
DERS NOTLARI
Ekrana gelen uyarıda “Diğer İstekler” sekmesine tıklanır (bir önceki ekran)
Diğer isteklerin olduğu ekrana gidilir. (üstteki ekran)
İptal edilmek istenen isteklerin üzerine gelinerek “İstek İptal” butonuna tıklanır.
Ekrana gelen uyarıya “ONAYLA” denir ve diğer istekler silinmiş olur.
Eski ekrana geri dönülerek “Arşive Gönder” butonu tıklanır ve dosya arşive gönderilmiş olur.
E) SORGULAMA VE LİSTELEME:
Bu bölümdeki işlemler sorgulama ve listeleme amaçlı
kullanılır. İşlemler üzerinde düzeltme ve bilgi girişi yapılamaz.
Sadece sorgulama ve listeleme amaçlıdır.
1- Hasta Hizmet Tahakkuk Dökümü:
Çıkışı yapılan hastanın hesap dökümlerini almak için
kullanılır. Hastanın talep bazında verilmiş hizmetlerinin fatura
dökümü alınır.
İşlem: Klinik Bilgi İşlem Ana Menüsünde Sorgulama ve
Listeleme menüsü açılır.
- Hasta Hizmet Tahakkuk Dökümü satırı-komutu seçilir.
- Talep No alanında F9 tuşuna basılarak hastanın talepleri listelenir ve çıkışı yapılan talebi seçilir.
- Başlangıç ve Bitiş tarihleri girilir.
- Hizmet tipi alanına (%) işareti konularak BÜTÜN HİZMET TİPLERİ seçilir.
- Diğer tercih seçenekleri onaylanır ve Döküm Yeri’ne kadar Enter tuşuna basılır.
-Döküm Yeri alanına (10) girilir – Yazıcı kodudur.
- “Tamam (F10)” komut düğmesi tıklanır veya F10 tuşuna basılarak döküm alınır.
U.Ü. SHMYO
94/103
DERS NOTLARI
2- Yatan Hasta Listesi (Bölüm Bazında):
İlgili bölüm – servis seçilerek yatan hasta listesi dökümü alınır.
Bölüm alanında F9 tuşuna basıldığında sağ ekranda görülen
Hemşire istasyonları yani (ilgili klinikler listesi) ekrana gelir.
Seçilecek kliniğin üzerine ok tuşlarıyla gidilir ve Enter tuşuna
basılarak seçilir. Ya da fare sol tuş ile ilgili satır seçilip OK
butonu tıklanır. Döküm Yeri’ne (10) yazılması bir yazıcı tanımlamasındandır. Dökümü kağıda aktarır.
3- Yatan Hasta Listesi (Tüm Hastane):
Hastanede yatan tüm hastaları alfabetik isim sırasına göre liste halinde gösterir.
4-Dolu Yatak Sorgulaması:
Çalıştığımız bölümün yataklarının
yatışa hazır olup olmadığı görülür;
yatışı yapılacak olan hasta için
yatakların durumu sorgulanır.
U.Ü. SHMYO
95/103
DERS NOTLARI
F) DSL MENÜ:
İlgililer tarafından zaman zaman bilgilendirme amaçlı mesajlar gönderilmektedir.
Bu mesajlara göre işlem yapılmakta veya cevap verilmektedir. Bu bölüm Avicenna
programında DSL MENU seçeneği kullanılarak yapılmaktadır. Bu bölümde yer
alan “Mesaj Kutusu” tıklanarak Mesaj Görüntüleme penceresine ulaşılmaktadır. Bu
pencerede Gelen Mesajlar ve Giden Mesajlar (Tarihi, Kimden geldiği, Konusu,
Durum bilgileri) şeklinde listelenmektedir.
Okumak istediğimiz mesajın sağ tarafında bulunan “Oku” butonu tıklanarak mesaj açılır. Göndermek
istediğimiz bir mesaj olması durumunda da Tarihi, Kime ve Konu kısımları doldurularak “Gönder” butonu
tıklanır.
U.Ü. SHMYO
96/103
DERS NOTLARI
G) AMELİYAT RAPORU:
--Hastanın ameliyat raporunu yazdırmak için E-RAPOR ve EPK
menüsünden Epikriz seçeneği işaretlenir.
--Karşımıza gelen Rapor penceresinde
Hasta protokol nosu yazılır, ilgili bölüm
işaretlenerek Yazılan Raporlar (Yatan)
seçeneği seçilir.
--Alt alanda çıkan rapor satırı üzerinde
fare sol tuş çift tıklanarak hastanın rapor
sayfasına ulaşılır.
--Hasta Dosyası komut satırı tıklanarak
hastanın dosyasına girilir.
-(Sol alttaki)
Hasta Sonuçları/Raporları Takip
penceresi karşımıza gelir. Bu
pencerede sağ üst taraftaki
“Sonuç Tipi” kutusundan (Ameliyat
Raporları) seçeneği seçilir.
Resimler: Ameliyat Raporu için giriş ekranları
U.Ü. SHMYO
97/103
DERS NOTLARI
-Sonuç Tipi kutusunda Ameliyat Raporları seçeneğini seçtiğimizde listede sadece ameliyat raporları
görünür.
İlgili rapor seçildiğinde açıklamaları alt görüntü alanında ekrana gelir.
--Rapor satırının sağ bölümünde yer alan “Rapor Dök” komut düğmesi tıklandığında kağıda aktarılacak
şekilde ekrana gelir.
- İşlem sonrası Çıkış komut düğmesi ile pencereden çıkılır.
U.Ü. SHMYO
98/103
DERS NOTLARI
H) İLAÇ RAPORU DÜZENLEME
İşlemler:
-GSS RAPOR menüsünde “Rapor Bilgisi Düzenleme” komut
satırı seçilir.
- Karşımıza hastanın (alttaki) Rapor Bilgileri penceresi gelir.
- Poliklinik seçilir.
- Rapor Türü seçilir (örneğin İlaç Kullanım Raporu)
- Rapor Başlangıç ve Bitiş Tarih aralığı girilir-seçilir.
- Düzenleme Türü alanına Rapor Türü seçilir.
- Eklenecek Ay Sayısı girilir (örneğin 12 gibi)
- Rapor Tarihi otomatik çıkar, Rapor No alanına kural gereği yazmamız gereken Resmi Rapor No yazılır.
(Örneğin Tıp Fakültesi hastanesinde her polikliniğin bir kod numarası vardır ve tarih belirtilir. Daha sonra
defter sıra no verilir. 11.03.02.2012/245 gibi)
- Kaydet komut düğmesi tıklanır.
- Karşımıza Rapor İçerik Bilgileri
penceresi gelir. Bu pencereye ilaç
isimleri satır satır yazılır ve sağ alt
taraftaki Geri Dön butonu tıklanır.
- İlaç isimleri bilgileri yazıldıktan sonra
Rapor Bilgileri penceresinde
Açıklama satırına hasta ile ilgili
açıklamalar yazılır. Ardından sağ orta
bölümde bulunan “İlaç Etkin Madde”
komut düğmesi tıklanır.
U.Ü. SHMYO
99/103
DERS NOTLARI
- Yanda görülen İlaç Etkin Madde
Bilgileri penceresinde “Etkin Madde
Kodu ve Açıklaması” sütununda F9
tuşuna basarak ilacın etken
maddesini listeden bulup yazarız.
Örneğin kullanım miktarına 1, dozuna
5 ve birimine de mikrogram yazılır.
Sağ bölümde ise kullanım süresi ve
birim alanına ise örneğin (1- gün)
şeklinde yazılır.
- İlaç etkin maddeleri yazıldıktan sonra
geri Dön komut düğmesi ile Rapor
bilgileri penceresine dönülür.
Etkin Madde Kodu bulmak için F9 tuşuna
bastığımızda karşımıza çıkan Etkin Madde
Kodu Arama penceresi yanda gösterilmiştir.
Örneğin TropU ile başlayan ilaç aramak
isteyip yazdığımızda karşımıza örnekteki gibi
liste geldi. Hangisini seçecek isek sağ
taraftaki SEÇ kutucuğu onaylanır.
- Rapor Bilgileri sayfasında Sol alt bölümde yer alan Tanılar bölümüne hastanın tanısı girilir. Klavyeden
yazılabileceği gibi F9 ile listeden de seçilebilir.
- Doktor ve Bölüm bilgisi olarak da hangi bölümde hasta tedavi görüyorsa o bölüm ve doktoru seçilir.
- Tanı bloğunda ise Tanı Sıra’ya 1 yazılır. Teşhisler koduna ise F9 listeden seçim yapılır.
U.Ü. SHMYO
100/103
- Sağ üst köşede yer alan
- GSS Gönder butonu
- Son işlem olarak
DERS NOTLARI
ONAY kutucuğu
onaylanır.
tıklanır.
Rapor Yazdır komut düğmesi ile rapor yazdırma işlemine geçilir.
EK BİLGİ: Yatan Hasta Evraklarının Düzenlenmesi ve Kontrolü
Hasta yatış işlemi yapıldıktan sonra dosyası kliniğe gelir. Dosya 12 seperatörden (ayraçtan) oluşur. Bu
ayraçlar hasta yattığı süre içinde yapılan işlemlerin sırasıyla ve düzenli olarak tutulmasına yardımcı olur.
Hastanın çıkış işlemi yapılmadan önce hastayla ilgili evraklar düzenli olarak dosyaya yerleştirilmelidir. Bu
dosyanın “TAM” olması açısından önemlidir.
Dosyanın düzenlenmesi hastanın bağlı olduğu kuruma göre değişir. Bu doğrultuda kontrol edilir. Dosyanın
kontrolü yapılırken içindeki acil kartlarında, sevklerde, orderlerde, doktor kaşe ve imzalarının tam olmasına
dikkat edilir. Eksik evrak varsa tamamlanır. Dosyadaki epikriz raporu, ameliyat raporu, hasta sevki vs.
evraklar, poliklinik ve başhekimlikteki imza ve veznedeki mühür işlemleri tamamlanır.
Hasta dosyası evrak sıralaması en üstten başlayarak şöyledir:
1- Hasta dokümanı (BİM – Hemşire – Doktor kaşe ve imzalı)
2- Çıkış kağıdı
3- Epikriz raporu
4- Orderler (Dr. Kaşeli – imzalı)
5- Ameliyat Formları
U.Ü. SHMYO
101/103
6789101112131415-
DERS NOTLARI
Malzeme Orderleri (Dr. Kaşeli ve imzalı)
Klinik Hizmet Formu (BİM – Hemşire – Doktor kaşe ve imzalı)
Hemşire Gözlemleri (Hemşire – kaşe ve imzalı)
EKG’ler (Elektrokardiyagrafiler)
PO – Konsültasyonlar (tarihin yazılı olması önemlidir)
Poliklinik hizmetleri
RD – Radyoloji istek formları ve sonuç belgeleri
LA – Laboratuvar tüm tetkik belgeleri
Acil muayene kartı
Yatış Kağıdı
Ayrıca bu yatış evraklarının yanı sıra hasta hastanemize gelmeden önce başka bir kurumda tedavi
görmüşse orada çekilen radyoloji sonuçları ve yapılan laboratuvar tetkik sonuçları gibi evraklar dosyaya
konulabilir. Bu şekilde yapılan işlemler tekrarlanmamış olur ve hastalığın gidişatı açısından bu durum
önemlidir (zaman kazanmak, emek ve para kaybını önlemek için).
Ortopedi kliniğine iş kazası, adli vaka ve trafik kazası ile gelen hastalardan kurumlarına gönderilmek için
yatış sırasında alınan evraklara ek olarak malzeme raporları, orderler ve ameliyat raporu da eklenir.
Özellikle tüm evraklarının tam olmasına dikkat edilir. Bu konu hastanın tedavi giderlerinin kurum tarafından
ödenmesi için önemlidir.
-------------------------------------------------------------------------------EK: AVİCENNA HBYS PROGRAMINDA
DOKTOR HASTA TAKİP MENÜSÜ VE PENCERESİ
U.Ü. SHMYO
102/103
DERS NOTLARI
KAYNAKLAR
AviCenna Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri – AviCenna Modülleri tanıtım kitapları DataSel Bilgi
Sistemleri Ankara, 2002
AviCenna Hastane BYS ekran görüntüleri
http://www.demirsoft.com/defaults.asp?id=108&syf=sayfalar&x=hastane-bilgi-yonetim-sistemi-hastaneotomasyonu-hbys
http://www.tipart.com.tr/modules.php?name=Hastane_Otomasyonu
http://www.galaksi.com/hbys.html http://www.galaksi.com.tr/Iletisim.html
http://www.meddata.com.tr/?link=sayfa&baslik_grup_id=10&kat_id=0&baslik_grup_id=10&kat_id=1
http://www.3cbilyaz.com/index.asp?giris=1&yazilim=1
http://www.ucyazilimevi.com.tr/hastaneyazilim-1/prognoz-hbys-20-hastane-bilgi-yonetim-sistemiyazilimi.html
http://www.worldlanbilisim.com/haberdetay.asp?ID=21
http://www.anasel.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=7&Itemid=9
http://www.tipyazilimlari.com/haberler06.html
http://www.onsayfa.com/forum/odev-arsivi/116113-hastane-bilgi-sistemleri-donanim-alt-apisi.html
7/12/2006
http://www.ees.com.tr/Sarus.aspx Entegre Enformasyon SistemleriU 08/02/2009
http://ab.org.tr/ab06/ozet/197.html
http://kardelenyazilim.com
http://www.kardelenyazilim.com/kardelen/kardelen-yazilim-urunler.html
http://www.kardelenyazilim.com/kardelen/karmed-hbys-hastane-bilgi-yonetim-sistemi.html
http://www.propacs.com/content/view/40/75/lang,tr
http://www.keynet.com.tr/hbys.aspx
http://www.probel.com.tr/content.php?cid=9
http://www.alpdata.com.tr/Icerik.aspx?CatID=353&sub=355
http://www.turkuazsoftware.com/hizmetlerimiz.htm
http://www.unipa.com.tr/index.html http://www.unipa.com.tr/hastane.htm
http://akademik.maltepe.edu.tr/~fatihy/index_dosyalar/SE-1/HBYS.pdf
http://fonetyazilim.com - intermedia hastane otomasyon sis.
Karmed Hastane Otomasyon Sistemleri
Metasoft Hastane Otomasyon Sistemleri
Alpdata Hastane Otomasyon Sistemleri
Fırat Ünv. Hastanesi, Ameliyat Raporu Girişi ve Hasta Medikal Bilgileri görüntüleme Bilgi Sistemi ve
Kalite Koordinatörlüğü-2008 PDF dosyası
Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu, T.C. Sağlık Bakanlığı, Ağustos 2010
(http://www.e-saglik.gov.tr/UserFiles/File/HBSAK_2010.doc )
Hipokrat Hastane Otomasyon Sistemi Tanıtımı PDF formatlı dosya
Mars Hastane Otomasyonu- Hitit Bilgisayar Yazılım, Sistem Tanıtım Sunusu
Mikayil Gülerim, Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri Powerpoint Sunusu
Tengilimoğlu, Dilaver; Oğuz Işık ve Mahmut Akbulut. Sağlık İşletmeleri Yönetimi, Nobel Yayınları,
Ankara 2009
Saka, Osman. Akdeniz Ünv. ESK ve Standartlar Sempozyumu, İstanbul, 1 Ekim 2004 Powerpoint
sunu dosyası
SGK Genel Sağlık Sigortası Medula Web Servileri Kullanım Kılavuzu, 02.02.2009 Sürüm 3.0
T.C. Sağlık Bakanlığı Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Sağlık-Net Entegrasyonu için Hastane Bilgi
Sistemlerinin Temel Gereksinimleri PDF dosyası, Ankara, Ekim 2007
2007/94 sayılı Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi hakkında Genelge
http://www.4tbilisim.com/index.php?option=com_content&view=article&id=71&Itemid=66 - 01/02/2015
http://www.hurriyet.com.tr/yasasinhayat/10059314.asp 30 Ocak 2015 Cuma Hürriyet-Sağlık Eki
http://www.sb.gov.tr/tr/belge/1-17625/saglik-net-sistemine-dair-basin-aciklamasi.html-30/01/2015
http://www.e-saglik.gov.tr/belge/1-33811/sagliknet-hakkinda.html 30/01/2015
http://e-hekim.net/sagliknet.asp 30/01/2015
http://diyaliz.com/Diyalizsagliknet.asplx
http://www.e-saglik.gov.tr/dosya/1-90440/h/usvs2220140512.pdf - 30/01/2015
http://www.ssksigortasorgulama.com/medula-sistemi/
KAPAK RESMİ: http://www.blazeeastside.com/make-proper-use-dell-coupons-from-the-purchasingfrom-dell/ 07/02/2015
U.Ü. SHMYO
103/103

Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri

Transkript

Benzer belgeler

Týbbi Yazým Teknikleri Ders Notlarý 2008

Aile hekimliğinin temel prensipleri

Slayt 1 - Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Ana

Tıbbi terim açık değilse, kısa açıklama içerir

Symantec Endpoint Protection Kurulum Kılavuzu

Yoğun Bakımda Akciğer Enfeksiyon Kontrolü

Terminal hasta ve sorunları

Klinik Etik - Hastane Etik Kurulları

küçük dev adamlar

T.C. AVRUPA MESLEK YÜKSEKOKULU

maidis program açıklamaları