62 - Teshiad
Transkript
62 - Teshiad
Bu kadar cehalet ancak tahsille mümkündür liflkiniz ç›kmazdad›r. Bir fleyler de¤iflmeye bafllam›flt›r. Farketmenize ra¤men önemsemezsiniz ve o bir gün karfl›n›za geçer ve en flirin halini, mahcup bir edayla birlefltirerek, flunu söyler: “Sen benden daha iyilerine lay›ks›n”. Bu dünyan›n en berbat ve anlams›z cümlesidir. Asl›nda, o sizden daha iyisini bulmufltur ve gidiyordur. Giderayak da kendinizi çok kötü hissetmemeniz için bu cümleyi söyler. Garip bir ironidir yaflanan. Tuhaf bir yüz haliyle, arkas›ndan bakakal›rs›n›z. ‹flte ikili iliflkilerin kriz dönemi ne yaz›k ki, genellikle böyle biter. E¤er krizin geldi¤ini fark etmezseniz, kaç›n›lmaz son budur. ‹ Elbette krizler sadece ikili iliflkilerde yaflanmaz. Öyle bir kriz gelir ki, ard›ndan günlerce a¤lad›¤›n›z sevgiliyi bile unutturur. T›pk› bugünlerde yaflad›¤›m›z gibi. Bu kez iki kifli aras›nda de¤il, ihtimaldir ki, milyarlar› etkileyecek gibi görülüyor. Evet, hofl geldin! Küresel mali kriz… Aradan 8 y›l bile geçmeden yine ekonomik bir krizle bulufluyoruz. Geçen sefer, bir büyü¤ümüzün, di¤er bir büyü¤ümüzün kafas›na att›¤› Anayasa kitap盤›n› bahane etmifltik ama bu kez tsunami dalgas› yurt d›fl›ndan geldi¤i için böyle gerçekçi! bahanelerimiz de yok. Krizin s›n›rlar› tüm dünyay› sard›¤›ndan fliddetinin daha fazla olabilece¤i düflünülüyor. Konunun güvenilir uzmanlar›ndan Prof. Dr. Erinç Yeldan, bu krizin etkileri konusunda; “Sizce kriz finansla bafllay›p bitecek mi, yoksa üretici güç- lerden de birkaç dev indirir mi?” sorusuna flöyle yan›t veriyor: “Elbette, zaten Avrupa’da as›l bundan korkuluyor. Ben krizin Türkiye’yi de bu flekilde vuraca¤›ndan kayg›lan›yorum. Çünkü Türkiye’nin 2001 krizi sonras› sanayi biçimi flöyle oldu: Ucuz dövizi f›rsat bil, d›flar›dan ucuz ara mal› ithal et, bunlar› montaj hatt›nda dayan›kl› tüketim mallar› haline getir, sonra Orta Asya Cumhuriyetleri, Avrupa ve Rusya pazar›na sat. Yani “‹thal et, nihai ürün haline getir ve ihraç et.” Dolay›s›yla bizim ihracat›m›z ithalata ba¤›ml› hale geldi. Türkiye 2003 sonras›ndaki bu artan ithalat›n› ise önce s›cak parayla, sonra so¤uk para denilen özellefltirme ve gayrimenkullerle, o da yetmedi üçüncü bir çare olarak do¤rudan borçlanma ve hatta üçüyle beraber finanse etti. Ama flimdi bu dünyada bafllayan likidite krizi bizim flirketlerin borçlanma olana¤›n› sekteye vuracakt›r ve ithalata dayal› ihracat›m›z gerileyecektir. fiu anda milli gelirde ekonomimizi sürükleyen tek kalem ise ihracat kalemimiz. O yüzden ben bizdeki krizin bir reel sektör krizi olarak tezahür edece¤ini ve zaten etmekte oldu¤unu düflünüyorum.” Prof. Yeldan’›n bu de¤erlendirmeleri ›fl›¤›nda, her krizde oldu¤u gibi reel sektörümüzde bu kez de tasarruf tedbirleri kavram› gündeme gelecek. Hizmet sektörü yine bu ac› pastadan en büyük dilimi mi kapacak? Yan›t›m›z, “Elbette” , “muhtemeldir” ya da “baflka ne olabilir ki?” d›fl›nda olmayacak ne yaz›k ki. 2001 krizinde (medyam›za göre Anne-o¤ul-baflka Temizlik ve Servis Hizmetleri ‹fl Adamlar› (Teshiad) ad›na imtiyaz sahibi Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan›: Selim Canbazo¤lu Yönetim Yeri 19 May›s Mah ‹nönü Cad Ayd›n Sok Ça¤lar Apt N.2/13 Kozyata¤› ‹stanbul Yay›n Koordinatörü R. Ali Aksoylu [email protected] Genel Yay›n Yönetmeni Zeki Murat Günefl [email protected] Yaz› ‹flleri Müdürü (Sorumlu) Tuna Atalay Yaz› ‹flleri Müdürü Mürsel Çavufl Sezen o¤ul çat›flmas› nedeniyle flimdilerde art›k yok olan ve yok olurken de iki ayr› üyemize yapt›rd›¤› temizlik hizmetleri karfl›l›¤› çoklu miktarlarda borcu bulunan, o zamanlar) ülkenin en büyük traktör fabrikas›n›n mali ifller müdürü flöyle demiflti; “K›rk küsur tafleron ile çal›fl›yoruz, biz bir öksürüyoruz, onlar zatürree oluyor.” Do¤ru söze ne denir? fiimdi gelin, hep birlikte yak›n geçmiflte bire bir yaflad›¤›m›z bir senaryoyu yeniden yazal›m. Krizlerde hemen maliyetlerin düflürülmesi gündeme gelecek de¤il mi? Firmalar hakl› olarak bu kez de, bir tasarruf önlemleri paketi haz›rlay›p yürürlü¤e koyacaklard›r. Amaç, bu dar dönemde sabit maliyetleri olabildi¤ince düflürmektir. ‹lk maliyet kalemi nedir? D›flar›dan al›nan hizmetler. Bunlardan baflta geleni hangisidir; elbette temizlik hizmetleridir. Size diyecekler ki “Bu y›l temizlik ekibinden flu kadar personel eksiltelim, fiyat›m›z› da buna ba¤l› olarak düflürelim. Temizlik biraz aksarsa aksas›n ne yapal›m, ne de olsa kriz var?”. Hiç düflünmeden kabul edeceksiniz. Baflka çareniz var m›? “Bir sürü makine yat›r›m› yapt›k, aman ifli kaybetmeyelim, flikâyet olmas›n” diye, eksik adamlarla da kan ter içersinde ayn› hizmeti sunmaya çal›flacaks›n›z. Ard›ndan aylar, mevsimler geçecek ve gün gelecek kriz sona erecek. Her fley yavafl yavafl normale dönecek. Sadece bir fley eski haline dönmeyecek. Size flöyle diyecekler, “Kriz bitti ama bak›n ne güzel, demek ki bizim yerimiz bu kadar personel ile de temizlenebiliyormufl, adam artt›rmaya ne gerek var, aynen böyle devam edelim.” ‹flte size bir “Hizmet sektöründe pazar nas›l daral›r?” hikâyesi daha. 2001 krizinde de ayn›s› olmad› m›? Oldu. Tarih, hizmet sektörü için tekerrürden ibarettir. Hizmetlerini yürüttü¤ünüz banka flubesinin müdürü hasta olur, izinlidir vb. nedenlerle flubeye gelemez bir fley olmaz; ama ayn› flubenin çay servisi eleman› hastalan›r, o gün ifle gelemezse, vay halinize, flube tümden aya¤a kalkar. Telefon üstüne telefon “Nerde bizim eleman›m›z, yand›k, mahvolduk, hemen yeni birisini gönderin?” diye. Yay›n Kurulu Serhat Özer Recep Ali Aksoylu Tuna Atalay Zeki Günefl Mürsel Çavufl Sezen Reklam Sat›fl Müdürü Aydan Dülgero¤lu [email protected] Tasar›m ve Uygulama Tufan R. Baflak [email protected] Bask› Golden Medya Matbaac›l›k ve Tic. A.fi. 100 Y›l Mah. MAS-S‹T 1. Cad. No:88 34204 Ba¤c›lar, ‹stanbul www.goldenmedya.com.tr Tel: (0212) 629 00 24 T.E.M. Tan ›t›m Etk i nl i kl eri Me rk ez i Yap›m TEM Tan›t›m Etkinlikleri Merkezi Ltd. fiti. Kabatafl Setüstü, Tafll› Ç›k›fl Sok. Lütfiye Han›m ‹fl Merkezi No: 5/ 1, 34427 Beyo¤lu, ‹stanbul Tel: (0212) 293 22 75 59 Faks: (0212) 252 90 42 www.temtanitim.com [email protected] Onlara, “ Yahu kardeflim, müdürünüz ifle gelmeyince ne yap›yorsunuz? Merkezinizden hemen yedek banka müdürü mü gönderiyorlar?” diye yan›t veremezsiniz. Sözcükler, dilinizin ucuna gelir ama yutars›n›z. Bu riski alacak babayi¤idi, hizmet sektörü tarihi henüz yazmam›flt›r. Çünkü imzalad›¤›n›z sadece bir sözleflme de¤il, ayn› zamanda modern kölelik anlaflmas›d›r. Sesiniz fazla ç›karsa kibarca “Sevgili çözüm orta¤›m›z, madem öyle, sen bizden çok daha iyilerine lay›ks›n.” denebilir. Hiç k›z›p köpürmeyin. Bu yan›t, sektörün genel duruflunun do¤al bir sonucudur. Her yerde ezik büzük durursan, kay›t d›fl› çal›flanlarla rekabet edece¤im diye kârlar› yerin dibine indirip, zarar›na fiyat verip hakk›yla verilen teklifleri tuzla buz edersen, sözleflmeleri kölelik anlaflmalar› gibi imzalarsan, kendini ve yapt›¤›n ifli önemsemezsen, istedi¤in kalite belgesine sahip ol, hikâye. Kimse sizi ciddiye almaz. Kamu ihalelerindeki malum aksiyon! sahnelerini hiç yaz(a)m›yorum bile. Onlar› da yazsam “ormanda tecavüz” sahneleri bunun yan›nda çok masum kal›r. K›saca y›llard›r ne ekildiyse o biçiliyor. Yaz›m›n sonunu Sakall› Celal’den minik bir al›nt› ile bitirmek istiyorum. Kim mi Sakall› Celal? “Bu kadar cehalet ancak tahsille mümkün olur." önermesinin sahibi, nesli tükenmifl, bir yurtsever ve bilge. Hakk›nda yaz›lan bir kitap ile tan›d›¤›m›z bu gerçek entelektüele, Ankara Lisesi Müdürlü¤ü yapt›¤› dönemde, Bakanl›ktan, ö¤rencileri mezun etmek konusunda fazla ince eleyip s›k dokumamas›, k›saca hemen herkese diploma vermesi tavsiyesi gelmifl. "Ankara Sultanisi boyac› küpü de¤ildir" diye yan›t verince de hemen Bakanl›k emrine al›nm›fl. Onu y›llard›r tan›yan ve seven genç Milli E¤itim Bakan› Hamdullah Suphi, bu konuda bir kez daha düflünmesini isteyince, flöyle demifl Sakall› Celal: "Bak Hamdullah, Tanzimat› ilan ettik olmad›, Meflrutiyet ilan ettik olmad›; Cumhuriyet'i getirdik gene olmad›, bir de ciddiyet'i denemeye ne dersin?" Ne dersiniz? Zeki Murat Günefl [email protected] Yay›n Türü Yayg›n yay›n, süreli, üç ayda bir. Bize Ulaflmak için [email protected] [email protected] 38 DOSYA Son zamanlarda hastane enfeksiyonlar› gibi tats›z geliflmelerin yafland›¤› ülkemizde, hastane temizli¤inin ne kadar büyük önem arz etti¤i ve ihtisas gerektirdi¤i bir kez daha gündeme tafl›nd›. Bu say›m›zda biz de bu konuyu A’dan Z’ye masaya yat›rmaya karar verdik. G ündelik yaflant›m›zda temizli¤e önem veriyoruz ama söz konusu olan sa¤l›¤›m›z› tekrar kazanmaya çal›flt›¤›m›z hastaneler olunca temizli¤in önemi iyice art›yor. Art›k ayr› bir ihtisas alan› say›lan hastane temizli¤i nas›l yap›lmal› ve/veya nas›l yap›l›yor? Hastane temizli¤inde nelere dikkat ediliyor? Hastaneler “temizlik hizmeti” al›rken neleri, nas›l talep ediyor? Firmalar hastane temizli¤i için hangi ürünleri kullan›yor? ‹flte tüm bu sorular›n yan›t›n› “Hastane Temizli¤i” dosyam›zda bulacaks›n›z. 48 ekonomik sorunlar›n hizmet sektörü firmalar›n› da bire bir etkiledi¤ine deTüte, krizle ilgili al›nmas› gereken TESH‹AD krizi de¤erlendirdi acil önlemleri biz- Krizi de¤erlendiren Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu hizmet al›c›lar›na hizmet firmalar›n›n finans yaratan firmalar olmad›¤›n›n hat›rlat›lmas› gerekti¤ini söylüyor. Ödemeleri zaman›nda alamayan hizmet fir- lkemiz içinde bulundu¤umuz döneme Ü kadar birçok kriz atlatt›, enflasyonu yük- Bugün dünyada yaflanan ekonomik sorunlar global krize dönüfltü. Bu kriz ister istemez ülkemizi de son derece etkiledi. ‹nan›lmaz boyutlarda likit problemi yaflanmaya baflland›, çekler ve krediler bugüne kadar yaflanmad›¤› oranda geri döndü. Bankalar kredi vermekten korkar oldu, teminat üstüne teminat ister hale geldi. Birçok firma iflçi ç›karmaya bafllad› ve sat›n almalar›n› da inan›lmaz ölçüde k›st›. Global krizin ülkemizi etkilemesi ile zaten s›k›nt›lar yaflayan sektör firmalar›m›z krizin etkilerini yo¤un bir flekilde yaflamaya bafllad›. Hizmet verilen firmalar ödemelerini geciktirmeye, personel azaltma talepler i gelmeye bafllad›. Birçok firma asgari ücret art›fl› d›fl›nda zam yapmad›. Buna karfl›n tedarik mallar›n maliyetleri git gide art›yor. Yeni yap›lan hizmet sözleflmelerinde karl›l›k oranlar› komik rakamlara düfltü. Sektörümüzdeki birçok firma personel maafllar›n› geç ödüyor, KDV, muhtasar ve SSK ödemelerinde de zorlan›yor. Maalesef ödeme alamama sonucunda finans maliyeti ile karfl›laflan sektör firmalar›m›z karl›l›klar›n› da bu noktada yitirdi. Bu sorunlar› yaflayan sektörümüz en son noktada, hem per- ARAfiTIRMA: 2009 KARANLIK YIL MI? 54 ISS Y.K ÜYES‹ ELA AYDO⁄AN 56 SÖYLEfi‹: KLUH DEN‹Z: ÖZGÜR PALA 64 ARAfiTIRMA: KIfi HAfiERELER‹ VE MÜCADELES‹ 68 SÖYLEfi‹: ENDÜSTR‹YEL DA⁄CILIK 70 PEYZAJ: BAHÇELERDE KIfi BAKIMI emizlik sektörü k›r›lgan bir sektördür, çünkü ifl olmayaca¤›n› söylemek mümkün. Benim tavsiyem arkadafllar›n firmalar›nda kriz masas› oluflturarak mevcut ve do¤abilecek riskleri iyi de¤erlendirmeleri ve tedbirleri derhal uygulamaya geçmeleridir. Al›nacak önlemler flunlar olabilir: • Zarar›na kesinlikle teklif vermemek, • Hizmeti gereken asgari elemanla gerçeklefltirme, • Hizmet verilecek firman›n ödeme imkanlar›n›n ve ödeme tarihinin çok iyi kararlaflt›r›larak tespit edilmesi, • Merkez ofis giderlerini azaltacak acil ted- merika’da “100 etik flirket” içinde yer alan Ecolab borsada ifllem görüyor. Birçok hisse senedinin aksine Ecolab hisseleri bu krizde çok az bir A 84 Doktor odas› temizli¤i Doktor odas› temizli¤i hasta muayenesinin olmad›¤› gece vardiyalar›nda temizlenir. Gün içerisinde talebe göre temizlik yap›l›r. Doktor odalar› temizli¤inde de dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri dezenfeksiyon ifllemidir. Temizlikte kullan›lan temizlik kimyasal› dezenfektanl› olmal›d›r. ‹fllem s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmal›d›r. Kat arabas›, kullan›lacak malzeme ve ekipman haz›rland›ktan sonra odadaki çöpler toplan›r. Sonra 50 cm-200 cm aras› düz zemin toz al›m› mavi bez ile yap›l›r. Telefon beyaz bezle silinir. Masa, üstündeki hiçbir fley yer de¤ifltirmemek suretiyle silinir. Ayr›ca masa üstü ›slakken ka¤›tlar konmamal›d›r. Lavabo ve ayna temizli¤inden sonra, zemin dezenfektanl› temizlik kimyasal› ile silinir. atefli ç›kar. Ama bizim firmalar›m›z, bugüne kadar meydana gelen krizlerle mücadele ederek hep ayakta kalmay› baflarm›flt›r. Fakat bu seferki kriz küresel ve henüz çözümlenmemifl büyük bir kriz. Bence bu kriz bizi 2009 y›l›nda etkileyecek. Bu yüzden 2009 y›l› sözleflmeleri çok önem tafl›yor, e¤er bu savafla bafltan kötü imzalanm›fl sözleflmelerle ve büyük risklerle girerseniz sonuçlar›n›n pek hofl Ecolab, hizmet verdi¤i segmentte yaflanacak ifl kay›plar›na ra¤men 2009’da da büyüme hedefinden vazgeçmedi. Ecolab hem personel ç›kartmayacak, hem de ayn› kalitede hizmet sun- sonele, hem de hizmet üretti¤i firmalara karfl› güven vermeyen iflletmeler konumuna düfltü. Yaflanan bu ortamda sorumlusu olmasa da ne yaz›k ki firmalar›m›z zor günler geçiriyor. Günümüzde kriz ile ilgili bir ortamda sektör firmalar›m›z iflletme giderlerini düflürmek, kârl› ifller almak ve en önemlisi iflletme maliyeti yaratmak zorundad›r. Ayr›ca ne kadar zor görülse de hizmet al›c›lar›na bizlerin finans yaratan firmalar olmad›¤›m›z›, ödemeleri zaman›n da almam›z gerekti¤in i, alam ad›¤ ›m›z ödemeler ile ilgili oluflan finans maliyetini onlara yans›tmamam›z gereklili¤ini anlatmam›z ve onlar- Hastalar taraf›ndan boflalt›lan odalar›n temizli¤i Hasta taburcu olduktan sonra odalar tamamen temizlenir. Temizlikten önce gerekli tüm ekipman ve malzemeler tamamlan›r. Kat arabas› ve kirli çamafl›r arabas› oda içine al›n›r. Oda içi çöpler ve kirli çamafl›rlar toplan›r. Taburcu odas› temizli¤inin en önemli ifllem basama¤› yatak silimidir. Yatak dezenfektanl› temizlik kimyasal› ve mavi bez yard›m›yla en uç noktalar›na kadar temizlenir. Oda içi tüm duvarlar, havaland›rma, lambalar, yang›n dedektörü, tablolar silinir. Tuvalet, hasta odas› tuvaletindeki ifllem basamaklar›na göre daha detayl› olarak temizlenir. Hasta odas› sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezanfektanl› kimyasalla temizlenir. Oda son kez kontrol edilir. Kap› kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlanm›fl olur. T yapt›¤› firmalar hapfl›rsa temizlik firmalar›n›n Ecolab Türkiye, Hülya Metin “2009’da da hedefimiz büyümek” sek rakamlarda yaflad›. Yüksek enflasyon ülkemiz için bir ekonomik yaflam flekli olmufltu. Ancak 2001 krizi ile bankalarda yaflanan sorunlar ve ekonomiye etkileri ülkemiz için bir dönüm noktas› oldu ve çok önemli önlemler al›nd›. f›rçayla ovulur ve iyice durulan›r. Klozetin d›fl k›s›mlar› k›rm›z› bezle silinir. Tuvalet sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezenfektanl› kimyasalla paspaslan›r. Son kez bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir, kap› kolu silinerek ifllem tamamlan›r. Bez, mop, paspas püskülü, çift koval› paspas arabas› gibi malzemeler sadece tuvaletlerde kullan›larak, olas› enfeksiyonlar› engeller. Kutlukhan Tüte; “Çaresiz de¤ilsiniz, çare sizsiniz” Çal›flt›klar› fir- ¤inen Kutlukhan 48 MAKALE: RECEP AL‹ AKSOYLU Odalar›n temizli¤i Hasta odalar› gün içinde rutin olarak temizlenir. Temizli¤i yap›lmadan önce kat arabas› düzenlenir eksik malzeme ve ekipmanlar tamamlan›r. Hasta odas›na izin al›narak girilir. Oda içi çöpler toplanarak temizli¤e bafllan›r. Oda içi 50 cm-200 cm aras›n daki yüzeylerin tozu al›n›r. Yemek masas› ve telefon beyaz bezle silinir. Bu ifllemde hem temizlik hem dezenfekte ifllemini bir arada yapabilen kimyasal kullan›l›r. Tuvalet temizli¤i yap›ld›ktan sonra odadaki sarf malzemeler tamamlan›r. Zemin önce kuru mop ard›ndan paspas ifllemi ve daha sonra nemli mop ile temizlenir. Son olarak bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir. Kap› Daha 2008 y›l›nda gündemimizin ilk maddesine oturan finans kriz hakk›nda hizmet sektörü ve ekonomistler ne düflünüyor? Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu, TSKB Bafl Ekonomisti Gündüz F›nd›kç›o¤lu, Prof. Dr. Kaya Ard›ç ve sektör temsilcileri krizi Hizmet Dergisi için de¤erlendirdi. DOSYA: B‹R HASTANE NASIL TEM‹ZLEN‹R? 78 lat›yor! Bu çal›flma ayn› zamanda hastanelerin nelere dikkat etti¤ini de gösteriyor: malarda yaflanan 38 HAVUZLARDA KIfi BAKIMI Hasta tuvaletlerinin temizli¤i Rutin hasta odas› temizli¤i yap›l›rken tuvalet temizli¤i de yap›l›r. Öncelikle eldiven giyilir. Sonra tuvalet çöpleri toplan›r, bu aflamada klozet içine asidik dezenfektanl› kimyasal s›k›l›r ve beklemeye al›n›r. Fayanslar ve ayna sar› bezle silinir. Lavabo mineralli ovma kimyasal› ve sünger yard›m›yla temizlenir. Kimyasal kal›nt›s› kalmamas› için iyice durulanmal›d›r. Ayn› ifllem dufla kabin zemini için uygulan›r. Dufl kabini camlar› sar› bezle silinir. Daha önceden ürün s›km›fl oldu¤umuz klozet içi 2009 karanl›k y›l m›? ARAfiTIRMA 74 Enfekte oda temizli¤i Enfekte oda temizli¤i yap›lmadan önce, enfeksiyon hakk›nda hemflireden bilgi al›n›r. Konu ile ilgili temizlik personeli bilgilendirilir. Kat arabas› düzenlenir, eksik malzeme ve ekipman tamamlan›r. Gerekli güvenlik önlemleri al›n›r. Enfeksiyonun durumuna göre maske, bone, önlük giyilerek temizlik yap›lmal›d›r. Dezenfektanl› temizlik kimyasal› kullan›l›r. Odada hasta yat›yorsa, temizlik için izin istenir. Oda günlük temizlik iflleyifline göre temizlenir. Enfekte oda temizli¤inden sonra kullan›lan malzeme ve ekipmanlar dezenfekte edilir. Ç›kan çöpler t›bbi at›k pofletine at›l›r. Bu ifllemler s›ras›nda eldiven kullan›lsa dahi ifllem sonras› eller y›kan›r. Son zamanlarda hastane enfeksiyonlar› gibi tats›z geliflmelerin yafland›¤› ülkemizde, hastane temizli¤inin ne kadar büyük önem arz etti¤i ve ihtisas gerektirdi¤i bir kez daha gündeme tafl›nd›. Bu say›m›zda biz de bu konuyu A’dan Z’ye masaya yat›rmaya karar verdik. Hastane ortam›ndan kaynaklanabilecek enfeksiyonlar› önlemek, hasta, hasta yak›n› ve hastane çal›flanlar› için sa¤l›kl› bir ortam oluflturmak amac›yla yap›lan hastane temizli¤inde, herkese önemli görevler düflüyor. Bir hastane nas›l temizlenir? Hastane Temizli¤i ile ilgili en kapsaml› bilgilere Yeditepe Üniversitesi Hastanesi’nden ulaflt›k. Yeditepe Üniversitesi temizlikle ilgili çal›flmalar›n› bak›n nas›l an- Daha 2008 y›l›nda gündemimizin ilk maddesine oturan finans kriz hakk›nda hizmet sektörü ve ekonomistler ne düflünüyor? Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu, TSKB Bafl Ekonomisti Gündüz F›nd›kç›o¤lu, Prof. Dr. Kaya Ard›ç ve sektör temsilcileri krizi Hizmet Dergisi için de¤erlendirdi. kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlan›r. Bu ifllem s›ras›nda eldiven kullan›lmal›d›r. Çöp al›m› ve tuvalet temizliklerinden sonra kesinlikle eldivenler de¤ifltirilir. Bir hastane nas›l temizlenir? de¤er kayb› yaflad›. Bu da yat›r›mc›lar›n bize inanc›ndan, güveninden kaynaklan›yor. Ecolab yat›r›mc›lar›na aç›klad›¤› hedefleri rahatl›kla tutturuyor ve tutturacak. Özellikle Asya-Pasifik ve Güney Amerika’daki çift haneli büyüme, KAY, Yiyecek & ‹çecek ve Kurumsal bölümlerimizin baflar›l› rakamlar›, 2008 y›l› ilk üç çeyre¤inde ciro olarak geçen seneye göre % 15 büyümemizi sa¤lad›. Türkiye’de de 3. çeyre¤in sonu itibariyle 2008 cirosal hedefimizi tutturaca¤›m›z› söyleyebiliriz. Ancak ciddi hammadde art›fllar› nedeniyle yaflad›¤›m›z üretim maliyeti art›fllar›n› piyasaya ayn› oranda yans›tmad›¤›m›z için kar hedeflerimizi yakalayabilmemiz güç olacakt›r. Yaflad›¤›m›z bu kriz flu an daha çok bankalar› ve bankalara borçlanan firm alar› etkile di. Ancak önümüzdeki dönemde bizim de içinde oldu¤umuz ‹fi YÖNET‹M‹: M‹NE GÖRGÜN birler, • Malzeme sarfiyat› zincirini kontrol alt›nda tutmak, • Yeterli malzeme alan›, gereksiz stoktan kaç›fl. Krizin flakas› yoktur, etkisi uzun sürer. Örne¤in 2001 krizi bizim sektörümüzde hala etkisini sürdürmekte ve karl›l›klar %3–5’lere inmiflken, bu krize zay›f yakalanan sektörümüz, bugünleri de zor reel sektöre etkisi olaca¤› kesin. Ecolab’›n yaflayaca¤› olumsuzluk, hizmet götürdü¤ümüz segmentlerde yaflanabilecek ifl kayb›ndan kaynaklanabilir. Örne¤in cebindeki paras›n› harcarken daha dikkatli olacak tüketici, tatil gibi temel ihtiyaçlara oranla ikinci önceli¤i olan harcamalardan vazgeçebilir. Bu da otellerin doluluk oran›n› afla¤›lara çekerken, operasyonlarda hem daha az deterjan ihtiyac› olarak, hem de temizlik için ayr›lan bütçenin k›s›lmas› olarak bizim sektörümüze yans›yabilir. Restoran, fabrika, yemek firmalar›, temizlik firmalar› gibi sektörler de ayn› flekilde kendileri bu krizden etkilenirken bizi de dolayl› olarak etkileyebilir. Sadece bu kriz de¤il ayn› zamanda 2008’de yaflanan hammadde fiyat art›fllar›n›n önümüzdeki dönemde de devam edecek olmas› 2009 y›l›nda da sektörde daha planl› olma zorunlulu¤u getiriyor. Her sene oldu¤u gibi 2009’da da büyümeyi hedefliyoruz. ‹flletmelerin maliyetleri düflürmek ad›na, hijyen gibi önemli bir konuda baz› fleyleri feda etmesini önlemek için optimum maliyette en do¤ru ürünü ve program› vermeye devam edece¤iz. Türkiye’de sundu¤umuz ürün ve sistemlerimiz sadece daha iyi bir hijyen sa¤lamakla kalmay›p müflterilerin operasyonlar›nda tasarruf sa¤layan özellikler içermektedir. Ecolab olarak sahada bulunan sat›fl ve teknik ekibimiz bugüne kadar oldu¤u gibi ayn› kalite ve kapasitede hizmet vermeye devam edecektir. Ne dünyada, ne de Türkiye’de Ecolab’›n personal ç›- 70 PEYZAJ ‹lkbahar ve yaz aylar›nda renkleri, kokular› ve görünümleri ile bize mutluluk kayna¤› olan bahçeler, asl›nda k›fl aylar›nda da c›v›l c›v›l olabilir. Entegre hizmet yönetimi kapsam›nda birçok firma, k›fl›n bahçe bak›m› konusunda da hizmet veriyor. ‹flte k›fl›n bahçe bak›m› için bilmemiz gerekenler… K›fl›n da güzel ve gösteriflli bahçeler için ‹lkbahar ve yaz aylar›nda renkleri, kokular› ve görünümleri ile bize mutluluk kayna¤› olan bahçeler, asl›nda k›fl aylar›nda da c›v›l c›v›l olabilir. Entegre hizmet yönetimi kapsam›nda birçok Çim bitkisinin so¤uklara karfl› direncinin artt›r›lmas› ve ilkbahara daha sa¤- alan içinde kellikler oluflmufl ya da seyrelmeler var ise, k›fl mevsimi öncesinde, l›kl› bir flekilde girebilmesi için uygun k›fl gübrelemesi yap›l›r. Büyümenin ta- “Outsourcing” sektöründe insan kaynaklar› Milli E¤itim Bakanl›¤›, k›z meslek liselerinde yeni aç›lan "Ev ve Aile Hizmetleri" bölümüne bu y›l ö¤renci al›nmas›na karar verdi. Bakanl›¤›n yetifltirece¤i diplomal› ev sorumlular›, Türkiye genelinde K›z Teknik Ö¤retim Genel Müdürlü¤ü'ne ba¤l› okullarda ö¤renci talebi ve ö¤retmen durumuna göre 32 pilot kurumda yetifltirilecek. Ev sorumlusu ve ev yöneticisi olmak isteyenlerin, ev ve aile ile ilgili konulara ilgi duyan, temiz, titiz, sorumluluk sahibi, zaman ve enerjiyi de¤erlendirebilen, le süreci k›salt›p maliyet avantaj› sa¤layabiliyorlar. D›fl kaynak (outsource) hizmetlerini yürüten firmalara personel al›m› yaparken faydaland›¤›m›z di¤er bir yö ntem de, referans. Mevcut çal›flanlar›n firmaya önerdi¤i adaylarla görüflme yapmaya öncelik veriyoruz. Bu yolla ifle al›ma baflvuran adaylar, iflle ilgili genifl ve gerçekçi bir bilgi edinerek baflvurmufl Temizlik, güvenlik, bordrolama gibi temel destek hizmetlerinin kurum d›fl› kaynaklarla temin edildi¤i “outsourcing” (tafleron/ alt iflveren) yani d›fl kaynak sektörü, son y›llarda h›zla gelifliyor. Bu alanda insan kaynaklar› yönetiminin nas›l yap›lmas› gerekti¤ini, endüstri ve örgüt konusunda uzman psikolog ve dan›flman Mine Görgün ile konufltuk. olduklar›ndan, ifle al›m süreci hem h›zlan›yor, hem de ifle al›m maliyeti minimumda kal›yor. Bu yöntemin çal›flanlar aras›nda iyi duyuruldu¤u ve iflletildi¤i firmalarda, sürekli ve genifl bir veri taban› olufluyor ve ifle al›mlarda ‹nsan Kaynaklar› bölümlerinin ifli kolaylafl›yor. Daha genifl ve çeflitli bir kitleye ulaflmak için ise y›l›n belirli dönemlerinde bas›n yoluyla ilan verme yöntemini kullan›yoruz. Bu da hala en s›k tercih edilen uygulamalar aras›nda. Bu Söylefli: Mürsel Sezen D›fl kaynak sektörü, farkl› e¤itim seviyelerinden personelin yer ald›¤› bir sektör. Ancak bu sektörde de art›k uzmanlaflma- güvenlik , temizlik, bordrolama gibi alt uzmanlaflma alanlar› ön plana ç›k›yor. Düflük e¤itim seviyesine sahip kiflileri seçerken nelere dikkat etmek gerekiyor? flekilde de herhangi bir ifl hacmi genifllemesini karfl›lamak için zengin aday baflvurular› toplanabiliyor. Nas›l bir politika izlenmeli? ‹fle al›nacak adaylar› seçerken çok farkl› iflkollar›nda da olsalar, farkl› e¤itim ve sosyo eko nomik gruplardan da gel seler, seçim aflamas›nda çok olumlu sonuçlar veren ifldavran›fl-kurum odakl› seçim yönt emlerini uyguluyoruz. Hizmet sektöründe çal›flt›r›lan temizlik personeli v.s. görevlere sahip kifliler için mevzuat düzenlemeleri sizce yeterli mi? E¤er de¤ilse mevzuatlarda ne tarz de¤ifliklikler yap›lmas› laz›m? Mevzuta eklenen son düzenlemelerle birlikte, ana iflin ne oldu¤unun tan›mlanmas›na yöne- 84 MEB, diplomal› ev sorumlusu yetifltiriyor yönetimi nas›l yap›lmal›? Bu yöntemle aday›n e¤itim ve geçmifl deneyimlerinden ba¤›ms›z olarak, geçmifl davran›fllar›ndan yola ç›karak gelecekteki ifle uyumunu, kuruma uyumunu ve ifl ç›kt›lar›n› ortaya ç›karmaya çal›fl›yoruz. Bu amaçla davran›fl v ey a yet kinlik odakl› seçmeyerlefltirme süreci yürütüyoruz. Yaz›l› testler ve uzun, kapsaml› ölçeklerden kaç›n›yor, ifl ve davran›fl odakl› veriler oluflturmaya çal›fl›yoruz. çim alan taranarak ara ekim ifllemleri tamamlan›r. Çim alan bak›m› K›fl mevsimi öncesinde, hava s›cakl›¤›na ba¤l› olarak, çimin büyüme durumuna göre sonbaharda uygun zamanlarda biçim ifllemleri ne devam edilir. Çim problemleri kendi bafl›na çözebilen, bir ifli planlama ve uygulama yetene¤ine sahip, güvenilir, ifl güvenli¤ine dikkat eden, sa¤l›k problemi olmayan bireyler olmas› gerekti¤i aç›kland›. Program› bitirenler, tatil köyü, otel gibi kurulufllarda, üst düzey devlet yöneticilerinin konutlar›nda, büyük çiftlik ve sitelerde, rehabilitasyon merkezlerinde vs. ifl bulabilecekler... ‹fi YÖNET‹M‹ Kaynak: www.hurriyet.com.tr, 19 Ekim 2008 Temizlik, güvenlik, bordrolama gibi temel destek hizmetlerinin kurum d›fl› kaynaklarla temin edildi¤i “outsourcing” (tafleron/ alt iflveren) yani d›fl kaynak sektörü, son y›llarda h›zla gelifliyor. Bu alanda insan kaynaklar› yönetiminin nas›l yap›lmas› gerekti¤ini, endüstri ve örgüt konusunda uzman psikolog ve dan›flman Mine Görgün ile konufltuk. Bu tarz personelin e¤i timinde nelere dikkat edilmeli ? Hangi konularda e¤ itim almala r› gerekir? Bu sektörde çal›flan personele verilen e¤itim konular›n›n bafll›calar›; ileti flim, hizmet kavram›na yönelik bilgi ve beceriler, kiflileraras› iliflki becerileri ve ekip çal›flmas›... Bunlar›n yan› s›ra e¤er iflin yap›s› gere¤i özel bir yetkinlik gerekiyorsa, telefonla görüflme becerileri ya da özel bir güvenlik sistemi gibi, bu konularda uzamanl›k e¤it imleri de ald›r›labiliyor. Tabii bu tür personel, farkl› ana iflverenlerle çal›flacaklar› için, görev yapacaklar› iflkoluna ait özel bir bilgilendirme ve sektör bilgilerinin aktar›lmas› da uyumlar› aç›s›ndan çok fayda sa¤l›yor. Daha ileri seviyelerde bu ekiplerin bafl›nda yönetici olarak çal›flacak kiflilere ise temel yönetim becerileri, problem çözme ve çat›flma çözme gibi e¤itimler öneriyoruz. Hastal›k, izin, ifl kazas› vs. gibi durumlarda nas›l bir yaklafl›m gösterilmeli? Mine Görgün, Uzm. Psikolog (Endüstri/Örgüt) Dan›flman Bo¤aziçi Üniversitesi’nde psik oloji, Marmara Üniversitesi’nde Örgütsel Davran›fl Yüksek Lisan s e¤itimin i tamamlad›. Universi ty Ca lifor nia, Los Angeles (UCLA)’de ‹nsan Kaynaklar› Yönetimi alan›nda e¤itim ald› ve araflt›rma lar yapt›. Türkiye’de bankac›l›k, telekomünikasyon, sat›fl ve perakende sektörlerinde kurumsal de ¤iflim ve geliflim projelerinde yer ald› ve sektörün önde gelen firmalar›nda ‹nsan Kaynaklar› Yöneticili¤i görevlerinde bulundu. 2001 y›l›ndan bu yana finans dan›flmanl›¤› konusunda faaliyet gösteren ERK Dan›flmanl›k’›n ‹nsan Kaynaklar› ve E¤itim Dan›flmanl›¤› bölümünün kurulufl ve yönetiminden sorumludur. Halen Yönetim ve ‹nsan Kaynaklar› alan›nda dan›flmanl›k hizmeti veriyor, kurumlar›n geliflimlerine yönelik e¤itim ve grup çal›flmalar› düzenliyor. ASTD (American Society for Training and Development ) taraf›ndan sertifikaland›r›lm›fl “E¤itimci” kimli¤i ile kurumlara özgü e¤itimler de tasarl›yor. lik bir maddede flu anda sektörel bir tart›flma yaratt›. Henüz çok yeni olan bu geliflme ana-iflverenle tafleron aras›nda ifl sürecinin iyi tan›mlanmas› zorunlulu¤u ortaya ç›kard›, çünkü bu alandaki belirsizlikler her iki tarafa da büyük yükümlülükler getiriyor. Firmalar henüz bu alandaki geliflmeleri izliyor sadece. Bu sektörlere eleman aran›rken daha çok hangi mecralar› kullan›yorsunuz? Dan›flmanl›k ve e¤itim hizmeti verdi¤imiz d›fl kaynak firmalar›na, internet üzerinde eleman ilan› veren ve aday baflvurular›n› toplayan web sitelerine üye olmalar›n› tavsiye ediyoruz. Bu sistemde hem çok say›da adaya ulaflma olana¤› var, hem de sunduklar› yan hizmetler- Ön Kapak ‹çi: Kärcher 15 ÖZTEM 59 01: SARUHAN 17 JOHNSONDIVERSEY 45 TEM TANITIM 02 PFAFFENZELLER 19 Arka kapak içi: HASEL 03 TATMAK 21 BALABANLI 04 M‹S GROUP 23 BALABANLI 05 JOHNSONDIVERSEY 25 ENHAS ZABEL 06 HAYAT MAK‹NE 27 EKOL SERV‹S ‹STANBUL 07 KLÜH DEN‹Z 29 STAR MAK‹NA 13 58 - 59 PEAK ECOLAB PEAK Arka kapak: JOHNSONDIVERSEY Teshiad yeni merkezinde ernek merkezimiz, 08.01.2009 tarihinden itiba- Dren Büyükdere Cad. Arzu Apt. No:.99 Kat:.3 D.6 ‹nönü Cad. Ayd›n Sok. Ça¤lar Apt. No:.2/13 Kozya- Mecidiyeköy, ‹stanbul adresinden 19 May›s Mah. tüm sektör mensuplar›na duyururuz. ta¤›, ‹stanbul adresine tafl›nm›flt›r. Üyelerimize ve Teshiad’›n yeni üyeleri Temizlik ve Servis Hizmetleri Derne¤i Teshiad her geçen gün büyümeye devam ediyor. Son üç ay içerisinde Teshiad bünyesine dört yeni üye daha kat›ld›. ‹flte aram›za yeni kat›lanlar… Orhan Mirza Çapkurt / Online Hizmet O kurt, Ac›badem ‹stanbul merkezli genel müdürlük ofisinde; bir yandan hizmet sektöründe bilinçli büyümeyi hedeflerken; öte yandan genç, dinamik ve hizmet sektöründe kariyer yapmay› planlayan yöneticiler yetifltiriyor. l›ndan beri baflar›l› projelere imza at›yor. Anadolu Üniversitesi ‹flletme Fakültesi mezunu olan Çapkurt, Paksil ve CSS grup flirketlerinde yönetim kurulu üyeli¤i ve genel müdür olarak görev ald›ktan sonra 2003 y›l›nda Online Group, 2004 y›l›nda da Security Lion’u kurdu. Çevreye duyarl›l›¤› ile sektörde dikkat çeken bir kurum olan Online Hizmet kurucusu Orhan Mirza Çapkurt, profesyonel ifl hayat›na bafllad›¤› 1990 y›- Ac›badem ‹stanbul merkezli genel müdürlük ofisinde hizmetlerini sürdüren Çapkurt, evli ve bir çocuk babas›. nline Hizmet’in kurucusu Orhan Mirza Çap- www.servisline.com Murat Soylu / Hayat Makine üleyman Demirel Üniversitesi S Pazarlama ve Sat›fl Yönetimi www.hayatmakine.com bölümünden mezun olduktan sonra 2002 y›l›nda hizmet sektörüne giren Murat Soylu, 2007 y›l›nda temizlik hizmetlerini profesyonel olarak yürüten kurulufllara temizlik makinesi satmak ve sat›fl sonras› hizmet sunmak amac›yla yola ç›kan Hayat Makine’nin kurucular›ndand›r. Alman Hako temizlik makinelerinin ve Amerikan JLG Platform’un sat›fl ve sat›fl sonras› hizmetlerini de sunan Hayat Makine ayr›ca temizlik firmalar›n›n ihtiyaç duyduklar› alanlarda personel e¤itimi, yürüyen merdiven temizli¤i, cila uygulama gibi konularda da hizmet vermektedir. 1977 y›l›nda Çorum’da do¤an Murat Soylu, evli ve bir çocuk babas›. Yaflar Çantepe / GTS GROUP aflar Çantepe, 2003 y›l›nda kurulan Y ve 5 y›l› aflk›n zamand›r ‹zmir, Bur- sa ve ‹stanbul’da faaliyet gösteren GTS Group Genel Müdürü olarak meslek hayat›na devam etmektedir. www.gtstemizlik.com Hizmet kalitesinde uluslararas› standartlar› benimseyen GTS Group al›flverifl merkezleri, oteller, fabrikalar, sanayi tesisleri, ifl merkezleri, d›fl cephe hiz- metleri, sa¤l›k ve spor merkezleri gibi genifl bir yelpazeye temizlik, güvenlik ve outsourcing hizmeti de vermektedir. GTS Group, bilinçli müflterilerin tercihi olmak, müflteri ile uzun vadeli çözüm ortakl›¤› kurmak, sektörde esnek ve kaliteli hizmet anlay›fl› ile müflteri memnuniyetini artt›rmay› temel hedef olarak benimsemifltir. Cenk Çetinkaya / Kötter nkara Üniversitesi Siyasal Bilgi- A ler Fakültesi Ekonomi bölümün- www.kotter.com.tr den 1988 y›l›nda mezun olan Cenk Çetinkaya, s›ras›yla Türkiye Turing Otomobil Kurumu, Nuh ‹nflaat ve Alminak A.fi’de çal›flm›fl olup 2008 y›l›ndan beri Kötter Bina ve Tesis Yönetimi’nde Operasyon Direktörü olarak görev yap›yor. Kötter grubunu temsilen Teshiad’a kat›lan Çetinkaya ile birlikte, Kötter’de yine Teshiad’a üye oldu. Balclean’den temizlikte ayaklar›n›z› yerden kesecek yeni model ndüstriyel temizlik makineleri ve ekip- E manlar› konusunda 15 y›l› aflk›n sü- redir Balclean markas› ile faaliyetlerini sürdüren Balabanl› grubu, ‹ngiltere Numatic markas›n›n yeni ürünlerini Türk tüketicisinin hizmetine sundu. Genel Müdür Emrah Balabanl›'n›n verdi¤i bilgilere göre, Balclean Twintec Vario TTV678 binicili genifl iç alan temizleme makinesi, özellikle genifl iç alanlarda aya¤›n›z› yerden kesecek. Üç f›rça sistemi, f›rçalar›n alan›n›n geniflletilmesiyle 650 mm olan f›rça çap›n›, 850 mm’ye kadar geniflletebilen bu makine ayn› zamanda üzerindeki yedek akü tafl›ma bölmesiyle temizli¤in yar›da kalmas›n› engelliyor. Balclean Twintec Vario TTV678’in sektörde rakibinin olmad›¤›n› vur- gulayan Emrah Balabanl›, bu özelliklere sahip ilk ve tek makineyi Türk kullan›c›lar›yla tan›flt›rman›n mutlulu¤unu yaflad›klar›n› ve temizlikte dönüm noktas› yaratacaklar›n› aç›klad›. Öte yandan büyük alanlar›n k›sa sürede temizli¤i için Balclean Twintec Vario TTV678 modeli binilebilir temizlik makinesi, önemli bir gereksinimi giderecek. Makine saatte 3750 metrekareyi etkin bir flekilde temizleyebiliyor. Daha çok mekanik a¤›rl›kl› bir sistem ile çal›flt›¤›ndan elektronik kart ar›zalanma riskini minimize edip, servis ve bak›m maliyetlerini de azalt›yor. Emrah Balabanl›, sat›fl sonras› hizmetler için, yurt çap›na yay›lm›fl çok say›da teknik servis ve e¤itimli, uzman kadrolarla birlikte tüketicilewww.balabanli.com.tr rin her zaman yan›nda olduklar›n› da belirtti. Protex’ten el temizli¤i kampanyas› ürkiye’nin ilk antibakteriyel sabunu Protex, T “Bakteri Her Yerde, Sa¤l›k ‹se Senin Ellerinde” kampanyas› çerçevesinde, antibakteriyel sabun ile el y›kaman›n insan sa¤l›¤› aç›s›ndan önemine dikkat çekmek için Ekim ve Kas›m aylar› boyunca bir kampanya düzenledi. Sadece el y›kayarak bakterilere ve önemli hastal›klara karfl› mücadele edilebilece¤ine toplumun dikkatini çekmek isteyen Protex, Türkiye’nin üç ilinde düzenledi¤i “Bakteri Her Yerde, Sa¤l›k ise Senin Ellerinde” kampanyas› çerçevesinde, hastane, halk pazarlar› ve metro ç›k›fllar› gibi bakterilerin yo¤un olarak bulundu¤u alanlarda karavanlar kurdu ve halka el y›kaman›n önemini anlatt›. Protex uzmanlar›, “Bakteri Her Yerde, Sa¤l›k ise Senin Ellerinde” kampanyas› için kurulan Protex Karavanlar›’nda baflta grip olmak üzere birçok hastal›¤›n en yayg›n bulaflma fleklinin, el yoluyla a¤za bulaflan bakteriler oldu¤unu ve hastal›klardan korunmak için el y›kaman›n önemini halka anlatt›. ‹çinde lavabolar bulunan ve bakterilerin en yo¤un oldu¤u yerlerde kurulan kara- vanlarda isteyenlere, antibakteriyel sabun ile el y›kaman›n hijyen aç›s›ndan faydas› da uygulamal› olarak gösterildi. Vergi oranlar› hükümet gündeminde ürkiye Sektörel Ekonomi fiuras›’na kat›lan 56 T sektör ve Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kurulu ile Kad›n Giriflimciler Kurulu temsilcileri TBMM’ye reel sektörün sorun ve çözüm önerilerinden oluflan 360 sayfal›k bir rapor sundu. TBMM’nin aç›ld›¤› 1 Ekim tarihinden itibaren en önemli gündem maddelerinden birini oluflturan raporda Özel Güvenlik Hizmetleri sektörünün sorunlar› ve çözüm önerileri de yer al›yor. Hükümete iletilen raporda say›lar› 571’i bulan özel güvenlik temel e¤itimi veren özel güvenlik e¤itimi kurumlar›ndaki yüzde 18’lik KDV oran› gündeme tafl›nd›. Maliye Bakanl›¤› yetkilileri ile yap›lan flifai görüflmelerde KDV oran›n›n düflürülebilmesi için Maliye Bakanl›¤›’n›n onay› ile Bakanlar Kurulu karar›n›n al›nmas› gerekti¤i bildirildi. Sodexo büyüme hedefini krize ra¤men de¤ifltirmedi ir sektörde yaflanan krizi, di¤er sektörlerle afl- B may› hedefleyen Sodexo, müflteri yelpazesini sektörel olarak çeflitlendiriyor. Türk-Frans›z Ticaret Odas› Baflkan› ve Sodexo Genel Müdürü Eflref Hamamc›o¤lu, kriz sürecinde en çok d›fla ba¤›ml› çal›flan firmalar›n etkilenecek söyledi. Ekonomik kriz karfl›s›nda hizmet sektörünün biraz daha güçlü oldu¤unu ifade eden Hamamc›o¤lu: “Özellikle kendi finansal modelini kuran firmalar, yara almadan krizi atlatacakt›r. Bu aç›dan Sodexo dünya genelinde sa¤lam, krizden en son etkilenecek firmalar›n bafl›nda geliyor” diye konufltu. Müflterileri mümkün oldu¤unca genifl bir sektör yelpazesine yaymaya çal›flt›klar›n›, böylece bir sektörde oluflabilecek krizi di¤er sektörle aflmay› amaçlad›klar›n› kaydeden Hamamc›o¤lu: “Olas› nakit s›k›fl›kl›¤›na karfl› temkinliyiz. Müflterilerimizin ödeme vadelerini, terminlerini, as›l ifllerinin nas›l gitti¤ini takip etmeye çal›fl›yoruz. Ödeme vadelerini açmamaya çal›fl›yoruz” dedi. fiu an ifllerde herhangi bir iptal ya da erteleme yaflamad›klar›n› aç›klayan Hamamc›o¤lu, yeni verdikleri tekliflerde de ödeme vadelerine, fiyat revizyonu flartlar›na dikkat ettiklerini belirtti. Sodexo Türkiye olarak sunduklar› hizmet yelpazesini de sürekli genifllettiklerini aktaran Hamamc›o¤lu, sunduklar› hizmetlerin %80’inin yemek, %20’sinin di¤er ifllerden olufltu¤unu kaydetti. Yeni yerleflim alanlar›, rezidans ve AVM’lerde yaflanan geliflmelerden hareketle bu pazara yöneldiklerini ileten Hamamc›o¤lu, son iki y›ld›r yemek d›fl› hizmet alan›nda gayrimenkule odakland›klar›n› belirtti. Üç ayda bir planlar›n› gözden geçirdiklerini söyleyen Hamamc›o¤lu, “Biz her y›l %25 büyüme hedefleyen bir firmay›z. 2008-2009 mali y›l› için de bunu hedefliyoruz. Rakamsal olarak hedeflerimizde bir küçülme yok, hedefi tutturamamam›z› gerektiren bir durum da yok. Çünkü dünyadaki kriz finansal. Ama verimlilik çal›flmalar›m›z› da devam www.dunyagazetesi.com.tr ettirece¤iz” dedi. Ön y›kama yapmay›n, 4 Ömerli Baraj›’n› kurtar›n nilever Türkiye Ev ve Kiflisel Bak›m Pazarla- U ma’dan Sorumlu Baflkan Yard›mc›s› Zeynep Yal›m Uzun, insanlar›n ön y›kama al›flkanl›klar›ndan vazgeçmeleri halinde Türkiye’nin y›lda 18 milyon TL tasarruf edece¤ini ve 4 Ömerli Baraj› kadar su tasarrufu yap›laca¤›n› dile getirdi. OMO Dünya Baflkan› Aline Santos’un da kat›ld›¤› “OMO sürdürülebilir büyüme stratejileri” konulu toplant›da konuflan Uzun: “Çamafl›r y›karken vazgeçmemiz gereken baz› al›flkanl›klar›m›z var. Bunlar ön y›kma, yüksek ›s›da y›kama ve çamafl›r makinesinin kapasitesinden az kullanmak. Ön y›kama al›flkanl›klar›m›zdan vazgeçersek tasarruf ederiz. Çamafl›rlar› yüksek ›s›da y›kad›¤›m›z zaman da daha fazla enerji sarfiyat› oluyor. Bundan da vazgeçmemiz gerekiyor. Türkiye’deki çamafl›r makineleri 6 kilo kapasiteli. ‹nsanlar bir seferde 6 kilo çamafl›r y›kamak yerine tek seferde ortalama 3 kilo çamafl›r y›k›yor. Bu da makinenin normalden daha fazla çal›flmas› anlam›na geliyor. Baz› fleylerden vazgeçersek hem bütçemizi, hem de çevreyi korumufl oluruz” dedi. www.nethaber.com Fon onaylarsa önlem paketine hizmet sektörü de girecek ükümet, reel sektörün krizi en az hasarla atlat- H mas› için üzerinde çal›flt›¤› önlem paketinde son rötufllar›na hizmet sektörünü de ekledi. Bu kapsamda, KOSGEB kaynaklar› esnaf, küçük iflletmelerin ard›ndan bütün hizmet sektörüne aç›lacak. Haftan›n 7 günü mesai yapacak Sektörel ‹zleme ve De¤erlendirme Merkezi, S.O.S veren iflletmeler için devreye girecek. Bankalar ve ‹flsizlik Sigortas› Fonu kaynaklar› kullan›larak kap›ya kilit vurmalar› engellenecek. Sadece tekstilde de¤il, di¤er sektörlerde de fabrikas›n› kalk›nmada öncelikli yörelere tafl›yanlar›n maliyetini devlet üstlenecek. Bankalar›n kara listeleri güncellenecek. www.sabah.com.tr Balclean’den e¤itime destek ve ifl garantisi ocaeli Üniversitesi Hereke Ömer ‹smet Uzunyol K Meslek Yüksekokulu'nda Çevre ve Temizlik Hizmetleri Program› ö¤rencilerine uygulama e¤itimlerine yönelik Temizlik Uygulama Laboratuar› Balabanl› Grup katk›lar›yla aç›ld›. Numatic – Balabanl› Temizlik Uygulama Laboratuar›’na, Balabanl› Grup ve Numatic A’dan Z’ye tüm temizlik makinelerini ve ekipmanlar›n›, Kocaeli Üniversitesi’ne hibe etti. Kocaeli Üniversitesi Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksekokulu'nda geçti¤imiz y›l aç›lan temizlik ve at›k de¤erlendirme sektörüne kalifiye eleman yetifltirmeyi amaçlayan Çevre ve Temizlik Hizmetleri Program› ö¤rencilerine teorik bilgilerinin yan› s›ra uygulama yapabilecekleri 'Numatic-Balabanl› Temizlik Uygulama Laboratuar›'n›n aç›l›fl töreni 7 Ekim 2008’de gerçeklefltirildi. Hereke Marshall Yerleflkesi'nde gerçeklefltirilen aç›l›fl törenine Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sezer fiener Komsuo¤lu, Rektör Yard›mc›s› Prof. Dr. Ayfle Sevim Gökalp, Körfez Kaymakam› Erol Türkmen, Hereke Belediye Baflkan› Esener Maçil, ‹lçe Emniyet Müdürü Muzaffer Demir, Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksekokulu Müdürü Yrd. Doç Dr. H›d›r Akp›nar, ö¤retim üyeleri, Balabanl› fiirketi CEO'su Tu¤savul Balabanl›, Genel Müdürü Emrah Balabanl›, Numatic ‹nternational'dan Nigel Wotton, Roger Silcox, Paul Knight ve ö¤renciler kat›ld›. Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sezer fiener Komsuo¤lu törende yapt›¤› konuflmas›nda, sponsorlara katk›lar›ndan dolay› teflekkür etti ve ö¤rencilere hitap ederek, "Sizler iyi yetiflirseniz Türkiye'nin önü aç›l›r. Mesle¤inizde hangi alana hitap ediyorsan›z onu iyi ö¤renin. Burada okudu¤unuz iki y›l› çok iyi de¤erlendirin" dedi. Hereke Ömer ‹smet Uzunyol Meslek Yüksekokulu Müdürü Yrd. Doç. Dr. H›d›r Akp›nar, meslek yüksek okullar›nda 12 programda 4000 ö¤renciye e¤itim verildi¤ini belirterek, "Çevre Temizlik Hizmetleri gibi farkl› programlar aç›l›rken sektör üniversite iflbirli¤ine önem veriyoruz. Ö¤rencilerimiz bu sektörlerle beraber çal›flacaklar. Balabanl› ve Numatic ile sürdürdü¤ümüz çal›flmalar kapsam›nda 3 yönetici burada 2 ö¤retim görevlisine e¤itim verdi. Sektör - üniversite iflbirli¤inin artarak geliflmesini temenni ediyorum" dedi. Balabanl› CEO'su Tu¤savul Balabanl›, bütün dünyada temizlik elemanlar›n›n en yüksek ücretleri ald›¤›n›, bizde durumun maalesef böyle olmad›¤›n› ifade ederek, "Milli E¤itim Bakanl›¤› ile yap›lan çal›flmalar›m›z yürüyemedi. Biz de üniversiteye böyle bir talebimiz oldu¤unu bildirdik, onlar da s›cak bak- t›. Bizde laboratuar›n kurulmas›nda yard›mc› olduk. Umar›m bundan sonra buradan mezun olanlar aranan eleman olur" dedi. Balabanl› Grup Genel Müdürü Emrah Balabanl›; “Laboratuarda bulunan çok say›da temizlik makinesi ve ekipmanlar› ö¤rencilerimiz ve ülkemizin hizmetindedir” dedi. Numatic temsiclisi Nigel Wotton, heyecan verici bir an oldu¤unu, bu program›n aç›lmas›nda katk›da bulunanlara teflekkür ederek; " Dünyan›n ve Türkiye'nin en büyük temizlik firmas›n› bir araya getiren bu program›n baflar›l› olmas›n› dilerim" dedi. Securtech 2009 Fuar› ertelendi 5-18 Ocak tarihleri aras›nda Tüyap’ta gerçeklefl- 1 tirilecek Securtech 2009, ‹stanbul 9. Uluslarara- s› Güvenlik, Yang›n, Hizmet Teknolojileri Fuar› ertelendi. Güvenlik teknolojileri ve hizmetle rine olan talebin ve ihtiyac›n her geçen gün artt›¤› bu dönemde sektörün daha h›zl› ve düzenli flekilde büyümesine katk› sa¤lamas› gereken, genifl kat›l›ml›, organize ve içinde bulundu¤umuz pazar› uluslararas› anlamda temsil edebilecek bir fuar›n gerçeklefltirilmesi ihtiyac›, gerek sektör firmalar›n›n, gerekse ta- lep sahibi kurum ve kurulufllar›n ortak görüflü olarak, uzun süredir vurgulan›yordu. Güvenlik sektörünün h›zla geliflen ve kullan›m alan› artan en son teknolojileri ile hizmet ürünlerinin tan›t›m›n›n yap›laca¤›, genifl kat›l›ml› buluflmay› sa¤lamak için GES‹DER, GÜSOD ve TÜYAP iflbirli¤i ile 15-18 Ocak 2009 tarihleri aras›nda gerçeklefltirilmesi planlanan fuar, henüz aç›klanmayan bir tarihe ertelendi. 114 engelliye hizmet sektöründe ifl imkân› ngelli vatandafllar›n topluma entegrasyonu E ve istihdam›n› sa¤lamak için Do¤a Toplum- sal Geliflim ve Çevre Derne¤i’nin ‹fiKUR’un deste¤iyle yürüttü¤ü ‘Engellilerin Hizmet Sektöründe ‹stihdam› Projesi’ 114 engelliye hizmet sektöründe ifl imkân› yarat›yor. Proje kapsam›nda, 18 yafl üzeri engelliler, ça¤r› ve al›flverifl merkezlerinde çal›flabilmeleri için toplam 300 saat süren e¤itimden geçirildi. Verilen e¤itimlere en az ilkokul mezunu, iletiflim becerisi yeterli, görme veya duyma engeli olmayan, %40-60 engeli bulunanlar kat›ld›. ‘Engellilerin Hizmet Sektöründe ‹stihdam› Projesi’ne kat›lanlara, ‘Kasiyerlik, Ça¤r› Merkezi Mesleki E¤itimi’ bafll›¤› alt›nda müflteri iliflkileri yönetimi, müflteri memnuniyeti, telefonda etkili iletiflim, diksiyon ve güzel konuflma, beden dili ve kiflisel imaj, stresle bafla ç›kma teknikleri, temel muhasebe gibi e¤itimler verdi. Bunlar›n yan› s›ra temel ‹ngilizce ve bilgisayar e¤itimleri verildi. Ücretsiz olarak verilen e¤itimler, Do¤a Okullar› ile Do¤a Telekom, Manpower Seçme ve Yerlefltirme Hizmet- leri, Gökdil Yabanc› Dil E¤itim Merkezi kurulufllar›n›n iflbirli¤iyle gerçeklefltirildi. 2 ay süren dersler, hafta içi her gün 09.00-17.00 saatleri aras›nda yap›ld›. E¤itimlerde yeterlilik kazanan kat›l›mc›lara sertifika verildi, baflar›l› olanlar›n en az % 30’u de¤iflik kurumlarda ifle yerlefltirilecek. Öte yandan CV yazma, ifl baflvurusu gerçeklefltirme, mülakat teknikleri gibi destekleyici konular› kapsayan koçluk hizmetleri de proje kapsam›nda yer al›yordu. Engellilerin iflsizlik oranlar›n›n azalt›lmas› gerekti¤ine iflaret eden Do¤a Toplumsal Geliflim ve Çevre Derne¤i Baflkan› Zeynep Küçük, “Ça¤r› merkezleri ve al›flverifl merkezleri için iflgücü a盤›n›n, engelli gençlerin bu alanlarda beceri ve mesleki e¤itimle desteklenerek karfl›lanmas› hedefleniyor” dedi. Bilgi için Pendik ‹flkur’u 0 216 354 22 91-92 numaral› telefondan arayabilir ya da [email protected] adresine mail atabilirsiniz. www.insankaynaklari.com Temizlik sektörü May›s’ta Varflova’da bulufluyor 4.ISSA/Interclean Central and Eastern Europe 2009, 13-15 May›s 2009 tarihlerinde Polonya/Varflova’da gerçeklefltirilecek. Bu y›l dördüncüsü organize edilen fuar, profesyonel temizlik sektörünü ayn› platformda buluflturan tek ticarî fuar. Rusya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Slovakya, Ukrayna, Balt›k ülkeleri baflta olmak üzere pek çok ülkeden ziyaretçi çekmesi beklenen fuarda, sektördeki yeniliklerden, e¤itimlerden ve meslekî geliflmelerden haberdar olabilirsiniz. Organizasyonu RAI, ISSA ve PCS taraf›ndan yürütülen fuar›n bu y›l fuar girifl alan›nda oluflturulacak bölümde ziyaretçiler en son teknoloji ile gelifltirilmifl pencere temizleme ekipmanlar› hakk›nda da bilgi edinme f›rsat› bulacak. 180 kat›l›mc›s› bulunan fuar›n amac›, önümüzdeki y›llarda bir seminer program› haz›rlayarak endüstride müzakere ortam› yaratmak ve her geçen gün geliflen sektörde bilgi ak›fl›n› sa¤lamak. Tüm temizlik dünyas›nda oldu¤u gibi Polonya ve çevresindeki ülkelerde de non-toxic ve yeflil temizlik tekniklerine ilginin artmas›n› göz önünde bulunduran fuar yöneticileri, ISSA/Interclean Central and Easrtern Europe 2009’un bu y›lki ana temas›n› çevreye sayg› ve bu sayg›n›n sürdürülebilirli¤i ile çevre dostu ürünlerin artt›r›lmas› olarak belirledi. Dolay›s›yla geri dönüflümlü ve çevreye zarar vermeyen ürünleri de fuarda görebileceksiniz. Deterjanda konsantrematik dönemi bafll›yor Deterjan kullan›m›nda yüzde 33 tasarruf sa¤layan, s›k›flt›r›lm›fl deterjan da diyebilece¤imiz 'Konsantrematik Logolu Deterjanlar' piyasaya ç›k›yor. Türkiye Sabun ve Deterjan Sanayicileri Derne¤i öncülü¤ünde yürütülen çal›flmalar›n deterjan kullan›m›nda al›flkanl›klar› de¤ifltirece¤i tahmin ediliyor. Avrupa'da uygulanan konsantrematik deterjanlar›n, Türkiye'de kullan›m› için haz›rlanan proje tamamland›. Yeni konsantrematik logolu deterjanlar yüzde 33 tasarruf sa¤larken, çevreye at›k olarak gönderilen kimyevi madde miktar›n› da önemli miktarda azaltacak. Aralar›nda Eczac›bafl›, Procter&Gamble, Unilever ve Türk Henkel, Colgate ve Hayat Kimya'n›n da bulundu¤u ve Türkiye'de temizlik maddeleri sektörünün yüzde 85'ini temsil eden 16 flirketin üyesi oldu¤u Sabun ve Deterjan Sanayicileri Derne¤i'nin öncülü¤ünde 'deterjanda konsantrematik ürünler'e geçiliyor. Dernek Baflkan› Ahmet Pura, çal›flmalar› 'sosyal sorumluluk projesi' olarak nitelendirdi. Projeyle, enerji tüketiminde, kat› at›kta ve karbon sal›n›m›nda azalma sa¤lanaca¤›n› vurgulayan Pura, "Hedefimiz, y›kama bafl›na yüzde 11'den yüzde 44'e varan çevresel iyileflme sa¤lamak" dedi. Proje kapsam›nda önümüzdeki günlerde raflarda yerini alacak olan konsantre çamafl›r deterjanlar› çevre duyarl›l›¤›n› ön plana ç›kar›rken, daha az deterjan, su ve enerji tüketimiyle do¤ru çamafl›r y›kama al›flkanl›klar›n›n gelifltirilmesini hedefliyor. Konsantrematik logolu deterjanlar, çevreye daha az at›k yay›lmas›n› ve deterjan kullan›m›nda yüzde 33 tasarruf sa¤l›yor. Her y›kamada yüzde 17 enerji tasarruf sa¤layaca¤› aç›klanan konsantrematik deterjanlar, pazardaki deterjan üreticilerinin büyük www.nethaber.com bölümünün onay›n› alm›fl durumda. Eczac›bafl› Inovasyon ödülleri sahiplerini buldu 9 katk› sa¤layan ve bu y›ldan itibaren “Inovasyon Ürün/Hizmet Projesi” kategorisinde Eczac›bafl› Yap› Gereçleri, “En Yarat›c› Verimlilik Projesi” kategorisinde Askaynak, “En Yarat›c› e-Dönüflüm Projesi” kategorisinde Eczac›bafl› Yap› Ürünleri Grubu ile VitrA Karo, “En Yarat›c› ‹letiflim Projesi” kategorisinde ise VitrA Küvet ödüle lay›k görüldü. Toplam 30 proje aras›ndaki zorlu yar›flta ödülleri, Eczac›bafl› Yap› Gereçleri, Askaynak, VitrA Küvet, Eczac›bafl› Yap› Ürünleri Grubu ve VitrA Karo ald›. Bu y›l ödül için baflvuran 30 projenin toplulu¤a katk›s› ise, 17 milyon Dolar oldu. Verimlili¤e yön veren yarat›c›l›k ve inovasyonun, öncelikle iflin içinde olanlar›n düflünce ve yaklafl›mlar›ndan kaynakland›¤›n› söyleyen Bülent Eczac›bafl›: “Bunu her gün yeniden, yaflayarak ö¤reniyoruz. O nedenle size, geçen y›lki sözlerimi tekrarlamak istiyorum: Sadece sizden beklenenleri yerine getirmekle kalmay›n ve farkl› düflünmekten çekinmeyin. Dostoyevski’nin söyledi¤i gibi size “deli” diyenler olabilir; ancak Eczac›bafl›’n›n 66 y›ll›k birikimi sizin ortaya koyaca¤›n›z enerjiyi de¤ere dönüfltürecektir” diye konufltu. Törende, Yarat›c›l›k ve Yenilikçilik Ödülleri’nin yan› s›ra, Sosyal Sorumluluk ödülleri ile “e-tasarla” yar›flmas›n›n ödülleri de sahiplerini buldu. www.eczacibasi.com.tr y›lda Eczac›bafl› Toplulu¤u’na 99.5 milyon dolar Buluflmas›” ad›n› alan etkinlikte 1 Aral›k 2008 Pazartesi günü zorlu yar›fl›n galipleri ödüllerini ald›. Eczac›bafl› kurulufllar› aras›ndaki inovasyon yar›fl›, bu y›l yine büyük bir mücadeleye sahne oldu. Eczac›bafl› Toplulu¤u’nun en yarat›c› kurulufllar›, 1 Aral›k 2008 Pazartesi günü ‹stanbul Modern’de düzenlenen törenle ödüllerini ald›. Topluluk bünyesinde dokuzuncusu düzenlenen ve bu y›ldan itibaren “‹novasyon Buluflmas›” ad›n› alan etkinlik, Eczac›bafl› Toplulu¤u yöneticilerinin ve çal›flanlar›n›n genifl kat›l›m›yla gerçeklefltirildi. 13 kuruluflun toplam 30 proje ile yar›flt›¤› etkinlikte, “En Yarat›c› En-Has Zabel’in müflteri portföyü gelifliyor ürkiye endüstriyel temizlik sektörünün en eski- T lerinden biri olan En-Has, 2007 y›l›nda Zabel Group Facility Management bünyesine dahil olduktan sonra müflteri portföyünü geniflletmeyi sürdürüyor. Uzun y›llar a¤›rl›kl› olarak ilaç ve otomotiv endüstrilerine, ofis ve sitelere temizlik, servis, bak›m ve üretime destek hizmetleri veren En-Has, Astoria AVM ile de al›flverifl merkezleri alan›nda kurumsal müflteri portföyünü geniflletti. Almanya’da halen 300’ün üzerinde AVM’de facility management kapsam›nda hizmet veren Zabel Group’un “know how”›ndan yararlanarak 2009 y›l› içerisinde 4 yeni AVM ile daha sözleflme imzalamay› hedefliyor. Ancak En-Has Zabel 2009 y›l›nda yatay büyümesini, çok daha deneyimli olduklar› site – tesis yönetimi ve ilaç –otomotiv endüstrilerinin teknik temizlikleri konusunda gerçeklefltirecek. 401 ba¤›ms›z konuttan oluflan Beykoz Konaklar›’na 8 y›ld›r hizmet veren En-Has, Kas›m ay› sonunda iki y›ld›r entegre hizmet yönetimi hizmeti verdi¤i Ataköy Konaklar› ile 2011 y›l›na kadar sözleflmesini yeniledi. Sardunya tedarikçilerini e¤itiyor ardunya tedarikçilerini e¤itmeye devam ediyor. S Tedarikçilerinde olmas› gereken kriterleri belir- leyen Sardunya, karfl›l›kl› iletiflime de çok önem veriyor. Sardunya Aral›k ay› içerisinde unlu mamul tedarikçilerine yönelik e¤itim verdi. Onlardan hangi hijyen ve kalite standartlar›nda ürün beklediklerini hat›rlatan Sardunya, daha iyi üretim uygulamalar› için unlu mamul tedarikçilerini teflvik etti. Bu çal›flma her y›l düzenli olarak yap›l›yor. Tedarikçilerini müflterilerine özel seçen Sardunya, detayl› bir performans de¤erlendirme sistemi izliyor. Bu sistem tedarikçilerin de¤erlendirilmesi, on- lar›n performanslar›n›n iyilefltirilmesi amac›yla da kullan›l›yor. Sardunya tedarikçilerine olmas› gereken kriterleri bildirmeye, onlarla iletiflim içerisinde olmaya çok özen gösteriyor. Belirli periyodlarda tüm tedarikçileri denetliyor, bu denetimleri ifl bafl› e¤itimi amaçl› olarak da kullan›yor. Gerekti¤inde tedarikçilerle çeflitli konularda ortaklafla çal›flmalar da gerçeklefltiriliyor. Sardunya tedarikçilerinin e¤itimine katk›da bulunarak müflterilerine sundu¤u mal ve hizmet kalitesini de her geçen gün daha da art›rmay› ilke ediniyor. ‹pek Ka¤›t, üçüncü fabrikas›n› kuruyor T den ‹pek Ka¤›t, Yalova ve Kazakistan’daki tesis- büyük üçüncü arsay› almam›z, buradaki yat›r›mlar›m›z› uzun y›llar sürdürece¤imizin önemli bir göstergesi. Manisa fabrikam›z, yurtiçindeki liderli¤imizi sürdürmemizin yan› s›ra, gittikçe artan d›fl sat›fl›m›za da kapasite yaratacak” diye konufltu. ‹lk aflamas› 2009 y›l›nda hayata geçirilecek olan Manisa fabrikas› iç pazar›n yan› s›ra ihracat a¤›rl›kl› çal›flacak olan ‹pek Ka¤›t’›n Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde 2009 y›l›nda üretime bafllayacak Manisa fabrikas›, üç adet ka¤›t makinesinin kurulumuna yetecek büyüklü¤e sahip bulunuyor. Tüm yat›r›m aflamalar› tamamland›¤›nda Manisa Fabrikas›’n›n toplam 400 milyon dolar harcanarak 180.000 ton kapasiteye ulaflaca¤›n› belirten Niflli, aç›klamas›na flöyle devam etti: “Manisa fabrikam›z bu özellikleriyle Avrupa’n›n en büyük tesislerinden birisi konumuna gelecek. ‹lk aflamada 120, tamamland›¤›nda yaklafl›k 1000 kifliye istihdam sa¤layacak olan tesisimiz en modern makine ve ekipmanlarla donat›lacak. Befl k›tada 30’dan fazla ülkeye ihracat yapan ve son 10 y›lda ihracat›n› dört kat›na ç›kartan ‹pek Ka¤›t, yeni yat›r›mlarla d›fl pazarlarda çok daha güçlü bir konuma gelecek.” ürkiye’de temizlik ka¤›d› sektörünün öncülerin- lerinin ard›ndan, 225 dönüm arazi üzerinde ilk aflamada 40 milyon dolar yat›r›mla kuraca¤› Manisa fabrikas›n›n temelini 31 Ekim 2008 tarihinde att›. ‹pek Ka¤›t Genel Müdürü Sertaç Niflli, Manisa yat›r›m›n›n ‹pek Ka¤›t’›n tarihindeki en büyük projesi olaca¤›n› belirterek; “En geliflmifl organize sanayi bölgelerinden biri olan, bu özelli¤i dünya çap›nda tescil edilen Manisa’y› seçmemiz ve bölgedeki en Perakende ve al›flverifl merkezlerine ‹Ü’den ilk mezunlar… ‹.Ü. Meslek Yüksek Okulu bünyesinde 2006 y›l› Ekim ay›ndan bu yana devam eden “Marka Yönetimi ve Perakende Ma¤azac›l›k” konular› odakl› ‹flletme Program› ilk 100 mezununu Temmuz 2008’de verdi. Bugün mevcut bu 100 ö¤renci perakende ve al›flverifl merkezi sektörüne girecek. Tescilli Markalar Derne¤i deste¤i ile kurulan programda ö¤rencilere akademisyenlerin yan› s›ra sektör temsilcileri de ders verdi. 13 y›ldan beri al›flverifl merkezleri sektöründe üst düzey yöneticilik yapan ve 2007 y›l›ndan beri sahibi oldu¤u MallArt AVM Dan›flmanl›k Genel Müdürü Engin Y›ld›r›m da ‘Büyük Ma¤azac›l›k ve Al›flverifl Merkezleri’ ile ‘Marka Yönetimi’ derslerini verdi. Engin Y›ld›r›m, bu sektörde kazand›¤› bilgi ve deneyimleri, yine bu sektörde çal›flmaya haz›rlanan ö¤rencilerle paylaflmay› manevi bir borç olarak gördü¤ünü belirtti. Y›ld›r›m’›n bir de ‘Al›flverifl Merkezi Yönetim S›rlar›’ isimli kitab› bulunuyor. Cevat Turan'dan "Gözlerine Sakla Beni" eshiad'›n uzun y›llar baflkanl›¤›n› yapm›fl olan T Cevat Turan "Usuldan Bir Hüzün" adl› ilk fliir kitab›ndan sonra "Gözlerine Sakla Beni” adl› ikinci fliir kitab›n› da ç›kard›. Günizi Yay›nc›l›k taraf›ndan yay›mlanan kitab›n tüm geliri E¤itim Gönüllüleri Vakf›'na ba¤›fllan›yor. Cevat Turan fliir serüveni için flunlar› söylüyor: "Ben fliir yazmakla, y›ld›zlar›n aras›ndaki mesafeyi ölçüyorum. Hayallerimin terazisinde her akflam bunu sakl›yorum..." Cevat Turan'› kutluyor, haz›rl›klar›n›n bitmek üzere oldu¤unu bildi¤imiz öykü kitab›n› da merakla bekliyoruz. TÜRES-K›z›lay özel konteyn›rlarda mutfak kampanyas›na Nilco’dan destek ÜRES (Tüm Restoranlar, Lokantalar ve T Tedarikçiler Derne¤i) olas› bir afette beslenme s›k›nt›s› yaflanmamas› için Türk K›z›lay’› ile ortak bir projede bulufltu. Bu projede TÜRES K›z›lay'›n yönlendirmesi alt›nda özel konteyn›rlar da mutfak oluflturacak ve ilk etapta K›z›lay'a 200 aflç›yla birlikte bir ö¤ünde 10 bin kifliye yemek veren gezici mutfakla katk›da bulunacak. Olas› bir afet esnas›nda insanlar›n en önemli ihtiyac› olan yeme, içme ve bar›nman›n; yeme içme aya¤›n› üstlenecek bu projeye katk›y› sosyal bir sorumluluk olarak de¤erlendiren Nilco, sponsor olarak katk›da bulunurken, her türlü e¤itim ve dan›flmanl›k hizmetleri ile de destekliyor. TÜRES’in afet koordi- nasyon ve iflbirli¤i anlaflmas› uyar›nca yapt›rd›¤› ve gezici mutfak arac› 3 Bakan ve ‹stanbul protokolünün kat›ld›¤› bir törenle hizmete girdi. YKS’ye Euromoney’den “En ‹yi Gayrimenkul Yönetim fiirketi” Ödülü ünyan›n en prestijli yay›n kurulufllar›ndan D Euromoney, her sene oldu¤u gibi 2008’in de “devlerini” belirledi. Amerika’dan Avrupa’ya; Asya’dan Ortado¤u’ya birçok önemli ülkeden çok uluslu veya yerel büyük oyuncunun kat›ld›¤› “Liquid Real Estate Awards”da YKS, 2008’de Türkiye’deki en iyi gayrimenkul yönetimi (property management) flirketi ödülünün sahibi oldu. 20 y›ll›k köklü geçmifli ve kaydetti¤i baflar›lar› ile sektöre model oluflturan YKS, ald›¤› bu ödül ile uluslararas› arenada da baflar›lar›n›n kabul gördü¤ünü kan›tlam›fl oldu. Oldukça prestijli olan bu ödülü alan di¤er ülkelerdeki flirketlerden baz›lar› ise; Ece Group, Cushman & Wakefield, Sonea Sierra, DTZ, NewSec, Aberdeen, Asreco vb. Dünya gayrimenkul sektörünün her y›l heyecanla bekledi¤i bu yar›flmaya dünyadan birçok kategoride flirket kat›l›yor. Euromoney’in resmi web sitesinde gerçeklefltirilen oylamada, ülke ve faaliyet alan›na göre ana kategorilerine ayr›lan flirketler yar›fl›yor. YKS de bu y›l ilk kez kucaklad›¤› bu ödülün yan› s›ra önümüzdeki y›llarda, sundu¤u di¤er hizmetler ile de Euromoney ödüllerine sahip olmay› hedefliyor. Gerçeklefltirdi¤i baflar›l› konut, ofis ve AVM yönetimi çal›flmalar› ile hâlihaz›rda Türkiye’nin en iyi gayrimenkul yönetimi hizmeti veren flirketi olman›n yan›nda, dan›flmanl›k ve kiralama konular›nda da gösterdi¤i baflar›l› çal›flmalar ile sektörde yerini sa¤lamlaflt›rmay› amaçl›yor. 3M Nomad Modüler Paspas 3 M, Nomad™ Modüler Paspas ile bina giriflleri için modern bir çözüm sunuyor. Binaya giren kir ve su miktar›n› azaltan Nomad™ Modüler Paspas, büyük miktarlara varan bina içi temizlik giderlerinden de tasarruf sa¤l›yor. Nomad™ Modüler Paspas, girifl ç›k›fllar›n yo¤un oldu¤u ifl merkezleri, al›flverifl merkezleri, restoran, flirket, residance ve otel girifllerine dekoratif ve estetik bir görünüm kazand›r›yor. Günde 5000 kiflilik insan trafi¤inin oldu¤u alanlarda bile en az 5 y›ll›k kullan›m ömrü olan Nomad™ Modüler Paspas, ayakkab›n›n taban›ndaki suyu emerek ya¤murlu günlerde kay›p düflme tehlikesini de ortadan kald›r›yor. Farkl› çeflit ve boyutlarda sunulan dekoratif Nomad™ Modüler Paspas, Milano’daki Domus www.3m.com.tr Akademisi’nde tasarland›. STAR Makina'dan futbola da destek S tar Temizlik Makina, sektördeki baflar›lar›n›n dan Sakarya Günefl Spor'a sponsor oldu. Star Te- yan› s›ra sosyal sorumluluklar›n› da yerine ge- mizlik Makinalar› Günefl Spor bayan futbol tak›m›, tiriyor. Deplasmanl› bayanlar süper lig tak›mlar›n- Türkiye ikincisi oldu. Konak Belediyesi ve Maratem restoran ve kafelerin hijyeni için bulufltu n›n Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama taraf›ndan giydirilmesinden iflletme ziyaretlerine kadar uzanan bir dizi faaliyeti kapsad›. Konak’ta faaliyet gösteren kafe ve restoranlara da¤›t›lan Maratem hijyen el kitapç›klar›; ‘hijyen nedir’, ‘g›da hijyeni’, ‘mutfak hijyeni’, ‘çöplerin hijyenik muhafazas›’ gibi bafll›klardan olufluyor. 2 gün süren etkinlikler Konak Belediye Baflkan› Ali Muzaffer Tunça¤’›n kat›l›m›yla gerçeklefltirildi ve iflletme ziyaretlerinde hijyenin önemine vurgu yap›ld›. czac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n E profesyonel temizlik ürünleri mar- kas› olan Maratem, ‹zmir’de Konak Belediyesi iflbirli¤iyle önemli bir projeye imza att›. Özellikle halk sa¤l›¤› aç›s›ndan büyük önem tafl›yan restoran ve kafelerde hijyen konusuna dikkat çekmeyi amaçlayan proje çerçevesinde, Maratem ekibi 2 gün boyunca Konak Belediye Baflkan› Ali Muzaffer Tunça¤ ile birlikte iflletmeleri ziyaret etti. Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, kiflisel temizlik, mutfak, genel temizlik, çamafl›r ve çöp torbas› kategorilerindeki ürünleriyle ev d›fl› kullan›m pazar›ndaki ihtiyac› karfl›lamay› hedefleyen markas› Maratem ile toplumun hijyen bilincini yükseltmeye çal›fl›yor. Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, bu çerçevede ‹zmir Konak Belediyesi iflbirli¤iyle Hijyenik Ortam, Sa¤l›kl› Yaflam temal› bir sosyal sorumluluk projesini hayata geçirdi. ‹zmir’in kültür, sanat ve e¤lence merkezi olmas› nedeniyle yerli ve yabanc› tüm turistlerin u¤rak yeri konumunda bulunan Konak’taki iflletme sahiplerinin temizlik konusuna daha profesyonel yaklaflmas›n› hedefleyen proje, çöp arabalar›- Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama Ege Bölge Müdürü Ahmet Sönmezer; “Güzel ‹zmir’imizin güzide ilçelerinden Konak’ta hayata geçirdi¤imiz projemiz, hem iflletmelerden hem de halk›m›zdan büyük ilgi gördü. ‘Hijyenik Ortam, Sa¤l›kl› Yaflam’ parolas›yla ç›kt›¤›m›z yolda iflletmelerimizin konu hakk›nda ne kadar hassas olduklar›n› gördük. Projemiz sayesinde baz› iflletmelerimizin eksik bilgilerini tamamlad›klar›n› görmekten de büyük mutluluk duyduk” dedi. Konak Belediye Baflkan› Ali Muzaffer Tunça¤ ise proje hakk›nda flunlar› söyledi:”Güvenli, hijyenik g›da üretimi ve hizmeti denildi¤i zaman, ilk olarak üretim alan›n›n temiz ve hijyenik olmas›, ekipmanlar›n g›da üretimine uygunlu¤u, g›da üretim alan›n›n altyap›s› akla gelmektedir. Ancak altyap› ve ekipman ne kadar uygun olursa olsun, bunlar› kullanan personelin de bilinçli ve hijyen uygulamalar› hakk›nda bilgi sahibi olmas› gerekmektedir. Bu noktada Konak Belediyesi ve ülkemizin önde gelen kurulufllar›ndan biri olan Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama Profesyonel Temizlik Ürünleri markas› Maratem iflbirli¤iyle güzel ilçemizin A’dan Z’ye temizli¤ine büyük katk› yapacak bir projeyi sizlerle paylaflmaktan gurur duyuyorum. “ Küçük ama Fonksiyonel; BR 30/4 C ärcher’in yeni ürünü BR 30/4 C zemin temizle- K me makinesi, sadece 11 kg. A¤›rl›¤› ve kompakt yap›s› ile bir vakum makinesi rahatl›¤›nda kullan›labilirken, 7 cm. yüksekli¤indeki f›rça bafll›¤› ile eriflilmesi zor alanlar›nda temizlenmesini sa¤l›yor. Temizlik ekipmanlar› üretiminde dünyan›n lider firmas› Kärcher, kendi s›n›f›nda benzersiz yeni zemin temizleme makinesi modeli BR 30/4 C ile ma¤aza, restoran, ofis, benzin istasyonlar›, hastaneler, showroomlar ve fast food zincirleri gibi küçük alanlara sahip iflletmelere benzersiz bir temizlik çözümü sunuyor. 11 kg. A¤›rl›¤› ve kompakt yap›s› ile Kärcher BR 30 /4 C, bir saatte 200m2’ye kadar sert zeminlerin h›zl›, pratik ve etkili bir flekilde temizlenmesini sa¤l›yor. Dar alanlarda kolay temizlik Kärcher BR 30/4 C’nin 7 cm yüksekli¤indeki f›rça bafll›¤› ile raf, dolap ve masa altlar› gibi eriflilmesi zor alanlar›n kolayl›kla temizlenmesi mümkün hale geliyor. Paspas kullan›m›na da son veren BR 30 /4 C ile hem daha estetik ve hijyenik bir temizlik sa¤lan›yor, hemde paspastan kaynaklanan kötü kokular ve ›slak zeminde kayma tehlikesi sona eriyor. Kolayca sökülüp tak›labilen kirle temiz su tanklar›, merdivenlerde tafl›may› kolaylaflt›ran tekerlekleri ile 30/4 v, sulu çal›flma ve vakumlama fonksiyonlar› sayesinde derinlemesine temizlik sa¤l›yor. Nilco Right Cilal› Yüzey Bak›m Maddesi aruhan taraf›ndan, Çorlu- Velimefle Or- S ganize sanayi Bölgesi’nde bulunan fabrikas›nda Nilco markas›yla üretilen Nilco Right, suya dayan›kl› tüm yüzeylerin temizli¤i ve bak›m› için kullan›lan bir sert zemin bak›m maddesidir. Mükemmel temizlik ve bak›m sa¤lar. Hem temizlik hemde bak›m sa¤layan ürün. Temizlenen yüzeyin do¤al parlakl›¤›n› korur ve ›fl›lt›l› bir görünüm sa¤lar. Durulama ve kurula- ma gerektirmez. ‹z ve yap›flkanl›k yapmaz. PH › 7 (yedi) yani nötr’dür. Hofl bir kokusu vard›r. PVC, tafl, granit, fayans, mermer, seramik, linolyum, lastik zeminler gibi suya dayan›kl› tüm zeminlerde güvenle kullan›labilir. Ücretsiz dan›flma hatt› : 0 800 211 62 48 www.saruhan.com.tr Hayat Makine’den Yeni Hakomatic’ler: B70 / B90 / B120 orozyon’a dirençli at›lan alüminyumdan yap›- K lan sa¤lam f›rça bafllar›na sahip olup, silindir f›rçal› modellerde kaba pislik toplama haznesi mevcuttur. ACS sistemi sayesinde f›rçalar ve su, makinenin durmas›yla birlikte ototmatik olarak durur. Ses düzeyi seviyesi sadece 63 debi olup, B90CL ve B90CLH modellerde operatör dostu yeflil tuflu kullanarak tek tufl ile makinenin tüm fonksiyonlar›n› ayn› anda çal›flt›rabilirsiniz. Yeni Hakomatic B70/B90/B120 makineleri, temizlenecek alanda size oldukça iyi manevra yetene¤i, çal›fl›lan alana daha çok ayak uyduracak mükemmel görüfl netli¤ini sunar. Fakir’den Ultra Hijyen Ürün Serisi u kategoride gelifltirilen öncü ürün- B ler Fakir Ultra Hijyen Hal› fiampua- n› ve Fakir Ultra Hijyen Yüzey Temizleyicidir. Fakir Ar-Ge ekibi hal› flampuanlar›nda bir ad›m daha ileri giderek hal›lar›n gözle görülür kirlerin temizli¤ini sa¤larken ayn› zamanda gözle göremedi¤imiz, mite polen gibi alerjenlerin de hal›lar›m›zdan temizlenmesini sa¤layan, Fakir Hal› fiampuan› Ultra Hijyen’i gelifltirdi. Özellikle evcil hayvan beslenen evlerde daha çok tercih edilen Fakir Ultra Hijyen Hal› fiampuan› ile mite polen ve evcil hayvan alerjenlerine karfl› hij- yen sa¤lan›yor. Fakir Ultra Hijyen Hal› flampuan› tüm hal› y›kama makinelerinde kullan›labiliyor. Di¤er bir ürün, Fakir Ultra Hijyen Yüzey Temizleyici ile yap›lan temizlikte tüm bu beklentilerin yan› s›ra, banyo ve WC, lerde hijyenik temizlik beklentisi en iyi flekilde karfl›lan›yor. Mutfak tezgahlar›nda kullan›ld›¤›nda, g›dan›n temas etti¤i yüzeylerde de hijyenik temizlik sa¤lan›yor. Yo¤un kirlenme yaflanabilen çocuklu ve evcil hayvan beslenen evler için ise özel gelifltirilen bu ürün, hem kendi sa¤l›¤›n›z, hem evcil hayvanlar›n›z›n sa¤l›¤› için hijyenik ortamlar sa¤l›yor. Nilfisk'den OZ-1 ilfisk OZ 1, ozon kullan›m›yla, bakteri ve mik- N roorganizmalar›n hücre duvar›n› parçalayarak bunlar› yok ederek organik kaynakl› kokular› ortadan kald›r›r. Sigara duman›, mutfak ve tuvalet kokular› iflyerlerinin hergün karfl›laflt›klar› sorunlar aras›ndad›r. ‹ster ofiste, lokantada, otel odas›nda, tafl›ma araçlar›nda, isterse de hastanede, bak›mevlerinde olsun, kötü kokular çal›flanlar ve misafirler için rahats›zl›k verici olabilirler. Nilfisk OZ 1, kokular› maskelemeden, etkin bir flekilde ortadan kald›ran, profesyonelce tasarlanm›fl bir hava temizleyicidir. • Kompakt›r, hafiftir ve bak›m gerektirmez • Günlük koku giderilmesi ve yang›n sonras› kokular›n bertaraf edilmesini sa¤lar Ecolab’tan Hastane zeminleri için özel cila: Lodan Star odan Star, hastane zeminleri için gelifltirilmifl L polimer bazl› cilad›r. Alkol ve cilt dezenfektan- lar›na karfl› dayan›kl›d›r. Yüzeyde kendinden parlayan sert ve dayan›kl› bir film tabakas› oluflturur. Yüksek devirli cila makinesi ile bak›m› yap›ld›¤›nda fevkalade bir parlakl›k elde edilir. Kaygan de¤ildir. Ahflap, laminat, tekstil ve cila uygulanmayan zeminler hariç, tüm suya dayan›kl› yüzeylerde kullan›l›r. Kir tutmaz; çok uzun süre dayan›r. www.ecolab.com • 1200 m2 hacme kadar etkindir • Ozon piyasada bulunan en etkili oksidand›r ve kan›tlanm›fl bir koku gidericidir. Fila Detertek inflaat sonras› temizleyicisi Cotto, pres tu¤la, dekoratif tu¤lalar ile porselen seramik zeminlerde ve tafl, granit ve fayanslarda kullan›l›r. Tüm derz dolgusu ve inflaat art›¤› kirlerini temizler. Cotto, Pres tu¤la ve dekoratif tu¤la yüzeylerdeki her türlü beyazlamay› ortadan kald›r›r. Zeminlerde, yer ve duvar fayanslar›nda (dufllarda) ve banyo aksesuarlar›ndaki biriken kireçlenmeleri söker. D›fl cephe ve afl›r› yürünen alanlar› derinlemesine temizler. Kireç sökücü ve deterjan bir aradad›r. Yüksek konsantrasyonlarda sürfaktan içerir. Pas lekelerini de söker. Nas›l Kullan›l›r 1/5 ya da 1/10 suyla kar›flt›r›l›r, sonra te mizlenecek zemine bir f›rça ile sürülür, 5 dakika beklendikten sonra f›rça ile ovalan›r. Ç›kan kir temizlendikten sonra bol su ile birkaç kez durulan›r. 2000’li y›llarda Avrupa temizlik sektörünün lideri Almanya European Federation of Cleaning Industries (EFCI)’in yani Avrupa Temizlik Endüstrisi Federasyonu, 2005 y›l›nda temizlik flirketlerinin ulusal anlaflmalar› ile ilgili yürüttü¤ü araflt›rmaya göre de¤erlendirilen 19 ülkedeki temizlik firmas›n›n toplam kâr› 50,123 milyon euro. Bu rakamlar 2003-2005 y›llar› aras›nda yüzde 12.8 oran›nda büyüme oldu¤unu gösteriyor. lmanya, ‹spanya, ‹talya, Fransa ve ‹ngiltere dünya pazar›ndaki en büyük befl ülke ve Avrupa genelindeki ticari sermaye ak›fl›n›n yüzde 75’inden fazlas›n› temsil ediyorlar. A Geçti¤imiz y›llarda endüstrideki en büyük ilerlemeyi son 10 y›ll›k periyotta yüzde 3.5 oran›nda yükselerek ‹spanya ekonomisi kaydetti. ‹spanya ekonomisindeki bu büyüme ile ba¤lant›l› olarak temizlik flirketleri ve bu sektörde çal›flanlar›n say›s›nda da art›fl gözlendi. Pazar pay›ndaki bu art›fl›n bir di¤er sonucu da Hollanda, ‹sveç, Danimarka ve Finlandiya’daki flirketlerle ortakl›klar›… 2003 ile 2005 y›llar›n› karfl›laflt›rd›¤›m›zda bu 5 ülkeden üçünün en büyük pazarlar oldu¤unu (‹spanya, ‹ngiltere ve Fransa) ya da ortalama bir yükselme kaydettikleri Almanya ve ‹talya’n›n da sadece yavafl bir geliflme içinde olduklar›n› görüyoruz. ‹spanya, Çek Cumhuriyeti, Lüksemburg ve Portekiz’de ise dikkate de¤er bir dinamizm o l du ¤ u d i kkat çekiyor. Avrupa’da temizlik sektörünün yüzde 40’› hala in-house Pazar art›fl›, global temizleme flirketleri d›fl›nda kalan özel temizlik flirketlerinin karfl›laflt›r›lmas› ile de¤erlendiriliyor. Endüstri aç›s›ndan son derece önemli olan bu tabloyu kesin bir flekilde hesaplamak çok güç; çünkü verilerin büyük bir k›sm› sadece temizlik malzemeleri ve makineleri üreticilerinin derledikleri sat›fl grafiklerinden elde ediliyor. Pazar art›fl›n›n hâla devam etti¤ini söyleyebiliriz ve flu anda Avrupa’da yüzde 61’e yükselmifl durumda. EFCI’ye göre bu oran›n anlam› temizlik sektörünün yüzde 40’›n›n hâla in-house çal›flt›¤› ve yard›mc› sektörlerin de büyüme potansiyeline sahip oldu¤udur. Avusturya, Lüksemburg, Portekiz, ‹spanya, Hollanda ve Slovakya pazar pay›n›n yüzde 70’ine sahip ve bu oran›n yüzde 55 ve üstü Almanya, Finlandiya, ‹sveç, ‹talya ve Belçika’ya ait. Sonuç olarak pazar pay›n›n yüzde 55’ten daha az› Polonya, Slovakya, Norveç, ‹ngiltere, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan’a ait. Pazar paylar› ve flirket say›lar› Sektör flu anda ifl sa¤lama ve gelifltirme ile bofl alanlar› herkes için temiz ve hofl hale getirmek için ikiye bölünmüfl durumda. Temizlik flirketleri direkt olarak hastanelerde, yemek ve high-tech endüstrisinde gerekli hijyen konusuna odaklansalar da, geri kalan k›s›mda ofis temizli¤i pazar pay›nda önemli bir yer tutuyor. Di¤er segmentler sabit seyrediyor ve kayda de¤er bir de¤iflme görülmüyor. 19 ülkeyi kapsayan araflt›rma sonucunda ulafl›lan temizlik flirketi say›s› 121.839; co¤rafi konum özellikleri göz önünde bulunduruldu¤unda bu say› 2003-2005 y›llar› aras›nda yüzde 21,7 oran›nda art›fl göstermifl. Bununla birlikte bu iki y›lda Almanya’daki temizlik firmalar›n›n say›s› 3’e katlanarak 6,874’ten 19,305’e ulaflt›; yani Almanya bu büyümenin yüzde 11’lik bölümünü kaps›yor. E¤er Almanya’daki geliflim göz önünde tutulmazsa firmalar›n genelindeki art›fl oran› yüzde 11 denebilir. Oranlarda sapma Firmalar›n sapma oran› de¤erlendirilen ülkelerden veri gelmemesi sebebiyle tam olarak bilinemiyor. Buna ra¤men firmalardaki sapmalar iflverenlerin say›lar›na göre gerçeklefltiriliyor. Ortalama 500 kifli istihdam eden firmalar (afla¤› yukar› yüzde 1,5) endüstrideki geri dönüfl miktar›n›n yar›s›n› oluflturuyor. Temizlik endüstrisi hâla küçük firmalar taraf›ndan flekilleniyor ve hatta neredeyse 3/1’i 10 kifliden daha az say›da kifli istihdam ediyor. 2003-2005 y›llar› aras›nda 10 kifliden daha az kifli istihdam eden firmalarda ciddi bir art›fl gözlenirken, 500 kifliden fazla çal›flan› olan firmalarda da azalma görülüyor. Almanya d›fl›ndaki firmalar›n yüzde 8.7’si 500 kifliden fazla personel çal›flt›r›yor, yüzde 18,5’i 50 ila 500 kifli aras›nda personel çal›flt›r›yor, 5,3’ü 10 ila 50 kifli çal›flt›r›yor; yüzde 57,5’i ise 10 kifliden daha az personel çal›flt›r›yor. Ülkeye göre sapma Bu y›llar aras›nda de¤erlendirilen ül- kelerden Finlandiya, Portekiz ve Hollanda d›fl›nda hepsinde yükselme kaydedilmifltir. Geçti¤imiz y›llara bak›ld›¤›nda en önemli büyüme Avusturya (yüzde 34), ‹spanya (yüzde 22), ‹talya (yüzde 16), Çek Cumhuriyeti (yüzde 14) ve Polonya (yüzde 11)’da kaydedildi. Elbette Almanya yüzde 18 oranla ayr›ca de¤erlendirilmeli; çünkü bu sektörde 2004 y›l›ndan beri geliflmekte olan bir ülke ve flirket kurulumunda art›k ustal›k belgesi isteniyor. fiirket kazançlar› Kâr anlam›nda en yüksek oran yüzde 157 ile Finlandiya’ya ait ve onun ard›ndan Hollanda (yüzde 131), ‹spanya (yüzde 120), Portekiz (yüzde 114) ve ‹ngiltere (yüzde 11) geliyor. Kâr oran›ndaki en büyük düflüfl ise yüzde -61 ile Almanya’ya ait. Bunun yan›nda Lüksemburg (yüzde -37), Avusturya (yüzde -19) ve ‹talya (yüzde -12,2); bu ülkeler de yüksek orandaki firma art›fl›na ba¤l› olarak kâr oran›nda çok küçük bir geliflme gösterebilmifllerdir. ‹stihdam art›yor 2003 y›l›nda temizlik sektöründe istihdam edilen kifli say›s› 3,25 milyonken 2005 y›l›na geldi¤imizde bu say› 3,39 milyon kifliye ulaflm›flt›r. Co¤rafi ko- flullar da de¤erlendirildi¤inde görülüyor ki 2 y›lda yüzde 4,3 oran›nda art›fl gerçekleflmifl. Genel ifl gücündeki yüzde 6’l›k azalma de¤erlendirildi¤inde Almanya yüzde 24’lük oranla yine en büyük orana sahip ülke olmaya devam ediyor. Bu durum, de¤erlendirilen 2 y›l içerisinde ekonomideki düflük ilerleme oran› ve sigortal› iflçi say›s›ndaki art›fl ile ba¤lant›l› gibi gözüküyor. Serbest ekonomide 2004’te temizlik flirketi kurmak için 1 y›ll›k deneyim yeterli oldu ve bu yüzden sigortal› iflçi say›s›nda ciddi bir art›fl gözlendi. Almanya’y› takip eden ‹spanya ve ‹ngiltere’de yüzde 12, ‹talya ve Fransa’da yüzde 11’lik art›fl gerçekleflti. Görüyoruz ki temizlik endüstrisinin genelinde iflgücünün yüzde 70’ini bahsi geçen befl ülke elinde bulunduruyor. Yar› zamanl› ifl baflvurular› hala yüksek Yar› zamanl› ifl baflvurular› yüzde 67’lik oranla genel baflvurular›n hâla büyük bir bölümünü kaps›yor. 1980’li y›llar›n sonundan itibaren toplam iflgücünün yüzde 80’inden fazlas›n› oluflturmaya bafllayan ve 1995 itibariyle yüzde 75’lik ciddi bir oranla hakimiyetini sürdürüyor. De¤erlendirilen 2 y›l içinde yüzde 11’lik bir azalma yaflansa da yar› zamanl› çal›flan kad›nlar bu oranda önemli rol oynuyor. Kaynak: www.efci.eu PEAK ‹LAN mail ataca¤›m PEAK ‹LAN Bir hastane nas›l temizlenir? Son zamanlarda hastane enfeksiyonlar› gibi tats›z geliflmelerin yafland›¤› ülkemizde, hastane temizli¤inin ne kadar büyük önem arz etti¤i ve ihtisas gerektirdi¤i bir kez daha gündeme tafl›nd›. Bu say›m›zda biz de bu konuyu A’dan Z’ye masaya yat›rmaya karar verdik. Hastane ortam›ndan kaynaklanabilecek enfeksiyonlar› önlemek, hasta, hasta yak›n› ve hastane çal›flanlar› için sa¤l›kl› bir ortam oluflturmak amac›yla yap›lan hastane temizli¤inde, herkese önemli görevler düflüyor. G ündelik yaflant›m›zda temizli¤e önem veriyoruz ama söz konusu olan sa¤l›¤›m›z› tekrar kazanmaya çal›flt›¤›m›z hastaneler olunca temizli¤in önemi iyice art›yor. Art›k ayr› bir ihtisas alan› say›lan hastane temizli¤i nas›l yap›lmal› ve/veya nas›l yap›l›yor? Hastane temizli¤inde nelere dikkat ediliyor? Hastaneler “temizlik hizmeti” al›rken neleri, nas›l talep ediyor? Firmalar hastane temizli¤i için hangi ürünleri kullan›yor? ‹flte tüm bu sorular›n yan›t›n› “Hastane Temizli¤i” dosyam›zda bulacaks›n›z. Bir Hastane Nas›l Temizlenir? Hastane temizli¤i ile ilgili en kapsaml› bilgilere Yeditepe Üniversitesi Hastanesi’nden ulaflt›k. Yeditepe Üniversitesi temizlikle ilgili çal›flmalar›n› bak›n nas›l anlat›yor! Bu çal›flma ayn› zamanda hastanelerin nelere dikkat etti¤ini de gösteriyor: Odalar›n temizli¤i Hasta odalar› gün içinde rutin olarak temizlenir. Temizli¤i yap›lmadan önce kat arabas› düzenlenir. eksik malzeme ve ekipmanlar tamamlan›r. Hasta odas›na izin al›narak girilir. Oda içi çöpler toplanarak temizli¤e bafllan›r. Oda içi 50 cm-200 cm aras›ndaki yüzeylerin tozu al›n›r. Yemek masas› ve telefon beyaz bezle silinir. Bu ifllemde hem temizlik hem dezenfekte ifllemini bir arada yapabilen kimyasal kullan›l›r. Tuvalet temizli¤i yap›ld›ktan sonra odadaki sarf malzemeler tamamlan›r. Zemin önce kuru mop ard›ndan paspas ifllemi ve daha sonra nemli mop ile temizlenir. Son olarak bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir. Kap› kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlan›r. Bu ifllem s›ras›nda eldiven kullan›lmal›d›r. Çöp al›m› ve tuvalet temizliklerinden sonra kesinlikle eldivenler de¤ifltirilir. Enfekte oda temizli¤i Enfekte oda temizli¤i yap›lmadan önce, enfeksiyon hakk›nda hemflireden bilgi al›n›r. Konu ile ilgili temizlik personeli bilgilendirilir. Kat arabas› düzenlenir, eksik malzeme ve ekipman tamamlan›r. Gerekli güvenlik önlemleri al›n›r. Enfeksiyonun durumuna göre maske, bone, önlük giyilerek temizlik yap›lmal›d›r. Dezenfektanl› temizlik kimyasal› kullan›l›r. Odada hasta yat›yorsa, temizlik için izin istenir. Oda günlük temizlik iflleyifline göre temizlenir. En- fekte oda temizli¤inden sonra kullan›lan malzeme ve ekipmanlar dezenfekte edilir. Ç›kan çöpler t›bbi at›k pofletine at›l›r. Bu ifllemler s›ras›nda eldiven kullan›lsa dahi ifllem sonras› eller y›kan›r. Hasta tuvaletlerinin temizli¤i Rutin hasta odas› temizli¤i yap›l›rken tuvalet temizli¤i de yap›l›r. Öncelikle eldiven giyilir. Sonra tuvalet çöpleri toplan›r, bu aflamada klozet içine asidik dezenfektanl› kimyasal s›k›l›r ve beklemeye al›n›r. Fayanslar ve ayna sar› bezle silinir. Lavabo mineralli ovma kimyasal› ve sünger yard›m›yla temizlenir. Kimyasal kal›nt›s› kalmamas› için iyice durulanmal›d›r. Ayn› ifllem dufla kabin zemini için uygulan›r. Dufl kabini camlar› sar› bezle silinir. Daha önceden ürün s›km›fl oldu¤umuz klozet içi f›rçayla ovulur ve iyice durulan›r. Klozetin d›fl k›s›mlar› k›rm›z› bezle silinir. Tuvalet sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezenfektanl› kimyasalla paspaslan›r. Son kez bir eksik olup olmad›¤› kontrol edilir, kap› kolu silinerek ifllem tamamlan›r. Bez, mop, paspas püskülü, çift koval› paspas arabas› gibi malzemeler sadece tuvaletlerde kullan›larak, olas› enfeksiyonlar› engeller. Hastalar taraf›ndan boflalt›lan odalar›n temizli¤i Hasta taburcu olduktan sonra odalar tamamen temizlenir. Temizlikten önce gerekli tüm ekipman ve malzemeler tamamlan›r. Kat arabas› ve kirli çamafl›r arabas› oda içine al›n›r. Oda içi çöpler ve kirli çamafl›rlar toplan›r. Taburcu odas› temizli¤inin en önemli ifllem basama¤› yatak silimidir. Yatak dezenfektanl› temizlik kimyasal› ve mavi bez yard›m›yla en uç noktalar›na kadar temizlenir. Oda içi tüm duvarlar, havaland›rma, lambalar, yang›n dedektörü, tablolar silinir. Tuvalet, hasta odas› tuvaletindeki ifllem basamaklar›na göre daha detayl› olarak temizlenir. Hasta odas› sarf malzemeleri tamamlan›r. Zemin dezanfektanl› kimyasalla temizlenir. Oda son kez kontrol edilir. Kap› kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlanm›fl olur. Doktor odas› temizli¤i Doktor odas› temizli¤i hasta muayenesinin olmad›- ¤› gece vardiyalar›nda temizlenir. Gün içerisinde talebe göre temizlik yap›l›r. Doktor odalar› temizli¤inde de dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri dezenfeksiyon ifllemidir. Temizlikte kullan›lan temizlik kimyasal› dezenfektanl› olmal›d›r. ‹fllem s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmal›d›r. Kat arabas›, kullan›lacak malzeme ve ekipman haz›rland›ktan sonra odadaki çöpler toplan›r. Sonra 50 cm-200 cm aras› düz zemin toz al›m› mavi bez ile yap›l›r. Telefon beyaz bezle silinir. Masa, üstündeki hiçbir fley yer de¤ifltirmemek suretiyle silinir. Ayr›ca masa üstü ›slakken ka¤›tlar konmamal›d›r. Lavabo ve ayna temizli¤inden sonra, zemin dezenfektanl› temizlik kimyasal› ile silinir. Eksik bir fley kalmamas› için son bir kez daha kontrol edilir, kap› kolu silinerek temizlik ifllemi bitirilir. Doktor odas›nda kanl›, vücut s›v›s› bulaflm›fl at›klar olabilir. Bu at›klar›n t›bbi at›¤a at›lmas›, bu ifllemler s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmas› gerekir. ‹dari ofis temizli¤i Hastane ofisleri enfeksiyon aç›s›ndan en az risk grubunda olsa bile yap›lan temizlikte dezenfeksiyon ifllemine dikkat edilmelidir. Ofis temizlikleri mesai saatleri haricinde yap›l›r. Gün içersinde talebe göre temizlik yap›labilir. Temizlikte kullan›lan temizlik kimyasal› dezenfektanl› olmal›d›r. ‹fllem s›ras›nda kesinlikle eldiven kullan›lmal›d›r. Kat arabas›, kullan›lacak malzeme ve ekipman haz›rland›ktan sonra odadaki çöpler toplan›r. Sonra 50 cm200 cm aras› düz zemin toz al›m› mavi bez ile yap›l›r. Telefon beyaz bezle silinir. Masa, üstündeki hiçbir fley yer de¤ifltirmemek suretiyle silinir. Ayr›ca masa üstü ›slakken ka¤›tlar konmamal›d›r. Pelüfl ve cam, çek yard›m› ile cam temizli¤i yap›l›r. Zemin paspaslama iflleminden sonra eksik olmamas› için son kontrol yap›l›r. Kap› kolu silinerek temizlik ifllemi tamamlan›r. Temizlikte dezenfeksiyonun önemi Dezenfeksiyon: Herhangi bir yüzeyde veya ortamda insan sa¤l›¤›n› etkileyen patojen olgular›n (bakteriler, virüsler, mantarlar) minimum seviyeye indirilmesidir. Hastane temizli¤inde amaç sadece kiri yok etmek de¤il, mikrobik floray› da azaltmak oldu¤undan dezenfeksiyon flartt›r. ‹yi bir yüzey dezenfeksiyonunun sa¤lanmas› için uygun dezenfeksiyon malzemesi kullan›m› zorunludur. Hastanelerde dezenfeksiyon iflleri günlük temizlikte, periyodik temizlikte, ola¤anüstü durumlarda ve ameliyathane, yo¤un bak›m gibi özel ünitelerin temizli¤inde uygulan›r. Sa¤l›k kurumlar›nda enfeksiyonlar›n önlenmesi için temizlik hizmetlerine önemli roller düflmektedir. Kullan›lan alan›n yo¤unlu¤una göre, gün içerisinde birkaç defa dezenfeksiyon ifllemi yap›labilir. T›bbi at›klar›n toplanmas›, depolanmas› ve at›klar›n ayr›flt›r›lmas› Hastane at›klar› enfeksiyon kayna¤› olabilece¤i için di¤er at›klardan farkl›d›r. At›klar›n toplanmas›, de- polanmas› ve imha edilmesi insan sa¤l›¤› için çok önemlidir. Hastane at›klar› üçe ayr›l›r. Bunlar; personele e¤itim verilerek çok iyi sonuçlara ulafl›l›r. T›bbi at›klar so¤utmal› özel bölmelerde depolan›rlar. T›bbi at›klar hastane bölümlerinden e¤itimli bir personel taraf›ndan toplan›p depolan›r. HASTANE TEM‹ZL‹⁄‹NDE EK‹PMAN KULLANIMI Mop seçimi ve kullan›m› Kuru süpürme ve bak›m amaçl› moplama esnas›nda mop önünde kontrol edilemeyecek kadar fazla kir/materyal birikimi varsa çekçek ve farafl ile al›nmal›d›r. Mop, temiz alanda “S” fleklinde, kirli alanda düz hat üzerinde hareket ettirilerek temizlik yap›lmal›d›r. Mop ile temizlik yap›larak ilerlenirken temizlenmemifl alan b›rak›lmamal›d›r. Kirli mop ile temizlik yap›lmamal›, kirlenen moplar s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutularak saklanmal›d›r. Gün sonunda tüm moplar mutlaka s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutularak saklanmal›d›r. Saçakl› mop kullan›m›nda zemin ›slak b›rak›lmamal›, kurulama ifllemi yap›lmal› ve kirlenme, kayma ve düflmeleri önlemek için uyar› levhalar› konulmal›d›r. Detay temizlik Hastanelerde günlük temizli¤in haricinde periyodik temizlik yap›l›r. Bu periyodlar haftal›k, ayl›k, alt› ayl›k, y›ll›k olabilir. Periyodik temizlikler tatil günlerinde, ifl trafi¤inin yo¤un olmad›¤› zamanlarda yap›l›r. Havaland›rmalar, lambalar, yang›n dedektörleri, duvarlar, süpürgelikler, cam pervazlar, perdeler, koltuklar, yataklar periyodik olarak temizlenir. Günlük temizlik daha çok bak›m› korumak, toz almak amaçl› yap›l›r. Temizleme gücü yüksek dezenfekte özelli¤i olan kimyasallarla ulafl›lmas› zor alanlar›n periyodik olarak temizlenmesi eskimeyi ve afl›r› kirlenmeyi engeller. Detay temizlik için Çift koval›-presli paspas arabas› kullan›m› Paspas ilk kez kullan›l›yorsa s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kanarak havlar›ndan ar›nd›r›lmal›d›r. Paspaslama için kullan›lacak su ›l›k olmal›d›r. Temiz su için mavi kova, kirli su için k›rm›z› kova kullan›lmal›d›r. Mavi kovaya uygun konsantrasyonda (üretici firma önerisine uygun olarak), k›rm›z› kovaya ise bunun yar›s› kadar s›v› deterjan konulmal›d›r. Paspas S fleklinde hareket ettirilmeli, zeminden mümkün oldu¤unca uzaklaflt›r›lmadan temizlik yap›lmal›d›r. Kirli paspasla temizlik yap›lmamal›, kirlenen paspas önce k›rm›z› kovada kirinden ar›nd›r›lmal›, sonra mavi kovada y›kanmal›, Evsel at›klar: Ofisler, mutfak, kantin gibi yerlerden ç›kan t›bbi aç›dan insan sa¤l›¤›na etkisi olmayan at›klard›r (ka¤›t, toz, karton, plastik v.b.) Siyah renkli pofletlere toplan›r. T›bbi at›k: Hastane ünitelerinden ç›kan, kan, enfeksiyöz vücut s›v›lar›, serolojik at›klar gibi at›klar t›bbi at›klar› oluflturur. K›rm›z› üzerinde t›bbi at›k oldu¤u belli logolu pofletlerde toplan›r. Cam at›klar: Serum flifleleri, flakonlar cam at›klardand›r. Mavi renkli poflet içinde toplan›l›r. Kaynak: www.yeditepe.edu.tr s›kma presi k›rm›z› kova üzerine çevrilerek s›kma ifllemi yap›lmal›d›r. Bu ifllemi takiben paspas s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutulduktan sonra tekrar kullan›ma sokulmal›d›r. Gün içinde kullan›lan tüm paspaslar, gün sonunda s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kan›p kurutulduktan sonra tekrar kullan›ma sokulmal›d›r. Islak paspasla silinen alanlar kuru mop ile hemen kurulanmal›, paspaslama ifllemi s›ras›nda kirlenme, kayma ve düflmeleri önlemek için uyar› levhalar› konulmal›d›r. Yüzeylerin vücut s›v› ve salg›lar› ile kirlenmesi durumunda temizli¤e ek olarak dezenfeksiyon sa¤lanmal›d›r. Kat arabalar› kullan›m› Kat arabas›nda gerekli tüm temizlik malzemelerinin bulunup bulunmad›¤› kontrol edilmelidir (kuru temizlik moplar› ve dispenser’lar›, s›v› deterjan, ovma amaçl› temizlik maddesi, yeterli miktarda temiz sar›, k›rm›z› ve mavi temizlik bezleri, tuvalet f›rças›, çekçek, farafl, kova, eldiven vb.). Eksik malzeme varsa temizli¤e bafllamadan önce tamamlanmal›d›r. Deterjan kullan›m› Kan ve vücut s›v›lar› ile kirlenme olmad›¤› sürece temizlik su ve s›v› deterjanla yap›lmal›d›r. Kap› kollar› s›v› deterjanla y›kanm›fl bez ile silinmeli ve kurulanmal›d›r. Banyo ve tuvaletlerin temizli¤i en sona b›rak›l›r. Kirli mop kat arabas›ndaki kirli bölümüne konulur ve temiz bir mopla banyo/tuvalet zeminindeki at›klar uzaklaflt›r›l›r. Dufl ve küvet temizli¤inden önce fayanslar, ard›ndan musluk, dufl teknesi ve dufla kabin veya dufl perdesi s›v› deterjan veya ovma maddesi ile silinmelidir. Lavabo ve kenarlar› su ve s›v› deterjan veya ovma maddesi ile temizlenir. Ayn› bez y›kand›ktan sonra lavabo arkas›ndaki duvar silinir. Lavabo aynas› mavi bez kullan›larak cam temizleme maddesi ile silinmelidir. Silinen tüm yüzeyler önce durulan›p ard›ndan kurulanmal› kesinlikle ›slak b›rak›lmamal›d›r. Tuvalet temizli¤i için önce sifon çekilmeli, klozet içerisi s›v› deterjan veya ovma maddesi dökülerek tuvalet f›rças› ile f›rçalanmal›, klozet çevresi ayr› bir temizlik bezi ile s›v› deterjan veya ovma maddesi kullan›larak silinmelidir. Silme ifllemi bitince durulama yap›lmal› ve ›slak alanlar kurulanmal›d›r. Yer süzgeci su tutularak kaba kirlerinden ar›nd›r›l›r. Tüm zemin oda temizli¤inde kullan›landan farkl› bir paspas ile kap›ya do¤ru silinir ve kurulan›r. S›v› sabun kaplar›n›n üstüne ekleme yap›lmamal›d›r. Boflalan sabunluk y›kan›p kurutulduktan sonra tekrar doldurulmal›d›r. Tuvalet temizli¤inde kullan›lan bezler (mop, paspas dahil) gün sonunda s›cak su ve deterjanla çamafl›r makinesinde y›kanmadan ve kurutulmadan kesinlikle baflka bir alanda kullan›lmamal›d›r. Oda/ofis temizli¤i tamamland›ktan sonra çekçek ve farafl ile koridorda bulunan kaba kirler uzaklaflt›r›l›r, tüm eflyalar›n (sekreter masas›, oturma grubu, duvar band›, tablolar, vb.) tozu al›n›r, su ve s›v› deterjan ile zemin paspaslan›r ve kurulan›r. Koridor temizli¤inde hasta odas› ve ofislerde kullan›landan farkl› paspas ve kuru mop kullan›lmal›d›r. Eksitus veya taburcu olan ya da baflka bir servise devrolan hastan›n ard›ndan günlük temizlik iflleminin tüm basamaklar› uygulanmadan yeni hasta kabul edilmez. Ameliyathane d›fl›ndaki yüksek riskli alanlarda (Yo¤un Bak›m Üniteleri (YBÜ), hemodiyaliz, izolasyon odalar›, nötropenik hasta odalar›, vb.) günlük temizli¤e ek olarak yerler ve elle s›k temas› olan tüm yüzeyler (etajer, monitör ve vantilatör yüzeyleri, yemek masas›, desk, musluk bafl›, kap› kolu, yatak kenarlar›, vb.) dezenfekte edilir. Temizlik + dezenfeksiyon ifllemi sabah saatlerinde bir kez yap›l›r, her kirlenme oldu¤unda ve her hasta de¤ifliminde tekrarlan›r. Yüksek riskli alanlar için kullan›lan tüm temizlik bezleri (paspas, mop, toz bezi, vb.) alana/odaya özel olmal›d›r. Su ve deterjanla temizlik yap›lan alanlarda her üç odada bir temizlik solüsyonu de¤ifltirilmelidir. Yo¤un kirlenme meydana gelmiflse daha s›k solüsyon de¤iflimi yap›lmal›d›r. Tüm temizlik bezleri (paspas, mop, toz bezi vb.) kirlendikçe de¤ifltirilmeli, kirli bezle temizlik ifllemine devam edilmemelidir. Kirlenen temizlik bezleri bekletilmeden çamafl›r makinesinde s›cak su (>60°C) ile y›kanarak kurutulmal›d›r. Dr. Hale Erel; “Hastaneler do¤ru yöntemlerle temizlenmelidir” Temel amac› insan sa¤l›¤›n› koruma ve iyilefltirme olan hastanelerde yap›lan t›bbi tedavinin iyi sonuç vermesi için temiz, insan sa¤l›¤› aç›s›ndan zararl› olan organizmalar›n ortadan kald›r›ld›¤› ideal koflullar›n sa¤lanmas› gerekir. Çünkü hasta olan kiflinin sa¤l›kl› olan kifliye göre direnci daha düflüktür. Sa¤l›kl› insana zarar vermeyen mikroorganizmalar hastanede hastal›k nedeni olabilir ve hastalara zarar verebilir. H astane enfeksiyonlar›; hastalar›n rahats›zl›klar›n›n ve hastanede kal›fl sürelerinin uzamas›nda, hastane maliyetinin artmas›nda ve yatak iflgalinde de etkili oldu¤u için önemlidir. Mikroorganizmalar›n çok tehlikeli olanlar› da dahil olmak üzere birçok çeflidi, birçok insan›n oldu¤u hastanelerde bulunmaktad›r. Hastalar›n kald›¤› ve tedavilerinin yap›ld›¤› alanlar›n, hastalar›n enfeksiyon kapmas›nda önemli rol oynad›¤› bilinmektedir. Günümüzde hala hastane enfeksiyonlar›ndan hayat›n› kaybeden hasta say›s› ne yaz›k ki ciddi boyutlardad›r. Hastane enfeksiyon kontrolündeki gerçek, mikrobiyolojik zararl›lardan ar›nd›r›lm›fl çevrede hastan›n kalmas›n› sa¤lamakt›r. Hastan›n sa¤l›k koflullar›na uygun bir çevrede kalabilmesi için gerekli olan temizli¤in, bilimsel olarak yürütülmesi gerekir. Hastan›n 24 saatini geçirdi¤i hastanedeki yer döflemesi, duvar, mobilya v.b. gibi hastan›n yak›n çevresi, yanl›fl yöntemler uygulanmad›kça enfeksiyon aç›s›ndan risk oluflturmaz. Uygulanan yöntemlerin sistemli olmas›yla hastalar enfeksiyona karfl› korunabilmektedirler. Aksi takdirde hasta çevresindeki çeflitli yüzeylerle temizleme solüsyonu ve ekipmanlar mikroorganizmalar›n geliflmesi, potansiyel patojenlerin yay›lmas› aç›s›ndan çok uygun olmaktad›r. Patojen mikroorganizmalarla bulaflm›fl temizlik ekipmanlar› ve solüsyonunun temizli¤i yetersiz olan hasta tedavi alanlar›nda veya yiyecek haz›rlama alanlar›nda kullan›lmas›, o bölgelerin belki görünüfl aç›s›ndan temiz olmas›n› sa¤layabilir, fakat mikrobiyolojik aç›dan temiz olmas›n› sa¤layamaz. Bir yerin tam temiz olabilmesi için sadece görünüfl aç›s›ndan temiz olmas› yeterli de¤ildir, mikroorganizmalar›n, mikroorganizmalarla bulaflm›fl her fleyin o alandan uzaklaflt›r›lmas›, kötü koku kaynaklar›n›n yok edilmesi, temizlik maddelerinin yüzeylerden ar›nd›r›lmas› ve haflerelerin önlenmesi de gerekmektedir. Temizlik, sadece yukar›da belirtilen kirlilik durumlar› oldu¤unda yap›lmamal›, sürekli ve düzenli olarak yap›lmal›d›r. Ancak belirtilen bu durumlar›n sa¤lanmas›yla hijyenik bir ortam oluflturulabilir. Hijyenik bir ortam, hastanede enfeksiyon riskini ortadan kald›rma aç›s›ndan önemli oldu¤u gibi, hasta ve personele moral sa¤lama ve hastanenin imaj›n› yükseltme aç›s›ndan da önemlidir. Bu ba¤lamda hastanelerin birçok alanlar›ndan belirli aral›klarla kültür al›nmakta ve patojen, yani hastal›k yapan mikroorganiz- malar›n bulunup bulunmad›¤› kontrol edilmektedir. Hijyenik bir ortam için gerekli olan temizlik, belli kural ve yöntemlerle istenen standart kalitede ve zamanda yerine getirilmelidir. Bunun için de hizmetin en iyi flekilde yönetilmesi gerekir. Temizlik için bir ifl etüdü oluflturu lmal› ve belirli kurallar dahilinde temizlik yürütülmelidir. Temizli¤i gerçeklefltirmenin en iyi yolunu bulmak, gerekli malzemeyi ve araçlar› standard hale getirmek, belirlenmifl bir verimlilik düzeyinde çal›flmak üzere e¤itilmifl bir görevlinin, iflin yap›lmas› için gerekli zaman› saptamak ve standart metodun uygulamaya geçirilmesini sa¤lamak üzere ifli ve iflin yap›ld›¤› koflullar› standardize etmesi gerekir. Hastanelerin yüzey ortam temizli¤i neden çok önemlidir? Çevredeki insan say›s›: çok fazla Aktivite miktar›: çok fazla Nem oran›: çok fazla Mikrobiyolojik üremeyi destekleyecek materyallerin varl›¤›: çok fazla Mikroorganizmalar›n üreme h›z›: çok fazla Yüzeylerin dikey ya da yatay olmas›: çok fazla Do¤rudan temas potansiyeli: çok fazla Kontaminasyon: çok fazla Tüm bu veriler dikkate al›n›rsa hastane hijyeninin ne kadar önemli oldu¤u anlafl›l›r. Çevresel temizlikte genel esaslar: •Temizlik en az kirli alandan en çok kirli alana do¤ru yap›lmal›d›r. •Önce hasta bölgeleri, sonra hasta bölgesinin yan›ndaki alanlar koridorlar ve oda, en son tuvaletler temizlenir. •Temizlik solüsyonu temizlenecek bölgenin risk durumuna göre haz›rlan›r. •Temizlenecek bölgeye göre kova ve bez rengi seçilir. •Temizlikten sorumlu personel temizlik s›ras›nda kendisini direk temastan korumak amaçl› eldiven kullanmal›d›r. •Temizlik maddeleri ile dezenfektanlar birbiri ile kar›flt›r›lmamal›d›r. •Haz›rlanan solüsyonlar kirlendikçe ve izolasyon odalar›nda kullan›mdan sonra de¤ifltirilmelidir. •Temizlik malzemeleri temizlik sonras› uygun flekilde y›kan›p kurutulmal›d›r. Paspas arabas› kullan›m›n›n iki farkl› yöntemi vard›r; 1) Çift kova yöntemi 2) Mop yöntemi Çift kova yöntemi Malzemeler: 2 koval› araba, pres ve paspast›r. Mavi kovada temiz deterjanl›/dezenfektanl› su, k›rm›z› kovada durulama suyu bulunur. Paspas mavi kovada ›slat›l›p preste s›k›l›r ve daha sonra s›kma presinin a¤z› k›rm›z› tarafa monte edilir. Paspas ile 10 - 15 m kare alan ‘S’ fleklinde paspas ha- reketleri ile silinir sonra paspas k›rm›z› kovada y›kan›r ve iyice s›k›l›r. Daha sonra paspas, mavi kovada temiz deterjanl›/dezenfektanl› suya bat›r›l›p y›kan›r ve k›rm›z› kovada iyice s›k›l›r. Bu flekilde devam eden ifllem sonucunda mavi kovada bulunan temiz deterjanl›/dezenfektanl› su kirlenmeden biterken k›rm›z› kovada kirli su birikir. Temizlik malzemeleri kullan›mdan sonra y›kanmal› ve kuru saklanmal›d›r, çünkü ›slak ortam mikroorganizmalar›n üremesine ve patojenlerin yay›l›m›na neden olabilir. Mop yöntemi Malzemeler: Yeteri kadar mop, mop sap›, mop pres ve arabas›. Temiz deterjanl›/dezenfeksiyonlu suya bat›r›lan mop, preste s›k›l›r (ayn› kovan›n içine) ve yüzey silinir. Kirlenen mop y›kanmak üzere kirli torbas›na konulur ve yenisi ile temizlenecek alan temizleninceye kadar iflleme devam edilir. Temizlik kova ve bezlerinin kullan›m›: Temizlik bezi ve kova rengi, temizlenecek alana göre seçilir. Mavi bez ve kova: Masa, etajer, yatak baflucu, cam önü, cam ve kap› kollar› Sar› bez ve kova: Tüm ›slak alanlarda; banyo, dufl, küvet, armatür vb. K›rm›z› bez ve kova: Klozet, pisuar ve sifon tank›. Zemin temizli¤i: Yap›lan araflt›rmalar sonucu enfeksiyonlar›n engellenmesinde zemin dezenfeksiyonunun bir rolü olmad›¤› düzenli deterjanl› su ile yap›lan temizli¤e bir üstünlü¤ü bulunmad›¤› görülmüfltür. Her gün, düzenli olarak bir günde en az iki kez, kirlendikçe, hasta taburcu oldu¤unda bütün alan› kapsayacak flekilde su ve deterjanla ›slak temizlik yap›lmas› yeterlidir. Mikroorganizmalar›n var oldu¤u ortamlar: Kan, mukus, d›flk›, balgam, idrar gibi at›klar›n oldu¤u ortamlarda önce ortam temizlenir. En az etkilenen dezenfektan seçilir. Çünkü bu maddeler kimyasal dezenfektanlar›n yap›s›n› bozabilir veya dezenfektanlar›n mikroorganizmalara etkisini azaltabilir/önleyebilir. Duvarlar, pencereler, depolama amaçl› kullan›lan raf veya benzer yüzeyler: Düzenli olarak deterjan veya dezenfektanla ovalanarak temizlenmelidir. Duvarlar ve perdeler gözle görünür kir ve leke oldu¤unda deterjanla temizlenmelidir. Dolaplar›n tezgahlar›, çal›flma yüzeyleri ve benzeri yatay alanlar yo¤un kontaminasyona maruz kald›¤› için günde bir kez ve gerektikçe temizlenmelidir. 0Hastalar aras›nda ise dezenfektan/deterjanla temizlenmelidir. Ovalayarak yap›lan temizlik kir ve kontamine mikroorganizmalar›n fiziksel olarak uzaklaflt›r›lmas›n› sa¤lar. Lavabolar ve tuvaletler: Lavabolar klor içeren bir deterjan ile her gün sabah saatlerinde ve kirlendikçe temizlenmelidir. Temizledikten sonra bol s›cak su ak›tarak y›kamak yeterlidir. Tuvaletler deterjan ve f›rça ile temizlenir. Oturma yerleri ise bir dezenfektanla silinmelidir. Kuvözlerin, aç›k yataklar›n ve bebek kotlar›n›n temizli¤i ve dezenfeksiyonu: Kullan›m sonras› ve her bebek de¤ifliminde, kuvöz, aç›k yatak ve bebek kotlar›n›n temizli¤i ve dezenfeksiyonu yap›lmal›d›r. Her gün (içi ve d›fl›) temizlenmelidir. Bebek uzun süredir izleniyor ise en az haftada bir dezenfeksiyon 1 kg’dan küçük bebekler için befl günde birdir. Bebekler: Temiz/dezenfekte edilmifl bofl bir baflka kuvöze transfer edilmelidir. Kuvözün ayr›labilir bütün parçalar› ç›kar›lmal›, f›rçalanarak y›kanmal›, deterjanla ovularak temizlenmelidir. Yataklar›n yüzeyinde bütünlük bozulmas› varsa, yenisi ile de¤ifltirilmelidir. En yo¤un kontaminasyon bölgesi olan girifl kap›s›: Kap›n›n kollar› bu nedenle belirli aral›klarla yenilenmeli, her gün, günlük olarak haz›rlanm›fl sabunlu su ile temizlenmeli, dezenfektanlarla en az haftada bir ya da iki defa dezenfekte edilmelidir. Temizlik personeline maske, önlük, eldiven, galofl, bone kullan›lmas› önerilir. Yerler: Her hasta sonras› en az iki kez ve gerektikçe temiz deterjanl› su ile silinir. Kullan›lan paspaslar %1’lik sodyum hypoklorid çözeltisinde dezenfekte edilir. Mobilya, yatak, serum ask›lar›, hasta transfer araçlar› vb. deterjanl› su ile temizlenir. Yast›klar: plastik koruyucu ile korunur. Hasta aralar›nda ve gerekti¤inde deterjanl› su + % 70 alkol / % 1 sodyum hypokrorid ile dezenfekte edilir. Havaland›rma sistemi: Havan›n di¤er komflu bölümlere yay›lmas›n› önlemek için negatif bas›nç sa¤lan›r. Çamafl›rlar: Patojenlerin havaya yay›lmas›na engel olmak için çok yavafl hareketlerle bulunduklar› yerde s›v› geçirmez bir torbaya yerlefltirilir ve torba s›k›ca kapat›l›r. Kan, vücut s›v›lar›, sekresyon ve at›klar›n d›flar›ya ç›kmas› engellenir. Hasta bak›m alanlar›ndan uzak bir yerde birbirinden ayr›l›r ve düzenlenir. Kirli odas›nda bulunan kirli çamafl›r konteyn›rlar›na yerlefltirilir. At›klar: T›bbi at›k torbalar› ve kesici delici alet kaplar› oran›nda dolduktan sonra yenileri ile de¤ifltirilir. At›k torbalar› a¤›zlar› s›k›ca ba¤lan›r ve at›k tafl›ma araçlar›na yüklenir. Kesici ve delici at›klar: T›bbi at›klar, evsel at›klar, plastik at›k, cam flifle vb. at›klar. T›bbi at›klar ile evsel at›klar asla ayn› araçla tafl›nmazlar. At›k tafl›ma araçlar› her gün düzenli olarak temizlenir ve dezenfekte edilirler. At›klar: Kesici ve delici at›klar delinmeye, y›rt›lmaya dayan›kl›, su geçirmeyen, kar›flt›r›lmas› mümkün olmayan, üzerinde “Uluslararas› Biyotehlike” amblemi ile “Dikkat! Kesici ve Delici T›bbi At›k” ibaresi bulunan plastik kaplarda toplan›rlar. Havaland›rma Sistemi: Nem oran› % 30 – 6060 s›cakl›k ise 22 – 22,5 C derece olmal›d›r. Havaland›rma sistemi bakterilerin çevreye saç›lmas›n› mümkün oldu¤unca önlemeli, kirli havay› at›p yerine temiz hava almal›, saatte en az alt› kez hava de¤iflimi olmal›, en az ikisi d›fl ortamla yap›lmal›d›r. Hasta alanlar›nda pozitif bas›nç, kirli alanlarda negatif bas›nç olmal›d›r. Hava ak›m› engellenmeli, hava yolu ile bulaflma azalt›lmal›d›r. Gerekirse % 99.97 etkinlikle temizleyen HEPA (High Efficiency Particulate Air) kullan›lmal›d›r. Servis ‹stanbul Genel Müdürü Hakan K›l›ç: “Ürün özellikleri kadar, ürün kullan›m e¤itimleri de önemli” Yaflam›n en de¤erli hazinesi konumundaki insan sa¤l›¤› üzerine hizmet sunan hastanelerin temizli¤i ve hijyeni di¤er iflletmelerin standartlar›ndan farkl›d›r. Toplu yaflam alan› olan hastane zemin ortamlar›n›n hijyenik kalmas› için kullan›lan ürünlerin, ürün kullan›m özelliklerini içeren e¤itimlerinin verilmesi, ürün özelli¤i kadar önemlidir. Hastane temizli¤i için sizden en çok hangi niteliklerde ürünler talep ediliyor? Hastaneler için hangi ürünlerinizi önerirsiniz? Hastane temizli¤i için zeminlerde kaymayan cilalar ve kiflisel hijyen ürünlerinde antibakteriyel özellikler tafl›yan, konsantre olan ürünler tercih edilir. Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n üreticili¤ini yapmakta oldu¤u Maratem temizlik ve hijyen ürünleri, Maraton tuvalet ka¤›d›, peçete, havlu, muayene masa örtüsü, (havlu ve tuvalet ka¤›d› dispanser makineleri) klozet kapak örtüsü gibi hijyen sa¤layan ürünler, ürün portföyümüzde bulunuyor. Hastane, okul, iflyerleri ve tüm yaflam›m›zda kullan›lan temizlik ürünlerinden Maratem 102 antibakteriyel s›v› el y›kama maddesi, Maratem 105 Alko-Derm eller için hijyenik temizleme maddesi. (Ellerin bakterilere karfl› korunmas›n›, bakterilerin cilde yerleflmesini ve kuruyup çatlamas›n› önler.), Maratem 215 dezenfektan etkili temizlik maddesi (fayans, mermer vb. sert yüzeyler üzerinde uygulanabilen konsantre bir ürünüdür ve tüm mikroorganizmalarda etkilidir.) Longlife Hospital Dezenfektana Dayan›kl› Emilsiyon Cila (Zemini a¤›r mekanik hasarlardan korur ve zeminin özelliklerini korumas›na katk›da bulunur.) Maratem 210 Alko –Sil Hijyenik temizleme maddesi, Multitan çok fonksiyonlu temizleyici, GR S Ekstra güçlü kir ve cila sökücü, çöp torbalar›, büzgülü enfekte at›k çöp torbalar›, temizlik moplar›, microfiber moplar, nemli mop, galofl gibi ürün portföyümüzde bulunmakta olan bütün profesyonel temizlik ürünlerinin tercih edilmesi önerilir. S›radan yöntemlerle temizlenmifl yüzeylerin üzerindeki kir tabakalar›n›n derin ve güvenli bir flekilde temizlenmesi için insan gücü haricinde mekanik te- mizlik yap›labilmesi için Almanya’n›n en büyük üreticilerinden Kärcher temizlik makinelerinin sat›fl ve teknik destek hizmetini vermekte olan Servis ‹stanbul Kurumsal ‹htiyaç Ürünleri Tic. Ltd. fiti. olarak temizlenecek zeminin alan ve özelliklerine göre olmak üzere Rulo F›rçal› BR 45/40 zemin temizleme makinesi, BR 55/60 gibi günlük ola¤an temizlik ve cilalama makineleri ile hijyen ve parlakl›¤›n ihtiyaç duyuldu¤u her türlü sert, hassas yüzeylerin temizli¤inde Kärcher temizlik makine çeflitleri kullan›labilir. Hastane temizli¤inde kullan›lan ürünleri seçerken nelere dikkat edilmeli? Dezenfektan ve temizlik maddeleri sa¤lad›klar› yararlar›n yan›nda insan sa¤l›¤›, kullan›lacak yüzey ve malzemeler için de zararl› etkiler gösterir.Temizlik amaçl› kullan›lacak malzeme seçimi bilinçli yap›lmal›, sa¤l›k koflullar›na uygun, kullan›lan ürünlerin TSE–ISO ve Sa¤l›k Bakanl›¤› izinlerinin olmas›, kullan›lacak temizlik ürünlerinin, kullan›m bilgilerinin uygulama yapacak personellere e¤itimleri dahilinde verilmifl olmas› gerekir. Temizlik ve dezenfeksiyonda kullan›lan kimyasallar hayat› kolaylaflt›rmakta ve hastal›klardan korumaya yard›mc› olmaktad›r. Bu kimyasallar›n zararl› etkilerinin oldu¤u unutulmamal›, insan sa¤l›¤›n› ve çevreyi koruyucu ürün seçimleri yap›lmal›d›r. Bu konuyla ilgili uygulad›¤›n›z bir standart, akreditasyon vs. var m›? Ürün seçerken firmalar›n etiketlerde nelere dikkat etmesini önerirsiniz? Ürün etiketlerinde ürünü oluflturan kimyasal bileflim aç›klamalar›, ürün kullan›m›na ve hangi yüzeylerde kullan›laca¤›na dair uluslararas› sembollerin bulunmas›na dikkat edilmelidir. Müflteri memnuniyetini birincil de¤er kabul etmifl olan Servis ‹stanbul Ev D›fl› Tüketim Ürünleri sektöründe kusursuz hizmeti amaç edinmifltir. Türkiye'nin en büyük ve güvenilir markalar›n› bünyemizde bulunduruyoruz. Daima kaliteyi hedefleyen flirketimiz, güçlü bir da¤›t›m kanal›na sahip. Servis ‹stanbul gerek ça¤r› merkezi, gerekse internet eriflimi gibi ça¤›n gerektirdi¤i iletiflim kanallar›yla müflterilerin ihtiyaçlar›n› karfl›lamada yard›mc› olur. www.servisistanbul.com.tr Ecolab’tan hastanelere özel çözümler colab ülkemizde son y›llarda gittikçe geliflen ve Ebüyüyen sa¤l›k sektörüne hem bünyesinde bu- lunan Health Care bölümü, hem de Kurumsal bölümünde sundu¤u ürün ve programlarla hizmet veriyor. Farkl› bir yaklafl›m gerektiren sa¤l›k kurulufllar›n›n kendilerine özgü problemleri ve hijyen ihtiyaçlar›, çözümlerin de bu segmente özel olmas›n› gerektiriyor. Ecolab Health Care, tüm dünyada ve Türkiye’de yeniden yap›lanma süreci ile geliflimini sürdürüyor. Kesin dezenfeksiyon ve etkin temizleme ürünleri ile bak›m ürünlerinden oluflan birço¤u patentli genifl bir ürün yelpazesi ile 2005 y›l› ortas›ndan itibaren Türkiye pazar›nda yer al›yor. Etkin dezenfeksiyonun, hastane enfeksiyonlar›n›n önlenmesinde kritik öneme sahip oldu¤u gerçe¤i ile çal›flan Ecolab, enfeksiyon korunmas›na dengeli yaklafl›m›nda hastane yüzey dezenfeksiyonu için etkili ürünleri bünyesinde bulunduruyor. Birçok formül Ecolab’›n patentli Glukoprotamin® veya PerOxyBalance® sistemini içermekte, dünya literatürlerinde kabul edilmifl olan alkol ve klor gibi aktif maddelerle etkin dezenfeksiyon amac›na hizmet etmektedir. yon anlay›fl›n›n gelifltirildi¤i bir konsepttir. Her oda için ayr› bir Rasant mikrofiber mop-bez uygulamas›, bir odadan di¤er bir odaya temizlik çözeltisi tafl›nmamas› sayesinde, hastanelerin en büyük risklerinden biri olan çapraz bulaflma riski neredeyse ortadan kalkar. Hijyen standartlar›n› düflürmeden % 30’a varan ifl gücü verimlili¤i, % 80’e varan su ve kimyasal tasarrufu sa¤lan›r. Yüksek konsantre ürünler, ergonomik gereçler ve yeni mikrofiber teknolojisi verimlili¤i artt›r›r. Kullan›ma haz›r moplar ve bezler sayesinde sistemi kullanan kifli kimyasal ürüne temas etmez. Kirli mop ve bezlerin durulama-s›kma ifllemi olmad›¤›ndan kire de temas edilmez. A¤›r su dolu kovalar›n, eflyalar›n tafl›nmas›na gerek olmayan bu sistemde ergonomik Rasant gereçleri ve mikrofiber paspaslar sayesinde daha rahat ve verimli çal›fl›l›r. Ecolab bünyesinde kullan›ma haz›r ürünlerle birlikte, düflük konsantrasyonlarda kullan›lan, etkinlikleri ile yüksek risk alanlar›nda dahi istenen dezenfeksiyonu veren, kolay haz›rlanma ve kullan›m imkan› ile zaman tasarrufu sa¤layan konsantre ürünler de mevcuttur. Healthguard konsepti ile çapraz bulaflmalara son Avrupa’da 3 y›ld›r ciddi baflar›lara imza atan ve bu sene de Türkiye’de profesyonel hastane segmetine sunulan Healthguard konsepti sektörde yeni bir dönem açt›. Healthguard sistemi hastaneler ve sa¤l›k kurulufllar› için gelifltirilmifl, çapraz bulaflma riskini minimuma indiren, genifl kapsaml› temizlik ve dezenfeksiyon konseptidir. Yeni nesil Healthguard kat arabas›, teknoloji ürünü mikrofiber moplar/bezler, gereçler, etkili temizlik-bak›m-dezenfeksiyon ürünleri, hijyen planlar› ve dozajlama yöntemlerini içeren yepyeni bir sistemdir. Ciddi ölçüde kimyasal, sarf malzeme ve su tasarrufu sa¤layan, ergonomi ve kullan›c› güvenli¤ini ön plana ç›karan bu sistem hastanelerdeki profesyonel temizlik ve dezenfeksi- Mikrofiber mop ve bezler do¤ru miktarda ürün çözeltisi ile kullan›ma haz›r hale getirilir. Çapraz bulaflmay› önlemek için her oda ayr› ayr› yüksek temizleme kapasitesine sahip olan Mikrofiber mop ve renk kodlu bezlerle temizlenip dezenfekte edilir. Kullan›lan mop ve bezler çal›flma istasyonunun kirli bölümündeki renk kodlu çamafl›r filelerine at›l›r. Group7/24 FMS’den hastanelere housekeeping hizmetleri Group7/24 FMS, EVS Klinik Hijyen Hizmetleri markas› ile sa¤l›k kurumlar›n›n tüm hijyen ihtiyaçlar›n›; konusunda uzman operasyon sorumlular› taraf›ndan yap›lan detayl› ekspertiz çal›flmalar› ve kurum yöneticileri taraf›ndan doldurulan anketleri göz önünde bulundurarak, kuruma özel Hastane Housekeeping ve Enfekte Çamafl›rhane Hizmetleri veriyor. Group7/24 EVS Klinik Hijyen Hizmetleri’nin, sa¤l›k kurumlar›na; • ‹nflaat süreci koruma / temizlik program›, • ‹nflaat sonras› temizlik program› • Hastane Çamafl›rhane iflletmesi • Hastane Housekeeping hizmetleri • Ameliyathane ve Klinik Alanlar temizlik ve dezenfeksiyon programlar› • Sa¤l›k kurumlar› için her tür zemine özel temizlik ve bak›m programlar› hizmetleri veriyor. Enfeksiyon Kontrolü Hastane enfeksiyonu ile mücadele, sa¤l›k kurumlar›n›n öncelikli hedeflerindendir. Group7/24 FMS / EVS Klinik Hijyen Hizmetleri’nin öncelikli amac›; hizmet verdi¤i sa¤l›k kurumlar›nda hastal›k yapan patojenik mikroorganizmalar›n seviyesini kontrol alt›nda tutmak ve kontaminasyonu (bulaflmas›n›) engellemektir. Sa¤l›k kurumlar›, yat›l› veya ayakta tedavi gören ba¤›fl›kl›k mekanizmalar› zay›flam›fl çeflitli hastalara sa¤l›k hizmeti sunmaktad›rlar. Group7/24 FMS / EVS Klinik Hijyen Hizmetleri, sa¤l›k kurumlar›n›n enfeksiyonla mücadelesinde en yak›n çözüm orta¤›d›r. Hizmet verilen binan›n tüm koflullar› dikkate al›narak haz›rlanan Enfeksiyon Kontrol Programlar›, sistematik olarak uygulan›r ve bu uygulamalar, konusunda uzman yöneticiler taraf›ndan sürekli denetlenir. Enfeksiyon Kontrol Programlar›; tüm kritik alanlar›n, saniter alanlar›n, hasta odalar› ve di¤er yo¤un kullan›lan genel alanlar›n, s›kça temas edilen yüzeylerin, sistematik ve sürekli olarak temizlik ve dezenfeksiyonunu sa¤lar. Sa¤l›k hizmeti veren tesislerin temizlik ve bak›m hizmetleri çok önemlidir ve di¤er bina temizliklerinden çok farkl›d›r. Group 7/24 EVS Klinik Hijyen Hizmetleri bu farkl›l›¤›n bilinci ile sa¤l›k kurumlar›na, sahip oldu¤u dünya standartlar›ndaki Klinik Hijyen Prosedürleri ve kurumlara özel oluflturulan Proje Hizmet Prosedürleri ile dünya standartlar›nda ve kurumlar›n Enfeksiyon standartlar›n› tam olarak karfl›layan, profesyonel Hastane Housekeeping hizmetlerini sunar. Group 7/24 EVS Klinik Hijyen Hizmetleri ekibi; deneyimiyle ve alm›fl oldu¤u hizmet öncesi e¤itim ile sa¤l›k kurumlar›n›n ihtiyaç duyabilece¤i her türlü klinik hijyen hizmetini dünya standartlar›nda sunabilmek için 7 gün / 24 saat hizmet verir. Sa¤l›k kurumlar›n›n idari yetkilileri ile birlikte haz›rlad›¤ › temizlik standartlar› ve uygulamalar›, belirlen e n p r o gramlar do¤rultusunda, eksiksiz olarak uygulan›r ve ilgili birimler taraf›ndan da sürekli denetlenir. “Sa¤l›kl› Ortamlar” ve “Koflulsuz Müflteri Memnuniyeti”ni yakalamay› ve süreklili¤ini sa¤lamay› amaçlayan Group 7/24’ün her bir çal›flan›, sa¤l›k hizmet- leri standartlar›na ve Group 7/24 EVS Klinik Hijyen Hizmetleri Hastane Temizli¤i sertifika program›na göre bir e¤itimden geçer ve çal›flt›klar› sürece yenilenen / yinelenen e¤itimlerle gelifltirilir. Group7-24 temiz ve hijyenik ortamlar sa¤lamak için dünya standartlar›nda, uluslararas› kurulufllar›n standartlar›na uygun ve müflteriye özel klinik hijyen temizlik programlar› uyguluyor. Hastane Housekeeping Hizmetleri program›, Ürün ve Prosedür E¤itimi, Kalite Denetimi ve Detayl› Denetimler dahil olmak üzere, Klinik Hijyen konusunda, dünyada uygulanan güvenlik standartlar›na uygunlu¤unu gerçeklefltirmek üzere tasarlanm›flt›r. Bu uygunluk güvenilirli¤i ayn› zamanda kurum ve iflyeri ifl kazalar›na ba¤l› görünmeyen maliyetlerini de azaltmaktad›r. Hastane çamafl›rhane iflletmesi Group 7/24 FMS / EVS Klinik Hijyen Hizmetleri, Has- tane Çamafl›rhane iflletmesi hizmetini de dünya standartlar›nda sunuyor. Hastane tekstili, hasta katlar›, klinik alanlar ve ameliyathaneden prosedüre uygun olarak toplan›r. Çamafl›rhanede tekstil ve çamafl›r cinsine göre (enfekte çamafl›r, housekeeping tekstili vb) ayr›flt›r›larak, housekeeping tekstilinin “Housekeeping Y›kama Prosedürleri”ne göre, enfekte çamafl›rlar›n da, “Enfekte Çamafl›r Y›kama Prosedürleri”ne göre y›kanmas› hizmeti sunulur. Bu program›n ana amac›; • Tekstilin ömrü kadar sistemde kalmas›n› sa¤lamak • Tekstil üzerinden muhtemel kontaminasyonu önlemek • Alan tekstil ihtiyaçlar›n› belirleyip her an hizmete sunulabilir tekstili alanda haz›r bulundurmakt›r. Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’dan çevreci ve iddial› ürünler Tamam›yla Eczac›bafl›’n›n sahip oldu¤u, 250 kiflilik kadrosu ve bayileri ile 1500 markayla 21bin noktaya hizmet veren Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama, Türkiye’nin lider ulusal pazarlama ve da¤›t›m flirketlerinden biri olarak temizlik ka¤›tlar› ve temizlik ürünleri ile hizmet veriyor. Profesyonel pazarda ise Marathon, Lotus, Maratem, Tana ve Dureumex markalar›yla hizmet veriyor. Tana Profesyonel markas›yla profesyonel temizlik ürünleri pazar›nda, özellikle yer bak›m ürünleri, genel temizlik ürünleri ve özel çözümler sunan, üstün performansl› ve çevreci ürünler üreten Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n ifl orta¤›, 135 y›ll›k Werner & Mertz firmas› toplam 23 ülkede faaliyet gösteriyor. Pek çok ürün kategorisinde lider olan Tana markal› ürünlerin bir özelli¤i de her y›l güncellenen bir “Çevre Bildirgesi” yay›nlayan ve bu bildirgeyi ba¤›ms›z çevre kurulufllar›nca onaylatan bir tesiste üretiliyor olmas›. Biyolojik parçalanabilirlik, do¤al kaynaklar ve enerji kullan›m›nda tasarruf, kirlilik ve gürültü sal›n›m›n›n kontrolü gibi çeflitli çevresel kriterleri AB ve çevre örgütlerince öngörülen s›n›rlar›n da alt›na indiren Werner & Mertz, Avrupa’n›n kendi alan›ndaki en çevreci kurulufllar›ndan biri. Logosunda kulland›¤› kurba¤a sembolü de çevreye duyarl› yaklafl›m›n›n bir sembolü olarak baflta Almanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde yayg›n olarak tan›n›yor. Hastanelere özel cila: Tana Longlife Hospital Eczac›bafl› Giriflim Pazarlama’n›n ürün gam›nda yer alan Tana Longlife Hospital dezenfektanlara karfl› dayan›kl› emülsiyon cila, hastaneler için bir çok avantaj› bünyesinde topluyor. S›k› hijyen koflullar›n›n uygulanmas› gereken alanlarda kullan›ma yönelik olarak üretilmifl olan bu cila, alkol bazl› dezenfektanlara dayan›kl› emülsiyon cila olma özelli¤ini tafl›yor. Do¤ru uygulama yap›ld›¤›nda suya ve deterjana oldukça dayan›kl›, sert ve koruyucu bir tabaka oluflturuyor. H›zla ve kolayca uygulanabilen Tana Longlife Hospital; emici zeminlerde bile mükemmel sonuç veriyor ve kayd›rm›yor. 2009 karanl›k y›l m›? Daha 2008 y›l›nda gündemimizin ilk maddesine oturan finans kriz hakk›nda hizmet sektörü ve ekonomistler ne düflünüyor? Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu, TSKB Bafl Ekonomisti Gündüz F›nd›kç›o¤lu, Prof. Dr. Kaya Ard›ç ve sektör temsilcileri krizi Hizmet Dergisi için de¤erlendirdi. TESH‹AD krizi de¤erlendirdi Krizi de¤erlendiren Teshiad Yönetim Kurulu Baflkan› Selim Canbazo¤lu hizmet al›c›lar›na hizmet firmalar›n›n finans yaratan firmalar olmad›¤›n›n hat›rlat›lmas› gerekti¤ini söylüyor. Ödemeleri zaman›nda alamayan hizmet firmalar› zorda. lkemiz içinde bulundu¤umuz döneme kadar Ü birçok kriz atlatt›, enflasyonu yüksek rakam- larda yaflad›. Yüksek enflasyon ülkemiz için bir ekonomik yaflam flekli olmufltu. Ancak 2001 krizi ile bankalarda yaflanan sorunlar ve ekonomiye etkileri ülkemiz için bir dönüm noktas› oldu ve çok önemli önlemler al›nd›. Bugün dünyada yaflanan ekonomik sorunlar global krize dönüfltü. Bu kriz ister istemez ülkemizi de son derece etkiledi. ‹nan›lmaz boyutlarda likit problemi yaflanmaya baflland›, çekler ve krediler bugüne kadar yaflanmad›¤› oranda geri döndü. Bankalar kredi vermekten korkar oldu, teminat üstüne teminat ister hale geldi. Birçok firma iflçi ç›karmaya bafllad› ve sat›n almalar›n› da inan›lmaz ölçüde k›st›. Global krizin ülkemizi etkilemesi ile zaten s›k›nt›lar yaflayan sektör firmalar›m›z krizin etkilerini yo¤un bir flekilde yaflamaya bafllad›. Hizmet verilen firmalar ödemelerini geciktirmeye, personel azaltma talepleri gelmeye bafllad›. Birçok firma asgari ücret art›fl› d›fl›nda zam yapmad›. Buna karfl›n tedarik mallar›n maliyetleri git gide art›yor. Yeni yap›lan hizmet sözleflmelerinde karl›l›k oranlar› komik rakamlara düfltü. Sektörümüzdeki birçok firma personel maafllar›n› geç ödüyor, KDV, muhtasar ve SSK ödemelerinde de zorlan›yor. Maalesef ödeme alamama sonucunda finans maliyeti ile karfl›laflan sektör firmalar›m›z karl›l›klar›n› da bu noktada yitirdi. Bu sorunlar› yaflayan sektörümüz en son noktada, hem personele, hem de hizmet üretti¤i firmalara karfl› güven vermeyen iflletmeler konumuna düfltü. Yaflanan bu ortamda sorumlusu olmasa da ne yaz›k ki firmalar›m›z zor günler geçiriyor. Günümüzde kriz ile ilgili bir ortamda sektör firmalar›m›z iflletme giderlerini düflürmek, kârl› ifller almak ve en önemlisi iflletme maliyeti yaratmak zorundad›r. Ayr›ca ne kadar zor görülse de hizmet al›c›lar›na bizlerin finans yaratan firmalar olmad›¤›m›z›, ödemeleri zaman›nda almam›z gerekti¤ini, alamad›¤›m›z ödemeler ile ilgili oluflan finans maliyetini onlara yans›tmamam›z gereklili¤ini anlatmam›z ve onlardan da bu konu ile ilgili anlay›fl görmemiz son derece önem tafl›maktad›r. Tabi ki bu dönemde flirket evlilikleri çok önemli bir çözüm. Birleflen flirketler iflletme maliyetlerini düflürece¤i gibi daha kurumsal yönetilerek dinamik bir yap› oluflturabilirler. Unutmamam›z gereken, bugün yaflad›¤›m›z krizin global bir kriz oldu¤u ve etkilerinin belki de artarak devam edebilece¤idir. Kutlukhan Tüte; “Çaresiz de¤ilsiniz, çare sizsiniz” Çal›flt›klar› firmalarda yaflanan ekonomik sorunlar›n hizmet sektörü firmalar›n› da bire bir etkiledi¤ine de¤inen Kutlukhan Tüte, krizle ilgili al›nmas› gereken acil önlemleri bizlerle paylaflt›. emizlik sektörü k›r›lgan bir sektördür, çünkü ifl T yapt›¤› firmalar hapfl›rsa temizlik firmalar›n›n atefli ç›kar. Ama bizim firmalar›m›z, bugüne kadar meydana gelen krizlerle mücadele ederek hep ayakta kalmay› baflarm›flt›r. Fakat bu seferki kriz küresel ve henüz çözümlenmemifl büyük bir kriz. Bence bu kriz bizi 2009 y›l›nda etkileyecek. Bu yüzden 2009 y›l› sözleflmeleri çok önem tafl›yor, e¤er bu savafla bafltan kötü imzalanm›fl sözleflmelerle ve büyük risklerle girerseniz sonuçlar›n›n pek hofl olmayaca¤›n› söylemek mümkün. Benim tavsiyem arkadafllar›n firmalar›nda kriz masas› oluflturarak mevcut ve do¤abilecek riskleri iyi de¤erlendirmeleri ve tedbirleri derhal uygulamaya geçmeleridir. Al›nacak önlemler flunlar olabilir: • Zarar›na kesinlikle teklif vermemek, • Hizmeti gereken asgari elemanla gerçeklefltirme, • Hizmet verilecek firman›n ödeme imkanlar›n›n ve ödeme tarihinin çok iyi kararlaflt›r›larak tespit edilmesi, • Merkez ofis giderlerini azaltacak acil tedbirler, • Malzeme sarfiyat› zincirini kontrol alt›nda tutmak, • Yeterli malzeme alan›, gereksiz stoktan kaç›fl. Ecolab Türkiye, Hülya Metin; “2009’da da hedefimiz büyümek” Ecolab, hizmet verdi¤i segmentte yaflanacak ifl kay›plar›na ra¤men 2009’da da büyüme hedefinden vazgeçmedi. Ecolab hem personel ç›kartmayacak, hem de ayn› kalitede hizmet sunmaya devam edecek. merika’da “100 etik flirket” içinde yer alan Eco- A lab borsada ifllem görüyor. Birçok hisse senedi- nin aksine Ecolab hisseleri bu krizde çok az bir de¤er kayb› yaflad›. Bu da yat›r›mc›lar›n bize inanc›ndan, güveninden kaynaklan›yor. Ecolab yat›r›mc›lar›na aç›klad›¤› hedefleri rahatl›kla tutturuyor ve tutturacak. Özellikle Asya-Pasifik ve Güney Amerika’daki çift haneli büyüme, KAY, Yiyecek & ‹çecek ve Kurumsal bölümlerimizin baflar›l› rakamlar›, 2008 y›l› ilk üç çeyre¤inde ciro olarak geçen seneye göre % 15 büyümemizi sa¤lad›. Türkiye’de de 3. çeyre¤in sonu itibariyle 2008 cirosal hedefimizi tutturaca¤›m›z› söyleyebiliriz. Ancak ciddi hammadde art›fllar› nedeniyle yaflad›¤›m›z üretim maliyeti art›fllar›n› piyasaya ayn› oranda yans›tmad›¤›m›z için kar hedeflerimizi yakalayabilmemiz güç olacakt›r. Yaflad›¤›m›z bu kriz flu an daha çok bankalar› ve bankalara borçlanan firmalar› etkiledi. Ancak önümüzdeki dönemde bizim de içinde oldu¤umuz reel sektöre etkisi olaca¤› kesin. Ecolab’›n yaflayaca¤› olumsuzluk, hizmet götürdü¤ümüz segmentlerde yaflanabilecek ifl kayb›ndan kaynaklanabilir. Örne¤in cebindeki paras›n› harcarken daha dikkatli ola- Krizin flakas› yoktur, etkisi uzun sürer. Örne¤in 2001 krizi bizim sektörümüzde hala etkisini sürdürmekte ve karl›l›klar %3–5’lere inmiflken, bu krize zay›f yakalanan sektörümüz, bugünleri de zor da olsa atlatacakt›r. Bu konuda en önemli gücünüz birlik ve beraberlik olmal›d›r. Bir baflkas›n›n zorda olmas›ndan medet umanlar ve bundan kâr sa¤layaca¤›n› düflünenler, k›sa vadeli düflünen, vizyonsuz, s›¤ düflünceli ifl adamlar›d›r. Siz vizyonlu ve tecrübeli ifladamlar›, pani¤e kap›lmay›n; çaresiz de¤ilsiniz, çare sizsiniz. cak tüketici, tatil gibi temel ihtiyaçlara oranla ikinci önceli¤i olan harcamalardan vazgeçebilir. Bu da otellerin doluluk oran›n› afla¤›lara çekerken, operasyonlarda hem daha az deterjan ihtiyac› olarak, hem de temizlik için ayr›lan bütçenin k›s›lmas› olarak bizim sektörümüze yans›yabilir. Restoran, fabrika, yemek firmalar›, temizlik firmalar› gibi sektörler de ayn› flekilde kendileri bu krizden etkilenirken bizi de dolayl› olarak etkileyebilir. Sadece bu kriz de¤il ayn› zamanda 2008’de yaflanan hammadde fiyat art›fllar›n›n önümüzdeki dönemde de devam edecek olmas› 2009 y›l›nda da sektörde daha planl› olma zorunlulu¤u getiriyor. Her sene oldu¤u gibi 2009’da da büyümeyi hedefliyoruz. ‹flletmelerin maliyetleri düflürmek ad›na, hijyen gibi önemli bir konuda baz› fleyleri feda etmesini önlemek için optimum maliyette en do¤ru ürünü ve program› vermeye devam edece¤iz. Türkiye’de sundu¤umuz ürün ve sistemlerimiz sadece daha iyi bir hijyen sa¤lamakla kalmay›p müflterilerin operasyonlar›nda tasarruf sa¤layan özellikler içermektedir. Ecolab olarak sahada bulunan sat›fl ve teknik ekibimiz bugüne kadar oldu¤u gibi ayn› kalite ve kapasitede hizmet vermeye devam edecektir. Ne dünyada, ne de Türkiye’de Ecolab’›n personal ç›karmas› söz konusu de¤ildir. Ayn› flekilde ürün ve sistemlerimiz her zamanki kalitede müflterilerimize sunulacak, Amerika ve Avrupa’da gelifltirilen yeni ürünler Türkiye’ye getirilecektir. Ecolab’› sektöründe dünya lideri yapan yukar›daki sat›rlarda da anlatt›¤›m›z kalite, servis, yenilikçilik, uzmanl›k, güven ve bu özelliklerin devaml›l›¤›d›r. TSKB Bafl ekonomisti Gündüz F›nd›kç›o¤lu; “‹yi ihtimalle 2009 yaz›nda yükselifle geçeriz” Uzun y›llar Dünya Bankas›’nda çal›flt›ktan sonra, 1995’ten beri de Türkiye S›nayi ve Kalk›nma Bankas›’nda bafl ekonomist olarak görev alan Gündüz F›nd›kç›o¤lu ile krizi, al›nmas› gereken tedbirleri ve gelecek beklentilerini konufltuk. 2008 y›l› kriz öncesine gidersek; kriz dönemine kadar pazardaki geliflmeleri nas›l de¤erlendiriyorsunuz? Siz kriz olaca¤›n› hissetmifl miydiniz? Sistemin datalar›na bakarsan›z hissedemezsiniz. Biz Türkiye S›nayi Kalk›nma Bankas›’nda, bize gelen firmalardan da böyle bir duyum almam›flt›k. Kredi taleplerinde herhangi bir daralma olmam›flt›. 2001 krizi bize özgü bir krizdi, kapasite kullan›m oran› düflmüfltü ve 2002’den sonra yükseldi. 2003’ten itibaren de yat›r›mlar bafllad›. Özellikle tüketici kredisi verme konusunda bankac›l›k sisteminin pozisyonunu de¤ifltirdi¤ini görüyoruz. Esas itibariyle aktiflerin önemli bir k›sm› hazineye borçlanma senetleriydi, yani o zaman da bankac›l›k sektörü hazine ka¤›tlar›n› al›p bekliyordu. Zaten kriz sonras› mali sistem kredi vermeye, risk almaya çok da hevesli olmaz… Daha sonra bu manzara h›zla de¤iflti; o kadar ki tüketici kredilerinin milli gelire oran› 6,5-7 misli artt›. Yat›r›m kredilerinin oranlar› da 2,5 kat artt› ama %68 kurumsal krediler, %32 tüketici kredileri oldu. Kurumsal krediler tüketici k›sm› kadar h›zl› büyümedi. Bankac›l›k sistemi özellikle tüketici kredileri ve kredi kartlar›na a¤›rl›k vererek muazzam bir kredi art›fl›na gitti, zaten Türkiye h›zla büyüyordu. Tabiî bunun ne zaman bir bat›k kredi sorununa dönüflece¤i düflünülebilirdi ama öyle çok kolay da dönüflmedi. Türkiye’de 2001 sonras› özellikle mali kesimde önemli bir düzenleme yap›ld›. Mali kesimin bu krize dünyadaki di¤er bankac›l›k sistemlerine bakt›¤›m›zda çok daha sa¤lam girdi¤ini görüyoruz. Elbette bu Kemal Dervifl program›n›n etkisiyle olmufltur; o program bankac›l›k sektörünü sa¤l›¤›na kavuflturdu. 2001 sonras› bir miktar verimlilik art›fl› oldu¤unu da görüyoruz, bu art›fl›n bir k›sm› iflten ç›karmalardan dolay› otomatik olarak yans›yan bir rakamsal etkidir, bir k›sm› modernizasyonun getirisi, teknolojilerin yenilenmesi, bir k›sm› da yeni yat›r›mlard›r. ‹flgücü verimlili¤i de, toplam verimlilik de bir miktar artt›. Dolay›s›yla Türkiye’nin potansiyel büyümesi %5-5,5 aral›¤›na kadar geldi. Öte taraftan y›llardan beri dünyada bir dengesizlik var; Çin ve Asya üretiyor, Amerika tüketiyor. Amerika dünyadaki ticaretin motoru, Amerikan milli gelirinde harcamalara bak›ld›¤›nda tüketim harcamalar› %73. Amerika d›fl ticaret a盤› ve cari aç›k veriyor, bunu hep verir, vermezse dünya büyüyemez ama bunu çok fazla verir hale gelmiflti, ayr›ca bütçe a盤› vermeye de bafllam›flt›. Amerika’n›n uzun vadeli yükümlülükleri de artt›, dolay›s›yla hem bütçe taraf›ndan, hem d›fl ticaret a盤› taraf›ndan ikiz aç›k vermeye bafllad›. Buna bir de Amerika’da tasarruf oran›n›n %0’a do¤ru düflmüfl olmas›, herkesin tüketiyor olmas› eklendi. 11 Eylül patlad›. Arkas›ndan harcamalar art›r›ld›, faizler h›zla düflürüldü, likidite pompaland› ve büyüme yeniden bafllad›. Peki bunu nas›l okumak laz›m? Kapitalizm kredi üzerinden döner. Yani siz gelecekteki yükümlülükleri karfl›lamak için birtak›m varl›klar al›rs›n›z, varl›k fiyatlar› çökmedi¤i ve hatta artmaya devam etti¤i sürece sizin çeflitli enstrümanlarla bu varl›klar üzerinden daha da yüksek kald›raçlarla ilerlemeniz mümkün olur. Yani sizin kulland›¤›n›z borç çok daha fazla olur. Bunu çok rahat yapabilir gibi görünürsünüz, ta ki riskler çok fazla artana kadar. fiimdi riskler çok fazla artt›, özellikle Mortgage’a dayal› menkul k›ymetlerden sonra... 1929 krizinde piyasaya 4 y›l sonra müdahale edilmifl, bu kadar global bir yap› da yokmufl. 1929 krizi ile k›yasland›¤›nda, flu anda bütün hükümetler krize müdahale ediyor. Bu küreselleflme krizi nas›l etkiliyor ve bu müdahaleler piyasay› ne kadar toparlar? Bu asl›nda bir mali sistem krizi, nedeni de o geliflme mekanizmas›, o reel sektöre yay›l›yor. Risk da¤›l›m› için yumurtalar› ayn› sepete koymay›n, derler. Bu teori art›k de¤iflti, burada çürük elmadan bahsediyoruz, 20 çürük elmay› 20 ayr› sepete koydu¤unuzda riski da¤›tm›fl olmuyor, oradaki elmalar› da çü- rümüfl oluyorsunuz. 1929 krizinde dünya reel mal ticareti aç›s›ndan bile entegre de¤ildi. Amerikan Merkez Bankas› (FED) bugünkü FED de¤ildi, müdahale edemedi. Hatta bu iflin teorisi bile yoktu… Bugünkü politika koordinasyonu yoktu. fiimdi bütün merkez bankalar› kararlar al›yor, bu yüzden bu kriz 1929’la karfl›laflt›r›lamaz, o dünya bugün olsayd›, Merkez Bankalar› bir fley yapmasayd›, FED 1 y›l bekleseydi, çok korkunç bir krizle dünya birbirine girerdi. Peki bu müdahaleler ifle yarayacak m›? Yar›yor. Asl›nda bir k›sm› ertelemedir. 11 civar›nda önlem paketi aç›ld›. ‹kinci çeyrekte Amerikan büyümesinin pozitif ç›kmas›n›n nedenlerinden biri budur. Türkiye’de flirket tahvili yoluyla flirketlerin kendini fonlamas› yoktur, bu borsa kanal›yla yap›l›r ya da bankadan kredi al›n›r. Firmalar›n kendisi bir tahvil bono ç›karmaz ama bu ABD’de çok önemli. Orada flirket tahvilleri ve hazine d›fl› ka¤›tlar toplamda hazinenin borçlanma ka¤›tlar› sto¤unun 1,5 kat›d›r. Oradaki bu göstergelere de bakmak laz›m; flirketlerin yeni ihraç ettikleri ka¤›tlar›n faizleriyle ayn› vadedeki FED tahvillerinin faizleri aras›ndaki mesafe hala aç›l›yor, yani flirketlere güven yok. fiu anda mali kesim garanti alt›nda, Avrupa’da “batma yok, devlet olarak biz firmalar› alaca¤›z” denildi. Ancak reel kesime para vermesi zor, çünkü oras› garanti alt›nda de¤il. Reel kesim de garanti alt›nda olursa devlet herkesi garanti alt›na alm›fl olacak ve bu da piyasayla alakas› olmayan bir fley “Mali kesime garanti verdim, di¤er kesime bir fley yapmam” derseniz, bir taraf› kendi içinde risksiz, di¤er taraf› riskli olan iki kompart›man yarat›yorsunuz. Dengeyi kurmak ve bu iki kompart›man aras›ndaki linki kurmak laz›m. Bu iflin boyutu çok büyük oldu¤u için, bu ifl reel ekonomilere ve dünyaya sirayet etti. Krizin aflamalar›na bakacak olursak; 1. Likidite, güven kayb›, bilanço tahribat›, varl›klar›n de¤erlerini yitirmesi, varl›klar›n yeniden fiyatlanmas›; mesela Lehman Brothers’›n bat›fl› vs. 2. Madem bu kriz finansal sistemden ç›kt›, o zaman finansal sistemin yeniden yap›land›r›lmas› laz›m, o da flimdi yap›lmaya çal›fl›l›yor. Avrupa bu yüzden “biz firmalar› al›r›z, mali sistemin bat›fl› yok” garantisi verdi. Biliyorsunuz ekonomi hep ters çan e¤risi fleklinde hareket eder, yükselir, düfler, yükselir. Bundan sonraki ters çan e¤risi ne flekilde olacak diye tart›flt›¤›m›zda e¤rinin L’ye çevirdi¤ini görüyoruz. Bu e¤rinin yukar› evrilmesi ise çok yavafl olacak. Her ülkede bu süreç farkl› ifllemeyecek mi? Türkiye’nin avantaj›; Türk bankac›l›k sektörünün do¤rudan do¤ruya en büyük tehlikeyi yaratan, toksik madde ad› verilen ka¤›tlar› o l m a m a s ›.Türkiye zaten kendi hazinesinin yeterince yüksek reel faiz verdi¤i bir ekonomi. Faizin burada yüksek kalm›fl olmas› Türk bankac›l›k sisteminin risk alma ifltah›n› kapatt›. ‹kincisi bankac›l›k sisteminin sendikasyon ve securizasyonlar›d›r. Bu risk daha yeni görülüyor… Türk mali sistemi kredi vermeye Eylül ay›na kadar devam etti ve Türkiye’nin büyümesini destekledi. Eylül’de Lehman’›n bat›fl› ve finansal krizinin 1. aflamas›n›n ortal›¤› kavurarak gelmesiyle reel sektör aç›s›ndan “biz bir dural›m” denmeye daha yeni geliniyor. Reel sektör 2 ay öncesinde 5-6 ayl›k siparifl al›p çal›fl›rken siparifllerin vadesi k›sald›. fiimdi de “siparifl alam›yoruz” noktas›na gelindi. Peki Türkiye hangi önlemleri ald› ya da almal›? IMF anlaflmas› Türkiye için ertelenemez ve kaç›n›lmaz. IMF san›lan›n aksine uzun vadeli düflük faizli kaynak verir, bir de IMF kayna¤›n› alanlar daha kolay borçlan›r, flu anda bütün piyasalar IMF anlaflmas›na çok büyük önem veriyor. ‹kincisi bankalar›n risk ifltahlar›n›n azalmas›ndan dolay› bankac›l›k sistemine her tür garantinin verilmesidir. Mali sektör güvence alt›na al›n›rsa bu ifl belki 2009 y›l›nda negatif büyümeye tamamen düflmeden atlat›labilir. 2009 y›l› nas›l geçecek? Türkiye'nin bir ya da iki çeyrek negatif büyümeyle karfl›laflmas›na engel olmak dünyan›n hali yüzünden mümkün görünmüyor ama direkt olarak al›nmas› gereken önlemler belli. Birincisi IMF, ikincisi hükümetin zaten BDDK'dan yetkileri ald›¤›ndan bahsetti¤imiz garanti mekanizmalar› ve özellikle mali kesimin kredilendirmeyi sürdürmesi, çünkü kredilendirmeyi kesti¤iniz sürece hakikaten negatif büyümeye engel olamazs›n›z. Reel kredilerle reel büyüme aras›ndaki iliflki Türkiye'de çok güçlü, %95 korelasyon vard›r. Bankalar kapans›n içlerine, kredi filan vermesin, küçülsün mali sistem ama ekonomi büyümeye devam etsin; bu olmaz. O yüzden önce kayna¤› korumak laz›m, bu garantiler verildikten sonra tahribat›n en aza indirilmesi için yönlendirilmifl çal›flma yap›lmas› gerek. Bütün bunlardan sonra dünya Obama'n›n ne yapaca¤›n› bekleyecek. Obama ekonomik durumu, siyasi durumu kafas›nda bir yere oturtmaya bafllad›¤›nda fiubat ortas› olur. ‹lk önlem paketleri Nisan-May›s aylar›nda görülebilir. E¤er ifller iyi giderse, Amerika en iyi ihtimale göre 9 ayda bu iflten ç›karsa 2009'un yaz aylar›ndan itibaren bahsetti¤imiz bu L fleklinin L'sine gelmifl olur, yavafl yavafl yukar› ç›kmaya bafllar›z. Hizmet sektörüyle ilgili nas›l bir portre ç›kar karfl›m›za? E¤er hakikaten eyvah kriz yafl›yoruz, çok uzun süre duraklayaca¤›z, batt›k, havas›na girersek burada sistem daralmas› olur. Bu kaç›n›lmaz bir daralmad›r. Önemli olan bunun bu kadarla kalmas›, çok büyük bir fleye dönüflmemesi. 2001'de çok büyük etki yapt›. Bu çok zor bir fley, e¤itim alm›fl, uzmanlaflm›fl ve ifle yerleflmifl olan iflgücünüzü kaybediyorsunuz. Bu befleri sermayenin yok olufludur. Hizmet sektöründe de böyledir, kalifiye insanlar›n oldu¤u bir sektör hizmet sektörü. Hizmet sektörü her ekonomide çok önemli, biz art›k sanayi devriminde de¤iliz. Tar›m, ana sanayimiz ekonominin %50’si olmuyor, yani geliflmifl ülkelerde hizmet sektörü öndedir ve orada u¤ran›lan kay›plar çok ciddi oluyor. Krizden f›rsatlara nas›l yol al›n›r? Türkiye ekonomisi, makro ve mikro ekonomiler konusunda uzmanlaflm›fl olan ‹.Ü. ‹ktisat Fakültesi ö¤retim üyelerinden Prof. Dr. Kaya Ard›ç ile kriz ve krizin nas›l f›rsatlar do¤urabilece¤ine dair bir söylefli gerçeklefltirdik. ‹.Ü. ‹ktisat Fakültesi ö¤retim üyelerinden Prof. Dr. Kaya Ard›ç Hocam gazetelerde, dergilerde sürekli olumsuz haberler okuyup duruyoruz. Biz de bugün sizinle hem bu yaflad›¤›m›z krizi, hem de bu krizi nas›l bir f›rsata çevirebilece¤imizi konuflal›m istedik. Siz bu krizi nas›l görüyorsunuz? Krizle birlikte baz› tüketicilerin gelirleri ve sat›n alma güçleri düfltü. Bir de bizim gibi devlet memuru olan ve ücreti sabit olan kesim var. Bizim için de¤iflen bir fley olmasa bile psikolojik olarak herkes etkileniyor. Yarat›lan güven bunal›m› yüzünden kimse yar›n›na güvenemiyor ve herkes elindeki paray› tutmaya çal›fl›yor. ‹flini kaybedece¤inden kayg›lananlar, flirketinin durumunun kötüye gitti¤ini görenler kara kara düflünüyor. Bu bir güven krizi. Halbuki Türkiye Tekstil ‹flverenleri Sendikas› Baflkan› Halit Narin; “Bizim gibi, MESS gibi, TOBB gibi kurulufllar›n kasalar›nda 20 milyar dolar birikmifl fon var” diyor. ‹fl Bankas›: “Siz bunlar› bizde mevduat olarak tutun, biz de size cari faiz oranlar›n›n kredilerini düflürelim, düflük faiz oran›nda kredi verelim” teklifinde bulunuyor. Yani para var, halbuki IMF ile anlaflsak bile bu kadar alaca¤›m›z kesin de¤il, pey derpey verecekler, onu da borç faizine sayacaklar vs. fiu anda nakit krald›r kural› geçerli. Paras› olan harcam›yor. Bu da bir çeliflki yarat›yor, çünkü para harcanmal› ki ekonomide bir can suyu olsun. Türkiye bugün geldi¤i noktaya kendili¤inden ya da tesadüfen gelmedi; bugün geldi¤imiz noktada Türkiye ekonomisi global milli gelir büyüklü¤ü aç›s›ndan dünyan›n 16. büyük ekonomisidir ama kifli bafl›na düflen milli gelir aç›s›ndan 62. ya da 66. s›raday›z. Çok da övünülecek bir fley de¤il; 70 milyonluk bir ülkeyiz, herkes bir fleyler üretiyor veya hizmet veriyor. Milli gelirin potansiyeline bakt›¤›n›zda Türkiye'nin yeralt› kaynaklar›, akarsular›, 3 taraf› denizlerle kapl›, iklimi gayet güzel... Türkiye iyi yönetilseydi ve do¤ru iktisat politikalar› uygulansayd› milli geliri aç›s›ndan dünyan›n 10. ya da 12. s›radaki ülkesi olabilirdi. Türkiye'nin temel sorunu, hani bir deyim vard›r "burnu pislikten ç›kmamak" diye budur. Hala cari ifllem a盤›, iflsizlik, enflasyon gibi birtak›m ekonomik "hastal›klarla u¤rafl›yorsak bunun nedeni kötü yönetim ve oturmam›fl toplumsal dengelerdir. Ama bu kiflilerin DNA'lar›ndan, psikolojilerinden ve mantalitelerinden de kaynaklan›yor. Kul olma mantalitesinden kurtulam›yor Türk insan›... Krizi hep birlikte ve daha kolay aflmam›z› sa¤layacak tavsiyeleriniz var m›? Krizi f›rsata dönüfltürmenin yolu yeni bir bak›fl aç›s› kazanabilmektir. Bir sat›c› Afrika’ya gitmifl, bak- m›fl hiç ayakkab› yok, merkeze telefon etmifl: “Burada ayakkab› sat›lmaz, kimsenin aya¤›nda ayakkab› yok” demifl. Baflka bir firman›n sat›c›s› ise merkezi büyük bir heyecanla aram›fl: “Burada çok ayakkab› sataca¤›z, kimsenin aya¤›nda ayakkab› yok” demifl. Bu bak›fl aç›s› fark›, zihniyet çok önemli. Tabii o ayakkab›y› satmak için orada onu tan›tmas›, yat›r›m yapmas› gerekecektir. mufllar. Diplomat: “Bat›da bir terslik oldu¤u zaman, biz durum ciddi ama vahim de¤il deriz, Do¤ulular durum vahim ama asla ciddi de¤il” diye yaklafl›yorlar, demifl. Biz de durumun ciddiyetini söyleyelim ama durumun vahim olmad›¤›n›, morali yüksek tutarak ve biraz da durumdan ç›kmak için çaba harcayarak bu durumdan ç›k›labilece¤ini bilelim. Bu gerçekçi bir yaklafl›m olur. Bir de parayla çok fley yapabilirsiniz ama bazen paradan ziyade “yarat›c› fikir” de çok önemlidir. Kriz var diye moralinizi bozmak, küsmek do¤ru bir tav›r de¤ildir. Daha çok çabala ve karfl›l›¤›n› al. Sonuçta hiçbir kriz kal›c› olmad›, tüm krizler geçicidir. Önemli bir ölçüde psikolojik olarak yarat›lan bu krizi, bu psikolojiyi aflmakta herkesin çaba göstermesi laz›m. Krizde en rasyonel hareket ne olur mesela? Hat›rlarsan›z Amerikal› matematikçi John Nash’in hayat›n› anlatan bir film vard›. Orada Nash dengesinden bahsediliyordu. Her kurum kendi içinde piyasaya bakarak rasyonel bir denge oluflturur ama tüm bu rasyonel hareketler, toplumun rasyonel olmas›na yetmez. Filmde bardaki güzel sar›fl›ndan yola ç›k›larak bu denge anlat›l›yordu. Herkes sar›fl›nla ilgilenince sar›fl›n›n de¤eri art›yor ama kimse sar›fl›nla ilgilenmeyince sar›fl›n›n de¤eri düflüyor. Herkesin belli bir denge içinde hareket ediyor olmas› sonuçta bir dengesizlik yarat›yor. Matematikte bir kural vard›r, alt kümelerin optimalitesi, ana kümenin optimalitesini vermez. Micro makro meselesi. A¤açlar›n toplam› ormand›r ama tek tek a¤açlar› göremezsiniz. A¤aca odaklan›rsan›z da orman› göremezsiniz. Hatta “A¤aca bak›p orman› görememek” diye bir deyim bile vard›r. Enflasyon nas›l olacak? Yavafllayan bir ekonomide enflasyon düflük ç›kar. Fakat 2009 sonunda yükselecek. Hükümetin ald›¤› tedbirleri nas›l buluyorsunuz? Türkiye’de hükümet krizi erken alg›layamad›¤› için gerekli önemleri zaman›nda almad›. 2001’den sonra Türkiye ekonomisi bir ivme kazanm›flt›. Krizin bize gelmeyece¤ini, bankac›l›k sistemimizin çok sa¤lam oldu¤unu düflünerek yan›ld›lar. Asl›nda bu büyük oranda bir güven krizi. Bankalar kredi veremiyor çünkü hükümet bankalara çok fazla cezai müeyyideler koydu, bankac› “batma ihtimali olan” birine kredi verirse, o zaman çocuklar›na kadar sirayet eden yükümlülükler alt›nda kal›yor. Bu yüzden bankalar rahat hareket edemiyor. fiu anda Merkez Bankas›’n›n gösterge faizi düfltü ama gene düflmesi laz›m. 2006’da radikal flekilde artt›rm›flt›, flimdi radikal bir flekilde düflürmeli. Faizlerin düflmesi yat›r›mlar› artt›r›r, faiz düflünce tüketici “Bofluna bankada param› bekletmeyeyim, harcayay›m, nas›l olsa bir fley getirmiyor” diyebilir. Krizin güvenle ilgili k›sm› nas›l afl›labilir sizce? fiark toplumlar›nda y›llarca görev yapm›fl bir diplomata, emekli olduktan sonra fiark toplumlar› ile Bat›l› toplumlar aras›nda temel fark nedir, diye sor- Kendi ç›kar›m›z› baflkas›na bakarak ayarlamam›za ra¤men, bazen bu rekabetin önüne de geçebiliyor. Mesela ifl birli¤i yaparak rekabeti k›rabiliriz. Oyun Teorisi’nde iflbirli¤i yap›l›rsa her fley yolunda gidiyor, esas iflbirli¤i yap›lmayan oyunlarda sorunlar ç›k›yor. Oyunu kuran›n da istedi¤i, iflbirli¤imizin olmamas› zaten. Rekabet ortam›n›n etkinli¤i bozuluyor, tekel olufluyor. Belki elinizdeki gereksiz yere daha yüksek fiyata sat›yorsunuz, tüm ekonominin özeti k›t kaynaklar› en etkin flekilde kullanmaya dayan›yor. Hep ifl etkinlik sorununa gelir. Tüketiciler fayda maksimizasyonuna bakar. Sadece kendinizi düflündü¤ünüz takdirde, bu k›sa vadede size faydal› olabilir ama uzun vadede size zarar verir. Bu yüzden kriz dönemlerinde ifl birli¤i yapmak, ifl birlikçi yöntemler gelifltirmek çok önemlidir. Kolektif bir ruhla hareket etmek laz›m. ISS Yönetim Kurulu Üyesi Ela Aydo¤an; “Hizmet sektörü piyasas›n›n düzenlenmesi 5 y›l› bulur” Tesis yönetimi konusunda Türkiye’nin lideri olan ISS’in Yönetim Kurulu Üyesi Ela Aydo¤an, bu alan›n Türkiye’de hala bakir bir pazar oldu¤unu düflünüyor. Aydo¤an ile ISS’in Türkiye hedeflerini ve kriz çözümlerini konufltuk. dünyada 500 bine yak›n personeli ile Avrupa'n›n en büyük iflvereni ve sektörün lideri konumunda. ISS Türkiye pazar›na ne zaman girdi? 1992 y›l›nda Cavit Habib taraf›ndan kurulan Proser ve 1994 y›l›nda Cem Uygun baflkanl›¤›nda ServiceMaster’› Türkiye’ye getirerek bafllayan yolculu¤umuz, bu iki kurumun 2003 y›l›nda birleflmelerinin ard›ndan, ISS ile Türkiye pazar›yla ilgilenmeye bafllad›¤› 2004 y›l›nda tan›flt›k; ISS Türkiye pazar›na girmek istedi¤inde iki seçene¤imiz vard›; ya rakip olacakt›k ya da yola beraber devam edecektik. May›s 2005 y›l›nda masaya oturduk. Dünyan›n lider tesis yönetim firmas› ve Avrupa’n›n en büyük üçüncü iflvereni ISS World’e hisselerimizin yüzde 70’ini satarak büyüme ve güçlenme karar› ald›k. ISS Yönetim Kurulu Üyesi Ela Aydo¤an 9 Eylül Üniversitesi Kimya bölümünden mezun oldu. Sat›fl Pazarlama ve ‹nsan Kaynaklar› Yönetimi e¤itimi için Londr a’da 2,5 sene kald›. Türkiye’ye dönünce Service Master'›n Türkiye'ye getirtilmesi için merkezinin bulundu¤u Chicago'da e¤itim ald›. O günden bugüne ISS Grup flirketlerinin sat›fl -pazarlamas›n› ve yönetimini yürütüyor. ISS ne zaman kuruldu ve flu anda nas›l bir pazar pay›na sahip? ISS, 1901’de sokak lambalar›n› söndürmek ve güvenlik sa¤lamak amac›yla kurulmufl. Bugün 50 ülkede tesis yönetimi konusunda hizmet veriyor. Teknik bak›m, haz›r yemek üretimi, güvenlik, temizlik, haflere kontrol, ça¤r› merkezi yani bir bina iflletmesi için akl›n›za gelebilecek her türlü hizmet mevcut. Bir tesisin A'dan, Z'ye tüm ihtiyaçlar›n› karfl›l›yoruz. Tesis sahipleri, bu giderlerden yaklafl›k yüzde 15 20 aras›nda tasarruf sa¤larken, kendi iflkollar›nda daha rahat bir flekilde uzmanlaflabiliyorlar. fiu anda ISS'in hedefi neydi? Dünyada tesis yönetimi sektöründe lider olmay› hedeflemiflti. Bunun içinde lokal olarak her ülkede liderli¤i kovalamay› hedeflemekte. Türkiye'de hizmet sektörü h›zl› ilerleyen ama olgunlaflmam›fl bir konsept. fiirketlerin “outsource” konseptinden ne beklemeleri gerekti¤ini, nas›l avantaj sa¤layacaklar›n› bilmedikleri bir süreç. Ayr›ca karfl›m›zdaki rakiplerin hepsi sektörün tek hizmet üreticileri; temizlik, güvenlik yada catering konusunda hizmet veriyorlar. Teknik bak›m hâla inhouse olarak yürütülüyor, haflere kontrol deseniz hala temizlik flirketlerinin ek ifli olarak görüyor. Biz ise Tesis ve Yönetim Hizmetleri sektöründe müflterilerin ve çal›flanlar›n akl›na gelen ilk flirket olma vizyonunu tafl›yoruz. Misyonumuz ise müflterilerimize en güvenli, kaliteli, yenilikçi, güler yüzlü, sonuç odakl› hizmeti verirken, çal›flanlar›m›z›n kiflisel geliflimlerini ve memnuniyetini en yüksek seviyede tutarak hizmet sektörüne en büyük katk›y› sa¤lamak. ISS Türkiye’de hedeflerine ulaflt› m›? ‹stikrarl› ad›mlarla ilerlemek istiyoruz. 18 bin çal›flan›m›z›n 13 bini temizlik sektöründe hizmet veriyor, pazar›n temizlik aya¤›nda en büyük firmas›y›z. Bugün 18 bin kiflilik ekibiz, 2012 y›l›na kadar tüm Türkiye’de 35 bin kiflilik bir kadroyla hizmet vermeyi hedefliyoruz. Sat›n alarak büyüme stratejimiz devam edecek. Hizmet kalitesi sebebiyle müflteri kay›p oran›m›z sadece %3 ki bu sektör için muhteflem bir rakam. Türkiyede hizmet sektörünün durumunu nas›l görüyorsunuz? Pazar›n art›s›ndan çok eksileriyle ilgili s›k›nt›m›z var. En büyük art›s› hâla bakir ve ciddi bir potansiyele sahip olmas›. Eksilerine gelince; tesis yönetimi Türkiye’de henüz yeteri kadar önemsenmiyor. Bu ifl için önemli bir e¤itim ve tecrübe gerekti¤ini biliyoruz. Ayr›ca rekabet adil flartlarda yaflanm›yor, devletin denetim zaafiyetinden kaynaklanan büyük bir sorunla karfl› karfl›ya kal›yoruz. Türkiye'deki rekabet çok sa¤l›kl› de¤il; yasal sorumluluklar›n› yerine getirmekte zorlanan ya da bunu f›rsat bilen birçok kuruma karfl› mücadele ediyoruz. Uluslararas› kurum olmam›z itibariyle tamamen legal çal›fl›yoruz ve bu da bizi maliyet olarak en tepeye tafl›yor. Bir çok flirket çal›flanlar›n› net ücretinden de¤il, yasal giderinin düflük olmas› için asgari ücretten sigortal›yor. Bu bize ciddi bir dezavantaj sa¤l›yor. Ancak son 1 y›l içinde devletin uygulamaya koydu¤u yeni yasalar, di¤er flirketlerde bizim seviyemize çekece¤i inanc›nday›z. Yeter ki ç›kar›lan yasalar takip edilsin ve denetlensin. Gelecek 5 y›lda sektörün tamamen oturaca¤›n›, biraz önce saym›fl oldu¤um nedenlerle rekabet yaratmaya çal›flan irili ufakl› yerel firmalar›n da bu iflten vazgeçece¤ini ve yerini daha büyük, kurumsal, uluslararas› firmalara b›rakaca¤›n› düflünüyorum. ISS her hafta bir flirket sat›n alarak büyüyecek diye duyumlar al›yoruz, bu Türkiye için de geçerli mi? Dünya ISS'e bakt›¤›n›z zaman geçti¤imiz y›llarda y›ll›k ortalama 110’nun üzerinde flirketi bünyesine katarak baflar›ya ulaflt›. Türkiye’de ne yaz›k ki ticari usuller nedeniyle her flirketi bünyemize alam›yoruz. Sat›n alaca¤›m›z flirketlerin sadece yasal yap›s› de¤il, yönetim anlay›fl›, hizmet kalitesinin bizim anlay›fl›m›za yak›n olmas› çok önemli. Bu y›l iki firma ile yollar›m›z› birlefltirmeyi planl›yoruz. Krizle ilgili ne düflünüyorsunuz? Bugün bizi biz yapan en önemli fley müflterilerimiz ve çal›flanlar›m›z. Ülke olarak tüm sektörlerin bu süreci en az zarar görerek atlataca¤›n› umuyoruz. Kriz için ald›¤›m›z tedbir agresif büyümemek, standard›m›zdan, kalitemizden ödün vermeden tasarrufa giderek müflterilerimizle birlikte bu dönemi atlatmak planl›yoruz. Nakit ak›fllar›m›z› çok güncel ve detayl› takip edip tahsilatlar›m›z›n güncel olmas›na dikkat ediyoruz. ‹fl süreçleri üzerinde çal›flarak, müflterilerimize nerelerden tasarruf edebilece¤i bilgisini veriyoruz. Zaten kriz olmasa da, biz her y›l ifl süreçlerini düzenliyoruz, bafllad›¤›m›z günkü maliyetlerinde kesin tasarruflar ve gelifltirilebilir hizmet modeli taahhüt ediyoruz. Müflterimiz ne istiyor, nas›l bir beklentisi var? Bu noktadan bakt›¤›n›z zaman sadece müflteri bizi seçmiyor, biz de müflteri seçiyoruz. Krizin bir y›ldan daha uzun sürmemesini umut ediyorum. Personel ç›karmayla ilgili bir plan›m›z yok, ama müflterilerimizden gelen tasarrufa yönelik iyilefltirme süreçlerinde %3 ile 10 aras› bir dengeleme yap›labilir. Hangi sosyal sorumluluk projelerine imza at›yorsunuz? Çal›flanlar›m›z ve yak›nlar›na zor günlerinde destek olmak için ISS-K›z›lay ifl birli¤iyle “Kan Ba¤›fl›” projesini bafllatt›k. Amac›m›z 4 ayda 1000 gönüllü bulup, sonras›nda periyodik olarak kan ba¤›fl› projesine devam etmek. Yine ISS Türkiye olarak, birlikten do¤acak maddi gücünü ihtiyaç duyan personelimizle paylaflmak için dernek yap›s› alt›nda bir fon kurduk. ISS Yard›m Fonu’ndan tüm personel, personel efl ve çocuklar› faydalan›yor. 2008 itibari ile bu fon “ISS Tesis Yönetim Hizmetleri A.fi. Yard›mlaflma ve Dayan›flma Derne¤i” ad› alt›nda örgütlendi. Her çal›flan›m›z “1 TL” derne¤imize ba¤›flta bulundu¤unda yüksek çal›flan say›m›zla hedefimize ulafl›p, ISS çal›flanlar› olarak zor günlerimizde birbirimize destek sa¤layabilmekteyiz. Fidan dikimi ve ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i alan›nda da iki farkl› sosyal sorumluluk projesini daha yürütüyoruz. Ayr›ca sa¤l›k, emniyet ve çevre faaliyetleri ISS bünyesinde SEC Komitesi taraf›ndan yürütülüyor. Bu çal›flma da at›klar›n emniyetli tafl›nmas›, depolanmas›, bertaraf edilmesi ya da de¤erlendirilmesini kaps›yor. Mevzuat ve standartlarla ilgili yap›y› nas›l görüyorsunuz Türkiye'de? Sektörün 90’l› y›llar›n bafl›ndan itibaren profesyonel seviyelere do¤ru ilerledi¤ini düflünürsek, standartlar da tabi ki y›llar içinde geliflerek yukar› do¤ru ilerleme kaydetti. Ancak ISS’›n 1901 y›l›nda kurulmufl bir firma oldu¤unu düflünürseniz, geliflmifl ülkelerde 100 y›l› aflk›n süredir tesis yönetimi standartlar› çok daha üst seviyelere gelmifl durumda. Bizim ve bizim gibi kurumsal firmalar›n da Türkiye’de hizmet standartlar›n› h›zl› bir flekilde dünyan›n güncel seviyelerine getirebilece¤i inanc›nday›z. Mevzuatlarla ilgili yorum yapm›yorum. Kriz Türkiye için f›rsat m›? Bugün yaflanan kriz, mutlaka do¤ru konumda olan kurumlara f›rsatlar yaratacakt›r. Ancak tüm dünyada yaflanan bir kriz oldu¤u için, al›nacak tedbir öncelikle güncel durumu koruyabilmek olmal›d›r. Bunun akabinde mutlaka baz› f›rsatç›lar ç›kacakt›r, ancak bu f›rsatlar iyi tart›larak de¤erlendirilmelidir. Sektörümüzdeki hizmet flirketlerinin güçlü olmas› büyük önem tafl›yor. Maafllar›n ve yasal giderlerin zaman›nda ödenmesi, hizmet kalitesi bozulmadan ifl süreçlerini iyilefltirmek personel tasarrufuna gitmek her kurumun kolayca yapabilece¤i bir fley de¤il. Sektörümüzdeki pek çok flah›s firmas›n›n zorland›¤›n› biliyoruz. Küresel Kriz ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) Türkiye'nin ilk Kurumsal Sosyal Sorumluluk firmas› olan SUCSR kriz ortam›nda neler yap›lmas› gerekti¤ini aç›klad›, iflte sosyal sorumluluk ile baflabileceklerimizin minik bir listesi; Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤a bugüne kadar hiç böylesine ihtiyac›m›z olmad›! Amerika Birleflik Devletleri’nde bafllayan ve k›sa sürede tüm dünyay› etkisi alt›na alan finansal kriz f›rt›nas› hiç kuflkusuz dünyan›n her bölgesinde kendisini göstermeye bafllad›. Wall Street neredeyse hepimiz için ayn› anlama geliyor: Yaflad›¤›m›z flehrin ana caddesi! Bu finansal krizin patlak vermesine neden olan gemilerin kaptanlar›, çok daha sorumlu davranm›fl olsalar, ak›lc› bir KSS stratejisiyle hareket etselerdi bugün gemiler batmaz ya da en az›ndan ak›nt›ya kap›lma tehlikesi yaflamazlard›. Krizin konusunun finansal olmas›n›n KSS uzmanlar› aç›s›ndan çok da önemli olmad›¤›n› söylemeliyiz. Yaflanan krizin nedeni yolsuzluk, rüflvet ya da büyük bir çevre veya sa¤l›k skandal› da olsayd›, küresel devlerin sars›lmas›na ve zincirleme etkilerine maruz kalmam›za neden olurdu. KSS uzmanlar›n›n konuya yaklafl›m› oldukça farkl›. Çünkü yat›r›m bankalar›n›n flimdiki performanslar›yla yaflad›klar› ve yaflatt›klar› bu kriz ortam› Kurumsal Sosyal Sorumlulu¤un ne kadar do¤ru bir yaklafl›m ve uygulama oldu¤unu gözler önüne seren en iyi kan›t olarak kabul ediliyor. Hata ne r e d e ? 2007 y›l›nda Lehman Brothers’›n hissedarlar›na gönderdi¤i bildirime bir göz atal›m: “Güçlü kurumsal vatandafll›k, kurumsal kültürümüzün kilit eleman›d›r. Entelektüel sermayemizi, küresel iflbirli¤i a¤›m›z› ve bugün yaflanan sosyal sorunlara dikkat çekmemize yard›mc› olacak finansal gücümüzü etkin bir biçimde artt›r›yoruz.” Sürdürülebilirlikle ilgili beyanlar›na bakal›m: “Küresel bir kurumsal vatandafl olarak Lehman Brothers, iklim de¤iflikli¤i ve di¤er çevresel sorunlar gibi çal›flanlar›m›z›, hissedarlar›m›z› ve müflterileri- mizi etkileyen s›k›nt›lar› iflaret edece¤ini taahhüt eder. Çevremizin flimdi ve gelecekte karfl›laflaca¤› bu güçlüklere odaklanan giriflimler gelifltirmeyi sürdürmek bizim için çok önemlidir.” 2007 y›l›nda gönderdikleri ayn› bildirimde KSS’den de söz etmifller: “Ayn› zamanda kendi içimize de bak›yoruz. 2007 y›l›nda, sosyal sorumlu kurumsal uygulamalarda önemli bir uzman olan Charlotte Grezo’yu bünyemize kazand›rd›k. Grezo, sürdürülebilirlik alanlar›ndan sorumlu küresel baflkan ve ‹klim De¤iflikli¤i Konseyi Baflkan› olarak aram›za kat›lm›flt›r. Kendisi konseyin etkinliklerinden sorumlu olman›n yan›nda flirketimizin kendi çevre politika ve stratejilerini gelifltirmekten de sorumlu olacakt›r.” Charlotte Grezo, dünyada baflar›l› KSS uygulamalar›yla ço¤u zaman ödüllendirilmifl bir flirket olan Vodafone’un KSS tak›m›n› yönetiyordu. Ancak Lehman Brothers’›n söyleminden anlad›¤›m›z kadar›yla flirket tüm kilit paydafllar› dikkate alan bir KSS stratejisi yerine 2007 y›l›nda hâlâ salt çevresel sorunlara odakl› bir stratejinin peflindeydi. Oysa dikkatli bir paydafl analizi Lehman’›n sorunlar› önceden görmesine yard›mc› olabilir ve üst yönetimin de bu konularda dikkatini çekebilirdi. Tan›nm›fl KSS uzman ve elefltirmenlerinden biri olan Mallen Baker da konuyla ilgili yay›nlad›¤› makalede bu flirketlerden flöyle bahsetmiflti: “Bear Stearns bugüne kadar hiç KSS raporu yay›nlamad›. Lehman Brothers ise KSS Raporu yerine Hay›rseverlik Raporu yay›nlamay› tercih etti. Daha ileri uygulamalara imza atm›fl bile olsalard›, sahip olduklar› serveti kazanma biçimlerinin karmafl›k yap›s› nedeniyle paydafllar› taraf›ndan sorgulanmalar› kesindi.” Kurumsal sosyal sorumluluk stratejisi nas›l ya rd›mc› ol u r ? KSS, geçmiflte devletlerin üstlendi¤i, dünyay› tüm insanlar için yaflanabilir bir hale getirme sorumlulu¤unun özel sektörün de üstlenmesiyle ilgili bir kavramd›r. Ban Ki Moon, Birleflmifl Milletler Genel Kongresi’nin aç›l›fl töreninde yapt›¤› konuflmada serbest piyasalarda güven sorununun sorgulanmas› gerekti¤ini vurgulam›flt›: “‹fl eti¤i ve yönetiflim modellerin- do¤ru bir yaklafl›m de¤ildir. de yeni ve daha insanc›l, piyasalar›n büyüsü içinde oluflan güven riskini azaltacak bir anlay›fla ihtiyac›3. KSS’nin bir flirketin gözle görülmeyen, soyut varm›z var.” Ban Ki Moon asl›nda bu konuda çok hakl›klar› üzerinde pozitif bir etkisi vard›r. Bir flirketin l›yd›. Çünkü kriz ortam›n›n bafl aktörleri olan yat›uzun vadeli hedefleri r›m bankalar› gerve kurumsal kimli¤iyçek anlamda sosle ilgili net bir fikri olyal sorumlu bir du¤unda iki de¤iflkeni davran›fl biçimi aç›k bir biçimde beliriçinde faaliyetlerilememiz mümkün olni sürdürmüfl olmaktad›r: birincisi, salard›, özünde ifl Recep Pafla Caddesi Nimet Özden ‹fl Merkezi “flirketin de¤er yarayap›fl biçimlerini No:18 K:6 Taksim / ‹stanbul tan bir yol izledi¤i,” de de¤ifltirmifl olaT: 0212 256 86 60 - F: 0212 253 25 81 di¤eri ise flirketin percaklard›. formans›n› uygun bir www.sucsr.com - [email protected] biçimde de¤erlendirBundan sonra ne meyi sa¤layacak “kilit yapmal›? baflar› faktörleri ve göstergelerinin” kolayl›kla sapta2002 y›l›ndan beri KSS uzmanlar›n›n yineledi¤i birnabilmesidir. Bu tür bir süreç, flirketin sonuçta fikaç yeni ad›m, KSS stratejileri ve uygulamalar›n›n nansal olmayan varl›klar› içinde önemli bir yer tubirçok kuruma yol gösterici nitelik tafl›d›¤›n› özelliktan entelektüel sermayesini gelifltirmek için güçlü le belirtmek gerekiyor. bir etki yaratacak ve KSS stratejisi gelifltirmesi için de kilit tafllar›ndan birini oluflturacakt›r. 1. Kurumsal Sosyal Sorumluluk uygulamalar› en iyi yard›mc›n›zd›r. Bir flirketin en önemli paydafl› çal›flanlar›d›r. KSS uzmanlar› hiçbir flirkete küçülme önerisinde bulunmaz. Bu görüfl çok ak›lc› olmayacakt›r. As›l önemli olan flirketlerin geçici iflten ç›karmalar› bile sosyal sorumluluk anlay›fl› içinde düzenlemeleridir. Erken uyar› sistemi, dan›flmanl›k, yeniden e¤itim süreçleri, k›sa dönemli finansal dan›flmanl›k gibi çeflitli uygulamalar› içine alan düzenlemeler bu süreçte flirketler için çok önemli olacakt›r. Bu noktada en önemli uyar›n›n kriz sonras›nda flirketler için yeniden ifle al›mlar›n bafllayaca¤› bir dönemin gelece¤inin uyar›s›n›n yap›lmas›d›r. Ani iflten ç›karmalar çal›flanlar için kayg› verici olabilece¤i gibi, kriz sonras›nda kaliteli çal›flan için de olumsuz bir alg› yaratacakt›r. Kabul etmek gerekir ki, çal›flanlar ve iflverenler eflit güçte de¤ildir. Bir flirket zor zamanlarda dayanmak ve kurumsal yap›s›n› korumak için çeflitli d›fl faktörler taraf›ndan korunmaktad›r. Oysa iflten ç›kar›lan bir çal›flan›n bu tür avantajlar› yoktur ve bir kez iflten ç›kar›ld›¤›nda çok zay›f ve korunmas›z bir duruma düflecektir. 2. KSS standartlar› flirketlerin tüm faaliyetlerini fleffaf bir biçimde çal›flanlar› ve hissedarlar› da dahil olmak üzere tüm kilit paydafllar›yla paylaflmas› gerekti¤ini özellikle vurgulamaktad›r. Örne¤in Enron, e¤er sosyal sorumlu bir davran›fl biçimiyle faaliyetlerini sürdürmüfl olsayd› bugün çok daha iyi bir durumda olabilirdi. Oysa Enron inan›lmaz eli aç›k bir ba¤›flç›yd›. 3 fiubat 2002’de Observer’da Simon Caulkin Enron’un bu hay›rsever yaklafl›m›n› “incir yapra¤›” olarak nitelemifl ve Enron’un genel bir KSS stratejisinin var olmamas›n›n üstüne örtmeye çal›flt›¤›n› belirtmiflti. K›sacas› KSS bir flirketin tüm paydafllar›n› içine alan sistematik yönetiminin bütünsel bir strateji ye odaklanmas›d›r ve hay›rseverlikle s›n›rland›rmak 4. KSS bir flirketin alt çizgisini gelifltirebilmesi için uzun vadeli etkisi olan bir uygulamad›r. Marka itibar› ya da bilgi a¤lar› gibi finansal olmayan varl›klar›n artan etkisine bakt›¤›m›zda finansal performansla sosyal performans aras›nda pozitif bir ba¤lant› oldu¤unu söylemek art›k mümkün görünüyor. Tüm bunlar bir anlamda flirkete piyasa de¤eri ve rekabet avantaj› olarak geri dönmektedir. 5. Sosyal sorumluluk sadece tüzel kifliliklerle ba¤lant›l› de¤ildir. Yaflad›¤›m›z dünyada her alanda etkileri olan di¤er yap› ve organizmalar›n da sosyal sorumlu biçimde hareket etmeleri gerekmektedir. Bu durumda özellikle finansal krediler ve yap›land›rmalarla ilgili birçok kurumun sadece enflasyon ya da finansal getirilere odaklanmas›n›, bunun yan›nda üretim ve istihdamla ilgili verileri göz ard› etmesini do¤ru bulmak mümkün de¤ildir. 2001’de Nobel Ekonomi ödülünü kazanan Joseph Stiglitz bu konudaki görüflünü flöyle aç›kl›yor: “Geliflmekte olan ülkeler istihdam› artt›rmak ve üretimi teflvik etmek için finans kurumlar›na baflvurmazlar, bu kurumlar›n, ülkeler finansal s›k›nt› ve daralma yaflad›¤›nda onlara el uzatmas› oldukça düflündürücüdür.” 6. Kriz dönemlerinde özel sektörün tarihi, oldukça önemli bir ilham kayna¤›d›r. Birçok savafltan, ekonomik krizden daha da güçlenerek ç›kan, olanaks›z gibi görünen zamanlarda giriflimci bak›fl aç›lar› ve gelecekle ilgili sa¤duyu planlamalarla ayakta kalarak baflar›l› olan flirketler bu dönemlerde en güzel örnekleri oluflturmaktad›r. Kriz? Durgunluk? KSS kurum ve kurulufllar için günümüzde “tedbirin” di¤er ad› gibi görünüyor. Krizin ani f›rt›nalar›ndan etkilenmemizi önleyecek ilke ve çerçeveler öneren KSS uzun vadede stratejik bir araç olarak gündemimizden düflmeyecek. Klüh Deniz Genel Müdürü Özgür Pala; “Kriz güçsüzleri eleyecek, entegre hizmet yönetimi öne ç›kacak” Temizlik, güvenlik, peyzaj, ilaçlama, bitki bak›m ve destek hizmetler alanlar›nda faaliyet gösterirken, Emin Catering sat›n almas› ile entegre hizmet yönetimi yelpazesini tamamlayan Klüh Grubu, krizde de büyümeyi hedefliyor. Peki ama nas›l? H em organik, hem de sat›nalmalarla büyüyerek dikkatleri üzerine çeken Klüh Deniz Genel Müdürü ve Klüh Catering Murahhas Azas› Özgür Pala ile flirketin yap›s›n›, son ekonomik geliflmeleri, ve gelecek beklentilerini konufltuk. Klüh Deniz birleflmesinden bahseder misiniz? Klüh Deniz Profesyonel Hizmetler yüzde 51’i Klüh Servis Management grubuna ait, yüzde 49’u ise yerel ortaklara ait bir hizmet kurulufludur. Klüh Servis Management 1911 y›l›nda Düsseldorf kentinde kuruldu. Cam temizli¤i ile ifle bafllanm›fl ama k›sa sürede genel temizli¤e geçilmifl. 2. Dünya Savafl› döneminde bir ara verilmifl sonras›nda ifli ikinci nesil devam ettirmifl. Almanya içinde hizmet yelpazesi temizlik, güvenlik, personel tafl›mac›l›¤›, bordrolama, bina yönetimi hizmetleri, catering, teknik hizmetler ve hava yollar› hizmetleri olarak artt›. 2000’li y›llar›n bafl›nda al›nan Almanya d›fl›nda büyüme karar› ile birlikte, 56 ülkede SMI ad› alt›nda faaliyetlere baflland›. Özgür Pala ekonomi e¤itimi ald›ktan sonra 4 y›l otelcilik yapt›, sonras›nda Sabanc› Holding’de bina yönetimi bölümünde çal›flt›. 6 y›l Alman ortakl› bir firmada Genel Müdürlük yapt›ktan sonra ¬ise 2002 y›l›nda Deniz Profesyonel Hizmetler’e kat›ld›. zar›n içindeki farkl› bölümlerinde de 4 kat büyüdük diyebilirim. Sertifikasyon ve standartlarla ilgili ne gibi çal›flmalar›n›z var? Biz Türkiye’deki yasalar›n gerektirdi¤i tüm belgelere sahibiz. TSE belgeleri, ISO belgeleri, catering taraf›nda HACCP, ilaçlama taraf›nda Sa¤l›k Bakanl›¤›’n›n izin belgesi ve ISO belgesi. Almanya ise AB içinde en regüle olmufl ülke. Her fleyin regülasyonu var. Bu anlamda Almanya ile ayn› sertifikasyonlar› takip etmiyoruz. Orada her alt dalda farkl› sertifikasyon isteniyor. Mesela burada temizlik için tek bir sertifikasyon yeterken orada 70’in üzerine sadece temizlik sertifikas› var. Bu eleman için de geçerli. Cam temizleyebilmek için bir kursu tamamlay›p, s›nav› geçip, periyodik olarak da ayn› sertifikalar› devam ettirmek gerekiyor. Bunlar›n bir k›sm› Türkiye’ye gelecek. Türkiye’de neden Klüh ve Deniz bir birleflme gerçeklefltirme gere¤i duydu? Türkiye, geliflmekte olan ülkeler içerisinde ciddi bir yere sahip. Deniz Profesyonel Hizmetler olarak “yabanc› ortakla, güçlenerek yolumuza devam edelim” dedi¤imiz bir dönemde karfl›l›kl› bir ilgi do¤du. Klüh grubunun di¤er hizmet gruplar›ndan kendisini ayr›flt›rd›¤› nokta franchise vermiyor, bütün ifli kendi organizasyonu alt›nda yap›yor. Önceli¤i ciro de¤il, sürdürülebilir müflteri yafl› ve sürdürülebilir gelir. Hep yerel ortaklarla birlikte büyümek istiyor. Yüzde 51’e, 49 dengesini korumak istiyor. Klüh’ün bu politikalar› bizi onlara iten nedenlerdi. Deniz Profesyonel Hizmetler de 1993 y›l›nda ana ifli temizlik olarak kurulmufl bir firma. Temizli¤in yan›nda bordrolama ve personel hizmetleri de vard›. Alman orta¤›m›zla tabi i ki bu iflin boyutunu da çok gelifltirdik. Hizmet al›rken müflterileriniz sizden bu sertifikasyonlar› talep ediyor mu? Türkiye’de yasal zorunluluk olan belgeleri talep eden müflteriler pazar›n yar›s›ndan ço¤unu oluflturuyor. Sadece fiyat sorgulamas› yapan, bazen kay›td›fl› firmalar›n hayatta kalmas›n› sa¤layan bir müflteri profili de var. Bir k›sm› da ISO’yu, ‹fl Sa¤l›¤› ve çevre ile ilgili 14001’i, sosyal sorumluluk projelerini, e¤itimlerimizi, sosyal politikalar›m›z› soruyor. Örne¤in bir çok yabanc› flirketin puanlamas›nda yüzde 15’i sosyal sorumluluk projeleri oluflturuyor. Mesela bir müflterimiz konferans salonunu kurarken, orada kullanaca¤› koltuklar konusunda yanmazl›k, güvenlik, ergonomi ve dayan›kl›l›k aç›s›ndan bize dan›flt›. Avrupa’da birçok havayoluna hizmet verdi¤imiz için, bu konudaki know-how’›m›z› onlarla paylaflt›k. Böyle bir esnekli¤imiz de var. Bu birleflmeye nas›l haz›rland›n›z? Birleflme sonras›nda cirolar›n›z ne kadar artt›? Yurtd›fl› ile bir ortakl›k yapacaksan›z mümkün oldu¤u kadar fleffaf ve denetlenebilir bir muhasebe sistemi kurman›z gerekiyor. Uluslararas› standartlarda bu konuda bir eksikli¤imiz yoktu. Evlendi¤imiz dönemdeki cironun yaklafl›k 6 kat›nda bir ciroya sahibiz. Pa- Gelece¤e dair beklentileriniz neler? Bu kriz ortam›nda nas›l bir strateji uygulayacaks›n›z? Dünyan›n farkl› bölgelerinde farkl› etkiler oluyor. Sanayi üretiminin fazla oldu¤u Almanya’da daha a¤›r bir etki beklenmekle birlikte, daha derin ama ç›k›fl› 2, 2,5 y›l› bulacak bir süreç olacak. Türkiye’nin görece üretim kompozisyonu avantajlar› nedeniyle geliflmifl ülkelerden 1, 1,5 y›l önce bu krizden ç›kabiliyor olaca¤›z. Fakat flu anki hükümetin karars›zl›¤› devam ederse, biz iç müflterimizde yüzde 10, 15 ciro kayb› bekliyoruz. Bunun iç da¤›l›m› müflteri gruplar›na göre farkl›l›k gösterir. Genel pazarda kapan›p batan müflteriler de olacakt›r. Biz tedbirlerimizi küçülme yönünde almayaca¤›z. Müflteri standard›m›z› koruyaca¤›z. Entegre Hizmet Yönetimi bu noktada önem kazanacak. Bize hem temizli¤i, hem güvenli¤i, hem de catering’i verirseniz toplam maliyetinizde tasarruf sa¤lars›n›z dedi¤imizde, müflteriye ciddi avantaj sa¤layacak. Piyasam›zda da bu krizi tafl›yamayanlar olacak, oradan müflteri kazanc›m›z olabilir. Yani bu kriz, entegre hizmet yönetimini ön plana ç›karacak, güçsüzler de elenecek. Alt tafleronluk yasas› yeni de¤iflti, bu de¤ifliklik sizi etkileyecek mi? Bu hâla ucu aç›k bir konu, Çal›flma Bakanl›¤› çok net alt tan›mlamalar› yapmad›. Dünyada da hala tart›fl›l›yor. Türkiye’de devlet ne yap›yor diye bakarsan›z, bizim sundu¤umuz iflleri zaten outsource ediyor. Bu yüzden etkilenmiyoruz. Teshiad dahil, bir çok sivil toplum örgütüne üyesiniz, içinde oldu¤unuz sivil toplum örgütlerinden ne bekliyorsunuz? Bizim beklentimiz, tüm sektörü ilgilendiren genel politikalar konusunda merkezi otoriteyle iflbirli¤i içinde olunmas›, ileriye götürecek regülasyonlara ›fl›k tutulmas›. Kendi bulundu¤unuz bölgenin d›fl›ndaki geliflmeleri takip ederek, oluflabilecek de¤iflikliklere ön ayak olunmas›. Tüsiad ile karfl›laflt›r›rsan›z, uzun y›llard›r yap›lan bilimsel çal›flmalar, istatistikler, raporlar söz konusu. En baflta profesyonel bir kadro kurmak laz›m. ABD’de, AB’de, Asya’da bu, bizim ülke flartlar›m›z bu, deyip buna uygun bir bilimsel çal›flma sunarak Ankara’ya gitmeniz laz›m. Bunun için de bizim firmalar olarak bu kaynaklar› yaratabiliyor olmam›z gerekiyor. Bu anlamda sektörden umutlu de¤ilim. Teshiad’da üye say›s› farkl› düflünülmeli, üyelerle ilgili standartlar getirilebilmeli. Belli sertifikalar› olan, baz› etik konulara dikkat eden, son üç y›l içinde vergi, SSK vb. borcu olmayan firmalar üye olabilir, denebilmeli. Bunlar› oluflturdu¤unuzda hizmet sat›n alacak bir firma, Teshiad üyesi olan hizmet verene “tamam” diyebilmeli. Teshiad’a Türkiye’nin her yerinden iyi firmalar üye olmal›. Siz Teshiad’dan somut olarak ne bekliyorsunuz ? Benim ilk beklentim standardizasyon, regülasyonlar konusunda hükümetin yönlendirilmesi. Proaktif olmak laz›m. Bizim hizmet alma kültürünü de oluflturabilmemiz laz›m, bunun da do¤ru adresi sivil toplum örgütleridir. Hâla sigortas›z ya da eksik sigortal› eleman çal›flt›ran firmalar›n oldu¤u bir yerde, bunun sadece firman›n de¤il, hizmet alan›n da sorumlulu¤u oldu¤unu dile getirmeliyiz. Bunu bir sivil toplum örgütü yaparsa, kötüler daha çabuk ayr›fl›r. Klüh-Emin catering ile yaflad›¤›n›z süreci bizimle paylafl›r m›s›n›z? Klüh grubu Türkiye’ye 2004’ün sonunda girdi. Klüh Türkiye olarak geçen zaman ile birlikte temizlik, güvenlik, peyzaj, ilaçlama, personel destek hizmetleri ve catering hizmetlerini yapt›¤›m›z sat›nalmalarla birlikte vermeye bafllad›k. Artem Profesyonel Hizmetleri, Ifl›lt› Temizlik’i, Aksiyon Temizlik’i son olarak da Klüh-Emin Catering’i sat›n ald›k. Klüh-Emin Catering’in yüzde 100 hissesi Klüh grubuna ait ve günde 25 bin yemek veriyoruz. Merkez fabrikaya yat›r›mlar yapt›k ve iyi geri dönüfller al›yoruz. Sektörün genel sorunu kar marj›n›n düflük olmas›. Sizin kâr marj›n›z nas›l? Sektörün bir portresini çizer misiniz? Yabanc› ortakl› olmak kar marj›n› artt›rm›yor, aksine düflürüyor. Farkl› standartlarla çal›fl›yorsunuz, baz› raporlama ve finansal yükleriniz var. Temizlik sektöründe pazar talebi fazla ve sürekli büyüyor. Outsourse edilmemifl taraf›, edilmifl taraf›ndan daha büyük. Öte yandan temizlik ilk girifli kolay bir sektör, herhangi bir regülasyon yok, bu yüzden oyuncu say›s› fazla. Ancak burada büyüklü¤ünüzü artt›rd›¤›n›zda ölçek ekonomisinden faydalan›p marj›n›z küçük olsa bile, kendinizi döndürecek kaynaklar› yaratabilirisiniz. Türkiye’deki kar marjlar›n› düflüren bir di¤er faktör hizmeti talep eden tarafta yabanc› oyuncu say›s›n›n artmas›. Avrupa’n›n kar marjlar› da budur, Türkiye marj aç›s›ndan yanl›fl bir yerde de¤il. Öte yandan ayn› ifli Almanya’da yap›yor olsayd›k kar marj› ayn› kalmak koflulu ile 7 kat fazla ciro yap›yor olurduk. Bizi as›l zorlayan bu. Ödedi¤iniz kira, benzin, elektrik, personel, vergi, finansman gideri ayn› ya da daha fazla. AB üyeli¤imiz kabul edilir, standartlar ve asgari ücret de artarsa birim yerdeki ciromuz da artar. Bu da belki önümüzdeki 10 y›l içinde olacak. fiu gün 3500’ün üzerinde personelle hizmet veriyoruz ve y›l sonunu da 60 milyon YTL konsolide ciro ile kapatmay› öngörüyoruz. Pazara yeni giren aktörlerle ilgili düflünceniz ne? Pazara iyi oyuncu giriyorsa bu bizi de iyi etkiler. Yeter ki do¤ru kurallarla iyi bir hedef ve amaç için çaba gösterilsin. Bizim müflterilerle daha uzun süreli sözleflmeler yapmak gibi tercihlerimiz var. Dolay›s›yla çok yavafl büyümüyoruz ama agresif bir oyuncu da de¤iliz. Yabanc› ortaklar›n gelmesi ifle kalite katacak. Sektörde 3000 civar›nda firma var ve bu pazar bu rakam› tafl›yabilecek durumda de¤il. 300-500 kiflilik 500 firma olmaz. Yerel oyuncular olarak kendi içimizde konsolidasyon yapmak zorunday›z. Türk toplumu var olmaya de¤il, sahip olmaya odakl›. Bu yüzden de “flirketinle birlikte var olmak” kavram› oturmam›fl. Biz 10 y›l önce bunu kendi içimizde baflarsayd›k, bu pazara bu kadar yabanc› oyuncu girmeyecekti. Bu olmad›¤› için yabanc› oyuncular sat›n almalarla pazar› konsolide ediyor. Hala mesela 5 firma birleflse ve çok iyi kurumsallaflsa pazar için çok iyi olur diye düflünüyorum. Pazarlamada büyük avantajlar sa¤l›yor. ‹flveren olarak ne kendi ad›n›za ne de çal›flanlar›n›z ad›na risk alm›yorsunuz, zaman kaybetmiyorsunuz, yapabilece¤iniz uygulamalar›n s›n›r› yok, her yere ulaflabiliyorsunuz. Ayr›ca geleneksel yöntemlerden h›zl›d›r, ço¤u zaman ekiplerimiz ifl mahaline ulaflt›ktan bir saat sonra ifl bafllar. YES‹DEF Baflkan› Necat Ayd›n’dan Krize Karfl› Birleflme Ça¤r›s› Tam üç y›ld›r Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu Baflkanl›¤›’n› yürüten Necat Ayd›n, finansal krizde en büyük korkunun, toplu yemek sektörü müflterilerinin maliyetler yüzünden tekrar merdiven alt›na yönelmesi oldu¤unu söylüyor. Ayd›n’a göre kriz ancak birleflmelerle atlat›labilir. YES‹DEF (Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu) ne zaman ve hangi amaçla kuruldu? YES‹DEF, derneklerin sektörün temel bafll›ca sorunlar›n› çözmek amac›yla bir araya gelmesiyle birlikte benim baflkanl›¤›mda kuruldu. Aral›k 2005’te kurdu¤umuz YES‹DEF öncelikle Türkiye’de yemek sanayinin büyük bir aile olarak, piyasa ekonomisi flartlar› içinde öncelikle AB, daha sonra da dünya ile rekabet edebilen bir hale gelmesini sa¤lamak amac›yla kuruldu. Paydafllar›m›z›n hizmet verdi¤i alan› bölgesel olmaktan ç›kar›p küresel bir güç haline getirmek istiyoruz. YES‹DEF paydafllar›m›z›n sundu¤u hizmet ve ürünlerde mutlak kalite anlay›fl›, sa¤l›k standartlar›na ba¤l› kalma ve çevreye sayg›l› olma ilkesiyle hareket eden, verdikleri hizmet ile kendi içinde ve rakipleri ile etik de¤erlere ba¤l› kalmay› ilke edinen, öncelikle iyi yetiflmifl insana ve buna ba¤l› olarak e¤itim faaliyetlerine destek veren, yol gösteren, rehberlik ve liderlik görevlerini ve faaliyetlerini eksiksiz yerine getiren bir kurum olmay› ilke edinmifltir. Toplam kalite yönetimine geçifl ve uygulanmas›nda günün flartlar›na uygun koflullar›n yerine getirilmesini, çevrenin korunmas› ve sa¤l›k standartlar›na uyma konusunda en üst seviyede olmas›n›, e¤itim hizmetlerinin sürekli geliflim çizgisine paralel olarak daima sürdürülmesini, tüm paydafllar›n›n hizmet verdi¤i bireylerin bilinçli birer tüketici olmas›n› ve yaflam standartlar›n›n verilen hizmetlerle artt›r›lmas›n› sa¤lamak için gerekli herfleyi yapmaya çal›fl›yoruz. G›da krizi konufluluyorken, flimdi de finansal kriz konufluluyor. G›da krizinin hemen ard›ndan patlak veren finansal kriz sektörü nas›l etkileyecek? YES‹DEF’e ba¤l› tüm derneklerimizin üyeleri maliyetlerini iyi kontrol etmeliler. Çok say›da ifl kay›plar› olacak. E¤er bu aç›k kapat›lmazsa, iflçilik maliyetleri daha da artacak. Bu nedenlerden dolay› catering firmalar›na ifl birli¤i içinde bulunmalar›n› ve gerekirse ortak olup birleflmelerini tavsiye ediyorum. Tasarruf tedbirleri çerçevesinde g›da güvenli¤i bu süreçten nas›l etkilenir? Firmalar g›da güvenli¤inde tasarruflar yaparak, çok tehlikeye girmez. Ancak müflterilerimiz tasarruf tedbirleriyle al›nan ilk indirimleri yeterli bulmazlarsa, merdiven alt›na yönelirler, bu da g›da güvenli¤ini tehlikeye atar, riskler bafllar. Ayr›ca yok edilmek istenen merdiven alt› güç kazanarak, insanlar›m›z›n sa¤l›¤›n› tehlikeye sokacak üretimler yapmaya devam eder. Böylece bugüne kadar yapm›fl oldu¤umuz bir çok fley bofla gitmifl olur. Catering sektöründe arka arkaya meydana gelen yabanc› ortakl›klar ve sat›nalmalar› de¤erlendirir misiniz? Bu sektörü nas›l konsolide ediyor, nas›l regüle ediyor? Asl›nda g›da krizi, global ›s›nman›n ve verimli tarlalar›n üzerine inflaatlar yapman›n sonucunda ortaya ç›kt›. Tar›mla u¤raflan köylümüz tar›m›, para kazanmak amac› ile de¤il de, sadece karn›n› doyuracak bir araç olarak gördü¤ü için, ülkemizde toplu yemek hizmetlerine maliyeti yüksek olarak geliyordu. Tabi ki g›da maliyetlerinin artmas›n›n baflka sebepleri de var. Bu yetmiyormufl gibi Amerika kaynakl› finansal kriz nedeniyle tüm dünyada talepler de durdu. ‹flletmeler ürün satam›yor, fabrikalar üretimlerine ara verdi ve çok say›da iflçi ç›k›fl› yap›ld›. fiu ana kadar genel ortalama % 30 ifllerimiz küçüldü. Hepsi bir yana kimse Ocak 2009’da ne olaca¤›n› bilemiyor. Al›nan siparifller iptal ediliyor. Bunlar yetmiyormufl gibi tüm dünya devletleri ve ekonomistleri bu global finansal krizi nas›l çözece¤ini bilemiyor. Böyle devam ederse toplu yemek sektörü daha da küçülecek. Korkum odur ki, genel müflterilerimiz merdiven alt›na yönelmesinler. G›da ve finansal krizle ilgili olarak bu sektörde faaliyet gösteren firmalara önerileriniz nelerdir? YES‹DEF ve Federasyonu Oluflturan Dernekler YES‹DEF : ‹stanbul Genel Baflkan: Necat AYDIN ‹YSAD: ‹stanbul Genel Baflkan: Basri KALAYCIO⁄LU EYSAD: ‹zmir Genel Baflkan: Ahmet Hakan AY YES‹AD: Ankara Genel Baflkan: Arslan ATLI BUYSAD: Bursa Genel Baflkan: Faruk ASLANOBA ADAYSAD: Adana Genel Baflkan: Levent DUYULER KONYESAD: Konya Genel Baflkan: Ahmet ORAL ‹ster yerli, ister yabanc› hiç fark etmez, ben birleflmelerden yanay›m. Zaten dünya sermayesi var. Ülkemize gelen toplu yemek firmalar› yada hizmet flirketleri insan kayna¤›n› ülkemizden al›yorlar. Sizce bu krizler sonras›nda, entegre hizmet yönetimine do¤ru bir kay›fl yaflanacak m›? Entegre hizmet anlay›fl›na do¤ru bir kayma var. Ama uluslararas› flirketlerden bir kesim örnek var, zamanla daha da artacakt›r. Her kesim geliflmeleri takip ediyor. Gelecek 5 y›l içerisinde piyasa koflullar› ne flekilde de¤iflecek? Tafllar yerine oturacak diye düflünüyorum. Mevzuatlar› ve standardizasyonlar› yeterli buluyor musunuz? Denetimler hakk›nda ne düflünüyorsunuz? E¤er yetersiz buluyorsan›z, bu konuyla ilgili YES‹DEF olarak yapt›¤›n›z çal›flmalar var m›? Mevzuatlar, G›da Kanunu yeterli ama bu uygulanm›yor. ‹stedi¤imiz bunun uygulanmas›, her fley insan içinse, her fley Türkiye içinse, kimsenin gözünün yafl›na bakmamak gerekiyor. Uygunsuz, insan sa¤l›¤›n› riske sokacak, kaçak ve belgesiz çal›flan, yasal zemine gelmek istemeyen her firma cezaland›r›lmal›, denetimler bu flekilde yap›lmal›. Ama neredeyse 50 y›ld›r hükümetler, halk›m›z›n sa¤l›¤›n› korumak gibi bir politika üretmemifltir. Benim temennim tüketicilerin bunu yapmas›d›r. Ürünleri almayarak cezaland›rs›nlar. Tüm tüketiciler sat›n ald›klar› her g›da maddesini sorgulas›nlar. Denetimler gere¤ine uygun yap›ls›n, hiçbir üreticiler insan sa¤l›¤›n› tehlikeye atacak üretimler yapmas›n. Güvenlik Dosyas› Güvenli¤inizi art›rmak için yetifltirilen teknolojilere her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Bu say›m›zda güvenlik alan›ndaki yeni ürün ve uygulamalara yer verdik. ‹flte bu alan›ndaki yeniler! Profilo ile Güvendesiniz! Profilo, günümüz koflullar›nda en çok eksikli¤i hissedilen yaflanabilir huzurlu ortamlar oluflturmak için Protect Alarm Servisi ve Güvenlik Hizmeti’ni devreye soktu. vinize ve iflyerinize profesyonel bir ekip taraf›n- E dan kurulan Profilo Protect Alarm Sis- temi Her türlü acil durumlarda gerekli müdahalenin en k›sa sürede yap›labilmesi için gerekli birimleri haberdar ederek yard›m›n ulaflmas›n› sa¤l›yor. Profilo Protect Güvenlik hizmeti, teknoloji ça¤›n›n tüm olanaklar›ndan faydalanarak, sizi h›rs›zl›k, yang›n, su bask›n›, gaz kaça¤› gibi can ve mal güvenli¤inizi tehdit eden durumlara karfl› korur. Ayr›ca, herhangi bir sa¤l›k problemi yafland›¤›nda acil t›bbi yard›m hizmeti sunar. Protect Alarm Sistemi, Profilo’nun uzman kadrosu montaj öncesi yapm›fl oldu¤u keflif s›ras›nda mekâna yerlefltirilecek cihazlar›n yerlerini tespit ediyor ve do¤ru montaj›n k›sa sürede tamamlanmas›n› sa¤l›yor. 7/24 hizmet veren Profilo Gözetim Merkezi, alarm durumlar›nda aboneyi bilgilendirerek gelen sinyal do¤rultusunda gerekli birimleri arayarak önlemlerin al›nmas›n› sa¤l›yor. Protect sistemleri acil durumda devreye girerek 7/24 hizmet veren Profilo Gözetim Merkezi'ne ba¤lan›yor, operatörler ilgili birimleri (polis, itfaiye, ambulans vs.) derhal harekete geçiriyor ve evinize / iflyerinize gerekli yard›m ulaflt›r›yor. 3M Yang›n Durdurucu Ürünler Yang›n› durdurmak için do¤ru seçimi yapmak ço¤u zaman kolay de¤ildir. 3M Fire Barrier Pass-Through Ürünleri, yang›n an›nda intumesant malzemenin içeri do¤ru genleflmesi ile duman veya alevin di¤er bölgelere yay›lmas›n› engeller. M Fire Barrier Pass-Through Ürünleri, elektrik, 3 data veya iletiflim kablolar›n›n veya borular›n zeminden veya duvardan geçti¤i yerlerde alev ve duman geçiflini engellemek için komple bir çözümdür. Bu ürünler özellikle kablolar›n sürekli olarak eklendi¤i veya ç›kart›ld›¤› yüksek trafikli alanlar E-FIS Yang›n Durdurucu Intumescent Bantlar Yang›n durdurucu Intumescent bantlar yang›n ka- için tasarlanm›flt›r. p›lar›, yang›n camlar› ve yang›n damperlerinde kul- FireDam™ 350 Silikon Yal›t›m Malzemesi Fire ahflap ve metal yüzeylere uygulanabilir. Su ve hava Barrier Pass-Through Device yal›t›m› sa¤lar. Ba¤lant› ve yap›sal ba¤lant› noktalar› ile yang›na dayan›kl› kaplamalarda kullan›l›r. 2 saate varan Interam™ I-10 Serisi Mat lan›l›r. Ya¤l› yüzeylere de yap›flabilen bu bantlar yang›n izolasyonu sa¤lar. Bütün bina yüzeylerine kolayca yap›fl›r. Elastiktir, sarkma ve akma yapmaz. Intumescent Seramik Fiber Battaniye Su ve hava yal›t›m› sa¤lar. contalarda kullan›l›r. Sadece kal›nl›¤› yönünde ge- Kablo kanallar›, bölme duvar›, yang›na dayan›kl› nifller. Hafif ve esnektir, montaj› kolayd›r. Genleflen yüzeyde ›s›n›n da¤›lmas›n› sa¤lar. Bast›r›larak s›k›flt›r›labilir. Interam™ E-5 Serisi Mat Endotermik Seramik Fiber Battaniye Kablo tavalar› boyunca kullan›lan yang›n bölücüler, kablo tavas› korumas› ve konduit korumas›nda kullan›labilir. 1 Saat ile 3 saat aras›nda de¤iflen yang›n izolasyonu sa¤lar. Is›y› emer, alevi tutar. Uygulanmas› kolayd›r. Su ve hava yal›t›m› sa¤lar. D›fl mekânlarda kullan›labilir. FireDam™ 150 Endotermik Mastik Kablolar, kablo tavalar›nda Interam e-5 ürününün tamamlay›c›s› olarak kullan›l›r. Kullan›ma haz›rd›r, kolayca uygulan›r. Su tabanl›d›r. Çabuk kurur. Hacmi azalmaz, çekme yapmaz. Kuvvetli yap›flt›rma özelli¤i tafl›r. Boyanabilir. Thortex Pyro-Tech L.S, iç mekândaki ahflap ve beton yüzeyler için özel olarak tasarlanm›fl yüksek performansl› su bazl› yang›n durdurucu kaplamad›r. Thortex Pyro-Tech SPX, yap›sal çeliklerin yang›n dayan›m› 30 ile 90 dakika aras›nda art›rmak amac›yla özel olarak tasarlanm›fl yüksek performansl› su bazl› yang›n durdurucu kaplamad›r. E.Wood Yang›n Durdurucu Ürünler Thortex Pyro-Tech L.S, iç mekândaki ahflap ve beton yüzeyler için özel olarak tasarlanm›fl yüksek performansl› su bazl› yang›n durdurucu kaplamad›r. Thortex Pyro-Tech SPX, yap›sal çeliklerin yang›n dayan›m› 30 ile 90 dakika aras›nda art›rmak amac›yla özel olarak tasarlanm›fl yüksek performansl› su bazl› yang›n durdurucu kaplamad›r. www.firestopcaulking.com Bosch Güvenlik Sistemlerinden, Extreme CCTV ürünleri Bosch Güvenlik Sistemleri, Extreme CCTV ürünlerini ürün gam›na ekledi ve CCTV kullan›c›lar›na tan›tt›. osch Extreme CCTV ürün grubundan MIC-1 Se- Brisi PTZ kameralar, Bosch Derwent K›z›lötesi Ay- d›nlatma Cihazlar›, yeni IP200B ve WZ Kamera Serisini profesyonellerin be¤enisne sundu profesyonellerin be¤ensine sundu. www.tr.boschsecurity.com fiehir izleme, deniz ve k›y› emniyeti, çevre korumas›, endüstriyel tesisler gibi kameran›n bulundu¤u noktadan daha yüksek yerlerin izlenmesi gereken ve mermi at›fl› dahil, çeflitli darbelere maruz kal›nan uygulamalarda kullan›lan "Metal Mickey" (Mic1) adl› hareketli kameralar seminerin en çok ilgi çeken ürünü oldu. Tam fonksiyonlu Pan-Tilt-Zoom PTZ) özelli¤i ile yatayda 360 derece, dikeyde 320 derece hareket edebilen, böylece bir dire¤in tepesine monte edildi¤inde, dire¤in dibini görebildi¤i gibi gökyüzünü de görebilen, baflka bir deyiflle 3 boyutlu görüfle sahip olan Mic1, IP68 korumal› ve 6mm kal›nl›¤›nda alüminyum/çelik gövdeye sahip. Mic1 serisi kameralar›n ATEX sertifikas›na sahip termal kamera modeli, optik ve termal lensleri sayesinde, patlay›c› gaz bulunan ortamlarda güvenle çal›flabiliyor. Ayn› serinin su alt›nda çal›flabilen modeli ile BlackDiamond teknolo- jisine sahip iki adet k›z›lötesi ayd›nlatma cihaz› ve iki adet hoparlör entegre edilerek sat›fla sunulan modelleri de, yüksek performansl› gece görüflü ve kameradan sesli anons uygulamalar›nda kullan›labiliyor. K›z›lötesi ve görünür beyaz ›fl›kl› çözümlerden oluflan Derwent ayd›nlatma serisinin "Black Diamond" ve "Constant Light" teknolojisi ile gece görüntü kayd› konusunda iddial› oldu¤unu belirten Crosby, klasik IR ayd›nlatmada oluflan ön planda parlak, arka planda yetersiz ayd›nlatma sorununun, Black Diamond teknolojisi ile ortadan kalkarak, kameran›n görüfl alan›n›n hem ön hem arka plan›n›n eflit bir flekilde ayd›nland›¤›n›, kat›l›mc›lara uygulamal› olarak gösterdi. K›z›lötesi LED'ler ile çal›flabilecek flekilde tasarlanan Bosch REG-L1 plaka tan›ma kameras›, hava koflullar›ndan ba¤›ms›z olarak, gündüz ve gece, 190km/saat'e kadar h›zla hareket eden araçlar›n plaka görüntülerini tan›ma yap›labilecek flekilde, Plaka Tan›ma Sistemi'ne iletiyor. Bu kameralar, Bosch REGSentry Plaka tan›ma kontrol kutusu üzerinde yüklü Plaka Tan›ma Yaz›l›m› sayesinde, otopark otomasyonunda kullan›labildi¤i gibi, di¤er plaka tan›ma yaz›l›mlar›yla da kullan›labiliyor. K›fl haflereleri ve mücadelesi Pek çok hayvan ve insan hastal›¤›n›n nedeni, böcekler ve kemirgenler taraf›ndan tafl›nan organizmalard›r. Haflereler, tarih boyunca s›tma, veba gibi haflerelerin tafl›d›klar› hastal›klardan dolay›, milyonlarca insan›n ölümüne ve medeniyetlerin kaybolmas›na sebep olmufltur. Bu say›m›zda k›fl haflerelerini ve onlarla mücadele yöntemleri hakk›nda detayl› bilgiyi Truly Nolen International Türkiye’den ald›k. aflam alanlar›m›zda birçok türü ile karfl›laflt›¤›m›z haflereler halk sa¤l›¤›n› ciddi oranda tehdit eden en önemli unsurlardan biridir. Bu yüzden haflere mücadelesi, 6 milyar› aflan dünya nüfusunun beslenmesi, giyimi ve korunmas› için kaç›n›lmazd›r. Yerel yönetimlerin üzerinde durduklar›; uçan ve yürüyen haflereler, s›kl›kla karfl›lafl›lan fare türleri ile mücadeledir. Y Söz konusu bu vektörlerle mücadele de, ülkemizde bilinçli veya bilinçsiz olarak kullan›lan çeflitli mücadele yöntemleri mevcuttur. Oysa, bu vektörler ile mücadele, halk›n sa¤l›¤›n› do¤rudan ilgilendiren son derece ciddi bir ifltir. Halk sa¤l›¤›n›n korunmas› kapsam›nda mücadele edilen zararl›lardan hamam böce¤i, sinek, bit, pire, tahtakurusu, örümcek, k›rkayak, akrep, kar›nca, y›lan gibi insanlarla ortak yaflam alan› paylaflan canl›lard›r. Bu konuda çal›flt›¤›m›z kurumlara da çal›flan sa¤l›¤›n› korumak için, büyük bir sorumluluk düflüyor. K›fl mevsimi haflereleri K›fl mevsimi zararl›lar›n› hamam böcekleri, fare, s›- çanlar, akrep, kula¤akaçan, k›rkayak ve gümüflçün olarak s›n›fland›rabiliriz. Truly Nolen International Türkiye hizmet program› kemirgen, böcek, uçkun ve bunlar›n d›fl›nda kalan di¤er zararl›lara karfl› koruyucu bak›m hizmetleri olmak üzere dört ana grupta yürütülüyor. Yap›lan uygulama ve hizmetler mevcut alan, bina ve üretim koflullar›na göre farkl›l›klar gösterir. Mücadele yöntemleri Hamamböcekleri di¤er canl›lar gibi g›da, su, bar›nacak yer ve uygun koflullar arar. Di¤er zararl›lardan farkl› olarak hamamböcekleri kendilerini s›k›flt›rabilecekleri, alt ve üst bask› hissedecekleri dar çatlak ve aral›klar› seçerler. Yap›sal uygunluk (zemin ve duvar çatlaklar›, tesisat girifl ç›k›fl noktalar› izolasyonu, kap›, pencere, pano, tablo çevresi uygunlu¤u, makine aksamlar› ve birleflim yüzeyler, oluklu karton koli, tahta palet aral›klar›) çok önemlidir. Truly Nolen hamamböcekleri ile kimyasal müca- yerine, geç ölüm sa¤layan, ikinci jenerasyon anticoagulantlar (tek doz, geç etki sa¤layan yemler) kullan›l›yor. Daha pahal› bir yöntem olmas›na ra¤men, bu tür kimyasal kullan›mdan amaç, koloninin tamam›n› yok etmektir. Kemirgen mücadelesi için üretim alanlar›n tamam›nda zehir içeren rodentisitler kullan›lm›yor. Akrep, kula¤akaçan, k›r›kayak ve gümüflcünler ise d›fl alanlarda yaflayan zararl› canl›lard›r. K›fl mevsimine girerken hava koflullar› de¤iflti¤i için iç alana girifl yapabilirler. ‹ç alan ve d›fl alan uygulamalar› mekanik ve fiziksel gerekliliklerin belirlenmesi ve girifl ve bar›nma noktalar›n›n kapat›lmas› fleklinde yürütülür. D›fl alanda ve iç alanda bariyer uygulamalar› ve k›r›k, delik ve çatlak uygulamalar› ile mücadele edilir. delede sindirim sistemine etkili, geç ve yuvada ölüm sa¤layan, buharlaflma ve kal›nt› b›rakma özelli¤i olmayan ve bu nedenle, g›da, iflletme ve personel aç›s›ndan son derece güvenli, kimyasallarla mücadele ediyor. Bu zararl›larla mücadelede en etkili ve kal›c› yöntem olan “Entegre Pest Kontrolü” uygulamalar› gere¤i, fiziksel ve mekanik önlemlerin etkili hijyen sanitasyon program› ile desteklenmesine dayan›yor. Truly Nolen, kemirgen mücadelesini Dünya Sa¤l›k Örgütü (WHO)’nun standartlar›nda; d›fl alanlarda kilitli, darbelere dayan›kl› yemleme istasyonlar› ile ihtiyaçlara göre iç alanlarda ise yemsiz istasyonlar ve yap›flkan tuzaklar ve bunlar›n kontrol uygulamalar› ile devam ediyor. Bu tuzaklar, zararl›lar›n olup olmad›¤›n› kan›tlama ve izleme amaçlar›na da hizmet ediyor ve kemirgenleri, popülasyon baz›nda yok etmek için yemleme istasyonu olarak görev yap›yor. Kemirgenlerle mücadele, bu zararl›lar›n do¤al özelliklerinin bilinmesi ve müflterilerimizle karfl›l›kl› gelifltirilecek stratejilerle yürütülüyor. Kemirgen mücadelesinde ani ölüm sa¤layan ilaçlar Tak›m çal›flmas›nda müflteri sorumlulu¤u ‹yi bir pest kontrol uygulamas› için, mekanik ve fiziksel önlemlerin iyi hijyen ve sanitasyon uygulamalar› ile desteklenmesi gerekir. • Kap› ve pencere gibi tüm d›fl aç›l›mlardaki tam bak›m›n ve izolasyonun sa¤lanmas› • Tüm kap›lar›n kullan›m d›fl›nda mutlaka kapa l› tutulmas› • Bina etraf›nda ve içinde kullan›lmayan gereksiz malzemelerin kald›r›larak uygun bir flekilde de polanmas› • Pest kontrol çal›flmalar›n› k›s›tlay›c› uygulama lar›n ve ortamlar›n ortadan kald›r›lmas› • Kapal› veya kilitli bak›m yap›lamayan hiç bir alan olmamas›. • Servis raporlar›nda belirtilecek mekanik ve fizi ki önlemlerin en k›sa zamanda gerçeklefltiril mesi. • Ofis ortamlar›nda hiçbir flekilde yiyecek b›rak›l mamas›. • Zeminlerin, duvarlar›n, ekipmanlar›n temiz ve düzenli olmas›. • Kap› alt›ndaki aç›kl›klar›n giderilmesi. • Mal stoklar› duvardan en az 30 cm uzaklaflt›r›l mas› ve bu mesafeye çizgi çekilmesi. • D›flardan her zaman zararl› gelebilece¤inin, ancak birlikte al›nacak önlemlerle bu zararl›la r›n bar›namayacaklar›n›n unutulmamas› zorunludur. Truly Nolen Amerika Birleflik Devletleri Florida Eyaleti’nde 1938 y›l›nda faaliyetlerine bafllayan Truly Nolen, bugün 110 ulusal ofisi ve 1200 çal›flan› ile ABD’de Zararl›larla Mücadele ve Çevre Sa¤l›¤› (Pest Prevention) sektörünün öncüsü ve lideri konumundad›r. Amerika, Avrupa ve Asya k›talar›nda, 44 ülkede Truly Nolen International olarak faaliyet gösteren flirket, 2000 y›l› Mart ay› bafl›ndan itibaren Türkiye’de de faaliyet göstermeye bafllad›. Kendisini haflereyle mücadele flirketi olarak de¤il zararl›lar› engelleme, kontrol etme ve çevre sa¤l›¤› alan›nda faaliyet gösteren bir hizmet flirketi olarak tan›mlayan Truly Nolen, verdi¤i hizmetlerinin kalitesi, süreklili¤i, etkin servisi ile tan›n›yor. Seydiflehir Belediyesi’nden haflere kontrolünde yeni uygulama Çok katl› binalar›n bodrumunda bulunan su birikintilerinin sivrisineklere üreme alan› oluflturdu¤unu gözlemleyen Seydiflehir Belediyesi çok katl› binalar›n bodrumunda bulunan su birikintilerin de ilaçlama çal›flmas›n› Ocak 2009’dan itibaren ücretsiz olarak yapmaya bafllad›. Daha önceki y›llarda bahar aylar›n›n bafllang›c›nda larva ile mücadele ediliyor, yaz aylar›nda ise uçkunlar ilaçlan›yordu. Seydiflehir Belediyesi K›fllak Mücadelesi ad›n› verdi¤i bu yeni uygulama ile haflerelerle mücadelede konusunda di¤er belediyelere de örnek olacak. Bu ilaçlamalarda kullan›lan çevre sa¤l›¤› ilaçlar›n›n insan sa¤l›¤›na herhangi bir yan etkisi bulunmuyor. Kullan›lan tüm ilaçlar çevre sa¤l›¤› ilaçlar› ve Sa¤l›k Bakanl›¤› ruhsat› tafl›yor. Kaynak: www.seydisehirhaber.com K›fllak mücadelesi K›fl aylar›nda, kent merkezlerinde bulunan kalorifer-kap›c› daireleri, fosseptik çukurlar›, a¤aç kovuklar›, lagarlar ve bina bodrumlar› gibi yerlerde yap›lan sinek, sivrisinek gibi uçan haflerelere karfl› yap›lan mücadeleye k›fllak mücadelesi ad› veriliyor. Ço¤u sivrisinek türlerinin diflileri sonbahar›n son günlerinde logar, fosseptik ve evlere girerek kuytu ‹LAÇLAMA H‹ZMET‹ ALIRKEN D‹KKAT! Haflere ilaçlama çok ciddi bir konudur, çünkü kullan›lan ilaçlar, bilinçsizce kullan›ld›¤›nda hem insan sa¤l›¤›n›, hem de çevre sa¤l›¤›n› tehdit eder. Bu yüzden pest kontrol uygulamas› yapt›raca¤›n›z firmay› seçerken böcek ilaçlama yapabilmek için yasal belgelerinin tam olup olmad›¤›n› mutlaka kontrol edin. ‹laç uygulama izinleri, kullan›lan ilaçlar›n Dünya Sa¤l›k Örgütü ve Sa¤l›k Bakanl›¤›’ndan onayl› olmas› da gereklidir. G›da üretilen ve tüketilen alanlarda kullan›lan kimyasallar›n da insan sa¤l›¤›n› riske etmeyecek türden seçilmesi zorunludur. bir köflede k›fll›yor. Havalar›n so¤umas›yla vücutlar›nda ya¤ düzeyi yükselen bu haflereler kötü iklim koflullar›nda nesillerinin devam› için uygun koflullar›n bafllamas›na kadar özellikle üreme faaliyetlerini durdurarak k›flla¤a giriyor. K›fllaman›n ergin mücadele çal›flmalar› aç›s›ndan da büyük yarar› bulunuyor. K›fllayan sineklerin hareketleri alt düzeyde oldu¤u için k›fllaman›n bafllad›¤› aydan itibaren logar, fosseptik ve ev içlerinde yap›lacak k›fllak mücadelesinin yeni jenerasyonun azalt›lmas› aç›s›ndan önem tafl›yor. K›fllak mücadelesinde uygulama yöntemi olarak da pülverizatörle, logarlar, fosseptik çukurlar› gibi yerlerde rezidüel (el pompas›) uygulama; bina alt› bodrumlar›nda ise thermal fog (el tipi sisleme aleti) ile hacimsel uygulama yap›l›yor. Eriflilemeyen noktalara endüstriyel da¤c›l›k çözümü 1984 y›l›ndan beri da¤c›l›k yapan K. Ertu¤rul Meliko¤lu da¤c›l›¤› endüstrinin hizmetine sunuyor. Endüstriyel da¤c›l›k, eriflilemeyen yüzeyler ve kule benzeri yap›larda bak›m, onar›m, temizlik, boyama gibi ifllerde ekonomik çözümler sunuyor. Konuyla ilgili Meliko¤lu ile bir röportaj yapt›k. Söylefli: Mürsel Sezen Endüstriyel da¤c›l›k ya da di¤er ad›yla iple eriflim nedir? Geleneksel yöntemlerle eriflilemeyen ya da eriflilmesi yüksek risk içeren alanlara güvenli ulaflma olana¤› sa¤layan ip tekni¤ine dayal› servislere "iple eriflim" yada ülkemizde daha yayg›n oldu¤u flekliyle "endüstriyel da¤c›l›k" diyoruz. Bu uygulama genelde bir destek hizmetidir. ‹flçi güvenli¤inin sa¤lanamad›¤› durumlarda, iskele yada benzeri uygulamalar›n maliyetlerinin çok yüksek oldu¤u hatta bazen eriflimin imkans›z oldu¤u düflünülen yüksek yerlerde güvenli çal›flma olana¤› yarat›r. Ülkemizde ne kadar zamand›r uygulan›yor? Bunu tam olarak bilemiyoruz ama bildi¤imiz ilk ciddi uygulama 1980'lerde infla edilen Berke Baraj›’nda yap›ld›. O zamanlar tam olarak bu ifl bir uzmanl›k alan› de¤ildi. Uzun süre böyle bir çal›flma duymad›m. Sadece geçen süre içinde bizim 1991 y›l›nda Turizm Bakanl›¤› ile k›sa bir uygulamam›z oldu. Firma olarak ise 2000 y›l›nda bu ifli ilk yapan iflletme biz olduk. Peki bu uygulama, yurt d›fl›nda eskiden beri uygulan›yor mu? Özellikle Avrupa ve Amerika’da bu tür servisler çok yayg›n. Yerden yüksekteki her yerde kullan›l›yor desek yeridir. Hatta uygulama yapan flirketlerin yan› s›ra bu konuda mesleki e¤itim veren bir çok firma ve sertifikasyon sistemleri de mevcut. Sizi Kuzey Endsütriyel Da¤c›l›k’› kurmaya iten neydi? Firman›z›n hikayesini anlat›r m›s›n›z? Ankara'da 1990 y›l›nda da¤ rehberli¤i servisi veren ve da¤c›l›k malzemeleri sat›fl› ile ilgilenen bir firma olarak kurulduk. O zamanlar ad›m›z Explorer idi. 2000 y›l›nda Marmara depreminin ard›ndan, ‹stanbul çevresindeki viyadüklerin ayaklar›ndaki hasar›n incelenmesi amac›yla Yüksel Proje’ye ‹ple Eriflim hizmeti sa¤lad›k. Bu çal›flma bir anlamda ülke- mizde profesyonel anlamda endüstriyel da¤c›l›¤›n do¤uflu say›labilir. Ne tür malzemeler kullan›yorsunuz? Temelde da¤c›l›k malzemeleri benzeri gelifltirilmifl ekipmanlar kullan›yoruz. Bu konu can güvenli¤ini yak›ndan ilgilendirdi¤i için çok yüksek standartlara gereksinim duyulur. ‹plerden metal teknik malzemelere kadar bizim kulland›¤›m›z bütün ekipmanlar istisnas›z CE standarlar›nda ve sertifikal› üreticilerden temin edilmektedir. Hangi alanlarda iple eriflim hizmeti verilebiliyor? Riskli e¤imler içeren ya da yüksekli¤i sorun olan do¤al yüzeylerin yan› s›ra insan eliyle yap›lm›fl her türlü yap›da bu hizmetten yaralanmak mümkün. Do¤al yüzey endüstriyel da¤c›l›k uygulamalar›, daha çok üstünde çal›flma yap›lmas› ihtiyac› olan kayal›k duvarlar ve yamaçlarda yap›l›yor. ‹nflaat ve binalardaki uygulamalar ise çok daha çeflitli. Yüksek binalar, kuleler, metal konstrüksiyonlu yap›lar, yüksek bacalar, cam yüzeyler, giydirme cepheler... Geleneksel yöntemlerle yap›lmas› hayati risk içeren temizlik, bak›m, boya, onar›m ve montaj ifllerinde iple eriflim hizmetinden yararlanabilirsiniz. Firmalar neden endüstriyel da¤c›l›¤› tercih etmelidir? Bu yöntem, yüksekte yap›lacak ifllerin önünü açan bir uygulama. Yüksekte yap›lacak her türlü uygula- mada büyük avantajlar sa¤l›yor. ‹flveren olarak ne kendi ad›n›za ne de çal›flanlar›n›z ad›na risk alm›yorsunuz, zaman kaybetmiyorsunuz, yapabilece¤iniz uygulamalar›n s›n›r› yok, her yere ulaflabiliyorsunuz. Ayr›ca geleneksel yöntemlerden h›zl›d›r, ço¤u zaman ekiplerimiz ifl mahaline ulaflt›ktan bir saat sonra ifl bafllar. Temizlik, güvenlik sektörlerine ne tür hizmetler veriyorsunuz? Temizlik sektöründe daha çok eriflimi zor olan, hatta bazen imkâns›z kabul edilen yerlere ulafl›m hizmeti veriyoruz. Özel mimari tasar›mlar› olan binalarda rastlan›lan bu tür eriflim zorlu¤u olan yerlerde yap›lacak temizlik, bak›m ve onar›m gibi çal›flmalar› gerçeklefltiriyoruz. Bu konuda en çok talebi çok özel mimari yap›lara sahip otellerden almaktay›z. Farkl› konseptler için tasarlanm›fl bu tür binalarda iflletme aç›s›ndan sorun yaratan eriflimi güç birçok yüzey bulunabiliyor. Özellikle ters e¤imli camlar›n temizli¤i bazen çok büyük sorun olabiliyor. Bu durumlarda iple eriflim bazen tek çözümdür. Güvenlik sektöründe ise en çok iki uygulamada yer al›yoruz. Güvenlik kameralar›n›n eriflilemeyen ölü E¤itim ve sertifikasyon çal›flmalar› Kuzey Endüstriyel Da¤c›l›k yüksekte çal›flma e¤itimleri de veriyor. Yüksekte çal›flacak iflçilerin ve teknik personellerin gereksinimlerine göre yerine özel programlar haz›rlanabiliyor."‹ple eriflim uzman› e¤itimi" daha uzun ve deneyime dayal› süreçler gerektirdi¤inden, sadece da¤c›l›k ve kaya t›rman›fl› geçmifli olan ve yeterli referanslara sahip olan adaylara verilebiliyor. Ancak, bu ifl henüz ülkemizde yasalarda aç›k bir tan›mlamaya tabii olmad›¤› için geçerli bir sertifikasyon sistemi yok. noktalara yerlefltirilmesi ve yüksek yerlerde yap›sal çevre güvenli¤i elemanlar›n›n montaj ve inflaas›. Di¤er yöntemlerle k›yasland›¤›nda ne kadar eleman, ne kadar zaman ve ne kadar nakit tasarrufu sa¤l›yorsunuz? Örne¤in Ankara, Atakule’de bak›m - onar›m çal›flmalar› yapt›k. Çal›flma alan›m›z 120 metre yükseklikte kubbe k›sm›n›n d›fl cephesiydi. Çal›flma yüksekli¤imiz 105 ile 120 metre aras›ndayd› etrafta herhangi bir platform monte edebilecek yada destek al›nacak herhangi bir yap›sal olanak yoktu ama hiçbir sorun yaflamadan ifli tamamlad›k. Bu ifli geleneksel yöntemlerle yapmaya kalksan›z vinçle ulaflamazs›n›z, kulenin üstüne helikopterle özel vinç getirip monte etmek isteseniz kulenin konstrüksiyon yap›s› buna müsait de¤il, yerden 120 metreye kadar iskele kurmak ise çok büyük bir zaman ve para kayb›. Di¤er yöntemlerin alaca¤› zaman› ve maliyeti hesaplad›¤›n›zda biz 1/10 maliyetine ve 10 gün gibi k›sa bir sürede bu ifli bitirdik. Bu konuda son olarak ne ilave etmek istersiniz? Endüstriyel da¤c›l›k uygulamalar›, sportif da¤c›l›k ile kar›flt›r›lmamal›d›r. Kulaktan dolma bilgilerle endüstriyel iple eriflim uygulamalar› deneyen amatör da¤c›larla yap›lan çal›flmalarda ciddi sorunlarla karfl›lafl›ld›¤›n›, ölümcül güvenlik hatalar› yap›ld›¤›n› duyuyoruz. ‹flimiz riskli ve zor bir dizi uygulamay›, kusursuz bir biçimde gerçeklefltirmeyi gerektiren ciddi bir konudur. E¤er firmam›z bunca farkl› çözüm gerektiren uygulamay› bu güne kadar hep sa¤l›kl› bir flekilde baflard›ysa, bunun en önemli nedeni deneyimli personellere sahip olman›n yan› s›ra standarlara uygun ve do¤ru malzeme kullan›m bilgisidir. ERTU⁄RUL MEL‹KO⁄LU 1965 y›l›nda do¤an Ertu¤rul Meliko¤lu, 1984 y›l›nda üniversite y›llar›nda da¤c›l›kla tan›flt›. Da¤c›l›k ve kaya t›rman›fl› dallar›nda birçok ilk t›rman›fla imza atan Meliko¤lu, da¤c›l›k alan›nda birçok kez y›l›n sporcusu seçildi. Profesyonel da¤c›l›k yaflam›na ise da¤ ve kaya t›rman›fl rehberi olarak 1988 y›l›nda bafllad›. Günümüzde, 4 k›taya ve 11 ülkeye yay›lan bir da¤c›l›k servisleri a¤›n›n kurucusu ve bafl rehberli¤ini yürütüyor. ‹lk endüstriyel da¤c›l›k uygulamas›n› 1991 y›l›nda gerçeklefltiren Meliko¤lu halen bir çok farkl› sektöre yüksekte iple eriflim hizmeti veren Kuzey Endüstriyel Da¤c›l›k firmas›n›n da kurucu ve yöneticisi. www.kuzeydagcilik.com Tel: 0312 438 95 K›fl›n da güzel ve gösteriflli bahçeler için ‹lkbahar ve yaz aylar›nda renkleri, kokular› ve görünümleri ile bize mutluluk kayna¤› olan bahçeler, asl›nda k›fl aylar›nda da c›v›l c›v›l olabilir. Entegre hizmet yönetimi kapsam›nda birçok firma, k›fl›n bahçe bak›m› konusunda da hizmet veriyor. ‹flte k›fl›n bahçe bak›m› için bilmemiz gerekenler… Çim alan bak›m› K›fl mevsimi öncesinde, hava s›cakl›¤›na ba¤l› olarak, çimin büyüme durumuna göre sonbaharda uygun zamanlarda biçim ifllemlerine devam edilir. Çim alan içinde kellikler oluflmufl ya da seyrelmeler var ise, k›fl mevsimi öncesinde, çim alan taranarak ara ekim ifllemleri tamamlan›r. için uygun k›fl gübrelemesi yap›l›r. Büyümenin tamamen durmas›yla birlikte son biçim ifllemleri tamamlan›r ve k›fl mevsimine uygun hale getirilir. Çim bitkisinin k›fla girerken uzun b›rak›lmamas›, mevsim içindeki kar-ya¤mur ya¤›fllar›ndan ve dondan olumsuz etkilenmemesi aç›s›ndan oldukça önemlidir. Çim bitkisinin so¤uklara karfl› direncinin artt›r›lmas› ve ilkbahara daha sa¤l›kl› bir flekilde girebilmesi Bitkilerde budama Sonbaharda büyümenin devam etmesi sebebiyle formlu bitkilerde yeni oluflan sürgünlerin k›fl mevsimi öncesinde budanarak form verme ifllemleri tamamlanmal›d›r. Bitkilerde budama ifllemi türlere ve bitkilerin budama isteklerine göre de¤ifliklikler göstermektedir. Özellikle Rosa ssp. (gül), Hydrangea ssp. (ortanca) gibi bitkilerin budanmas› erken ilkbahara b›rak›lmal›d›r. ‹lkbaharda ilk önce çiçeklenen sonra yapraklanan türlerde budama ifllemi k›fl›n yap›lmamal›d›r. Di¤er türlerde uygun budamalar bitkilerin uykuya tam olarak girmesiyle birlikte türlere göre k›fl mevsimi içinde uygun aylarda yap›labilir. Hastal›k-zararl› mücadelesi K›fl mevsiminde bitkilerin uykuya girmesiyle birlikte hastal›k ve zararl› faaliyeti duracakt›r. Bu nedenle k›fl›n herhangi bir ilaçlama yap›lmas› uygun de¤ildir. Ancak bitkileri k›fl›n so¤uk hava flartlar›ndan ve ilkbaharda oluflmaya bafllayacak hastal›k ve zararl›lardan korumak amac›yla, Aral›k ay› ortalar›nda koruyucu ilaçlamalar yap›labilir. Bitkilerde sabitleme Bitkilerin k›fl mevsiminde meydana gelen afl›r› ya¤›fl, rüzgâr gibi nedenlerden dolay› devrilmesinin önlenmesi amac›yla, mevsim öncesi gerekli sabitleme ifllerinin tamamlanmas› gerekmektedir. Sabitleme iplerinin bitki gövdesini kesmemesine, ba¤lama iflleminin uygun bir flekilde yap›lmas›na dikkat edilmelidir. Bitkilerin so¤uk zarar›na karfl› korunmas› Bitkiler içinde özellikle palmiye türlerinde hava s›- cakl›¤›n›n afl›r› derecede düflmesi sonucunda meydana gelebilecek don zararlar›na karfl› korumaya ihtiyaç vard›r. Türlerin dayanabildi¤i en düflük s›cakl›k de¤erleri de göz önüne al›narak, hava s›cakl›¤› takip edilmeli, bitkiler sar›lmak suretiyle korumaya al›nmal›d›r. Don riskinin ortadan kalkmas›yla birlikte bitkilerdeki örtüler tekrar aç›lmal›, bitkilerin havalanmas› sa¤lanmal›d›r. Mevsimlik çiçeklerin bak›m› K›fl mevsimi öncesinde mevsimlik çiçek parterlerindeki yazl›k çiçekler sökülmeli, toprak havaland›r›lmal›, topra¤a uygun kompoze gübre kar›flt›r›larak k›fll›k çiçeklerin dikimi yap›lmal›d›r. Dikim esnas›nda bitkilerin köklerinin havada kalmamas›na dikkat edilmelidir. Dikimin ard›ndan can suyu verilmelidir. Mevsim içinde hava s›cakl›¤›na ba¤l› olarak topra¤›n kuruma durumuna göre çiçeklerde sulama ifllemi yap›lmal›d›r. K›fl Bitkileri 1) Arbutus unedo (Kocayemifl) 2) Helleborus foeditus 3) Taxus baccata ‘Fastigiata’ (porsuk a¤ac›) 4) Buxus (flimflir), standart top fleklinde budamaya alternatif pek çok formu var 5) Brachyglottis Dunedin Group ‘Sunshine’ öbek halinde bulunur. 6) Salix gracilistyla ‘Melanostachys’ (sö¤üt) 7) Leucojum vernum 8) Iris (‹ris) reticulata 9) Iris (‹ris) histrioides 10) K›fl›n çiçeklenen Viola (menekfle) öbek halinde bulunur. BAHÇE BAKIMI • Estetik bir d›fl mekan düzenlemesi bahçedeki dikim iflleri kadar önemlidir; bu nedenle, bahçe yap›m› ve tasar›m› için bir profesyonelden yard›m al›n. • Yeni sezonda bahçede oldu¤u kadar balkon ve teraslarda da kullan›lan terakota saks›lar renkli bitkilerle kullan›labilir. • ‹leri teknoloji ürünü bir bahçe için bile tekrar kullanma, dönüfltürme ve çevreye de¤er verme temas› bu y›l hâkim olacak. • Mimari bir vurgulama yapmak için daha çok özel türde bitkiler kullanmak gerekir. Boyut ve flekilleriyle ortama canl›l›k katacaklard›r. • Ak›ll› bahçe ayd›nlatmalar› trendlerini sürdürmek için renk kullan›m› gibi fikirler çok faydal› olacakt›r. yeri bu ayda de¤ifltirilir. 11) Clematis cirrhosa var. balerica 12) Iris (‹ris) foetidissima 13) Camellia (Kamelya) sasanqua Naumigata, saks›da yetiflir. K›fl bahçe bak›m›... Y›l›n bu kadar erken bir zaman›nda bile bahçeniz f›rsatlarla doludur. Toprak donabilir, hatta bahçenizde kardan bir tabaka bile oluflabilir, buna ra¤men hala yeryüzüne ç›k›p günefle ulaflmaya çal›flan yeni bitkiler olacakt›r. Ocak ay› bahçeciler için en durgun ve ifl yap›lmayan bir zaman dilimi olarak düflünülebilir. Oysa tabiat hiçbir zaman tam olarak uykuda de¤ildir ve de bahçesi olan›n ifli bitmez. Bu ayda a¤aç dikimi ve budama iflleri yap›l›r. Il›man bölgelerde güller budan›r. Gübrelenip çapalan›r. Sökülüp baflka yere dikilecek a¤aç vs. gibi bitkilerin Güzel havalarda bahçede genel temizlik yap›l›r. Budama art›klar›, kuru yaprak ve çer çöp toplan›p yak›l›r veya bahçeden uzaklaflt›r›l›r. Hastal›k yapan mantar ve böcek yumurtalar› böyle art›klarda yuvaland›klar› için bu flartt›r. Topra¤›n tavl› oldu¤u zamanlar çiçek yataklar› haz›rlan›r. Sebze bahçesi sonbaharda kaz›lmam›flsa bu ayda bafllan›r. A¤aç dipleri çapalan›r ve gübre verilir. A¤açlara k›fl ilac› bu ay›n sonuna do¤ru yap›labilir. So¤uktan zarar görebilecek bitkilerin köklerini yaprak kompostu veya gübre ile örtülür. Çam cinsi herdem yeflil a¤açlar›n alt dallar› al›nacaksa en son bu ayda bitirilmelidir. Baz› yerlerde hava bu ifllere imkan vermeyecek kadar sert olsa bile yap›lacak ifl vard›r. Öncelikle bir bahçe plan› yaparak bu y›l hangi sebze ve çiçekleri ekece¤imizi,bahçemizde yapmay› düflündü¤ümüz de¤ifliklikleri tespit edebiliriz. Planl› yap›lan ifller daha az yorucu olur. Bahçe aletleri de en geç bu ayda gözden geçirilir. Çim biçme makinelerinin ya¤lanmas› gerekir. K›r›k dökük olanlar›n tamiri yap›labilir, eksik malzemeler tamamlan›r. Salon bitkileri için de k›fl aylar› önemlidir. Bu aylarda salon bitkilerinin ço¤u dinlenme devresinde oldu¤u için çok az sulanmal› ve besin verilmemelidir. Buna karfl›l›k k›fl dolay›s›yla ofis, ev vs. gibi iç mekanlar›n atmosferi kuru ve s›cak oldu¤u için yapraklar› düzenli olarak nemlendirilir. K›fltan korunan balkon çiçeklerini arada bir kontrol etmek iyi olur. Üzerleri örtülü ise güzel havalarda açarak hava ald›r›p, kuru yapraklar›n› temizlemek gerekir. Özellikle erken ekilen çiçek ve sebze tohumlar›n› Ocak’ta temin etmeniz gereklidir. Ocak ay› tohumdan sardunya yetifltirmek için idealdir. Kaynak: gizlibahce.net.tr Havuzlarda k›fl bak›m› Yaz›n bol bol keyfini sürdü¤ümüz havuzlar›, k›fl›n korumam›z ve bak›m›n› yapt›rmam›z gerekiyor. Erim Kimya ve UKM U¤ur Kimya bize k›fl›n havuzlar›m›z› nas›l koruyabilece¤imiz hakk›nda bilgi verdi. K›fl bak›m›, havuz bak›m maliyetlerini düflürür M. Tuba Pusat Tunavelio¤lu (Çevre Yük. Müh.- Su fiartland›rma Uzman›) Erim Kimya San. ve Tic. Ltd. fiti. Y sal ve mikrobiyolojik olarak sürekli de¤iflir. K›fl üzme havuzlar›nda su kalitesi fiziksel, kimya- aylar›nda alg üremesini ve scale yani kireç tabaka- c› maddelerden mümkün oldu¤unca koruyabilmek ve sezon bafllang›c›nda yap›lacak olan temizlik ifllemini kolaylaflt›rmak amac›yla yap›lan bir uygula- s› oluflumunu kontrol alt›na almak gerekir. mad›r. K›fl bak›m›, k›fl mevsiminde dolu halde b›rak›lan aç›k havuzlarda oluflacak k›fl aylar› boyunca su ka- K›fl flartlar›nda herhangi bir kimyasal dozaj› yap›lmadan dolu halde b›rak›lan havuzlarda yosunlafl- litesini bozan her türlü alg, scale tabakas› ve yaban- ma yo¤un olarak gözlenir. Su kalitesi bozuldu¤un- dan yeflil ve bulan›k bir havuz kötü bir görüntü sergiler. K›fl bak›m› özel kimyasallar› dozajlamadan yaz sezonu gibi su flartland›r›lmaya devam edildi¤i takdirde kimyasal maliyetleri ve devaml› havuz sirkülasyon pompalar› çal›flaca¤›ndan elektrik maliyeti artar. K›fl bak›m› olarak dozajlanan kimyasallar su kalitesinin bozulmas›n› engeller ve havuz sirkülasyon pompalar›n›n daha az çal›flt›r›lmas›na ihtiyaç duydu¤undan maliyetleri düflürür. maddesi oluflturmamas› ve suyun içindeki scale oluflumunu engellemektir. Bu ürünlerin dozajlanmas› yaz sezonu sonunda güneflin tesirini yitirdi¤i k›fl aylar›nda havuza çeflitli yerlerden ilave edilir. Havuz sirkülasyon pompalar› havuzda kimyasal›n homojen kar›flmas›n› sa¤layacak sürede çal›flt›r›l›r ve pompalar kapat›l›r. Su flartland›rma uzman›n tavsiyeleri do¤rultusunda pompa çal›flt›rma periyotlar› belirlenir. Havuzlar›n›z› dolu b›rak›n K›fl aylar›nda havuzlar›n dolu b›rak›lmas› tavsiye edilmektedir. Bunun bafll›ca nedeni havuz yap›sal kuvvet dengesini bozmamakt›r. Havuz suyu boflalt›ld›¤›nda bu denge bozulaca¤›ndan zaman içinde havuz duvar ve taban›nDa yap›sal deformasyonlar oluflur ve havuzdan su kaçaklar› olur. Ayr›ca havuz kaplama malzemeleri havuz boflken d›fl etkenlerden etkilenir. Bu yüzden havuzlar›n›z› mümkünse hiç bofl b›rakmay›n. Ancak dolu b›rak›lan havuzlarda da yukar›da bahsi geçen alg üremesi ve scale (kireç tabaka) oluflumu problemleri ile karfl›lafl›l›r. K›fl bak›m› kimyasallar›n›n özelli¤i algler için besi Havuz hacmine, mevsim flartlar›na göre dozaj oranlar› ve dozaj periyodlar› firmam›z mühendisleri taraf›ndan ayarlan›r ve havuzunuza özel k›fl bak›m program› oluflturulur. Yüzme sezonunun bitiminde dozajlar yap›lmaya bafllan›r ve günefl etkisini göstermeye bafllad›¤› nisan ay› bafl›na kadar havuz k›fl bak›m›nda tutulur. Nisan’dan itibaren mevsim flartlar›na ba¤l› olarak havuzda yaz sezonu haz›rl›klar›na bafllan›r. Erim Kimya Sanayi ve Ticaret Ltd. fiti. E¤itim Mah. Kasap ‹smail Sok. No:5/11 Hasanpafla, Kad›köy, ‹stanbul Tel : 0216 450 20 80-81 www.erim.com.tr Dona Pool ile havuzlarda k›fl bak›m› .Mustafa Tafl Kimyager UKM U¤ur Kimya Makina San. Ltd. fiti. Yüzme havuzlar›n›n bak›m› sadece nemde, daha büyük sorun ve daha kullan›ld›¤› süre içerisinde yap›l- büyük maliyetler getirece¤i kesin- maz. Havuzun kullan›lmad›¤› k›fl likle göz ard› edilmemelidir. dönemindeki bak›mlar›, en az yaz aylar› kadar önemlidir. Birçok ha- UKM U¤ur Kimya 15 y›l› aflk›n süre- vuz sakinine göre k›fl bak›m› gerek- dir ‹stanbul ve Ege bölgesinde hiz- siz bir maliyet olarak görünse de, met veriyor. Temizlik ve hijyen k›fl›n bak›m› iyi yap›lmayan bir ha- kimyasallar›, tekstil kimyasallar› vuzun kullan›laca¤› bir dahaki dö- baflta olmak üzere Sa¤l›k Bakanl›¤› onayl› Dona Pool Havuz kimyasallar› ile sektördeki yerini alm›flt›r. Dona Pool havuz kimyasallar›, havuz sular›ndaki farkl›l›klara göre, her havuzun ihtiyac›n›n farkl› olabilece¤i ilkesiyle 50’den fazla havuz kimyasal› ürün çeflidini piyasaya sunuyor. Havuzu kapat›n, bak›ma bafllay›n Yüzme havuzlar›nda k›fl bak›m› havuzun kullan›ma kapanmas›yla birlikte bafllamal›d›r. K›fl bak›m› yaz aylar›na göre çok daha kolay olmakla beraber en az onun kadar önemlidir. K›fl›n, aç›k havuzlar›n suyunun dolu tutulmas› tavsiye edilir. Bu dolulu¤un en ideal seviyesi havuz suyunun 30-40 cm afla¤› indirilmifl halidir. Bu durum oluflabilecek buz bas›nc›n› da ortadan kald›racakt›r. Böylece zarar verebilecek d›fl etkenlerden havuz yüzeyini ve yap›s›n› daha iyi koruyabilirsiniz. K›fl›n, s›cakl›¤›n 0 C’nin alt›na düfltü¤ü dönemlerde bofl bir havuzun tesisat›nda buzlanmalar oluflur ve oluflan bu buzlanmalar tesisat malzemesine ve havuz yüzeyine zarar verebilir. Ayr›ca d›flar›dan gelebilecek her türlü yabanc› madde havuz zeminiyle direk olarak etkileflece¤i için zarar verebilir. Su dolu havuzlarda bu sorunlar› ortadan kald›rmak için havuz motorunun haftada 1-2 saat çal›flt›r›lmas› önerilir. E¤er yap›labiliyorsa havuz yüzeyine konabilecek bir örtüde bu etkenlere karfl› havuzunuzu koruyacakt›r. Havuz suyu boflalt›lan bir havuzda su bas›nc› ortadan kalkacakt›r. Su bas›nc›n›n ortadan kalkmas›, yanal yüzeylerdeki statik bas›nc› aktif hale getirip havuzun beton yap›s›nda çat- lamalara neden olacakt›r. Bu da havuzlarda su kayb›na sebebiyet verir. Yosunlaflmaya dikkat! K›fl aylar›nda havuz suyunda görülebilecek bir baflka önemli sorun ise yosunlaflmad›r. Yosun üremeye bafllad›ktan sonra önlem al›nmaz ise h›zla yay›labilen bir bakteridir. Yosun oluflumunun önüne geçilmez ise havuz suyu ve tesisat yosun tutacak ve içinden ç›k›lmaz bir hal alacakt›r. Havuz suyundaki yosunlaflmay› engellemek, havuz suyunu d›fl etkenlerden korumak ve suyun yap›s›n› korumak için k›fl bak›m kimyasallar› kullan›l›r. K›fl bak›m kimyasallar›, k›fl için üretilen ve 15-30 günlük periyotlarla havuza verilen özel üretim kimyasallard›r. Bu kimyasallar›n genel özelli¤i yosun oluflumunu engellemesi, oluflan mevcut yosunu temizlemesi ve suyu mavi -berrak bir formda tutmas›d›r. Bu kimyasallar›n kullan›ld›¤› süre içerisinde de havuz kullan›labilir. Yani insan sa¤l›¤›na herhangi bir zarar› yoktur. K›fl bak›m› olarak yap›labilecek di¤er bir kimyasal uygulama tablet klor ve yosun önleyicidir. Tablet klor geç çözünen fakat etkili bir dezenfeksiyon kimyasal›d›r. Havuzunuzun tonaj›na göre ataca¤›n›z tablet klorlar k›fl aylar›nda havuz suyunun dezenfeksiyonunu sa¤layacakt›r. Kullan›lan yosun önleyici 15-30 günlük periyotlarda verilmelidir. Sonuç olarak yüzme havuzlar›nda k›fl bak›m› di¤er bir ad›yla yaza haz›rl›k, uygulama bak›m›ndan oldukça kolay, maliyet bak›m›ndan düflük, sorunsuz bir havuz için gereklidir. Nereden ç›kt› bu krizler? bankalar daha az borçlanabilir” gibi bafll›klar sizi ünümüzde yaflanan krizlerden art›k sadece karamsarl›¤a itmesin. Yaflanan bu krizde herkesin finans kurulufllar› de¤il, çeflitli sektörler de baflta sigorta flirketlerinin, yat›r›m bankalar›n›n yailiflkisel olarak daha h›zl› ve kolayca etkilen›nda, rating flirketleri ve ba¤›ms›z denetim flirketniyor. Bu nedenle sadece bireyler veya firmalar için lerinin de pay› var. de¤il, tüm ülkemiz için kriz yönetiminden haberdar olmay› ve krizlerden yükselerek ç›kmay› diliyorum. Global kriz ile küçük kârlar için büyük riskler alma Siyasi tart›flmalar› ve suni gündemleri bir kenara devri pratikte birkaç y›ll›¤›na kapand›. Çünkü glob›rak›p ekonomiye ve krizi yönetmeye odaklanmabal piyasalar birleflik kaplar yasas›na ba¤l› olal›y›z. Kriz kelimesinin kökeni Yunanca “krisis” rak hareket eder ama söz konusu dengeler kelimesinden geliyor. Her kriz de sadece sonKR‹Z birden fazla etkene ba¤l› olarak geliflir. Esras›nda de¤il, öncesi ve süresinde de f›rsat kiden krizlerin bu kadar fark›nda de¤ildik. vard›r. Kriz; Çince’de f›rsat ve tehlike keli‹çe kapal› ekonomimiz ve yönetimimiz neAbdullah Bozgeyik Ba¤›ms›z melerinden oluflur. deniyle d›fl piyasalarda yaflanan Dan›flman, Ö¤retim Görevlisi FIRSAT TEHL‹KE [email protected] krizlerin etkisi daha az veya Kriz eskiden sadece “Beklenilgeç hissediliyordu. Oysa gümeyen ve önceden sezilemenümüzde krizler iletiflim tekyen” diye tan›mlan›rken, özelnolojilerinin geliflmesi ile likle t›p ve ekonomi alan›ndaan›nda duyuluyor, etkisi de ilki krizler art›k çok önceden gili piyasa ve sektörlerde k›sa tespit edilebiliyor. Global krisürede hissediliyor. zin tek nedeni “mortgage” krizi de¤il, ayn› za- G manda krizin temelinde türev enstrümanlar, tüketim ç›lg›nl›¤›, yat›r›mc›lar›n h›zl› hareketleri ve bireylerin gelirlerinden daha fazla harcama al›flkanl›¤› da var. Bunlar bizi de etkiliyor. Son olaylarda ABD bankalar› ve sigorta kurumlar›nda yaflanan krizler Avrupa’ya da s›çrad›. Bankac›l›k sistemindeki yabanc› ortakl›klar› ve finans sektörümüzün hacmi nedeniyle yaflanan krizlerden etkilenmemiz kaç›n›lmaz. “Global kriz dalga dalga üzerimize do¤ru geliyor” demek salt kötümserlik de¤il, uyar› olarak da alg›lanmal›. Çünkü dünyan›n büyük sigorta flirketleri ve yat›r›m bankalar› dahi bat›yor. Gazete ve haberlerdeki “Global krizin Türkiye’ye etkisi ile y›l›n ikinci çeyre¤inde ekonomi adeta yerinde sayd›. GSYH, ikinci çeyrekte sadece yüzde 1.9 büyüdü. Global kriz, 2008'de Türk bankalar›n›n borçlanma maliyetlerini yukar› çekti. Reel kesime kulland›r›lan kredilerin faizi yükselebilir. Baz› bankalar kredi vermeyebilir. Küçük "Krizlerden yükselerek ç›kal›m..." Ülkemizde yaflanan olumsuz birçok örnekten dolay› "Kriz" kelimesi adeta kullan›lmaktan dahi kaç›n›lan bir kelimeye dönüfltü. Ne yaz›k ki "Kriz yönetimi" pek bilinmiyor. Çeflitli krizler yafland›¤›nda, yani ço¤unlukla ifl iflten geçtikten sonra krizleri yönetmeye çal›fl›yoruz. Elbette bu durumda baflar›l› olmak kolay de¤il. Baflar›l› olmak için kriz öncesi haz›r olmak laz›m. Kriz an›nda veya sonras›nda harekete geçmek yeterli de¤il. Çünkü ço¤unlukla ifl iflten geçmifl oluyor. Krizler istisnas›z olarak her sektörü etkileyebilir. Kriz sektörünüzü vurdu¤unda haz›r olursan›z sorun yok. Gerekli haz›rl›¤› yapt›ktan sonra harekete geçmek ve baflaraca¤›n›za inanmak kriz yönetimi aç›s›ndan önemlidir. Kriz Yönetimi konusundaki ilk kitab›m “Krizleri F›rsata Dönüfltürmek” idi. ‹kincisi ise “Krizlerden Yükselerek Ç›k›n” ad›yla 2008 Ocak ay›nda ç›kt›. Konuya özgü y›llard›r üniversitelerde dersler ve firmalara e¤itimler veriyorum. Ayr›ca "Kriz yönetimi" yahoo grubum da (http://groups.yahoo.com/group/ CrisisManagementClass/) bilgiyi yaymaya ve paylaflmaya odakl› olarak hizmet veriyor. Profesyonel yaklafl›m (kriz dan›flmanlar› ve SWAT ekipleri) ayr› tutulmak üzere krizden direk veya dolayl› etkilenmeyenlerin, fark›nda olmayanlar›n çözüm çabalar› ise sadece pansuman yani geçici çözümler üzerine kurgulan›r. Ne yaz›k ki bu krizlerin çözülmesine de¤il sadece flekil de¤ifltirmesine, genellikle büyümesi ve yönetilemez hale gelmesine neden olur. ‹flin uzman› krizleri de¤erlendirirken onlarca yöntem ve teknikten yararlan›r. Uzman›n önerileri bir dizi stratejik karar ile iliflkilidir ki bu kararlar›n yönetimlerce uygulanmas› gerekir. Böylece kriz yönetimi uygulanm›fl olur. Hizmeti do¤ru sat›n alabilmek... Recep Ali Aksoylu Zabel Group FM Türkiye Temsilcisi En Has Temizlik Genel Müdürü [email protected] 9. say›da “d›fl kaynak kullan›m› ve çok uluslular›n 5 pazar›m›za ilgisi” bafll›kl› yaz›m›n son cümlesi, “Ortalama 3 y›ll›k süreç de projelerin fiyatland›rmas›nda, insan-beden maliyetinden birim ifl maliyetine geçilebilmesi, çal›flan ücretlerinde iyilefltirme sa¤layaca¤› gibi, temizlik – hizmet firmalar›n›n karl›l›¤›n› sa¤layacak, hizmet verilecek firmalar›n bütçelerinin ilgili kalemlerini de % 10 – 20 aras›nda düflürecektir” idi. Bekledi¤im kadar tepkinin gelmedi¤i bu konuyu bu say›da hem biraz açmak, hem de hizmetin fiyatland›r›lmas› üzerine durmak istiyorum. Outsourcing. Dilimizde yer bulmaya bafllayan ifadesiyle “d›fl kaynak kullan›m›”, yani d›flar›dan hizmet sat›n al›nmas› bizde de giderek yayg›nlafl›yor, önemi art›yor. fiirketler, farkl› ifllevleri olsa da as›l ifllerine odaklanmak için destek hizmetlerini ehlilerine b›rakarak verimlilik ve karl›l›klar›n› art›rmak için d›fl kayna¤a yönelirler. D›fl kayna¤a yönelim trendi ve hizmet sat›n alanlar›n giderek bilinçlenmeye bafllamas› hizmet sektörünün oluflmaya bafllamas›n›n da göstergesi. Ancak bilinçlenmeden bahsedebilsek de, hizmet sat›n alman›n genelde do¤ru yap›ld›¤›n› söyleyebilmek zor. Esasen hizmetin sat›n al›nmas›ndan önce hizmetin tan›m›n›n, buna paralel olarak reel fiyatland›rman›n da yap›lamad›¤›n› söylemek daha yerinde olur. Üstelik hasbelkader oluflturulan fiyatland›rma ile ço¤u kez hiç de orant›l› olmayan bir hizmet beklentisinin oldu¤u bir pazarda... Pazar› geliflmifllerde hizmet sektöründe iflin özünü, sözleflme belirler. Taraflar sözleflmeyi sadece maddi koflullar kadar verilecek hizmetin detay› aç›s›ndan özenle haz›rlarlar. Yükleniciden de bu akde uygun olarak hizmeti al›rlar. Bizde sözleflmede yer almayan bir hizmet kalemi için bile ‹flveren’e genelde hay›r denemiyor. Büyüyen hizmet alanlar›n› ayn› kadrolarla yürütmeyi bir noktaya kadar baflarabilirsiniz ama büyüyen alanlar için kullanaca¤›n ›z kimyasal ve say›s› artan ya da eskisinden daha çok y›pranacak makineleriniz için ek ödenek alamazs›n›z. Oldukça düflük kâr yüzdesiyle üstlendi¤iniz projede sözleflme d›fl› ek giderlerinizi elbette almay› istersiniz. Ama iflvereniniz ya olumsuz tepki verirse diye, sineye çekersiniz. Hem de tükenmifl sinenize. Çünkü kap›da o iflverene hizmet veren olmak için bekleyen bir sürü firma vard›r. Firmalar›n da karakteri, kültürü, etik de¤erleri vard›r. Oysa bunlar›n ço¤u kemiksizdir. Etik yoksunu olduklar› gibi fiyat, maliyet kavram›n› da bilmezler. Bilmedikleri için de yar›nlara kalamazlar. Nitekim Kas›m ay› içerisinde ‹stanbul’un en gözde AVM yöneticisinin, “yeni sözleflme dönemi için ihalemize yeterlili¤i olan ancak 4 firma ça¤›rabildik” demesi sektör firmalar›n›n tükeniflini çok net ortaya koymaktad›r. Mutlaka oradaki hizmete hacim, kalite, müflteri memnuniyeti ve finansman aç›s›ndan cevap verebilecek 4 firma daha vard›r ama daha fazlas›n› emin olun ben de bilmiyorum. Bu AVM’de mevcut firma ile sözleflmenin yenileniyor olmas› da yaz›m›z›n içeri¤ini ilgilendiriyor. Ancak sayfa s›n›rlamam›z nedeniyle bu say›da sadece sözleflme sürelerinin 12 ay gibi k›sa süreli olmas›n›n tüm taraflar için yaratt›¤› olumsuzlu¤a dikkat çekip ileriki say›larda konuyu farkl› bir aç›dan ifl- lemek üzere pas geçiyorum. Hizmet sektörünü flüphesiz bu noktaya sadece firmalar›n kemiksiz olmalar› getirmedi. ‹flverenlerimiz de kendi k›sa vadeli kâr maksimizasyonlar› için buna çanak tuttu. Verdikleri bedel ile hizmetin sa¤l›kl› görülüp görülemeyece¤ine, firmalar›n bu kâr marjlar›yla yaflay›p yaflamayaca¤›na, yapmalar› gereken yasal ödemeleri yap›p yapamayacaklar›na bakmaks›z›n ifle soyundurdular, hizmet (!) ald›lar. Müteselsil yasal sorumluluktan kaç›nmak için de, geliflmifl ekonomilerde görülmeyen bir enstrüman olan, hizmeti satandan yani maddi riski üstlenmifl olandan Teminat Mektubu alma uygulamas›n› bafllatt›lar. Elbette ‹flveren s›f›r kar marj›yla ifle talip olana ifli verirse (hatta kendisi organize ederse), o tarz firmalar da y›llarca devlete yapmas› gereken ödemeleri yapmayarak karl›l›klar›n› buradan sa¤lama yoluna gittiler. Ama bu durum bugün çok büyük oranda art›k yok. Dün emekli etti¤i memuruna tafleronluk flirketi kurduranlada bugün daha iyi hizmet ve karmafl›klaflan mevzuat ile yasal maddi sorunlarla karfl›laflmamak için art›k hizmetini profesyonel kurumlardan almay› tercih ediyor. (Her an hizmet flirketinin sözleflmesini feshedebilir konumdaki ‹flverenler yüklenicinin KDV risklerini tevkifatl› faturayla bertaraf edebilir, di¤er resmi ödemelerin takibini de ay içerisinde rahatl›kla yap›p, risk yüklenmeyebilir.) Di¤er alanlarda oldu¤u gibi fiyat›n oluflumunda flüphesiz maliyet önemli bir etken. Ancak fiyat, pazarda rekabet koflullar› alt›nda oluflur. Yani sizin maliyetinizin pek de önemi yoktur. Ancak oturmam›fl, rekabetin gayri ciddi oldu¤u pazarlarda, maliyete dayanmayan fiyat oluflumlar› hizmet alan ve satanlar için zaman zaman riskli sonuçlar do¤urur. Bilinç d›fl›, hesap yapmadan fiyata endeksli rekabet, arz sahiplerinin (hizmet firmalar›) bir müddet sonra sermayelerini (üstelik olmayan) kediye yüklemelerine, arz›n tüketildi¤i pazarlarda da (bir görüfle göre özellikle AVM ve hastanelerde yak›n gelecekte karfl›lafl›labilecek) talep sahiplerinin (hizmet al›c›s›) bir süre sonra yüksek bedel ödemek zorunda kalacaklar› gerçe¤ini do¤urabilmektedir. Hizmetin do¤ru fiyatland›r›lmas›, müflterinin bekledi¤i, talep etti¤i hizmetin kalitesi ile do¤ru orant›l› olmal›d›r. Günde 2 kez temizlenen bir zeminle, merdivenle, masa ile haftada bir bu alanlar›n temizlenmesini (kullan›lacak sarf, di¤er ekipman ve malzemenin vasf›n› da dikkate alarak) ayn› kefeye koyamazs›n›z. Bizim gibi çok uluslu facility management gruplar›, Türkiye’deki uygulamalar›m›z›n aksine, yurt d›fl›nda her bir hizmet için net tan›mlar ve bu tan›mlara uygun önceden haz›rlanm›fl “ifl – zaman bazl›” fiyatland›rma tablolar› çerçevesinde hizmet veriyoruz. “Adam bafl› kaç para ödeyece¤iz” diye sormuyorlar. Alaca¤› hizmeti iyi bilen ve ödeyece¤i her kuruflun hesab›na vak›f tedarikçi var karfl›m›zda. O, yüklenici firman›n ancak para kazanabilmesi halinde (Almanya da yasal iflçi taban ücretleri s›n›rl›yor zaten) kendisine do¤ru hizmeti verebilece¤ini biliyor ve daha bafllang›çta hakk›n› teslim ediyor. E¤er süreçte yüklenicinin karfl›s›na ç›kabilecek maliyetler varsa (zorunlu e¤itimler, sertifika, girifl kart ücretleri vs. gibi çok say›da), bunu sözleflme–ihale öncesinde mutlaka paylafl›yor, maliyetlendirmede göz önüne al›nmas›n› sa¤l›yor. Biliyor ki, hizmet yüklenicisi hizmetini sunarken sadece insan kayna¤›n›n zaman ve eforunu sunuyorsa hak edifli farkl›, hizmeti sunarken farkl› kaynaklar›n›, know how’›n› kullan›yorsa, risk yükleniyorsa hak edifli daha farkl› olacakt›r. Bu yaklafl›mla hizmet verenin fiyat›n› olufltururken baz alaca¤› de¤erler; • ‹flin görülmesi için gereken gerçek maliyetler, • ‹flverene taahhütlerinin kapsam› ve hizmet seviyesinin düzeyi, • Üstlenilecek riskler ve karfl›layacak poliçe maliyetleri • ‹flin görülmesi için gereken ilk ve sonraki yat›r›mlar • Sözleflmeye dayal› maddi sorumluluklar ve limit leri olmal›d›r. Buna karfl›n ‹flverenin de dikkate alaca¤› de¤erler vard›r. • Ayn› hizmeti alan di¤er firmalar›n ve ayn› hizmeti sunan di¤er firmalar›n rakamlar›n› mukayese etmek, • Hizmet yüklenicisinin talep etti¤i bedel ile ayn› operasyonu içerde yürütmenin maliyetini karfl›laflt›rmak. Elbette tüm bunlar› yaparken elmalarla (üstelik ayn› cins ve kalibrede) elmalar› karfl›laflt›rmak gerekiyor. D›fl kayna¤a yönelenin maliyeti düflürme gibi birincil amac› vard›r ama fiyat› düflürtürken bunu do¤ru verilerle mukayesesi gerekir. Galiba temel sorunlardan bafll›cas› da geçmiflte flirket bünyesinde yap›lan bir ifl d›flar›ya yapt›r›lmaya baflland›¤›nda ücret d›fl›nda genel bütçe içerisinden karfl›lanan giderlerin göz ard› edilmesidir. Ayn› tarz hizmeti iç kaynakla yaparken yerine getirmedi¤i ifllevler var ise, flimdi bunlar›nda görülmesini e¤er yükleniciden bekliyorsa, bunlar için de elbette makul bedel ödemelidir. Uygulamada bu karfl›laflt›rmalar›n çok da sa¤l›kl› yap›lamad›¤›na flahit oluyoruz. Firma içerdeki net maliyetini bilemedi¤i gibi, içerde hizmeti kendi yaparken üstlenmifl oldu¤u riskleri de maliyetine yans›tamamaktad›r. Oysa içinde yaflarken flirketin göremedi¤i bir sürü maliyet, hizmeti sunan için net gözükmektedir. Ama iflveren olarak bu maliyetlerin baz›lar›n›n (en basitinden k›dem, ihbar, YÜ‹ pay›, e¤itim, denetim, Ar-Ge, yaz›l›m vs.) dikkate al›nmamas›n› isterseniz, personel devir oran›n›n yüksekli¤i sonucu d›fl kaynaktan bekledi¤iniz kald›raç etkisini de alamam›fl olursunuz. Ayn› flekilde s›f›ra yak›n kar marj›yla al›nan ifllerde, kullan›lacak makine park› da, ekipman da, kimyasal da vas›fs›zd›r. ‹flverenin binas›, ekipman› vas›fs›z malzemeden olumsuz etkilenirken, kolay yafllan›rken hizmet flirketinin de sa¤lamay› umdu¤u tasarruf da makine tamircilerine akmaktad›r. Di¤er yandan fiyatland›rma sürecinde e¤itim maliyet kaleminin üzerini çizen iflverenimiz, ifle baflland›ktan sonra size y›lda kaç saat hangi e¤itimleri ald›racaks›n›z diye sorabiliyor. O e¤itimleri verenin maliyeti haricinde, o e¤itimleri planlayanlar›n, e¤itim ihtiyaçlar›n› ortaya ç›karan ve raporlayanlar›n da hizmet flirketine bir maliyetinin oldu¤unun göz ard› edilmemesi gerekiyor. Teshiad’›n Eylül ay›ndaki yeme¤inde sektör üyelerinden birinin yorumunu da akl›mda kald›¤› kadar›yla paylaflmak istiyorum. “Temizlik hizmeti ihalesinde haflere sertifikas› flart dahi koflan ‹flveren, uygulamada temizlikle ilgili sertifikalara uygun evrak›m›z› dahi bize kulland›rmay›p, kendi kurumsal evrak›n› kullanmam›z› istiyor. Hizmetin en alas›n› isteyen ‹flveren, bu hizmeti vermede gerekli internet ba¤lant›s› yapmam›za bile izin vermiyor.” Tedarik yöneticisi, salt düflük fiyata odakl› olarak hizmet firmas›n› seçip ve “sözleflmede öyle a¤›r maddeler var ki, yerine getiremezlerse canlar›n› yakar›m” diyorsa, asl›nda kendini kand›rmakta, patronuna sözüm ona iyi ifl ç›kard›¤›n› göstermektedir. Tabiî ki o an için. Nitekim ucuz etin yahnisi misali hatal› tedarik, hatal› fiyat tespiti sonucu yüklenici beklentiniz olan iflinize kald›raç olma ifllevini yerine getiremez, ciddi kay›plara neden olur. Seçilen firman›n hizmet yeterlili¤i olsa bile, o firmay› ödedi¤iniz fiyatla s›n›rlars›n›z. Bu durumda iflleri outsource etmenin de bir anlam› kalm›yor. Oysa yeterlili¤i olan yüklenici aday›, iflinize ideal bir fiyat› zaten verecektir. Onun için ‹flveren öncelikle hizmet yüklenicisinden neler bekleyece¤i, kendisine nas›l katma de¤er sa¤layaca¤› konusuna odaklanmal›d›r. Bafllang›çtaki irrasyonel tercihin sonucu muhatap olunan yüklenicinin sözleflmesini feshetmek, o aflamada iflverene ancak ek bütçelerle ifli sürdürebilme zeminini sa¤layabilir. Rasyonel olan daha bafllang›çta bütçeyi sempatik gösterip bilahare art›fllar yapmay› hedeflemek yerine, her aflamada gerçekçi kadrolarla hizmet vermek için do¤ru ve zamana uygun fizibiliteler yapmakt›r. Gerekirse bu fizibiliteleri ücret karfl›l›¤› yapt›rmaktan da kaç›nmamak gerekir. Firmalar›n, hizmet yerine hayal sat›n almamak için uzun süre bir arada çal›flabilecekleri, gerçek anlamda çözüm orta¤› olarak görebilecekleri yetkin firmalar› tercih edip, do¤ru maliyetlerle iliflkilerini sürdürmeleri; hem outsourcing felsefesine uygun olacak, hem de kendi ifllerine daha bir odaklan›p ifl verimliliklerinin, karl›l›klar›n›n artmas›na neden olacakt›r. Outsourcing’in temel mant›¤›na ayk›r› olsa da, disiplinlerin oluflmad›¤› pazarlarda maliyete belli bir kâr yüzdesinin eklenmesini do¤ru buluyorum. En az›ndan seçilen firman›n do¤rulu¤u halinde belirsizlik, aldatmaca önlenmifl olur. Zira günümüzde neredeyse tüm firmalar (alan da, veren de) benzer fiyat yap›land›rma tablolar› kullan›yorlarsa da, ifller ve beklentiler tam tan›ml› olmad›¤›ndan uygulamada bu flablonlar da ifllevsiz kalabilmektedir. Buna karfl›n son dönemlerde firmalar›n birbiri ile örtüflmeyen ifller için ayr› ayr› fiyat oluflturmalar›n› da gözlemlemeye bafllad›k. Bu durum ilerde her biri farkl› iflleve sahip hizmet hacimlerinin daralmas› veya genifllemesinde birim hesaplamalardaki kargaflay›, belirsizli¤i de önleme aç›s›ndan fevkalade do¤rudur. Rekabet çirkin olmad›¤› sürece tüm taraflar için gereklidir, muteberdir. Ama pazar› olmad›¤› için “ne pahas›na olursa olsun bir yerlere tutunay›m da sonras› Allah kerim” diyenler ve ölçek ekonomisi gere¤i çok ifl – çok proje ama minnac›k karlarla pazara egemen olma anlay›fl›, k›sa vadede sektörde lay›k›yla hizmet vermek isteyenleri, uzun vadede de bugün bu aldatmacalara prim tan›yan iflverenlere a¤›r külfetler yükler. Biliniz ki, Peter Drucker’in ifade etti¤i gibi, “Bir ürün veya servisteki kalite; müflterisinin ne ald›¤› ve ne kadar ödemeye raz› oldu¤udur.” De¤erli okurlar, sektörel görüfl, elefltiri ve her türlü paylafl›mlar›n›z› [email protected] adresime yazabilece¤inizi belirtir, 2009 y›l›n›n krize ra¤men iflinizi baflar›yla yürüttü¤ünüz, hatta krizi f›rsata çevirdi¤iniz bir dönem olmas›n› dilerim. Alt iflveren uygulamas›nda yap›lan son de¤ifliklikler Resul Kurt Sosyal Güvenlik Müflaviri E. SGK Baflmüfettifli I. Girifl 5763 say›l› ‹fl Kanunu ve Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun1 ile baz› kanunlarda önemli de¤ifliklikler yap›lm›flt›r. Bu ba¤lamda, 4857 say›l› Kanunda da önemli ve radikal de¤ifliklikler yap›lm›fl olup bu çal›flmada, özellikle 5763 say›l› Kanunla alt iflverenli¤e iliflkin getirilen düzenlemelerle, özürlü iflçi çal›flt›rma yükümlülü¤ü aç›klanmaya çal›fl›lm›flt›r. Alt iflveren; kendi iflyerinin tescili için as›l iflverenden ald›¤› yaz›l› alt iflverenlik sözleflmesi ve gerekli belgelerle birlikte, Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› bölge müdürlü¤üne bildirim yapmakla yükümlüdür. ‹flyerini muvazaal› olarak bildiren as›l iflveren ile alt iflveren veya vekillerine ayr› ayr› 10.000.- TL idari para cezas› verilece¤i hükme ba¤lanm›flt›r. II. 5763 say›l› kanunla 4857 say›l› ifl kanununda alt iflverenli¤e iliflkin de¤ifliklikler yap›lan de¤ifliklikler Özellikle son y›llarda, belirli sektörlerde ve hizmet alanlar›nda uzmanlaflma ve iflletmelerin maliyet azaltmaya dönük düflünceleri, beraberinde alt iflverenlik uygulamalar›n› ya da di¤er bir ifadeyle tafleronlaflt›rmay›2 getirmifltir. Teknolojinin geliflmesi ve sanayileflme sonucu iflverenler, kaliteli ve seri üretim yapabilmek için ilgi alanlar›n› belirli noktalarda yo¤unlaflt›rmakta ve bu alanlarda uzmanlaflmaya gitmektedirler3. Tafleronlaflman›n h›zla yayg›nlaflmas›n› etkileyen en önemli etkenleri, 30 ve 50 iflçi say›s›n›n afl›lmas› halinde getirilen ilave yükümlülükler ve iflletmelerdeki maliyetlerin düflürülmesi olarak sayabiliriz4. Bir iflverenden, iflyerinde yürüttü¤ü mal veya hizmet üretimine iliflkin yard›mc› ifllerinde veya as›l iflin bir bölümünde iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerektiren ifllerde ifl alan ve bu ifl için görevlendirdi¤i iflçilerini sadece bu iflyerinde ald›¤› iflte çal›flt›ran kifliye alt iflveren-tafleron denilmektedir. 4857 say›l› ‹fl Kanunu as›l iflveren-alt iflveren iliflkisini önemli ölçüde s›n›rland›rm›flt›r. As›l iflverenin iflçilerinin alt iflveren taraf›ndan ifle al›narak çal›flt›r›l- maya devam ettirilmesi suretiyle haklar› k›s›tlanamayacak veya daha önce o iflyerinde çal›flt›r›lan kimse ile alt iflveren iliflkisi kurulamayacakt›r. Aksi halde ve genel olarak as›l iflveren alt iflveren iliflkisinin muvazaal› iflleme dayand›¤› kabul edilerek alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçisi say›larak ifllem görürler. ‹flletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerektiren ifller d›fl›nda as›l ifl bölünerek alt iflverenlere verilemeyecektir. As›l iflveren alt iflveren iliflkisinin unsurlar› afla¤›daki gibi dört bafll›k alt›nda toplanabilir. 1- Alt iflverene iflveren as›l iflverenin iflveren niteli¤inde yani iflçi çal›flt›ran gerçek ya da tüzel kifli veya tüzel kiflili¤i bulunmayan kurum ve kurulufl olmas› gerekir. E¤er as›l iflveren iflçi çal›flt›rm›yorsa burada as›l iflveren alt iflveren iliflkisi kurulmaz. Bu durumda ifli yapan alt iflveren de¤il ayr› bir iflveren konumundad›r. 2- Alt iflverenin yapt›¤› iflin, as›l iflverenin iflyerinde yürüttü¤ü mal veya hizmet üretimine iliflkin yard›mc› ifllerde veya as›l iflin bir bölümünde iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerek- 1 5763 Say›l› ‹fl Kanunu ve Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun 26 May›s 2008 Tarihli ve 26887 Say›l› Resmî Gazete’de yay›nlanm›flt›r. 2 Baflka iflverenlerin ifllerinin bir bölümünden ya da iflyeri eklentilerinden ifl alan iflverenlere alt iflveren, tafleron veya arac› denilmektedir. 3 Çelik, Nuri, ‹fl Hukuku Dersleri, 10. Bas›, ‹stanbul, 1990, s.3 4 Kurt, Resul, ‹fl Hukuku Mevzuat›nda Usul ve Esaslar, ‹SMMMO Yay›n›, ‹stanbul 2006, s.5. tiren ifllerde yap›lmas› gerekmektedir. 3- Alt iflverenin iflçilerini sadece as›l iflverenin iflyerinde ald›¤› iflte çal›flt›rmas› gerekmektedir. 4- Alt iflverenin ald›¤› ifli, as›l iflverenin iflyerinde yapmas› gerekir. Belirtilen 4 unsurun birlikte var olmas› halinde as›l iflveren- alt iflveren iliflkisi söz konusu olacakt›r. Aksi halde as›l iflveren- alt iflveren iliflkisi ve kanunun 2. maddesinin 6 f›kras›nda belirtilen “...as›l iflveren, alt iflverenin iflçilerine karfl› o iflyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, ifl sözleflmesinden veya alt iflverenin taraf oldu¤u toplu ifl sözleflmesinden do¤an yükümlülüklerden alt iflveren ile birlikte sorumludur” hükmü geçerli olmayacakt›r 5. Bu iliflkide as›l iflveren, alt iflverenin iflçilerine karfl› o iflyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, ifl sözleflmesinden veya alt iflverenin taraf oldu¤u toplu ifl sözleflmesinden do¤an yükümlülüklerinden alt iflveren ile birlikte sorumludur. (4857/2-6.f›kra) Alt ‹flverenlik Yönetmeli¤i 27 Eylül 2008 tarih ve 27010 say›l› Resmî Gazete’de yay›nlanm›fl ve ayn› gün yürürlü¤e girmifltir. 4857 say›l› ‹fl Kanunu’nda iflyerinde iflin as›l iflverenin organizasyonu ve iflçileri ile yap›lmas› as›l, alt iflveren arac›l›¤›yla iflin görülmesi istisna olarak düzenlenmifltir. ‹fl Kanunu’na göre, as›l iflverene ait yard›mc› ifller herhangi bir s›n›rlamaya tabi olmaks›z›n alt iflverene verilebilecektir. Ancak as›l iflin bir bölümünün alt iflverene verilebilmesi için iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k içermesi gerekmektedir. 4857 say›l› ‹fl Kanunu as›l iflveren-alt iflveren iliflkisini önemli ölçüde s›n›rland›rm›flt›r. As›l iflverenin iflçilerinin alt iflveren taraf›ndan ifle al›narak çal›flt›r›lmaya devam ettirilmesi suretiyle haklar› k›s›tlanamayacak veya daha önce o iflyerinde çal›flt›r›lan kimse ile alt iflveren iliflkisi kurulamayacakt›r. Aksi halde ve genel olarak as›l iflveren alt iflveren iliflkisinin muvazaal› iflleme dayand›¤› kabul edilerek alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçisi say›larak ifllem görürler. ‹flletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik nedenlerle uzmanl›k gerektiren ifller d›fl›nda as›l ifl bölünerek alt iflverenlere verilemeyecektir. Alt iflverenlik sözleflmesinde yer almas› gereken h ususlar Alt iflverenlik sözleflmesinde; a) As›l iflveren ile alt iflverenin iflyeri unvan› ve adresi, b) As›l iflveren ile alt iflverenin tüzel kiflili¤i ya da tüzel kiflili¤i olmayan kurum ve kurulufl olmas› hâlinde iflveren vekillerinin ad› soyad› ve adresi, 5 c) ‹flyerinde yürütülen as›l iflin ne oldu¤u, ç) Alt iflverene verilen iflin ne oldu¤u, d) Alt iflverene as›l iflin bir bölümü veriliyor ise; verilen iflin iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik sebeplerle uzmanl›k gerektirme kofluluna iliflkin teknik aç›klama, e) Taraflarca öngörülmüfl ise iflin bafllama ve bitifl tarihleri, f) Alt iflverenin faaliyetlerini iflyerinin hangi bölümünde gerçeklefltirece¤i, g) Kanunun 2. maddesinde yer alan; as›l iflverenin, alt iflverenin iflçilerine karfl› o iflyeriyle ilgili olarak Kanundan, ifl sözleflmesinden veya alt iflverenin taraf oldu¤u toplu ifl sözleflmesinden do¤an yükümlülüklerinden, alt iflveren ile birlikte sorumlu olaca¤›, h) Alt iflverenlik sözleflmesinin yap›lmas›ndan önce as›l iflveren taraf›ndan çal›flt›r›lan iflçilerin alt iflveren taraf›ndan ifle al›nmas› hâlinde, bu iflçilerin haklar›n›n k›s›tlanamayaca¤›, ›) Alt iflverene verilen iflin taraflar aç›s›ndan yürütülme esaslar›, i) As›l iflveren veya vekili ile alt iflveren veya vekilinin imzas›, hususlar›na yer verilir. Bir iflyerinde, iflletmenin ve iflin gere¤i ile teknolojik sebeplerle uzmanl›k gerektiren bir iflin alt iflverene verilmesi hâlinde, alt iflverenin uzmanl›¤›n› belgelendirmesi amac›yla sözleflme kapsam›ndaki ifle uygun; ifl ekipman› listesi, ifl bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikalar› sözleflmeye eklenir. Alt iflveren yönetmeli¤inin yürürlü¤e girdi¤i 27 Eylül 2008 tarihinden önce kurulan ve devam eden as›l iflveren-alt iflveren iliflkisinde yukar›da belirtilen belgeler aranmaz. ‹flyerini bildirme bafll›kl› 3. maddesine göre; 4857 say›l› Kanunun kapsam›na giren nitelikte bir iflyerini kuran, her ne suretle olursa olsun devralan, çal›flma konusunu k›smen veya tamamen de¤ifltiren veya herhangi bir sebeple faaliyetine son veren ve iflyerini kapatan iflveren, iflyerinin unvan ve adresini, çal›flt›r›lan iflçi say›s›n›, çal›flma konusunu, iflin bafllama veya bitme gününü, kendi ad›n› ve soyad›n› yahut unvan›n›, adresini, varsa iflveren vekili veya vekillerinin ad›, soyad› ve adreslerini bir ay içinde bölge müdürlü¤üne bildirmek zorundad›r. ‹flyerini bildirme bafll›kl› 3. maddesine göre; 4857 say›l› Kanun kapsam›nda olan bir iflyerini kuran, devralan, çal›flma konusu tamamen veya k›smen de¤ifltiren iflveren, • ‹flyerinin unvan ve adresini, • Çal›flt›r›lan iflçi say›s›n›, • Çal›flma konusunu, • ‹flin bafllama veya bitme gününü, • Kendi ad›n› ve soyad›n› yahut unvan›n›, adresini ve varsa, • ‹flveren vekil veya vekillerinin ad›, soyad› ve adreslerini, Koçak, Mehmet, “‹fl Hukukunda Alt ‹flveren Unsurlar› ve Uygulamalar›”, Mali Çözüm Dergisi, Y›l 2006, say› 74, s. 179-184 Bir ay içinde Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› Bölge Müdürlü¤ü’ne bildirmek zorundad›r. Alt iflveren, kendi iflyeri için bildirim yapmakla yükümlüdür. Alt iflveren, iflyerinin tescili için flekli Bakanl›kça belirlenen iflyeri bildirgesi ile bölge müdürlü¤üne verir. ÇSGB Bölge müdürlü¤ünce, bildirimde bulunan alt iflverenin iflyeri tescil edilerek iflyeri için bir sicil numaras› verilir. ‹flyeri bildirgesinde beyan edilen bilgilerin ve eklenmesi gereken belgelerin eksik veya gerçe¤e ayk›r› olmas› hâlinde iflyerinin tescili yap›lmaz. Bir iflyerinde her ne suretle olursa olsun as›l iflverenalt iflveren iliflkisinin kurulmas› yeni bir iflyeri kurulmas› olarak de¤erlendirilir. ‹flyeri bildirgesi ile birlikte verilecek belgeler ‹flyeri bildirgesi ile birlikte; a) Tüzel kifliler için Ticaret Sicil Gazetesi sureti, b) ‹mza sirküleri, c) Alt iflverenlik sözleflmesi ve ekleri, ÇSGB bölge müdürlü¤üne verilir. 5763 say›l› Kanunla, maddenin 2. f›kras›nda de¤ifliklik yap›lm›fl olup, ifl alan alt iflveren; kendi iflyerinin tescili için as›l iflverenden ald›¤› yaz›l› alt iflverenlik sözleflmesi ve gerekli belgelerle birlikte, Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› bölge müdürlü¤üne bildirim yapmakla yükümlüdür. Bölge müdürlü¤ünce tescili yap›lan bu iflyerine ait belgeler gerekti¤inde ifl müfettifllerince incelenebilecektir. ‹nceleme sonucunda muvazaal› ifllemin tespiti halinde, bu tespite iliflkin gerekçeli müfettifl raporu iflverenlere tebli¤ edilecektir. Bu rapora karfl› tebli¤ tarihinden itibaren alt› iflgünü içinde iflverenlerce yetkili ifl mahkemesine itiraz edilebilecektir. ‹tiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Rapora alt› ifl günü içinde itiraz edilmemifl veya mahkeme muvazaal› ifllemin tespitini onam›fl ise tescil ifllemi iptal edilir ve alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçileri say›lacakt›r. fiirketlerin tescil kay›tlar› ise ticaret sicili memurluklar›n›n gönderdi¤i belgeler üzerinden yap›lacak ve bu belgeler ilgili ticaret sicili memurlu¤unca bir ay içinde Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› ilgili bölge müdürlüklerine gönderilecektir. 5763 say›l› Kanunun 8. maddesiyle, 4857 say›l› Kanunun 98 inci maddesinin birinci f›kras› de¤ifltirilmifl olup, iflyerini muvazaal› olarak bildiren as›l iflveren ile alt iflveren veya vekillerine ayr› ayr› 10.000.-TL idari para cezas› verilece¤i hükme ba¤lanm›flt›r. III. Sosyal sigorta mevzuat›nda alt iflverenlik Borçlar Yasas›n›n “istisna akdi”ni düzenleyen 355. maddesi uyar›nca müteahhit, ifl sahibine karfl› ücret karfl›l›¤›nda bir ifl (yap›t, eser) yapmay› taahhüt eder. Ayn› Yasan›n 356. maddesine göre de, iflin niteli¤i aç›s›ndan bir sak›nca yoksa müteahhit üstlendi¤i ifli bir baflkas›na devredebilir. ‹flin devredildi¤i bu kifli ya da kurulufl taflerondur. Alt iflveren (tafleron) tan›m›n›n temel özelli¤i, tafleronun as›l iflin bir bölümünü üstlenmesidir. As›l iflverenle arac› aras›ndaki iliflkinin hukuki temeli alt iflverenlik-tafleronluk sözleflmesidir. As›l iflverenle, as›l iflverenin yürütmekte oldu¤u iflin bölüm veya eklentilerinde ifl alan arac› aras›nda yap›lan alt iflverenlik-tafleronluk sözleflmesi belirli bir flekle tabi de¤ildir. Müteahhit ifl sahibine karfl› iflin tümünden sorumludur. Alt iflverenin (tafleron) as›l ifl sahibine karfl› bir sorumlulu¤u yoktur. ‹fl sahibinden iflin tamam›n› üstlenen müteahhidin, iflin baz› k›sm›n› bir baflkas›na devretmesi halinde alt iflveren kavram› anlam›n› bulmaktad›r. Alt iflveren (tafleron), büyük müteahhitten ifl alan küçük müteahhit olarak da tan›mlanabilir. Alt iflverenlerle (tafleron), as›l iflverenler aras›ndaki hukuki iliflki, al›nan iflin sonuçland›r›lmas›n› kapsayan bir sözleflme oldu¤undan istisna akdini teflkil etmektedir. ‹flveren, kendisinden ifl alan alt iflveren ile baflka bir iflverene ifl görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak sigortal›s›n› devretti¤i iflverenin bilgilerini tafl›yan örne¤i Kurumca haz›rlanan ek belgeyi, alt iflverenin ifle bafllad›¤›; geçici olarak sigortal›s›n› devretti¤i tarihten itibaren, sözleflmeyi ibraz etmeleri kofluluyla, en geç 15 gün içinde ilgili üniteye, bildirmek zorundad›r. Alt iflveren, sigortal› çal›flt›rmaya bafllamadan önce as›l iflverenle yapm›fl oldu¤u sözleflmenin Kuruma ibraz edilmesi kayd›yla mevzuattan do¤an yükümlülüklerini, Kurumca verilecek alt iflveren numaras› ile as›l iflverenin iflyeri dosyas› üzerinden yerine getirir. Alt iflveren ad›na iflyeri dosyas› aç›lmaz. Alt iflverenlerin ifllemlerinde kullan›lmak üzere her bir alt iflverene o iflyeri için bir "Alt ‹flveren Numaras›" verilir. IV. Sonuç 5763 say›l› Kanunla, 4857 say›l› ‹fl Kanunu’nun 3. maddesinin 2. f›kras›nda de¤ifliklik yap›lm›fl olup, ifl alan alt iflveren; kendi iflyerinin tescili için as›l iflverenden ald›¤› yaz›l› alt iflverenlik sözleflmesi ve gerekli belgelerle birlikte, Çal›flma ve Sosyal Güvenlik bakanl›¤› bölge müdürlü¤üne bildirim yapmakla yükümlüdür. Bölge müdürlü¤ünce tescili yap›lan bu iflyerine ait belgeler gerekti¤inde ifl müfettifllerince incelenebilecektir. ‹nceleme sonucunda muvazaal› ifllemin tespiti halinde, bu tespite iliflkin gerekçeli müfettifl raporu iflverenlere tebli¤ edilecektir. Bu rapora karfl› tebli¤ tarihinden itibaren alt› iflgünü içinde iflverenlerce yetkili ifl mahkemesine itiraz edilebilecektir. ‹tiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Rapora alt› ifl günü içinde itiraz edilmemifl veya mahkeme muvazaal› ifllemin tespitini onam›fl ise tescil ifllemi iptal edilir ve alt iflverenin iflçileri bafllang›çtan itibaren as›l iflverenin iflçileri say›lacakt›r. ‹flyerini muvazaal› olarak bildiren as›l iflveren ile alt iflveren veya vekillerine ayr› ayr› 10.000.-TL idari para cezas› verilecek. Hizmet Dergisi Anketi Hizmet Dergisi 2009 y›l›nda 62. say›s›na ulaflt›. Sizlerle daha iyi bir yay›n sunmak amac›yla bu say› bir anket haz›rlad›k. Görüfllerinizi düflüncelerinizi ve elefltirilerinizi paylaflman›z dergimizi el ele gelifltirmemizi sa¤layacakt›r. katk›lar›n›z için flimdiden teflekkür ederiz. Ad Soyad: Do¤um Tarihi: Mezun oldu¤unuz okul ve bölüm: Firmadaki pozisyon: Telefon: GSM: E-mail adresi: Daha iyi olabilir Vasat Kötü Derginin tasar›m›n› nas›l buluyorsunuz? ‹yi Daha iyi olabilir Vasat Hizmet Dergisi size düzenli olarak ulafl›yor mu? Kötü Hizmet Dergisi’ni düzenli olarak okuyor musunuz? Derginin dilini nas›l buluyorsunuz? Dergide yay›nlanan haberler sektörle ilgili sorular›n›z› cevaplamaya yetiyor mu? Evet Hay›r Bazen Olmas› gerekti¤i gibi Daha resmî olmal› Daha kolay okunur olmal› Daha güncel olmal› Derginin yay›n periyodu hakk›nda ne düflünüyor- Hizmet Dergisi’nin içeri¤indeki konular… Bilgilendirici buluyorum. Bilgilendirici de¤il. Bazen bilgilendirici buluyorum. Fikrim yok. sunuz? Dergide en çok ilginizi çeken konular… 1) Editörden 2) ‹çindekiler 3) Aktüel • Teshiad’dan Haberler • Türkiye’den Haberler • Dünya’dan Haberler 4) Temizlik (Dosya konusu) • Makine • Kimyasal • Ekipman 5) Güvenlik (Dosya konusu) • Ekipman • Hizmet 6) Catering 7) Sezon (‹laçlama/Havuz/Bahçe…) 8) Sektörel Görüfl (Recep Ali Aksoylu) 9) Mevzuat 10)Müflteri ‹liflkileri Yönetimi • Abdullah Bozgeyik 11) ‹fl yönetimi 12) Ticari Otomobiller 13) Teknoloji Rehberi 14) Satranç Hizmet sektörü ile ilgili haberleri baflka hangi kay- Dergide özellikle bulunmas› gerekti¤ine inand›¤›n›z baflka konu bafll›klar› var m›? Derginin bask› kalitesini nas›l buluyorsunuz? ‹yi Üç ayl›k olmas› iyi Daha s›k yay›nlanmal› Fikrim yok naklardan al›yorsunuz? ‹nternet Televizyon Gazete Di¤er Takip etti¤iniz di¤er yay›nlar hangileridir? Dergiyi sizin d›fl›n›zda kaç kifli okuyor? 1-3 3-5 5 kifliden fazla Baflka kimse okumuyor Derginin gönderilmesini istedi¤iniz baflka kifliler var m›? Kifli: E-posta: Tel: Adres: Hizmet Dergisi ile ilgili elefltiri ve önerileriniz nelerdir? Anketi (212) 252 90 42, faksla gönderebilir ya da www.teshiad.org.tr/ adresine girerek gönderebilirsiniz. “Outsourcing” sektöründe insan kaynaklar› yönetimi nas›l yap›lmal›? Temizlik, güvenlik, bordrolama gibi temel destek hizmetlerinin kurum d›fl› kaynaklarla temin edildi¤i “outsourcing” (tafleron/ alt iflveren) yani d›fl kaynak sektörü, son y›llarda h›zla gelifliyor. Bu alanda insan kaynaklar› yönetiminin nas›l yap›lmas› gerekti¤ini, endüstri ve örgüt konusunda uzman psikolog ve dan›flman Mine Görgün ile konufltuk. Söylefli: Mürsel Sezen D›fl kaynak sektörü, farkl› e¤itim seviyelerinden personelin yer ald›¤› bir sektör. Ancak bu sektörde de art›k uzmanlaflma- güvenlik , temizlik, bordrolama gibi alt uzmanlaflma alanlar› ön plana ç›k›yor. Düflük e¤itim seviyesine sahip kiflileri seçerken nelere dikkat etmek gerekiyor? Nas›l bir politika izlenmeli? ‹fle al›nacak adaylar› seçerken çok farkl› iflkollar›nda da olsalar, farkl› e¤itim ve sosyo ekonomik gruplardan da gelseler, seçim aflamas›nda çok olumlu sonuçlar veren ifl-davran›fl-kurum odakl› seçim yöntemlerini uygulan›r. Bu yöntemle aday›n e¤itim ve geçmifl deneyimlerinden ba¤›ms›z olarak, geçmifl davran›fllar›ndan yola ç›karak gelecekteki ifle uyumunu, kuruma uyumunu ve ifl ç›kt›lar›n› ortaya ç›karmaya çal›fl›yoruz. Bu amaçla davran›fl veya yetkinlik odakl› seçme-yerlefltirme süreci yürütüyoruz. Yaz›l› testler ve uzun, kapsaml› ölçeklerden kaç›n›yor, ifl ve davran›fl odakl› veriler oluflturmaya çal›fl›yoruz. Hizmet sektöründe çal›flt›r›lan temizlik personeli v.s. görevlere sahip kifliler için mevzuat düzenlemeleri sizce yeterli mi? E¤er de¤ilse mevzuatlarda ne tarz de¤ifliklikler yap›lmas› laz›m? Mevzuta eklenen son düzenlemelerle birlikte, ana iflin ne oldu¤unun tan›mlanmas›na yönelik bir maddede flu anda sektörel bir tart›flma yaratt›. Henüz çok yeni olan bu geliflme ana-iflverenle tafleron aras›nda ifl sürecinin iyi tan›mlanmas› zorunlulu¤u ortaya ç›kard›, çünkü bu alandaki belirsizlikler her iki tarafa da büyük yükümlülükler getiriyor. Firmalar henüz bu alandaki geliflmeleri izliyor sadece. Uzman psikolog ve dan›flman Mine Görgün Bu sektörlere eleman aran›rken daha çok hangi mecralar› kullan›yorsunuz? Dan›flmanl›k ve e¤itim hizmeti verdi¤imiz d›fl kaynak firmalar›na, internet üzerinde eleman ilan› veren ve aday baflvurular›n› toplayan web sitelerine üye olmalar›n› tavsiye ediyoruz. Bu sistemde hem çok say›da adaya ulaflma olana¤› var, hem de sunduklar› yan hizmetlerle süreci k›salt›p maliyet avantaj› sa¤layabiliyorlar. D›fl kaynak (outsource) hizmetlerini yürüten firmalara personel al›m› yaparken faydaland›¤›m›z di¤er bir yöntem de, referans. Mevcut çal›flanlar›n firmaya önerdi¤i adaylarla görüflme yapmaya öncelik veriyoruz. Bu yolla ifle al›ma baflvuran adaylar, iflle ilgili genifl ve gerçekçi bir bilgi edinerek baflvurmufl olduklar›ndan, ifle al›m süreci hem h›zlan›yor, hem de ifle al›m maliyeti minimumda kal›yor. Bu yöntemin çal›flanlar aras›nda iyi duyuruldu¤u ve iflletildi¤i firmalarda, sürekli ve genifl bir veri taban› olufluyor ve ifle al›mlarda ‹nsan Kaynaklar› bölümlerinin ifli kolaylafl›yor. Daha genifl ve çeflitli bir kit- MEB, diplomal› ev sorumlusu yetifltiriyor Milli E¤itim Bakanl›¤›, k›z meslek liselerinde yeni aç›lan "Ev ve Aile Hizmetleri" bölümüne bu y›l ö¤renci al›nmas›na karar verdi. Bakanl›¤›n yetifltirece¤i diplomal› ev sorumlular›, Türkiye genelinde K›z Teknik Ö¤retim Genel Müdürlü¤ü'ne ba¤l› okullarda ö¤renci talebi ve ö¤retmen durumuna göre 32 pilot kurumda yetifltirilecek. Ev sorumlusu ve ev yöneticisi olmak isteyenlerin, ev ve aile ile ilgili konulara ilgi duyan, temiz, titiz, sorumluluk sahibi, zaman ve enerjiyi de¤erlendirebilen, leye ulaflmak için ise y›l›n belirli dönemlerinde bas›n yoluyla ilan verme yöntemini kullan›yoruz. Bu da hala en s›k tercih edilen uygulamalar aras›nda. Bu flekilde de herhangi bir ifl hacmi genifllemesini karfl›lamak için zengin aday baflvurular› toplanabiliyor. Bu tarz personelin e¤itiminde nelere dikkat edilmeli? Hangi konularda e¤itim almalar› gerekir? Bu sektörde çal›flan personele verilen e¤itim konular›n›n bafll›calar›; iletiflim, hizmet kavram›na yönelik bilgi ve beceriler, kiflileraras› iliflki becerileri ve ekip çal›flmas›... Bunlar›n yan› s›ra e¤er iflin yap›s› gere¤i özel bir yetkinlik gerekiyorsa, telefonla görüflme becerileri ya da özel bir güvenlik sistemi gibi, bu konularda uzmanl›k e¤itimleri de ald›r›labiliyor. Tabii bu tür personel, farkl› ana iflverenlerle çal›flacaklar› için, görev yapacaklar› iflkoluna ait özel bir bilgilendirme ve sektör bilgilerinin aktar›lmas› da uyumlar› aç›s›ndan çok fayda sa¤l›yor. Daha ileri seviyelerde bu ekiplerin bafl›nda yönetici olarak çal›flacak kiflilere ise temel yönetim becerileri, prob- problemleri kendi bafl›na çözebilen, bir ifli planlama ve uygulama yetene¤ine sahip, güvenilir, ifl güvenli¤ine dikkat eden, sa¤l›k problemi olmayan bireyler olmas› gerekti¤i aç›kland›. Program› bitirenler, tatil köyü, otel gibi kurulufllarda, üst düzey devlet yöneticilerinin konutlar›nda, büyük çiftlik ve sitelerde, rehabilitasyon merkezlerinde vs. ifl bulabilecekler... www.hurriyet.com.tr, 19 Ekim 2008 lem çözme ve çat›flma çözme gibi e¤itimler öneriyoruz. Hastal›k, izin, ifl kazas› vs. gibi durumlarda nas›l bir yaklafl›m gösterilmeli? D›fl kaynak/bordrolama sa¤layan firmalar›n ortaya ç›k›fl ve yayg›nlaflma nedenlerinden biri de, bu etkenlerden dolay› ortaya ç›kan ifl süreklili¤indeki kesintilere çözüm getirmesi. Alt iflveren kullan›m› ile iflgücü planlamas› sürekli k›l›n›rken, tafleron firmalar iflçi güvenli¤i ile ilgili koflullar› sözleflme aflamas›nda inceledikleri ve yapt›r›m olarak öne sürdükleri için, bu sektör iflçi güvenli¤i lehine de olumlu geliflmelere yol açt›. Hastal›k, izin, ifl kazas› gibi durumlarda; kurumlar hizmet kiralad›klar› için, ifl kesintisinden d›fl kaynak firmas› sorumlu oluyor. ‹fl gücü eksilmesi durumlar›nda aralar›nda yapt›klar› anlaflman›n niteli¤ine göre ek ifl gücü sa¤lama yoluna gidilebildi¤i gibi, e¤er ana iflveren yeni bir personel istemi yorsa, o süre boyunca görev bofl da b›rak›labiliyor. Bu genellikle yap›lan ifl sözleflmesinin koflullar› içinde yer al›yor. Ama bu sektörün ortaya ç›k›fl ve tercih nedenlerinden en önemlisi zaten iflverenlerin bu tür Mine Görgün, Uzm. Psikolog (Endüstri/Örgüt) Dan›flman Bo¤aziçi Üniversitesi’nde psikoloji, Marmara Üniversitesi’nde Örgütsel Davran›fl Yüksek Lisans e¤itimini tamamlad›. University California, Los Angeles (UCLA)’de ‹nsan Kaynaklar› Yönetimi alan›nda e¤itim ald› ve araflt›rmalar yapt›. Türkiye’de bankac›l›k, telekomünikasyon, sat›fl ve perakende sektörlerinde kurumsal de¤iflim ve geliflim projelerinde yer ald› ve sektörün önde gelen firmalar›nda ‹nsan Kaynaklar› Yöneticili¤i görevlerinde bulundu. 2001 y›l›ndan bu yana finans dan›flmanl›¤› konusunda faaliyet gösteren ERK Dan›flmanl›k’›n ‹nsan Kaynaklar› ve E¤itim Dan›flmanl›¤› bölümünün kurulufl ve yönetiminden sorumludur. Halen Yönetim ve ‹nsan Kaynaklar› alan›nda dan›flmanl›k hizmeti veriyor, kurumlar›n geliflimlerine yönelik e¤itim ve grup çal›flmalar› düzenliyor. ASTD (American Society for Training and Development) taraf›ndan sertifikaland›r›lm›fl “E¤itimci” kimli¤i ile kurumlara özgü e¤itimler de tasarl›yor. risklerden do¤acak iflgücü kayb›na karfl› önlem almak istemeleri ve operasyonel maliyetleri düflürmek istemeleri. Yeni sosyal güvenlik yasas› ile birlikte temizlik, güvenlik ve catering gibi hizmetlerin flirket bünyesinde çözülmesi mi firmalar için avantajl›, yoksa bu iflin uzman› olan firmalara verilmesi mi daha avantajl›? Teknik olarak, ana faaliyet alan›na odaklanmak ve destek hizmetleri d›fl kaynaklara yönlendirmek isteyen firmalar için tafleron firmalar cankurtaran niteli¤inde. Hem destek faaliyetlerin yönetiminden do¤an maliyetleri azaltmalar› mümkün, hem de bu tür personeli ana faaliyet alan›ndaki personelin yönetiminden ay›rarak yönetimi de kolaylaflt›rmaktalar. Ancak iflin avantaj ve dezavantajlar›n› daha sa¤l›kl› resimleyebilmek için, Sosyal Güvenlik yasas›n›n yan› s›ra, vergi kanunu ve ticaret kanunu uygulamalar› aç›s›ndan da ele almakta fayda vard›r. Bo¤aziçi Üniversitesi Psikoloji ve Marmara Üniversitesi Örgütsel Davran›fl bölümünü bitirmiflsiniz. Bu bölümde ald›¤›n›z e¤itimden bahseder misiniz? Psikoloji e¤itiminin verdi¤i temel insan ve insan iliflkileri bilgilerini, örgütsel davran›fl bilim dal›n› verdi¤i örgütlerin nas›l iflleyip nas›l ürettiklerine dair bilgilerle birlefltirince, ortaya ifl yaflam›n›n, ifl gören ve iflverenin birlikte sa¤l›kl› ve verimli iflleyebilmeleri için gereken çözümleri ve önerileri gelifltirebilir, sunabilir ve uygulayabilir bir yetkinli¤e geliyorsunuz. Bu ‘hangi profilde personel alal›m’dan, hangi e¤i- timlerin verilmesi gerekti¤ine, sa¤l›kl› bir büyüme için yap›lmas› gerekenlerden, kriz dönemlerinde kurumlara yard›m etmeye kadar genifl bir alanda sorunlar› tan›mlamaya ve çözüm üretmeye olanak veriyor. Krizde ‹nsan Kaynaklar› Nas›l Yönetilir? Son ekonomik krizde milyonu aflk›n çal›flan iflini kaybetti. Bu durum iflin kaybedenleri zor durumda b›rakt›¤› gibi, flirketleri de en önemli varl›klar› olan insan kayna¤› yönetimi aç›s›ndan zorluyor. Böylesi güç ekonomik flartlarda verilen ilk tepki flirketin küçültülmesi ve çal›flan say›s›n›n azalt›lmas› olunca flirket sadece yetiflmifl insan kayna¤›ndan mahrum kalm›fl olmuyor, ayn› zamanda çal›flmaya devam edenlerin morali aç›s›ndan da zaafiyete u¤rayabiliyor. Yelken yar›fllar›n›n gece ve rüzgar›n az oldu¤u zamanlardaki performans ile kazan›ld›¤› söylenir. Gerçekten de en iyi haz›rl›k bu dönemde yap›l›r ve flans haz›rl›kl› olanlara güler. Kriz dönemlerini de bu anlay›fl ile yöneten flirketler, kriz sonras›nda avantaj elde edebiliyorlar. fiirketlerin de¤erlerini belirleyen unsur fiziksel varl›klar›ndan çok bilgi birikimleri ve marka de¤erleri oluyor. Dolay›s›yla, bu de¤eri tafl›yan insanlar kurum için en de¤erli varl›k oluyor. Krizi insan kaynaklar›n› gelifltirmek için bir f›rsat olarak gören flirketler kazan›yor. Bu konuda baflar›l› olan flirketler öncelikle iletiflime önem veriyorlar. fiirketin karfl›laflt›¤› kriz durumu tüm çal›flanlarla paylafl›l›yor. Kizin getirdi¤i aciliyet durumu performans dürtüsünü art›r›c› bir etki yap›yor. T›pk› bir aslanla karfl›lafl›ld›¤›nda koflma h›z›n›n artmas› gibi. Ancak, bu performans art›fl› yeterli olmayabilir. Koflma h›z›n›n artmas› aslandan kaçmaya yetmeyebilir. Kriz durumunda küçülme gere¤i ile karfl› karfl›ya kal›nd›¤›nda, küçülmenin çal›flanlara dengeli bir flekilde yans›t›lmas› için ücretin de¤iflken olan k›sm›n›n art›r›lmas› ve sabit k›sm›n›n azalt›lmas› gittikçe yayg›nlaflan bir uygulama. Bu uygulama ayn› zamanda flirkette bir performans kültürünün yerleflmemesi aç›s›ndan da önem tafl›yor. Ancak dikkat edilmesi gereken bir husus da flirkette iflsiz insanlar›n kalmamas›. Dolay›s›yla, flirkette kalanlar›n zamanlar›n›n etkin olarak kullan›lmas› önem tafl›yor. fiirketten ayr›lacak olanlara yap›lan uygulamalar kalanlar›n morali ve güveni aç›s›nda önem tafl›yor. En öncelikli konu, kimlerin ayr›laca¤›na iliflkin karar›n objektif kriterlere göre verilmesi ve tüm çal›flanlar›n bu konuda güveninin kazan›lmas› oluyor. Kriz dönemleri firma çal›flanlar›n›n gerçek katma de¤er yaratan aktivitelere odaklanmalar› aç›s›ndan da önemli. Kriz çeflitli hizmetlerin kurum d›fl›ndaki uzman kurulufllarda sat›n al›nmas› olgusunu da gelifltiriyor. Bu ise uzmanlaflmay› ve verimlili¤i art›r›c› bir etki yap›yor. Krizi bir de¤iflim, geliflmeye haz›rl›k ve odaklanma olarak uygulayan flirketler kazan›yorlar. Kaynak: Yönetim Dan›flman› Dr. Y›lmaz Argüden’in yaz›s›ndan derlenmifltir. "Temizlik ifli henüz bir sektör bile de¤ilken i.k. politikalar›ndan bahsetmek zor." Yasal düzenlemenin etkisi ile güvenlik sektörü belli bir düzeye geldi ama temizlik, ülkemizde halen tam olarak meslek haline gelemedi. Genel bak›fl aç›s›; herkesin yapabilece¤i, özellikle “e¤itim ve kültür seviyesi genelin alt›nda olan iflsizlerin yapmas› gereken bir ifl”. Halbuki di¤er yönlerini hep örnek ald›¤›m›z Avrupal› bu ifli bir meslek olarak görüyor. Nuri Çam / Operasyon ve Sistem Gelifltirme Müdürü (Endüstri/Örgüt) Dan›flman Nuri Çam üniversitede okumak için gitti¤i Almanya’da RCO (Renate Cordela), IRW (Indüstrie Reinigung Wartung), ISS ve Perfect Reinigung firmalar›nda farkl› pozisyonlarda çal›flt›. 1991 y›l›nda Proje Müdürü olarak transfer oldu¤u Theissen Co.’da (2006’da ZABEL GROUP FM taraf›ndan sat›n al›nd›) otomotiv (Daimler Chrysler), hastane, AVM ve zincir ma¤aza projelerinde yönetici olarak görev yapt›. Nuri Çam, sonras›nda EN-HAS bünyesine tayin edildi. A e¤itimi alm›fl en az bir kifli bulundurmayan flir- lmanya’da temizlik sektöründe iki y›l meslek ketlere ruhsat verilmiyor. Türkiye’de küçük bir haflere kontrol, ilaçlama firmas› açmaya kalksan›z diplomal› mesul müdür gerekiyor ama büyük cirolar›n döndü¤ü temizlik sektöründe böylesine bir ruhsat veya uygulama yok. Yine Almanya’da hiçbir üniversite ö¤rencisi yoktur ki, temizlik sektöründe çal›flmam›fl olsun. Halen Almanya kadrolar›m›zda doktora, yüksek lisans yapan çok say›da Türk ö¤renci vard›r ama ayn› kifliler Türkiye’deki ö¤rencilik dönemlerinde sektörümüzde görev almay› asla düflünmemifltir. Çünkü bizde part-time çal›flmadan anlafl›lan sadece akflamlar› mesai bitiminde 3-5 kad›nla görülen ofis temizlikleridir. Türkiye’de temizlik sektörü neredeyse ofis, AVM, hastane, fabrika genel alanlar› ve cam temizli¤i ile s›n›rl› iken Almanya’da tüm endüstrinin, tesislerin yükünü s›rtlam›flt›r. Milyonluk robotlar›n, makinelerin bak›m ve temizlikleri bize emanet edilmifltir. Mevcut anlay›flla Türkiye’de bu de¤erli makineleri bilinen temizlik elemanlar›yla elbette temizleyemezsiniz. Çünkü, iflveren kifli say›s›na göre maliyeti de¤erlendirdi¤i sürece kaliteli istihdam› sa¤layabilmek mümkün gözükmüyor. Ama yak›n gelecekte en az›ndan endüstriyel temizlik alan›, asgari ücretlilerin çal›flabilece¤i bir ifl olarak görülmekten uzaklaflacak ve bizim gibi az say›da firma bu hizmetleri de üstlenebilecektir. Temizlik ifli ihalesine girecek firmalara gönderilen flartnamelerde; “flu ifli flu kadar adamla, flu makinelerle, flu malzeme ve ekipmanla kaç paraya yapars›n›z” gibi yarat›c›l›¤› ve kalite sa¤- lamay› k›s›tlay›c› anlay›fl devam etti¤i sürece flirketler eleman yetifltirmek veya e¤itime, insan kaynaklar›na yönelik gerçekçi yat›r›mlarda bulunamaz. Belli say›da eleman›n tahsis edilip iflin görülmesi yerine ifl bazl› çal›flmalarda flirketler ayn› ifli daha makul zaman dilimi içinde yapacaklar›ndan, daha vas›fl› elemanlarla çal›flmak zorundad›r. Çal›flanlar›ndan ifl referans› ve sertifikas› isteyecek, hatta onlara yat›r›m yapacakt›r. Bu durum kaliteyi yükseltece¤i gibi, sektör çal›flanlar›n›n da daha makul ve tatmin edici ücretlerle çal›flmas›n› sa¤layacakt›r. Çal›flan iflini, iflveren de çal›flan›n› kaybetmek istemeyecektir. EnHas Zabel’deki foto¤rafa gelince. Türkiye ortalamas›ndan uza¤›z. Sektörde her y›l 7-10 kifli emekli ç›karabilen tek flirket oluflumuz sadece sektörün en eski firmas› oluflumuzdan çok ‹.K. politikam›zla ilgilidir. fiirketimizin en önemli özelli¤i üstlendi¤i projelerdeki istikrar›d›r. Bir projede 28 y›l› kesintisiz tamamlayabilmek baflka türlü mümkün de¤ildir. ‹flverenimizden alamasak da, nerdeyse tüm projelerimizde asgari ücretin üzerinde maafl öderiz, gerekli e¤itimleri ald›r›r ve personelimize bizim için ne kadar de¤erli oldu¤unu hissettiririz. Çünkü, bizim merkez kadrolar›m›z›n çok vas›fl›, donan›ml› olmas› ancak projede bizi temsil eden ifl görenlerimizin baflar›l› olmas› halinde bir anlam ifade eder. Bir projeyi bir baflka yükleniciden devr ald›¤›m›zda büyük oranda ayn› personelle ifle devam ederiz. Ancak daha birinci ay› dolmadan ayn› personelin eskisinden çok daha iyi bir performans sergilemesini sa¤lar›z. Çünkü temel ifllevimiz insan kayna¤›d›r ve insan makinelerden farkl› olarak duygu yüklüdür. Performans› de¤iflkendir. Bunu sa¤layabilmek için de proje yöneticilerimizi sektörel donan›mlar› yan›nda iflletmecilik becerileri de olanlar aras›ndan titizlikle seçeriz. Web üzerinden ve tavsiye yoluyla müracaatlar›n› de¤erlendirdi¤imiz adaylara uygulad›¤›m›z özel kiflilik testleri yoktur. fiablon bir proje yöneticisi tan›m›m›z da yok. Çünkü nerdeyse her projemizde üstlendi¤imiz sorumluluklar ve iflverenlerimizin beklentileri birbirinden farkl›d›r. Bunun için projeye bafllamadan, havuzumuzdaki seçilmifl adaylar aras›ndan o projeye yak›n ikamet edenler aras›ndan en optimal›n› tercih eder, proje bafllayana kadar benzer projelerde ifle haz›rlar›z. Tabi bunda önemli bir avantaj›m›z da En-Has’›n sektördeki deneyim ve sayg›n kimli¤i ile vas›fl› adaylar›n flirketimizi tercih etmeleri ve çok spesifik konularda Almanya merkezden her zaman e¤itim deste¤i alabiliyor olmam›zd›r. Paylaflmak istedi¤im son nokta da; ara ve üst kademelerde istihdam etti¤imiz tüm personelin müflteri memnuniyeti kavram›n›n önemini bilen ve buna uygun mesai verebilecek kifliler olmas›d›r. Hem personel Hem yük tafl›yanlara Geçen say›m›zda küçük ticari araçlar›n 3 yeni modeline yer vermifltik. Bu say›m›zda da daha büyüklerinden 5 tanesini genel hatlar›yla size hat›rlat›yoruz. Ayr›nt›l› bilgileri araçlar›n web sitelerinden ve bayilerinden alabilirsiniz. Hem personel hem de yük tafl›yabilece¤iniz bu 5 modelin araçlar›n› yenilemek isteyen firmalar›m›za bir fikir verebilece¤ini düflünüyoruz. Ford Transit Ford Transit’te bulunan, A4 dosyalar için rayl› torpido gözü, bardakl›k olarak da kullan›labilen ön konsola entegre hareketli tabla, sürücü ve yolcu taraf›nda kapakl› bölmeler, her iki yanda 2 lt'lik flifle bölmeleri, ikisi hareketli tablada, ikisi yanlarda 4 adet bardakl›k, sürücü taraf›nda ilave 12 V elektrik soketi ve park bileti koyma yuvas›, bir ticari araçtan istenen ek fonksiyonlar› tam anlam›yla yerine getiriyor. Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi ve elektronik fren gücü da¤›t›m› (ABS ve EBD), sürücü hava yast›¤›, ön/arka disk frenler, immobilizer, uzaktan kumadal› merkezi kilit, kontaktayken flarj olabilen, su geçirmez kontak anahtar› mevcut.Ayr›ca kontak anahtar› ile kilitlenen motor kapa¤› Ford Transit’te standart. Yeni Ford Transit 300 S Kombi ve Kombi Van modellerinde 6,05 m3 olan yükleme hacmi 300 SF önden çeker modellerde, 6,55 m3'e 330 S modellerinde 7,48 m3'e ulafl›yor. Transit Kombi ve Kombi Van modellerinde yük bölümü taban kaplamas› ve yük ba¤lama kancalar› standart olarak sunuluyor. Hyundai H-1 H-1 de bulunan, ESP (Elektronik Denge Kontrol Program›), tehlike an›nda arac› dengeli bir hale getirebilmek için tekerleklere aktar›lan torku ayarlar ve fren sistemine hükmederek her bir tekerle¤in ayr› fliddetlerde fren yapmas›n› sa¤lar. H-1, etkileyici dizayn›n›n yan› s›ra en uygun denge ve a¤›rl›k da¤›l›m› için arkadan itiflli motor, süspansiyon sistemi, ESP ve ROP (Devrilme Önleyici Sistem) destekli fren destek sistemi, EBD destekli ABS fren sistemi ve sürücü hava yast›¤› gibi geliflmifl güvenlik özellikleriyle dikkat çekiyor. 75 litre yak›t alan H-1, 180 kilometre azami h›za ulaflabilmektedir. Yükleriniz için de 2 ayr› tipinde 1156 ve 1181 kilograml›k kapasitesi bulunmaktad›r. Fiat Scudo Kargo Scudo Cargo, 5 veya 6m3 yük hacmi, 1000 veya 1200 kg a¤›rl›k kapasitesi ve 3 koltuklu sürücü kabini ile ticari araç piyasas›nda önemli bir pazara sahiptir.Tafl›nan eflyay› sabitlemek için 8 adet çengel ile donat›lan Scudo Kargo, 90 HP Multijet ve 120 HP multijet dizel motoru ile performans ile birlikte ekonomiyi de kullan›c›s›na sunmaktad›r. 90 ve 180 derece aç›lan kap›lar› sayesinde Scudo Cargo’ya rahatça yükleme-boflaltma yapabilirsiniz. Çift kanatl› arka kap›s› ve sürgülü yan kap›s›, zeminden tavana kadar yükselen en uzun yüklerde bile iflinizi çok kolaylaflt›racakt›r. Volkswagen Transporter Volkswagen Transporter'›n mükemmel aerodinamik yap›s› rüzgar direnç de¤erini minimum seviyeye indiriyor. Üstelik bu aerodinamik tasar›m üstün yol tutuflu da beraberinde getiriyor. Avrupa'n›n en büyük presinde (progresif pres) tek parça olarak üretilen gövde panelleri lazer kaynak teknolojisiyle bir araya getirilen Volkswagen Transporter, aerodinamik yap›s› ile hm üstün yol tutuflu hem de rüzgar direnç de¤erini minimuma indirmektedir. ESP, ABS, ASR, EBC, EDL, BAS, ARP, EBD, FBS, Prefill, Hill holder gibi çok özel güvenlik donan›mlar› Volkswagen Transporter'da standart olarak sunulmaktad›r. Volkswagen Transporter'da bulunan Pompa Enjeksiyon Sistemi, sundu¤u yüksek performans›n yan›nda düflük yak›t tüketimi sa¤lar. Dört tekerlekte ba¤›ms›z süspansiyon sistemi ve önden çekifl özellikleri ile üstün yol tutuflu sa¤l›yor. Renault Traffic Multix Traffic’in kabin tasar›m› uzun saatleri arac› ile geçiren profesyonel kullan›c›lar için düflünülmüfl. Böylece tasar›m, aerodinamizm ve ekonomi ile bulufluyor. Traffic’e inifl ve binifller de son derece pratik. Genifl sürgülü kap›s› ve alçak efli¤i sayesinde yük ve yolcu transferleri son derece rahatt›r. Yük bölümü, özenli çal›flmalar sonucunda genifl ve kay›p alan yaratmayan dengeli bir yap› ortaya koyuyor. Arkada yana aç›l›r çift kap›, 180°’ye kadar farkl› aç›lara olanak tan›yor. Böylece her konumda yük- leme yapmak ya da indirmek için uygun pozisyon sa¤lan›yor.90 litrelik depo hacmine sahip bu araç, sürücü hariç 1850 kg. olup, istiap haddi 1040 kg d›r. Traffic Multix 155 km lik maksimum h›za sahiptir. 21. yüzy›l›n en büyük devrimi ‘Nano-Teknoloji’ 21. yüzy›l›n teknolojik devrimi olarak nitelendirilen “nano-teknoloji” tüm dünyada oldu¤u gibi ülkemizde de h›zla yayg›nlafl›yor. Giderek hayat›m›z›n her alan›nda kendini göstermeye bafllayan nano-teknolojiden en çok fayda sa¤layan sektörlerden biri de elbette temizlik sektörü. Tekstil ürünlerinden ahflap zeminlere kadar çok genifl bir yelpazede kullan›labilen nanoteknolojik ürünler kendi kendilerini temizleme özellikleriyle adeta bir mucize yarat›yor! "Nano" Yunanca ve Latince’den al›nm›fl bir sözcüktür ve anlam› cüce demektir. Ayr›ca k›saltma olarak milyarda bir anlam›nda da kullan›l›r. Buna göre nano metrik sistemin içinde bir metrenin milyarda biri veya bir milimetrenin milyonda biridir. Nano teknoloji içinde bulundu¤umuz yüzy›l›n en önemli sanayi devrimi olarak nitelendiriliyor. Kirlenmeyen ve kendi kendini temizleyen yüzeyler, bakterisiz ortamlar, birçok hastal›¤›n tedavisi, çizilmeyen arabalar. Asl›nda birço¤u bugün hayat›m›za girdi bile! Asl›nda do¤ada zaten var olan mevcut birçok tek- noloji hayata geçirilmifl. Örne¤in Amazon ve Afrika’da balta girmemifl ormanlarda yetiflen ve oradaki insanlar taraf›ndan kutsal kabul edilip tap›n›lan bir bitki olan Lotus çiçe¤i hayat› boyunca hiçbir flekilde üzerinde su, ya¤mur, çamur ve kir bar›nd›rm›yor. Lotus çiçe¤inden esinlenerek hayata geçirilmifl nano teknolojik koruma sistemleriyle elde edilen bu sonuca da lotus etkisi deniliyor. Lotus etkisi kendi kendini temizleyen cam yüzeylerde, tekstilde, ahflap ve tafllarda, beton zemin ve plastiklerde k›sacas› günlük hayatta s›k kulland›¤›m›z bir çok malzemede kullan›l›yor. Dünya ülkelerinin 2008 için bu teknolojiye ay›rd›klar› pay tam 8,6 milyar dolar. 2015 y›l› için belirtilen rakam ise 1 trilyon dolar. Hizmet iflletmelerinde tasarruf Oteller, restoranlar, al›flverifl merkezleri, hastaneler vb. kapal› yaflam alanlar›nda ise geç kirlenen, temizlik maddeleri kullan›lmas›na gerek kalmadan kolayl›kla temizlenen mutfak, tuvalet ve di¤er alanlar›n bu teknolojiyle kaplanmas› kendileri aç›s›ndan paradan ve zamandan tasarruf sa¤larken müflterileri aç›s›ndan da tercih ediliyor. Zemin için yap›lan kaplamalar ise özellikle e¤lence salonlar› ve gastronomi iflletmelerindeki k›rm›z› flarap ve benzeri ç›kar›lmas› zor lekeler için iyi bir çö- züm. Bunlar›n d›fl›nda, araba tamirhanelerinde, araba y›kama tesislerinde ve benzeri yerlerdeki zeminin kir, ya¤ ve di¤er maddelerle kirlenmesine karfl› yap›lan zemin kaplamas› bu tip kirliliklere karfl› uzun süreli bir korunma sa¤layarak, bunlar›n zemine nüfuz etmelerini önlüyor. Temizlik yaln›zca su ile yap›labildi¤i gibi zemin kaplamas› emici olmayan yüzeylerde 5 y›l emici olanlarda da 15 y›l gibi uzun süreli koruma sa¤l›yor. Kullan›m› ise püskürtülerek yap›ld›¤›ndan hayli kolay. Ahflab›n ömrü uzuyor Nano teknolojik kaplama bir çok yüzeyde oldu¤u gibi ahflap yüzeylerde de etkili oluyor. Suyun ahflab›n içine geçmesini önlüyor, kirleri itiyor ve UV ›fl›nlar›na karfl› dayan›kl›l›k sa¤l›yor. Özellikle ifllenmemifl ahflap yüzeylerde etkili olan kaplama, ahflap evler, ahflap masalar, ahflap garaj kap›lar›, verandalar veya bahçe çitleri gibi uzun süre kire, neme ve küflerin olumsuz etkilerine maruz kalan yerlere karfl› koruma sa¤l›yor. Çevrenin etkilerine karfl› uzun süreli koruma sa¤layan bu kaplama sayesinde yap›n›n veya ahflap eflyan›n ömrü de uzam›fl oluyor. Dolay›s›yla sonradan ç›kabilecek masraflar daha ilk bafltan önlenmifl oluyor. Ahflap ve tafl kaplamalar› özellikle restorasyon gerektiren tarihi yap›lar›n ömrünün uzamas› için et- kili bir yöntem. Türkiye 21. yüzy›l›n teknoloji devrimi olarak nitelendirilen nanoteknoloji konusunda çal›flmalara bafllad›. Devlet planlama teflkilat›, Türkiye’deki bütün üniversitelerin ve flirketlerin ortak projelerle kullanabilece¤i bir nanoteknoloji merkezini hayata geçirdi. Bilkent Üniversitesi’nde kurulan ulusal nanoteknoloji araflt›rma merkezi, 2007 y›l› içerisinde hizmet vermeye bafllad›. Türkiye’de nanoteknoloji konusunda araflt›rma yapan di¤er merkezlerden baz›lar› flu flekilde s›ralan›yor: Anadolu Üniversitesi ‹leri Teknolojiler Araflt›rma Birimi, Orta Do¤u Teknik Üniversitesi Nanoteknoloji ve Nanobiyoteknoloji Araflt›rma Merkezi, Gebze ‹leri Teknoloji Enstitüsü Nanoteknoloji Merkezi. Bekbars nano-camlar› temizlemek için yaln›zca su yeter! Dünyadaki di¤er flirketler gibi Türk flirketler de bu teknolojiden yararlanarak gelifltirdikleri ürünleri pazara sunuyor. Merkezi Samsun’da olan ve nano teknolojik yüzey koruma ifli yapan Bekbars Türkiye’deki en yetkili firmalardan biri olarak göze çarp›yor. Bekbars yetkilileri nano kaplama için: “Nano teknolojik yüzey koruma sistemi nano teknolojisi esas al›narak üretilmifl bir kaplama malzemesidir. ‹çeri¤inde elmas, gümüfl, cam ve seramik bulunan bu kaplaman›n amac› kaplanan yüzeylerin kir ile te- Elvin Tekstil’den kendini temizleyen perde Nano-teknolojik ürünlerde ülkemizde öne ç›kan bir baflka firma ise flimdilerde ad›ndan s›kça söz ettiren Elvin Tekstil. Dünyan›n en prestijli tasar›m ödüllerinden Red Dot’a sahip Elvin Tekstil, uygulad›¤› nano-teknoloji sayesinde üzerindeki çay, ya¤, flarap gibi organik lekeleri günefl ›fl›¤›yla yok eden perde üretmeyi baflard›. Suyun k›t bir kaynak oldu¤u dünyam›zda, herhangi bir temizleyici madde gerektirmeyen, çevreyi kirletmeyen, insan sa¤l›¤›na zararl› olamayan bu ürün, sadece ülkemiz için de¤il, tüm dünya için de önemli bir bulufl. “Green Guard” ad›n› verdikleri kendi kendini temizleyen perdeler lekeleri yok etmekle kalm›yor, ayn› zamanda kötü kokular› gidererek havay› da temizliyor. Kendi kendini temizleyen perde baflka neler yap›yor? • Gün ›fl›¤› ve floresan ›fl›k alt›nda organik kirleri kendi kendine temizler. • Antimikrobiktir. • Bulundu¤u ortam›n havas›n› temizler. • UV ›fl›nlar›n›n zararl› etkilerinden korur. • Dayan›kl› ve kal›c›d›r. • Zararl› madde içermez. • Do¤aya ve sa¤l›¤a hiçbir olumsuz etkisi yoktur. • Ba¤›ms›z kurulufllarca test edilmifltir. • Y›kanmas› gerekmedi¤i için su ve enerji ta sarrufu sa¤lar. www.elvin.com.tr Nano-Giriflim Türkiye’yi Bio-Shield’le tan›flt›rd› Nano Giriflim firmas›n›n piyasaya sundu¤u BioShield Amerikan Tar›m Bakanl›¤› onayl› bir nano teknoloji ürünü. Bioshield geleneksel dezenfektanlar›n etkinli¤ini kaybetti¤i anlarda devreye girerek riskleri minimize ediyor. G›dadan turizme, spordan seyahat sektörüne kadar genifl bir kullan›m alan› bulunan Bio-Shield ürünler sa¤l›k sektöründe de büyük kolayl›k sa¤l›yor. Sa¤l›k tesislerimizde, bir çok farkl› insan taraf›ndan temas edilen yüzeyler s›k s›k temizlenmelemas›n› en aza indirgemektir. Nano kaplanan yüzeyler su ve ya¤ gibi s›v› maddeleri itme özelli¤i kazan›rlar, böylece s›v›lar yüzey üstüne yap›flamazlar ve boncuk tanesi fleklinde kal›rlar. Bilindi¤i gibi Lotus bitkisinin yapra¤›na düflen ya¤mur damlalar›, yapra¤›n üzerinden kayarak yere damlarlar. Niçin? Su damlas› yaprak yüzeyi ile bir ba¤lant› oluflturamaz. Bunun etkisiyle su esasl› olan yap›flkan maddeler, bal, ya¤ ve di¤er ak›flkans› s›v›lar bu tip yüzeylerde tutunamazlar. Bu olay flimdilerde bilim adamlar› taraf›ndan ele al›nmakta ve bundan nano kaplamalar› vas›tas›yla faydalan›lmaya çal›fl›lmaktad›r. Temizlik iflleri bu sayede kolaylaflm›fl, bu ifl için gerekli zamanda azalmalar olmufl ve temizlik maddelerinin kullan›lmas› yaln›zca istisna i hallerde zaruri olmufltur” di- ye konufltular. Cam plaka kaplamas› Alkol esasl› bir sistem olan cam plaka kaplamas›, cam yüzeyleri küf ve bu¤u oluflmas›ndan koruyor. Ifl›ktan azami oranda yararlanmay› sa¤l›yor ve yo¤unlaflan su damlac›klar›n›n kontrol edilemeyen damlamas›n› engelliyor. Uyguland›¤› yüzeylerde birkaç nanometre kal›nl›¤›nda, hidrofil bir film oluflturan madde, yüzeyin hidrofilli¤i do¤al günefl ›fl›¤›nda bir foto kataliz ifllemi ile oluflturmas›n› sa¤l›yor. Yüzeyin yo¤unlaflan suya karfl› olan yüzey gerilimi su/hava de¤erinin üzerine yükselir, böylelikle yo¤unlaflan suyun tamamen yay›lmas› ve kendi, kendini temizlemesi imkân› yarat›l›r. Cam plaka kaplamalar› ile; • Kendi, kendini temizleme özelli¤i sayesinde zamandan ve paradan tasarruf edebilirsiniz • Kimyasal temizleyicilerin kullan›lmas› hemen, hemen gereksizleflir • Kal›c›l›¤› uzun sürelidir (1 ila 3 y›l) • Temizlik yaln›zca su ile yap›l›r • Kokusuz ve görünmezdir Kullan›m Alanlar› Seralar: Seralar›n bol ›fl›¤a gereksinimleri vard›r. Bu nedenle seralar›n hemen hemen iki haftada bir kufl d›flk›lar›ndan, tozdan ve küflerden ar›nd›r›lmalar› gerekir. Ancak cam yüzeyler nano cam kaplama maddesi ile kapland›¤›nda bu tür temizlik masraflar›nda büyük oranda tasarruf sa¤lan›r. Yani bahçe ve sera iflleri için idealdir. Solaryum tesisleri: Solaryum tesislerinde ›fl›ktan en rine ra¤men çabucak kirlenebilir. Bio-Shield yüzeyler üzerinde görünmez bir bio-statik katman oluflturur ve devaml› çal›flarak bu yüzeyleri bakteri, küf, mantar ve di¤er organizmalara karfl› temizlik periyodlar› aras›nda korur. Bio-Shield sa¤l›k sektöründe bekleme odalar›, banyo ve tuvaletler, tekerlekli sandalyeler, acil, ameliyathaneler, X-Ray ekipmanlar›, hemflire odalar› ve muayene odalar›nda kullan›ld›¤› gibi ambulanslar ve eczanelerde de kullan›labilir. www.nano-enterprise.com iyi flekilde yararlanmak gerekir. Küf ve kirler zamanla tesis kazanc›n›n düflmesine neden olur. Bu durumda temizlik kaç›n›lmaz olur ve bu da daima büyük masraflar yapmak anlam›na gelir. Kaplama yap›larak tesisin temizleme masraflar› azalt›labilir ve tesis elektrik tüketiminden %5 oran›nda tasarruf sa¤layabilir. Temizlik flirketleri ve solaryum endüstrisi için büyük kolayl›k sunar. K›fl bahçeleri: K›fl bahçelerinin temizlenmesi oldukça zahmetli bir ifltir. Kufl d›flk›lar›, ya¤mur lekeleri ve küflenme bu tip yerleri yavafl, fakat sürekli bir flekilde iflgal ederler. Özellikle ulafl›lmas› zor olan yerlere kaplama yap›lmas› tavsiye edilir. K›fl bahçeleri ve hizmet iflletmeleri bundan maksimum ölçüde yararlanabilir. Tüm kap› ve pencereler: Ev kad›nlar› pencere ve balkon kap›lar›n›n temizli¤i için çok para harcarlar. Tüm oto galerisi iflletmecileri ile vitrinli iflyerleri sahiplerinin sürekli temizlik yapmas› gerekir. Bu tür temizlikler için de kimyasal ürünler kullan›l›r. "Nano Cam plaka kaplamas› SR" ile temizlik harcamal›r›n› minimize eder. Bu ürün ile sadece suyla yüzeyleri temizleyebilmek mümkün hale gelir. Bu malzemeyle ilgili flunu ak›lda tutmakta fayda var; kendi kendini temizleme etkisi ancak 6 - 10 hafta sonra oluflur ve bu ürünle muamele edilmifl cam yüzeylerde boncuklaflt›rma etkisi (kendi, kendini temizleme) hemen oluflmaz, zira bu etki foto katalizle meydana gelir. 2009 Etkinlikler Ajandas› Temizlik, güvenlik, catering, çevre ve su teknolojileri gibi bir çok alanda düzenlenen fuarlar› sizin için derledik. 2009 y›l› program›n›z› hala yapmad›ysan›z, bu fuarlar› mutlaka de¤erlendirin. Fuar ad›: InterSec Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Güvenlik Fuar› Fuar Alan›: ‹stanbul Expo Center fiehir: Dubai Ülke: UAE Dönem: 18-20 Ocak 2009 Sektör: Güvenlik Sistemleri, Yang›n Alarmlar›, Kilit Sistemleri, Kontrol Ekipmanlar›, H›rs›zl›k Alarmlar›, Havaliman› Güvenli¤i, Sensör Sistemleri Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: WFES World Future Energy Summit Fuar Aç›l›m›: Dünyada Gelece¤in Enerji Zirvesi Fuar Alan›: Abu Dhabi National Exhibition Centre fiehir: Abu Dhabi Ülke: Birleflik Arap Emirlikleri Dönem: 19-21 Ocak 2009 Sektör: Enerji ve Güç Sistemleri, Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: WETEX Fuar Aç›l›m›: Su, Çevre ve Enerji Teknolojileri Fuar› Fuar Alan›: Dubai World Trade Centre – Dubai International Exhibition Centre fiehir: Dubai Ülke: Birleflik Arap Emirlikleri Dönem: 10-12 Mart 2009 Sektör: Enerji ve Güç Sistemleri, Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: Project Quatar, The International Trade Exhibition for Construction Technology, Building Materials, Equipment and Environmental Technology Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Ticari Yap› Teknolojileri, Bina Materyalleri, Ekipmanlar› ve Çevre Teknolojileri Fuar Alan›: OIEC Quatar International Exhibition Center fiehir: Doha Ülke: Katar Dönem: 30 Mart-02 Nisan 2009 Sektör: Yap› Malzemeleri Teknolojileri, ‹fl Makineleri, Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: Food & Hotel Indonesia 2009 Fuar Aç›l›m›: 10. G›da, Otel, Restaurant, Catering Fuar› fiehir: Jakarta Ülke: Endonezya Dönem: 01-04 Nisan 2009 Sektör: Otel, Restoran, Bar Ekipmanlar›, Is›tma, So¤utma, Havaland›rma, G›da, Yiyecek, ‹çecek, G›da ‹flleme Teknolojisi, Kimya, Petrokimya Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: ISAF Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Güvenlik, Yang›n, Acil Durum, Arama Kurtarma ve Telekomünikasyon Fuar› Fuar Alan›: Alt›npark Fuar Merkezi fiehir: Ankara Ülke: Türkiye Dönem: 02-05 Nisan 2009 Sektör: Güvenlik Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: SYRENIVRO Fuar Aç›l›m›: Suriye Uluslararas› Çevre Fuar› Fuar Alan›: New Fairground – Damascus – Airport Highway fiehir: fiam Ülke: Suriye Dönem: 06-09 Nisan 2009 Sektör: Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri Periyod: ‹ki Y›lda bir Fuar ad›: CleanExpo Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Temizlik Endüstrisi Fuar› Fuar Alan›: Lenexpo fiehir: St. Petersburg Ülke: Rusya Federasyonu Dönem: Nisan 2009 S e k t ö r: Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri, Kimya, Petrokimya Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: ISSA/Interclean Central and Eastern Europe Fuar Aç›l›m›: Orta ve Do¤u Avrupa Temizlik Endüstrisi Fuar› fiehir: Varflova Ülke: Polonya Dönem: 13-15 May›s 2009 Sektör: Temizlik Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: Safety ‹stanbul 2009 Fuar Aç›l›m›: ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Fuar› ve Konferans› Fuar Alan›: ‹stanbul Expo Center fiehir: ‹stanbul Ülke: Türkiye Dönem: 30 Eylül – 03 Ekim 2009 Sektör: Savunma Sanayi, Güvenlik, Hizmet Endüstrisi Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: ISSA/ Interclean North America Fuar Aç›l›m›: Kuzey Amerika Temizlik Endüstrisi Fuar› Fuar Alan›: Convention Center fiehir: Chicago Ülke: USA Dönem: 6-9 Ekim 2009 Sektör: Temizlik Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: Zero Emission Rome Fuar Aç›l›m›: Uluslararas› Ifl›k Enerjisi Endüstrisi Fuar› Fuar Alan›: Fiera Rome fiehir: Roma Ülke: ‹talya Dönem: Ekim 2009 Sektör: Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri Periyod: Y›lda bir Fuar ad›: Orend 2009 Fuar Aç›l›m›: Makine, Ambalaj, Yüzey ‹flleme, Otomasyon ve Güvenlik Fuar› Fuar Alan›: Gaziantep Ortado¤u Fuar Merkezi fiehir: Gaziantep Ülke: Türkiye Dönem: 12-15 Kas›m 2009 Sektör: Fabrika Otomasyonu, Kalite Kontrol ve Test Enstrümanlar›, Güvenlik, Metal ‹flleme, Kaynak, Üretim Teknolojisi, Ambalaj, Plastik ve Kauçuk Teknolojisi Periyod: Y›lda bir TESH‹AD Üye Listesi Ad Firma Ad› Web Sitesi Telefon Hizmet Firmalar› Alaettin Bükey Peytem www.peytem.com.tr 212 2474033 Ali Akkoyunlu Altan Özbey Euroserve Destek Temizlik www.euroserve.com.tr www.destektemizlik.com 216 212 5789800 2789208 Bora Koçak Bülent Do¤ru Sodexho Öz-Tem www.sodexho-tr.com www.oztem.com.tr 216 212 4749740 4528989 Canan Aksu Caner Geban Koç Ak Temizlik Mettek Hizmet www.kocaktemizlik.com www.metgroup.com.tr 216 216 6600380 4728863 Cemalettin Do¤an Cemil Yörük Cengiz Pala Do¤ufl-Tempar Emeksan KlühDeniz www.dogusgrup.net www.emeksan.com www.kluehdeniz.com 212 212 216 6299800 2672449 4256100 Cenk Çetinkaya Eflatun Mutlu Eyüp Güntay Kötter Klüh-Artem Güntay Temizlik www.kotter.com.tr www.kluhartem.com www.clean-up.com.tr 216 312 216 3717171 3970033 3268330 Hale Silistre Hasan Çapkurt Pfaffenzeller Paxil www.pfaffenzeller.com.tr www.paxil.com.tr 212 216 2883960 4280707 ‹hsan Öztel Kadir Turan Metin Gündo¤du TSG Grup Cam Pak BM Cleaning www.tsg-grup.com www.cam-pak.com.tr www.mggrooup.com 216 212 262 3855909 3519265 3237432 Mevlüt Türksoy Musa Bulut Mustafa Ulus Necati Alt›n Kötter Mispak Tutku Temizlik P Group www.kotter.com.tr www.mis-pak.com.tr www.tutkutemizlik.com www.group-p.com 216 216 322 212 3717171 4559282 2271197 2192915 Orhan M. Çapkurt Orhan Ta¤› Recep Ali Aksoylu Online Hizmet Ekol Temizlik EnHas Zabel www.servisline.com www.ekoltemizlik.com www.en-has.com.tr 216 216 216 5460195 4227890 4672158 Selim Canbazo¤lu fiahin Acar Sinerji Group Kötter www.groupsinerji.com www.kotter.com.tr 216 216 3401070 3717171 fiebnem Özenç Tuncay Gül Yaflar Çantepe Yücel Öztel Özenç Hizm Yön Gut Ege Temizlik GTS Group Ceren Temizlik www.ozenc.com.tr www.gutege.com.tr www.gtstemizlik.com www.cerentemizlik.com 216 232 232 216 4285405 4637152 3629955 3855909 MAK‹NE - MAMÜL ÜRET‹C‹ VE SATICILARI Ahmet Fettaho¤lu Tatmak-Karyer Ahmet Kaya Hijyen Ekpres Engin Atatüre Nilfisk Advance www.tatmakendustriyel.com www.hijyenekspres.com www.nilfisk-advance.com 216 216 216 3836060 3710797 4700860 Erol Mansur Eczac›bafl› Giriflim Paz. www.eczacibasi.com.tr 212 3703000 Fatih Durgun Kärcher www.kärcher.com.tr 232 2520708 Göksel Atmaca Gürkan Do¤anay Hakan K›l›ç Hamit Bektafl Haydar Gürkan Saruhan JohnsonDiversey Servis ‹stanbul Tektem Makine Ecolab www.saruhan.com.tr www.JohnsonDiversey.com.tr www.servisistanbul.com.tr www.cleanvac.com www.ecolab.com 212 216 212 216 2493380 5786400 4440579 4810000 4412030 Murat Soylu Hayat Makine www.hayatmakine.com Serhat Özer Dama www.temizlikmakinalari.com Suat Yi¤ito¤lu Yi¤ito¤lu www.yigitoglu.com.tr Turgut ‹pk›rmaz Do¤ufl Tem. Makineleri www.dogustemizlik.com.tr H‹ZMET VEREN, MAK‹NE MAMÜL ÜRETEN VE SATAN F‹RMALAR 212 212 212 212 6599859 2860707 2844337 4440764 Kutlukhan Tüte 532 3147295 KT TESH‹AD Fiyat Listesi Hizmetli personel maliyetleri listesi satranç sayfas› V. Anand Dünya fiampiyonlu¤u Unvan›n› Korudu V. Anand, Rus V. Kramnik karfl›s›nda unvan›n› korudu. Maç› 6-4 kazanan Anand flampiyonlu¤u bir kez daha ülkesi Hindistan’a götürdü. Afla¤›da Anand’›n kazand›¤› 2 önemli oyun verilmifltir. Haz›rlayan: Aziz Serhat Kural Mekan : "Bonn ALM" Tarih: "2008.10.17" Tur "3" Beyaz "Kramnik,V" Siyah "Anand,V" Sonuç "0-1" Beyaz Elo "2772" Siyah Elo "2783" ECO "D49" Tur Tarihi "2008.10.14" 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Nf3 Nf6 4.Nc3 e6 5.e3 Nbd7 6.Bd3 [email protected] dxc4 7.Bxc4 b5 8.Bd3 a6 9.e4 c5 10.e5 cxd4 11.Nxb5 axb5 12.exf6 gxf6 13.O-O Qb6 14.Qe2 14 … Bb7!! Kramnik’in talihsizli¤i Anand’›n yapt›¤› bir ‘ev haz›rl›¤›na’ yakalanm›fl olmas›. 14. … Bb7!! 15.Bxb5 Bd6 16.Rd1 Rg8 17.g3 Rg4 18.Bf4 Bxf4 19.Nxd4 h5 20.Nxe6 fxe6 21.Rxd7 Kf8 22.Qd3 Rg7 23.Rxg7 Kxg7 24.gxf4 Görünüflte Beyaz iki piyon fazla ancak fiah›n a8-h1 çapraz›ndan file ve g8-g1 dikeyinden de kaleye karfl› savunmas›z oluflu neticeyi belirliyor. Rd8 25.Qe2 Kh6 26.Kf1 Rg8 27.a4 Bg2+ 28.Ke1 Bh3 29.Ra3 Rg1+ 30.Kd2 Qd4+ 31.Kc2 Bg4 32.f3 Bf5+ 33.Bd3 33. … Bh3! 34.a5 Rg2 35.a6 Rxe2+ 36.Bxe2 Bf5+ 37.Kb3 Qe3+ 38.Ka2 Qxe2 39.a7 Qc4+ 40.Ka1 Qf1+ 41.Ka2 Bb1+ 0-1 [Round "5"] [White "Kramnik,V"] [Black "Anand,V"][Sonuç"0-1"][Beyaz Elo "2772"][Siyah Elo "2783"] [ECO "D49"] 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Nf3 Nf6 4.Nc3 e6 5.e3 Nbd7 6.Bd3 dxc4 7.Bxc4 b5 8.Bd3 a6 9.e4 c5 10.e5 cxd4 11.Nxb5 axb5 12.exf6 gxf6 13.O-O Qb6 14.Qe2 Bb7 15.Bxb5 Rg8 16.Bf4 Bd6 17.Bg3 f5 18.Rfc1 f4 19.Bh4 Be7 20.a4 Bxh4 21.Nxh4 Ke7 22.Ra3 Rac8 23.Rxc8 Rxc8 24.Ra1 Qc5 25.Qg4 Qe5 26.Nf3 Qf6 27.Re1 Rc5 28.b4 Rc3 29.Nxd4 Qxd4 30.Rd1 Nf6 31.Rxd4 Nxg4 32.Rd7+ Kf6 33.Rxb7 Rc1+ 34.Bf1 Ne3 35.fxe3 fxe3 0-1