docSellar Parasellar Lesions
download 
Şikayet Transkript
Sellar Parasellar Lesions
Sellar-Parasellar Anatomi, Görüntüleme ve Doğumsal Patolojiler Prof. Dr. E. Turgut Talı Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A. D. Herşey 5 cm3 den daha küçük bir hacim içerisinde Nöroendokrin fonksiyonlar, Homeostazis, Üreme Görme Göz Hareketleri Neural structures Vascular structures Bony structures Meningeal structures Serebral vasküler yapılar Yüzün duyusu Kompleks davranışlar Suprasellar Bölge III. ventrikül Hipotalamus İnfundibulum Optik sinir ve kiazma Suprasellar sistern Willis poligonu Sellar Bölge Hipofiz Diafragma sella Klinoid proses Parasellar Bölge Kavernöz sinus III, IV, V, VI Kr. Gasserian Ganglion Temporal loblar Sellar Bölge Hipofiz Retosellar Bölge Klivus Prepontine sistern İnfrasellar Bölge Sfenoid sinüs Bazisfenoid Rinofarenks Sella Turcica-Anatomi • Sfenoid kemikte semer şekilli çöküntü • İçerisinde hipofiz bezi yer alır • Anterior’unda; • tuberkulum sella • Kiazmatik groove • Anterior klinoid prosesler (sfenoid küçük kanadı üzerinde)-tentorium serebelli yapışır • Posterior’unda; • Dorsum sella-posterior klinoid prosesler yer alır-tentorium buraya da yapışır Süperiorunda bir dural yapı; ”diafragma sella” • Ortasında infindibulumun geçtiği santral hiatus vardır • Bu hiatus genellikle infundibulum çapının iki katıdır • Hemen kaudalinde yer alan hipofiz bezi konkav olup süperiorunda hipofiziyel sistern yer alır. Diğer interpedinküler ve prepontine sisternlerden Liliequist Membranı ile ayrılır. Hipofiz •Nörohipofiz • İnfindibulum • Posterior Lob •Adenohipofiz Rathke Poşu •Pars intermedia / intermediate lob; Rathke poşunun posterior kesiminin vestigial kalıntıları • Adenohipofiz (75%) • Ratke poşundan oral ektodermin yukarıya doğru invajinasyonu sonucu gelişir. • Nörohipofiz • İnfindibulum-diensefalon tabanındaki nöral ektodermin aşağı, stomodeal tavana doğru uzaması sonucu gelişir. Embriyoloji Diensefalonda 4. Haftada ekspresse olan genler kaskadının Rathke poşu oluşumunu başlatması ve sonra da poşun morfogenezi için gerekli olan ve hormon spesifik hücrelerin proliferasyonu ve differensiyasyonu için stomodeal epiteldeki multiple genlerin kombine ekspresyonu sonucu oluşur. 6 haftalık gestasyon Sefalik yapıların sagital kesiti 8 haftalık gestasyon Telensefalon ve diensefalonun sol yarısında medial yüzey Embriyoloji • Anterior lob • Ratke poşu” • Faringeal Duvarda kalıntı: Kraniofaringeal kanal ve Faringeal pituitary Sadler, T., 2000 6 weeks 11 weeks 16 weeks • İnfundibulum • Tuber sinereum (Hipotalamusun inferior kesiminin çıkıntısı) • İnfundibular kök, hipotalamik median eminens ve pars tuberalis • 3. ventrikülün kiazmatik ve infundibular resesi inferiora kiazma ve infundibulum içerisine doğru ilerler • Posteriorunda, anteroinferior 3. ventrikül ve Mamiller cisim yer alır • Adenohipofiz • Pars tuberalis (infundibulumun bir kısmı ve hipotalamusun median eminens’i) • Pars intermedia • Pars distalis ve posterior lob arasında yer alır • İnsanlarda oldukça küçüktür • Küçük kistler içerir (pars intermedia kisti, kolloid kist) • Ratke kleft kistinin orijini olabilir • Pars distalis en büyük kesimidir Histoloji Anterior pituiter hücreler; Asidofiller Somatotrof hücreler: GH secreting, 50% Lactotrof hücreler: PRL secreting, 10-15% Bazofiller Tirotrof hücreler: TSH secreting, <10% Kortikotroflar: ACTH secreting, 15-20% Gonadotrof: LH, FSH secreting, 10-15% Kromofob hücreler • Nörohipofiz • Nöral (posterior) lob, infundibular kök & median eminens’ten oluşur • Vasopressin & oksitosin depolar • İnferior hipofiziyel a. İle Direkt kanlanır • T1AK de hiperintens görülür Kanlanma Supraklinoid ICA & PComA’den çıkan Superior hipofiziyel a. ve kavernöz ICA’den çıkan inferior hipofiziyel a. infindibulum ve median eminence tabanında yer alan pleksusa katılır. Kanlanma Anterior lob indirekt olarak pituiter portal sistemden kanlanır. Kanlanma • McConnell kapsüler arterleri, karotid arterin küçük branşları sella turcica taban ve tavanını besler. • Venöz drenaj ise kavernöz sinusedir. Kanlanma Özelliği • Dinamik görüntülemede hipofizin posterioru ve infundibulum direkt kanlanma nedeniyle hemen kontrastlanır. Anterior hipofiz ise portal sistemden kanlanması nedeniyle gecikmeli olarak kontrastlanır. • İndirek kanlanma hipofizin anterior lobunu iskemilere karşı hassaslaştırır. Tümörlerde otoinfarklar ve postpartum hipofiz nekrozları (Sheehan sendromu) Sellar Bölge Görüntülemesi MRG altın standart Kontrast gereklidir Dinamik kontrastlanma MRG tekniği - Sekanslar • Protokol • • • • Aksiyel Koronal Koronal Koronal T2 FLAIR T2 T1 • FSE or 3D • Sagital T1 • Koronal CE T1 • Dinamik • Sagital CE T1 Beyin Sella MRG tekniği - Parametreler • Koronal • • • • Kesit kalınlığı: 2 mm Gap: 0-20% FOV: 16 cm Sat: Baş-boyun bileşkesine aksiyel, posteriora parakoronal. • Sagital • • • • Kesit kalınlığı: 2 mm, %50 overlap Gap: 0-20% FOV: 16 cm Sat: Kesit kalınlığı. • Dinamik • 10-15 sn/blok • ~ 15 sekans (2’ 30” to 3’ 30” dk). MRG Anatomi: Anterior komissur Infundibular reses Optik kiazma Infundibulum ICA Adenohipofiz Nörohipofiz Sfenoid sinus Klivus Mamillary body Dorsum sella Dual hipofiz adenomasında Dinamik Gd-DTPA Parlak Kesim •Nörohipofiziyel fonksiyonunun önemli göstergesi (Vazopresin (ADH), oksitosin) •Hypothalamonörohipofiziyel trakt sağlamlığının göstergesi •%10 normalde görülmez •Bazı patolojilerde de görülmez (Santral & nefrojenik Dİ, Langerhans hücreli histiositozis, vb.) Hipofiz bezi hayat boyu boyut ve şekil değişikliği gösterebilir. Neonatal T1 & T2AK de GC ile izointens Doğumdaki globular şekil ilk 2 yılda düzleşir >2 ay Nörofizin fetus anterir lobunda da tespit edildi Puberte, Puberte Prekoks, Hamilelik 50 yaş sonrası 7-8 mm erkek çocuk, 10 mm kız çocuk Hamile / Emzikli: 12 mm Postpartum: 12 mm (Elster 1991, Dinc 1998) Adult Kadın: 10 mm Erkek: 8 mm Yaşlı/postmenopoz: tedrici küçülme (8 mm) infindibular resess median eminens 3mm infundibulum 2mm Önemli Noktalar Süperior konturu koronal kesitlerde değerlendirme! Koronal kesitlerde ovoid nörohipofiz ile dorsum sella’yı karıştırma! Suprasellar Sistern • BOS ile dolu diafragma sella ve üçüncü verntrikül tabanı arasındadır • Normalde • • • • • Optik sinirler ve kiazma Willis poligonu Hipotalamus Tuber sinereum Anterior üçüncü ventrikül Hipotalamus • Diensefalonun bir kesimi olup talamusun distalinde yer alır. (alt / yatak) • Nöroektodermden, beyin tabanında gelişir • Anterior sınırları; anterior komissur’dan optik kiazmaya çizilen hat olan lamina terminalis’tir. • Posterior sınırları; mamiller cisim’den posterior komissur’a çizilen hattır. AC LT OC TC MB AC: anterior komissur; LT: lamina terminalis; OC: optik kiazm; IS: infundibulum; TC: tuber sinereum; MB: mamillary bodies; PC: posterior komissur; PF: postkomissural forniks; MT: mamillotalamik trakt PC M e d i a l L a t e r a l • Üçüncü ventrikül duvarlarının komşuluğuna da uzanır. • Forniks ile medial ve lateral bölgelere ayrılır. Hipotalamik nukleuslar • Anterior; parasempatik fonksiyonlarlar ilgilidir. • Orta; endokrin – trofik • Posterior; sempatik etki • Supraoptik-Anterior; • Supraoptik ve paraventriküler nucleuslar; vazopressin (ADH, antidiüretik hormon), oksitosin, ve CRH (kortikotropin releasing hormon) salgılar. ADH ve oksitosin bu nükleusların aksonları vasıtasıyla infindibulum yoluyla kana karıştığı nörohipofize taşınır. • Supraoptik-Anterior; • Hipotalamus’un günün farklı zamanlarındaki belirli vücut fonksiyonlarını (vücut ısısı, hormon salınımı, açlık, gibi) veya zaman içerisinde belirli periyotlar ile olan (menstrüel siklus, gibi) regüle eden bir “biyolojik saat” içerdiği düşünülmektedir. Retina’dan suprakiazmatik nukleusa olan uzanımların, gün-gece bilgisi vermek suretiyle diürnal (sirkadyan) günlük ritmlerin senkronizasyonuna katkıda bulunduğu ileri sürülmektedir. Hipotalamik lezyonlar genellikle uyku-uyanıklık sikluslarını bozmaktadır. •Tuberal-Orta; • Ventromedial nukleus; “yeme” duygusunu kontrol eder. Hayvan deneylerinde bilateral lezyonlarında, çok yeme (hyperphagia) ve ekstrem obesite görülür. Bunun yanı sıra kronik irritabl mood ve agresif davranışlarda artış (hipotalamik rage) görülür. • Aksine, lateral hipotalamik kesimin bilateral lezyonları “anoreksia” (iştah kaybı) ile sonuçlanır. Bu teori geçmişte sorgulansa da güncel deliller ventromedial nukleus ve lateral hipotalamik alanın vücut ağırlığının kontrolünde önemli bir rol oynadığını desteklemiştir; nöronları glukoz, serbest yağ asiti ve insülin seviyelerine göre bir resiprokal ilişki gösterek açlık ve tokluğu ayarlarlar. • Arkuat nukleus; nöronları ile adenohipofizin hormonlarını kontrol eder. • Bunlar direk olarak releasing hormonlar olmayıp “releasing” veya release-inhibite edici faktörler/hormonlar olup, adenohipofiz tarafından hormonların salınmasını regüle edici rol oynar. • Arkuate nukleus • Releasing faktörler bu nöronların terminallerinden salınır ve adenohipofize taşıyacak portal sistem damarlarına geçerler. • Bu sistem tarafından kontrol edilen hormonlar: growth hormone, ACTH, tirotropin, gonadotropinler (FSH ve LH), ve prolaktin. • Mamiller-Posterior; • Posterior hipotalamik nukleuslar geniş, kesin sınırları belli olmayan bir grup hücre tarafından oluşturulur ve termoregülasyonda rol oynar. • Mamiller nukleuslar anatomik olarak hipotalamusun bir parçası olmasına rağmen hafızada rol oynadığına inanılmaktadır. Hipotalamusun traktları • Forniks; mamiller nukleuslar ile hipokampal formasyon arası iki yönde lifler içerir. • Mamillotalamik trakt; talamusun anterior nüklear grubu ile singulat korteks arasında lifler içerir. • Stria terminalis; amigdala’dan anterior hypothalamusa afferent lifler içerir. Hipotalamusun traktları • Forniks; mamillary nukleuslar ile hipokampal formasyon arası iki yönde lifler içerir. • Mamillotalamik trakt; talamusun anterior nüklear grubu ile singulat korteks arasında lifler içerir. • Stria terminalis; amigdala’dan anterior hypothalamusa afferent lifler içerir. Hipotalamusun traktları • Forniks; mamillary nukleuslar ile hipokampal formasyon arası iki yönde lifler içerir. • Mamillotalamik trakt; talamusun anterior nüklear grubu ile singulat korteks arasında lifler içerir. • Stria terminalis; amigdala’dan anterior hipothalamusa afferent lifler içerir. Hipotalamusun traktları • Medial forebrain lifleri; sınırları belirli olmayan myelinize olmayan yada ince myelinize lifler lateral hipotalamik alan arasından geçer. Bu lifler farklı asendan ve desendan komponentler içerir; beyin sapından asendan, olfaktör korteksten ve forebrain yapılarından desendan lifler gibi. Hipotalamusun Traktları • Medial forebrain lifler; • Olfaktör korteksten gelenler iştah kontrolunda rol oynarlar. • Uyku gibi fizyolojik ve depresyondan mutluluğa kadar birçok davranışsal mekanizmanın kontrolunda rol oynadığı belirtilmektedir. Kanlanması • Hipotalamik bölge tüm arterial sistemlerden aldığı damarlarla kanlanmaktadır. • Hipotalamik bölge 1650-2600 kapiller / mm3 Motor korteks; 440 kapillar / mm3 Vizüel korteks; 900 kapillar / mm3 • Damarlar ile gangliositler arasında glia yer almadığından değişikliklere hızlı reaksiyon verir. Fizyoloji • Ana fonksiyon homeostazdir. • Endokrin, anatomik ve davranışsal fonksiyonları düzenler. • Hipofiz tarafından sekiz major hormonun salınmasını kontrol eder. • Isı regülasyonunda rol oynar. • Besin ve su alımını kontrol eder. • Seksüel davranış ve çoğalmayı kontrol eder. Hipotalamus fMRG Only “very funny” stimuli actually caused happy arousal, while “funny” stimuli were just recognized as funny, but without consequences for the individual arousal status. This is the first fMRI study that demonstrates valence-specific hypothalamic activation to emotional stimuli. In concordance with clinical evidence showing that sudden happy arousal may trigger narcolepsy attacks, our results support the theory that narcoleptic episodes are indeed initiated by hypothalamic activity. M. Fürsatz 2008 Kavernöz sinüs Sella tursika’nın her iki yanında yer alan damar ve kranial sinirleri içeren önemli bir oluşumdur. İçerisinde trabeküla ile ayırılmış alanlar (kavernler) bulunmaktadır. •Kavernöz sinüs karakteristiği hakkında henüz belirgin bir anlaşma bulunmamaktadır; • Duramaterin ayrışmasıyla oluşmuş bir epidural alan olup bir venöz sinüs değil ama bir venöz pleksustur (Taptas). • ICA’i çevreleyen birçok venden oluşan irregüler venöz pleksus (Parkinson). • ICA’i çevreleyen üç venöz yapıdan oluşur (Inoue). • Kanla dolu bir venöz geçiş, ICA’e göre değişen pozisyonlarda yer alan dört odacıktan oluşmaktadır. • Anteroinferior, posterosüperior, lateral ve medial. (Posterosuperior; en büyüğü, lateral; en küçüğü) Kavernöz sinüs duvarları •Taban •Endosteal duramater (en kalın) •Tavan •Meningeal duramater •Medial •Meningeal duramater (en ince) •Lateral •Meningeal duramater Kavernöz sinüs • APxTxKK=2 x 0.5 x 1 cm. İnferior ve anteriora doğru incelir. • Duvarlarında kas dokusu yoktur. • Valvsizdir; kan heriki yöne doğru akabilir. • Kan drenaji ICA pulsasyonu, yerçekimi ve kafa pozisyonu ile olur. • Venlerle devamlılık gösteren endotel ile döşelidir. •Hipointens dolma defektleri Kranial Sinirler •KS III: anterior klinoid prosesin hemen altında •KS IV: medial to kavernöz sinüs medialinde ICA lateralinde III Hipofiz * * V1 VI V2 Sfenoid sinüs • IV * Kavernöz sinus içerisindeki signal voidler ICA’lerdir • Anterior Kavernöz Sinüs Dalları ve İlişkileri • Oftalmik v. (fasiyal v. e bağlanır) • Sfenoparietal sinus • Posterior • Superior petrozal sinus (transverse sinuse bağlanır) • Inferior petrozal sinus (internal jugular v. e bağlanır) • Medial • Anterior ve posterior interkavernöz sinusler • Superior • Superfisyal orta cerebral v. (lateral yüzey) • Serebral v. (inferior yüzey) • İnferior • Emisser v. Karotid kanal boyunca • Emisser v. foramen ovale, laserum boyunca ve pterigoid venöz pleksusa bağlanır Kavernöz Sinüs Dalları ve İlişkileri Sfenoparietal sinüs Superior Orbital fissür Superior Oftalmik v İnferior Oftalmik v Süperfisyal orta serebral v. Kavernöz sinüs Foramen ovale Emisser sfenoidal Pterygoid foramen pleksus İnferior serebral v. Superior petrosal sinüs Jugular foramen Inferior petrosal sinüs Foramen laserum Internal jugular v Kavernöz ICA • McConnell’s kapsüler arterleri, varsa, ICA medial tarafından çıkıp bezin kapsülüne doğru ilerler. • 1; Oftalmik a. ICA dan orijin alır. Robinson DH, 1999 Kavernöz sinüs • İnferolateral trunk, (inferior kavernöz sinüs a.), • ICA in horizontal segmentinin lateral yanından, meningohipofizeal trunk orijininin distalinden çıkar. • N. Abdusensin süperiorundan geçerek aşağı ve mediale doğru birinci trigeminal divizyona sinüsün lateral duvar durasını kanlandırmak üzere ilerler. • Bazen, meningohipofizeal trunkustan da çıkabilir. Kavernöz ICA •İnferolateral trunk • 2; Superior branş, kavernöz sinüs tavanını besler • 3; anterior branş (süperior orbital fissür ve foramen rotundum) • 4; posterior branş (foramen ovale & foramen spinozum) Robinson DH, 1999 Kavernöz ICA •Meningohipofiziyel a. • 5; rekürrent a. Foramen laserum • 6; Medial & Dorsal meningeal a. (sinusun posterior duvarından çıkarak klivus ve altıncı siniri besler) • 7; Tentorial arter (Bernasconi-Cassinari) tentoriuma ilerler • 8; Inferior hipofiziyel a. mediale hipofiz bezinin posterior kısmına ilerler Robinson DH, 1999 Kavernöz sinüs komşulukları •Medial •Hipofiz bezi •Sfenoidal sinus •Lateral •Gasserian ganglion •Unkus (temporal lob) •Anterior •Superior orbital fissur •Posterior •Petröz apeks Yerleşimsel sınıflama •Sellar patolojiler • Pituiter aplasia • Pituiter hipoplasia • Pituiter ektopia • Pituiter distopia • Pituiter duplication • Ratke kleft kisti • Araknoid kist • Kolesterol granuloma • Sendromlar • Hipofizitis • Lenfositik hipofizitis • Granulomatous hipofizitis • Tb • Sarkoidosis • Abse • Neoplaziler • Adenoma • Paraganglioma • Diğer tümörler • Metastazlar • Kallmann Sendromu • Familial Combined Pituitary • Vasküler patolojiler Hormone Deficiency FCPHD • Anevrizma • Tolossa-Hunt Sendromu • DIDMOAD Yerleşimsel sınıflama •Suprasellar patolojiler • Makrodenoma • Kraniofarinjioma • Hipotalamik glioma • Hamartoma • Retinoblastoma • Meninjioma • Ganglioglioma • Optik glioma • Neurinoma • Neuroblastoma • Germ cell tümorler • Granular cell tümorler • Epidermoid • Dermoid • Teratoma • Lipoma • Sinovial cell ca • Disgerminoma • Hemanjioblastoma • Paraganglioma • Anjiolipoma • Metastazlar • Anevrizma Yerleşimsel sınıflama •Vasküler •Neoplaziler •Paraganglioma •Hemanjioblastoma •Hemanjioperisitoma •Anevrizma •Kavernöz sinus trombozu •Karotiko-kavernöz fistül •Kavernöz sinus infeksiyonu Yerleşimsel sınıflama •Klival patolojiler •Neoplaziler •Kordoma •Kondrosarkoma •Osteosarkoma •Plasmositoma •Dev hücreli tms •Lenfoma •Fibrosarkoma •Fibröz displazi •Sarkoma •Neoplaziler •Post-irradiation sarkoma •Diğer nadir tms •Metastazlar •Sfenoid sinus mukoseli •Infeksiyon •Sarkoidozis Transsfenoidal Ensefalosel • Sfenoid kemik defekti ile karakterize genellikle okkült bir ensefalosel • Hipotalamus, hipofiz bezi, 3. ventrikül, optik sinirler ve kiazma içerisinde yer alabilir • Nazal obstrüksiyon, beslenme ve yutma bozukluğu Hipoplastik Hipofiz • Hipofizer cücelik. • Hipofizer hipoplazi hastaları hormonal replasman ile yaşayabilirler, ancak hipofizer aplazililer yaşayamazlar. • Genellikle tüm hipofiz hipoplaziktir. Hipoplastik Hipofiz • İzole • Diğer SSS malformasyonlarıyla birlikte • KK Agenezi • Holoprozensefali • Septo-optik displazi • Kompleks sendromlarla birlikte • Coffin-Siris (microcephaly) • Pallister-Hall • CHARGE (Coloboma, Hearth defects, Atresia of coana, Retardadion of growth, development, Genitourinary defects, Ear anomalies) Hipofizer Aplazi Hipofiz Bezi Duplikasyonu • Prekordal plate ve notokordal prosesin anterior sonunun 15.-16. fetal günlerde duplikasyonu sonucu oluşur. • Nadirdir. • Kleft palat, bifid dil, hipertelorizm, kallosal agenezi, nazofaryngeal teratoma, olfaktör bulbus yokluğu ile birlikte görülebilir Hipofiz Bezi Duplikasyonu • Genellikle iki sella, lateral infindibulumlar ve hipofiz bezleri ile karakterizedir. • Mamiller cisimcikler genellikle tuber sinereum ve kalınlaşmış 3. ventrikül tabanıyla ile birleşmiştir. (hamartoma?) • 3. ventrikül anterioru da duplike olabilir. • I. ve II. kranial sinir hipoplazisiyle birlikte görülebilir. Hipofiz Bezi Duplikasyonu • Kraniofasyal klefting, fasyal anomaliler, oral orta hat tümörleri, KK disgenezisi, Dandy-Walker ve varyantları ile birlikte görülebilir Infindibular duplikasyon Ektopik Nörohipofiz • Infindibulum ve median eminenste ufak parlak nokta ile karakterizedir • Adenohipofiz ve sella küçük olabilir. • İnfindibulum yokluğunda adenohipofiz disfonksiyonu da görülebilir • Sıklıkla hormonal yetmezlikle birliktedir. (Hipofizer cücelik) • Septo-optik displazi, lobar holoprozensefali, olfaktör bulb anomalileri ile birlikte görülebilir. Ektopik Nörohipofiz Hipoplazik sella Primer hipoplazi (Ektopik nörohipofiz) Optik İnfundibular Hipoplazi • Orta hat prozensefalik gelişim bozukluğu. (6. fetal hafta) • Septo-optik displazi ile örtüşebilir ama septum pellusidum vardır. • Optik kiazma/optik sinirler hipoplastik. • Hipofizer hipoplazi, ince infindibulum, ektopik nörohipofiz görülebilir. İnfindibulum Engellenme (İnterruption) Sendromu • • • • • • • GH Yetmezliği (GHD), Hipofizer cücelik Porporsiyone ama kısa vücut yapısı Büyüme hızı yavaşlığı Gecikmiş iskelet matürasyonu Erkeklerde az gelişmiş genital yapılar, defektif dentisyon 2/3-1 erkek-kız oranı İdiopathic (izole veya multipl APHD ile birlikte) Sekonder Pars İntermedia Kisti •Anterior ve posterior loblar arasındaki pars intermedia içerisinde oluşur. •İnfundibulum’un en distalinde yer alır. •Adenohipofiz’de anteriora, nörohipofiz’de posteriora yerdeğiştirmeye neden olur. •< 2-3 mm •Endokrin bozukluğuna yol açmaz. Pars İntermedia Kisti Sıklıkla 3 mm den küçüktür Boş (empty) Sella • Sellar diafragma yokluğudur • Dura & araknoidin fokal anomalisidir • Anormal BOS sirkülasyonu • DDx: Epidermoid, Araknoid kist Empty sella Rathke Kleft Kisti •Embriyonik kleft olan Rathke poşunun obliterasyonun olmaması •Epitelle döşelidir •İnsidental olarak sık görülür %30%) •Genellikle asemptomatik •Spontan olarak geçebilir •İntra (+supra) sellar, (infindibulum boyunca olabilir) •Sıvı içeriğinde değişen oranlarda protein mevcuttur Rathke Kleft Kisti •T1: seröz: , musinöz; •T2: • (-) SOLİD KOMPONENT • (-) Ca++ • (-) KONTRASTLANMA •DDx: Kraniofarenjioma (+ solid komponent + kalsifikasyon + kontrastlanma), hemoraji?? Rathke Kleft Kisti seröz tip (1/3) T1 T2 Kontrastlanma (-) Araknoid Kist •Araknoid divertikül inkomplet sellar diafragmadan içeri herniye olur. •İntrasellar veya suprasellar. •Hipofiz bezi posteroinferiora yer değiştirir. •Infindibulum orta hatta normal pozisyonundadır. •Genellikle insidental bazen semptomatiktir. •Görüntüleme Bulguları: BOS ile izointens, diffüzyon kısıtlaması yoktur, •DDx: Rathke kleft kisti, Hipofiz volüm kaybına neden olan diğer nedenlar (Apopleksi, RT, postpartum Araknoid Kist Hamartoma • Tuber sinerum’un non-neoplastik heterotopik nöron/glia hücrelerinden oluşur. • Sesil; intrahipotalamik • Pedünküle; parahipotalamik • İzoseksüel puberte prekoks ve epilepsinin # 1 sebebidir. • Diğer malformasyonlarla (kk agenezisi, araknoid kist, vb.) birlikte görülebilir. • Genellikle interpedinküler sisterne uzanır Hamartoma İzointens, genellikle KONTRASTLANMAZLAR! Kraniofarinjioma • Epitel kalıntılarından gelişir • Hormonal olarak inaktiftir, ancak yetmezliğe yol açabilir (+ vizüel semptomlar) • Çocukluk çağı tüm intrakranial tümörlerinin %5-10 u, suprasellar tümörlerin ise %50 si • İkinci pik 60 yaş civarı • WHO Grade I • Kistik, kalsifiye, lobüler lezyonlardır. • Genellikle suprasellar olup %50 sella uzanımlıdır • Pür intrasellar lezyon nadirdir... “90’lar kuralı” (Castillo & Mukherji, 1995) • %90 kalsifikasyon içerir • %90 kist (asgari parsiyel kist) içerir • %90 kontrastlanır • >%90 suprasellar yerleşimlidir Dermoid • Konjenital benign inklüzyon kist/tümörleri olup yüzey epiteli ile kaplıdır • Fetal 3.-5. haftalarda nöral tüp kapanması esnasında inklüzyonlardan oluşur • Sıklıkla frontonazal, sellar and parasellar, posterior fossa ve ventriküler yerleşimlidir. Dermoid • Lipid ve kolesterol içeriklerinden dolayı T1: , T2: • Rüptüre olup subaraknoid aralıklarda damlacıklar halinde birikebilir ve kimyasal menenjite neden olabilir. • Kalsifikasyon görülebilir. Lipoma • Benign yağ içerikli tümör. • Primitif meninks kalıntılarından oluşur. • Genellikle insidental görülür. • Her sekansta yağ sinyali olarak görülür. • Kontrastlanmaz. • Rim kalsifikasyon görülebilir. İnklüzyon Tümörleri Suprasellar lipoma Orta hat genellikle bu tümörler için yerleşim yeridir! Teratoma • Yağ, sıvı ve kalsifikasyon içeren orta hat tümörleridir. • Lobüledir. • Matür, immatür ve malignant • Sıklıkla holokranialdir. • MRG de sinyali içeriğine göre değişir. Parasellar patolojiler nasıl değerlendirilmeli? İlk adım İkinci Üçüncü Dördüncü Beşinci Klinik bilgi Anatomik bilgi Görüntüleme Patolojik tanı Radyolojik tatmin “Asla eksik bilgi ile tanı koyma…” Parasellar kitle …tüm bilgilerle daha doğru tanı! Şekil Lokasyon Sinyal Kontrastlanma Kitle etkisi Trigeminal Şvanoma
Benzer belgeler
PDF - Uludag Üniversitesi Tip Fakültesi Dergisi
• Posteriorunda, anteroinferior 3.
ventrikül ve Mamiller cisim yer alır
