Çevre, øúçi Sa÷lÕ÷Õ ve øú Güvenli÷i ElkitabÕ

Transkript

Levi Strauss & Co.
Çevre,
çi Sal ve
Güvenlii
Elkitab
Sorularnz için, e-posta: [email protected]
Geridönüümlü kada baslmtr
çindekiler
Elkitabnn Amac ..................................................................................................................................... 3
OS Dereceleri - Tanmlar..................................................................................................................... 4
BÖLÜM I - GÜVENL REHBER
A. Güvenlii Kurullar ............................................................................................................................. 6
B. Risk Analizleri ........................................................................................................................................ 8
C. Acil Durumlara Hazrlk ....................................................................................................................... 10
D. Koridorlar ve Çklar .......................................................................................................................... 13
E. Aydnlatma .......................................................................................................................................... 16
F. Genel Düzen - Temizlik ........................................................................................................................ 19
G. Elektrik Güvenlii ................................................................................................................................ 22
H. Tehlikeli Enerji Kontrolü / Etiketle-aretle-Kilitle ................................................................................. 25
I. Makina Güvenlii-Korumalar ............................................................................................................... 28
J. Endüstriyel Tama Ekipmanlar .......................................................................................................... 31
K. Gürültü ................................................................................................................................................ 34
L. Kiisel Koruyucu Ekipmanlar ............................................................................................................... 36
M. Havalandrma ..................................................................................................................................... 40
N. Kimyasal Depolama ............................................................................................................................ 41
O. Ar Scaklklar ................................................................................................................................... 44
P. Asbest .................................................................................................................................................. 47
EK I: GÜVENL
1. Güvenlii Kurullar ........................................................................................................................... 51
2. Acil Durumlara Hazrlk ........................................................................................................................ 53
3. Koridorlar ve Çklar ........................................................................................................................... 60
4. Genel Düzenlik - Temizlik .................................................................................................................... 61
5. Elektrik Güvenlii ................................................................................................................................. 62
6. Tehlikeli Enerji Kontrolü / Etiketle-aretle-Kilitle.................................................................................. 63
7. Makina Güvenlii-Korumalar .............................................................................................................. 65
8. Gürültü ................................................................................................................................................. 74
9. Kimyasal Depolama............................................................................................................................. 75
10. Ar Scaklklar .................................................................................................................................. 77
11. Asbest ................................................................................................................................................ 80
BÖLÜM II – SON (BTRME) LEMLER REHBER
A: Son (bitirme) lemler Güvenlii Rehberi....................................................................................... 84
1. Zmpara lemleri ................................................................................................................................. 85
2. Lazer.................................................................................................................................................... 87
3. Reçine (Resin) / Frnlama................................................................................................................... 89
4. Kumlama (Sand Blasting) .................................................................................................................... 91
5. Bask.................................................................................................................................................... 93
6. Spreyleme ........................................................................................................................................... 94
LEVI STRAUSS & CO.
1
BÖLÜM III: SALIK REHBER
A. lk Yardm ............................................................................................................................................ 98
B. Bulac Hastalklardan Korunma ...................................................................................................... 101
EK III SALIK EK
1. Fabrika Kaza ve lk Yardm Kaytlar ................................................................................................. 105
2. Bulac Hastalklar – Ku Gribi ......................................................................................................... 106
BÖLÜM IV: ÇEVRE REHBER
A. Evsel Atk ve Biyokatlar .................................................................................................................... 110
B. Tehlikeli Maddelerin Tanmas ......................................................................................................... 113
C. Tehlikeli Atklar .................................................................................................................................. 115
D. Kat Atklar......................................................................................................................................... 118
E. Yamur Sularnn Kirlenmesine Kar Korunma ................................................................................ 121
F. Yeralt Depolama / Yerüstü Depolama ............................................................................................... 124
EK IV ÇEVRE EK
1. Kat Atklar ......................................................................................................................................... 127
2. Yamur Sular: En iyi idari uygulamalar ............................................................................................. 129
3. Yeralt Depolama / Yerüstü Depolama: En iyi idari uygulamalar........................................................ 136
BÖLÜM V: GLOBAL ATIKSU REHBER
A. Global Atksu Rehberi ....................................................................................................................... 144
EK V
1. LS&CO. Global Atksu Rehberi Parametre Limitleri .......................................................................... 149
2. Tolerans Limitleri................................................................................................................................ 150
3. Kapsam ............................................................................................................................................. 151
4. Örnekleme Noktalar ve Örnekleme .................................................................................................. 152
5. Saha çi (In-situ) Ölçümler ................................................................................................................. 154
6. Analitik Metotlar ................................................................................................................................. 155
7. Analitik Laboratuarlar: Liste ............................................................................................................... 157
8. Analitik Laboratuarlar: Laboratuar Seçimi.......................................................................................... 161
9. Laboratuar Raporu Sunumu: Laboratuar Rehberi ............................................................................ 163
10. Laboratuar Raporu Sunumu: Fabrika Rehberi
164
11. OS Denetimi ve Kamu Atksu Artma Tesisleri (POTW) ............................................................... 165
12. Atksu Geri Kazanan Tesisler........................................................................................................... 166
13. Artlm Sular Sulama Amaçl Kullanan Tesisler ............................................................................ 167
14. Evsel Atksu ..................................................................................................................................... 168
15. Standart Mektuplar ve Formlar: Saha çi Ölçümler.......................................................................... 169
16. Standart Mektuplar ve Formlar: Evsel Atksu .................................................................................. 171
17. Standart Mektuplar ve Formlar: Kamu Atksu letmeleri (POTW /
Belediye Atksu Artma Tesisleri....................................................................................................... 172
18. Sözlük .............................................................................................................................................. 176
2
ÇEVRE, Ç SALII VE GÜVENL REHBER v2.0 NSAN 2007
Elkitabnn Amac
Levi Strauss & Co., bu Çevre, çi Sal ve Güvenlii (ÇSG) Elkitabn, Ortaklarna Ortakl Sözleme artlar (OS) elkitabmzn 11 ve 12. bölümlerinde tanmlanm çevre, i
güvenlii ve içi sal gereksinimlerini karlamalarna yardmc olabilmek için hazrlanmtr.
Aadaki örnekte görüldüü gibi OS’ye uymak ürünlerimizin standartlarna ve termin zamanna uyulmasndan daha az önemli deildir.
OS Gereksinimlerinin Önemi
Güvenlii-çi Sal için OS gereksinimlerinden biri acil durumlara hazrlktr. Birkaç yl
önce, Orta Meksika’da bulunan fabrikalarmzdan biri ek bir acil çk açm ve bu gereksinimi
yerine getirmek için tahliye tatbikat gerçekletirmitir. 4 ay sonrasnda, büyük bir deprem
oldu. Fabrika’nn OS gereksinimlerine uyabilmek için yakn zamanda harcanan gayretler
sayesinde 800 çalan hzl ve güvenli ekilde iletmeyi boaltmlardr. Görebileceiniz gibi,
gereksinimlerimizin dikkatli ekilde yerine getirilmesi çalanlarnz için güvenli ve salkl çalma
ortamlarnn oluturulmasnda kritik önem tamaktadr.
Bu Elkitabnn Kullanlmas
Bu elkitabn Levi Strauss & Co.’nun Çevre, Güvenlii-çi Sal gereksinimlerinin yerine
getirilmesine yardmc olabilmek için hazrladk,
ancak OS denetimlerinde tespit edilebilecek
bulgular oluturabilecek tüm olasklar-olas
durumlar tanmlamadk. Daha dorusu, özel
önem tayan alanlar-konular belirledik. ortaklarmz, herbir çalma alannda tüm
tanmladmz gereksinimlerin ve tabii ki faaliyet
gösterdikleri ülkenin gereksinimlerinin yerine
getirildiinden emin olmak ve hangi önlemlerin
alnmas gerektiini tespit etmek için detayl bir
deerlendirme gerçekletirmelidir. Bu elkitabnda,
i ortaklarmza yardmc olabilmek için sadece
belirli bilgileri deil ayn zamanda ilgili konuya
ilikin ek bilgilerin nerede bulunulabileceini
tanmladk.
Kontrol Et-Aksiyon Al döngüsü ile bitirilmekte
ve ilgili çi Sal- Güvenlii programnn
uygulamas için örnek stratejiyi içermektedir;
örnein, acil durumlara hazrlk, elektrik güvenlii
vb. Bu strateji, i ortaklarmzn Güvenliiçi Sal programlarnn-uygulamalarnn çi
Sal- Güvenlii Yönetim Sistemine entegre
etmelerine yardmc olacaktr..
Son olarak, i ortaklarmzn dokümantasyon
ve kayt tutma gereksinimlerine özel
dikkat göstermeleri konusunda dikkatli
olmalarn özellikle tavsiye ediyoruz. LS&CO.
OS Denetçileri, i ortaklarmzn OS
gereksinimlerine uygunluunu tespit etmekdorulamak için çi Sal- Güvenlii
prosedürleri, periyodik kontroller ve çalanlarn
eitimi vb. kaytlarn referans almaktadrlar.
Bu elkitabnda yer alan herbir Çevre, Güvenlii-çi Sal konusu 4 bölümde
yaplandrlmtr; Kapsam, Amaç, OS
Gereksinimi ve OS Gereksiniminin Yerine
Getirilmesi. Lütfen LS&Co.’nun, i ortaklarn
sadece OS Gereksinimlerinden sorumlu
tuttuuna dikkat ediniz. OS Gereksinimlerinin
Yerine Getirilmesi bölümü OS Gereksinimleri’ne
uygunluk salayabilmek için örnekleri
içermektedir. Bu bölümler, Planla-Gerçekletir-
LEVI STRAUSS & CO.
3
OS Dereceleri – Tanmlar
Sfr Tolerans:
Ortakl Sözleme artlar’nn ciddi ihlali, kiisel haklar, yaam güvenlii ve/veya LS&CO.’nun irket
imaj üzerinde ciddi sonuçlara yol açar. Birden fazla kaynaktan salanan bilgiler ile dorulanan ST
ihlallerinin olduu aday-önerilen tedarikçilerde üretim konusunda ibirliine girilmez. Kendileri
hakknda birden fazla kaynaktan bir ST ihlali yapld dorulanan mevcut tedarikçiler için LS&CO.’nun
yaklam, bu tedarikçilerde mevcut ST ihlallerinin derhal giderilmesine çalmak, tedarikçilerin düzeltici
faaliyetten kaçnmalar veya bunu yapmamalar durumunda ibirliini snrlamak ve son vermektir.
ST ile ilgili örnekler arasnda, çocuk içiler, zorla çaltrma-mahkum içi, ziksel ceza, etik standartlarn
ihlali (kaytlarn tahrifat, yetkisiz taeron balants veya kaytlarnn gizlenmesi, çalanlarla
görütürmeme) ve belirtilen zaman dilimi içinde ST veya M düzeltici eylemlerinin yerine getirilmemesi yer
alr.
vedi (Acil) Müdahale:
Ortakl Sözleme artlar ihlali, kiisel haklar, yaam güvenlii ve/veya LS&CO.’nun irket
imaj üzerinde olumsuz sonuçlara yol açar. M ihlalleri yapan aday-önerilen tedarikçilerle üretim
konusunda ibirlii yaplamaz. Bir M gerektiren mevcut teslimatçlar için, ihlalin (örnein; ödenmemi
ücretler ödenmelidir) tümüyle ve azami 2 aylk bir süre içinde giderilmesi gerekir, aksi halde bu durum bir
ST niteliini kazanr.
Baz M ihlalleri, 2 aydan daha ksa sürede düzeltici eylem yaplmasn gerektirebilir. M örnekleri
arasnda, ar çalma saatleri, fazla mesai paralarnn veya sözlemeli personel ücretlerinin
ödenmemesi, gerekli yasal ek ödemelerinin verilmemesi, içilerin ya, çalma saati, ücret, uygun
disiplin uygulamas, rk ayrm, örgütlenme özgürlüünün ihlali, yerel yasalarn ihlali, atk su artma tesisi
fonksiyonlar, güvenlik önlemleri ihlalleri (acil çklar, yangn koruma) ile önemli çalma kaytlarnn
tutulmamas saylabilir.
Sürekli yiletirme – yiletirmeye Açk Alan
çi Sal - Güvenlii ve çevre koullar konular, bir üretim tesisinde içilerin yararna, irket imaj ve
yönetim uygulamalar yararna iyiletirilebilir. S sorunlar olan aday-önerilen tedarikçilerle üretim için
ibirlii yaplabilir. S sorunlar olan mevcut ve önerilen tedarikçiler için 6 aylk süreli bir makul düzeltici
eylem plan teklif edilebilir.
S sorunlar ile balantl hususlar arasnda iletme izinleri (tedarikçi bavuruda bulunmusa), irket
bünyesinde içi çaltrma gereksinimlerinin belirlenmesi/yaplandrlmas, kayt tutma, i güvenlii
kurullarnn oluturulmas ve yeni yap malzemelerinin satn almlarnda ürünlerde asbest olmamasndan
emin olmak için gözden geçirilmesi saylabilir.
4
BÖLÜM I:
Güvenlii Rehberi
BÖLÜM I: GÜVENL REHBER
A. GÜVENL KURULLARI
Kapsam:
Bu bilgi, Levi Strauss & Co. Ortakl Sözleme artlar (OS) kapsamnda deerlendirilen tüm fabrikalara
uygulanr.
Amaç:
Güvenlii Kurullar, fabrikann içi sal-i güvenlii konularn tanmlayabilir ve düzeltebilir, i
güvenlii bilincini arttrr ve çalann i tatminini gelitirebilir. Bu bölümün amac, iyi çalan ve etkili
bir i güvenlii kurulunun gereksinimlerini tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri:
1.
Fabrikalarda aktif Güvenlii Kurullar
olmaldr.
2.
Güvenlii Kurullar en az ayda bir kez
gerekirse daha fazla toplanmaldr.
3.
Güvenlii Kurullar yönetimin temsilcisi,
(farkl operasyonlardan) içilerden, sendika
temsilcilerinde (fabrikada sendika varsa)
olumaldr.
4.
Kurul liderleri tarafndan mutabakat
salanan kararlar yazl hale getirilmeli ve
çalanlarn okuyabilmeleri için iletme içinde
uygun yerlerde duyurulmaldr. Bu kaytlar en
az 5 sene muhafaza edilmelidir.
OS Gereksinimlerinin Uygulanmas:
Eitim, Kurallar ve Kayt Tutma
• Güvenlii Kurulu üyeleri
Q Kazalar ve iyerindeki dier i güvenlii-içi
sal konular inceleyebilmek.
Q nceleme gerçekletirmek ve tehlikeleri
tanmlayabilmek (Risk Analizi bölümüne
baknz)
Q Güvenlii-çi Sal eilimlerini
tanmlamak ve deerlendirebilmek
Q Güvenlii-çi Sal kaynaklarn fabrika
içi ve toplumsal alanda kullanabilmek için
eitilmelidirler.
•
•
Yönetimin temsilcisi ve bir fabrika çalan lider
olarak seçilmelidir. Liderler toplant için
programlar hazrlamaldr.
Güvenlii Kurulu toplantlarn etkin olarak
gerçekletirebilmesi için kurallar konusunda
mutabakat salamaldr.
Tehlike Analizi
Güvenlii Kurulu üyelerinden biri i
kazalarnn ve olaylarn deerlendirilmesine
dahil olmaldr.
•
•
6
Güvenlii Kurullar tehlikelerin doru ekilde
ele alnmas, benzer olaylarn tekrarlanmamas
amacyla doru aksiyonlarn ele alnmas için i
kazalarn ve olaylara ilikin raporlar gözden
geçirmelidir. (Not: i kazalarna veya olaylara
karan-dahil olan kiilerin mahramiyetine sayg
gösterilmelidir)
•
Güvenlii Kurullar ayda bir kez iletmeyi
incelemeli ve bu incelemeye ilikin kaytlar
tutulmaldr. (Risk Analizi, Koridorlar – Acil
Çklar ve Genel Düzenlik – Temizlik
bölümlerine baknz)
•
Güvenlii Kurullar, i kazalar ve olaylar
deerlendirebilmek için fabrika i güvenlii –
içi sal kaytlarna ulaabilmeli ve
kullanabilmelidir. Bu, Güvenlii Kurullarna
tehlikelerin daha iyi kontrol edilebilmesi için
aktivitelere konsantre olmalarna yardmc
olacaktr.
Tehlike Kontrolü
Güvenlii Kurullar, iletmenin tehlike
analizini yaptktan sonra tehlikeleri olabildiince
hzl düzeltebilmek için aksiyonlar
önceliklendirmelidir. Güvenlii Kurullar
düzeltici faaliyetleri tamamlanncaya kadar
aksiyonlar takip etmelidir.
•
•
Aada belirtilenler dahil tüm Güvenlii –
çi Sal kaynaklar Güvenlii Kurullarnn
kullanmna salanmal, hazr
bulundurulmaldr.
Q
Q
Q
Web sitesi EU: http://europe.osha.eu.int/info
Web sitesi US OSHA: http://www.osha.gov/
LS&CO. Çevre, Güvenlii ve çi Sal
Elkitab
A. GÜVENL KURULLARI
Güvenlii Kurullar Program Stratejisi
• Fabrika yönetimi Güvenlii Kurulu
misyonunu taslak olarak hazrlar.
• Güvenlii Kurulu misyonu onaylar,
kurul liderlerini tespit eder.
• Liderler toplant programn hazrlar.
• Güvenlii Kurulu en az ayda bir kez
iletmedeki i güvenlii sorunlarnkonularn görümek üzere toplanr.
• Kurul, toplant kararlarn yazl hale getirir
ve çalanlarn ulaabilecei bir yerde
duyurur. Kaytlar en az 5 sene muhafaza
edilir.
• Kurul, performansn arttrabilmek
için Yönetim’in verdii öneriler
dorultusunda prosedürleri
deitirir ve yeni araçlar adapte
eder.
• Üyeler fabrikay deerlendirebilmek,
konular önceliklendirebilmek, düzeltici
önleyici faaliyetleri takip edebilmek için
eitilir. Kurul, aktivitelerini tanmlanan
misyonu çerçevesinde gerçekletirir ve
periyodik olarak yönetime raporlar.
• Yönetim kurulun aktivitelerini,
performansn gözden geçirir ve varsa
deiiklik önerilerini yapar.
Daha fazla bilgi için:
•
7
Ek'lere baknz
B. RSK ANALZ
Kapsam:
Bu bilgi, Levi Strauss & Co. Ortakl Sözleme artlar (OS) kapsamnda deerlendirilen tüm
fabrikalara uygulanr.
Amaç:
Bu bölümün amac iletmedeki potansiyel olarak zarar verebilecek tüm tehlikeleri
tanmlamak ve bu tehlikelerin ortaya çkarabilecei riskleri deerlendirmektir. Tehlikeler
Çevre, Güvenlii ve çi Sal Elkitabnn dier bölümlerinde yer verilenler olmakla
birlikte bunlarla da snrl deildir.
OS Gereksinimleri:
1.
Fabrikann iyeri risklerinin tespiti ve
deerlendirmesi için bir prosedürü olmaldr.
• Kiiler veya ekipler tehlikelerin tanmlanmas,
bu tehlikelerin risklerinin analizi ve kontrollerin
etkinliinin deerlendirilmesi için eitilmelidir.
•
8
•
Risk analizleri kaydedilmeli ve çalanlar
tarafndan gözden geçirilebilmelidir.
Bu tehlikelere kimlerin ve nasl maruz
kalabileceklerini tespit edin. Riskleri (a)
tehlikenin iddeti, (b) bu iddette oluabilme
olaslklarn deerlendirerek analiz ediniz.
Örnein; yüksekte korumasz çalan içileri
düünün. En büyük zarar ne olabilir? (krk
kemikler, hatta ölüm) Kemik kr veya ölümle
karlama olasl nedir? (Bu ciddi-yüksek
risktir ve dümeye kar korumalarn konmas
için acil aksiyon alnmaldr)
Tehlike Analizi
• Risk analizlerinden sorumlu olan bireyler, tüm
fabrikay dolamal, çalanlara ve çevreye
zarar verebilecek operasyonlar ve
uygulamalar tespit etmelidir. ÇSG Elkitabnn
bölümleri tehlike tipleri için rehber olarak
kullanlmaldr. Ancak tehlikelerin aratrlmas
için gerçekletirilen fabrika turlar bu elkitabnn
kapsamnda yer almayabilir.
Tehlike Kontrolü
• Risk denetçileri, fabrika turu srasnda tespit
edilen tehlikelerin mevcut önlemlerini
deerlendirmelidirler. Bu önlemler yeterli midir?
Riskler ortadan kaldrlabilir mi, ek önlemler ile
azaltlabilir mi?
•
•
Tehlikelerin tanmlanmas, risklerin
deerlendirmeleri ve alnabilecek önlemleri
içeren rapor hazrlayn, Fabrikalar bu raporlarn
çalanlarn okuyabileceklerinden emin
olmaldr.
•
Fabrika turlarnn ve risk analizinin her yl veya
fabrikann operasyonlarnda önemli bir
deiiklik olduunda gerçekletirildiinden
emin olun.
Fabrika turu öncesinde, Güvenlik Bilgi
Formlarn ve i kazalarn ve yaralanma
kaytlar gözden geçirin. Fabrika turu srasnda,
çalanlardan yardmc olmalarn isteyin.
Yanc maddeler, korumasz hareketli makine
parçalar, dümeye kar korumalarn eksiklii,
basnçl sistemler, etiketsiz kimyasallar, ikincil
haznesi olmayan kimyasal variller-konteynerler,
zarar görmü elektrik kablolar, duman-buhar,
yüksek scaklk veya ses ve yüksek hzda
malzeme frlatan-ileyen ekipmanlar gibi ciddi
zarara neden olabilecek tehlikelere odaklann.
B. RSK ANALZ
Risk Analizi Program Stratejisi
• Fabrikadaki tehlikelerin tanmlanmas ve
deerlendirmesi için prosedür oluturulur
• Güvenlii Kurulunun üyeleri ve bu
prosedürü kullanan kiileri eitilir
• Kiiler/ekipler prosedürde tanmland
gibi riskleri tespit eder.
• Düzeltici faaliyetler için öneriler yaplr,
rapor hazrlanr.
• Güvenlii Kurulu, öneriler
çerçevesinde performans
gelitirmek için prosedürde
gerekli deiiklikleri yapar
• Her yl ve iletmede ciddi önemli
deiikliklerden sonra tehlike analizi
turu ve risk analizi gerçekletirilir.
• Güvenlii Kurulu ve fabrika yönetimi
periyodik olarak prosedürün etkinliini
gözden geçirir; gerekirse deiiklik
önerilerinde bulunur
9
•
EU: http://agency.osha.eu.int/good_practice/sector/agriculture/faq_agriculture/faq_
entry.2005-09-19.3015163534/view?searchterm=risk%20assessments
•
U.K. [Linked from EU]
http://www.eihms.surrey.ac.uk/robens/erg/Test%20area/GRA_revised_doc.pdf
C. ACL DURUMLARA HAZIRLIK
Kapsam
Amaç
Acil durumlar yangn, deprem ve kazalar gibi olaylar içermektedir. Çalanlarn
yaralanmalar, bina ve ekipmanlarn zarar görmesi, acil durumlara yönelik hazrlklarn
yaplmas durumunda azaltlabilir. Bu bölüm, acil durumlarda çalanlarn korunmas için
planlama ve hazrlk gereksinimlerini tanmlanmaktadr
OS Gereksinimleri:
1.
2.
Fabrikann acil durumlara yönelik hazrlkl
olmas için prosedürlerin oluturulmas, acil
durumlarda da doru aksiyon alnmasnn
salanmasndan sorumlu olarak kdemli bir
fabrika yöneticisi atanmaldr.
Fabrikalarn, yangn, deprem, frtna
ve kimyasal szntlar gibi acil durumlara
hazrlkl olmak için prosedürleri olmaldr. Bu
prosedürler tüm çalanlarn anlayabilmesi
için çalanlarn kendi dillerinde dokümante
edilmelidir.
3.
Fabrikalarn acil durum tahliye planlardr
ve acil kaç yollar her bölümde ilan
edilmelidir, duyurulmaldr.
4.
Fabrikalar, ciddi-olumsuz hava
koullarnda tüm çalanlarnn barnabilecei
barnaklar-alanlar tespit etmelidir.
5.
Fabrikalar, tüm çalanlarnn tahliye kaç
yollarn ve tahliye prosedürünü bilmelerini
salayacak sklkta acil durum tatbikatlar
gerçekletirmelidir.
6.
Fabrikalarn yangndan korunma planlar
olmaldr.
OS Gereksinimlerinin Uygulanmas – Tahliye Gerektiren Acil Durumlar:
• Tüm vardiyalardaki çalanlar yangn tüplerinin
kullanm için eitilmelidir. Bu eitim, doküman
(okuma), görsel materyaller içerdii gibi
bireysel katlmnn salanaca uygulamal
olarak gerçekletirilmelidir. Fabrikalar, bu
eitimlerin gerçekletirildiini gösterebilecek
yazl kaytlar oluturmaldr.
•
•
Fabrikalar, acil durum tahliye tatbikatlarn
planlamak, gerçekletirmekten sorumlu kiileri
görevlendirmelidir. Bu kiiler tatbikatlar
yönlendirebilecek yetkinlie sahip olmaldr.
Tatbikatlar, gerçek acil durumlar yanstabilmekyaatabilmek amacyla farkl ortamlarda ve
zamanlarda gerçekletirilmelidir.
Çalanlar acil durum tahliye prosedürleri
hakknda eitilmelidir. Misarler de acil durum
planlar hakknda bilgilendirilmelidir.
•
Fabrikalar tahliye tatbikatlarnn kaytlarn
tutmaldr. Bu kaytlar, tatbikatn detaylarn
(örnein: binay tahliye eden son kiinin çk
zaman-süresi, katlan kii says, tatbikat
srasnda tespit edilen aksaklklar, tespit edilen
aksaklklarn düzeltilmesine yönelik düzeltici
faaliyetler) içermelidir. Yangn ekipmanlarnn
(tüpler, lambalar, alarmlar vb.) kaytlar da
oluturulmaldr.
•
Fabrikalar, gereken noktalarda-yerlerde
çalanlarn anlayaca dillerde “Tehlike”,
“Dikkat” ve “Sigara çilmez” uyarc
iaretlemeleri yapmaldr.
Tehlike Analizi
Fabrikalar iletmelerinde olabilecek tüm acil
durumlar (yangn, kimyasal sznt, deprem,
tayfun vb.) deerlendirmeli ve bunlar acil
durum hazrlk prosedürlerine eklemelidir.
(Baknz Ekler)
•
devam dier sayfada
10
Tehlike Kontrolü
• Fabrikalarn koridorlar ve çklar bo
tutabilmek, uygun-anlalr ekilde
iaretlemesini ve çalanlarnn hzl ve güvenli
ekilde fabrikay terk etmelerini salayacak
kurallar ve prosedürleri olmaldr. (baknz
Koridorlar ve Çklar bölümü)
•
Fabrikalarn tüm çalanlarn ve yönetimin yer
alaca acil durum tahliye planlar olmaldr.
Tatbikatlarda, çalanlar ve yöneticiler binay
terk etmeli ve öngörülen-tespit edilmi
noktalara (toplanma alanlar) gitmeli ve
fabrikaya geri dönü karar verilinceye kadar bu
alanlarda beklemelidirler. Tatbikatlarda hedef
hzdan ziyade planl-programl olmaldr.
•
Fabrikalar, tüm çalanlarn katld, 3 dk.’nn
altnda tahliye süresi olan ylda en az bir kez
tatbikat gerçekletirmelidir.
•
Acil durum lambalar periyodik olarak kontrol
edilmeli ve sorunsuz çalmaldr. (Baknz
Aydnlatma bölümü)
•
Yangn tüpleri potansiyel yangn tehlikelerine
uygun olmal ve yanc-parlayc svlarn 15 mt
(50 ft) ve her içinin 23 m ( 75 ft) yaknnda
bulunmaldr. (Baknz Ekler)
•
Yangn tüpleri son bakm-kontrol tarihlerini
içerecek-gösterecek ekilde iaretlenmelidir.
Buna ek olarak, çalanlara rahat
ulaabilecekleri yerlerde acil durumlarda
yangn tüplerinin nasl kullanlacan gösteren
ematik diyagramlar olmaldr.
•
Tahliye yollar boyunca koridorlar, holleri ve
merdivenleri aydnlatabilecek uygun yerlere
yeterli sayda acil durum lambas (bataryal)
yerletirilmelidir.
•
Fabrikalarn aadaki gereksinimleri
salayacak yangn alarm olmaldr:
Q
Q
Q
Sadece “yangn” anlamna gelen sese sahip
(baka acil durumlar için deil)
Tüm fabrikadan duyulabilen ve farkl
noktalardan aktive edilebilen
Batarya veya kesintisiz güç kaynana bal
•
Alarmlar periyodik olarak test edilmeli ve iyi
durumda muhafaza edilebilmesi için bakmlar
yaplmaldr.
•
Sesli alarm sistemine ek olarak kulaklk
kullanan çalanlarn bulunduu tüm alanlarda
görsel alarm (kl-parlayan lambalar)
olmaldr.
•
yi Uygulama: Yerel dilde “Yangn Alarm”
yi Uygulama: Potansiyel tehlikelere uygun yangn
tüpleri tedarik edilmi ve iaretlenmi
OS Gereksinimlerinin Uygulanmas – letmede Snak Gerektiren Acil Durumlar:
• Fabrikalar ylda en az bir kez snak kullanlan
tatbikat gerçekletirmelidir. Bu tatbikata yönelik
kaytlar tutulmaldr.
•
konusunda eitilmelidirler (Baknz Ekler)
•
Snaklar binann en güvenilir alanlar olmaldr.
(örnein: destek noktalarnn yaknlar.
Çalanlar snak kullanm prosedürleri
LEVI STRAUSS & CO.
11
Acil Durumlara Hazrlk: Program Stratejisi
• Fabrikada olabilecek potansiyel acil
durumlar tanmlanr
• Acil durum prosedürleri oluturulur:
Q
Q
Q
Q
Q
Acil durumda güvenli bir ekilde
binann boaltlmas,
Barnak salanmas (gerekiyorsa),
Tatbikatlarn yaplmas,
Tahliye yollarnn, çklarnn ve acil
durum ekipmanlarnn iyi durumda
muhafaza edilmesi,
Çalanlarn eitimleri.
• Acil durumlara hazrlktan sorumlu üst
düzey (kdemli) bir yönetici atayn.
• Tüm çalanlarn yangn tüplerinin
kullanm konusunda eitimli
olduununda emin olun.
• Tatbikatlara ve/veya yaanan
olaylara göre fabrikann acil
durumlara hazrln iyiletirmek
için yeni prosedürler oluturun
veya güncellemeleri yapn.
• Tüm çalanlarn acil durum tahliye
prosedürleri konusunda eitimli
olduundan emin olun, misarleri
acil durum prosedürleri konusunda
bilgilendirin.
• Fabrikann uygun-yeterli uyarc
iaretlemelerinin yangn alarm, acil
durum aydnlatmasnn olduundan
emin olun. Acil durum ekipmanlarn iyi
durumda muhafaza edin.
• Periyodik olarak acil durum prosedürleritahliye tatbikatlarn gerçekletirin acil
durum lambalarn periyodik olarak test edin.
• Baknz Ekler
• Acil Durumlara Hazrlk
http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=emergency+preparedness
• Acil Durumlara Hazrlk [U.S. OSHA, linked from EU]
http://www.osha.gov/SLTC/emergencypreparedness/index.html
• Yangn Tüpleri Snandrma Referans (baknz Son lemler Güvenlik Rehberi)
12
D. KORDORLAR VE ÇIKILAR
Kapsam:
fabrikalara uygulanr. .
Amaç:
Bu bölümün amac fabrikalarn koridorlarnn ve acil çklarnn açk tutulmas, doru
ekilde iaretlenmesi ve çalanlarn acil durumlarda hzl ve güvenli ekilde fabrikay
boaltabilmelerini salamaktr.
OS Gereksinimleri:
1.
Fabrikalarn çalanlarnn güvenli bir
ekilde binay tahliye edebilmeleri için yeterli
sayda çk, bina tipi veya yaps olmaldr:
• 150 veya daha az çalan olan fabrika
çalma alanlarnn en az 2 (asansörsüz)
çk, 150’den daha fazla çalan
olan fabrika çalma alanlarnn en 3
(asansörsüz) çk olmaldr. Çklar
binann dnda güvenli bir noktaya açlmal
ve tüm alanlardan en fazla 61 m (200 ft)
mesafede olmaldr.
• 1000 kiiden fazla çalan olan binalarn en
az 4 çk olmaldr.
• Ölçülerinin, çalan saysnn ve çalma
ortam düzeninin çalanlara tehlike yaratt
her bölüme ek çklar eklenmelidir.
2.
Koridorlar ve çklar sürekli olarak açk
tutulmaldr. Çklar çalma saatleri süresince
kilitli olmamaldr.
3.
Çk kaplar, binann dna
çklacak ekilde dar doru açlmaldr.
Kaplarn açlmas için özel bir operasyon
gerekmemelidir.
4.
Çk kaplar, yollar ve koridorlar acil
durumlarda çalanlarn rahatlkla tahliyelerini
salayacak genilikte olmaldr:
• Çk kaplar, en az 81 cm (32 in)
geniliinde
• Yeni çklar, en az 91 cm (36 in)
geniliinde
• Çk yollar, en az 91 cm (36 in)
geniliinde
• Koridorlar, en az 91 cm (36 in) geniliinde
5.
Fabrikalarn bütün binadaki kiileri
uyarabilecek yangn alarmlar olmaldr. Bu
alarm, binann dier alarmlarndan farkl olmal
ve sadece yangn ve tahliye durumlarnda
kullanlmal tüm binadan duyulabilmelidir. Bu
alarm, dier tüm alarmlardan daha öncelikli
olmal ve fabrikann dndan (yerel itfaiye
ve/veya polis) izlenebilmelidir. (Acil Durumlara
Hazrlk bölümüne de baknz)
Yangn çk çöp bidonlar ve ekipmanlarla
bloke olmu
devam dier sayfada
LEVI STRAUSS & CO.
13
6.
Acil çklar ve yollar tüm çalanlardan
tarafndan rahatlkla görülebilecek ekilde
iaretlenmelidir:
• Çklar 30 m (100 ft)’ten görülebilecek
ekilde iaretlerle belirtilmelidir,
• Bütün iaretlemeler tüm çalanlarn
anlayabilecei dil(ler)de olmaldr. Harer
en az 15 cm büyüklüünde, parlak renkli,
içinde bulunduu ortam ile kontrast
yaratmal ve daha iyi görülebilmesi için
klandrlmaldr.
• Çka açlmayan, yanllkla çk olarak
alglanabilecek herhangi bir kap, koridor
veya merdiven vb. “ÇIKI DELDR” ile
iaretlenmelidir.
7.
Fabrika dnda çalanlarn acil
durumlarda toplanp, saym yaplabilmesi için
toplanma alanlar belirlenmelidir,
yi uygulama: Yerel dilde “Çk” iareti.
8.
Bina tasarmda olan deiiklikler
uygulamaya alnmadan önce bu bölümde
verilen gereksinimlerini salayabilmek için
gözden geçirilmelidir.
• Personel yeni ie alndklarnda tahliye kurallar,
acil çklarn yerleri ve çklarn sürekli açk
tutulmasnn önemi konularnda eitilmelidirler.
(Acil Durumlara Hazrlk bölümüne de baknz)
•
14
Tüm çalanlar yukarda bahsedilen eitimi veya
fabrikann ve LS&CO’nun tedarik ettii tüm
dokümanlar anladklarn gösterebilmelidirler.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar “Ekler” bölümündeki kontrol listesinde
yer alan gereksinimlere uyduundan emin
olmak için iletmenin tüm bölümlerini incelemeli,
analiz etmelidir.
Tehlike Kontrolü
Fabrikalar, koridorlar ve çklara ilikin
gereksinimlerin yerine getirildiinden emin
olmak için her ay iletmelerini denetlemelidirler.
(Daha fazla bilgi için; baknz Güvenlii
Kurullar)
•
Koridorlar ve Çklar Güvenlii Program Stratejisi
• Binann-yapnn yükseklii, tipi ve
çalan saysn tespit edin. Çklarn
yerlerini ve saysna ilikin gereksinimleri
salayabilmek için plan yapn.
• Fabrikann koridorlar ve çklar ile ilgili
tüm OS gereklerini salayabilmesi için
prosedürleri oluturun, sorumlu kiileri
tanmlayn.
• OS gereklerini salayabilmek için
çklar ekleyin (gerekiyorsa), koridorlar
ve çklar deitirin.
• Fabrika yangn alarmnn OS
gereklerini saladklarndan emin olun.
• OS Gereksinimlerinin (örn.
Koridorlar ve çklar) yerine
getirildiinden emin olmak için
prosedürlerde deiiklikler yapn.
• Acil çklarn yerlerde iaretleyin,
iletmeyi tahliye ettiklerinde çalanlarn
toplanaca toplanma noktalarn
belirleyin.
• Yangn alarmnn kontrol ve
bakmlarn yapn ve/veya
tahliye prosedürlerini gelitirin
(gerekiyorsa)
• OS-Koridorlar ve Çklar
gereksinimlerini salayabilmek için bina
tasarmlarn gözden geçirin.
• Gereksinimlerin karlandndan emin
olmak için iletmenin bölümlerini her ay
denetleyin.
• Yangn alarm sistemini çaltndan
emin olmak ve tahliye prosedürlerinin
doru tanmlandndan emin olmak
için periyodik olarak test edin.
• Baknz Ekler
15
E. AYDINLATMA
Kapsam
Amaç
Yetersiz aydnlatma veya tamamen aydnlatma eksiklii, çalanlarn olas tehlikeleri
görmelerine engel olabilir. Bu bölümün amac, tüm çalanlara güvenli ortamlar
salayabilmek için çalma ortamlar ve aydnlatma gereksinimlerini tanmlamaktr. Bu tür
gereksinimlere uyulmas hayatlar kurtarmtr.
OS Gereksinimleri:
1.
Gece vardiyalar veya doal klandrmas
kstl olan fabrikalar, elektrik kesinlerine kar
acil durum lambalar salamal ve muhafaza
etmelidir..
2.
Çalma ortamndaki aydnlatma aadaki
deerleri (lux) salamaldr
Çalma Ortam
1
Minimum Aydnlatma Deeri (lux)
Çok sk ziyaret edilmeyen yerler - Detay izleme
gereksinimi olmayan – kstl olan yerler (ör: depolar)
50
letme alanlar ve detay inceleme-görme ihtiyac
olmayan youn-hareketli olan yerler (ör: koridorlar,
yürüme yollar)
200
Genel - Osler
500
istasyonlar-operasyon makineleri, çizim masalar,
tezgahlar ve detay izleme-inceleme yaplan dier
operasyonlar.
750
Kaynak: Evaluation of Human Work, Second Edition, 1995, Wilson and Corlett
devam dier sayfada
16
E. AYDINLATMA
OS Gereksinimleri:
Acil Durum Aydnlatmalar:
Gerekli Çalma Ortam Aydnlatma Deerleri:
Tehlike Analizi
• Gece vardiyalar olan iletmeler aada
görülen aydnlatma deerlerini salamaldrlar:
Q Yer seviyesinde gerekli ortalama aydnlatma
10 lux (1 ft-candle) olmaldr.
Q Normal elektrik kesintisi olmas durumunda
en az 1,5 saat enerji verebilecek acil durum
aydnlatmas salanmaldr ve aydnlatma bu
sürenin sonunda 10 lux (1 ft-candle)’den az
olmamaldr.
Q Bir enerji kaynandan (ehir ebekesi) bir
bakasna (özel jeneratör) geçi yaplmas
gerekirse geçi süresi 10 saniyeden fazla
olmamaldr.
Tehlike Analizi
Fabrikalar tüm bölgeleri ve çalma alanlarn
yukardaki OS Gereksinimleri bölümünde
tanmlanan aydnlatma seviyelerini salayacak
ekilde deerlendirmelidir.
•
•
Tehlike Kontrolü
Verilen minimum aydnlatma deerlerinin
salanmad yerlerde fabrikalar durumu
düzeltici aksiyonlar acilen almaldr.
•
Fabrikalar aydnlatmalarn bakmlarndan
sorumlular belirlemelidir. (temizlik, deitirme,
tamir vb.).
Gece vardiyesi olmayan iletmeler, kaç yollar
boyunca doal aydnlatmann en az 0,1 ft
candle (1lux) olup olmadn tespit için
deerlendirmelidir. Eer deilse, fabrika bu
verilen deerleri salamak için iletmeye acil
durum lambalar monte etmelidir. .
Tehlike Kontrolü
• Fabrikalar acil durum aydnlatmalar her 30
günde bir 30 saniyeden az olmayacak ekilde
test etmelidir.
•
Gece vardiyas olan fabrikalar her yl bir kez
acil durum tatbikatn sadece acil durum
aydnlatmalar kullanarak gerçekletirmeleridir.
•
Bataryal-pilli acil durum aydnlatma sistemleri
her yl 1,5 saatten az olmamak kayd ile test
edilmelidir. Fabrikalar bu testlere ilikin kaytlar
muhafaza etmelidir.
LEVI STRAUSS & CO.
17
E. AYDINLATMA
Aydnlatma Yönetim Program Stratejisi
• Eer fabrikann gece vardiyas varsa
veya doal klandrmas kstl ise
iletmenin farkl çalma alanlarn (ör:
osler, makina operatörleri vb.) göz
önüne alnarak acil durum aydnlatma
plan oluturulmaldr. Uygun
aydnlatma bakm sorumlularn
belirlenmelidir.
• Fabrikalar tüm bölgeleri ve çalma
alanlarn OS Gereksinimlerini
salayacak ekilde deerlendirmelidir.
• OS gereksinimlerine uymayan
aydnlatmalarn düzeltilmesi için
aksiyon almaldr.
• Eer test ve deerlendirme
sonuçlarna gerektiriyorsa
veya iletme koullar deiti
ise acil durum aydnlatma
plann güncelleyin.
• Aydnlatmann çalr durumda
kalmas salanmaldr.
• Acil durum aydnlatmalarn her 30 günde
bir kontrol edin.
• Ylda bir kez tahliye tatbikatn sadece
acil durum lambalarn kullanarak
gerçekletirin.
• Bataryal-pilli acil durum lambalarn her
yl kontrol edin.
• letmenin her yerini periodik olarak
OS artlarn saladndan emin
olmak için deerlendirin-kontrol edin.
Daha Fazla Bilgi çin
• UK: Society of Light and Lighting:
http://www.cibse.org/index.cfm?go=home.show&PageID=68&TopSecID=11
18
F. GENEL DÜZEN - TEMZLK
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Genel düzen ve temizlik uygulamalarnn iyi yönetilmesi, i kazalarndan, hastalklardan korunmak
için, tökezleme, kayma ve düen objeler, yangn ve zararl haerenin istilas gibi nedenlerden
dolay malvarlnn zarar görmesinin önlenmesi için önemli bir faktördür. Yetersiz uygulamalardan
kaynaklanabilecek kazalara örnekler:
• Basamak, platform ve yerde sabitlenmemi-zayf objelere taklmak, tökezlemek
• Düen objelerin çarpmas
• Yal, slak, kirli yüzeylerde kaymak
• Düzensiz yerletirilmi-istienmi malzemelere çarpmak veya koridorlara kayacak ekilde yerletirilmi
yanl malzemeler
• Kesilme, yaralanma veya ellerde derinin soyulmas veya vücudun herhangi bir baka uzvunun çknt çivi,
tel veya metal kay vb.’den zarar görmesi
Bu bölümün amac, çalanlarn ve fabrika mal-mülkünün korunmas için genel düzen ve temizlik
uygulamalarnn gelimesine yardmc olmaktr.
OS Gereksinimleri:
1.
Parlayc ve yanc kimyasallar ve
materyaller uygun ekilde depolanmaldr.
Damlalar ve szntlar hemen temizlenmelidir.
2.
Kurutucularn kanallarndaki tozlar
periyodik olarak temizlenmeli, çkartlmal ve
imha edilmelidir.
3.
Fabrikalar merdivenleri, basamaklar,
koridorlar ve çklar açk tutmaldrlar (daha
fazla bilgi için Baknz Koridorlar ve Çklar)
Malzemeler düzenli ve derli toplu olmaldr.
4.
Malzeme atklar koridorlar, masalar veya
dier alanlardan toplanarak günlük veya daha
sklkta temizlenmelidir.
5.
Çöpler yanc olmayan kapakl
konteynrlarda toplanmaldr.
6.
Bina çatlar ve su giderleri tkanmaya
kar temizlenmelidir.
7.
Depolama alanlar binalarn en az 7,5 mt
(25 feet) uzanda olmaldr.
8.
Istma, havalandrma ve soutma
sistemleri temizlenmeli ve periyodik olarak
bakma alnmaldr.
Not: Baknz OS Gereksinimleri - Kat Atk Yönetimi
devam dier sayfada
LEVI STRAUSS & CO.
19
F. GENEL DÜZEN - TEMZLK
OS Gereksinimlerinin Uygulanmas
• Çalanlar ekipman-malzemelerin uygun
muhafaza koullar konusunda ve atklarn nasl
ve nerelerde muhafaza edilmesi konularnda
eitilmelidirler.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar konuya ilikin OS gereksinimlerini
yerine getirmek için Genel Temizlik – Düzen
kontrolü için kontrol listeleri oluturmal ve
kullanmaldr. (Ek bölümünde verilen Kontrol
Listesi’ne baknz) Periyodik kontroller için
sorumlular tayin edilmelidirler.
20
Tehlike Kontrolü
• Fabrikalar Genel Düzen – Temizlik artlarna
uymayan durumlar için aksiyonlar almaldrlar.
Temizlik prosedürlerinin, bina ve ekipman
bakmlarnn yaplmas ve ekipman,
malzemelerin depolama için uygun koullarn
salanmas için çalma alanlarnn
deitirilmesi bu aksiyonlarn içinde yer alabilir.
•
Atklarn temizlenmesi için gerekli ekipmanlar
tedarik edilmelidir. (süpürge, vakum vb).
•
Fabrikalar aada görülenler için sorumlular
tespit etmelidir:
Q Vardiya sürecinde temizlik ileri
Q Günlük temizlik
Q Atk bertaraf
Q Kullanlmayan malzemelerin bertaraf
Genel Temizlik Program Stratejisi
• OS gereksinimlerinin karlandndan
emin olmak için Genel Düzen – Temizlik
kontrol listesinin oluturulmas .
• Atklarn temizlenmesi için prosedürlerin
oluturulmas. Genel Düzen
– Temizlik kontrollerinden ve temizlik
aktivitelerinden sorumlu kiilerin tespiti.
• Fabrikann atklarn temizlii için uygun
ekipmanlara sahip olmas.
• Çalma alanlarnn, binann (çatlar
dahil) ve ekipmanlarn temiz ve
bakml tutulmas
• Yaplan kontrollerin ihtiyaç
göstermesi durumunda
temizlik, bina-ekipman bakm
prosedürlerinin iyiletirilmesi
ve/veya çalma ortamlarnn
deitirilmesi.
• Atklarn uygun ekilde muhafazas.
• Szntlarn ivedi olarak
temizlenmesi.
• OS gereksinimlerinin salandndan
emin olmak için iletmenin düzenli
olarak kontrol edilmesi-denetlenmesi.
21
•
Genel Düzen - Temizlik
http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=housekeeping
•
Genel Düzen - Temizlik [Canada, linked from EU]
http://www.ccohs.ca/oshanswers/hsprograms/house.html
G. ELEKTRK GÜVENL
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Uygun koruyucu önlemleri alnmam bir ortam-durumda kaza ile elektrik akmna kaplmak,
elektrik oklar, yank ve hatta ölümle sonuçlanabilir. yi baklmayan-korunmayan kablolamalar
ve anahtarlar, paneller, motorlar, sigorta kutular ve transformatörler gibi elektrik sistemleri ar
snma sonucu yangn tehlikesi oluturabilir. Bu bölümün amac, elektrik oklarndan ve elektrik
yangnlarndan dolay çalanlar, ekipmanlar ve binalar-yaplar için olabilecek tehditlerin-tehlikelerin
azaltlmasn salamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalar kablolamalar ve elektrik
sistemlerini iyi durumda muhafaza etmelidirler.
3.
Tüm elektrik panelleri uygun ekilde
topraklamalardr.
2.
Yüksek gerilimle ve aktif elektrikle
çalanlar, tehlikeler ve alnmas gereken
kontroller ve önlemler hakknda eitilmelidirler.
Bu eitimlerin yazl kaytlar muhafaza
edilmelidir.
4.
Kalc ve sabit ekipmanlarnn elektrik
balantlar sabit olmaldr.
• Bakm personeline ie yeni alndklarnda
elektrik güvenlii konusunda eitim verilmeli,
her yl bu eitimlerin tekrarlanmaldr.
•
Sadece etim alm ve yetkili kiilerinpersonelin elektrik sistemleri ile ilgili alanlarda
çalmaldr.
•
Fabrikalar bu eitimlerin gerçekletirildiini
gösterir eitim kaytlarn muhafaza etmelidirler.
•
•
Toprak Hata Devresi (termik), kazara olabilecek
ksa devre veya elektrik devresinde olabilecek
ar yüklenmeye kar koruyan elektrik
sistemini devre d brakan bir ünitedir. Bu
ünite düük elektrik kaçaklar durumunda dahi
elektrik akmn kesen bir sistemdir. Bu
devreler, nemin ve küfün yüksek olduu
bölgelerde kullanlmaldr. (örnein: su
hatlarnn ve su musluklarnn yaknlarnda)
•
Elektrik panelleri düzenli olarak kontrol edilmeli,
bakmlar yaplmal, gevemi balantlar
sktrlmal ve yangn riski çkarabilecek zayf
balantlar tespit edebilmek için makineekipmanlarn en yüksek yükte çaltrlmas ile
test edilmelidir.
Tehlike Analizi
yi durumda olduklarndan ve elektrik ok veya
yangn tehlikesi oluturmadklarndan emin
olmak için ekipmanlar ve elektrik sistemleri
düzenli olarak kontrol edilmelidir.
•
•
22
Bakm personeline mekanik veya elektrik
tehlikesi oluturabilecek makine-ekipman
parçalar tanmlanmaldr. Gerekiyorsa,
ekipman üreticisi ile uygun elektrik güvenlii
salanabilmesi için görüülmelidir. Herhangi bir
bakm yaplmadan önce ekipmann kilitlemeetiketleme ve enerji kesilmesi için yazl
prosedürler-talimatlar oluturulmaldr. (Baknz
Ek Bilgi bölümünde verilen Etiketle - Kilitle aretle - LOTO interaktif eitim program)
Tehlike Kontrolü
Topraklama, elektrik balantlarnn topraklayeryüzü ile balanmas-iletiminin
salanmasdr. Topraklama hatt, sistemde olan
elektrik kaçan topraa-yeryüzüne aktarr.
Tüm 220V AC çkl motor vb için binann
topraklama hattn kullann. Kesinlikle nötr hatt
elektrik topraklamas için kullanmayn.
devam dier sayfada
23
•
Geçici elektrik balantlarnda mevcut akm
yüküne uygun ölçüde kablo ve balant
üniteleri kullanlmaldr. Uygun olmayan
ölçülerde kablolarn veya balant
ekipmanlarnn kullanlmas yüksek s sonucu
nedeniyle oluan yangn riskinin en sk
rastlanan nedenleridir. Geçici balantlar
sadece ilgili iin tamamlanmasna kadar
kullanlmaldr, süreklilik arz etmemelidir
•
Elektrik panellerini kullanlan voltaja göre
tanmlaynz ve iaretleyiniz (480V / 220V;
240V / 120V, vb.). Her bir devre kesicisini
(sigortay) iaretleyiniz.
•
Elektrik panelleri her zaman kapal ve kilitli
tutulmaldr. Anahtarlar sadece yetkili kiilerin
kullanmnda olacak ekilde merkezi bir yerde
muhafaza edilmelidir.
•
Elektrik panellerine ve transformatörlere
kolaylkla ulalabilmelidir (1 mt, veya 3 feet)
Elektrik panellerinin ve transformatörlerin
ekipmanlar veya stoklanm malzemeler ile
bloke edilmesine izin vermeyiniz ve parlaycpatlayc maddeleri uzak tutunuz.
•
Elektrik oku (çarpmas) riskini azaltmak için,
elektrik ünitelerinin (elektrik panelleri, kutular
vb) açk kalan balantlar olmamal veya
kapal tutulmaldr.
•
Tanabilir kablo kullanmadan önce, her
vardiyada bal cihazlar veya uzatma
kablolarn zarar gören, deforme olan, zayfgevek balantlar olup olmadndan emin
olmak için kontrol edin. Zarar görmü, deforme
olmu kablolarn kullanmna izin vermeyiniz.
Bu tip malzemeler mümkün ise tamir edilmeli
veya imha edilmelidir.
G. ELEKTRK GÜVENL
•
Mümkün ise tavandan sarkan elektrik uzatma
kablolarn kullanmayn. Eer bu tip balantlar
kullanlyorsa kablo üzerindeki gerilimin
azaltld yay-a sistemlerini veya buna
benzer kablonun sonundaki gerilimi azaltan,
kablonun zarar görmesini önleyen ekipmanlar
kullannz.
Devre kesiciler (sigortalar) açk ve kablolar zarar
görmü! Sigortalar iaretlenmeli ve kapal tutulmaldr
LEVI STRAUSS & CO.
23
G. ELEKTRK GÜVENL
Elektrik Güvenlii Program Stratejisi
• Kablolamann ve ekipmanlarn iyi
durumda ve bakml olmasn salamak
ve çalanlarn maruz kalabilecekleri
elektrik tehlikelerini tanmlamak için elektrik
güvenlik plan oluturun.
• Bu plan ayn zamanda bakm personeli için
olas elektrik veya mekanik tehlikeleri de
içermelidir.
• Binalarda Toprak Hata Devresinin (termik)
kullanlmas gereken alanlar belirlenmelidir
• Bakm ekipleri, ie alndklarnda ve takip
eden her yl periyodik olarak elektrik
güvenlii ve i güvenlii prosedürleri
konularnda eitilmelidirler.
• Yüksek gerilimle ve aktif elektrik ile
çalan personel tehlikeler ve i güvenlii
prosedürleri hakknda eitilmelidirler.
• Ekipmanlarn, elektrik
tesisatnn düzenli
kontrollerine ve elektrik
güvenlik plannn periyodik
gözden geçirmelerine göre
elektrik güvenlik plann
veya buna bal prosedürleri
güncelleyin-düzeltin.
• Belirli elektrikli ekipmanlar uygun
ekilde topraklanmal ve sabit – kalc
ekipmanlarn sadece sabit – sert elektrik
balantlar olmaldr
• Gerekli olan her ekipmann “Etiketlearetle-Kilitle” prosedürleri olmaldr,
• Gerekli yerlere Toprak Hata Devreleri
(termik) kurun
• Elektrik panellerinin uygun
ekilde iaretlenmesini ve kolayca
ulalabilmelerini salayn.
• Ekipmanlar ve elektrik sistemlerini
iyi- çalr durumda olmalarn salamak
ve elektrik kaça-tehlikesi veya yangn
tehlikesi yaratmamas için için periyodik
olarak kontrol edin.
• Tanr (sabit olmayan) ekipmanlar ve
tesisat, olas zarar görmelere kar
kontrol edin,
• Uzatma kablolarnn güvenli ekilde
kullanldnda emin olun.
• Elektrik güvenlik plann etkin çalp
çalmadn tespit etmek için periyodik
olarak gözden geçiriniz.
• Bkz: Ekler
• Lockout Tagout [U.S. OSHA, linked from EU]:
http://www.osha-slc.gov/dts/osta/lototraining/index.htm
• Etiketle-aretle-Kilitle” – Lockout tagout [EU]:
http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=lockout+tagout
http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=electrical+
http://www.cpsc.gov/cpscpub/pubs/elec_sfy.html
• Elektrik Tehlikelerinin Kontrolü - Controlling Electrical Hazards:
http://www.osha.gov/Publications/osha3075.pdf
• Yaplarda Topraklama Hatalar – Önlenmesi - Ground Fault Protection on Construction Sites:
http://www.osha.gov/Publications/osha3007.pdf
24
H. TEHLKELI ENERJ KONTROLÜ / ENERJ ZOLASYONU (ETKETLE-ARETLE-KLTLE)
Kapsam
Bu bilgi, Levi Strauss & Co. Ortakl Sözleme artlar (OS) kapsamnda deerlendirilen tüm fabrikalara uygulanr.
Amaç
“Tehlikeli Enerji Kontrolü” terimi, makina ve ekipmanlarn bakm ve servisleri yaplrken kontrolsüz enerji
verilmesi veya tekrar çalmaya balamalarnn engellenebilmesi için pasif hale getirilmesi uygulamalar ve
prosedürleri anlamna gelmektedir. Bu tip kontroller (tipik olarak Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle)
her yl ölümleri ve kazalar engellemektedir. Bu bölümün amac servis ve bakm aktivitelerinin güvenli
gerçekletirilebilmesini salayacak tehlikeli enerjinin kontrol gereksinimlerini tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Bakm bölümü, kalplarn veya makine
parçalarn deitirilmesi gibi operasyonlar
srasnda bakm personelinin ve ekipman
personellerinin güvenliini salamak için yazl
bakm ve Enerji zolasyonu Etiketle-aretleKilitle prosedürlerini oluturmaldr.
2.
Her bir ekipman veya makine dier makine
ve ekipmanlardan izole edilebilmesi için kendi
elektrik, pnömatik (hava basnçl) veya hidrolik
balant kesme anahtarna sahip olmaldr.
3.
Bir çalan, ekipmanlarn “Enerji
zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle”
uygulamalarnda yetkilendirilmesinden önce
teknik ve prosedürler hakknda tecrübeli bir
personel tarafndan eitilmelidir.
•
Fabrika, OS Gereksinimlerinin 3.
maddesindeki eitimlere ek olarak makine ve
ekipmanlarla çalan tüm çalanlarna elektrik
tehlikeleri dahil ilgili tehlikeler konularnda
eitimler vermelidir.
•
Aadaki uygulamalar gerçekletirin ve
kaytlarn muhafaza ediniz:
Q Yllk denetim programlar (Ek’lere baknz)
Q Deerlendirme kontrol listesi (Ek’lere
baknz)
Q Yetkili personel yllk denetim formlar
(Ek’lere baknz)
Q Tüm makine operatörlerinin ve “Enerji
uygulamalarnda yetkili personelin eitimleri
Makina, ekipmanlarda çalan-bakm yapan
tedarikçilerinizi “Enerji zolasyonu Etiketlearetle-Kilitle” prosedürleri hakknda
bilgilendirin ve uygulamalarn salayn.
• Fabrikalar yeni ekipmanlarn veya mevcut
ekipmanlarn modikasyonlarnn ve
tamirlerinin (basit etiketleme uygulamalarndan
ziyade) tüm enerji kaynaklarnn kilitlenmesini
içerecek ekilde uygulandndan emin
olmaldr.
•
•
Fabrikalar, ekipmanlarn servis ve bakm
gerektiren her bir özel parças için “Enerji
zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle” prosedürleri
oluturmal ve muhafaza etmelidir. Prosedürler,
vardiya deiimlerinde kilitleme
mekanizmalarnn deiimlerini ve kilitlerin
kaldrlmalarn salayacak grup kilitleme
(bireylerin kendi makinelerini-ekipmanlarn
kilitlemelerine imkan salayacak grup kilitleme
mekanizmalar kullanarak) uygulamalarn
içermelidir.
Fabrikalar, yetkili personeline standart “Enerji
ekipmanlarn salamaldr ve güvenilir kilitle ile
etiketleme uygulamalar gerçekletirmelidir.
•
LEVI STRAUSS & CO.
25
H. TEHLKEL ENERJ KONTROLÜ / ENERJ ZOLASYONU (ETKETLE-ARETLE-KLTLE)
Tehlike Analizi
• Fabrikalar “Enerji zolasyonu Etiketle-aretleKilitle” prosedürlerinin uygulanmas gereken
ekipman-makina, yeni ekipmanlar dahil ve
aktiviteleri tanmlamaldr
•
•
•
Yeni alnacak veya modiye edilmi
ekipmanlarn enerji kaynaklarnn kilitleme
mekanizmal (etiketlemeye gerek kalmakszn)
olmasna dikkat ediniz
Fabrikalar “Enerji zolasyonu Etiketle-aretleKilitle” programlarn, ilgili/gerekli ekipmanlar için
uygun “Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle”
prosedürlerinin olduunu ve çalanlarn bu
prosedürleri takip ettiklerini dorulamak için
gözden geçirmeli, her yl deerlendirmelidir
Fabrika yönetimi/ustabalar, yetkili personelin
“Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle”
prosedürlerini uygulamalarn gözlemlemeli ve
bu faaliyeti gerçekletirebilmeleri için tekrar
sertikalandrmaldrlar.
Tehlike Kontrolleri
• Fabrikalar, ekipmanlar için güvenli servis ve
bakm prosedürleri oluturmal ve
kullanmaldrlar. Bu prosedürler ekipmanlara
göre farkllk gösterecektir. Aadaki
prosedürler kablolu ekipmanlarn servis ilemleri
ve kapatlmalar (enerjilerinin) ile ekipmanlarn
genel “Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle”
uygulamalar içindir. Fabrikalar ekipmanlar ve
cihazlar için özel prosedürler oluturmaldrlar.
Enerji Kesme Prosedürü (Kablolu ve Enerji
Balantl ekipmanlar)
Aadaki prosedür enerji kaynaklarna kablo ile bal olan ekipmanlar içindir. Ekipmann
ten çekilmesi-enerjinin kesilmesi ve kontrol
altna alnmas ile bakm ve servis faaliyetini
gerçekletiren personel cihazn-ekipmann
kontrol d tekrar enerjiye balanmasndan
kaynaklanabilecek tehlikelerden korunacaktr.
1. Çalmay durdurun, cihazn kontrol anahtarn
“KAPALI” pozisyonuna getirin
2. Cihaz elektrik balantsn kesin ve i (enerji
balant ünitesini) kontrol altnda tutun
3. Makinenin veya ekipmann tam olarak
durmasn bekleyin
4. Ekipmann tam olarak durduundan emin olmak
için ekipman test edin.(pedala basn, el kontrol
ünitelerine basn vb.)
5. Servis veya bakm çalmasn gerçekletirin
(örn: ine, bobin deiiklii) ve vücudunuzun
herhangi bir parçasn tehlikeli bir pozisyona
veya yere koymayn.
26
6. Çkardnz-demonte ettiiniz güvenlik
cihazlarn-ünitelerini tekrar monte edin
7. Cihaz tekrar enerji kaynana balayn ve
kontrol anahtarn test etmek için “AÇIK”
pozisyonuna getirin ve ayarlarn doru
olduundan emin olun.
Genel Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle”
Prosedürü
1. Bakm yaplacak ekipman ve varsa ilgili
parçalarn tanmlayn,
2. lgili cihaz için oluturulmu özel Enerji
zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle” prosedürlerini
inceleyin-gözden geçirin
3. Bu ekipmanlar kullanan, bu ekipmanlarla
çalanlar Enerji zolasyonu Etiketle-aretleKilitle” prosedürlerinin uygulamalar hakknda
bilgilendirin (operatörler, takm üyeleri,
ustabalar vb.)
4. Cihaz kapatn (normal kapatma prosedürlerini
takip ediniz)
5. Tüm enerji kaynaklar izole edilmeli ve birikmi
enerjinin sfr seviyesine gelinceye kadar
boaltlmaldr (tüm basnçl hatlarn açlmasserbest braklmas, elektrik devrelerinin
boaltlmas vb.)
6. Hareket edebilecek ve dolaysyla bakm
srasnda tehlike oluturabilecek makina
parçalarn bloke edin
7. lgili ekipman “Etiket”leyin
8. Ekipman enerjiden izole edecek kilidi takn
9. Test için makinenin güç kaynaklarn açn.
Ekipman çalmamal ve yüklenmi enerji
boaltlmaldr.
10. Ekipmann güç kaynaklarn “KAPALI”
pozisyona getirin
11. Servis, tamir ve/veya ayarlamalar yapnz
tamamlaynz.
12.. Ekipman tekrar servis durumuna getirin:
• Tüm kapaklar ve güvenlik cihazlarn
taknz/yerletirinizs.
• Cihaz kontrol edin.
• Tüm çalanlarn cihazdan uzak olduunu
kontrol ediniz.
• Kilit ve etiketleri çkarn.
• Cihazn enerji kaynaklarn “AÇIK”
pozisyonuna getirin
• Cihaz uygun-doru çaltn dorulamak
için test edin.
13. Çalanlar cihazn kullanma hazr olduu ve
Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle”
uygulamasnn sonuçlandrld hakknda
bilgilendirin.
H. TEHLKEL ENERJ KONTROLÜ / ENERJ ZOLASYONU (ETKETLE-ARETLE-KLTLE)
Tehlikeli Enerjinin Kontrolü Program Stratejisi
(Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle)
• Tehlikeli enerji kaynaklar içeren “Enerji
gerektiren ekipman-makina ve aktiviteleri
tespit edin
• Servis ve bakm gereken her ekipman
için “Enerji zolasyonu Etiketle-aretleKilitle” prosedürlerini oluturun.
• Teknik-bakm ekiplerinin, bakmlarn
yaptklar ekipmanlar için “Enerji
prosedürleri hakknda eitildiklerinden
ve yetkilendirildiklerinden emin olunuz.
Ekipmanlarla çalan veya çevresinde
bulunan kiilerin “Enerji zolasyonu
Etiketle-aretle-Kilitle” prosedürleri
hakknda eitildiklerinden emin olun.
• Yllk gözden geçirmede gerekli
görülürse, “Enerji zolasyonu
Etiketle-aretle-Kilitle”
prosedürlerini modiye edin,
gelitirin.
• Yetkili personel “Enerji zolasyonu
Etiketle-aretle-Kilitle”
prosedürlerini doru ekilde
uygulamyorsa, tekrar eitin
veya ilgili faaliyeti gerçekletirme
yetkisini aln, iptal edin
• Yetkili çalanlara standart “Enerji
uygulama cihazlarn salayn
• Enerji zolasyonu "Etiketle-aretle-Kilitle”
programlarn her sene deerlendir,
gözden geçir
• Yeni ekipmanlarn veya mevcut
ekipmanlarn modikasyonlarnn (basit
etiketleme uygulamalarndan ziyade)
tüm enerji kaynaklarnn kilitlenmesini
içerecek ekilde uygulandndan emin
olun.
• Enerji zolasyonu "Etiketle-aretle-Kilitle”
prosedürlerini uygulayan yetkili personeli
her sene deerlendirin ve tekrar
sertikalandrn.
• Bkz: Ekler
• Lock-out Tag-out (Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle)
http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=lockout+tagout
• Lock-out Tag-out (Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle) [U.S. OSHA, linked from EU]
http://www.osha-slc.gov/dts/osta/lototraining/index.htm
27
I. MAKNE KORUMALARI
Kapsam
Amaç
Makine korumalar, çalanlarn hareketli parçalar, yüksek scaklk ve lazer gibi makine
tehlikelerinden yaralanmalarn engelleyebilir. yeri kazalar-yaralanmalar, parmak veya el
ezilmesi, kesilmesi, yanmalar ve körlüü gibi makine tehlikelerini içerir. Bu bölümün amac,
bu tarz yaralanmalar engellemek amacyla makine korumas gerekliliklerini açklamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Açk, hareketli, mekanik parçalar olan
tüm makineler emniyet üniteleri/cihazlar
ile donatlmal; tüm gerekli korumalar
bulundurulmaldr.
2.
Çalanlara çaltrdklar makineler
üzerine güvenlik eitimi verilmelidir.
3.
Fabrikalar, yeni ve mevcut makine
tehlikelerini, mevcut korumalarn çalanlar
koruma yeterliliklerini deerlendirmek ya da
tehlikeleri kontrol edebilmek için ilave makine
korumas ihtiyaçlarn tespit edebilmek için
gözden geçirmelidir.
4.
Fabrikalar rutin olarak makine
korumalarnn yerinde ve gerektii gibi
çalr durumda olduundan emin olmak için
denetlemelidir.
• Güvenlik tehlikeleri oluturabilecek makineleri
kullanan veya bakmn yapan herkes öncelikle
makinenin güvenli bir ekilde kullanlmasna
veya bakmna özgü prosedür ile ilgili eitim
almaldr. Bu kiiler makinenin tehlikeleri ve
güvenli kullanm için makine korumalarnn
nasl kullanlaca hakknda eitilmelidirler.
(Eklere baknz.)
Tehlike Kontrolleri - Genel
• Korumalar metalden ya da görünürlük/effak
gerekli ise salam plastik veya emniyet
camndan yaplm olmaldr.
•
Fabrikalar ekipmanlarn yazl servis kaytlarn
muhafaza etmelidir.
•
Tehlike Analizi
•Yeni makineleri (enerji ile çalan veya güç
aktarmal makineler) oluturduklar tehlikelere
kar doru korumalarnn olduuna yönelik
kontrol edin.
•
Korumas olan makinelerin listesini hazrlayn
ve muhafaza edin. Makinenin yerini, tipini ve
makine güvenlik korumalarnn tiplerini ve
saylarn listelerinize ekleyin.
•
Fabrikalar bu eitimlerin tamamlandn
gösteren yazl kayt tutmaldr.
•
Korumalar metali andracak ortamlarda (asit
ve baz) ise aaçtan da yaplabilir.
•
Tayc bantlarda bulunan sktrc noktalarda
koruma kullanlmaldr.
•
Buharl ütüler ve kuma preslerinde operatörün
kol ve bacaklarn yanklara kar korumak için
tutacak ve pedal korumas bulunmaldr.
•
Çalma alanlar buharl ütü kablolar gibi
etrafta bulunan donanmlara temas etmeye
kar çalanlar koruyacak ekilde
düzenlenmelidir.
devam dier sayfada
28
I. MAKNE KORUMALARI
Tehlike Kontrolleri: Makina/Bakm Atölyeleri
• Makine aletleri çalrken devrilme veya
dümeye kar zemine sabitlenmelidir.
Tehlike Kontrolleri: Dikim letmeleri
• Tüm diki makinesi inelerinde krlan
inelerden operatörün yaralanmasn
engellemek için korumalar bulunmaldr. Kuma
veya klavuz ile kalc olarak korunmu diki
inelerinde (makinalarnda) ine korumasna
gerek yoktur.
•
Operatörler çaltklar diki makinesinde göz
kalkan yoksa emniyet gözlükleri kullanmaldr.
•
Hareketli makine parçalar ve sürücü
kaylarnn operasyon noktasnda (makinenin
ii yapt alan) koruma bulunmaldr. Örnein,
bir kuma kesiminde (ekipmannda) operasyon
noktas bçan kumaa temas ettii (ve
kestii) noktadr.
yi uygulama: Göz kalkan taklm bileyici.
•
Savrulan nesnelerin/taneciklerin operatörü
yaralamasn engellemek için bileyicilere göz
kalkan taklmaldr.
•
Bileyiciler çallan tezgâh üstüne kalc olarak
sabitlenmelidir.
•
Ekipman destekleri, (dil) korumalar savrulan
nesneleri operatörden uzak tutacak ekilde
bileyicilere taklmal ve ayarlanmaldr.
•
Kesme bçaklar ve makinedeki dier çalma
noktalar, tala, kymk ya da krlan kesme
bça parçalarnn frlayp operatörü
yaralamasna kar korunmaldr.
•
Kayl kumlama makinesinde, kayn
makaraya girdii her skma noktasnda
koruma olmaldr.
•
Tüm tanabilir, enerji ile çalan, 5 cm (~2 inç)
çapndan büyük bçakl dairesel testerede
koruma olmaldr.
•
Tanabilir, enerji ile çalan, dairesel
testerelerin kullanlmad zamanlarda alt
korumas otomatik olarak ve annda bça
kapanmaldr.
•
Fabrikalar, bakm kaytlarn muhafaza
etmelidir.
Tehlike Kontrolleri: Ykama letmeleri
Lazer makinelerinde operatörlerin lazer
devredeyken cihaz açmalarn önleyen bariyer
koruma-kilitler olmaldr. Koruma-Kilitler
çkarldnda veya açldnda makineyi
otomatik olarak durdurur.
•
•
Ykayc ve kurutucularda bulunan dililer,
sürücü kaylar ve dier hareketli parçalar
korumal olmaldr.
LEVI STRAUSS & CO.
29
I. MAKNE KORUMALARI
Makine Korumas Program Stratejisi
• Açk, hareketli, mekanik parçalar olan
tüm makine ve donanmlarda emniyet
aletleri bulunduundan ve tüm gerekli
korumalarn yerinde olduundan emin
olun.
• Korumalar olan makinelerin bir listesini
hazrlayn ve saklayn ve korumalarn
yeterliliklerini ya da tehlikeleri kontrol
edebilmek için ilave koruma gerekliliini
deerlendirin.
• Yeni makinelerde doru koruma
bulunduunu kontrol et.
• Çalanlarn, kullandklar makinelerin
tehlikeleri ve güvenli çaltrma
prosedürleri ile ilgili eitimli
olduklarndan emin ol. Bu eitimler,
makine korumalarnn doru kullanmn
da içermelidir.
• Deerlendirmelerde ilave
korumalar gerektii görülürse
makine veya aletlerde deiiklik
yap.
• Makine korumalarn devre d
brakan çalanlar tekrar eit
ve/veya disipline et.
• Düzenli olarak makinelerin ve aletlerin
bakmn yap ve bakmlarn yazl
kaytlarn tut. Korumalarn doru
çaltn teyit et.
• Makineleri ve aletleri gerekli
korumalarnn olduunun teyidi için
periyodik kontrol et. Operatörlerin aletleri
doru kullandndan ve korumalar
devre d brakmadndan emin ol.
• Bkz: Ekler
30
J. ENERJL ENDÜSTRYEL ARAÇLAR
Kapsam
Amaç
Enerjili endüstriyel araçlar, uygun bakm uygulanmazsa ya da operatörler doru eitilmezlerse,
operatörler ve dier çalanlarn ciddi yaralanmalarna (hatta ölümlerine) neden olabilir. Ayrca
araçlarn çarpmalar hasara ve üretimde kesintilere neden olabilir. Bu bölümün amac,
çalanlarn doru ekilde eitildiklerinden ve enerjili endüstriyel araçlar kullanmaya yetkin
olduklarndan emin olmaktr.
Enerjili endüstriyel araçlar aadakileri kapsar:
• Forkliftler
• Malzeme toplayclar
• Kule araçlar
• Golf arabalar
• Treyler
• Enerjili el araçlar
OS Gereksinimleri
1.
Sadece doru eitilmi ve deerlendirilmi
kaliye/yetkin çalanlar enerjili endüstriyel
araçlar kullanabilir ve bakmn yapabilir.
2.
Her enerjili endüstriyel araç her vardiyann
balangcnda u konulardan emin olmak
üzere incelenmelidir:
• doru ve emniyetli çaltndan ve
• tehlike oluturmadndan.
3.
Enerjili endüstriyel araçlar kullanan,
ayarlayan ya da bakmn yapan her çalan
bu ileri güvenli yapabilmek üzere eitim
almaldr.
4.
Tüm endüstriyel araç operatörleri periyodik
olarak, yeniden deerlendirme gerekliliklerini
tamamlamaldr. Operatörün emniyet
performans sklkla deerlendirilmelidir.
5.
Endüstriyel araç operatörleri aadaki
artlarda yeniden eitilmeli ve disipline
edilmelidir:
• arac güvenli olmayan biçimde kulland
görülürse ya da
• bir kaza, kazaya neden olmak veya
kazann ucuz atlatlmas durumlarnda
6.
Endüstriyel araç operatörleri herhangi
bir zamanda, farkl tip araç kullanmna
atandnda ya da aracn emniyetli kullanmn
etkileyen bir çalma alan deiiklii
olduunda yeniden eitilmelidir
7.
Fabrikalar, enerjili endüstriyel araç
kullanacak bütün müteahhit, satc ve
ziyaretçilerinin bu arac kullanabilmek için
yeterli olmalar gerektiini ve bu yeterlilik
gerekliliklerine nasl ulaabileceklerini
anladklarndan emin olmaldr.
devam dier sayfada
LEVI STRAUSS & CO.
31
• Tüm çalanlara eitimleri olmamalar ve
yetkilendirilmedikleri sürece enerjili endüstriyel
araçlar kullanamayacaklar veya bunlara
bakm yapamayacaklar anlatlmaldr.
•
•
Q
32
Operatörün daha önceki bilgi ve yetenei,
yerinde kullanaca araçlarn tipleri,
Q yerinde bulunan tehlikelerin tipleri ve
Q Operatörün arac güvenli kullanma becerisi.
Yeniden yeterlilik testini geçen operatörler en
fazla üç yllna yeniden yetkilendirilmelidirler
Yeniden yeterlilik testini geçemeyen mevcut
operatörler ilk eitim program gerekliliklerine
göre yeniden eitilmelidir. Operatörler, resmi
olarak yeniden yeterlilik alana kadar enerjili
endüstriyel araçlar kullanamaz.
Q
Enerjili endüstriyel araç operatörlerine
kullandklar veya bakm yaptklar araca özgü
eitim verilmelidir. Eitim unlar içermelidir:
•
Resmi bilgilendirme-eitim (örn. ders,
tartma, enteraktif bilgisayarl eitim, video
lm, yazl malzeme)
Q Pratik veya uygulamal öretim (örn. Eitmen
tarafndan gösteri, örencinin altrma
çalmalar)
Q Operatörün i alannda araç ile gösterdii
performansn tespit ve deerlendirilmesi
Operatörler enerjili endüstriyel araç kullanma
yetkinliini kazanmas için yazl ve uygulamal
testlerden geçmelidir.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar, çalanlarn her vardiya öncesinde
enerjili endüstriyel araçlarn iyi çalma
artlarnda olduunu gözlemlemelerini
gerektiren bir prosedürün varln salamaldr.
Q
•
Araç operatörleri en az 3 ylda bir tekrar test
edilmelidir. Yeniden yeterlilik testi unlar
deerlendirmelidir:
•
Eitmenler araç operatörlerini eitebilecek ve
enerjili endüstriyel araçlar güvenli olarak
kullanabilme becerilerini deerlendirebilecek
bilgi ve tecrübeye sahip olmaldr.
•
Fabrikalar, her enerjili endüstriyel araç
operatörünün eitildiini ve yeterlilik testini
geçtiini belgelemelidirler. Yazl sertika
(a)operatörün adn, (b) eitim tarihini, (c)
deerlendirme tarihini ve (d) eitmenin adn
içermelidir.
Tehlike Kontrolleri
• Operatör kullanm öncesi incelemede enerjili
endüstriyel aracn düzgün çalmadn tespit
ederse, ustabalarna-eerine haber vermeli
ve tamir edilip kullanm güvenli olana kadar
arac kullanmamaldr.
•
Fabrikalar enerjili endüstriyel araçlarn düzenli
programlara göre servise girmesini ve
bakmnn yaplmasn salamaldr.
Enerjili Endüstriyel Araç Güvenlii Program Stratejisi
• lerinin parças olarak enerjili endüstriyel
araçlar kullanmas, ayarlamas veya
bakmn yapmas gereken çalanlar
belirle. Bu çalanlarn her yl eitilmesini
ve yeniden deerlendirilmesini
salayacak bir prosedür hazrla.
• Enerjili endüstriyel araçlarn kontrolü,
kullanlmas, servise girmesi ve bakm
için prosedür hazrla.
• Enerjili endüstriyel araçlar kullanan,
ayarlayan veya bakmn yapan
çalanlarn her yl eitildiinden ve
yeniden deerlendirildiinden emin
ol. Eer farkl araç kullanmak üzere
atanmlarsa çalanlar daha sk eit.
• Yllk yeterlilik testini geçemeyen
operatörleri yeniden eit. Yeniden
yeterliliklerini resmi olarak alamayan
çalanlarn enerjili endüstriyel
araçlar kullanmalarna izin verme.
• Enerjili endüstriyel araçlar gerektii
gibi kontrol etmeyen ya da güvenli
kullanma prosedürlerine uymayan
çalanlar disipline et.
• Enerjili endüstriyel araçlarn fabrikadaki
kullanm gereklilikleri hakknda
müteahhit, tedarikçi ve ziyaretçilere bilgi
ver.
• Deerlendirmelere göre program
gelitirmek için gerektiinde
prosedürleri düzenle.
• Çalanlarn her enerjili endüstriyel arac
her vardiya öncesi kontrol ettiklerinden
emin ol.
• Enerjili endüstriyel araçlarn düzenli
olarak servise girdiinden ve bakmnn
yapldndan emin ol.
• Her yl enerjili endüstriyel araç
operatörlerini yeniden deerlendir.
• Çalanlarn enerjili endüstriyel araçlar
gerektii gibi kontrol ettiklerinden,
servisini ve bakmn yaptndan emin
olmak için program periyodik olarak
deerlendir.
33
K. GÜRÜLTÜ YÖNETM
Kapsam
Bu bilgi, Levi Strauss & Co. Ortakl Sözleme artlar (OS) kapsamnda deerlendirilen tüm fabrikalara uygulanr.
Amaç
Kalc iitme kayb hastalk, yallk, ani yüksek ses veya uzun süreli yüksek sese maruz kalma gibi
nedenlerden oluabilir. Bu bölümün amac, çalanlarn i kaynakl iitme kayb yaamamalar için
iyeri gürültü seviyelerinin yönetim gerekliliklerini tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalar 85 desibelden daha yüksek
gürültü seviyesi olan alanlarda i yapan
çalanlarn belirlemelidir. Bu çalanlar iitme
korumas kullanmal ve iitme korumalarnn
doru kullanm ve kullanlmamas
durumundaki salk ve güvenlik riskleri
hakknda eitilmelidir. Fabrikalar çalanlarna
gerekli iitme korumalarn (kulak tkaçlar,
kulak ses kesicileri) temin etmelidir. Fabrikalar
bu eitimlerin tamamlandn gösteren yazl
kaytlar tutmaldr.
2.
Fabrikalar çalanlarnda herhangi bir
iitme kayb olup olmadnn tespitine yönelik
yasal iitme testi gerekliliklerine uymaldr.
3.
Fabrikalar her yl 85 desibel gürültü
seviyesini geçen alanlar belirlemek üzere
gürültü tehlike deerlendirmesi yapmaldr.
4.
Fabrikalar 85 desibel gürültü seviyesini
aan alanlarda uygun makine bakm ve
gürültü kontrol mühendislii ile ilk olarak
gürültü azaltc giriimlerde bulunmaldr.
• 85 desibel gürültü seviyesini aan alanlardaki
çalanlar iitme kayb oluumu tespiti için
odyometrik testten geçmelidir. Bu test her iki
kulakta 2000, 3000 ve 4000 Hz frekansta
yaplmaldr.
•
•
85 desibel gürültü seviyesini aan alanlara,
çalanlara (ve ziyaretçilere) bu alann “Zorunlu
itme Koruma” alan olduunu belirten uyar
iaretleri aslmaldr.
Tehlike Kontrolü
• Gürültü seviyelerinin 85 desibelden fazla
olduu yerlerde, fabrikalar çalanlarna ses
düürme oran 20 olan kulak tkaçlar veya
kulak ses kesicileri gibi iitme korumalar
salamaldr. Çalanlar eitilmeli ve iitme
korumalarn kullanmaldr.
•
Gürültü seviyesi 85 desibelden fazla olan
alanlarda, fabrikalar gürültü seviyesini azalmak
için aadakileri içeren mühendislik kontrolleri
uygulamaldr
Q Makine titreimini azaltan lastik takozlar
Q Ses bariyerleri
Q Gürültü perdeleri
Q Sesi emen malzemeler
Q Gürültü alanlarn çevreleyen duvarlar
(alann-cihazn izolasyonu)
Q Ses yaltm
•
Hiçbir anda gürültü seviyeleri 140 desibel zirve
ses basnç seviyesini amamaldr.
Fabrikalar gürültü izleme sonuçlarn kayt
altna almaldr.
Tehlike Analizi
• Her yl bina içlerinde hangi alann (varsa) 85
desibeli atn belirlemek üzere gürültü
seviyeleri izlenmelidir.
•
34
Gürültüyü azaltmak için yeni makinelerin
yaydklar gürültü deerlendirilmeli ve
mühendislik kontrolleri uygulanmaldr.
K. GÜRÜLTÜ YÖNETM
Gürültü Yönetimi Program Stratejisi
• Fabrika çapnda 85 desibel gürültü
seviyesini aan alanlar belirlemek için
gürültü seviyelerini deerlendir.
• 85 desibel gürültü seviyesini aan
alanlarda i yapan çalanlarn belirle.
• Bu çalanlarn eitmek için prosedürler
ve iitme korumalarnn kullanmn
gerektiren kurallar olutur. Çalanlarn
iitmelerini yasal gereklilik gerei test
etmeni salayan bir plan olutur.
• Gürültü seviyelerini deerlendirmek
ve yeni makineler ile gürültü seviyesi
85 desibeli aan alanlarda gürültüyü
azaltmak için mühendislik kontrolleri
kullanmak üzere prosedürler olutur.
• 85 desibel gürültü seviyesini aan
alanlara uyar iaretleri as
• Bu alanlarda bulunan çalanlara
gürültü düürme oran 20 olan iitme
korumas sala (kulak tkaçlar, kulak
ses kesicileri).
• Gerekli iitme korumalarn
kullanmayan çalanlarn yeniden
eit ve/veya disipline et.
• Bu çalanlar gürültü tehlikesi ve
iitme korumas kullanm hakknda
eit. itme korumas kullanmalarn
sala. Gerekli durumlarda iitme testini
yaptrdklarndan emin ol.
• Eer gözden geçirmelerde
(gürültü izleme sonuçlarnda,
iitme testi sonuçlarnda)
gereklilii görülürse, prosedürleri
deitir veya yeni mühendislik
gürültü kontrol uygulamalarönlemleri olutur.
• Yeni makinelerde ve gürültü seviyesi
85 desibeli aan alanlarda gürültüyü
azaltmak için mühendislik kontrollerini
ve doru bakmlar uygula.
• Her yl fabrikadaki gürültü seviyelerini
izle.
• Periyodik olarak, çalanlarn gerekli
iitme korumalarn kullandndan emin
olmak için kontrol et.
• itme testi sonuçlarn çalanlarda
iitme kayb yaanma durumunu tespit
etmek için gözden geçir.
• Bkz: Ekler
http://www..ascc.gov.au/ascc/HealthSafety/HazardsSafetyIssues/NoiseHearing/NoiseControl.htm
http://www.cdc.gov/niosh/pdfs/79-117.pdf
35
L. KSEL KORUYUCU EKPMANLAR
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Kiisel koruyucu ekipmanlar, çalanlar tarafndan çalma ortamlarndaki tehlikelere maruziyetin
ortadan kaldrlmas veya minimize edilmesi amacyla kullanlr. Kiisel koruyucu ekipmanlar tüm
mühendislik (örn: makinalarn daha sessiz hale getirilmesi için kapal alanlara alnmas, hava
kirleticiler ortamdan uzaklatrlabilmesi için havalandrmalarn yaplmas vb.) ve yönetsel önlemlerin
(örn: personelin gerçekletirecei çalma süresinin snrlandrlmas vb.) alnmasndan sonra hala
ek koruyucu önlem gerekmesi durumunda düünülmelidir. Bu bölümün amac, kiisel koruyucu
ekipmanlarn uygun kullanm gereksinimlerini tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalar ekipmanlarn uygun bakmlarn
yaparak, kauçuk tamponlar vb. monte ederek
gürültü seviyelerini düürmeyi denemelidir.
Fabrikalar gürültü seviyesinin 85 decibel’in
üstünde kalan yerlerdeki çalanlarna ses
düürme oran 20 olan kulak koruyucular
(kulak tkaçlar, ses kesiciler vb) tedarik
etmelidir. Çalanlar iitme koruyucularnn
doru kullanmn salamak için eitilmeli ve
koruyucu ekipmanlarn çalanlar tarafndan
kullanlmas salanmaldr. Buna ek olarak bu
alanlar “Zorunlu itme Koruyucular Kullanm”
iaretleri ile belirlemelidir. (baknz Gürültü
Yönetimi bölümü)
2.
Fabrikalar kesim bölümünde çalan
personele metal eldiven tedarik etmeli ve
uygun ekilde kullanm ve kullanlmas
gereklilii konularnda eitilmelidirler
3.
Çalanlar ayaklarn kazalara kar
koruyacak ayakkablar veya botlar
giymelidirler.
4.
Fabrikalar, çalanlarna uçan objelere,
yansmalara, (örn: lazer kullanm) svlar ve
toza kar koruma amaçl göz korumalar
tedarik etmelidirler. Numaral gözlük
camlar genellikle yeterli göz korumas
salamamaktadr. Gözlükler çarpmalara kar
standart dayankllk kriterlerini (baknz, örn:
ANSI Z87.1 -1989) salamal ve numaral
camlarn özelliklerini bozmamaldr.
5.
Dikim fabrikalar dikim operatörlerine ine
batmalarna/yaralanmalarna kar parmak
korumalar tedarik etmelidir.
6.
Fabrikalar potansiyel tehlikeli ilerde
(delme, kumlama, bileme, inaat, yükleme
ve malzeme tama vb.) çalan personeline
uygun kiisel koruyucu ekipmanlar tedarik
etmelidir. Fabrikalar kiisel koruyucu
ekipmanlarn kullanmlar ve kullanlmalar
gerektii konularnda çalanlarn eitmelidir.
7.
Fabrikalar kiisel koruyucu ekipmanlarn
kullanlmama riskleri hakknda çalanlarn
bilgilendirmelidirler.
devam dier sayfada
36
Tipik Kiisel Koruyucu Ekipmanlar:
•
Göz korumalar – güvenlik gözlükleri veya uçan
obje ve tozlara kar gözlükler.
•
Kimyasal sçramalarna kar uygun önlükler
kullanlmaldr.
•
Yüz korumalar – kimyasal veya scak metal
parçack sçramalarna, uçan krntparçacklarna ve arklara, scak ve dier
tehlikelere kar. Bunlar genellikle ar ilerde
kullanlmak üzere plastikten yaplr ve kasklara
tüm yüzü koruyacak ekilde monte edilirler. (ve
genellikle kafa ve boyun korumaldrlar)..
•
Ayak korumalar – çelik uçlu güvenlik
ayakkablar darbelere, ezilmelere, kesilmelere
kar tasarlanmtr. Çalanlar asitlerin,
bazlarn, yalayc maddeler, su ve svlarn
kullanld yerlerde kaymalara ve kimyasallara
kar uygun ayakkablar kullanmaldrlar.
•
•
itme korumas – örnein 85 decibeli geçen
gürültü seviyeleri için kulaklklar (Baknz
Gürültü Yönetimi Bölümü)
•
Kafa korumalar – örnein sert yüzeyli kasklar,
çarpma-yrtlmalara kar apkalar-kasklar.
Bunlar, düen, hareketli objelere kar ve
objelere çarpmalara kar korumalardr. Ayn
zamanda çalanlar yamur veya dier hava
koullarna kar korurlar.
Solunum korumalar – toza kar koruma için
maskeler, kimyasal, toz veya buharlara kar
hava temizleme solunum cihazlar gibi. Tehlike
tipine göre uygun solunum cihaz tipi seçilmeli
ve kullanclarn ihtiyacna uygun olduundan
emin olunmaldr. Bir çalann herhangi bir
solunum cihaz kullanmaya balamadan önce
salk kontrollerinde geçmeli ve eitim
almaldrlar.
•
El/Kol korumalar – parmak korumalar, yüksük,
eldiven, giysi kollar gibi. Parmaklar, eller ve
kollar kesmeye, çizilmeye, çürümeye, yanmaya
ve kimyasallara kar korunmaldr. Tehlike
tiplerine uygun kiisel koruyucu ekipmanlar
kullanlmaldr.
• Fabrikalar, analizler (aadaki “Tehlike Analizi”
bölümüne baknz) sonucunda tespit edilen
tehlikelere uygun kiisel koruyucu ekipmanlar
seçmeli, çalanlara salamal ve kullanmalar
salanmaldr.
•
•
Fabrikalar, kiisel koruyucu ekipman kullanmas
gereken çalanlarn aada görülen
konularda eitmelidir:
Q Ekipmann ne zaman kullanlmas
gerekiyorsa,
Q Hangi ekipmanlar gerekiyorsa (zorunlu
olduunda),
Q Ekipmanlarn nasl kullanlaca ve nasl
ayarlanaca hakknda,
Q Ekipmann limitleri ve
Q Ekipmanlara uygun ilgi ve bakm.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar çalma alanlarn tehlikelerin ve
gerekli kiisel koruyucu ekipmanlarn tespiti için
analiz etmelidir. (Risk Analizi bölümüne baknz)
Tehlike Kontrolü – Dikim Fabrikalar
• Operatörler, ine, göz ve makine korumalarnn
yerlerinde olduundan emin olmaldr.
•
Ütü ve bask operatörleri yanmaya kar
eldiven, kollu kyafetler (kolluklar) ve yüz
korumalar (gerekiyorsa) kullanmaldrlar.
•
ne ve sivri uç vb. den yaralanmamak için sert,
kaymayan ayakkablar giyilmelidir.
•
Çalanlar kuma keserken metal (çelik) eldiven
giymelidirler.
Fabrikalar kiisel koruyucu ekipman
programnn nasl uygulandn ve gelitirmek
için hangi aksiyonlarn alnabileceini periyodik
olarak gözden geçirmelidir (gerekiyorsa).
devam dier sayfada
LEVI STRAUSS & CO.
37
Tehlike Kontrolü – Ykama letmeleri
• Ykama iletmeleri lazer operatörlerine lazer
güvenlik gözlükleri tedarik etmeli ve
kullandrmaldrlar.
Tehlike Kontrolü–Yükleme & ndirme lemleri
• Çalanlar forklift, el arabas çarpabilecek veya
malzeme düebilecek alanlarda i güvenlii
ayakkablar (çelik uçlu) giymelidirler.
•
Kimyasal ve boyalarla çalan personel göz/yüz
korumalar, eldiven ve kimyasal dökülmelerinde
kendilerini koruyabilmek için önlük vb. gibi
koruyucu kyafetler kullanmaldrlar.
•
•
Ykama tesisleri çalanlarn toksik toz ve
buhardan korumak için uygun-yeterli
havalandrmalar salandndan emin olmaldr.
Solunum cihazlar sadece havalandrmann
yetersiz olduu ortamlarda kullanlmaldr.
Tehlike Kontrolü– Ma k in a B akm A tölyeler i
• Çalanlar kumlama, kazma, bileme, kaynak
vb. gibi ilemlerde tozuyan maddelerden,
arklardan vb. den korunmak için göz/yüz
korumalar kullanmaldrlar.
38
•
Teknik ekip düebilecek ekipmanlar veya ar
malzemelerden korunmak için güvenlik
ayakkablar (çelik uçlu) kullanmaldrlar.
•
Çalanlar kimyasal kullanrken veya
temizlerken, Güvenlik Bilgi Formlarnda belirtilen
kiisel koruyucu ekipman tavsiyelerine
uymaldrlar.
Paletler ile çalrken deri veya darbeye
dayankl eldivenler kullanlmaldr.
Kiisel Koruyucu Ekipman Program Stratejisi
• yerlerini tehlikelerin tespiti ve gerekli
olan kiisel koruyucu ekipmanlar tespit
etmek için deerlendirin ve gözden
geçirin. (Baknz Risk Analizi Bölümü)
• Çalanlara kiisel koruyucu
ekipmanlarn temini, eitimlerini yapmak
ve kullandrmay salamaya yönelik
OS gereksinimleri yerine getirmek için
prosedürler oluturun
• Prosedürler oluturma ve uygulamas
için kiileri belirleyin
• Gerekiyorsa programn
etkinliini arttrmak için
prosedürleri modiye edin.
• letmedeki tüm çalanlar, tedarikçileri,
fasonlar ve misarleri fabrikann
kiisel koruyucu ekipmanlar ile ilgili
gereksinimleri-politikalar konularnda
bilgilendirin
• Kiisel koruyucu ekipmanlar
kullanmayan personeli tekrar
eitin ve disipline edin
• Çalanlarn gerekli kiisel koruyucu
ekipmanlar kullandklarn dorulamak
için düzenli kontroller yapn.
• Kiisel koruyucu ekipman programnn
çalanlarn salk ve güvenliklerini
salamaktaki etkinliini dorulamak için
periyodik olarak gözden geçirin.
• U.S. OSHA, linked from EU:
http://agency.osha.eu.int/data/products/oshinfo_2871/view?searchterm=ppe
• ANSI Standards:
Eyewear: ANSI Z87.1-1989
Face Shields: ANSI Z87.1-1989
Head Protection: ANSI Z89.1-1986
Foot Protection: ANSI Z41.1-1991
39
LEVI STRAUSS & CO.
39
M. HAVALANDIRMA
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Bu bölümün amac, havalandrmann, içilerin saln korumak için iyerindeki hava kirleticilerini
gidermeye yönelik uygun ekilde kullanlmasn salamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Kimyasal karmlar, uygun kiisel koruma
malzemeleri kullanlarak, iyi havalandrlm
veya açk bir alanda yaplmaldr.
2.
Fabrikalar; kaynak, kimyasallar ileme
veya kartrma gibi ilerde havalandrmay,
zarar verici havay içilerden uzaklatracak
ekilde kullanmaldr.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar, havalandrma sistemlerini düzgün
çalp çalmadn kontrol etmek için
periyodik olarak kontrol etmelidirler.
•
Fabrikalar, kaynak alanlarnda hava akn
içilerden uzaklatracak bölgesel egzoz
havalandrma sistemleri bulundurmaldrlar.
•
Fabrika havalandrma sistemleri; toz
zerreciklerini ayrmak için mekanik veya
elektronik hava ltreleri, gazlar ayrmak için de
aktif karbon ltreleri kullanmaldrlar.
Tehlike Kontrolü
• Fabrikalar kirli hava akn stma,
havalandrma, soutma sistemleri
menfezlerinin yaknlarna veya benzer ekilde
atlan havann hava tazeleme üniteleri veya
fanlar aracl ile bina içine tekrar dönebilecei
alanlara yönlendirmemelidirler.
•
Fabrikalar, tozuyabilir – parçalanabilir asbest
içerikli maddelerin olduu yerlerde asbest
içerikli maddeye zarar verecek herhangi bir
havalandrma kullanmamallardr. (“tozuyabilir”
ve asbest içeren madde bulunan alanlarn
deerlendirilmesinde uzmanlarn rolünün
öneminin anlamak için Asbest bölümüne
baknz.)
40
•
Son (Bitirme) lemleri Güvenlik Rehberlerine baknz
•
Genel ve yerel egzoz havalandrma sistemlerini belirleme klavuzlar
http://www.osha.gov/dts/osta/otm/otm_iii/otm_iii_3.html ‘de
mevcuttur.
N. KMYASAL DEPOLAMA
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Baz kimyasallar dier kimyasallar ile kartrlmamal veya ayn yerde depolanmamaldr. Çünkü
bunlar birbirleri ile reaksiyona girebilir ve sonucunda zehirli uçucu kimyasallar aça çkabilir.
(Örnein; konsantre oksitleyici asit ile yanc solvent birbirleri ile temas ettiklerinde yangn veya
patlama olabilir.)
Kimyasallarn uygun ekilde depolanmas yanllkla birbiri ile karma riskini azaltm olur. Bu
bölümün amac, kimyasallarn uygun depolanmas için gerekli olan artlar tanmlayarak içilerin
sal ve güvenliinin yan sra fabrika ekipmanlar ile yaplarnn korunmasdr.
OS Gereksinimleri
1.
2.
3.
Kimyasallar birbirleri ile uyumsuz
kimyasallarn bir araya gelmemesi için
önerilen uygun depolama artlar takip
edilerek düzenli depolanmaldr.
Kimyasal kullanan içilerin ksa süre içinde
(10 saniye içinde) göz duuna/acil durum
duuna ulaabilmelidirler.
4.
Bütün kimyasallar uygun bir ekilde
içilerin konutuklar dilde etiketlenmelidir.
5.
Kimyasallar havalandrmas olan
belirlenmi alanlarda depolanmal ve
kullanlmaldrlar.
6.
Kimyasal Güvenlik Bilgi Formlar
çalanlarn inceleyebilecei uygun yerlerde
bulundurulmaldr
Fabrikalar, kullandklar veya depoladklar
kimyasallar yasal sorumluluklar
çerçevesinde yetkili kurumlara (örn: itfaiye)
bildirebilmelidirler.
• Kimyasallarn depolanmas, tanmas ve
kullanlmasnda çalan içilerin, kullandklar
kimyasallarn ziksel özellikleri ve sala
zararlar konusunda eitilmelidirler. Eitimin
içeriinde , çalanlarn kendilerini tehlikelerden
nasl koruyacaklar, kimyasallarn uygun
depolanmas, güvenli çalma uygulamalar, acil
durum prosedürleri ve kiisel koruyucu
ekipmanlar bulunmaldr. Fabrikalarda bu
eitimlerin tamamlandna dair kaytlar
tutulmaldr.
•
Fabrikada kullanlan her kimyasala ait Güvenlik
Bilgi Formlar (MSDS), içilerin kolay
eriebilecekleri yerlerde bulundurulmaldr.
•
Bütün konteynerler, ikincil hazneler de dahil
içinde bulunan kimyasallarn ne olduu
gösterecek ekilde etiketlenmelidir.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar, OS gerekliliklerinin salandndan
emin olmak için kimyasallarn depoland ve
kullanld alanlar rutin olarak kontrol
etmelidirler.
Tehlike Kontrolleri
Sv propan gaz tanklar/silindirler, asetilen
tanklar ve kimyasal depolama alanlar, s ve
yanabilir maddelerden uzakta depolanmaldr.
Bununla beraber, bu kimyasallar çalanlardan
makul uzaklkta depolanmaldrlar.
•
devam dier sayfada
LEVI STRAUSS & CO.
41
•
200 litre(~100 kg) den büyük kimyasallarn
konteynrlar ikincil haznelerin (kap) içinde
muhafaza edilmelidir. (kincil hazne, konteynrn
içine konduu bir kaptr ve konteynrda bir
kimyasal sznt olursa binann içinde
yaylmasn veya ekipmanlara bulamasn
engellemek için kullanlr). kincil hazne,
saklanan kimyasaln hacimce 110%’unu
depolayabilecek büyüklükte olmaldr.
Bidonlarn içine konulduu ikincil hazneler (kaplar) çok
küçük
42
N. KMYASAL DEPOLAMA
•
Kimyasal tayan veya kullanan çalanlara
kimyasallara uygun yüz ve vücut koruyucu
ekipmanlar tedarik edilmelidir. (örn: solunum
cihaz, gözlük, eldiven veya kyafet gibi) ve
çalanlar kimyasal güvenlik bilgi formlarna
uygun olarak (MSDS) eitilmelidir. Çalanlar
kimyasal güvenlik bilgi formlarnda (MSDS)
bahsedilen kiisel korunma ekipmanlarn
kullanmaldr. Kiisel korunma ekipmanlarnn
sembolleri kullanm gereklilii olan yerlere
aslmaldr.
•
Kimyasal konteynr kapaklar içindeki
kimyasallarn buharlamasn önlemek için
kapal tutulmaldr.
•
Yanc sv kimyasallar, atee dayankl
kabinlerde depolanmaldrlar.
N. KMYASAL DEPOLAMA
Kimyasal Depolama Program Stratejisi
• Yasal gereksimler çerçevesinde
iletmede kullanlan veya depolanan
kimyasallarn yetkili kurumlara bildirilmesi
için prosedürler olutur.
• Kimyasallarn uygun ve güvenli
etiketlendiinden, muhafaza edildiinden
ve depolandndan emin olmak
için prosedürler olutur. Çalanlar
çaltklar alanlardaki prosedürler ve
kimyasallarn tehlikeleri üzerine eitin.
• Fabrikada kullanlan ve depolanan
bütün kimyasallarn güvenlik bilgi
formlarn (MSDS) çalanlarn
kolayca ulalabilecekleri alanlarda
bulundurulmas için prosedür olutur.
için kiileri belirle
• Birbirlerine uygun olmayan kimyasallarn
bir araya gelmesini engellemek için
kimyasal depolama uygunluk klavuzu
kullan
• Çalanlarn gözduu / acil durum
du istasyonlarna en ksa sürede
ulaabilmelerini sala
• Düzenli kontrol sonucunda;
gerekiyorsa, prosedürler olutur
veya mevcut prosedürleri
modiye et.
• Çalanlar kullandklar kimyasallarn
tehlikeleri, uygun depolama artlar ve
kullanmlar hakknda eit
• Kimyasallarn uygun etiketlendiinden
ve büyük miktardaki kimyasallarn ikincil
haznelerde muhafaza edildiinden emin
ol.
• Düzenli olarak kimyasal depolama
alanlarn inceleyerek kimyasallarn
düzgün etiketlendiini, uygun muhafaza
edildiini ve sznt olmadn dorula.
Birbiri ile uyumlu olmayan kimyasallarn
bir arada depolanmadndan emin ol.
Kimyasallarn depolanmasnn OS
gereksinimlerine uygunluundan emin ol.
• Kimyasallarn havalandrmas olan
yerde depolandndan ve deponun
patlamaya kar uygun elektrik
donanm (lamba, elektrik anahtarlar
v.b) olduundan emin ol.
• Bkz: Ekler
• http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=chemical+storage
43
LEVI STRAUSS & CO.
43
O. AIRI SICAKLIKLAR
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Çalanlar, ar scaklk, nem, hava akm altnda veya ar yük altnda çaltklarnda, vücutlar
normal scakln muhafaza etmek için scak ve souk stresi yaayabilirler. Fabrikada çok
scak veya çok souk koullarda çalan içilerde scak ve souun yaratt stress semptomlar
görülebilir, bu semptomlar scak kramplar, ar yorgunluk, kant, çarpnt, donma ve hipotermidir
(vücut ssnn normalin altna dümesi). Scaklk Çarpnts (ar scaktan kaynaklanan) ve
hipotermi (ar souktan kaynaklanan) hemen müdahale edilmez ise ölümle sonuçlanabilen
semptomlardr. Bu bölümün amac, ar scak ve souk çalma koullarnda gerekli olan güvenlik
önlemlerinin tanmlanmasdr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalarda uygun scaklk kontrolleri
olmal ve içileri sürekli ar scak veya
soua maruz brakmayacak çalma
ortamlarn salamaldr.
2.
Yüksek scaklk olan ortamlarda (frn,
kurutucu gibi) çalan içilerin ulaabilecekleri
yerlerde bol miktarda su olmaldr
3.
Ar scak ve soukta çalan içiler için
uygun kiisel koruyucu ekipmanlar temin
edilmelidir.
• Ar scak veya souk cihazlar yaknnda veya
ortamlarda çalan içiler ilk olarak scak veya
souktan oluabilecek semptomlar tanma
konusunda ve bu semptomlar karsnda ne
yapabilecekleri konularnda eitilmelidirler.
(Semptomlar içerisinde mide bulants,
yorgunluk, sersemlik, hafza karkl ve
asabilik saylabilir. Ek Bölüm 3.2 ve 3.3’e
baknz). Bu çalanlara ar scak veya souk
koullara kendisini ayarlamas için be gün
verilmelidir.
•
Çalanlar, ar scak ve soukta çalan ve
stress semptomlar gösteren içilere kar ilk
yardm yapabilmeleri konusunda eitilmelidirler.
Fabrikalar eitimlerin tamamlandna dair
kaytlar muhafaza etmelidirler.
Tehlike Analizi
• Termometrelerin düzgün çaltndan emin
olunuz.
•
Ar scak ve soukta yaplan iin, günün
içinde normal scaklkta yaplp
yaplmayacann deerlendirmesini yapnz.
•
Yaplan iin tipini (haf, orta veya ar), scaklk
ve nem koullarn da hesaba katarak dinlenme
zamanlarn planlaynz. (Ek Bölüm 3.4.5
Dinlenme Zamanlar Belirleme Metotlar)
•
Çalanlarn ziksel durumlarnn ilgili
operasyonlara uygunluunu deerlendirirken
kiilerin ar scak veya soukta çalmaya
uygunluunu da deerlendiriniz.
•
Çalanlarn, ar scak veya souk ortamda
çalmaya balamadan önce bu tür ortamda
çalmaya uygun olup olmadklarna emin
olmak için doktor kontrolünden geçmi
olduuna emin olunuz.
devam dier sayfada
44
Tehlike Kontrolü
• Ortam scakln (scak veya souk) kontrol
eden ekipmann tedarik edildiinden ve düzgün
çaltndan emin olun. Bu ekipmanlar
vantilatör, stclar, klimalar, soutucu fanlar,
scaklk kalkanlar veya izolasyon olabilir.
Çalma ortamn serinletmek için kullanlan tipik bir
fan
45
•
Frn ve kurutucular vb. gibi s stresi
oluturabilecek ar scakta çalanlara veya
souk stresi yaratabilecek souk ortamlarda
çalanlara uygun kiisel koruyucu ekipmanlar
temin edilmeli.
•
Yeni istihdam edilmi çalanlarn kendilerini
ar scak ve souk ortama ayarlamalar için
be günlük bir zaman tanyn. Ayn ekilde
iten iki hafta veya daha fazla uzak kalan içiler
içinde ayn uygulamay yapn.
O. AIRI SICAKLIKLAR
•
Ar scak veya souk ortamda çalanlara
adaptasyon için yeterli zaman verin. Dinlenme
zamanlar, iin cinsi (haf, orta, ar), scak ve
nemli ortam koullar hesaba katarak
belirlenmelidir.
•
Scaklk stresini azaltmak için bolca içme suyu
bulundurun (kii ba saatte 1 lt)
•
Çalanlar, scak ekipmanlardan yaylan
sndan etkilenmemeleri için sy yanstan
kyafetler (koruyucu, ceket, elbise gibi)
giymelidirler. Isy yanstc kyafetler hava
aknn olabilmesi için gevek (sk olmayan,
vücuda yapmayan ekilde) giyilmelidir. Bu tür
kyafet giyen içiler, elbiselerin-giysilerin
parçalarn makineye kaptrmamalar için
dikkatli olmaldrlar.
O. AIRI SICAKLIKLAR
Ar scaklklarda çalma güvenlii – Program stratejisi
• Çalanlarn fabrikada ar scak veya
soua maruz kald durumlar/alanlar
belirleyin
• Ar scak ve soukta çalan içilerin
bu operasyonlara uygun olduklarndan
ve ii güvenli ekilde yapacaklarndan
emin olmalarn salayan prosedürler
oluturun.
• Çalanlar, ar scak ve soukta
oluabilecek semptomlar ve bu
semptomlar gösterenlere uygulanacak
ilk yardm uygulamalar konularnda
eitilmelidirler
• Düzenli deerlendirmeler sonucu
gerekiyorsa prosedürler olutur
veya mevcut prosedürleri
iyiletirin/gelitirin edin.
• Scaklk kontrolü yapan ve izleyen
ekipmanlarn gerekli bakmlarn yapn,
uygun ekilde çalmalarn salayn
• Ar scak ve soukta çalan içiler
için uygun kiisel koruyucu ekipmanlar
temin edin.
• Program, çalanlar ar scak ve
souktan korunmas alannda etkinliin
salanp salanmadn tespit için
periyodik olarak deerlendirin.
• Bkz: Ekler
• http://agency.osha.eu.int/search?SearchableText=temperature
• http://agency.osha.eu.int/publications/reports/405/index_23.htm/view?searchterm=temperature
46
P. ASBEST YÖNETM
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Asbest, maden olarak çkarlan ve atee, kimyasallara dayankl, iyi bir yaltkan olmas nedeniyle
pek çok alanda kullanlan doal olarak oluan bir mineraldir. Asbest, zemin ve tavan kiremitleri,
boru yaltm, contalarda, macunlar (mastikler), atee dayankl conta gibi bina yaplarnda kullanlr.
Asbest lieri, eer asbest içeren malzemeler eskidiyse ve parçalanmaya baladysa veya kumlama,
(testereyle) kesilme veya benzer dier aktiviteler ile dalyorsa havaya karabilir. Asbest lierinin
baz tipleri, havaya braklrsa, akcierlere girebilir ve kanser dahil ciddi hastalklara sebep olabilir.
Asbest lierine maruz kalma, sigara kullananlar için özellikle tehlikelidir. Bu dokümann amac,
operatörlerin havada asbest lierine maruz kalmasn azaltmak veya önlemek için yol göstermektir.
OS Gereksinimleri
1.
2.
Bütün fabrikalar, kendi binalarn
deerlendirmeye almal ve asbest-içerdiini
düündükleri malzemelerin veya alanlarn
bir listesini yapmaldr. Eer bir fabrika,
asbest-içeren malzemelerin varlndan
üpheleniyorsa, 3-8 arasnda sralanan OS
gereksinimleri takip etmelidir.
6.
Asbest içerebilecek zarar görmü
malzemeler yetkin danmanlar ve laboratuarlar
tarafndan asbest içerip içermediklerinin tespiti
ve hangi aksiyonun alnacann belirlenmesi
için örneklenmeli ve test edilmelidir.
7.
Asbest-içeren malzemeler uygun
ekilde iaretlenmelidir. Uzman/bilirkii
bu malzemelerin çkartlmasnn zorunlu
olmadna karar verirse fabrika, malzemelerin
iyi durumda olup olmadn dorulamak için
malzemelerin periyodik kontrolü prosedürü
oluturmaldr.
8.
Uzman/bilirkii/yetkin müteahhit asbestiçeren malzemenin, “tozuyabilir” asbest
içerdiini (Ekte tanmlanan) tespit ederse,
bu malzeme Uzman/bilirkii/yetkin müteahhit
tarafndan onarlmal, deitirilmeli veya
malzemeyi ilgili yasalar ve düzenlemelere
göre çkarmal-bertaraf etmelidir.
Bütün fabrikalar, yeni bina malzemelerini
asbest içermediinden emin olmak için gözden
geçirmelidir.
Asbest içeren fabrikalar için aadakiler geçerlidir:
3.
Fabrikalar, asbest yönetim programna sahip
olmaldr ve yetkin bir müteahhitle aadakileri
gerçekletirmek için ibirlii yapmaldr;
a. çalanlarn eitimi,
b. asbest içeren madde olup olmadn
tespit için binann incelenmesi ve
c. güvenli çalma operasyonlar, temizleme
prosedürleri ve havaya asbestin tahliyesini
engellemesi için plan
4.
Fabrikalar, asbest ile ilgili yasalar ve
düzenlemelerini incelemeli, uygulamal ve
uymaldr.
5.
Bakm-Teknik bölüm çalanlar asbest
içerebilecek malzemeleri tanmlayabilmeleri için
eitilmelidirler.
devam dier sayfada
LEVI STRAUSS & CO.
47
P. ASBEST YÖNETM
• Bakm/Teknik bölüm çalanlar ie girdiklerinde
asbest eitimini almal ve bu eitim her yl
tekrarlanmaldr.
•
Fabrikalar bu eitimlerin gerçekletirildii
gösterebilmek için kaytlar muhafaza etmelidir.
•
Fabrikalar asbest içeren veya içerebilecek
maddeleri yerlerini, tanmlarn ve mevcut
durumu gösteren listeyi oluturmal ve
muhafaza etmelidir.
Tehlike Analizi
• Fabrikann tüm alanlar (örn: ortak alanlar
olan mekanik alanlar, ykama bölümü, mutfak
vb.) asbest-içeren malzemeleri tespit için
denetlenmelidir. Her iki tip asbest (tozuyan
veya tozumayan) içeren malzemeler
tanmlanmaldr.
•
48
Asbest-içeren malzemelerin ziksel durumlar
her yl deerlendirilmeli ve herhangi bir
deiiklik Eitim, Kurallar ve Kayt Tutma
bölümünde tanmlanan listeye eklenmeli-not
edilmelidir.
Tehlike Kontrolü
• Fabrikalar, çalanlarn ve gerçekletirilen
operasyonlarn asbest içeren maddelere zarar
vermemesi ve asbest tozlarnn havaya
karmadndan emin olmak için prosedürler
oluturmaldr
•
Asbest içeren maddelerin yerlerini belirtmek
için iaretler aslmaldr.
•
Tüm asbest içeren atklar bertaraf öncesinde
iaretlenmelidir.
•
Asbest bertarafnda kullanlan konteynrlar/
kaplar uygun ekilde mühürlenmelikapatlmaldr.
•
Fabrikalar yeni tedarik edilen yap
malzemelerinin asbest içermediinden emin
olmak için prosedürler oluturmaldr.
P. ASBEST YÖNETM
Asbest Program Stratejisi
• Çalanlarn eitimlerini, asbest içeren
malzemeleri için binann-yapnn
denetimini, asbest lierinin havaya
karmasnn engellenmesi ve asbest
içeren malzemelerin uygun bertarafn
salamak için prosedürleri içeren asbest
yönetim plann hazrlayn.
• Bakm-Teknik bölüm çalanlarn
asbest içerebilecek malzemeleri
tanmlayabilmeleri için eitin.
• Bina-yapy denetleyin; tüm asbest
içeren malzemeleri uygun ekilde
etiketleyin-iaretleyin. Asbest içeren
malzemelerin listesini hazrlayn.
• Asbest içeren malzeme
yprandysa alnacak aksiyonu
tespit için uzman –yetkin
müteahhit-danman ile çaln.
• Asbest içeriini, durumunu ve uygun
aksiyonu tespit için uzman-yetkin
müteahhit-danman kullann.
• Periyodik gözden geçirmelerdenetimler gerektiriyorsa asbest
plann veya kapsamndaki
prosedürleri deitirin.
• Asbest içeren malzemenin çevresinde
güvenli çalma için prosedürler
oluturun.
• Asbest içeren malzemeleri ilgili yerel
kanun-yönetmelik ve düzenlemelere
göre bertaraf edin.
• Asbest içeren malzemelerin durumlarnn
iyi olduunu ve asbest içeren yeni
malzemelerin kullanlmadndan emin
olmak için yapy-binay periyodik olarak
denetleyin.
• Asbest içermediinden emin olmak için
yeni yap malzemelerinin satnalmasn
gözden geçirin.
•
•
•
•
•
Bkz: Ekler
http://www.osha.gov/SLTC/asbestos/
http://www.osha.gov/dcsp/compliance_assistance/spanish/spanish_publications.html
http://www.osha.gov/SLTC/asbestos/checklist.html
http://osha.eu.int/good_practice/risks/dangerous_substances/index_topic?topicpath=
/good_practice/risks/dangerous_substances/asbestos#BE
• http://europe.osha.eu.int/data/legislation/25
49
EK I:
Güvenlii
50
EK I: GÜVENL
1. GÜVENL KURULLARI
Örnek Güvenlii Kurulu - “Misyonu”
Amaç
[Fabrika Ad]__________________________ Güvenlii Kurulunun (“kurul”) amac, çalanlarn da
katlmyla fabrikada güvenli bir çalma ortamnn salanmasdr. Kurul, çalanlarn fabrikann her
yerindeki güvenlik endielerini seslendirilmesine yardmc olacaktr. Kurul üyesi olan çalanlar kritik
problemlerin çözümünde yönetimle yakn çalma frsatna sahip olacaklardr. Bu üyeler tüm dier
çalanlarn temsilcileri olacak ve i güvenlii ile ilgili endieleri olan çalanlar için iletiim kurulacak
kiiler olacaklardr.
Üyelik
Kurul, fabrikann tüm bölümlerinden [say] kiiden oluacak ve [çi Sal ve Güvenlii
Koordinatörünü de içerecek ekilde yönetim üyelerini listeleyin] ile birlikte çalacaktr. Kurul üyeleri
ayda yaklak bir saat güvenlik konularn tartmak için toplanacaktr. Bu kurulun üyesi olan
çalanlarn u özellikleri haiz olmalar önemlidir:
• yi devamllk ve çalma kaytlar,
• yi tavr,
• yi iletiim becerileri,
• Motivasyon ve güvenlik konularna ilgi.
Kurul üyeleri kurul için iki lider (bir çalan, bir yönetim temsilcisi) ve bir sekreter seçeceklerdir. Liderler
toplantlarn yürütülmesinden sorumlulardr ve kurul faaliyetlerini fabrika yönetimine raporlayacaklardr.
Her bir kurul toplants için ajanda oluturulmas ve bu ajandann izlenmesi liderlerin
sorumluluundadr. Gündeme getirilen her güvenlik endiesinin nihai bir sonuca ulatrlmas da
liderlerin yükümlülüüdür. Sekreter toplant notlarnn kaydedilmesi ve bu notlarn tüm üyelere ve
fabrika yönetimine zamannda datmndan sorumludur. Sekreter toplant notlarnn fabrika
çalanlarnn okuyabilmesi için notlar uygun yer(ler)e asmaktan da sorumludur.
Kurul, her bir üyesi için kuruldaki görev tanmlarn belirlemelidir. Çou kurul üyesi üç yldan daha fazla
görev yapmayacak, normal süre iki yl olacaktr. Her bir üye için dönem aamal ekilde belirlenmeli,
tüm kurul deiiminin bir seferde gerçeklemesinin önüne geçilmelidir. Kurulda bo bir pozisyon
olduunda, fabrika adaylar davet edecek ve adaylar arasndan yeni üyeleri seçmek kurulun
sorumluluu olacaktr. Kurul toplantlarna devamla ilgili kat yönergeler olacaktr ve herhangi bir üye
geçerli bir mazereti olmakszn arka arkaya üç toplant kaçrrsa kuruldan çkartlacaktr.
Sorumluluklar
Kurul, üyelerinin deiik tipteki iler ve çalma ortamlarna aina olmas için fabrikadaki i alanlarn
çi Sal ve Güvenlii Koordinatörü ile birlikte batan sona gezecektir. Kurul dorudan deneyim,
gözlem (rutin tetkikler) ve dier çalanlarca dile getirilmi endieler araclyla çalanlarn risk
altnda olduu alanlar belirlemek üzere çalacaktr. Belirlenen çeitli konular ele alp öneriler
sunacaklardr. Kurul fabrikada meydana gelen olaylarla ilgili (kazalar, çevre olaylar, gerçeklemek
üzereyken önlenen) tetkikler gerçekletirerek, kök neden ve uygun düzeltici önleyici faaliyetleri
belirleyecektir. Kurul dier çalanlarca dile getirilen güvenlik önerilerini de gözden geçirecektir.
devam dier sayfada
51
EK I: GÜVENL
1. GÜVENL KURULLARI
Endielerin önceliklerini belirlemek, plan ve önerilerin yönetime sunmak kurulun sorumluluu olacaktr.
Ek olarak üyeler güvenlikle ilgili eitim programlarnn yllk gözden geçirmesini gerçekletirecek ve
sürekli iyiletirme önerilerinde bulunacaktr.
Bu kurulun üyesi olmak çok ciddi bir roldür. Çalanlar ve yönetim arasndaki ibirlikçi çabalar
tipik olarak daha yüksek morale, daha düük kaza ve yaralanma oranlarna, daha düük maliyet
kayb (ücretlerden kaynaklanan), güvenlik iyiletirme sürecinin ortak sahiplenmesi salamaktadr.
Çalanlarn katlm güvenli bir çalma ortamnn oluturulmasnda ayrlmaz bir öedir.
Örnek Güvenlii Kurulu Ajandas
1. Devam durumu
2. Önceki toplant notlar (toplantdan önce datlmaldr)
3. Yeni konular/meseleler (yalnzca bu ajandada deilse)
4. çi Sal Güvenlii Koordinatörü raporu
Q
Düzenli konular: Olay tetkikleri/deerlendirmeleri, Tetkik sonuçlar, Raporlar (örn: eitimlerdevamszlk, kaza verileri)
Q
yiletirme sistemleri-programlar ilerleme bilgileri
5. Önceki toplantlardan kalan konular
6. Sonraki toplantnn planlanmas
Ajanday kullanarak:
R Toplantdan toplantya konularn geliimini izleyin.
R Toplant notlar için ablon oluturun.
R Konular, tarihler/saatleri fabrika yöneticilerine ve çalanlarna duyurun.
52
EK I: GÜVENL
2. ACL DURUMLARA HAZIRLIK
çerik
1. Örnek - Yangn Önleme Plan
2. Örnek - Depremlere Hazrlk Prosedürü
3. Örnek - Snak Prosedürü
1. Örnek Yangn Önleme Plan
Amaç
Yangn Güvenlik Plan, irket olaanüstü durum
planlar ve dier güvenlik programlaryla birlikte çalmak üzere gelitirilmitir. Tüm yeni
inaat yapm ve iyilemeleri; bölgesel ve ulusal yangn ve yaam güvenlii standartlarna
uygunluundan emin olmak için kontrol edilmelidir. Yangn önlemleri kolay tutuan
malzemelerin tutuma olasln azaltarak yangnlarn tekrar olasln azaltr.
FABRKA ADI
Sorumluluklar
Yönetim
R Bütün yangn önleme metotlarnn var olduundan ve uygulandndan emin olun.
R Yamurlama ve yangn söndürücüler gibi yangn söndürme sistemlerinin en azndan aylk olarak
denetlendiinden ve iyi derecede bakmlarnn yapldndan emin olun.
R Bütün çalanlar henüz balam olan yangnlar için küçük yangn söndürücüleri kullanma konusunda
eitin.
R Çalanlar, tahliye durumunda izlenecek yol ve yöntemler konularnda eitin.
Ustabalar – eer
R Kolay tutuan malzeme ve akkanlarn kullanmn yakndan denetleyin.
R Belirlenen içileri kolay tutuan malzemeleri depolama, kullanma ve tama kurallar için eitin.
R Kolay tutuabilir malzemelerin depoland alanlarn gerektii gibi korunduundan emin olun.
Çalanlar
R Kolay tutuan malzemeleri, eitimde art koulmu belirtilen prosedürlere göre kullann, depolayn ve
tayn.
R Kolay tutuan malzemeleri kartrmayn.
R Yangn Güvenlik programnn uyumsuzluklarn zaman kaybetmeden raporlayn.
Tehlikeler
Yangn ve patlama riskleri hemen hemen her çalma alannda mevcut olabilir. Potansiyel Tehlikeler::
•
Gazl çalan ekipmanlarnn uygunsuz çaltrlmas veya bakm
•
Kolay tutuabilir svlarn uygunsuz depolanmas veya kullanm
•
Yasaklanm alanlarda sigara içme
•
Çöp vb. biriktirilmesi
•
Scak ilemlerin – operasyonlarn (kaynak , lehim , açk ate veya alev) kontrolsüz gerçekletirilmesi
devam dier sayfada
53
EK I: GÜVENL
Tehlike Kontrolü:
Tututurucu Kaynaklar Yok Et
Yanc svlarn kullanld ya da depoland yerlerde bütün gereksiz tutuma kaynaklar yok edilmelidir.
Aada belirtilenler çok yaygn olan potansiyel tututurma kaynaklarndan bazlarnn listesidir:
•
Kesme ve kaynak tabancalar, frnlar, kibritler, lehim tabancalar ve stclar gibi açk alev kaynaklar,
yanc svlarn operasyonlarndan uzak tutulmaldr. Yanc svlar içeren ekipmanlar üzerindeki kesme ve
kaynak ilemleri bu svlar ekipmanlar içerisinden tamamen boaltlmadan ve yeniden nitrojen gibi doal
bir gazla temizlenmeden yaplmamaldr.
•
Doru akm motorlar, alterler, devre kesiciler gibi tututurmann kimyasal kaynaklar çabuk tutuabilir
svlarn kullanld veya depoland yerlerden uzak tutulmaldr. Sadece uygun görülen patlamaya kar
korumal araçlar bu alanlarda kullanlabilir.
•
Mekanik kvlcmlar : Bu kvlcmlar sürtünme sonucu ortaya çkabilir. Kolay tutuabilir svlarn
depoland veya bulunduu alanlarda sadece kvlcm çkarmayan parçalar kullanlmaldr.
•
Statik kvlcmlar, iki temas halindeki yüzeyin elektron transferi sonucu olarak oluabilir. Elektronlar
tutuma scaklnn üzerindeki scaklklara çkartrken küçük miktarlarda serbest kalr. Statik kvlcm
olasln yok etmek için ne gerekiyorsa yaplmaldr. Ayn zamanda kolay tutuabilir svlar tanrken
veya nakledilirken uygun balama ve topraklama prosedürleri izlenmelidir.
Uyumsuz Olanlar Ortadan Kaldr
Yanc sv yangnlarna katkda bulunabilecek malzemeler, yanc svlarla birlikte depolanmamaldr.
Oksitleyiciler ve organik peroksitleri içeren böyle malzemelerin ayrmasnda büyük miktarda oksijen
oluabilir.
Yanc Gazlar Kontrol Et
Genellikle yanc gazlarn yangn riski yanc sv ve buharlarna benzer tiptedir. Kolay tutuabilir svlar için
korumalarn çou ayn zamanda yanc gazlar için de kullanlr; zehirlilik, reaktiik, ve andrclk gibi dier
özellikler de hesaba katlmaldr. Örnein ; yanc bir gaz zehirli yanma ürünleri üretebilir.
Yangn Söndürücüler
Portatif (tanabilir) bir yangn söndürücü ilk yardm aracdr ve yangn küçükken kullanldnda çok
etkilidir. yi eitilmi kii tarafndan yangnn snfna uygun yangn söndürücü kullanm hem yaam hem
de mal kurtarabilir. Tanabilir yangn söndürücüler, dier yangnla mücadele yöntemleri ne olursa olsun
iyerlerinde bulunmaldr. Yangn söndürücünün yangn durumundaki baar performans çounlukla uygun
seçilmilii, kontrollerine, bakmlarna ve dalmna baldr.
Yangnlarn Snandrlmas ve Yangn Söndürücülerin Seçilmesi
Yangnlar içerdii malzeme ve yakta bal olarak 4 genel kategoride snandrlr. Yangnn tipi, yangn
söndürmek için kullanlacak yangn söndürücünün tipini belirler:
1. A snf yangnlar tahta, kat, kuma gibi parlak köz veya siyah atk oluturan malzemeleri içerir.
2. B snf yangnlar yanmann olumas için buharlamas gereken yanc gazlar svlar ve gresleri,
gazolin ve çou hidrokarbon svlarn içerir .
3. C snf yangnlar aktif elektrik ekipmanlar veya elektrikle güçlendirilmi ekipmanlarn yaknndakileri
kapsar.
4. D snf; magnezyum, zirkonyum, potasyum ve sodyum gibi kolayca tutuabilir metalleri içerir.
Yangn söndürücüler; potansiyel yangn tehlikesi, tesisin yaps ve konumu, korunulmas gereken riskler
ve konuyla ilgili dier faktörlere göre seçilmelidir.
Yangn Söndürücülerin Konumlandrlmas ve aretlenmesi
Yangn söndürücüler yangn srasnda hemen kullanlmak üzere; güçlük çekmeden ulalabilir ve göze
çarpan ekilde yerletirilmi olmaldr. Kullanlan yollar üzerine yerletirilmelidir. Yangn söndürücüler rahatça görülebilir olmaldr. Görülebilir engellerden tamamyla kaçnlamad konumlandrmalarda, yangn
söndürücülerin yerini göstermek için yer bildiren oklar kullanlmal ve oklar yangn söndürücü snandrmasna bal olarak iaretlenmelidir.
54
EK I: GÜVENL
Yangn söndürücüler farkl snftaki yangn söndürücüler bir arada olacak ekilde yerletirildiyse, yangn annda uygun snfta yangn söndürücü seçimi yapldndan emin olmak için göze çarpan ekilde
iaretlenmi olmaldr. Yangn söndürücü snandrma iaretleri, yangn söndürücünün isminin üstünde ya da altndaki dolabn önünde yer alabilir. aretlemenin büyüklüü ve ekli 1 metre (yaklak 3
adm) uzaktan okunakl olmaldr.
Koul
Tanabilir yangn söndürücüler tam olarak doldurulmu ve çalr durumda bakm yaplm muhafaza edilmelidir. Kullanlmad zamanlarda her seferinde belirlenmi alanda tutulmaldr. Yangn
söndürücüler bakm veya test için alndnda yerlerine tamamen dolu ve çalr durumda yedekler
yerletirilmelidir.
Yangn Söndürücülerin Montaj ve Datm
Yangn söndürücüler asklara, desteklere, ra dolaplara veya raarn üzerine monte edilmelidir.
Kabinlere, duvara ve raara monte edilen yangn söndürücüler kullanm talimat görülecek ekilde
konulmaldr. Böyle yangn söndürücülerin konumlandrlmas, dolap kabini ve duvar rengini ve duvar
girintilerini normal dekordan ayracak zt renklerle iaretleyerek netletirilmelidir.
Yangn söndürücüler öyle bir yerletirilmelidir ki atei söndürmek için yangn söndürücüyü alana
kadar geçen süre yangnn kontrolden çkmasna sebep olacak kadar uzun olmamaldr. A ve D snf
yangn söndürücüler için ulam mesafesi 23 metreyi amamaldr (75 adm).
B snf yangn söndürücüler için maksimum ulam mesafesi 15 metredir (50 admdr) çünkü kolay
tutuabilir sv yangnlar A snf yangnlardan daha çabuk kontrol d kalr. C snf yangn söndürücüler için özel olarak tanmlanm maksimum bir yol mesafesi yoktur , fakat A ve B snf risklerine
dayanlarak uygun ekilde datlr
.
Kontrol ve Bakm
Bir yangn söndürücü seçildii, satn alnd ve montaj edildii zaman; uygun çalma koullarnda,
ziksel zarar görmemi ya da kurcalanmam olduundan emin olunmak için yangn söndürücülerin
denetim, bakm ve testlerini yapmak [Bu sorumluluun verildii bireylerin unvanlar] sorumluluundadr.
Yangn Güvenlik Denetimleri ve Genel Düzeni
[Bu sorumluluk için görevlendirilmi kiilerin unvanlar]; iyeri güvenlii ve bakm konularn gözlemlemekle sorumludur ve özellikle kimyasallarn ve kaynaklarn uygun depolanmasn, yangn söndürücüler için engelsiz yollar ve acil durum tahliye rotalarn salamal-tespit etmelidir. Ayn zamanda, acil
durum tahliye planlarnn i alanlarnda olup olmad ve personelin bu planlardan haberdar olduu
tespit etmelidir.
[Bu sorumlulukla görevlendirilmi kiilerin unvanlar] bölgenin aylk yangn güvenlik denetimlerinin
yapldndan emin olmakla sorumludur. Bu, vana denetimleri, yükselticilerin akkanlk testi, alarmn
duyulabilir ve görülebilir bir ekilde çalmas, yamurlama sistemlerinin balklarnn denetimi, acil
durum klandrlmas, genel temizlik ve düzeni kontrollerini kapsar. Bu, ayn zamanda; yanabilen
maddelerin günlük olarak temizlendiini, yanabilen svlarn güvenli olarak depolandn, belirli
noktalarda sznt mücadele setlerinin bulundurulduunu ve elektrik ekipmanlarnn bakmlarnn iyi
yapldnn kontrolünü de içerir
Acil Durum Çklar
Her çk, binadaki her kiinin herhangi bir noktadan tahliye için hemen yönünü bulabilecei ekilde
açkça görülebilmelidir. Çklar hiçbir zaman kapal olmamaldr.
Çk olmayan veya çka ulaamayan herhangi giri ya da ziyaretçi girii kaps, yanl anlalabileceinden ’Çk Deil’ iaretiyle belirlenmeli ya da gerçek kullanm belirtilmelidir (depo vb...). Çklar
ve çka ulaan kaplar kolayca görülebilir bir iaretle belirtilmelidir. Her bir çk iareti (kendinden
parlayan-fosforlu iaretler dndakiler), 50 lux (mum)dan az olmayacak ekilde k kaynayla aydnlatlmaldr.
55
EK I: GÜVENL
Engelliler için Acil Yardm Plan
eer – Ustabalar kendi sorumluluklarndaki engellilere yardmc olmak için görevlendirilmilerdir.
Alternatif yardmclar, eer – Ustabalar tarafndan tespit edilecektir. Yardmclarn rolü acil durumda görevlendirilmi kiileri bilgilendirmek, hem tahliyede görevlendirmek hem de kiilerin tehlikeden
uzaklatndan emin olmaktr.
eer, Ustabalar yardmclar ve engelliler, uygun çk rota ve yöntemleri konusunda eitilmelidir.
Engelli ziyaretçilere fabrika içilerine benzer ekilde yardm edilmelidir. Engelli konuklarn ev
sahipleri onlara tahliyelerinde yardmc olacaklardr.
Yangn çeren Acil Durumlar
Yangn Alarmlar
Yangn alarm yangn srasnda [nasl bir ses olduunun tanm] binada duyulacaktr.
Q
Q
Tahliye Yollar ve Planlar-Baknz Acil Durum Tahliye Plan
[Tedarikçinin Ad] acil durum tahliye planna sahip olacaktr. Bütün acil çklar, kodlara ve standartlara
uygun olmaldr. Tahliye gerekliyse en yakn çka gidin ve bina dndaki belirlenmi alana ilerleyin
Ustabalar – eer ve Koordinatörler
Ustabalar – eer ve Koordinatörler bütün personelin belirlenmi alanlara tahliye edilip edilmediini
kontrol etmekle yükümlüdür.
Yangn Acil Durum Prosedürleri
Eer bir yangn fark ederseniz:
1. En yakn yangn alarmn çaltrn.
2. Ustabanz - enizi ve dier çalanlar bilgilendirin.
Sadece u durumlarda yangnla mücadele et:
1. Yangn bölümü yangndan haberdar edilmise VE
2. Yangn küçükse ve alann merkezinde toplanmsa
3. Kaçacak yolun varsa ve yangnla srtn çka verebilecek ekilde mücadele edebileceksen VE
4. yi çalmakta olan bir yangn söndürücüye sahip ve nasl kullanlaca konusunda eitimliyseniz
5. Eer yapabileceinizden ya da yangn söndürmek için kullanacanz yangn söndürücünün
kapasitesinden emin deilseniz alan terk edin.
Eer Yangn Alarm duyarsanz:
1. Alan tahliye edin ve ayrlrken kaplar kapatn.
2. Binadan ayrln ve çklardan ve acil durum yollarndan uzaklan.
3. Binann dnda belirlenmi alana gidin.
4. Ustabalar - eer ve koordinatörler bütün çalanlarn tahliye olduundan emin olmak için içileri
bulunduklar alanda saymaldr.
5. Tüm çalanlar tekrar girmenin güvenli olduunun iareti verilinceye kadar veya duyuru yaplncaya
kadar darda kalmaldr.
Tahliye Yollar:
1. Alannzdaki en az 2 çk yolunu ve acil durum çkn örenin
2. Yangn alarmn çaltrmay örenin.
3. Alarm sesini tanyn.
4. Yangn tahliye eitimlerinde aktif rol aln
56
EK I: GÜVENL
Potansiyel Yangn Risklerinin Listesi
Kolay Tutuanlar
Konum
Yönetme Prosedürü
Depolama Prosedürü
Yanc Kimyasallar
[Konum Ekle]
Sadece Eitimli Personel
Kolayca tutuan maddeleri
kullanlmadklar zamanlarda
dolapta sakla.
Dizel Yaktlar
[Konum Ekle]
Eitimli personel, sözleme
yaplm Yakt Datm irketi
Tututurucu kaynaklardan
izole edilmi,korumal tanklar.
lemler
Konum
Koruyucu Önlemler
Kaynak, Kesme, Bileme
[Konum Ekle]
Bölgesel havalandrmayla
snrlandrlm alan, yangna
dayankl duvarlar
[Konum Ekle]
Scak ilem izin sistemi
Kaynak alanlarnda
depolanm el arabalar veya
sabitlenmi uygun ekilde
korumaya alnm sktrlm
gaz silindirleri.
Yanclar
Konum
Karton kutular, paletler,
giysiler, aksesuarlar, çöp
[Konum Ekle]
Bütün parçalar yanma
kaynaklarndan uzak
tutulmal, scak ilem izin
sistemleri
Kaynak alanlarnda
depolanm el arabalar veya
sabitlenmi uygun ekilde
korumaya alnm sktrlm
gaz silindirleri.
Reactives
Location
Storage Procedure
Sülfürik Asit
Batarya arj alan
Uygun kiisel koruma
ekipman kullanan eitilmi
personel
Asit sadece bataryalarn
kendinde bulundurulur.
TAHLYE
YANGIN
R Alarm çaldnda, acil durum görevi verilmemi tüm personel derhal en yakn güvenli çka
ilerleyecektir. Binadan ayrln ve derhal en yakn toplanma alanna gidin.
R Kiisel eyalar almak için duraklamayn.
R Bütün personel tahliye boyunca sigara içmekten kaçnmaldr.
R Bütün personel binadan en az 60 metre veya 200 adm uzaklkta olmaldr.
R Çk rotalarn toplanma alanlarn ve tahliye haritasn tanyn.
R Toplanma alan koordinatörüne, sizin için normalde belirlenmi toplanma alanndan baka bir yere
gidiyorsanz bildirin, ayn zamanda i arkadanz kaypsa da bildirin.
R Bütün alarmlara acil bir durum olarak yaklan. Fabrika tüm alarmlar için tahliye edilecektir.
ELEKTRK KESNTS
R Elektrik kesintisi durumunda i alannda kal. Koordinatörün, ustaba-ef ya da vardiya amirinden
talimat bekle.
R Elektrik kesintisi boyunca çalmakta olan ekipmanlar durdur ve derhal park et (bu golf/enerjili el
arabalar ve bisikletleri de içerir)
57
EK I: GÜVENL
2. Örnek deprem hazrlk prosedürü
Deprem Hazrl:
R alannzdaki riskleri aratrn: Mümkünse kendinizi nasl koruyacanz bilerek onlardan kurtulun.
R Deprem malzemeleri-ihtiyaçlar elinizin altnda veya i istasyonunuzun yaknnda tutun. Bir srt
çantasnda muhafaza edilecek 72 saatlik kiisel ihtiyaç seti aadakileri içermelidir:
1. Dayankl,önü kapal ayakkablar
2. Zorunlu ilaçlar
3. Yedek numaral gözlükler
4. Scak tutan giysiler
5. El feneri ve piller
6. Pille çalan radyo
7. ie su
8. Kapal ambalajlanm çabuk bozulmayan yiyecekler
Deprem Annda:
Binann içinde:
R Sakin olun, korunmaya çaln. Salam bir sra ya da masann altna girin, ellerinizi yere koyun.
R Yüksekteki nesneler ve pencerelerden uzak durun.
R lk sarsnt yatt zaman kendini koruyun.
R Yapmak güvenliyse, yarallara yardm edin.
R Potansiyel güvenlii ve yangn riskini kontrol edin.
R Talimat verildiyse binay tahliye edin. Daima merdivenleri kullann. Depremde asansör potansiyel
tuzaktr.
R Hareket ederken dikkatli olun. Ykntlardan düen en büyük tehlike tam çklarn dnda, binann ya
da odann d duvarlarndan gelir.
R Artç oklar için hazrlkl olun.
Darda iseniz:
R Aça çkn.
R Mümkünse elektrik direkleri ve yüksek binalardan uzak durun.
R Yüzünüzü ve banz kollarnzla ya da gazete, battaniye veya palto gibi bir nesneyle koruyun, kapatn.
R Sarsnt durduktan sonra bile yetkililer güvenli olduunu söylemeden hiçbir binaya girmeyin.
Depremden Sonra:
R Derhal durumunu kontrol edin; güvende misiniz?
R El feneri kullan; kibrit çakma ya da ate yakmayn.
R Dierlerinin yaralarn kontrol edin ve acil durum personeline bildirin.
R Sonraki artç oklara hazrlkl olun.
R Krlm cam ve enkazdan kendini korumak için salam ayakkablar giyin.
R Güvenli olduundan emin oluncaya kadar baka bir yere gitmeyin.
R Gaz kokusu alr ya da krlm bir boru görürseniz derhal güvenlik görevlilerine ya da acil yardm
personeline bildirin.
R Acil yardm servislerinden ve datlacak su ve yiyecekten yararlanamayabileceinizi hesaba katn.
devam dier sayfada
58
EK I: GÜVENL
3. Örnek - Snak Prosedürü
Barnma Alanlar:
Aadaki alanlar; iddetli hava koullar ve dier barnak gerektiren acil durumlar için barnak olarak
tahsis edilmitir:
ALANIN ISMI/KONUM
ALANIN ISMI/KONUM
ALANIN ISMI/KONUM
Snak prosedürü:
R Öncelikli barnak alann bilin.
R “Barnaklara” alarmnn sesini tanyn.
R “Barnaklara” alarm çaldnda, düzgün bir ekilde en yakn barnak alanna ilerleyin.
R Baka bir yere gitmeniz söylendiyse uyun ve dier talimatlar bekleyin.
R Ayrlmann güvenli olduu alarm verilinceye kadar barnma alannda kaln
59
EK I: GÜVENL
3. KORDORLAR VE ACL ÇIKILAR KONTROL LSTES
Gereksinim
Çk
Kaplar
Merdivenler
Çk
Koridorlar
Acil çklarnn her iki tarafndaki seviyeler ayn olmaldr. (Kaplarn her iki tarafndaki
yükseklik deiiklii 1,3 cm [0.5 in]'den daha fazla olmamaldr.
Q Evet QHayr
Kaplar 90 derece açlmyorsa, kapnn genilii olarak kapnn kenar ile kap durma
noktas arasndaki genilik ölçülmelidir. Bu genilik en az 91 cm (36 in) olmaldr.
Q Evet QHayr
Çk kaplar binadan çklacak yöne doru açlmaldr. (genellikle darya doru)
Q Evet QHayr
Çk kaplar kilitli veya açmak için özel bilgi gerektiren dier mekanizmalar ile
donatlmamaldr
Q Evet QHayr
Kap mandallar-açma mekanizmalar yerden en fazla 122 cm (46 in) en az 86 cm (34
in)’de olmaldr.
Q Evet QHayr
Çk kaplar darya rahatlkla açlabilmelidir. Kaplarn tam olarak açlabilmesi için 67 N
(15 lbf )’den fazla güç gerekmemelidir.
Q Evet QHayr
Tüm çklar genel alanlara ulamaldr.
Q Evet QHayr
Turnike-döner kaplar çalanlarn tekrar içeriye girebilmelerine izin vermelidir.
Q Evet QHayr
Ana çk hatt olarak tanmlanm merdivenler kalc ve sabit olmaldr. Binadan çkan ve
yer seviyesinden 76 cm (30 in)’den yüksekte ise çalanlarn dümesini engellemek için
107 cm (42 in) geniliinde korumalar olmaldr.
Q Evet QHayr
Merdivenler en az 112 cm (44 in) geniliinde and en az 10-19 cm (4”-7 ½” inç) yüksekliinde olmaldrlar. Merdiven ve rampalarn her iki tarafnda korkuluklar olmaldr. Mevcut
korkuluklarn yükseklii 76 cm (30 inç)'den az olmamaldr. Yeni korkuluklarn yükseklii en
az 86 cm (34 inç) en çok 96 cm (38 inç) olmaldr.
Q Evet QHayr
Korkuluklarn d çaplar en az 3.2 cm (1.25 inç) en çok 5 cm (2 inç) olmaldr. Korkuluklar
en yakn duvarda veya dier birleme noktasndan itibaren 5.7 cm (2.25 inç) içinde
olmaldr..
Q Evet QHayr
Üç kata kadar olan binalarda, çk koridorlar ve turnike-döner kaplar yangna kar en az
1 saat dayanabilecek ekilde olmaldr. Her katta birbirinden en az iki çk olmaldr.
Q Evet QHayr
Yamurlama sistemi olmayan bir binada bir çalann en yakn çka uzaklk 61 m (200
ft)’den fazla olmamaldr. Tam olarak yamurlama sistemi olan bir binada bu mesafe 76 m
(250 ft)‘den olmamaldr. Tek bir çk olan koridorlar 15 m (50ft)’den daha uzun
olmamaldr
Q Evet QHayr
Inlandrma, tüm çklarda en az 10.7 lux (one foot-candle) olmaldr.
Q Evet QHayr
1,5 saatlik süre çalabilecek jeneratör veya batarya ile destekli (arjl) acil durum lambalar bulunmaldr. Acil durum lambalar en az 10.7 lux (one foot candle) aydnlatma
yapmaldr.
Q Evet QHayr
Tüm çk yollar açkça iaretlenmelidir.
Q Evet QHayr
N = Newton. 1 Newton, 1 kg’lk kütlenin saniyede bir metrelik hz ile ivmelenmesi için gerekli kuvvettir. (kg * m/s2).
Lbf = pound-force
60
Gereksinimi
Karlyor mu?
EK I: GÜVENL
4. GENEL DÜZEN – TEMZLK KONTROL LSTES
Boyut
Genel Düzen – Temizlik Kontrol Listesi
Binalar
Duvarlar ve camlar temiz mi?
Toz ve yanabilir lier düzenli olarak süpürülüyor veya vakum ile temizleniyor mu?
Duvarlarda gereksiz asklar var m?
Uygun klandrma var m?
Merdivenler temiz mi, korkuluklar ve basamaklar düzgün ina edilmi mi, bakml m?
Yerler
Temiz mi, gevek veya atk malzemelerden arnm m? Radyatörlerin dier ekipmanlarn arkas, duvarlarn kenarlar, direkler-sütunlarn kenarlar-köeleri temiz mi?
Ya-gres, dier damla veya szntlardan temiz mi?
Gereksiz malzemelerden temiz mi?
Atklar için yanmaz konteynrlar ve çöp kutular tedarik mevcut mu? Atklar periyodik
olarak temizleniyor mu?.
Koridorlar
Engellerden temiz/arnm m?
Yangnla mücadele ekipmanlarna ve çklara güvenli-kolay alanlar salanm m?
istasyonlarna rahat – güvenli ulam salanm m?
Açkça iaretlenmi mi?
Makina – Ekipman
Gereksiz malzemelerden arnm m, temiz mi? Toz ve yanabilir lier düzenli olarak
süpürülüyor veya vakum ile temizleniyor mu?
Ya-gres, dier damla veya szntlardan temiz mi?
Makinelerin çevresi temiz mi, atklardan-katlardan arndrlm m?.
Soyunma odalar ve dolaplar temiz mi, altlar-üstleri gereksiz malzemelerden arndrlm m?.
Oturma sralar ve oturaklar temiz ve iyi durumda m?
Tuvaletler temiz mi, iyi havalandrlm m?
Uygun makine korumalar salanm m ve iyi durumda m?
lk yardm setleri ve ekipmanlar dolu mu, temiz durumda m?
Stoklar ve Malzemeler
Uygun ekilde sralanm m, düzenlenmi mi?
Stok alanlar derli toplu - düzenli mi?
Stok alanlar açkça belirlenmi mi, iyi durumda muhafaza ediliyor mu?
Stoklar acil çklar, ilk yardm setleri, yangnla mücadele ekipmanlarn, elektrik panellerini, acil durum-göz dularn ve yamurlama sistemi musluklarn kapatyor mu?
Aletler
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
Q Evet QHayr
Uygun yerlerde mi muhafaza ediliyor?
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Kontrol edilip, iyi durumda olmas için bakma tabi tutuluyor mu?
Alet odas ve raar temiz mi ve düzenli mi?
Bina zeminleri temiz mi? (yemek, metal atklar ve dier atk malzemelerden arndrlm m?)
Atk malzemeler periyodik olarak temizleniyor mu?.
Dardaki depolamalar bina duvarlarndan en az 25 m (7.5 ft) uzakta m?.
61
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Yanc, parlayc, toksik ve dier tehlikeli maddeler onaylanm konteynrlarla
yaratabilecekleri tehlike tiplerine göre tespit edilmi alanlarda m muhafaza ediliyor?
Ya ve gresten arndrlm-temizlenmi mi?
Zeminler
Gereksinimi
Karlyor mu?
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
EK I: GÜVENL
5. ELEKTRK GÜVENL DENETM KONTROL LSTES
62
Durum
Evet veya Hayr?
Düzeltici Faaliyet
Anahtarlarn kapaklar
iyi durumda m?
Q Evet QHayr
Krk veya çatlak kapaklar deitirin.
Elektrik kablolar iyi
durumda m?
Q Evet QHayr
Tamir edin veya korumal kablolar ile
deitirin.
Filerin toprak uçlar
salam m?
Q Evet QHayr
Topraklama uçlar krlm leri
deitirin
Buatlara balantlar
güvenli mi?
Q Evet QHayr
Buatlara balantlar kablolar açkta
kalmayacak ekilde yenileyin
Buatlarn balant
noktalar kapal m?
Q Evet QHayr
Buatlarn tüm balant noktalarn
iç kablolarn açkta kalmamas için
kapatnz
Uygun Olmayan Durum Örnekleri
EK I: GÜVENL
6. TEHLKEL ENERJ KONTROLÜ / ENERJ ZOLASYONU
(ETKETLE-ARETLE-KLTLE)
Yllk Denetim Kontrol Listesi
Çalan Yetkilinin smi:
Sicil No:
Ekipmann/Makinenin Tanm:
Çalan yetkilinin Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) prosedürünü
uygulayn gözlemleyin. Aadakileri yerine getirdiinden emin olun.
R Etkilenen personelin bilgilendirilmesi
R Makinenin uygun prosedürlere göre kapatlmas ve daha sonra kontrol anahtarlarnn KAPALI veya
NÖTR pozisyonunda olduundan emin olma
R Makinenin tehlikeli tüm enerji kaynaklarndan ayrlmas
R Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) ekipmanlarnn-cihazlarnn ayrm
noktalarna uygulanmas-taklmas-aslmas
R Makinenin balat denemesi ile Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle)
uygulamasnn etkin olduundan emin ol
R Tamir-bakm ilemlerini tanmla/göster,
R Kazaya veya problemlere neden olabilecek malzemelerin çalma alanndan uzaklatrldndan
emin ol
R Tüm korumalar ve güvenlik ekipmanlarn-cihazlarn tekrar monte et
R Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) ekipman-cihazlarn çkartdemonte et
R Gücü tekrar bala
R Korumalarla ve korumasz makinenin uygun çaltndan emin olmak için makineyi test et
R Etkilenen çalanlar Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle)
prosedürlerinin devre d brakldna ve uygulanmadna dair bilgilendir.
Çalan yetkilinin aadakileri açklayabildiinden emin ol:
R Grup “Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle)” uygulamalar
R Vardiya deiimi Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) uygulamalar
R “Sadece Etiketle” prosedürü limitleri
R “Yönetim Kilidi” prosedürlerinin anlalmas
Yetkili Çalan mzas:
Denetçi smi (onay):
63
Ünvan:
6. TEHLKEL ENERJ KONTOLÜ / ENERJ ZOLASYONU
EK I: GÜVENL
Yllk Sertikasyon Formu
Bu doküman [fabrika ismi]
Fabrikasnn Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji
zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) program sertikasyonunu belgelemektedir. Tehlikeli Enerji Kontrolü
/ Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) programnn tüm çalanlar tarafndan anlaldndan ve
etkin olarak uygulandn dorulamak için aadaki aamalar uygulanmtr.
R 1. Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketle-aretle-Kilitle) program,
___________________________ tarafndan kontrol edildi ve revize edildi.
R 2. Uygulama ve etkinlik deerlendirmesi için tüm önemli ekipman prosedürleri gözden geçirildi ve
revize edildi. Bu ilem_______________________ tarafndan gerçekletirildi.
R 3. Tüm çalanlar revize edilmi program ve önemli ekipmanlarn prosedür revizyonlar konularnda
eitildi
R 4. Her bir yetkili çalan önemli ekipmanlarn Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketlearetle-Kilitle) prosedürlerinin denetimlerinde görev ald.
64
çi Sal ve Güvenlii Koordinatörü
Tarih
Fabrika Müdürü
Tarih
EK I: GÜVENL
7. MAKNELERDEN KORUNMA
Genel
çi saln tehdit eden herhangi bir mekanik hareket korumasz braklmamaldr. Makine
korumalaryla ilgili el kitabnda bahsedilen yaklamlar OS gereksinimlerimizi karlayan tek çözüm
deildir. Neden? Çünkü hareketli makine parçalar koruyucularna getirilen pratik çözümler onunla
çalan insan says kadar farkllklar gösterir
Korumalarla ilgili Gereklilikler
Çalanlar mekanik tehlikelere kar korumak için koruyucu nasl olmaldr? Koruyucular minimum
aadaki genel gereksinimleri karlamaldr:
Temasn engellenmesi: Koruyucu çalann el, kol ve vücudunun dier bölümlerinin tehlike içeren
hareketli bölgelerle temasn engellemelidir. yi bir koruma sistemi operatörün ya da dier bir çalann
vücudunun herhangi bir bölümünü dönen tehlikeli parçann yaknnda bulundurmas ihtimalini ortadan
kaldrr.
Güvenli olmal: Operatör koruyucuyu kolaylkla uzaklatramamal ya da oynayamamaldr, çünkü
kolaylkla devre d braklan bir koruma tam bir koruma deildir. Koruma ve güvenlik ekipmanlar
normal kullanm koullarna dayanacak ekilde dayankl malzemeden yaplmaldr. Bunlar makineye
sk bir ekilde sabitlenmelidir.
Düen cisimlere kar korumal: Korumalar, hareketli parçaya hiçbir cismin dümemesini garanti
etmelidir. Dönen makinenin içine düen küçük bir parça, çarpp yaralayacak bir kuruna dönüebilir.
Yeni tehlike yaratmamal: Bir koruma, eer kendi yrtk noktas, keskin kenar ya da son ilem
görmemi yüzeyi sebebiyle tehlike oluturuyorsa kendi amacn yerine getirmez. Örnek verecek
olursak korumalarn köeleri yuvarlatlmal ya da keskin kenarlar engelleyecek ekilde vidalanmaldr.
Çalan engellememeli: Operatörün iini hzl ve rahat olarak yapmasn engelleyen korumalara,
zaman içinde önem verilmeyebilir ya da yok saylabilir. Uygun korumalar, operatörün yaralanmayla ilgili
kayglarn azaltmas sebebiyle verimlilii yükseltir.
Yalama ilemine izin vermeli: Mümkünse, koruma kaldrlmadan makinenin yalanmas salanmaldr.
Yalama ünitelerinin korumal bölge dna yerletirilerek yalama noktasna bir hat ile balanmas,
operatörün tehlikeli bölgeye girme ihtiyacn azaltacaktr.
Eitim
Eer çalan nasl ya da neden kullanacan bilmiyorsa, en ileri (iyi) koruma sistemleri bile verimli
koruma salayamaz. Bu sebeple detayl ve özel bir eitim, makine bazl tehlikelere kar koruma
salanmas için yaplan çalmalarn en önemli parçasdr. Operatör eitimleri aadaki alanlarda
talimatlar ve i ba eitimleri içermelidir:
1. Makinelerle ilgili tehlikelerin tanm ve içerii
2. Korumalar, nasl koruma saladklar ve hangi tehlikelere kar olduu
3. Korumalarn nasl kullanld ve neden kullanld?
4. Nasl ve hangi durumlarda ve kim tarafndan korumalar kaldrlabilecei (genel olarak sadece bakm
ya da güvenlik personeli);
5. Eer koruma zarar görür, kaybolur ya da yeterli korumay salayamazsa ne yaplmaldr? (örnein
ustaba – ef ile görümek)
Bu tür güvenlik eitimleri yeni operatörler, koruyucu ya da kurucu personel için yeni veya revize edilmi
korumalarn devreye alndnda ya da çalanlarn yeni tezgah veya operasyonda görevlendirilmesi
srasnda gereklidir.
65
EK I: GÜVENL
Types of Guards
Sabit Koruma
Sabit Koruma tezgahn kalc parçasdr. Planlanan
görevini hareketli, parçalardan bamsz olarak yerine
getirir. Saç metal, panel, tel, bar, plastik, ya da gelen
herhangi bir etkiye kar koyacak kadar salam ve uzun
sure kullanlabilecek baka bir maddeden yaplabilir. Bu
tür koruma dier çeitlere göre daha basit ve salam
olmasndan dolay daha çok tercih edilir .
Kenetlenmi Korumalar
Kenetlenmi Korumalar açldklarnda veya
uzaklatrldklarnda enerji otomatik olarak kesilir ve
sistem kapanr. Tezgah, koruma yerine taklana kadar
harekete geçemez ve balatlamaz.
Ayarlanabilir Korumalar
Ayarlanabilir korumalar çeitli büyüklüklerdeki maddelerin
kesimi, ekillendirilmesi ya da yaplandrlmasnn
koordine edilmesinde esneklik salamasndan dolay
kullanlr.
Kendiliinden Ayarlanabilir Korumalar
Kendiliinden ayarlanabilir korumalarn açkl parçann
hareketine göre belirlenir. Operatör parçay tehlikeli alana
doru yaklatrdkça koruma sadece parçaya izin verecek
bir boluk yaratr. Parça uzaklatrldnda, koruma
balangç pozisyonuna geri döner.
66
EK I: GÜVENL
Alglayabilen Cihazlar
Alglayabilen güvenlik cihazlar u fonksiyonlardan birini yerine getirebilir: Eer el ya da vücudun herhangi bir yeri kastsz
olarak tehlikeli bölgeye konulursa makineyi durdurabilir, operatörün elini operasyon srasnda tehlikeli bölgeden alkoyabilir ya
da geri çektirebilir, operatörün tezgah kontrolünde her iki elini kullanmasn salayabilir, döngünün riskli ksm srasnda tehlikeli
bölgeye giriin engellenmesi için tezgahn operasyon döngüsüyle elemeli bir bariyer salayabilir .
Fotosel (optik) alg cihaz k kaynakl sistem kullanr
ve tezgahn operasyon döngüsünü durdurabilmesini
kontrol eder. Eer tezgahn k alan bozulursa, tezgah
durur. Bu tür aygtlar sadece operatörün tehlikeli alana
ulamasndan önce tezgah durdurulabilecek makinelerde
kullanlmaldr
Radyo frekans (kapasitans) alg cihaz makine
kontrol devresinin bir parças olan radyo dalgalarn
kullanr. Kapasitans alan bozulursa, tezgah duracak
ve aktif hale gelmeyecektir. Fotosel cihaz gibi, sadece
operatörün tehlikeli alana ulamasndan önce tezgah
durdurulabilecek makinelerde kullanlmaldr. Radyo
frekans alg cihaz sürtünme ya da dier durdurma
ekipmanlarna ihtiyaç duyar.
Elektromekanik alg cihaz, operatör tezgah döngüsünü
balataca zaman daha önce belirlenmi uzakla alçalan
bir prob ya da dokunma çubuuna sahiptir. Eer daha
önce belirlenmi uzaklna inmesini önleyen bir engel
varsa kontrol birimi makine döngüsünü aktif hale getirmez.
Geri çekilme cihaz operatörün ellerine, bileine, kollarna
balanm bir seri kablodan faydalanr. Bu tip aygtlar
özellikle vuru hareketi yapan tezgahlar üzerinde kullanlr.
Kapak ya da ray yukarda olduu zaman çalann
operasyon noktasna girmesine izin verilir. Kapak ya da
ray inmeye baladnda, mekanik ba otomatik olarak
ellerin operasyon noktasndan çekilmesini garanti altna
alr.
Kstlama cihaz operatörün ellerine ve sabit bir noktaya
bal kablolar ya da kaylardan faydalanr. Kablo ve
kaylar operatörün ellerini önceden belirlenmi güvenli
bölgede hareket ettirecek ekilde ayarlanmaldr..
67
EK I: GÜVENL
Durdurucu Güvenlik Kontrolleri
Durdurucu güvenlik kontrolleri acil durumlarda tezgahn hzla durdurulmasn salar.
Vücut Çubuu – Basnca duyarl bir vücut bar, bastrldnda tezgah
durdurur. Eer operatör ya da herhangi birinin aya kayar, dengesini
kaybeder ya da tezgahn içine çekilirse çubua basnç uygulayarak
operasyonu durdurur.
Durdurucu kol - Durdurucu kol, operatör tarafndan basldnda makineyi
durdurur. Acil durumlarda operatör tarafndan aktif hale getirilmesi
sebebiyle doru pozisyon önemlidir.
Durdurucu tel – Güvenlik durdurucu teli kablolar, tehlikeli bölgenin
kenarna ya da çevresine yerletirilmelidir. Operatör tezgah durdurmak
için iki elinden birisiyle kablolara ulaabilmelidir.
Çift el kontrolü – Çift el kontrolü, tezgah balatmak için operatör
tarafndan uygulanan sabit, e zamanl basnca ihtiyaç duyar. Bu
tür bir kontrol, parçal dönen bir kavrama, fren ve eer güç presinde
kullanlacaksa bir basnç monitörüne ihtiyaç duyar. Bu tür aygtlarda,
operatörün ellerinin güvenli bölgede (kontrol dümelerinde) ve tezgah
döngüsü tamamlanncaya kadar tehlikeli bölgeden güvenli bir uzaklkta
durmas gerekmektedir.
Çift el durdurucu – Çift el durdurucu, tezgah döngüsünü balatmak
için operatör kontrol tularnn ikisinin birden ezamanl uygulanmasna
ihtiyaç duyar. Bu sistem genellikle tam döner kavrama bulunan tezgahlarda
kullanlr. Durdurucular operasyon bölgesinden yeterince uzaa konmaldr ki,
operatörün ilk yarm döngü tamamlanmadan ellerini durduruculardan kaldrarak
operasyon bölgesine getirmeleri imkansz olsun. Operatörün ellerini kazayla
tehlikeli bölgeye koymasn engellemek için kaydrak, ray ya da bçaklarn en
alt noktaya ulamasndan once operatörün elleri yeterli bir uzaklkta tutulur
Geçitler
Geçitler operasyon bölgesindeki operatörü makine döngüsü balamadan
önce koruyan hareketli bariyerlerdir. Kaplar, birçok örnekteki gibi, her
tezgah döngüsünde çalabilecek ekilde dizayn edilmitir..
68
EK I: GÜVENL
Avantajlar & Dezavantajlar
Koruyucu tipi
Uygulama
Avantajlar
Dezavantajlar
Sabit
Bariyer salar.
• Birçok özel uygulamalara
uygun yaplandrlabilir.
•
Görüü engelleyebilir. Özel
operasyonlarla snrl olmas.
• Fabrika içi yapm çounlukla
mümkündür.
•
Makine ayarlar ve tamirleri
genelde çkarlmalarna böylece
bakm personeli için dier koruyucu
çeitlerine ihtiyaç duyulmas.
• Maksimum koruma salar.
• Minimum bakma ihtiyaç
duyar.
• Yüksek miktardaki
üretimlere ve tekrarlanan
operasyonlara uygundur.
Kenetlenmi
Ayarlanabilir
Koruma açk olduu zaman
gücü kapatr ya da devre d
brakr. Operatör tehlikeli alana
girmeden önce durdurulabilen
bir tezgaha ihtiyaç duyar.
• Maksimum koruma salar.
• Dikkatli ayar ve bakm gereklidir.
• Sabit koruyucular zaman
kaybetmeden devre
d brakarak, makineye
tkankl gidermeye izin
verir.
• Skmalar-birlemeleri ayrmak
kolay olabilir.
Çok çeitli üretim
operasyonlarna ayarlanabilir
bariyer içerir.
• Birçok özel uygulamalara
uygun üretilebilir.
•
Eller tehlikeli bölgeye girebilir;
koruma her zaman tam olarak
salanamaz.
•
Sk bakma ya da ayarlamalara
ihtiyaç duyabilir.
•
Koruma operatör tarafndan
ilevsiz braklabilir.
•
Görüü engelleyebilir.
• Deien büyüklükte
parçalara izin verecek
ekilde düzenlenebilir
Kendini ayarlayabilir
Tehlikeli bölgeye giren
parçann miktarna göre
hareket eden / ayarlanan
bariyeri içerir.
• Genellikle piyasada bulunur.
• Her zaman maksimum koruma
salamaz.
• Görüü engelleyebilir.
• Sk bakma ya da ayarlamalara
ihtiyaç duyabilir.
Sabit fotoelektrik
Makine k alan
bozulduunda döngüye
balamaz.
• Operatör için daha serbest
çalma ortam yaratr.
• Görüü engelleyebilir
• Mekanik bozuklua kar korumaz.
• Kullanmas kolaydr.
Döngü srasnda k alannn
operatörün vücudunun
herhangi bir bölümü ile
bozulmasyla tezgahn hzl
frenleme sistemi aktif hale
geçer.
• Birçok operatörler
tarafndan kullanlr.
• Çevredekilere de koruma
salar.
• Ayarlamaya ihtiyaç duymaz.
69
• Durdurulabilen makinelerle
snrldr.
EK I: GÜVENL
Koruyucu tipi
Uygulama
Avantajlar
Dezavantajlar
Elektromekanik
Dokunma çubuu ya da prop
operatör ve tehlikeli bölge
arasnda daha önce belirlenen
mesafede ilerler.
• Operasyon noktasna girie
izin verir.
• Dokunma çubuu ya da prop
her uygulama için doru
biçimde ayarlanmaldr; bu
ayarlamalarn süreklilii
Tezgah operasyona
baladnda operatörün elleri
tehlikeli bölgeden çkmaktadr..
• Yardmc bariyerlere yada
tehlike bölgesindeki dier
engellemelere olan ihtiyac
ortadan kaldrr.
• Operatörün hareketlerini kstlar
Operatörün tehlikeli bölgeye
ulamasn engeller.
• Mekanik bozulma riski
küçüktür.
• Düzenlemeler her özel
operasyona ve her insana ayr
ayr uygulanmaldr..
Bu hareketin engellenmesi
tezgahn balamasn engeller.
Geri çekme
Kstlama (Geride tutma)
• Operatörün etrafndaki çalma
alann kstlayabilir.
• Sk ölçüm düzenli bakm
gerektirir.
• Operatörlerin ekipman
kullanmn yakndan takip
etmesini gerektirir.
• Operatörün hareketlerini
kstlar.
• Çalma alann kstlayabilir.
Durdurucu güvenlik
kontrolleri::
• Basnca duyarl vücut
çubuu
• Güvenlik durdurucu kol
• Güvenlik durdurucu tel
Makineyi hata yaplnca
durdurur.
• Kolay kullanm
• Tüm kontrolleri elle aktif hale
getirilmelidir.
• Bulunduklar yer nedeniyle,
kontrolleri aktif hale getirmek
zor olabilir
• Sadece operatörü korur.
• i gerçekletirirken belirli
vücut yaps durularn
gerektirebilir.
• Mekanik bir durdurucuya
ihtiyaç duyabilir.
Çift el kontrolü
Operatörün tehlikeli alana
girmesini engellemek için
iki elin e zamanl kullanm
gerekir.
• Operatörlerin elleri önceden
belirlenen yerdedir.
• Fren sistemli ksmi döngü
tezgaha ihtiyaç duyar.
• lk yarm döngü
tamamlandktan sonra
yeni parçay almas için
operatörün elleri serbesttir.
• Baz çift el kontrol sistemleri
elle tutarak ya da bloke ederek
güvenliksiz hale getirilebilir
böylece tek elle operasyon
yaplabilir.
Çift el durdurucu
Ayr kontrollerdeki çift elin e
zamanl kullanm, makine
çaltnda ellerin tehlikeli
bölgeye girmesini engeller.
• Operatörlerin elleri tehlikeli
bölgeden uzaktadr.
• Çoklu operatörler için
adapte edilebilir.
• Operatör durdurma ekipman
ardndan tehlikeli bölgeye
ulamaya çalabilir.
• Elle besleme engel
oluturmaz
• Baz durdurucular elle tutarak
ya da bloke ederek güvensiz
hale getirilebilir böylece tek elle
operasyon yaplabilir.
• Her operasyon öncesinde
ayar ihtiyac duymaz.
• i gerçekletirirken belirli
vücut yaps durularn
gerektirebilir..
Geçit
70
Operatör ya da dier personel
ile tehlikeli bölge arasna
bariyer örer
• Tehlikeli bölgeye ulamay
yada içine girmeyi önler.
• Periyodik kontrol ve bakma
ihtiyaç duyabilir
• Operatörün operasyonu
görmesini engelleyebilir..
EK I: GÜVENL
Koruma Dizayn çin Güvenli Uzaklk Gereklilikleri
zin Verilen En Geni Koruma Aralklar—santimetre (inches)
Eer tehlikeden korumaya uzaklk (A) uysa;
Korumadaki açklk ya da korumayla masa arasndaki açklk
aadakinden büyük olamaz;
1.27 – 3.81 cm (1/2 to 1 1/2 in)
0.64 cm (1/4 in)
3.81 – 6.35 cm (1 1/2 to 2 1/2 in)
0.95 cm (3/8 in)
6.35 – 8.89 cm (2 1/2 to 3 1/2 in)
1.27 cm (1/2 in)
8.89 – 13.97 cm (3 1/2 to 5 1/2 in)
1.59 cm (5/8 in)
13.97 – 16.51 cm (5 1/2 to 6 1/2 in)
1.91 cm (3/4 in)
16.51 – 19.05 cm (6 1/2 to 7 1/2 in)
2.22 cm (7/8 in)
19.05 – 31.75 cm (7 1/2 to 12 1/2 in)
3.18 cm (1 1/4 in)
31.75 – 39.37 cm (12 1/2 to 15 1/2 in)
3.81 cm (1 1/2 in)
39.37 – 44.45 cm (15 1/2 to 17 1/2 in)
4.76 cm (1 7/8 in)
44.45 – 80.01 cm (17 1/2 to 31 1/2 in)
5.40 cm (2 1/8 in)
Over 80.01 cm (Over 31 1/2 in)
15.24 cm (6 in)
Diagram shows distance in inches.
71
EK I: GÜVENL
Makinelerden Korunma Kontrol Listesi
Aadaki sorulara verilen cevaplar, riskli koullara ya da düzeltme isteyen çalmalara dikkat çekerek
koruma sistemlerinin i alanndaki gerekliliini saptama konusunda, ilgilenen okuyuculara, yardmc
olacaktr.
Gereklilikler
Korumalar için gereklilikler
Gereklilikleri
karlyor mu?
1. Salanan korumalar en az OS gerekliliklerini karlyor mu?
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
2. Korumalar operatörlerin el, kol ya da vücudunun dier bölümlerini tehlikeli
dönen parçalara kar koruyor mu?
3. Korumalar skca emniyetlenmi mi, sabitlenmi mi (kolaylkla yerinden
sökülememeli)?
Q Evet QHayr
4. Korumalar herhangi bir cismin dönen parçalarn içine dümemesini salyor
mu?
Q Evet QHayr
5. Korumalar makinede güvenli, rahat ve daha kolay operasyona izin veriyor mu?
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
6. Korumay kaldrmadan makine yalanabiliyor mu?
7. Korumalarn kaldrlmas öncesinde sistemi kapatan mekanizma var m?
8. Var olan korumalar gelitirilebilir mi?
Mekanik riskler
Operasyon noktasnda:
1. Operasyon noktasnda makine için salanm koruma var m?
2. Operatörün el, parmak ve vücudunu tehlikeli bölge dnda tutuyor mu?
3. Korumalarn haetilmesi ya da kaldrlmasyla ilgili delil var m?
4. Daha pratik ve verimli bir koruma önerebilir misiniz?
5. Operasyon noktasndaki riskleri tamamyla ortadan kaldrmak için makine
üzerinde deiiklikler yaplabilir mi?
Güç aktarma aparatlar:
1. Aparat üzerinde güvenli olmayan dililer, zincir dileri, kasnaklar var m?
2. Açkta braklm kaylar, zincirler var m?
3. Açkta braklm set vidalar, anahtarlar, halkalar var m?
4. Balama ve durdurma kontrolleri, operatörün kolaylkla ulaabilecei yerde mi?
5. Eer birden çok operatör varsa ayr kontroller var m?
Dier hareketli parçalar:
1. Korumalar, makinenin tüm riskli hareketli parçalarn ve yardmc parçalar
kapsyor mu?
Q Evet QHayr
Mekanik Olmayan Riskler
1. htiyaç olduunda, operatörleri makine operasyonlarnda kullanlan zararl
maddelere maruz kalmaktan korumak için özel korumalar, barikatlar ya da
kiisel koruma ekipmanlar kullanlyor mu?
Elektrik Riskleri
1. Kurulan makine OS standartlarna ve bölgesel gerekliliklerine uygun mudur?
2. Gevek devre tertibat var m?
3. Makine uygun biçimde topraklanm m?
4. Güç kayna doru biçimde sigortalanm ve korunuyor mu?
5. Herhangi bir makinede operasyon yaparken, ara sra operatörler küçük
oklara kaplyor mu?
72
Q Evet QHayr
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
Q Evet
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
QHayr
EK I: GÜVENL
Eitim
Koruyucu Ekipmanlar ve
Uygun Kyafetler
Makine Bakm ve Onarm
Gereklilikler
Gereklilikler
salanyor mu?
1. Operatörler ve bakm elemanlar korumalarn nasl ve neden kullanld
konusunda yeterli eitim alyor mu?
Q Evet QHayr
2. Operatörler ve bakm elemanlar korumalarn nereye yerletirildii, nasl
koruma saladklar ve hangi tür risklere kar koruduklar hakknda
eitildiler mi?
Q Evet QHayr
3. Operatörler ve bakm elemanlar nasl ve hangi koullarda korumalarn
kaldrlabilecei konusunda eitildiler mi?
Q Evet QHayr
4. Korumalarn zarar görmesi, kaybolmas ya da yetersiz kalmas
durumunda elemanlar uygulayacaklar prosedür hakknda eitildiler mi?
Q Evet QHayr
1. Koruyucu ekipmanlar gerekior mu?
Q Evet QHayr
2. Koruyucu ekipmanlar gerekli ise ekipman i için uygun mu, iyi durumda
m, temiz ve salkl saklanm m ve kullanlmad zaman dikkatle
korunmu mu?
Q Evet QHayr
3. Operatör i için güvenlie uygun ekilde (gevek-sk olmayan kyafet ve
tak) giyinmi mi?
Q Evet QHayr
1. Bakm elemanlar, çaltklar makineler için güncellenmi talimatlar
alyorlar m?
Q Evet QHayr
2. Bakm elemanlar, tamire balamadan önce makinenin güç kaynan
kilitliyor mu?
Q Evet QHayr
3. Birkaç bakm eleman ayn tezgahta çalyorsa birden çok kilitleme
devresi kullanlyor mu?
Q Evet QHayr
4. Bakm elemanlar tamir srasnda uygun ve güvenli ekipmanlar kullanyor
mu?
Q Evet QHayr
5. Bakm elemanlarnn kulland ekipmanlarn uygun korumalar var m?
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
6. Bakm ve servis elemanlar Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu
(Etiketle-aretle-Kilitle) konularnda eitildiler mi ve çalmalarn
yapmadan önce Tehlikeli Enerji Kontrolü / Enerji zolasyonu (Etiketlearetle-Kilitle) prosedürleri uyguluyorlar m?
73
EK I: GÜVENL
8. GÜRÜLTÜ YÖNETM
zin Verilebilir Maruziyet Seviyeleri
74
Süre (günlük, saat)
Ses Seviyesi dBA
(Ksa Süreli)
8
90
6
92
4
95
3
97
2
100
1 1/2
102
1
105
1/2
110
1/4 veya daha az
115
EK I: GÜVENL
9. KMYASAL DEPOLAMA
Kimyasal Depolama ve Uyumsuz Kimyasallar için Genel Rehber:
Bu bölümdeki tablolardaki rehber bilgiler kimyasal uyumluluklarna ilikin tüm bilgileri içermemektedir.
(daha detayl tablo aadaki adresten elde edilebilir,
http://www.uos.harvard.edu/ehs/enviro/EPAChemicalCompatibilityChart.pdf )
letmelerin kullandklar kimyasallarn Güvenlik Bilgi Formlarnn ilgili bölümlerini gözden geçirerek
detayl bir aratrma yapmas çok önemlidir.
Kimyasal Grup
Depolama Rehberi
Asitler
• Potasyum, sodyum ve magnezyum gibi reaktif
metallerden uzakta depolayn.
• Oksitleyici asitleri organik asitlerden, yanc ve
parlayc maddelerden uzakta depolayn.
• Asitleri, kartklarnda toksik ve kolay yanc
gazlar oluturan kimyasallardan uzakta
depolayn.
• Asitleri bazlardan uzakta depolayn.
Bazlar
• Asitler, metaller, patlayc, organik peroksitler ve
kolaylkla alev alabilen materyallerden uzakta
depolanmaldr.
Çözücüler (Parlayc ve Halojenli Çözücüler)
• Uygun-onayl kaplar ve kabinler içinde depolayn.
• Oksitleyici asitler ve dier oksitleyicilerden uzakta
depolayn.
• Arklar, açk alevler dahil s kaynaklarndan uzak
tutunuz.
Oksidantlar
• Serin ve kuru yerlerde depolayn.
• Yanc ve kolayca alev alabilir maddelerden
uzakta depolayn.
• Çinko, alkali metaller ve formik asit gibi indirgeyici
kimyasallardan uzakta depolayn.
Siyanatlar
• Asitlerden ve oksitleyicilerden uzakta depolayn.
Suyla Reaktif Kimyasallar
• Serin ve kuru yerlerde, su kaynaklarndan uzak
yerlerde depolayn.
• Yakn çevrede D tipi yangn söndürücüler
bulundurun.
75
EK I: GÜVENL
9. KMYASAL DEPOLAMA
Tablo 1
Bu tablo farkl snardaki tehlikeli maddelerin ayrma-ayrtrmar için genel tavsiyeleri içermektedir.
2
3
4
5
6
8
Kolay Yanabilr
Katlar
4.1 Hali hazrda
Yanabilir
Separation
may not be
Necessary
KEEP
APART
KEEP
APART
KEEP
APART
KEEP
APART
Separation
may not be
Necessary
KEEP
APART
KEEP
APART
KEEP
APART
Separation
may not be
Necessary
KEEP KEEP
APART APART
KEEP
APART
Separation
may not be
Necessary
Oksitleyici
Maddeler
5.1 Oksitleyici
Maddeler
Separation Separation
may not be may not be
Necessary Necessary
LA
TE
O
KEEP KEEP
APART APART
KEEP
APART
KEEP
APART
KEEP
APART
KEEP KEEP
APART APART
KEEP
APART
KEEP
APART
Separation
may not be
Necessary
Necessary Necessary
KEEP KEEP
APART APART
5
4.3 Nemli-Islak iken
Tehlikeli
Separation
may not be
Necessary
KEEP
APART
KEEP
APART
4
IS
O
IS
O
LA
TE
LA
TE
5.2 Organik
Peroksitler
KEEP KEEP
APART APART
LA
TE
4.2 Aniden
Yanabilir
Necessary Necessary
IS
O
Kolay Yanabilir
Svlar
3
KEEP
APART
KEEP KEEP
APART APART
Separation
may not be
Necessary
IS
2.3 Zehirli
KEEP KEEP
APART APART
LA
TE
KEEP
APART
KEEP
APART
O
2
2.2 Alev Almaz/
Zehirli Olmayan
KEEP
APART
IS
Sktrlm
Gazlar
2.1 Kolay Yanabilir
IS
O
LA
TE
Snf
Snf
6
KEEP
APART
8
Zehirli Maddeler
KEEP KEEP KEEP KEEP
APART APART APART APART
Necessary Necessary
KEEP KEEP KEEP
APART APART APART
Separation
may not be
Necessary
KEEP KEEP
APART APART
Separation
may not be
Necessary
KEEP KEEP
APART APART
Separation
may not be
Necessary
Korozif Maddeler
Separation
may not be
Necessary
KEEP
APART
UYUMLULUK TABLOSU TERMNOLOJLER:
Keep Apart En az 3 m. uzakta muhafaza ediniz.
Segregate Ayr binalarda veya en azndan ayn binada yangn duvar ile ayrlm bölümlerde muhafaza ediniz.
Isolate Ayr binalarda veya bu amaçla tasarlanm kabinlerde muhafaza/izole ediniz.
76
Separation
may not be
Necessary
EK I: GÜVENL
10. AIRI SICAKLIKLAR
çindekiler
1. Ar Scaklklar için Kontrol Listesi
2. Is - Scaklk Stresi: Çalma Ortam Genel Gözden Geçirme
Bölüm 1: Ar Scaklk Tehlikeleri için Kontrol Listesi
77
Konu
Gereksinimler
Karlanyor mu?
Termometreler: Doru çalyor mu?
Q Evet QHayr
Scaklk kontrol ekipman doru çalyor mu?
(termostat, stc, fanlar, klimalar)
Q Evet QHayr
Ar scakta çalan personel için yeterli
miktarda su salanm m?
Q Evet QHayr
stirahat-dinlenme aralar periyodik, yeterli mi
ve uygun ortamlarda m gerçekleiyor? (ar
souklar için lk ortamlar, ar scaklar için
gölge veya serin ortamlar)
Q Evet QHayr
Ar souklarda veya ar scak ekipmanlarn
çevresi için uygun kiisel koruyucu ekipmanlar
salanm m?
Q Evet QHayr
Düzeltici Faaliyet
EK I: GÜVENL
Bölüm 2: Is-Scaklk Stresi: Çalma Ortam Genel Gözden Geçirme
Not: Çalan ortamnda s-scaklk stres deerlendirmesi yapacak Program Deerlendiricisi için örnek
sorular aada listelenmitir.
Çalma Ortam Tanm
1. Faaliyet tipi
2. Kullanlan s kayna ekipmanlar veya prosesler
3. Yaanm scaklk ile ilgili problemler geçmii (geçmi tecrübeler)
4. “Scak” hususlar-noktalar:
• Scaklk sürekli mi, aralkl m?
• Maruz kalan personel says?
• Günde kaç saat?
• çilebilir su mevcut mu?
• Ustabalar – eer s-scaklk-stresi belirtilerini gözlemleyebilmek/tespit için eitilmi mi?
Maruziyet bu sektörde/çalma ortamnda normal karlanr m, tipik mi?
1.Gözden geçirme srasndaki hava artlar
• Scaklk
• Nem
• Hava ak hz
2. Hava artlar daha önceki günlere benzerlik gösteriyor mu? (Meteroroloji’den bilgi edinin.)
3. Is azaltc mühendislik kontrolleri
•
•
•
•
•
•
•
•
Ortam havalandrlyor mu?
Havalandrma çalyor mu?
Klima mevcut mu?
Klima çalyor mu?
Fanlar (vantilatörler) mevcut mu?
Fanlar (vantilatörler) çalyor mu?
Çalanlar ve kaynaklar arasnda izolasyon veya kalkanlar var m?
Kalkanlarn yanstc yüzleri temiz mi?
Is-Scaklk stresi tespit, deerlendirme ve önleme veya azaltmak için çalma ortam
uygulamalar
1. Eitim program?
• çerik?
• Nerede veriliyor?
• Kimler için?
2.Sv takviyesi program?
3. Scaklk-klim uyum program?
4. Çalma/dinlenme program?
5. Çalmann programlamas (vardiyann serin dönemlerinde çalma, kapatma dönemlerinde temizlik
ve bakm yaplmas vb.)
6. Dinlenme alanlarnn serinletilmesi (d çalma ortamlarnda gölgelik-sundurma gibi)
7. Scaklk takip-izleme program?
devam dier sayfada
78
EK I: GÜVENL
8. Kiisel koruyucu ekipman
• Yanstc kyafetler kullanlyor mu?
• Buz ve/veya souk su ile soutulan kyafetler kullanlyor mu?
• Islatlm-nemlendirilmi iç çamarlar (yanstc kyafetler veya szdrmaz kyafetler ile birlikte)
kullanlyor mu?
• Hava devri daim sistemleri kullanlyor mu?
9. lk yardm program
• Eitimli personel?
• Hzl soutma için hazrlklar?
• Tbbi yardm almak için prosedürler?
• Scaktan etkilenmi kiilerin tbbi kurumlara götürülebilmesi için ulam mevcut mu – hazr m?
10. Tbbi deerlendirme ve gözetim program
• çerik?
• Program kim yönetiyor?
79
EK I: GÜVENL
11. ASBEST YÖNETM
Temel Bilgi:
Salk Etkileri:
Asbest tozlarna maruz kalmak kanser gibi ciddi hastalklara neden olabilir. Bu, maruz kalnan asbest
tipi, bireyin maruz kald asbest miktar, süresi ve kiinin sigara içip içmedii gibi faktörlere dayanr1.
Binalarda Abest Kullanm:
Asbest ilk kullanmndan bu yana yaltm ve yanmazlk maddesi ve farkl amaçlar için dier yap
maddeleri olarak artarak kullanlmtr. Asbest binalarn farkl yerlerinde bulunabilir. Asbest içerebilecek
baz bina yap malzemeleri aada görülenlerdir:
• Is Yaltm Sistemleri
1. Yaltlm kazanlar
2. Buhar borular
3. Borular
4. Scak su borular
5. Havalandrma sistemleri
6. Yüksek Scaklk conta ve vana yaltmlar
• Yüzey Maddeleri
1. Çat, duvarlara svanm veya püskürtülmü yüzey maddeleri ve akustik dekoratif izolasyon
maddeleri
2. Dokuma efektli boyalar ve kaplamalar
3. Yaptrclar ve svalar
4. Bantlar ve birletirme malzemeleri
5. Yangna dayankl duvarlar
6. Yangna dayankl kumalar ve perdeler
• Dier Malzemeler
1. Çat keçeleri ve kiremitleri
2. D cephe kaplamalar (kiremitleri)
3. Yangna dayankllk için metal balant noktalar ve sütunlarn üstüne püskürtülmü malzemeler
4. Esnek asfalt
5. Vinil yer kaplama malzemeleri, mastikler
Tozuyan – Tozumayan Asbest:
Tozuyan asbest, basit olarak elle uygulayacanz basnç ile parçalayabileyeceiniz toz hale
getirebileceiniz ürünlerdir. Tozumayan asbest malzemeler elinizle oluturacaz basnç ile toz
oluturmayacaklardr. Tozuyan malzemeler asbest parçacklarn-lierini havaya serbest brakacaklar
için çalan sal için daha tehlikeli olarak tanmlanmaktadr. Aadaki listede genellikle tozuyan,
bazen tozuyan ve ender olarak tozuyan malzemeleri göstermektedir.
1
Sigara içmek asbest ile ilgili bir hastalk olan mesothelioma’nn oluma olasln arttrr.
devam dier sayfada
80
EK I: GÜVENL
11. ASBEST YÖNETM
Genellikle Tozuyan
• Akustik yaltm amaçl püskürtmeler
•
Yaptrmalar ve svalar
•
Yangna yapsal dayankllk salayan püskürtmeler
Bazen Tozuyan
• Boru yaltmlar
•
Kazan yaltmlar
•
Çat keçeleri
•
Boru sarmlar
Ender Olarak Tozuyan
• Boru yaltmlar
•
Kazan yaltmlar
•
Vinil yer kaplamalar (karolar) ve mastikler (esnek izolasyon malzemeleri)
•
Asfalt
•
Kiremitler
“Genellikle tozuyan” ve “bazen tozuyan” bölümlerinde yer alan maddeler her zaman için tozuyabilir
maddeler olarak ele alnr. “Ender olarak tozuyan” grubunda yer alanlar zaman içinde zarar görürlerse
“Tozuyan” grubuna dahil olabilir.
Bir ürünün içindeki asbest miktar veya yüzdesi önem tamamaktadr. Bir ürün %1’den daha fazla
asbest içeriyorsa bu maddeyi asbest içeren olarak ele aln ve yüzdesini önemsemeyin. Bir malzemenin
tozuma miktar/özellii, yetkin bir tedarikçinin malzemeyi nasl ele alaca konusunda önemli bir
faktördür
81
Bu sayfa özellikle bo braklmtr...
82
BÖLÜM II :
SON (BTRME) LEMLER REHBER
BÖLÜM II: SON (BTRME) LEMLER REHBER
A. SON (BTRME) LEMLER GÜVENL REHBER
A. SON (BTRME) LEMLER GÜVENL REHBER
Kapsam
uygulanr.
Temel
Son (Bitirme) ilemleri, ürünlere istenilen görünümü (örn: gölge, boyama-renklendirme)
veya kaliteyi (krklktan muaf veya leke dayankl) salayan ziksel ve kimyasal prosesleri
içerir. Aadaki prosesler bu bölümde yer almaktadr:
• El i: Zmpara malzemeleri kullanarak kuma veya ürün ypratmasdr. El ileri zmpara,
ypratma, byk vb. gibi prosesleri içerir.
• El Boyamas: El tipi frçalar ile ürün veya kumaa boya ilemi yaplmasdr.
• Lazer: Ürünlere kullanlm-ypranm görüntü amacyla lazer ile boyann
gölgelenmesidir. Bu teknik gölgeli resimler ve harer yaratmak içinde kullanlr.
• Reçine (Resin) / Frnlama: Sprey veya sv banyo kullanarak ürünlere kimyasal resin
uygulama prosesidir. Resin uygulamasndan sonra ürünler grup veya sürekli frnlarda
istenilen özellikler (örn: suya dayankllk vb.) veya görüntüyü vermek için piirilir/
frnlanrlar. Frnlama ilemi ürünlerin önceden belirlenen scaklklarda stlmasdr.
Frnlama ilemleri reçinenin ürüne istenilen performans etkisini yaratacak ekilde
yapmasn salar.
• Kumlama: Kat maddelerin (aluminyumoksit, silika kum veya dierleri) basnçl hava ile
ürünlerin ypratlmas ile kullanlm ve gölgeli görünüm salanmasdr.
• Bask: Scak ütüler veya benzer cihazlar-ekipmanlar kullanlarak bir logo veya tasarmn
ürünün üzerine uygulanmasdr.
• Sprey: Aartc kimyasallarn veya boyar maddelerin basnçl hava ile ürünlerin üzerine
uygulama prosesidir.
Amaç
Bu bölümün amac fabrikalarn çalanlarnn son (bitirme) ilemlerinden dolay maruz
kaldklar kimyasal, yüksek ses seviyeleri, hava ile tanan silika, yüksek scaklk ve makina
tehlikelerine yönelik kontrolleri olduundan emin olmaktr.
Kontrol Listeleri
Aadaki kontrol listeleri ilgili son (bitirme) ilemleri için içi sal – i güvenlii ve çevre
gereksinimlerini tanmlamaktr. Son (bitirme) ilemlerini (lazer, el ii vb.) gerçekletiren
iletmeler-fabrikalar bütün bu gereksinimleri uygulamaldrlar.
84
1. EL Konum
Tarih
lgili
Denetçi smi
Tanm
El i; el tipi zmpara malzemeleri kullanarak kuma veya ürün ypratlmas veya boyann ürüne el ile
uygulamasdr. El ileri zmpara, ypratma, byk vb. gibi prosesleri içerir.
El i
Birincil Güvenlik Kontrolü
Operasyon, ergonomik uygulamalar optimize etmeli, elektrik tehlikelerinden uzak olmal ve havada
uçuan tozlar minimum seviyede tutulmaldr.
Güvenlik Rehberi
Dikey balonda çalma düzeninde balon üzerindeki ürün pozisyonu çalann
dirsei ile omzu arasndaki yükseklikte, yatay balonda ise çalann dirsei ile
beli arasndaki yüksekliktedir.
Sabah ve öleden sonra aralar da dahil olmak üzere periyodik dinlenme
aralarna izin verilir. irket dinlenme aralar mutlaka uygulanmaldr.
E
H
Q Q
OS Derecesi
Q Q
Ayakta çalma gerektiinde paspas tedarik edilmelidir.
Q Q
Uygun çalma metotlarna ilikin eitimler salanmaldr.
Q Q
Havadaki uçan toz seviyesi minimize edilmelidir.
Q Q
Fanlar ve havalandrma sistemleri havay çalandan uzaa atacak
ekilde tasarlanmaldr.
Q Q
Kiisel Koruyucu Ekipmanlar:
• Gürültü seviyesi 85 dBA’in üzerinde ise kulaklk kullanlmaldr.
Q Q
• Motorlu cihazlarla çalmalarda gözlükler, koruyucu gözlükler ya da reçeteli
Q Q
gözlükler de dahil olmak üzere göz koruyucu ekipmanlar kullanlmaldr.
• Toz solumaya kar N95 toz maskeleri kullanlmaldr.
Q Q
Elektrik Kablolar:
• Ypranm ve korumasz olmamaldr.
Q Q
• Uzatma kablolarna deil, sabit prizlere veya enerji hattna balanmaldr.
Q Q
Elektrik Balant noktalar:
• Balant noktalar (Prizler) kapal olmaldr.
Q Q
• Kapaklar iyi durumda olmal, krk olmamaldr.
Q Q
• Kablolar açkta olmamaldr.
Q Q
• Birletirme kutularnda kablolar açkta olmamal ve korumal olmaldr.
Q Q
En yi dari Uygulama
Elektrik teknisyenleri, elektrik devrelerinin fazla yüklenmesini önlemek için
Q Q
iletmedeki elektrik dalmn gözden geçirmitir.
Elle çalmadan kaynaklanan, havada uçuan tozlar dahili havalandrma
Q Q
dar atlmaktadr.
85
devam dier sayfada
1. EL Elle Boyama
Elle boyama; el tipi frçalar ile ürün veya kumaa boya ilemi yaplmasdr
Operasyon, ergonomik uygulamalar optimize etmeli, kimyasal ve boyalar yutulmas, solunmas deri ve
göz temaslar engellenmelidir.
86
Güvenlik Rehberi
Dikey balonda çalma düzeninde balon üzerindeki ürün pozisyonu çalann
dirsei ile omzu arasndaki yükseklikte, yatay balonda ise ise çalann dirsei
ile beli arasndaki yüksekliktedir
E
Sabah ve öleden sonra aralar da dahil olmak üzere periyodik dinlenme
aralarna izin verilir. irket dinlenme aralar mutlaka uygulanmaldr.
Q Q
Ayakta çalma gerektiinde paspas tedarik edilmelidir.
Q Q
Uygun çalma metotlarna ilikin eitimler salanmaldr.
Q Q
Boyalarn Güvenlik Bilgi Formlar gözden geçirme için mevcut.
Q Q
Güvenlik Bilgi Formlarnda önerilen kiisel koruyucu ekipmanlar kullanlyor.
Q Q
Ya bazl boyalar s kaynaklarndan uzakta muhafaza ediliyor.
Q Q
En yi dari Uygulama:
N-seri* ltreli (kartulu) yarm yüz soluma cihaz kullanlyor.
Q Q
H
Q Q
OS Derecesi
2. LAZER
Konum
Tarih
lgili
Denetçi smi
Tanm
This process involves the use of lasers to fade dyes, giving garments a worn and abraded appearance. This
technique may also be used to create faded images or letters.
Lazer
Operasyon srasnda idari ve mühendislik sistemler lazer nlarla ziksel temas engellemek için
uygulanmaldr. dari ve mühendislik kontrolleri, makinenin hareketli düzeneinden kaynaklanacak batma,
saplanma durumunu engellemelidir. Makine operasyonlarndan kaynaklanacak gaz ve
dumann solunmas önlenmelidir.
Güvenlik Rehberi
Robot –Operasyonu srasnda, ziksel bariyerler herhangi bir içinin
hareketsiz kalmasn ya da robotun hareketli parçalarnn çarpmasn
engelleyecek ekilde düzenlenmitir
Uyar aretleri – Çalma alanndaki herkesi uyarmaya yarayan, tehlikeli
E
H
Q Q
OS Derecesi
Q Q
durumlar iaret eden Tehlikeli, Dikkat iaretleri dikkat çekecek, göze
çarpacak ekilde aslmtr.
Havalandrma – Havalandrma sistemleri, lazerden kaynaklanan duman
Q Q
(kontamine havay) çalandan uzaklatracak ekildedir ve bina dna
balanmtr.
Lazer Harekete Geçme Uyar Sistemi – Lazerin çalmaya baladn
Q Q
(start up) gösteren/iaret eden uyar ya da sözlü geri saym gibi bir
alarm, kullanlmaktadr.
Koruma Alan – Lazerin çevresindeki koruma alan sistemle birbirine baldr
Q Q
ve bu koruma açk veya sistem bakmdayken lazer kapal pozisyona
geçmektedir..
Kilitleme – Lazerin etrafndaki koruma bariyerleri operasyonlarda yanllkla
içeri girileri engelleyecek ekilde sensörlerle (k perdesi, paspaslar,
kzlötesi sensörler vb.) kullanlarak kilitlenmektedir.
Q Q
Yangn Söndürme Ekipmanlar –Yangn söndürme ekipmanlar ksa sürede
Q Q
ulalabilecek uzaklktadr ve çalanlar kullanmlar konusunda eitimlidirler.
Yangn söndürücüler A, B & C snf yangnlara göre tedarik edilmelidir.
Kiisel Koruyucu Ekipmanlar
• Lazer nlarnn göze gelmesini engellemek için gözlükler, yüz koruyucular
koruyucu gözlükler ya da özel ltreli ve kaplamal reçeteli gözlükler vb. göz
koruyucu ekipmanlar kullanlmaktadr.
Q Q
• Göz koruyucular, lazerden çkan radyasyon yaylmna kar özel olarak
dizayn edilmitir. (lazerden kaynaklanan etkiye uygun tanmlanm dalga
boyu ve optik younlukta göz koruyucular).
Q Q
• Gürültü seviyesi 85 dBA’ seviyesinin üzerine çkarsa kulak koruyucu kullanlr.
Q Q
En yi dari Uygulama
Lazer prosesinden kaynaklanan koku ve duman çalanda tahri-rahatszlk
Q Q
yaratyorsa solunumla ilgili koruma N95* toz maskeleri ile yaplr..
devam dier sayfada
87
2. LAZER
Yangn Tipleri ve Yangn Söndürücü Snandrmas
Yanan materyalin tipine göre kategorize edilmi 4 snf yangn vardr. ki set renklendirilmi kod yaygn
olarak kullanlmaktadr. Bu kodlarn biri ya da her ikisi, kullanlaca yangnn tipini belirtmek amacyla
yangn söndürme ekipmanlarnn üzerinde yazldr.
Resim Dizayn
(tasarm)
A Snf Yangnlar, yandklarnda arkasnda kül gibi
tortu brakan kat, aaç, kuma, kauçuk ve baz plastik
materyallerin yanmasyla oluan yangnlardr.
A Snf Yangn Söndürücüler, aaç, kat gibi sradan
yanc malzemelerin yangnlarn söndürür.
B Snf Yangnlar benzin, tiner, mutfak ya, propan ve
asetilen gibi yanc svlarn oluturduu yangnlardr.
B Snf Yangn Söndürücüler gres, benzin, ya vs. gibi
yanc svlarn oluturduu yangnlarda kullanlmaldr.
C Snf Yangnlar elektrik enerjisine bal elektrik
kablolar ya da ekipmanlarndan (motor, bilgisayar, panel
kutular) oluan yangnlardr. Eer ekipman besleyen
elektrik kesilmise, C snf yangn dier 3 tip yangndan
birisine olacan unutmayn
C Snf Yangn Söndürücüler elektrikten kaynaklanan
yangnlara uygundur. Bu tip yangn söndürücülerin
nümerik snandrmalar yoktur. “C” har söndürme
maddesinin iletken olmadn belirtir.
D Snf Yangnlar magnezyum, sodyum, titanyum gibi
metallerin ve alkilityum, grignard reaktieri gibi baz
organometal bileiklerini içeren yangnlardr.
D Snf Yangn Söndürücüler yanc metallerde
kullanlmak üzere dizayn edilmilerdir ve hangi metallere
özel olduu halen soru iaretidir. D snf yangn
söndürücülerin resim dizayn (tasarm) yoktur.
88
MEVCUT DEL
Eski Sitil Etiket
3. REÇNE (RESIN) / FIRINLAMA
Konum
Tarih
lgili
Denetçi smi
Tanm
Bu proses; sprey veya sv banyo kullanarak ürünlere kimyasal reçine (resin) uygulama prosesidir. Resin
uygulamasndan sonra ürünler grup veya sürekli frnlarda istenilen özellikler (örn: suya dayankllk vb.) veya
görüntüyü vermek için piirilir/frnlanrlar.
Reçine (Resin)
Resin is a chemical solution applied to a garment either in a bath or by spray. Resin chemicals may be
polyurethane, polyacrylate, formaldehyde, uorochemicals, extenders, crosslinkers, etc.
Resin vücuda (deri) veya gözlere temas etmiyor; solunmuyor veya yutulmuyor.
Güvenlik Rehberi
Vantilatörler ve havalandrma sistemlerinin hava akn çalandan
uzaklatracak ekildedir.
E
H
Q Q
OS Derecesi
Q Q
• Reçine bulamalarna-temaslarna kar eldiven giyilmektedir.
Q Q
• Gözlük, yüz koruma, reçeteli-numaral güvenlik gözlükleri vb. gibi göz
Q Q
• Reçine bulamalarna-temaslarna (deri ile temas) kar ayakkablar
giyilmektedir
Q Q
• Reçineden korunmak için önlük giyilmektedir.
Q Q
Acil durum ve göz dular çok ksa sürede ulalabilecek mesafededir.
Q Q
Karmlar iyi havalandrlan veya açk alanlarda hazrlanmaktadr.
Q Q
Reçinelerin Güvenlik Bilgi Formlar mevcuttur.
Q Q
Güvenlik Bilgi Formlarn önerilen ek kiisel koruyucu ekipmanlar
kullanlmaktadr.
Q Q
Q Q
koruyucular kullanlmaktadr.
En yi dari Uygulama
Çalanlarn maruz kald hava ile tanan kimyasallarn mevzuat
standartlarnn standartlarnn ve kabul edilebilir snrlarn altnda
olduunun tespiti için endüstriyel hijyen deerlendirmeleri yaplmaldr.
devam dier sayfada
89
3. RESN / FIRINLAMA
Frnlama
Frnlama ilemi ürünlerin önceden belirlenen scaklklarda stlmasdr. Frnlama ilemleri reçinenin ürüne
istenilen performans etkisini yaratacak ekilde yapmasn salar.
Resin vücuda (deri) veya gözlere temas etmiyor; solunmuyor veya yutulmuyor.
Güvenlik Rehberi
Vantilatörler ve havalandrma sistemlerinin hava akn çalanlardan
uzaklatracak ekildedir. Frnlar duman çalma alannn dna atmaktadr.
E
Yangn söndürme ekipmanlar ksa sürede ulalabilecek uzaklktadr ve
çalanlar kullanmlar konusunda eitimlidirler. Yangn söndürücüler,
A, B & C snf yangnlara göre tedarik edilmelidir.
Q Q Sürekli ak sistemli frnlarda asklar (yukardaki konveyörler) çalanlarn
kazalardan korunmas için açkça tanmlanmtr.
Q Q Asklar (yukardaki konveyörler) çalanlarn acil çklara ulamasn .
engellememektedir.
Q Q Scak ürünleri ve asklardan elleri korumak için eldivenler giyilmektedir.
Q Q En yi dari Uygulama:
standartlarnn ve kabul edilebilir snrlarn altnda olduunun tespiti için
endüstriyel hijyen deerlendirmeleri yaplmaldr.
Frnn gerçek scaklklarn ve set edilen deerleri tam olarak takip edebilmek
için veri takip ekipmanlar (data-logger) kullanlmaldr. Bunlar, ürünlerin fazla
stlmalarn ve ürünlerin yanma riskini azaltr.
90
H
OS Derecesi
Q Q Q Q
Q Q
4. KUMLAMA
Konum
Tarih
lgili
Denetçi smi
Tanm
Kat maddelerin (aluminyumoksit, silika kum veya dierleri) basnçl hava ile ürünlerin ypratlmas ile
kullanlm ve gölgeli görünüm salanmasdr.
Kumlama
Yüksek gürültü, hava ile tanan (uçucu) toz parçacklar ve tozun yutulmas-solunmasna maruz kalmaktan
kaçnn.
Güvenlik Rehberi (ypratma materyali olarak kristalize silika-SiO2 mevcut ise)
Ypratc malzeme %1’den az kristalize silika içermelidir. Kristalize silika quartz,
Q
cristobalite or tridymite formlarnda bulunabilir.
Q Çalanlarn maruz kald uçucu silika’nn mevzuat standartlarnn ve kabul
edilebilir snrlarn altnda olduunun tespiti için endüstriyel hijyen
deerlendirmeleri yaplmaldr.
Q Q Kyafetlerin üstündeki tozlardan korunmak için tam vücut kyafetler, balk ve
bot/ayakkab kullanlmaktadr..
Q Q Gereksiz silika tozuna maruz kalnmamas için kiisel hijyen uygulamalar
uygulanmaktadr.
Q Q Yüksek verimli ltreli pozitif basnç ile çalan tam yüz solunum cihazl hava
temizleyiciler kullanlmaktadr.
Q Q Güvenlik Rehberi (Açk sistemler)
Kumlama operatörü spray kabin veya çalma alanna girmektedir/bulunmaktadr.
Ürün ve çalan ziksel bir engel ile ayrlmamlardr.
Havalandrma sistemleri; hava akn çalandan uzaklatracak ekildedir.
Q Q Kiisel Koruyucu Ekipmanlar:
• Gürültü seviyesi 85 dBA’in üzerinde ise kulaklk kullanlyor.
Q Q • Gözlükler, koruyucu gözlükler ya da reçeteli gözlükler de dahil olmak
üzere göz koruyucu ekipmanlar kullanlyor.
Q Q • Toz solumaya kar N95* toz maskeleri kullanlyor. (Aada verilen yi
dari Uygulamalar mevcut ise toz maskesi kullanlmas zorunlu deildir)
Q Q • Kyafetlerin üstündeki tozlardan korunmak için tam vücut kyafetler, balk
Q Q ve bot/ayakkab kullanlmaktadr
• Çalanlarn gözüne toz kaçtnda kullanabilecekleri su kaynaklar yakn
Q Q bir mesafededir.
devam dier sayfada
4. KUMLAMA
Güvenlik Rehberi (Kapal sistemler)
Kumlama ilemi koruyucu bir bölme içinde yaplmaktadr. Operatör kumlama
cihaz çalrken alann dnda bulunmaktadr.
E
Havalandrma sistemleri; hava akn çalandan uzaklatracak ekildedir.
Q Q Kiisel Koruyucu Ekipmanlar:
Q Q • Çalanlarn gözüne toz kaçtnda kullanabilecekleri su kaynaklar yakn
Q Q H
OS Derecesi
bir mesafededir.
Güvenlik Rehberi (Bakm ve Temizlik)
Havalandrma sistemleri hava akn çalandan uzaklatracak ekildedir.
Q Q Sistemin balatlmas srasnda olabilecek kazalardan korunmak için uygun
Q Q Enerji zolasyonu Etiketle-aretle-Kilitle prosedürleri uygulanmaktadr.
Q Q • Gözlükler, koruyucu gözlükler ya da reçeteli gözlükler de dahil olmak,
üzere göz koruyucu ekipmanlar kullanlyor.
Q Q • Toz solumaya kar, N95* toz maskeleri kullanlyor. (Aada verilen yi
dari Uygulamalar mevcut ise toz maskesi kullanlmas zorunlu deildir)
Q Q • Kyafetlerin üstündeki tozlardan korunmak için tam vücut kyafetler, balk
Q Q ve bot/ayakkab kullanlmaktadr.
En yi dari Uygulama
Operasyon, bakm ve temizlik srasnda kiisel hava temizleyen solunum
sistemleri kullanlmaktadr.
Q Q
VEYA:
Omza taklan ve hava salayan balklar kullanlmaktadr.
92
Q Q
5. BASKI
Konum
Tarih
lgili
Denetçi smi
Tanm
Scak ütüler veya benzer cihazlar-ekipmanlar kullanlarak bir logo veya tasarmn ürünün üzerine
uygulanmasdr.
Bask
Scak objelere dokunmayn ve havalandrmann yeterli olduundan emin olun.
H
Q Q
Güvenlik Rehberi
Q Q
Scak ürünlerden elleri korumak için eldivenler giyilmektedir.
Q Q
Scak ürünlerden kollar korumak için uzun kollu tiörtler giyilmektedir.
Q Q
Bask kimyasallarnn Güvenlik Bilgi Formlar mevcuttur.
Q Q
Güvenlik Bilgi Formlarn önerilen ek kiisel koruyucu ekipmanlar kullanlmaktadr.
Q Q
Elektrik Kablolar:
• Ypranmam ve korumasz olmamaldr
Q Q
• Uzatma kablolarna deil, sabit prizlere veya enerji hattna balanmaldr.
Q Q
Elektrik Balant noktalar:
• Balant noktalar (prizler) kapal olmaldr.
Q Q
• Kapaklar iyi durumda olmal, krk olmamaldr.
Q Q
• Kablolar açkta olmamaldr.
Q Q
• Birletirme kutularnda kablolar açkta olmamal ve korumal olmaldr.
Q Q
Pigment ve boyalar etiketli ve iyi durumda muhafaza edilmektedir. .
Q Q
Q Q
En yi dari Uygulama
endüstriyel hijyen deerlendirmeleri yaplmaktadr.
Bask prosesi sonucu havaya karan hava kirleticilerini (kontaminasyon)
çalma ortamnda dar atmak için bölgesel havalandrmalar yaplmtr.
93
E
Q Q
Q Q
OS Derecesi
6. SPREY
Konum
Tarih
lgili
Denetçi smi
Tanm
Aartc kimyasallarn veya boyar maddelerin basnçl hava ile ürünlerin üzerine uygulama prosesidir.
Potasyum permanganat (KMnO4, bazen PP olarak tanmlar)
Potasyum permanganat solmu renk etkisi vermek için kullanlan aartc gibi kullanlan sv karmdr.
Bitmi üründe sar ve kullanlm görünüm salamaktadr.
KMnO4 vücuda (deri) veya gözlere temas etmiyor; solunmuyor veya yutulmuyor.
Güvenlik Rehberi
Havalandrma sistemleri KMnO4’n geri gelip çalana dönmesini engellemek
için hava akn çalandan uzaklatracak ekildedir.
• KMnO4 bulamalarna-temaslarna kar eldiven giyilmektedir.
E
H OS Derecesi
Q Q
Q Q
Q Q
Q Q
• KMnO4 solumaya kar N95* toz maskeleri kullanlyor.
Q Q
• KMnO4 bulamalarna-temaslarna (deri ile temas) kar parmaklar
Q Q
kapatacak ayakkablar giyilmektedir.
• KMnO4 bulamalarna-temaslarna (deri ile temas) kar kollar korumak
Q Q
korumak için uzun kollu tiörtler giyilmektedir.
Q Q
Karmlar iyi havalandrlan veya açk alanlarda hazrlanmaktadr. Karm
yaparken kiisel koruyucu ekipman kullanlmaktadr.
Q Q
Depolama Rehberi
KMnO4 konteynrlar-kaplar etiketli, iyi durumda ve aadaki kimyasallardan
(uyumaz) uzakta depolanmaktadr:
• Asitler
Q Q
• Gliserin
Q Q
• Hidrojen Peroksit
Q Q
• Organik Maddeler
Q Q
• Metallik tozlar
Q Q
• Yanc maddeler
Q Q
En yi dari Uygulama
Sprey alannda arkasnda fazla sklan kimyasal tutabilmek için su perdesi
kullanlmakta ve fazla kimyasal atksu artma tesisine yönlendirilmektedir.
Q Q
N-serisi ltre kartulu yarm yüz maskesi kullanlmaktadr.
Q Q
Çalanlarn maruz kald hava ile tanan kimyasallarn mevzuat standartlarnn
ve kabul edilebilir snrlarn altnda olduunun tespiti için endüstriyel hijyen
deerlendirmeleri yaplmaktadr.
Q Q
devam dier sayfada
94
6. SPREY
Boya-Renklendirme (Tint) and Pigmentler
Boya-Renklendirme/pigmentler spreyleme metodu ile kuma üzerine uygulanan boya veya boyar
maddelerdir.
Boya-Renklendiriciler (Tint) ve pigmentler vücuda (deri) veya gözlere temas
etmiyor, solunmuyor veya yutulmuyor.
Güvenlik Rehberi
• Boya-Renklendiriciler (Tint) ve pigmentler bulamalarna-temaslarna kar
E
H OS Derecesi
Q Q
Q Q
eldiven giyilmektedir.
Q Q
• Boya-Renklendiriciler (Tint) ve pigmentler solumaya kar N95 toz maskeleri
Q Q
kullanlyor.
Q Q
Karmlar iyi havalandrlan veya açk alanlarda hazrlanmaktadr. Karm
yaparken kiisel koruyucu ekipman kullanlmaktadr.
Q Q
Depolama Rehberi
Q Q
Konteynrlar-Kaplar etiketli ve iyi durumda.
Q Q
En yi dari Uygulama:
N-serisi ltre kartulu yarm yüz maskesi kullanlmaktadr.
Q Q
endüstriyel hijyen deerlendirmeleri yaplmaktadr.
95
Q Q
Son (Bitirme) lemler Program Stratejisi
• Fabrikann Son (Bitirme) lemler
kontrol listeleri alanlarnda OS
gereksinimlerine uyduundan emin
olmak için rutin kontrol prosedürleri
hazrla ve kontrolleri gerçekletirecek
kiileri tespit et.
• Proses alanlarn Son (Bitirme) lemleri
kontrol listelerini kullanarak her ay
denetle.
• Denetim ve Endüstriyel Hijyen
denetimlerine göre gerekiyorsa,
prosedürleri ve mühendislik
uygulamalar-gereklilikleri
deitir.
• Gereksinimleri karlamayan
uygulamalar ve ortamlar düzelt ve
takip et.
• Güvenli uygulamalar takip
edilmiyor ise çalanlarn yeniden
eit ve/veya disipline et.
• Denetimlerin gerçekletirildiinden
ve düzeltici faaliyetlerin zamannda
alndndan emin olmak için kontrol
listelerini gözden geçir.
• Çalanlarn maruz kald hava
ile tanan kimyasallarn mevzuat
standartlarnn ve kabul edilebilir
snrlarn altnda olduundan emin olmak
için periyodik hijyen deerlendirmeleri
yaptr.
96
BÖLÜM III:
çi Sal Rehberi
A. LK YARDIM
Kapsam
uygulanr.
Amaç
lk yardm; yaralanm bir çalana, profesyonel salk yardm ulamadan önce yaplan yardmdr.
lk yardm yaam ve ölüm arasndaki ayrm oluturabilir. Bu bölümün amac, hayat kurtarmak,
herhangi bir yaralanmann daha kötü boyutlara ulamasn engellemek ve yaral çalanlara
yardmc olmaktr..
OS Gereksinimleri
1.
2.
Fabrikalar her 100 içi için en az bir ilk yardm seti bulundurmaldr. Setler fabrikada, çalanlarn
ksa sürede ulaabilecei yerlere konumlandrlmaldr. lk yardm setlerinin bulunduu yerler duyuru
panolarnda gösterilmeli ve her çalan 6 ayda bir ilk yardm setlerinin bulunduu yerler hakknda
bilgilendirilmelidir. Setler kilit altnda olmamaldr.
Setlerin içi tabloda belirtilen maddelerle doldurulmaldr:
lk Yardm Seti çerii
3.
4.
Malzeme
Ölçü/Tip
Miktar
Emici Kompres
84 sq. cm (32 sq. in) kenarlar 10 cm (4 in) den küçük deil
1
Yapkanl Bandaj
2.5 x 7.5 cm (1 x 3 in)
16
Yapkanl Bant
460 cm toplam ( 5 yarda)
1
Antiseptik
0.5g (0.14 . Oz)
10
Yank Merhemi
0.5g (0.14 . oz)
6
Steril Pedler
7.5 x 7.5 cm (3 x 3 in)
4
Üçgen Bandaj
100 x 100 x 140 cm (40 x 40 x 56 in)
1
Buz Torbas
1
Tbbi Muayene
Eldivenleri
2 çift
lk yardm eitimi almas gereken çalan
says toplam çalan saysna ve fabrikann
en yakn salk merkezine olan uzaklna
baldr. 500’den az çalan olan tüm
fabrikalar için i gücünün en az % 1‘i ilk
yardm eitimi almal ve her vardiya için 2 kii
aada, Risk Kontrolü ksmnda bahsedilen
CPR teknikleri için eitim alm olmaldr.
500’den fazla çalan olan fabrikalar ve en
yakn salk merkezine 5 dakikadan daha
uzak olan tüm fabrikalar çalanlarn fabrikada
bulunduu tüm saatlerde full-time çalan
profesyonel salk ekibi bulundurmaldr.
5.
Fabrikalarda, ilk yardma ihtiyaç
duyabilecek çalanlar için yazl tedavi
yöntemleri bulunmaldr.
6.
Acil durum göz ykama ve du istasyonlar
kimyasallarla çalan personelin ksa sürede
ulaabilecei yerlere konumlandrlmaldr (10
saniye içinde ulalabilmeli). Bu istasyonlar,
çaltrldnda çalann ellerini kullanmasna
gerek kalmadan çalmaya devam etmelidir.
(çalan su akarken göz kapaklarnn açk
tutmak için iki elini de kullanabilmelidir)
Fabrikalar, küçük yaralanmalar dahil
tüm yaralanmalarn güncel kaydnn
tutulmasn salamaldr. Bu kaytlar
ilgili olayn, yaralanmann ve tedavinin
tanmlarn içermelidir. Ek olarak yaralanma
kaytlar departmanlara ve çalanlara göre
sralanmaldr.
devam dier sayfada
98
A. LK YARDIM
• lk yardm sorumlusu olarak seçilen ve bu
görevi kabul eden çalanlar her yl eitimden
geçirilmeli ve yetkili kiilerce
sertikalandrlmaldr. (Eklerde görülen eitim
programna baknz) lk yardm sorumlular her
yl yeniden eitilmelidirler.
•
lk yardm eitimleri belgelendirilmelidir.
Sertikalar ilk yardm eitimini baaryla
tamamlayan çalanlara verilmelidir.
•
Fabrikalar, ilk yardm durumlarn, yaralanan
içinin ad, ilk yardm uygulayan kiinin ad ve
uygulanan ilk yardm metodunu içerecek
ekilde yazl olarak kayt altnda tutmaldr.
•
Her ilk yardm setinde içeriindeki malzemeleri
listeleyen bir etiket olmaldr. Acil durum telefon
numaralar ilk yardm setinde ve tüm
telefonlarn yaknnda listelenmelidir.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar; ilk yardm sorumlularn ve ilk
yardm setlerinin yerlerini tantan ve ilk yardm
talimatlarn içeren fabrika ilk yardm
programlarn oluturmaldr.
•
99
Fabrikalar her yl ilk yardm programlarn
gözden geçirerek ilk yardm gereksinimlerinin
karlandndan emin olmaldr. Bu gözden
geçirmeler yazl olarak kayt altna alnmaldr.
Tehlike Kontrolü
• lk yardm sorumlular eitimlerinden 10 gün
içerisinde bir salk uzman tarafndan
muayene edilmeli ve Hepatit B as
yaptrmaldrlar. lk yardm uygulayan bir
çalana kan veya baka bir vücut svyla
temas edebileceinden Hepatit B as
yaptrlmaldr. A servisleri çalanlara ücretsiz
olmal, uygun bir yer, zamanda
gerçekletirilmeli ve uzman hekim veya salk
personeli tarafndan gerçekletirilmelidir.
•
Fabrikalar ilk yardm setlerini içeriklerinin OS
gereksinimlerini saladndan emin olmak için
periyodik olarak kontroller gerçekletirilmelidir.
A. LK YARDIM
lk Yardm Program Stratejisi
• lk yardm setlerinin yerlerini gösteren ilk
yardma gereksinim duyan çalanlara
uygulanacak tedavi yöntemlerini içeren
ilk yardm program oluturun.
• Kaç çalann ilk yardm eitimi aldn
belirleyin.
• Yaralanmalar kayt altna almak için
yöntem saptayn
• Fabrikada acil durum göz ykama ve du
istasyonlar kurarak çalanlarn bunlara
derhal ulaabilmesini salayn.
• lk yardm için seçilen çalanlar eitip
sertikalandrn. Her yl eitimlerini
tekrarlayn.
• lk yardm personelini eitimlerinden
itibaren 10 gün içinde bir salk
uzmanna muayene ettir ve Hepatit B
as yaptrn.
• Yllk gözden geçirmelere
bal olarak veya baka
gereksinimler olduunda ilk
yardm programnda gerekli
deiiklikleri yapn.
• lk yardm tedavisi gerektiren kazalarn
yazl kaytlarnn tutulmasn salayn.
• Periyodik olarak ilk yardm setlerini
kontrol ederek görülebilir olduklarndan
(yerlerini gösteren iaretlerin),
düzgün etiketlendiklerinden ve OS
gereksinimleri listesindeki içeriin
tümüyle stoklandndan emin olun.
• Her yl ilk yardm programn gözden
geçirerek ilk yardm gereksinimlerinin
karlandndan emin olun. Gözden
geçirmeleri yazarak kayt altnda tutun.
• Bkz: Ekler
• Ilk yardm programlar hakknda bilgi aadaki adreste bulunabilir:
http://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_table=DIRECTIVES&p_id=1568
• lk yardm uygulamalar için örnek prosedür (setleri) aadaki adreste bulunabilir:
http://www.mayoclinic.com/SALIK/FirstAidIndex/FirstAidIndex
• http://www.parasolemt.com.au/manual/drabc.asp
• ANSI Z308.1-1998 “Minimum Requirements for Workplace LK YARDIM Kits.”
100 ÇEVRE, Ç SALII VE GÜVENL REHBER v2.0 NSAN 2007
BÖLÜM IV. ÇEVRE REHBER
A. ÇEVRE
B. BULAICI HASTALIKLARDAN KORUNMA
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Kan veya dier vücut svlaryla insandan insana geçebilen hastalklara bulac hastalklar denir.
Bulac hastalklar hasta bir hayvandan, kontamine olmu yiyeceklerden, su veya havadan da
bulaabilir. Human Immunodeciency Virus (HIV) ve Hepatit B virüsü bulac hastalklar için birer
örnektir. Bu bölümün amac; bulac hastalklarn iletme çalanlar arasnda yaylmasn engellemeye
yönelik gereksinimleri açklamaktr..
OS Gereksinimleri
1.
Üretici çalanlarn kulland tuvaletleri
temiz ve çalr durumda tutmaldr
4.
Mutfaklar salkl yemek hazrlanabilmesi
için temiz ve tertipli olmaldr.
2.
Üretici tüm çalanlarn tüketimi için yeterli
miktarda, güvenli içme suyunu ücretsiz ve
daimi olarak salamaldr.
5.
Yemek salonlar ve dier yemek tüketim
alanlar çalma alanndan ayr olmal ve temiz
tutulmaldr.
3.
Üretici çalanlarn HIV veya HBV
tayabilecek kan veya dier vücut svlaryla
temasn engelleyecek bir “Maruziyet Kontrol
Plan” oluturmaldr.
6.
Üretici ine batmas veya kesikler eklinde
oluan yaralanmalarn yazl kaydn tutmaldr.
• Çalanlara “Maruziyet Kontrol Plan”
konusunda eitim verilmelidir.
•
•
“Güvenli Kutu” olarak da bilinen “Keskin
Malzeme Kutular” esnek olmayan, szdrmaz
ve içindeki maddelerden zarar görmeyecek
ekilde olmaldr. Çalanlara krlan ineleri,
makaslar veya kesim bçaklarn atabilecekleri
keskin malzeme kutular temin edilmelidir.
Aadaki listedeki malzemeler, çalanlarn
kazara kan veya dier vücut svlaryla
temasn engellemek amacyla temin edilmeli
ve kolayca ulaabilir ekilde muhafaza
edilmelidir.
• Koruyucu eldivenler
• Tutma gereçleri (maa, cmbz, pens,
mknats)
• Azlk bölümünde tek yönlü valf bulunan
CPR maskesi (lk yardm görevlilerini
müdahale ettikleri kiinin vücut svlarndan
korumak için)
• Dezenfektan (%10’luk bazik solüsyonu v.s.)
• Keskin malzeme kutular
Tehlike Analizi
• Fabrikalar, içme suyunu bakteri ve kurun
açsndan düzenli aralklarla test ettirmeli, eer
testler olumsuz sonuç veriyorsa içme suyunu
iyiletirmek için aksiyon almaldr. Üreticiler bu
testlerin kaydn tutmaldrlar.
•
Fabrikalar, görevleri gerei kan veya dier
vücut svlarna maruz kalabilecek çalanlarn
tanmlamaldrlar (örnein; ilk yardm
personeli, diki makinesi operatörleri, mutfak
çalanlar). Bu çalanlara Hepatit B as
yaptrlmas önerilmeli ve ie baladktan
sonraki 10 gün içerisinde hekim kontrolünden
geçirilmelidirler.
Yeni bir operasyon devreye alndnda, fabrika
yöneticileri, bu iin kan veya dier vücut
svlaryla temasa sebebiyet verip vermeyeceine
tespit etmelidirler. Eer temasa sebebiyet
verebilecekse, bu ii yapacaklarn “Maruziyet
Kontrol Plan” eitimi aldklarndan ve buna
uygun davrandklarndan emin olmaldrlar.
devam dier sayfada
Tehlike Kontrolü: Maruziyet Kontrol Plan
• Maruziyet Kontrol Plan aadaki gereksinimleri tanmlamal/içermelidir.
Keskin nesneler
• Krk ineler, kesim bçaklar, camlar, güvenlik etiketleri
ve dier keskin objelerin güvenli olarak ele alnmas ve
yönetilmesine ilikin prosedürler ve açk kurallar
oluturun. Bu kurallar, kontamine olmam keskin
malzemeler için olduu gibi kontamine olmu (kan veya
dier vücut svlar bulam) malzemeleri de
kapsamaldr.
Mutfak
•
Bu kurallara örnek olarak; “Krk keskin objelere veya
krk cam parçalarna elle dokunmaynz. Toplama ve
bertaraf ilemlerinde maa, pens, cmbz, mknats ve
dier benzer ekipmanlar kullannz.”
•
Çalanlar keskin objeleri, “Biyotehlike” ve “Keskin Obje
Atklar” eklinde etiketlenmi konteynerlara atmaldrlar.
•
Fabrikalar keskin objelerden kaynaklanan yaralanmalar
ve ilk yardm gerektiren kazalar kayt altna almaldr.
Temizlik ve Dezenfektasyon:
• Kontamine olmu alanlarn ve ekipmanlarn
dezenfektasyon ve temizliklerine ilikin prosedürler
oluturulmaldr
• “Dezenfektasyon” zararl organizmalarn yokedilmesi
için s veya kimyasal kullanm anlamna gelmektedir.
• Çalanlar, kontamine olmu cihaz veya alanlarn
temizlik ve dezenfektasyonu srasnda koruyucu
eldivenler kullanmaldrlar (örn: lateks veya suya
dayankl eldivenler) Gerçekletirilecek faaliyete göre
farkl kiisel koruyucu ekipmanlar da gerekebilir. Örn:
temizlik ve dezenfektasyon ilemleri sçrama
yaratyorsa, çalanlar koruyucu gözlük, i gözlükleri
kullanmaldrlar. Çalanlar eldivenleri çkarttktan
sonra ellerini ykamaldr. Yakn bölgede lavabo yoksa
temizleme mendilleri tedarik edilmelidir.
• Eer çalma alanlarna (mutfak tezgahlar dahil) kan
veya dier vücut svlar bulam ise (örn: diki
makinasnn inesinden bir çalann parmann
yaralanmas ve ekipmann kan bulamas gibi) bu
yüzeyler hemen temizlenmeli ve dezenkfekte
edilmelidir Çalanlar kontamine olmu cihazn üstüne
ve yüzeyine 10%luk aartc kimyasal/su karm
skmaldr ve 5 dakika bekledikten sonra yüzeyi
mendille temizlemelidir. (Not: letme yöneticileri
tarafndan aartc kimyasal/su karmnn yerine
baka dezenkfektasyon malzemelerini
onaylayabilirler)
•
Yemek hazrlayan ve servis yapan çalanlar kendilerini
(saç, sakal, deri vb. ) ve giydikleri kyafetleri temiz
tutmaldrlar.
•
Ham kümes hayvanlar, balk ve etler sebze ve
meyvelerden ve pimi yiyeceklerden ayr olarak
hazrlanmaldr.
•
Pimemi yiyecekler (kuru bakliyatlar hariç)
soutucularda muhafaza edilmelidir.
•
Tabaklar ve kaplar (scak su ve deterjan ile ykanmal ve
scak su ile iyice durulanmaldr) temizlenmelidir.
•
Mutfak çalma yüzeyleri ve ekipmanlar “Temizlik ve
Dezekfeksiyon” bölümünde açkland üzere rutin olarak
temizlenmelidir.
Tuvaletler
• Tuvaletlerde sürekli olarak su, tuvalet kad (kültürel
olarak uygunsa), antibakteriyel sabun veya hzl el
temizleyiciler bulundurulmaldr.
•
Fabrikalar çalan saysna göre yeterli sayda tuvalet
salamaldr. Örnein daha fazla bayan çalan bulunan
iletmeler daha fazla bayan tuvaleti salamaldr.
Yemekhaneler
• Yemekhaneler veya yemek yeme alanlar temiz tutulmal,
hava koullarndan korunmal molalarda ara veren tüm
çalanlarnn ayn anda oturabilecekleri sayda oturma
alanlar salamaldr.
A
• lk yardm hizmeti/destei veren veya baka birinden kan
veya dier vücut svla bulamas madurlarna Hepatitis
B as imkan salanmaldr.
•
Uzman personel ile toplantlar veya a servisleri
(laboratuar testleri dahil) çalanlara uygun yer ve
zamanlarda ücretsiz olarak iveren tarafndan
salanmaldr. Bu servisler-hizmetler yetkili doktor veya
yetkili dier salk personeli tarafnda-kontrolünde
gerçekletirilmelidir.
Bulac Hastalklardan Korunma Program Stratejisi
• Fabrikada içme suyu, kan ve dier
vücut svlar ile bulaabilecekler dahil
bulac hastalk kaynaklarn tespit
edin.
• Kan ve dier vücut svlar ile
bulaabilme riskini minimize edebilmek
için kural ve prosedürleri içeren
Maruziyet Kontrol Plan oluturun
• Tüm fabrikay kapsayan Maruziyet
Kontrol Plan oluturma ve uygulamas
• çme suyu testleri suyun salksz
olduunu gösterirse su kalitesini
gelitirmek için aksiyon aln
• Çalanlarna keskin-kesici objeleri
bertaraf edecek konteynrlar tedarik
edin.
• Gerekiyorsa Maruziyet Kontrol
Plann gelitirin, iyiletirin
• Çalanlarn kullanm için yeterli
sayda-miktarda koruyucu eldiven,
dezekfekten, konteynr, kontamine
durumlarda kullanlabilecek maa vb.
gibi ekipmanlar tedarik edin.
• lk yardm hizmeti/destei veren veya
baka birinden kan veya dier vücut
svla bulamas madurlarna salk
danmanl ve Hepatit B as imkan
salayn.
• Maruziyet Kontrol Plann bulac
hastalklar dalmasn engellemek
etkinliini dorulamak için periyodik
olarak gözden geçirin
• Bkz: Ekler
LEVI STRAUSS & CO.
103
EK III:
Salk Rehberi
EK III: SALIK REHBER
1. YARALANMALAR VE LK YARDIM KAYITLARI
Kiiyi tanmlayn
Çalann Ad
Olay tanmlayn
Görevi
Yaralanma
Tarihi
Bölüm
(Olay nerede
gerçekleti?)
Yaralanma
Tanm
Yaplan ilk yardmn tanm
2. BULAICI HASTALIKLAR –AVAN FLU (KU GRB)
Genel Bilgi
2003 ylndan itibaren avian u’nun (Ku gribi) insanlara bulat baz ülkelerde görülmü ve teyid
edilmitir. Güneydou Asya’da ölümle sonuçlanan vakalar raporlanmtr. Epidemilojistler bu vakalarn
büyük ksmnn kümes hayvanlar ile temas sonucu olduuna inanmaktadr.
u ana kadar H5N1 virüsünün insandan insana geçii snrldr. Buna ramen tüm grip (inuenza)
virüsleri deiim özelliine sahip olduu için bilim adamlarnn H5N1 virüsünün bir gün insanlar
enfekte edebilecei ve insandan insana kolaylkla bulaabilecei hakknda kayglar vardr.
38º C’den yüksek ate, öksürük, soluma zorluu, sk soluma gibi akut zatürre tipi belirtiler “Ku
Gribi”nin bilinen belirtileridir.
Korunma Uygulamalar
R Pazarlardan ve çiftliklerden kümes havanlar almayn. Kümes hayvanlarnn dklar veya burun
salgs vb. ile kirlenmi olabilecek yüzeylere dokunmayn. Çocuklarnzn kümes hayvanlarna
bakmalarna izin vermeyin.
R Ellerinizi sabun, su veya alkol bazl-susuz el temizlik maddeleri ile ykaynz. Sabun köpüklerinin
ellerinizde en az 20 saniye temas etmesini salaynz. Parmaklarnzn uçlarn, trnaklarnz, parmak
aralarn dikkatlice ovun/frçalaynz. Öksürme, haprma, sümkürme veya kirli yüzeylere/kontamine
(kirli) yüzeylere dokunduktan sonra veya gözlerinize, burnunuza veya aznza dokunmadan önce
ellerinizi ykadnzdan emin olun.
R Yemek hazrlyorsanz:
R Pimemi yiyecekleri pimi olanlardan ziksel olarak ayr tutun. Her farkl tip yiyecek grubu-tipi
için temizlenmi kesim tahtas kullann. Temizlemek-sterilize etmek için kesim tahtalarn 7 saniye
boyunca aartma karmna batrnz (1 yemek ka aartma tozunu 3 litre su içinde çözün).
Kümes hayvanlar veya yumurta gibi pimemi ürünlere dokunduktan sonar ellerinizi ykaynz.
R Krlmam yumurtalarn dn ilem yapmadan önce sabunla ykaynz. Pimemi veya az
pimi yumurtalar bir daha piirilmeyecek yemeklerde kullanmaktan kaçnnz.
R Kümes hayvanlarn iç scakl 74º C olacak ekilde piiriniz. Scakl ölçmek için termometre
kullannz.
R Diyet ve spor yapnz.
R Maruz kaldnz düünüyorsanz;
R Ciddi bir ate, soluma zorluu veya sürekli öksürük olup olmadndan emin olmak için takipçi
olun-dikkat edin.
R En ksa zamanda salk hizmetlerine deerlendirme yaptrn. Öksürürken veya sümkürürken
burun ve aznz bir maske veya mendil ile kapatn ve bunlar uygun ekilde bertaraf ediniz.
R yeriniz ve okullarnz dahil toplu alanlardan uzak durunuz.
Mutfak/Yemekhane (Kantin) Çalanlar
Kiisel Hijyen Uygulamalar
R Uygun El Ykama – Eller, yiyeceklere dokunmadan önce ve sonra her yiyecek hazrlanmasnda,
yemek hazrlamada kullanlan ekipman-cihazlar kullanmadan önce sabunla ykanmaldr. Sabun
köpüklerinin ellerinizde en az 20 saniye temas etmesini salaynz. Parmaklarnzn uçlarn,
trnaklarnz, parmak aralarn dikkatlice ovun/frçalayn. Elleri kurutmak için kat havlu, sürekli-bez
havlu rulosu veya kurutma cihazlar kullanlmaldr.
R Hasta olan çalanlar yöneticilerine hastalklarn-rahatszlklarn bildirmeli ve tam olarak iyileinceye
kadar ve durum salk personeli tarafndan dorulanncaya kadar çalmamaldr. Bu durum deri
hastalklarn (dermatit gibi), açk yaralar, isilik vb. yi kapsar.
R Yiyeceklerle çalrken günlük banyo, temiz saç ve kyafet gibi temiz hijyen uygulamalar
devam dier sayfada
uygulanmaldr.
2. BULAICI HASTALIKLAR –AVAN FLU (KU GRB)
Yiyecek Bakm/Koruma Uygulamalar
R Tedarikçiden 5ºC veya daha az scaklkta, renksiz (krmz kanat uçlar kabul edilebilmesine ramen)
veya birleme noktalarnda veya kanat altlar yapkan olmayan taze kümes hayvanlar tedarik
edilmelidir. Kümes hayvanlar sert/sk bir yüzeyli, kokusuz ve parçalanm buzla kaplanm olmaldr.
R Kümes hayvanlar kullanlncaya kadar 5ºC veya daha az scaklkta muhafaza edilmelidir. Pimemi
kümes hayvanlar buzdolaplarnda et ve balk ürünlerini, yenmeye hazr veya piirilmi yiyeceklerin
altnda ve en alt rafta depolanmaldr.
R Soutma ve dondurma H5N1 virüslerini öldürmez. Virüs eti dahil enfekte kuun her yerinde
bulunabilir. Kümes hayvanlarn yiyecekleri en az 15 saniye 74ºC’de piirilmelidir.
R Yenmemi-kullanlmam kümes hayvanlar-yiyeceklerin 24 saat içinde ilk piirme en az 15
saniye 74ºC’de piirildi ise tekrar stlmas kabul edilebilir.
R Tekrar stlan kümes hayvanlarnn yava piirilmesi (2 saatten fazla) önerilmez.
R Buhar veya stlm kabinler kümes hayvanlarnn stlmas (daha önceden pimi ürünler için)
önerilmez.
R Yumurtal yemekler en az 15 saniye 68ºC’de piirilmelidir.
R Buhar veya stlm kabinler scakl 60ºC sabit tutabilmelidir.
Yiyecekler Aras Kirlenmenin Önlenmesi
R Pimemi kümes hayvanlar, balk ve etleri sebze –meyve ve pimi yiyeceklerden farkl kaplarda
hazrlayn. Eer mutfan alan yeterli deilse bu yiyecekleri günün farkl zamanlarnda hazrlayn.
R Yemek hazrlamada kullanlan tüm hazrlk ekipmanlar, yüzeyleri, aletleri vb. yi her kullanmdan
sonra temizlemeli ve sterilize etmelisiniz.
R Sterilizasyon için aartma karm kullanlyorsa, ekipmanlar 7 saniyeden daha az olmayacak
ekilde karma batrlmaldr. 1 dakika önerilir.
R Yiyeceklerin kurulanmas için kullanlan bezleri baka amaçla kullanlmaynz.
Bu sayfa özellikle bo braklmtr...
BÖLÜM IV:
ÇEVRE REHBER
A. EVSEL ATIKSU VE BYOKATI (BYOLOJK KATI MADDE) YÖNETM
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Evsel atksu (fabrika çalanlarnn idrar ve dklarn içeren atk su) ilemden geçirilmezse su
kirliliine neden olabilir, toplum salna risk oluturabilir ve komular için rahatszlk yaratabilir.
Biyokatlar kirlilikler ve hastala neden olan organizmalarn temizlenmesi için ilemden geçirilmi
kanalizasyon çamurudur; bu malzeme içerdii bitki besinleri nedeniyle tipik olarak toprak katks
olarak geri dönütürülebilir. Bu bölümün amac çevre ve salk tehlikelerini kontrol etmek
amacyla yerel kanalizasyonun ilemden geçmesiyle ve ortaya çkan biyokatlarn yönetimiyle ilgili
gereksinimlerin açklanmasdr.
OS Gereksinimleri
1.
Tüm fabrikalar LS&CO Global Atksu
Rehberi gereksinimlerini yerine getirmelidir.
Bu rehber doküman (a) evsel atksu iletme
tarafndan biyolojik ilemle artlmas (b)
iletme dnda merkezi atksu artma tesisleri
ile artlmas veya (c) foseptik tank sistemi
gerektirmektedir.
2.
Biyokatlar yeniden kullanlmal veya
geçerli izinlerle fabrika personeli tarafndan
kontrol edilen bir yere atlmaldr.
Fabrikann endüstiyel atk su için biyolojik
artma sistemi varsa, bu sistem evsel atksu
artma ilemi için de kullanlabilir.
• Fabrikalar evsel atksuyu fabrika d tesise
götüren ve kendi artma tesisindeki
çalanlarn eitmelidir. Bu eitimlerin yazl
kaytlar muhafaza edilmelidir.
•
Fabrikalar biyokatlar için kullanlan atk
bertaraf metotlaryla ilgili yazl kaytlar
tutmaldr. Bu kaytlar biyokatlarn atlmas için
kullanlan tesislerin gerekli izinlere sahip
olduunun dorulanmasn içermelidir.
Tehlike Kontrolleri
• Fabrikalar biyolojik ilem için gerekleri birkaç
yolla karlayabilirler:
Fabrika d çözüm:
• Evsel atksu için etkin biyolojik ilemle
donanm kamu atk su ilem tesisi (tipik olarak
bir hükümet birimince yönetilir) kullanlr.
Kanalizasyon sisteminin bal olduu kamu
artma tesisi veya artma yaplmak üzere
kamyonla tanacak kamu artma tesisinin
yeterli donanmda olup olmadna karar
vermek için LS&CO. Global Atksu Rehberi
içindeki soru formu kullanlabilir. (Atksu, ilem
tesisine kamyonla tanacaksa, fabrika
tanmay bekleyen atn kirlilik, salk
tehlikesi ve rahatszlk yaratmasn engellemek
için iletmede depolar, ekipman ina etmeli,
modiye etmeli veya bakmlar yapmaldr.
devam dier sayfada
letme sahasnda Çözüm
• Özellikle evsel atksu ilemek üzere ina edilmi
biyolojik ilem tesisi kullanlr.
•
•
Var olan ve fabrikadan kaynaklanan baka atk
sular ilemden geçirmek için kullanlan biyolojik
ilem tesisleri kullanlr.
Fosseptik tank ve boaltma alan kullanlr.
•
Fabrikalar evsel atksularn iletme içinde
bertaraf ediyorsa-artyorsa ortaya çkan atksu
çamuru nakil öncesinde biyokatya
dönütürülmek için koyulatrlr, stabilize edilir,
artlandrlr, dezenfekte edilir ve kurutur.
Q
Biyokatlar yalnzca uygun izinlere sahip su
szdrmaz kamyonlarla tanmaldr.
Q Biyokatlar tekrar kullanlmaldr, geri
dönütürülmeli veya atlmaldr. Biyokatlarn
atlmasyla ilgili çözümler unlar içerir:
Atkalanlar (Monoll) –Sadece biyokatlar
kabul eden araziler
Özel atk alanlar
Biogaz geridönüümlü atk alan
Yakma
Zirai amaçlar (ör: gübre)
Aaçlandrma
Çürütme
Pamuk kabuklar
Tula
Seramik
Baka kabul edilebilir geridönüüm
programlar
Eer bir fabrika yukardaki çözümlerden
herhangi birine ulaamyorsa durumu LS&CO
yetkilisi ile görümelidir.
111
LEVI STRAUSS & CO.
111
Evsel Atksu ve Biyokatlar Yönetimi Program Stratejisi
• Evsel atksuyun biyolojik ilemle
artlabilmesi gereini karlamak için
metodu belirleyin.
• Evsel atksuyun ilemden geçirilmesi
ve ortaya çkan biyokatlarn bertaraf
için prosedür hazrla. Artma ve bertaraf
ilemlerinde çalanlar eitin
• Gerekiyorsa, evsel atksu artma
ve biokat yönetim prosedürünü
deitirin.
• Fabrika dnda artma ilemi
kullanlyorsa bir atk su artma tesisini
deerlendirin
• Gereklere uymak, gerekli
deiiklikleri yapmak için artma
ve biyokat atk bertaraf tesisiyle
birlikte çaln.
• Atksu fabrika dnda bir yere
tankerlerle tanyorsa saklama tanklar
ve ekipman belirleyin veya oluturun.
• Biyokatlarn bertaraf için metodu
ve tesisi belirleyin, uygun izinleri
dorulayn.
• Gerekliyse, alternatif atksu
artma ilem veya biyokat atk
bertaraf yöntemleri belirleyin
• Biyokatlarn bertaraf metoduyla ilgili,
izinlerin dorulamasn da içeren yazl
kaytlar saklayn
• Periyodik olarak, atk su ileme tesisini
ve biyokat atk bertaraf tesisini, atksu ve
biyokatlar uygun ekilde yönettiklerini
belirlemek üzere denetleyin
• LS&CO. Global Atksu Rehberi bölümü ve Global Atksu Rehberi Ekleri (atksu ilem tesisleri için
anket formuyla birlikte)
A. ÇEVRE
B. TEHLKEL MADDE NAKLYATI
Kapsam
Amaç
Güvenli ekilde paketlenmediinde ve nakledilmediinde tehlikeli maddeler szabilir
veya dökülebilir, fabrikaya ve nakliye çalanlar ile topluluklara ve çevreye zarar
verebilir. Bu bölümün amac, tehlikeli maddelerin fabrikaya ve fabrikadan güvenli ekilde
nakledilmesinin temini için gereksinimleri tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalar kendilerine nakledilen tehlikeli
maddeleri güvenli ekilde teslim almak için
prosedürlere sahip olmaldr.
2.
Fabrikalar, nakliye rmalarna fabrikadan
güvenli ve yasal olarak nakledebilmelerini
salamak için maddelerin ziksel, kimyasal
ve çevresel tehlikeleri hakknda bilgilendirme
yapmaldrlar.
3.
Fabrikalar nakliyat gerçekletirenlere
tehlikeli maddeler naklederken izlenecek
güzergah seçimi, park etme ve teslim
talimatlar hakknda bilgi vermeli ve bu
talimatlarn takip edildiini kontrol etmelidir.
• Fabrikadan tehlikeli madde nakli yapan ve/veya
tehlikeli maddeleri fabrikaya kabul eden (ör: bir
kimyasal madde tedarikçisinden) çalanlar bu
maddeler hakknda bilgili olmaldr.
•
Bu çalanlara her yl tehlikeli maddelerin
nakliyle ilgili eitim verilmelidir. Bu eitimin
tamamlandn gösterecek yazl kaytlar
Tehlike Kontrolü
• Fabrikalar, güvenli çalmaya ve nakliye
kanunlarna uymay taahhüt eden, yetkin
nakliyeciler seçmelidir. Nakliyecilerin güvenlik
performanslar düzenli olarak denetlenmelidir.
•
Fabrikalarn tehlikeli madde yükleme ve
boaltma için yazl prosedürleri olmaldr. Bu
prosedürler çalanlarn yükleme öncesinde
araçlar ve ekipman kontrol etmesini
içermelidir. Fabrika yöneticileri bu prosedürlerin
izlenmesini temin etmeli ve bu maddelerin nasl
nakledildiini tanmlayan-belirten yazl bilgiyi
edinmelidir.
•
Fabrikalar, tehlikeli maddeleri fabrikadan
darya tayan nakliye rmalarna, doru tank
ve ekipman seçebilmesi, aracn ikaz levhasn
(placard) doru yerletirmesi (uygun uyar
iaretlerini asmas) ve sürücüye talimat
vermesini salamak için nakliyesini yapacaklar
maddelere ilikin tehlike bilgilerini vermelidir.
•
Fabrikalar nakliye rmalarna tadklar
maddenin tehlikeleriyle ve acil durumda ne
yapacaklaryla ilgili yazl bilgileri vermelidir.
Fabrikalar acil durumda nakliye ilgili
danmanlk salayacak bir uzmann telefon
numarasn nakliyecilere vermelidir.
B. TEHLKEL MADDE NAKLYATI
Tehlikeli Madde Nakliyat için Program Stratejisi
• Tehlikeli maddelerin fabrikaya
güvenli kabulu ve fabrikadan güvenle
nakledilmesi için prosedürler oluturun.
• Görevleri tehlikeli maddeleri kabul etmek
ve nakletmek olan çalanlar belirleyin;
yukardaki prosedürlerle ilgili eitim
almalar gerekecektir.
• Görevi tehlikeli maddeleri kabul etmek
ve nakletmek olan çalanlarn güvenli
çalma prosedürleriyle ilgili eitim
almalarn salayn
• Nakliyecilerin denetimleri
veya baka faktörleri (ör: olay
raporlar) temel alarak tehlikeli
maddelerin nakliyesi programn
iyiletirecek prosedürler yaratn
veya mevcutlar gelitirin.
• yi güvenlik performans olduunu
gösterebilen yetkin nakliyeciler seçin.
• Nakliyecilere fabrikadan nakledecekleri
tehlikeli maddelerle ilgili yeterli bilgi
salayn.
• Nakliyecilerin güvenlik performansn
düzenli olarak denetleyin.
A. ÇEVRE
C. TEHLKEL ATIKLAR
Kapsam
uygulanr..
Amaç
Kurallara uygun ekilde imha edilmeyen veya bertaraf edilmeyen tehlikeli atklar; havay, topra, yeralt
sularn ve su havzalarn kirletebilir, çevreye zarar verir ve toplumu tehdit eder. Her ne kadar tekstil
fabrikalar büyük miktarlarda tehlikeli atk olumasna sebebiyet vermese de oluan tehlikeli atk hangi
miktarda olursa olsun çevreyi kirletmeyecek ekilde kontrol altna alnmaldr. Bu bölümün amac,
fabrikalarn tehlikeli atklar uygun biçimde nasl kontrol altna alabileceklerinin açklanmasdr.
Sk Karlalan Tehlikeli Atk Tipleri
Örnek verecek olursak:
• Aartc-beyazlatc madde (Bleach), çözücü
(solvent) kökenli boyalar, yanc çözücü
maddeler (solventler), kostik temizleyiciler
gibi kullanlan kimyasallar
• Kullanlm yalar ve kurutulup temizlenmemi ya ltreleri
• Kullanlm piller
• Kullanlm oresan / yüksek younluklu
boalm lambalar
• Poliklorlu Bifeniller (PCBs) içeren elektrik
ekipmanlar
• Balastlar (PCB ve Non-PCB)
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalar, üretim ve dier faaliyetler
sonucu meydana gelen zararl atklarn çeit
ve miktarlarn tespit etmelidir.
5.
Atk bertaraf kaytlar fabrika tarafndan
en az 3 yl muhafaza edilmelidir. (yerel yetkili
kurum için gerekliyse daha uzun süre).
2.
Fabrikalar, uygun durumlarda, uzman bir
tehlikeli atk müteahhit rmas ile tehlikeli
atklarn artmal, geri dönüüm uygulamal
veya bertaraf ederek ortadan kaldrmaldr.
6.
3.
letme dna gönderilen her tehlikeli
atk sevkyatnda ,tehlikeli atk beyannamesi
veya edeer dier sevkyat evraklar
kullanlmaldr. Tehlikeli atklar için kullanlan
sevkyat evraklar, en azndan aadaki
bilgileri içermelidir:
Fabrikalar tehlikeli at azaltmak
için aksiyonlar almaldr. (örn: bitki
bazl çözücüler, zehirli-toksik olmayan
temizleyiciler gibi tehlikeli olmayan
malzemelerin kullanlmas). Fabrikalar
tehlikeli atk azaltm, artma, geri dönüüm
ve bertaraf alanlarndaki mevcut prosedürleri
ve teknolojileri iyiletirmeye çalmaldr.
7.
Bütün tehlikeli atklar (tbbi atklar
ve kullanlm yalar dahil) çalanlarn
maruziyetini ve çevreyi (hava, toprak veya
su) kirletme olasln en aza indirgeyecek
ekilde ele alnmaldr. Fabrikalar iyi
idari uygulamalar çerçevesinde Ek’lerde
verilen kontrol listelerini ve rehber bilgileri
kullanmaldrlar.
8.
Transformatörler, regülatörler, kapasitörler
gibi poliklorlu bifenil(ler)-PCB içeren elektrik
ekipmanlar etiketlenmeli ve PCB-kontamine
ekipmanlar olarak ele alnmaldr.
• Fabrikann isim ve adresi
• Taycnn ve/veya teslimat noktasnn
isim, adres ve telefon numaras
• letme dna gönderilen her atn tanm
Sevkyat evraklar, tehlikeli atk sevkyat ve
dokümantasyon hakknda eitimli uzman
personel tarafndan imzalanmaldr.
4.
Fabrika personeli sevk edilen atklarn,
doru kurulu veya kiilere ulatrldn takip
etmeli ve adresine ulap ulamadndan
emin olmaldr.
devam dier sayfada
C. TEHLKEL ATIKLAR
• Tehlikeli atklarla çalan personel, kiisel
yaralanmalarn, dökülme-szntlarn önüne
geçebilmek ve güvenli ekilde bertaraf
edebilmek için eitilmelidirler. Not: Szntdökülme temizlik ilerinde görevli çalanlar da
dökülmü-szm atklardan kendilerini nasl
koruyacaklar konularnda eitilmelidirler. Bu
eitim kaytlar fabrika tarafndan en az 3 yl
muhafaza edilmelidir. (yerel yetkili kurum için
gerekliyse daha uzun süre).
•
Fabrikalar tehlikeli atk tama dokümanlarnbelgelerini imzalayan çalanlarn, iletme
dna tanacak tehlikeli atklar için
konteynrlar ve etiketleme gereksinimleri ve
tehlikeli atk tama dokümanlarn-belgelerinin
uygun ekilde nasl doldurulaca konularnda
eitmelidir.
•
Fabrikalar tehlikeli atk sznt-dökülmelerinin
temizlii için uzman müteahhit rmalar ile
çalabilir. Durum bu ekilde ise, iletmenin
yetkili personeli hangi boyutta tehlikeli atk
temizleyebilecekleri (örn: çok tehlikeli deilse 1
galon-3,8lt veya daha az) ve uzman müteahhit
rma gelinceye kadar daha büyük szntlarn
olumasn nasl engelleyebilecekleri
konularnda eitilmelidirler.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar tehlikeli atk geri dönüüm, artma ve
bertaraf iletmelerini tehlikeli atk göndermeden
önce denetlemelidir. Bu denetim aadakileri
dorulamaldr:
Q letmenin tüm izinleri var m?
Q Atklar doru ve sorumluluk çerçevesinde
ele alyor mu?
Q zinlere uygun mu çalyor mu? (kaytlarn
muhafazas dahil)
Q letmenin kapatlmas veya olas bir sznt
durumunda yaplacak temizlik çalmasn
karlayabilecek mali gücü var m?
Tehlike Kontrolleri
• Tüm tehlikeli atklar iyi durumdaki
konteynrlara-kaplara uygunluk kriterleri (örn:
asit veya kostik atklar metalde korozyona
neden olduklar için metal kaplara
konulmamaldr) göz önüne alnarak
yerletirilmelidir. Konteynrlar-kaplar,
çalanlardan tarafndan içlerine tehlikeli atk
transfer edilmedikçe kapal tutulmaldr.
•
Tehlikeli atklar kaplar “TEHLKEL ATIK”
kelimeleri ile atn ismi, (örn: kimyasal ismi) ve
tehlikeli atn özelliklerini (örn: yanz veya
kostik) gösterecek ekilde etiketlenmelidir.
•
Tehlikeli atklar ikincil haznesi (birincil
konteynr-kaptan szabilecek svlar tutabilecek
konteynr-kap veya ziksel yap) olan
belirlenmi alanlarda muhafaza edilmelidepolanmaldr. Ayrlm tehlikeli atk alan:
Q Bina içinde, eer mümkünse (bina dndaki
alanlar sundurmaya benzer ekilde
tamamyla kapal hale getirilmelidir,
Q Yetkisiz kiilerin girilerini engellemek için
kilitli olmaldr;
Q "DKKAT-TEHLKEL ATIK” gibi uyarc
etiketler konulmu olmal ve
Q uygun-yeterli ekilde havalandrlmaldr.
•
Tehlikeli atk alan eitimli ve yetkili personel
tarafndan konteynrlarn-kaplarn iyi durumda
olduu ve bu bölümde tanmlanan
gereksinimlerin yerine getirildiinden emin
olmak için her hafta denetlenmelidir.
•
Döküntü-sznt kontrol ekipmanlar
tanmlanm tehlikeli atk alannda muhafaza
edilmelidir.
•
Acil durum prosedürleri çalanlar sznt veya
tehlikeli atk konteynrlarndan-kaplarndan
olabilecek dier kaçaklarda ne yapacaklar
konularnda bilgilendirmelidir.
•
Acil durum telefon numaralar (örn: temizlik
müteahhit rma, yangn veya kimyasal sznt
acil durumlarnda) telefonlara yakn bölgelerde
sakl tutulmaldr.
•
Tüm tehlikeli atklar yetkin bir iletme
tarafndan aadaki metotlardan (uygulanabilir
olduu sürece) biriyle bertaraf edilmelidir:
Q Geri dönüüm
Q Artma
Q Yakma
Q Tehlike atk dolgu alanna gömme
C. TEHLKEL ATIKLAR
Tehlikeli Atk Program Stratejisi
• Fabrikadaki tehlikeli atk tipleri ve
miktarlarn tespit edin.
• Tehlikeli atklarn yönetimi için prosedür
oluturun (szntlarn-dökülmelerin ele
aln dahil)
• Tehlikeli atklarlar çalan, etiketleyen,
denetleyen ve tayan kiileri eitin
• Gerektiinde tehlikeli atk yönetim
prosedüründe deiiklikleri yapn.
• Yetkin/Yetkili tehlikeli atk bertaraf
tesislerini denetleyin ve tanmlayn.
• Gereksinimlere uymayan tehlikeli
atk müteahhit rmasn veya
bertaraf tesislerini diskaliye
edin.
• Tehlikeli atklar uygun (uyumlu)
konteynrlarda-kaplarda, uygun ekilde
etiketleyerek tanmlanm alanlarda
depolayn.
• Prosedürü takip etmeyen
çalanlarnz tekrar eitin veya
disipline edin.
• Bertaraf tesislerine yollanan tehlikeli
atk tama dokümanlarn hazrlayn ve
muhafaza edin
• Tehlikeli atk alann prosedürün
uygulanp uygulanmadndan emin
olmak için denetleyin
• Bertaraf tesislerine gönderilen tehlikeli
atklarn tesislerce alndn ve talep
edildii üzere doru ekilde ele alndn
kontrol edin (örn: geri dönüüm, artma,
yakma vb.)
• Bkz: Ekler
PCBs: http://agency.osha.eu.int/OSHA/search?SearchableText=PCBs
PCBs: http://agency.osha.eu.int/data/legislation/57/
D. KATI ATIK YÖNETM
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Fabrikann yaratt kat atk miktarnn azaltlmasnn yararlar, çevre üzerinde olumlu bir
etki, fabrikaya yönelik ekonomik bir avantaj, daha iyi toplum ilikileri ve içi moralinin artn
içermektedir. Bu bölümün amac, fabrikalar tarafndan yaratlan kat atk miktarnn idaresi ve
azaltlmasyla ilgili artlar tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrika, kat atk azaltmas için, atk
azaltma hedeeri içeren bir program yaratmal
ve sürekliliini salamaldr.
2.
Program fabrikada ortaya çkan kat
atk miktarn azaltmal, geri dönüümü
arttrmal ve tüm atklarn düzgün yönetimi,
depolanmas ve elden çkarlmasn
desteklemelidir.
3.
Fabrikann kat atk yönetimine yönelik
uygulama ve teknolojileri gerektiinde
program gelitirmek ve/veya hedeeri
baarmak için her yl deerlendirin.
4.
Tüm tehlikeli atklar (tbbi atk ve
kullanlm ya dahil) Tehlikeli Atk bölümünün
gereksinimlerini karlamal ve asla genel
atklarla kartrlmamaldr.
• Fabrikalar bu bölümde verilen rehber bilgileri
kullanarak daha iyi kat atk idaresi için hedeer
oluturmallardr.
•
•
Fabrikann kat atk program AZALTMA,
YENDEN KULLANIM ve GER DÖNÜÜM
ilkeleriyle idare edilmelidir. çiler fabrikann
kaynak ve para tasarrufuna yardmc olmak için
programa katlmaya tevik edilmelidirler.
Kat atklarn yaygn çeitleri önerilen tasarruf
yöntemleriyle aada listelenmitir. Atklarn
nasl azaltlacana dair daha ayrntl bilgi
Ek’lerdedir.
Sermaye deeri:
Sermaye deeri kyafet üretim sürecinde
kullanlan diki makinesi ve/veya kesme makinesi
gibi her türlü elektrikli alet veya makinedir.
Malzemeler daha fazla kullanlamaz hale
geldiinde, fabrika tüm makineyi elden çkarmak
yerine, parçalarn yeniden kullanmay ya da
yeniden ilemeyi denemelidir.
Önlem:
Baz malzemeler civa veya klorlu bifeniller
gibi tehlike madde içerebilirler; bunlar ortadan
kaldrlmal ve daha sonra uygun ekilde tehlikeli
atk olarak düzenlenmelidir.
Yiyecekler:
Fabrikalarn yiyecek-içecek hizmetleri tarafndan
oluan kat atklar azaltmak için çeitli yöntemler
vardr. Yiyeceklerin bozulmadn garantilemek
için tam zamannda satn alma gerçekletirilmesi
ve ykanabilir ve tekrar kullanlabilir tabak, çatal,
bçak ve peçete kullanlmas örnekler arasnda
yer alr. Artk yiyecekler toplanmal ve çürütmekompostlama iletmelerine verilmelidir.
Os stoklar:
Tüm os katlarn deerlendirmek için her türlü
çaba sarf edilmelidir. Bilgisayar çkts (renkli
ya da bo), renksiz ve renkli defter, ambalaj
katlar, kitapçklar, broürler, telefon rehberleri
ve gazeteleri içeren birçok kat çeidi yeniden
ilenebilir. Yeniden ilenemeyen kat çeitlerine
örnekler; yiyecek kontaminasyonu (bula)
olanlar ve ozalitli katlardr.
devam dier sayfada
Plastik kaplar-ambalajlar:
Plastik kaplar-ambalajlar toplanmal ve yeniden
ilenmelidir. Plastik, düük younluk polietilendir
(LDPE) ve tarmsal lm, alveri çantalar ve/
veya paketleme lmleri için yeniden ilenebilir.
Malzeme-Maddesel atk:
Fabrikalar kayp malzeme-madde miktarn en
aza indirmeye odaklanmallardr. Kullanlmayan
ya da zarar görmü madde, baka amaçlar için
yeniden kullanlabilir ve/veya yeniden ilenebilir.
Kuma krpntlar temizlik ileri için kullanlabilirörnein, makineleri silmek gibi, ayrca
minder ve yastklar için dolgu maddesi olarak
kullanlmak üzere toplanp, rmalara satlabilir
ya da verilebilir. Kullanlmayan madde, otomotiv
sanayisinde hal kaplamada, minder ve kalp
doldurmada kullanlabilir.
plik ve koniler:
Fabrikalar üretimde her türlü iplii kullanmay
denemeli ve israfa gitmekten kaçnmaldr.
plik konileri, yeniden kullanm için satc veya
imalatçya geri dönmelidir.
Mukavva kutular:
Mukavva, uygun bir biçimde yeniden ilenmelidir.
Geri dönüümlü mukavva, yeni kutular, katlar,
teneke kutu ve fç, alçta duvar ve dier birçok
ürünü imal etmek için kullanlabilir.
Tahta kasalar ve paletler:
Krlm tahta kasalar ve paletler yeniden
ilenip, tekrar kullanlabilir. Eer mümkünse,
kullanlm paletler satcya geri verilmeli, tekrar
kullanlmaldr. Kirlenmemise kompostlama
rmas tarafndan ilenmek üzere alnabilir.
Makine ya:
Kullanlm yadan kurtulmann en güvenli
yolu, onu yeniden ilemektir. Fabrikalar ya su
kanallarndan ve yeralt su sistemlerinden uzak
tutmak için, onu yeniden ilemeyi denemelilerdir.
Örnein, ya, frnlarda s için veya elektrik
santrallerinde elektrik üretmek için yeniden
ilenebilir veya kullanlabilir ya da yalama
yana dönütürülebilir. Kullanlm ya ltreleri
de çelikten yapldklar için yeniden ilenebilirler.
Tbbi atk:
Tbbi atk, tehlikeli atk olarak ele alnmaldr
(Tehlikeli Atk Bölümüne baknz). Tbbi atn
uygunsuz ekilde elden çkarlmas, atn
içindeki bakteriler yüzünden yeralt suyu kirliliine
yol açabilir. Tbbi atk, kanla ve insan dokusuyla
kirlenmi her türlü at veya kullanlm ya
da kullanlmam keskin aletleri (krlm diki
ineleri gibi) içerir. Diki ineleri “Tbbi Atk
Kesicileri” olarak adlandrlm kutularn içinde
toplanmaldr. Temel ilk yardm atklar ve kadnla
ilgili hijyen ürünleri de “Tbbi Atk” kutular/
torbalarnn içinde toplanmaldr.
Tehlikeli Atk:
Yukarda bahsedildii gibi tehlikeli atklar, Tehlikeli
Atk bölümünün artlarn yerine getirecek ekilde
ele alnmal ve genel atklarla birlikte elden
çkarlmamaldr. Tehlikeli atk örnekleri; aartc
madde, çözücü esasl boya, yanc çözücü ve
kostik temizleyiciler gibi kullanlm kimyasallar;
bitmi piller, balastlar ve oresan/yüksekyounluklu dearj lambalar; balastlar ve böcek
zehirleridir.
LEVI STRAUSS & CO.
119
Kat Atk dare Program Stratejisi
• Fabrikada ortaya çkan kat atk
miktarn azaltmak ve geri dönüümlü
madde miktarn arttrmak için hedeeri
olan program yaratn.
• Fabrikann tümünde geri dönüümü
arttrmak ve kat at azaltmak için
uygulamalar yaratn (Uygulamaya Alma
bölümüne baknz).
•
• Fabrikadaki içilerin kat atk yönetim
uygulamalarn takip ettiinden emin
olun.
Yllk deerlendirme sonuçlarna
göre prosedürler oluturun veya
deitirin, gerekiyorsa
teknolojileri güncelletirin
• Çalanlarn tehlikeli atklar “Tehlike
Atk” bölümü gereklerine göre ele
aldklarndan emin olun.
• Kat atk yönetimi için her yl
uygulamalar-prosedürleri ve
teknolojileri deerlendirin. Süreci,
kat atk azaltma hedeeri yönünde
deerlendirin.
• Bkz: Ekler
A. ÇEVRE
E. YAMUR SULARININ KRLENMESN ÖNLEME
Kapsam
Amaç
Kimyasal depolama, malzeme nakliyesi vb. gibi fabrika aktiviteleri kirletici maddeleri yamur
sular aracl ile akarsu, nehir, gölcük, okyanus gibi su kaynaklarna kartrabilir. Bu,
çevreye zarar verebilir ve toplumsal salk tehlikesi yaratabilir. Bu bölümün amac, kirleticilerin
yamur sularna kararak fabrikadan kaynaklanabilecek kirliliin en aza indirgemek için
kullanlabilecek yöntemleri tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Fabrikalar, fabrikada en iyi iletme
uygulamalarnn kullanldn ve yamur
suyu kirliliini kontrol etmede etkili olduklarn
garantilemek için düzenli olarak binalarn
dn ve park alanlarnn çevresini, topra,
malzemeleri vb. kontrol etmelilerdir. Bu
kontrollerin yazl kaytlar fabrikalar tarafndan
2.
Kirletici maddelerin yamur sularna
karmasna neden olabilecek operasyonlar
bulunan çalanlar, yamur sular kirlilii
konusunda eitilmelidir. Bu eitim en iyi
iletme uygulamalarn kullanmann önemini
vurgulamaldr.
• Fabrikalar yamur sularna kirletici madde
karmasna neden olabilecek içilere verilen
özel eitimlerin yazl kaytlarn muhafaza
etmelidirler.
•
Fabrikalar potansiyel kirletici maddelerin
envanterini (aadaki “Tehlike Analizi”
bölümüne baknz) ve periyodik kontrollerini
içeren yazl kaytlara sahip olmallardr.
Tehlike Analizi
• Fabrikalar yamur sular ile karabilecek,
kirletebilecek maddelerin (temiz sudan baka)
listesini yapmallardr. Bunlar hammadde, yakt,
çözücüler, deterjanlar, bitmi ürünler, gübreler,
böcek ve bitki zehirleri ve atk maddeleri
içerebilirler. Topraktaki yamur sularna veya
yaan yamura karabilecek alanlarda
kullanlan, depolanan ya da tanan maddeler
de bu listenin içinde olmaldrlar.
•
Fabrikalar, yamur sularn kirletebilecek her
türlü durum ve uygulamay tanmlamak ve en
iyi iletme uygulamalarnn kirlilii önlemede
etkili olup olmadklarn deerlendirmek için
fabrika snrlar içinde açk alanlarda malzeme,
toprak ve alanlar düzenli ekilde kontrol
etmelilerdir. Bu kontrollerin yazl kaytlar
saklanmaldr.
Tehlike Kontrolleri
• Yamur suyu kirlilii “en iyi iletme
uygulamalar” olarak adlandrlan uygulama
dizisi kullanlarak, uygun ekilde önlenebilir. Bu
uygulamalar aada listelenmitir ve Ekler’de
de yer almaktadr.
devam dier sayfada
E. YAMUR SULARININ KRLENMES
En yi dari Uygulamalar
• Kimyasal/Ham madde Depolamas (yamur
suyu kanallarndan uzakta, korunan bir alandaKimyasal Depolama bölümüne baknz).
•
•
•
Genel Düzen - Temizlik (düzenli olarak çöplerin
atlmas, dalmalarn-etrafa saçlmalardökülmelerini önlemek için malzemelerin
düzgün ekilde depolanmas vb.)
Koruyucu bakm (dökülen, szan malzemelerin
kontrolü; çevre alanlarn düzenli ekilde
temizlenmesi vb.)
Dökülmeyi Önleme ve Çözüm (hasar veya
szntya kar malzeme depolarnn, atk su
borularnn kontrolü; sznt-döküntü temizlik
malzemelerinin envanterinin saklanmas vb.)
•
Periyodik kontroller (potansiyel olarak yamur
suyuyla temas halindeki alanlarn günlük
periyotlarda kontrol edilmesi, alanlarn,
malzemelerin ve en iyi iletme uygulamalarnn
aylk olarak kontrol edilmeleri)
•
çi eitim ve öretimi
•
Çöküntü ve erozyon kontrolü (kaldrmlar,
kaldrm döenmemi alanlarn
yeillendirilmesine devam edilmesi)
•
Belgeleme ve Kaytlar (eitim, kontrol,
envanterler)
E.YAMUR SULARININ KRLENMES
Yamur Suyu Kirliliini Önleme Stratejisi
• Yamur suyuyla temas edebilecek
ve onu kirletebilecek maddelerin
tanmlayn.
• Yamur suyu kirliliine yol açabilecek
çalan hareketlerinin-operasyonlarnnaktivitelerinin tanmlayn.
• Yamur suyu kirliliini önlemek için,
fabrikada uygulanacak “en iyi iletme
uygulamalar”na yönelik uygulamalarn
oluturun.
• Yamur suyuna karabilecek kirletici
maddeleri kullanan çalanlarn en
iyi iletme uygulamalarna yönelik
eitildiinden emin olun.
• Düzenli kontrollere dayanarak,
en iyi iletme uygulamalarnn
nasl uygulanacan gelitirmek
için prosedürler yaratn veya
deitirin.
• Tüm çalanlar, sözlemeli rmalar,
satc rmalar ve ziyaretçileri kirletici
maddelerin yamur suyu kanallarna
atlmasn/dökülmesini yasaklayan
kurallar hakknda bilgilendirilmelidirler.
• En iyi iletme uygulamalar
prosedürlerine uymay
baaramayan veya kastl olarak
yamur suyunu kirleten içileri
yeniden eitin ve/veya disipline
edin.
• Yamur suyu kirliliini önlemek için
en iyi iletme uygulamalarn kullann
(örnein, genel temizlik-düzen ileri,
koruyucu bakm vb.)
• En iyi idari uygulamalarn etkili
ekilde uygulanp uygulanmadn
deerlendirmek için malzeme, toprak
ve fabrika dndaki (açk) alanlar
düzenli ekilde inceleyin.
• Bkz: Ekler
F. YERÜSTÜ/YERALTI DEPOLAMA
Kapsam
uygulanr.
Amaç
Petrol ürünlerinin ve tehlikeli maddelerin yeralt veya yerüstü depolarnda saklanmas, tehlikeli
maddelerin çevreye dökülmesi ya da szmas gibi bir riskler tamaktadr. Bu bölümün amac, bu riski
azaltmak için depolama haznesine yönelik en iyi iletme uygulamalarn tanmlamaktr.
OS Gereksinimleri
1.
Petrol ürünleri veya tehlikeli madde içeren yerüstü
ya da yeralt depolama üniteleri-sistemleri kullanan
fabrikalar, çevreye dökülme ve szmalar önlemek
için yazl bir plana sahip olmallardr. Bu plan, güncel
tutulmal ve fabrika faaliyetlerinde deiiklik olduu her
zaman ya da çevreye dökülen yada szan bir madde
olduunda güncelletirilmeli veya gelitirilmelidir. Bu
plan en azndan aadakileri içermelidir:
• Depolardan herhangi bir dökülme veya szma olay
için acil durum plan,
• nceleme yöntemleri/formlar ve,
• Çalanlar eitmeye yönelik gereksinimler.
2.
Depolarn iletilmesinden ve/veya bakmndan
sorumlu olan fabrika çalanlar depo sistemleri için
en iyi iletme uygulamalar konusunda eitilmelidir.
Bu eitim ie baladktan sonra ilk 30 gün verilmi
olmaldr ve takip eden her sene tekrarlanmaldr. Bu
eitimin tamamlandna dair yazl kayt muhafaza
edilmelidir.
3.
letmenin sahibi olduu yal güç transformatörleri
dahil depolarda düzenli kontroller yaplmaldr.
4.
Herhangi bir dökülme veya szma meydana gelirse
rapor tutulmaldr. Bu uygulama, fabrikann dökülme/
szmayla ilgili yazl kaytlar tutmasn ve gelecekteki
dökülme veya szmalar önlemek için düzeltici
önlemler almasn salar.
• Mevcut petrol ürünleri ve tehlikeli madde içeren tüm
yerüstü ve yeralt depolarnn listesi,
• Daha küçük kaplara-konteynrlara daha az
miktarlarda malzeme tamak gibi günlük ileri
yaparken dahil olacak ekilde dökülme ve szmalar
önleyici uygulamalar,
• Szntlar için yerüstü ve yeralt depolama
sistemlerinin kontrolüne yönelik uygulamalar,
• Eer varsa, yerüstü ve yeralt depolama hazne
sistemlerinin ikincil hazneleri test etmek,
Tehlike Analizi
• Fabrikalar depolama sistemlerinin (depolar, çevre,
borular, balantlar vb) salam ve iyi bir durumda
olduklarndan emin olmak için düzenli olarak kontrol
etmelidirler. Bu kontrollerin yazl kaytlar
saklanmaldr. Tamamlanm kontrol formlar,
fabrikann iletme kaytlarnn bir parças olarak
dosyalanmaldr.
Tehlike Kontrolleri
• Büyük kapasiteli tanklar, konteynrlar ve yerüstü
depolar için ikincil hazneler yaplmaldr. Bu hazneler
üzerinde bulunan depo-tankn en yüksek
kapasitesinin %110'unu tutabilmelidir.
•
Yeralt depolar sznt-tespit kontrol sistemleriyle
donatlmaldr. Mümkünse yeralt depolar da ikincil
hazneler ile donatlmaldr.
F. YERÜSTÜ/YERALTI DEPOLAMA
Yeralt/ Yerüstü Depolar çin Program Stratejisi
• Yerüstü ve yeralt depolardan
çevreye zararl madde szmasn
veya dökülmesini önleyecek bir plan
oluturulmaldr. unlar içermelidir:
Q
Q
Petrol ürünleri ve tehlikeli madde
içeren tüm depolarn listesi
Dökülme ve szntlar önleyici,
szntlar için depolarn kontrol eden,
dökülme ve szntlara çözüm bulacak
ve çalanlarn eitimleri için (en iyi
iletme uygulamalarna dayanarak)
prosedürler.
• Depolar ileten ve/veya bakmndan
sorumlu olan çalanlarn ie
baladktan itibaren 30 gün içinde
eitildiklerinden ve takip eden her sene
bu eitimlerin tekrarlandklarndan emin
olun
• Düzenli kontroller ve her türlü
dökülme/szma raporlarna göre,
en iyi iletme uygulamalarnn
nasl uygulanacan gelitirmek
için prosedürler yaratn veya
deitirin.
• Bir dökülme veya szma meydana
gelirse gelecekteki tekrarn
engellenmesi için düzeltici önlemleri de
içeren raporlar tutun.
• Depolarn salam ve iyi durumda
olduundan emin olmak için, düzenli
kontroller gerçekletirin.
• Bkz: Ekler
EK IV:
Çevre Rehberi
EK IV. ÇEVRE REHBER
1. KATI ATIKLAR
Atk Minimizasyonu Programnn Yararlar
Aadaki liste atk minimizasyonunun yararlarn açklamaktadr;
1. Daha Verimli Operasyonlar ve Maliyet Azaltm (düük yatlar)
Fabrika atk minimizasyonu sayesinde verimliliini arttrr. Fabrika, atk minimizasyonu uygulamalar ile daha verimli maliyet yönetimi uygulayacak ve bu sayede daha az satn alnacak, kullanacak
ve atk olarak atacaktr. Hammadde maliyetlerinin azaltlmasnn yan sra os giderleri, ekipman
harcamalar potansiyel olarak geri dönüüm malzemelerinden kazanç elde ederken bertaraf edilen
kat atk ve servis maliyetlerini azaltacaktr. Atk bertaraf arazilerinin (dolgu alanlar) seyrekleirken
bertaraf maliyetleri artmaktadr. Atk miktarnn azaltlmas ile artan bu maliyet minimize edilebilir.
2. Çevrenin Korunmas
Atk minimizasyonunun en önemli yarar çevrenin korunmasdr. Bu gayretler sayesinde, doal kaynaklar daha az kullanlr, kaynaklarn elde ediliinden kaynaklanan kirlilik önlenir ve atk dolgu alan
korunur.
3. Daha yi Marka maj
Atk minimizasyonu çevre yönetimi açsndan ileriyi düünen ve yenilikçi bir yaklam gösterir. Bu
giriimler çevreye duyarl olan bir toplumlara güçlü bir ticari duyarll gösterir. Atk minimizasyonu
gibi giriimler fabrikann mevzuata uyma konusundaki gönüllülüünü de gösterir.
4. Daha Yüksek Çalan Morali – Motivasyonu
Genellikle atk minimizasyonu programnn çalanlarn desteine bal olduu gözden kaçrlr. Bu
rehber bilgiler çalanlara destekleme imkan vermekte ve iletmenin kaynak ve paradan tasarruf
etmesine yardm etmektedir.
Gda Atk Minimizasyonu
Genel puçlar:
R Ürünleri, ambalaj malzemelerini azaltmak için toplu (büyük miktarlarda) alnz. Bununla birlikte,
çürüme vb.den dolay olabilecek atk miktarn önlemek için ihtiyacnz kadar aln,
R Tüm kalan ve standart d gda ürünlerini çürütme (kompost) olaslklarn aratrn. Bu, standart
çürütme üniteleri veya kaplar satn alarak veya evlerindeki üniteleri kullanmalar için çalanlarnza
vererek gerçekletirilebilir. letmede tamamlanm bitmi-tamamlanm kompostlar kullann veya
çalanlarnza/dier ilgilenen kurumlara (müteriler vb.) veriniz. Bu uygulama karl deil-mümkün
deil ise, çiftlikleri veya merkezi kompost tesislerini aratrnz. (bu tip kurulularn listesi için
belediyelere bavurunuz)
R Tekrar doldurulabilir-kullanlabilir veya geri dönüümlü kaplar tedarik ediniz ve tedarikçilerinizden
kaplar-konteynrlar geri almalarn isteyiniz.
R Çalanlarnzn irket atk program, politikalar ve hedeeri hakknda bilgi sahibi olduklarndan emin
olun. Onlar bilgilendirin. Personel atk minimizasyonu kurulu kurun.
Mutfak:
R Tüm kat yalar, yal etleri ve mümkünse et ve kemik parçalarn toplamak için sistem kurun
R htiyacnz kadar piirin-hazrlayn
R Kalan yemekleri vb.yi çalanlarnza satn veya verin
R Tekrar kullanlabilir kahve ltreleri kullann.
devam dier sayfada
1. KATI ATIKLAR
Yemekhane:
R steyenler için daha düük yatlara daha küçük porsiyonlar hazrlayn
R Kam, kat mendil ve kullanldktan sonra atlan kartrma çubuklarn kullandrmamaya çalnz
R Krem, eker, ketçap, hardal, tuz ve biber için tekrar kullanlabilir kaplar-konteynrlar kullann
R Temizleme için havlular kullann, kat havlu kullanmayn
R Kullandktan sonra atlanlarn yerine kuma masa örtüsü ve mendiller kullann
Os Malzemeleri – Atk Minimizasyonu
Oslerde geri dönüümün merkezinde os katlar gelmektedir. Üretim iletmelerinde tüm tiplerdeki
katlarn geri dönüümünü yapabilmek için tüm alternatier kullanlmaldr. Bilgisayar çktlar (renkli
veya siyah-beyaz), defterler, renkli defterler, ambalaj katlar, kitapçk, broür, telefon hristleri,
gazeteleri de içeren birçok kat tipi geri dönüebilir. letmedeki parlak kaplamal katlar, gda atklar
ile kontamine olmu katlar ve ozalit atklar u an için geri dönütürülemez.
Os Katlar:
R Yazl dokümanlarda tek aralk braknz/kullannz
R Sadece gerekli ise çkt alnz
R le ilgili mesajlarnz gönderme-almalarda yazl memorandum yerine elektronik mesaj kullann
R Fotokopi cihazlarn otomatik olarak arkal-önlü basm yapacak ayarlara getirin
R Atk katlar (tek tara çktlar) taslak basmlarnda ve os not kad olarak tekrar kullann
R Geri dönüümlü kat tekrar kullanlamaz
R Kat geri dönüümü ve kontamine (gda atklarndan kirlenmi) katlar ayrmak için ayr-özel geri
dönüüm kutular-konteynerlar tedarik ediniz
R Oste kullanlmak için geri dönüüm katlar tedarik edin.
Dier Malzemeler:
R Satn alnan ve bakm yaplan malzemelerin miktarlarn azaltn
R Tekrar doldurulabilir tükenmez kalem ve kurun kalem kullann
R Kat ataçlarn ve lastik bantlar tekrar kullann
R Mümkün olduunca yazc ve fotokopi kartularn tekrar geri dönüüm programlar öneren-salayan
rmalardan tedarik edin.
devam dier sayfada
2. YAMUR SULARI: EN Y YÖNETM UYGULAMALARI
En iyi yönetim uygulamalar genel önlemler olup (operasyona özel deil) potansiyel temas
bölgelerinde-alanlarnda (malzeme ilem sahalar, yükleme/tahliye sahalar vb. gibi) olas kirleticilerin
yamur sularna maruz kalmasn kontrol etmek, önlemek ya da en aza indirmek için tasarlanmlardr.
yi Genel Düzen-Temizlik Yönetimi
R yi Genel Düzen-Temizlik Yönetimi uygulamalar temiz, düzgün ve tertipli bir fabrika salamak için
tasarlanmtr. Bunlar, atk maddelerin bertaraf edilmesinden öncesinde yamur sularna karmasn
azaltmak ya da önlemek için temel önlemlerdir. Bu uygulamalar, i aktiviteleri srasnda düzenli olarak
gerçekletirildiinde yamur sularnn olas kirleticilerle temas etmesini en aza indirir. Fabrikadaki iyi
genel düzen-temizlik yönetimi uygulamalar aadakileri içermelidir:
R Olas temas-etki alanlarnn düzenli olarak süpürülmesi-temizlenmesi (örnein, çöp kutular,
malzeme depo ve ilem sahalar, yükleme rhtmlar ve açk hava ileme sahalar)
R Çöp, artk, kullanlamayacak ekipman ve atk maddelerin fabrika sahasndan düzenli olarak
uzaklatrlmas.
R Malzemelerin, araçlarn manevra yapabilmesi için yer salayacak bir ekilde direkt trak
hatlarndan uzakta muhafaza edilmesi.
R Depolanan ve ilem gören malzemelerin miktarn azaltmak için malzeme stoklarnn kontrol
edilmesi.
R Potansiyel temas-etki alanlar ile kimyasal ve svlarn dearjna neden olabilecek yerlerin
szntlara kar düzenli kontrolü
R Önemli miktarda bir dökülme ya da kaçak olay tespit edildiinde tanmlanm prosedürlere uygun
ekilde acil harekete geçmek.
R Malzeme paketlerinin ve konteynrlarnn, malzeme ya da maddenin adn, türünü gösterecek
ekilde etiketlenmesi.
R Malzemeleri, yamur suyu drenaj sistemine deil atksu artma tesisine dearj yapan alanlara
yerletirmek, saklamak ve ilemek,
R Çöp kutularnn, dier atk konteynrlarnn ve kimyasal konteynrlarnn kapaklarnn uygulanabilir
durumlarda kapal tutulmas
R Çöp kutular ve dier atk konteynrlarnn iyi durumda muhafaza edilmesi.
Koruyucu Bakm
R Yapsal kontroller, fabrika ekipman ve araçlar üzerinde operasyonlar ya da bakmlaryla ilikili
maddelerin yamur sularyla temas etmesini en aza indirmek için koruyucu bakmlar yaplmaldr.
Koruyucu bakm faaliyetleri aadakileri içermelidir:
R Toplama havuzlarnn, haznelerinin ve kontrol yaplarnn rutin olarak temizlenmesi
R Potansiyel etki alannda kullanlan makinalar, ekipman ve araçlarn (özellikle forkliftler) olas
mekanik kusurlar ya da sv madde szntlar için düzenli olarak denetlenmesi
R Kimyasallar ve atklar tayan balantlar, vanalar, transfer hatlar ile kimyasallar ve atklar
tayan balantlar, vanalar, transfer hatlar ve borularn düzenli olarak denetlenmesi/
deerlendirilmesi/yenilenmesi.
R Kaçaklarn ve olas problemlerin uygun eere/amirler/denetçilere rapor edilmesi ve tamiratn
derhal programlanmas.
R Ekipmann iyi korunur ve iyi çalr durumda tutulmasnn garanti altna alnmas.
2. YAMUR SULARI: EN IYI YÖNETM UYGULAMALARIS
Dökülme/Sznt Önleme ve Müdahale
Fabrikadaki dökülmeler, fabrika personelinin uygun eitimi, rutin denetim ve fabrika ekipmannn
koruyucu bakm ve dier iyi yönetim uygulamalarnn yürütülmesiyle en aza indirilmelidir. Bu
uygulamalar, bidonlar, tanklar ve dier kimyasal madde konteynrlarnn korumal sahalarda,
kanallardan uzakta ve açk bir ekilde etiketlenmesi gereksinimlerini de içerir. Buna ek olarak, tehlikeli
atk konteynrlar, içerdii maddeler, depolama tarihleri ve ele aln ile bertaraf gereksinimlerini
tanmlayacak ekilde açk olarak iaretlenmelidir.
R Kimsayal maddeler ve atklar tayan borulama sistemlerinin denetimi ve deerlendirmesine, ve
balantlarn, vanalarn, borularn ve parçalarn zamannda tamir edilmesine ya da yenilenmesine bu
sistemlerden kaçak olmasn önlemek için özellikle dikkat edilmelidir. Bu denetim ve deerlendirme
program aadaki maddelerden olumaktadr:
R Ulalabilir borularn, balantlarn, vanalarn, destek ünitelerinin, kanallarn, ltrelerin, zgaralar
ve fabrikann ykama proses atk suyunu üretim sahalarndan fabrikann artma tesisine tayan
transfer sisteminin dier parçalarnn düzenli görsel denetimi.
R Sv seviyeleri, ak oranlar ve hat basncn izlemek için tasarlanm kontroller, sensörler ve
alarmlarn düzgün ilediinden emin olmak ve uygunsuzluk durumunda fabrika personelini
bilgilendirmek için düzenli testlerinin yaplmas
R Atk su transfer sisteminin sznt yapt, kötületii görülen ya da baka bir ekilde gelecekte
çatlaklar ve dökülmeler için risk oluturduuna kanaat getirilen parçalarnn (örnein çatlak
borular ya da vana gövdeleri) tamirat, iyiletirilmesi ya da yenilenmesi.
Fabrikann Dökülme/Sznt Müdahale Ekibinin tek bana idare edemeyecei tehlikeli atk dökülmeleri
ve tehlikeli olmayan maddeleri de içeren büyük miktardaki sznt/dökülmelere müdahale ve düzeltme
için bir taeron/müteahhit rma ile sözlemeler yaplabilir.
Emici pedler, gözlükler, koruyucu eldivenler, koruyucu giysiler, süpürge, ve elektrik süpürgesi gibi
müdahale malzemelerini içeren dökülme/sznt müdahale ekipmanlar-setleri olas temas-etki
alanlarnda veya yaknlarnda ulalabilir yerlerde muhafaza edilmelidir.
Denetimler
Her bir potansiyel temas-etki alannn rutin denetimleri fabrikadaki günlük i uygulamalarnn bir
parças olmaldr. Bu rutin denetimlerin amac önemli malzemelerin yamur sular ile temas etmesiyle
sonuçlanabilecek olas sorunlarn hemen tespit edilmesi ve azaltlmasdr.
Aylk denetimler, malzemelerin uygun ele alnlarnn takip edildiini, belirlenmi en iyi yönetim
uygulamalarnn yürütülmesini, etkili olduunu, gerekli dökülme/sznt müdahale ekipmanlarnn hazr
durumda tutulmasn ve fabrika ekipmann iyi çalr durumda tutulmasn salamaldr. Aylk Denetim
Kontrol Listesi (bu Ekin sonunda bulunmaktadr) aylk denetimleri belgelemek için kullanlmaldr.
Personel Eitimi ve Öretimi
tanmlar yamur sularyla temas potansiyeli olan endüstriyel aktiviteleri kapsayan içiler, ilerini en
iyi yönetim uygulamalarn izleyerek yamur sularnn kirlenmesini önleyen bir ekilde yerine getirmek
için eitilmelidir:
R Çözücü maddeler, dier petrol ürünleri, boyalar ve dier kimyasallarn uygun idaresi ve bertarafn iyi
genel düzen-temizlik yönetimi ile malzeme yönetimi uygulamalar,
R Dökülme/sznt önleme ve müdahale prosedürleri
R En iyi yönetim uygulamalarnn amacna uygun (doru) uygulanmas,
R Numune toplama ve ilem protokollerini içeren izleme ve denetim gereksinimleri ve prosedürleri
R Kayt tutma ve raporlama gereksinimleri.
Ek olarak, bütün içiler temiz ve tertipli bir fabrika muhafazasnn gerekliliini içeren genel
bilinçlendirme eitimi almaldr.
devam dier sayfada
2. YAMUR SULARI: EN IYI YÖNETM UYGULAMALARI
Çökelti ve Erozyon Kontrolü
Çökelti ve erozyon kontrolü önlemleri yollarn düzeltilmesi ve düzeltilmemi-düzletirilmemi
alanlardaki bitki örtüsünün, kuru yaprak örtüsü ve çakllarn korunmasn içermelidir.
Yapsal yiletirmeler
Yapsal iyiletirmeler yamur sularnn fazlasn yönetmek etmek için kullanlabilir. Örnein:
R Fazla suyun binalardan uzaa yönlendirilmesi ve yükleme platformlar gibi endüstriyel aktivitelerin
gerçekletirildii alanlarda oluan fazla suyun, içi park alanlar ya da os sahalarnda oluan fazla
sudan ayrlmas için yapsal seviyelendirilmesi
R Yamur sularnn toplanmas ve atk su artma tesisine tanmasna tahsis edilecek açk alan
endüstriyel sahalarndaki ikinci haznelere benzer yapsal kontroller
R Yamur suyu fazlasn toplayacak, ak uygun dökülme mevkilerine yönlendirecek bordür ve oluk
sistemi.
R Yaa maruz kalnmasn önlemek için ekipman ve depolama alanlarnn üstüne ina edilen çatlar.
Bunlar gibi yapsal özellikler endüstriyel aktivitelerin yamur suyu kalitesini kötü ekilde etkileme
potansiyelini snrlamada etkilidir.
Kayt Tutma
Tamamlanan denetim formlarnn kopyalar, olas kirleticilerin envanterleri, dökülme/sznt tarihçeleri
vb. gibi bilgiler en az 3 yl olmak üzere muhafaza edilmelidir.
Dökülme/Sznt Kaytlar
Talimatlar: Bu Dökülme/Sznt Kaytlar fabrikada yamur sularna maruz kalan sahalarda meydana gelen bütün dökülme ya
da szntlar kaydetmek ya da dökülme olmadn belgelemek için üç ayda bir güncellenmelidir. Üç aylk bir dönem boyunca
dökülme ya da sznt olmaz ise, soldan ikinci sütunda “Hayr” yazarak bunu belirtin. Üç aylk bir dönem boyunca dökülme
ya da sznt olur ise, soldan ikinci sütunda “Evet” yazarak bunu belirtin ve dökülme/sznt olay için dier bütün sütunlar
tamamlayn.
Dökülme/Sznt Tanm
Yl &
Çeyrek
Dökülme ya
da Sznt
oldu mu?
(Evet/Hayr)
Olay
Tarihi
(GünAy-Yl)
Mekan
Yl
Ç1
Ç2
Ç3
Ç4
Yl
Ç1
Ç2
Ç3
Ç4
Yl
Ç1
Ç2
Ç3
Ç4
Malzeme
Türü
Dökülen
Miktar
Dökülen/szan
malzeme
saha dna
m boald?
(Evet/Hayr)
Müdahale Tanm
Alnan müdahale ve önleme tedbirleri ve tamamlanma tarihleri
Dökülme/Sznt Müdahale Malzemeleri Envanteri
Mekan
Malzeme Tanm
Fabrika Prosedürü Gereince Kontrol Tamamlanacak Miktar
Stok Edilecek Miktar
Örnek
Gözlük, güvenlik
eldiveni, önlük ve
koruyucu giysi. Yüz
kalkan, süpürge,
elektrik süpürgesi,
tahtabezi ve emiciler.
(3) set gözlük, güvenlik eldiveni,
önlük ve koruyucu giysi. (1)’er
adet yüz kalkan, süpürge,
elektrik süpürgesi, tahtabezi, ve
baz emiciler.
Kontrol
Yamur sular: Aylk Denetim Kontrol Listesi
Denetlenen
Saha
Denetlenen
Saha
Denetlenen
Saha
Denetlenen
Saha
Denetlenen
Saha
Baarl Baarsz M/D
Baarl Baarsz M/D
Baarl Baarsz M/D
Baarl Baarsz M/D
Baarl Baarsz M/D
Depo sahalarnn zemininde
dökülmü malzeme yok.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Olaand koku yok.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Yer süpürgeleri ve atk kaplar
mevcut / hazr.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Atk kaplar normal ekilde kapal
ve düzenli olarak boaltlm
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Zeminde/yerde rafa konmas ya da
baka ekilde depolanmas gereken
ekipman yok.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Depolanan araçlar ve makinelerden
önemli bir sznt yok.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Makaralar, konteynrlar, tanklar,
borular, vanalar ve balantlardan
sznt yok.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Yürüme yollarnda ciddi ya lekeleri
ya da döküntü/sznt yok.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Bütün kimyasal konteynrlar ve
konteynra konmu svlar net bir
ekilde etiketlenmi ve kanallardan
uzakta depolanm
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Bütün malzemeler paketlenmi ve
salam
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Onaysz ekipman ya da malzeme
depolanmam.
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Sahada yere dökülmü malzeme
yok
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Dökülme/Sznt Müdahale
malzemeleri hazr ve tamamen
depolanm
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Kaplarn haznesi salam
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Yapsal kontroller salam ve
döküntü yok (bordürler,oluklar,
toplama havuzlar vs.)
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
Dier
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
QQQ
DENETM MADDES
Zemin kuru ve döküntü/sznt ya da
dökülmü malzeme yok.
Çöp konteynrnn kapa kapal
Çöp konteynrndan sznt yok
Sahada ciddi erozyon ya da çökme
yok
Dier
Talimatlar
1. Yamur suyu ve tehlikeli maddeler arasnda temas potansiyeli olan her saha için denetimi tamamlayn. Saha ismini üst
satrda belirtin. M/D denetim maddesinin ilgili sahada uygulanabilir olmadn gösterir.
2. Baarsz sonuçlar bu formun 2. sayfasnda açklayn. Baarsz sonucu düzeltmek için istenen gerekli faaliyetlerin
listesini, sorumlu personel ve tamamlanma tarihlerini kapsayacak ekilde belirtin.
3. Aylk denetime ait dier yorum ve gözlemleri sayfa 2’de belirtin.
Yamur sular: Aylk Denetim Kontrol Listesi
BAARISIZ SONUÇLARI VE GEREKL FAALYETLER AÇIKLAYINIZ
(ilgili alanlar belirtiniz):
DER YORUMLAR YA DA GÖZLEMLER (ilgili alanlar belirtiniz):
SORUMLU
K
TAMAMLANACAI
TARH)
TAMAMLANDII TARH
3. YERALTI VE YER ÜSTÜ DEPOLAMA TANKLARI:
EN Y YÖNETM UYGULAMALARI
Ürünlerin Rutin lenmesi Srasnda Dearj-Dökülme Engellenmesi için Gereken Önlemler:
Büyük depolardan küçük tanklara yaplan az miktardaki ürün transferi sonucunda oluan aknt gibi, düzenli
ürün ilenmesi srasnda oluan sznty engellemek için fabrika aadaki ilemleri yürürlüe koymaldr:
R Ürün kullanmnda görevli personel, konteynrlar arasnda güvenli ürün transferi ve szntlar en aza
indirme konular için uygun ilemler hakknda eitilirler.
R Ürün yüklenmesi ve boaltlmas yalnzca eitimli ve yetkili personel tarafndan gerçekletirilir.
R Büyük konteynrlar ve kullanm noktalar arasndaki az miktarlardaki yakt transferleri küçük szntlar
engellemek için transfer edilen ürün miktar ve oran konusunda maksimum elle kontrol salayan ekipman
tarafndan gerçekletirilir. Bu gibi ekipmanlar ürünlerin büyük ya da tanabilir konteynrlardan, küçük çapl
tüplerden ve borulardan geri kazanmn salayan el pompalarn ve datm vanalarn/musluklarn içerir.
R Yakt tanklar, tanklar araçtan yükleme alanna yükseltip alçaltan uygun ekipman içeren bir araç
tarafndan datlr ve toplanr. Tanklarn ve dier tanabilir konteynrlar dümesini ya da devrilmesini
engellemek amacyla yalnzca bu operasyon için dizayn edilmi ekipmanlar (örnein çatall kaldrclar,
paletler, tank elemanlar, hidrolik, kaldraçlar...) ile tanrlar.
R Ürün transferleri genellikle yerel haznele-yaplar olan alanlarda gerçekletirilir. (örnein, ikincil hazneli
alanlar-sundurmalar veya ikincil hazneli tanklar).
R Damlama ve tamalar engellemek için kullanm noktalarna damlama kaplar yerletirilir.
R Sçrama ve damlamalar engellemek amacyla ürünlerin fabrikalar aras transferinde kapal konteynrlar
kullanlr.
R Personelin ürün transferi (kullanlmadklarnda) gerçekletirmedii zamanlarda konteynrlar kapal
konumda tutulur.
R Emici maddeler az miktardaki szm ürünleri çok ksa sürede emmeleri ve içine almalar nedeniyle ürün
ileme alanlarnda bulundurulur.
Kamyon Tanklarnn Boaltma Prosedürü
Aadaki ilemler kamyon tanklarnn yakt boaltlmas için gereklidir:
R Bütün kamyon tanklarnn boaltm ilemleri kamyon tank operatörünün yan sra doru ekilde
eitilmi bir fabrika çalan tarafndan da sürekli kontrol edilecektir.
R Boaltm alannda su kaça ak oluturaca için ya srasnda kamyon tank boaltm
yaplmayacaktr.
R Transfer balantlar kesilmeden önce kamyonun hareket etmesini engellemek için yakt veya ya
boaltm balamadan önce kamyon park ettikten sonra lastikleri desteklenmelidir-engellenmelidir.
R Boaltm balamadan önce ya ya da yakt boaltm srasnda oluabilecek sznty engellemek
amacyla geçici ikincil kapsama salayabilecek ekilde asfalt veya yol yüzeyindeki yerlere emici
maddeler konulacaktr.
R Tanklarn doldurulmas balamadan önce fabrikalarn yeralt ve yerüstü tanklarndaki yakt seviyeleri
kontrol edilecek ve kamyon tanklarndan boaltlacak olan yaktlarn hacmi belirlenecektir.
R Boaltm srasnda tanklardaki yakt seviyesi ölçüm göstergeleri devaml olarak kontrol edilecektir.
R Aktma hortumunda kalan az miktardaki yaktn tankn tama rezervuarna boaltlmasn (eer varsa)
ya da kamyon tankna geri dönmesini temin etmek amacyla yakt hortumunun balants kesilii
kontrol edilir.
Kamyon tanknn tekerleklerinden desteklerin kaldrlmasndan önce, en alt kanal ve tüm çklar delik
ihtimaline kar kontrol edilir; hortum ve vanalar skca emniyetlenip kapandklarn garanti altna almak için
kontrol edilir ve dier gerekli ayarlar yaplr.
devam dier sayfada
3. YERALTI VE YER ÜSTÜ DEPOLAMA TANKLARI: EN Y YÖNETM UYGULAMALARI
Yeralt Depolama Tank Sistemleri – Genel Prensipler:
Bu doküman yeralt depolama tank sistemlerini en iyi biçimde kullanma tekniklerinin salanmasndan
sorumlu tank sahipleri ya da operatörlere yardmc olmas için hazrlanmtr. Fabrikanzn bu gerekli
maddelerin her biri hakkndaki yeterliliini inceleyerek yeralt tank sistemleri hakkndaki çalma bilginizi
arttrabilir ve oluabilecek çevresel kirlilii en aza düürebilirsiniz.
A. Yönetim
Sznt Tespit Sistemi:
R Onaylanm sznt tespit sistemi ya da program yüklendi/uyguland ve düzgün olarak çalyor.
Yazl zleme Kaytlar:
R Tüm sznt tespit gözlem kaytlar yerinde muhafaza edilir, aadaki maddeleri içerir (ama bunlarla
snrl deildir)
R Son 3 yln bakm kaytlar (düzenli ekipman kalibrasyonlaryla birlikte)
R Sznt Tespit Sisteminin devrede ve alarm durumunda olmadn dorulamak için kontrol
kaytlar
R Alarm çktlar (elektronik sznt tespit ekipmanlar için)
R Yeralt suyu ya da buhar kuyusu örnekleme kaytlar (mevcut ise)
R Envanter teyid kaytlar
Yazl zleme Prosedürleri:
R Yazl sznt tespit izleme ilemleri aadakileri içerdiinden emin olmak için yeniden gözden
geçirildi:
R Sznt tespit izleme skl
R Sznt tespit izleme için kullanlan yöntem ve ekipmanlar
R Gözlem problarnn yeri ve kontrol (alarm) birimleri
Yazl Acil Durum Plan:
R Yazl acil durum plan ilemleri aadakileri içerdiinden emin olmak için yeniden gözden geçirildi:
R Ekipman servisini kimin arayaca ya da alarm koullarn inceleyecei
R Yerel yangn / tehlikeli madde birimini bilgilendirmek için ilemler
B. Ayrtrclar – Datclar
Hortum ve nozüller:
R Hortumlar bükülmemeli ya da ylmamamaldr. Nozüller iyi durumda muhafaza edilmelidir.
Szntlar/Damlayan balant noktalar:
R Borular szdrmamal. Balant noktalar damlatmamaldr.
Hazneler:
R Hazneler ya da datclarn alt bölümündeki alanlar her zaman kuru tutulmamaldr. Yakt ltreleri
hazne ya da datclarn alt bölümündeki alanlar dökülmeyi engellemek için dikkatli ekilde
çkarlmaldr.
R Birletirme donanmlar/Hortum Datclar: Birletirme donanm ve hortum birletiricilerinin
balantlar ayrlmamaldr.
R Elektrik: Elektrik kablolar açk braklmamal, açk devre olmamaldr.
Kesme Vanalar:
R Kesme vanalar datclarn altna datcya zarar veren bir kaza sonucu oluabilecek ürün
akn durdurmak için monte edilmelidir. Bu vanalar düzenli olarak kontrol edilmeli ve çalabilirlii
dorulanmaldr.
devam dier sayfada
C. Yer alt tanklar ve borulama
Fazla Sznt Hazneleri:
R Her tank dolum boluu en az 20 litrelik (5 gallon) fazla sznt tankyla donatlr. Bu konteynr tanka
kanal ya da musluk pompasyla balanmtr. Konteynr her zaman temiz-kuru tutulmaldr.
Tamann Engellenmesi:
R Ürün datm srasndaki tank tamalarn engellemek için tüm tanklar ya:
R Ürün doldurma tüpünün içine yerletirilmi mekanik bir kapak vanas ya da;
R Datlan ürün tank kapasitesinin %95 ine ulatnda alarm veren bir elektronik sensörle
donatlmaldr.
nsan Yapm Çukurlar:
R Tüm insan yapm çukurlar kuru tutulmaldr. Çukurlarn içine yerletirilen boru detektör ya da dier
ekipmanlardan sznt olmamaldr. Sv belirleme sensörleri olan çukurlar için sensörler çukurlarn en
altna yerletirilir.
D. Sznt Tespit Ekipman
Kontroller:
R Tüm sznt belirleme ekipmanlar unlar dorulamak için düzenli olarak kontrol edilirler:
R ekipmanda güç olmas ve
R ekipmann alarm durumunda olmamas
Kalibrasyon:
R Tüm sznt belirleyici ekipmanlar (boru sznt ekipmanlarn da dahil) en az senede bir kez test ve
kalibre edilir.
E. Dier
Acil Kapama Anahtar:
R Tüm datclara ulaabilecek bir alan içerisine ana bir acil kapama anahtar yerletirilir. Bu anahtar
etiketlenir ve her zaman çalma koullarnda bulundurulur.
Yangn Söndürücüleri:
R En az 2-A:20-B:C niteliine sahip yangn söndürücüler pompa ve datclara 23 metreden (75 feet)
uzak olmamak kouluyla eriilebilir bölgelere yerletirilmelidir. Tüm yangn söndürücüler en fazla 12
ayda bir kontrol edilir (servis etiketiyle dorulanabilir).
Katodik Koruma:
R Çelik tank sistemlerine tank ya da borular paslanma ve çürümeden korumak için katodik koruma
sistemi kurulur. Bu sistem her 3 ayda bir incelenir.
aretler:
Aadaki iaretler yerel dilde oluturulur-hazrlanr:
“Sigara çmek Yasak”; “Onaylanmam Konteynra Datm Yapmak Yasaktr”; “Motor Yakt
Operasyonu Srasnda Durdurulmaldr”; ve:
YANGIN YA DA SIZINTI DURUMUNDA
1. Acil pompa kapatcsn kullan!
2. Kazay rapor et!
Yangn bölüm numaras.
Fabrika adresi:
devam dier sayfada
Yer alt depolama tank ikincil kapsama sistemlerinin kontrolü için klavuz
Bu klavuz standart scaklk ve basnçta sv olan tehlikeli maddeleri depolayan yeralt depolama tank
sistemlerine (tank ve borular) uygulanr.
A. Test Skl
R 1.Tüm ikincil hazne sistemleri (örn: tankn çevresel hazneleri, ikincil-yedek borulamalar, borulama
havuzlar, datc hazneleri vb.) kurulumunda, kurulumundan alt ay sonrasnda ve daha sonra her
36 ayda bir kontrol edilmelidir.
R 2.stisna: Hidrostatik olarak görüntülenen ya da sabit vakum altnda olan sistemler gibi devaml
izleme sistemiyle otomatik olarak birincil ve ikincil hazneleri görüntülenmesi durumunda ikincil
hazne sistemleri için testler gerekli deildir
B. Test Yöntemleri ve Prosedürleri
R 1.Tüm ikincil hazne testleri ya onayl tank kontrolörüyle ya da yerel yasalar gerektiriyorsa lisans
bir tank kontrolörüyle uygulanmaldr.
R 2.Düzenli ikincil hazne sistem testleri, sistem performansnn en az montaj öncesindeki gibi
olduunu kantlayan bir ilem olmaldr. Örnein; ikincil kapsama sistemleri yükleme öncesinde
0.34 atm (5psi) basnç uygulayan bir test ile deneniyorsa, düzenli testlerde de sistem eit basnçla
test eden bir yöntemle çalmaldr.
R 3.Tüm testler ikincil hazne sistemi üreticisi prensip ya da standartlarna göre uygulanmaldr.
Üretici prensip ya da standartlar bulunmuyorsa test, endüstri kurallar ya da mühendislik
standartlaryla belirtilmi bir yöntemle uygulanmaldr. (Not: Basnç/vakum testleri srasdaki
herhangi bir basnç kayb üreticinin ya da testin baarl olduunu kabul eden herhangi bir kritere
baklmakszn testin baarsz olduu eklinde ele alnmaldr.)
R 4.Hiçbir durumda, yanabilir ya da tutuabilir svlar için birincil hazne sistemleri ya da patlayc gaz
tayan ikincil hazne sistemleri havayla basnca maruz braklmamaldr.
R 5.Üreticinin kurulum prensipleri/standartlar basnç ya da vakum testleri arasnda bir seçime
izin veriyorsa vakum testinin yaplmas önerilir. Eer basnç testi uygulanrsa, birincil haznenin
stresini ya da yapsal bozulmasn engellemek için, öncelikle birincil hazneye azot gazyla (ya da
inert bir gazla), istenilen ikincil haznenin test basncna eit bir basnçla doldurulmaldr. Testin
sonuçlandna karar verilip basnç serbest braklncaya kadar birincil hazne basnç altnda
tutulmaldr.
R 6.Suyun ikincil hazne testlerinde kullanld durumlarda (örn: havuzlarda göl testi), testin sonunda
su tamam tahliye edilmelidir. Tahliye edilen su, tehlikeli maddelerin kirlilii riskine kar analiz
edilmeli, kirlenmi ise yetkilendirilmi bertaraf tesislerine uygun ekilde gönderilmelidir.
R 7.kincil hazne sistemlerinden uzaklatrlan su, su kanallarna ya da su yollarna
kartrlmamaldr.
C. Testin Duyurulmas ve Raporlanmas
R 1.Yerel yasalarla belirtilmi ise ikincil hazne sistemleri testleri öncesinde yeralt depolama tanklar
sahibi ya da operatörü yerel birimleri bilgilendirmelidir.
R 2.Yasalarla belirtilmi ise test raporlar dosyalanp, yerel hükümet yetkilisine sunulmaldr.
devam dier sayfada
3.YERALTI VE YER ÜSTÜ DEPOLAMA TANKLARI: EN Y YÖNETM UYGULAMALARI
Yer alt depolama tank sistemi yetkilendirilmi operator eitim kayd
Fabrika Ad:
Fabrika Adres:
ehir:
Yetkilendirilmi yer alt depolama operatörleri, yer alt depolama sistemlerinin (YDS), bakmn yapan
ya da sistemlerle ilgili operasyonlar hakknda sorumluluu bulunan fabrika çalanlarna, eitim
salamaldr. Bu eitim yllk olarak düzenlenmelidir. Balangç eitimi ie balamay takip eden 30 gün
içinde yaplmaldr. Operasyon süresince bulunan içilerden en az biri bu eitime katlm olmaldr. Bu
eitim unlar kapsamaldr:
R Yer alt depolama tank sistemi operasyonlar; fabrikann En yi Yönetim Uygulamalaryla tutarl olmal.
R Yer alt depolama tank izleme ekipmanlar ile çalanlarn görevleri; YDS izleme plannda belirtilmitir.
R Çalanlarn sznt ve tamalara kar görevleri; Yer Alt Depolama tank acil durum yönetim plannda
verilmitir.
R Acil durumlar ve izleme ekipmanlar alarm için irtibata geçilecek olan personelin ad
R Düzenli olarak personel gönderilmeyen fabrikalar için çalanlarn eitim programnda belirtilen
sorumluluklar; yerel yer alt tank düzenleme yetkili kurumu tarafndan onaylanmtr.
Fabrika Çalannn ad
Eitim Tarihi
e Giri Tarihi
Eitmen Ad
3.YERALTI VE YER ÜSTÜ DEPOLAMA TANKLARI: EN Y YÖNETM UYGULAMALARI
Ya Doldurulmu Transformatörler (fabrikann sahip olduu) için Üç Aylk Kontrol Listesi
T-1
T-2
Transformatörün yüzeylerinden sznt olduuna dair belirti var
m?
(aretler; damlama, sznt, renk deiimi eklinde olabilir)
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
Evetse açklayn...
Önerilen Aksiyon
Uygulama tarihi
kincil haznede gözle görünür zarar ya da çürük mevcut mu?
(aretler; çatlak renk deiimi olabilir))
Q Evet QHayr
Q Evet QHayr
Evetse tanmlayn...
Önerilen Aksiyon
Uygulama tarihi
Ek Notlar:
Sznt Rapor Formu
Raporu Düzenleyenin Ad:
Organizasyonu:
Sznt tarihi:
Ad ve Adresi:
Sznt saati:
Sznt miktar:
Szan madde:
Sznt kayna:
Sznt bölgesi:
Sznty farkeden kii/kurum:
Yüzeydeki etkilenen su:
Etkilenen kaynak / kuyu:
1. Madde su kanalna ya da su kaynaklarna ulat m? (Eer evetse, miktarn belirtiniz)
2. Szntnn sebep ve durumu:
3. Sznty durdurmak için kullanlan yöntem:
4. Szan maddeyi uzaklatrmak için kullanlan yöntem:
5. Akntnn etkilerini azaltmak için kullanlan yöntem:
6. Emici madde ve yeri ya da uzaklatrc cihaz:
7. Sznt sebebiyle herhangi bir zarar ya da yaralanma meydana gelmi mi? Tahliyeye gerek var m?
8. rtibata geçilen kiiler ya da kurumlar:
Kii / Kurum, Telefon numaras:
9. Szntnn balama saati:
rtibat günü ve saati:
Sznt temizleme sonu saati:
10. Beklenmedik durum ya da ilgili bilgi:
Raporu düzenleyenin imzas:
Tarih:
Telefon numaras:
EK V:
GLOBAL ATIKSU REHBER
LEVI STRAUSS & CO. 143
BÖLÜM V
A. GLOBAL ATIKSU REHBER
Kapsam
Global Atksu Rehberi Levi Strauss & Co. ürünlerinin bitirme ve ykama ilemleri yapan tüm fabrikalar
kapsar. Buna, dorudan doaya (direkt dearj) yapan LS&CO’nun sahip olduu, kiralad ve ilettii
(O&O) fabrikalar, lisansörler ve acenteler dahildir. Endüstriyel Sanayi Bölgelerinin artmalarna, özel
artma tesislerine, belediye, devlet veya kamu artma tesislerine (POTW dearjlar) dearj yapan
fabrikalar Global Atksu Rehberinin gereksinimlerinin bir ksm uygulanmak zorundadrlar.
stisnalar
Denim olmayan (non-denim) ürünleri sadece deterjan veya yumuatc kullanarak ykayan veya
durulayan tesisler LS&CO Global Atksu Rehberinin kapsamna alnmamtr. Bu durumda, atk sular
yerel kanun gereklerine göre ele alnmaldr. Daha fazla bilgi için baknz Ek V, Konu 3. Not: Bu istisna
uygulama, programn 6 aylk gözden geçirmesi srasnda periyodik olarak tekrar deerlendirilecektir.
Amaç
Ürün ykama operasyonlarndan doaya (örnein; nehir, göl, nehir çata) artlmadan direkt olarak
dearj edilmesi ekosisteme zarar verebilir ve ayn zamanda çevre halkna salk ve güvenlik
problemleri oluturabilir. Bu bölümün amac, ykama operasyonlarnn oluturduu artlmam atk
suyun yaratabilecei çevre, içi sal ve güvenlii etkilerini azaltmay hedeeyen Levi Strauss & Co.
GLOBAL ATIKSU REHBERN tantmaktr.
OS Global Atksu Rehberi’nin Gereksinimlerinin Özeti:
LS&CO Global Atksu Rehberi gereksinimleri hakknda detay bilgi için EK V’a baknz)
1.
Atksu:
• Dearj ve yerel düzenleyici organizasyonlarn
tanmlad izinler dahil tüm yerel kanun
gereksinimleri,
• Yerel gereksinimlerden daha kat olan
LS&CO Global Atksu Rehberi gereksinimleri
salanmaldr.
2.
Atk suyunu dorudan doaya dearj eden
(direkt dearj) fabrikalar;
raporlanacak veriler LS&CO Global Atksu
Rehberi’ndeki tüm parametreleri
(“geleneksel-klasik” ve metaller) içerir.
• Yetkin laboratuarlar ve standart test metotlar
kullanmal
• Yetkin laboratuarlara gönderecekleri
numunenin toplanmasnda ve
gönderilmesinde uygun örnekleme, ele alma
ve depolama prosedürlerini takip etmelidir.
• lgili tüm düzenleyici kurumlar için gerekli
geçerli izinleri olmal,
• Atk sularnn yerel gereksinimleri ve LS&CO
Global Atksu Rehberi limitlerine (hangisi
daha kat ise) uygunluunu gösteren atksu
analizlerini yaptrmaldr. Analizler yerel
gereksinimler ve LS&CO Global Atksu
Rehberi analiz programna (ylda iki kez, yl
ortas ve yl sonu) göre programlanacaktr.
Yl ortasnda raporlanacak veriler LS&CO
Global Atksu Rehberi “geleneksel-klasik”
parametreleri (pH, scaklk, biyolojik oksijen
ihtiyac, kimyasal oksijen ihtiyac ve renk)
içerir. lk raporlamada ve yl sonunda
Artlmam atksu direkt olarak doaya dearj
ediliyor.
BÖLÜM V: GLOBAL ATIK REHBER
3.
• Kamu artma tesislerinin atk suyu artrken
verimliliini (atk suyun doaya dearjndan
önce birincil ve ikincil atk su artma
proseslerini etkin-verimli uygulamas dahil)
tespit etmek için her türlü gayreti
göstermelidir.
Atk suyunu kamu artma tesislerine
(belediye vb.'nin ilettii ortak artma – POTW
dearj) dearj eden fabrikalar:
• lgili tüm düzenleyici kurumlar için gerekli
geçerli izinleri olmal
• Ek ödemeler dahil gerekli yerel gereksinimleri
takip etmeli
4.
LS&CO. Global Atksu Rehberi Parametre Limitleri aadaki tabloda listelenmitir:
Geleneksel-Klasik Parametreler
Rehber Limit
pH
6.00 – 9.00
Scaklk
37 °C
Toplam Askda Madde (AKM)
30 mg/l
5-gün Biyolojik Oksijen htiyac (BO5)
30 mg/l
Kimyasal Oksiyen htiyac (KO)
Test gereklidir; u an için herhangi bir snr tanmlanmamtr
Renk
Aadaki metotlardan biri ile test yaplmaldr
(1) ADMI birimi ile raporlama yapan metot veya (2) 436
nm, 525 nm and 620 nm dalga boylarnda geçirgenliin
spektrofotometre ile ölçülmesi.
Metal Parametreleri
Rehber Limit
Civa (Hg)
0.01 mg/l
Kadmiyum (Cd)
0.01 mg/l
Kurun (Pb)
0.10 mg/l
Arsenik (As)
0.01 mg/l
Siyanür (Cn)
0.20 mg/l
Bakr (Cu)
0.25 mg/l
Nikel (Ni)
0.20 mg/l
Krom (Cr)
0.10 mg/l
Çinko (Zn)
1.00 mg/l
Antimon (Sb)
Sadece Denim Tesisleri: Test gerekli deil . Dier iletmeler: Test et, izle; u
an için herhangi bir snr tanmlanmamtr.
Kobalt (Co)
Sadece Denim Tesisleri: Test gerekli deil .Dier iletmeler: 0.02 mg/l
Köpük
Suda yüzen görünür kat parçack veya kalc köpük olmayacak.
Evsel Atksu (Lam)
Kamu Atksu Artma tesisi veya iletmenin kendi artma tesisinde
biyolojik artma yaplmal veya foseptik kullanlmal.
OS Gereksinimlerinin Uygulanmas: Genel
• letmenin atksu kriterlerine uymasndan
sorumlu yöneticiler-müdürler yetkin ve LS&CO
Global Atksu Rehberi gereksinimleri
konularnda ve ayn zamanda iletmenin atksu
artma operasyonlar gereksinimleri (POTW
dearj söz konusu ise) hakknda eitimli
olmaldr.
•
eer ve müdürler, çalanlarn, tedarikçilerini
ve müteahhitlerini atksuyu içeren bir ie
balamadan önce fabrikann atksu
gereksinimleri (yerel ve Global Atksu Rehberi)
hakknda bilgilendirmelidir.
•
Fabrikalar bu eitim kaytlarn eitimin
gerçekletirildiini gösterebilmek için muhafaza
etmelidir
devam dier sayfada
Atksu Örnekleme ve Analiz
•
Tarafsz bir kii/kurum (örn: yetkin bamsz
müteahhit, fabrika yöneticisi veya çalan
deil) tercihen habersiz bir ziyaret srasnda
atksu numune örneklemesini yapmaldr.
Fabrika personeli sadece pH ve scaklk
analizleri için örnekleme yapabilir.
•
Atksu örneklemelerinde 2 saatlik kompozit
veya edeeri kullanlacaktr. (Ek’lerde
detaylar verilmi iletme içi analiz (in-situ)
prosedürlerine göre örneklemesi yaplan pH ve
scaklk parametreleri hariç)
•
Uygun örnekleme ve yönetim prosedürleri
izlenmelidir
•
Global Atksu Rehberi parametreleri için atksu
analizleri konularnda sertikal-yetkili
laboratuarlar kullanlmaldr. pH ve scaklk için
iletmenin dahili analiz metotlar kullanlabilir.
•
Ek’lerde verilen veya edeeri olan laboratuar
test metotlar kullanlacaktr.
•
Atksu test raporlar sertikal-yetkili
laboratuarlar tarafndan hazrlanmaldr. Bu
raporlar standart laboratuar raporundaki
bilgileri (test metot, ölçüm hassasiyetlerilimitleri vb.) ve laboratuar iletiim ve sertika
bilgilerini içermelidir.
•
Çamuru tayanlar ilgili izinlere sahip olacaktr,
fabrika personeli bu izinlerin geçerliliini
dorulayacaktr.
•
Atksu artma çamurunun ele alnnda uygun
içi sal ve i güvenlii prosedürleri
uygulanacaktr.
Atksu artmasnda biyokatlar
Evsel Atksu Yönetimi
Evsel atksu biyolojik artma ile artlacaktr.
letmedeki artmalar, foseptik tank sistemlerini
kapsayabilir. Baknz Evsel Atk ve Biyokat
Yönetimi bölümü.
•
•
LS&CO’ya Atksu Raporlamas:
• Tüm atksu raporlar orijinal laboratuar
raporunu içermelidir. letme içi analiz (In-Situ)
test sonuçlar Ek (Konu 8)’de listelenen bilgileri
içerecektir.
•
Atksu raporlar Ek (Konu 9)da belirtildii üzere
ylda iki kez LS&CO’ya gönderilmelidir.
•
Ek (Konu 9)’de belirtildii üzere atk suyun
tekrar testi yaptrlabilir.
Atksu Çamur Yönetimi:
• letmenin atksu artma prosesinden
kaynaklana biyokatlar veya çamurlar uygun
izinleri olan iletmelerde-yerlerde bertaraf
edilecektir. Fabrika personeli izinlerin
geçerliliini kontrol edecektir. Baknz Evsel
Atk ve Biyokat Yönetimi bölümü.
Alternatif olarak, evsel atksular eer atksu
artma tesisleri atksu karmn artabilecek
ekilde tasarland ise endüstriyel atksu
tesislerinde de artlabilir. Oluan çamur uygun
ekilde ele alnmal ve yönetilmelidir. Çamur
kurutma prosesinden kaynaklanan atksular,
artma tesisine geri gönderilmelidir. Atksu
artma çamurunun ele alnnda uygun içi
sal ve i güvenlii prosedürleri
uygulanacaktr.
Atksuyun Tekrar Kullanm
• Tekrar kullanlan artlm atksu tüm ulusal içi
sal ve i güvenlii ile “kullanma” kriterlerini
salayacaktr.
•
Sulama amaçl kullanlan artlm atksu ulusal
sulama program ve ilgili kanuni gereksinimleri
salayacak ekilde yönetilecektir. Fabrikalar
kendi kendilerine artlm atksuyu sulama
veya doaya dearj içeren dier amaçlarla
kullanmayacaktr.
• Eklere baknz (Konu 1'den18'e kadar)
Atksu Yönetimi Program Stratejisi
• Fabrikann atksular ile ilgili uygulanan yerel ve Global
Atksu Rehberi gereksinimlerini tespit edin. (Hepsi)
• (a) gerekli izinler (b) evsel atksu ve endüstriyel
atksuyu gerektii gibi artmak (c) atksu örneklemesi
ve analizleri gerçekletirebilecek sertikal-yetkin
laboratuar ve müteahhit rmalarla anlama yapmak
ve (d) biyokatlar ve çamurun bertaraf için izinli
nakliyeciler ve kurumlar-kurulular ile anlama yapmak
dahil tüm gereksinimleri karlamak için plan oluturun
(sadece direkt dearjlar için)
• (a) gerekli izinler (b) artma tesisinin ne kadar etkin
çaltnn tespiti dahil yerel ve Global Atksu Rehberi
gereksinimlerini yerine getirmek için bir plan oluturun
(sadece POTW dearjlar için)
• Örnekleme, analizler veya
OS denetimleri atksu artma
tesislerinin gereksinimlere
uymadn gösteriyorsa atksu
artma sistemini ve/veya
prosedürleri iyiletirin (sadece
direkt desarjlar için)
• lgili tüm yetkili kurumkurululardan atksu dearj için
izinleri tedarik et ve güncelliini
salayn (Hepsi)
• Yöneticileri, çalanlar atksu
ve biyokatlar için gereklilikler
ve güvenli çalma prosedürleri
hakknda eitin (Hepsi)
• Artma tesisi atksuyu
artamyorsa alternatieri
deerlendirmek için LS&CO’ya
bavurun (sadece POTW
desarjlar için)
• Atksular artacak ekipman ve
sistemlerin salayn ve muhafaza
edin, çalmasn salayn (sadece
• Prosedürlerin uygulamayan
çalanlar tekrar eitin ve/veya
disipline edin (Hepsi)
• Atksuyun gereksinimleri saladn
dorulamak için ylda iki kez numune
aln ve analizlerini yaptrn. Sonuçlar
LS&CO’ya gönderin (sadece direkt
desarjlar için)
• Artma tesislerinin doaya dearj
edilmeden önce etkin-verimli olduunu
tespit etmek için her türlü gayreti gösterin
(sadece POTW desarjlar için)
• Biyokatlar ve çamur bertaraf
tesisleri ile tayclarnn
(nakliyecileri) geçerli izinlerinin
olduunu dorulayn (sadece
EK V:
GLOBAL ATIK REHBER
EK V: GLOBAL ATIK REHBER
1. LS&CO. GLOBAL ATIKSU REHBER PARAMETRE LMTLER
Bu program kapsamndaki fabrikalar doaya direkt dearj ettikleri sularn yerel kanuni limitleri, atksu
izinleri veya LS&CO Rehber Limitlerinden em katsn amadndan emin olmaldr.
Atksu artma tesisleri ve ilgili yedek sistemleri bu gereksinimleri salamak için tasarland gibi
güvenilir ekilde çalmaldr. Bunlara ek olarak, tüm artma tesisleri yetkin teknik personel tarafndan
çaltrlmaldr.
Geleneksel-Klasik Parametreler
Rehber Limit
pH
6.00 – 9.00
Scaklk
37 °C
stisna: Konu 2’ye baknz.
Toplam Askda Kat Madde (AKM))
30 mg/l
30 mg/l
Kimyasal Oksiyen htiyac (KO)
Test gereklidir
Renk
Koyu renk kabul edilemez (görsel deerlendirme),
test gereklidir.
Köpük
Suda yüzen görünür kat parçack veya kalc köpük
olmayacak.
Metal Parametreleri
Rehber Limit
Civa (Hg)
0.01 mg/l
Kadmiyum (Cd)
0.01 mg/l
Kurun (Pb)
0.10 mg/l
Arsenik (As)
0.01 mg/l
Siyanür (Cn)
0.20 mg/l
Bakr (Cu)
0.25 mg/l
Nikel (Ni)
0.20 mg/l
Krom (Cr)
0.10 mg/l
Çinko (Zn)
1.00 mg/l
Antimon (Sb)
Sadece Denim Tesisleri: Test gerekli deil.
Dier iletmeler: Test et, izle.
Kobalt (Co)
Dier iletmeler: 0.02 mg/l
Evsel Atksu (Lam)
Kamu Atksu Artma tesisi veya iletmenin kendi
artma tesisinde biyolojik artma yaplmal veya
foseptik kullanlmal.
stisna: Konu 2’ye baknz.
devam dier sayfada
2. TOLERANS LMTLER
Not: Bir laboratuar LS&CO Global Atksu Rehberi parametre limitlerinin karlandn tespit ederken;
• Sonuçlar aada tanmlanm tolerans limitlerine eit veya altnda ise fabrikann deerlendirme
derecesi S’dir
• Sonuçlar aada tanmlanm tolerans limitlerinden fazla ise fabrikann deerlendirme derecesi
M’dir.
Parametre
Parametre Limitleri
Tolerans Limiti
pH
6.00 – 9.00
Uygulanmyor
Scaklk
37 °C
Baknz Scaklk için
istisnalar.
stisna: Oldukça yüksek hava scaklklarnn (örn:
>40°C) yaand bölgelerdeki fabrikalar için atksuyun
scakl dearj edilen atksu kaynann scaklndan
daha fazla olmamaldr.
Toplam Askda Kat
Madde (AKM)
30 mg/l
45 mg/l
30 mg/l
45 mg/l
Kimyasal Oksiyen
htiyac (KO)
Test yaplmaldr.
Uygulanmyor
Renk
Koyu renk kabul edilmez (görsel deerlendirme).
Test gereklidir
Baknz Renk için
istisnalar
stisna: u an için Global Atksu Rehberi renk
parametresi sonuçlar görsel sonuçlara göredir. Bilim
adamlar ve teknik uzmanlara göre renk estetik-görsel
kirleticidir. Yerel gereksinimler saland sürece koyu
renk S olarak ele alnmaldr ve detay gözden geçirme
gerçekletirilmelidir. Renk gözlemlenmesi periyodik
olarak gerçekleiyorsa (düzenli deil) Global Atksu
Rehberi ile tam uyumluluk salanmas için nedenler
S olarak tespit edilmelidir. Renk kalc ise, detayl
düzeltici faaliyet çalmas M’ler hakknda mutabakat
salanmaldr.
Köpük
Suda yüzen görünür kat parçack veya kalc köpük
olmayacak.
Uygulanmyor
Evsel Atksu (Lam)
Kamu (ortak) artma tesislerinde (POTW)’larda veya
iletmedeki artma tesislerinde biyolojik artma veya
foseptik sistemi.
Uygulanmyor
Civa (Hg)
0.01 mg/l
0.015 mg/l
Kadmiyum (Cd)
0.01 mg/l
0.015 mg/l
Kurun (Pb)
0.10 mg/l
0.15 mg/l
Arsenik (As)
0.01 mg/l
0.015 mg/l
Siyanür (Cn)
0.20 mg/l
0.30 mg/l
Bakr (Cu)
0.25 mg/l
0.375 mg/l
Nikel (Ni)
0.20 mg/l
0.30 mg/l
Krom (Cr)
0.10 mg/l
0.15 mg/l
Çinko (Zn)
1.00 mg/l
1.5 mg/l
Antimon (Sb)
Sadece Denim Tesisleri: Test gerekli deil..
Uygulanmyor
Kobalt (Co)
Dier iletmeler: 0.02 mg/ll
Dier letmeler:
0.03 mg/l
3. KAPSAM
Ürünler
• Markal LS&CO ürünleri
Üretim Alanlar
• LS&CO.’nun sahip olduu/kiralad ve iletttii fabrikalar
• Direkt bitirme (ykama) ilemleri fabrikalar (bitirme-ykama ilemleri olan dikey entegre tesisler)
• Acentalarn tedarik gerçekletirdii fabrikalar (bitirme-ykama ilemleri olan dikey entegre tesisler)
• Lisansörlerin tedarik gerçekletirdii fabrikalar (bitirme-ykama ilemleri olan dikey entegre tesisler)
• LS&CO Avrupa Bölgesi (LSE) içinde Ana Tedarikçi Anlamas imzalayan Kuma Fabrikalar
Ykama prosesleri: aadaki teknikleri de içeren:
• Bitirme ilemleri (aartma, ta ykama, deterjan, enzim ve yumuatc vb.)
• Parça boyama
Kamu (Ortak) Atksu Tesislerine / Belediye Atksu Artma Tesislerine (POTW) Dearj Yapanlar
• Sadece yukarda tanmlanm doaya direkt olarak dearj yapan ykama iletmeleri LS&CO. Global
Atksu Rehberi kapsamndadr.
• POTW’lere dearj eden ykama fabrikalar ilgili yerel dearj izinlerine uyduklarn kantlamaldr.
Fabrikalar, POTW’lerin atksuyu artmak için yeterli ekilde teçhizatlandrldn dorulanmak-tespit
etmek için tüm gayretleri göstermelidir. Bu gereksinimleri yerine getiren fabrikalar Global Atksu
Rehberi kapsam dndadr. Bunlar yerine getirmeyen fabrikalar kapsam Global Atksu Rehberi
kapsam içindedir ve Global Atksu Rehberi gereksinimlerini yerine getirmelidir.
Kapsam Harici:
• Denim d üst grup ürünleri ve trikolarnn haf ykamalarn yapan fabrikalar
• Bask iletmeleri
• Deri bitirme ilemleri
• LS&CO’nun Amerika ve Asya/Pasik Bölgelerindeki (srasyla LSA ve ASO/APD olarak bilinir) kuma
fabrikalar
• Aksesuar Fabrikalar
• *"Haf ykama" aadaki gibi tanmlanr
-
Az miktarda durulama ve/veya deterjan veya yumuatc ile ykama ve numuneler ve boyama/ykama testleri dahil
Kesim-Dikim iletmelerindeki Önemsiz miktarlar**’daki denim, denim d ürünlerin ykand makinalar. Zorunlu olmayan,
toplu veya endüstriyel ykama prosesleri bu tip makinalarda yaplmaldr. Bu maklinalarn atksular; yerel yaptrmlar ve izinler
kapsamnda ele alnmaldr. Eer özel bir yaptrm mevcut deil ise “Haf Ykama” atksular iletmedeki biyolojik artma,
kamu (ortak) artma tesisleri (POTW) veya foseptik dahil metotlar-yöntemlerden biri olacak ekilde evsel atksular birlikte ele
alnmaldr. Bu tanmlarn dndaki durumlar risk deerlendirmeleri ve aksiyon planlar Çevre leri Müdürü (LSA ve APD için)
ve Bölge Koordinatörleri (LSE için) ile birlikte ele alnmaldr.
Rehber
** Önemsiz miktarlar, endüstriyel atksularn dahil olduu-deerlendirildii düzenleyici limitlere göre tanmlanrlar. Herhangi bir snrlayc mevzuat olmamas durumunda günlük 5m3/day veya yllk 500m3 limitleri referans olarak alnacaktr. Tespitler iletmedeki
yetkin personel tarafndan gerçekletirilecektir. Miktarlar bu limitlerin üzerinde ise Çevre leri Müdürü ile görüünüz.
4. ÖRNEKLEME NOKTALARI VE ÖRNEKLEME
Örnekleme Noktalar
Örnekleme noktas rahatlkla ulalabilmeli ve güvenli olmaldr.
• Örnekleme noktalar yerel yetkili kurumlar tarafndan tespit edilmi ise LS&CO deartj noktas olarak
kabul edilecektir,
• Örnekleme noktas tipik olarak artlm atksuyun dearj edildii noktadaki bir kanal veya havuzdur.
(Kanal veya havuzun 2/3 derinlii)
• Alnacak örnein (numunenin) frekans ve çeidi, homojen karm salayabilmek için yetkin ve
eitimli bir personel tarafndan tespit edilmelidir. Bu ekilde alnan numunede kat maddeler dahil
kirleticiler tespit edilecektir.
2--Saatlik Kompozit Örnekleme
2 Saatlik kompozit örnek veya edeeri LS&CO Global Atksu Rehberi ile uyumluluun tespiti için
kullanlacaktr. 2 Saatlik kompozit numune otomatik numune makina ile 15 dakika aralkla alnan anlk
numuneler ile oluturulacaktr.
Altenatif olarak 2 saatlik kompozit numune aadaki gibi alnabilir;
• Maksimum 2 saatlik sure içinde en az 5 örnein alnmas ve
• Her iki numune arasnda en az 2 dakika geçmesi
Örnekleme süresinde alnan numuneler son karm ve son numuneyi oluturuncaya kadar 4°C ve
karanlk ortamda muhafaza edilmelidir.
Otomatik kompozit örnekleme cihazlar da 2 saatlik kompozit numune almada kullanlabilir.
devam dier sayfada
4. ÖRNEKLEME NOKTALARI VE ÖRNEKLEME
Örnekleme Ekipman
Numune almlar için uygun ekilde hazrlanm ekipman zorunludur. Testleri gerçekletiren laboratuar
örnekleme yapacak olan personel için numune kaplar hazrlamaldr. Numune kaplar gerçekletirilecek
farkl analizler için hazrlanmaldr. Aadaki rehber bilgiler takip edilmelidir;
Numune ekipmanlar için dikkate alnmas gereken 3 husus vardr: (1) yapld malzeme (2) miktar
ve (3) analiz edilecek parametre ile etkileim yapmamas için temizlii/hazrlan. Numune kaplar
laboratuar tarafndan önerilen deterjan ile ykanmal damtlm su ile durulanmaldr. Analizleri yaplacak
parametrelere göre daha fazla bilgi için aadaki tabloya bavurunuz;
Maksimum süreler tanmlanm olmasna ramen en iyi uygulama örnekleme yapldktan sonra en ksa
zamanda analizlerin yaplmasdr.
Parametre
Gerekli Hacim
(ml)
Numune Kabnn
Tipir
Koruma Metodu
Maksimum Bekletme Süresi
Scaklk
1000
Plastik veya cam
Ölçüm annda
yerinde ölçüm yap
Yok
pH
25
Plastik veya cam
letmede ölçüm yap 2 saat
Renk
500
Plastik veya cam
4°C’ye kadar sout
24 saat
AKM
50
Plastic or Glass
4°C’ye kadar sout
7 days
BO
1000
Cam
Donma noktasna
kadar sout
48 saat
KO
50
Cam
Sülfürük asit ile
pH<2, 4°C' de tut
28 gün
Metaller
100 metal bana
Plastik
Nitrik asit ile pH<2
6 ay
Civa
500
Plastik veya cam
Nitrik asit ile pH<2
28 gün (cam)
13 gün (plastik)
Örnekleme Personeli
LS&CO., numunelerin olas ön yarglar ortadan kaldrmak için tarafsz bir 3. tarafndan alnmasn tercih
etmektedir.
Numune alan tarafsz personelin bilgileri laboratuar takip dokümanlarnda ve son laboratuar raporunda
bulunmaldr.
Fabrika personeli tarafndan numune alnmas durumunda da bu bilgi son laboratuar raporunda yer
almaldr.
Örnekleme için Önemli Not:
LS&CO tarafndan özenle hazrlanm örnekleme prosedürlerine göre alnan numunelerin
tarafszlk prensipleri çerçevesinde alnmas büyük önem tamaktadr.
5. SAHA Ç (IN-SITU) ÖLÇÜMLER
Scaklk
Scaklk ölçümleri sahada örneklemenin yapld anda Analitik Metotlar (baknz Konu 6) bölümünde
belirtilen standart metotlar kullanarak gerçekletirilecektir.
Bu ölçüm için kompozit örnek gerekmez, anlk numune alnacak ve ölçüm annda gerçekletirilecektir.
0.1°C’lik hassasiyete sahip termometre gereklidir.
pH
Scaklk ölçümleri sahada örneklemenin yapld anda Analitik Metotlar (baknz Konu 6) bölümünde
belirtilen standart metotlar kullanarak gerçekletirilecektir.
Bu ölçüm için kullanlan pH metreler üretici rmann önerilerine göre bakma tabii tutulmal ve kalibre
edilmelidir.
Görsek Renk
LS&CO Global Atksu Rehberine göre renk deerlendirmesi için aadaki metot kullanlacaktr (EN
ISO 7887; EN – European Norm- Avrupa Normlar; ISO – International Standards OrganizationUluslararas Standartlar Organizasyonu):
1 litrelik kab tespit edilen dearj noktasndan alnan atksu ile doldurun. Tüm askda kat maddenin
çökmesi için bekleyin. Kabn arkasna beyaz bir kat tutun. Renk ve rengin younluu (açk, koyu,
renksiz vb.) için gözlemleme yapn.
Görsel renk deerlendirmesi, deerlendirmeyi yapan kii tarafndan "koyu" veya "koyu deil" olarak
sonuçlandrlmaldr.
Ek olarak ADMI veya üç ayr dalgaboyunda geçirgenlik sonuçlarn içerecek ekilde renk analizi
yaplmas gerekir.
Köpük
Son çk suyu oluan kanal veya alc ortamda köpüün hemen yok olup olmadnn tespit etmek için
görsel olarak kontrol edilmelidir. Artlm atksuyun yüzeyinde yüzen kat maddeler olmamaldr.
6. ANALTK METOTLAR
LS&CO. Global Atksu Rehberinde yer alan parametrelerin tespitlerinde kullanlmas önerilen analitik
metotlar aadaki tabloda verilmitir. Edeer metotlar da kabul edilebilir – örnein; ilgili ülkenin
standartlar enstitüsünün edeer metotlar.
Örnekleme ve Parametreler için Analitik Metotlar
Test Standatlar
Parametre
Parametre Limiti
US EPA ve
Standart Metotlar
Örnekleme:
ISO
Avrupa ve Ulusal
Standartlar
ISO 5667-1 ff
DIN 38402-A 11 ff
Scaklk
37°C
stisna: Baknz
Konu 2
USEPA 170.1 veya
SM 2550
pH, Standart
Birimler
6.0-9.0
USEPA 150.1 veya
SM 4500H
ISO 10523
Toplam Askda
Madde (AKM)
30.0mg/l
USEPA 160.2 veya
SM 2540D
ISO 11923
DIN EN 872
Biyolojik Oksijen htiyac
(BO)
30.0mg/l
USEPA 405.1 veya
SM 5210
ISO 5815-1, -2
DIN EN 1899-1
USEPA 410.4 veya
SM 5220B veya
HACH Metodu
ISO 6060:1989
DIN 38409-H 41
Test et ve izle
Kimyasal
Oksijen htiyac
(KO)
(Sadece zorunlu izlenmesi
durumlar için
gösterge deerler)
DIN 38404-C 4
Antimon
0.01 mg/l
USEPA 204.2 veya
SM 3500
Arsenik
0.01 mg/l
USEPA 206.2 veya
SM 3500
ISO 11885*
DIN EN ISO 11885*
Kadmiyum
0.01 mg/l
USEPA 213.2 veya
SM 3500
ISO 5961**, ISO
11885*
DIN EN ISO 11885*
devam dier sayfada
6. ANALTK METOTLAR
Parametre
Parametre
Limiti
US EPA ve
Standart Metotlar
ISO
Avrupa ve Ulusal
Standartlar
Krom
0.10 mg/l
USEPA 218.2 veya
SM 3500
ISO 9174**,
ISO 11885*
DIN EN 1233**, DIN
EN ISO 11885*
Kobalt
0.02 mg/l
USEPA 219.2 veya
SM 3500
ISO 8288**,
ISO 11885*
DIN EN ISO 11885*
Bakr
0.25 mg/l
USEPA 220.1 veya
SM 3500
ISO 8288**,
ISO 11885*
DIN 38406**,
DIN EN ISO 11885*
Siyanür
0.20 mg/l
USEPA 335.2 veya
SM 4500CNE
ISO 6703-1,
-2, -3
DIN 38405-D 13-1
Kurun
0.10 mg/l
USEPA 239.2 veya
SM 3500
ISO 8288**,
ISO 11885*
DIN 38406**,
DIN EN ISO 11885*
Civa
0.01 mg/l
USEPA 245.1 veya
SM 3112
ISO 5666
DIN EN 1483
Nikel
0.20 mg/l
USEPA 249.1 veya
SM 3500
ISO 8288**,
ISO 11885*
DIN 38406**,
DIN EN ISO 11885*
Çinko
1.00 mg/l
USEPA 289.1 veya
SM 3500
ISO 8288**,
ISO 11885*
DIN EN ISO 11885*
Renk
Koyu renk kabul
edilmez
ISO 7887 (görsel
deerlendirme için)
Renk
(sadece izleme için rehber
deerler)
150 ADMI birimi
veya
436 nm: 7m-1
525 nm: 5m-1
620 nm: 3m-1
ADMI birimi için:
USEPA 110.1
veya SM 2120E
[hedef 150 ADMI
birimi]
ISO 7887
DIN EN ISO 7887
Hedef:
436 nm: 7m-1
525 nm: 5m-1
620 nm: 3m-1
Dier Atksu Gereksinimleri
Köpük: Suda yüzen görünür kat parçack veya kalc köpük olmayacak.
Evsel Atksu (Lam): Evsel atksu (lam) direkt olarak doaya dearj edilmemelidir. letmede biyolojik artma
tesisi yoksa foseptik sistemi kurulmaldr.
aretler-Ksaltmalar
*
Inductively coupled plasma atomic emission spectroscopy (ICP-OES)
**
Atomic adsorption spectrometry (AAS)
ADMI
American Dye Manufacturers Institute
DIN
Deutsches Institute für Normung (German Institute of Standards)
EN
European Norm
ISO
International Standard Organization, complete list of water test methods, technical committee
TC147
http://www.iso.org/iso/en/stdsdevelopment/tc/tclist/TechnicalCommitteeStandardsListPage.
TechnicalCommitteeStandardsList?COMMID=3666&INCLUDESC=Evet
SM
Standard Methods
USEPA
United States Environmental Protection Agency
Analitik Metotlar Hakknda Ek Bilgi
SM: Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, American Public Health
Association, American Water Works Association and the Water Environment Federation. 19th Edition,
1995. (To order: +202 789 5600).
USEPA: Methods for Chemical Analysis of Water and Wastes (EPA-600/4-79-020), US Environmental
Protection Agency, EPA-600/4-79-020, 1983. (To order: +703 487 4600 or check
http://www.synectics.net/resources/)
ISO: International Organization for Standardization (ISO) tarafndan yaynlanm Standart Metotlar
önerilir. (Tel: +41 22 749 0111; Fax: +41 22 733 3430)
7. ANALTK LABORATUARLAR: LSTE
Aadaki irketler ve onlarn ibirlii yapt laboratuar alar Levi Strauss & Co. tarafndan rehber
LS&CO. Global Atksu Rehberi gereksinimleri için gerekli atksu deerlendirmeleri Konu 6’da listelenen
standart metotlar veya edeerlerini kullanmalar nedeni ile uygun laboratuarlar olarak tespit
edilmilerdir. Fabrikalar bu kurumlarn yerlerini aadaki listeden yararlanarak bulabilirler.
Organizyon
URL
Bureau Veritas
http://www.bureauveritas.com
Intertek—
Caleb Brett
http://www.intertek-cb.com/newsitetest/whoweare/labservicesolutions.shtml
SGS
http://www.sgs.com/environmental_laboratories?serviceId=8608&lobId=5548
Takip eden sayfalarda listelenen laboratuarlar 2006 yl itibaryla gerçekletirilen Global Atksu Rehberi
Örneklemesi ve analizi çalmasnda dorulanmtr. LS&CO. gelecekte bu listenin gelitirilmesini
hedeemektedir.
Laboratuar/Adres
SGS Chile Ltda.
Ignacio Valdivieso 2409
San Joaquin, Santiago,
Chile
BUET Environmental
Engineering Laboratory,
Department of Civil
Engineering
Bangladesh University of
Engineering & Technology
SGS do Brazil
Rua São Januário,
187São Cristóvão-RJ
CEP 20921 000
VodocanalprojectMetalproject Engineering
AD. 24, Kamen Andreev
Str. 1606 Soa, Bulgaria
SGS Vietnam Laboratory
141 LY Chinh Thang,
District 3, Ho Chi Minh City,
Vietnam
SGS Chile Ltda.
Chile
SGS-CSTC Standards
Technical Services Co. Ltd.
Shanghai Branch
10/F, 3rd Building No:889,
Yishan Road, Xuhui
District, Shanghai, China
200233
SGS Chile Ltda.
Chile
SGS Chile Ltda.
Chile
Ülke
Argentina
(Arjantin)
Bangladesh
(Banglade)
Brazil
(Brezilya)
Bulgaria
(Bulgaristan)
Cambodia
(Kamboçya)
Chile
(ili)
China
(Çin)
Colombia
(Kolombiya)
Costa Rica
(Kosta Rika)
+56 02 5558478
1606
+56 02 5558478
1606
+(8621) 61402666
+56 02 556 2412
+56 02 556 2412
+(8621)61152164
+56 02 556 2412
+848 935 1923
+848 935 1920 Ext
125
+56 02 5558478
1606
+3592 9516879
+880 2 966 3695
+56 02 556 2412
Faks
+3592 9520092
021 2580 8686
+880 9665650
Ext 7226, 7753
+56 02 5558478
1606
Telefon
Web Adresi
www.sgs.com
www.sgs.com
www.cn.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
lgili Kii
Orquidea Rueda
Orquidea Rueda
Portia Xiao
Orquidea Rueda
Linh Hoang
Mr. Alexander
Vassilev
Vãnia Cristina A.
Cardoso
Dr. M. Ashraf Ali
Orquidea Rueda
Pozisyon
Laboratory Chief
Laboratory Chief
Sales Supervisor
Laboratory Chief
Laboratory
Technician
Environmental
Coordinator
Laboratory Chief
lgili kii e-posta
orquidea.rueda@
sgs.com
orquidea.rueda@
sgs.com
portia.xiao@sgs.
com
orquidea.rueda@
sgs.com
linh.hoang@sgs.
com
marketing@
vania.cardoso@
sgs.com
[email protected].
ac.bd
orquidea.rueda@
sgs.com
GLOBAL ATIKSU REHBER – GEG VI (2006) LABORATUARLAR
devam dier sayfada
PT. ALS Indonesia
JI. Raya Puncak Km. 72.6
Cibogo, Bogor 16750
Sumika Chemical Analysis
Service
Ryumeikan Honten
Building 8F
4-3 Surugadai Chiyoda-ku,
Tokyo, Japan
SGS Jordan PSC
PO Box 930388
Amman 1193
Jordan
SGS South Africa (Pty)
Ltd.,Halfway House 1685
PO Box 572
South Africa
SGS South Africa (Pty)
Ltd.,Halfway House 1685
PO Box 572
South Africa
Japan
(Japonya)
Jordan
(Ürdün)
Lesotho
(Lesoto)
Madagascar
(Madagaskar)
+91 (44) 24962933, +99 (44) 24963075
SGS India Pvt. Ltd.,
24963095
1/509 A, Old
Mahabalipuram Road, Opp.
To Government School,
Thoraipakkam, Chennai
600 096, India
India
(Hindistan)
Indonesia
(Endonezya)
SGS Greece SA
+30 210572077
10, P. Tsaldari & Thisvis St.,
PO Box 42020
Athens 12132
Greece
Greece
(Yunanistan)
+27 11 652 1400
+27 11 652 1400
+962 6 568 5881
+81 3 3257 7201
+62 251 253 813
+27 11 652 1525
+27 11 652 1525
+962 6 568 5898
+81 3 3257 7220
+62 251 253 814
+30 2105750065
+202 382 3537
+202 384 2811
SGS Egypt
Laboratory Service
Unit 1 Osman Road, El
Mariouteya, El Harraneya,
Haram, Giza, Egypt
Egypt
(Msr)
+56 02 556 2412
Faks
+56 02 5558478
1606
SGS Chile Ltda.
Chile
Dominican
Republic
(Dominik
Cumhuriyeti)
Telefon
Laboratuar/Adres
Ülke
Web Adresi
www.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.scas.co.jp
www.alsenviro.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.eg.sgs.com
www.sgs.com
lgili Kii
Mr. Johan
Vermeulen
Mr. Johan
Vermeulen
Mr. Ayman
Majdoubeh
Ms Yakushiji
Suzanna O. R.
Lumme
Reg de Wit
A. Dhananjaya Rao
Mr. Apostolis
Korkolis
Mahmoud Hanafy
Orquidea Rueda
Pozisyon
Industrial and
Environmental
Manager
Industrial and
Environmental
Manager
Inspection
Manager
Laboratory
Technician
Technical Manager
Business Manager
Executive
Environmental
Assessor
Laboratory/
Technical Manager
Laboratory Chief
lgili kii e-posta
johan.vermeulen@
sgs.com
johan.vermeulen@
sgs.com
Ayman.
Majdoubeh@sgs.
com
yakushiji@scas.
co.jp
suzanna.lumme@
alsindonesia.
com; reg.dewit@
alsindonesia.com
mariappan
[email protected]
dhananjaya rao@
sgs.com
Apostolis.
[email protected]
mahmoud.hanafy@
sgs.com
orquidea.rueda@
sgs.com
SGS de México, SA de C.C
Ingenieros Militares
#85 5º Piso
Col. Argentina Pte, CP
11230
México, D.F
SGS Pakistan (Pvt.) Ltd.
H.O: 22/D
Block - 6, PECHS, Karachi
SGS Philippines, Inc.
2nd Floor Alegria Bldg.
Chino Roces Avenue,
Makati City, Philippines
SGS Testing Korea Co., Ltd +82 31 460 8000
The O Valley Bldg. #322
555-9 Hogye-dong,
Dongan-gu Anyang,
Gyeonggi, Korea 431-082
SGS Sri Lanka (Pvt)
Ltd.,141/7 Vauxhall Street,
Colombo 2, Sri Lanka
SGS (Thailand) Co. Ltd
100 Nanglinchee Road
Chongnonsee Yannawa
Bangkok 10120 Thailand
DOKAY Muhendislik ve
Danismanlik Ltd
Sti. Ovecler 4. cad. 140/
ADikmen Ankara
SGS Vietnam Laboratory
141 LY Chinh Thang,
District 3, Ho Chi Minh City,
Vietnam
Mexico
(Meksika)
Pakistan
Philippines
(Filipinler)
South Korea
(Güney Kore)
Sri Lanka
Sri Lanka
Thailand
(Tayland)
Turkey
(Türkiye)
Vietnam
Faks
+848 935 1923
+90 312 475 71 30
+66 (0) 2678 1545
+94 11 230 0890
+82 31 460 8029
+633 750 2946
or 47
+92 21 4523491
+52 (55) 53 87 21
00 Ext. 153, 318,
319, 323, 346
+603 7845 8258
Web Adresi
www.sgs.com
www.dokay.info.tr
www.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.sgs.com
www.mx.sgs.com
www.alsenviro.com
lgili Kii
Linh Hoang
Coskun Yurteri
Santhanatanon
Khun Nattiya
H.A. P. Indrajith
Mr. Allen Lee
Mr. Leo Rubico
Ms Tasneem Ilyas
Jose Manuel Sura
Mr Gan Kok Tong
Dr Koh Yew Ming
Pozisyon
Laboratory
Technician
Director General
Sales Executive,
Minerals,
Environmental and
Industrial Services
Project Manager
Central DivisionEnvironmental
Services
Divisional Manager
Director OGC
Client Servises
Division
Laboratory
Manager/Chemist
Not: Lütfen iletiim detaylarndaki olas deiiklikleri [email protected] adresine e-posta göndererek bu listenin güncel tutulmasna yardmc olunuz
+848 935 1920 Ext
125
+90 312 475 71 31
+66 (0) 2678 1813
ext 1433
+94 11 537 6289
+632 817 5656
+92 21 4540260-5
+52 (55) 53 87 21
00 Ext. 153, 318,
319, 323, 346
+603 7845 8257
ALS Technichem (M) SDN.
BHD
No. 9, Jalan Astaka U8/84
Seksyen U8, Bukit Jelutong
40150 Shah Alam
Selangor
Malaysia
(Malezya)
Telefon
Laboratuar/Adres
Ülke
lgili kii e-posta
linh.hoang@sgs.
com
cyurteri@dokay.
info.tr
Nattiya.
Santhanatanon@
sgs.com
priyantha_
[email protected]
Allen.Lee@sgs.
com
leo.rubico@sgs.
com
tasneem_ilyas@
sgs.com;syed_
faseeh@sgs.
com;mahboob_
[email protected]
jose.manuel.sura@
sgs.com
ymkoh@
alsmalaysia.
com; gankt@
alsmalaysia.com
8. ANALTK LABORATUARLAR: LABORATUARIN SEÇM
Amaç
LS&CO. Global Atksu Rehberi ile uygunluk yöntemler arasnda laboratuarlarn gerçekletirdii atksu
analiz test sonuçlarna göre tespit edilir. Bu yüzden laboratuarn yüksek kalitesi ve verdii güvenilir
veri kritiktir. Sonuçlarn güvenilir olmas salamak için laboratuarn yönetim sistemi, dokümantasyon
kontrolü, eitim ve personelinin hepsi standartlar karlamaldr.
Laboratuar Sertikasyon/Akreditasyon
Ulusal ve uluslararas kurumlar test laboratuarlarnn kalite kontrolleri için standartlar ve rehberleri
yaynlarlar. Uluslararas Standartlar Organizasyonu - International Standards Organization (ISO), test
laboratuarlar için ISO 9001 ve ISO 9002 endüstriyel kalite standartlar ile paralellik gösteren kalite
güvence standartlarn yaynlamtr. Test ve Kalibrasyon Laboratuarlarnn Uygunluu için Genel
Gereksinimler (General Requirements for the Competence of Testing and Calibration Laboratories)
(EN ISO/IEC 17025) standartlar kaliteli laboratuar sonuçlarn salamak için yönetim prosedürlerini
oluturur. EN ISO/IEC 17025’a göre sertikasyon yönetim prosedürlerini, tanmlanm sorumluluklar
ve doküman yönetimi uygulamalarn içermektedir. ISO/IEC 17025 standardnn orjini Alman standard
olan DIN EN 45001’dir. EN ISO/IEC 17025 standardna göre sertikalandrlm, bu Ek’te (Konu 6)
listelenmi metotlar da içeren standart metotlar uygulayan laboratuarlar Global Atksu Rehberi atksu
analizleri için güçlü adaylar olarak deerlendirilebilir. Ek olarak kamu kurumlarndan, üniversitelerden
veya uluslararas danman kurumlarndan akredite olanlar da uygun olabilir.
Sertikal Laboratuar Tespiti
Sertikal laboratuarlarn tespiti için ulusal akreditasyon kurumlar iletiim kurulacak birimlerdir. Ulusal
akreditasyon kurumlar ve iletiim bilgileri International Laboratory Accreditation Cooperative (ILAC)
(http://www.ilac.org/) web adresinin “Directory” sayfas altndadr. Listelenmi baz akreditasyon
kurumlar sertikal laboratuar listesini internet ortamnda vermektedir aksi halde akreditasyon kurumlar
direkt olarak aranmaldr.
Dier ulusal sertikasyon programlar da mevcut olabilir. Örnein; Hindistan resmi olarak Hindistan 1986
Çevre Koruma Yasas çerçevesindeki analizlerin yaplmas için belirli laboratuarlar kabul etmektedir.
Yasalara uygun olarak analizler gerçekletirmek isteyen laboratuarlar sertikalanmal ve Hindistan
Gazetesinde listelenmelidir. Mevcut listeye http://enfor.nic.ne/legis/env/so728e.htm ’den ulalabilir.
Onayl Laboratuar için Kriterler
Laboratuarlar akredite/sertikal olmalarna ek olarak unlara da sahip olmaldr: yetkin laboratuar
personeli, tüm testleri gerçekletirebilmek için yetkinlik ve tüm laboratuar prosesleri için dokümante
edilmi uygulanan standart operasyon prosedürler (SOP). Uluslararas laboratuar ve referanslara üye
olmak dahil dier kriterler laboratuar seçiminde yardmc olabilir.
Akredite olmayan fakat aadaki sistemleri uygulayan laboratuarlar onayl bir laboratuar olarak
deerlendirilebilir:
Genel
• Çalabilmek için devlet kurumlarndan izinler veya gerekli dier resmi izinler
• Laboratuarda çalan personel için uygun çalma düzeni içinde kiisel koruyucu ekipman kullanm
(örn: iyi kalitede kiisel koruyucu ekipmanlar, çeker ocaklar (duman vb için) güvenlik dular, göz
dular vb.) dahil içi sal ve i güvenlii rehberleri-uygulamalar
• Cihazlarn kalibrasyonu, bakm, numunelerin kabulu, yüklemesi, hazrlanmas, testlerin yaplmas,
verilerin gözden geçirilmesi ve raporlamas ile rapor/dokümantasyonun muhafazas için yazl
prosedürler ve kaytlar
• Laboratuarn genel düzeninin iyi olmas
• Laboratuarn iyi havalandrlmas
• Acil durum ekipmanlarnn düzenli kontrolü
• Mevcut yasal düzenlemeleri ve iyi uygulamalar deerlendirmeye alan atk bertaraf planlar
devam dier sayfada
8. ANALTK LABORATUARLAR: LABORATUARIN SEÇM
Personel
• Eitimli ve deneyimli personel (yetkinlik kaytlar bulunmaldr)
• Yeni bir ekipman kullanma alndnda-tedarik edildiinde personelin eitildiini gösteren kaytlar
• Personelin eitimlerinin tekrarlandn gösteren kaytlar
Özel
• Tüm cihazlarn düzenli kalibrasyonlar ve kaytlar
• Tüm makinalarn iyi durumda olmas ve koruyucu bakm programlar
• Tanmlanm test metotlarn kullanmak ve gerekli testlerin aralklarn yapabiliyor olmak
• Laboratuar raporlar iyi yaplandrlm ve yetkili personel tarafndan imzalanmas
• Laboratuarn müteri ihtiyaçlarna göre raporlar yaplandrma konusunda gönüllü olmas.
9. LABORATUAR RAPORUNUN SUNULMASI: LABORATUAR
REHBER
Bu yönlendirici bilgiler, LS&CO. Global Atksu Rehberi gözlemleme için örnekleme ve analizler için
kullanlacak tüm laboratuarlara gönderilmelidir. LS&CO’ya özel bu bilgiler alnan raporlarn kalitesinden
emin olmamza ve global olarak 150 civar laboratuardan gelen raporun konsolide edilmesinde yardmc
olmaktadr.
Kabul edilebilir laboratuar raporlar;
1) Laboratuarn antetli kadna baslm, tüm iletiim detaylar ile laboratuar akreditasyon ve bal
olduu kurumlar göstermelidir..
2) Laboratuar yetkilisi tarafndan imzalanmal ve laboratuarn mührü ile mühürlenmelidir
3) Aadaki bilgileri içermelidir:
a. Analizlerin tarih ve saatleri
b. Analizi gerçekletiren kiinin ismi ve pozisyonu
c. Numune bilgileri: nasl ve kim tarafndan alnd, numuneyi alan kurum-kurulu bilgilerinin ismi
(fabrika veya laboratuar), bekleme süresi ve koruma yöntemleri
d. LS&CO. Analitik Metotlar (Konu 6) listesinde yer alan metotlar veya edeerleri
e. Uyguland durumlarda ölçüm hassasiyeti limitleri (laboratuarlar kullanacaklar uygun metotlar
tespit etmek için LS&CO. Global Atksu Rehberi seviyeleri hakknda önceden bilgi sahibi olmaldr)
f. Ölçüm birimleri (tercihimiz uygulanabilir olduu yerlerde mg/l’dir)
4) Saha içi yaplan ölçümler ve örnekleme srasndaki gözlemlere ait bilgileri içeren bir bölüm olmaldr.
Bu bölüm aadaki bilgileri içermelidir:
a. Analizlerin tarih ve saatleri
b. Analizi gerçekletiren kiinin ismi ve pozisyonu
c. Numune bilgileri: nasl ve kim tarafndan alnd, numuneyi alan kurum-kurulu bilgilerinin ismi
(fabrika veya laboratuar), bekleme süresi ve koruma yöntemleri
d. LS&CO. Analitik Metotlar (Konu 6) listesinde yer alan metotlar veya edeerleri
e. Ölçüm birimleri
f. Örnekleme ve saha içi analizler gerçekletirilirken mevcut durum hakkndaki gözlemler
Saha içi ölçümler fabrika teknik personeli tarafndan yaplyorsa, atksu artma tesisinin operasyonlarnn
gerçekletirilmesinden sorumlu ef veya artma mühendisi tarafndan LS&CO. formlar kullanlmal ve
imzalanmaldr.
Laboratuar yukardaki bilgileri içeren biri fabrikaya biri de LS&CO. OS Denetçisine gönderilecek
ekilde toplam en az iki orjinal rapor hazrlamaldr.
LS&CO. örneklemenin ve analizlerin harici laboratuarlar tarafndan gerçekletirilmesini tercih
etmektedir.
10. LABORATUAR RAPORUNUN SUNULMASI: FABRKA
REHBER
Raporlama Tarihleri
LS&CO. analiz raporlar aadaki programa göre OS Denetçisine gönderilmelidir:
Önceki yllara ait Global Atksu Rehberi performans uygun ise:
• Klasik atksu parametrelerini (scaklk, pH, BO, KO, renk, köpük ve AKM) içeren orjinal laboratuar
raporlar her yl 30 Nisan ile 1 Ekim’de gönderilmelidir.
• Global Atksu Rehberi’ne uyumluluk ve LS&CO’nun onay ile OS’ye laboratuar raporlarnn
gönderilmesi ylda birkez olacak ekilde azaltlabilir (her yl 1 Ekim). Bununla birlikte ylda en az birkez
raporlamann yaplmas zorunludur.
Önceki yllara ait Global Atksu Rehberi performans iyiletirme gerektiriyorsa:
• Klasik atksu parametrelerini (scaklk, pH, BO, KO, renk, köpük ve AKM) içeren orjinal laboratuar
raporlar her yl 30 Nisan’da gönderilmelidir.
• Global Atksu Rehberi’nde yer alan tüm atksu parametrelerini içeren orjinal laboratuar raporlar her yl
1 Ekim’de gönderilmelidir. Global Atksu Rehberi’ne metal parametrelerine uygunluk ve LS&CO’nun
onay ile metal parametrelerinin raporlamas azaltlabilir. Bununla birlikte, Global Atksu Rehberi
performans iyiletirmesi gereken fabrikalar klasik parametrelerin raporlamasna 1 Ekim (ve 30 Nisan)
devam etmelidirler.
Tüm fabrikalar LS&CO. Global Atksu Rehberi program çerçevesinde raporlama tarihlerine uymak için
örneklemeleri ve atksu analizlerini yapmaldrlar.
Dier Raporlama Konular
• Sadece orjinal laboratuar raporlar LS&Co. tarafndan kabul edilir. Fabrikalar kendi yarattklar
dokümanlar raporlama amacyla göndermemelidir.
• Fabrikalar yllk OS denetimleri ve takip denetimlerinde gözden geçirilmek üzere atksu raporlarnn
orjinallerini muhafaza etmelidirler.
• Metal analizlerinin sonuçlarnn elde edilebilmesi için belli bir bekleme süresinin gerektii özellikle
bilinmelidir. Fabrikalar bunu örnekleme ve analizlerin planlarn yaparken göz önünde tutulmaldr.
• Fabrikalar orjinal raporlarn OS Denetçisine ulamas için gerekli düzenlemeleri yapmaldr. Orjinal
raporun OS Denetçisine direkt olarak gönderilmesi için laboratuar bilgilendirebilir.
ATIKSU DEARJLARI LGL YEREL GEREKSNMLERE, MEVZUATA VE/VEYA ZNLERE HER
ZAMAN UYGUN OLACAKTIR.
11. OS DENETM VE POTW TESSLER
Fabrika, Konu 17 (Kamu/Ortak Artma Tesisleri (POTW) / Belediye Artma Tesisleri) bölümünde verilen
standart formu kullanarak POTW hakknda bilgi edinecek, aratrma formunu dolduracak ve kopyasn
LS&CO.’ya gönderecektir.
OS Denetçisi sahada atksu ön artma tesislerinin en iyi koullarda çaltn tespit edecektir. Ayn
zamanda fabrikann yerel POTW gereksinimlerini salamak üzere kulland/oluturduu yönetsel
boyutlar (örn: prosedürler, gerekli kaytlar vb.) deerlendirecektir.
12. PROSES SUYUNU GER KAZANAN FABRKALAR
Fabrikalarn özellikle ciddi su kstlamalar olan ülkelerde, proses sularn tekrar kullanmalar
oldukça yaygn uygulamalar olmaya balamtr. Tekstilde suyun tekrar kullanm farkl yöntemler ile
gerçekletirilmektedir. Örnekler, son-bitirme ilemleri arasnda tekrar kullanm sistemleri ve tekrar
kullanm ihtiyaçlarna göre bir atksu akmnn artlmasn içermektedir.
çi Sal ve Güvenlii
1) Tekrar kullanlan su tüm ulusal içi sal ve i güvenlii gereksinimleri ile “kullanm” kstlamalarn
karlayacaktr. (örn: tekrar kullanm sularnn nasl kullanlacana dair kstlamalar)
2) Geri dönüüm sistemleri hakknda fabrika bilgileri kazalarn ve yanl kullanmlarn engellenmesi
için çalanlara iletilmelidir. Tüm borular uygun ekilde iaretlenmelidir.
Çevre
1) Elde edilen konsantre atksu akmlar çevre kirliini önlemek için uygun ekilde artlmal ve
bertaraf edilmelidir.
2) Tüm atksu akmlar yerel POTW dearj gereksinimlerini veya direkt olarak doaya (nehir, göl ve
dere vb.) dearj ediliyorsa LS&CO. Global Atksu Rehberi gereksinimleri salayacaktr.
3) Tüm proses çamurlar (kat maddeleri) çevre kirliini önlemek için uygun ekilde artlmal ve bertaraf
edilmelidir.
4) Tüm proses çamurlar (kat maddeler) yerel gereksinimleri salayacak ve kanuna göre bertaraf
edilecektir..
13. ARITILMI ATIKSULARI SULAMA AMAÇLI KULLANAN
FABRKALAR
Fabrikalarn özellikle ciddi su kstlamalar olan ülkelerde, artlm dearjlarn sulama amaçl
kullanlmas oldukça yaygn uygulamalar olmaya balamtr.
1) Fabrikalar, suyu ulusal sulama program kapsamnda tüm yasal gereksinimlerin salanmas kayd
ile sulama amaçl kullanabilir (örnein; kamu atksu artma tesisleri veya eyalet program ile)
2) Fabrikalar artlm atksularn yetkili kamu kurulularnn veya belediyelerin onay/ibirlii olmadan
sulama amaçl kullanmayacaklardr.
14. EVSEL ATIKSU (LAIM)
Ykama tesislerinin evsel atksular (lam) doaya dearj edilmeden önce biyolojik olarak artlacaktr.
Biyolojik artma fabrikann atksu artma stratejilerine göre farkllk gösterebilir. Aadakiler LS&CO.
Global Atksu Rehberine kabul edilebilirler:
• Fabrika dnda belediyeye ait veya Kamu (ortak-POTW) artma tesislerinde biyolojik artma (fabrika
POTW’nun yeterli teçhizatlandrldn tespit için gerekli bilgileri toplamak için Konu 17’de POTW
Deerlendirme Formunu kullanmaldr)
• Fabrikada evsel ve endüstriyel atksuyun tümünü artan entegre (birincil ve ikincil artma) artma tesisi
kapsamndaki biyolojik artma
• Fabrikada foseptik eklindeki biyolojik artma tesisi (örnein; szdrma alan veya dier benzer
biyolojik artma ile). Foseptiin kirletici etkisini azaltmak için foseptik sular artlmaldr bu yüzden
szdrma alan ve benzer biyolojik artma yöntemleri ihtiyaçtr. Foseptik dearjlar doaya direkt dearj
için uygun deildir.
• Fabrikada bulunan paket evsel atksu artma tesisleri eklindeki biyolojik artma
Artlan tüm evsel atksu minimum yerel dearj kriterlerini salamaldr. Endüstriyel atksular ile birlikte
artlmas durumunda L&CO Global Atksu Rehberi gereksinimlerine uymaldr.
Dünyann birçok bölümünde yaygn bir uygulama gibi, atksu artma tesisi çamurlar için kurutma
havuzlar kullanlyorsa, çamurdan kaynaklanan fazla atksular atksu artma tesisinin giri suyuna geri
gönderilmelidir. Fabrikalar toplum salk problemleri yaratmamak ve ikayetlere neden olmamak için
gerekli önlemleri almaldr.
15. STANDART MEKTUPLAR VE FORMLAR: SAHA Ç
ÖLÇÜMLER
Not: Bunlar sadece fabrikann teknik personeli saha içi ölçümlerini gerçekletirecek ise kullanlacaktr.
LS&CO. ölçümlerin ilgili standart analitik metotlara göre üçüncü parti laboratuarlar tarafndan
gerçekletirilmesini tercih etmektedir. Bununla birlikte, baz durumlarda bu uygulanabilir deildir. Bu
durumlarda, fabrika teknik personeli kalibre edilmi ve bakml cihazlar kullanarak numune alabilir.
Sonuçlar takip eden sayfada verilen standart LS&CO formuna kaydedilecektir.
devam dier sayfada
15. STANDART MEKTUPLAR VE FORMLAR: SAHA Ç ÖLÇÜMLER
LS&CO. Atksu Rehberi zleme Program Saha çi Örnekleme ve Analiz Formu
Fabrika
sim
Adres
Fabrika Atksu Artma Tesisi Teknisyeni
sim
Ünvan
Örnek Bilgileri
Örnekleme Tarihi
Örnekleme Saati
Örnekleme Noktas
Saha çi Örnekleme ve Analiz
Parametre
Sonuç
Birim
Scaklk
°C
Alc ortam su
scakl (Dearj
edilen atksuyun
scakl >37ºC ise)
°C
Analitik Metot
Notlar
pH
Görünen Renk
Renk
(renk -- örn., sarms,
krmzms, kahverengi,
mavi))
Younluk (örn; açk,
koyu, çok koyu, k
geçirmez)
Tespit
R Koyu deil
R Koyu
Köpük tespiti
Floating solids
R Biraz
R Hiç yok
Köpük
R Biraz köpük oluuyor ancak annda yok oluyor
R Dearj noktasnda kalc köpük oluuyor
Tespit
R Köpük yok
R Köpüklü
Yorumlar:
Teknisyenin mzas:
Tarih:
16. STANDART MEKTUPLAR VE FORMLAR: EVSEL ATIKSU (LAIM)
Fabrikalar LS&CO ile ticari iliki balangcnda veya evsel atksu (lam) artmnda deiiklik olduunda,
evsel atksularnn artlmas ile ilgili ekteki formu sunacaklardr.
Doldurulmu form LS&CO. OS Denetçisine verilecektir
Atksu Rehberi zleme Program Evsel Atksu (Lam) Formu
Fabrika
sim
Adres
Fabrika Atksu Artma Tesisi Teknisyeni
sim
Ünvan
Evsel Atksu Artma
Evsel atksu artlyor
mu?
R Evet
Evsel atksu nerede
artlyor?
R Fabrika içinde
Artma Metodu
R Foseptik sistemi
R Hayr
R Fabrika dnda
R Fabrikada biyolojik artma tesisinde
R Fabrikada endüstriyel/proses atksuyla birlikte
biyolojik artma tesisinde
R Fabrika dnda belediye artma tesisinde
(biyolojik artmasz)
R Fabrika dnda belediye artma tesisinde
(biyolojik artma ile)
R Evsel atksu belediye artma tesisine tanyor
(vidanjör vb ile. – Yukardan fabrika d artma
tipini seçiniz)
Ek Yorumlar
(örn: zamanlamalar
ile birlikte gelecekteki
deiiklikler)
Teknisyenin mzas:
Tarih:
17. STANDART MEKTUPLAR VE FORMLAR: KAMU-ORTAK
ARITMA TESSLER (POTW)/BELEDYE ATIKSU ARITMA TESSLER
Standart mektup ve formlarn amac POTW’larn “yeterli teçhizatlandrldklar” hakknda en
üst seviyede bilgi edinmektir. “Yeterli teçhizatlandrma”nn anlam artma tesisinin ikincil veya
biyolojik artma yapabilmek için tasarland ve ekipmanlarn çalmasdr.
deal olan ekteki standart mektup ve formun POTW’ya Fabrika lgilisi tarafndan iletilmesidir. POTW’dan
doldururularak geri gönderilen form çoaltlacak ve OS Denetçisine iletilecektir. Fabrika bu bilgileri
çevre ile ilgili dosyalarnda muhafaza edecektir.
Bu mektup ve form fabrika tarafndan yannda ingilizce olacak ekilde tercüme edilebilir. (LS&CO. içinde
iletiimi salayabilmek için)
Bu standart mektup ve form fabrikann POTW ile kurmak istedii iletiime göre kullanlablir veya
kullanlmayabilir. Bunun yerine POTW saha ziyareti ve POTW personeli ile görümelere göre aratrma
formu kullanlabilir.
Yaklam fabrikann POTW ile oluturduu yapc-paylamc ilikilere baldr.
devam dier sayfada
17. STANDART MEKTUPLAR VE FORMLAR: Kamu-Ortak Artma Tesisleri (POTW)/Belediye Atksu Artma Tesisleri
Fabrika Yetkilisinin/lgilisinin smi ve Ünvan:
Fabrika smi ve Adresi:
Tarih
POTW smi ve Adresi:
Sayn Bay/Bayan
Fabrikamzn {Fabrika smi} atksu artma için kullanmakta olduu kamu/ortak artma iletmesine ilikin
bilgi talep edilen aratrma formunu ekte bulabilirsiniz.
Bu bilgi müterimiz olan Levi Strauss & Co. tarafndan LS&CO. Global Atksu Rehberi Program
kapsamnda talep edilmekte ve sadece irket içi kullanlacak ve gizli tutulacaktr.
Lütfen formu doldurup yukardaki adrese gönderiniz. Bu bilgiyi LS&CO.’ya {tarih}ine kadar göndermemiz
beklenmektedir.
Herhangi bir sorunuz ve açklama için lütfen {Fabrika Yetkilisinin/lgilisi Telefon Numaras}’dan araynz.
Doldurulmu aratrma formunu beklemekteyiz.
Teekkür ederim
Sayglarmla
{Fabrika Yetkilisinin/lgilisinin smi}
Ek.
devam dier sayfada
GZL POTW BLGS
Sadece LS&CO. irket içi kullanm içindir
Kamu/Ortak Atksu Artma Tesisleri / Belediye Atksu Artma Tesisleri Aratrmas
Lütfen bilgileri bo alanlara yaznz veya uygun yerleri iaretleyiniz.
Fabrika smi
{Fabrika tarafndan doldurulacaktr}
Fabrika Adresi
{Fabrika tarafndan doldurulacaktr}
Kamu/Ortak/Belediye
Artma Tesisi zni
{Burdan itibaren Fabrika veya POTW tarafndan doldurulacaktr}
Kamu/Ortak/Belediye
Artma Tesisinin Adresi
Ülke
Günlük artma
kapasitesi (m3)
Artma tipleri
Birincil
kincil
Üçüncül
Son dearj suyu
kalitesi
R yi
R Orta
R Kötü
Son dearj suyu
görünümü
TSar
TSoluk
TYüzen madde
TKrmz
TKoyu
TKöpük
TYeil
TBerrak
TKahverengi
TBulank
TRenksiz
TSaydam
Artma Tasarland
gibi çalyor mu?
THer zaman
TÇou zaman
Önemli iletme
zorluklar
R Endüstriyel kullanclarn atksular standar d (limit d)
Artma proseslerini
listeleyin
TMevsimsel
(>75%)
R Teknik bilgi
R Proses yükü
R Sermaye – iletme maliyetleri
R Alc ortamn çevresel hassasiyeti
R Toplumsal likiler (örn: yerel halk)
Alc Ortam
R Aknt
R Göl
R Yeraltsuyu
R Nehir
R Deniz
Ek Yorumlar
devam dier sayfada
Aadaki taslak tercüme için kullanlabilir.
CONFIDENTIAL POTW INFORMATION
For LS&CO’s internal use only
Publicly-Owned Treatment Works / Municipal Wastewater Treatment Facility Survey
Please complete information in empty elds, otherwise check where appropriate.
Factory Name
{To be completed by Factory}
Factory Address
{To be completed by Factory}
Name of Municipal
Treatment Works
{From this point forward, to be completed by Factory or POTW}
Address of Municipal
Treatment Works
Country
Daily Treatment
Capacity (m3)
Treatment Categories
Primary
Secondary
Tertiary
Final Efuent Quality
TGood
TAverage
TBad
Final Efuent
Appearance
TYellow
TPale
TFloating matter
TRed
TDark
TFoam
TGreen
TClear
TBrown
TCloudy
List Treatment
Processes
TColorless
TOpaque
Treatment process
performs as designed
TAt all times
TMost of the times
Major operating
challenges
R Industrial user efuent out of specications
TSeasonally
(>75%)
R Technical know-how
R Process overload
R Funding
R Environmentally sensitive receiving waters
R Community relations
Receiving Waters
R Stream
R Lake
R Underground water
R River
R Sea
Additional Comments
devam dier sayfada
18. SÖZLÜK
Analitik Metot veya Test Metodu: Fabrikalardan alnan numunelerde gerçekletirilecek LS&CO.
Global Atksu Rehberi’nde tanmlanan parametrelerin analizleri için dokümante edilmi teknik
prosedürler.
Analitik Rapor: Örnekleme/analiz uygulamalar ile ilgili bilgilere göre atksu numunelerinde
gerçekletirilen analiz sonuçlarn içeren bir laboratuar tarafndan gelitirilen doküman.
Anlk Örnekleme: Makul olan ksa bir zaman aralnda belirli bir zamanda alnan ölçüm veya
numune
Biyolojik Oksijen htiyac veya BO5: Svnn içindeki organik madde miktarn bakteri kullanarak
endirekt ölçme yöntemi.
Devre d brakmak (Bypass): Atksuyun bilerek toplama sisteminden veya atksu artma tesisinden
ayrlmas
Endüstriyel Atksu: Tekstil-Giyim ürünlerinin ykama-slak bitirme ilemlerinden oluan su veya
atklar tayan sv.
Kalite Güvence: Bir laboratuarn bir ürünün veya servisin tanmlanm kalite gereksinimlerini
saladnndan emin olmak için gerçekletirdii bir dizi planl ve düzenli aktivite
Kalite Kontrol: Tanmlanm kalite gereksinimlerine uygunluktan emin olmak için kullanlan/
gerçekletirilen bir dizi iletme/çalma metodu ve aktivitesi.
Kompozit Örnekleme: Ayn noktadan farkl zamanlarda sürekli örnekleme veya farkl numunelerin
kartrlarak anlk numunelerin karm. “Zaman bazl kompozit” (belirli zaman aralklarnda toplanan)
veya “debi orantl” (debi miktarna göre zaman aralklarnda alnan sabit miktarda numunelerin veya
anlk numuneler arasnda zaman aralklar sabit tutulurken debi arttkça artan anlk numunelerin
toplanmas)
Mühendislik Raporu: Atksu artma tesisi teknik, mühendislik ve yönetimsel yönlerini inceleyen
profesyonel yetkili/yetkin mühendisin hazrlad ve imzalad rapor.
Ölçüm Hassasiyeti: Bir maddenin, konsantrasyonu sfrdan fazla olan parametrenin içinde bulunduu
bir örnein analizinden %99 güvenilirlilikle ölçülebilen ve raporlanabilen minimum konsantrasyonu.
Ön Artma: Kamu/Ortak/Belediye (POTW) artma tesislerine bal kanalizasyon sistemlerine
dearjdan önce gerçekletirilen genellikle eleme ve çamur artlandrma ve susuzlatrma gibi herhangi
bir atksu artma prosesi
pH: Bir svnn asidiklii veya alkalinitesinin ölçüsü. pH 7 nötr, bu deerden yukar veya aa doru
büyük deiiklikler sudaki yaam için tehlikeli olarak kabul edilir.
Standart: Belirli analitik testlerin gerçekletirilmesine ilikin kabul edilmi kurallar tanmlayan teknik
dokümanlar.
Toplam Askda Madde (AKM): Su veya atksu numunesinin içinde bulunan kat madde.
Yerel Limitler: Yerel mevzuat –kanunlar, bölge veya belediye yetkilileri tarafndan kirleticiler için tespit
edilmi belirlenmi snrlar.
Yeterli Teçhizatlandrlm: Kamu/Ortak/Belediye (POTW) artma tesislerinin ikincil veya biyolojik
artma yapabilmek için altyaps ve ekipmanlar ekipmanlarnn olduunu tanmlamak için LS&CO.
Global Atksu Rehberi içinde kullanlan bir terimdir.
BÖLÜM A: TK

Çevre, øúçi Sa÷lÕ÷Õ ve øú Güvenli÷i ElkitabÕ

Transkript

Benzer belgeler

TC BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ Konu: Öğretmenlik Uygulaması SARAY