PDF Indir

••
•
TURKIVE
••
9-15 MART 2008 I SAYI10 I BUSINESSWEEK_COM_TR
••
BUVUK
AiLELER
••
BOLUNEN MARKALAR
••
Osman Kurt
Dagllan aile sirketleri, markalarm da bolunmesine yol aClyor. tkinci Diinya Sava~l'nm hemen oncesinde
Adolph ve Rudolph Dassler admda iki karde~ Almanya'nm H;rzogenerauch adh ufak bir kasabasmda bir
ayakkabl atolyesi ar;:arlar. Sava~ somaSl iki karde~in araSl aphr ve ve Rudolph, Adolph'a artlk beraber r;:all~­
mak istemedigini ve kasabada kendine yeni bir imalathane kuracagml sayler. Tabi boyle ufak bir kasabada
iki ayakkabl imalatpsmm ya~amasmm zor olacagl dii~iiniilse de aralanndaki rekabet kasaba slmrlanna ka­
dar ta~ar. byle ki bugiin bu rekabet onlann oliimiinden soma bile diinya r;:apmda devam etmektedir. Kar­
de~lerden Adolph'un ayakkabl ~irketinin adl Adidas, Rudolph'unki ise Puma'dlr. Aslmda Adolph ile Rudolph
arasmda ya~anan bu tiir slkmtllar biitiin aile ~irketlerinde slkr;:a rastlamyor.
BUSINESSWEEKTURKIYI: I 9 MART 2008
KiSiSEL
KURUMSALLA~MA
Genelde bin;:ok aile ~irketinde birliktelikler u~iincu
hatta ikinci ku~agl goremeden sonlanabiliyor ve her
marka onlar kadar bu sureci iyi yonetemeyebiliyor.
Ozellikle de belli bir markaya sahip biiyUk ailelerde
aynhk riizgarlan estigmde markanm kimde kalacagI
bir sorun olabiliyor. Bu surecin iyi yonetilememesi
markalara zarar veriyor.
061
gunu soyluyor. Bunun yarunda butiin karde~ler ayru
yerlerden harnmadeleri tedarik ediyorlar. Ote yandan
her ne kadar da Uri.in olarak ~irketler birbirine benzese
de magaza konseptleri ve Uri.in garn1arI ile birbirlerin­
den aynlabiliyorlar. Bu tfu farklillklar bile rnarkarun
ayru standartta hizmet sOziine ters d~ebilir.
elKIS STRATEJiLERi
Aile i~i aynhklarda bir diger sebep ise aile i? ortaklar
Tabi bu siireci iyi yonetebilrnek i?n oncelikle aile
i~in ~oo~ stratejilerinin belirlenmerni~ olmasl. Haluk
~irketlerinde ya~anan bu da~a sfuecinde nedenleri
Alacakhoglu, aile i~i ~irketlerde faal gorev alma}'!p
iyi tespit etrnekgerek. Aile ~irketlerine daru~manhk
daha sonra paraslrun iyi degerlendirilrnedigini
yapan Family Business Consulting Yonetirn Kurulu
du~unerek aynJrnak isteyebilecek aile i~i ortaklann,
B~karu Haluk Alacakhoglu'na gore aile ~irketlerinin
~Ikrna karan aldJk1annda izIenecek bir stratejinin
aynhna sfuecindeki birincil neden, aile bireylerinde
belirlenmemesinin de aile ~irketlerinin par~alanmasmda onernli bir unsur oldugunu soyluyor. Nitekim
ortak bir vizyon olmarnasl. Aile bireyleri arasmda
~Ikrnasma izirI verilrneyen birey bu sefer ailenin
birden fazla vizyon Olmasl ~irketin devamhhgma zarar
verebilir. Nitekirn Gi.illuoglu'nda da y~anan sfue~
diger bireylerine kusebiliyor. Bu kiislukler aile ~irkebunun gtizel bir omegi. Mustafa Gi.illu 1949 yilinda
tinde ~atlamalara yol a~biliyor. Aile i~in de kirnin
ogullan ile birlikte ilk Gi.illiioglu'nu Karakoy'de ku­
hisselerini ne zaman ve nasI.! satabilecegme dair
ruyor. Fakat aile i?ndeki farkh vizyonlar sonucunda
kurallann, stratejilerin belirlerunesi ~irketinirI
daha ikinci ~aga ge~emeden aile de boliinmeler
sfudi.iri.ilebilirligini arttIracaktIr.
y~aruyor. BugUn Baba Mustafa Gi.illii'niin alb
Aslmda aile ~irketlerinde sadece ~~ degil
~ocugundan dordu; Nejat, Nadir, Omerve
sorun olan. Belli yazili kurallarm olmamaSl, aile ~irketlerinin yeterince
Faruk Gi.illii, Gi.illuoglu markasl ile bir­
birlerinden ba~slZ bir ~ekilde
kururnsal olarnarnasl, ku~ak
baklavao.hk yaplyorlar. En buyUk
degi~erinde her kafadan
ogul olan Nejat Gi.illu'niin
ayn sesin ~asma yol
a<;Jyor. Markavizyon Genel
yonettigi Baklavaa Gi.illuoglu,
Miidi.iri.i 2uJal Er~en: "Dogro olan
Genel Miidfu YardmIclSl Fatih Gi.illu
bu a~amalara gelirImeden gelecege
~irketin ~acbgI bu sfueci ~u ~ekilde
ait dogru onlemler almabilrnesi
ozetliyor: "K~aklar arasmda, riski
alma a<;JSmdan ~anan farkh bakI~
gerekiyor" diyor ve ekliyor: "Mar­
a<;J1an ~irkette boliinmelere
karun daima objektif ve marka
neden oldu". Fatih Gi.illii'ye gore
yararlan dogrultusunda yo­
netilebilrnesine clair sfuekli
ailedeki bir onceki ku~ risk
alma konusunda muhafazakar
bir yapl in~a edi1rneli". Nitekim
boli.i.nmelere engel olabilmek
davrarurken, ~ok fazla sIkmb ~elanerni~ olan bir sonraki ~ak tarn tersine risk
i~in diinyada aile ~irketleri, aile anayasalan
alarak bUyiimeye daha SlCak bakIyordu. Nitekim
ve akabinde de aile meclisleri ol~turuyorlar.
Boylece ya~anabilecek klasiksorunlarm onu­
halihazrrdaki. Gi.illuoglu'lanrun ~ube sa}'l1arma
baJulcbgmda daha muhafazakar olan Mustafa Buyuk aile
ne ge01ebiliyor. Aile ~irketlerinin kurumsal­
Gi.illii, Karakoy Gi.illiioglu ile bir ~ubede kahr- sirkellerinde fikir la~malan a<;Jsmdan da onernli bir admI olan
aile anayasasl konsepti yurtdI~mdaki kadar
ken, oguIlarmdan Nejat 15, Faruk da 17 ~ube aynhklan her
a<;Jyor. Tabi farkh farkh yapIiar olmasma kar~m zaman oiasl
yaygm olmasa da Sabana, Eczaaba~1 ve Ko~
ailenin ayru marka}'! koruyarak devarn etmesi ashnda
gibi aile ~irketleri bu tfu uygularnalan Tfukiye'de
biiyUk bir risk. Birbirinden ba~slZ i~letrneler haline
b~an ile uygulayan omekler.
donu~mu~ ~irketlerin ayru standartlan m~terilerine
Nihayet aile ~irketleri tiim diinyada oldugu gibi
Turkiye ekonomisinde de onernli bir yere sahip. So­
sunarnarnasl, markaya zarar verir. 2ira marka, bir ~irnu~ta buyUk ailelerce yonetilen ~irketlerde muhak­
ketin tiiketicisine sfuekli ayru standartta i.iri.in ve hiz­
kak ki farkh sesler, farkh gOrU~ler olacakbr. Bunun
met venne taahhutiidfu. Fatih Gi.illii, Nejat, Nadir ve
markaya zarar verrnesini engellemekse irnkanslz
Faruk Gi.illiikarde~ler arasmda fuetirn a<;Jsmdan pek
degil. Kurallar onceden belirlenmezse bu sfue~te
de fark OlmadIgml, bunun de sebebirIin hepsinin ufak
y~lardan itibaren i~in mutfagmda 0 bilgi birikimini
herkes Rudolph ve Adolp karde~ler kadar ~ansh
olamayabilir. I 8WT I
babalarmdan v~ karde~lerinden ogrenmeleri oldu­
ORTAK ViZYON
Ailede Catlak
Buyuk ailelerce
yonetilen marka­
larda aynhklar her
zamanoiasl
Aile bireylerinde ortak
blr vizyon olmamasl,
aile ~irketleri
taraflndan yonetilen
markalarda b6lunme­
lerin ba~hca nedeni
Ortaklann ne zaman
ve nasll C;:lkacaglna
dalr bir C;:lkr~
stratejisinin belirlen­
meml~ olmasl da aile
~irketlerinin gelecegi
ic;:in bir handikap
Sir aile anayasaslnln
behrlenmesi, aile
~irketleri tarafmdan
yonetilen markalann
ku~aklar boyunca
suriid(jrDlebilmesi rC;:1n
blr c;:6zum olabilir
9 MART 2008 I BUSINESSWEEKTURKIYE