Cihanbeyli İlçe Raporu - TC Mevlana Kalkınma Ajansı

CİHANBEYLİ
İLÇE RAPORU
2014
ÖNSÖZ
Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi
hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası ve bölge içi
gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir. Bu amaçlara ulaşmak
için kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların
yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek istemektedir.
Bölgesel gelişmeye yönelik olarak icra edilecek bütün faaliyetlerin temeli ise bölgenin bütün detayları
ile iyi tanınmasından geçmektedir. Bu nedenle, bölgenin kaynak ve olanaklarının doğru şekilde tespit
edilmesi, mevcut sahip olunan değerlerin rekabet edebilirlik açısından yeniden yorumlanması ve
bölgesel kalkınmayı sürdürülebilir şekilde sağlanmasına yönelik olarak faaliyetlerin birbiri ile ilişkili
olarak icra edilmesi gerekmektedir.
Bu amaca yönelik olarak MEVKA, Bölgenin Mevcut Durum çalışması ve 2010-2013 bölge planını
hazırlamıştır. Bu işlem yapılırken bölgeyi oluşturan ilçelere yönelik olarak GZFT Analizi çalışması
gerçekleştirilmiş ve her ilçe için bir İlçe Raporu hazırlanmıştır.
Diğer yandan MEVKA, “Konya-Karaman (TR52) Bölgesi 2023 Vizyonu Temel Çerçevesinin Belirlenmesi
İçin Teknik Destek Alınması İşi” için ihaleye çıkmış ve bu kapsamda gerçekleştirilecek faaliyetler ile
MEVKA tarafından yürütülen Bölge’ye ilişkin stratejik plan ve vizyon çalışmalarının kapsamlı ve
derinlikli olmasının sağlanması amaçlanmıştır.
İhale kapsamı faaliyetlerin icrasına yönelik olarak Yüklenici tarafından ilçelerde “İlçe Odak Grup
Toplantıları” düzenlenmiş, “GZFT Analizleri” yapılmış ve ilçelere yönelik olarak gerçekleştirilen
çalışmalar ve planlar incelenmiştir. Bütün çalışmaların, bilgilerin özgün bir yöntemle Rekabetçilik
ekseninde yeniden yorumlanması temelinde birleştirilerek 2023 Vizyon Stratejisinin Belirlenmesi
amacına hizmet etmesi sağlanmıştır.
Elinizde yer alan doküman, 2023 Vizyon Stratejilerinin belirlenmesine esas oluşturan “İlçe Raporu”
dur. İlçenin mevcut durumunu göstermekte ve ilçe potansiyellerin kullanımına yönelik olarak altyapı
oluşturmaktadır.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 1
1. DOĞAL YAPI
1.1.COĞRAFİ ÖZELLİKLER
Konya ili Cihanbeyli ilçesi, 38°39’ Kuzey enlemi ile 32°55’ Doğu boylamı arasında yer almaktadır. İl
merkezine uzaklığı 98 km’dir. İlçenin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 950-1.000 metredir.
İlçenin, kuzeyinde Kulu ve Ankara ili Haymana ilçesi, güneyinde Altınekin, batısında Sarayönü ve
Yunak ilçesi ve doğusunda Tuz Gölü ve Aksaray ili bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 3.634,76 km²’dir.
Doğu-batı yönünde akmakta olan derenin yamaçlarında genellikle düz bir sahada kurulmuş olan
Cihanbeyli, İç Anadolu Bölgesi’nin ortalarında yer almaktadır. İlçe kuzeye doğru uzanan Konya
Ovası'nın devamı gibidir. İlçenin bulunduğu kesimler, geniş yayla özelliği göstermektedir. Ova-yayla
özellikleri Ankara'ya doğru Kulu İlçesi komşusunu da içine alarak sürmektedir. Bölgenin tek akarsuyu
İnsuyu Çayı'dır. İnsuyu Çayı Cihanbeyli'nin içerisinden geçerek önce Süt Gölü'ne oradan Tuz Gölü'ne
dökülmektedir. Ayrıca, ilçede Tersishan(Tersakan) Gölü, Acı Tuz Gölü(İlice), Adil'in Gölü
bulunmaktadır.
İlçe Alan Kullanım Dağılımı Tablosu
Alan Adı
Cihanbeyli Alan
Kullanım Türü
(Ha)
(%)
Konya Alan
Kullanım Türü
(Ha)
Tarım Arazisi 219.992,00 60,52 2.247.856,60
98.484,00 27,10 761.460,70
Çayır-Mera
0,00
0,00 540.189,00
Orman
45.000,01 12,38 531.845,65
Diğer
363.476,01
100 4.081.351,95
Toplam
Cihanbeyli Alan Kullanım/
28. Orta Anadolu
Konya TR52
Türkiye
Havzası (İle
(%)
(%)
(%)
(%)
düşen) Arazi (%)
31,00 9,79 8,76
11,74
0,91
18,65 12,93 9,37
10,98
0,67
27,30 0,00 0,00
0,00
0,00
23,04 8,46 6,45
15,05
0,25
100 8,91 7,32
11,31
0,46
Türkiye Alan
Kullanım Türü
(%)
(Ha)
55,08
18,66
13,24
13,03
100
24.294.680,8
14.616.687,3
21.389.783,0
18.056.548,9
78.357.700,0
* Konya Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009), DSİ
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 2
Toplam 363.476,01 ha alana sahip olan Cihanbeyli ilçesi, Türkiye toplam alanının %0,46’sını,
Konya’nın %8,91’ini, Orta Anadolu Havzası’nın ise %11,31’ini oluşturmaktadır. Cihanbeyli ilçesi,
toplam alanların %60,52’sini tarım arazisi, %27,10’unu çayır-mera ve %12,38’ini diğer kullanım
alanları oluşturmaktadır. İlçede orman varlığı bulunmamaktadır. İlçenin tarım arazileri Konya tarım
arazilerinin %9,79’unu, Orta Anadolu Havzası’nın ise %11,74’ünü oluşturmaktadır. İlçedeki çayır-mera
alanları Konya çayır-mera alanlarının %12,93’ünü, Orta Anadolu Havzası’nın ise %10,98’ini
kaplamaktadır.
1.2.DOĞAL KAYNAKLAR
1. Enerji Kaynakları
1.1. Güneş
1.2. Su Gücü
1.3. Kömür
Var
İnsuyu Akarsuyu
Yok
1.4. Doğalgaz
Araştırma
1.5. Rüzgar
1.6. Biyokütle
Yok
Var-Yüksek
1.7. Petrol
Araştırma
1.8. Jeotermal Enerji
2. Biyolojik çeşitlilik
2.1. Ormanlar
2.2. Çayır ve Mera
2.3. Sulak Alanlar
2.4. Flora
2.5. Fauna
2.6. Milli Park, Tabiat
Parkı ve Diğer Hassas
Alanlar
3. Toprak
3.1. Toprak
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Potansiyel
Ekşimüshilsu
Alaman Kuyusu
Ilıcapınarı
Kaplıca Suyu
Mevcut Çalışma
Yok
Cihanbeyli Barajı (Sulama)
Yok
Doğalgaz ve petrol aramaları devam
etmektedir
Yok
Yok
Doğalgaz ve petrol aramaları devam
etmektedir
Ekşimüshilsu: Kaynağın ilkel bir kaptajı
vardır.
Alaman Kuyusu: Kaptajı yoktur.
Herhangi bir tesis bulunmamaktadır.
Ilıcapınarı: Kaptajı yoktur. Bölgede terk
edilmiş bir maden suyu tesisi vardır.
Kaplıca Suyu: MTA Genel Müdürlüğü
tarafından bulunmuş ve işletmeyi
beklemektedir.
98.484 hektar çayır-mera alanı vardır.
İnsuyu Çayı, Bolluk Gölü, Tersakan Gölü, Acı
(Cihanbeyli) Gölü, Kuşça Gölü, Süt Gölü, Tuz
Gölü, Adilin Göl Cihanbeyli Göleti
Arabıdopsıs Heynh, Sueda L., Lınaceae
Lınum L., Plumbagınaceae Lımonıum L.,
Acantholımon Boiss., Lılıaceae Asparagus L.
Endemik bitkileri vardır.
Süt Gölü’nde yaban ördeği, yaban kazı,
karatavuk gibi av kuşları bulunmaktadır.
Tuz Gölü çevresinde flamingo, kılıçgaga,
angıt ve benzeri kuşların yanı sıra
yağmurcunlar, turnalar, yaban kazları ve
yaban ördekleri bulunmaktadır.
Acı
(Cihanbeyli)
Gölde
flamingolar
yaşamaktadır.
Hayvan otlatma.
Yok
Yok
Sazlık ve Bataklık Araziler bulunmaktadır.
İlçede neojen yaşlı gevşek yapıda görsel
kireçtaşları
bulunmaktadır.
Ortadan
geçmekte olan dere nedeniyle geniş alüvyon
saha bulunmaktadır.
Tarım
İçme, Sulama, Tuz Üretimi ve Turizm
Yok
Avcılık, Kuş Gözleme
Sayfa 3
4. Su Kaynakları
4.1. Barajlar
4.3. Akarsular
Yok
Cihanbeyli-Yeniceoba-Kulu Ovaları (D.S.İ. ve
halk tarafından çok sayıda kuyu açılmıştır.
Bu kuyuların sulama alanı yaklaşık 76.000
hektardır.) Cihanbeyli ve Kulu Ovaları
(Cihanbeyli'nin doğusunda derinlik 0.5-10
m. Arasındadır. Batıya doğru gidildikçe 30
m. kadar düşmektedir.) Gölyazı kasabası yer
altı suları yüzeye çok yakındır.
İnsuyu Deresi (Akım debisi 295 lt/sn’dir)
4.4. Göller ve Göletler
Bolluk Gölü, Tersakan Gölü, Acı Göl, Kuşça
Gölü, Cihanbeyli Göleti
4.2. Yeraltı Su
Kaynakları
Yok
Sulama (D.S.İ. 1958 yılından bu yana
Cihanbeyli - Kulu ovalarında su kuyuları
açmaktadır fakat zamanla kuyu
sayısının artması ve yağışların azalması
sonucu yer altı suyu seviyesi önemli
ölçüde eksilmiş, bazı kuyular kapanmış
ya da kullanılmaz duruma gelmiştir)
Cihanbeyli Barajı
Bolluk Gölü: 1. Dereceden Doğal Sit
alanıdır ve gölde Na2 SO4 üretimi
yapılmaktadır. Bolluk Gölü suları sodalı
olduğundan kullanma ve sulama suyu
olarak kullanılmamaktadır.
Tersakan Gölü: Sulama amaçlı
kullanılmaktadır ve ortalama sulama
alanı 1.100 hektardır. Ayrıca, göl 1.
Dereceden Doğal Sit Alanıdır. Suları
tuzludur. Gölden Na2 SO4 üretimi
yapılmaktadır.
Cihanbeyli Göleti; Sulama amaçlı inşa
kullanılmaktadır; sulama alanı 1024
ha’dır.
5. Mineral Kaynaklar
5.1. Sanayi Madenleri
Kalker, Tuz, Jips
5.2. Metalik Madenler
5.3. Enerji Madenleri
5.4. Kıymetli Taşlar
(Madenler)
5.5. Diğer Mineraller
5.6. Maden Kanununa
Tabi Olan Doğal
Malzemeler
(Bakınız 1.Enerji Kaynakları)
Göl suyunu tavalarda buharlaştırarak
her yıl tuz üretimi yapılmaktadır.
Bölgede Tuz Fabrikaları bulunmaktadır.
Ayrıca, ilçede Kalker Ocakları ve
Traverten Tesisleri bulunmaktadır
-
Yok
Yok
Magnezyum tuzları, sodyum sülfat
Tuz Üretim Tesisleri Bulunmaktadır
Taş, Kum
Taş Ocağı, I (a) Grubu Maden Ocağı,
Kum Ocağı
*MTA 2009, Konya Tarım İl Müdürlüğü 2010, Elektrik İşleri Etüt İdaresi veri tabanı
İlçede, doğalgaz ve petrol arama çalışmalarına devam edilmektedir.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 4
2. DEMOGRAFİK YAPI
2.1. NÜFUS
Cihanbeyli ilçesi nüfus değerleri son 3 yılda azalma göstermiştir. İlçe nüfusu 2013 yılı itibariyle 56.327
olmaktadır. İlçe nüfusu, Konya nüfusunun %2,70’ini, TR52 Bölge nüfusunun %2,42’sini
oluşturmaktadır.
İlçe Nüfus Durumu
Cihanbeyli İlçe Nüfusu
İlçe
İlçe
YILLAR
İlçe
Merkez
Köy
Nüfusu
Nüfus
Nüfus
15.869
43.653
59.342
2011
15.966
41.277
57.243
2012
56.327
56.327
2013
Konya
Toplam
Nüfus
2038555
2052281
2079225
Nüfus Oranları
İlçe Nüfusu/
TR52
Konya Nüfusu
Bölge
(%)
Nüfusu
2,91
2272560
2,78
2.287.705
2,70
2317164
İlçe Nüfusu/
TR52 Nüfusu
(%)
2,61
2,50
2,42
*TÜİK ( 2013 ADNKS)
Ayrıca ilçe nüfusunun Konya nüfusuna oranının %1,839 oranında azalmış olsa da kırsal alandan hem
ilçe merkezine hem de il merkezine göçün yaşanmaya devam edeceğini göstermektedir. Bu durumun
önlenebilmesi için nüfusun bulunduğu yerde istihdamını sağlayacak yatırımların yapılması
gerekmektedir. Bilindiği üzere Konya ilinde tarım sektörü önemli bir konuma sahiptir. Tarım - sanayi
entegrasyonu sağlanarak oluşturulan tarıma dayalı sanayilerin kırsal alanlara yakın bölgelerde
kurulması, kırsal nüfus için istihdam olanağı sağlayacak ve göçün engellenmesine yardımcı olacaktır.
İlçede Bulunan Nüfusun Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı
Cihanbeyli İlçe Nüfusu
Konya İl Nüfusu
Yaşa Göre (%)
Yaşa Göre (%)
YILLAR
0-14
15-64
65 Üstü
0-14
15-64
65 Üstü
27,38
65,52
7,15
27,46
65,55
6,99
2011
27
65,78
7,48
27,18
65,67
7,15
2012
26,04
66,10
7,84
26,64
66,46
7,89
2013
TR52 Bölge Nüfusu
Yaşa Göre (%)
0-14
15-64
65 Üstü
27,36
65,48
7,16
27,06
65,62
7,32
26,69
65,74
7,57
*TÜİK ( 2013 ADNKS)
İlçe nüfusunun %66,10’ü aktif nüfus olarak nitelendirilen 15-64 yaş grubunda olup, bu oran Konya
(%66,46) ve Türkiye (%65,74) oranları ile benzerlik göstermektedir. İlçe nüfusunun %26,04’i 0-14 yaş,
%7,84’ü ise 65 yaş üstü grubundadır. Nüfusun önemli bir bölümü çeşitli Avrupa ülkelerinde
çalışmaktadırlar. İlçede birçok aile eğitim ve istihdam amaçlı Konya veya diğer illere göç
etmektedirler. Bunların ilçede kalan özellikle tarımla uğraşan aileleri modern teknolojiyi çok iyi
kullanan yeniliklere açık kişilerdir. Bölge kalkınmasında özellikle tarım-sanayi entegrasyonunda bu
durum bir avantaj olarak değerlendirilebilir.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 5
3. EKONOMİK YAPI
3.1. TARIM
İşlenen Arazi Kullanım Durum Tablosu
İşlenen Arazi
Türü
Tarla arazisi
Nadas
Sebze
Meyve, içecek ve
baharat
Süs bitkileri
Toplam
Cihanbeyli İşlenen
Arazi
(da)
(%)
1.298.170
881.952
1.300
58,70
39,88
0,06
30.177
0
2.211.599
Cihanbeyli İşlenen Arazi/
Konya İşlenen Arazi
(da)
(%)
12.588.987
66,19
5.865.622
176.516
30,84
0,93
1,36
385.753
2,03
0
100,00
1.506,80
19.018.384,80
0,01
100
Konya İşlenen
Arazi (%)
TR52 İşlenen
Arazi (%)
10,31
15,03
0,73
8,61
14
0,41
7,08
0,00
11,62
4,25
0,00
5,99
TÜİK (2013)
Cihanbeyli ilçesinde işlenen tarım arazileri 221.115 ha olup, bu alan Konya işlenen arazinin %11,6’unu
kaplamaktadır. İlçede işlenen arazinin tamamı tarla tarımı için ayrılmış olup, sebze ve meyve üretimi
yok denecek kadar az düzeydedir. Arazilerin %60’ı ekilen alan iken, %39,88’i nadasa bırakılmaktadır.
İlçe ekilen tarla arazileri Konya tarla arazilerinin %12’sini oluşturmaktadır.
Arazi Sulama Durum Tablosu
Cihanbeyli
Sulama
Sulama
Durumu
Durumu
(Ha)
(%)
Sulu Arazi
Kuru Arazi
Toplam
Konya
Sulama
Durumu
Türkiye
Sulama
Durumu
Cihanbeyli Arazi/
28. Orta
Konya TR52
Türkiye
Anadolu
Arazi Arazi
Arazi
Havzası (İle
(Ha)
(%)
(Ha)
(%)
(%)
(%)
(%)
düşen) Arazi (%)
25.857 11,75 517.684,0 23,03 5.420.000,0 22,31 4,99
3,84
40,10
0,48
194.135 88,25 1.730.172,5 76,97 18.874.680,8 77,69 11,22 10,56
14,96
1,03
219.992 100 2.247.856,5 100 24.294.680,8 100
9,79
8,76
16,15
0,91
* Konya Tarım il Müdürlüğü (2010), DSİ, TÜİK (2009)
**İlçe 28 Nolu Orta Anadolu Havzasında bulunmaktadır.
İlçedeki toplam işlenen arazinin %88,25’i kuru arazi, %11,75’i sulu arazi niteliğindedir. Cihanbeyli kuru
tarım arazileri, Konya kuru tarım arazilerinin %11,22’sini, TR52 Bölgesi kuru tarım arazilerinin
%10,56’sını ve Orta Anadolu kuru tarım arazilerinin %14,96’sını oluşturmaktadır. Arazilerin büyük bir
oranda kıraç olması, yer altı sularının çekilmesi ilçe için bir dezavantajdır. Üreticiler yeniliklere açık
fakat bilinçli bir üretim yapılmadığından ürün yelpazesi sınırlıdır. Tuz Gölü’nün meydana getirdiği
çoraklaşmaya, üreticilerin yanlış gübreleme yapmasından kaynaklanan çoraklaşma da eklenmektedir.
Bu konuda üreticilerin bilinçlenmesi için uzman kişiler tarafından eğitim seminerlerinin
düzenlenmesinde yarar bulunmaktadır.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 6
3.1.1.Bitkisel Üretim
İlçede yaygın olarak yetiştirilen ürünler buğday, arpa, şeker pancarıdır. İlçedeki 1.300.446 da ekim
alanının %1,7’sinde makarnalık (durum) buğdayı, %65,03’ünde ekmeklik buğday, %16,15’ünde arpa,
%0,68’ünde şeker pancarı, %1,79’unde mısır ve %5,61’inde diğer ürünler yetiştirilmektedir. Buğday
verimi Konya ve Türkiye verimleri ile aynı düzeyde iken, arpa, şeker pancarı ve mısır verimleri Konya
ve Türkiye ortalama verimlerinin üzerindedir.
İşlenen Tarla Arazisi Durum Tablosu
Cihanbeyli
Tarla
Dekar
Ekim Alanı
Arazisi
Verim
Ekim Türü
Kg/Da
Da
%
Durum
22128
1,7
411
Buğdayı
Buğday
849596
65,3
296
(Diğer)
Ayçiçeği(Y)
78439
6,03
396
210000
Arpa
16,15
354
Şeker
Pancarı
Mısır
95470
8850
0,68
6313
1,79
4987
Konya
Toplam
Ürün
Miktarı
(Ton)
30.862
220.697
87.275
58.447
292.043
120.980
Da
%
Dekar
Verim
Kg/Da
1.860.804
14,78
323
601.691
5.255.781
41,75
324
1.690.239
671.695
3
391
262.930
2.523.609
20,05
332
838.491
721.997
5,74
6612
4.773.791
341.310
2,71
5434
353.552
Ekim Alanı
Toplam Ürün
Miktarı (Ton)
Patates
2000
0,15
3494
79.880
107.938
-
3898
420.755
Diğer
33983
5,61
-
-
1.544.176,00
12,27
-
-
1300446
100
-
-
13.027.310
100
-
8.941.449
Toplam
TÜİK 2013
İlçede hububata alternatif ürünlerin yetiştirilmesi ürün yelpazesini genişletecektir. İlçede TMO ofis
silolarının olması ürünün kolay satışını ve depolanmasını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, ilçe Lisanslı
Depoculuk faaliyetleri için uygun bir zemin oluşturmaktadır.
İşlenen Sebze Arazisi Durum Tablosu
Yalıhüyük
Sebze Arazisi
Ekim Türü
Kavun
Kabak
Toplam
Ekim Alanı
KONYA
Dekar
Verim
Ton/Da
Toplam
Ürün
Miktarı
(Ton)
Da
%
Ekim Alanı
Dekar Verim
Kg/Da
Toplam Ürün
Miktarı (Ton)
Da
%
1000
76,9
3
3000
17.180
56
3652
62.745
300
23,1
1400
0,25
12.965
43
126,64
1642
1300
100
-
175
27.645
100
-
103.489
TÜİK 2013
İlçede çeşitli sebze üretimi 1300 da alanda yapılmaktadır. Cihanbeyli Tarım İlçe Müdürlüğü’nün
kurmuş olduğu fide serasında üreticilerin sebze fidesi ihtiyaçları karşılanmaktadır. Serada domates,
biber, patlıcan ve salatalık fideleri yetiştirilmektedir.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 7
İşlenen Meyve-Bağ Arazisi Durum Tablosu
Ahırlı
Meyve-Bağ
Ağaç başı
Arazisi Ekim
Ekim Alanı
Toplam Ürün
verim
Türü
Miktarı (Ton)
Kg/ağaç
Da
%
32
0,1
37
655
Elma
15
0,04
31
15
Kiraz
Üzüm
30
0,09
10
333
Anason
100
0,33
10
100
Kimyon
30000
99,4
2400
80
Toplam
30177
100
KONYA
Ekim Alanı
Da
87.666
65.339
%
23
17
92.053
23
4100
140695
385.753
4.472,61
Ağaç başı
verim
Kg/ağaç
Toplam Ürün
Miktarı (Ton)
29
32
70.441
49.893
706
64.990
54
221
36,47
100,0
-
TÜİK 2013
İlçede meyve üretimi olarak 32 da alanda sadece elma üretimi yapılmaktadır. Elma verimi dekara 37
kg olup, Konya elma veriminin (655,04 kg/da) üzerindedir.
3.1.2.Hayvansal Üretim
Konya ili Cihanbeyli ilçesi Konya ilinde kuru tarımın yoğunlukta olduğu ilçelerden biridir. İlçede
ormanlık arazi bulunmamaktadır. İlçenin çayır mera arazisi 98.484 hektar olup, bu da Konya ili toplam
çayır–mera arazisinin %12,93’üne, TR52 bölgesinin %9,37’sine ve Orta Anadolu Havzası’nın ise
%10,98’ine karşılık gelmektedir.
Çayır-Mera ve Orman Durum Tablosu
Cihanbeyli
Konya
(Ha)
Çayır-Mera
Orman
(%)
(Ha)
Türkiye
(%)
(Ha)
(%)
98.484 100 761.460,7 58,5 14.616.687,3 40,59
0
0,00 540.189,0 41,5 21.389.783,0 59,41
Konya
(%)
12,93
0,00
Cihanbeyli/
28. Orta
TR52
Anadolu Havzası
(%)
(İle düşen) (%)
9,37
10,98
0,00
0,00
Türkiye
Arazi
(%)
0,67
0,00
* Konya Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009)
Konya ili Cihanbeyli ilçesi yem bitkileri ekilişi bakımından Konya ili içerisinde önemli potansiyeli olan
ilçelerden biridir. İlçedeki toplam yem bitkisi ekim alanı 3.085 dekardır. Yem bitkileri içerisinde Yonca
1.660 Da ekim alanı ile ilk sırada yer alırken bunu 1.100 Da alan ile Silajlık mısır takip etmektedir.
Yem Bitkileri Durum Tablosu
Cihanbeyli
Ekim Alanı
Yem Bitkisi Arazisi Ekim Türü
KONYA
Ekim Alanı
Yonca
Silajlık Mısır
Fiğ
korunga
Diğer
Da
2100
3000
2500
13
0
%
27,5
39,4
32,8
0,17
0
Da
195.525
211.636
128.114
17.267
4310
%
35
38
23
3,1
0,7
Toplam Yem Bitkisi Alanı
7613
100,00
556.852
100
TÜİK (2013)
İlçe yem bitkileri ekimi bakımından Konya ili içerisinde kayda değer bir seviyede değildir. Konya ilinin
toplam %32,8’lik Fiğ ekimi bu ilçede yapılmaktadır.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 8
Yem Bitkileri Genel Durum Karşılaştırması
Yem Bitkisi Arazisi
Ekim Türü
Konya (%)
Yonca
1,07
Silajlık Mısır
1,41
Fiğ
1,95
korunga
0,075
Toplam Yem Bitkisi
Alanı
1,37
Cihanbeyli/
TR52 (%)
0,89
1,16
1,31
0,05
1,04
TÜİK (2013)
Cihanbeyli ilçesi 2013 yılı itibariyle 34000 adet Büyükbaş hayvan mevcutken yıllar itibariyle
bakıldığında Büyükbaş hayvan mevcudunda artış olduğu bunun içerisinde ise kültür ırkı sığır
varlığındaki artışın dikkat çekici olduğu görülmektedir. İlçede yıllar itibari ile yerli büyükbaş hayvan
varlığında azalmalar meydana gelmiştir.
Büyükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması
Cihanbeyli Hayvan Sayısı
Konya Hayvan Sayısı
Hayvan Cinsi
2011
2012
2013
2011
2012
2013
Sığır (Saf Kültür)
7192
9625
10910 317.247 398.899 448.047
Sığır (Kültür
157.583 193.440 214.100
10935
16582
17130
Melezi)
Sığır (Yerli)
43.461 54.244 54.025
5230
6020
5960
Manda
TOPLAM
0
0
23357
32227
0
98
233
311
34000 518.389 646.816 716.483
TR52 Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
343.179
430.631 483.673
176.448
212.525 234.956
44.660
55.485
55.410
132
302
365
564.419
698.943 774.404
TÜİK (2013)
Konya ilindeki Büyükbaş hayvanların %4,74’ini Cihanbeyli ilçesindeki büyükbaş hayvanlar
oluştururken, bu oran TR52 bölgesi için %4,39 olarak gerçekleşmiştir.
Büyükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması
Cihanbeyli Büyükbaş Hayvan Sayısı /
Hayvan Cinsi
2011
Sığır (Saf Kültür)
Sığır (Kültür Melezi)
Sığır (Yerli)
Manda
TOPLAM
2,26
6,93
12,03
0
4,5
Konya (%)
2012
0,41
8,57
11,09
0
4,98
2013
2,43
8
11,03
0
4,74
2011
2,09
6,19
11,7
0
4,13
TR52 (%)
2012
2,23
7,8
10,8
0
4,61
2013
2,25
7,29
10,7
0
4,39
TÜİK (2013)
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 9
Konya ili Cihanbeyli ilçesi küçükbaş hayvan varlığı içerisinde özellikle koyun önemli bir yer
tutmaktadır. İlçede toplam 173.603 adet koyun varlığına karşılık 6301 adet kıl keçisi varlığı mevcuttur.
Koyun varlığı içerisinde özellikle Akkaraman ırkı yerli koyun ırklarımız önemli bir yere sahiptir. İlçedeki
Merinos ırkı koyun varlığının yıllar bazında bakıldığında azaldığı görülmektedir.
Küçükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu
Cihanbeyli Hayvan Sayısı
Hayvan Cinsi
2011
2012
2013
Koyun (Yerli)
Koyun
(Merinos)
Toplam
Koyun
Kıl Keçisi
Tiftik Keçisi
Toplam Keçi
Konya Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
1.398.429 1.634.416 1.802.048
TR52 Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
2.043.2
1.629.246
1.898.610
06
119600
143032
172288
1170
970
1315
146.037
181.437
211.316
237.846
281.856 336.188
120770
144002
173603
1544466
1815853
2013364
1867092
2180466
5880
113
5993
6020
100
6120
6301
96
6397
146.037
3.361
149398
181.437
3.570
185007
211.316
2.416
213732
237.846
12.299
250145
237939
4
281.856 336.188
15.298 15.527
297154 351715
TÜİK (2013)
İlçe koyun varlığı bakımından 2013 yılı itibari ile Konya ilinin %9,35’ine keçi varlığı bakımından ise
%2,99’sine, TR52 bölgesi içerisinde ise toplam koyun varlığının %8,84’una keçi varlığının ise %1,81’ine
sahiptir. İlçedeki koyun varlığının Konya ili içerisinde 2011 yılına göre oransal olarak arttığı, keçi
varlığının ise azaldığı görülmektedir. Son yıllardaki ülke genelinde yaşanan küçükbaş hayvan
varlığındaki azalmalardan bölgenin de etkilendiği söylenebilir.
Küçükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması
Cihanbeyli Küçükbaş Hayvan Sayısı /
Hayvan Cinsi
Konya (%)
TR52 (%)
2011
2012
2013
2011
2012
Koyun (Yerli)
8,55
8,75
9,56
7,34
7,53
Koyun (Merinos)
0,8
0,53
0,62
0,49
0,34
Toplam Koyun
9,35
9,28
10,18
7,83
7,87
Kıl Keçisi
4,02
3,31
2,98
2,47
2,13
Tiftik Keçisi
3,36
2,8
3,97
0,91
0,65
Toplam Keçi
4,01
3,3
2,99
2,39
2,05
2013
8,45
0,39
8,84
1,87
0,61
1,81
TÜİK (2013)
Cihanbeyli ilçesi kanatlı hayvan bakımından hem il hem de bölge genelinde önemli sayılabilecek bir
potansiyele sahiptir. İlçenin 2013 yılı tavuk varlığı 30.500 adet olup %100’ü yumurtacı tavuklardan
oluşmaktadır.
Kanatlı Hayvan Sayıları Durum Tablosu
Hayvan
Cinsi
Tavuk
(Yumurtacı)
Toplam
Tavuk
Cihanbeyli Hayvan Sayısı
Konya Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
TR52 Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
2011
2012
31000
30000
30500
10.697.284 10.053.182 11.325.549 11.936.739 11.327.773 12.653.991
31000
30000
30500
10.697.284 10.053.182 11.325.549 11.936.739 11.327.773 12.653.991
TÜİK (2013)
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 10
2013
Kanatlı Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması
Cihanbeyli Kanatlı Hayvan Sayısı /
Hayvan Cinsi
Konya (%)
TR52 (%)
2011
2012
2013
2011
2012
2013
Tavuk
(Yumurtacı)
0,28
0,29
0,26
0,25
0,26
0,24
Toplam Tavuk
0,28
0,29
0,26
0,25
0,26
0,24
TÜİK (2013)
Konya ili Cihanbeyli ilçesi Konya ilinin yumurtacı tavuk bakımından %0,28’sına, yumurta bakımından.
Bu oranlar TR52 bölgesi için sırası ile %0,24 olarak gerçekleşmiştir. İlçede 2008 yılından sonra broiler
tavuk yetiştiriciliği yapılmamıştır.
Cihanbeyli ilçesi arıcılık bakımından fazla potansiyele sahip bir ilçe değildir. İlçede toplam 2013 yılı
itibari 199 adet kovan bulunmakta olup toplam bal üretimi 1.550 kg’dır. Yıllar bazında arıcılıkla
uğraşan köy sayısında bir değişiklik söz konusu olmamış ve köy sayısı 4 olarak kalmıştır.
Arıcılık Durum Tablosu
Cihanbeyli Hayvan Sayısı
Hayvan Cinsi
2011
2012
2013
Yeni Usul
210
200
199
Kovan
Bal Üretimi
1,85
1,65
1,55
(ton)
Arıcılık Yapan
4
4
Köy Sayısı
Konya Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
TR52 Hayvan Sayısı
2011
2012
2013
77.649
75.295
73.978
123.154
119.096
119.710
1.116,84
911,06
928,582
1.937,23
1.567,58
1.487,24
341
311
-
425
403
-
TÜİK (2013)
Konya ili Cihanbeyli ilçesi toplam yeni usul arı kovanı bakımından Konya ilinin %0,26’sine sahip iken
bal üretiminin %0,19’una ve arıcılık yapan köy sayısı bakımından ise %1,28’ine sahiptir. Bu oranlar
sırasıyla TR52 bölgesi için %0,16, %0,18 ve %1,16 olarak gerçekleşmiştir.
Arıcılık Genel Durum Karşılaştırması
Cihanbeyli Kovan Sayısı /
Hayvan Cinsi
Konya (%)
TR52 (%)
2011
2012
2013
2011
2012
2013
Yeni Usul
Kovan
0,27
0,26
0,26
0,16
0,18
0,16
Bal Üretimi
(kg)
0,17
0,16
0,16
0,09
0,1
0,1
Arıcılık Yapan
Köy Sayısı
1,17
1,28
-
0,94
0,99
-
TÜİK (2013)
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 11
Cihanbeyli Konya içerisinde süt üretiminde önemli potansiyele sahip olma özelliği taşımaktadır.
Hayvancılık - Et ve Süt Üretim Miktarları Durum Tablosu
Hayvan Cinsi
Cihanbeyli Süt Üretim Miktarı
2011
2012
Süt
24535,58 33387,72
(Büyükbaş)/Ton
Süt
5649,987
6488,1
(Koyun)/Ton
Süt (Keçi)/Ton
279,534
281,827
Toplam Süt
30465,101 40157,647
(Ton)
2013
Konya Süt Üretim
Miktarı (Ton)
2011
2012
2013
TR52 Süt Üretim Miktarı
2011
2012
2013
35.328,60 652151 772970 871771 707029,25 834133,55 939484,36
7493,045
67084
77611
82193
78348,67
90877,29
96648,6
289,883
6311
7873
8842
11282,44
12715,33
15061,11
43111,53
725546 858454 962806 796660,36 937726,17 1051194,1
TÜİK (2013)
Konya ili Cihanbeyli ilçesi süt üretimi bakımından ise Konya ili genelinin %4,05’sini karşılamakta olup,
Konya ilinin toplam koyun sütü üretiminin %9,11’si Cihanbeyli ilçesinden gelmektedir.
Hayvancılık - Et ve Süt Üretim Miktarları Durumu Karşılaştırması
Karapınar Süt Üretim Miktarı/
Hayvan Cinsi
Konya (%)
2011
2012
2013
2011
Süt (Büyükbaş)
3,76
4,31
4,05
3,47
Süt (Koyun)
8,42
8,35
9,11
7,21
Süt (Keçi)
4,42
3,57
3,42
2,47
Toplam Süt
4,19
4,67
4,47
3,82
TR52 (%)
2012
4
7,13
2,41
4,28
2013
3,76
7,75
1,92
4,10
TÜİK (2013)
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 12
3.2. SANAYİ
3.2.1. MADENCİLİK
Cihanbeyli ilçesinde Yavşan Tuz işletmeleri bulunmaktadır. Özelleştirme sonrasında üretim kapasitesi
iki katına çıkan tesis yeni yatırımlar ile kapasitesini arttırmayı düşünmektedir. Tuz gibi potasyum ve
magnezyum üretimi de düşünülmektedir.
Cihanbeyli Maden Sanayi Durum Tablosu
NACE
Rev.2Maden Sanayi Kolları
TR*
B
MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI
08
Diğer madencilik ve taş ocakçılığı
Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil
08.12
ve kaolin çıkarımı
08.93 Tuz çıkarımı
Mevcut Sanayi Durumu
Kapasitedeki Pay (%)
Faaliyet
Bölgede
Kapasite
İstihdam
İlde
Sayısı
(TR52)
Kg
2
1.149.840.000
101
5,79*
5,32*
8
781.824.000
213
98,61
98,61
* Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir.
*Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri
3.2.2. İMALAT SANAYİ
3.2.2.1.Tarıma Dayalı İmalat Sanayi
İlçede un, yem ile süt ve süt ürünleri üretim tesisleri bulunmaktadır.
Cihanbeyli Tarıma Dayalı İmalat Sanayi Durum Tablosu
Mevcut Sanayi Durumu
Kapasitedeki Pay (%)
NACE
Rev.2Tarıma Dayalı Sanayi Kolları
Faaliyet
Bölgede
Kapasite
İstihdam
İlde
TR*
Sayısı
(TR52)
C
İMALAT
10
Gıda ürünlerinin imalatı
Kg/Litre
0,05
0,04
10.51 Süthane işletmeciliği ve peynir imalatı
1
168.000
9
Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri
3,61
3,07
10.61
3
135.506.050
73
imalatı
Ekmek, taze pastane ürünleri ve taze
3,73
2,13
10.71
5
2.071.996
60
kek imalatı
Peksimet ve bisküvi imalatı; dayanıklı
0,03
0,003
10.72
1
6.615
7
pastane ürünleri ve dayanıklı kek imalatı
1,63
1,50
10.91 Çiftlik hayvanları için hazır yem imalatı
1
32.640.000
12
*Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri
3.2.2.2.Tarıma Bağlı İmalat Sanayi
Cihanbeyli ilçesinde tarıma girdi sağlayan tarıma bağlı sanayii kollarından herhangi birine yönelik
üretim faaliyeti bulunmamaktadır. (Sulama Boruları imalatı diğer imalat içerisinde zikredilmiştir.)
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 13
3.2.2.3.Diğer İmalat Sanayi
İlçede sulama boruları imalatı yapan bir tesis bulunmaktadır. Aslında üretim konusu itibari ile tarıma
bağlı imalat sanayi tesisidir ve tarıma girdi sağlamaktadır.
Cihanbeyli Diğer İmalat Sanayi Durum Tablosu
NACE
Rev.2Diğer İmalat Sanayi Kolları
TR*
C
İMALAT
22
Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı
22.21 Plastik tabaka, levha, tüp ve profil imalatı
23
23.61
23.63
23.69
23.99
Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin
imalatı
İnşaat amaçlı beton ürünlerin imalatı
Hazır beton imalatı
Beton, alçı ve çimentodan yapılmış diğer
ürünlerin imalatı
Başka yerde sınıflandırılmamış metalik
olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı
Mevcut Sanayi Durumu
Kapasitedeki Pay (%)
Tesis
Bölgede
Kapasite
İstihdam
İlde
Sayısı
(TR52)
KG
1
5.099.577
136
2,24**
2,20**
Adet/m³/Kg
1
2
397.500 Adet
44.800 m³
10
14
17,05**
6,36**
16,04**
5,83**
1
251.851 Adet
0*
0,04**
0,04**
1
614.400.000 Kg
184
44,15
44,15
* İstihdam farklı kaleme yazıldığından burada belirtilmemiştir.
** Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir.
*Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 14
3.3.HİZMETLER
3.3.1.EĞİTİM
Cihanbeyli İlçesi, temel eğitim açısından %95,17’lik bir okuryazar oranına sahiptir. Okuma yazma
bilmeyenlerin oranı %4,83’lik dilimi kapsamaktadır. Okuma yazma bilen fakat hiç okula gitmeyen
kesim %24,6 gibi oldukça yüksek bir orandadır.
İlçe Okur Yazar Durumu
Kişi Sayıları
Okuma Yazma Bilmeyen
Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul
Bitirmeyen
İlkokul Mezunu
İlköğretim Mezunu
Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu
Lise veya Dengi Okul Mezunu
Yüksek Okul veya Fakülte Mezunu
Yüksek Lisans Mezunu
Doktora Mezunu
Cihanbeyli
Kişi
%
2355
4,83
11.991
15.176
10.361
1976
4986
1767
102
17
24,6
31,14
21,2
4,05
10,23
3,62
0,20
0,03
Konya
Kişi
%
53.128
2,9
TR52
Kişi
%
59.275
2,85
376.278
20,2
416.169
20,03
522.355
379.299
63.994
270.550
154.547
12.037
4.340
28,0
20,4
3,4
14,5
8,3
0,6
0,2
582.471
428.644
70.681
301.879
172.256
12.969
4.565
28,03
20,63
3,40
14,53
8,29
0,62
0,22
TÜİK 2013 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları
Okula giden nüfusun büyük bir çoğunluğu ilkokul ve ilköğretim mezunudur. Cihanbeyli ilçesinde
nüfusun sadece %10,04‘ü ortaöğretime devam ettiği görülmektedir. Fakat ilköğretimden
ortaöğretime geçiş süreci nüfusun %22’sine tekabül etmektedir. Bu durum, gençlerin eğitime verdiği
önemin giderek arttığının en önemli göstergesidir. Fakat bu oran yeterli değildir ve daha yukarılara
çekilmelidir. Üniversite eğitimine gelinince aynı parlak tabloyu görmek pek mümkün
gözükmemektedir. Sadece %2,6’lık kısım üniversite eğitimine devam etmektedir.
Cihanbeyli İlçesi Eğitim Genel Durumu
Kurum
Öğrenci
Kurumlar
Sayısı
Sayısı
İlköğretim
67
8976
Ortaöğretim
13
3008
Derslik
Sayısı
408
Öğretmen
Sayısı
323
Öğretmen Başına
Düşen Öğrenci Sayısı
27.7
171
140
21.4
* Konya MEM 2013 Yılı Eğitim Verileri
Cihanbeyli ilçesinde ilköğretimde 67, ortaöğretimde ise 13 okul faaliyet göstermektedir. İlçe,
öğretmen başına düşen öğrenci sayısı açısından ilköğretimde 27,7 ve ortaöğretimde 21,4 ortalamayla
ülke ve bölge ortalamasının altındadır.
Cihanbeyli ilçesi Öğrenci Sayısı Karşılaştırma Tablosu
İlköğretim
Kurumlar
Öğretmen Başına Düşen
Öğrenci Sayısı
Öğrenci Sayısı
İlçe
8976
27.7
Konya
345.082
18.8
TR52
382.904
18.5
Türkiye
12.238.829
19.8
Ortaöğretim
Öğretmen Başına Düşen
Öğrenci Sayısı
Öğrenci Sayısı
3008
21.4
133.176
18.9
150.037
18.8
4.995.623
19.5
* Konya MEM 2013 Yılı Eğitim Verileri
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 15
İlçede okullaşma oranı, ilköğretimde %97.80 ile iyi bir orandayken, ortaöğretimde %55.48 ile düşük
seviyelerdedir.
Cihanbeyli İlçesi Okullaşma Oranları
Kurum
Çağ Nüfusu
İlköğretim
9.428
Ortaöğretim
4.580
Öğrenci Sayısı
9.221
2.541
Okullaşma
97,80
55,48
* Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri
Cihanbeyli ilçesi ortaöğretim düzeyinde ve yaygın eğitim kurumları düzeyinde sahip olduğu 1 adet
Çıraklık Eğitim Merkezi, 1 adet Erkek Teknik ve Meslek Lisesi, 1 adet Kız Teknik ve Meslek Lisesi ve 1
adet Sağlık Meslek Lisesi ile mesleki eğitim alt yapısı bakımından belli bir aşamayı tamamlamış
görülmektedir.
Milli Eğitime Bağlı Bulunan Kurumlar ve Sayıları
Kurum
Çıraklık ve Yaygın Eğitim Merkezi
Erkek Teknik ve Meslek Lisesi
Kız Teknik ve Meslek Lisesi
Sağlık Meslek Lisesi
Sayısı
2
1
2
1
* Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri
Cihanbeyli ilçesinde mesleki eğitim planlaması yapılırken ilçenin rekabet üstünlüğüne sahip olduğu
tarım ve hayvancılık alanlarında eğitim veren meslek liseleri veya bu alanlarla ilgili eğitim
formasyonlarının açılması ve halk eğitim merkezli kursların düzenlenmesi, bu sektörlerin rekabet
avantajını sağlayacak insan kaynağına ulaşılmasını kolaylaştıracaktır.
İlçede Bulunan Orta Öğretim Kurumlarında Verilen Mesleki Eğitim Bölümleri
Bölüm İsimleri
Ahşap Teknolojisi Alanı
Bilişim Teknolojileri Alanı
Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi Alanı
Elektrik- Elektronik Teknolojisi Alanı
Hemşirelik Alanı
Makine Teknolojisi Alanı
Metal Teknolojisi Alanı
Mobilya Ve İç Mekan Tasarımı Alanı
Muhasebe Ve Finansman Alanı
* Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 16
3.3.2.TURİZM
27 tane sit alanı olan ilçe Anadolu’ da tarımın ilk yapıldığı alanlardan. İlçe Osmanlı ordusuna at
yetiştiren bir merkez ve sıcak su yatakları da bölgede bulunan turizm değerlerindendir.
Kuşça peribacaları, flamingolar ve tuz gölünün turizm potansiyeli diğer bazı potansiyelleridir.
Cihanbeyli Turizm Envanteri Tablosu
Varlık Adı
Sit Alanları
Arkeolojik Sit Alanı (Üç Altın Sikke)
Çorca II Höyüğü (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı)
Çorca III Höyüğü (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı)
Höyük (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı)
I.Derece Arkeolojik Sit Alanı
Karayusuf Yaylası Höyüğü
Kültepe Höyüğü (I. ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanı)
Tekke Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı)
Boluk (Bulak) Gölü (I. Derece Doğal Sit Alanı)
İnsuyu Mağaraları (II. Derece Doğal Sit Alanı)
Köpek Gölü (I. Derece Doğal Sit Alanı)
Tersakan Gölü (I. Derece Doğal Sit Alanı)
Eski Mezarlık
Asma Polat Mezarlığı
Kediler Yaylası Mezarlığı
Yukarı Mezarlığı
Tarihi Yapılar
19 Pafta 241 Parseldeki Camii
Merkez Camii (Cihanbeyli)
Bulduk Dede Türbesi
Yapalı Köyü Türbesi
Tabiat Alanları
Kulmaç Yaylası
Cihanbeyli Yaylası
Kilik Yaylası
Kırkışla Yaylası
Toprakkale Yaylası
Günyüzü Yaylası
Tarihi Şahsiyetler
Yöresel Değerler
Türküler, Bilmeceler, Fıkra
Varlık Türü
Varlık Yeri
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Arkeolojik Sit
Doğal Sit
Doğal Sit
Doğal Sit
Doğal Sit
Mezarlık
Mezarlık
Mezarlık
Mezarlık
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cami
Türbe
Türbe
Türbe
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Yayla
Yayla
Yayla
Yayla
Yayla
Yayla
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
Cihanbeyli
-
-
Halk Kültürü
Cihanbeyli
* Türkiye Bilimler Akademisi Veri Tabanı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Veri Tabanı, Türk Tarih Kurumu Veri Tabanı,
Kültür ve Turizm Bakanlığı Veri Tabanı,
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 17
3.3.3.TİCARET
Cihanbeyli ilçesinde; Konya Ticaret Odası’na kayıtlı olarak faaliyet gösteren 333 üye bulunmaktadır.
Bu üyelerin Nace Kodlarına göre dağılımına bakıldığı zaman Perakende Ticaret (109), Kara Taşımacılığı
ve Boru Hattı Taşımacılığı (42), Bina İnşaat (36), Toptan Ticaret (34), Bitkisel Ve Hayvansal Üretim İle
Avcılık ve İlgili Hizmet Faaliyetleri (21) faaliyetlerinde yoğunlaşma görülmektedir.
Cihanbeyli Ticaret Durum Tablosu
NACE
NACE FAALİYETİ
KODU
A
TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK
01 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri
B
MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI
08 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı
C
İMALAT
10 Gıda ürünlerinin imalatı
20 Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı
22 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı
23 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı
28 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı
29 Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı
33 Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı
F
İNŞAAT
41 Bina inşaatı
42 Bina dışı yapıların inşaatı
43 Özel inşaat faaliyetleri
TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET; MOTORLU KARA TAŞITLARININ VE
G
MOTOSİKLETLERİN ONARIMI
45 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı
46 Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç)
47 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç)
H
ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA
49 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı
52 Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler
I
KONAKLAMA VE YİYECEK HİZMETİ FAALİYETLERİ
55 Konaklama
J
BİLGİ VE İLETİŞİM
60 Programcılık ve yayıncılık faaliyetleri
K
FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ
64 Finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç)
66 Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler
L
GAYRİMENKUL FAALİYETLERİ
68 Gayrimenkul faaliyetleri
M MESLEKİ, BİLİMSEL VE TEKNİK FAALİYETLER
69 Hukuk ve muhasebe faaliyetleri
71 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faaliyetleri
75 Veterinerlik hizmetleri
N
İDARİ VE DESTEK HİZMET FAALİYETLERİ
79 Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faaliyetler
P
EĞİTİM
85 Eğitim
Q
İNSAN SAĞLIĞI VE SOSYAL HİZMET FAALİYETLERİ
88 Barınacak yer sağlanmaksızın verilen sosyal hizmetler
TOPLAM
CİHANBEYLİ
21
21
15
15
24
11
2
3
3
2
1
2
39
36
1
2
152
9
34
109
43
42
1
2
2
2
2
22
6
16
1
1
7
1
4
2
3
3
1
1
1
1
333
Kaynak: Konya Ticaret Odası 2011
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 18
Ayrıca, Cihanbeyli ilçesinde 2 adet esnaf ve sanatkârlar odası bulunmakta, bu odalara kayıtlı toplam
2.129 adet esnaf ilçede faaliyet göstermektedir.
ODA İSMİ
Cihanbeyli Esnaf ve Sanatkârlar Odası
Cihanbeyli Şoförler ve Nakliyeciler Esnaf Odası
TOPLAM
KAYITLI AKTİF ÜYE SAYISI
1.225
904
2.129
Kaynak: Konya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği 2011
3.4 DİĞER
İlçenin ulaştırma altyapısı tamamen karayoluna dayanmaktadır. Konya-Ankara karayolu üzerinde yer
alan ilçeden Ankara ve Aksaray illerine de ulaşım kolay bir şekilde sağlanmaktadır. İlçenin Konya şehir
merkezine uzaklığı 98 km ve en yakın havalimanına uzaklığı ise 85,5 km’dir.
İlçeye bağlı olarak (13) adet belde ve (12) adet köy bulunmaktadır.
İlçenin bütün köy ve beldelerinde içme suyu bulunmaktadır. İlçe Merkezinde kanalizasyon şebekesi
mevcut olup, Yeniceoba ve Gölyazı Kasabaları dışındaki köy ve kasabalarda kanalizasyon yoktur.
İlçe Merkezinde (75) yataklı Devlet Hastanesi, I ve II No’lu Aile Sağlığı Merkezleri bulunmaktadır.
Yeniceoba, Gölyazı, Karabağ, Taşpınar, Günyüzü, Kandil, Büyükbeşkavak kasabalarında Aile Sağlığı
Merkezleri, Kelhasan, Bulduk, İnsuyu, Kuşça, Kütükuşağı Kasabaları ve Kırkışla, Çöl Köy, Çimen,
Zaferiye Köylerinde ise Sağlık Evleri bulunmaktadır. Devlet Hastanesinde (11) uzman doktor, (7)
pratisyen hekim, (3) diş hekimi, (44) yardımcı sağlık personeli, (3) şoför ve (4) hizmetli görev
yapmaktadır. Diğer sağlık kuruluşlarında ise toplam (13) pratisyen hekim ve (18) yardımcı sağlık
personeli görev yapmaktadır.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 19
GÜÇLÜ YANLAR
ZAYIF YANLAR
1.DOĞAL YAPI
İlçenin Yavşan havzası içerisinde yer İlçenin kapalı bir havzada bulunması ve
alması
ilçenin kurak bir bölgede yer alması
FIRSATLAR
Küresel ısınma nedeniyle Tuz gölünün
çevreyi
tehdit
altına
alması,
kuraklaşma ve tuz tozlarının çevre
tarım arazilerini rüzgar erozyonuyla
tehdit etmesi
Tuz gölünün ve sodyum alanlarının
bulunması
İlçede sıcak su kaynaklarının olması
İlçede çeşitli göllerin mevcut olması
TEHDİTLER
Yer altı sularının bilinçsiz kullanılması
İlçede ormanlık alanların olmaması
Termal turizmi imkanı
Göletlerin yapılarak doğal yağmur
Kuraklık ve çoraklaşma
sularının tutulması
Ağaçlandırma yapılabilecek alanların
varlığı
2.DEMOGRAFİK YAPI
Yurt dışında yaşayan halkın fazla olması
Halkın yurtdışına göç etmesi
Genç bir nüfusa sahip olması
Gençlerin yurtdışına gitme eğilimi
Fedakar bir halk yapısının olması
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Nüfusun ilçede yatırım ve işgücü
Yurtdışında yaşayan nüfusun özellikle
sağlamak yerine yurtdışında çalışmak
yaz aylarında ilçe ekonomisine katkı
istemesi ve ilçenin gelişimini tehdit
sağlamaları
etmesi
Gençlerin
sosyal
ve
ahlaki
davranışlarını bozucu etkilere maruz
kalması
Halkın sorunları dile getirme konusundaki
cesaretsizliği ve bilinçli insanların eksikliği
İş alanlarının yeterli olmaması ve bu
nedenle halkın farklı şehirlere göç etmesi
Sivil toplum kuruluşlarının koordineli
çalışmaması
Parçalanmış ailelerin fazla olması
Sosyal tesislerin yetersizliği ( spor salonu,
kütüphane)
Boşanma oranının fazla olması
Sayfa 20
GÜÇLÜ YANLAR
3.EKONOMİK YAPI
3.1.TARIM
ZAYIF YANLAR
FIRSATLAR
TEHDİTLER
Bilinçsiz şekilde kullanılan tarımsal
ilaçlama ve gübrelemenin arazileri
kuraklaştırması
Vahşi sulama nedeni ile yeraltı
sularının azalması ve suların Tuz Gölü
seviyesinin altına düşmesi
Geniş tarım arazilerinin bulunması ve Tarım arazilerinin çok azının sulanması ve
verimli olması
tarım alanlarının nadasa bırakılması
Modern sulama tekniklerinin tam olarak
uygulanamaması ve vahşi sulama
yapılması
İlçenin büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık
Girdi maliyetlerinin yüksekliği
potansiyelinin bulunması
Kuru tarım alanlarının bilinçli bir şekilde
Kıraç arazilerin sulu tarıma açılamaması
kullanılması
Tarımsal ürünlerin kaliteli olması
Tarımda çeşitliliğin sağlanamaması
Kooperatifleşme kültürünün eksik olması
Ziraat
Odası
ve
Tarım
Kredi
ve Kooperatiflerin yeteri düzeyde aktif
Kooperatiflerinin çiftçiye destek olması
olmaması
Halkın yurtdışına göç ederek ekonomik
Üretilen ürünlerin değeri kadar gelir
İlçe coğrafyasının tarım ve hayvancılığa
yönden güçlenmeleri sonucunda tarım ve
getirmemesi nedeni ile halkın tarım
uygun olması
hayvancılıkla uğraşmamaları
ve hayvancılıktan uzaklaşmaları
Çiftçilerin yeteri derecede bilinçli
olmaması
3.2.SANAYİ
Tarıma dayalı sanayi için yeterli miktarda
Tarıma dayalı imalat sanayinin yeterli
tarımsal
hammaddenin
bölgede
seviyede gelişmemesi
üretilmesi
İlçede plastik boru fabrikasının varlığı
Tuz Gölü’nden yeterli derecede istifade Tuz
Gölü’nde
yapılan
üretimin
Tuz Gölü’nün varlığı
edilememesi
çeşitlendirilmesi
Et ve süt işleme tesislerinin kurulması
Ürünlerin pazarlanmasında belirlenmiş
stratejilerin olmaması
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 21
GÜÇLÜ YANLAR
ZAYIF YANLAR
FIRSATLAR
3.3.HİZMETLER
Konya-Ankara yolu üzerinde bulunması Ankara-Konya güzergahında bulunan Hızlı
ve ulaşım kolaylığı
Tren Projesinin ilçeden geçmemesi
Coğrafi konumu sebebiyle nakliyesinin Nakliyeciliğin bilinçsiz yapılması
Nakliye sektörü ile uğraşanların çok
gelişmiş olması
olması
Katı atık depolama tesislerine dönüşüm
İlçe altyapısının tamamlanmamış olması tesislerinin ilave edilerek çalışma
alanının genişletilmesi
İlçede bulunan sıcak su kaynakları ve
İlçede varolan turistik alanların yeteri
İlçede üretilen tuzdan faydalanarak
düzeyde değerlendirilememesi
sağlık turizminin gelişime açık olması
Eğitim kurumlarının bina yetersizliği ve
personel açığının olması
Meslek Yüksekokulu öğrenci sayısının
Meslek Yüksekokulun varlığı
eğitim stratejileri nedeniyle düşmesi
Halkın eğitime gerekli ilgiyi göstermemesi
Bölge hastanesinin yapılması
Kandil-Ziyarettepe mevkiine rüzgar
tribünleri yapılarak elektrik üretimi
imkanı
Konya’ya yakın olmasından dolayı halkın
Konya’dan alışveriş yapması ve ilçe
esnafının gelişememesi
Coğrafi yapının uygun olması nedeniyle
bölgenin her yerine hizmet götürmenin
kolay olması, maliyetin düşük olması
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 22
TEHDİTLER
Bölge belediye ve yerleşim alanlarının
kanalizasyon vb. atıklarını ıslah
etmeden Tuz Gölü’ne bırakması
Eğitim alanında çalışan personelin
ilçede ikamet etmek istememesi
Bölge yerel ve ilçe yöneticilerinin özel
sektöre yeterince destek vermemesi
TR52 Bölgesi 2023 Vizyon Stratejileri Cihanbeyli İlçe Faaliyetlerine İlişkin
Sonuç ve Öneriler
1. İlçenin gelir kaynağı tarımdır. Bu nedenle ilçede tarım alanlarının en üst düzeyde kullanılmasına
yönelik, toprak analizi, sulanabilir alanların arttırılması, nisbi karlılığı yüksek ürünlerin
yetiştirilmesinin sağlanması, iyi tarım uygulamaları ile basınçlı sulama sistemlerinin
yaygınlaştırılması ve tarımda örgütlü hareket edilmesi yönelik faaliyetler desteklenmelidir.
2. Bölge büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık için uygundur. Kaba yem üretimi arttırılması ve modern
işletmelerin desteklenmesi sağlanmalıdır.
3. Kuru alanlarda tahılların ekimi devam edilirken kuraklığa dayanıklı tohum cinslerinin geliştirilmesi
yanında kimyon ve ayçiçeği ekiminin de arttırılması desteklenmelidir.
4. Cihanbeyli’nin yurtdışında yaşayan çok ciddi bir nüfusu vardır. Bu nüfusun özellikle 2. Ve 3.
Kuşağının tatil ihtiyaçlarına yönelik turizm yatırımlarının bölgeye yapılması ve bölgenin turizm
değerleri ile entegre edilmesi sağlanmalıdır.
Cihanbeyli İlçe Raporu, 2014
Sayfa 23