volkswagen hakkında kamuoyuna duyuru

KAMUOYUNA DUYURU
Volkswagen skandalının ardından Volkswagen grubuna ait araçları olan tüketiciler tarafından
konu ile ilgili olarak Bölümümüz sürekli aranmakta ve bazı sorular sorarak yanıt aranmaktadır.
Tüketicilerden gelen talepler üzerine konu hakkında Bölümümüzce kamuoyunun bu konuda aydınlatma
gereği hâsıl olmuştur.
VOLKSWAGEN SKANDALININ ORTAYA ÇIKMASI
Bilindiği üzere ABD'nin Çevre Koruma Müdürlüğü (EPA) tarafından ABD’de yapılan testlerde, ABD
ve Kanada’da satışına sunulan araçların emisyon raporlarındaki tutarsızlık olduğu ortaya çıktı.
Laboratuvarda ölçülen ve gerçek yakıt sarfiyatı arasındaki fark en fazla yüzde 30 seviyesindeyken, test
edilen Volkswagen’lerde laboratuvarda ölçülen ve gerçek NOx (azot oksit) salınımları arasındaki farkın 35
kata kadar çıkabildiği tespit edildi. Bugün bildiğimiz, Volkswagen’in dünya çapında 11 milyon EA189
kodlu 4 silindirli dizel motorun yazılımına, arabanın emisyon testinden geçtiğini anlayan bir uygulama
eklediği ve bu sayede testlerde NOx salınımlarını düşük gösterdiği anlaşıldı. Oluşturulan soruşturma
komisyonu Volkswagen Grup’un ABD ve Kanada’da sattığı 2009 ve sonrası model dizel VW Jetta, 2010 ve
sonrası model dizel VW Golf, 2010 ve sonrası model dizel Audi A3s, 2012 ve sonrası model dizel VW
Beetle Convertibles ve 2012 ve sonrası model VW dizel Passat modellerinde kullanılan emisyon ölçüm
yazılımının hileli olduğunu tespit etti. Bu tespitin ardından Volkswagen'in ABD operasyonlarının
başındaki isim Michael Horn tarafından yapılan açıklamada ABD'li yetkililere karşı dürüst olmadıklarını
itiraf etti ve “Dürüst davranmadık ve işi batırdık. Özür dileriz” dedi. Volkswagen Grup’un üst düzey
yetkilileriyle yapılan toplantıda araçlara emisyon ölçümünü yanıltmak için “defeat device” denilen hileli
yazılımın kullanıldığı itiraf edildi. ABD ve Kanada’dan sonra tüm dünyada 11 milyon aracın bu durumdan
etkilendiği ortaya çıktı ve Volkswagen Grup CEO’su Martin Winterkorn 10 yılı aşkındır sürdürdüğü
görevinden istifa etti.
YAZILIM HİLESİNİN YAPILIŞI
Defeat Device denilen yazılım hilesi, araçların dinamometre testinde kullanılıyor. Emisyon
ölçümlerini en isabetli şekilde raporlamanın yolu araçların dinamometre ortamlarında gösterdiği egzoz
gaz salınımlarını ölçmektir. Buna göre Defeat Device denilen araç, aracın ECM (Elektronik Kontrol
Modülü) içerisine yerleştiriliyor. Defeat Device, ECM üzerinden emilimi ölçen cihaza erişim yetisine sahip
olduğundan bu hileli yazılım sayesinde sonuçları manipüle edebiliyor.
EA189 EU5 1.6 TDI MOTORU KULLANAN MARKALAR
Volkswagen tarafından üretilen EA189 EU5 1.6 TDI dizel motoru Volkswagen Gruba bağlı
bulunan Volkswagen, Audi, Seat ve Skoda markaları kullanmaktadır. Dolayısıyla da bu motorun
kullanıldığı bütün markalarda NOx emisyon salınımı yüksek olup, aynı sorun mevcuttur.
SORUNUN ÇÖZÜMÜ
Ortaya çıkan sorunun teknolojik çözümü için EA189 EU5 1.6 TDI dizel motoru kullanan
Volkswagen, Audi, Seat ve Skoda marka araçların hileli yazılımlarının ve egzoz gazı arıtma sisteminin
yenilenmesi gerekmektedir. Her bir araç için bu işlemin Volkswagen Gruba olan maliyetinin en az 300
Euro olacağı tahmin edilmektedir. Sadece hileli yazılımı yenilemekle NOx egzoz emisyonu sorununu
çözülmeyecektir. Mutlaka NOx emisyonlarını azaltacak egzoz gazı arıtma sisteminin de egzoz sistemine
entegre edilmesi gerekmektedir.
1
ÜLKEMİZDEKİ TÜKETİCİLER AÇISINDAN DURUM
Ülkemizde tüketiciler 6502 ve 4822 sayılı Kanun ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanunun ile korunmaktadır. Bu kanunda ayıplı malın tanımı aşağıdaki şekilde verilmiştir.
Ayıplı mal
MADDE 8 – (1) Ayıplı mal, tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da
modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle
sözleşmeye aykırı olan maldır.
(2) Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve
ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya
teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan; muadili olan malların kullanım amacını
karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki
veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir.
(3) Sözleşmeye konu olan malın, sözleşmede kararlaştırılan süre içinde teslim edilmemesi veya
montajının satıcı tarafından veya onun sorumluluğu altında gerçekleştirildiği durumlarda gereği gibi
monte edilmemesi sözleşmeye aykırı ifa olarak değerlendirilir. Malın montajının tüketici tarafından
yapılmasının öngörüldüğü hâllerde, montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı
yapılmışsa, sözleşmeye aykırı ifa söz konusu olur.
Kanunun 8. maddenin 2. fıkrasında da açıkça belirtildiği üzere EA189 EU5 1.6 TDI dizel motoru
kullanan Volkswagen, Audi, Seat ve Skoda marka araçlar yürürlükteki Avrupa Birliği Emisyon
Standartlarını karşılamadıklarından dolayı ‘teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olduğu’
için ayıplı mal olarak kabul edilirler. Kanunlarımızda ayıp; açık ayıp ve gizli ayıp olarak ikiye ayrılmaktadır.
Hiçbir tüketicinin aracını satın alırken aracının emisyon standartlarını karşılayıp karşılamadığını bilmesi
mümkün olmadığı için Volkswagen skandalı sonucu ortaya çıkan söz konusu ayıp gizli ayıp niteliğindedir
ve ayıp hile ile gizlendiğinden dolayı da zamanaşımı hükümleri uygulanmaz. Dolayısıyla ayıplı aracın
garanti süresi bile bitmiş olsa dahi satıcı ayıplı maldan sorumludur. Bu araçları ithal eden Doğuş
Otomotiv gizli ayıplı olarak satılan bu araçların ayıbını gidermekle yükümlüdür. Eğer bu yükümlülük
Doğuş Otomotiv tarafından yerine getirilmediği takdirde; isteyen tüketiciler Tüketici Mahkemelerinde,
ticari firmalar da Ticaret Mahkemelerinde dava açarak gizli ayıplı aracındaki ayıbın giderilmesini, gizli
ayıplı aracının ayıpsız misli ile değiştirilmesini veya gizli ayıplı aracını iade ederek araç için ödediği
meblağı faizi ile birlikte geri ödenmesini talep edebilirler.
Volkswagen araçların Türkiye dağıtıcısı Doğuş Otomotiv tarafından yapılan yazılı açıklama
“Volkswagen AG yetkilileriyle sürdürmekte olduğumuz görüşmeler neticesinde, tarafımızca alınan
kararla gönüllü olarak, Jetta ve Caddy modellerimizde sadece EA189 EU5 1.6 TDI motor tipindeki
araçların satışını bu akşam itibarıyla geçici olarak durdurmuş bulunmaktayız. Diğer modellerimizin satışı
ile ilgili herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır” şeklindedir. Yukarıda da belirtildiği üzere EA189 EU5
1.6 TDI dizel motor sadece Jetta ve Caddy modellerinde kullanılmamaktadır. Bu nedenle de sorun
çözülene kadar EA189 EU5 1.6 TDI motoru kullanan tüm Volkswagen, Audi, Seat ve Skoda markalı
araçların ülkemizde satışının durdurulmasının/yasaklanmasının ileride doğacak yasal yükümlülükler ve
mağduriyetlerin oluşmaması için yararlı olacağı, konu ile ilgili Bakanlıklarımızın tüketicinin korunması
açısından bu kararı alması gerektiği kanaatindeyiz.
Kamuoyunun bilgisine saygıyla sunarız.
Prof.Dr. Kadir AYDIN
Bölüm Başkanı
2