Deney 7 Gazların Difüzyonu

DENEY NO
:7
DENEYİN ADI : GAZLARIN DİFÜZYONU
Sıvı veya gaz halindeki bir maddenin konulduğu ortamda gelişigüzel molekül hareketi ile
yayılmasına difüzyon denir. Difüzyon hızı, sıcaklığa, molekül ağırlığına, yoğunluğa bağlı
olarak değişir.
Bu deneyde sadece gazların difüzyonu incelenecektir.
Gaz molekülleri içinde bulunduğu kabı tamamen kaplayacak şekilde kısa sürede
kendiliğinden yayıldığını hepimiz biliriz. Bir gaz molekülü bir uçtan diğer uca giderken
gerçekte sık sık diğer moleküllerle çarpışır ve yön değiştirir. Bu zik-zaklı ilerleme
yayılmasını yavaşlatır. Kinetik enerjilerinin farklı olması ve gelişigüzel çarpışmalar
nedeniyle hiçbir zaman tüm gaz moleküllerinin hızı aynı olmayacağından net hız olarak
ortalama hız kullanılır.
Thomas Graham 1891 de yaptığı çalışmalarla gazların difüzyon hızının mol kütlelerinin
karekökü ile ters orantılı olduğunu bulmuştur. Mol kütleleri de yoğunluklarla doğru orantılı
olduğundan Graham Yasası aşağıdaki gibi yazılır.
Deneyin Yapılışı
1- Cam boruyu ortasından kıskaçla bir spora tutturun.
2- Tüpün içine girebilecek kadar iki pamuk parçası hazırlayın.
3- Pamuklardan birine der. HCl’den diğerine der. NH3’ den 3-4 damla damlatın
ve hemen tüpün iki ucuna pamukları yerleştirin.
4- Borunun uçlarını tıpa ile kapatın.
5- Borunun içini takip edin. Kısa bir süre sonra borunun bir yerinde beyaz bir
duman görülecektir (Daha iyi görmek için borun arkasına koyu renkli bir cisim
koyun).
6- Dumanın ilk görüldüğü yeri işaretleyin ve uçlara olan uzaklığını ölçün.
Doç. Dr. Atilla Evcin
26
A.K.Ü. Mühendislik Fakültesi
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)