solunum sistemi hastalıkları

Burun
ve
Sinus
Hastalıkları



Yabancı cisim
Kanama
Rinitis
Viral
/ Bakteriyal
Mikotik
Atopik
Neoplasi
Parazit
Sinusitis
Yabancı cisim

Koklama, burun kaşıma, yem/mama alımı
 Baş
sallama
 Tıksırma
 Anormal solunum sesleri
 Yalama – sürtme
 Kötü koku ve akıntı
Klinik
bulgular
Rinitis
(viral / bakteriyel)

CD
FHV, FCV,FIV,FLV
DV intra-oral X-ray
Kültür

Anatomik ve immun yet.




Komplikasyon ve asıl
hastalık bulguları

Yer değişikliği
Sülfanamid/ tetrasiklin
suya/yeme eklenir
Mukoprulent akıntıların
Lavajı

Fizyolojik su,
%0.1 rivanol,
%0.5 potasyum
permanganat
Fungal (Mikotik)
Rinitis
Köpek
ve kedilerde
yaygın (Rum. Nadir)

Dolichocephalic ırk
Etken
Aspergillus
fumigatus,
 Penisillium spp,
 Cryptococcus neoformans
Semptomlar
 Sesli
solunum
 Akıntı


Uni/Biateral
Mukoid, mukopruent,
 Epistaksis
 Mukoza



görünümü
Depigmentasyon
Granülom ulserasyon
Ağrı
 Distorsiyon
/Nörolojik ?
Fungal (Mikotik) Rinitis
TANI


Kültür ?
%40

Seroloji

normal
Agar
jel
ELİSA


Radyoloji
Rinokopi
biyopsi
TEDAVİ
Medikal ± operatif
Medikal %50 başarı






Ketoconazol 5-10mg/kg
6-8 hafta PO
Itraconazol (aynı)
Enilconazol %5 sol. BID
7-10 gün intranazal
Na iodur %20 sol 66
mg/kg İV 10-14 gün
Streptomisin 20mg/kg 10
gün, 2-3 arayla tekrar
kesim
Atopik ( Allerjik ) Rinitis

Tür



Kedi ve köpek nadir


Etyoloji

Polen ve mantar sporu
 Mevsimsel


Sert - Beyaz granülom
Pempe düz plak




Burun kaşıntısı
Hapşırma
Seroz burun akıntısı
Şişkinlik
Dispne / hiperpne
Nasal akıntıda eozinofil
artışı
Tedavi
Yer değişikliği
 Antihistaminik ve
kortikosteroid

Intranazal Neoplasi
 Küçük
hayvanlarda
“Adenokarsinoma” , fibracarsinoma,
chondrosarcoma, osteosarcama, squamoz
hücre carsinoma,
Lymphoma
ve diğer
Dolichocephalic
ırklar
Intranazal Neoplasi
Klinik bulgular









Agızdan solunum
Dispne (uyku da)
Horlama gibi sesler
Kökü nefes kokusu
Tıksırık / hapşırık
Akıntı (seroz, mukoid, kanlı)
Epistaksis
Ağrı ve deformasyon
Ekzoftalmus -epifora
X-ray
Rinoskopi
BT
MR
Intranazal Neoplasi







Tedavi
Prednisolon 2-4 mg/kg
BID 3hafta
Cisplastine 0.8 mg/kg
IV 5 gün 2hatfa
ara ile
Cyclophosphamide 50mg/m2 PO
3-6 gün (21 gün ara ile)
100-150 mg/m2 İV
tek doz (21 gün ara ile)
Tonsillitis

Yangı / abse

Üşütme
Kronik kusma
Kronik akciğer hast
Yab.cisim
İrritan Gazlar
tümörler

 E.coli,






Staf., Strep.






Ateş
Durgunluk, halsizlik
Baş sallama
Hafif öksürük
İstahsızlık
Yutma güçlüğü
 Salivasyon
 Kusma refleksi
Hiperemi ve Şişme
(tek/çift )
kriptler
Tonsillitis

TEDAVİ
KAB
 Penisilin
5-7 gün
 Amoxiciline (7mg/kg),
 Ampilisin (5-10mg/kg).
NSAI
 Gerekli ise IV, SC sıvı takviyesi
 Yumuşak, sulu , ılık gıdalar ile besleme
 Tonsillektomi

Larenks Hastalıkları
Yangı, apse, obstruksiyon, kollaps,tümör


CD, CTB,R,
FRT, FCV, GSF sendromu

Yaş, ağrılı (akut)
 Sert, kuru, kısa (kronik)








Sonda, irritan gaz, toz yabancı
cisim
bordetella, strep, staf.,
Herpes, adeno, paramikso virus
Akut-kronik
Sonbahar-kış
Öksürük







Ateş
Burun akıntısı
Ağrı
Yutma güç ve ağrılı
Dispne
Kötü kokulu nefes
Ses kısıklığı
Hırıltılı solunum
Asfeksi
Larenks Hastalıkları

TEDAVİ
Antimikrobiyal

Sulfonamid
 Penisilin



Streptomisin
Oxitetracyclin
Tylosin
11 mg / kg BID
NSAI- analjezik


Diprone KH 25mg/kg, BH 50 mg/kg (“Novalgin”- Kediler hariç)
Aspirin Köpek: 10-25 mg/kg, IM, IV,SC
Rum: 100 mg/kg PO
Trakea Hastalıkları
Trakeitis,Trakebronşitis, Stenoz ve kollaps, Yabancı cisimler,ödem

İnfeksiyöz



Parainfluenza, Adeno, reo,
herpers virus
Bordotella, E.coli, strep,
staf, pastörella


 İnspratorik
(ıslık)
 Expratorik dispne
(hırıltı)
Non-infeksiyöz
İrritan gaz
 Allerjik nedenler
 Travma
 Kronik kapak endokardiozisi

Yaş/kuru öksürük
Dispne

Trake sıkıştılrılması
 Ağrı

ve öksürük
Lökösitosiz
Trakea Hastalıkları
TEDAVİ
Antibiotik (KAB)
 Bronkodilatörler

 Aminophyline
 Oxtriphylline
4-10 mg/kg (Q-BID)
 Theophyline
10-20 mg /kg
“
 Su buharı 15-20 dk
antitüssif, kortikosteroid ???
 Zayıflatma

Bronş ve Akciğer
Hastalıkları
 Bronşitis
 Hiperimi ve Ödem
 Kanama
 Anfizem
 Atelektazi / kollaps
 Asfeksi
 Pnömoni
Bronşitis
KRONİK
AKUT

İnfeksiyöz sebepler

Parainfluenza, Adeno, reo,
herpers, calici virus
 Bordotella, E.coli, strep, staf,
pastörella
 Mycoplazma spp.

Non-infeksiyöz







Toz, duman, İrritan gaz
Parazitler
Polen
Rüzgar ıslanma, üşütme
Yanlış yutma
Trakeal kollaps
Kardiyomegali





2 ay >
Çevre ve irritan gaz
Allerjik sebepler
Parazitler
Myoplazma
Bronşitis

Öksürük




Ateş



SEMPTOMLAR
Viral: kuru , Bakteriyal: produktif
AKUT= ağrılı, şiddetli, nöbet tarzı, sonrası kusma
KRONİK = Kuru, sonrası öğürme
AKUT: yüksek, yok / hafif
KRONİK: yok / hafif. Yüksek (Mikoplazma)
Solunum sayısı ve tipi


Artmış ve Abdominal Tip
Egzersiz intoleransı

Oskultasyon
AKUT: Önemli Değişiklik Yok / SERT VEZİKÜLER SES,
(Kaba raller: çatlama-patlama sesi)
KRONİK: hırıltılar, ince raller (çıtırtı)


Perküsyon



Burun akıntısı



AKUT: Açık, Açık Üstü Ses (Ağrı)
KRONİK: ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK YOK
AKUT: Seröz, sero-muköz, mukoprulent
KRONİK: GENELLİKLE YOK
Hemogram
 Non-spesifik
 Bakteriyal:

Radyografi

nötrofilik lökositoz)
Peribronşial desen (opaklık)
Bronşitis

Antimikrobiyal





prednisolon 0.25-0.5 mg/kg PO G2K
Dexametazon 0.1-0.2 mg/kg İV,SC,İM, PO G2K
Bronkodilatör




Amoxicilin 10mg/kg G2-3K
Doksisiklin 5mg/kg G2K
Chloramphenicol 25mg/kg G2K
Antiinflamatuar (5-7 gün)


TEDAVİ
Teofilin 20 mg/kg PO G2K
Terbutaline kedi: 0.05-0.1 mg/kg PO G2-3K
köpek: 1.25-5 mg. PO G3K
Antitüssif



Butorfanol 0.5-1 mg/kg PO G2-4K
Hidrokodon 0.22 mg/kg PO G2-4K
Kodein 1-2 mg/kg PO G2-3K
Aspirasyon pnömonisi
Akut yada kronik
 Sistemik ve toksik bulgular
 Kranioventral sert veziküler ve raller
 Lökositosiz
 Opasite-konsolide
 0ksijen, bronkodilatör, antibiyotik


Dispnetik kedi ve köpeklere yaklaşım
Asla yan yatırılmadan, dikkati ve nazikçe tutulan dispnetik kedilere sadece
dorsoventral radyografi alınır. Yan yatırılarak film çekilmesi güvenli olmayıp,
mevcut durumu kötüleştirebilir. Cihaz elverişli ise hasta yan yatırılmadan L-L
görüntüler alınabilir. Genellikle zapt edilmesi güç olduğundan çekimler
tekrarlanabilir.
Her an dispnetik kriz girme ya da ani ölümü yatkın olduklarından dolayı acil
müdahaleye hazır olunmalı, çok dikkatli tutulmalı ve strese sokulmamalıdır.
Tutarak muayene strese yol açacağı için tutulmadan yapılacak muayenede
dispnenin sebebini ortaya çıkarmak için bazı ip uçları sağlar. Diyagnostik
testler tedavi edici olmadığı için böyle kritik hastalara röntgen çekilmesi
ertelenmeli yada iptal edilmelidir. Vücut sıcaklığını normale döndürmek,
oksijen desteğini sağlamak ve kafes içinde sakinleşme/dinlenmeyi içeren
non-spesifik tedavi dispnetik kedinin mevcut durumunu belirgin bir şekilde
düzeltir. Böylece diyagnostik testler daha güveli yapılabilir. Opoidler ile
sakinleştirmek hem stres hem de ağrıyı azaltarak mevcut durumun
düzelmesine yardımcı olur.
Hızlı ve yüzlek solunum, ortopne (oturma pozisyonu alma), ağız açık solunum
ve siyanoz semptomları sergileyen dispnetik hayvanlarda plevral sıvı
birikimi şüphesi çok kuvvetli olduğunda, böyle hastanın anemnez ve fizik
muayenesinden sonra ilk yapılması gereken girişim torakosentezdir.
Allerjik Bronşitis
(Astım)
Çevresel ajanların solunması
Polen
parfüm- oda kokuları
sigara dumanı veya toz
Ev temizleme solüsyonları
Bronşların kasılarak küçülmesi
Mukoza ödemi
Lumenin büyük miktarda eozinofil içeren mukusla dolması
Astım
Allerjik Bronşitis
SİYAM, PERS





ANİ VE NÖBET TARZINDA
Kilo kaybı, iştahsızlık, depresif
Öksürük sonrası öğürme, kusma
Hırıltılı solunum sesleri
Oskultasyon





5 YAŞ < ,
hırıltı ve çıtırtılı sesler
Perküsyon

davul sesi ve alanda büyüme

Peribronşial yoğunluk artışı
Kan sayımında eozinofil artışı
BAL
X-ray:

Dispne
Öksürük
Allerjik Bronşitis

Oksijen terapisi





%100
kafes, maske,kanül
Atropin 0.04 mg/kg SC,IM
KAB
Bronkodilatör
Kortikosteroid



TEDAVİ
Prednisolon 5-10mg/kg İV
Dexametazon 0.2-2.2 mg/kg IV,
IM
KORUMA

Metilprednisolon 10-20 mg
2-8 hafta arayla İM,SC
*Siklosporin : 10mg/kg PO G2k
Flutikason propiyonat
110-220 mg G2K
7-10 nefes
Pulmoner Konjesyon ve Ödem
Konjesyon (hiperemi)

Pasif




Aktif





Sol kalp yet.
Pulmoner venalar üzerine basınç
Yan yatma
Isı çarpması
İrritan gaz
Organik fosforlu insektisit zeh.
Anaflaksi (aşı/ilaç)
Antraks, yanıkara, pastörellosis, enterotoksemi
Pulmoner ödem

Alveol + interstitisyal doku + bronş-bronşiyal
Kapillar basınç artışı


Plazma ozmotik basınç azalması


Karaciğer ve böbrek yet, kronik kan kaybı, yanıklar,
malabsorbsiyon
Negatif interstitisyal basınç artışı


Pasif hiperemi, aşırı sıvı tedavisi
Perikardial ve pleural efüzyonun hızla boşaltılması
Alveol-kapillar geçirgenliğin değişmesi

Pnömoni, yılan ısırması, üremi, pankreatitis, ısı-elektrik
şoku
PULMONER ÖDEM






İnsp.Dispne hipoksi
Öksürük
Hızlı Nabız
Çıtırtılı sesler
Burun Akıntısı seroz, kanlı-köpüklü
Pulmoner ve Alveolar Yoğunluk Artışı
TEDAVİ



İstirahat (kuru, temiz ılık ve havadar)
OKSİJEN
Sedasyon





Diüretikler



Furasemid 4-8 mg/kg G2-4 İV,İM,SC
Bronkodilatörler

Aminofilin , teofilin

Pimobendan 0.1-0.3 mg/kg PO
Dobutamin 2.5-10 mcg/kg/dak. İV
*Morfin 0.1 mg/kg İM, SC
İnodilatörler



Butorfanol 0.25 mg/kg IM (1/2-1 saat arayla) “DOLOREX (intervet)”
*Morfin 0.1 mg/kg İM, SC
Asepromazin 0,02 mg/kg SC İM İV
Klorpromazin 0.04 mg/kg IV, 0.4 mg/kg PO
Kortikosteriod



Antihistaminik ve adrenalin (anaflaksi)
Flebotomi



anaflaksi/ damar permiabilitesi azaltmak
%10-20 Ca
Destek (asıl hastalık için )
Antimikrobiyal tedavi
Pnöymoni



Hızlı – yüzlek solunum
Kalp sesleri belirgin
Dispne



Hiperemi-Siyanoz
Ateş


İNSP / (exp.)
40-41
/
39-40 °C
Burun akıntısı


Akut: çift / mukoprulent
Kronik: yok

Öksürük




Oksultasyon



Kaba raller, ince raller,
Sürtünme ±
Perk / palp.



Akut: produkidif ve ağrılı
nöbetli kuru
Kronik: kuru
Ağrı
Yatay matite
Depresif,iştahsız, zayıf,
karışık kıl örtüsü
Pleural efuzyon
Karnivorlarda ilaç seçimi
E. coli, Klebsiella, Pasteurella spp., Pseudomonas, Bordetella, Streptococcus

Enrofloxacin;
köpek: 2.5-10 mg/kg BID PO, kedi: 2.5-5 mg/kg PO SID
®)
(BAYTRİL, FLOKSİN, ENROLEN,VETRİL

Gentamicin;
6 mg/kg IV SID veya 2-4 mg/kg TID,
IM, SC, IV
®
(FORTİGEN, GENTAVET, GENTA

Amikacin;
5-10 mg/kg BID, IV, IM, SC (AMİKAVER, AMİKOZİT

Ceftriaxone ;
10-30 mg/kg BID-QID PO, SC, IM, IV
®)
(BAKTİSEF, CEFADAY, FORSEF, UNACEFİN,NOVASEF
Ceftazidime;
®)
10-30 mg/kg BID-QID PO, SC, IM, IV
(FORTUM, İESETUM
®)
Karnivorlarda
Sol.Sis. Enf. Hast.



Köpek gençlik hastalığı Distemper
Köpeklerde tracheobronşitis (CBT)
Feline Rispratorik hastalık komplesi
 Kedi gribi, Feline Rhinotrachitis (FHV)
 Feline Calici Virus (FCV)

Feline Chlamydia psittaci (FCh)

Feline Bordetella bronchiseptica (FBb)
Canine Distemper
köpek gençlik hastalığı
İLAÇ
DOZ
mg/kg
YOLU
UYGULAMA
SIKLIĞI
SÜRESİ
ANTİMİKROBİYAL
Ampisilin
20
PO,IV,SC
8
7 gün
Amoxicilin
20
PO,IV,SC
8
7 gün
Tetrasiklin
22
PO,IV
8
7 gün
Chloramphenicol
15-25
PO,SC
8
7 gün
Cephapirin
10-30
IM,IV,SC
6-8
3-8 gün
ANTİKONVULSİV
Fenobarbital
1-2
PO
12
Primidone
15-22
PO
12
Diazepem
2-5
PO,İM
8
1-2
IV, PO
24
ANTİENFLAMATUAR
Dexamatazone
SIVI TEDAVİSİ
VİTAMİN
ANTİEMETİK
Laktatlı ringer sol, İsotonik/poliiyonik, Glikoz % 5
B Kompleks, Ascorbik Asit
3-5 gün
Kennel Cough
Köpek tracheobronchitis
FHV
FCV*
FCh
FBb
Genel halsizlik
+++
+
+
+
Hapşırma
+++
+
+
++
Konjiktivitis
++
++
+++**
-
Aşırı
salivasyon
++
-^
-
-
Göz akıntısı
+++
++
+++
(+)
Burun akıntısı
+++
++
+
++
Oral
ülserasyon
+
+++
-
-
Keratitis
+
-
-
-
Öksürük
(+)
-
-
++
Pnömoni
(+)
+
+/-
+
Topallık/aksama
-
++
-
-
** sıklıkla mevcut, (+) nadiren , +/- mevcut olabilir, ^ hafif
FCh=Chlamydia psittaci infection, Bb=Bordetella bronchiseptica
Kedi gribi, Feline Rhinotrachitis (FHV)
Genel halsizlik
+++
Hapşırma
+++
Konjiktivitis
++
Aşırı
salivasyon
++
Göz akıntısı
+++
Burun akıntısı
+++
Oral
ülserasyon
+
Keratitis
+
Öksürük
(+)
Pnömoni
(+)
Topallık/aksam -
FCV
Genel
halsizlik
+
Hapşırma
+
Konjiktiviti
s
++
Aşırı
salivasyon
-^
Göz
akıntısı
++
Burun
akıntısı
++
Oral
ülserasyon
+++
Keratitis
-
Öksürük
-
Pnömoni
+
Topallık/
aksama
++
Feline Calici Virus (FCV)
Nazal
ülserler
Feline Chlamydia psittaci (FCh)
Genel
halsizlik
+
Hapşırma
+
Konjiktivitis
+++**
Aşırı
salivasyon
-
Göz akıntısı
+++
Burun akıntısı
+
Oral
ülserasyon
-
Keratitis
-
Öksürük
-
Pnömoni
+/-
Topallık/aksama
-
Köpek ve kedilerde “B.bronchiseptica enf.”
tedavisinde tavsiye edilen antibiyotikler





Doxycycline
 5-10mg/kg PO,
BID
2-4 hafta
Azithromycin
 5mg/kg PO,
SID
3-5 gün
(1-2 kez)
Amoxicilin-clavulanate
 15-20mg/kg PO,
BID-TID, 2-4 hafta
Enrofloxacin
 5 mg/kg PO,
SID,
3-4 hafta (sadece köpeklere).
(kedide retinopati ve kanama)
Trimethoprim-sulfonamide
 30mg/kg PO,
SID-BID, 3-4 hafta
Normal toraks radyografisi
Peribroşiyal desen
Ödem sıvısı
Kanama
Aşırı mukus birikimi
Hava bronkogramı
Pulmoner ödem gelişimin son safhasında
itibaren…..
Pamuklaşma
neoplasia
mikotik
pnömoni
abse alanları
Lob ayrılması
Bölgedeki kanama, ödem veya eksudasyondan dolayı alveolar hastalıklarda















Radyografilerin değerlendirilmesi
Filmleri değerlendirmeye başlamadan önce posisyon, ışınlama, solunum fazı gibi teknik detaylar
belirlenmelidir. Artefaktların saptanması yanlış teşhis riskini en aza indirecektir. Gerekirse
çekimler tekrarlanmalıdır. Radyografik değerlendirmelerin sistematik yapılması filmlerin doğru
yorumlanmasını kolaylaştırır. Extratorasik yapılar (toraks kenarları, omurlar, kaburgalar, diyafram
ve kranial abdomen) intratorasik yapılar ( trake, karina, kraninal ve kaudal mediastinum, kalp, kan
damarları ve akciğer paranşimi) ile birlikte değerlendirilmelidir.
Normal toraks
Yanındaki yumuşak dokular ile iyi zıtlık sergileyen omurlar iyi minerarize olmalıdır.
Sağlam (el değmemiş) kaburgalar, eşit aralıklı ve 13 tane olmalı.
Diyafram parlak olmalı
Kraninal abdomende karaciğer, mide ve yağ tabakaları görünebilir olmalı.
Trake omurlardan uzaklaşarak karinada sonlanmalı ve karina 5. interkostal aralıkta olmalı.
Trake kranial mediastinumda görünen yalnız bir yapı halinde olmadır.
Trake etrafındaki tek bir yumuşak doku opaklığı halinden görünen saydam olmayan bölüm kranial
mediastinal kan ve lenf damarları ile lenf yumrularının kaynaşmış/ bir bütün halindeki
görüntüsüdür
Özefagus içindeki hava trakenin dorsal duvarının parlaklaştırabilir. Buna şeritli trake bulgu adı
verilir. Anestesiye alınan hastalarda özefagus içinde az bir miktar hava bulunması normaldir.
Lateral görüntüde aortik kavis genellikle kalbin kranial tabanında gönünür ve eğik olarak
kaudodorsal uzanır. Aortik çıkıntı yaşlı hayvanlarda daha belirgin ve eğri görünür.
Vena cava diyaframın sağ tarafından geçerek sağ atriyuma girer.
Akciger alanları çoğunlukla havanın hâkimiyetindedir. Kedilerde kaudo-dorsal akciğer uçları
omurlardan uzaktadır ve bu durum pleural efüzyon olarak yanlış yorumlanmamalıdır. Akciğerler
içinde büyük bronşların duvarları birbirlerine paralel veya çıkış yeriyle bağlantısı olan halka şekline
ince opak çizgiler halinde görülür.
Pulmoner damarlar akciğerin periferine doğru gittikçe incelir ve dallara ayrılır. Arterler ve venalar
çift olarak uzanırlar. Venalar bronşların ventralinde ve medialindedir. Arterler ise bunun tersinde
yer alırlar. Damarların çapları LL filmde 4. kaburganın çapından küçük olmalı ve DV filmde ise 9.
kaburganın çapını aşmamalıdır. LL filmde kaudal pulmoner damalar köpeklere oranla kedilerde
daha iyi görülür.

Yaşa bağlı değişiklikler:
 Genç
hayvanlarda timus dokusu
görülebilmelidir. LL röntgenlerde kalbin kranial
sınırında (bazen birleşmiş olarak) ve DV/VD
röntgenlerde orta hattın solunda “üç açılı”
yumuşak doku yoğunluğu olarak görünür.
 Yaşlı hayvanlarda; lateral çekimlerde kalp
daha yatay konumdadır, aortun dışarıya
dogru şişkinliği (tümsekliği) ve kavisi daha
belirgin olamaya başlar. Kaburgalara ait
kıkırdak dokular daha fazla kalsifiye olmuş
kısımlar halinde görünür. Bu görüntüler
kaburga kırıkları ile karıştırılmamalıdır.



Bronşiyal Desen:
Bu desen bronş duvarlarının görülebilmesinin artışı ile
karakterizedir. Bronşiyal kalsifikasyon yaşlı hayvanlarda
yayın bir bulgu olup, köpeklere oranla kedilerde daha az
belirgindir.
Bronşiyal duvarların görünümün artışının sebebi
peribronşiyal infiltrasyon ve/veya mukoza
yangılanmalardır. Enfeksiyon, yangılanmalar, alerjik
veya irritan sebeplerden ileri gelen kronik bronşitiste
bronş duvarların kalınlaşması tipiktir. Bronşiyal desenin
kedilerde en yaygın nedeni astımdır. Bronşiyal desenin
oluşumunda daha az rol oynayan nedenler; sol kalp
yetmezliğinde sekunder olarak meydana gelen
peribronşiyal ödem ve hava yolu neoplazileridir (
genellikle limfosarkomalar).



İntersititisyal Desen:
Alveoller, interlobular bağ doku ve kan damarlarının
birlikte oluşturduğu dokulara intersititisyum denir. Sıvı,
fibröz doku ve metaztatik birikimler gibi yapısal
değişikliklerin intersitiyum içine sızmasından
(infiltrasyonundan) dolayı interstitisyal opasitede
(matite/yoğunluk) artış meydana gelir. İnfiltrasyon
sonucunda normal akciğer ayrıntıları (detayları) bulanık
bir görünüm sergiler.
Bulanıklaşma/pusluluk, petekleşme gibi yapısal olmayan
ve nodülleşme görüntüleri intersititisyal desendeki
değişiklikler olarak sınıflandırılmaktadır. Artmış matitenin
puslu veya bal peteği gibi delikli görüntüsü normal
akciğer detaylarının incelenmesine engeller
(süperimpoze). Yoğunluğu yüksek olarak görünen
nodüler alanlar çevresindeki dokulara göre daha belirgin
veya farklı görünür.

a. Yapısal olmayan intersititisyal Desen:
Yapısal olmayan intersititisyal değişiklikler küçük, önemsiz veya tesadüfî bir
bulgu olabilir. Ekspirasyon esnasında çekilen bir film, bu tür değişikliklere
neden olabilir. Bu durumda alveolle kıyaslama yapılarak, değişikliğin
oldukça geniş bir yüzeyde intersitisyumu işgal ettiği ya da kapsadığı
görülebilir. Düşük X ışını şutlanması sonucu karanlık çıkan filmde ya da
yağlı kedilerde artmış radyasyon dağılımı nedeniyle intersititisyal opasitede
belirgin bir artış olacaktır.
Yapısal olmayan intersititisyal desendeki değişikliğin generalize olması (tüm
akciğer dokusunda yaygın) durumu; intersititisyal pulmoner ödemden dolayı
kalp yetmezliği olan hastalarda sıklıkla meydana gelir. Yapısal olmayan
intersititisyal desendeki değişikliğin az sıklıkla görülen sebepleri arasında
pnöymoni, akciğer kanaması, FIP, toksoplazmosis, akciğer kurtları gibi
hastalıklar sayılabilir.

b. Noduler İntersititisal Desen
Boyutları 0.5 cm daha az olan küçük nodüller genellikle görülmez. Fakat birkaç
tanesi süperimpoze ise birleşmiş siluet olarak görülürler. Meme uçları,
küçük deri kitleleri ve kan damarlarının son kısmının süperimpose
görüntüleri nodüller ile karışabilme ihtimaline dikkat edilmelidir.
Noduler intersititisal desen genellikle akciğer metastazlarında oluşur.
Kedilerdeki metastatik pulmoner nodüller köpeklere oranla daha az sıklıkta
tanımlanır. Limfosarkom, multiple abseler, granulom, hematom, FIP ve
akciğer kurtları gibi hastalıklarda nodüler desen değişikliğine neden olabilir.

Alveolar desen

Normal alveol hava ile doludur. Alveol sıvı veya hücreler
ile istila edilmeye başladığında veya kollaps olduğunda
içindeki hava kaybolur ve yumuşak doku opasitesi
sergiler. Bu durumda artmış opasiteden dolayı iyi ayırt
edilemeyen alanlar halinde görülür. Akciğer damarları
artmış yumuşak doku opasitesine bağlı olarak
belirsizleşir.
Büyük broşların içinde hava kalması sonucunda
yumuşak doku opasitesinin zıt renginde alanlar oluşur ki
buna “hava bronkogramı” denir.
Pulmoner ödem, pnöymoni, kanama primer/sekunder
neoplaziler alveolar istlianın yaygın sebepleridir.







Pulmoner ödem:
Kollaps (atelektazi):
Akciğerin kollabe alanları; istila edilmiş veya birleşmiş alanlardan
kolaylıkla ayırt edilebilir. Kollabe akciğer bölümü daha küçük yer
kaplar ve bunun sonucunda akciğer yüzeyinde meydana gelen yer
genişlemesi kalbin lokalizasyonunu değiştirir. Akciğer kollapsınının
en yaygın nedeni röntgen çekmek için hayvanların yan tarafına
yatırılmasıdır. Yan yatırılanlarda alt tarafta kalan akciğer tarafında
daha az hava dolaşımından dolayı meydana gelir. Genellikle astımlı
kedilerde sağ orta akciğer lobunda kollaps meydana gelir.
Çoğunlukla plevral efüzyon ile birlikte oluşan lob torsiyonuna bağlı
kollaps diğer sebeplere oranla daha az sıklıkta görülür.
Akciğer kitleri:
Onların kaynağına bağlı olarak (alveolar yada intestinal) akciğer
kitleridir. Diğer yapılarla ilişki ve posizyonu değerlendirilir. Kitlelerin
doğru değerlendirilmesi için her iki görüntü (LL ve DV/VD) planında
röntgen çekilir. Toraks radyografileri bölgedeki kitlenin akciğer
kökenli mi yoksa mediastinal kökenli mi olduğunun anlaşılmasında
yetersiz kalır. Geniş kitleler mineralize alanlar (kemik yoğunluğuna
yakın) içerebilir. Neoplazi (primer veya sekunder metastatik),
granulom, hematom, abse ve kistler akciğerde görülen kitlelerdir.
Ruminatlarda yatkınlık
Temel fonksiyonu
O2 / CO2
asit-baz dengesi
bioaktif maddeleri metabolize ve aktive
kortikosteroid, seratonin, prostaglandin
ve
anjiotensin
ısı ve sıvı dengesi
O2 azlığı ve patolojik değişikler
Anoksi
anoksik, stagnant, anemik, histotoksik
Solunum hastalıklarının genel
semptomları
•
•
•
•
Burun Akıntısı / kanama
Göz akıntısı
Kulaklara düşük
Dispne bulguları
–
–
–
–
–
•
•
•
Dirseklerin uzaklaştırılması,
Baş aşağı-ileri konumda
Açık ağız
Dil dışarıda, salya akıntısı
Abdominal nefes hattı
Kötü nefes kokusu
Kıllar karışık
Duyulabilen anormal solunum sesleri
– Hırıltı, horultu,
– Aksırık, öksürük
•
•
•
•
Anormal solunum şekli
Göğüs kafesi ağrısı
Anormal askultasyon ve perkusyon
bulguları
Mukazal siyanoz
Öksürük
Akut
Sebepleri
Kronik
Burun kanaması
• Tek taraflı
–
–
–
–
–
Travma (burun/maxilla)
Boyuz kırığı
Yabancı cisim
Tümör
Ülseratif fungal
granülomatoz
• Çift taraf ve ağız boşluğu
–
–
–
–
–
F. / L. /A. Apse – tümor
Pul. embolik anevrizma
Pul. Tromboembolimz
Pul. Hipertansiyon
Aspriasyon pnömonisi
• BVD, CGB, IBR,antrax, yanı kara, sepsis, basiller
hemoglobilüri, efemeral fever, trombositopenik hast. mavi dil*
• Arsenik, warfarin, nitrat, civa, bakır*
• Eğrelti otu, tatlı yonca, meşe
• Yılan sokmaları, faktör eksiklikleri, renal, kardiyak
Rinitis
•
–
Sığır
•
–
–
–
– Koyun-keçi
Mavi dil, çiçek, ektima
• Östrus ovis
Parainfluenza, herpes, distemper,
adeno tip1-2
•
•
Herpes, rinotrahit,calici, clamidia
pisittasi
•
İnfluenza, herpes tip-1-2-4-5, rino tip-12-3, arterit, morbilli,
At
•
–
•
Tüm türler
•
Kriptokok, koksidioid, aspergillus,
rinosproridium, fikomises, penisilyum
Neoplazi- polip, amiloidozis
– Köpek, kedi, at
Tüm türler (Rum:holştayn ve jersey)
Mikotik
Bakteriyal
Yabancı cisim, Hava kesesi
hast*,Tay pnöymonisi, Gurm*,
Pluerupnöymoni (At*)
Kedi
Atopik-alerjik
–
•
• Kuterebra, linguatala, pnöymonissoid, kapillariya, singamus
köpek
•
–
Paraziter
– Köpek
PB, CGB,VDMD,IBR,BAV Tip-1-2-3,
RSV,
Koyun ve keçi
•
•
•
Viral
Kist
– buzağı
•
Kötü havalandırma
– buzağı
Oestrus ovis enfeksiyonu
•Nitroxynl
15-20 mg /kg
Sinusitis
Boynuz kırılması / çıkarılması,Enfeksiyonlar,IBR, CGB,
Travma , açık yara, diş hast.,Yabancı cisim, tümör
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Haftalar/aylar sonra
Anoreksi,Letarji,ateş
Akıntı
Hırıltılı solunum
Kötü kokan nefes
Baş posizyonu
Kemik deformasyonu
Ekoftalmus
Solunum yollarında daralma

– Mat ses ve ağrı
– Kemik incelmesi ve gaz
birikmesi
Enfeksiyonda yayılma
•
•
NSAI ilaçlar
– Asetil salisilik asit 100mg/kg PO, G2K.
– Fenil butazon 17.6 mg/kg PO 2 gün
“
“
4.4 mg/kg PO G1
– Fluniksin Meglumin 0.5-1.1 mg/kg IM
1-3 gün G1K
KAB
– Penisilin 22.000 IU/kg IM, G1K
– Tetrasiklin (10-22 mg/kg), PO, IM, IV G3K
– Tylosin (10-17mg/kg) IM, G1K
– Trimethoprim+sulfonamıd
–
•
(40 mg/Kg) IM G1-2K
Trepenasyon / irrigasyon
– Antiseptik sol
– Streptokinaz (200.000 İÜ)
Farengitis, Larengitis ve
Tracheitis
• Köpek kedi
– ÜSYE, Brahisefalik HYS
• Ruminant
– IBR, Dana difterisi,
H.sommus, fusobakteryum
nekroforus, şiping fever,
aktinoasilloz,
• At
– Sol laringiyal hemiplaji
– Yumuşak damak dorsale
yer değiştirmesi
– Faringiyal lenfoid hiperplazi
– Faringiyal kistler
• Öksürük
– Kuru- Yaş ağrılı
• Dispne
– inspratorik
• Hırıltılı solunum
•  İnsp. Gürültülü
sesler
• Ateş, depresyon,
toksemi
Farengiyal ve Larengiyal
apseler
• Yab. Cisim
• Sonda uyg
• Actimoyces, actınobasil,
pastörella,
• corynebacterium
pseudotuberculos*.
•
•
•
•
•
•
Çigmeme ve yutma zorluğu
İnps. Dispne
Ağız kokusu
Burun akıntısı
Ağrı
Dehidrasyon
• Aspirasyon pn.***
» KUDUZ
•
•
•
•
KAB
Penisilin, tetrasiklin
NSAI
kesim
Larens ve Trache
daralması- tıkanması-ödemi
• Sporadik
• Akut- kronik
•
•
•
•
•
•
İnsp. Dispne
Öksürük
Ateş, taşikardi,
Taşipne
Siyanoz
Asfeksi
• Besi danalarında
trake ödemi
• Akut dipne
– Sıcak yaz mevsimi
– Besi periyodunun
sonuna dogru
• Kronik öksürük
– Sık, derin, kuru
– Gelişme geriliği
Bronş ve akciğer hastalıkları
•
•
•
•
•
Hiperemisi ve ödemi, Kanaması
Anfizemi
Atelektazi ve kollaps
Asfeksi
Yangısı (Pnöumoni)
• Bronkopnöymoni
• Metastazik pnöymoni
• İnterstitisyal pnöymoni
– Akut (İnterstitisyal anfizem ve Respiratorik distres sendromu)
– Kronik (atipik İnterstitisyal pnöymoni)
– Paraziter ve mikotik
• Aspirasyon pnöymonisi
Akciğer Konjesyonu ve Ödemi
Hiperemi
Primer: Pn.başlangıcı, gaz-duman,OFI zeh. , uzun
süre yan yatma, soğuk hava soluma
Sekunder: Konj. Kalp Yet. (KKY)
S
e
m
p
t
o
m
l
a
r
• Karışan hast
Şiddetli dipne (İnsp)
Taşikardi, taşipne
Yüksek Ateş (Konj)
Mukoza
Hiperemi
….
Ödem
Anaflaksi, KKY, akut pn, gaz-duman, sepsis,
zakkum zeh, Doksisiklin (buzağı), akc. yaralanmaları
– Pn.ler ve Akc. Kanamaları
• Prognoz
siyanoz
Burun akıntısı
Konj: seröz
Öd: köpüklü -kanlı
Öksürük
yumuşak yaş
_ Konj: sert veziküler
_Öd: Raller ince ,
insp.hırıltı
– Konj: 
– Ödem 
• Tedavi
–
–
–
–
–
–
Oksijen
Furasemid
Aminofilin, teofilin
Kortikosteroid****
Morfin- acepromazin
Na bikabonat
Akciğer Anfizemi
Akut interstitisyal pnöymoni
Bronkopnöymoniler
Anaflaksi, toksemi, RPT,
Akc.apseleri ve Parazitleri, klorlu gazlar
• Exp. Dispne
• Karışan hastalıklar
• Hareketle şiddetlenme
• Exp inleme
• Şid. ise ağız açık sol
• Öksürük
• kuru ve kısık
• hırıltı Exp.
•  genişleme, açık üstü
• Deri altı anfizemi
–
–
–
–
Akc hip-ödemi
Akut ve kronik pn
Pnömotoraks
Verminöz pn
• Prognoz 
• Tedavi
– Kendiliğinden
– Atropin, kortikosteroid,
antihistamikler
Pnömotoraks
Asfeksi
30 sn sonra
Baş aşağı sarkıtma
Sıvazlama
Temizleme
(Aspirasyon)
Vagal bradikardi
Bacakların ovulması
Somatik respiratorik refleks
Isıtma
AsfeksiliAsfekside
neonatallere
müdahale
Müdahale
Solunum uyarıcıları
• Doxopram HCL (Dopram )®
– 40-100mg / Buzağı
– 5-10 mg / Kuzu
• Diprophylline
• Pozitif basınç
ventilasyonu
– Endotracheal tüp
– Mide tüpü
(*Astmadin)®
– 700mg /buzağı PO G3K
– 140-280mg /kuzu PO G3K
• Etamiphylline
• Niketamid (Kardiovet enj.) ®
– Tay: 2.5-25 mg/kg im,sc (iv)
– Köpek,kedi: 20-40 mg/kg
im,sc (iv)
Asfekside müdahale
Kalp durması
• Pozitif basınç
ventilasyonu
• Kalp masajı
• Defibrilatör
– Kh. max 100jul
– Bh.max 200 jul
• Damar yolu açılması
– Ringer laktat sol
20-40 ml/kg IV
Nabız alınamaması,
Kapillar dolum az/yok
Taşikardi, ext. Soğuma
*Dopamine 2-10µg/kg/dk İV
• Asistol / P< 60
– İV / İT
• Adrenalin 0.02mg/kg
– İT
• Atropin 0.04mg/kg
AsfeksiliAsfekside
neonatallere
müdahale
Müdahale
Hipotoni ve Koma hali
•DMSO %10-20 sol.
•0.5-1 g/kg IV(1-2 saatte)
Ventilasyon normal,
Kardiyak verim zayıf
• Sodyum bikarbonat
– 1-2 mEq /kg İV
Oliguri (ABY)
• Dopamine 2-10µg/kg/dk IV
• Furasemid 1 mg/kg IM/IV
G2K
• Mannitol 0.25-1 g /kg İV
(1-2saatte)
Asfeksili Neonatallere Müdahale
Septik şok’un önlenmesi
•
•
•
•
Paranteral beslenme: CA %15 KOLOSTRUM
Az miktarda süt
Geniş spektrumlu antibiyotik
antigaz
– Metaklorpromid 0.25-0.3 mg/kg İV G4K
• Antiülser
– Ranitidin
– Sucralfate
Pnömoni
Patolojik yerleşime göre
• Bronkopnöymoni
– Bronş,bronşiol ve anterior loblar
– Enzootik pnöymoni
• Fibrinli pnöymoni
– Anteriör ventral loplar ve plevra
– pastörellosiz / shipping fever
• İntertitisyal pnöymoni
– Üniform ve alveol çeperi
• Viral, allerjik / parazitik pnöymoniler
Pnöymoni
Etyoljik etkenler
• Pasteurella hemolitica ve
multicida, H.Sommus,
mycobacterium bovis
• Mycoplasma spp
• Parainfluenza 3,
Res.sinsitiyal virus, IBR,
BVD
• Mantar
• Parazitler
(Bronkopnöymoni)
Hazırlayıcı faktörler
• Stres ve dehidrasyon
• Pazardan toplama
• Ahır durumu
• Mevsim
• Ani ısı değişimleri
• Dispozisyon
• Çevre tozları yoğunluğu
• Buzağı-kuzu: Enzootik Pn
• Besi danası:Pastörella Pn
Akciğerlerin Askultasyonu
Patolojik sesler
– Raller
• Kaba (gürültülü, kısa süreli,kesintili,müziksel olmayan çatırdama,
patlama sesleri)
– Distal servical trake, büyük bronşlar exdutatının titreşimi
• İnce (düşük ses yoğunluğu, kısa süreli, kulak arkası saç
karıştırma sesi-çıtırtı)
– Alveol içindeki yapışkan exudatın insp-exp. hareketi
“bronşit, pnöymoni, ödem, kanama, kollaps”
– Hırıltılar (ıslık-düdük, gıcıtrı, cırlama, müziksel)
(Daralmış kanal-borulardan hava geçişi sırasında oluşan duvar titreşimi)
• Expr:intratorasik hava yolu kısmı tıkanma-daralma
– At- KOAH, Kedi astım, köpek- CAV tip-II, Sığır- bronşit, RSV
• İnps. Extatorasik hava yolu kısmı tıkanma-daralma
– Trake kollası, hipoplazi, atelektazi, kitle
– Sürtünme (iki kağıtın birbirine sürtülmesi sesi)- İnsp ve Expr
• Pleural:Pleurit, Tuberküloz pleurapnöymoni, “efüzyonda üst de”
• Perikardiyal: Perikarditis
Pnöymoni
Semptomlar
Başlangıç
•
•
•
•
•
•
Hızlı – yüzlek solunum
Dispne
Ateş (39-40 °C)
Depresif, iştahsız
Siyanoz
Burun akıntısı (çift taraflı)
–
•
•
•
Seröz……. mukoprulent
Kötü kokulu nefes
Öksürük
•
yaş, (virallerde kuru ve sert)
•
Kaba veya ince raller (öksürüken
daha belirgin)
(virallerde kaba raller)
•
•
•
•
•
•
•
Toksemi bulguları
Nötrofilik lökositozis
•
•
•
40-41°C ateş, taşikardi, depresyon, iştahsızlık
•
Seroz- mukoprulent
Yatma isteği, Karışık kıl örtüsü
Şiddetli Dispne
Exp. İnleme
Burun ve Göz Akıntısı
Öksürük
•
yaş
•
•
•
Veziküler seslerde Sertleşme,
Apikal ventralde kaba raller
Ses alamama
•
Ventralde matite (PLEURİTİS)


•
•
Akut bakteriyal

Nötrofilik lökositozis
pnöymoni
Semptomlar
Kronik bakteriyal
•
•
•
Zayıflama
Kaba-karışık kıl örtüsü
Ateş
•
•
•
•
•
•
Taşikardi
Hızlı-derin solunum
Exp. İnleme
Ağız açık soluma
Burun akıntısı
•
•
Kuru (ara sıra)
 Ventralde
•
•
Mukoprulent
•
Kaba-ince raller, Exp-hırıltı
Nötrofilik lökositozis
Toksemi bulguları
•
•
•
•
•
Öksürük
•
•
(39,3-40 °C)
Viral
•
•
Fakat ateş ve iştahsızlık yok
Antibakteriyal ilaçlara cevap
alınamaması
Şiddetli dispne
Öksürük
•
Kuru ve sert
•
Kaba raller

Ölüm olabilmesi
Lenfopeni ile lökopeni / Normal
pnöymoni
Tedavi (mg/kg)
Sipesifik Antibiyotikler
G1K
Ceftiofur (1.1 im/sc),
Danofloksasin (1.25 iv/im),
Enrofloksasin 2.5-5.5 sc),
Marbofloksasin (2 iv/sc),
Oksitetrasiklin 11 iv/im/sc)
G2K
Amoksisilin (11 im /sc),
Ampisilin (2-5 sc)
NSAI
•Fl. Meglumin (2.2 iv/im, G1-2K max.2 doz)
•Fenilbutazon (2-5 iv, G2K)
•Karprofen (1.4-2.2 im/sc, , G1-2K )
•Ketoprofen (2-4 im/iv, G1K, max. 3 gün)
•Meloxicam (0.5 iv/sc, TD)
Pnöymoni
Prognoz
Aspirasyon pnöymonisi
(gangrenli pnöymoni)
Akciğer Apseleri
(Kronik Suppuratif pnöymoni)
Tb., aktinomikoz
Mikotik enfeksiyonlar
Pn, Asp. Pn, RPT, CVCT, Metrit,
Mastit, Endokardit
SEMPTOMLAR
• Progresif durguluk ve iştz
• İntermitant ateş 40-40.5
• Öksürük
– Şidd,kısa,sert, ağrılı
• Değişiken sol. sayısı
• Kötü kokulu nefes
• Nöbetli çift burun kanaması
• Göğüs ağrısı ve açık ayaklar
•  KV insp. hırıltı (ıslık, gıcırtı)
•  Matite
• Nötrofili ve lökositosiz
• (Geniş spct antibiyotik)
– Az etkili yada etkisiz
•
Kesim
• Korunma
– Sekunder sebepler
Akut Respiratorik Distres Sendromu (ARDS)
Premature, klonlanma, in vitro fertilizasyon
Surfaktan eksiklği
Güç ve uzun doğumda mekonyum asp.
İkiz gebelik
•
Yeni doğanlarda
– Neonatal asfeksi bulguları
Gebelik Süresinin aşılması
Herpes virus
Beyaz kas hastalığı
Konjenital kalp hastalığı
•Buzağılarda
•Güç nefes alma
•Progresif pnöymoni
• Hırıltı ve çıtırtı
•
Taşikardi
• güçlükle nefes alma,
hipoventilasyon
• Hipoksemi ve asidosiz
• Depresif, hipotoni, koma hali
– Sistem Komplikasyonları
• Oliguri, KKY, timpani, septik
şok, Hipoksik ensefalopati
– Premature
–  Sert veziküler ve hırıltı
Taşikardi (defekt varsa
üfürüm) / bradikardi
•
•
•
•
•
•
İntranazal oksijen
Antibiyotik
Deksametazon 10mg
Vit E / Se
Surfaktan
Sıvı sağaltımı
Akut Respiratorik Distres Sendromu (ARDS)
(Bovine
Astım, Akut B. Pulmoner Anfizem ve Ödem, B. Pulmoner Anfizem,, Fog Fever)
D,L-triptofanın 3 metilindole dönüşmesi
Hipersensitive (süt, çiçek, küf)
Bitki zeh. (Kolza, patates, nane)
İrritan gaz ve duman
Endotoksik şok
•
Şiddetli vakalarda
–
–
–
–
–
–
–
> 1 yaş, 4-10 gün
Ani ve şiddetli insp.Dispne (yürümeyle daha
şiddetlene ve expr inlemeli.)
Köpüklü ağız- burun akıntısı
Şiddetli Toksemi
R.atonisi, timpani, hafif ishal
Arasıra öksürük

• Ventralde sert veziküler
• dorsalde afoni
• amfizemde çıtırtı
•
Orta şiddetli vakalarda
–
Hafif toksemi, öksürük,sert veziküler, kaudal
loblarda hırıltı-çıtırtı,deri altı anfizemi
Pastörella, CVCT,nitrat-nitrit zeh,
OFI zeh, Ekstrisik alerjik alveolitis
• Prognoz
– Şid. 2 günde ve >2 ölüm
– SC amfizem
– Akciğer amfizemi, KKY
• Tedavi
– Dexametazon 0,1-0,2 im /Kg
tek doz (TD)
– ***Adrenalin 2-8µg/kg im/iv VEYA
atropin 0.04 sc/iv +
antihistaminikler (1 saat arayla)
– Diuretikler
– NSAI
Kronik Atipik İntersititisyal pnöymoni
(Hipersentitivite pn., Extrinsik Alerjik Alveolitis )
•Micropolyspora faeni
•Thermoactinomyces vulgaris
Küflü yemle besleme, kış mevsimi
kapalı ahırlar, erişkin / 6 yaş üstü
• Akut
• Akut intersititisyal pn
• Aspirasyon pn
TEDAVİ
–
–
–
–
Depresif, istah-süt azalması
Exp.dispne, taşipne, öksürük
Ateş: normal/ geçici
KV lob sert veziküler, çıtırtılı
• Kronik
Sinsi, zayıflama, düşük süt
ilerlemiş öksürük, taşipne
Ateş: normal
 KV lob sert veziküler, çıtırtı
(ıslık, gıcırtılı, hırıltılı)
– Merada düzelme
–
–
–
–
•
Merada düzelme görülür
• Küflü ot saman verme
• Uzun etkili kortikosteroid
• Betametazon *(Celestone chronodese amp
-3mg)® 10-30 mg / sığır İM, TD
• Deksametazon Devamed, Deksavet,
Vetakort) ®
0.05 mg/kg İM/SC, TD
(
Paraziter Bronkopnöymoni
•
Türler
•
Sığır (S)
–
•
Dictiyocaulus viviparus, Ascaris suum
Koyun-keçi (K-K)
–
Dictiyocaulus filaria, Protostrongylus rufecense, muellerius
capillaris
•
Bulgular
•
Asemptomatik
–
•
•
Öksürük, taşipne,ölüm
Semptomatik
–
–
–
–
–
–
–
Trakeit ve bronşit-Öksürük,
Taşipne,
Ateş,
İnsp.dipne,
Anoreksi, zayıflama
Sert veziküler,
Hırıltı (ıslık-sürtünme)
•
Sığır
– Ventral diyaframatik loblarda
hepatizasyon ve sertleşme
– Pleurada grı-kırmızı / grı-sarı nodul (3-4
mm)
Koyun keçi
–
•
Dorsal l diyaframatik loblarda grı-sarı nodul (2
mm)
Tedavi
–
İvermectin (SC)
–
Febendazol (PO)
•
•
–
–
S:5mg/kg, K-K: 25mg/kg
Oxfendazol: 4.5mg/kg (PO)
Albendezol:10 mg/kg (PO)
•
–
S:0.2mg/kg, K-K:0.3mg/kg
35 gün arayla 2-3 kez
Korunma
•
Meraya çıkışın 3,5,15. haftasında
Pleuritis
RPT
Travma, cerrahi işlem
pnöymoni ve apse
• P.sikka
• P.Eksudativa (efüzyon)
– Tam iştahsılık
– Ayakta durma,
hareketsizlik,
– İnleme ve açık ayak
– Kısa kuru ağrılı öksürük
– Yüksek ateş, taşikardi
– Hızlı, yüzlek, abd. solunum
–  Sürtünme
–  Ağrı
(pastörella, BCPP,CCPP, H.Sommus, Tb
–
–
–
–
–
İştahsız, kilo kaybı, depresif
Dispne
Taşikardi
Normal / Hafif ateş
 hafif Sürtünme
Boğuk
afonik ses
–  hafif Ağrı
Tek taraflı yatay matite
Pn, Perikardit, ödem ile karışır
Rum. Enfeksiyöz hastalıklar
• Solunum Sistemi
Hastalıkları komplexi
(Bronkopnöymoni)
–
–
•
Enzootik pnöymoni
Shipping fever (Pastörelloz pnöymonisi)
Enfeksiyöz Rinotrakeitis (IBR)
• Respiratory Snycytial virus
enfeksiyonu
• Bulaşıcı zatürree
– Sığır (CBPP)
– Keçi (CCPP)
•
•
•
•
Maedi-visna
Koyunlarda pulmoner adenomatozis
Mikotik pneumoni
Kış gribi, Q fever, CGB.
Res.Sinsitiyal Virus Enf.
• Paramyxoviridae
• Aşısız ve stresli
• Morbidite yüksek
• Mortalite % 0-20
• Subklinik
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sol.sis. Hast. Bulguları
Ateş (40-42)
Depresif, istahsız
Taşipne
Göz ve burun akıntısı
Kuru öksürük
Dispne
Deri altı anfizemi
Çene altı ödem
ölüm
Enfeksiyöz Pleurapnöymoni
•
Mycoplazma spp.
– Vaskulitis
– İmmun reaksiyon
•
İnkubasbon
– Sığır: 3-6 hafta
– Keçi: 6-10 gün
•
•
•
Depresif, istahsız
Köpüklü salya (bazen)
Taşipne
–
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yüzlek, hızlı ve abdominal
Exp. inleme
Ağrılı öksürük
Kambur duruş
–
Keçilerde sternal yatış
–
mukoprulent
Burun akıntısı
ödem
–
Boğaz ve gerdanda
–
Kaba ral ve ağrı-matite
Ateş (41-42)
Dispne
Auskultasyon ve perkusyon
Yavrularda poliartritis
ölüm
CCPP
CBPP
Tedavi prensipleri
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Antimikrobiyal
NSAI
Bronkodilatörler
Kortikosteroidler
Expektorantlar
Antitussivler
Antihistaminikler
Diüretik
İmmunmodülatörler
Vitamin A ve C
RUMİNANTLARDA İLAÇ SEÇİMİ
• Florfenicol; 20 mg/kg
48 saat arayla.
(NUFLOR ®)
• Ceftiofur
hydrochloride; 1.1-2.2
mg /kg. 5 gün.
(EXCENEL ®)
• Tilmicosin;10mg/kg
SC. TEK enjeksiyon
(MICOTIL 300 ®)
• Enrofloxacin; 2.5-5
mg/kg 3-5 gün
(BAYTRİL ®)
• Tylosin; 2-10 mg/kg 5
gün İM
(TYLAN ®)
AT SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI

Üst Sol.Sis. Hastalıkları

Burun ve boğaz






Hava keseleri*




Athroma
Kondritis
Epiglottis entrapmanı
Epistaksis
Epmoid hemotomu
Empiyemi
Mikozisi
Timpanisi
Larinks, farinks, trake




İdio. Sol larigial hemiplaji
Farigial lenfoid hiperplazi
Yumuşak damağın dorsale
dislokasyonu
Farigiyal apse kistler

Alt Sol.Sis.Hastalıkları



Bakteriyal pnömoni*
Gurm*
Rhodococcus equi enf.
Kronik obsruktif akciğer hastalığı
(KOAH)*
 Egzerize bağlı kanaması *



Fungal pnömoni
Pleuro-pnömoni (plöritis)*

Viral sol.sis. hastalıkları





At gribi
Eq. Herpesvirus 1-4
Eq. Rhinovirus
Eq. Viral Arterit (EVA)
Eg. Hendavirus
ATLARIN ÜST SOL.YOLU HAST.
Şişlik
Performans
düşüklüğü
Anormal
sol. sesi
Dispne
öksürük
ateş
epistaksis
Nazal akıntı
_
_
_
_
_
_
Athoroma
+
Kondritis
_
+
+ (İ)
hırıltı
+
_
+,-
_
_
Epiglottis
entrapmanı
_
+,-
+ (İ,E)
hırılıtı
_
+
_
_
_
Etmoid
hematom
_
_
_
(Egz. sonra)
+
_
_
+
+
Hava keseleri
Empiyemi
_
+
_
_
_
_
_
+
Hava keseleri
Mikozisi
_
_
_
_
_
_
+
_
Hava keseleri
Timpanisi
+
+
_
_
_
_
Sol larigial
hemiplaji
_
+
+
(horultu)
+ (İ)
+
_
_
_
Faringial
lenfoid
hiperplazi
_
+
_
+,-
+
_
_
_
Yumuşak
damağın
dorsale yer
değiştirmesi
_
+
+
+ (İ)
_
_
_
_
Normal larinx
Etmoid hematom
Kondritis
Sol larigial hemiplaji
E. entrapmanı
Bakteriyal Pnöymoni
 Anaerop

bakteriler



Sonrası
Performas düşüşü
Sert veziküler
Kaba raller
 Akut



safhada
lökösitoz,
nötrofili,
serum fibriojen ve
globulinde artış






Procain Penisilin




20.000 IU/kg IM, BID)

15mg/kg PO, BID

2.2-4.4 mg/kg IM, SID/BID
Trimetoprim+sulfonamid
Ceftiofur
Aminofilin

4-7 mg/kg PO, SID

0.8 µg/kg IV, BID
Clenbuterol
NSAI




 Kültür
Tay pnomonisi
(Rodokokkus enf)
Gentamisin + Penisilin
(6mg/kg +kristal penisilin 20.000 IU/kg IV, SID)
(6mg/kg IV, TID + kristal penisilin 20.000 IU/kg
IM,QID)
Streptekok, akinobasil,
klebsialla, rodokok
 Viral hast.
 Nakiller


Flunixin meglumin 1.1 mg/kg IM, SID
Ketoprofen 1.1 mg/kg IM, SID
Phenylbutazone 2.2-4.4 m/kg PO, BID
IV, SID
Dinlenme
Kaliteli beslenme
Sıvı elektrolit dengesi sağlama
Pleuro-pnömoni (plöritis)*




Pleuritis bulguları
Tutuk yürüme
Terleme
Kronik dönemde
Zayıfama
 Ventral ödem

TAY PNÖMONİSİ
Rhodococcus equi
1-6 aylık taylarda
Pnömoni +
gastrointetinal
bulgular
Ateş (aralıklı)


Eritromisin +rifampin
25mg/kg + 5 mg/kg
PO, G3K 2-3 ay
Gurm


(STRANGLES- DİSTEMPER)
Streptococcus equi 1-5 yaş
İnkubasyon 3-10 gün

39.5-40.5 ateş

İstahsızlık

Lenfadenopati

Nazal akıntı

Abse

Larenjit, farenjit

Metaztaz

Kaşeksi

Ödem

Hava kesesi empiyemi

purpura hemorajika

Lökositoz, hiperfibrinojenemi

Kronik anemi
4-6 hafta karantina
 Penisilin G



15-20000 UI/kg IM, G2K
Kristal penisilin
20000UI/kg IV, G4K
 4-6 süreyle / klinik iyileşmeyle 7 gün

Apse drenajı
 NSAI
 Purpura hemorajika


Dexametazon 0.04-0.2 mg/kg IM,IV,PO SID
3 swap uygulaması
 Yılda 2 kez aşı

Kronik Obstuktif Akciğer Hast.
(KOAH)
Yaşlı at - kapalı ahır
 Saman -kuru ot tozu


Egzersiz de
intolerans
 Hırıltılı-gürültülü
solunum sesleri
 dipne


Egzersiz sonrası

Dispne


inspiratoik
Öksürük (kronik)

(yemleme sonrası)

Dinlenme döneminde

Exp. Dispne
Kan testleri normal
 BAL


Nötrofil
COPD


Bakım ve besleme
Bronkodilatör


Clenbuterol
Kortikosteroid

Prednisolon 1 mg/kg
PO, BID
Albuterol 1-2µg/kg
Fenoterol 2-4 µg/kg
İpratroprium 2-3 µg/kg
Egzersize Bağlı Akciğer
Kanaması
Performansa etkisi !?
 Egzersiz sonrası

Yutkunma sayısında artış
 Düzensiz nefes alıp verme
 Öksürük (nadiren)
 Epistaksis %10


Furasemid
0.2-0.3 mg/kg İV yarıştan
3-4 saat önce
