rebab turu.indd

REBAB TURU
İçindekiler
UNESCO 2007 Hz. Mevlâna yılı Rebab Turu Konserleri
3
27 Nisan - 10 Mayıs 2007
İzmir, Bodrum, Manisa, Konya, Kastamonu, İstanbul, Yalova, Ankara -Türkiye
Rebab Turu II 4
Bir Kültür Mirasını Yaşatmak
Yard. Doç. Dr. Rahmi Oruç Güvenç
Rebab hakkında
5
Tur güzergahı 6
Tur detayları
7
Tura katılanlar 9
Basında Rebab Turu
Turdan kareler 11
10
UNESCO 2007 Hz. Mevlâna
yılı Rebab Turu Konserleri
27 Nisan - 10 Mayıs 2007
İzmir, Bodrum, Manisa, Konya, Kastamonu, İstanbul, Yalova, Ankara
-Türkiye
Horasan’dan
Anadolu’ya
ve
Hz. Mevlânâ vi
da
Musikinin Te i
rler
Gücü Konse
7
Mayýs 200
27 Nisan - 10
vKasýmpaþa Meabilerinlevihanesi reb ir Efendi
den, Saçlý Em si þeyhi
Camii ve tekken EfenHaþimi Osma
di’nin torunu
Süreyya Baba
(19. yy)
Reba b
Turu
0. yýlý
doðumunun 80 Hz.
1. bölümde,
n
da
ESCO tarafýn
nedeniyle UN edilen 2007
n
Mevlânâ yýlý ila , Hz. Mevlânâ'nýn
de
in
iç
ri
le
ik
nl
etki
Asya kültürünü
yaþadýðý Orta
larýnýn
li insan topluluk týmý
oluþturan çeþit
ný
ta
in
rin
al deðerle
yaþayan müzik ýn Anadolu’ya göç
'n
ve Hz. Mevlânâ müzik örneklerinin
yan
yolundaki yaþa
i.
larýnýn takdim
ve enstruman
ýn icra
Hz. Mevlânâ'n nan
2. Bölümde,
lu
bu
r
vvetli kanýtla
ukta
ettðine dair ku
nl
ðu
yo
ýn
an
strum
nýn
çý
rebab isimli en
at
an
altý öðrenci-s
olduðu ve otuz musikisi ve sema
uf
katýldýðý tasavv
ý.
m
ra
prog
Nisan
Ýzmir 28, 29
isan
Bodrum 30 N
ýs
Manisa 2 May
ýs
ay
Konya 4 M
5 Mayýs
Kastamonu
ayýs
Ýstanbul 7 M
ýs
Yalova 8 May
Mayýs
10
9,
Ankara
Türk Musikisini
nýtma Grubu
Araþtýrma ve Ta
3
Rebab Turu II
büramirasýný yaþatmak
e
R
Bir kült
Bir Kültür Mirasını Yaşatmak
Yard. Doç. Dr. Rahmi Oruç Güvenç
tli
tarafýndan çeþi
co
es
n
U
a
d
lýn
doðum yý
önem
lana’nýn, 800. ülkemiz ve kültürümüz için
ev
M
z.
H
n
ða
o
1207 yýlýnda d asý ve dünyaya tanýtýlmasý,
ýlm
etkinliklerle an
.
ýr
nat
d
taþýmakta
pedagoji ve sa rmekte,
ji,
lo
ko
si
p
ji,
lo
o
gö
tasavvuf, sosy rarasý toplumda büyük ilgi
t,
a
iy
b
e
d
e
ýn
ufunun
Hz. Mevlana’n rüþleri, uygulamalarý; ulusla Türk-Ýslam kültürü ve tasavv
gö
n-Anadolu,
konularýndaki
liðinde Horasa adýr.
þi
ki
n
u
n
o
ek
er
olmakt
bu ilgi gid
asýna yardýmcý
lm
þý
la
n
ð Müzik
a
i
iy
a
h
da
grubu) ve Ota þturulan
a
m
ýt
n
a
T
e
v
dan olu
raþtýrma
DEMÝR tarafýn bab, bu yýlki
rk Musikisini A
ü
ÝK
L
(T
E
ta
Ç
a
n
m
sa
ü
T
Ýh
l
Ýstanbu
sü sayýn
er olan re
Tümata gönüllü sýnda yücelen bir baþka deð
h
Merkezi, Ýzmir
Mevlana’nýn þa
katmaktadýr.
bir proje ile Hz. þka san’at rengi ve güzelliði
ba
lunan,
etkinliklere bir
üçlü deliller bu dan
g
ir
a
d
e
in
er
kl
’in icra etti
t kuyruðun
lu Sultan Veled p, üzerine deri gerilen ve a
ð
o
e
v
ýn
’n
a
n
icra
Hz. Mevla
undan olu
n cevizi kabuð
yay sürtülerek
ta
n
is
ýla
d
p
in
a
h
y
i
n
es
a
d
d
v
gö
ðun
kiþi
aalesef çok az
e, yine at kuyru
oluþan tellerin ir müzik aleti olan Rebab, m
k bir
ü
y
ailerinde bü
zb
edilen perdesi ektedir. Hz.Mevlana’nýn rub
baþarý ile
nm
tarafýndan bili i bu alet, müzik terapisinde
ið
övgüyle söz ett
ýr.
kullanýlmaktad
a,
rkiye, Almany
ü
T
k
ra
la
o
n
eye
e
faaliyetlerind
en ve icra etm
n
im
re
it
ð
ð
ö
e
b
ta
a
a
b
m
re
ü
e
T
’d
sco
anya ve Ýsviçre
lup, 2007 Une
Avusturya, Ýsp fazla öðrenci bulunmakta o
u
hlerinde b
en
baþlayan yüzd da, 27 Nisan -10 Mayýs tari lu’ya
ýlýn
ado
Hz. Mevlânâ y ata üyeleri “Horasan’dan An
m
ü
T
lý
d
ve
i Gücü” a
öðrenciler
Müziðin Tedav ýr.
e
v
a
n
la
v
e
M
Hz.
ard
uluðu yapacakl
bir konser yolc kýsmýnda Hz. Mevlana’nýn
inci
Konserlerin bir hri ve Horasan-Anadolu
þe
lh
e
an
doðduðu B
asýnýn enstrüm b
fy
ra
ð
co
e
v
r
ü
e ise reba
yolunun kült
ý, ikinci bölümd
m
ýtý
n
ta
r
va
tu
er
caktýr.
ve rep
musikisi sunula onu,
f
u
v
v
sa
ta
u
kl
yoðunlu
ya, Kastam
, Manisa, Kon
m
ru
nser
d
o
B
,
ir
m
Ýz
ulanacak bu ko
yg
u
a
’d
ra
ka
n
i iki, yurt
Ýstanbul ve A
dýþýndan yirm
rt
u
y
a
n
rý
la
m
týlacaktýr.
progra
nci-sanatçý ka
re
ð
ö
rt
ö
d
n
o
içinden
mle.
þgörü dilekleri
o
h
i,
g
v
se
e
v
ýn feyzi
Hz.Mevlana’n
01.03.2007
ÜVENÇ
Rahmi Oruç G
r.
D
ç.
o
D
.
rd
a
Y
Ýstanbul
2
4
Rebab hakkında
Rebab hakkýnda
Rebabýn ortaya çýkýþ yeri olarak Orta Asya gösterilmektedir. Mevlânâ’nýn rebab
üstüne okuduðu beyitler bize, tam çýkýþ yeri olarak Horasan’ý düþündürmektedir.
“Güneþ ülkesi” ya da “Güneþ Halkýnýn Ülkesi” olarak da anýlan Horasan;
Türkmenistan, Özbekistan, Afganistan, Azerbaycan, Ýran’ýn bir kýsmý ile Kazakistan
topraklarýný kapsayan geniþ bir coðrafyadýr ve Orta Asya’nýn büyük nehri Anudar’ýn
deltasýnda yer almaktadýr. Horasan’ýn tarihi birkaç bin yýlý kapsamaktadýr. Tarih ve
kültürün yüzlerce muhteþem eseri, antik Horasan’ýn baþkenti köhne Ürgenç’te
toplanmýþtýr. Efsaneye göre bu kentte her gün 160 pazar kurulurmuþ. 144 kapý,
7700 medrese, 5300 minareli cami, 1000 kervansaray ve 5000 hamam varmýþ1…
Rebab’ýn bu bölgede doðduðu, ardýndan Mevlânâ’nýn babasý Sultan-ül ulema
Bahaddin Veled önderliðindeki göç kafilesi ile birlikte Anadolu’ya geldiðine ve
Mevlevî kültürünün bünyesinde geliþtiðine dair bilgiler bulunmaktadýr. Eski
minyatürlerde, rebab icra edenlerin umumiyetle Mevlevî sikke-i þerifi giydikleri
görülmektedir.
Hz. Mevlânâ’nýn ve oðlu Sultan Veled’in bizzat rebab icra ettikleri bilinmektedir2.
Sultan Veled, Rebabname adýnda, tasavvufi konularý inceleyen bir eser yazmýþtýr.
Rebab Orta Asya ve Anadolu’da müzikterapi uygulamalarýnda kullanýlmýþ ve tesirli
sesi Hz. Mevlânâ tarafýndan methedilmiþtir. Rebab, klasik Türk musikîsinde de
kullanýlmýþtýr.
Rebabýn teknesi hindistan cevizi kabuðundan yapýlýr. Oyuk kýsmý üzerine balýk,
keçi veya koyun derisi gerilir. Eþik bu derinin üzerine koyulur. Sapý sert bir aðaçtan,
tornada silindir biçiminde çekilerek yapýlýr. Uzunluðu yaklaþýk olarak 65 cm’dir.
Rebab üç telli bir sazdýr. Bu tellerden esas melodiyi çalmakta kullanýlaný yirmi kadar
at kuyruðu kýlýndan yapýlýr ve en sola takýlýr. Diðer iki madeni tel ise rezonans telidir.
Bunlar ipek üzerine metal sarýmdýr. At kýlýndan yapýlan telin akordu kýz ney, þah
ney veya mansur ney akordudur. Teller sýrasýyla en soldaki (at kýlý olan) rast, ikinci
tel yegah, üçüncüsü kaba rast olarak akord edilir.
Rebabýn altýnda, genellikle gövde ile ayný aðaçtan yapýlan bir çubuk, tekneyi delerek
alttan 15 cm kadar dýþarý çýkartýlýr. Rebab, bu ayak da dizler arasýna sýkýþtýrýlarak
çalýnýr.
Rebabýn yayý at kuyruðu kýlýndandýr ve elle gerilerek çalýnýr . Bu gün bu sazý pek
az kiþi icra etmektedir.
Türkcan, Türkmenistan havayollarý dergisi, Haziran 1993
Abdülbâki Gölpýnarlý Mevlânâ Celâleddin, Hayatý Eserleri, Felsefesi, Ýnkýlâp Yayýnlarý 1999,
Sayfa 214-216
1
2
5
7
BÝSTAM
Bayezid Bistami
30 Nisan 2007
27, 28, 29
Nisan 2007
2 Mayýs 2007
8 Mayýs 2007
7 Mayýs 2007
Orta Asya’dan
Anadolu’ya
göçerken, Hz.
Mevlânâ’nýn
kafilesinin izlediði
yol
yolu
Rebab Turu 2
Güzergahý
5 Mayýs 2007
4 Mayýs 2007
8 Mayýs 2007
NÝÞABUR
Feriduddin Attar
Göç
Tur güzergahı
6
ý
m
a
r
g
o
r
P
TuNisran - 10 Mayýs 2007
27
27 Nisan
Ýzmir
28 Nisan
Ýzmir
29 Nisan
Buluþma
Ýzmir
30 Nisan
Bodrum
2 Mayýs
sa
niiisa
an
Ma
ý
r
a
u
t
r
e
p
e
r
KonsneAnradolu’ya Hz. Mevlânâ ve
4 Mayýs
5 Mayýs
Horasan’da
i Gücü
Müziðin Tedavser programý
Konya
ull
bu
nb
an
sta
ÝÝst
8 Mayýs
a
ovva
alo
al
Y
Ya
9 Mayýs
Tur detayları
10.05.2007
27.04.2007 –
ruç Güvenç
. Dr. Rahmi O
oç
D
.
rd
Ya
:
en
Yönet
teli
nsseerr:: Rixos O
on
Ko
K
nu
lo
atürk Spor Sa
Atta
nsseerr:: A
on
Ko
0
Kastamonu K
a 19.3
Saat
7 Mayýs
kon
Uluslararasý
Spor Salonu
bahçe Kapalý
Konser: Güzel
Saat 19.00
atürk Kültür
Üniversitesi, At
e
Eg
ir
Ýzm
:
Konser
k. Saat: 20.00
Merkezi, Kona
0
kezi. Saat: 20.0
um Kültür Mer
Konser: Bodr
nu
rayý, Lale Salo
diye Kültür Sa
nsseerr:: Beled
on
Ko
K
Saat: 20.00
semahanesi
Mevlevihanesi
a
at
al
a
G
:
r:
er
se
ns
on
Ko
K
et Rasim Mutlu
gecesi: Mehm
a
m
se
ve
r
er
se
ns
on
K
Ko
Gökçedere
Kültür Merkezi,
a
arra
nkka
An
A
a
arra
nkka
An
ýn A
nýs
lânMâ’ay
Hz. Mev10
ve
e
d
in
ri
es
le
lg
ö
ek
b
rn
n
ö
a Asya Horasa
leri ve repertuar
1. Bölüm: Ort yolunda yaþayan musiki alet
ç
Anadolu’yâ gö
ri; Koro
rkleri geleneði
taristan Türkle
Kýrgýz, Altay Tü
ltür Vakfý,
nsseerr:: Japon Kü i. Saat 19.30
on
Ko
K
hr
Þe
n
Or-A
,
r Yurdu Salonu
nsseerr:: Güçsüzle
on
Ko
K
en
ör
çi
Ke
þý
Tepeba
T
k,
mý. Ta
mýnda çay ikra
vi Dansý. Kaza
•Baksý Teda dum. Konuða hoþ geldin anla rkleri Destaný; Koro
uy
•Samavýr K estaný. Göktürk ve Uygur Tü amý Bir milyon mýsra; Koro
D
m
•Erkenekon ný. Kýrgýz Türkleri Hakaný; Ta Stanfel
ip
ta
3
•Manas Des ek Türklerý; Solo: Gernot Gal
Özb
.
ým
ab
üb
ro
•R
Ko
ri;
le
rk
tay Tü
•Azat Kýzý. Al her yeli; Kazak Türkleri; Koro Mustafa Buyurgan
:
Se
•Tansamalý. ül þarkýsý; Kazak Türkleri; Solo revsuren
ön
Pu
G
a
.
ba
ay
am
ag
By
lo:
•Kar
dan sesler. So
•Moðolistan’ Afgan Þarkýsý; Koro
rkýsý; Koro
.
fa
Türkmenleri þa
•Cevr-ü ce
z renkleri; Iran
lý
Ya
al
.
Ur
m
n
zý
te
ül
Ya
G
•Ala
; Solo:
enç
. Türkmenistan
•Türkmenin gur Türkleri; Solo: Azize Güv mbike Güvenç
Uy
yü
•Gülçemen. oldun. Azerbaycan; Solo: Sü istan; Koro
ol
oð
ez
M
lm
ve
ge
). Tuva
•Sen
koruyucularý
•Þu (Kervan
hiler ve Semâ
f musikisi; ilâ
u
vv
sa
ine
Ta
:
a;
m
rk
2. Bölü ru Aleyna. Göç ve karþýlam Mloed
: Neslihan Öztü
•Taleal Bed hicazkar ilâhi; Beste, Güf te, So
ili
iþ Mustafa Dede
•Taþlar. Kürd . Seyfettin Osmanoðlu
m ; Köçek Derv
la
Se
4.
;
ai
ev
m
þr
•Bayati Pe
Selam yürük Se
levi Ayini. 3.
•Bayati Mev ü. Segâh ilâhi ; Koro
ro
nus Emre ; Ko
•Dinle sözüm ýrmaklarý. Segâh ilâhi ; Yu re ; Koro
in
Em
•Þol cennet çiçeðe. Segâh ilâhi; Yunus ik: R. Oruç Güvenç
rý
•Sordum sa güzelsin. Rast ilâhi; Söz-Müz ç Güvenç
rk
ru
n
•Allahým se . Uþþak ilâhi; Söz-Müzik: R. O lu ; Müzik ve Solo Neslihan Öztü
si
ut
M
þe
ne
sim
â
Ra
.
em
ro
M
Ko
z:
•S
Oruç Güvenç;
. Uþþak ilâhi; Sö
•Mürþit Fani . Nihavend ilâhi; Söz-Müzik: R. ; Söz: Mehmet Rasim Mutlu;
hi
ap
ilâ
•Dâvet-Cev n gönlümde. Acemaþiran
alip Stanfel
rk ve Gernot G
•Gönlümdesi ç Güvenç; Koro
Neslihan Öztü
Oru
Müzik: Rahmi
Söz.-Mz.:
yerkürdi ilâhi;
â. Muhay
•Halvet-i Sem Rast ilâhi; Koro
.
nâ
lâ
ev
M
•Ya
g,
Dombra, Çen
, Kopuz, Ney,
ab
eb
R
ir.
:
ri
ef
N
le
k,
et
taya
ik âl
r, Kudüm, Asa
llanýlan müz
Konserde ku , Þankopuz (Gubuz), Mazha
ca
14
Kanun, Koçkar
7
Türk Musikisini Araþtýrma ve Tanýtma
Grubu
Rebab Turu II
konseri
Horasan’dan Ana
adol
dolu
u’’’ya
ya
Hz. Mevlânâ ve Musikinin Ted
Teda
davi Gücü
7 Mayýs 2007
Galata Mevlevihanes
nesii
Ýstanbul
8
r
a
l
n
a
l
ý
t
a
Tura K
Almanya ma Müller
• Martina Nai
(Rebab)
, sanatçý
Nefes terapisti
errwerthtçý (Rebab, ney)
• Ruth H
g, sana
Sosyal pedago
aier Ekþi
el Bachm
ha
ic
M
r.
D
•
ebab, ud, ney)
Doktor, sanatçý
(R
pers natçý (Rebab, kopuz)
• Nina Köðas
ncisi, sa
Üniversite re
aag
puz)
• TorsteöðnreH
nci (Rebab, ko
Sanatçý,
re
su
a Purev) (Moðnolistan)
• Byamnaba
(Yatugan
tçý
sa
t,
Solis
suren istan)
ut Purev
• Tuguld
) (Moðol
ak
at
(Y
tçý
na
Öðrenci, sa
t
euerhors
S
Ender istch
, ney, ud)
ab
eb
• Jürgenmüz
(R
ap
ikter
Pedagog,
idtke
h Schm
• Elisabpiet
)
uk
on
(k
sti
Gezi tera
ebab)
• Uve Siewert
Tura katılanlar
Türkiye
Ýstanbul
Güvençebab)
a Azize er
• Andre
apist (R
ikt
üz
m
st,
Ergoterapi
ç
, tar)
sanatçý (Rebab
• Yaþar Güven
Emekli ziraat
mühendisi,
• Gülten Urallý
gobýz)
disi, solist (Þan
Elektirik mühen
enç
bike Güv, þa
ýz)
• Süyüm
(Rebab ngob
t
lis
so
ci,
en
ðr
Ö
ürk
an Öztcu
þair (Mazhar)
• Neslih
rum , besteci,
Dil uzmaný, yo
urgan
• Mustafa Buy
Solist, besteci
(Dombra)
aþaran natçý, semazen (Rebab, ney)
• Emrer B
aný, sa
Bilgisaya uzm
bul
O
un
rid
Fe
•
Lutiye, sanatçý
Ramoðlu
• Hakan
)
Sanatçý (Rebab
baþ
da
O
de
an
H
•
ebab)
sý (R
Tezyinat sanatçý
ürk
• Göktuð Özt(K
orist)
Biyolog, sanatçý
kçay rist)
• Alper(SA
en, ko
Sanatçý emaz
moðlu
ýrý
S
n
za
• Firu
tçý (Korist)
Eðitimci, sana
• Nurten Urallý
Konuk
Ankara
Çýrak (Rebab)
• Erþanoru,
sanatçý
Diþ dokt
roðlu
un
• Tuba saKnatçýdu
(Rebab)
Öðrenci,
(Rebab)
• Arzu Dolanay
disi, sanatçý
Çevre mühen
en
• Nil Kök
tçý (Rebab)
Öðretmen, sana
olla
ian Quiab
eb )
• Meryem Myr
Ressam, ebru
sanatçýsý (R
• Yasin Dokur
Müzikterapist,
müzisyen (R
Ýsviçre
Ehrbar
e Sevim
(Rebab, ney)
• Yvonn
natcý, psikolog
sa
,
an
þm
ný
da
Mesleki
ebab, ud)
• Felix Wüst (R
g, sanatçý
Sosyal pedago
l
a Düssetçý
)
• Veren
, sana (Rebab
Nefes terapisti
er
ck
ga
en
L
da
Ger cýsý, sanatçý (Rebab)
• Fatima
ým
rd
ya
Emekli saðlýk
scher tçý (Rebab)
• UlrikereFi
eni, sana
Müzik öð tm
r
(Rebab)
• ElianeonHdaafnýne
þmaný, sanatçý
Meditasy
enberger
nd
ra
B
s
ia
th
a)
• Mustafa M, at
br
m
do
,
ud
Doktor (Rebab
Ýspanya i Cassas
, kopuz, ney)
• Hayri Jord
tçý, besteci (Rb.
ý, sana
Saðlýk yardýmcýs
• Rosa ,Ssaernaatçý (Rebab)
Öðretmen
an
Loretto) Sanju
• Rabia
ab
eb
(R
sý
Dans hoca
per
andra Cab. ,Ckooo
ro)
• Saadet Sna
eb
(R
tçý
Tercüman, sa
Avusturya
anne Tuschel
• SaimreuzSmusaný, müzikterapist (Rebab)
Bilgisaya
Stanfel (Rebab, çeng, ud,
steci
• Gernot Galib
Müzikterapist,
ney, rübab)
sanatçý, be
inkler
a Rahime W
(Rebab)
• Veronr ik
uzmaný, sanatçý
Bilgisaya
Sunucu
9
Basında Rebab Turu
10
Turdan kareler
11