print-ready PDF

Kasım 2012 Trend Briefingi:
PRESUMERS
Ürün, öykü, statü: tüketicilerin, ürün ve hizmetlerin piyasaya sunulmasından önceki
sürece dahil olması trendinin giderek yaygınlaşması bekleniyor.
trendwatching.com/tr/trends/presumers
PRESUMERS Örnekler:
Tanım:
BEKLENTİ EKONOMİSİ olarak adlandırabileceğimiz günümüz pazar
koşullarında tüketiciler, en iyi olanın hemen şimdi ve daha önce
görmedikleri yeni bir formatta, üstelik de sahici ve insanî bir yakınlıkla beraber
kendilerine sunulmasını istiyorlar.
Aslında bunu talep, hatta emrediyorlar demek daha doğru olur. Geniş kitleler
arasında kullanımı giderek yaygınlaşan crowdsourcing platformları, yeni
üretim teknolojileri (ve girişimcilik modası) sayesinde, tüketiciler giderek
PRESUMER tüketicilere dönüşüyor ve taleplerini ürün veya hizmetin piyasaya
çıkmasından önce* karşılayabilir hale geliyorlar.
İster kusursuz ürüne ulaşma çabası deyin, ister tutkulu bir taraftar olmanın
verdiği heyecan, PRESUMER tüketiciler henüz piyasaya çıkmadan önce ürün
veya hizmetlerle haşır neşir olmaktan, destek vermekten, fon sağlamaktan
ve tanıtımlarında rol almaktan hoşlanıyorlar.
* Tüketicilerin ürün ve hizmetler piyasaya sunulmadan önceki sürece dahil olmaları yıllardır var olan ve
son zamanlarda giderek artış trendi gösteren bir durum. Ortak yaratım / CUSTOMER-MADE gibi halen
gündemde olan benzer trendleri düşünün. Aradaki fark, ortak yaratım sürecine dahil olan tüketicilerin
amacı daha ziyade kendi tasarımlarını veya pazarlama yeteneklerini sergilemek iken, PRESUMER
tüketicilerin esas peşinde oldukları şeyin hayallerini süsleyen muhteşem ürünü elde etmek VE bu ürünün
yaratım sürecine önceden dahil olmakla elde edecekleri inanılmaz STATÜ ÖYKÜSÜ olması.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
2
MASS CROWDFUNDING
PLATFORMS (+PROJECTS)
NICHE CROWDFUNDING
PLATFORMS (+PROJECTS)
INNOVATIVE ‘PRESUMPTION’
BRANDS
Faktörler |
Peki PRESUMER tüketicilerin önümüzdeki yıllarda neden sayıca daha fazla, daha aktif ve daha etkili olması
bekleniyor? İşte tüketicilerin PRESUMER tüketicilere dönüşmesinin ardında yatan beş önemli etken:
1. FIRSTISM:
Daha fazla, daha hızlı,
daha iyi, daha özel,
hemen şimdi
2. ÖYKÜLER:
Harika öykü,
harika statü
3. AİDİYET HİSSİ:
Birlikten kuvvet
doğar
Gelişmiş pazarlardaki tüketiciler artık seçeneğe doymuş
Tüketici davranışlarının TAMAMININ altında bir
STATÜ ÖYKÜLERİ sadece harika bir ürün ya da hizmete
durumda. Peki bu duruma nasıl mı tepki veriyorlar?
STATÜ arayışının yattığını söyleyebiliriz. İşte
sahip olmakla ilgili olmayıp, bunun ötesine geçerek,
NEWISM’e ve bu trendin öne sürdüğü daha yeni, daha
PRESUMER tüketicilerin bir ürün ya da hizmetten henüz
kişiye bir şeylere ait olduğunu hissettirdiğinde ve inandığı
fazla, daha iyi, daha özel, daha hızlı ve benzeri türdeki
piyasaya çıkmadan önce haberdar olmaları ve lansmana
büyük bir dava ya da hareketle bağlantılı olduğunda en
(meşru) vaatlerine adeta tapınarak.
giden süreçte projeyi desteklemeleri de onlara,
etkili hale gelir.
İşte NEWISM’de gelinen son nokta: gelecek zamanlı
diğerlerine anlatabilecekleri, Twitter’da, Facebook’da
PRESUMER tüketicilerin önemli bir özelliği de
tüketim. PRESUMER tüketicilerin sevdikleri ürün
ya da diğer platformlarda paylaşabilecekleri harika bir
ve hizmetlerin henüz piyasaya çıkmadan etrafına
STATÜ ÖYKÜSÜ sağlıyor.
üşüşmesi, finansal destek ve geri bildirim sağlayarak
Böylece PRESUMING tüketicileri statü arayışlarında bir
destek vermeleri boşuna değil. Bu sayede ürün
adım ileri taşımış oluyor: tüketici sadece doğru ürüne
gerçeğe dönüşüp de piyasaya çıktığın zaman, ona ilk
sahip olacak kişi olmayı garantiliyorlar – tercihen çok
özel avantajarla beraber. Bundan daha ‘daha yeni’ veya
destekledikleri ürünlere tutkulu bir şekilde inanmalarıdır.
Kickstarter platformunun, herhangi bir ürün fikrinin ihtiyaç
duyduğu yatırım miktarının tamamını Kickstarter’da
toplamasının, satılıp Amerikalı bir şirket tarafından
sahip olmanın sağladığı statüye değil, ürünle henüz
başarıyla hayata geçirilmesinden sekiz kat daha olası
gelen statüye de sahip olmuş oluyor.
bu olsa gerek.
piyasaya çıkmadan önce haşır neşir olmaktan
olduğunu iddia edebilmesinin ardında yatan gerçek de
Aynı gerçek, kâr amacı gütmeyen girişimlere odaklı bir
daha ‘İLK’ ne olabilir ki?
crowdfunding platformu olan Amerikalı Razoo’nun,
Ağustos 2012 itibariyle sitesinde ev sahipliği yaptığı
projeler için toplam 100 milyon USD yatırımı nasıl
toplayabildiğini de muhtemelen daha iyi anlamamıza
yardımcı olacaktır.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
3
Faktörler |
Peki PRESUMER tüketicilerin önümüzdeki yıllarda neden sayıca daha fazla, daha aktif ve daha etkili olması
bekleniyor? İşte tüketicilerin PRESUMER tüketicilere dönüşmesinin ardında yatan beş önemli etken:
4. OFF = ON
5. YENİ PLATFORMLAR:
Online olanın offline,
Yatırım, üretim ve satışın altüst oluşu
offline olanın online olması…
tüketimde de yapabilmek istiyorlar...
Crowdfunding* ve KENDİN YAP trendlerinin kitleler arasında
kazandığı popülerlik ve genel anlamda hüküm süren
girişimcilik modası sayesinde, iş dünyasında her geçen gün
PRESUMER tüketicilere hitap eden yeni bir platformun daha
oluştuğu gözlemlenmekte.
PRESUMING kavramını tanımlayan lansman öncesi ilişki de işte
Crowdfunding konusunda birkaç istatistik:
Tüketiciler online dünyaya BAYILIYORLAR çünkü online tüketim
söz konusu olduğunda, istedikleri her neyse, ona ulaşmak
için özgürce hareket edebiliyorlar (katılabiliyor, konuşabiliyor,
yaratabiliyor, adapte edebiliyorlar). Ve artık tüm bunları ‘offline’
bu türden bir diyaloğu mümkün kılıyor. PRESUMER tüketiciler
sadece önden satın almıyorlar: aynı zamanda istek ve arzularını
ifade edebildikleri ve karşılığında markaların erken aşamada
değerli tüketici geri bildirimleri elde ettiği çift-yönlü bir ilişki de
satın alıyorlar.
Amerika’da kısa süre önce onaylanan, finansal konulardaki
çeşitli düzenlemeleri hafifleten, akredite olmayan küçük yatırımcı/
tüketicilerin yeni kurulan girişimlere ait hisse senetlerini satın
almasının önünü açan 2012 Jumpstart our Business Startups
(JOBS) Kanunu sayesinde Amerika’daki PRESUMERlar yakın
gelecekte destekledikleri projelerin hisse senedini satın alabiliyor
• 2007 yılında global düzeyde faaliyet gösteren crowdfunding
platformlarının sayısı sadece 100 iken, Nisan 2012 itibariyle
bu sayı 452’ye çıkmış durumda. (Kaynak: Massolution/The
Economist, Mayıs 2012).
• 2009 yılında crowdfunding platformları toplam 530 milyon
USD değerinde yatırım toplamıştı. 2011’de bu rakam ciddi
oranda artarak 1.4 milyar olarak gerçekleşti. Bu yıl sonu
itibariyle toplam rakamın 2011’in de iki katına çıkarak 2.8
milyar USD’a ulaşması bekleniyor (Kaynak: Massolution/The
Economist, Mayıs 2012).
• Kickstarter’ın, kurulduğu 2009 yılından 2012 Şubat ayına
bir kısmının CUSTOWNER’a dönüşmesini bekleyebiliriz. Peki
kadar geçen dönemde bir tane bile 1 milyon USD değerinde
projesi yoktu. Şu anda, sitenin hali hazırda 1 milyon USD’ın
üzerinde kaynak toplamış bulunan oniki tane projesi
toplamda ne kadar bir tutardan söz ediyoruz? Birleşik Devletler
bulunuyor.
olacaklar. Bu durumda PRESUMERların azımsanamayacak
vatandaşlarının her yıl kumarda harcadıkları paranın sadece onda
birini yatırıma dönüştüreceklerini varsayarsak 55 milyar USD gibi
bir rakam ortaya çıkıyor (Kaynak: Fundable, Eylül 2012) ;-) Sizce
sırada başka hangi ülkeler var?
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
* Bu noktada INTENT (NİYET) trendinden de söz etmemiz
gerekiyor: PRESUMERS trendi, planladıkları yeni ürün fikirleri
sunan marka ve işletmeler ve bunlara reaksiyon gösteren
tüketiciler ile ilgili bir trend iken, INTENT trendi, arzularını veya
satın alma niyetlerini ifade eden tüketiciler ve markaların bunlara
karşılık verdiği bir trend. INTENT ve PRESUMERları aynı elmanın
presumers
4
iki yarısı gibi düşünebilirsiniz: her iki trend de ürün ve hizmetler
henüz piyasaya çıkmadan önce birbirleriyle konuşan marka ve
müşterilerini konu alıyor.
KENDİN YAP trendi ve coşmuş vaziyette olan girişimciliğe
gelince: öncelikle, bugün artık üç boyutlu baskı teknolojisi
gibi, yepyeni teknolojilerden faydalanarak üretim yapan yeni
bir jenerasyonun söz konusu olduğunu hatırlamak gerekiyor.
Sadece birkaç yıl önce bile bu ürünlerin sadece fabrika
hatlarında üretildiğini görebilirdik.
1999 yılında 800,000 USD civarında olan endüstriyel yazıcı
fiyatları, bugün artık 15,000 USD seviyelerine inmiş durumda
(Kaynak: The Economist, Eylül 2012). Ev tipi olanları ise şu anda
1,000 USD civarında satılıyor (Kaynak: The Economist, Eylül
2012). Bu arada, Wohlers Associates araştırma şirketi, şu anda
yıllık toplam büyüklüğü 1.3 milyar USD olan üç boyutlu yazıcı
pazarının, 2016 yılında 3.1 milyar USD ve 2020 yılında da 5.2
milyar USD büyüklüğe ulaşmasını beklediklerini açıklıyor.
Tüm bunlara, etraftaki sayısız online girişimci ve yenilik önderini
(TEENPRENEURS) eklediğinizde, ‘halkın’ girişimlerine yatırım
yapmasını bekleyen ve tüketicilerin sundukları ‘özel’ ürünleri
piyasaya çıkmadan önce hevesle beklediği, irili ufaklı çok sayıda
girişimle karşı karşıya olduğunuzu göreceksiniz. Üreticiler bu
sayede PRESUMER tüketicilerin bu özel ürünlerle sadece pazara
çıkmadan önce haşır neşir olmalarına izin vermekle kalmıyor,
ürünlere şekil vermelerine de olanak sağlıyor.
Kim bu PRESUME edenler?
Aşağıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere, PRESUMER tüketicilere dünyanın her
yerinde ve her tür ürün ve hizmeti ateşli bir şekilde takip ederken rastlamak mümkün.
Yine de Quantcast:
• Kickstarter kullanıcıları ağırlıklı olarak erkeklerden oluşuyor (%62).
• %50’si 18-34 ve %20’si 34-44 yaşları arasında.
• 25 yaşın üstündeki Amerikalıların %30.4’ünün üniversite mezunu olmasına karşın,
Kickstarter kullanıcılarının neredeyse yarısı (%48) üniversite mezunu.
• %45’inin yıllık kazancı 50,000 USD’ın üzerinde.
PRESUMER tüketiciler her ne kadar ortalamanın biraz üzerinde bir eğitim seviyesine
sahip olsalar da aslında bildiğimiz sıradan tüketiciler ;-)
Unutmayın, her geçen gün daha çok sayıda tüketici PRESUMER tüketiciye dönüşüyor:
biz PRESUMER tüketici profilini takip altına almaya devam edeceğiz, size de aynısını
tavsiye ederiz!
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
5
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
Kickstarter: Yaratıcı proje platformu
The Porthole: Funded
glass infusion vessel
Muhtemelen en iyi bilinen crowdfunding platformu olan Amarikalı Kickstarter kendini
yaratıcı projeler için dünyanın en büyük crowdfunding platformu olarak tanımlıyor.
Sadece Birleşik Devletler vatandaşları proje başvurusunda bulunabiliyor. Proje sahibi,
sitede yaratıcı projesiyle ilgili detayları belirterek bir yatırım hedefi ve tarihi belirliyor.
Projeler Kickstarter tarafından ön bir incelemeden geçiriliyor. Projeyi desteklemek
isteyen üyeler, bir “ödül” karşılığında belirli bir yatırım taahhütünde bulunuyor: bu
genellikle ücretsiz ürün ya da hizmet oluyor. Destekçiler proje hedeflediği toplam
yatırım düzeyine ulaşmayı başarır ve üretim aşamasına geçerse ödeme yapıyor.
Kickstarter hedeflediği yatırım miktarına ulaşan projelerden %5 komisyon alıyor. Eylül
2012 itibariyle Kickstarter (aralarında Pebble Watch, Elevation iPhone Dock ve
Ouya Games Console’un da bulunduğu) toplam 73,065 adet başarılı projeye destek
vermiş ve teknolojiden tasarıma, modadan film endüstrisine kadar birçok alandaki
yaratıcı proje için 377 milyon USD kaynak toplamış bulunuyor.
The Porthole, Şikago’daki Crucial Detail adlı tasarım
stüdyosu çalışanlarından Martin Kastner’in tasarımı
olan camdan bir demleme ünitesi. Tasarımcı, kokteyl,
salata sosu, çay, kahve veya demleme işlemi gerektiren
diğer yiyecek ve içecekleri hazırlamaya yönelik bu demleme ünitesinin tasarımında, “başka bir dünyaya açılan
pencere” fikrinden yola çıkarak, bir denizaltının penceresinden ilham almış. Birkaç parti Porthole demleme
ünitesinin Crucial Detail bünyesinde elle üretilmesinin
ardından, ekip toplu üretim için kaynak toplamak adına
projeyi Kickstarter’a taşımış. Crucial Detail sürenin sona
erdiği 4 Eylül 2012 tarihi itibariyle, projesi için 4,270
hevesli PRESUMER tüketiciden toplam 736,112 USD
yatırım toplamayı başarmış.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
6
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
Sedition Wars - Battle for
Alabaster Oyunu
Sedition Wars ünlü oyun tasarımcısı ve oyuncak
üreticisi Mike McVey (Studio McVey) tarafından
geliştirilen korku temalı bir taktiksel masa oyunu.
Oyunun, eğlence dünyasında kendine ait bir ünü
olmasına rağmen, McVey, üretim öncesi kaynak
toplamak ve oyunun piyasaya çıkışı öncesinde
oyunseverler arasında yeni heyecan dalgası
yaratmak adına Haziran 2012’de crowdfunding
yöntemine başvurdu. Sürecin sonunda Sedition
Wars toplam 950,000 USD yatırım toplamıştı.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
7
Roominate: Kız çocuklar
için mühendislik
oyuncakları
Roominate Kickstarter’da topladığı yatırım fonları
sayesinde Haziran 2012’de hayata geçen, kız
çocuklarına yönelik mühendislik temalı bir oyuncak.
Mühendislerin %11’inden daha azının kadın olduğu
gerçeğinden hareketle, birkaç girişimci tarafından
kurulan oyuncak firması Maykah, kız çocukları için
yaratıcılıklarını kullanarak kendi özgün interaktif
odalarını tasarlayabilecekleri, inşaa edebilecekleri,
teçhizatlandırabilecekleri ve dekore edebilecekleri,
tahta inşaat parçaları ve çeşitli bağlantı
parçalarından oluşan bir kit tasarladı. Maykah’ın
cinsiyet eşitliği konusundaki mesajını paylaşan – ve
oyuncağı beğenen – PRESUMER tüketiciler projeye
85,000 USD’a yakın yatırım yaptılar.
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
MATTER: Dergi kuruluş
sermayesi
Bu Trend Briefingi beğenerek
okudunuz ancak daha fazlasına
mı ihtiyacınız var?
R
E
F İ E ZE RK
YA R EN
TI VA
GE S Y
ÇE ON
RL
İ!
MATTER bilim, teknoloji ve yeni fikirler üzerine
ayrıntılı haber ve makaleler içeren, İngiltere/
Amerika’da kısa süre sonra yayın hayatına
başlayacak önemli bir yayın. Kısa bir süre önce
Kickstarter’da gerekli kuruluş sermayesini toplamak
ve yayınlanması öncesinde dergi hakkında heyecan
ve hareket yaratarak destek vermek üzere bir grup
üye biraraya geldi. Bu PRESUMER tüketicileri
gelecekte bekleyen avantajlar arasında, derginin
editör ekibiyle toplantılara katılmak ve ömür boyu
üyelik garantisi de yer alıyor.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
8
Trend Report 2013 [(2013Trend Raporu)
(Yayınlanma tarihi: Kasım 2012)]
(Premium Service paketi kapsamındakj hizmetlerden
sadece bir tanesi olan) 2013 Trend Report (2013 Trend
Raporu) gelecek yıl radarınızda bulunması gereken
tüketici trendlerinin kapsamlı bir toplamasıdır. Rapor
ana başlıklar halinde işlenen, toplam 40+ trend ile,
(çalkantılı!) tüketim arenasındaki önemli gelişmelerin
tamamını kapsar.
DAHA FAZLA BİLGİ AL & PREMIUM SERVICE
PAKETİ KAPSAMINDA BAŞKA NELERE SAHİP
OLABİLECEĞİNİ ÖĞREN »
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
ToGather.Asia: Asya’ya
özel bölgesel portal
Cashew Chemists:
Production for rock band
Singapur merkezli ToGather.Asia bölgesel
projelere ev sahipliği yapmayı hedefleyen ilk Asyalı
crowdfunding portalı. Temmuz 2012’de kurulan
platformun kuralları gereği, üyeler tarafından
siteye gönderilen yaratıcı projelerin hangilerinin
yayınlanacağı kararını site yönetimi veriyor. Üyeler
sitede yayınlanan projeler arasından beğendikleri
projeleri desteklemek için yatırım taahhütünde
bulunuyor ve karşılığında ödül kazanıyorlar.
Dört üyeden oluşan Singapurlu indie rock
grubu Cashew Chemists, Eylül 2012’de, ilk müzik
albümlerini çıkarmak için Togather.Asia platformu
aracılığıyla 40 kişilik bir destekçi grubundan
toplam 1135 SGD tutarında yatırım almayı başardı.
Cashew Chemist’in grubun kendi adını taşıyan
çıkış albümünün 2012’nin son çeyreğinde piyasaya
çıkması planlanıyor.
presumers
9
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
DemoHour: Çin’in ilk
platformu
One Way Street Library:
Pekinli kitapçının taşınması
Mayıs 2011’de Pekin’de kurulan DemoHour Çin’in
ilk crowdfunding platformu olma özelliğini taşıyor.
Standart crowdfunding işleyiş modeline sahip
olan portalde, proje sahipleri projelerini aday
gösteriyor, destekçiler para taahhütünde bulunarak
karşılığında, aralarında bedava ürün, kişiye özel
tecrübeler ve ürünün yaratıcı kadrosuyla tanışma
gibi fırsatların da yer aldığı çeşitli avantajlar elde
ediyorlar. DemoHour platform aracılığıyla toplanan
yatırımlar sayesinde başarıyla hayata geçirilen
projelerden %10 komisyon alıyor. Temmuz 2012
itibariyle, DemoHour’a sunulan 70 proje başlangıçta
hedeflediği yatırım miktarına ulaşmış bulunuyor.
Pekin’deki ünlü One Way Street Library kitapçısı
Haziran 2012’de DemoHour aracılığıyla bir grup
destekçiden toplam 37,000 USD kaynak topladı.
Toplanan para kitapçının bulunduğu yerden,
daha merkezi bir konuma sahip, kitap tanıtımları
ve edebiyat toplantıları için popüler bir buluşma
noktası olan Solana’da bir alışveriş merkezine
taşınması için kullanıldı.
presumers
10
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
Crowdcube: Crowdfunding
Hisse Senedi
Escape the City: Kariyer
Değişikliği Topluluğu
Birleşik Krallık merkezli Crowdcube Şubat 2011’de
“dünyanın ilk hisse senedi crowdfunding platformu”
olarak kuruldu. Yatırım arayan küçük işletmelerin
sitede duyuru yapmasının ardından, dileyen
destekçiler – 10 GBP gibi küçük meblağlarda
dahi – bu firmalara yatırım yaparak hisse senedi
satın alabiliyorlar. Crowdcube başarıya ulaşan
yatırım toplama girişimlerinden %5 komisyon alıyor.
Platform, Temmuz 2012 itibariyle 21 şirket için
toplam 3.7 milyon GBP tutarında fon toplanmasına
aracılık etti.
Crowdcube aracılığıyla yatırım toplayan şirketlerin
arasında, profesyonellerin kariyer değişikliği
yapmasına olanak sağlayan Birleşik Krallık
merkezli Escape the City (Şehirden Kaç) adlı
online platform da yer alıyor. Haziran 2012’de
Crowdcube”da sadece iki hafta içinde 600,000
GBP yatırım toplamayı başaran Escape the City’nin
üyeleri arasında şu an 87,000’den fazla profesyonel
yer almakta.
presumers
11
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
Indiegogo: Uluslararası
crowdfunding
Amerikalı crowdfunding platformu Indiegogo 2008
Sun Dance Film Festivali sırasında kuruldu.
Başlangıçta sadece film projelerine odaklanan platform
şu anda teknolojiden tasarıma, yardım ve bağış
projelerine kadar her tür yaratıcı projeye kucak açmış
durumda. Indiegogo dünyanın hangi köşesinden olursa
olsun yaratıcı bir projesi olan herkese açık ve projeler
herhangi bir elemeye tabi tutulmuyor. Destekçilerin
yaptığı yatırımlar proje sahiplerine anında aktarılıyor
ve projenin hedeflediği toplam yatırıma ulaşamaması
halinde, o ana kadar toplanan kaynakların destekçilere
geri verilip verilmemesi proje sahibinin insiyatifine
bırakılıyor. Indiegogo, platform aracılığıyla hedeflediği
yatırımı toplamayı başaran projelerden %4,
başaramayan projelerden ise %9 komisyon alıyor.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
12
Free Bread Inc’in Açılışı
New York City bölgesinde gluten, fındık, soya ve
şeker içermeyen taze ekmek satışı yapan Free
Bread Inc Ekim 2011’de kuruldu. İşletmenin
kurucusu kendisi de çölyak hastası olan Karen
Freer ve crowdfunding platformu Indiegogo
aracılığıyla 10,771 USD sermaye toplamayı başardı.
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
Who Gives a Crap? Tuvalet
Kağıdı
Melbourne, Avustralya’da Ağustos 2012’de
kurulan Who Gives a Crap (Kimin Umurunda)
gelişmekte olan ülkelerde tuvalet yaptırmayı amaç
edinen yeni bir tuvalet kağıdı markası. Dünya
üzerindeki 2.4 milyar insanın en temel sıhhi koşullardan
mahrum olduğu bilgisinden hareketle, kurucu Simon
Griffiths bu durumu değiştirmek için günlük hayatta
kullanılabilecek bir ürün geliştirmeye karar vermiş. Who
Gives a Crap var olduğu sürece, elde ettiği toplam
kârın %50’sini gelişmekte olan ülkelerde yeni tuvaletler
kurulmasına adamaya söz verdi. Marka kaynak ve
destek toplamak için Indiegogo’ya başvurduğunda
PRESUMER tüketicilerin yoğun ilgisi ile karşılaştı ve
daha piyasaya çıkmadan, sadece 50 saat içinde 50,000
USD toplamayı başardı.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
13
Bu Trend Briefing buzdağının
yalnızca görünen ucu
Trend Database (Trend Veri Tabanı) +
Aylık Güncellemeler + Tüyolar
(Premium Service paketi kapsamındakj hizmetlerden
sadece bir tanesi olan) Trend Database (Trend Veri
Tabanı) takip ettiğimiz trend, içgörü ve 7,000’i aşkın
inovasyon örneğinin TAMAMINA erişim olanağı sunuyor.
DAHA FAZLA BİLGİ AL & PREMIUM SERVICE
PAKETİ KAPSAMINDA BAŞKA NELERE SAHİP
OLABİLECEĞİNİ ÖĞREN »
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
Fundable: Yeni girişimler
için crowdfunding hisse
senedi
Mayıs 2012’de Amerika’da kurulan Fundable yeni
kurulan şirketlere yönelik bir hisse senedi crowdfunding
platformu. Fundable 2012’de Amerika’da yürürlüğe
giren ve ilk kez akredite olmayan yatırımcıların yeni
kurulan şirketlerden hisse senedi satın almasına
olanak sağlayan yeni iş kanunundan yararlanmayı
amaçlıyor. Kanunun yüzde yüz uygulamaya yansıması
Ocak 2013 tarihini bulacak; bu nedenle Fundable
üyesi yeni kurulan şirketler şimdilik yatırımcılarına
sadece bedava ürün, deneyim gibi çeşitli “ödül”
vaatlerinde bulunabiliyor. Yeni kurulan şirketlerden
işletmelerini anlatan bir tanıtım videosu hazırlamaları
isteniyor. Şirketler Fundable tanıtım videosunu izleyip
onayladıktan sonra sitede yer alabiliyorlar.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
14
Lulu Blossom: Güzellik & Cilt
Bakım Ürünleri
Fundable’da yatırım toplamayı başaran yeni
girişimler arasında Amerikalı tamamen doğal
güzellik ve cilt bakım ürünleri serisi Lulu Blossom
da yer alıyor. Lulu Blossom Ağustos 2012’de
Fundable aracılığıyla 4,050 USD destek topladı.
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
Idea.me: Latin Amerika’nın
bu alandaki en önemli
platformu
Ağustos 2011 tarihinde kurulan Idea.me Latin
Amerika’nın en önemli crowdfunding platformu.
Arjantin merkezli site Ağustos 2012’de Brezilyalı
rakibi Movare’yi satın alarak, Latin Amerika
pazarındaki liderliğini pekiştirdi. Henüz birinci
yılında sitenin kullanıcı sayısı 250’den 25,000’e ve
destekçi sayısı 70’den 5,000’e ulaştı.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
15
Mi Huerto Urbano (Kent
Bahçem) Kiti
Mi Huerto Urbano şehirde yaşayanlara yönelik
bir bahçe kiti üreten Meksika merkezli bir girişim.
Kullanıcılar bu kit sayesinde roka, kıvırcık, fesleğen,
acı kırmızı biber, çilek ve çeşitli baharatları kolayca
yetiştirebiliyor. Kısıtlı zamanı olan kentli tüketicileri
düşünerek, bahçe minimum bakım gerektirecek
şekilde tasarlanmış: kullanıcının haftada bir kez
su ve ek besin eklemesi yeterli. Mi Huerto Urbano
Idea.me’de Ekim 2012 itibariyle 17,000 USD’lık
yatırım hedefinin 7,000 USD’lık bölümüne ulaşmıştı.
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
Rock The Post: Crowdfunding
& sosyal ağlar
Villy Custom:
Moda bisiklet tasarımı
Ekim 2010’da Amerika’da kurulan Rock The
Post crowdfunding ve sosyal ağlarda iletişim kurma
pratiklerini bir arada sunarak, tüketicilerin, çeşitli
ödüller karşılığında, bir girişime yatırım yapmak,
zaman ayırmak, tavsiye ya da çeşitli malzemeler
vermek amacıyla topluluklar kurmasına olanak
sağlıyor. Kullanıcılar ayrıca birbirlerini takip
edebiliyor ve destekledikleri projelerle ilgili detayları
birbirleriyle paylaşabiliyorlar.
Dallas, Texas’dan Villy Custom, modayı
bisiklete taşımayı amaç edinmiş bir girişim.
Tüketicilerin bisiklete bakışını ve bisiklet satın
alma alışkanlıklarını değiştirmeyi hedefleyen Villy
Custom, Dallas’da üretilmek üzere, müşterilerinin
“hayallerindeki bisikleti” online olarak tasarlamasına
olanak sağlıyor. Villy Custom Eylül 2012’de Rock
the Post’daki 10,000 USD tutarındaki yatırım
hedefine ulaşmayı başardı.
presumers
16
KİTLESEL CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELER )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
RocketHub: Uluslararası
fon topluluğu
Spira Stinger 2 Koşu
Ayakkabısı
Amerikalı RocketHub dünyanın her köşesinden
gelen yaratıcı projelere ev sahipliği yapan bir
crowdfunding platformu. Başvuran projeler “yakıt
pompacılarından” finansal yatırım taahhütü almak
üzere sitede sergileniyor. Pompacıların desteklediği
projeler yatırım hedefine ulaştığında, pompacılar
çeşitli avantajlara elde ediyorlar. Pompacılar bir
projeyi “Fırlatma Rampası Fırsat Programına” aday
gösterebiliyorlar: ünlü gazeteci veya reklamcılarla
çalışmak gibi fırsatlar sağlayan RocketHub
Pazarlama destek programı.
Amerika merkezli Spira Footwear tarafından üretilen
Stinger 2 koşu ayakkabısı Spira’nın özel WaveSpring
teknolojisine sahip hafif spor ayakkabısı. Ayakkabının
tabanında, bir adet önde, bir adet de topuk kısmında
olmak üzere iki adet küçük yay bulunuyor: Spira
yayların yastık etkisi yarattığını ve bu sayede
piyasada satılan tüm diğer ayakkabılardan daha iyi
enerji geri dönüşü sağladığını iddia ediyor. Spira’nın
iddiasına göre, orjinal Spira ayakkabı giyen koşucular
bugüne kadar 150’den fazla marathon ve uluslararası
yarış kazanmış. Stinger 2 modeli şu anda halen
RocketHub’da yatırıma açık ve Ekim başı itibariyle
25,000 USD’lık yatırım hedefini aşarak, toplam 36,160
USD toplamayı başarmış durumda.
presumers
17
NİŞ CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELERİ )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
Lucky Ant: Hiper-yerel
crowdfunding
Pie Corps: Geleneksel Tart
Lansmanı
New York merkezli Lucky Ant (Şanslı Karınca)
dünyanın ilk hiper-yerel crowdfunding sitesi
olma iddiasında. Amacını tüketicilere yaşadıkları
bölgenin tüketim çehresini şekillendirme fırsatı
sunmak olarak tanımlayan site, kullanıcılarına her
hafta yaşadıkları bölgede faaliyet gösteren, yatırım
yapabilecekleri ve destek verebilecekleri bir adet
yerel işletme öneriyor. Kullanıcılar bedava ürünler,
VIP hizmetler gibi avantajlar karşılığında diledikleri
işletmeye yatırım yapabiliyor.
Pie Corps geleneksel yöntemlerle yüksek kaliteli, el
yapımı, tatlı ve tuzlu tart üretimi yapan bir işletme.
İşletme Nisan 2012’de Lucky Ant üzerinden 7,150
USD tutarında yatırım toplayarak, ilk dükkânını
Haziran ayında Brooklyn’de açtı.
presumers
18
NİŞ CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELERİ )
Gambitious: Oyunlar için
crowdfunding
Eylül 2012’de Hollanda’da kurulan Gambitious,
oyunseverleri oyun yaratıcıları ile buluşturmaya
yönelik bir crowdfunding sitesi. Oyunseverler
beğendikleri oyun fikirlerini destekleyerek bir
yandan yatırım desteği sağlarken, diğer yandan
da oyun piyasaya çıkmadan önce oyunla ilgili
heyecan ve hareket yaratmaya katkıda bulunmuş
oluyorlar. Avrupalı destekçiler beğendikleri oyun
fikrine ait hisse senetlerini de satın alabiliyor
ve böylece PRESUMER tüketicinin bir sonraki
aşaması olan CUSTOWNER tüketiciliğe adım
atmış oluyorlar.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
19
Tink: Macera oyunu
Alman Mimimi Production stüdyosu tarafından
geliştirilen bir aksiyon macera oyunu olan Tink, her
şeyin kağıt ve yapıştırıcıdan yapıldığı bir dünyada
geçiyor. Oyun, Game Connection Europe Best Project
2012 ödülünü kazandı. Tink için yatırım arayışına
giren Mimimi Productions Eylül 2012 itibariyle
hedeflediği toplam 350,000 EUR yatırımın 20,700
EUR’suna ulaşmış durumdaydı. Mimimi Productions’ın
yeni macera oyunu Double Fine Adventure için,
Mart 2012’de Kickstarter’da 3.3 milyon USD yatırım
toplamayı başaran San Franciscolu oyun şirketi
Double Fine Productions’ın başarısını tekrar etmeyi
umut ettiği kesin.
NİŞ CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELERİ )
Wujudkan.com:
Endonezyalı platform
Mart 2012’de Jakarta’da kurulan Wujudkan,
Endonezya sınırları içindeki yaratıcı projelere
odaklanan bir crowdfunding platformu. Endonezyalı
yeteneklerin yaratıcı projelerine ev sahipliği yapan
sitede, destekçiler beğendikleri projelere yatırım
taahhütünde bulunarak canlı performanslara
ücretsiz giriş bileti, isimlerinin yapımcı listesinde
yer alması gibi çeşitli ödüller kazanabiliyorlar.
Mayıs 2012’de tanınmış yönetmen Rira Riza’nın
yönettiği Atambua 39° Celsius başlıklı film projesi,
Wujudkan’da 32,000 USD fon toplamayı başardı.
Film iki Atambua göçmeninin öyküsünü konu alıyor.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
20
Bu Trend Briefing buzdağının
yalnızca görünen ucu
Industry Trend Reports (Sektörel Raporlar)
Tüm premium üyeler, Gıda ve İçecek’ten Finans
sektörüne kadar toplam 15 sektör için PDF ve
PowerPoint formatında hazırlanan Industry
Reports (Sektörel Raporlara) erişim hakkına
sahip olur.
DAHA FAZLA BİLGİ AL & PREMIUM SERVICE
PAKETİ KAPSAMINDA BAŞKA NELERE SAHİP
OLABİLECEĞİNİ ÖĞREN »
NİŞ CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELERİ )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
AppStori: Uygulama
platformu
Trivi.al: Oyun & sosyal
uygulama
Nisan 2012’de hizmete giren New-Yorkmerkezli AppStori, akıllı telefon uygulamaları
odaklı niş bir crowdfunding ve beraber geliştirme
platformu. Site standard crowdfunding modelini
alıp, üzerine tüketicilerle ürün ve hizmet sunucular
arasına daha fazla etkileşim enjekte ediyor.
Uygulamaseverler platformda beğendikleri
uygulamaları bulup destekleyebiliyor; geliştiren
ekiple bağlantı kurarak söz konusu uygulama
piyasaya sunulmadan önce görüşlerini
paylaşabiliyor, beta versiyon üzerinden geri bildirim
verebiliyor ve favori uygulamaları için ön-destek
grupları oluşturabiliyorlar.
Appstori aracılığıyla 2,000 USD tutarındaki yatırım
hedefini tutturarak Ağustos 2012’de hayata geçen
Amerika merkezli Trivi.al iPhone kullanıcıları için
geliştirilen yeni bir oyun. Kullanıcılar üç tur boyunca
önemsiz konularla ilgili ekrana gelen soruları
yanıtlayarak birbirlerine karşı yarışıyor ve oyunun
sonunda elde ettikleri “IQ Puanını” karşılaştırıyorlar.
Oyun çıktığı ilk 30 gün içinde toplam 30,000 kere
indirildi.
presumers
21
NİŞ CROWDFUNDING PLATFORMLARI (+ PROJELERİ )
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
Offbeatr: Yetişkinlere
yönelik eğlence platformu
The Importance of Being
Open Filmi
Ağustos 2012’de kurulan Los Angeles
merkezli Offbeatr, yetişkin eğlence sektörüne
yönelik bir crowdfunding platformu. Proje sahipleri
çekmeyi düşündükleri yetişkinlere yönelik içeriğin
detaylarını sitede kullanıcılarla paylaşarak çeşitli
ödüller karşılığında yatırım desteği almaya
çalışıyor. Yeterli yatırımı toplayarak prodüksiyonuna
geçilen tüm proje fikirlerinin, kullanıcıların
tamamının bilgisayarlarına indirilebileceği şekilde
dijital formatta hazırlanması gerekiyor.
The Importance of Being Open (Açık Olmanın
Önemi) Offbeatr platformu aracılığıyla 10,000
USD’lık yatırım arayan, açık ilişkiyi konu alan 22
dakikalık bir ‘komedi drama’. Proje sahibi amacının
cinsel içerikli ancak güçlü ve ilgi çekici karekterlerin
rol aldığı bir film çekmek olduğunu söylüyor.
presumers
22
YENİLİKÇİ ‘PRESUMPTION’ (ÖN-TÜKETİM) MARKALARI
ZAOZAO: Sosyal pretailer
Eylül 2012’de Hong Kong’da kurulan ZAOZAO,
kendini “sosyal pretailerınız”(ön-perakendeci)
olarak tanımlayan bir online platform. Moda
tasarımcılarının henüz piyasaya çıkmamış
ürünlerini sergileyerek, tasarımcıların, modasever
yatırımcılardan üretim için kaynak toplamasına
aracılık ediyor.
App.net:
Reklamsız sosyal ağ
Amerikalı App.net ’in kurucusu Dalton Caldwell Temmuz
2012’de “Twitter Aslında Nasıl Olmalıydı” başlıklı bir blog
yazısı yazdı. Yazısına gelen olumlu tepkiler sonucunda üyelik
sistemiyle çalışan, özel, reklamsız bir sosyal ağ olan App.net’i
kurmaya karar verdi. Kullanıcıların yayınladıkları içerik ve
bilgilerin tamamen kendilerine ait ve kontrolleri altında olduğu
bir sosyal ağ konsepti olan App.net, başlangıç sermayesini
toplamak için bir crowdfunding kampanyasını yürüttü. Fon
toplama girişimi sürecinde kayda değer bir yatırımcı kitlesi
oluşturmakla kalmadı, aynı zamanda sanal alemde bir
heyecan dalgası yaratarak ana akım medyanın da dikkatini
çekmeyi başardı. App.net’in kendine belirlediği yatırım
toplama süresinin bitimi olan Ağustos 2012 tarihi itibariyle
site 12,000’in üzerinde destekçiden 800,000 USD’ın üzerinde
yatırım almayı başarmıştı. Sosyal ağ şu anda hayata geçmiş
durumda ve yıllık üyelik ücreti 36 USD.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
23
YENİLİKÇİ ‘PRESUMPTION’ (ÖN-TÜKETİM) MARKALARI
Cut on Your Bias:
Moda tasarım fikirleri için
platform
Şubat 2012’de kurulan Cut on Your Bias, moda
tasarımcılarının ürün fikirleri paylaştıkları bir online
platform. Site kullanıcıları paylaşılan konseptleri
ele alıp, tasarımları kişiselleştirebiliyor ya da favori
tasarımlarına oy verebiliyor. En çok beğeni alan
tasarımların üretimi yapıldıktan sonra sitede satışa
sunuluyor: Kazanan tasarıma oy vermiş olan şanslı
PRESUMERlar satış fiyatı üzerinden %25 indirim
kazanıyor.
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
24
ZIIBRA:
Müzik ön-satış topluluğu
Haziran 2012’de Amerika’da kurulan müzik
topluluğu ve ön-satış platformu ZIIBRA kuruluş
amacını yeni yetenekler ve tanınmış müzisyenlerin
hayranları ile iletişim kurmasına aracılık etmek
olarak açıklıyor. Sanatçılar yeni albümlerini piyasaya
çıkmadan bir hafta önce – “İleri sar” etiketiyle
–ZIIBRA’ya yükleyerek ön-satışa çıkarabiliyor.
Albümü ne kadar çok sayıda müziksever ön-satın
alırsa, albümün herkes için geçerli olan fiyatı o
kadar düşüyor: albümü ön-satın alanları, keşiflerini
çevreleriyle paylaşarak, gönüllü tanıtım elçilerine
dönüştürmek için akıllıca bir yöntem.
YENİLİKÇİ ‘PRESUMPTION’ (ÖN-TÜKETİM) MARKALARI
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
Makeably: Kişiye özel
yaratıcı şeyler
MUUSE: Yeni yetenekler için
moda tasarım platformu
Eylül 2012’de Amerika’da kurulan Makeably’nin
sitesinde kişiye özel tasarım objeleri satışa
sunulmakta. Kullanıcılar giysi, ayakkabı, oyuncak,
ev dekorasyon gibi kategoriler arasından seçim
yapabiliyor. Herhangi bir objeyi beğenen kullanıcı,
tasarımcısı ile iletişime geçerek kişisel istek ve
taleplerini iletip, fiyat pazarlığı yapıyor. Teslim
tarihinde anlaşma sağlandıktan sonra objenin
üretilip kullanıcıya teslim edilmesi tasarımcının
sorumluluğunda.
Danimarkalı MUUSE sitesi, dünyanın bir
numaralı moda okullarından — özellikle premium
segmente hitap eden ve el işlemesi ağırlıklı —
giysi tasarımlarına yer vererek, kullanıcılarının
oylamasına sunuyor. Sitede kullanıcıların
tasarımlarla ilgili fikirlerini belirtebilecekleri
“Concept” başlıklı bir bölüm de yer alıyor ve en fazla
kişi tarafından beğenilen tasarımlar sınırlı sayıda
ürettirilerek sitede satışa sunuluyor.
presumers
25
SIRADA NE VAR?
Hayır, elbette tüm tüketiciler PRESUMER olmak istemeyecek
ve PRESUMER olmak isteyenler de sürekli PRESUMER olmak
istemeyecekler. Bu anlamda, geleceğin pazarlarını sıfır tüketici eforu
gerektiren ürün ve hizmetlerin domine etmeyi sürdüreceğini söylemek
mümkün.
Ancak PRESUMERlar farklı türden bir tüketim deneyiminin kapağını
açtı bir kere (en iyi ve ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri, ve/ veya
beraberinde sürece dahil olmaktan gelen statüyü - kendi çıkarına en iyi
şekilde hizmet etmekten, toplum çıkarlarına daha iyi hizmet etmeye kadar
- elde etmekle ilgili bir deneyim) ve o kapağın artık geri kapanması zor
görünüyor.
PRESUMERS trendine katılmak mı istiyorsunuz? Neden olmasın:
•Bu Trend Briefingde söz edilen platformları, aralarında sizin ortak
olabileceğiniz proje, firma, tasarımcı veya girişimciler var mı gözüyle
yeniden değerlendirin. Buralarda tartışılan ürün ve fikirleri siz kendi
müşterilerinize sunmayı deneyin.
•Müşterilerinizin ürün veya hizmetlerinizden birini henüz piyasaya
çıkmadan önce destekleyebileceği bir topluluk veya sosyal ağ kurun.
gibi yeni türden ekstra avantajlar karşılığında daha fazla ödemeye razı olabileceklerini aklınızdan
çıkarmayın.
•Bağımsız tasarımcılarla ortak projeler geliştirin. PRESUMERlar en iyi
tasarımı seçsin, siz de üretip satın. Veya kendiniz tasarımcı / üretici
iseniz, büyük bir marka bulun ve projenizi gerçekleştirmeye ikna edin!
Kısacası, PRESUMERS trendini aklınızın bir köşesine kaydedin, PREDUCTION kavramını benimseyin,
sadece üretici değil, aynı zamanda PRETAILER olmayı da unutmayın, ve haydi hemen başlayın!
•Son olarak, siz de öncü crowdfunding platformlarının yaptığı gibi
ürünlerinizi farklı fiyatlardan ön-satışa sunun. PRESUMERların, sınırlı
sayıda üretilmiş özel ürünler ya da sizinle bire bir temas kurma fırsatı
w w w. t r e n d w a t c h i n g . c o m / t r / t r e n d s / p r e s u m e rs
presumers
Biz de bu sırada 2013’ün En Önemli 13 Trendi Trend Briefingimizi (ücretsiz!) yayına hazırlıyor
olacağız (ön-)abone olduğunuzdan emin olun!
26
DAHA FAZLASI
Bu Trend Briefingi beğendiniz mi?
Daha fazlasına ulaşmak ister misiniz?
Önemli trend, içgörü ve inovasyon örneklerinden sürekli
haberdar olmak için tıklayın.
ÜYE OL
Aylık ücretsiz Trend Briefinglerimizi
eposta olarak almak için.
PAYLAŞ
Bu Trend Briefingi iş arkadaşlarınız,
müşterileriniz ya da arkadaşlarınızla paylaşın,
onların da trendlerden haberdar olmasını
sağlayın.
Yorum, öneri veya sorularınız için lütfen
bizimle eposta ile bağlantı kurun:
ANDREA THORN
Müşteri Hizmetleri Departmanı
[email protected]
DAHA ÖNCEKİ TREND
BRIEFINGLER
Bugüne kadar yayınladığımız ücretsiz Trend
Briefinglerin tamamını, 2011’den itibaren Türkçe,
2002’den itibaren ise İngilizce olarak okuyun!
TREND SEMİNERLERİ
Hiç zamanınız yok mu? Düzenlediğimiz Trend
Seminerlerinden birine katılın ve yarım gün içinde
başlıca tüketici trendleri hakkında fikir sahibi olun.
TÜYOLAR
Premium Service
Kendi trend takibinizi kendiniz yapmak ve
tespit ettiğiniz trendleri uygulamaya geçirmek
mi istiyorsunuz? Tüyolar için tıklayın.
TRENDWATCHING.COM HAKKINDA
2002 yılında kurulmuş olan trendwatching.
com, dünya üzerindeki tüketici trendi, içgörü
ve bunlara ilişkin iş fikirlerini takip eden öncü
trend şirketidir, Premium Servis müşterilerimiz
arasında dünyanın önde gelen çok sayıda
Kritik önem taşıyan tüm trend, içgörü ve inovasyon
örneklerine ulaşmanız mı gerekiyor? Premium Servis
tam size göre.
markası olup, ücretsiz Trend Briefinglerimiz
her ay180 ülkede 160,000’in üzerinde üyeye
ulaşmakta.
Daha fazla bilgi için:
www.trendwatching.com