MART 2015 - Turkish Technic

TRAX ÖZEL SAYI
MART 2015 YIL 11 SAYI 119
Bilgi Teknolojileri Başkanı / Yavuz Serova
“TRAX’ı hayata geçirerek Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin kalbini değiştirdik”
Sf. 8
Yönetim Ne Dedi?
Sf. 12
Kurumsal Uygulamalar ve Yazılım Geliştirme Müdürü / Toygun Boyacıoğlu
“Önce ekibi motive ettik, sonra da takım ruhunu sahaya yansıttık”
Sf. 14
TRAX Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı / Henry Parra
“Her iki taraf da kazançlı”
Sf. 18
TRAX ekibi canlıya geçişi kutladı
Sf. 34
Arif Avcı’dan
Değişim neden gerekli?
Sf. 40
Merhaba Arkadaşlar,
Hepinizin bildiği gibi 5 Ocak 2015 günü Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de tarihi bir değişim gerçekleşti ve
30 yıldır kullanmakta olduğumuz yazılımı değiştirdik. Bu değişim, 2000’li yılların başında düşünülmeye
başlanan, 2010 yılının sonlarında temelleri atılan ve özellikle son 1,5 yıldır üzerinde yoğun bir şekilde çalışılan
bir projenin tamamlanması ile gerçekleşti. Teknoloji odaklı bir alanda çalışan global bir şirket olarak bu değişimi
gerçekleştirmemiz, zamanı yakalamamız, hatta geçmemiz gerekiyor.
Öncelikle yeni yazılımımız TRAX’ın hayata geçmesinde ilk günden bu yana emeği geçen herkese tek tek
teşekkür ederim. Bu projenin, genç ama oldukça deneyimli ve alanında uzman bir ekibin yoğun çalışmaları ile ortaya
çıktığını da vurgulamak isterim.
Daha önce müdürlük seviyesinde olan Bilgi Teknolojileri birimini başkanlık seviyesine çıkararak projeye verdiğimiz
önemi göstermeye ve desteği artırmaya çalıştık. Bunda da başarılı olduğumuzu düşünüyorum.
Uzun yıllara dayanan verilerin TRAX’a uygun formata dönüştürülmesi oldukça meşakkatli bir süreçti.
Bu süreci başarı ile geçmenin haklı gururunu yaşadığımızı da belirtmek isterim.
TRAX, tüm dünyada 100’ün üzerinde havayolu şirketi tarafından tercih edilen, alanında ilk üç içinde yer alan, kendini
ispatlamış, güvenilir, kullanıcı dostu yapısı ile dikkat çeken bir yazılım. Bu yazılımı kullanmaya başlayarak, oldukça
iyi bir altyapıya ulaştığımızı söylemenin mutluluğunu yaşıyorum. Hat bakım, ağır bakım ve komponent bakımı gibi
kategorilere ait süreçleri içeren TRAX, uçak bakımı ile ilgili süreçlerin daha etkin ve daha hızlı yönetilmesini sağlıyor.
Her köklü değişimde olduğu gibi bizim yaptığımız bu köklü değişimde de ufak tefek pürüzler çıktı. Ama bu konuda
hazırlıklı, aksaklıkları çözme konusunda yetenekli ekibimiz en kısa sürede bu sorunları çözdü, halihazırda da
çözmeye devam ediyor.
Kısa vadede, olası sorunları çözmeye ve halen Wings kullanan HABOM’da birleşme sürecinin sonuçlanmasına
bağlı olarak- Wings’in yerine TRAX’ı koyacak altyapıyı hazırlamaya odaklanacağız. Geçtiğimiz zorlu süreci başarı ile
sonlandıran arkadaşlarımızın, bu değişimi de kolaylıkla ve kısa sürede gerçekleştireceğinden en ufak bir şüphem yok.
TRAX döneminin sadece Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ve buna bağlı olarak Türk Hava Yolları için değil, bizden
hizmet alan tüm havayolu şirketleri için bir milat olduğunun altını çizmek istiyorum.
TRAX’ın başta Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ailesi olmak üzere tüm havacılık camiasına hayırlı olmasını dilerim.
Esen kalın,
Ahmet Karaman
Genel Müdür
1
KÜNYE
SAHİBİ
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
Ahmet Karaman
(Genel Müdür)
YAPIM
PAZARLAMA&KURUMSAL İLETİŞİM MÜDÜRLÜĞÜ
Savtekin Özkan Öztürk
(Pazarlama&Kurumsal İletişim Müdürü)
Pınar Kaynak
(Yayın Koordinatörü, Uzman)
Cemal Gökgöz
(Medya, Reklam&Halkla İlişkiler, Muhabir)
Emine Akçakaya, Nur Banu Boz
(Yayın Kurulu)
YAYIN
GODE İSTANBUL
Songül Kurnaz
(Yayın Grup Direktörü)
Ulaş Atay
(Editör)
Evren Kuzman
(Art Direktör, Kapak Tasarım)
Hakan Büyükyazıcı
(Grafik Uygulama)
Burcu Tokat
(Redaksiyon Editörü)
Baskı ve Cilt
Tor Ofset San. ve Tic. Ltd. Şti.
www.torofset.com
GODE İSTANBUL
Al Karanfil Sokak
No: 5 Levent / İstanbul
godeistanbul.com
444 02 90
2
İÇİNDEKİLER
04 06 08
Teknik’ten Haberler
Kilometre Taşları
Ropörtaj
Yavuz Serova
12 14 16
Yönetim Ne Dedi?
Altan Büyükyılmaz
Hüseyin Sağlam
Ropörtaj
Toygun Boyacıoğlu
Görüşler
34 40 42
TRAX Kutlama Töreni
Makale
Arif Avcı
Projeden Anekdotlar
44
Bulmaca
3
TEKNİKTEN HABERLER
Dünyanın
en önemli
çevre
sertifikası
HABOM’un
HABOM tesisleri, dünyanın en önemli
çevre sertifikası olarak kabul edilen
“LEED (Leadership in Energy and
Environmental Design/Enerji ve
Çevre Dostu Tasarımda Liderlik) Gold
Sertifikası’nı aldı.
4
“Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi”
standartları doğrultusunda, enerji
verimliliği, ekolojik ürün kullanımı ve
doğal yaşamın korunması kriterlerine
göre değerlendirilen HABOM, Türkiye’de
uçak bakımı alanında bu sertifikaya alan
ilk tesis oldu. Tasarım ve inşaatında;
sürdürülebilir alan planlanması, suyun
verimli kullanımı, enerji verimliliği,
yenilenebilir enerji kullanımı, malzeme
ve kaynakların kullanımı gibi alanlarda
LEED standartları doğrultusunda hayata
geçirilen HABOM, yüzde 30 daha düşük
enerji tüketimine sahip olması, toprak
kaynaklı ısı pompaları kullanılarak tesis
ısıtma ve soğutmasına katkı sağlaması,
ısıtma, soğutma ve enerji elde edebilmek
için 6 bin kW kapasiteli trijenerasyon
sisteminin kullanılması, yağmur suları
ve evsel atık suları geri dünüştürülerek
yüzde 40 su tasarrufu sağlayan bir
proje olarak ön plana çıkıyor. LEED Bina
Değerlendirme Sistemi Standartları’ndan
70 puan alan tesis, bina endüstrisi
dönüşümünde sürdürülebilir tasarımın
öncü örneklerinden biri olarak kabul
ediliyor.
TEKNİKTEN HABERLER
Endonezya firması Citilink
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’yi seçti
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ile Endonezya
merkezli havayolu şirketi Citilink arasında
A320 Komponent Destek Anlaşması
imzalandı. Citilink CEO’su Albert Burhan ve
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. Genel Müdürü
Ahmet Karaman’ın katıldığı imza töreni 4
Şubat 2015 tarihinde MRO Middle East Dubai
Fuarı’nda gerçekleştirildi.
Anlaşma, parça bazında komponent tedarik
ve hizmetlerini kapsıyor. Anlaşmaya göre
komponentler Türk Hava Yolları Teknik
A.Ş.’nin İstanbul, Ortadoğu ve Cakarta’da
yer alan merkezlerinden sağlanacak.
Komponentlerin bakım hizmetleri Türk Hava
Yolları Teknik A.Ş.’nin İstanbul’daki tesislerinde
gerçekleştirilecek.
İmza töreninde konuşan Türk Hava Yolları
Teknik A.Ş. CEO’su Ahmet Karaman,
“Komponent destek hizmetleri için Türk
Hava Yolları Teknik A.Ş.’yi seçen Citilink
firmasının yetkililerine teşekkür ederim. 2014
yılında bu alanda gösterdiğimiz başarıların
ardından, hizmetlerimizi Güneydoğu Asya’ya
ulaştırmamıza yardımcı olacak bu anlaşma
2015 yılı için çok önemli bir adım oldu.
Bu anlaşma ile birlikte komponent pool
pazarında hizmet verdiğimiz uçak sayısı
500’ün üzerine çıktı” dedi.
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin kaliteli
hizmetlerine olan güvenini belirten Citilink
CEO’su Albert Burhan, dünyanın en önemli
MRO firmalarından birinden destek alacak
olmaktan dolayı duydukları memnuniyetini
dile getirdi.
olarak dikkat çekiyor. Endonezya’nın başkenti
Cakarta’ta iki ana merkezi bulunan Citilink,
ülkenin en büyük ikinci şehri Surabaya’dan
oldukça ekonomik fiyatlarla ve yüksek
kalitede uçuşlar gerçekleştiriyor.
Filosunda 33 adet A320 tipi uçak bulunan
Citilink, Garuda Endonezya Grubu’nun uçuş
güvenliğini ön planda tutan, başarılı bir firması
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
“Tasarım Organizasyonu Onay Sertifikası” aldı
Hava Aracı ve İlgili Ürün, Parça ve Cihazın
Uçuşa Elverişlilik ve Çevresel Sertifikasyonu”
konusunda 20 Ağustos 2013 tarihinde
yürürlüğe giren SHY-21 Yönetmeliği
çerçevesinde mühendislik kabiliyeti,
organizasyon yapısı, ürün geliştirme becerisi
incelenerek uluslararası standartlarda
gereklilikleri yerine getirdiği tespit edilen
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş., Tasarım
Organizasyonu Onay Sertifikası almaya hak
kazandı.
Şirket bu sertifika ile büyük uçakların
kabin içi bölümünde değişiklik, tamir ve
tasarım faaliyetlerini gerçekleştirebilecek
ve söz konusu değişiklikler için ulusal İlave
(Tamamlayıcı) Tip Sertifikası (STC) alabilecek.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM),
hava aracı ve/veya parçalarının tasarım ve
üretimine ilişkin mevzuat kapsamında ikinci
Tasarım Organizasyonu Onayı’nı Türk Hava
Yolları Teknik A.Ş.’ye verdi.
5
KİLOMETRE TAŞLARI
PROJEYE
BAŞLANDI
Bilgi Teknolojileri
Başkanlığı Kuruldu
Son Kullanıcı
Eğitimleri Başladı
Proje yönetimi, müdürlük
seviyesinden başkanlık
seviyesine geçti.
AĞUSTOS
2013
KASIM
2010
MAYIS
2011
6
AĞUSTOS
2014
AĞUSTOS
2014
Kalite Modülü
Canlı Kullanıma Geçti
Eğitim Modülü
Canlı Kullanıma Geçti
Tüm kalite süreçleri TRAX
üzerinde yönetilmeye
başlandı.
Teknik eğitim kayıt, takip
vb. süreçleri TRAX üzerinde
yönetilmeye başlandı.
KİLOMETRE TAŞLARI
Cut Over
Hazırlığı
Tüm başkanlıkların katılımı
ile ay boyunca cut over
hazırlıkları yapıldı
Cut Over
Tüm verilerin mevcut
sistemden TRAX’a aktarılma
süreci başladı.
ARALIK
2014
EKİM
2014
İki Ay Sürecek Olan
Kullanıcı Kabul Testleri
(User Acceptance
Testing-UAT) Başladı
Finansal Kapanış
Yapıldı
1 OCAK
2015
ŞUBAT
2015
12 ARALIK
2014
5 OCAK
2015
Technical
Go-Live
Business
Go-Live
Mühendislik verilerini içeren
master bilgiler TRAX canlı
ortamına aktarıldı.
TRAX üzerindeki tüm
modüller canlı kullanıma
geçti.
7
RÖPORTAJ
“TRAX’ı hayata geçirerek
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin
kalbini değiştirdik”
Genç ve dinamik bir ekibin özverili çalışmaları sonucunda Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de bir
dönem kapandı ve yeni otomasyon yazılımı TRAX, 5 Ocak 2015’te canlı kullanıma geçti. Bilgi
Teknolojileri Başkanı Yavuz Serova, özellikle Ağustos 2013’ten bu yana ivme kazanan proje için
“TRAX’ı hayata geçirerek Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin kalbini değiştirdik” diyerek projenin
şirket için önemini vurguladı.
1984 yılından bu yana uçak bakım
otomasyon sistemi olarak TAMES’i
(Turkish Airlines Maintenance and
Engineering System) kullanan Türk
Hava Yolları Teknik A.Ş., 2015 yılı
başında bu programın kullanımına
son verdi. Kapsamlı bir hazırlık
sürecinin ardından, TRAX yazılımı
canlı kullanıma alındı. Şirketin TRAX
yazılımıyla daha iyi bir altyapıya
kavuştuğunu dile getiren Bilgi
Teknolojileri Başkanı Yavuz Serova,
hat bakım, ağır bakım ve komponent
bakımı gibi ana bakım kategorilerine
ek olarak mühendislik, planlama,
finans ve lojistik süreçlerini
içeren bu yazılım sayesinde şirket
operasyonlarının daha etkin ve daha
hızlı yönetilebileceğini belirtiyor.
8
Bilgi Teknolojileri Başkanı
Ahmet Yavuz Serova
RÖPORTAJ
TRAX tercihinde belirleyici faktörler nelerdi?
Önceki yazılımın ne tür eksikleri olduğunu düşünüyorsunuz?
Başa dönersek, 1984 yılında US AIR firmasından MERLIN adlı sistemi, kaynak
kodu açık olarak satın aldık ve TAMES adı altında kullanmaya başladık. Bakım
planlaması/takibi operasyonu, filo yönetimi gibi işlerin hepsi elle yapılırken,
TAMES üzerinden yönetilmeye başlandı. Bu arada ortaya çıkan ihtiyaçları
karşılamak üzere bir programcı ekibi görevlendirildi. Bu arkadaşlarımızın
katkılarıyla TAMES tüm operasyonların merkezine yerleşti ve şirketin kalbi oldu.
Öte yandan bu dönemde yaşanan hızlı büyüme kalbi yordu, artık TAMES bakım
ekibinin getirebildiği çözümler şirket için yeterli olmamaya başladı. 2002 yılında
Türk Hava Yolları’nın mevcut yönetim kadrosu işbaşı yaptığında öngörülen
büyümeyi destekleyebilecek, sektörün en iyi uygulamalarını (best-practice)
içinde barındıran ve birinci sınıf (world-class) bir çözüm arayışı için düğmeye
bastı.
TAMES sistemi bir anlamda ömrünü
doldurduğu için mi alternatif sistemler arandı?
Evet, bu sistem bir anlamda ömrünü doldurdu. Öte yandan havacılıkta bir sistem
kolay terk edilemiyor. Bunun önemli bir nedeni havacılık tarihinin kanla yazılmış
olması. Dolayısıyla kırılmayan yapıştırılmıyor. Bir başka deyişle havacılık sektörü
yeni teknolojileri hayata geçirme konusunda diğer sektörlere göre oldukça
geriden geliyor. Bunun sonucu olarak hâlâ oldukça eski sistemlerin kullanıldığı
birçok havayolu ve uçak bakım şirketi var. Şirketimizde bu değişimi zorlayan ise
büyüme stratejileri oldu.
İhale ne zaman sonuçlandı ve sonrasında nasıl bir süreç gelişti?
İhale 2010 yılı sonunda sonuçlandı. TRAX ile sözleşme imzalandı, yapılacak işler
ve proje takvimi belirlendi.
9
RÖPORTAJ
Siz projeye
ne zaman dâhil oldunuz
ve proje ekibi
nasıl belirlendi?
Proje yöneticimiz Toygun Bey ile birlikte
1 Ağustos 2013’te işbaşı yaptık ve 1 Ocak
2015’te canlı kullanıma geçtik. Proje
bizim için tam 17 ayda tamamlandı.
Bizden önceki dönemi projenin ön
hazırlıkları olarak kabul edersek 17 ay bu
kapsamda bir projenin uygulanması için
iyi bir süre. Bu noktada uçaklarla ilgili
verilerin çok komplike bir yapıya sahip
olduğunun altını çizmek istiyorum. Bu
yapı içerisinde, uçaktaki komponentlerin
tüm kullanım detaylarının, tüm bakım
bilgilerinin TAMES formatından alınarak
TRAX’ın anlayacağı formata eksiksiz ve
başarıyla çevrilmesi (data-migration)
gerekiyordu. Sistemde bulunan 30
yıllık veriler hesaba katıldığında sadece
bu iş bile başlı başına bir proje olarak
değerlendirilebilir.
10
Sistem özellikleri nedeniyle kademeli
bir geçiş mümkün değildi, dolayısıyla
bütün projeyi tek bir adımda (bigbang) hayata geçirdik. Bu, fişi çektiğiniz
anda tüm sistemin çökmesine sebep
olacak bir şey. Örneğin geçiş sürecinde
bir süre TAMES’i kapatmak zorunda
kaldık. Bunun için çok ciddi planlama
yaptık. Sistemi 12 saat kapatacağımızı
söylediğimizde operasyonel birimler
bize “12 saate dayanamayız” dediler. Bir
nevi kalbi durdurduğunuz zaman kalpakciğer makinesine bağlamanız lazım ki
vücut ölmesin. Burada da 7/24 yaşayan
bir organizma var. Bu nedenle kapatma
süremizi 9 saate düşürdük ve bu sürede
operasyonel birimlerimizin özverili
desteğiyle organizasyonu canlı tuttuk. Bu
tür bir sistem değişikliğini tam anlamıyla
bir kalp nakli gibi düşünebilirsiniz.
Projenin üst yönetimi dışında tüm
ekibi hazır bulduk, biraz takviye
yaptık. Yabancı danışmanların “Bu tür
bir projede ilk defa bu kadar genç
olmasına karşın tecrübeli ve bilgili bir
ekip görüyoruz” şeklindeki yorumu
dikkat çekiciydi. Ekipte biraz motivasyon
eksikliği vardı ama kısa sürede bu
sorunun da üstesinden geldik.
Buradaki önemli sorunlardan biri de,
bizden önce Bilgi Teknolojileri’nin
Müdürlük düzeyinde olmasıydı.
Yöneticilerimiz bu kapsamda bir
değişim projesinin Müdürlük düzeyinde
taşınamayacağı öngörüsüyle Bilgi
Teknolojileri’ni Başkanlık düzeyine
çıkardı. Bu da başarıda önemli bir etken
oldu.
RÖPORTAJ
Canlıya geçiş ve sonraki süreç…
Projenin en zorlu adımı idi. Sadece geçişin planlaması
için günlerce toplantılar yapıldı. Şirketimiz 7/24 çalışıyor.
Özellikle Hat Bakım birimleri için en yoğun dönem
geceyarısı. Dolayısıyla sistemi tamamen kapatmamız söz
konusu değildi. Ancak sakin bir zamanda kapatıp verilerimizi
aktardıktan sonra açabilirdik. Bunun için en uygun zaman
olan yıl sonunu tercih ettik. 31 Aralık akşamı düğmeye
bastık. 2 Ocak Cuma gününü hafif iş yükü ile geçirip yılbaşı
tatiliyle hafta sonu tatilini birleştirdik. Dört günlük bu süreç
planladığımız gibi yürüdü ve bir aksilikle karşılaşmadan
5 Ocak Pazartesi sabahı canlıya geçtik. Kutlama
mesajlarından birinde “Şirketimiz için çok önemli bir hedefe
ulaştık, ama asıl maç şimdi başlıyor” diye yazdım. Artık,
değişim süreci başladı. TRAX’ı en faydalı şekilde kullanma,
verimliliğimizi ve kalitemizi artırma dönemindeyiz. Bu
değişimi yönetmek için çok güçlü destek gerekiyor.
Sizin gözünüzde TRAX’ın
artıları ve eksileri neler?
Önce artılardan bahsedelim... TRAX, gerek pazar payı
gerek ürünün ve şirketin olgunluğu açısından yapılan
değerlendirmelerde alanında dünya çapındaki en büyük
üç oyuncudan biri konumunda; 100’den fazla müşterisi
var. Bu da piyasadaki başarılı ve güvenilir yazılımlardan biri
olduğunu gösteriyor. Bizim için önemli olan da bu. Tabii
diğer taraftan TRAX’ın nispeten eski bir teknoloji kullanıyor
olması gibi bir dezavantajı da var. Daha yeni çözümler
web tabanlı. TRAX da ürünlerini web tabanlı, yeni nesil bir
altyapı üzerine taşımaya hazırlanıyor. Ayrıca kaynak kodu
açık bir yazılımı terk edip kaynak kodu kapalı, yani kodlarda
değişiklik yapamayacağımız bir yazılıma geçtik. Bu, geri
adım gibi görünüyor ama bizim asıl işimiz uçak bakımı.
Yazılım esnekliğinden ziyade bizim için önemli olan, bakım
işimizi, kalitemizi, verimliliğimizi artıracak bir altyapıyı
bize sunacak iyi bir çözümle çalışmalarımıza devam
etmek. Bu kriterleri göz önünde bulundurduğumuzda
TRAX’ın beklentilerimizi karşılayacağını görüyoruz. İki-üç
yıl bu sistemi kullandıktan sonra TRAX’ın yeni sürümüne
geçebiliriz.
TRAX’ın canlıya geçişine göre
daha yumuşak bir geçiş olacak sanırız bu…
Canlıya geçiş beraberinde
revizeleri getirdi mi?
Tabii ki. Biz de canlıya geçer geçmez revizelere
başladık. Zaten birtakım geliştirmeleri “Canlıdan sonra
yapalım” diyerek ötelemiştik. Bunun yanı sıra testlerde
göremediğimiz ama canlıya geçince gördüğümüz bazı
aksaklıklar oldu. Bunlarla da hemen ilgilendik.
Bunlara ek olarak HABOM’da WINGS yazılımı kullanılıyor
ve şirketlerin birleşmesi süreci de halen devam ediyor.
Bu birleşme sürecinin sonuçlanmasına bağlı olarak her
an WINGS’in yerine TRAX’ı koyabilecek şekilde hazır
olmak istiyoruz. Önümüzdeki önemli işlerden biri de bu.
Sadece eğitim ve lojistik çalışmaları ile bunu kolaylıkla
hayata geçirebilecek durumdayız. Bunun akabinde tüm
tesislerimizde TRAX kullanılıyor olacak. Bizim için son
derece önemli olan bu adımı da tahmin ediyorum -tabii
birleşme takvimine de bağlı olarak- yılın ilk yarısında
gerçekleştirmiş olacağız.
TRAX’a geçiş sadece
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’yi
değil, tüm Türk havacılığını
ilgilendiriyor”
Biz HABOM’da ve Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de sadece
Türk Hava Yolları’na değil, diğer havayolu şirketlerine de
bakım hizmeti veriyoruz. Örneğin Pegasus bakım paketlerini
bize yolluyor, onların bakımlarını yapıyor ve teslim ediyoruz.
Bu bakımlara ait kayıtların düzgün tutulması, hem bakımı
yapan şirketin hem de havayolu şirketinin bu kayıtları
sistemde ve kâğıt üzerinde saklaması gerekiyor. Sektörde
söylendiği üzere “Bir uçak sadece kayıtları kadar iyidir”.
Yani uçaklar el değiştirirken kayıtları ne kadar iyiyse onunla
orantılı bir değeri oluyor, kayıtları eksik olan uçak değer
kaybediyor. Çünkü o anki fiziksel durumundan bağımsız
olarak bakımlarının düzgün yapılmış, her türlü kaydının
tutulmuş olması gerekiyor. Bir uçağı uçururken her türlü
komponentinin bakımının düzenli ve doğru yapıldığından,
bakım sürelerinin geçmediğinden emin olmalısınız. Bu
değişim ile şirketimizin “bölgesel bir havacılık bakım onarım
merkezi” olma hedefine daha çok katkı sunabileceğimize
inanıyoruz.
Kesinlikle. TRAX’ın canlıya geçişinin en büyük zorluğu
veri aktarımıydı. Verilerin aktarımı bir dilden başka bir dile
tercüme gibi bir şey. İki sistemdeki veri yapısı birbirinden
farklıydı. Aktarım sırasında bir nevi tercümanlık yapmamız
gerekti. Ama yeni sürüme geçişte TRAX’ın teknoloji
altyapısı, aynı veri yapısını kullanacağı için verilerle ilgili bir
işimiz olmayacak. Sadece bazı alışkanlıklar ve bazı süreçler
değişecek, onları da tabii ki ciddi testlerden sonra kabul
edeceğiz.
11
YÖNETİM NE DEDİ?
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
Genel Müdür Yardımcısı (Ticaret)
Altan Büyükyılmaz
Bilgi yönetimimizde versiyon 1.0’dan 2.0’a geçtik
Şirketimizin ana bakım kategorisinde,
TRAX’tan önce kullanılan yazılım uzun
yıllar ihtiyacımızı sağlıklı bir şekilde
karşıladı. Ancak gelişen teknolojik şartlar
ve genişleyen kapsama alanına paralel
olarak sürekli büyüyen ve katma değerini
artıran bir organizasyonda, süreçlerin
etkin ve hızlı biçimde yönetilebilmesi,
kaynak planlamasının efektif
yapılabilmesi, bakım programlarının
takibi, özetle verimliliğin artırılabilmesi
için bir değişime gidilmesi kaçınılmazdı.
Bu sebeple -pek çok organizasyonda
olduğu gibi- Şirketimizde de bir değişim
süreci başlatıldı. Milenyum çağının
getirdiği, günümüzün şartlarına ve
gelişen teknolojiye uygun bir entegre
yazılım sistemi gerekliliği ile değişim
yönetimine adım atıldı.
12
Uçak Bakım Otomasyonu alanında özel
bir yazılım olan TRAX’ın kullanılmaya
başlanması ile Şirketimizde, maliyet
hesabından, müşteri ilişkilerine; bakım
faaliyetlerinin hatasız ve efektif biçimde
takip edilmesinden, yönetim ve
otoritelere raporlanabilmesine; yapılan
işlerin eksiksiz ve emniyetli bir şekilde
icrasından, uçak ve komponent bakım
kayıtlarının uluslararası standartlara
uygun biçimde saklanmasına kadar her
tür entegre işlem, en profesyonel ve
kalıcı koordinasyon altında yapabilecek
hale getirildi.
TRAX’ın hayata geçmesi Şirketimiz
için ciddi bir mihenk taşıdır. Bu yazılım
aracılığı ile kaynak kullanımımızı
optimize ederek, birçok parametreyi
etkin bir biçimde yönetmeyi
hedefliyoruz. Bilgi Teknolojileri diliyle,
“Bilgi yönetimimizde versiyon 1.0’dan
2.0’a geçtik.”
“Yeni sistemimiz ivmemizi
artıracaktır”
Takdir edersiniz ki bilgi yönetiminin bu
denli önemli olduğu bir sektörde ciddi
rakipler ile rekabet içinde olan bir firma
olarak, Şirketin kalbi sayılan yazılım
sisteminin değiştirilmesi zor bir süreçtir.
TRAX’ın canlıya geçmesi, Şirketimiz için
büyük bir değişim sürecini yönetme
zorunluluğu getirmiş; bu değişimi artı
ve eksileriyle değerlendirerek başarılı bir
şekilde sürdürebilmek için çok dikkatli
ve titiz çalışmanın gerekli olduğu bir
döneme bizleri sürüklemiştir. Geçiş
dönemlerinde, iş yapma alışkanlıklarında
meydana gelen değişime adapte olmak
kolay değildir. Uzun yıllardır kullanılan
sistemin ardından, kullanım açısından
hiç benzer özellikleri bulunmayan yeni
bir sisteme geçilmesi ile bazı sorunların
çıkması kaçınılmazdır. Bu sebeple ortaya
çıkan problemlerin en kısa sürede
çözülebilmesi için kalabalık bir anahtar
kullanıcı ekibi oluşturulmuş ve “günde
25 saat” çalışma prensibi ile şirketin tüm
kademelerinde, değişim yönetimi ilkeleri
ile profesyonel hızlı çözümler üretilerek,
sıkıntılar giderilmiştir.
Verimli organizasyon, etkin sistemlerin
kalın zincirler ile profesyonel
koordinasyon kurulumunun sağlanması
ile mümkündür. Yeni sistemimiz,
vizyonumuza giden yolda ivmemizi
artıracaktır. Bu süreçte özveriyle görev
yapan tecrübeli, çalışkan ve yenilikçi
ekibime ve değişimin mimarı olan tüm
çalışanlarımıza gönülden teşekkür
ederim.
YÖNETİM NE DEDİ?
TAMES’e veda etmenin zamanı çoktan gelmişti
Yıllar önce Türk Hava Yolları’nda
mühendis olarak göreve başladığım
günlerde, o zaman için henüz iki yıldır
kullanılan ve yeni bir sistem olarak kabul
edilen TAMES ile tanışmıştım. Böyle
bir sistem o günlerde Teknik Bölüm
için belki de çok büyük bir gelişme
ve değişimdi. O zamanın şartlarında
bakım, yönetim ve takip sistemi için
oldukça kolaylık getirmişti. İlk amirimden
TAMES ile ilgili duyduğum ilk yorumu
ve tavsiyesini hâlâ çok iyi hatırlarım:
“TAMES güzel bir sistem, işimizi gayet
kolaylaştırdı. Ama havacılıkta en önemli
konulardan biri bakım kayıtlarıdır. Siz
yine de TAMES’teki bilgilere güvenmeyin.
Belki girilen bilgiler hatalıdır, sizi
yanıltabilir. Özellikle komponent
parça numarası, MSN ve mod statüs
konuları için mutlaka komponent veya
malzemeyi yerinde görün, bilgilerin
doğruluğundan emin olduktan sonra
yayın çıkarın.”
Burada, “sisteminiz ne kadar iyi olursa
olsun bilgileri doğru olarak sisteme
kaydetmek çok önemlidir” yaklaşımı
vurgulanmak istenmiştir. Eğer bilgiler
hatalı girilirse sistem buna ne yapsın?
Veri doğru girilecek ki sistem de doğru
işlem yapsın. Bunu niçin söylüyorum.
Evet, çok şükür artık yepyeni bir MRO
ERP sistemimiz olan TRAX devreye
alındı. Öngörülmeyen gecikmeler
yaşasak da, bunun başarılı bir “canlıya
geçiş süreci” ile göz ardı edilebileceğini
düşünüyorum.
ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin
kaynaşmasında önemli rol oynadı.
Tabiri caizse artık günümüz şartlarında
oldukça demode olan ve şirketimizin
ERP ihtiyacını karşılayamaz hale gelen
siyah ekranlı TAMES’e veda etmenin
zamanı çoktan gelmişti. Nihayet bu yıl
ocak ayının ilk haftası itibarıyla kısa süreli
olarak TAMES ile paralel olarak devreye
alınan TRAX artık Türk Hava Yolları
Teknik A.Ş.’nin ana sistemi olarak bizlere
hizmet ediyor.
Nihayet Ocak 2015 itibarıyla TAMES
kapatılıp TRAX devreye alınarak
Şirketimiz genelinde tek seferde bütün
modüller aktif hale getirildi. Anahtar
kullanıcılarımızın son kullanıcılara
geçiş öncesinde verdiği lokal eğitimler,
personelimizin TRAX’a alışma süresini
kısaltılmış ve tamamıyla yeni bir sistem
kullanan bu kullanıcılara özgüven
aşılamıştır. Altı aylık aktif destek
sürecinde, halen devam etmekte olan
“War Room” uygulaması sayesinde son
kullanıcı ve anahtar kullanıcılar arasındaki
bağlantı sağlamlaştırıldı, kullanıcı istekleri
7/24 tam zamanında karşılandı.
Şirketimiz çalışanlarına uzun yıllar
hizmet edeceğini düşündüğümüz TRAX
yazılımının, süreçlerimizdeki mevcut
ve olası darboğazları çözmesini, sürekli
gelişim ve kaliteli hizmet anlayışımıza
yeni bir soluk getirmesini, bu vesileyle
şirketimize hayırlı olmasını temenni
ediyorum. Bu projede -ihale şartname
hazırlanması dâhil- sürecin başından
sonuna kadar yer alan başta tüm anahtar
kullanıcılarımıza, super user’larımıza
ve destek veren, her kademedeki
çalışan ve yöneticilerimize şükranlarımı
sunuyorum.
Ben bugüne kadar Şirketin farklı
bölümlerinde görev yaptığım için
TAMES’in hangi konularda yeterli
olduğunu, hangi konularda eksik
kaldığını bizzat yaşayarak gördüm.
Özellikle son 10 yıldır modern havacılık
normlarını karşılayabilecek işlevlere
sahip bir ERP sistemine geçilmesi
kaçınılmazdı. ERP sisteminin değişimi
ile birlikte iş yapış şekillerimizin de
değişmesi gerekecekti. Bu süreçte
tüm kademelerdeki çalışanlarımız,
Bilgi Teknolojileri Başkanlığı’nın
koordinasyonunda, gerçekten çok
büyük bir özveri ile çalıştı ve dünya
MRO pazarında tercih edilen ilk üç MRO
ERP sistemi arasında yer alan TRAX
TRAX’a alışma sürecinde başarı
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
Genel Müdür Yardımcısı (Operasyon2)
Hüseyin Sağlam
13
RÖPORTAJ
“Önce ekibi motive ettik, sonra
da takım ruhunu sahaya yansıttık”
TRAX’ı hayata geçirme
sürecinde önce ekibin
motivasyonunu artırdıklarını,
sonra da takım ruhunu sahaya
yansıttıklarını dile getiren
Kurumsal Uygulamalar ve
Yazılım Geliştirme Müdürü
Toygun Boyacıoğlu, bu
başarıda imzası olan çalışma
arkadaşları için de şunları
söylüyor: “Bugüne kadar
çalıştığım ekipler arasında en
iyi ekibin TRAX projesi ekibi
olduğunu söyleyebilirim.
Arkadaşlarımızın sahip
olduğu özellikler, yetenekleri,
donanımları çok etkileyiciydi.”
Kurumsal Uygulamalar ve
Yazılım Geliştirme Müdürü
Toygun Boyacıoğlu
Ağustos 2013’te Türk Hava Yolları Teknik
A.Ş. ailesine katılan ve o zamandan bu yana
TRAX’ın canlıya geçmesi sürecinde yöneticilik
yapan Kurumsal Uygulamalar ve Yazılım
Geliştirme Müdürü Toygun Boyacıoğlu, ilk
yaptıklarının, son derece yavaşlamış olan
bir projeyi hızlandırmak, yeniden harekete
geçirmek olduğunu söylüyor.
TRAX’ın Türk Hava Yolları Teknik
A.Ş.’nin dolayısıyla Türk Hava
Yolları’nın- hayatına girmesinin
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. adına
ne gibi artıları olduğunu, olacağını
düşünüyorsunuz?
14
Bu sorunun cevabı için MRO yazılımı olarak
TRAX’ın seçiminde etkili olan noktaların ve
organizasyonun projeden beklentilerinin
ne olduğunu hatırlatmak da fayda var diye
düşünüyorum. Bilindiği üzere düzenlemeler
ve gerekliliklerin yoğun olduğu bir
sektördeyiz. Bir önceki yazılımdan olduğu
gibi TRAX’tan da bunlara en etkin şekilde
uyumluluk ve bunun yanında da her sektörde
beklenen, verimlilik, kârlılık gibi faktörlerle ilgili
artılar sağlaması beklenmekteydi.
Yıllardır kullanılan TAMES’in kurum kültüründe
önemli bir yeri var. Ancak dünya çapında
güven uyandırmış iyi örneklerden biri olan
TRAX ile bir nevi Şirketin kalbini değiştirdik.
Bunu yaparken çok fazla kaynağa ihtiyacımız
oldu ve üst yönetimimizden, proje ofisinden
çalışma şartlarına kadar pek çok konuda
büyük destek gördük.
söyleyebilirim. Bu değişimin, şirketin harcamış
olduğu kaynakların farklı bir fayda ile geri
dönüşünü sağladığını söyleyebiliriz. Projenin
bu yönünün organizasyona olan olumlu
etkisi ilerideki yıllarda çok daha net şekilde
gözlemlenecektir kanımca.
TRAX dünya genelinde yüzlerce müşterisi
olan, kendini kanıtlamış, içerik olarak bize
ne katacağı belli olan ve teknolojik açıdan
da son derece çağdaş bir yazılım. TAMES
“mainframe” (ana bilgisayar) üzerinden
çalışırken; TRAX, web arayüzü olan, Oracle
veritabanında çalışan bir sistem. Bu çok
önemli bir artı.
TRAX’a geçiş sürecini Şirketin
röntgeninin çekilmesi olarak
tanımlayabilir miyiz o zaman?
Bunların yanı sıra sistemin beraberinde
getirmiş olduğu sektörel “best practiceler”
(en iyi uygulamalar) bizim için ciddi bir dışa
açılım oldu. Bu tür yazılımların en büyük
avantajı da budur; “Bu işi dünyadaki diğer
şirketler nasıl yapıyor?” sorusuna yanıt
aramanızı sağlar. Özellikle MRO süreçlerinde
bu anlamda ciddi bir know-how transferi
olduğunu düşünüyoruz. Danışmanların
deneyimli olması, onların bilgi birikimlerinin
bize aktarılmasını sağladı. 1,5 yıllık bu
yoğun süreçte projede görev alan anahtar
kullanıcılarımızın, dünya standartlarında MRO
uzmanlık seviyesinde süreç bilgisine ulaştığını
Evet, ilk adım röntgen çekmekti. Bu röntgen
sonucuna göre ilk etapta yapılması gereken
tüm tedavi uygulandı. Bunun sonucunda da
içerik anlamında istediğimiz noktaya geldik.
Süreçlerin entegrasyonu ile ilgili olarak
da -örneğin finans ile satın almanın ya da
mühendislik ile planlamanın aynı sistem
içerisinde çalışabilmesi- sistemlerin
verimliliğini artıran önemli bir nokta ve biz
bunu da sağlamış durumdayız. Şirketin her
noktasına, kılcal damarlarına kadar ulaşan bir
sistem ortaya çıktı. Bu entegrasyona bağlı
olarak da doğru bilgi. Bu da yönetimin makro
düzlemde daha doğru verilere ulaşmasını
sağlayacak bir altyapı sağlıyor. Bu altyapı artık
var. Bundan sonra bunun üzerine istediğimiz
raporlama ve karar destek sistemlerini
kurabiliriz.
RÖPORTAJ
Projenin sizi zorlayan yönlerini
öğrenebilir miyiz?
Merkezi ABD’de olan bir yazılım şirketinden
bir yazılım satın almışsınız ve pek çok yabancı
danışmanla birlikte çalışmanız gerekiyor.
Bu danışmanların Türkiye’ye ve Şirkete
uyumu, motive edilmesi zaten başlı başına
bir sorun. Arada kültürel farklardan tutun da
anlayış ve yöntem farkına kadar birçok sorun
olabiliyor. Uygulanan proje ve yerleştirme
metodolojisinde de bu farklılıklar göz ardı
edilmiş gibi duruyordu. Bu konuda epey kafa
patlattık diyebilirim.
Bunun dışında ilk başladığımızda proje
durgunluk dönemindeydi ve ekipteki
arkadaşların da motivasyonu bundan
olumsuz yönde etkilenmişti; kimsede yakın
bir gelecekte canlıya geçilebileceğine dair bir
inanç yoktu. Açıkçası sadece proje ekibinde
değil, şirket genelinde projeye olan inanç ve
sahiplenme oldukça azalmıştı.
Peki siz bu zorlukları aşmak için nasıl
bir strateji izlediniz?
Projeye başladığımız zaman ilk olarak mevcut
durumu masaya yatırdık ve öncelikli olarak
da projede momentum ve ivmeyi olabilecek
en kısa sürede maksimum seviyeye çıkarmayı
hedefledik. Bu amaçla da eldeki insan
kaynağını artırarak ve maksimum verimde
kullanarak, zor gibi gözüken “2013 yıl sonu
canlı geçiş” hedefine sadık kalarak planlarımızı
bu tarihten geriye dönük olarak detaylı
şekilde yaptık. Başka bir deyişle, bilinmezlerin
olduğu bir ortamda uzun süre planlamalar
yapmak yerine hızlı bir planlamadan sonra
hemen eyleme geçmeyi tercih ettik. Bu
sayede sadece proje ekibinin değil tüm
organizasyonun ve hatta tedarikçi firma
TRAX’ın da projeye karşı azalmış olan inancını
tekrar sağlayarak bir hareketlenme yarattık.
Sonuçta da amaçladığımız seviyeye hemen
ulaşarak projede kopma olmadan süreklilik
içinde -hedefleri birçok kez revize ederek de
olsa- durmadan ilerledik ve 2014 sonunda
canlıya geçişi başardık.
Canlıya geçiş tarihini göz önüne aldığımızda
2010’dan bu yana geçen sürenin çok da uzun
olmadığını düşünüyorum. Çünkü 30 yıldan
bu yana kullanılan bir sistemi değiştirmek 3-5
günde olacak bir şey değil. Bu kadar büyük
bir projede, verilerin temizlenmesinin; tüm
proseslerin incelenmesi, iyileştirilmesi ve
yeni sisteme adapta edilmesinin uzun zaman
alması son derece doğal.
Burada şunu da eklemeden geçemeyeceğim;
bugüne kadar çalıştığım ekipler arasında
en iyi ekibin TRAX projesi ekibi olduğunu
söyleyebilirim. Arkadaşlarımızın sahip olduğu
özellikler, yetenekleri, donanımları çok
etkileyiciydi. Bu kaliteli kaynak ve bu kaynağı
projeye veren üst yönetim ve iş birimlerinin
desteği sayesinde işimiz imkânsızdan zora
dönüştü. Ekipteki arkadaşların, bir analistlik
deneyimleri olmamasına rağmen, bir
analist gibi, bir danışman gibi bizim vermiş
olduğumuz metodolojilere çok kolay uyum
sağlayıp TRAX danışmanları ile beraber
çok güzel bir ekip olmaları, bu projenin
başarısındaki en büyük etken oldu. Ortaya
çıkan bu kolektif bilincin etkisinde kalarak
özetle şunu söyleyebilirim; önce ekibi
motive ettik, sonra da takım ruhunu sahaya
yansıttık. Yani “Bir Barcelona olmasak da
Şampiyonlar Ligi seviyesinde kaliteli bir takım”
olabilmeyi başardığımıza inanıyorum. Başarıyı
sağlayacak olan şey inanç ve ekip ruhuydu.
Proje yönetimi prensiplerini doğru şekilde
kurguladığınız takdirde yönetim olarak zaten
sizin fazla bir şey yapmanıza gerek kalmıyor,
takım çıkıp sahada oyununu oynuyor.
Sistemin tanıtımını Şirket içinde nasıl
yaptınız?
Öncelikle 5 bin kişinin kullanacağı bir sistemi
olması gerektiği şekilde tanıtamazsanız, uzun
yıllardır yapılan çalışmalar boşa gider. Tanıtım
bu anlamda çok önemli bir yerde duruyor.
Biz de sistemin tanıtımı için hem son kullanıcı
hem de “super user” eğitimleri gerçekleştirdik;
Şirket içerisinde çeşitli duyurular yaptık;
hem başkanlarla hem de müdürlerle haftalık
toplantılar organize ettik.
Bizim bugüne kadar 250’ye yakın “super user”
eğitmemiz, bu arkadaşlarımızı değişimin
öncüleri olarak kullanmamız proje ekibinin
yaptığı belki de en önemli çalışma oldu.
Bu konudaki çalışmaları nasıl
planladınız, nasıl karar verdiniz?
Alanında uzman yabancı bir danışmanlık
firmasından danışmanlık aldık. Oldukça
faydalı geçen bu çalışmanın sonunda bize
“Değişim sürecini nasıl planlayacak, nasıl
duyuracaksınız?” dediler. Biz de her yere,
taşa toprağa “değişim” yazdık, gelmekte
olan değişimi haber verdik. “Super user”
eğitimlerine ağırlık verdik ve anahtar kullanıcı
arkadaşlarımızla beraber onları Şirket
genelinde TRAX’la gelen değişimin öncüsü,
temsilcisi yaptık.
Bundan sonrası için kısa ve orta vadede
öncelikleriniz, hedefleriniz neler?
Şu an itibarıyla birinci önceliğimiz, yeni
süreçlerin sindirilmesi ile kurulan yeni sistemin
ve yazılım altyapısının, hedeflediğimiz ve arzu
ettiğimiz stabilizasyon seviyesine en hızlı
şekilde ulaşması. Bunun için iş birimlerinin ve
proje ekibinin tüm çabalarını ortaya koymaya
devam edeceklerine inanıyorum. Canlıya
geçene kadar gösterdiğimiz performans
üzerinden yorum yapmak gerekirse
“Gevşemek yok” diyebilirim.
Bunun ardından -çok da zaman
kaybetmeden- canlı sonrasına ertelemiş
olduğumuz ve yeni oluşan ihtiyaçlarımızı
sistematik bir şekilde ele alarak hayata
geçireceğiz.
Bunları yaparken TRAX’ın diğer sistemlerle
entegrasyonunu daha da geliştirmeyi, böylece
kullanıcı konforunu otomasyonla artırmayı
planlıyoruz. Nihai olarak da TRAX’ın yaygın
ve en azami kalitede hatasız kullanımını
hedefliyoruz.
Başarıyı sağlayacak olan şey inanç ve ekip
ruhuydu. Proje yönetimi prensiplerini doğru
şekilde kurguladığınız takdirde yönetim
olarak zaten sizin fazla bir şey yapmanıza
gerek kalmıyor, takım çıkıp sahada oyununu
oynuyor.
15
GÖRÜŞLER
Proje Yöneticisi, Ar-Ge Müdürlüğü,
Ar-Ge Başkanlığı (TRAX’ın Türk Hava Yolları
Teknik A.Ş.’deki İlk Koordinatörlerinden)
Dr. Orkun Hasekioğlu
TRAX doğru yönde atılmış çok
önemli bir adım
TAMES programından TRAX’a geçiş
kararının verilmesinde çok önemli
nedenler ve insiyaklar var. TAMES,
IBM mainframe üzerinde çalışan,
seneler önce US Airways tarafından
Maxi-Merlin adı altında geliştirilen bir
MRO yazılımı üzerine bina edilmiş,
ADABAS veritabanını kullanan, eski
teknolojiye sahip bir sistem; idamesi
pahalı ve güç. Ayrıca diğer yazılım ve
sistemlere entegrasyonu oldukça zor
olan bir sistem. Bu sisteme destek
verecek yetişmiş elemanlar da nadir
bulunuyor. Ersin Karatuğ ve ekibi bu
güç görevi, büyük özveriyle, oldukça
küçük denilebilecek bir grupla senelerce
gerçekleştirdi. Tebrik ve takdire şayan.
16
O zamanlar, Bilgi Teknolojileri
Müdürlüğü’nün geliştirdiği veya destek
verdiği -TAMES haricinde- 120 kadar
farklı yazılım mevcuttu. Bu yazılımlar
uçak bakım süreçlerinin yönetiminde
kullanılıyordu ve çoğunlukla birbirinden
bağımsız, ayrı veritabanları üzerinde
çalışıyorlardı. Otomasyon Adacıkları
(Islands of Automation) diyebileceğimiz
bir yapı vardı. Bütün bu süreçlerin
TAMES’in üzerinde çalıştığı ADABAS
tabanlı yapıya entegre olmaları mümkün
değildi. Dolayısıyla bu yapı, bir verinin
farklı farklı veritabanlarında mükerreren
bulundurulmasına, bakım ve diğer
destek süreçlerin entegre bir şekilde
yürütülememesine sebebiyet veriyordu.
GÖRÜŞLER
Uzun ve yorucu karar verme süreci
ve sonuç: TRAX
Er ya da geç client-server veya web tabanlı,
Servis Odaklı Mimariye (Service Oriented
Architecture/SOA) sahip, modern bir bilgi
teknolojileri altyapısına geçmek gerekiyordu.
Bunun sağlanması ve gerekli teknik
şartnamelerin oluşturulması için benden önce
de pek çok arkadaşımızın önemli gayretleri
oldu. Sabiha Ekmen, Ersin Bey ve isimlerini
sayamayacağımız onlarca arkadaşımızın
ve o zaman ki üst yönetimimizin teşvik ve
desteklerinin altını çizmek lazım. Nihayet,
satınalım ve çalışma sözleşmesi Ekim 2010’da
gerçekleşti ve Ocak 2011’de yazılımın
şirketimize uyarlama çalışmalarına başlandı.
TRAX’ın seçilmesi ve satınalma sürecinden
kısaca bahsetmemiz önemli. Bir defa, teknik
şartnamenin hazırlandığı uzun, yorucu ve
önemli bir süreç var. Bütün fonksiyonel
birimlerle teker teker görüşüp, alacağınız
üründen beklediğiniz fonksiyonları
tanımlıyorsunuz. Bu şekilde 2000’e yakın şart
belirlendi diye hatırlıyorum. Daha sonra, önde
gelen 15 kadar MRO yazılım şirketine Başvuru
Celp Yazıları (Request for Interest/RFI)
yolladık. Geri dönüş yapanların, hazırlanan
Teknik Şartnameye (Software Requirements
Document) uyumlulukları konusunda geri
dönüş aldık. Bu geri dönüşler değerlendirildi
ve bu ürünler arasından dört yazılım finale
bırakıldı. Bu dört yazılım şirketine, önemli bazı
bakım süreçlerini tarif ettik ve bu süreçleri
yazılımlarında uygulayıp bize Kavramsal İspat
(Proof of Concept) çalışması yapmalarını
istedik. Geniş bir değerlendirme grubuna her
firma kavramsal ispat çalışmalarını sundu.
Bunun yanı sıra bu yazılımların uygulandığı
yurtdışındaki bazı MRO şirketlerine inceleme
ziyaretleri yaptık. Bütün bu değerlendirme
verileri göz önüne alınarak, ilk iki firma
belirlendi. Daha sonra, bu iki firma arasında
sürdürülen pazarlık görüşmeleri neticesinde
TRAX’ta karar kılındı. Çok uzun ve yorucu
bir süreçti. Şunu da ifade etmem gerekir, bu
süreç iki kere tekrarlandı.
TRAX yazılımının sunuculara kurulumuna,
gerekli veri merkezi altyapısının sağlanmasına
ve kalite modülünün hayata geçirilmesini
müteakip, 2011 yılının ikinci yarısında, bayrağı
diğer arkadaşlara teslim ettim.
Ölçemediğiniz ve izleyemediğiniz bir
sistemi yönetemezsiniz
Biraz önce bahsettiğimiz SOA, client-server
ve web tabanlı erişimi destekleyen modern
bir yapı. Ayakta tutması ve desteği, diğer
sistemlere göre çok daha kolay. Aynı zamanda
mevcut sistemlerle entegrasyona çok müsait
bir yapı. Daha önce TAMES sisteminde destek
yazılım ve süreçlerle entegrasyon sağlanması
çok zor oluyor ya da mümkün olmuyordu.
Pek çok iyileştirme ve uygulamayı, sadece bu
sebepten terk ettiğimizi hatırlıyorum. Mesela
komponent, sipariş, fiyat alma, satınalma
süreçlerini otomatik olarak yürüten ve
optimize eden Aeroexchange servisini bu
nedenle uygulamaya alamamıştık.
Yapılabilecek en iyi seçim ve…
Bütün bu özellikler beraberinde hassas ve
kontrollü bir bakım süreçleri yönetimini
getiriyor. Meşhur bir kaide vardır;
ölçemediğiniz ve izleyemediğiniz bir sistemi
yönetemezsiniz. Kaynakların optimum şekilde
kullanıldığı, verimli bir süreç yönetimi ancak
parametrelerin anlık olarak ölçülebildiği bir
sistemde mümkündür. Bu da TRAX gibi bir
altyapıyla büyük ölçüde sağlanabiliyor. Büyük
ölçüde diyorum, çünkü TRAX ile çalışabilecek,
bakım kaynaklarının anlık izlenmesini ve
yönetilmesini sağlayacak başka teknolojiler
de var. Fakat doğru yönde atılmış çok önemli
bir adım.
TRAX, uzun süren bir araştırma dönemi
sonrasında, biraz öncede ifade ettiğim
gibi, dünya üzerindeki 15 kadar tanınmış
yazılım arasından itina ile seçildi. Dolayısıyla
o şartlarda yapılabilecek en iyi seçim
olduğunu düşünüyorum. Tabii ki hiç bir hazır
yazılım, şirketin yüzde 100 bütün süreçlerini
kapsayacak yapıda değildir, eksik veya
örtüşmeyen süreçler kalabilir. Bu eksiklikler
TRAX üzerinde yapılacak modifikasyonlarla
veya ilave yazılımlarla karşılanabilir. Burada
bir uyarıda bulunmak isterim. Kullanıcılarda,
değişikliğe karşı gayriihtiyari bir geri duruş
ve çekince olabilir. ‘’Ben sorumlu olduğum
süreci şu anda şu şekilde yürütüyorum.
Aynısını TRAX’ta da görmek istiyorum’’
yaklaşımı olabilir. Böyle bir durum, yazılımda
modifikasyona geçmeden önce dikkatle
incelenmelidir. Çoğu zaman bu yaklaşım
TRAX’ı iyi tanımamaktan ileri gelebiliyor.
Bakıyorsunuz bu süreç TRAX’ın başka bir
ekranında farklı bir şekilde yönetilmiş veya
siz ufak bir organizasyonel değişiklikle
TRAX içinde bu süreci çok daha verimli
yönetebiliyorsunuz. Unutmayalım ki TRAX
dünyada yüzün üzerinde bakım kuruluşunda
kullanılıyor ve bir noktada dünyadaki en iyi
uygulamaları (best practice) yansıtabiliyor.
TRAX’ın onlarca faydasından birkaçı
Onlarca fayda sayılabilir, fakat ben birkaç
tanesini sayayım. Bir defa, süreçlerinizi
yakından ve hatasız takip ettiğinizi SHGM,
EASA gibi sivil havacılık otoritelerine
gösterebiliyorsunuz. Mesela takımhanedeki
ekipmanlarınızın kalibrasyon takibini
zamanında yaptığınızı, gerekli Airworthiness
Directive (AD) ve modifikasyonları zamanında
tamamladığınızı, teknisyen eğitim ve
sertifikasyon takibini nasıl yönettiğinizi,
komponentlerin bakım takibini düzgün
yaptığınızı, bakım kartlarını zamanında
ve eksiksiz uyguladığınızı, anlık olarak
üretebileceğiniz raporlarla otoritelere
kanıtlayabiliyorsunuz. Bu bakım süreçlerinizi
kurallara uygun yönettiğinize dair otoritede
bir güven oluşturuyor. Bu çok önemli.
Bir diğer örnek, şirketinizin anlık kesitini
alabilmeniz mümkün. Belirli bir anda, hangi
tip sertifikasyona haiz kaç teknisyenim var,
hangi iş emirleri açık, filan uçağımın parça
konfigürasyonu ve bakım tarihçesi nedir,
belirli bir zaman aralığında ne kadar satış
yapmışım, ne kadarını tahsil etmişim ne
kadarı kalmış gibi sorulara doğru ve çabuk
cevap alabiliyorsunuz. Depoda filanca
komponent ne kadar sıklıkla kullanılmış, bu
komponentin satın almasını nasıl planlıyayım
ki minimum atıl sermaye olsun, daha
önemlisi, bakımı bitirip müşteriye teslim
edeceğim zaman faturayı nasıl ve ne kadar
hızlı oluşturabileceğim? Bu iş emri için ne
kadar malzeme ve adam/saat harcadım, ki
ona göre ve anında fatura düzenliyebileyim?
Daha önce bütün bu maliyetler yerine göre
haftalar süren çalışma neticesi ve çoğu
zaman tahmini olarak ortaya çıkıyordu. Şimdi
müşteriye uçakla birlikte faturasını da teslim
edebilirsiniz.
Bir diğer örnek, uçağımın lease süresi doldu
ve uçağı devir teslim etmem gerekiyor.
Uçakla ilgili geçmiş bakım tarihçesini
ve gerekli dokümanları hızlı ve doğru
oluşturmam gerekiyor. Geçmişte bu 3-5
ay sürüyordu. Bütün bunların işgücü,
finans maliyeti, fazladan malzeme maliyeti
gibi direk maliyetlerinin yanında, müşteri
memnuniyetsizliği gibi ölçülemeyen fakat çok
önemli görünmez maliyetleri de var.
İçeriden çözümler de arandı
MRO şirketlerine yönelik çeşitli yerli yazılım
hazırlama çalışmalarımız oldu. Tabii bu
yönde de şirketimizde ve dışarıda farklı
çalışmalar oldu. Şirket içinde, yerli bir yazılım
çalışmasını TRAX süreciyle birlikte, eski Genel
Müdürümüz İsmail Demir’in de öngörüsüyle,
Seyit Güler ile birlikte, çok ufak maliyetlerle
başlatmıştık. Süreç analizleri ve bazı bakım
modülleri deneme mahiyetinde ortaya kondu
ve kavramsal ispatları yapıldı. Daha sonra
Bilgi Teknolojileri Başkanlığı ile istişaremiz
neticesinde, TRAX faaliyetlerini de göz önüne
alarak, çalışmayı askıya aldık.
Buna ek olarak, TRAX’ın satın alındığı sırada
Türkiye’de geliştirilmekte olan bir yazılım
vardı. Fakat tamamlanmamış bir yazılım
olması ve hiçbir MRO şirketinde uygulaması
olmaması nedeniyle bu yazılımın seçimi riskli
görüldü.
Türkiye de elbette bu çalışmaları yapabilecek
seviyede yazılım mühendislerimiz var. Türk
Hava Yolları Teknik A.Ş.’de oluşan uçak bakım
süreçleri tecrübesi ile birleştirilerek güzel
çalışmalar ortaya konabilir.
TRAX uygulamasını özverili çalışmalarla
hayata geçiren Bilgi Teknolojileri Başkanlığı
yönetimini, çalışanları, anahtar kullanıcıları
ve zaten yüklü programlarına ilave olarak bir
de TRAX sistemini öğrenmek ve uygulamak
zorunda kalan, günlük hızlı tempolarının
yanında bunları da yüklenen tüm Türk Hava
Yolları Teknik A.Ş. ilgililerini tebrik ediyorum.
17
GÖRÜŞLER
Her iki taraf da kazançlı
TRAX, uçak bakım şirketleri için en iyi yazılımı
geliştirmek amacıyla 1997 yılında kuruldu.
TRAX’ın tam bir anlamı olmamakla birlikte
“track” İngilizcede “izlemek, takip etmek”
anlamına geliyor. Biz bu kelimeyi TRAX şekline
dönüştürerek kullanıcıların hayal gücüne
bıraktık.
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. TRAX
programına geçerek hem görsel hem
de grafiksel olarak kullanabileceği en iyi
sistemlerden birine kavuştu. Diğer en önemli
kazanımı ise sistemin bir bütün olması ve her
şeyin tek bir noktadan takip edilebilmesi.
Dünya üzerinde 120’den fazla havayolu
operatörünün kullandığı TRAX ailesine,
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. ailesinin
de katılmasından dolayı çok mutlu ve
heyecanlıyız. Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
bakımların takibini bundan sonra çok daha
detaylı bir şekilde gerçekleştirecek. Her
birimin kendine ait ekranı olduğu için birbirleri
ile iletişime geçmeleri ve daha hızlı olmaları
gibi modüler bir yapı söz konusu. Ayrıca bu
sistemin algoritmasının sürekli gelişime açık
olması en önemli özelliklerinden biri. Bu da
bakım yapılan uçak sayısı arttıkça sistemin
geliştirilmesine olanak tanıyor.
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin TRAX’ı tercih
etmesinden dolayı iki tarafın da kazançlı
olduğunu belirtmek isterim. Türk Hava Yolları
Teknik A.Ş. gibi çok büyük bir MRO şirketinin
TRAX’ı kullanılması hem size iyi bir yazılım
kullanma şansı tanıyor hem de biz sizden
birçok şey öğreniyoruz. Bundan sonra daha
ileri bir teknolojik süreç geliştirme işlemini
birlikte üretebiliriz.
TRAX Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Henry Parra
Daha verimli bir
çalışma ortamına kavuşacağız
Yıllarca kullandığımız ve sevdiğimiz TAMES’in
bir efsane olduğunu kabul etmemiz lazım.
Fakat teknolojisinin çok eski olması nedeniyle
bugünün ihtiyaçlarını karşılamıyor. Bu nedenle
MRO yazılımı olarak yeni teknolojilerle
geliştirilmiş bir ürüne geçmemiz gerekiyordu;
biz de bunu yaptık. Bu geçiş çok daha
önce olmalıydı belki. Ancak sonuçta oldu.
Bu değişim için MRO sektöründe kendini
kabul ettirmiş, oldukça olumlu referanslara
sahip bir ürün olan TRAX’ın Şirketimize faydalı
olacağına inanıyorum.
Altyapı Operasyon Müdürü,
Bilgi Teknolojileri Başkanlığı
Murat Bayrak
TAMES ile TRAX arasında ciddi bir fark
var; TRAX yeni, modern bir ürün olarak
işlemlerimizi çapraz olarak kontrol ediyor.
Kullandığımız bu yeni ürün birçok veriyi
kontrol edecek, kullanıcı veri giriş hatalarını
önleyecek. Böylece veriler kesinlikle doğru
girilmiş olacak. Uçağı kullanırken pilotların
hata yapmalarını önleyen sistemler gibi bu da
teknisyenlerin veri hatası yapmasını önlüyor.
Güzel, kolay ve hızlı
TRAX projesi Şirketimizin uzun bir süredir
üzerinde çalıştığı, emek verdiği bir projeydi,
öncelikle şirketimize hayırlı olmasını
diliyorum. TRAX’ı görsel açıdan daha güzel,
kullanım açısından daha kolay ve sistem
olarak da daha hızlı buldum. Tek bir ortamda
18
Kıdemli Mühendis, Güç Sistemleri
Mühendisliği Müdürlüğü, Mühendislik
Başkanlığı
Elif Özsoy
bütün işlemlerinizi gerçekleştirebiliyorsunuz.
Ayrıca raporlama konusunda TAMES’ten daha
ileri de ve işlem ismi bilmeden de menüleri
kolayca kullanabiliyorsunuz. Şirketimize hayırlı
olmasını dilerim.
TRAX geçiş süreci bizi -sadece Bilgi
Teknolojileri ekiplerini değil, bütün kullanıcıları
kast ediyorum- biraz zorlayabilir. MRO
yazılımı ile ilgili TAMES’ten gelen alışkanlıkların
ve iş yapış şekillerinin değişeceğini ve daha
verimli bir çalışma ortamına kavuşacağımızı
düşünüyorum. TRAX’ın yazılım ekibinin yanı
sıra TRAX altyapısını kuran bizler de TRAX’ın
canlıya geçmesi için çok çalıştık; binin
üzerinde cihaza TRAX yazılımını kurduk, Bilgi
Teknolojileri Başkanlığı olarak hafta içi hafta
sonu demeden çalıştık. Sonuç sevindirici;
başarılı bir geçiş yaptık.
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. olarak
MRO yazılımımız TRAX ile uzun yıllar
devam edeceğiz. Fakat uzun vadede
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’de yetişmiş
mühendislerimizle birlikte çok dil destekli,
yerli MRO yazılımının geliştirilmesinin çok
daha iyi olacağını düşünüyorum.
İNFOGRAFİK
TOLSTOY’UN
2168 SAYFALIK KLASİĞİ
SAVAŞ VE BARIŞ’IN
1369 KOPYASINI ÜST ÜSTE
KOYDUĞUNUZDA
ULAŞABİLECEĞİNİZ
112.782.956 SATIR
VERİ
AKTARILDI.
19
GÖRÜŞLER
Entegre bakıma yönelik avantajlar
Bulunduğu bölgenin öncü uçak bakım ve
onarım merkezi olan Türk Hava Yolları Teknik
A.Ş., eski terminoloji ile yürütülen bakım
operasyonunu, yeni nesil teknolojilerin
önemini benimseyen, entegre bakıma yönelik
avantajların hayat bulduğu TRAX yazılımı
ile yeniden yapılandırdı. Bunun, zamanı
gelmiş önemli bir değişim projesi olduğunu
düşünüyorum.
Sistem Mühendisi, Kurumsal Çözümler
ve Yazılım Geliştirme Müdürlüğü, Bilgi
Teknolojileri Başkanlığı
İsmail Aksu
Görsellik ve hız bakımından
daha efektif bir program
Menü ve kullanım kolaylığı getiren TRAX,
daha önce kullandığımız TAMES’e göre çoklu
pencere açarak çalışmaya imkân tanıyor.
TRAX’ın görsellik ve hız bakımından da daha
efektif bir program olduğunu düşünüyorum.
Emeği geçen arkadaşlarımıza teşekkür eder,
Şirketimize hayırlı olmasını dilerim.
Mühendis, Güç Sistemleri Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
Eyyüp Ergenler
Geçiş dönemi sonrasında çok daha
faydalı olacağını düşünüyorum
Depo Sevk Şefliği olarak tüm birimlerle
iletişim halinde olmamız dolayısıyla TRAX’ı
en fazla kullanacak bölümlerden biri
konumundayız. Anahtar kullanıcı olarak
TRAX’ın çok verimli bir program olduğunu
20
Memur, Depo Sevk Şefliği, Depolar ve
Tesellüm Müdürlüğü, Satınalma & Lojistik
Başkanlığı
Önder Katmer
düşünüyorum. Bilgi akışını hızlandıracak bu
programın, daha modern görünümü ile geçiş
dönemi sonrasında çok daha faydalı olacağını
düşünüyorum. Şirketimize hayırlı olmasını
dilerim.
GÖRÜŞLER
TRAX hızımızı ve
verimliliğimizi
artıracak
Yeni geçtiğimiz TRAX programı ile ilgili
her şey gayet iyi gidiyor. Tüm birimlerle
iletişim halinde olduğumuz için TRAX’ın
bu iletişimin kalitesine olumlu yansımaları
olduğunu düşünüyorum. Ayrıca birçok işlemi
tek adımda yapabildiğimiz için TAMES’e göre
çok daha faydalı bir program olduğunu da
gözlemliyorum. Zamana karşı yarışan bir birim
olarak TRAX’ın hızımıza ve verimliliğimize
önemli katkı sağlayacağını düşünüyorum.
Sevk Şefi, Depolar ve Tesellüm Müdürlüğü,
Satınalma&Lojistik Başkanlığı
Fatih Tezcan
Daha kullanışlı ve
verimli bir yazılım
TRAX, kullanıcıların dokunabildiği, görsel
kalitesi yüksek bir arayüze ve yeni bir
teknolojiye sahip. Bu program ile birlikte
daha kullanışlı ve verimli bir yazılım üzerinden
işlemlerimizi yürütmeye başladık. Bu da iş
kalitemize olumlu yansıdı.
Yazılım ve Otomasyon Şefi, Kurumsal
Çözümler ve Yazılım Geliştirme Müdürlüğü,
Bilgi Teknolojileri Başkanlığı
Musa Büyükkaba
TRAX’ın kendini geliştirilmesine
katkı sağladık
TRAX’ın şirketimize çok büyük faydaları
olacağı kanaatindeyim. Önceden kullanmış
olduğumuz yazılım sisteminden çok daha
modern ve çok daha kullanışlı bir sistemin
aktive edilmiş olmasından dolayı heyecanlıyız.
Proje sürecinde özellikle son bir yılda
sabahladığımız çok oldu. Şirket dışında
ateş yakarak etrafında ısındığımız, sonra
tekrar çalışmaya başladığımız zamanlar
bile oldu. Bazı geceler kısa şekerlemeler de
İleride çok daha
fazla verim elde
edeceğiz TRAX’tan
yaptık. Bu şekilde çalışarak diğer bazı MRO
şirketlerinden daha kısa zamanda projeyi
tamamladık ve bu sırada daha fazla modül
ekledik. Hatta Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
olarak bizim sayemizde TRAX’ın kendini
geliştirdiğini söyleyebilirim.
Mühendis, Kurumsal Çözümler ve Yazılım
Geliştirme Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri
Başkanlığı
Alpaslan Ünal
5 Ocak itibarıyla hayata geçen TRAX’ın
ilerleyen günlerde çok daha fazla verim elde
edeceğimizi düşünüyorum. Bu program
geriye dönük işlem yapılmasına müsaade
etmediği için, tüm işlerin zamanında yapılması
gerekiyor. Bu da sipariş edilen/edilecek
malzemelerin TRAX’a otomatik olarak
atanması ve işin takibinin daha rahat olması
anlamına geliyor. TRAX’ın en önemli özelliği,
kayıp ve kaçakları en aza indirmesi.
Bay Manager 3 Teknisyeni,
Uçak Bakım Başkanlığı
Mustafa Fenerci
21
22
23
GÖRÜŞLER
Projenin kendisi kadar canlıya geçişten sonrası da önemli
TRAX projesi Kasım 2010’da Zafer
Orbay Toplantı Salonu’ndaki tanıtım ile
başladı. TAMES devreye girdikten sonra
oluşan problemlerin çözümü ile ilgili bir
müdürlük kurulmuştu. Ben de bu toplantı
sırasında ilk sözü alarak, özellikle projenin
tamamlanmasından sonraki aşaması ile
ilgili, TRAX programına geçtiğimiz zaman
TRAX Koordinasyon Müdürlüğü kurulup
kurulmayacağını sordum ve bunun
aynı TAMES’teki gibi gerekli olduğunu
düşündüğümü belirttim. O zamanki Genel
Müdür Yardımcımız Dr. Fuat Oktay, projenin
hemen başında, projenin bitmiş hali ile ilgili
soru sormamın inanılmaz cesaretlendirici bir
durum olduğunu ifade etti.
Amerikalı danışmanların da olduğu bir
toplantıda arkadaşlarıma ifade ettiğim
gibi, TRAX’ın sadece bir program olarak
düşünülmemesi gerektiğini, Şirketimizin
bakım faaliyeti yaptığını, özellikle TRAX
projesinde görev alan yöneticilerimizin
öncelikle TRAX’ın ne olduğunu idrak etmeleri
gerektiğini, bunun için de operasyondaki
çalışmaları görmeleri gerektiğini, aksi
takdirde hiçbir şekilde canlıya geçme şansı
olmadığını ifade ettim. İlk toplantılarımızda
herkesin dikkatini çekmek adına TRAX’ı yerici
cümleler kullanmıştım. Bu şekilde konuşarak
TRAX danışmanlarını da olayın içine çekmek
istedim.
MRO şirketlerinde ihtiyaç doğrultusunda
sistem kurulması gerektiğini ve alınan yeni
sistemin TAMES’te gelinen noktanın daha
üzerinde fayda sağlaması, çalışmaların
aksamadan yürümesi gerektiğini
düşünüyorum. Ben ve benim gibi düşünen
arkadaşlarım, projenin ilk dönemlerinden beri
-değişik ortamlarda ve toplantılarda- projenin
gerçekten ihtiyaçlara yönelik yürütülmesi
gerektiği bilinci ile hareket ederek bugünlere
geldik. Bu bilinç oluşmasa canlıya geçişte çok
zorlanırdık.
Mühendis, Uçak Sistemleri Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
İskender Esen
Canlıya geçiş sürecinde bazı problemler
yaşansa da sistem yürüyor ve yürümeye
devam edecek.
Değişimin getirdiği büyük kazanımlar yakında görülecektir
2011 yılından TRAX’ın canlıya geçişine kadar
olan süreçte Satış Pazarlama Başkanlığı’nın iki
anahtar kullanıcısından biri olarak projede yer
aldım. Projeye bir bütün olarak baktığımda,
ana verinin standartlaştırılması ve kullandığı
güncel veritabanı ile şirketimiz için ileri bir
atılım olacağı yönünde hep pozitif bakış
açısına sahiptim. Proje süreci öngörülenden
daha uzun sürdü, belki yorucu da oldu.
Fakat nihayetinde başarılı bir sonuç elde
edildi. Özellikle geçmişte şirketimize özel
olarak hazırlanmış pek çok yan sistemin tek
bir potada eritilmesi için çalışmalar ve bu
süreçlerde alınan önemli kararlar ile bazen
hızlanan bazen yavaşlayan uzun bir süreç olsa
da, canlıya geçişin getireceği büyük kazançlar
yakın zamanda görülecektir. Şirketimiz için,
gelecekte daha büyük başarılara imza atmak
için güzel bir adım, hepimize hayırlı olsun.
Müşteri İlişkileri Müdürü,
Satış Pazarlama Başkanlığı
Mehmet Hilmi Öğüt
Önemli bir değişim projesi
Şirketimiz için önemli bir değişim projesi
olduğunu düşündüğüm için TRAX Projesi’nde
ilk günden bu yana gönüllü olarak yer aldım.
Hat Bakım Müdürlüğü olarak projeyi en fazla
önemseyen departmanlardan biriyiz. Çünkü
7/24 devam eden ve tüm dünyaya yayılmış
bir organizasyon olarak hem şirketin tüm
birimleri ile hem de kendi içinizde uyum
içinde çalışmamız gerekiyor. Bunun için de iyi
bir yazılım çok önemli.
24
TRAX bizim şirket içi iletişimizi artırarak, daha
efektif çalışmamızı, daha etkin planlama
yapmamızı sağlayacak. Ayrıca personele iş
atama, personelin yaptığı işleri takip açısından
da verimliliğimizi artıracak.
Proje ilerledikçe bir arada geçirdiğimiz
zaman da arttı. Bir süre sonra tamamen
proje odaklı bir çalışma şekline döndük.
Benim için bu o kadar üst düzeye çıktı ki Hat
Bakım Müdürlüğü’ndeki masam başka bir
arkadaşıma verildi. Departmana uğradığımda
arkadaşlarım “Sen artık Bilgi Teknolojileri
Müdürlüğü’ndensin” diye bana takılıyor.
Mühendis, Hat Bakım Müdürlüğü,
Hat Bakım Başkanlığı
Emrah Usta
İNFOGRAFİK
80 KİŞİLİK
PROJE EKİBİ
OLUŞTURULDU
TOPLAM 735.9GB
(542.391 ADET)
D İ J İ TA L M AT E R YA L
OLUŞTURULDU
DÜNYADAKİ EN İYİ
SUNUCULARDAN BİRİ OLAN
ORACLE
EXADATA
KULLANILDI
30 YILLIK
SİSTEM
DEĞİŞTİ
C A N L I YA
GEÇİŞ SÜRESİ
BOYUNCA
7x24
DESTEK VERİLDİ
20 KEZ
V E R İ A K TA R I L D I V E T E S T E D İ L D İ
650 BİN
A D A M / S A AT H A R C A N D I
25
GÖRÜŞLER
Yeni bir adım
Şirketimizde uzun yıllardır kullanılmakta olan
TAMES’in yerinde TRAX’a geçilmesi yönünde
alınan kararı ve uygulanmasını çok önemli ve
yerinde buluyorum. Bunun bizler içinde yeni
bir adım olacağı düşüncesindeyim.
Mühendis, Bakım Mühendislik Müdürlüğü,
Mühendislik Başkanlığı
Abdurrahman Alioğlu
Hiç umudumuzu
kaybetmedik
MRO yazılımları incelenmesi aşamasından
bu yana TRAX projesinin içinde yer
alıyorum. Projeye katıldığımız zamanlar bazı
arkadaşlarda bu projenin gerçekleşmeyeceği
gibi bir düşünce vardı. Ama hiç umudumuzu
kaybetmedik ve 5 Ocak 2015 itibarıyla canlıya
geçtik. Çok mutluyuz.
Kıdemli Mühendis, Aviyonik Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
Gülsen Egeli Arayıcı
Önemli bir
program olduğunu
kullandıkça gördük
Bu projede çok büyük emek var. Sancılı
bir süreç oldu. Projenin ilk zamanlarında
yoğun bir çalışma içinde değildik, neyi nasıl
yapacağımızı çok iyi bilmiyorduk. Son iki
yılda ivme kazanarak sonuca ulaştık. Uzun
yıllar kullanılan önceki programdan TRAX’a
geçişimizde adaptasyon sıkıntısı içinde
olmamızı doğal karşılıyorum. TRAX’ın önemli
bir program olduğunu kullandıkça gördük.
MRO şirketleri arasında TRAX’ı en kapsamlı
şekilde kullanan firma konumundayız. TRAX
projesinde yer almak, Türk Hava Yolları Teknik
A.Ş.’ye çok daha geniş bir açıdan bakmamı
sağladı.
Mühendis, Güç Sistemleri Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
Orkan Gülgüzel
Yoğun bir performans sergiledik
TRAX yazılımı satın alındıktan sonra Hat Bakım
Başkanlığı adına anahtar kullanıcı olarak görev
yaptım. Bu kapsamdaki bir projenin bizim için
en heyecanlı kısmı canlıya geçiş aşamasıydı
elbette ki.
26
Mühendis, Bakım Planlama Müdürlüğü,
Hat Bakım Başkanlığı
Zuhal Yükselen
7/24 çalışan war room ekibin yanı sıra
super user’larımızla operasyonda yoğun bir
performans sergiledik. Tüm emeklerimizin
karşılığını alabildiğimizi görmek bugün bizleri
mutlu ediyor.
GÖRÜŞLER
Uyumlu ekip,
faydalı proje
Komponent Hizmet Başkanlığı ve özellikle
KKM’nin TRAX anahtar kullanıcısı olarak
beş aydır fiilen projede yer alıyorum. Proje
ekibinin uyumlu insanlardan oluşması son
derece önemli bir artı bence. Şirketimize
faydalı bir değişim projesi olduğunu
düşünüyorum.
Komponent Yönetim Şefi, Tamir Takip
Müdürlüğü, Komponent Atölyeleri Başkanlığı
Ömer Dölek
Şirket daha kontrol edilebilir bir sistem
kullandığı için kendini daha güvende
hissedecek”
İlk günden bu yana proje ekibinde yer
alıyorum. Müdürlüğümüzün başkanlık haline
getirilmesi ve proje kapsamında görev yapan
ekibin genişlemesi, inişli çıkışlı bir süreçten
sonra, yoğun çalışmaların ardından projenin
canlıya geçmiş olması ve Şirket genelinde
kabul görmesi hepimizi mutlu etti. 30
yıldan uzun bir süredir kullanılan bir sistem,
daha esnek, daha rahat komut verilebilir,
kullanıcının isteğine göre çıktı alınabilen bir
sisteme bıraktı yerini.
TRAX’a tamamen yabancı olan kişiler bile
“Tahmin ettiğim kadar zor değilmiş, aradığım
bilgilere daha kısa sürede ulaşabiliyorum”
diyor.
İlk etapta kullanıcılar sisteme uyum
sağlamakta zorlansa da uzun vadede “İyi ki
bu sisteme geçtik” diyeceklerine inanıyorum.
Bu, Şirketimiz adına büyük bir değişim. Bu
değişimin bir parçası olduğumuz için hem
ben hem de ekibim son derece mutluyuz.
Şirketimizin uzun yıllar boyunca kullanacağı
bu sistem ihtiyaçlara göre, zaman içerisinde
kendini yenileyecek, geliştirecek. Aynı
zamanda Şirket de daha kontrol edilebilir bir
sistem kullandığı için kendini daha güvende
hissedecek diye düşünüyorum.
Kurumsal Uygulamaları Şefi, Kurumsal
Çözümler ve Yazılım Geliştirme Müdürlüğü,
Bilgi Teknolojileri Başkanlığı
Ebubekir Sarıcaoğlu
Sistem tam anlamıyla oturduğunda
Şirketimiz için iyi olacağını
düşünüyorum
Boeing Planlama Şefi, Üretim Planlama
Müdürlüğü, Üretim Planlama&Kontrol
Başkanlığı
Nuriye Öner
2011 yılından bu yana projenin içerindeyim.
TRAX’ın kullanıcı dostu bir yapısı var.
Kullanıcılar sistemi kendi çabası ile tanıma
şansına sahip. Tamamen ezbere dayalı bir
yapıya sahip TAMES’te böyle bir şansınız
maalesef yok. Herhangi bir eğitim dokümanı
olmayan TAMES’i kullanan kişiler, sadece
kendisine TAMES hakkında bilgi veren kişiden
aldığı bilgiler doğrultusunda bu yazılımı
kullanabiliyordu.
Departmanımız özelinde TAMES kullanırken
bazı işlemleri -örneğin bakım paketi açmaoldukça basitleştirmiştik. Kullandığımız bir ara
program sayesinde çok kısa sürede bakım
paketini oluşturabiliyorduk. Şu anda bu işlem
için daha uzun ve daha komplike bir süreci
aşmamız gerekiyor. TRAX’ın diğer süreçler
açısından çok fazla dezavantajı olduğunu
söyleyemem.
Departman olarak çok fazla verimiz var. Bu
verileri aktarmak oldukça zorlu bir süreçti
bizim adımıza. Halen bu verilerin kontrolü ve
düzeltmeleri ile ilgili çalışıyoruz. Tespit edilen
problemleri TRAX danışmanları ve anahtar
kullanıcılar ile birlikte çözmeye çalışıyoruz.
Sistem tam anlamıyla oturduğunda Şirketimiz
için iyi olacağını düşünüyorum.
Tüm departmanların anahtar kullanıcıları çok
iyiydi. Proje için doğru ve son derece uyumlu
kişiler seçilmişti. Herkesin elinden geleni
fazlasıyla yaptığını düşünüyorum.
27
GÖRÜŞLER
Programı tek veritabanında
toplama olanağı
adına çalışmalarda bulundum. Hem TRAX’ı
hem de TRAX’taki sürecini koordine edeceğim
kalibrasyonu birbirine paralel bir şekilde
öğrendim ve sürdürdüm.
TRAX projesine Eylül 2014’te dahil oldum.
Şirket genelindeki kalibrasyonlu araçlarının
aktarılmasında ve kalibrasyon sürecinin
şirket yapısına uygun şekilde ilerlemesinde
sıkıntıları aşmak ve çözümler geliştirmek
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. tarihinin belki
de en uzun soluklu projesi olan TRAX,
eskimiş ve artık istekleri karşılamayacak
olan TAMES ve bazı birimlerin kullanmak
zorunda kaldığı TAMES dışındaki programı
tek veritabanında toplama olanağı sunuyor.
Her biri kendi departmanını çok iyi analiz
edebilen koordinatör arkadaşlarımızın çabaları
ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin isteklerini
karşılayabilecek en uygun kombinasyon
uyarlanarak canlıya geçildi.
Bu proje sayesinde tüm departmanlar
ortaklaşa çözüm önerileri geliştirdi. Geliştirilen
bu çözüm önerileri TAMES kaynaklı bazı
aksaklıkların giderilmesine olanak tanıdı. Kısa
bir süre önce canlıya geçildiği için sisteme
yönelik bazı sıkıntılar halen sürüyor. Ama
gittikçe deneyim kazanan çalışanlar ile bu
sıkıntıların üstesinden geliyor olmamız ve
bunun sonucunda ibrenin iyiye doğru gitmesi
umut verici.
Mühendis, İnsan Kaynakları Müdürlüğü,
İnsan Kaynakları Başkanlığı
Mustafa Zahit Erkan
Değişime olumlu yanıt veren şirket başarıyı getirir
Projeye son üç ayında dâhil oldum. Son
Kullanıcı Hizmetleri Ekibi olarak TRAX’ın
çalışacağı bilgisayarları, çevre birimlerini
canlı öncesinde gereklilikleri karşılayacak
şekilde düzenlemek ve kullanıcı destek
gereksinimlerine günün her saatinde yanıt
vermekten sorumluyduk. Bu süreçte tüm
çabasını ortaya koyarak çalışan ekibimiz
sayesinde son kullanıcı problemlerini en
aza indirerek sorunsuz bir geçiş yaptık.
Ayrıca destek süreçlerimizi yönettiğimiz yeni
servis masası uygulamamız smartDesk’in
devreye alınmasından sorumluyduk.
Benzer çalışmalara baktığımızda böyle bir
organizasyon için implementasyon süreleri
aylarla ifade edilirken smartDesk’i canlı
öncesinde 15 işgünü gibi çok kısa bir sürede
devreye aldık. Bu sayede destek ortamımızı
uçtan uca iyileştirdik ve çözüm sürelerimizi
kısalttık.
ERP projelerinde en zor olan şey yıllar
içerisinde kazanılmış alışkanlıkların
değiştirilmesi ve değişime direnen şirketlerin
bu süreci desteklemesidir. Başarısız ERP
projelerinin en büyük sebebi budur. Ne kadar
zor olsa da inanan, bir projeyi isteyen ve pes
etmeyen bir ekip ve bunun karşılığında da
değişime karşı olumlu yanıt veren bir şirket
varsa başarı kaçınılmazdır; aynen bu projede
olduğu gibi.
Tesisler Müdürü, Bilgi Teknolojileri Başkanlığı
Gündoğdu Atınç
Değişimin getirdiği büyük kazanımlar yakında görülecektir
İlk günden bu yana projede ekibindeyim.
Ancak özellikle son bir buçuk yıldır daha
aktif olarak yer alıyorum. TAMES uzun
yıllar boyunca şirketimize hizmet vermiş,
üzerinde bazı değişiklikler yapılmış ama artık
bazı problemleri çözemeyen bir yazılımdı,
yenilenmesi gerekiyordu. Bunun için en
uygun yazılımın TRAX olduğuna karar verildi.
Şu anda halihazırda bazı eksiklerimiz var ama
onları da en kısa sürede tamamlayacağız.
TRAX daha bilgi yoğun, bilgisayar kullanımına
yatkınlık gerektiren bir sistem. Bu nedenle
de genç teknisyenlerin daha fazla ön plana
çıkacağını düşünüyorum TRAX döneminde.
Yaptığımız bakım kadar, bu bakımlar hakkında
28
Yakıt Komponent Atölye Şefi, Güç Sistemleri
Atölye Müdürlüğü, Komponent Atölyeleri
Başkanlığı
Ahmet Akbaş
bilgilerin sağlıklı bir şekilde depolanması
adına şirketimize olumlu katkıları olacağını
düşündüğüm bir sistem aynı zamanda TRAX.
Eskiden görülemeyen birçok veri TRAX’ta
görünüyor, sorgulamalar çok daha hızlı bir
şekilde yapılabiliyor. Ama tabii bilgi yoğun
bir sistem olduğu için veri girişleri; buna
bağlı olarak bakım için harcanan zamanda
arttı. Zaman içerisinde bu süreci kısaltmaya
çalışacağız.
Ayrıca farklı birimlerden arkadaşlarla birlikte
yoğun bir çalışma temposu içinde çalıştığımız
bu proje Şirketimi daha iyi tanımamı da
sağladı.
GÖRÜŞLER
Daha yeni ve kullanışlı bir sistem
TRAX sisteminin Şirketimize
entegrasyonundaki en önemli konulardan
biri olan eğitimlerle ilgili olarak super user
eğitimlerini ve TRAX Akademi portalını
devreye aldık. Bu aşamada görev yapan
arkadaşlarımıza özellikle teşekkür etmek
istiyorum.
TRAX MRO yazılımının devreye girmesi ile
günümüz bilgi işlem teknolojilerinde daha
yeni ve kullanışlı bir sisteme geçmiş olduk.
Şirketimize hayırlı olmasını dilerim.
Aviyonik Mühendisi, Bakım Mühendislik ve
Planlama Müdürlüğü, Uçak Bakım Başkanlığı
Alper Rıza Özdemir
Daha modern bir altyapıya sahip olduk
Şirketimizin yaşamakta olduğu bu önemli
değişim sürecinde dört yıldır görev alıyorum.
TRAX sistemi sayesinde Şirketimizin
tüm süreçlerinin daha verimli bir hale
getirilmesi için takım arkadaşlarımızla birlikte
yürüdüğümüz bu uzun yolun sonuna geldik.
TRAX’ın canlıya geçmesi ile daha modern bir
altyapıya sahip olduk. Şirketimize ve çalışma
arkadaşlarımıza hayırlı olmasını dilerim.
Bakım Planlama Şefi, Bakım Mühendislik ve
Planlama Müdürlüğü, Uçak Bakım Başkanlığı
Ahmet Serhat Suntur
Fonksiyonel, renkli ve geliştirilmeye açık
TRAX, uzun zamandır kullandığımız
TAMES’ten daha fonksiyonel, daha renkli,
altyapı itibarıyla geliştirilmeye açık bir
program bence. Ayrıca Şirketimizin
gelişimine paralel olarak bizi uzun yıllar
boyunca taşıyabilecek bir program olduğu
düşüncesindeyim.
Kıdemli Mühendis, Bakım Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
Ufuk Kol
Böyle bir programa
gerçekten
ihtiyacımız vardı
Mühendis, Yapısal ve Kabiniçi Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
Ömer Saraç
Ortaklığımızın uçak ve destinasyonlarının
sayısı gün geçtikçe artıyor, bu da iş yükünün
artmasına neden oluyor. Yıllardır kullanmış
olduğumuz TAMES artan gereksinimleri
karşılamakta zorlanmaya başlamıştı ki
imdadımıza TRAX yetişti. Böylesine büyük
bir kuruma teknik hizmet verebilmek ve
hedeflerimize ulaşabilmek için böyle bir
programa gerçekten ihtiyacımız vardı. Birkaç
haftadır yoğun olarak kullandığımız bu
programın ileriki dönemlerde önemli işyükü
avantajı ve yarar sağlayacağını düşünüyorum.
29
GÖRÜŞLER
Kullanıcı dostu,
Windows görünümlü bir yazılım
Kullandığımız sistem artık ihtiyaçlara cevap
vermiyordu. Bu nedenle yeni bir sisteme
ihtiyaç duyuldu ve bunun için daha kullanıcı
dostu, Windows görünümlü bir yazılım
olan TRAX tercih edildi. İlk günden bu
yana projenin içinde olan biri olarak kendi
işim özelinde konuşmam gerekirse, parça
numaralarının takibi açısından oturmuş bir
sistemi olduğunu belirtmek isterim.
Alışkanlıkları yıkmak kolay değildir. Bunu
bir dezavantaj olarak görebiliriz. Yeni
sisteme geçiş bir bocalama dönemi getirdi,
getirecektir. Ama tabii bir süre sonra
alışınca herkesin memnun kalacağını ve
TRAX’ın Şirket’e dezavantajdan çok avantaj
sağlayacağını düşünüyorum.
Proje süreci birbirimizi daha yakından
tanımamızı sağladı. Ayrıca planlı çalışma ve
takım ruhunu sahaya yansıtma anlamında
kendimizi geliştirmemizi sağladı.
Başmühendis, Yapısal ve Kabiniçi Mühendislik
Müdürlüğü, Mühendislik Başkanlığı
Senem Sevinç
Uluslararası arenada rekabet gücümüzün
artacağını umuyorum
2010 yılı başlarında Şirketimiz için yeni satın
alınacak MRO yazılımlarının değerlendirme
çalışmalarında TRAX projesine dâhil oldum.
Daha sonra Tamir Takip Müdürlüğü’nde
Malzeme Tamir Şefi olarak çalışırken “anahtar
kullanıcı” olarak bu projede görev almaya
devam ettim.
TRAX’ı çok yoğun kullanan bir birimiz.
Yürüttüğümüz tüm fonksiyonlar dikkate
alındığında sadece AHL lokasyonunda 150’e
yakın çalışan, günde ortalama 4000’in
üzerinde kaydı sisteme giriyor. Kardex sistemi
ile entegrasyonda yaşanan aksaklıklar, üç
farklı lokasyonda bulunan 100.000 kalem
üzerinde malzemenin yeni sisteme bazı
kabuller yapılarak aktarılmış olmasının verdiği
sıkıntılar da göz önüne alındığında, canlıya
geçişle beraber işleyişten en çok etkilenen
bölümlerin başında Müdürlüğümüz geliyor.
Bir anda çalışma kültürümüzün değişmesi,
çalışanlarımızın yeni alışkanlıklar kazanmak
zorunda oluşu ve canlıya geçişin yoğun bakım
dönemine denk gelmesi ile birlikte bu süreçte
bazı olumsuzluklar yaşanması kaçınılmazdı.
Ancak çalışanlarımız zamanla adapte oluyor
ve öğrenmek için çok çaba sarf ediyor.
Yapılan bu sistem değişikliğinin Şirketimizi
uluslararası arenada rekabet gücünü
artıracağını umuyor ve tüm çalışanlara hayırlı
olmasını diliyorum.
Depolar ve Tesellüm Müdürü, Satınalma ve
Lojistik Başkanlığı
Enis Özdemirli
Kullanıcı hataları azalacak
Projenin altyapısını oluşturan bütün fiziksel
bileşenlerin -ağ, sistem, sunucu, veri merkezi
vs.- kurulumunda ve yönetiminde görev
alıyorum. Bugüne kadar her iki havalimanında
da bu proje kapsamında önemli yatırımlar
yapıldı. Bu yatırımların konumlandırılması
ve yönetilmesi sürecinde ekip olarak görev
yapıyoruz.
TRAX daha şeffaf, gözlemlenebilir,
ölçeklendirilebilir birtakım veriler sunuyor.
Ayrıca kullanıcı dostu, daha az kullanıcı
hatasına neden olacak önlemlerin olduğu
bir yazılım bence TRAX. Bunun tabii ki hem
kullanıcılara hem de Şirket’e büyük katkıları
olacak.
30
TRAX’ın yüksek performansla çalışması için
son derece önemli yatırımlar yapıldı. Örneğin
sunucu olarak Oracle Exadata satın alınarak
rakamsal olarak çok ciddi bir yatırım yapıldı.
Bu sunucu Sabiha Gökçen Havalimanı’nda
çalışıyor. Oradan Atatürk Havalimanı’na gelen
hatların yedeğinin alınması önemli bir konu.
Çünkü hatlarda olası bir kesinti ciddi sorunlara
neden olabilir. Bu nedenle yedek alınması
ile ilgili önemli çalışmalar yapıldı. Tabii
sadece bunlar da yeterli değil, monitoring,
performansa yönelik şikâyetler vb. süreçler de
takip edilmesi gereken önemli noktalar.
Veri Sistemleri ve Donanım Destek Şefi,
Kurumsal Çözümler ve Yazılım Geliştirme
Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri Başkanlığı
Erdinç Tutam
İNFOGRAFİK
TOPLAM
1,5 MİLYON
SAYFA DOKÜMAN
OLUŞTURULDU.
750 METRE
YÜKSEKLİĞİNDEKİ
BU SAYFALAR
ÜST ÜSTE KONULSA,
DÜNYANIN EN
YÜKSEK BİNASI
BURJ KHALIFA’DAN
SONRAKİ
EN YÜKSEK BİNA
OLURDU.
31
GÖRÜŞLER
Odaklanma ve
gayretle gelen başarı
Bu projede çalışmaya başlayan ilk ekipte yer
alıyorum. Atölyede yeni bir mühendisken
“anahtar kullanıcı” olarak TRAX projesinde
görevlendirildim. Daha sonra Komponent
Atölyeleri Başkanlığı’nı temsilen takım lideri
olarak projedeki görevime devam ettim.
Yaklaşık 1,5 yıl kadar mevcut görevlerimizden
ayrılmadan TRAX projesinde görev aldık. Her
departmandan bir-iki personelin tam zamanlı
TRAX
çalışmalarımızı
rüyalarımıza da
taşıdık
olarak projede çalışması talep edildikten
sonra atölyeden ayrılarak sadece TRAX’da
takım lideri olarak yaklaşık 9 ay görev yaptım.
Tam zamanlı görevlendirme yapılmamış
olsaydı program canlıya geçemezdi. Projede
komponent atölyelerinde yapılan tüm
faaliyetlerin simülasyonlarını gerçekleştirerek
önce programı öğrenmeye başladık.
Programı öğrendikçe bizim süreçlerimizi
karşılamayan kısımlarını, yani gap’leri tespit
ettik. Bu tespitlerimizi diğer anahtar kullanıcı
arkadaşlarla ve yöneticilerimizle paylaşarak
programa ilave edilmesi gereken veri alanı
ve fonksiyonlarını TRAX danışmanlarına
tarif ettik. Yapılan bu değişiklik taleplerini
takip etmek, bittiğinde programı test etmek,
hataları tekrar TRAX’a bildirmek projenin en
çok zaman alan bölümü oldu. Bir yandan
programa dair hataların TRAX yazılımcılarına
düzelttirilmesi işiyle uğraşırken, diğer
yandan eğitim dokümanlarını hazırlamaya
çalıştık. İlerleyen süreçte projedeki işlerin
yoğunlaşması ve farklı süreçlerin analizini
daha iyi yapabilmek adına başkanlığımızdaki
Ahmet Akbaş arkadaşım projeye dahil oldu.
Atölyemizin HABOM’a taşınması nedeniyle
projedeki takım liderliği görevimi Ahmet
arkadaşıma devrettim. HABOM’a taşınan
atölyelerin TRAX eğitimlerinde eğitmen olarak
görev aldım.
Projede görev alan arkadaşların gayretleri ve
özverileri, projenin bugünlere gelmesindeki
en büyük etmendir.
Hidrolik Atölyesi Şefi, Hidrolik Pnomatik
Atölyesi Müdürlüğü, Komponent Atölyeleri
Başkanlığı
Kazım Göksel Öztürk
Benim de 18 yıldır kullandığım TAMES’ten
TRAX’a geçiş sürecinde doğal olarak
bazı sıkıntılarımız oldu. Bilgi Teknolojileri
Başkanlığı’nın desteği ile bu sıkıntılarımıza
çözümler ürettik. Diğer arkadaşlarımın olduğu
gibi benim de sabahladığım birçok gece oldu.
Bu kadar yoğun çalışmalarımız sonucunda
TRAX çalışmalarımızı rüyalarımıza da taşıdık.
Başmühendis, Bakım Mühendislik Müdürlüğü
Mühendislik Başkanlığı
Elvin Coşkun
32
İNFOGRAFİK
2500+
TOPLANTI
YAPILDI.
33
TRAX KUTLAMA TÖRENİ
TRAX ekibi canlıya geçişi kutladı
Deneyim, bilgi ve enerjisini ortaya koyan, özverili çalışması
ile 5 Ocak’ta TRAX’ın canlıya geçmesini sağlayan 80 kişilik
ekip ile Türk Hava Yolları Teknik A.Ş. üst yönetimi 30 Ocak
2015 tarihinde gerçekleştirilen kutlama töreninde bir araya
geldi.
34
TRAX KUTLAMA TÖRENİ
Türk Hava Yolları Teknik
A.Ş. Genel Müdürü Ahmet
Karaman, Genel Müdür
Yardımcısı (Ticaret)
Altan Büyükyılmaz, Bilgi
Teknolojileri Başkanı
Yavuz Serova ve TRAX
anahtar kullanıcılarının
katıldığı TRAX Kutlama
Töreni, 30 Ocak 2015
tarihinde Zafer Orbay
Toplantı Salonu’nda
gerçekleştirildi. Törende,
TRAX’ın canlıya
geçmesinde emeği geçen
herkese birer teşekkür
belgesi verildi.
35
TRAX KUTLAMA TÖRENİ
Törende konuşan Ahmet
Karaman, “Uzun bir
süreç sonrasında TRAX
programının canlıya
geçmesinin sevincini ve
gururunu bugün birlikte
yaşıyoruz. TRAX’ın hayata
geçmesinde ilk günden bu
yana emeği geçen, bize
bu gururu yaşatan herkese
çok teşekkür ederim” dedi.
36
TRAX KUTLAMA TÖRENİ
37
TRAX KUTLAMA TÖRENİ
38
38
TRAX KUTLAMA TÖRENİ
TRAX’ın hayata geçmesinde emeği geçen
herkese tek tek teşekkür ettiğini vurgulayan
Altan Büyükyılmaz ise törende yaptığı
konuşmada şunları söyledi: “Sektörümüzde
özel bir yazılım olan TRAX’ın kullanılmaya
başlanması ile Şirketimizde, maliyet
hesabından, müşteri ilişkilerine; bakım
faaliyetlerinin hatasız ve efektif biçimde
takip edilmesinden, yönetim ve otoritelere
raporlanabilmesine; yapılan işlerin eksiksiz
ve emniyetli bir şekilde icrasından, uçak ve
komponent bakım kayıtlarının uluslararası
standartlara uygun biçimde saklanmasına
kadar her tür entegre işlem, en profesyonel
ve kalıcı koordinasyon altında yapabilecek
hale getirildi. TRAX’ın vizyonumuz
doğrultusunda ivmemizi artıracağını
düşünüyorum.”
39
MAKALE
Değişim neden gerekli?
Buharla çalışan makinelerin keşfedilmesi
insanlık tarihinde yeni bir çağı başlatmıştır.
Daha sonra ardı ardına gelen buluşlar ile
endüstri çağı yaşanmıştır. Endüstri çağında
üretim ve verimliliği artırmak için makine ve
teçhizat üretilmiştir. İnsanın beden gücünün
önemli olduğu bu çağda insan; üretim
sisteminin mekanik bir parçası gibi görülerek
iş-etüdü çalışmalarıyla mekanize edilmeye
yönelik yaklaşımlar benimsenmiştir. Hızla
gelişen teknoloji, üretimde otomasyonu
zirveye çıkarmış; otomasyonun artmasıyla
birlikte insan gücü kullanımı giderek
azalmıştır. Otomasyon sistemleriyle üretimde
hataların çok ciddi oranlarda azalması ile
insan hatalarından kaynaklı üretim hataları ön
plana çıkmıştır.
Günümüz toplumu insanın neden hata
yaptığı üzerine düşünmüş ve ardından insanın
sosyal bir varlık olduğunu, duygularının
olduğunu kabul etmiş; hataları azaltmak,
üretim ve verimliliği artırmak için insanın
tüm boyutlarıyla değerlendirildiği, insani
kapasitesininde göz önüne alındığı çok ciddi
çalışmalar yapmaya başlamıştır.
İki dev buluş ve endüstri çağının
devamı
Endüstri çağı bu yönleriyle halen devam
ederken, 1900’lü yıllardan itibaren insanlığın
keşfettiği ve iş yapış şeklinde sürekli değişimi
tetikleyen iki yeni buluş, işletmelerde üretim
ve verimliliği arttırmak için kullanılmaya
başlandı. Bu buluşların üretim ve verimlilik
üzerinde buharla çalışan makinelerin
keşfinde yaşanan büyüklükte bir etki yarattığı
ve yeni bir çağın başlangıcı olduğu kabul
görmektedir. Yarı iletken ve transistörün
bulunmasının da tetiklediği bu iki yeni buluş;
Bilgi Teknolojileri (Information Technology)
ve Bilgi Teknolojileri ile Süreç Geliştirme
(Business Process Redesign with IT).
Bilgisayarlar tarafından insanlığa sunulan
kabiliyetler, yazılımlar, telekomünikasyon,
bilgi teknolojileri, bilgi teknolojileri ile süreç
geliştirme, iş yapış şekillerinin yeniden dizaynı
üzerine yeni yaklaşımlar artık hayatımızın
kaçınılmaz birer parçası haline gelmiştir.
Bilgi teknolojileri ile bilginin akıl almaz bir
hızla üretildiği, uygulanabildiği, ulaşılabildiği
ve yönetilebildiği; artık insanın fiziksel
gücünden çok beyin gücünün kullanıldığı yeni
bir çağdayız.
Dün öğrendikleriniz bugün yetersiz
olabiliyor
40
Bu çağda bilginin tanımında ve doğasında
yaşanan sürekli değişmeler ve yeni tanımlar;
sürekli değişim ve sürekli öğrenme
gereksinimini hayatımızın vazgeçilmez bir
Uçak Bakım Başkanlığı
Anahtar Kullanıcı
Arif Avcı
parçası haline getirmiştir. Sürekli öğrenmeyi
öğrenmek zorundayız. Çünkü dün
öğrendiklerimiz bugün geçersiz ya da yetersiz
olabildiği bir çağda yaşıyoruz.
• Optimum kalite-fiyat anlayışı ile
yetkinliklerini sürekli geliştirerek,
• Çevre ve sosyal sorumluluk bilinci ile
gerçekleştirerek, sektöre yön vermek.
Günümüzde üretilen yeni bilgilerden sürekli
olarak başka yeni bilgiler üretiliyor. Bu
bilgiler kullanılarak sürekli olarak üretilen
yeni teknolojiler hayatımıza giriyor. Yeni
teknolojiler ile birlikte hayat kalitemiz,
yaşam tarzımız, çalışma hayatımız, iş yapış
şekillerimiz hızla ve sürekli olarak değişiyor.
Bu, vizyon ve misyonu gerçekleştirmeye
yönelik hedeflerimizden biri olan TRAX’a,
bilgi teknolojileri alanında çağı yakalamak,
sürekli değişim ve sürekli öğrenme
kültürünü, yani öğrenen örgüt kültürünü
organizasyonumuzda geliştirmek ve
süreçlerimizi sürekli iyileştirme konusunda
bilgi teknolojilerinin nimetlerinden
faydalanabilmek için geçiyoruz.
Bu nedenlerden dolayı bilgi teknolojileri ile
süreç geliştirme, iş analizleri, iş akış tasarımları
ve uygulanması her organizasyon için olduğu
gibi Şirketimiz için de hayati önem taşıyan,
üzerinde özenle durulması gereken alanların
başında geliyor.
Vizyonumuz
Havacılık teknik hizmetleri alanında,
paydaşlarının gurur duyduğu, gelişen,
güvenilir, global bir şirket olmak.
Misyonumuz
Hava araçlarının ve komponentlerinin
bakım, onarım, modifikasyon ve tasarım
hizmetlerinde;
• Havacılık kuralları ve standartlarına uygun
olarak,
• Paydaşlarının beklentilerini en iyi şekilde
karşılayarak,
Asıl iş bundan sonra başlıyor,
TAMES’in en büyük eksikliklerinden biri
sistemsel bir bütünlüğe sahip olmamasıydı.
Aynı organizasyon içinde birimlerimiz
arasında bir iletişimsizlik söz konusuydu.
Kimse diğer bir departmanın tam olarak
ne iş yaptığını bilemiyordu. Ancak TRAX’ta
modüler bir yapıda organizasyonumuzun
tüm departmanları bütün bir sistem olarak yer
alıyor. TRAX ile birlikte tüm departmanların
dâhil olduğu bir sürecimizi baştan aşağı
gözden geçirerek gereksiz adımları engelleme
ve süreci hızlandırma, geliştirme ya da
kolaylaştırma imkânına, yani bilgi teknolojileri
ile süreç geliştirme imkânına kavuşmuş
bulunmaktayız.
Örneğin teknisyen uçak için bir sipariş
verdiğinde bu siparişin onaylanması,
MAKALE
Satınalma Departmanı’nın tedarikçi araması,
daha sonra satınalma işleminin gerçekleşmesi,
malzemenin yola çıkması, tesellüm edilmesi
ve nihayetinde teknisyene ulaştırılması bütün
bir süreçtir. TRAX’a geçerek bu süreci yalın
bir şekilde sistematik olarak ele alıp gözden
geçirebilir ve gerek görülen noktalarda
iyileştirmeler yapabiliriz.
Açık bir yazılıma ve basit tablolardan
oluşan veritabanına hızla erişebilir; TRAX ile
kârlılık ve maliyet analizlerinin, tedarikçi ve
stok analizlerinin daha iyi yapılabilmesini
sağlayabiliriz.
Şimdi tüm süreçlerimizi TRAX üzerinden
yeniden tasarlamak ve iyileştirmek için kolları
sıvamamız gerekiyor.
Bugüne kadar kullandığımız havacılık
terminolojisinde ve metot, yöntem ve
uygulamalarda TRAX ile birlikte ciddi bir
değişim yaşadık. Zaten değişime karşı direnci
olan bir toplum olduğumuzdan TRAX’ı canlıya
geçirmemiz zorlu bir süreç oldu. Ancak
bunun gibi değişimlere yazımın başında
belirttiğim sebeplerden dolayı artık alışmamız
gerekiyor. Bu noktada geniş ailemizin her bir
bireyi için bu değişim ile ilgili olarak kafalarda
bir ışık yakmak, tatlı bir heyecan uyandırmak
adına aşağıdaki sözlerle noktalamak istiyorum
yazımı.
“Her şeyin hızla değiştiği günümüzde örgütler çevrelerinde meydana
gelen değişime ayak uydurma zorunluluğu duyarlar. Aksi takdirde
amaç ve hedeflerini gerçekleştiremez hale gelir ve yok olurlar. Örgütsel
değişim örgütün daha etkin ve verimli kılınması için gerçekleştirilir.”
“Etkililik, organizasyonumuzun hedeflerinin zamanında ve planlandığı
şekilde gerçekleşmesinde gösterilen başarıdır.”
“Verimlilik, hedefler gerçekleşirken katlanmamız gereken maliyetlerin
beklendiği gibi olup olmadığı ile alakalıdır.”
“Yeni bir sisteme geçtik. Değişimin amacı; daha etkin ve verimli bir
organizasyon olabilmek.”
Organizasyonumuzun yaptığı bu değişimin sonucu olarak; “Tüm
aile bireyleri mevcut alışkanlıklarda, yol ve yöntemlerde yaşanan
önemli değişmeleri tüm şirkette gerçekleştirmek zorundadır. Değişim
gerçekleştiği zaman örgüt yeni bir denge arar; bu durumda bireylerin
yeni duruma uyum göstermeleri gerekir. Çalışanlar gerçekleşen
değişimlere yeterli uyumu göstermezlerse örgütte bir dengesizlik
oluşur.”
Bu bağlamda ailemizin her bir bireyinin amacı; “Değişimin bozduğu
dengeyi ve şirket içi uyumu düzeltmek ve korumaktır.”
Değişim liderliği özelliklerini tüm aile bireylerimizden görmek
vizyonumuzu gerçekleştirmek için hayata geçirdiğimiz bu hedefin
başarılı olmasında önemli bir kilometre taşıdır. Değişim artık gerçekleşti
bundan sonra başarı için tüm aile bireyleri “Umutsuzluğa kapılmamalı,
çevresine sürekli güven vererek, morali yüksek tutmalıdır.”
Değişimin başarısını artırmak için tüm aile bireyleri “Çıkan problemlerle
ilgilenir, problemi ve nedenlerini ortadan kaldırmaya çalışır.”
Değişimin başarılı olmasında zarar veren duyguların bastırılması
önemlidir. Bunun bilincinde olan aile bireyleri, “Değişimden kaynaklanan
stres, gerilim, korku, çatışma, düşmanlık, yetersizlik gibi olumsuz
duyguların örgütün sistemine zarar vermesini önleyebilir. Diğer taraftan,
moral, motivasyon, neşe, coşku, güven, dostluk, sevgi gibi olumlu
duyguların örgüte enerji vermesini ve canlılık katmasını sağlayabilir.
Değişimin başarılı olması için herkesin bu duyguları paylaşması çok
önemlidir.”
“Liderlerin işleri doğru yapıyor olması yeterli değildir; aynı zamanda,
doğru işleri yapıyor olması gerekir.”
“Dünya giderek emek yoğun, malzeme yoğun veya enerji yoğun değil;
bilgi yoğun olmaktadır.” Peter Drucker
41
PROJEDEN ANEKDOTLAR
Proje sırasında
bunlar da yaşandı…
Her uzun yolculukta hem zorluklarla mücadele edilir hem de anı
biriktirilir. TRAX ekibi de bunu yaptı… Kimisi yorgunluktan uyuya
kaldı, kimisi asli işine dönünce yapacağı işlemleri unuttu. Çünkü
tüm ekip büyük özveri ve fedakârlıkla çalıştı. Sekiz kişiden sekiz
proje anekdotu.
Projede dört Ahmet ve
bir Ömer olduktan sonra
Ömer Dölek / Komponent Yönetim Şefi,
Tamir Takip Müdürlüğü, Komponent
Atölyeleri Başkanlığı
42
Proje ile ilgili törende “Dört Ahmet ve
bir Ömer bu projeyi desteklediği sürece
proje hayata geçecek ve yaşayacaktır”
demiştim. Biz de bunun üzerine dört
Ahmet ve Bir Ömer olarak fotoğraf
çektirdik törende.
PROJEDEN ANEKDOTLAR
Canlıya geçeceksiniz ama
hangi yıl!
Yavuz Serova / Bilgi Teknolojileri
Başkanı
Posterlerde “1 Ocak 2015’te Canlıya
Geçiyoruz” yazıyor. Normalde böyle
bir poster hazırlarken yılı yazmazsınız
değil mi? 1 Ağustos 2013’te göreve
geldiğimde, şirketin hedefleri arasında
yılbaşında canlıya geçmek vardı. Bunun
üzerine Toygun Bey ile birlikte neler
yapabileceğimize baktık ve hedefe
kilitlendik. İlk önce muhataplarla, yani
diğer başkanlarla ve TRAX firması ile
görüşmek gerekti. Toygun Bey firma ile
görüşürken, ben de başkanları ziyaret
ediyordum. İlk ziyaretlerimden birinde
yılbaşında canlıya geçmek istediğimizi
söyledim. Başkanımızın bana sorduğu
soruyu hiç unutmuyorum; “Hangi yıl?”.
Biz de bunun üzerine, biraz da esprili bir
gönderme olarak, posterlere “hangi yıl”
canlıya geçeceğini de yazdık.
Bazen değişimi önceden
görmek gerekir
Toygun Boyacıoğlu / Kurumsal
Uygulamalar ve Yazılım Geliştirme
Müdürü
Anahtar kullanıcı arkadaşlarım “super
user” eğitimleri verirken arada bir beni
de davet ediyor, ben de Cesur Yürek
filmindeki gibi motivasyon konuşmaları
yapıyordum. Anahtar kullanıcılardan biri
hazırladığı konuşmayı yaparken “super
user” arkadaşlardan biri “Bir TAMES’le
mutluyduk. Neden bu değişikliği
yapıyoruz ki!” dedi. Canlıya geçmemize
birkaç hafta kala ilginç bir sorgulama
oldu bu. Ben de bunun üzerine
futboldan bir örnek vererek durumu
açıklamaya çalıştım. “Euro 2008’de
Milli Futbol Takımımızın aldığı skorlar,
oynadığımız yarı final bizi yanılttı, ondan
sonra hep kötüye gittik” dedim. Bazen
değişime ihtiyaç olduğunu önceden
görmek ve buna göre hazırlık yapmak
gerektiğini söyledim.
Benim verilerimde sıkıntı
yok…sa var mı?!?
Mustafa Zahit Erkan / Mühendis, İnsan
Kaynakları Müdürlüğü, İnsan Kaynakları
Başkanlığı
1 Ocak Perşembe akşamı saat 22.30’da
telefonum çaldı. Envanterde beni
ilgilendiren bir problem yaşandığını ve
gelmemin uygun olacağını söylediler.
Ben de gecenin bir vakti hızlı bir şekilde
şirkete geldim. “War Room” olarak
adlandırılan salona girdiğimde “Bu
saatte de çağrılır mı? Benim verilerimde
sıkıntı yok, siz yapamamışsınızdır.” diye
şakayla karışık sitemde bulundum.
Demez olaydım… Gerçekten de
verilerimde sıkıntı varmış. O gece
şirkette sabahlamak durumunda kaldım.
Arkadaşlarım hâlâ o akşamı hatırlayıp
bana gülüyor.
Departmandan kopmak bazı
işlemleri unutturunca
Nuriye Öner / Boeing Planlama Şefi,
Üretim Planlama Müdürlüğü, Üretim
Planlama&Kontrol Başkanlığı
Proje sürecinde oldukça uzun bir süre,
projede ekibinde bulunan pek çok
arkadaşım gibi, departmanımdan ve asıl
işlerimden uzak kaldım. Bu süre o kadar
uzamış ki TRAX canlıya geçtikten sonra
departmana döndüğümde bazı işlemleri
unuttuğumu fark ettim; bazı işlemleri
yaparken arkadaşlarıma danışmam
gerekti.
Yüksek tempo, tatlı
yorgunluk
Erdinç Tutam / Veri Sistemleri ve
Donanım Destek Şefi, Kurumsal
Çözümler ve Yazılım Geliştirme
Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri
Başkanlığı
Network ekibi olarak gece çalışıyor;
gündüzleri de gece yapacağımız
çalışmalar ile ilgili hazırlıkları yapıyoruz.
Özellikle HABOM kapsamında oldukça
fazla gece mesaisi yaptık. Tesis yeni
olduğu için görece boş. Bu gecelerde
saat 03.00-04.00 civarı son testleri
yapıyor, bu testleri tamamladıktan sonra
da tesisten ayrılıyoruz. Ama 5-6 kişilik
ekiplerden birkaç kişi yorgunluktan
bir köşeye kıvrılıp uyumuş oluyor ve
biz de onları arıyoruz bu çalışmaların
sonunda. Örneğin en son Ulaş
arkadaşımızı bulamadık. Yarım saatlik
aramanın sonunda, gece mesaisinin
verdiği yorgunlukla bir kenarda uyuyup
kaldığını gördük. Bu hem özverili ve
yüksek tempolu çalışmamızın hem de
ekibimizin başarısının bir göstergesi
bence.
“Nöbetçi müdür mü?”
Enis Özdemirli / Depolar ve Tesellüm
Müdürü, Satınalma ve Lojistik
Başkanlığı
TRAX canlıya geçtikten sonra -özellikle
ilk haftalarda- bizzat sahada çalıştım.
Diğer anahtar kullanıcı arkadaşlarımla
birlikte günlük sorunlarla birebir
ilgilenmem ve çalışma arkadaşlarıma
çözüm üretmem gerekiyordu.
Çalışma esnasında depoya gelen
teknisyen arkadaşlardan bazıları benim
durumuma şaşırmış olacaklar ki depo
görevlilerine benim için “Nöbetçi
müdür mü?” diye sormuşlar. Bu soruyu
duyduğumda, dışardan bakıldığında nasıl
göründüğümüz daha iyi anlamış oldum.
“Ooo şu meşhur Göksel Bey
siz misiniz?”
Kazım Göksel Öztürk / Hidrolik Atölyesi
Şefi, Hidrolik Pnomatik Atölyesi
Müdürlüğü, Komponent Atölyeleri
Başkanlığı
Yeni Kurumsal Uygulamalar ve Yazılım
Geliştirme Müdürümüz Toygun Bey’in
göreve başladığı an bence projeye renk
geldi. Toygun Bey göreve geldiğinde
ben izindeydim. İzin dönüşü arkadaşlar
arasında yeni müdür hakkında
konuşulanları duyduğumda, ki çoğunluk
çok sert biri olduğunu söylüyordu,
herkes gibi merak ve endişe duymuştum.
İlk toplantımıza girdiğimde kendisinden
normal bir tanışma faslı beklerken “Ooo
şu meşhur Göksel Bey siz misiniz?”
dedi ve proje hakkında sorular sormaya
başladı. Alışık olmadığımız bir yönetici
profili ile birlikte iş yapacağımızı o gün
anladım. Gerçekten de öyle oldu…
Ekibin nabzını sürekli yoklayan, duruma
göre projeye enerji desteğinde bulunan
renkli bir kişilik olması nedeniyle Toygun
Bey’in projeye ciddi bir katkısı olduğunu
düşünüyorum. Kendisine ve birlikte
çalıştığım tüm arkadaşlara Skytech
aracılığı ile teşekkür ediyorum.
43
GEÇEN SAYININ CEVABI: İNFRASTRÜKTÜR
BULMACA
ANAHTAR KELİME:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Geçen sayının talihlileri DENİZ YÜRÜK, FATİH İLK, KADİR SAK, BUĞRA MASLAK ve MEHMET FATİH AKÇOKRAK 100 TL tutarında D&R hediye çeki kazandı.
44
Anahtar kelimeyi [email protected] adresine gönderen talihliler arasında yapılacak çekiliş sonunda 5 kişiye 100 TL tutarında D&R hediye çeki verilecektir.