Çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunun

Transkript

T.C.
MARMARA ÜNĐVERSĐTESĐ
EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ
GÜZEL SANATLAR EĞĐTĐMĐ BÖLÜMÜ
MÜZĐK EĞĐTĐMĐ ANABĐLĐM DALI
ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐNĐN GĐTAR EĞĐTĐM
TEKNĐKLERĐNE UYGUNLUĞUNUN ĐNCELENMESĐ
Yüksek Lisans Tezi
OZAN ÇINAR
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Yıldız Elmas
Đstanbul, 2005
ÖNSÖZ
Ülkemizde çağdaş müzik, cumhuriyet döneminin ilk yıllarından itibaren ulu
önder Atatürk’ün yönlendirmeleriyle gelişmeye başlamıştır. Birçok besteci yurt dışında
müzik eğitimi alıp ülkemizin müziğini çağdaş formlara taşımak amacıyla besteler
yapmış, müziğimizin geliştirilmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla eğitim
kurumları açılmış ve bu yolla çağdaş müzik, müzik eğitiminin bir parçası haline
getirilmiştir.
Đçinde yaşadığımız yüzyıl değerlendirildiğinde, çağdaş müziğin gitar
eğitimdeki yerinin yadsınamayacağı görülmektedir. Öğrencilerin yaşadıkları dönemin
tekniğini kavramaları açısından çağdaş müzik önemli bir rol oynamaktadır.
Araştırma,
eğitim
fakültelerindeki
gitar
eğitiminde
çağdaş
müziğin
kullanımının öğrenci açısından değerlendirilmesi ve bu müziğin gitar eğitim
tekniklerine uygunluğunun incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Araştırmacı, tez çalışmasında desteğini eksik etmeyen tez danışmanı Prof. Dr.
Yıldız Elmas’a; veri toplama aşamasındaki desteği ve gitar eğitim teknikleri ile ilgili
yardımından dolayı Yard. Doç. Dr. Sadık Yöndem’e; yabancı metinlerin çevrilmesinde
Burçin Yüksel’e; iletişimle ilgili yardımlarından dolayı Alper Yakın’a; teknik
desteğinden dolayı Oğuz Demir’e ve her türlü desteği kendisine göstermiş ailesine en
içten teşekkürlerini sunar.
Đstanbul, 2005
Ozan Çınar
i
ÖZET
Araştırma çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunu
saptama amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü
Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda öğrenim gören gitar öğrencilerinin eğitim öğretim
sürecine ilişkin görüşleri saptanmıştır.
Öğrencilerin eğitim öğretim sürecine ilişkin görüşlerini saptamak için,
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı,
Abant Đzzet Baysal Üniversitesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Ana
Bilim Dalı ve Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Ana
Bilim Dalı gitar öğrencilerinden oluşan 65 kişilik bir örneklem oluşturulmuştur.
Araştırmada Çağdaş Gitar Müziği 1970–2000 tarihleri arasında yaşamış
Đngiliz, Fransız, Rus ve Latin bestecilerin eserleri ile sınırlandırılmıştır. Bu amaçla 70
adet eser seçilmiştir. Eserlerin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunun analizi için ilgili
kriterler bir gözlem formu oluşturularak belirlenmiş ve eserlerin analizi bu doğrultuda
yapılmıştır.
Kriterlerin oluşturulmasında eserlerin karakteristik özellikleri ve gitar eğitimini
etkileyen nitelikleri saptanmış, bu yolla uygunluğu hakkında yorumlara varılmıştır.
Araştırmada öğrenciler, okul içerisinde çağdaş gitar müziği ile ilgili olarak
yeterince kaynak bulunmadığı, bu eserleri derste, sınavda veya okul içerisindeki
dinletilerde yeterince seslendiremedikleri şeklinde görüş bildirmişlerdir.
ii
Öğrenciler bölüm içinde birbirlerinden çağdaş müzik ile ilgili olarak
faydalandıklarını belirtmiş ancak sınıf içerisinde öğretmenleriyle konuşabilmeleri
konusunda çoğunluğu olumsuz görüş bildirmişlerdir. Bunun yanında elde edilen
bulgular arasında öğrencilerin öğrendikleri gitar tekniklerini çağdaş eserler üzerinde
uygulayabildiklerine dair olumlu görüş bildirmiş olmaları da yer almaktadır.
Öğrencilerin büyük bir kısmının bu görüşte olması bu eserlerin öğrenci tarafından
yadırganmayacağını düşündürmektedir.
Araştırmada elde edilen çarpıcı bulgulardan biri de öğrencilerin Darius
Milhaud, Frederico Mompou, Alexander Tansman, Lennox Berkeley, Benjamin Britten,
Alberto Ginastera, John W. Duarte, Malcom Arnold, Stephen Dodgson, Richard R.
Bennet, R. J. Vittorio, Đgor Rekhin, Stepan Rak, Egberto Gismonti, Nikita Koshkin gibi
bestecilerin eserleri hakkında okulda herhangi bir uygulama yapmamış oldukları
görüşünü belirtmeleridir.
Araştırmada analiz edilen eserlerin gitar eğitimine ve tekniklerine uygun
olduğu gözlenmiştir. Eserler yapısal açıdan(süre, ritmik yapı, kullanılan teknikler,
notasyon v.b.) ve eğitim tekniklerine uygunluk açısından incelenmiş ve bu inceleme
sonucunda eserlerin eğitimde kullanılabilir olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca
araştırma eğitimci ve öğrenciler için analizi yapılmış 70 adet çağdaş gitar eserini
bünyesinde barındırdığından gitar eğitiminde kullanılabilecek bir repertuar niteliği de
taşımaktadır.
Bununla birlikte ortaya çıkan yeni sesler ve teknikler çağdaş eserler üzerinde
uygulanmaktadır. Dolayısıyla öğrencinin bu teknikleri öğreneceği ve uygulayacağı
alanın da çağdaş eserler olması gerekmektedir. Gitar eğitim tekniklerinden dinletme,
ödevlendirme, birebir tekrar yoluyla öğretme gibi öğeler çağdaş eserler üzerinde de
uygulanabilmektedir. Bu eserlerin gitar eğitiminde daha yoğun kullanılmasının
öğrencinin başarısı açısından olumlu sonuçlar doğuracağı düşünülmektedir.
iii
SUMMARY
The study is made in order to establish compability of modern guitar works to
guitar education techniques. In accordance with this aim, opinions of students who
study Music at Fine Arts School are established.
In order to get students’ opinions for educational process, a group of 65
students has been formed from guitar students of Marmara University, Faculty of Fine
Arts, Music Education Science, Abant Đzzet Baysal University, Faculty of Fine Arts,
Music Education Science, Gazi University Faculty of Fine Arts Music Education
Science.
In this study, modern guitar music is limited with English, French, Russian and
Latin composers’ works that lived between 1970 and 2000. 70 works are chosen for this
purpose. In order to get analysis of compability of works of arts to guitar education
techniques, some criteria are determined by composing an observation from and
analysis of work of arts is made in this sense.
When constituting criteria, characteristics of work of arts and it’s qualities that
effects guitar education are stabilized. Hence comments compability is made.
During the study, students said that they couldn’t find enough resources about
modern guitar music and sufficiently vocalize this works of arts at lessons, exams or
concerts inside the school.
Students said that they benefit from each other about modern music but they
gave negative opinions about talking to teachers about modern music at class.
Furthermore among the evidences acquired, students gave positive opinions about that
they are able to perform guitar techniques on modern works. If most of the students
agree on this opinion that makes you think that they will not find those works of arts as
strange.
iv
One of the conspicuous evidences gotten from the study is that students didn’t
make any practice about works of arts of
whom like Darius Mihaud, Frederico
Mompou, Alexander Tansman, Lennox Berkeley, Benjamin Britten, Alberto Ginastera,
John W. Duarte, Malcom Arnold, Stephen Dodgson, Richard R. Bennet, R. J. Vittorio,
Đgor Rekhin, Stepan Rak, Egberto Gismonti, Nikita Koshkin.
It is observed that the Works of arts which are analyzed in this study are
appropriate for guitar education techniques. They are analyzed constructively (time,
rhythmic structure, techniques in use, notation) and from a point of compability to
guitar education techniques. As a result of this analysis, it is seen that the works are
suitable in order to be used in education. Besides, this study has a concept of repertoire
quality which can be used in guitar education techniques because it contains 70 modern
guitar works which are analyzed for educationalists and students.
Nevertheless new voices and techniques are performed on modern works of
arts. Consequently the area which students will learn and perform these techniques
should be modern works of arts. Components of guitar education techniques like having
sb listen, giving sb a duty and teaching by repeat one by one are able to be used on
modern works. If these works are used more densely on guitar education, it will give
positive results for students’ success.
v
ĐÇĐNDEKĐLER
Sayfa
ÖNSÖZ ........................................................................................... i
ÖZET ............................................................................................. ii
SUMMARY .................................................................................. iv
ĐÇĐNDEKĐLER............................................................................ vi
TABLOLAR LĐSTESĐ ................................................................. x
I. GĐRĐŞ ......................................................................................... 1
1.1 Problem................................................................................................................ 18
1.2 Amaç .................................................................................................................... 18
1.3 Önem .................................................................................................................... 18
1.4 Sınırlılıklar .......................................................................................................... 19
1.5 Sayıltılar............................................................................................................... 19
II. ĐLGĐLĐ LĐTERATÜR ............................................................ 20
III. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMĐ............................................ 26
3.1. Araştırmanın Modeli ......................................................................................... 26
3.2. Evren ve Örneklem............................................................................................ 26
3.2.1. Evren ............................................................................................................ 26
3.2.2. Örneklem ..................................................................................................... 26
3.3 Verilerin Toplanması.......................................................................................... 30
3.3.1. Gözlem Formu............................................................................................. 30
3.3.2. Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ve Eğitim Sürecine ilişkin Görüşleri
Anketi..................................................................................................................... 30
3.4. Verilerin Çözümlenmesi.................................................................................... 30
IV. BULGULAR VE YORUMLAR .......................................... 31
4.1 ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐNĐN GĐTAR EĞĐTĐM TEKNĐKLERĐNE
UYGUNLUĞUNA ĐLĐŞKĐN ELDE EDĐLEN BULGULAR ................................ 31
4.1.1 Leo Brouwer / Simple Etudes No.1 ............................................................ 31
vi
4.1.10 Leo Brouwer / Simple Etudes No.10 ........................................................ 40
4.1.21 Leo Brouwer / La Espiral Eterna............................................................. 51
4.1.22 Leo Brouwer / Canticum........................................................................... 52
4.1.23 Leo Brouwer / Cancion de Cuna .............................................................. 53
4.1.24 Leo Brouwer / Ojos Brujos ....................................................................... 54
4.1.25 Leo Brouwer / Fuga ................................................................................... 55
4.1.26 Leo Brouwer / Preludio ............................................................................. 56
4.1.27 Leo Brouwer / Elogio de la Danza............................................................ 57
4.1.28 Leo Brouwer / Guajira Criolla ................................................................. 58
4.1.29 Joaquin Rodrigo / Invocation et Danse.................................................... 59
4.1.30 Joaquin Rodrigo / En Los Trigales .......................................................... 60
4.1.31 Joaquin Rodrigo / Tiento Antiguo............................................................ 61
4.1.32 Joaquin Rodrigo / Far Sarabande............................................................ 62
4.1.33 Carlo Domeniconi / Time and Space........................................................ 63
4.1.34 Carlo Domeniconi / The Chinese.............................................................. 64
4.1.35 Carlo Domeniconi / Hommage a Oliver Messiaen .................................. 65
4.1.36 Carlo Domeniconi / Sunayama Henge ..................................................... 66
4.1.37 Carlo Domeniconi / A Step to Paradise ................................................... 67
4.1.38 Emilio Pujol / Cancion de Cuna ............................................................... 68
4.1.39 Emilio Pujol / In Memoriam Tarrega ...................................................... 69
4.1.40 Astor Piazzolla / Campero ........................................................................ 70
4.1.41 Astor Piazzolla / Acentuado ...................................................................... 71
4.1.42 Astor Piazzolla / Triston............................................................................ 72
4.1.43 Astor Piazzolla / Compadre ...................................................................... 73
4.1.44 Roberto J. de Vittorio / La Esquina Azul ................................................ 74
4.1.45 Roberto J. de Vittorio / El Cafe de Los Billares...................................... 75
4.1.46 Roberto J. de Vittorio / La Calle Perdida................................................ 76
4.1.47 Roberto J. de Vittorio / El Vals del Noctambulo .................................... 77
4.1.48 Roberto J. de Vittorio / Asi Cantaba Rodolfo ......................................... 78
4.1.49 Roberto J. de Vittorio / Dias de Verano................................................... 79
4.1.50 Roberto J. de Vittorio / El Vals de la Calle Angosta .............................. 80
4.1.51 Roberto J. de Vittorio / La Ultima Feria ................................................. 81
4.1.52 Roberto J. de Vittorio / Al Final del Callejon ......................................... 82
vii
4.1.53 Roberto J. de Vittorio / Un Farol y Un Gato........................................... 83
4.1.54 Roberto J. de Vittorio / Pequeno Vals...................................................... 84
4.1.55 Roberto J. de Vittorio / Paseo de la Tarde .............................................. 85
4.1.56 Roland Dyens / Song Capricorne ............................................................. 86
4.1.57 Roland Dyens / Tango en Skai .................................................................. 87
4.1.58 Nikita Koshkin / Usher Waltz................................................................... 88
4.1.59 Eduardo Sainz de la Maza/ Campanas del Alba..................................... 89
4.1.60 William Walton / Bagatell No.1 ................................................................ 90
4.1.65 Andres Segovia / Improntu ....................................................................... 95
4.1.66 Reginald S. Brindle / Natural Harmonics................................................ 96
4.1.67 Reginald S. Brindle / Repeated Semiquavers.......................................... 97
4.1.68 Alberto Ginastera / Danza de la Moza Donosa ....................................... 98
4.1.69 Stepan Rak / Petit Nocturne ..................................................................... 99
4.1.70 Stepan Rak / Rumba................................................................................ 100
4.2 Çağdaş Gitar Eserlerinin Gitar Eğitim Tekniklerine Uygunluğuna Đlişkin
Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar ................................................................ 101
4.3 ÖĞRENCĐLERĐN ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐ VE EĞĐTĐM ÖĞRETĐM
SÜRECĐ ĐLE ĐLGĐLĐ GÖRÜŞLERĐNE ĐLĐŞKĐN ELDE EDĐLEN BULGULAR
VE YORUMLAR.................................................................................................... 102
4.3.1 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Bestecileri Hakkındaki Görüşlerine Đlişkin
Elde Edilen Bulgular .......................................................................................... 102
4.3.2 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Bestecileri hakkındaki Görüşlerine Đlişkin
4.3.3 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Okul Đçerisinde
Seslendirebilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular......................................... 115
Seslendirebilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar .............. 117
4.3.5 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile Đlgili Okul Đmkanlarından
Faydalanmalarına Đlişkin Elde Edilen Bulgular .............................................. 118
4.3.6 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile Đlgili Okul Đmkanlarından
Faydalanmalarına Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar.................... 121
4.3.7 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Gitar Eğitiminde Kullanımı ile
ilgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular................................................. 122
4.3.8 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Gitar Eğitiminde Kullanımı ile
ilgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar ...................... 125
4.3.9 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Analizini Yapabilmelerine Đlişkin
4.3.10 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Analizini Yapabilmelerine
Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar .................................................... 126
4.3.11 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile ilgili Okul Dışındaki
Kaynaklardan Yararlanabilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular............... 126
viii
V.
4.3.12 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile ilgili Okul Dışındaki
Kaynaklardan Yararlanabilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait
Yorumlar ............................................................................................................. 127
4.3.13 Öğrencilerin Çağdaş Formda Yazdıkları Eser veya Eşlikler ile Đlgili
Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular ......................................................... 128
4.3.14 Öğrencilerin Çağdaş Formda Yazdıkları Eser veya Eşlikler ile Đlgili
Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar............................... 128
4.3.15 Öğrencilerin Öğretmenlerinin Çağdaş Gitar Müziğine Olan Bakış Açısı
ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular ........................................... 129
4.3.16 Öğrencilerin Öğretmenlerinin Çağdaş Gitar Müziğine Olan Bakış Açısı
ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar................. 129
4.3.17 Öğrencilerin Çaldıkları Müzik Dönemleri ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin
4.3.18 Öğrencilerin Çaldıkları Müzik Dönemleri ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin
4.3.19 Öğrencilerin Kendilerini Geliştirdiğini Düşündükleri Müzik
Dönemlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular........................................................ 131
4.3.20 Öğrencilerin Kendilerini Geliştirdiğini Düşündükleri Müzik
Dönemlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar ............................. 132
SONUÇ VE ÖNERĐLER ..................................................... 133
5.1 Sonuç .................................................................................................................. 133
5.2 Öneriler.............................................................................................................. 135
KAYNAKLAR ........................................................................... 137
EKLER ....................................................................................... 138
EK–1 Leo Brouwer ................................................................................................. 139
EK–2 Joaquin Rodrigo........................................................................................... 140
EK–3 Carlo Domeniconi ........................................................................................ 141
EK–4 Emilio Pujol .................................................................................................. 142
EK–5 Astor Piazzolla.............................................................................................. 143
EK–6 Roberto J. de Vittorio .................................................................................. 144
EK–7 Roland Dyens................................................................................................ 145
EK–8 Nikita Koshkin.............................................................................................. 146
EK–9 Eduardo Sainz de la Maza........................................................................... 147
EK–10 William Walton .......................................................................................... 148
EK–11 Andres Segovia ........................................................................................... 149
EK–12 Reginald S. Brindle .................................................................................... 150
EK–13 Alberto Ginastera....................................................................................... 151
EK–14 Stepan Rak.................................................................................................. 152
EK–15....................................................................................................................... 153
ÖĞRENCĐLERĐN ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐ ............................................. 153
VE EĞĐTĐM SÜRECĐNE ĐLĐŞKĐN GÖRÜŞLERĐ ANKETĐ............................. 153
EK–16....................................................................................................................... 158
GÖZLEM FORMU ................................................................................................ 158
ix
TABLOLAR LĐSTESĐ
Sayfa
Tablo 1: Öğrencilerin Cinsiyet Değişkenine Göre Frekans ve Yüzde Dağılımları……27
Tablo 2: Öğrencilerin Yaş değişkenine Göre Frekans ve Yüzde Dağılımları………….27
Tablo 3: Öğrencilerin Mezun Oldukları Okullara Göre Frekans ve Yüzde Dağılımları.28
Tablo 4: Öğrencilerin Devam Ettikleri Sınıfa Göre Frekans ve Yüzde Dağılımları…...28
Tablo 5: Öğrencilerin Gitar Çaldıkları Süreye Göre Frekans ve Yüzde Dağılımları…..29
Tablo 6: Öğrencilerin Emilio Pujol Hakkındaki Görüşleri…………………………...102
Tablo 7: Öğrencilerin Darius Milhaud Hakkındaki Görüşleri………………………...103
Tablo 8: Öğrencilerin Frederico Mompou Hakkındaki Görüşleri…………………….103
Tablo 9: Öğrencilerin Andres Segovia Hakkındaki Görüşleri………………………..104
Tablo 10: Öğrencilerin Alexander Tansman Hakkındaki Görüşleri………………….104
Tablo 11: Öğrencilerin Joaquin Rodrigo Hakkındaki Görüşleri……………………...105
Tablo 12: Öğrencilerin William Walton Hakkındaki Görüşleri………………………105
Tablo 13: Öğrencilerin Lennox Berkeley Hakkındaki Görüşleri……………………..106
Tablo 14: Öğrencilerin E. Sainz de la Maza Hakkındaki Görüşleri………………….106
Tablo 15: Öğrencilerin Benjamin Britten Hakkındaki Görüşleri……………………..107
Tablo 16: Öğrencilerin Alberto Ginastera Hakkındaki Görüşleri…………………….107
x
Tablo 17: Öğrencilerin Reginald S. Brindle Hakkındaki Görüşleri…………………..108
Tablo 18: Öğrencilerin John W. Duarte Hakkındaki Görüşleri……………………….108
Tablo 19: Öğrencilerin Astor Piazzolla Hakkındaki Görüşleri……………………….109
Tablo 20: Öğrencilerin Malcom Arnold Hakkındaki Görüşleri………………………109
Tablo 21: Öğrencilerin Stephen Dodgson Hakkındaki Görüşleri…………………….110
Tablo 22: Öğrencilerin Richard R. Bennet Hakkındaki Görüşleri……………………110
Tablo 23: Öğrencilerin R. J. de Vittorio Hakkındaki Görüşleri………………………111
Tablo 24: Öğrencilerin Leo Brouwer Hakkındaki Görüşleri………………………….111
Tablo 25: Öğrencilerin Đgor Rekhin Hakkındaki Görüşleri…………………………...112
Tablo 26: Öğrencilerin Stepan Rak Hakkındaki Görüşleri…………………………...112
Tablo 27: Öğrencilerin Carlo Domeniconi Hakkındaki Görüşleri……………………113
Tablo 28: Öğrencilerin Egberto Gismonti Hakkındaki Görüşleri…………………….113
Tablo 29: Öğrencilerin Roland Dyens Hakkındaki Görüşleri………………………...114
Tablo 30: Öğrencilerin Nikita Koshkin Hakkındaki Görüşleri……………………….114
Tablo 31: Öğrencilerin Okula girmeden Önce Çaldığınız Çağdaş Eser Var mı? Sorusuna
Đlişkin Görüşleri……………………………………………………………………….115
Tablo 32: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Derste Seslendirebilmelerine Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………116
Tablo 33: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Sınavlarda Seslendirebilmelerine Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………116
Tablo 34: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Bölüm Konserlerinde
Seslendirebilmelerine Đlişkin Görüşleri………………………….................................117
xi
Tablo 35: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müzik ile Đlgili Anadal Öğretmeninden Yeterince
Yararlanma Konusuna Đlişkin Görüşleri………………………………………………118
Tablo 36: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziği ile Đlgili Bölümden Yeterince
Yararlanabilmelerine Đlişkin Görüşleri………………………………………………..118
Tablo 37: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziği ile Đlgili Bölüm Đçinde Faydalandıkları
Arkadaşlarının Olmasına Đlişkin Görüşleri……………………………………………119
Tablo 38: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile Đlgili Derste Öğretmenleriyle
Konuşabilmelerine Đlişkin Görüşleri………………………………………………….119
Tablo 39: Öğrencilerin okul Đçerisinde Çağdaş Gitar Eserlerini Dinleme Đmkanlarına
Tablo 40: Öğrencilerin Okul Đçersindeki Çağdaş Gitar Eserleri ile Đlgili Kaynakların
Yeterliliğine Đlişkin Görüşleri…………………………………………………………120
Tablo 41: Öğrencilerin Okul Đçerisinde Çağdaş Gitar Müziği ile Đlgili Seminer, Dinleti
v.b. Düzenlenmesine Đlişkin Görüşleri………………………………………………..121
Tablo 42: Öğrencilerin Gitarın Çağdaş Müziğe Uygun Bir Enstrüman Olmasına Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………122
Tablo 43: Öğrencilerin Çağdaş Eserlerin Gitarda Kullanılan Teknikleri Geliştirmesine
Tablo 44: Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziğinin Gitar Eğitiminde Kullanılabilirliğine
Tablo 45: Öğrencilerin Çağdaş Eserleri Kullanmakta Zorlanmalarına Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………124
Tablo 46: Öğrencilerin Çağdaş Eserler Üzerinde Öğrendikleri Gitar Tekniklerini
Uygulayabilmelerine Đlişkin Görüşleri………………………………………………..124
xii
Tablo 47: Öğrencilerin Çaldıkları Çağdaş Eserlerin Analizini Yapabilmelerine Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………125
Tablo 48: Öğrencilerin Çağdaş Eserlerin Notalarını Okul Dışında Elde Etmelerine
Tablo 49: Öğrencilerin Çağdaş Eserlerin Kayıtlarını Evde Dinleyebilmelerine Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………127
Tablo 50: Öğrencilerin Çağdaş Formda Yazdıkları Eser veya Eşliklere Đlişkin
Görüşleri………………………………………………………………………………128
Tablo 51: Öğrencilerin Öğretmenlerinin Çağdaş Gitar Müziğine Olan Bakış Açısına
Tablo 52: Öğrencilerin Çaldıkları Müzik Dönemlerine Đlişkin Görüşleri…………….130
Tablo 53: Öğrencilerin Kendilerini Geliştirdiğini Düşündükleri Müzik Dönemlerine
Đlişkin Görüşleri ………………………………………………………………………131
xiii
I. GĐRĐŞ
ÇAĞDAŞ MÜZĐK
Yirminci yüzyıl bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelerin de etkisiyle
kendinden önceki dönemlere göre çok daha hızlı yaşanmıştır. Daha önceki dönemlerde
sanat akımları yüzyıl, yüz elli yıl gibi sürelere yayılırken, yirminci yüzyılda hayatın
kazandığı hızın da etkisiyle bu süreler kısalmış, hatta aynı yıllar içerisinde birçok sanat
akımı varlığını sürdürmüştür. Bunun sonucunda birçok besteci de yaşamları boyunca
birden fazla akım içerisinde üretkenlik gösterebilmişlerdir.
Yirminci yüzyıl iki dünya savaşı, teknolojik ve bilimsel gelişmeleriyle tüm
insanlığı derinden etkilemiş, bu dönemde özellikle müzik alanında köklü değişiklikler
gerçekleşmiş. Müzikte bugüne kadar geçerli olan kuralların birçoğu yıkılmıştır.
Özellikle ses öğesi üzerinde birçok deney gerçekleşmiş, çalgıların kapasiteleri
zorlanmış ve buna bağlı olarak kullanım şekillerinde de yeni teknikler ortaya çıkmıştır.
Besteciler yaşamları boyunca karşılaştıkları olaylara tepkilerini verirken o
zamana kadar kabul gören teorik birikimi de sorgulamışlar ve geliştirme ihtiyacı
duymuşlardır. “Çağımız bestecileri aynı anda birden fazla tonalite kullanmış, hatta daha
da öteye giderek 1903 -1907 yılları arasında dönemine uygun örnekler veren Arnold
Schoenberg 1909 yılında “Atonal” (Tondışı) mantığa varmıştır1.
1912’de “Expressionist” (Dışavurumcu) tarzda “Pierrot Lunaire”i yazdıktan
sonra, öğrencilerinden Berg ve Webern , “Serial” (Dizisel) denklemler türetirken,
1
Mehmet Kaygısız, Müzik Tarihi, Kaynak Yayınları, Đstanbul 1999, s. 269.
kendisi 1920’li yıllarda ton ve ezgi kavramlarını yeniden ele alarak tonal müziğin
öğelerini dizi ile bağdaştırmıştır.”
2
Yirminci yüzyılda ortaya çıkmış ve günümüze dek gelişimini sürdürmüş müzik
akımlarının tümüne çağdaş müzik denmektedir. Müziğin üç temel öğesi olan seslerin
yatay bir şekilde değerlendirilmesiyle ortaya çıkan ezgi ve tartım(Ritim), seslerin dikey
değerlendirilmesiyle ortaya çıkan uyum(Armoni) ve seslerin diğer öğelerle olan
ilişkisinin değerlendirilmesiyle ortaya çıkan biçim(Form), konularında birçok gelişme
kaydedilmiştir. Bu gelişmelerin ilk örneklerini veren besteciler öncü, bu gelişmeleri
kabullenip uygun bir anlayışla eser veren besteciler ilerici ve gelişmeleri görmezden
gelip eski anlayışa göre eser veren besteciler ise gelenekçi olarak tanımlanmaktadır. Bu
dönemde diğer dönemlere kıyasla çok daha çeşitli ekoller bulunmaktadır. Merkezi Paris
olan izlenimcilik(Debussy, Stravinsky), merkezi Viyana olan anlatımcılık(Schoenberg,
Berg, Webern), Almanya ve Macaristan merkezli yeni-klasikçilik(Hindemith, Bartok,
Kodaly) ve Amerika merkezli deneycilik(Bloch, Copland, Ives, Varese) gibi belli başlı
görüşler bu dönemde doğmuştur. Bununla birlikte yirminci yüzyılın başında Đngiltere,
Rusya,
Đspanya
gibi
ülkelerin
bestecileri
ulusal
kimlikleriyle
öne çıkmaya
başlamışlardır.
1. Đngiltere’de Çağdaş Müzik
Đngiltere sanayi devrimini ilk gerçekleştiren ülke olmasına karşın 18. ve 20.
yüzyıllar arası müzik alanında bir varlık gösterememiştir. Ancak Ralp Vaughan
Williams, ülkesinin yerli müzik kaynaklarıyla bağlantı kurarak 20. yüzyıl Đngiliz
müziğinin yaratılmasını sağlamış ve kendisinden sonra gelecek besteciler için bir örnek
teşkil etmiştir. Đngiltere’de çağdaş müzik bestecilerini üç kuşak etrafında gruplamak
mümkündür.
2
Kemal Mete Sakpınar, “Yirminci Yüzyıl Müziğinde Avant-Garde Öğeler”, Yüksek Lisans Tezi,
(Đstanbul: 2002) s. 2.
2
Birinci kuşak Đngiliz bestecilerinin başında Edward Elgar (1857–1934),
Frederick Delius (1982–1934) ve Ralph Vaughan Williams ( 1872–1958) gelmektedir.
Bu bestecilerden Edward Elgar Alman müziğinden, Frederick Delius ise daha çok
Fransız müziğinden etkilenmişlerdir.
Edward Elgar 1904’de sir unvanını almış, 1924’de Kral 7. Edward’ın müzik
danışmanı olmuş ve 1931 yılında baron unvanını alarak Đngiliz müziğinin en önemli
isimlerinden biri haline gelmiştir.
Elgar’ın müziğinde kendine özgü melodi çizgisi ve konuşma dilindeki
vurguları müziğine aktarması, bestelerine belirgin bir Đngiliz havası verir. Koro için
müzik bestelemesi de bu ülkenin koro geleneğine örnek oluşturmuştur. Elgar kantatları
ve oratoryolarında koroyu geniş ölçüde kullanmıştır.3
Bestecinin önemli eserleri arasında Enigma Varyasyonları “The Dream of
Gerantios” (Garantios’un Düşü) (1900) ve “The Apostles” (Misyonerler) (1903) adlı
oratoryoları, “Cockaigne” (Kokeyn) (1901) konser üvertürü, “Falstaff” adlı senfonik
şiiri bulunmaktadır. Bu eserlerin yanında besteciye ait keman ve viyolonsel konçertoları
da vardır.
Frederick
Delius
ise
Fransız
müziğinden
özellikle
de
Debussy’den
etkilenmesinin bir sonucu olarak müziğinde izlenimci bir çizgi takip etmiştir. Kendi
halk müziğinden de faydalanmış olan Delius, Leipzig Konservatuarı’nda bestecilik
eğitimi almıştır. 1888’de Fransa’ya yerleşmiş ve çalışmalarını burada sürdürmüştür.
“In a Summer Garden” (Bir Yaz Bahçesinde) (1908), “On Hearing the First
Cockoo in Spring” (Baharda Duyulan Đlk Guguk Kuşu) (1912) adlı senfonik şiirleri;
“Sea Drift” (Deniz Akıntısı) (1904), “A Mass of Life”(Hayatın Parçası) (1908) adlı
orkestra çalışmaları ve “A Village Romeo and Juliet” (Romeo ve Juliet Köyü) (1901)
adlı operası bestecinin önde gelen eserlerindendir.
3
Evin Đlyasoğlu, Zaman Đçinde Müzik, Başlangıcından Günümüze Örneklerle Batı Müziğinin Evrimi,
Yapı Kredi Yayınları, Đstanbul, Ekim 2003. s. 188.
3
Ralph Vaughan Williams, 12 Ekim 1872’de Down Ampney’de dünyaya
gelmiştir. 1890 yılında Londra Kraliyet Müzik Akademisi’ne kabul edilmiştir. 1897’de
Berlin’de Max Bruch ve Paris’te Maurice Ravel ile birlikte eğitim görmüştür. Williams,
Bartok ve Janacek gibi hayatı boyunca ülkesinin halk müziğini incelemiş ve bu müziğe
olan ilgisi ve geleneksel kilise müziği çalışmaları, bestelerindeki bakış açısını derinden
etkilemiştir. 4
Ralph Vaughan Williams’ın müziğinin her döneminde ulusal bir bilinç söz
konusudur. Bestecinin en önemli eserleri arasında “Fantasia on a Theme of Thomas
Tallis” (Thomas Tallis’in Bir Teması Üzerine Fantezi) (1910), 1909–1957 yılları
arasında yazmış olduğu dokuz senfoni, keman konçertosu (1925) ve piano konçertosu
(1933) yer almaktadır.
Bu üç bestecinin yanı sıra bu dönemde yaşamış diğer Đngiliz besteciler arasında
Gustav Holst (1874–1934), Granville Bantock (1868–1946), John Đreland (1879–1962),
Franck Bridge (1879–1941) ve Arnold Bax (1883–1953) sayılabilir.
Đkinci Kuşak Đngiliz bestecilerinin en önemlileri arasında, William Walton
(1902–1982), Lennox Berkeley (1903–1989), Benjamin Britten (1913–1976) sayılabilir.
William Walton, Oxford Üniversitesi’nde başladığı müzik eğitimini 1920
yılında yarıda bırakmıştır. 1930’dan sonra film müzikleri bestelemiş, Đkinci Dünya
Savaşı’ndan sonra müzik stilini değiştirmeyi reddetmesiyle birlikte müziği geri planda
kalmıştır. Bestecinin gitar için yazdığı eserleri de bulunmaktadır.
Lennox Berkeley, Oxford ve Paris’te Nadia Boulanger ile çalışmıştır. Yeni
klasikçi akımdan etkilenmiş olan besteci 1946-1968 yılları arasında Kraliyet Müzik
Akademisi’nde öğretmenlik yapmıştır. Dört adet senfoni, Nelson adlı bir opera (1954)
piyano ve gitar parçaları ve birçok oda müziği eseri bestelemiştir. 5
Benjamin Britten, yirminci yüzyılın en büyük Đngiliz bestecisi olarak kabul
edilmektedir. Akademik eğitimine Norfolk’da başlamıştır.1930 yılında Londra Kraliyet
4
Robert P. Morgan, Twentieth Century Music, W. W. Norton and Company, Newyork 1991, s.130.
Paul Griffits, 20th Century Music, The Thames and Hudson Encyclopeadia, by Thomas and Hudson ltd,
London 1986, s. 33.
5
4
Müzik Akademisi’ne girmiş, 1939’da Đkinci Dünya Savaşı sebebiyle Amerika’ya gitmiş
1942 yılına kadar bu ülkede yaşamıştır.
Đlk olarak Londr’da Leon Goossens ve yaylı üçlü ile seslendirilen obua, keman,
viyola ve viyolonsel için Fantezi, on dokuz yaşında bestecinin adını uluslar arası
duyuran ilk çalışma olmuştur6.
Britten kariyeri boyunca insan sesine büyük ilgi göstermiş, çok sayıda şarkı,
birçok koro çalışması ve kantat bestelemiştir. Opera alanında “Peter Grimes” (1945)
adlı eseriyle başarıya ulaşmıştır. Daha sonra yazdığı “A Mid-Summer Night’s Dream”
(Bir Yaz Gecesi Rüyası) (1960) adlı operası büyük başarı kazanmıştır. Ayrıca besteci
1935–1939 yılları arasında on sekiz belgesel ve bir film müziği bestelemiştir. Bestecinin
yazdığı bir gitar eseri de bulunmaktadır.
Eserleri arasında birçok motet, marş ve kantat bulunmaktadır. Bunlardan
bazıları; “A Ceremony of Carols” (Noel Kutlamaları) (1942) ve “Rejoice in the Lamb”
(Kuzunun Sevinci) (1943)’dir. Eserlerin sözlerini Cristopher Smart yazmıştır.
Diğer besteleri gibi operalarında da Britten’ın stili eklektiktir. Kullandığı
model ve müzikal ölçü Đngiliz vezin tekniği geleneği ile uyum göstermektedir. Bu
sebepten halk onun operalarını kolaylıkla anlayabilmektedir.7
Bestecinin diğer eserleri arasında; On çalgı için yazılmış bir oda senfonisi olan
“Sinfonietta” (1933), “Young Apollo” (Genç Apollo) (1939), “Canadian Carnival”
(Kanada Karnavalı) (1940), “Scottish Balade” (Đskoç Baladı) (1941), Viyola ve Yaylı
Çalgılar Orkestrası için “Lachrymae” (1977), “God Save the Queen” (Tanrı Kraliçeyi
Korusun) (1967) bulunmaktadır.
Üçüncü Kuşak Đngiliz bestecileri arasında önde gelen isimler; Malcom Arnold
(1921), Peter Maxwell Davies (1934), Richard Rodney Bennet (1936) olarak sayılabilir.
6
Arnold Whittall, The Music of Britten and Tippet. Studies in Themes and Techniques, Cambridge
University Pres, 1990, s. 21.
7
Damla Tunçer, “Yirminci Yüzyıl Đngiliz Bestecileri Ve Belli Başlı Obua Eserlerinin Đncelenmesi”,
Yüksek Lisans Tezi, (Đstanbul; 2004) s. 48.
5
Malcom Arnold, Kraliyet Müzik Akademisi’nde Gordon Jackob ile çalışmış,
besteci olarak başarı elde etmeden önce orkestrada trompetçi olarak görev yapmıştır.
Besteci müziğinde tonal anlayışı benimsemiş, klasik kontrpuandan caza kadar değişik
stiller kullanmıştır. Bestecinin yazdığı bir gitar konçertosu da bulunmaktadır.
Peter Maxwell Davies, Hint ve Ortaçağ müziklerini incelemiş ve eserlerinde
kullanmıştır. 1957’de Roma’da müzik eğitimi almış, 1959’da Đngiltere’ye dönmüştür.
En önemli eseri “Taverner” (1970) adlı operasıdır.
Richard Rodney Bennet, Londra Kraliyet Müzik Akademisi’nde öğrenim
görmüştür. Besteci Lennox Berkeley’le çalışmış daha sonra Pierre Boulez ile müzik
çalışmalarını sürdürmüştür. Besteci film müzikleri de bestelemiştir.
Bu bestecilerin dışında üçüncü kuşak besteciler arasında David Bedford
(1937), Bill Hopkins (1943–1981) ve Simon Bainbridge (1952) gibi isimler sayılabilir.
2. Rusya’da Çağdaş Müzik
Rusya’da devrimden sonra “Çağdaş Müzik Birliği” (1923) kurulmuştur.
Sanatçılar bu kurum aracılığıyla batılı sanatçılarla iletişime geçmiştir. Bu kurum
sayesinde pek çok modern eser seslendirilmiş veya sahnelenmiştir. Rusya’da devrim
sonrası müzik eğitimi okul çağındaki çocuklardan yetişkinlere kadar tüm halkı içine
almıştır. Bu dönemde Rusya’da müzik eğitiminin hedefleri;
a. Eğitimin ilk kademesinden başlayarak müzik eğitimini zorunlu kılmak,
b. Profesyonel ve genel müzik eğitimini birlikte almak,
c. Genç yetenekleri özel müzik okullarına alarak yetiştirmek,
d. Kitle eğitimi için yurt sathında irili ufaklı profesyonel ve amatör grup,
koro, orkestra vb. kurarak sanatı halkın yaşamına katmak8 olarak
özetlenebilir.
8
6
Rus müziğinin en büyük isimlerinden biri Sergey Prokofiyef (1891–1953)’dir.
Prokofiyef, müzik eğitimini St. Petersburg Konservatuarı’nda almıştır. Besteci ilk
yapıtlarını izlenimci akımdan etkilenerek yazmıştır. 1918 yılında Rusya’dan ayrılmış,
1932’de ise kesin dönüş yaparak ülkesine yerleşmiştir. Đkinci Dünya Savaşı süresince
Kafkasya’da kalarak işlevsel müzikle ilgilenmiştir.
Rus müziğinin önde gelen bestecilerinden biri de Dimitri Şostakoviç (1906–
1975)’dir. Şostakoviç St. Petersburg Konservatuarı’nda Glazunov’un öğrencisi olmuş,
ilk senfonisini henüz öğrenciyken yazmıştır. Şostakoviç Sovyet Rusya’da Prokofiyef ile
birlikte müziğin en büyük isimlerinden biridir. Eserlerinde halk ezgilerine de yer veren
Şostakoviç, Prokofiyef’in etkisi altında kalmıştır. Şostakoviç 15 senfoni, 15 yaylı
çalgılar dörtlüsü, 2 keman konçertosu, 2 viyolonsel konçertosu dahil olmak üzere 150
dolayında büyük eser yazmıştır.
Rusya’da genellikle yerel müzik dili eserlere taşınmıştır. Aram Haçaturyan
(1904–1978) Ermeni ve Kafkas ezgilerini, Kara Karayev (1918) Azeri ezgilerini,
Georgi Sviridov (1915) Gürcü ezgilerini ve Arvo Part (1935) Estonya ezgilerini
müziklerine taşımışlardır.
Rus müziğinin önemli diğer bestecileri arasında Dimitri Kabalevski (1904),
Alfred Schnittke (1934), Nikolay Miyaskovski (1881–1951) ve Edison Denisov (1929)
sayılabilir.
Rus besteciler müziklerinde kullandıkları dilin karmaşıklığı nedeniyle çok
yoğun eleştirilere maruz kalmışlar daha sonraları özellikle bu eleştiriler sonucunda daha
yalın ve anlaşılır bir anlatım yolunu benimsemişlerdir.
3. Fransa’da Çağdaş Müzik
Fransa’da çağdaş müziğin başlıca temsilcileri arasında; Maurice Ravel (1875–
1937), Albert Roussel (1869–1937), Eric Satie (1866–1925), Darius Milhaud (1892–
1974) ve Olivier Messiaen(1908) sayılabilir.
Maurice Ravel, müzik eğitimine 1889’da Paris Konservatuarı’nda başlamıştır.
Anlatımcı akımın temsilcilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Debussy’den ayrıldığı
7
en önemli nokta ise müziğinde alaycı bir ifade kullanmış olmasıdır. Müziğinde form
sorunlarından çok nitelikle ilgilenmiştir. Rus müziğini yakından incelemiştir. Eserleri
arasında en büyük çapta yazılmış yapıtı olan “Daphnis et Chloe” (1910) yanında,
Đspanyol Rapsodisi (1907), “Gaspard de la Nuit” (1909), “La Valse” (1920) sayılabilir.
Albert Roussel, 1898’de Scola Cantorum’a giderek Vincent d’Indy’nin
öğrencisi olmuştur. Besteci yeni klasikçi akımın ustalarından sayılmaktadır. 2. Senfonisi
ve Fa Majör Süit’i bu dönemin örneklerindendir. Diğer eserleri arasında; Divertissement
(1906), “Evocations” (Çağrılar) (1910), “Le Festin de l’araignee” (Örümceğin Şöleni)
(1912), “Aeneas” (1935) sayılabilir.
Eric Satie, 1905 yılında Scola Cantorum’a giderek Albert Roussel ile
çalışmadan önce ciddi bir müzik eğitimi almamıştır. Darius Milhaud, Arthur Honegger,
Francis Poulenc, Germanie Tailleferre, Georges Auric, Louis Durey adlı bestecilerden
oluşan “Fransız Altıları” adlı grubu büyük ölçüde etkilemiştir. Yapıtları arasında;
“Relache” (Uğrak) (1924), “Deseriptions Automatiques” (Otomatik Betimlemeler)
(1913), “Parade” (Geçit) (1916) sayılabilir.
Darius Milhaud, Paul Dukas’ın öğrencisidir.1945’te Paris Konservatuarı
kompozisyon öğretmenliğine atanmıştır. Yazmış olduğu 200’ün üzerinde eser
bulunmaktadır. Gençlik yapıtlarında bitonalite (çok tonluluk) üzerine yoğunlaşmıştır.
Yapıtları arasında 6 küçük senfoni, “Kristof Kolomb” operası ve “Piyano ve Orkestra
Đçin 5 Etüt” bulunmaktadır.
Olivier Messiaen, Paris Konservatuarı’nda öğrenim görmüştür. 1931’den
sonra La Saite Trinite’de orgcu ve besteci olarak çalışmaya başlamıştır. Müziğinde
izlenimci bir üsluptan yola çıkmıştır. En önemli eserlerinden biri “Turangali” adlı
senfonisidir(1950).
4. Latin Ülkelerinde Çağdaş Müzik
Latin Amerika ülkelerinden Meksika’da, ülkenin en önemlisi bestecisi Carlos
Chavez (1899–1978) olarak kabul edilir. Besteci Meksika Hintlileri’nin müziği
konusunda birçok incelemeler yapmış ve bunların sonuçlarını müziğine yansıtmıştır.
8
“Sinfonia India” adlı eserinde Hint vurmalı çalgılarına da yer vermiştir. Bir başka
Meksikalı besteci ise Silvestre Revueltas (1899–1940)’tır. Bu besteci de ülkesinin halk
müziğinden yola çıkarak birçok eser vermiştir.
Küba’nın müziğinde en önemli isim, gitarist-besteci Leo Brouwer’dır (1939).
Yeni müziğin gelişmesinde büyük bir rol oynamış ve gitar dağarına da birçok eser
kazandırmıştır. Bestecinin özellikle Đkinci Dünya Savaşı sonrası müzikte yaptığı
deneysel çalışmaları, Küba’nın çağdaş müzik konusunda önde gelen ülkelerden biri
olmasını sağlamıştır.
Brezilya’da çağdaş müziğin en büyük ismi Heitor Villa Lobos’tur (1881–
1959). Oldukça verimli bir besteci olan Villa Lobos, Bach’ın müziğindeki yapı
özelliklerinin verdiği izlenimlerin Brezilya halk müziğiyle birleştiği “Bachianas
Brasilerias” adını taşıyan orkestra ya da oda müziği toplulukları için yazılmış yapıtlar
dizisi ve bunlar gibi “Choros” formunda yazdığı eserleri ile birlikte aralarında gitar için
de yazmış olduğu besteleri 2000’e yakındır.
Arjantin müziğinin ise en önemli çağdaş bestecilerinden biri Alberto
Ginastera’dır (1916–1983). Bununla birlikte çok büyük bir bölümü tango formunda olan
eserleri ile Astor Piazzolla, Arjantin müziğinin oldukça verimli sayılabilecek
bestecilerinden bir diğeridir.
Đspanya’da ise çağdaş müziğin önemli isimleri; Isaac Albeniz (1860–1909),
Enrique Granados (1867–1916), Joaquin Turina (1882–1949), Manuel de Falla (1876–
1946) ve Joaquin Rodrigo (1901-1999) olarak sayılabilir. Bu besteciler Đspanyol ulusal
müziğinin gelişmesinde ve diğer ülkelerde tanınmasında büyük rol oynamışlardır.
Albeniz ve Granados müziklerinde romantik bir üslubu benimsemişlerdir. Manuel de
Falla ise eserlerini yeni klasikçi akıma uygun bir tarzda yazdı. Joaquin Rodrigo’da
eserlerinde yeni klasikçi bir anlayışı benimsemiştir. Gitar için de birçok eser vermiş
olan Rodrigo, müziğinde Đspanyol halk ezgilerine geniş ölçüde yer vermiştir.
9
ÇAĞDAŞ MÜZĐK AKIMLARI
Empressionism / Đzlenimcilik
Đzlenimcilik nesnel dünyanın müziğe dayalı çağrışımlar yolu ile anlatılmasıdır.
Akımın en önemli temsilcisi Claude Debussy’dir. Debussy eserlerini oluştururken diğer
sanat dallarından, özellikle de edebiyat ve resimden büyük ölçüde yararlanmış, özellikle
Mallarmé ve Baudelaire’i yakından incelemiştir. “Pelléus” adlı operasında kişilerin ruh
durumlarını müzikle anlatmış, diğer bir eseri olan “La Mer”(Deniz)’de ise denizin
kendisine verdiği duyguları ve izlenimleri aktarmıştır. Debussy izlenimci bakış açısıyla
çoğu zaman tonalitenin sınırlarını zorlamış, klasik armoni kurallarının tersine koşut
aralıkları kullanmış ve tam aralıklı ses dizilerini müziğine katmıştır. Böylelikle
izlenimcilikle birlikte çağdaş müziğin kapıları aralanmış ve yirminci yüzyıl
bestecilerinin tümü bu müzikten etkilenmişlerdir. Debussy’nin müziğinden etkilenen
diğer izlenimciler ise Đngiltere’de Frederick Delius, Ralph Vaughan Williams, Gustav
Holst, Amerika’da Charles Tomlinson, Charles Martin Loeffer ve izlenimci öğeleri caz
üslubu ile birleştirmeye çalışan John Alden Carpenter, Đtalya’da Ottorino Respighi,
Alfredo Casella ve Polonya’da Karol Szymanowski’dir.
Ekspressionism / Dışavurumculuk
Đzlenimciliğe bir tepki olarak doğmuştur. Akımın en önemli temsilcileri Arnold
Schoenberg, Alban Berg ve Anton Webern’dir. Bu dönemin içinde besteciler işlevsel
müzik kavramından yola çıkarak amatör bir müzisyen tarafından bile çalınabilecek,
sade eserler vermişlerdir. Müziğin salonlardan çıkıp insanların evlerinin içine girmesini
sağlamışlardır.
Neo-Classicism / Yeni Klasikçilik
I. Dünya savaşı sonrasında ortaya çıkan bir akımdır. Tonsuzluğa ve çok
tonluluğa bir tepki olarak oluşmuştur. Bu dönemin bestecileri klasik değerleri
10
sürdürerek yaşadıkları çağın estetik değerlerine uygun eserler vermişlerdir. Ölçü,
tempo, ezgi ve armoni gibi öğelerin ortadan kalkması kargaşalık olarak değerlendirilmiş
ve bunun yerine abartıdan uzak, açık, yalın ve anlaşılır müzik anlayışının yeniden
yaratılması hedeflenmiştir. Yeni klasikçilikle birlikte Rönesans ve barok müzik
biçimleri olan füg, tokkata gibi kontrpuan yazısı benimsenmiştir. Besteciler geçmiş
dönemlerdeki armonik uyumun yadsınamayacağını iddia ederek kendilerinden önceki
akımlara uygun formlarda müzikler yazmaya devam etmişlerdir. Akımın en önemli
temsilcilerinden biri Bela Bartok’tur. Bela Bartok Balkan ülkeleri, Türkiye, Kuzey
Afrika ve Arap ülkelerinin halk müziklerini incelemiştir. Bestecinin olgunluk
döneminde kullandığı tonalitenin özgür, ritim kalıplarının ise son derece karışık
olmasına karşın son döneminde yazı dili daha basit, halk müziği öğeleri daha
belirgindir. Bartok, Macar halk ezgilerini özgün bir kompozisyon anlayışıyla
kaynaştırmış, ülkesinin gerçek halk müziğini tanımasını ve uluslararası bir yere sahip
olmasını sağlamıştır. 1935 yılında ülkemizde yaptığı çalışmalar ile ulusal müziğimize
de katkıda bulunmuştur.
Akımın bir diğer temsilcisi ise Paul Hindemith’tir. Hindemith halkın müziğin
içine katılmasını ve ulusal müziğin ülkesine yayılmasını amaçlamıştır. Bunun
sonucunda da işlevsel müzik görüşünü ortaya çıkarmıştır. Hindemith’in 1920’li yıllarda
geliştirmeye başladığı işlevsel müzik anlayışı tüm ülkeler ve besteciler üzerinde etkili
olmuştur. Đşlevsel müzik anlayışına göre yeni müzik halkın dışında kalmış anlaşılır
olmaktan uzak ve gittikçe daha soyut bir hal almıştır. Bunun sonucu olarak bestecinin
dinleyiciye ulaşmak için eski formlara başvurması, basitlik ve anlaşılırlık adına çağının
gerisine düşmesi işlevsel müzik anlayışına uygundur. Hindemith, müziğin işlevsel ve
yararlı olması anlayışından yola çıkarak okul çağındaki çocuklara bale, opera, çalgı ve
ses için bir çok eser yazmış, müzik eğitimine büyük katkılarda bulunmuştur. Besteci
1930’lu yıllarda Hitler rejimi sonucu ülkesinden ayrılmak zorunda kalmıştır. Hindemith
bu yıllarda Türkiye’ye çağrılmış ve bir süre Türkiye’de kalarak eğitim müziğine ilişkin
raporlar hazırlamıştır.
11
Dadaism / Dada Akımı
1915’lerden sonra önem kazanan Dada felsefesi, kabul görmüş değerleri hiçe
sayarcasına, döneminin estetik anlayışını yıkmaya çalışan, yıkıcı ve mantık dışını
arayan yaklaşımıyla toplumla hesaplaşarak onu değiştirmeyi hedeflemiştir. Dadaistler
yaptıklarını “ Ölümün yüzü karşısında yaşamın onaylanması” 9 olarak tanımlamışlardır.
Bu dönemde Arthur Honegger, Francis Poulenc ve Darius Milhaud, Eric Satie’nin
düşüncelerinden etkilenerek armonilerinde dadaist felsefenin anarşik yapısına
değinmişlerdir. Dadaizm Pierre Schaeffer, György Ligeti ve John Cage’in de etkilendiği
kübizm kaynaklı temel akımlardan biridir. Dadaist bestecilerden Alber Savinio’nun
genellikle desensel ve farklı karakterlerde birçok akorun üst üste gelmesi gibi
tanımlanan
müziği
eleştirmenlerce
“uyumsuz”dan
öte
“uyuşumsuz”
olarak
nitelendirilmiştir.10
Atonal(Twelve Note) / Ton Dışı ( On iki Ton)
Yirminci yüzyıl müziğini farklı bir noktaya sürükleyen besteci Arnold
Schoenberg kromatik diziyi oluşturan oniki sesi, güç bakımından birbirine eşitliği ilkesi
doğrultusunda kullanarak, dönemini ve sonrasını yönlendirmiştir.
Schoenberg tonal müziğin eksen bağımlı derce anlayışından uzaklaştığı
“atonalite” kavramıyla dizideki sesleri sayılandırmış, dercelerden kurtarmış ve yeni
sayısal bir düzen oturtarak “Dodechaphonic” olarak da adlandırılan “On iki ton”
düzenini kurmuştur. Schoenberg’in müziği on iki farklı sesten oluşan bir cümle
tamamlanana kadar cümleyi oluşturan seslerden herhangi birinin tekrar etmemesi
esasına dayanıyordu. Bu düzene göre seçilmiş olan cümle ; “ retrograde” (cümlenin
sondan başa uygulanmasıyla), “inversion” (aşağı ya da yukarı çevrilmesiyle),
“retrograde-inversion” (sondan başa uygulanan cümlenin aşağı ya da yukarı
çevrilmesiyle) ve tüm
cümlelerin
“diminution” (küçük
9
değerlerden
Nancy Princenthal: Art in America. “Dada”. I. Introduction, Online Encyclopedia 2001
http://encarta.msn.com.ehost , 6 Jan. 2002
10
Barbara Poggi and Douglas Kahn, “F.T. Marinetti and Piano Masnata, Arnoldo Mondadori
Editore,1968. s.176–180.
12
tekrarı),
“augmentation” (büyük değerlerden tekrarı) ve “transposition” ları (oktavın diğer
perdelerinden uygulanabilmeleri) şeklinde çeşitlendiriliyordu.
Schoenberg’in on iki ton dizisinin kuralları;
a. Dizi on iki kromatik sesten oluşturulur
b. Dizi baştan sona, sondan başa doğru seslendirilir. Dizinin aralıkları tersine
çevrilir. Sonra yeni oluşan dizi tekrar tersten okunur. Böylelikle dört dizi
elde edilmiş olur.
c. Bulunan dört dizi başka alanlara kaydırılır(ton aktarılır). Böylece her
birinden 12 dizi çıkarılabilecek 48 dizilik geniş bir ses alanı elde edilir.
d. Aralıklar ve akorlar istenilen seslerden seçilebilir. Sesler alt alta getirilebilir
veya arka arkaya sıralanabilir.
e. Akorlar majör-minör düzeninden farklı olmalıdır.
f. Oktav yasaktır. Diğer aralıkların kullanılma sırası; Küçük ikili, büyük
yedili, küçük yedili, eksik beşli, üçlüler, altılılar ve beşliler.
g. Aynı aralık ard arda kullanılamaz.
h. Bir dizinin tüm sesleri sırayla duyulmadan aynı ses ikinci kez
kullanılamaz.
i. Ölçü, ölçü çizgisi istenildiği gibi değiştirilebilir. Ölçü olmayabilir.
j. Ritim düzenliliği olmamalıdır.
k. Biçim kuralı yoktur.11
Ablan Berg ve Anton Webern’in de uyguladığı “On iki ton” yazı tekniği,
müzikten tonalitenin kaldırılması olarak özetlenebilir.
11
13
Serialism / Dizisel Müzik
Schoenberg’in müziğinde yatay ya da dikey olarak duyurulan cümleleri, Anton
Webern, on iki yerine altı, dört ya da hücre adı verilen üç gibi daha az sayıda ses
kümelerinden oluşturarak farklı arayışlara yönelmiştir. Webern küme ya da kümeleri
organize bileşkeler halinde kullanmanın yanı sıra seslere, hem kümeleri hem de çalgıları
birbirlerine bağlayıcı işlevsellik kazandırarak “Seriasm” i (diziselcilik) başlatmıştır.
Fransa’da, Oliver Messiaen ve Pierre Boulez, Almanya’da Karlheinz
Stockhausen, Avusturya’lı Ernst Krenek, Amerika’lı Milton Babbit, Roger Sessions ve
Đgor Stravinsky, Webern sonrası dizisel müzik bestecilerini oluştururlar.
Musique Concrete / Somut Müzik
Somut müziğin öğeleri günlük yaşamın içinden seçilir. Ortaya konan
müziklerin özelliği, seslerin elektronik müzik yöntemlerinde olduğu gibi sentezleyici
çalgılardan yapay olarak değil, günlük yaşamda doğal olarak var olan kaynaklardan
alınmasıdır.
Edgar Varese gibi besteciler yirmili ve otuzlu yıllarda kayıtlara geçiremeseler
de yaptıkları deneysel çalışmalarla somut müziğe ışık tutmuşlardır. Somut müzik 1950 1960’lı yıllarda film bale ve diğer gösteri sanatlarında da kullanılmıştır. Akımın önemli
isimleri Iannis Xenakis, Luc Ferrari, Karlheinz Stockhausen, Olivier Messiaen, Edgar
Varese’dir.
Electronic Music / Elektronik Müzik
Elektronik müzik, her türlü elektronik gereçten yararlanılarak besteleme ya da
seslendirmenin bütün alanlarını kapsar12. Elektronik gereçleri müziksel yaratıcılıkta
kullanmak ikinci dünya savaşından sonra gerçekleşebilmiştir. Bir yandan çalgıların
sınırlarını aşmaya yönelik çabalar, bir yandan elektronik gereçlerin sağladığı ses
olanakları, bestecilerin bu ortamda çalışmalarını sağlamıştır.
12
Đlhan Mimaroğlu, Müzik Tarihi, Varlık Yayınları, Đstanbul, 1999, s.157
14
Elektronik müziğin besteciler açısından en olumlu yanı, bestecilerin eserlerini
yorumcu gibi bir aracıya gerek duymadan, doğrudan dinleyicisiyle paylaşma olanağı
tanımasıdır. Dönemin önde gelen isimleri Milton Babbit, Karlheinz Stockhausen, Iannis
Xenakis, György Ligeti gibi bestecilerdir.
Conceptual Art / Kavramsal Sanat
Kavramsal sanat 1960’larda başlayan, yaratıda düşünselliğin, düşüncede
kavram boyutunun önemini vurgulayan bir akımdır. Sessizlik ilk kez bu akımla müziğin
öğelerinden biri olarak işlenmiştir. John Cage’de bu akımla ilintili olarak “4:33” adlı bir
yapıt ortaya koymuştur.
Indeterminacy / Belirsizlik
Karlheinz Stockhausen belirsizlik kavramının iki odakta yoğunlaşmaya
başlayan anlamını ayırt etmek için; geleneğe aykırı kaynaklı belirsizlik içren dinletileri
“gösteri”, daha çok doğaçlama özelliği taşıyanları ise “Sezgisel Müzik” olarak
adlandırmıştır.13
Bu dönemde besteciler eserlerinde şansa dayalı oluşumlara yer verdiler. Nota
yazısı olarak grafik notasyon kullanmışlardır. Akımın önemli başlıca temsilcileri Earl
Bown, Karlheinz Stockhausen, John Cage, Alberto Ginastera’dır.
Micro Tonality / Mikro Tonalite
Doğu müziği çalgılarından esinlenilerek batı müziğine aktarılan mikrotonal
anlayış, on iki sesten oluşan kromatik dizinin aralıklarını oluşturan komaları arttırıp
veya eksiltip diziyi daha fazla veya daha az sesten meydana gelebilir hale getiriyordu.
Charles
Ives
ve
diğer
Amerikalı
bestecilerin
mikrotonal
eserleri
seslendirilmeden önce piano, eser için tasarlanmış komalara göre akord edilmiştir.
Ayrıca mikrotonal müzik için özel çalgılar üreten Harry Partch’ in yanı sıra Amerikan
besteci Benjamin Johnston, hesaplamalarıyla komaları ayırt eden bir çizelge ortaya
13
Morton Brian, Recorded Contemporary Music, Glossary, N.Y., Blackwell Publisher, 1995, s.348.
15
koymuş ve bu düzene göre diyez ve bemollerin yerleri değişmiş, majör üçlü ve
mükemmel beşli gibi aralıklar ise yerlerini korumuşlardır.14
GĐTAR EĞĐTĐMĐNDE KULLANILAN TEKNĐKLER
Gitar eğitimi gerek kullanılan teknikler ve yöntemler, gerekse materyal
açısından birçok öğeyi barındırmaktadır. Öğrencinin hedeflenen davranış doğrultusunda
gelişim göstermesi açısından bu teknikler önem taşımaktadır.
Araştırmada adı geçen tekniklerin açıklamaları aşağıda verilmiştir.
Flajöle, gitarda sol elin perdelere basmadan tellerin üstünde tutulduğu ve sağ el
ile çalınarak sesin alındığı tekniktir. Gitarda doğal ve yapay olmak üzere iki tip flajöle
kullanılmaktadır. Bunlardan doğal olanında sol el tellerin üzerinde tutulup perdelere
basmazken yapay flajölede sol el perdelere basar ve sağ el parmaklarından biri
çalınacak sese göre bir perde üzerinde konumlandırılıp diğer sağ el parmaklarından biri
teli çeker.
Golpe, sağ el parmaklarından herhangi biri ile gitarın gövdesine yapılan
vuruşlara denir.
Pizzicato, gitardan daha boğuk bir ses elde edilmesi amacıyla tellerin köprüye
yakın kısmının sağ el ile kapatılıp baş parmak ile çalındığı tekniktir.
Glissando, Çalınan bir notadan diğerine sağ el kullanılmadan sol el ile kayarak
ulaşıldığı tekniktir.
Vibrato, ses alınan perdede kalmak suretiyle sol elin tel üzerinde sağ ve sola
doğru titreştirilmesi yoluyla seste elde edilen dalgalanmaya denir.
14
Howard Risatti, New Music Vocabulary, Urbana Chicago London, University of Illinois Pres, 1976,
s.18.
16
Rasgueado, sağ elin tırnaklarının dış kısmı ile birden fazla tele yapılan vuruşa
denir.
Legato, çalınan iki nota arasında ilkinin sağ el ile çekilip ikinci notanın sesinin
sol el yardımı ile elde edildiği tekniktir.
Tril, bir nota ile yarım veya tam ton üstündeki bir notanın ard arda
titretircesine çalındığı tekniktir.
Tremolo, gitarda ard arda aynı 3 notanın aynı tel üzerinde çalındığı tekniktir.
Tirando, tellerin sağ el parmakları avuç içine doğru çekilerek ve bir üst tele
yaslanmadan çalındığı tekniktir.
Apoyando, tellerin sağ el parmakları avuç içine doğru çekilerek ve bir üst tele
yaslanarak çalındığı tekniktir.
Arpej, bir akorun seslerinin belirli bir sıra ile arka arkaya çalınmasıdır.
17
1.1 Problem
Günümüzde müzik eğitimi veren eğitim fakültelerinin gitar programları sözü
edilen çağdaş müzik anlayışından ayrı olarak düşünülmemelidir. Öğrencilerin
yaşadıkları çağa ve içinde bulundukları müziksel gelişmelere ayak uydurabilmeleri için
çağdaş müziğin eğitim öğretim sürecindeki rolü son derece önem taşımaktadır.
Araştırmanın Problemi: Öğrencilerin içinde bulundukları çağın müziğinden
uzak bir gitar eğitimi almaları, zamanına göre geride kalmış müzik ve tekniklerle gitarı
öğrenmeleri, derse olan ilgilerinin azalmasına ve buna bağlı olarak başarılarının da
olumsuz yönde etkilenmesine sebep olabilmekte midir?
1.2 Amaç
Araştırmada;
1. Çağdaş gitar eserleri gitar eğitim tekniklerine uygun mu?
2. Öğrencilerin çağdaş gitar müziği ile ilgili görüşleri nelerdir?
3. Öğrencilerin çağdaş gitar müziği doğrultusunda eğitim öğretim sürecine
ilişkin görüşleri nelerdir? Sorularına yanıt aranacaktır.
1.3 Önem
Araştırmadan elde edilen bulgular;
1. Çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunu saptayacaktır.
2. Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı gitar öğrencilerinin çağdaş gitar müziği ile
ilgili görüşlerini saptayacaktır.
3. Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı gitar öğrencilerinin çağdaş gitar eserlerinin
gitar eğitim tekniklerine uygunluğuna dair bilgi sahibi olmalarını sağlayacaktır.
18
4. Gitar eğitiminde çağdaş müziğin kullanılabilirliğine dair eğitimcilerin görüş
sahibi olmalarını sağlayacaktır.
5. Konu ile ilgili olarak yapılacak yeni araştırmalara ışık tutacaktır.
1.4 Sınırlılıklar
Bu araştırma;
1. 2004 – 2005 öğretim yılı ile
2. Çağdaş gitar müziğiyle ilgili olarak 1970 – 2000 tarihleri arasında gitar için
eser vermiş Đngiliz, Fransız, Rus ve Latin bestecilerin eserleri ile
3. Çağdaş gitar müziğine ilişkin öğrenci görüşleri için Marmara Üniversitesi
Atatürk Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı,
Abant Đzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik
Eğitimi Anabilim Dalı ve Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar
Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı ile sınırlandırılmıştır.
1.5 Sayıltılar
1. Anket uygulanan kişiler ankete samimi cevap vermişlerdir.
2. Araştırmada örneklem olarak kullanılan çağdaş gitar eserleri yeterli
sayıdadır.
3. Öğrenci görüşleri için üç adet Eğitim Fakültesi Müzik Eğitim Ana Bilim
Dalı örneklem olarak seçilmiş olup Müzik Eğitim Ana Bilim Dalı gitar öğrencilerinin
genelini temsil etmektedir.
19
II. ĐLGĐLĐ LĐTERATÜR
ÇAĞDAŞ GĐTAR MÜZĐĞĐ
Klasik gitar bugünkü formunu on dokuzuncu yüzyılda Antonio Torres
tarafından yapılan değişikliklerle almıştır. Gitarın günümüzdeki formunu almasının
ardından on dokuzuncu yüzyılın ortasında çağdaş gitar okulunun kurucusu Francisco
Tarrega, yaptığı birçok düzenleme ve yazdığı eserlerle gitar eğitimine büyük katkıda
bulunmuştur.
Yirminci yüzyılda yeni biçimlerin doğması ve yeni müzik anlayışlarının ortaya
çıkmasıyla birlikte gitar tekniği ve gitar eğitiminde de birçok değişim meydana
gelmiştir. Yazılan yeni eserlere uygun olarak gitar eğitiminde de yeni etüd ve teknikler
ortaya çıkmıştır.
Çağdaş gitar müziği 1950’li yıllarda Andres Segovia’nın gitarı bir konser
çalgısı olarak kabul ettirmesinin ardından hızlı bir gelişim göstermiştir. Besteciler,
yeniliklere son derece açık bir çalgı olan gitar ve gitar eğitimine yönelik birçok eserler
vermiş ve yazılan bu eserlerle birlikte yeni tekniklerin doğmasına yol açmışlardır.
Heitor Villa-Lobos, Manuel de Falla, Joaquin Rodrigo gitar ve gitar eğitimi için ciddi
eserler vermişlerdir. Çok sesli bir çalgı olan gitar solo kullanımının yanında oda müziği
ve çalgı topluluklarında da kullanılmıştır. Çağdaş gitar müziğinde başlıca besteciler;
Emilio Pujol (1886 -1980)
Đspanyol besteci, gitarist ve eğitimci Emilio Pujol Đspanya’da dünyaya geldi.
1901 yılında Barselona’da Francisco Tarrega ile çalıştı. Besteci 124 adet eser yazmış ve
275 adet eserinde gitar uyarlamasını gerçekleştirmiştir.
Darius Milhaud (1892 – 1974)
Fransız besteci özellikle çok tonluluğu geliştirmesiyle tanınır. Milhaud’un
müziğinde iki tonluluk 1913’ten sonra ortaya çıkmıştır. Bestecinin kullandığı çok
20
tonluluk farklı ses düzlemlerinin eşanlı hareketine yol açar. Müziği disonans içermesine
karşın lirik niteliğini korumuştur.
Gitar için yazdığı “Segoviana” adlı bir eseri
mevcuttur.
Frederico Mompou ( 1893 – 1987)
Barselona’da doğmuştur. Bestecinin müziği ulusal unsurlar içerir. Gitar için
yazdığı eserlerden başta gelenleri “Suite Compostelana” ve “Canzione y Danzas” adlı
eserleridir.
Eserlerinin
gitara
düzenlenmesi
Andres
Segovia
tarafından
gerçekleştirilmiştir.
Andres Segovia (1893 – 1987)
Đsapnaya doğumlu gitarist ve besteci Segovia yirminci yüzyılın en ünlü gitar
virtüözlerinden biridir. Daha çok yaptığı düzenlemelerle ön plana çıkmıştır. Kendisi
birçok gitarist yetiştirmiş ve gitar için etütler yazmıştır. Turina, Roussel, Torroba, Ponce
ve daha birçok besteci kendisi için besteler yapmışlardır.
Alexander Tansman (1897 – 1986)
1897 Lodz doğumlu bestecinin gitar için yazmış olduğu başlıca eserleri
1961’de yazdığı “Danza Pomposa”, 1968’de yazdığı “Suite in modo Polonico” ve 1972
de yazdığı Skriabin’in teması üzerine varyasyonlardır.
Joaquin Rodrigo (1901 – 1999)
Đspanya doğumlu besteci orkestra ve gitar için yazmış olduğu “Concierto de
Aranjuez” 1939’dan savaş sonuna kadar ilgi görmemesine rağmen daha sonra büyük ün
yaptı. Konçertonun başarısı bestecinin diğer yapıtlarına da dikkat çekti. Bu konçertonun
dışında gitar için yazmış olduğu uzun soluklu eserler arasında “ Fantasia para un
Gentilhombre”, iki gitar ve orkestra için “Konçerto Madrigal”, dört gitar için yazmış
olduğu “Konçerto Andaluz”, “Envocation Et Danza”, “Triptico”, “En los Trigales”,
“Tres Piezas Espanolas” sayılabilir.
21
William Walton ( 1902 – 1983)
Đkinci kuşak Đngiliz bestecilerinden olan William Walton’un klasik gitar için
yazmış olduğu beş adet bagatell formunda eser bulunmaktadır.
Lennox Berkeley (1903 – 1989)
Đngiliz ikinci
kuşak bestecilerinden
olan
Berkeley’in
Neo-Klasik akımdan
etkilenmiştir. 1946–1968 yılları arasında Kraliyet Müzik Akademisi’nde öğretmenlik yapmıştır.
Gitar için yazmış olduğu bir sonatine ve bir konçerto mevcuttur.
E. Sainz de la Maza (1903 – 1982)
E. Sainz de la Maza’nın gitar için vermiş oldu en önemli eser “Platero y yo”
dur. Eser 3 bölümden oluşur. Sırasıyla “Platero”, “La Azotea”, “La Muerte”.
Benjamin Britten (1913 – 1976)
22 Kasım Đngiltere doğumlu besteci ikinci kuşak Đngiliz bestecileri arasındadır.
Çok erken yaşlarda beste yapmaya başlamış Kraliyet Müzik Akademisinde
kompozisyon ve piyano dersleri almıştır. Gitar için çok sık çalınan Julian Bream’ e ithaf
en yazdığı “Nocturnal“ isimli uzun soluklu bir eseri vardır.
Alberto Ginastera (1916 – 1983)
Buenos Aires doğumlu Arjantin’li besteci eserlerinde rastlamsal öğelere yer
vermiştir. Gitar için yazmış olduğu bir adet sonat’ı mevcuttur.
Reginald S. Brindle (1917 – 2003)
Dizisel müzik alanında eserler vermiş olan Đngiliz besteci gitar için birçok eser
yazmıştır. Bu eserler “El Polifemo de Oro” gibi ustalık gerektiren eserlerin yanında
gitar için eğitim amaçlı etütler de bestelemiştir.
22
John W. Duarte (1919- )
Gitar için birçok eser yazmış ve başka enstrümanlara ait bir çok eserin gitar
düzenlemeleri yapmıştır. Başlıca gitar yapıtları arasında “English Suit”, “Musikones”,
“Sonatinette”, “Suite Piemontese” sayılabilir.
Astor Piazzolla (1921 – 1992)
Daha çok tango formunda eserler veren Astor Piazzolla solo gitar için “Cinco
Piezas” isimli beş bölümlük bir eser ve “Tango Suite” adı altında iki gitar için bir eser
bestelemiştir.
Malcom Arnold (1921- )
Malcoım Arnold önde gelen Đngiliz bestecilerdendir. 1944 – 1949 yılları
arasında Londra Filarmoni Orkestrası’nda trompet çalmış. Beste yapmaya 1949 yılından
itibaren başlamıştır. Bestecinin gitar için yazdığı bir de konçertosu bulunmaktadır.
Stephen Dodgson (1924 - )
Londra doğumlu Đngiliz besteci gitar için bir çok eser vermiştir. Đki gitar için
yazmış olduğu bir konçertinosu, solo gitar konçertosu ve partitası en bilinen eserleri
arasındadır.
Richard R. Bennet (1936- )
Walton ve Berkeley ile aynı dönemi paylaşan besteci çok çeşitli enstrümanlar
için eserler yazmıştır. Bunların arasında bir gitar konçertosu ve yine gitar için yazdığı
bir sonatin bulunmaktadır.
R.J. de Vittorio (1939- )
Mikrotonal gitarın yaratıcısı olan Vittorio, yarattığı bu özgün çalgı için birçok
eser yazmıştır.
23
Leo Brouwer (1939 - )
Gitarist, besteci ve orkestra şefi Leo Brouwer Küba’da doğmuştur. Gitar için
birçok eser bestelemiş ve çalmıştır. Aynı zaman da bestecinin eğitim amaçlı yazdığı
birçok etüdü bulunmaktadır. Bestecinin 6 adet gitar konçertosu ve solo gitar için
yazdığı; “El Decameron Negro”, “Hika”, “Danza Caracteristica”, ”Elogio de la Danza”,
“Cancion de Cuna”, “Ojos Brujos”, “Canticum” “La Espiral Eterna” gibi birçok eseri
bulunmaktadır.
Đgor Rekhin (1940 - )
Gitar eğitimcisi ve besteci Đgor Rekhin gitar için birçok solo ve duo eserler
vermiştir. Bunun yanında “ 24 Preludes and Fugues for Guitar”, “Concierto de la
Havana” gibi eserleri gitar literatürüne kazandırmıştır.
Stepan Rak (1945 - )
Besteci gitar için çok çeşitli eserler vermiştir. Bu eserlerden bazıları arasında,
“Danza Mauretana”, “Five Preludes”, “Homenaje a Francisco Tarrega”, “Hiroshima”
sayılabilir.
Carlo Domeniconi (1947- )
Gitarist ve besteci Carlo Domeniconi Türk Müziği’ni de araştırmış. Türk Halk
Türküleri’nin gitar için düzenlemelerini yapmışıtır. En önemli eserleri arasında,
“Koyunbaba”, “Step To Paradise”, “Sunayama Henge” sayılabilir.
Egberto Gismonti (1947 - )
Brezilyalı besteci Egberto Gismonti birçok film müziğinin yanında 6 telli ve 8
telli gitar içinde eserler vermiştir. Gismonti’nin “Water an Wine” adlı eserinin yanında
iki gitar için yazdığı sonatları bulunmakta ve birçok eseri gitara uyarlanmaktadır.
24
Roland Dyens (1955 - )
Dokuz yaşında gitar eğitimine başlayan besteci, bu enstrüman için eserler
vermiş ve birçok uyarlama yapmıştır. Eserleri arasında “Tango en Skai”, “Libra
Sonatine”, “Songe Capricorne”, “L.B. Story” örnek gösterilebilir.
Nikita Koshkin (1956 - )
Moskova doğumlu gitarist-besteci Koshkin’in eserleri bugün birçok gitarist
tarafından konserlerde seslendirilmektedir. Eserleri arasında “Prince’s Toys” adlı süiti
ve “Usher Valse” örnek verilebilir.
25
III. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMĐ
3.1. Araştırmanın Modeli
Bu araştırma çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğu ile
ilgili var olan durumu saptamayı amaçladığından tarama modeline uygun olarak
hazırlanmıştır.
Tarama modelleri, geçmişte ya da halen varolan bir durumu varolduğu şekliyle
betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır.15
3.2. Evren ve Örneklem
3.2.1. Evren
Araştırmanın evrenini çağdaş formalarda yazılmış gitar eserleri
ve
Türkiye’deki Eğitim Fakülteleri Müzik eğitim Ana Bilim Dalı gitar öğrencileri
oluşturmaktadır.
3.2.2. Örneklem
Örneklem, Fransız, Đngiliz, Rus ve Latin bestecilerin 1970–2000 tarihleri
arasında yazmış oldukları randomize olarak seçilmiş 70 adet eserden ve Marmara
Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi
Anabilim Dalı, Abant Đzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi
Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı ve Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Güzel
Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı’nda 2004–2005 eğitim-öğretim
yılında gitar öğrenimi gören 65 öğrenciden oluşmaktadır.
15
Niyazi Karasar, Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara, Ekim 2002. s.77.
26
Örneklem grubunu oluşturan öğrencilerin cinsiyet, yaş, mezun olunan okul,
sınıf ve gitar çaldıkları süreye ilişkin sayısal dağılımları aşağıdaki gibidir.
Öğrencilerin, cinsiyete göre dağılımı Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1:
Öğrencilerin Cinsiyet Değişkenine Göre Frekans ve Yüzde Dağılımları
Cinsiyet
f
44
21
65
Erkek
Kız
Toplam
%
67,6
32,4
100
Tablo 1’de görüldüğü gibi örnekleme giren 65 öğrencinin %67,6’sı erkek
öğrencilerden(44 kişi), %32,3’ü kız öğrencilerden(21 kişi) oluşmaktadır.
Öğrencilerin yaşa göre dağılımı tablo 2’de verilmiştir.
Tablo 2:
Öğrencilerin Yaş Değişkenine Göre Frekans Ve Yüzde Dağılımları
Yaş
f
7
8
15
13
10
5
3
2
2
65
20
21
22
23
24
25
26
27
28
Toplam
27
%
10,7
12,3
23,7
20
15,3
7,6
4,6
3,07
3,07
100
Tablo 2’de görüldüğü gibi örneklemi oluşturan kişilerin %10,7’si 20 yaş
grubunda(7 kişi), %12,3’ü 21 yaş grubunda(8 kişi), %23,7’si 22 yaş grubunda(15 kişi),
%20’si 23 yaş grubunda(13 kişi), %15,3’ü 24 yaş grubunda(10 kişi), %7,6’sı 25 yaş
grubunda(5 kişi), %4,6’sı 26 yaş grubunda(3 kişi), %3,07’si 27 yaş grubunda(2 kişi),
%3,07’si 28 yaş grubunda(2 kişi) bulunmaktadır.
Öğrencilerin mezun oldukları okullara göre dağılımı tablo 3’te verilmiştir.
Tablo 3:
Öğrencilerin Mezun Oldukları Okullara Göre Frekans Ve Yüzde Dağılımları
Okullar
Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
Genel Lise
Meslek Lisesi
Konservatuar
Diğer
Toplam
f
22
18
3
2
10
65
%
33,8
27,6
4,6
3,07
15,3
100
Tablo 3’te görüldüğü gibi örneklemi oluşturan öğrencilerden, %33,8’i
Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi(22 kişi), %27,6’sı Genel Lise(18 kişi), %4,6’sı Meslek
Lisesi(3 kişi), %3,07’si Konservatuar(2 kişi), %15,3’ü Diğer okullardan(10 kişi)
mezundur.
Öğrencilerin devam ettikleri sınıfa göre dağılımı Tablo 4’te verilmiştir.
Tablo 4:
Öğrencilerin Devam Ettikleri Sınıfa Göre Frekans Ve Yüzde Dağılımları
Sınıflar
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
Diğer
Toplam
28
f
19
3
16
12
15
65
%
29,2
4,6
24,6
18,4
23,07
100
Tablo 4’te görüldüğü gibi örneklemi oluşturan öğrencilerin, %29,2’si 1.
Sınıfa(19 kişi), %4,6’sı 2. Sınıfa(3 kişi), %24,6’sı 3. Sınıfa(16 kişi), %18,4’ü 4.
Sınıfa(12 kişi) ve %23,07’si diğer sınıflara(15 kişi) devam etmektedir.
Öğrencilerin gitar çaldıkları süreye göre frekans ve yüzde dağılımları Tablo
5’te verilmiştir.
Tablo 5:
Öğrencilerin Gitar Çaldıkları Süreye Göre Frekans Ve Yüzde Dağılımları
Yıl
1 Yıl
2 Yıl
3 Yıl
4 Yıl
5 Yıl
6 Yıl
7 Yıl
8 Yıl
Toplam
f
3
5
7
15
8
7
12
8
65
%
4,6
7,7
10,7
23,1
12,3
10,8
18,5
12,3
100
Tablo 5’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %4,6’sı 1 yıldır(3 kişi), %7,7’si 2
yıldır(5 kişi), %10,7’si 3 yıldır(7 kişi), %23,1’i 4 yıldır(15 kişi), %12,3’ü 5 yıldır(8
kişi), %10,8’i 6 yıldır(7 kişi), %18,5’i 7 yıldır(12 kişi), %12,3’ü 8 yıldır(8 kişi) gitar
çalmaktadırlar.
29
3.3 Verilerin Toplanması
Araştırmada kullanılan veri toplama araçları iki bölümden oluşmaktadır.
Bunlardan ilki çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunun
incelenmesine yönelik hazırlanmış gözlem formu ve öğrencilerin çağdaş gitar eserleri
ve eğitim sürecine ilişkin görüşleri anketidir.
3.3.1. Gözlem Formu
Çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunun incelenmesi
için hazırlanmış gözlem formu toplam 10 maddeden oluşmaktadır. Gözlem formundaki
maddeler gitar eserlerinin niteliğini eğitim tekniklerine uygunluğu doğrultusunda
belirleyen kriterlerden oluşmuştur.
3.3.2. Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ve Eğitim Sürecine ilişkin
Görüşleri Anketi
Anket toplam 30 sorudan oluşmaktadır. Öğrencilerin çağdaş gitar eğitimi ve
eğitim-öğretim sürecine ilişkin görüşlerini saptamak amacıyla hazırlanmıştır.
3.4. Verilerin Çözümlenmesi
Öğrencilerin çeşitli özelliklerini ve çağdaş gitar müziği ile ilgili eğitim öğretim
sürecine
ilişkin
görüşlerini
saptamak
için
frekans
ve
yüzdelik
dağılımları
hesaplanmıştır.
Araştırmada yer alan çağdaş gitar eserleri ile ilgili bulgular gözlem formu
aracılığı ile elde edilmiştir.
30
IV. BULGULAR VE YORUMLAR
4.1 ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐNĐN GĐTAR EĞĐTĐM
TEKNĐKLERĐNE
UYGUNLUĞUNA
ĐLĐŞKĐN
ELDE
EDĐLEN
BULGULAR
Çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunu saptama
amacına yönelik bulgular aşağıda verilmiştir.
4.1.1 Leo Brouwer / Simple Etudes No.1
A. Eserin Notasyonu: Eserde klasik notasyon kullanılmıştır.
B. Eserin Deşifre Edilebilirliği: Eserin her sınıftan öğrencinin deşifre
seviyesine uygun olduğu düşünülmektedir.
C. Eserin Birebir Tekrara Uygunluğu: Eserin öğretmen tarafından öğrenciye
birebir tekrar ettirme yoluyla çaldırılabilir.
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde ölçü değişimi gözlenmemektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi bir dakika ile sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser monoton (i,m) eşlikli bir başparmak
etüdüdür.
G. Eserin Gerektirdiği Gitar Türü: Eserin standart klasik gitarla çalınabilir
olduğu gözlenmektedir.
H. Eserin Seslendirilebileceği Sınıf Düzeyi: Eser birinci sınıf ve üstü
öğrencilerin seslendirebileceği niteliktedir.
31
Đ. Eserde Kullanılan Akort Düzeni: Eserde teller Mi-La-Re-Sol-Si-Mi şeklinde
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser tonal üslupta yazılmış bir başparmak etüdüdür.
A. Eserin Notasyonu: Eserin yazımında klasik notasyon kullanılmıştır.
seviyesine uygun olduğu gözlenmektedir.
C.
Eserin
Birebir
Tekrara
Uygunluğu:
Eserin
ölçüsünde
değişim
gözlenmemektedir.
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin oldukça basit bir ritmik yapıya sahip olduğu
gözlenmektedir. Her seviyedeki öğrencinin çalabileceği düzeyde bir ritmik kurguya
sahiptir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi iki dakika ile sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde ard arda dizilmiş blok akorlar
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser blok armoninin çalınması için kurgulanmış bir etüttür.
32
C. Eserin Birebir Tekrara Uygunluğu: Eserin öğrenciye çalıp tekrar ettirme
yoluyla öğretilebilir olduğu gözlenmektedir.
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin ritmik yapısı etüt olmasının bir sonucu olarak
kazandırılmak istenen p-i-m üçleme tekniğine uygun bir şekilde 12/8’lik olarak
kurgulanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser yalnızca p-i-m üçleme tekniği üzerine
kuruludur.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser p-m-i kombinasyonunun çalıştırılması amacıyla
yazılmış bir etüttür.
33
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin 2/4’lük ve 3/4’lük ölçülerde sürekli bir
değişim göstermesi öğrencinin ritmik değişimleri özümsemesi açısından önem
taşımaktadır.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi bir dakika on saniye ile sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser belirgin bir bas ezgisinin iki sesli
eşliklendirilmesinden oluşmuştur. Sağ elin gürlük açısından ikiye bölünmesi ile ilgili
olarak öğrenciye faydalı olacağı düşünülmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser iki sesli bir eşlik üzerine bir bas ezgisi şeklinde
kurgulanmış bir başparmak etüdüdür.
34
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin öğrencinin aynı adlı bağlı notaları çalabilmesi
için bir hazırlık etüdü olduğu düşünülmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi bir dakika onbeş saniye ile sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser bir arpej etüdü olarak tasarlanmıştır.
Bağlı onaltılık notalar öğrencinin farklı ritmik bileşimleri öğrenmesi açısından önem
taşımaktadır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser bağlı arpejlerin geliştirilmesi amacıyla yazılmış bir
etüttür.
35
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin içerisinde iki farklı ölçü kullanılmıştır ve
birbiri ardına sıralanmış onaltılık gruplardan meydana gelmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi bir dakika yirmibeş saniye ile sınırlandırılmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser p-a-m-i kombinasyonunu amaçlayan
tipik bir arpej etüdüdür.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser p-a-m-i kombinasyonunu geliştirmeyi hedefleyen bir
arpej etüdüdür.
36
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser hızlı ve bağlı sekvenslerin ani eslerle kesilmesi
üzerine kurulu bir ritmik yapıya sahiptir. Öğretmenin öğrenciyi tempolu eserlere
hazırlaması açısından önem taşıyacağı düşünülmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi kırkbeş saniye ile sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde legato tekniğinin geliştirilmesi
amaçlanmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser legato tekniğinin geliştirilmesini hedefleyen bir etüttür.
37
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser içerisinde ritmik bir değişim söz konusu
değildir. Bağlı uzayan seslerin öğrencinin çok sesli gitar müziğini algılayabilmesi ve
uygulayabilmesi açısından önem taşıdığı düşünülmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi bir dakika yirmi saniye ile sınırlanmıştır.
F: Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde kontrpuantal bir yazı tekniği ve
temanın monoton bir arpej eşliğiyle işlendiği gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser kontrpuantal bir üslupla yazılmış arpej etüdüdür.
38
yoluyla öğretilebilir olduğu gözlenmektedir
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin içinde ölçü değişimleri gözlenmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi elli saniye ile sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde hedeflenen davranışın çift seslerin tek
bir notaya legato tekniği ile bağlanması olduğu gözlenmektedir. Bununla birlikte
onaltılık arpej grupları da legato ile birbirlerine bağlanmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser bağlı arpejlerin geliştirildiği bir etüttür.
39
yoluyla öğretilebilir olduğu gözlenmektedir
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin kısa eslerin ardından gelen onaltılık gruplarla
kurgulandığı
gözlenmektedir.
Eserin
öğrencinin
kısa
süreli
esleri
müzikte
uygulayabilmesi açısından önem taşıdığı düşünülmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde yarım seslerle uygulanan legato ve mi-p arpej kombinasyonları kullanılmıştır. Ayrıca m-i-p kombinasyonuna a-m-i gibi bir
alternatif getirildiği de gözlenmektedir.
H. Eserin Seslendirilebileceği Sınıf Düzeyi: Eser ikinci sınıf ve üstü
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser bir gam ve arpej etüdüdür.
40
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser 4/4 lük kurgulanmış ve aynı ölçüde senkoplu
gelişen bir arpejle geliştirilmiştir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi bir dakika ellidört saniye ile iki dakika arasında
sınırlanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde başparmağın da içine katıldığı üç
notadan oluşan arpejler kullanılmıştır. Eserde öğretilmesi hedeflenen tekniklerden biri
de çift sesli legatodur.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser legato tekniğini hedefleyen bir arpej etüdüdür.
41
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser kendi içerisinde ritmik bir farklılık
göstermemektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser farklı tellerdeki notaların değişimlerinin
bağlı bir şekilde çalınarak uygulanmasını amaçlamaktadır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser iki sesli klasik bir arpej etüdüdür.
42
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin ritmik yapısı içerisinde 2/4’lük, 3/4’lük,
4/4’lük, 5/4’lük gibi birçok farklı ölçü kullanılmıştır.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık iki dakikadır.
F. Eserde kullanılan Teknikler: Eserde geliştirilmesi hedeflenen teknik çift
sesli legatoların uygulanmasıdır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser iki sesli legatoların geliştirildiği bir etüttür.
43
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin içerisinde sürekli ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde çift sesli legatolar ve başparmak ile
uygulanan legatolar kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser iki sesli legatoların geliştirildiği bir etüttür.
44
D Eserin Ritmik Yapısı: Eser 3/4 lük sabit bir temponun eşit bölünmeleriyle
gelişmektedir. Eserin içerisinde ölçü değişimine rastlanmamıştır.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık üç dakikadır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser üç sesli akorların blok halde
uygulanmasını hedeflemektedir.
H. Eserin Seslendirilebileceği Sınıf Düzeyi: Eser üçüncü sınıf ve üstü
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser arda arda gelen blok akorların çalınmasını geliştiren bir
etüttür.
45
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser 4/4 lük ölçüde üçleme, beşleme gibi eşit
bölünmemiş bağlı ses dizileriyle ve köşeli bir ritim anlayışıyla kurgulanmıştır.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık bir dakika otuz saniyedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser beşleme şeklinde kullanılmış bağlı
dizilerden
oluşmaktadır.
Öğrencinin
barok
dönem
tril
ve
mordanlar
için
uygulayabileceği önemli bir çalışma olduğu düşünülmektedir.
Đ. Eserde Kullanılan Akort Düzeni: Eserde teller Re-La-Re-Sol-Si-Mi şeklinde
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser bir tril ve mordan çalışmasıdır.
46
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin dört dörtlük ölçüde sekizlik notalarla örülü bir
arpejle başlarken ikinci yarısından sonra ritmin onaltılık notalar aracılığıyla iki katına
çıkarıldığı gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde sabit yürüyen bir arpejin sesleri
üzerine bağlı süslemeler ve ikinci yarısında otuzikilik notalarla gelişen legatolar
gözlenmektedir. Eserin barok ve klasik dönemde sıklıkla kullanılan süslemeler için bir
ön çalışma olacağı düşünülmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser arpej içerisine yerleştirilmiş süsleme notalarından
meydana gelen bir etüttür.
47
B. Eserin Deşifre Edilebilirliği: Eserin 2.sınıfın üstündeki öğrencilerin deşifre
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser karmaşık ve eşit bölünmemiş bir ritmik yapıya
sahip olduğu gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde sıklıkla tril ve mordanlara hazırlık
amaçlı, legato çalınan, otuzikilik üçleme ve beşlemeler gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser bir süsleme ve mordan etüdüdür.
48
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde kullanılan akorlar senkoplu bir ritm
anlayışıyla kurgulanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde dört sesli, akorlar içinde tek sesli
legatolar, üç sesli legatolar ve üç sesli blokların üzerine kurulu bağlı ezgiler
gözlenmektedir. Eserin başında sabit bir bas ezgisi üzerine kurulan üç sesli akorların
öğrencinin enstrüman üzerinde senkop uygulama konusundaki gelişimine faydalı
olacağı düşünülmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser akorların içerisindeki bağlı notaların geliştirilmesini
hedefleyen bir etüttür.
49
A. Eserin Notasyonu: Eserin yazımında klasik notasyon kullanılmış ancak ölçü
tekrarları rakamlarla belirtilmiştir.
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin ritmik karakteri arka arkaya dizili uzun
onaltılık pasajlar ve bunları takip eden senkoplu üç sesli akorlarla kurgulanmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser blok akorlar üzerindeki senkoplarla
başlayan tipik bir legato etüdüdür.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser bir legato etüdüdür.
50
4.1.21 Leo Brouwer / La Espiral Eterna
A. Eserin Notasyonu: Eserin yazımında klasik notasyon kullanılmamıştır.
seviyesine uygun olmadığı gözlenmektedir.
C. Eserin Birebir Tekrara Uygunluğu: Eserin yalnızca öğrenciye çalıp tekrar
ettirme yoluyla öğretilebilir olduğu gözlenmektedir.
Eserin Ritmik yapısı: Eserde ölçü yoktur. Motiflerin tekrar sayısı çoğu zaman
yorumcuya bırakılmıştır.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık 7 dakika otuz saniyedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde yoğun bir şekilde efekt amaçlı sesler
ve teknikler kullanılmıştır. Doğaçlamaya açık bölümler ile gitarın ses olanaklarının
zorlandığı gözlenmektedir.
H. Eserin Seslendirilebileceği Sınıf Düzeyi: Eser dördüncü sınıf öğrencilerinin
seslendirebileceği niteliktedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser deneysel bir çalışmadır. Tonal değildir. Gitardan farklı
sesler elde etmek için birçok teknik kullanılmıştır.
51
4.1.22 Leo Brouwer / Canticum
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin ölçüsü yoktur.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık altı dakikadır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde efekt amaçlı bir çok teknik, kısa süreli
seri arpejler ve geniş bir nüans skalası gözlenmektedir.
akortlanmıştır. Đkinci bölümde altıncı tel Mi bemol notasına düşürülmüştür.
J. Genel Yorum: Eser icrası hızlı kısa ve seri pasajların bileşiminden meydana
gelmiştir. Gitardan farklı sesler almak için birçok teknik kullanılmıştır.
52
4.1.23 Leo Brouwer / Cancion de Cuna
D.
Eserin
Ritmik
Yapısı:
Eserin
içerisinde
ritmik
bir
değişim
gözlenmemektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık 3 dakika otuz saniyedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserin birçok yerinde pizzicato tekniği
kullanıldığı gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser tonal üslupla yazılmıştır. Kullanılan pizzicato arpejler
eser içerisinde tekrarlanmaktadır. Söz konusu tekniğin geliştirilmesi açısından yararlı
bir çalışma olacağı düşünülmektedir.
53
4.1.24 Leo Brouwer / Ojos Brujos
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin içerisinde 6/8’lik, 3/4’lük, 4/4’lük gibi
değişimler gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserin teması üç sesli bir yapı çerçevesinde
işlenmiştir ve pizzicato tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserde kullanılan üç sesli yazı stili sağ elin bölünmesi
açısından faydalı bir çalışma olacaktır.
54
4.1.25 Leo Brouwer / Fuga
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 12/16’lık, 16/16’lık, 1/4’lük gibi değişimler
gösteren, ender rastlanan bir ölçü yapısı kullanılmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde kullanılan tema kontrpuan tekniğiyle
çok seslendirilmiş ve glissando, legato ve iki sesli ostinato eşlik gibi teknikler
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserin çok seslendirilmesinde kontrpuan yöntemi kullanılmış
olmasının öğrencinin yatay çok sesliliği kavraması açısından önemli olduğu
düşünülmektedir.
55
4.1.26 Leo Brouwer / Preludio
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser 6/8’lik ölçü içerisinde vurguların kimi zaman
3/4’lük olarak kullanıldığı bir yapıya sahiptir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde golpe, glissando, legato gibi teknikler
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser kısa olmasına rağmen içerisinde birçok farklı ritmik
öğeyi ve tekniği barındırmaktadır. Öğrenilen tekniklerin pekiştirilmesi açısından
eğitimde kullanılmasının faydalı olacağı düşünülmektir.
56
4.1.27 Leo Brouwer / Elogio de la Danza
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 1/4’lük, 3/8’lik, ¾’lük, 4/4’lük gibi sürekli
ölçü değişimleri gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser rasgueado, pizzicato, legato, golpe gibi
birçok tekniği barındırmaktadır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser deneysel üslupta yazılmıştır. Geniş bir nüans skalasına
sahip olmakla birlikte. Obstinato bölümündeki çift sesli staccato seslerin ritmik bir
espriyi meydana getirdiği gözlenmektedir.
57
4.1.28 Leo Brouwer / Guajira Criolla
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 6/8–3/4 şeklinde vurgu değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde armonik seslerin yanı sıra yoğun bir
şekilde pizzicato tekniği gözlenmektedir.
Akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser kısa olmasına rağmen birçok tekniği barındırmaktadır.
Bu açıdan değerlendirildiğinde öğrencinin rahatlıkla söz konusu eser ile konser
performansı sergileyebileceği düşünülmektedir.
Eserlerin notaları Ek-1’de verilmiştir.
58
4.1.29 Joaquin Rodrigo / Invocation et Danse
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde sıklıkla ölçü ve tempo değişimleri
gözlenmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık sekiz dakikadır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, rasgueado, legato,
tremolo gibi birçok gitar tekniği gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserin icrası ustalık gerektirmektedir. Gitar eğitiminde teknik
açıdan üst seviyede öğrencilerin çalışması gereken bir eserdir.
59
4.1.30 Joaquin Rodrigo / En Los Trigales
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin 3/8’lik ölçüsünde ve temposunda değişimler
gösterdiği gözlenmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık dört dakikadır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde beş notadan oluşan legatolar, flajöle
sesler ve rasgueado tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser içerisindeki gamların ve legatolu süslemelerin eğitici
nitelik taşıdığı düşünülmektedir.
60
4.1.31 Joaquin Rodrigo / Tiento Antiguo
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 9/8, 6/8 ve 3/8’lik ölçü değişimleri
görülmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık üç dakika otuz saniyedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle seslerin yanında rasgueado
tekniği ve seri gamlar kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserin içerisindeki arpejlerin ve uzun gamların sağ ve sol elin
geliştirilmesi açısından önem taşıdığı düşünülmektedir.
61
4.1.32 Joaquin Rodrigo / Far Sarabande
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserdeki ölçü değerleri sıklıkla değişmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık beş dakikadır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, sıklıkla kırılan akorlar
gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserin ağır tempolu ancak yoğun bir armoni ile örülmüş
olması özellikle sol el tekniği açısından geliştirici bir çalışmadır.
62
4.1.33 Carlo Domeniconi / Time and Space
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserdeki 4/4’lük ölçü değeri sabit tutulmuş ancak
geçici tempo değişiklikleri kullanılmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde çift sesli flajöleler, iki veya üç notadan
oluşan legatolar kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser içinde birçok tekniği barındıran bir etüttür.
63
4.1.34 Carlo Domeniconi / The Chinese
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser serbest ölçüde yazılmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, tremolo, vibrato, efekt
amaçlı komalı sesler ve yalnızca sol el ile çalınan notalar kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserde yalnızca sol el ile çalınan notalar öğrencinin farklı
tekniklere alışması açısından önem taşımaktadır. Ayrıca klasik gitarda az rastlanan telin
itilmesiyle elde edilen komalı sesler bu eserde mevcuttur.
64
4.1.35 Carlo Domeniconi / Hommage a Oliver Messiaen
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde altıncı tel Re sesine düşürülmüş ayrıca
armonik sesler ve legato tekniği gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser legatolu arpejlerle gelişen bir etüttür.
65
4.1.36 Carlo Domeniconi / Sunayama Henge
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık yedi dakikadır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, vibrato, legato,
glissando ve bend gibi teknikler kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserde birçok teknik aynı anda kullanılmaktadır. Bu tip
kombinasyonlar performansın geliştirilmesi açısından önem taşımaktadır.
66
4.1.37 Carlo Domeniconi / A Step to Paradise
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde sıklıkla kırılan akorlar ve flajöle sesler
gözlenmektedir. Altıncı tel Re sesine düşürülmüştür.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Sağ elde akorların kırılması ve armonik seslerin kullanılması
ile ilgili olarak geliştirici bir eserdir.
Eserlerin notaları Ek-3’te verilmiştir.
67
4.1.38 Emilio Pujol / Cancion de Cuna
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser 6/8’lik ölçüde yazılmıştır ve içerisinde değişim
göstermemektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler ve glissando teknikleri
gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Yoğun bir armonik yazı kullanılması ve armonik seslere yer
verilmesi nedeniyle sağ-sol el koordinasyonu gerektiren bir eserdir.
68
4.1.39 Emilio Pujol / In Memoriam Tarrega
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eser 2/4’lük, 4/4’lük gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle seslerin yanı sıra tremolo,
pizzicato ve legato tekniği kullanılmıştır.
Đ. Eserde Kullanılan Akort Düzeni: Eserde teller Re-Sol-Re-Sol-Si-Mi
şeklinde akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Koral bir havada gelişen eserin ard arda gelişen blok
akorların çalınması ile ilgili olarak fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
69
4.1.40 Astor Piazzolla / Campero
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserin başında her ölçüde bir 4/4’lük ve 3/4’lük
değişimler gözlenmektedir. Eserin ortasında ölçü 4/4’lük ile sabitlenir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser içerisinde sıklıkla glissando tekniği
kullanıldığı gözlenmiştir. Bunun yanında flajöle sesler de kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser vurgusal değişimler gösteren bir tangodur.
70
4.1.41 Astor Piazzolla / Acentuado
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserdeki ölçü vurgularının sıklıkla değiştiği
gözlenmemektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eser içerisinde gitar üzerine yapılan gövde
vuruşları, flajöle sesler ve sıklıkla glissando tekniği kullanıldığı gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser gitara yapılan gövde vuruşlarının geliştirilmesi açısından
önem taşımaktadır.
71
4.1.42 Astor Piazzolla / Triston
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde ritmik bir değişim gözlenmemektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde blok akorlar ve flajöle sesler
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser blok halinde kurulu akorlar eşliğinde çalınan bir
tangodur.
72
4.1.43 Astor Piazzolla / Compadre
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde gövde vuruşları, flajöle sesler,
rasgueado, glissando ve legato gibi birçok teknik gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserin birçok tekniği barındırıyor olması açısından
çalınmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.
73
4.1.44 Roberto J. de Vittorio / La Esquina Azul
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık iki dakika otuz saniyedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde legato dışında belirgin bir teknik
gözlenmemektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser Roberto J. de Vittorio’nun yazdığı portenas adı verilen
bir dizi küçük parçadan biridir.
74
4.1.45 Roberto J. de Vittorio / El Cafe de Los Billares
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 2/4’lük, 3/4’lük, 4/4’lük gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde bir adet flajöle ses dışında belirgin bir
teknik gözlenmemektedir.
akortlanmıştır.
75
4.1.46 Roberto J. de Vittorio / La Calle Perdida
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 2/4’lük, 3/4’lük, gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
76
4.1.47 Roberto J. de Vittorio / El Vals del Noctambulo
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde ölçü değişimleri gözlenmemektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde trioleler legato tekniği ile
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
77
4.1.48 Roberto J. de Vittorio / Asi Cantaba Rodolfo
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 2/4’lük, 3/4’lük, gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde belirgin bir teknik gözlenmemektedir.
akortlanmıştır.
78
4.1.49 Roberto J. de Vittorio / Dias de Verano
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde herhangi bir ölçü değişimi gözlenmemektedir.
akortlanmıştır.
79
4.1.50 Roberto J. de Vittorio / El Vals de la Calle Angosta
akortlanmıştır.
80
4.1.51 Roberto J. de Vittorio / La Ultima Feria
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde belirgin bir teknik gözlenmemektedir.
akortlanmıştır.
81
4.1.52 Roberto J. de Vittorio / Al Final del Callejon
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde legato tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
82
4.1.53 Roberto J. de Vittorio / Un Farol y Un Gato
akortlanmıştır.
83
4.1.54 Roberto J. de Vittorio / Pequeno Vals
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler ve glissando tekniği
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
84
4.1.55 Roberto J. de Vittorio / Paseo de la Tarde
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 2/4’lük, 3/4’lük gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde ardı ardına gelişen üç sesli blok akorlar
dışında belirgin bir teknik kullanılmamıştır.
akortlanmıştır.
Eserlerin notaları Ek-6’da verilmiştir.
85
4.1.56 Roland Dyens / Song Capricorne
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 3/2’lik, 2/4’lük, 4/4’lük gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi dört dakika otuz saniye ile sınırlandırılmıştır.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, glissando, legato gibi
teknikler kullanılmıştır.
Đ. Eserde Kullanılan Akort Düzeni: Eserde teller Mi-Si-Re-Sol-Si-Mi şeklinde
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser armoniklerin ve arpejlerin yoğun olarak kullanıldığı ve
hakimiyet gerektiren bir yapıya sahiptir.
86
4.1.57 Roland Dyens / Tango en Skai
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 2/4’lük, 4/4’lük gibi ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, glissando, legato,
pizzicato, rasgueado gibi teknikler kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser birbirinden farklı birçok tekniğin arka arkaya
uygulanmasıyla oluşturulmuştur. Kısa süresine rağmen bir performans çalışması
olabileceği düşünülmektedir.
87
4.1.58 Nikita Koshkin / Usher Waltz
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, glissando, legato,
rasgueado, pizzicato, vibrato gibi teknikler kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser içerisinde birçok sıra dışı teknik kullanılmıştır.
Bunlardan en önemlisi sesin dejenere edildiği bartok pizzicato adı verilen tekniktir.
88
4.1.59 Eduardo Sainz de la Maza/ Campanas del Alba
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler ve tremolo tekniği
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser tipik bir tremolo çalışmasıdır.
89
4.1.60 William Walton / Bagatell No.1
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 7/8’lik, 3/4’lük, 4/4’lük, 3/8’lik gibi ard arda
ölçü değişimleri gözlenmektedir.
E. Eserin Süresi: Eserin süresi yaklaşık dört dakika otuz saniyedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, pizzicato, glissando,
legato ve tremolo tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser William Walton’un yazdığı tek gitar eseri olan beş
bagatell’den biridir. Đcrası belirli bir teknik yeterliliğin üstünde olunmasını gerektirir.
90
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde ritmik değişim gözlenmemektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler pizzicato, glissando,
tambora ve legato tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
91
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 2/4’lük, 3/4’lük ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, tambora, gövde
vuruşları, pizzicato, glissando ve legato tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
bagatell’den biridir. Yoğun olarak legato sesler ve süsleme notaları kullanılmıştır.
92
A. Eserin Notasyonu: Eserin yazımında klasik notasyon kullanılmıştır. Eserin
bazı bölümlerinde çift dizekli nota yazısı kullanılmıştır.
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 8/8’lik, 9/8’lik, 10/8’lik, 3/4’lük ölçü
değişimleri gözlenmektedir.
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, glissando ve legato
tekniği kullanılmıştır.
Đ. Eserde Kullanılan Akort Düzeni: Eserde teller Fa-La-Re-Sol-Si-Mi şeklinde
akortlanmıştır.
bagatell’den biridir. Eserde çift dizek kullanılmış olmasının öğrenci açısından farklı bir
tecrübe oluşturacağı düşünülmektedir.
93
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde flajöle sesler, glissando ve legato
tekniği kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
94
4.1.65 Andres Segovia / Improntu
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde glissando ve legato tekniği
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Arpej etüdü şeklinde de değerlendirilebilinecek, Segovia’nın
yazdığı az sayıda eserden biridir.
95
4.1.66 Reginald S. Brindle / Natural Harmonics
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Armoniklerin geliştirilmesi için tasarlanmış bir etüttür.
96
4.1.67 Reginald S. Brindle / Repeated Semiquavers
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde tirando tekniği dışında belirgin bir
gitar tekniği gözlenmemektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Tipik bir i-m tirando çalışmasıdır.
97
4.1.68 Alberto Ginastera / Danza de la Moza Donosa
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde bir veya iki sesli flajöleler
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Özellikle sol el için teknik yeterlilik gerektiren bir eserdir.
Eserlerin notaları Ek13’te verilmiştir.
98
4.1.69 Stepan Rak / Petit Nocturne
D. Eserin Ritmik Yapısı: Eserde 1/4’lük, 3/4’lük ve 4/4’lük ölçü değişimleri
gözlenmektedir.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eserin müzikalite açısından çalışılmasının önemli olduğu
99
4.1.70 Stepan Rak / Rumba
F. Eserde Kullanılan Teknikler: Eserde glissando ve legato tekniği
kullanılmıştır.
akortlanmıştır.
J. Genel Yorum: Eser arpej içerisinde gelen çift seslerin çalışılması açısından
önem taşımaktadır.
100
4.2 Çağdaş Gitar Eserlerinin Gitar Eğitim Tekniklerine
Uygunluğuna Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar
Yapılan analizlerin sonucunda araştırmada yer alan eserlerin gitar eğitim
tekniklerini olumsuz yönde etkileyen herhangi bir niteliği saptanmamıştır. Eserlerin
tümünün öğrencilere belirli teknikleri geliştirme amaçlı verilebileceği görülmektedir.
Öğrencinin deşifre edemediği notasyonların, bilmediği tekniklerin ve hareketlerin
derslerde öğretmen aracılığıyla birebir taklit etme yoluyla öğretilebileceği göz önünde
bulundurulduğunda notasyon açısından uygun olmayan eserlerin de eğitimde
kullanılabileceği düşünülmektedir.
Çağdaş eserlerin seslendirilmesinde öğretmenin rolü daha da önem
kazanmaktadır. Çünkü kullanılan farklı sesler beraberinde farklı semboller ve terimleri
getirmektedir. Bu noktada öğretmenin öğrenciye kılavuzluk etmesi ve uygulanacak
teknikleri karşılıklı olarak öğrenciye göstermesi gerekmektedir.
Araştırmada
yer
alan
eserlerin
gitar
eğitiminde
kullanılmasının
ve
tanıtılmasının öğrenciden alınan verimi arttıracak bir unsur olduğu düşünülmektedir. Bu
ve benzeri eserlerin ülkemizde de yazılması ve yorumlanmasının müzik ve müzik
eğitimi yolunda gelişmeyi beraberinde getireceği düşünülmektedir.
101
4.3 ÖĞRENCĐLERĐN ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐ VE
EĞĐTĐM ÖĞRETĐM SÜRECĐ ĐLE ĐLGĐLĐ GÖRÜŞLERĐNE ĐLĐŞKĐN
ELDE EDĐLEN BULGULAR VE YORUMLAR
Araştırmada amaçlarda belirtilen öğrencilerin çağdaş gitar eserleri ile ilgili
görüşleri nelerdir? Ve öğrencilerin çağdaş gitar eserleri doğrultusunda eğitim öğretim
sürecine ilişkin görüşleri nelerdir? Sorularına yönelik elde edilen bulgular aşağıda
verilmiştir.
4.3.1 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Bestecileri Hakkındaki
Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin Emilio Pujol ile ilgili görüşleri Tablo 6’da verilmiştir.
Tablo 6:
Öğrencilerin Emilio Pujol Đle Đlgili Görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Dinledim, Derste Çaldım
Dinledim, Derste ve Sınavda Çaldım
Dinledim, Derste, Sınavda ve Konserde Çaldım
Toplam
f
18
15
20
12
0
65
%
27,7
23,1
30,7
18,5
0
100
Tablo 6’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Emilio Pujol hakkındaki görüşleri
%27,7 fikrim yok(18 kişi), %23,1 dinledim(15 kişi), %30,7 dinledim, derste çaldım(20
kişi), % 18,5 sınavda çaldım(12 kişi), %0 konserde çaldım(0 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Darius Milhaud hakkındaki görüşleri Tablo 6’da verilmiştir.
102
Tablo 7:
Öğrencilerin Darius Milhaud hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
60
5
0
0
0
65
%
92,3
7,6
0
0
0
100
Tablo 7’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Darius Milhaud hakkındaki görüşleri
%92,3 fikrim yok(60 kişi), %7,6 dinledim(5 kişi), %0 derste çaldım(0 kişi), %0 sınavda
çaldım(0 kişi), %0 konserde çaldım(0 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Frederico Mompou hakkındaki görüşleri Tablo 8’de verilmiştir.
Tablo 8:
Öğrencilerin Frederico Mompou hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
f
58
7
0
0
0
%
89,2
10,7
0
0
0
Tablo 8’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Frederico Mompou hakkındaki
görüşleri %89,2 fikrim yok(58 kişi), %10,7 dinledim(7 kişi), %0 derste çaldım(0 kişi),
%0 sınavda çaldım(0 kişi), %0 konserde çaldım(0 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Andres Segovia hakkındaki görüşleri Tablo 9’da verilmiştir.
103
Tablo 9:
Öğrencilerin Andres Segovia hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Toplam
f
5
20
23
13
4
65
%
7,7
30,7
35,4
20
6,2
100
Tablo 9’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Andres Segovia hakkındaki görüşleri
kişi), %20 dinledim, derste ve sınavda çaldım(13 kişi), %6,2 dinledim, derste, sınavda
ve konserde çaldım(4 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Alexander Tansman hakkındaki görüşleri Tablo 10’da verilmiştir.
Tablo 10:
Öğrencilerin Alexander Tansman hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
56
9
0
0
0
65
%
86,2
13,8
0
0
0
100
Tablo 10’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Alexander Tansman hakkındaki
Öğrencilerin Joaquin Rodrigo hakkındaki görüşleri Tablo 11’de verilmiştir.
104
Tablo 11:
Öğrencilerin Joaquin Rodrigo hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Toplam
f
0
43
12
6
4
65
%
0
66,1
18,5
9,2
6,2
100
Tablo 11’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Joaquin Rodrigo hakkındaki
görüşleri %0 fikrim yok(0 kişi), %66,1 dinledim(43 kişi), %18,5 dinledim, derste
çaldım(12 kişi), %9,2 dinledim, derste ve sınavda çaldım(6 kişi), %6,2 dinledim, derste,
sınavda ve konserde çaldım(4 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin William Walton hakkındaki görüşleri Tablo 12’de verilmiştir.
Tablo 12:
Öğrencilerin William Walton hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
60
5
0
0
0
65
%
92,4
7,6
0
0
0
100
Tablo 11’de görüldüğü gibi öğrencilerin, William Walton hakkındaki görüşleri
105
Öğrencilerin Lennox Berkeley hakkındaki görüşleri Tablo 13’te verilmiştir.
Tablo 13:
Öğrencilerin Lennox Berkeley hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
62
3
0
0
0
65
%
95,4
4,6
0
0
0
100
Tablo 13’te görüldüğü gibi öğrencilerin, Lennox Berkeley hakkındaki
Öğrencilerin E. Sainz de la Maza hakkındaki görüşleri Tablo 14’te verilmiştir.
Tablo 14:
Öğrencilerin E. Sainz de la Maza hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
41
10
12
2
0
65
%
63,1
15,4
18,5
3,0
0
100
Tablo 14’te görüldüğü gibi öğrencilerin, E. Sainz de la Maza hakkındaki
görüşleri %63,1 fikrim yok(41 kişi), %15,4 dinledim(10 kişi), %18,5 dinledim, derste
çaldım(12 kişi), %3,0 dinledim, derste ve sınavda çaldım(2 kişi), %0 konserde çaldım(0
kişi) şeklindedir.
106
Öğrencilerin Benjamin Britten hakkındaki görüşleri Tablo 15’te verilmiştir.
Tablo 15:
Öğrencilerin Benjamin Britten hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
55
10
0
0
0
65
%
84,6
15,4
0
0
0
100
Tablo 15’te görüldüğü gibi öğrencilerin, Benjamin Britten hakkındaki
Öğrencilerin Alberto Ginastera hakkındaki görüşleri Tablo 16’da verilmiştir.
Tablo 16:
Öğrencilerin Alberto Ginastera hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
58
7
0
0
0
65
%
89,3
10,7
0
0
0
100
Tablo 16’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Alberto Ginastera hakkındaki
107
Öğrencilerin Reginald S. Brindle hakkındaki görüşleri Tablo 17’te verilmiştir.
Tablo 17:
Öğrencilerin Reginald S. Brindle hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
60
0
5
0
0
65
%
92,4
0
7,6
0
0
100
Tablo 17’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Reginald S. Brindle hakkındaki
görüşleri %92,3 fikrim yok(60 kişi), %0 dinledim(0 kişi), %7,6 derste çaldım(5 kişi),
Öğrencilerin John W. Duarte hakkındaki görüşleri Tablo 18’de verilmiştir.
Tablo 18:
Öğrencilerin John W. Duarte hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
65
0
0
0
0
65
%
100
0
0
0
0
100
Tablo 18’de görüldüğü gibi öğrencilerin, John W. Duarte hakkındaki görüşleri
%100 fikrim yok(65 kişi), %0 dinledim(0 kişi), %0 derste çaldım(0 kişi), %0 sınavda
108
Öğrencilerin Astor Piazzolla hakkındaki görüşleri Tablo 19’da verilmiştir.
Tablo 19:
Öğrencilerin Astor Piazzolla hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Toplam
f
10
29
12
10
4
65
%
15,4
44,6
18,5
15,4
6,1
100
Tablo 19’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Astor Piazzolla hakkındaki görüşleri
kişi), %15,4 dinledim, derste ve sınavda çaldım(10 kişi), %6,1 dinledim, derste, sınavda
ve konserde çaldım(4 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Malcom Arnold hakkındaki görüşleri Tablo 20’de verilmiştir.
Tablo 20:
Öğrencilerin Malcom Arnold hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
61
4
0
0
0
65
%
93,8
6,2
0
0
0
100
Tablo 20’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Malcom Arnold hakkındaki görüşleri
Öğrencilerin Stephen Dodgson hakkındaki görüşleri Tablo 21’de verilmiştir.
109
Tablo 21:
Öğrencilerin Stephen Dodgson hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
63
2
0
0
0
65
%
96,9
3,1
0
0
0
100
Tablo 21’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Stephen Dodgson hakkındaki
Öğrencilerin Richard R. Bennet hakkındaki görüşleri Tablo 22’de verilmiştir.
Tablo 22:
Öğrencilerin Richard R. Bennet hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
65
0
0
0
0
65
%
100
0
0
0
0
100
Tablo 22’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Richard R. Bennet hakkındaki
görüşleri %100 fikrim yok(65 kişi), %0 dinledim(0 kişi), %0 derste çaldım(0 kişi), %0
sınavda çaldım(0 kişi), %0 konserde çaldım(0 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin R. J. de Vittorio hakkındaki görüşleri Tablo 23’te verilmiştir.
110
Tablo 23:
Öğrencilerin R. J. Vittorio hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
65
0
0
0
0
65
%
100
0
0
0
0
100
Tablo 23’te görüldüğü gibi öğrencilerin, R. J. de Vittorio hakkındaki görüşleri
Öğrencilerin Leo Brouwer hakkındaki görüşleri Tablo 24’te verilmiştir.
Tablo 24:
Öğrencilerin Leo Brouwer hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Toplam
f
4
10
27
15
9
65
%
6,2
15,4
41,5
23,1
13,8
100
Tablo 24’te görüldüğü gibi öğrencilerin, Leo Brouwer hakkındaki görüşleri
kişi), %23,1 dinledim, derste ve sınavda çaldım(15 kişi), %13,8 dinledim, derste,
sınavda ve konserde çaldım(9 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Đgor Rekhin hakkındaki görüşleri Tablo 25’te verilmiştir.
111
Tablo 25:
Öğrencilerin Đgor Rekhin hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
65
0
0
0
0
65
%
100
0
0
0
0
100
Tablo 25’te görüldüğü gibi öğrencilerin, Đgor Rekhin hakkındaki görüşleri
Öğrencilerin Stepan Rak hakkındaki görüşleri Tablo 26’da verilmiştir.
Tablo 26:
Öğrencilerin Stepan Rak hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
65
0
0
0
0
65
%
100
0
0
0
0
100
Tablo 26’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Stepan Rak hakkındaki görüşleri
Öğrencilerin Carlo Domeniconi hakkındaki görüşleri Tablo 27’de verilmiştir.
112
Tablo 27:
Öğrencilerin Carlo Domeniconi hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Toplam
f
45
13
5
2
0
65
%
69,2
20,0
7,7
3,1
0
100
Tablo 27’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Carlo Domeniconi hakkındaki
görüşleri %69,2 fikrim yok(45 kişi), %20,0 dinledim(13 kişi), %7,7 dinledim, derste
çaldım(5 kişi), %3,1 dinledim, derste ve sınavda çaldım(2 kişi), %0 konserde çaldım(0
kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Egberto Gismonti hakkındaki görüşleri Tablo 28’de verilmiştir.
Tablo 28:
Öğrencilerin Egberto Gismonti hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
62
3
0
0
0
65
%
95,4
4,6
0
0
0
100
Tablo 28’de görüldüğü gibi öğrencilerin, Egberto Gismonti hakkındaki
Öğrencilerin Roland Dyens hakkındaki görüşleri Tablo 29’da verilmiştir.
113
Tablo 29:
Öğrencilerin Roland Dyens hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
56
0
7
2
0
65
%
86,1
0
10,8
3,1
0
100
Tablo 29’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Roland Dyens hakkındaki görüşleri
%86,1 fikrim yok(56 kişi), %0 dinledim(0 kişi), %10,8 derste çaldım(7 kişi), %3,1
sınavda çaldım(2 kişi), %0 konserde çaldım(0 kişi) şeklindedir.
Öğrencilerin Nikita Koshkin hakkındaki görüşleri Tablo 30’da verilmiştir.
Tablo 30:
Öğrencilerin Nikita Koshkin hakkındaki görüşleri
Görüşler
Fikrim Yok
Dinledim
Derste Çaldım
Sınavda Çaldım
Konserde Çaldım
Toplam
f
60
5
0
0
0
65
%
92,4
7,6
0
0
0
100
Tablo 30’da görüldüğü gibi öğrencilerin, Nikita Koshkin hakkındaki görüşleri
114
4.3.2 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Bestecileri hakkındaki
Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar
Öğrencilerin araştırmada uygulanan ankette yer alan Darius Milhaud,
Frederico Mompou, Alexander Tansman, Lennox Berkeley, Benjamin Britten, Alberto
Ginastera, John W. Duarte, Malcom Arnold, Stephen Dodgson, Richard R. Bennet, R. J.
Vittorio, Đgor Rekhin, Stepan Rak, Egberto Gismonti, Nikita Koshkin gibi yakın
tarihimizin en önemli gitar eserlerini vermiş bestecilerin eserleri hakkında okulda
herhangi bir uygulama yapmamış olmaları önemli bir eksiklik olarak görülmektedir.
Öğrenciler bu bestecilerin eserlerini derste, sınavda veya konserde seslendirmediklerini
belirtmişlerdir. Bu eserlerin derslerde öğrencilere tanıtılması, öğrencilerin bu eserleri
derste çalmaları ve konserlerde seslendirmelerinin, öğrencilerin kendilerinin ve bölüm
içerisindeki diğer öğrencilerin çağdaş gitar müziği hakkındaki fikirlerini geliştireceği ve
dönem müziği ile ilgili görüşlerine katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Öğrencilerin
yaşadıkları döneme ait bu bestecilere ait eserleri derslerde uygulamalarının teknik ve
müzikal niteliklerini de geliştireceği düşünülmektedir.
Seslendirebilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin okula girmeden önce çaldığınız çağdaş eser var mı? Sorusuna
ilişkin görüşleri tablo 31’de verilmiştir.
Tablo 31:
Öğrencilerin Okula Girmeden Önce Çaldığınız Çağdaş Eser Var mı?
Sorusuna Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
23 35,3
42 64,7
65 100
115
Tablo 31’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %35,3’ü okula girmeden önce çağdaş
eser çalmış(23 kişi), %64,7’si ise çalmamıştır(42 kişi).
Öğrencilerin çağdaş gitar eserlerini derslerde seslendirebilmelerine ilişkin
görüşleri tablo 32’de verilmiştir.
Tablo 32:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Derslerde
Seslendirebilmelerine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
24 36,9
41 63,1
65 100
Tablo 32’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %36,9’u çağdaş gitar eserlerini
derslerde seslendirebilmekte(24 kişi), %63,1’i seslendirememektedir(41 kişi).
Öğrencilerin çağdaş gitar eserlerini sınavlarda seslendirebilmelerine ilişkin
görüşleri tablo 33’te verilmiştir.
Tablo 33:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Sınavlarda
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
20 30,8
45 69,2
65 100
Tablo 33’te görüldüğü gibi öğrencilerin, % 30,8’i çağdaş gitar eserlerini
sınavlarda seslendirebilmekte(20 kişi), %69,2’si ise seslendirememektedir(45 kişi).
116
Öğrencilerin çağdaş gitar eserlerini bölüm konserlerinde seslendirebilmelerine
ilişkin görüşleri tablo 34’te verilmiştir.
Tablo 34:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerini Bölüm Konserlerinde
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
30 46,2
35 53,8
65 100
Tablo 34’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %46,2’si çağdaş gitar eserlerini
bölüm konserlerinde seslendirebilmekte(30 kişi), %53,8’i seslendirememektedir(35
kişi).
Seslendirebilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar
Araştırmada kullanılan anketin uygulandığı öğrencilerin çoğu çağdaş gitar
eserlerini
derslerde,
sınavlarda
ve
konserlerde
seslendiremedikleri
görüşünü
belirtmişlerdir. Bu durum öğrencilerin yaşadıkları çağın bestecilerinin eserlerini okulda
seslendirerek tanıyamadıklarını ortaya koymaktadır. Araştırmada adı geçen Çağdaş
Gitar Bestecileri, Eğitim Fakülteleri’ndeki gitar öğrencilerinin seslendirebileceği birçok
seviyede eserler vermişlerdir. Öğrencilerin bu eserleri okul içerisinde tanımaları,
seslendirmeleri ve konserlerde dinleyiciye tanıtmaları diğer öğrencilere de dönem
müziği hakkında ışık tutmaları açısından önem taşımaktadır.
117
4.3.5 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile Đlgili Okul
Đmkanlarından Faydalanmalarına Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin çağdaş gitar müziği konusunda anadal öğretmeninden yeterince
yararlanma konusuna ilişkin görüşleri tablo 35’te verilmiştir.
Tablo 35:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziği Konusunda Anadal Öğretmeninden
Yeterince Yararlanma Konusuna Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
29 44,6
36 55,4
65 100
Tablo 35’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %44,6’sı anadal öğretmeninden
yeterince
yararlandığını(29
kişi),
%55,4’ü
ise
yararlanamadığını(36
kişi)
düşünmektedir.
Öğrencilerin çağdaş gitar müziği ile ilgili bölümden yeterince yararlanma
konusuna ilişkin görüşleri tablo 36’da verilmiştir.
Tablo 36:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziği Đle Đlgili Bölümden Yeterince
Yararlanabilmelerine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
13 20
52 80
65 100
118
Tablo 36’da görüldüğü gibi öğrencilerin, %20’si çağdaş gitar müziği ile ilgili
olarak bölümünden yeterince yararlandığını, %80’i ise yararlanamadığını(52 kişi)
düşünmektedir.
Öğrencilerin çağdaş gitar müziğiyle ilgili bölüm içinde faydalandıkları
arkadaşlarına ilişkin görüşleri tablo 37’de verilmiştir.
Tablo 37:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziği Đle Đlgili Bölüm Đçinde
Faydalandıkları Arkadaşlarının Olmasına Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
37 56,9
28 43,1
65 100
Tablo 37’de görüldüğü gibi öğrencilerin, % 56,9’u çağdaş gitar müziğine
ilişkin bölüm içinde faydalandığı arkadaşlarının olduğunu(37 kişi), %43,1’i ise
olmadığını(28 kişi) düşünmektedir.
Öğrencilerin çağdaş gitar eserleri ile ilgili derslerde öğretmenleriyle
konuşabilmelerine ilişkin görüşleri tablo 38’de verilmiştir.
Tablo 38:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri Đle Đlgili Derslerde
Öğretmenleriyle Konuşabilmelerine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
27 41,5
38 58,5
65 100
119
Tablo 38’de görüldüğü gibi öğrencilerin, % 41,5’i çağdaş gitar müziği ile ilgili
öğretmenleriyle derslerde konuşabildiklerini(27 kişi), % 58,5’i ise konuşamadığını
düşünmektedir(38 kişi).
Öğrencilerin okul içerisinde çağdaş gitar eserlerini dinleme imkânlarına ilişkin
görüşleri tablo 39’da verilmiştir.
Tablo 39:
Öğrencilerin Okul Đçerisinde Çağdaş Gitar Eserlerini Dinleme
Đmkânlarına Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
16 24,7
49 75,3
65 100
Tablo 39’da görüldüğü gibi öğrencilerin, %24,7’si okul içerisinde çağdaş gitar
eserlerini dinleme imkânları olduğunu(16 kişi), %75,3’ü kişi ise olmadığını(49 kişi)
düşünmektedir.
Öğrencilerin okul içerisindeki çağdaş gitar eserleri ile ilgili kaynakların
yeterliliğine ilişkin görüşleri tablo 40’ta verilmiştir.
Tablo 40:
Öğrencilerin Okul Đçerisindeki Çağdaş Gitar Eserleri Đle Đlgili
Kaynakların Yeterliliğine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
13 20
52 80
65 100
120
Tablo 40’ta görüldüğü gibi öğrencilerin, %20’si okul içerisindeki çağdaş gitar
eserleri ile ilgili yeterli kaynak olduğunu(13 kişi), %80’i ise olmadığını(52 kişi)
düşünmektedir.
Öğrencilerin okul içerisinde çağdaş gitar müziği ile ilgili seminer, dinleti v.b.
düzenlenmesine ilişkin görüşleri tablo 41’de verilmiştir.
Tablo 41:
Öğrencilerin Okul Đçerisinde Çağdaş Gitar Müziği ile ilgili
Seminer, Dinleti v.b. Düzenlenmesine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
5 7,6
60 92,4
65 100
Tablo 41’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %5’i okul içerisinde çağdaş gitar
müziği
ile ilgili
seminer,
dinleti
v.b.
düzenlendiğini(5
kişi),
%92,4’ü
ise
düzenlenmediğini(60 kişi) düşünmektedir.
4.3.6 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile Đlgili Okul
Đmkanlarından Faydalanmalarına Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait
Yorumlar
Araştırmada elde edilen veriler, öğrencilerin çağdaş gitar eserleri ile ilgili
olarak öğretmenlerinden yeterince faydalanamadıklarını düşündüklerini göstermektedir.
Ancak bu bulgudan yola çıkılarak konu üzerinde kesin bir yargıya varılamaz. Elde
edilen bulgular yalnızca öğrenci görüşlerinden ibarettir. Ayrıca öğrencilerin bir
kısmının bölüm içerisindeki diğer öğrenciler ile çağdaş gitar müziği hakkında iletişim
halinde oldukları görülmüştür. Ancak bu iletişimin öğrencinin konuya ilişkin bilgi
sahibi olması için yetersiz olduğu düşünülmektedir. Öğrenci bu bilgileri öncelikle ders
içerisinde ve eğitim kadrosu aracılığıyla almalıdır.
121
Öğrenciler okul içerisinde çağdaş gitar müziği ile ilgili yeterli kaynak
bulunması, bu müzikleri dinlemeleri ve konu ile ilgili etkinliklerin düzenlenmesine
ilişkin olumsuz görüş bildirmişlerdir. Bu durumun öğrencinin okul içerisindeki
başarısını da olumsuz yönde etkileyeceği düşünülmektedir.
4.3.7 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Gitar Eğitiminde
Kullanımı ile ilgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin gitarın çağdaş müziğe uygun bir enstrüman olmasına ilişkin
Tablo 42:
Öğrencilerin Gitarın Çağdaş Müziğe Uygun Bir Enstrüman
Olmasına Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
65 100
0 0
65 100
Tablo 42’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %100’ü gitarın çağdaş müziğe uygun
bir enstrüman olduğunu(65 kişi), %0’ı ise olmadığını(0 kişi) düşünmektedir.
Öğrencilerin çağdaş eserlerin gitarda kullanılan teknikleri geliştirmesine
122
Tablo 43:
Öğrencilerin Çağdaş Eserlerinin Gitarda Kullanılan Teknikleri
Geliştirmesine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
61 93,8
4 6,2
65 100
Tablo 43’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %93,8’i çağdaş eserlerin gitarda
kullanılan
teknikleri
geliştirdiğini(61
kişi),
%6,2’si
ise geliştirmediğini(4kişi)
düşünmektedir.
Öğrencilerin çağdaş gitar müziğinin gitar eğitiminde kullanılabilirliğine ilişkin
Tablo 44:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Müziğinin Gitar Eğitiminde
Kullanılabilirliğine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
56 86,1
9 13,9
65 100
Tablo 44’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %86,1’i çağdaş gitar müziğinin gitar
eğitiminde kullanılabileceğini(56 kişi), %13,9’u ise kullanılamayacağını(9 kişi)
düşünmektedir.
Öğrencilerin çağdaş eserleri gitarda kullanmakta zorlanmalarına ilişkin
görüşleri ilişkin görüşleri tablo 45’te verilmiştir.
123
Tablo 45:
Öğrencilerin Çağdaş Eserlerini Gitarda Kullanmakta Zorlanmalarına
Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
34 52,3
31 47,7
65 100
Tablo 45’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %52,3’ü çağdaş müziği gitarda
kullanmakta zorlandığını(34 kişi), %47,7’si ise zorlanmadığını(31 kişi) düşünmektedir.
Öğrencilerin
çağdaş
eserler
üzerinde
öğrendikleri
gitar
tekniklerini
uygulamalarına ilişkin görüşleri tablo 46’da verilmiştir.
Tablo 46:
Öğrencilerin Çağdaş Eserleri Üzerinde Öğrendikleri Gitar Tekniklerini
Uygulayabilmelerine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
59 90,7
6 9,3
65 100
Tablo 46’da görüldüğü gibi öğrencilerin, %90,7’si çağdaş eserler üzerinde
öğrendikleri
gitar
tekniklerini
uygulayabildiğini(59
uygulayamadığını(6 kişi) düşünmektedir.
124
kişi),
%9,3’ü
ise
4.3.8 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Gitar Eğitiminde
Kullanımı ile ilgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait
Yorumlar
Araştırmaya katılan örneklemin tümü gitarın çağdaş müziğe uygun bir
enstrüman olduğu görüşünü belirtmişlerdir. Bu sonuç, öğrencilerin çoğunun çağdaş
gitar eserlerinin gitar eğitiminde kullanılabilirliği konusunda olumlu görüş belirtmesini
beraberinde getirmiştir. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğu da çağdaş eserlerin gitarda
kullanılan teknikleri geliştirdiğini düşünmektedir. Bu durum öğrencinin yeni gitar
tekniklerini çağdaş gitar eserleri aracılığıyla tanımış olmasına bağlanabilir. Nitekim
gitarda uygulanan yeni teknikler, daha önce yazılmış eserler üzerinde denenerek değil,
yazılan yeni eserler ile literatüre katılmaktadır.
4.3.9
Öğrencilerin
Çağdaş
Gitar
Eserlerinin
Analizini
Yapabilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin çaldıkları çağdaş eserlerin analizini yapabilmelerine ilişkin
Tablo 47:
Öğrencilerin Çaldıkları Çağdaş Eserlerinin Analizini yapabilmelerine
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
8 12,3
57 87,7
65 100
Tablo 47’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %12,3’ü çaldığı çağdaş eserlerin
analizini yapabildiğini(8 kişi), %87,7’si ise yapamadığını(57 kişi) düşünmektedir.
125
4.3.10
Öğrencilerin
Çağdaş
Gitar
Eserlerinin
Analizini
Yapabilmelerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar
Araştırmadan elde edilen bulgularda öğrencilerin büyük bir kısmının çağdaş
gitar eserlerinin analizini yapamadığı görülmüştür. Bu durumun öğrencinin müzik
teorisi derslerindeki seviyesinin, eserlerin analizini yapabilmesi için yetersiz olmasından
kaynaklandığı düşünülmektedir. Çağdaş eserlerin armonik kurgularının öğrencinin
analiz edebileceği seviyenin üstünde olmasının ve bu eserlerin formlarının diğer
dönemlere oranla daha serbest bir üslupla kullanılmasının öğrencinin eseri analiz
etmesini zorlaştıran faktörler olduğu düşünülmektedir.
4.3.11 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile ilgili Okul
Dışındaki Kaynaklardan Yararlanabilmelerine Đlişkin Elde Edilen
Bulgular
Öğrencilerin çağdaş gitar eserlerinin notalarını okul dışında elde etmelerine
Tablo 48:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Notalarını Okul Dışına Elde
Etmelerine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
45 69,2
20 30,8
65 100
Tablo 48’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %69,2’si çaldığı çağdaş eserin
notasını okul dışından edinebildiğini(45 kişi), %30’8’i ise edinemediğini(20 kişi)
düşünmektedir.
126
Öğrencilerin çağdaş gitar eserlerinin kayıtlarını evde dinleyebilmelerine ilişkin
görüşleri tablo 49’da verilmiştir.
Tablo 49:
Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserlerinin Kayıtlarını Evde
Dinleyebilmelerine Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
19 29,2
46 70,8
65 100
Tablo 49’da görüldüğü gibi öğrencilerin, %29,2’si çağdaş gitar eserlerinin
kayıtlarını evde dinleyebildiğini(19 kişi), %70,8’i ise dinleyemediğini(46 kişi)
düşünmektedir.
4.3.12 Öğrencilerin Çağdaş Gitar Eserleri ile ilgili Okul
Dışındaki Kaynaklardan Yararlanabilmelerine Đlişkin Elde Edilen
Bulgulara Ait Yorumlar
Araştırmada elde edilen bulgular öğrencilerin büyük bir kısmının çağdaş gitar
eserlerinin notalarını okul dışından temin edebildiklerini göstermiştir. Öğrenciler bu tip
dokümanları kültür-sanat kurumlarından veya kütüphanelerden temin edebilmektedirler.
Bununla birlikte öğrencilerin ancak düşük bir yüzdeye sahip kısmı evlerinde çağdaş
gitar eserlerine ait kayıtları dinleyebilmektedirler. Bu durumda okulun konu üzerindeki
rolünün daha da belirgin hale gelmekte olduğu düşünülmektedir. Öğrencinin
seslendirdiği eserleri farklı yorumcular aracılığıyla dinlemesinin, gitar üzerindeki
başarısı açısından önem taşıdığı düşünülmektedir.
127
4.3.13 Öğrencilerin Çağdaş Formda Yazdıkları Eser veya
Eşlikler ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin çağdaş formda yazdıkları eser veya eşliklere ilişkin görüşleri
tablo 50’de verilmiştir.
Tablo 50:
Öğrencilerin Çağdaş Formda Yazdıkları
Eser Veya Eşliklere Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Evet
Hayır
Toplam
f
%
6 9,2
59 90,8
65 100
Tablo 50’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %9,2’si çağdaş formda yazdıkları
eser veya eşliklerin olduğunu(6 kişi), %90,8’i ise olmadığını(59 kişi) düşünmektedir.
4.3.14 Öğrencilerin Çağdaş Formda Yazdıkları Eser veya
Eşlikler ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait
Yorumlar
Araştırmada elde edilen bulgular gitar öğrencilerinin büyük bir kısmının
çağdaş formda eser veya eşlik yazmadığını ortaya koymaktadır. Öğrencinin bu konu
üzerinde yetkin bir konuma gelmesi, okul sonrası öğretmenlik hayatında da
faydalanabileceği bir niteliği olması açısından önem taşımaktadır. Ayrıca öğrencilerin
büyük bir kısmının konu üzerinde herhangi bir çalışma yapmamış olmasının, çağdaş
gitar
eserleri
hakkındaki
bilgi
ve
uygulama
128
yetersizliğinden
kaynaklandığı
4.3.15 Öğrencilerin Öğretmenlerinin Çağdaş Gitar Müziğine
Olan Bakış Açısı ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin öğretmenlerinin çağdaş gitar müziğine olan bakış açısına ilişkin
Tablo 51:
Öğrencilerin Öğretmenlerinin Çağdaş Gitar Müziğine Olan Bakış
Açısına Đlişkin Görüşleri
Yanıtlar
Olumlu
Olumsuz
Toplam
f
%
55 84,6
10 15,7
65 100
Tablo 51’de görüldüğü gibi öğrencilerin, öğretmenlerinin çağdaş gitar
müziğine olan bakış açıların ile ilgili %84,6’sı olumlu(55 kişi), %15,7’si ise olumsuz(10
kişi) düşünmektedir.
4.3.16 Öğrencilerin Öğretmenlerinin Çağdaş Gitar Müziğine
Olan Bakış Açısı ile Đlgili Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait
Yorumlar
Araştırmada konu ile ilgili elde edilen bulgular öğrencilerin, öğretmenlerinin
çağdaş gitar müziğine olan bakış açılarının olumlu olduğu hakkında görüş bildirdiğini
göstermiştir. Konu üzerinde elde edilen bulgunun öğrenci görüşü olduğu göz önünde
bulundurulmalı ve kesin bir yargıya varılmamalıdır. Bu konuda kesin bir yargıya daha
ileride yapılacak araştırmalarla varılabilir. Ancak durumun öğrencinin çağdaş gitar
müziğine ilgi duymasını arttıran bir faktör olduğu düşünülmektedir. Konu üzerine
öğretmeni tarafından motive edilmesi, öğrencinin çağdaş müziği tanıması, sevmesi ve
bu konuda çalışmalar yapması açısından önem taşımaktadır. Öğretmenin çağdaş gitar
129
müziğine olan olumlu bakış açısı, öğrencinin bu doğrultuda yönlendirilmesi için bir ön
koşul niteliğindedir.
4.3.17 Öğrencilerin Çaldıkları Müzik Dönemleri ile Đlgili
Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin çaldıkları müzik dönemlerine ilişkin görüşleri tablo 52’de
verilmiştir.
Tablo 52:
Öğrencilerin Çaldıkları Müzik Dönemlerine Đlişkin Görüşleri
Dönem
Rönesans
Barok
Klasik
Romantik
Çağdaş
Toplam
f
0
20
24
14
7
65
%
0
30,8
36,9
21,6
10,7
100
Tablo 52’de görüldüğü gibi öğrencilerin, %0’ı sıklıkla Rönesans dönemine ait
eserler çaldığını,(0 kişi), %30,8’i sıklıkla barok döneme ait eserler çaldığını(20 kişi), %
36,9’u sıklıkla klasik döneme ait eserler çaldığını(24 kişi), %21,6’sı sıklıkla romantik
döneme ait eserler çaldığını(14 kişi) ve %10,7’si ise sıklıkla çağdaş döneme ait eserler
çaldığını(7 kişi) düşünmektedir.
4.3.18 Öğrencilerin Çaldıkları Müzik Dönemleri ile Đlgili
Görüşlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar
Araştırmada yapılan ankette öğrencilerin okul içerisinde seslendirdikleri
eserlerin büyük bir kısmının Barok, Klasik ve Romantik döneme ait olduğu
görülmektedir. Öğrencilerin yalnızca %10,7’si çağdaş eser çaldığını belirtmiş, bununla
birlikte Rönesans’a ait eser çaldığını belirten öğrenci bulunmamıştır. Gitar edebiyatının
130
en verimli dönemlerinden birinde yaşadığımız göz önünde bulundurulduğunda çağdaş
eserlerle ilgili elde edilen sonuç oldukça düşük olarak görülmektedir.
4.3.19 Öğrencilerin Kendilerini Geliştirdiğini Düşündükleri
Müzik Dönemlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgular
Öğrencilerin kendilerini geliştirdiğini düşündüğü müzik dönemlerine ilişkin
Tablo 53:
Öğrencilerin Kendilerini Geliştirdiğini Düşündüğü Müzik Dönemlerine
Dönem
Rönesans
Barok
Klasik
Romantik
Çağdaş
Toplam
f
0
23
18
14
10
65
%
0
35,3
27,7
21,6
15,4
100
Tablo 53’te görüldüğü gibi öğrencilerin, %0’ı Rönesans dönemine ait eserlerin
kendisini geliştirdiğini,(0 kişi), %35,3’ü barok döneme ait eserlerin kendisini
geliştirdiğini(23 kişi), % 27,7’si klasik döneme ait eserlerin kendisini geliştirdiğini (18
kişi), %21,6’sı romantik döneme ait eserlerin kendisini geliştirdiğini(14 kişi) ve
%15,4’ü ise çağdaş döneme ait eserlerin kendisini geliştirdiğini(10 kişi) düşünmektedir.
131
4.3.20 Öğrencilerin Kendilerini Geliştirdiğini Düşündükleri
Müzik Dönemlerine Đlişkin Elde Edilen Bulgulara Ait Yorumlar
Araştırmada
yapılan
ankette,
öğrencilerin
kendilerini
geliştirdiğini
düşündükleri müzik dönemleri Tablo 52’de görülen öğrencilerin çaldıkları müzik
dönemlerine ilişkin elde edilen bulgularla paralellik göstermiştir. Öğrenciler sıklıkla
çaldıkları müzik dönemlerini, kendilerini geliştirdiğini düşündükleri müzik dönemi
olarak belirlemişlerdir.
Çağdaş eserlerin gitar tekniğinin geliştirilmesi ile ilgili işlevinin yanında,
gitarda kullanılan yeni tekniklerin tanıtılması açısından son derece önem taşıdığı
düşünülmektedir. Günümüzde ortaya çıkmış yeni tekniklerin ve stillerin yeni eser ve
etütler aracılığıyla öğrenciye tanıtılmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir.
132
V. SONUÇ VE ÖNERĐLER
5.1 Sonuç
1. Araştırmada çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunu
saptama amacına ilişkin elde edilen bulguların sonuçları aşağıda verilmiştir.
Araştırmada incelenen eserler doğrultusunda çağdaş gitar müziğinin gitar
eğitim tekniklerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır. 70 adet eser 10 farklı kriter
çerçevesinde incelenmiş, yorumlanmış ve sonuçta bu eserlerin gitar eğitiminde
kullanılabileceği ve gitar eğitiminde uygulanan tekniklere uyumlu oldukları
saptanmıştır.
2. Araştırmada öğrencilerin çağdaş gitar eserleri ve bu doğrultuda eğitim
öğretim süreci hakkındaki görüşlerini saptama amacına ilişkin elde edilen bulguların
sonuçları aşağıda verilmiştir.
a. Öğrencilerin tümünün Darius Milhaud, Frederico Mompou, Alexander
Tansman, Lennox Berkeley, Benjamin Britten, Alberto Ginastera, John W. Duarte,
Malcom Arnold, Stephen Dodgson, Richard R. Bennet, R. J. Vittorio, Đgor Rekhin,
Stepan Rak, Egberto Gismonti, Nikita Koshkin adlı besteciler hakkında fikir sahibi
olmadıkları ve derste, sınavda veya dinletilerde seslendirmedikleri saptanmıştır.
b. Öğrencilerin tümü Reginald S. Brindle, John W. Duarte, Richard R. Bennet,
R. J. Vittorio, Stephan Rak gibi bestecilerin eserlerini dinlemedikleri saptanmıştır.
c.
Araştırmada
öğrenciler
çağdaş
gitar
müziği
ile
ilgili
olarak
öğretmenlerinden yeterince faydalanamadıkları görüşünü bildirmişlerdir. Ayrıca
133
araştırmadan öğrencilerin çağdaş gitar müziği ile ilgili bölüm içerisinde de yeterince
kaynak olmadığı görüşünde oldukları sonucu elde edilmiştir.
d. Öğrenciler gitarın çağdaş müziğe uygun bir enstrüman olduğunu
belirtmişlerdir.
Bununla
birlikte
çağdaş
gitar
eserlerinin
gitar
eğitiminde
kullanılabileceğini düşünmekte oldukları saptanmıştır. Çağdaş gitar eserlerini çalan
öğrenciler, bu eserlerin gitar tekniklerini geliştirdiği görüşündedirler.
e. Elde edilen sonuçlardan bir diğeri de öğrencilerin çaldıkları çağdaş gitar
eserlerinin analizlerini yapamadıklarıdır.
f. Çağdaş gitar müziği ile ilgili olarak okul dışında da birçok kaynak
bulunmaktadır. Öğrenciler bu kaynaklara ulaşabilmekte ve faydalanabilmektedirler.
g. Araştırmada öğrencilerin çağdaş formlarda eser veya eşlikler yazmadıkları
saptanmıştır.
h. Öğrenciler öğretmenlerinin çağdaş gitar müziğine bakış açılarının olumlu
yönde olduğu görüşüne sahiptirler.
i. Öğrencilerin okulda ağırlıklı olarak çaldıkları müzik dönemleri sırasıyla
Klasik, Barok, Romantik, Çağdaş dönemlerdir.
j. Araştırmada öğrenciler kendilerini geliştirdiğini düşündükleri dönemi
sırasıyla Barok, Klasik, Romantik, Çağdaş olarak belirtmişlerdir.
134
5.2 Öneriler
1. Araştırmada çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğu
konusunda elde edilen sonuçlara ait öneriler aşağıda verilmiştir.
a. Çağdaş gitar eserleri gitar eğitiminde daha büyük rol oynamalı, öğrenciler
geliştirecekleri
veya
öğrenecekleri
teknikleri
bu
eserler
üzerinde
daha
sık
uygulamalıdırlar.
b. Öğrencilerin Darius Milhaud, Frederico Mompou, Alexander Tansman,
Lennox Berkeley, Benjamin Britten, Alberto Ginastera, John W. Duarte, Malcom
Arnold, Stephen Dodgson, Richard R. Bennet, R. J. Vittorio, Đgor Rekhin, Stepan Rak,
Egberto Gismonti, Nikita Koshkin adlı bestecilerin eserleri hakkında bilgi sahibi
olmaları sağlanmalıdır.
2. Araştırmada öğrencilerin çağdaş gitar eserleri ve bu doğrultuda eğitim
öğretim süreci hakkındaki görüşlerine ilişkin sonuçlara ait öneriler aşağıda verilmiştir.
a. Öğrencilerin çağdaş gitar eserlerini ve bestecilerini tanımaları için derslerde,
sınavlarda ve konserlerde seslendirmeleri gerekmektedir. Öğretmenler derslerde bu
eserlere de yer vermeliler, öğrencilerin bu eserleri daha iyi tanımalarını ve çağdaş
müziğe ilgi duymalarını sağlamalıdırlar.
b. Öğrencilere çağdaş gitar müziği ile ilgili görüntü veya müzik kayıtları
sağlanmalı, öğrenciler çalıştıkları eserleri bu kayıtlar doğrultusunda geliştirmelidirler.
c. Öğrenciler öğretmenlerinden yeterli düzeyde faydalanmalıdır. Ancak
araştırmada öğrencilerin öğretmenlerinden yeterince faydalanmaları hakkında kesin bir
yargıya varılmamalıdır. Bu araştırmada konuyla ilgili yalnızca öğrenci görüşlerine yer
135
verilmiştir. Bu konu daha ilerde yapılacak araştırmalarda incelenebilir. Okul içerisinde
çağdaş gitar müziğine ilişkin kaynak oluşturulmalıdır.
d. Çağdaş gitar müziği ile ilgili okul dışında kaynak bulabilecekleri kurumlar
öğrencilere tanıtılmalı veya bu kurumlarla iletişime geçilip konu ile ilgili olarak
öğrenciler etkinliklerden haberdar edilmelidir.
e. Öğretmenler öğrencilere Darius Milhaud, Frederico Mompou, Alexander
Tansman, Lennox Berkeley, Benjamin Britten, Alberto Ginastera, John W. Duarte,
Malcom Arnold, Stephen Dodgson, Richard R. Bennet, R. J. Vittorio, Đgor Rekhin,
Stepan Rak, Egberto Gismonti, Nikita Koshkin adlı bestecilerin eserlerini tanıtmalı ve
derslerde
besteciler,
çağdaş
formlar
ve
teknikler
hakkında
bilgilenmelerini
sağlamalılardır.
f. Öğrencilerin derslerde seslendirdikleri eserlerin dönemleri arasında bir
denge oluşturulmalıdır. Öğrencilerin farklı dönemlere ait eserleri dengeli bir oranda
çalmaları sağlanmalıdır.
g. Öğrencilerin çağdaş formlarda eserler veya eşlikler yazmaları sağlanmalı,
derslerde veya konserlerde bu eser veya eşlikleri seslendirme fırsatı verilmelidir.
h. Çağdaş gitar müziği ile ilgili okul dışından yorumcuların veya
öğretmenlerin konu üzerine yapacakları etkinlikler düzenlenmeli, öğrencilerin bu
etkinliklere katılmaları sağlanmalıdır.
136
KAYNAKLAR
Brian, Morton. (1995). Recorded Contemporary Music. N.Y. Blackwell Publisher.
Griffits, Paul. (1986). 20th Century Music. London: Thomas and Hudson ltd.
Đlyasoğlu, Evin. (2003). Zaman Đçinde Müzik, Başlangıcından Günümüze Örneklerle
Batı Müziğinin Evrimi. Đstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Karasar, Niyazi. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
Kaygısız, Mehmet. (1999). Müzik Tarihi. Đstanbul: Kaynak Yayınları.
Mimaroğlu, Đlhan. (1999). Müzik Tarihi. Đstanbul: Varlık Yayınları.
Morgan, Robert P. (1991). Twentieth Century Music. Newyork: W. W. Norton and
Company.
Poggi, Barbara and Kahn, Douglas. (1968). F.T. Marinetti and Piano Masnata. Arnoldo
Mondadori Editore.
Princenthal, Nancy. (2002). Art in America. “Dada”. Online Encyclopedia. Erişim
tarihi: (2005) http://encarta.msn.com.ehost.
Risatti, Hovard. (1976). New Music Vocabulary. London: University of Illinois Pres.
Sakpınar, Kemal Mete. (2002) “Yirminci Yüzyıl Müziğinde Avant-Garde Öğeler”.
Đstanbul: Đstanbul Üniversitesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Tunçer, Damla. (2004). “Yirminci Yüzyıl Đngiliz Bestecileri Ve Belli Başlı Obua
Eserlerinin Đncelenmesi” Đstanbul: Đstanbul Üniversitesi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi.
137
EKLER
138
EK–1 Leo Brouwer
20 Etudes
La Espiral Eterna
Canticum
Cancion de Cuna
Ojos Brujos
Fuga
Preludio
Elogio de la Danza
Guajira Criolla
139
EK–2 Joaquin Rodrigo
Invocation et Danse
En Los Trigales
Tiento Antiguo
Far Sarabande
140
EK–3 Carlo Domeniconi
Time and Space
The Chinese
Hommage a Oliver Messiaen
Sunayama Henge
A Step to Paradise
141
EK–4 Emilio Pujol
Cancion de Cuna
In Memoriam Tarrega
142
EK–5 Astor Piazzolla
Campero
Acentuado
Triston
Compadre
143
EK–6 Roberto J. de Vittorio
La Esquina Azul
El Cafe de Los Billares
La Calle Perdida
El Vals del Noctambulo
Asi Cantaba Rodolfo
Dias de Verano
El Vals de la Calle Angosta
La Ultima Feria
Al Final del Callejon
Un Farol y Un Gato
Pequeno Vals
Paseo de la Tarde
144
EK–7 Roland Dyens
Song Capricorne
Tango en Skai
145
EK–8 Nikita Koshkin
Usher Waltz
146
EK–9 Eduardo Sainz de la Maza
Campanas del Alba
147
EK–10 William Walton
Bagatell No.1
Bagatell No.2
Bagatell No.3
Bagatell No.4
Bagatell No.5
148
EK–11 Andres Segovia
Đmprontu
149
EK–12 Reginald S. Brindle
Naturel Harmonics
Repeated Semiquavers
150
EK–13 Alberto Ginastera
Danza de la Moza Donosa
151
EK–14 Stepan Rak
Petit Nocturne
Rumb
152
EK–15
ÖĞRENCĐLERĐN ÇAĞDAŞ GĐTAR ESERLERĐ
VE EĞĐTĐM SÜRECĐNE ĐLĐŞKĐN GÖRÜŞLERĐ ANKETĐ
YÖNERGE
Değerli öğrenci arkadaşlar,
Bu anket Eğitim Fakültesi Müzik Bölümü Gitar Anadalı öğrencilerinin çağdaş
gitar eserlerine ve bu doğrultuda eğitim öğretim sürecine ilişkin görüşlerini saptamak
amacıyla hazırlanmıştır.
Anket içerisinde 30 adet soru bulunmaktadır. Cevaplama süresi yaklaşık 10
dakikadır.
Araştırmada elde edilecek bulguların güvenirliği açısından lütfen her soruyu
yanıtlayınız. Anket üzerine adınızı yazmayınız, kimliğinizi belirleyecek herhangi bir
ibare koymayınız.
Katkılarınız için teşekkür ederim.
Ozan ÇINAR
M.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Müzik Öğretmenliği
Yüksek Lisans Öğrencisi
153
1. Cinsiyetiniz:
( ) Erkek
( ) Kız
2. Yaşınız: ………
3. En son mezun olduğunuz okul:
a) Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
b) Genel Lise
b) Meslek Lisesi
d) Diğer
c) Konservatuar
4. Sınıfınız:
a) 1. Sınıf
b) 2. Sınıf
c) 3. Sınıf
d) 4. Sınıf
5. Kaç yıldır gitar çalıyorsunuz? : …….
154
e) Diğer……
6. Aşağıdaki gitar bestecileri hakkındaki görüşlerinizi ilgili kutucuklara (x) ile işaretleyiniz.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
Emilio Pujol
(1886-1980)
Darius Milhaud
(1892-1974)
Frederico Mompou
(1893-1987)
Andres Segovia
(1893-1987)
Alexander Tansman
(1897-1986)
Joaquin Rodrigo
(1901-1999)
William Walton
(1902-1983)
Lennox Berkeley
(1903-1989)
E. Sainz de la Maza
(1903-1982)
Benjamin Britten
(1913-1976)
Alberto Ginastera
(1916-1983)
Reginald S. Brindle
(1917-2003)
John W. Duarte
(1919- )
Astor Piazzolla
(1921-1992)
Malcom Arnold
(1921- )
Stephen Dodgson
(1924- )
Richard R. Bennet
(1936- )
R. J. de Vittorio
(1939- )
Leo Brouwer
(1939- )
Đgor Rekhin
(1940- )
Stepan Rak
(1945- )
Carlo Domeniconi
(1947- )
Egberto Gismonti
(1947- )
Roland Dyens
(1955- )
Nikita Koshkin
(1956- )
Fikrim
Yok
( )
Dinledim
(
)
Derste
Çaldım
( )
Sınavda
Çaldım
( )
Konserde
Çaldım
( )
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
155
7.Okula girmeden önce çaldığınız çağdaş eserler var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
8. Çağdaş gitar eserlerini derslerde seslendirebiliyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
9. Çağdaş gitar eserlerini sınavlarda seslendirebiliyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
10. Çağdaş gitar eserlerini bölüm konserlerinde seslendirebiliyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
11. Çağdaş gitar müziği konusunda Anadal öğretmeninizden yeterince yararlandığınızı düşünüyor
musunuz?
(Nota sağlamak, teknikler konusunda bilgi almak v.s.)
( )Evet
( ) Hayır
12. Çağdaş gitar müziği konusunda bölümünüzden yeterince yararlandığınızı düşünüyor musunuz?
( )Evet
( ) Hayır
13. Çağdaş gitar müziğiyle ilgili bölüm içinde faydalandığınız arkadaşlarınız var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
14. Çağdaş gitar eserleri ile ilgili derslerde öğretmenlerinizle konuşabiliyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
15. Okul içerisinde çağdaş gitar eserlerini dinleme imkanınız var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
16. Okul içerisinde çağdaş gitar eserleri ile ilgili yeterince kaynak var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
17. Okul içerisinde Çağdaş gitar müziği ile ilgili seminer, dinleti v.b. düzenleniyor mu?
( ) Evet
( ) Hayır
18. Gitarın çağdaş müziğe uygun bir enstrüman olduğunu düşünüyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
19. Çağdaş eserlerin gitarda kullanılan tekniklerin geliştirilmesine faydalı olacağını
düşünüyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
156
20. Çağdaş gitar müziğinin gitar eğitiminde kullanılabileceğini düşünüyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
Çağdaş bir gitar eseri çalmadıysanız 21, 22, 23 numaralı soruları boş bırakınız.
21. Çağdaş eserleri gitarda kullanmakta zorlanıyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
22. Çağdaş eserler üzerinde öğrendiğiniz gitar tekniklerini uyguluyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
23. Çaldığınız çağdaş eserlerin analizini yapabiliyor musunuz?
( ) Evet
( ) Hayır
24. Çağdaş gitar eserlerinin notalarını okul dışında elde etme olanağınız var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
25. Çağdaş gitar eserlerinin kayıtlarını evde dinleme olanağınız var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
26. Çağdaş formda yazdığınız eserler veya eşlikler var mı?
( ) Evet
( ) Hayır
27. Öğretmeninizin çağdaş gitar müziğine olan bakış açısı nedir?
( ) Olumlu
( ) Olumsuz
28. Derslerde hangi döneme ait eserleri daha sık çalıyorsunuz?
(Lütfen yalnız bir seçeneği işaretleyin!)
( ) Rönesans
( ) Barok
( ) Klasik
( ) Romantik
( ) Çağdaş
29. Hangi döneme ait eserlerin sizi daha çok geliştirdiğini düşünüyorsunuz?
(Lütfen yalnız bir seçeneği işaretleyin!)
( ) Rönesans
( ) Barok
( ) Klasik
( ) Romantik
( ) Çağdaş
30. Çağdaş gitar eserlerine ilişkin belirtmek istediğiniz görüşlerinizi yazınız.
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
157
EK–16
GÖZLEM FORMU
Aşağıdaki kriterler bir eserin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunu etkileyen
niteliklerinden yola çıkılarak oluşturulmuştur.
A. Eserin Notasyonu
B. Eserin Deşifre Edilebilirliği
C. Eserin Birebir Tekrara Uygunluğu
D. Eserin Ritmik Kurgusu
E. Eserin Süresi
F. Eserde Kullanılan Teknikler
G. Eserin Standart Klasik Gitarla Çalınabilirliği
H. Eserin Seslendirilebileceği Sınıf Düzeyi
Đ. Eserde Kullanılan Akort Düzeni
J. Genel Yorum
158

Çağdaş gitar eserlerinin gitar eğitim tekniklerine uygunluğunun

Transkript

Benzer belgeler

KLASİK GİTAR KURSU Eğitim Programı Klasik Gitar Eğitimi Eğitim

5. Nar Tanesi Festivali Cumartesi Saat 14

Eleştiri ve Sosyoloji

CAMİLER - Mila Cami Projeleri

Tanrı`yı Kıyamete Zorlamak (Armageddon

Janti Booklet

sinema, video ve müzik eserlerinin denetlenmesi hakkında