sec 405 ders bilgileri

Karadeniz Teknik Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi
DERS BİLGİLERİ
Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
Ders : SEC 405 BULANIK MANTIK (3 0 0)
Ders Sorumlusu: Prof. Dr. İsmail H. Altaş
Tel
: 462 377 2971
E-Posta : [email protected]
URL : www.altas.org
Ofis : Elektrik - Elektronik Mühendisliği Bölümü Binası, Oda: 201.13.
Derslik: D9
Haftalık Ders Saati : 3 Saat
Ders İçeriği
Bulanıklılık kavramı, bulanık kümeler, Tip 1 ve Tip 2 bulanık kümeler, bulanık üyelik fonksiyonları, bulanık
kümelerin özellikleri, temel bulanık işlemler, bulanık ilişkiler ve ilişkilendirme. Belirsizliğin bulanık modeli:
Bulanık kümeleme ve paylaştırma. Bulanık kural tabanlı sistemler ve bulanık karar verme. Fiziksel
sistemlerin modellenme ve kontrollerine kısa bir bakış. Bulanık mantık denetleyicilerin tasarlanması ve
simülasyonu. Değişik bulanık mantık uygulama örnekleri.
Önkoşullar
Bu dersin bir ön koşulu olmamasına rağmen öğrencilerin klasik küme işlemleri konusunda bilgi sahibi
olmaları ve Matlab/Simulink yazılımını kullanmaya alışık olmaları faydalı olacaktır.
Genişletilmiş İçerik
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Bulanıklılık kavramı
Bulanık kümeler, bulanık üyelik fonksiyonları
Tip 1 ve Tip 2 bulanık kümeler
Bulanık kümelerin özellikleri
Temel bulanık işlemler: Birleşim, kesişim, tümleyen, dğilleme vb.
Bulanık ilişkiler ve ilişkilendirme
Belirsizliğin bulanık modeli: Bulanık kümeleme ve paylaştırma
Bulanık kural tabanlı sistemler ve bulanık karar verme: Mamdani, Sugeno ve TSK modelleri
Fiziksel sistemlerin modellenme ve kontrollerine kısa bir bakış
Bulanık mantık denetleyicilerin tasarlanması ve simülasyonu
Değişik bulanık mantık uygulama örnekleri
Bütün konularla ilgili Matlab/Simulink ile yapılan örnekler
Simülasyon Örnekleri
Eski öğrencilerim den Hakan Aydar ile birlikte geliştirdiğimiz "Bulanık Mantık Denetleyici" ve "Sanal
Kontrol Sistem Lab" Simulatorları derste yardımcı araçlar olarak kullanılıp sistem modellemesi ve
simülasyon konusuna görsellik kazandırılacaktır. Bunun yanı sıra MATLAB/SIMULINK yazılım ortamları
ders içinde kullanılacak ve verilecek ödev/proje çalışmaların simülasyonları bu ortamlarda
gerçekleştirilecektir. Yapılacak olan bazı simülasyon örnekleri aşağıda verilmektedir.
1.
2.
3.
4.
5.
Bütün bulanık üyelik fonksiyonlarının simülasyon modelleri
Sürekli mıknatıslı doğru akım (PMDC) motorunun hız kontrolü
Hareketli nesneleri izleme sisteminin denetimi
Kapı konum denetimi
Endüstri ve diğer kaynaklardan alınacak ek örnekler
SEC 405 Bulanık Mantık
Altaş
2/3
Laboratuar
Bu dersin laboratuar kısmı bulunmamaktadır. Fakat aşağıda sıralananlar, laboratuar örneği olarak derste
kullanılmak üzere planlanmışlardır.
1.
2.
3.
4.
Sanal Kontrol Lab deney setini kullanarak gerçek zamanda BMD testi yapmak
Bulanık Mantık Denetleyici Simülatörü ile Su seviye kontrolünün simülasyonunu yapmak
Matlab/Simulink ile gerçek zamanda çalışma
Matlab/Simulink ile sistem simülasyonu ve analizi
Sınavların Değerlendirilmesi, Uygulanma Kuralları ve Tarihleri
Eğitim-Öğretimin 8. Haftasında bir ara sınav yapılacaktır. Bu sınavın tarihi, yeri ve saati bölüm
başkanlığınca ilan edilecek ve dersin web sitesinde de duyurulacaktır. 2. Sınav yerine geçerli olmak üzere bir
dönem ödevi verilecektir. Ayrıca 3 tane de küçük sınav (Quiz) yapılacaktır. Dönem ödevleri, dönemin son
ders günü saat 17:00 den önce teslim edilmek zorundadır. Teslim edilmeyen dönem ödevleri sıfır (0) notu ile
değerlendirilecektir. Sınavların not ağırlıkları aşağıdaki gibidir.
Ödevler
Laboratuar
Quiz 1
Ara sınav
Quiz 2
Proje
Dönem Sonu
Toplam
:
:
:
:
:
:
:
%0
%0
%5
%30
%5
%10
%50
%100
Ödevler notla değerlendirilmeyecektir
Lütfen yukarıdaki “Laboratuar” kısmını okuyunuz
5. hafta
8. Hafta
12. hafta
Derslerin son günü teslim edilmek zorunda
İleri bir tarihte duyurulacak
Yıl içinde alınan ara sınav, quiz ve dönem ödevi notları ne olursa olsun, dersten başarılı olabilmek için
dönem sonu sınavından alınan not en az 45 olmalıdır. Final notu 45 ‘in altında olan doğrudan FF notu alır.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Lisans eğitim-Öğretim Yönetmeliğinde yapılan son değişiklikleri öğrenciler
Öğrenci İşleri Daire Başkanlığından öğrenmelidirler.
Basit dört işlem, temel trigonometrik fonksiyonlar ve birkaç belleğe sahip hesap makinalarının kullanımı
serbesttir. Bilgisayar özelliğine sahip, programlanabilen, uzun metin ve formülleri belleklerinde saklayabilen
hesap makinaları kullanılmayacaktır. Cep telefonları kapalı olacak, masa üzerinde veya görünürde
olmayacaktır. Aksi durumlar kopya sayılacaktır.
Ders Kitabı
Ders notları (derse getirilmesi zorunlu)
Kaynaklar (Önerilen Kitaplar)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Neuro-Fuzzy and Soft Computing: A Computational Approach to Learning and Machine
Intelligence,'' by J.S.R. Jang, C.T. Sun, and E. Mizutani, Prentice Hall, 1996
Foundations on Neuro-Fuzzy Systems, D. Nauck, F. Klawonn, R. Kruse, Wiley, Chichester, 1997
Fuzzy Logic with Engineering Applications by T.J. Ross, McGraw-Hill Book Company, 1995.
Fuzzy Control, K.M. Passino, S.Yurkovich, Addison-Wesley-Longman, 1998.
Neural Fuzzy Systems: A Neuro-Fuzzy Synergism., by Lin, (1996) , Prentice Hall.
Fuzzy Sets, Uncertainity, and Information by G.J. Klir and T.A. Folger, Prentice Hall, Inc.
Ek Açıklamalar
Projelerle ilgili daha fazla ve ayrıntılı bilgiler derste verilecek ve dersin web sayfasında da duyurulacaktır.
Başka önemli bilgi ve açıklamalar da dersin web sayfasında yayınlanacaktır. Öğrencilerin web sayfasını
sıklıkla ziyaret edip yeni güncellemeleri gözden geçirmeleri önemlidir.
SEC 405 Bulanık Mantık
Altaş
3/3
Bazı Ders Değerlendirme kuralları ve Not Dönüştürme Sistemi
KTÜ Eğitim-Öğretim yönetmeliğinde yapılan ve 2005-2006 öğretim yılından itibaren uygulanmaya
başlanacak olan değişiklikler aşağıda özetlenmektedir. Unutulmamalı ki buradaki açıklamalar resmi açıklama
olmayıp, öğrencileri bilgilendirmek amacıyla verilmektedir. Bu resmi bir belge değildir. Resmi, daha
doğru ve geniş kapsamlı bilgiler için lütfen KTÜ Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı ile iletişim kurunuz.
•
Dönem sonu sınavının başarı ortalamasındaki ağırlığı %50 olacaktır. Dönem sonu sınavından en az
45 almak zorunlu olup, daha düşük not alanlar, dönem içi notları ne olursa olsun o dersten FF alarak
kalmış sayılacaklardır.
•
Öğrenciler sınavlara itiraz için bölüm başkanlığına dilekçe ile baş vurabileceklerdir.
•
Sayısal ve harfli not dönüşümleri aşağıdaki tabloda verilmektedir.
81
76
70
60
50
45
40
30
0
100
80
75
69
59
49
44
39
29
AA
BA
BB
CB
CC
DC
DD
FD
FF
4.0
3.5
3.0
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
Geçme notu CC’ dir. Dönem
ortalaması 2.0 ve üzerinde ise DC
notları da geçer not sayılır. DD ve
daha aşağıdaki notlar başarısız
sayılmaktadır.
Ek koşullar
•
•
•
•
Derse %70 devam etmek zorunludur.
Ders notlarının derse getirilmesi öğrencinin başarısı açısından zorunludur.
Cep telefonları hem dersler hem de bütün sınavlar sırasında kapalı olacaktır.
Özür sınavlarına girebilmek için resmi dokümanların tamam olması gereklidir.