011-en-welding TR.indd

Hardox® ve Strenx® Sacların Kaynak İşlemi
Bu broşür genel önerileri içermektedir. SSAB AB, söz konusu önerilerin farklı uygulamalara uygunluğu hususunda herhangi bir sorumluluk kabul etmez.
Dolayısıyla, farklı durumlar için gerekli uyarlamaların yapılması kullanıcı sorumluluğundadır.
Strenx® ve Hardox® Sacların Kaynak İşlemi
Strenx yüksek dayanımlı levha ve Hardox aşınma levhasının üstün
performansları mükemmel kaynak edilebilme özelliği ile birleştirilmiştir.
Geleneksel kaynak yöntemleri ile, kaynak edilebilir her türlü çelikle kaynak
edilebilirler. Bu broşür kaynak işlemlerinin basitleştirilmesini, geliştirilmesini ve
kaynak etkinliğinin arttırılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca, ön ısıtma, geçiş
sıcaklıkları, ısı girdisi, kaynak dolgu malzemeleri, koruyucu gaz ve daha
birçok konuda tavsiyelerde bulunur. Amacımız Strenx ve Hardox
kullanıcılarının ürünlerimizin eşsiz özelliklerinden tam olarak faydalanmalarını
sağlamaktır.
Kaynak işleminin önemli parametreleri
Hidrojen çatlağının oluşmaması için ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarının doğru seçilmesi önemlidir. Tavsiye ettiğimiz
sıcaklıklar bir sonraki sayfada tablo halinde verilmiştir.
Ön ısıtma ve pasolararası sıcaklık
Isı girdisi
Kaynak dolgu malzemeleri
Koruyucu gaz
Kaynak sırası ve bağlantı arası mesafe
Ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları
Hidrojen çatlağının oluşmaması için ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarının doğru seçilmesi önemlidir. Tavsiye
ettiğimiz sıcaklıklar bir sonraki sayfada tablo halinde verilmiştir.
ÖN ISITMA VE PASOLARARASI SICAKLIKLARININ SEÇİMİNDE ALAŞIM ELEMENTLERİNİN ETKİSİ
Alaşım elementlerinin benzersiz kombinasyonu Strenx ve
Hardox ‘un mekanik özelliklerini optimize eder. Bu
kombinasyon kaynak sırasında ön ısıtma ve pasolararası
sıcaklıklarının kontrol edilmesini sağlar ve karbon
eşdeğerinin hesaplanmasında da kullanılabilir. Karbon
eşdeğeri aşağıdaki CEV veya CET olarak ifade edilir ve
aşağıdaki formüllere göre hesaplanır.
CEV = C + Mn (Mo+Cr+V) (Ni+Cu)
+ + [%]
6
15
5
Alaşım elementleri levhanın sertifikasında belirtilir ve bu
formüllerde de karbon eşdeğerine etkisi yüzde olarak
belirtilir. Daha yüksek karbon eşdeğeri genellikle
daha yüksek ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarını
gerektirir. Tipik karbon eşdeğerleri ürün reçetelerimizde
verilmektedir.
CET = C + (Mn+Mo) (Cr+Cu)
Ni
+ + [%]
10
20
40
HİDROJEN ÇATLAĞI
Düşük karbon eşdeğerlerinden dolayı, yüksek dayanımlı Strenx ve Hardox pek çok yüksek dayanımlı çeliğe nazaran
hidrojen çatlağına karşı daha dirençli ürünlerdir. Tavsiyelerimize uygun çalışıldığı taktirde hidrojen çatlağı oluşma
riski en aza indirilir.
Hidrojen çatlağı oluşmaması için dikkat edilmesi gereken
iki kural:
1.KAYNAK BAĞLANTISINDA VE ÇEVRESİNDE HİDROJEN İÇERİĞİNİ EN AZA
İNDİRİNİZ.
2. KAYNAK BAĞLANTISINDAKİ GERİLMELERİ AN AZA İNDİRİNİZ.
Doğru ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıklarını
kullanınız.
Gerekli olmadığı takdirde yüksek dayanımlı kaynak
dolgu malzemesi kullanmayınız.
Düşük hidrojen içerikli kaynak dolgu malzemelerini
kullanınız.
Kalıcı gerilmelerin azaltılması için kaynak sırasını
düzenleyiniz.
Kaynak bölgesini temiz tutunuz.
Kaynak bağlantısındaki aralığı maksimum 3 mm
olarak ayarlayınız.
STRENX VE HARDOX İÇİN ÖN ISITMA VE PASOLARARASI SICAKLIKLARI
Kaynak sırasında kullanılan en düşük ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları aşağıdaki şemada gösterilmektedir. Aksi
belirtilmediği taktirde, bu değerler alaşımsız veya düşük alaşımlı kaynak dolgu malzemeleri ile yapılan kaynak
işlemleri için geçerlidir.
Farklı kalınlıkta fakat aynı cins çelikten yapılmış levhalar birlikte kaynak edildiğinde, gerekli ön ısıtma ve geçiş
sıcaklıklarını en kalın levha belirler.
Farklı cins çelikler birlikte kaynak edildiğinde, gerekli ön ısıtma ve geçiş sıcaklıklarını en yüksek ön ısıtma sıcaklığı
gerektiren levha belirler.
FARKLI TEK LEVHA KALINLIKLARI İÇİN [mm] ÖNERİLEN MİNİMUM ÖN ISITMA VE PASOLARARASI SICAKLIKLARI
3
10
20
30
Strenx 700
60
70
80
90
120
130
100°C
100°C
75°C
100°C
75°C
Strenx 1100*
Strenx 1300*
50
75°C
Strenx 900*
Strenx 960*
40
125°C
100°C
Hardox HiTuf
100°C
Hardox 400
75°C
Hardox 450
Hardox 500
125°C
175°C
Hardox 600
150°C
175°C
Hardox 600
200°C
150°C
175°C
Hardox 550
175°C
100°C
125°C
125°C
200°C
200°C
100°C
Paslanmaz sarf malzemeleri
Hardox Extreme
100°C
Paslanmaz sarf malzemeleri
Oda sıcaklığı (yaklaşık 20 °C)
Kalınlık limitleri dışında
Sadece paslanmaz sarf malzemeleri
Not: Tablo 1,7 kJ /mm. ısı girdisi kullanılan kaynak işlemlerinde tek levha kalınlıkları için geçerlidir.
ÖNERILEN MAKSIMUM PASOLARARASI SICAKLIKLARI
Strenx 700**
300°C
Strenx 900**
300°C
Strenx 960**
300°C
Strenx 1100
200°C
Strenx 1300
200°C
Hardox HiTuf**
300°C
Hardox 400
225°C
Hardox 450
225°C
Hardox 500
225°C
Hardox 550
225°C
Hardox 600
225°C
Hardox Extreme
100°C
* Karbon eşdeğeri levhanınkinden yüksek ise sarf malzemesi ön ısıtma
sıcaklığını belirler.
** Strenx 700–960 ve Hardox HiTuf için belli durumlarda takribi 400 °C’kadar
pasolararası sıcaklıkları kullanılabilir. Böyle durumlarda WeldCalc kullanınız.
t1 = t 2 (boyutlar mm. cinsinden)
Aynı tür çelik kullanıldığında,
tablodaki tek levha kalınlığı
t1 veya t 2, dir.
t 1= t 2 (boyutlar mm. cinsinden)
Aynı tür çelik kullanıldığında,
tablodaki tek levha kalınlığı
t1 veya t 2, dir.
t1 < t 2 (boyutlar mm. cinsinden)
Aynı tür çelik kullanıldığında,
tablodaki tek levha kalınlığı t 2, dir.
Ortamdaki nem oranı yüksek veya sıcaklık +5 °C’nin
altında ise, bir önceki sayfada önerilen en düşük ön ısıtma
sıcaklığı 25°C arttırılmalıdır. Isı girdisi 1.0 kJ/
mm olduğu ortamda ve çok iyi tutturulmuş kaynak
bağlantılarında da aynı durum geçerlidir.
Bir önceki sayfada yer alan çizelgede önerilen en düşük
ön ısıtma sıcaklıkları ve pasolararası sıcaklıkları
1.7 kJ/mm’nin üzerindeki ısı girdilerinde değişmezler.
Bu bilgiler kaynak bağlantısının havada soğutulması
varsayımına dayanmaktadır. Bu öneriler punta kaynakları
ve kök pasolar için de uygulanır. Her bir punta
kaynağının uzunluğu en az 50 mm olmalıdır. Punta
kaynakları arasındaki mesafe isteğe bağlı olarak
değiştirilebilir.
ÖN ISITMA VE PASOLARARASI SICAKLIKLARINA ULAŞMA VE BU SICAKLIKLARIN ÖLÇÜMÜ
Gereksinim duyulan ön ısıtma ve geçiş sıcaklıklarına
çeşitli şekillerde erişilebilir. Bölgede eşit ısınma
sağladıkları için, kaynak bağlantısı civarında elektrikli ön
ısıtma elemanları kullanmak genellikle en iyi seçimdir.
Sıcaklık, kontak termometre gibi bir alet kullanılarak
kontrol edilmelidir.
Ön ısıtma sıcaklığını
buradan ölçünüz
75 mm
Amaçlanan kaynak
bağlantısı
Kaynak bağlantısındaki en kalın levhanın sıcaklığını ölçünüz. Levha kalınlığı
25 mm olduğu taktirde, sıcaklığı ısıtma işleminden 2 dakika sonra ölçünüz.
Levha kalınlığı 12,5 mm olduğu taktirde, sıcaklığı 1 dakika sonra ölçünüz, vs..
Pasolararası sıcaklık kaynak metalde veya en yakındaki ana metalde hemen
ölçülebilir.
Ön ısıtma elemanlarının kullanılması
Isı girdisi
TAVSİYE EDİLEN ISI GİRDİSİ İLE KAYNAK EDİLMESİ, ISIDAN ETKİLENEN BÖLGEDE (IEB) İYİ MEKANİK
ÖZELLİKLER ELDE EDİLMESİNİ SAĞLAR.
Kaynak işleminden ortaya çıkan ısı kaynak bağlantısının
mekanik özelliklerini etkiler. Bu durum, aşağıdaki
formül kullanılarak hesaplanabilen ısı girdisi (Q) ile
tanımlanır.
k x U x I x 60
Q = v x 1000
Farklı kaynak yöntemlerinde termal verimlilik (k)
değişkendir. Bu özelliğe ait takribi değerler için aşağıdaki
tabloya bakınız.
Termal verim
Q = Isı girdisi [kJ/mm]
U = Voltaj [V]
I = Akım [A]
v = Kaynak hızı [mm/min]
k = termal verim [dimensionless]
k [birimi yok]
MMA0.8
MAG, all types
0.8
SAW1.0
TIG0.6
ISI GİRDİSİNİN KAYNAK BAĞLANTISINDAKI ETKİLERİ
Daha iyi tokluk
 Mukavemet artışı
 Deformasyonda azalma
 Daha düşük kalıcı gerilim
 Daha dar IEB
Düşük ısı girdisi
Yüksek ısı girdisi
Klasik kaynak yöntemleri
için daha yüksek
üretkenlik
Yüksek mukavemetli Strenx çelikleri için tavsiyelerimiz, ısıdan etkilenen bölgede -40 °C de en az 27 J tipik tokluk
değerine ulaşma amacına dayanır. Hardox aşınma levhasının kaynak bağlantılarındaki
tokluk gereksinimi genellikle daha düşüktür. Bu yüzden Hardox için önerilenler
11 mm
yaklaşık değerler olarak kabul edilir.
Kaynak bağlantısında farklı kalınlıkta levhalar bulunduğunda, ısı girdisi kaynak
bağlantısındaki levhaların en incesine göre belirlenir.
20 mm
Bu durumda, izin verilen ısı girdisi 11 mm levha
kalınlığına göre belirlenir.
EN DÜŞÜK ÖN ISITMA SICAKLIĞINDA, STRENX İÇİN TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ:
4.0
Qmax Strenx 700
3.5
Qmax Strenx 900
Qmax Strenx 960
3.0
Qmax Strenx 1100
Qmax Strenx 1300
Isı girdisi [kJ/mm]
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
0
5
10
15
20
25
30
35
40 –130
Levha kalınlığı [mm]
HARDOX İÇİN TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ
4.0
Hardox
3.5
3.0
Isı girdisi [kJ/mm]
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
0
5
10
15
20
Levha kalınlığı [mm]
25
30
35
40-130
DAHA YÜKSEK SICAKLIKLARDA KAYNAK
Daha yüksek çalışma sıcaklıklarında, mesela çok paso geçilecek kaynak bağlantılarında, tavsiye edilen ısı girdisi de
değişir. Aşağıdaki grafikler 125 °C ve 175°C bağlantı sıcaklıklarında tavsiye edilen ısı girdilerini göstermektedir.
125ºC KAYNAK BAĞLANTI SICAKLIĞINDA TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ
4.0
Qmax Strenx 700
3.5
Qmax Strenx 900
Qmax Strenx 960–1300
3.0
Isı girdisi [kJ/mm]
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
0
5
10
15
20
25
30
35
40–130
Levha kalınlığı [mm]
175ºC KAYNAK BAĞLANTI SICAKLIĞINDA TAVSİYE EDİLEN MAKSİMUM ISI GİRDİSİ
4.0
Qmax Strenx 700
3.5
Qmax Strenx 900
Qmax Strenx 960–1300
3.0
Isı girdisi [kJ/mm]
2.5
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
0
5
10
15
20
25
30
35
40 –130
Levha kalınlığı [mm]
175 °C üzerindeki ön ısıtma ve pasolararası sıcaklıkları için WeldCalc bilgisayar programı kullanılabilir.
WeldCalc programı ağır levhaların kaynak edilmesi konusunda dünyanın önde gelen uzmanlarını bünyesinde
bulunduran SSAB tarafından geliştirilmiştir. Program www.ssab.com internet sitesinden ücretsiz olarak sipariş
edilebilir.
Kaynak dolgu malzemeleri
Strenx ve Hardox’un kaynağı için alaşımsız, düşük alaşımlı ve paslanmaz çelik türünde dolgu malzemeleri
kullanılabilir.
DÜŞÜK ALAŞIMLI VE ALAŞIMSIZ KAYNAK DOLGU MALZEMELERİNİN DAYANIMI.
Kaynak dolgu malzemelerinin akma dayanımı bir sonraki
sayfadaki tabloya göre seçilmelidir. Düşük dayanımlı sarf
malzemelerinin kullanımıyla kaynak metalinde yüksek
tokluk, hidrojen çatlağına karşı daha fazla direnç ve
kaynak bağlantısındaki kalıcı gerilmelerde düşüş gibi
birçok avantajlar elde edilir.
Strenx 700–1300 çeliğinin çok pasolu kaynak
bağlantılarında, farklı dayanıma sahip sarf
malzemelerinin kullanılması özellikle faydalıdır. Punto
kaynakları veya ilk pasoda düşük dayanımlı dolgu
malzemeleri ile kaynak edildikten sonra geri kalan
geçişler için yüksek dayanımlı dolgu malzemeleri
kullanılır. Bu teknik, tokluk ve hidrojen çatlağına
karşı direnci arttırabilir. >700 MPa değerinde akma
dayanımına sahip dolgu malzemesinin karbon eşdeğeri,
aynı dayanımdaki levhaların karbon eşdeğerinden yüksek
olabilir.
Kaynak metalleri ve dolgu malzemeleri için farklı ön
ısıtma sıcaklıkları tavsiye edildiğinde, en yüksek değerin
kullanılması gerekir. Hardox bir sonraki sayfadaki
tabloda görüldüğü üzere düşük dayanımlı dolgu
malzemeleri ile kaynak edilmelidir.
Yüksek dayanımlı kaynak dolgu malzemeleri
Düşük dayanımlı kaynak dolgu malzemeleri
Yüksek dayanımlı kaynak dolgu malzemeleri
Düşük dayanımlı
dolguALAŞIMLI
malzemeleri KAYNAK DOLGU MALZEMELERİNİN HİDROJEN İÇERİĞİ
ALAŞIMSIZ
VEkaynak
DÜŞÜK
Alaşımsız veya düşük alaşımlı kaynak dolgu malzemeleri
kullanıldığı durumda hidrojen içeriği en fazla
5 ml/100 g. MAG ve TIG kaynaklarında kullanılan
teller, bu düşük hidrojen içeriğinin kaynak metalinde de
oluşmasını sağlar. Diğer sarf malzemelerine ait hidrojen
içerikleri konusunda en doğru bilgi dolgu üreticisinden
temin edilebilir.
Dolgu malzeme örnekleri www.ssab.com sitesinde
yayınlanan TechSupport #60’da detaylı olarak
bulunmaktadır. Sarf malzemeleri üreticisinin tavsiyelerine
uygun şekilde depolandığı takdirde, hidrojen içeriği
istenilen seviyede tutulabilecektir. Yukarıda verilen bütün
bilgiler kaplanmış dolgu malzemeleri ve özlü tel için
geçerlidir.
Yüksek gerilimli kaynak
bağlantıları için tavsiye
edilen dolgu malzemesi
dayanımları
Kaynak dolgu malzemeleri, EN sınıfı
R p0.2 [MPa]
Diğer kaynak bağlantıları için
tavsiye edilen dolgu
malzemesi dayanımları
MMA
SAW
MAG
(Katı Tel/- Özlü
Tel
Kombinasyonu)
MAG
(Katı Tel)
TIG
(Tüm Özlü Teller)
900
EN 757
E 89 X
EN ISO 26304 (-A) S 89X
EN ISO 16834 (-A) G 89X
EN ISO 18276 (-A) T 89X
EN ISO 16834 (-A) W 89X
EN 757
E 79 X
EN ISO 26304 (-A) S 79X
EN ISO 16834 (-A) G 79X
EN ISO 18276 (-A) T 79X
EN ISO 16834 (-A) W 79X
EN 757
E 69 X
EN ISO 26304 (-A) S 69X
EN ISO 16834 (-A) G 69X
EN ISO 18276 (-A) T 69X
EN ISO 16834 (-A) W 69X
EN 757
E 62 X
EN ISO 26304 (-A) S 62X
EN ISO 16834 (-A) G 62X
EN 757
E 55 X
EN ISO 26304 (-A) S 55X
EN ISO 16834 (-A) G 55X
EN ISO 18276 (-A) T 55X
EN ISO 16834 (-A) W 55X
EN ISO 2560
E 50 X
EN 756
S 50X
EN ISO 14341 (-A) G 50X
EN ISO 16834 (-A) T 50X
EN ISO 636 (-A) W 50X
EN ISO 2560 (-A)E 46 X
EN 756
S 46X
EN ISO 14341 (-A) G 46X
EN ISO 16834 (-A) T 46X
EN ISO 636 (-A) W 46X
EN ISO 2560 (-A) E 42 X
EN 756
S 42X
EN ISO 14341 (-A) G 42X
EN ISO 16834 (-A) T 42X
EN ISO 636 (-A) W 42X
800
700
EN ISO 16834 (-A) W 62X
600
500
X’in bir veya birden fazla karakteri ifade eder
Strenx 1300
Strenx 1100
Strenx 960
Strenx 900
Strenx 700
Hardox HiTuf
Hardox 400
Hardox 450
Hardox 500
Hardox 550
Hardox 600
400
Kaynak dolgu malzemeleri, AWS sınıfı
R p0.2 [MPa]
Yüksek gerilimli kaynak
bağlantıları için tavsiye
edilen sarf malzemesi
dayanımları
Diğer kaynak bağlantıları için
tavsiye edilen sarf malzemesi
dayanımları
MMA
SAW
MAG
(Katı Tel/- Özlü
Tel
Kombinasyonu)
900
(Katı Tel)
MAG
MAG
(Özlü Tel)
(Metal Özlü Tel)
TIG
800
AWS A5.5
E120X
AWS A5.23
F12X
AWS A5.23
F11X
AWS A5.28 ER120S-X
AWS A5.29
E12XT-X
AWS A5.29
E11XT-X
AWS A5.28 E120C-X
AWS A5.28
ER120X
AWS A5.28
ER110X
700
AWS A5.5
E110X
AWS A5.28
E110C-X
AWS A5.28 ER100S-X
AWS A5.5
E100X
AWS A5.5
E90X
AWS A5.5
E80X
AWS A5.5
E70X
AWS A5.23
F10X
AWS A5.28 ER110S-X
AWS A5.29 E10XT-X
AWS A5.28 E100C-X
AWS A5.28
ER100X
AWS A5.23
F9X
AWS A5.28 ER90S-X
AWS A5.29
E9XT-X
AWS A5.28
E90C-X
AWS A5.28
ER90X
AWS A5.23
F8X
AWS A5.28 ER80S-X
AWS A5.29
E8XT-X
AWS A5.28
E80C-X
AWS A5.28
ER80X
AWS A5.23
F7X
AWS A5.28
AWS A5.29
E7XT-X
AWS A5.28
E70C-X
AWS A5.28
ER70X
500
Strenx 1300
Strenx 1100
Strenx 960
Strenx 900
Strenx 700
Hardox HiTuf
Hardox 400
Hardox 450
Hardox 500
Hardox 550
Hardox 600
400
ER70S-X
X’in bir veya birden fazla karakteri ifade eder
PASLANMAZ ÇELİK KAYNAK DOLGU MALZEMELERİ,
Ostenitik paslanmaz çelik dolgu malzemeleri tüm ürün
çeşitlerimizin kaynağında kullanılabilir. Bu dolgu
malzemesi ile, tabloda görüldüğü üzere Hardox 600
haricindekileri, oda sıcaklığında (+ 20°C) ön ısıtma
yapmadan kaynak etmek mümkündür.
İlk tercih olarak AWS 307’e, ikinci tercih ise AWS 309’a
uygun dolgu malzemelerine öncelik verilmesini tavsiye
ederiz.
Bu tür dolgu malzemelerinin akma mukavemetleri tüm
kaynak metallerinde yaklaşık 500 MPa değerine kadar
çıkmaktadır. AWS 307’nin sıcak çatlama direnci AWS
309’dan daha iyidir. Paslanmaz çelik dolgu malzemesi
üreticileri genellikle hidrojen içeriklerini belirtmez,
çünkü bu dolgu malzemelerinde hidrojen, alaşımsız
ve düşük alaşımlı dolgu malzemelerinde olduğu gibi
performansı etkilemez. Farklı tip paslanmaz çelik dolgu
malzemelerine ait öneriler www.ssab.com sitesinde
TechSupport #60’da verilmektedir.
Stainless steel welding consumables, EN class
SAW
MAG
MAG
(Katı Tel)
(Katı Tel)
(tellerin tüm
çeşitleri)
İlk tercih:
EN ISO 14343-A: B 18 8 Mn/
EN ISO 14343-B: SS307
İlk tercih:
EN ISO 14343-A: B 18 8 Mn/
EN ISO 14343-B: SS307
İlk tercih:
EN ISO 17633-A: T 18 8 Mn/
EN ISO 17633-B: TS307
İlk tercih:
EN ISO 14343-A: W 18 8 Mn/
EN ISO 14343-B: SS307
İkinci tercih:
EN ISO 14343-A: S 23 12 X/
EN ISO 14343-B: SS309X
İkinci tercih:
EN ISO 14343-A: B 23 12 X/
EN ISO 14343-B: SS309X
İkinci tercih:
EN ISO 17633-A: T 23 12 X/
EN ISO 17633-B: TS309X
İkinci tercih:
EN ISO 14343-A: W 23 12 X/
EN ISO 14343-B: SS309X
MMA
TIG
500
Tüm Strenx ve
Hardox çelikleri
İlk tercih:
EN 1600: E 18 8 Mn
İkinci tercih:
EN 1600: E 19 12 X
X’in bir veya birden fazla karakteri ifade eder.
Stainless steel welding consumables, AWS class
MMA
SAW
MAG
MAG
(Katı Tel)
(Katı Tel)
(Özlü Tel)
AWS 5.9 ER307
AWS 5.9 ER307
MAG
TIG
(Metal Özlü Tel)
Tüm Strenx ve
Hardox çelikleri
500
AWS 5.4 E307-X
AWS 5.22 E307T-X
AWS 5.9 EC307
AWS 5.9 ER307
X’in bir veya birden fazla karakteri ifade eder.
Yüzey sertleştirme
Özel dolgu malzemeleri ile yapılan yüzey sertleştirme
işlemi kaynak bağlantılarının aşınma direncini arttırır.
Dolgu malzemelerine ilişkin talimatlara ve Strenx
ve Hardox için önerilen genel tavsiyelerin hepsine
uyulmalıdır.
Kaynak bağlantısı veya levha ve yüzey sertleştirici arasına
ekstra yüksek toklukta bir ara tabaka kaynak edilmesinde
fayda vardır. Ara tabaka için dolgu malzemesi seçiminde
Strenx ve Hardox çelikleri için verilen kaynak
tavsiyelerine uyulmalıdır.
Ara tabaka için, AWS 307 ve AWS 309’a
uygun paslanmaz çelik dolgu malzemeleri
kullanılmalıdır.
Yüzey sertleştirici
Çelik alt tabaka
Ara tabaka
Koruyucu gaz
Koruyucu gaz seçimi ve karışımı kaynak durumuna bağlıdır ve genellikle Ar ve CO2 kullanılır.
FARKLI KORUYUCU GAZ KARIŞIMLARININ ETKİLERİ
Ark’ın ilerlemesini
kolaylaştırır
Ar (soy gaz)
Ar/CO2
(aktif gaz) CO2
Sıçramaları azaltır
Oksitlenme azalır
Dengeli ark
Düşük gözenek oluşumu
Kaynakta sıçrama/ Nozülde
tıkanma
Kaynak metalinin daha fazla
nüfuzu weld metal
KORUYUCU GAZ ÖRNEKLERİ AŞAĞIDAKI TABLODA VERİLMİŞTİR:
Kaynak yöntemi
Ark tipi
Koruyucu gaz [Hacim %]
MAG, gaz altı
MAG, katı tel
Kısa ark
Ar + 15-25 % CO2
MAG, gaz altı
MAG, metal özlü tel
Püskürtmeli ark
Ar + 8-25 % CO2
MAG, özlü tel
Kısa ark
Ar + 15-25 % CO2, or pure CO2
MAG, özlü tel
Püskürtmeli ark
Ar + 8-25 % CO2
MAG, tüm çeşitler
Tüm ark çeşitleri
Ar + 15-25 CO2
TIG
Saf Ar
Koruyucu gaz esaslı tüm kaynak yöntemlerinde koruyucu gaz akışı kaynak durumuna bağlıdır. Genel bir ilke olarak,
koruyucu gaz akışı [l/dk] nozül iç çapı [mm] ile aynı değere ayarlanmalıdır.
Kaynak sırası ve aralık miktarı
KAYNAK BAĞLANTISINDA HİDROJEN
ÇATLAKLARININ ÖNLENMESI İÇİN:
Başlangıç ve bitiş pasoları köşede yer almamalıdır.
Mümkünse, başlangıç ve bitiş işlemleri köşedenen az
5–10 cm uzakta yapılmalıdır.
Maks. 3mm’lik aralık
Kaynak bağlantısındaki aralık maksimum 3 mm
olmalıdır.
Maks. 3mm’lik aralık
Strenx ve Hardox astar boyası üzerinde kaynak
Düşük çinko içeriğinden dolayı, Strenx ve Hardox’un
mükemmel astarı üzerinde doğrudan kaynak işlemi
yapılabilir.
Astar kolayca fırçalanarak veya tesviye edilerek veya
kaynak bağlantısı çevresinden kaldırılabilir. Kaynak
öncesi astarın çıkarılmasının, kaynak metalde
gözenek oluşumunun en aza indirgenmesi ve kaynak
işleminin yatay konumun dışında başka konumlarda da
uygulanabilir olması gibi yararları vardır.
Astar, kaynak hazırlığı aşamasında çıkarılmadığı taktirde,
kaynak metalinde gözenek oluşumu hafifçe artacaktır.
Özlü telle yapılan MAG (gazaltı) kaynağı ve MMA
(elektrot) kaynağı daha az gözenek oluşturan
metodlardır.
Kaynak işlemlerinin tümünde işlem süresince iyi
havalandırma yapılmalıdır. Böylelikle astarın kaynak
operatörüne ve çevresine zararlı bir etkisi olmayacaktır.
En iyi sonuçları elde edebilmek için astar çıkarılmalıdır.
Kaynak sonrası ısıl işlem
Nadiren gerekse de, Hardox HiTuf ve Strenx 700–960’a kaynak sonrası ısıl işlem (gerilim giderme tavlaması)
uygulanabilir. Mekanik özellikleri etkileyebileceğinden, diğer Strenx ve Hardox çeliklerine gerilim giderme tavlaması
uygulanmamalıdır. Daha fazla bilgi için, SSAB Kaynak Kılavuzuna bakınız.
011-en-welding-V5-2015-Confetti
SSAB, İskandinav ve ABD merkezli bir çelik şirketidir.SSAB, daha güçlü, hafif ve
sürdürülebilir bir dünya yaratmak için müşterilerle yakın işbirliği halinde geliştirilen
katma değerli ürünler ve hizmetler sunar.SSAB, 50’nin üzerinde ülkede çalışana
sahiptir. SSAB, İsveç, Finlandiya ve ABD’de üretim tesislerine sahiptir. SSAB,
Stokholm’de Nasdaq OMX Nordic Exchange’de işlem görür ve ikinci olarak Helsinki’deki
Nasdaq OMX’de kayıtlıdır.
SSAB
Swedish Steel Çelik Dış Ticaret Ltd. Şti .
Sahrayı Cedit Mah. Güzide Sok. No.14/9
Şişikler Plaza Kozyatağı Kadıköy
İstanbul / Turkey
Tel: +90 216 445 59 54
Fax: +90 216 445 59 56
www.ssab.com