Kalkan Balığı Üretim Tesisi Fizibilite Raporu

Kalkan Balığı Üretim Tesisi Fizibilite Raporu
Kapasite: 100 Ton / Yıl
Hazırlayanlar:
Cennet ÜSTÜNDAĞ (Su Ürünleri Yüksek Mühendisi)
Dr. Haydar KÜÇÜK (Makine Mühendisi)
2006
Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü – Trabzon
Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Kaşüstü Beldesi, 61250, Yomra TRABZON
Tel : 0462 341 10 52 – 53
Faks: 0462 341 10 56
Web: www.sumae.gov.tr
E-mail: [email protected]
ÖNSÖZ
Bilindiği gibi Karadeniz’in doğal dip balıklarından biri olan kalkan balığı, TürkJapon işbirliği ile hazırlanan bir proje kapsamında ilk defa 1997 yılında Enstitümüzde
kültüre alınmıştır.
Bu konudaki araştırmalar sürmekte olup, bu çalışmaların özel sektöre
yaygınlaştırılması çalışmalarımız da devam etmektedir. Bu konuya ilgi duyan
müteşebbisler gerek internet vasıtasıyla gerekse bizzat Enstitümüzü ziyaret ederek
bilgi almaktadırlar.
Müteşebbisler tarafından en çok merak edilen konuların başında, böyle bir
üretim tesisinin maliyeti olmaktadır. Bu soruya ışık tutmak amacıyla Enstitümüzde, 100
ton/yıl kapasiteli kalkan balığı üretim tesisi fizibilite raporu hazırlanmıştır.
Hesaplamalarda, inşaat işleri (prefabrik), makine- ekipman ve tanklar (fiber) en
iyi kalitede düşünülerek hesaplanmıştır.
Merak edilen diğer önemli bir konu ise, balığın ne kadar yemle pazarlama
ağırlığına ulaştığıdır. Bu konuda Enstitümüzdeki çalışmalar halen devam etmektedir.
Literatür bilgilerine göre, yurtdışında yapılan çalışmalarda kalkan balığının 800 g
yemle 1 kg ağırlık kazandığı tespit edilmiştir. Bu rapordaki yem hesaplamalarında 1 kg
yemle 1 kg ağırlık kazanılacağı düşünülmüştür. Bu oran, kullanılan yemin kalitesine ve
balığın çevre şartlarına (su sıcaklığı, oksijen miktarı, stok yoğunluğu vb.) bağlı olarak
değişmektedir.
Bu bilgiler ışığında, her müteşebbis daha ucuza mal edeceği malzemeleri
seçerek, yatırım maliyetini düşürebilir. Bu da işletmenin daha kısa sürede kâra
geçmesini sağlayacaktır.
Ancak bu etüdün, yatırımın nerede yapılacağı dikkate alınmadan hazırlandığı
unutulmamalıdır. Zira yatırımı etkileyen önemli hususlardan birini yer seçimi
oluşturmaktadır.
Verilen bilgilerin yeni yatırımlara ışık tutması açısından faydalı olmasını ümit
ederim.
Dr. Atilla ÖZDEMİR
Enstitü Müdürü
2
1. TEKNİK BİLGİLER:
1.1. ANAÇ, YAVRU VE YUMURTA İHTİYACI
Kalkan balığında ortalama pazarlama ağırlığı 2 kg ve üzeridir. Balık bu ağırlığa
yetiştirme koşullarına bağlı olarak 2 yıldan sonra ulaşmaktadır. Her balığın ortalama 2
kg ağırlıkta pazara sunulacağı kabul edilirse, 100 ton üretim için 50.000 adet balık
gereklidir.
Büyüme aşamalarındaki kayıplar göz önüne alınarak gerekli yavru, larva ve
yumurta hesabı aşağıdaki gibi yapılabilir.
Tesisin kapasitesi
Balığın pazarlama yaşı
Pazarlanan balığın ortalama ağırlığı
Pazarlanacak balık adedi
3. yıldaki yaşama oranı
3. yılda gerekli balık adedi
2. yıldaki yaşama oranı
2. yılda gerekli yavru miktarı
1. yıldaki yaşama oranı
1. yılda gerekli yavru miktarı
Larval safhadaki yaşama oranı
0 günlük larva sayısı
Döllenme ve çıkışa kadar
yumurtaların yaşama oranı
Gerekli yumurta sayısı
Yumurta sayısı (beklenmeyen
kayıplar da düşünülerek)
Kg anaç ağırlığı başına yumurta
miktarı
Toplam anaç ağırlığı
Bir anacın ortalama ağırlığı
Gerekli dişi anaç sayısı
Dişi anaç sayısı (beklenmeyen
kayıplar da düşünülerek)
Erkek Anaç Sayısı
100.000/2
50.000*100/95
52.631*100/95
55.400*100/50
110.800*100/5
2.216.000*100/60
100.000 kg
3
2 kg
50.000 adet
%95
52.631
%95
55.400
%50
110.800
%5
2.216.000
%60
3.693.333
4.000.000
300.000 adet/kg
4.000.000/300.000
13.3/2,5
13.3 kg
2,5 kg
6 adet
12 adet
6-12 adet
Anaç stokunu gerek genetik gerekse çevre şartlarından oluşacak risklere karşı
mümkün olduğunca fazla tutmakta yarar vardır.
3
1.2. HAVUZ İHTİYACI
1.2.1. İNKÜBASYON TANKLARI:
Gerekli yumurta adedi
Yumurta stok yoğunluğu
Yumurta için gerekli su hacmi
İnkübasyon tankı hacmi
Gerekli inkübasyon tankı
4.000.000/2.000
2.000/100
4.000.000
2000 adet/lt
2.000 lt
100 lt
20 adet
Ancak, kalkan anaçları tüm yumurtasını fasılalar halinde bıraktığı için (bir
defada bırakmadığı) ve kuluçka süresi kısa (4-5 gün) sürdüğü için, 20 adet 100 lt’lik
konik tank yeterli olacaktır.
1.2.2. LARVA YETİŞTİRME HAVUZLARI:
Larva adedi
Larva stok yoğunluğu
Larva için gerekli su hacmi
Larva tankı hacmi (2x2x1)
Gerekli larva tankı
Larva tankı hacmi (çap:3m)
Gerekli larva tankı
2.216.000/25.000
4 m3
2.216.000 adet
25.000 adet/m3
88.64 m3
12 adet
3
7m
6 adet
Larvalar 30 günlük olup rotiferle beslemeden kesilince, tanklardaki yaşayan
larvalar sayılarak, jüvenil büyütme tanklarına aktarılırlar.
1.2.3. JUVENİL (YAVRU) YETİŞTİRME HAVUZLARI:
Juvenil adedi
Juvenil stok yoğunluğu
Juvenil için gerekli tank alanı
Bir juvenil tankının alanı (3 m
çapında tank)
Gerekli juvenil tankı
55.400/650
84 /7
55.400 adet
650 adet/m2
84 m2
7 m2
12 adet
NOT: 1. yılda üretilen 110.800 adet juvenilin 55.400 tanesi jüvenil büyütme tanklarına
yerleştirilecek, geri kalan diğer yarısı (55.400 adedi) satışa sunulacaktır.
Juvenil aşamasından itibaren kalkan yavruları artık metamorfozu
tamamladığından havuz tabanını kullanmaya başlarlar. Bu sebeple havuz hesabı m2
üzerinden yapılmıştır. 3 m çapında 1 m derinlikte jüvenil tankları kullanılacaktır.
4
1.2.4. BALIK BÜYÜTME HAVUZLARI:
Pazarlanacak balık adedi
Pazarlanacak balık ağırlığı
Pazarlanacak toplam balık ağırlığı
Balık stok yoğunluğu
Balık için gerekli tank alanı
Bir balık tankının alanı (10 m
çapında tank)
Gerekli balık tankı
50.000*2
100.000/30
3.333/78.5
50.000 adet
2 kg
100.000 kg
30 kg/m2
3.333 m2
78.5 m2
42 adet
Pazar boyuna getirme ünitesinde 10 m çapında, 1m derinlikte dairesel tanklar
kullanılacaktır.
1.2.5. ANAÇ HAVUZLARI
Anaçlar için, stoklama yoğunluğu tercihan,1 balık / m² ‘dir. Bu amaçla, 3 m
çapında 1m derinlikte, yuvarlak veya 2x2x1 m ebadında kare şeklinde havuzlar
kullanılabilir.
1.3. SU İHTİYACI
Tesisin bütün birimlerinin tamamen faaliyette olduğu duruma göre belirlenen su
ihtiyacı 1100 ton/saat’tir. Bu su miktarını karşılamak için gerekli su pompaları malzeme
listesinde belirtilmiştir.
1.4. YEM İHTİYACI
1.4.1. CANLI YEM İHTİYACI
1.4.1.1. Fitoplankton
Fitoplankton olarak nannocloropsis olarak bilinen tür kullanılmıştır. Larva
yetiştirme tanklarının her birine, larva 2 günlük olunca her ml. su hacminde 500.000
hücre olacak şekilde 22 gün boyunca nanno ilave edilir. Bu da günde 450 milyon
hücre nanno üretilmesi gerektiğini gösterir.
1.4.1.2. Zooplankton
Rotifer: Larvalar 3. günden itibaren ml su hacminde 5 adet rotifer olacak
şekilde beslenmeye başlanır. 22 gün boyunca her bir tanka günde iki kez rotifer verilir.
Normal şartlarda günlük 300 milyon rotifer üretimi gerekir.
Artemia:Larvalara 13. günden itibaren rotiferin yanında artemia da verilmeye
başlanır ve larvalar 45 günlük oluncaya kadar (yaklaşık 32-35 gün) devam eder.
Günlük 3-5 milyon artemia üretimine ihtiyaç duyulur.
5
1.4.2. GRANÜL VE PELET YEM İHTİYACI
20. günden itibaren larvalara, canlı yemle birlikte mikro granül yem verilmeye
başlanır. Yaklaşık 90-100. günlerde tamamen 2 mm.lik pelet yeme geçilebilir.
Fransa’da yapılan kalkan yetiştiriciliğinde yem değerlendirme oranı 0,8
bulunmuştur (balık 800 g pelet yemle 1 kg ağırlık kazanmıştır). Ülkemizde bu konuda
yapılmış geniş bir çalışma olmadığı için daha somut veriler elde edinceye kadar bu
oranı 1.0 olarak kabul edeceğiz. Buna göre 100,000 kg balık elde etmek için 100,000
kg pelet yem kullanılacaktır (pazar boyuna kadar).
6
2. YATIRIMIN UYGULAMA PLANI
Bu etüt uygulama planına ait bilgileri kapsamamaktadır. Ancak aşağıda
uygulama planında verilmesi gereken konu başlıkları listelenmiştir:
Proje Sahasının Etüdü
Projenin Hazırlığı
Projenin Onaylanması
Tesis İnşaatının Başlaması
Tesis İnşaatının Tamamlanması
Tesisin İşletmeye Alınması
7
3. PROJENİN MALİ YÖNÜ
3.1. PROJE GELİRLERİ
3.1.1. SATIŞ GELİRLERİ
Gelir kalemleri
Balık Satış Gelirleri
Yavru balık satışı
Toplam
Üretim Miktarı (kg)
100.000
55.400 adet
Birim Fiyatı (YTL/kg)
25
1
Tutarı (YTL)
2.500.000
55.400
2.555.400
3.1.2. GELİRLERİN YILLARA GÖRE DAĞILIMI
Proje
Gelirleri
Balık
Satış
Gelirleri
Yavru
balık
satışı
Toplam
1. Yıl
2. Yıl
-
3. Yıl
4. Yıl
5. Yıl
→
→
- 2.500.000 2.500.000 2.500.000
55.400
55.400
55.400
55.400
55.400
55.400
55.400 2.555.400 2.555.400 2.555.400
3.2. PROJE GİDERLERİ
3.2.1. SABİT YATIRIM GİDERLERİ
Özet Tablo (YTL)
Proje Etüt Giderleri
15.000
İnşaat Giderleri
465.250
Makine-Ekipman Giderleri
- Deniz Suyu Alım Sistemi Giderleri
- Kuluçkahane Ünitesi alet-ekipman giderleri
- Laboratuar Malzemeleri Giderleri
- İdari Bina Ve Bakıcı Lojmanı Malzeme Giderleri
- Diğer Malzeme Giderleri
Beklenmeyen Giderler
2.702.331
1.672.532
994.799
20.000
10.000
5.000
127.303
Toplam
3.399.884
8
3.2.1.1. Proje Etüt Giderleri
Projenin hazırlanması ve tesisi kurulacak yerle ilgili yapılan etüt ve proje
hazırlatma giderlerini kapsamaktadır. Bu proje ile ilgili harcamaların aşağıdaki şekilde
gerçekleşeceği öngörülmektedir.
Harcama Kalemleri
Arazi İnceleme Etütleri (deniz ve kara)
Laboratuar Tetkikleri
Proje Tasarım ve Çizimleri
Proje Fizibilite Raporunun Hazırlanması
Toplam
Tutarı (YTL)
3.000
2.000
5.000
5.000
15.000
3.2.1.2. İnşaat Giderleri
Gerekli olan bu binalar taşınabilir olması ve kısa sürede inşa edilebilir
olmasından dolayı prefabrik olarak düşünülmüştür. Pazar boyuna kadar büyütme
ünitesi sera/ sundurma, diğer binalar betonarme olarak planlanmıştır. Bina giderlerine
elektrik ve su tesisatları da dahildir.
Harcama Kalemleri
İdari Bina Ve Bakıcı Lojmanı (138 m²) (KDV Dahil) :
Laboratuar Ve Yem Deposu (158 m²) (KDV Dahil) :
Kuluçkahane Binası (5425 m²) (KDV Dahil) :
a) Canlı Yem Ünitesi (Rotifer ve Plankton Üretme Ünitesi)
b) Anaç Balık Binası
c) İnkübasyon Odası
d) Larva Büyütme Ünitesi
e) Yavru Büyütme Ünitesi
f) Pazar Boyuna Kadar Büyütme Ünitesi
(Sundurma)
Toplam
Tutarı (YTL)
33.500
43.000
235.000
153.750
465.250
3.2.1.3 Arazi İhtiyacı
Yaklaşık 6.000m² kapalı alan için minimum 8.000 m² alana ihtiyaç duyulacağı
düşünülmektedir.
Arazi gideri, yatırım yapılacak yere göre değişeceği için, buradaki hesaplara
katılmamıştır.
3.2.1.4. Makine-Ekipman Giderleri
Deniz Suyu Alım Sistemi Makine-Ekipman Giderleri:
Deniz suyu alım sistemi, biri yüzey suyu alma hattı (denizden 18-20 m
derinlikten, yaklaşık 500 m açıktan), diğeri derin deniz suyu alma hattı (denizden 40 m
9
derinlikten, yaklaşık 700 m açıktan) olmak üzere iki adet boru hattından oluşmaktadır.
Ayrıca karada kurulacak olan pompa, filtre, havalandırma, ısıtma, jeneratör ve atık su
arıtma üniteleri de bu sistem içinde yer almaktadır. Bu sistem için uygulama yerine
bağlı olarak kullanılacak tahmini malzeme dökümü aşağıda verilmiştir. Deniz suyu
alım sistemi, Enstitümüz de kullanmakta olduğumuz model göz önüne alınarak
hazırlanmıştır.
Malzemenin adı
10 atü lük boru (400 mm)
1200 m borunun
ağırlıkları+bağlantıları+
montajı+ işaretlenmesi
Pompa
Drum filtre
Tam otomatik Mekanik
filtreler (400 ton/saat)
Kartuj filtreler
UV sistemi (530 m³/saat)
UV sistemi (1 mikron )
(İnkübasyon odası için)
Hava kompresörü
Isıtma sistemi
600,000k.cal/h
Jeneratör
Hipoklorit asit jeneratörü
PVC boru (Farklı ebatlarda)
Dirsek, T, manşon vs.
Vana (farklı çaplarda)
Miktarı
1.200 m
Birim fiyatı (YTL)
40
TOPLAM (YTL)
48.000
462.000
10 adet
1 adet
4 adet
18.000
25.000
74.000
180.000
25.000
296.000
25 adet
2 adet
1 adet
1.000
40.000
600
25.000
80.000
600.00
10 adet
1 adet
5.000
60.000
50.000
60.000
1 adet
1 adet
1000 m
300 adet
400 adet
20.000
140.000
9
6
50
Toplam
% 18 KDV
Genel Toplam
20.000
140.000
9000
1800
20.000
1.417.400
255.132
1.672.532
Açıklamalar:
a) İki boru hattı için deniz dibine toplam 1200 m boru döşenecektir.
b) Her iki boru hattı için birer tanesi yedek olmak üzere 10 adet pompa kullanılacaktır.
c) Su filtrasyon ünitesi:
Mekanik filtreler : Mekanik filtrasyon cihazının kendisini otomatik olarak sürekli
temizleme yeteneğinin olması ve bunu basınç farkı ya da zamana göre yapabilmesi,
10 µm derecesine kadar filtrasyon yapabilmesi, temizleme için gerekli su debisinin
minimum seviyede olması, arıza durumunu bildirmesi için alarm sisteminin olması ve
temizleme işlemi devam ederken sisteme su vermeye devam edebilmesi tercih edilir.
10
Ayrıca filtre cihazının bakteri yükünün minimum seviyede olması için uygun bir şekilde
dizayn edilmesi gerekir.
d) UV sistemi : Suyu içinde bulunan mikroorganizmalardan temizleyip steril hale
getirmek için gereklidir.
e) havalandırma ünitesi : yetiştirme havuzlarına veya tanklara verilen suyun
oksijenlendirilmesi için suyun havalandırılması gerekmektedir. Bunun içinde hava
kompresörüne ihtiyaç vardır.
f) Isıtma sistemi : Üretim döneminde deniz suyu soğuk olduğu için suyun 18-20°C ye
kadar ısıtılması gerekmektedir. Bunun içinde larva geliştirme tanklarının içine
galvanizli paslanmaz borularla ısıtma düzeneği kurulmalıdır. Fuel-oil ile çalışan 600
000 kcal/h ısıtma sistemi gereklidir.
g) Hipoklorit asit jeneratörü (arıtma ünitesi)
Tesiste kullanılmış olan atık suyun çevreye vereceği zararı en aza indirmek için arıtma
sistemi kurulmalıdır.
Kuluçkahane Ünitesi Makine-Ekipman Giderleri
Birimler
Malzemeler
Tank şekli
Canlı yem
Nanno tankı
(fiber)
Nanno tankı
(fiber)
Nanno tankı
(fiber)
Nanno tankı
(fiber)
Nanno tankı
(fiber)
Rotifer tankı
(fiber)
Artemia ve rotifer
tankı
Fiber tank
Yuvarlak
(Ø 6m)
Yuvarlak
(Ø 3m)
Kare(2x2x1)
Rotifer
Anaç
İnkübasyon
Larva
Jüvenil
Pazarlama
Polikarbonat
(şeffaf) tank
larva geliştirme
tankları(Fiber)
larva geliştirme
tankları(Fiber)
jüvenil geliştirme
tankları(Fiber)
Market boyu
Tank hacmi Adedi
(m³)
30
2
Birim fiyatı
(YTL)
13.000
Tutarı
(YTL)
26.000
7
2
1.800
3.600
4
3
1.100
3.300
Yuvarlak
1
3
450
1.350
Yuvarlak
100lt
3
400
1.200
4
4
1.100
4.400
700lt.
10
400
4.000
7
6
1.800
10.800
4
4
1.100
4.400
100 lt
10
400
4.000
Elips
4
12
1.050
12.600
Yuvarlak
(Ø 3m)
Yuvarlak
(Ø 3m)
Yuvarlak
(Ø 10m)
7
6
1.800
10.800
7
12
1.800
21.600
75
42
17.500
735.000
Ara Toplam
843.050
% 18 KDV
151.749
Genel Toplam
994.799
Kare(2x2x1)
Konik
Yuvarlak
(Ø 3m)
Kare(2x2x1)
Konik
11
Laboratuar Makine-Ekipman Giderleri
Malzeme Cinsi
Mikroskop
Hassas Terazi
Buzdolabı
Derin dondurucu
Su Analiz Seti
İnkibatör
Cam Malzemeler
Plastik kaplar
Diğer
Miktarı
1 adet
1 adet
1 adet
1 adet
1 adet
1 adet
Birim Fiyatı (YTL)
7.500
2.500
1.000
1.000
2.500
2.000
1.000
500
2.000
Toplam
Tutarı (YTL)
7.500
2.500
1.000
1.000
2.500
2.000
1.000
500
2.000
20.000
İdari Bina Ve Bakıcı Lojmanı Makine-Ekipman Giderleri
Malzeme Cinsi
Büro malzemeleri
Kırtasiye malzemeleri
Buzdolabı
Mobilya
Diğer
Miktarı
Birim Fiyatı (YTL)
Toplam
Tutarı (YTL)
5.000
1.000
1.000
2.000
1.000
10.000
1 adet
1.000
Toplam
Tutarı (YTL)
1.500
1.000
1.500
1.000
5.000
Diğer Makine-Ekipman Giderleri
Malzeme Cinsi
Balık taşıma tankı
Oksijen Tüpü ve ekipmanı
Terazi
Diğer malzemeler
3.2.1.4. Beklenmeyen Giderler
Sabit yatırım tutarının %4’ü beklenmeyen giderler olarak hesaplanmıştır.
Beklenmeyen Giderler =3.182.581*0,04 =127.303 YTL
12
3.2.2. İŞLETME DÖNEMİ GİDERLERİ
İşletme Giderlerinin Yıllara Göre Dağılımı (YTL)
Yatırımın Cinsi
1. Yıl
2. Yıl
3. Yıl
4.Yıl
5.Yıl
Canlı yem-granül yem
3.658
3.658
3.658
3.658
3.658
12.960
51.840
64.800
64.800
64.800
1.500
1.000
1.000
1.000
1.000
20.000
20.000
20.000
20.000
20.000
Elektrik
184.080
184.080
184.080
184.080
184.080
Personel
166.000
166.000
166.000
166.000
166.000
Pazarlama
554
554
25.554
25.554
25.554
İlaç- vitamin
166
555
684
684
684
Bakım onarım
144.421
144.421
144.421
144.421
Amortismanlar
296.043
296.043
296.043
296.043
388.918
868.151
906.240
906.240
906.240
7.778
13.363
18.124
18.124
18.124
396.696
881.514
924.364
924.364
924.364
Pelet yem
Damızlık balık
Akaryakıt (fuel-oil)
Kira
Ara toplam
Genel giderler
Toplam
3.2.2.1. Yem giderleri
Canlı Yem Giderleri
Artemia yumurtası ( 430µ)
Artemia yumurtası ( 480µ)
Artemia zenginleştirici
Rotifer zenginleştirici
Granül yem Giderleri
Yem büyüklüğü(µ)
200-300
300-500
500-800
800-1200
1200-2000
Miktarı
(kg)
1
3
4
5
Miktarı
(kg)
10
20
50
50
150
Birim Fiyatı
Tutarı
(kg)
(€)
250 €
250 €
200 €
600 €
110 €
440 €
65 €
325 €
Genel Toplam (KDV Dahil)
Birim Fiyatı
(Kg)
40 €
9.5 €
3,75 €
3.5 €
3.5 €
Tutarı
(YTL)
590
1.416
950
702
3.658
Toplam
Toplam
400 €
180 €
187,5 €
175 €
525 €
Ara Toplam
%8 KDV
Genel Toplam
656,0
295,2
307,5
287,0
861,0
2.406,7
192,5
2.599,2
13
Pelet Yem Giderleri
Yıllar
Gerekli yem
Birim fiyat
miktarı (kg)
(YTL)
1.yıl
10.000
1,2
2.yıl
40.000
1,2
3.yıl
50.000
1,2
Genel Toplam
Tutarı
(YTL)
12.000
48.000
60.000
120.000
KDV
(%8)
960
3.840
4.800
9.600
Toplam
12.960
51.840
64.800
129.600
3.2.2.2. Damızlık Balık Giderleri
Her yıl ihtiyaca göre balıkçılarla anlaşma yapılarak anaç temin edilebilir. Ertesi
yıl için tesiste mevcut olan iyi kondisyondaki anaçlarda kullanılabilir.
3.2.2.3. Kimyasal madde, ilaç – vitamin giderleri
Toplam yem giderinin(canlı yem+ pelet yem) %1’i ilaç ve vitamin ve
dezenfektan gideri olarak alınmıştır.
İlaç-vitamin gideri: Toplam yem gideri x 0,01
1.yıl : 16.618 x 0,01 = 166
2.yıl : 55.498 x 0,01 = 555
3.yıl : 68.458 x 0,01 = 684
3.2.2.4. Akaryakıt Giderleri
Fuel-oil : 20.000 YTL (Yıllık)
3.2.2.5. Elektrik Giderleri
Elektrik Giderleri
1 Aylık (YTL)
13.000
%18 KDV
Genel Toplam
Yıllık Tutar (YTL)
156.000
28.080
184.080
3.2.2.6. Pazarlama Giderleri
Balık satış gelirinin %1’ipazarlama gideri olarak alınmıştır.
Pazarlama gideri=satış gelirleri x 0,01
1.yıl : 55.400 x 0,01 = 554
2.yıl : 55.400 x 0,01 = 554
3.yıl : 2.555.400 x 0,01 = 25.554
14
3.2.2.7. Kira giderleri
Yatırımın yeri bilinmediğinden bu yatırım için kira gideri belirtilmemiştir.
3.2.2.8. Personel Giderleri
Kadro
Personel
sayısı
Çalışma
süresi
Mühendis
Teknisyen
İşçi
Sözleşmeli personel
Bekçi
2
2
3
2
2
12 ay
12 ay
12 ay
4 ay
12 ay
Aylık brüt Aylık
Yıllık
ücret
Tutar
Tutar
(YTL)
(YTL)
(YTL)
1.700
3.400
40.800
1.500
3.000
36.000
1.300
3.900
46.800
1.400
2.800
11.200
1.300
2,600
31.200
Genel Toplam
166.000
*Vergi ve sigorta ücretleri dahil edilmiştir.
3.2.2.8. Bakım onarım giderleri
Sabit yatırım giderlerinden, inşaat giderlerinin%2’si ile alet ekipman giderlerinin
% 5’i bakım onarım gideri olarak hesaplanmıştır.
Yatırımın Cinsi
İnşaat Giderleri
Alet Ekipman Giderleri
Yatırım tutarı
Oranı
465.250 %2
2.702.331 %5
Tutarı (YTL)
Toplam
9.305
135.116
144.421
3.2.2.9. Amortismanlar
Sabit yatırım giderlerinden, inşaat giderlerinin %4’ü ile alet ekipman giderlerinin
% 10’u amortisman giderleri olarak hesaplanmıştır.
Yatırımın Cinsi
İnşaat Giderleri
Alet Ekipman Giderleri
Yatırım tutarı
465.250
2.702.331
Oranı
%4
%10
Tutarı (YTL)
25.810
270.233
Toplam
296.043
3.2.2.10. Genel giderler
İşletme giderlerinin % 2’ si genel giderler olarak hesaplanmıştır.
Genel Giderler= işletme giderleri x 0.02 YTL
1.yıl = 388.918 x 0,02 = 7.778
2.yıl = 668.151 x 0,02 =13.363
3.yıl = 906.240 x 0,02 =18.124
4.yıl = 906.240 x 0,02 =18.124
5.yıl = 906.240 x 0,02 =18.124
15
3.2.3. GİDERLERİN YILLARA GÖRE DAĞILIMI
Proje Giderleri
(YTL)
Sabit Yatırım Gideri
İşletme Giderleri
Toplam
1. Yıl
2. Yıl
3. Yıl
4.Yıl
5.Yıl
396.696
881.514
924.364
924.364
924.364
3.796.580
881.514
924.364
924.364
924.364
3.399.884
3.2.4. PROFORMA GELİR, GİDER VE FONLARIN AKIMI TABLOSU
Gelirler
Satış gelirleri
Toplam
1. Yıl
55.400
55.400
2. Yıl
55.400
55.400
3. Yıl
2.555.400
2.555.400
4.Yıl
2.555.400
2.555.400
5.Yıl
2.555.400
2.555.400
Giderler
Sabit Yatırım Gideri
İşletme Gideri
Toplam
1. Yıl
3.399.884
2. Yıl
-
3. Yıl
-
4.Yıl
-
5.Yıl
-
396.696
881.514
924.364
924.364
924.364
3.796.580
881.514
924.364
924.364
924.364
Gelir-gider toplamı
Vergiler (-) %45
Net kâr
- 3.741.180
-
- 826.114
-
1.631.036
733.966
897.069
1.631.036
733.966
897.069
1.631.036
733.966
897.069
16
4. PROJE DEĞERLENDİRME
Değerlendirme paranın zaman değerini ve ekonomik ömrünü dikkate almayan
kriterlere göre yapılmıştır.
4.1. RANTABİLİTE (YATIRIMIN KÂRLILIK ORANI)
Rantabilite
= Ortalama Net Kâr / Yatırım Tutarı * 100
= 897.069 / 3.399.884 * 100
= %26,3
4.2. GERİ ÖDEME SÜRESİ
Geri Ödeme Süresi = Yatırım Tutarı / (Yıllık Net Kâr + Amortisman)
=3.399.884 / (897.069 + 296.043)
= 2,85
= 2,8 yıl
4.3. KÂRA GEÇİŞ NOKTASI
Sabit Giderler
Personel
Bakım onarım
Amortismanlar
Genel giderler
Toplam
Değişken Giderler
Canlı yem-granül yem
Pelet yem
Damızlık balık
Pazarlama
İlaç- vitamin
Akaryakıt (fuel-oil)
Elektrik
Tutarı (YTL)
166.000
144.421
296.043
18.124
624.588
Tutarı (YTL)
Toplam
3.658
64.800
1.000
25.554
684
20.000
184.080
299.776
Kâra Geçiş Noktası = Sabit Giderler / (Satış Gelirleri – Değişken Giderler) *100
= 624.588/ (2.555.400 – 299.776) * 100
= 27,69= %28
17
Parasal Değeri
= Proje Geliri * Kâra Geçiş Noktası Oranı
= 2.555.400* 0,28
= 715.512 YTL
Kapasite Olarak
= Kâra Geçiş Noktası Parasal Değeri / Ürün Fiyatı (YTL/kg)
= 715.512 / 30
= 21.465 kg
4.4. EMNİYET MARJI
Emniyet marjının güvenilir olabilmesi için en fazla 2/3 oranında kapasite
kullanımında işletmenin kâra geçiş noktasına ulaşması istenir. Başka bir deyişle
işletmenin kârlılığının güvenilir olabilmesi için en az 1/3 oranında emniyet marjına
sahip olması istenir.% 100’e göre 1/3 oranında emniyet marjı % 34’e denk gelmektedir
Emniyet Marjı
= (Gelir- Kâra Geçiş Noktası) * 100 / Gelir
= 2.555.400 – 715.512 *100 / 2.555.400
= %72
İşletmemiz deki %72’lik emniyet marjı oldukça yüksek olduğundan, bu durum
projenin kârlılık derecesinin oldukça iyi olduğu şeklinde yorumlanabilir.
Sonuç:
Hesaplamalardan da görüleceği gibi, 100 ton/yıl kapasiteli
işletmemiz 32 ay sonunda yaklaşık 22 ton balık sattığı zaman kâr etmeye
başlamaktadır. Ancak arazi gideri yatırım yapılacak yere göre değişeceği
için hesaplamalara katılmamıştır.
18