"Oysa hiç de harika değildi Alice`in diyarı"

"Oysa hiç de harika değildi Alice'in diyarı"
Yazar Volkan Durmaz
Cuma, 18 Kasım 2011 11:33
Jan Svankmajer, Sürrealizm Ve Alice...
"Sürrealizme baktığımızda şunu diyebiliriz:
"Hiç kimse bu akıma ait değildir ama herkes onun bir parçasıdır.
"Sürrealist olmaya çalışmak" diye bir şey yoktur.
Aslolan, sürrealist olarak zaten çalışıyor olmaktır!
Sürrealizm, tek yönlü bir yoldur ve kamera yalan söylemez..." (1)
Jan Svankmajer, Sürrealizm Ve Alice...
Çek yönetmen Jan Svankmajer, Lewis Carroll'ın 1868'te yayınlanan "Alice Harikalar Diyarında"
hikayesini sürrealist sinemaya 1988 yılında uyarladı. Svankmajer bunu yaparken hiç
zorlanmadı. Neden mi? Çünkü, hikaye zaten sürrealizmin ilk örneklerinden bir tanesiydi.
1/6
"Oysa hiç de harika değildi Alice'in diyarı"
Yazar Volkan Durmaz
Cuma, 18 Kasım 2011 11:33
Lewis Caroll'ın aynı isimli romanın serbest bir uyarlaması olan filmde, orijinal hikâyeye sadık bir
şekilde Alice, beyaz tavşanın peşine takılarak başka bir dünyaya geçiş yapıyor. Alıştığımız Alice
hikayesindekinden farklı olan bu dünyada, korkutucu karakter ve yaratıklarla karşılaşıyoruz.
Yönetmen Jan Svankmajer, sürreal öğeler kullanarak anlattığı Alice'in fantastik hikâyesini bir
korku masalına dönüştürüyor. Animasyon, gerçek çekimler ve kukla kullanarak farklı teknikleri
bir araya getirerek çektiği film görmediğimiz bir Alice hikayesi sunuyor ve kültler arasındaki
yerini de alıyor.
Alice: "Bu film çocuklar içindir, ama belki de değildir."
2/6
"Oysa hiç de harika değildi Alice'in diyarı"
Yazar Volkan Durmaz
Cuma, 18 Kasım 2011 11:33
Filmin başında der ki Alice: "Bu film çocuklar içindir, ama belki de değildir." Svankmajer
yaratıcılıkta sınır tanımıyor. Filmde Alice, hayvanları kafasında konuşturur. Şiddetin ve otorite
sorununun her sahnede kendini hissettirip izleyiciyi rahatsız ettiği, kafasındaki 'harikalar diyarı'
imgesini parçaladığı filmin sonunda tüm kafalar birbirine karışırken Alice, kendisini Queen'in
yerinde buluverir.
Sürrealist sinemanın usta yönetmenlerinden birisi olan Jan Svankmajer'i keşfim, bana masallar
diyarının cıvıl cıvıl koridorlarının aslında sürrealizmle yan yana ilerlediğini gösterdi. Alice'in
fantastik dünyasında ben de kayboldum ve Salvador Dali ile yolum bir kez daha kesişti...
3/6
"Oysa hiç de harika değildi Alice'in diyarı"
Yazar Volkan Durmaz
Cuma, 18 Kasım 2011 11:33
4/6
"Oysa hiç de harika değildi Alice'in diyarı"
Yazar Volkan Durmaz
Cuma, 18 Kasım 2011 11:33
Alice'in
Jodorowsky'nin
Filmde
çocukların
inanılmaz
görünen
filmin
zamanda
göstermiş
yepyeni
her
Alice'den
hayvanları
ve
yiyecekler
bir
rahatsız
ve
müthiş
bambaşka
kukla
kuklalardan
filmlerinde
başka
hayal
giydirmesi
ustası
edecek
aslında
mevcut.
bir
2'nci
gücünün
maketlere,
da
dünya
derecede
ilk
küflenmiş
Gerçek
olan
bir
ve
insan
yaratmış.
ona
en
yansımasına
Svankmajer,
başarılı
hayat
Stop
sevimsiz,
roller
ve
oynamıyor...
böceklenmiş!
Motion'dan
biçmesi
ister
işlenmiş
karşılaşılan
yeniden
da
istemez
şahit
ne
Bunun
sahneler
animasyona
kadar
Ölüm,
yaratmadaki
oluyoruz...
masalda
yaratıklar
yanında,
esere
çürümüşlük,
de
Alice'te
yerini
çeşitli
Mesela,
bağlı
Alice'in
yaratıcılığını,
birer
almış.
bir
tarzları
göstermiş
iskelet,
kan
beyaz
durum
ve
Bu
ve
dolayısıyla
kullanarak
leş
arada,
lezzetli
tavşan
biçimde
olsa
kendisini...
imgeleri
da,
aynı
insanı
de
Filmin
satış
pazarlaması
yapılırken,
dvd
üzerinde
şu
ifadelere
yer
verilmiş:
"Disney
+karesinde
Bunuel
=
Svankmajer"
kapitalizme
Anti-Disney'dir! harika
Mirrors'
üzerinden
değildir!"
(Eciş
kapitalizmle
karşı
Bücüş
Belirtmek
Ya
kuşanıyor!
da
Aynalar
buram
hesaplaşmasını
gerekir
Krallığı)
buram
ki,
Oysa
Sovyetler
"Çürümüşlük"
ise
masallaştırıyor.
Alice
Jan
Svankmajer'in
esintili
Birliği
tür.
yapımı
bir
Çünkü
Bu
Sovyet
örnek
1964
"Alice"
"Diyar
kızının
de
tarihli
versiyonu,
Lewis
Alice'in
ayna
'Kingdom
Carroll'ın
hayalindeki
metaforu
buram
of
kalemini,
Crooked
buram
gibi
Aslında
yaşadığımızı
bize
çok
kabul
uzak
edelim...
sandığımız
Sürrealizmin
(Gerçeküstücülük)
ta
içinde
yuvarlanarak
"Salvador
Dali"
nin
"Alice"
Tutkusu...
'AliceHarikalar
mümkün
çıkarmış.
Diyarında'nın
elbette...
tarafından
düşler
başkenti
(Alis
Harikalar
âleminin
Londra'da
kılmamış,
Dali
Bu
1969'da
yüzden,
imzalı
barındırdığı
Diyarında)
Diyarında',
iki
büyük
basıldı.
Sürrealist
sergileniyor.
illüstrasyonların
bir
çocuk
sanatçısını
adını
sürrealizmin
metafor
Dali'nin
Ressam
verdiği
kitabı
Sergilenen
zenginliği
her
yer
bir
olmasından
Salvador
bir
Dali'ye
bölüm
araya
aldığı
heykel
heykeller
ve
için
malzeme
getiriyor.
'Alice'
Dali'yi
çeşitliliğiyle
de
öte
helyogravür
var.
kitabı,
anlamlar
arasında
bile
Bugün
çıkarmaması
(2)hayal
kendine
Maecenas
sadece
tekniğiyle
Dali'nin
taşıdığı
Dali'nin
hayran
psikanalitik
da
heykelleri
Press-Random
kesin.
Alice
yaptığı
düşünülemezdi
bırakmış
In 'Alice
Wonderland
okumaları
illüstrasyonlar,
İngiltere'nin
Harikalar
ve
House
baştan
Sürrealizm
ve
çocukluğumuz...
Sürrealistler
Andre
yaşam
sıradan
Böylece
kalkar.
hazırdır."
Breton,
kendini
Öyle
bir
birçok
ömürdür.
ya,
için
bu
ortaya
yaşamı
çocuklar
çocukluk
konuda
Düş
kor
birlikte
her
kırıklığı
ve
şunları
yılları,
inancımız
sabah
sürdürme
insan
söyler:
içinde
kaygıdan,
hayatının
da
insan
"Yaşama
olanağı
kaybolur.
avuntuyu
tasadan
bulur.
en
nehür,
Yaşamdan
kadar
Bu
uzak
mutlu
en
serbest,
inanırsak
evlerinden
çocukluk
payına
içinde
en
inanalım,
tüm
düşen
gerçekçi
günlerinde
çıkarlar.
güçlükler
şöyle
sonunda
Her
dönemidir.
bulur.
böyle,
şey
ortadan
gerçek
5/6
"Oysa hiç de harika değildi Alice'in diyarı"
Yazar Volkan Durmaz
Cuma, 18 Kasım 2011 11:33
durumuyla
Bunun
Aynen
uzak
sanatın
birBunuel,
yanı
imkânları
dünyayı
paralellik
sıra
Svankmajer
sürrealistlere
kurar
içinde
arz
veyaşar
eder.
onun
vegöre
Sürrealizm,
ve
Dali
içinde
tatmin
sanat
gibi...
yaşar
olur.
da
Nasıl
özgürlüğün
ise,
bir
Okuyucunun
ki
oyundur.
sanatkâr
bir
çocuk,
enakıma
Tabii
üst
da
eserle
oyuncakları
bastırdığı
seviyesi
kiaitbüyüklerin
özdeşleşmesi
değil
arzu,
ile
her
de
oynadığı
istek
nedir?
türlü
ise,
vebağlantıdan
yazarın
hayallerini,
bir
oyun...
Sürrealizme
parçasıdır.
çalışıyor
olmaktır!
"Sürrealist
baktığımızda
Sürrealizm,
olmaya
şunu
çalışmak"
tek
diyebiliriz:
yönlü
bir
diye
"Hiç
yoldur
bir
kimse
şey
ve yoktur.
kamera
bu
Aslolan,
yalan
değildir
söylemez..." sürrealist
ama
olarak
herkes
zaten
onun
bir
(1)
yazsıdır.
Volkan
Durmaz'ın
sinemalar.com
sitesinde
"SÜRREALİST
SİNEMA"
Grubundaki
sunum
http://www.sinemalar.com/grup/9175/surrealist-sinema
(2)
The
Independent
6/6