T.C KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU ŞİKAYET NO : 02.2013/800

T .C
K A M U D EN ETÇ İLİĞ İ K U R U M U
KAMU DENETÇİllCi
KURUMU
ŞİK A Y E T NO
: 02.2013/800
K A R A R TA RİH İ:04/04/2014
R E T K A R \R 1
ŞİK AY ET EDİLEN İDARE
1) Balıkesir Üniversitesi Rektörlüğü
2) Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı (re'sen)
ŞİKAYETİN K O NUSU
Ş ik a y e tç in in M ü h e n d is lik T a m a m la m a P ro g ram ı
kapsamında kayıtlı olduğu Balıkesir Üniversitesi İnşaat
M ü h e n d is liğ i B ö lü m ü İk in c i Ö ğ r e tim in d e
Ü n iv e r s ite le r a ra s ı K u ru lu n b e lirle d iğ i d e rs le rin
Ü niversite tarafından keyfi olarak artırıldığı iddiasıyla
fark derslerinin belirlenm e işlemlerinin usulüne uygun
yapılması talebi hakkındadır.
ŞİK A Y ET BA ŞV URU TARİHİ
5/10/2013
I. USUL
A . Şikayet Başvuru Süreci
1) Şikayet başvurusu 5/10/2013 tarihinde K uaım un resmi internet sistemi aracılığıyla elektronik ortamda
yapılan ve 7/10/2014 tarih ve 8831 sayı ile kayıt altına alınan gerçek kişiler için şikayet başvuru formu
doldurulmak suretiyle yapılmıştır. Şikayet başvum sunun karara bağlanm ası için 28/3/2013 tarihli ve
28601 m ü k e rre r say ılı R esm i G a z e te d e y a y ım la n a n K am u D e n e tç iliğ i K u ru m u K a n u n u n u n
U ygulanm asına İlişkin Usul ve Esaslar H akkında Y önetm eliğin 4 1 /1 -a m addesi ve İmza Yetkileri
Y önergesinin 7 inci m addesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca, şikayetin incelenm esine ve
araştırmasına geçilmiş, 02.2013/800 şikayet sayılı Ret önerisiyle Kamu Başdenetçisine sunulmuştur.
B. Ö n İnceleme Süreci
2) M ühendislik T am am lam a P rogram larında belirlenen ders program larının sayılarının artırılm ası
üniversite senatolarına verilm iş olmakla birlikte, anılan program ın ders müfredatlarının hazırlanmasına
ilişkin asli yetkinin 3795 sayılı Kanun ve 7/8/1992 tarihli ve 21308 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren Teknik Öğretmenler İçin Düzenlenecek M ühendislik Programlarının Uygulam a Esas ve
Usulleri Yönetmeliği uyannca Üniversitelerarası Kurul'un onayını almak suretiyle Yükseköğretim Kurulu
Başkanlığı'nda (Y ÖK ) olduğu tespit edilerek, YÖK re'sen taraf olarak kabul edilmiştir.
3) Yapılan ön inceleme neticesinde; şikâyet başvurusunun idari başvuru yollannın tüketilmesi dışındaki
başvuru koşullarını taşıdığı tespit edilmiştir. Ancak şikâyetçinin kayıtlı olduğu programın 3795 sayılı Bazı
Lise, Okul ve Fakülte M ezunlarına Unvan Verilmesi Hakkında K anunun (3/e) maddesi uyannca 1 yıl
süreli bir program olm ası sebebiyle şikâyet konusunun çözüm lenm esinde telafisi güç veya im kânsız
zararların doğması ihtimali bulunduğu kanaatine varıldığından, 6328 sayılı Kam u Denetçiliği Kurum u
Kanununun 17. maddesinin dördüncü fıkrası ve aynı yöndeki düzenlemeyi içeren Kurum Yönetmeliğinin
12. m addesinin dördüncü fıkrası u y an n ca idari başvuru yollarının tüketilm esi koşulu aranm aksızın
1.9
inceleme ve araştırma aşamasına geçilmiştir.
II. OLAY VE O LG UL AR
A. Şikayetçinin Konu Hakkıııdaki Açıklamaları ve İddiaları
4) Şikâyetçi K u ru m lu n u za y ap m ış olduğu b aşvurusunda, 21/7/2013 tarih in d e Ö lçm e, Seçm e ve
Y erleştirm e M erkezi (Ö S Y M ) tarafından gerçekleştirilen T eknik Ö ğretm enler İçin M ühendislik
Tam am lam a Sınavını kazanarak Balıkesir Üniversitesi İkinci Öğretim İnşaat M ühendisliği Bölüm ü'ne
yerleştirildiğini; kayıtlı olduğu üniversitenin M ühendislik Tamamlam a Programı için Üniversitelerarası
K u aıl tarafından belirlenen derslerin sayısını keyfi olarak 15'e artırdığını ve haksız yere daha önce
gördüğü derslerin tekrar verildiğini belirterek bu haksızlığın giderilmesini talep etmektedir.
B. İdarenin Şikâyete İlişkin Açıklamaları
5) Şikâyet edilen idare Y ükseköğretim K urulu B aşk an lığ fn d an (Y Ö K ) 7/11/2013 tarihli ve 6505
sayılı v e 30/1 /2 0 1 4 tarihli v e 816 sayılı yazılarım ızla bilgi ve belge istenm iştir. Y Ö K 'ten alm an
13/12/2013 tarihli ve 8707 sayılı ilk cevabi yazıda, 3795 sayılı "Bazı Lise, Okul ve Fakülte Mezunlarına
Unvan Verilmesi Hakkında" Kanun'un 4 üncü maddesi uyarınca YÖK tarafından hazırlanan ve 7/8/1992
tarihli ve 21308 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Teknik Öğretmenler için Düzenlenecek Mühendislik
Programlanılın Uygulama Esas ve Usulleri" Yönetmeliğinin çıkarıldığı; belirtilen Kanun ve Yönetmelik
hüküm leri doğrultusunda 2006 yılına kadar Teknik Ö ğretm enler için M ühendislik Program larının
sürdürüldüğü, 2006 yılından itibaren sözkonusu programlann üniversitelerin fiziki imkânsızlıklan, öğretim
elemanlannın ders yüklerinin yoğun olması, ilgili üniversiteler tarafından kontenjan aynlmaması nedeniyle
devam ettirilem ediği, ancak 2013 yılında yeniden açılabildiği belirtilmiştir. Söz konusu tam am lam a
program ına ilişkin sınavın 21/7/2013 tarihinde Ö SY M tarafından gerçekleştirildiği ve sınava Teknik
E ğitim F ak ü lteleri b ü n y e sin d e y er alan 24 farklı b ö lü m d en m ezu n ların b aşv u rd u ğ u , 52 devlet
üniversitesinde M ühendislik Tamamlama Program lan için 2791 kontenjan aynldığı beli itil erek konuya
ilişkin YÖK Yürütme Kumlu Kararlan ile Genel Kurul Kararlan ve ekleri gönderilmiştir.
Y Ö K 'ün 30/1/2014 tarihli ve 816 sayılı yazım ıza cevaben gönderilen 17/3/2014 tarihli ve 1183 sayılı
yazısında ise, "Mühendislik Tamamlama Programının müfredatının hazırlanması amacıyla YÖK Yürütme
Kum lu tarafından Müfredat Çalışma Komisyonu kurulduğu, Müfredat Çalışma Komisyonu tarafından alt
komisyonlar oluşturulduğu. K urulan alt kom isyonların her bir m ühendislik tam am lam a program ının
derslerini önerdiği, M üfredat Ç alışm a K om isyonunun önerilen dersleri üniversiteler tarafından % 30
değişiklik yapılabilecek şekilde kabul ettiği, Komisyon tarafından üniversitelere derslerde % 30 değişiklik
yapm a yetkisi verilm ek suretiyle kabul edilen ve Ü niversitelerarası Kurul B aşkanlığı'na sunulan
tam am lam a program lanın Üniversitelerarası K urulun üniversitelere derslerde en fazla % 50 oranında
artırım yapab ilecek şekilde yetki vererek kabul ettiği, Y ükseköğretim K um lu Ç alışm a G rubu ile
Üniversitelerarası K uaıl'un, Teknik Eğitim Fakültesi müfredatı ile M ühendislik Fakültesi müfredatlarını
karşılaştırarak Mühendislik Tamamlama Programındaki dersleri belirledikleri, bu nedenle öğrenciler için
ders m uafiyetinin söz konusu olm adığı, Ü niversitelerin m uafiyet karan verem eyecekleri; ancak on
dersten az olm am ak üzere, belirlenen derslerde üniversite senatosu tarafından en fazla % 30 oranında
değişiklik v e % 50 oranında artırım yapabileceği, Üniversitelerin öğrencileri ikinci öğretimde olmayan
dersler için birinci öğretim e ya da birinci öğretim de olmayan dersler için ikinci öğretim e ya da Türkçe
eğitim veren başka bir devlet üniversitesine yönlendirebileceği; am a olm ayan dersler için 2014-2015
eğitim-öğretim yılına yönlendiremeyeceği, 6111 sayılı Kanunla değiştirilen 2547 sayılı Yükseköğretim
Kanunu'nun 44'üncii maddesi uyannea yükseköğretim kurum lanndan ilişik kesme işleminin kaldınldığı
dikkate alınarak; kayıt yaptırdıktan sonra öğrencilerin kayıt dondurabileceği, Programın toplam öğretim
süresi iki yan yıl olm asına rağm en idareden ve/veya öğrenciden kaynaklanan sebeplerle eğitim ini
uzatm ak zorunda kalan öğrencilerin katkı payı/öğrenim ücretini ödem ek zorunda oldukları, bunun
dışındaki uygulam alar için ilgili kanun m addesinde değişiklik yapılması gerektiği, Derslerin çakışması
halinde M ühendislik Tamamlam a Programı öğrencileri için ek sınıf açılmasının m üm kün olmadığı, zira
p ro g ram ö ğ re n c ile rin in d iğ e r ö ğ re n c ile rle b e ra b e r d e rsle re devam etm ek zo ru n d a o ld u k ları",
belirtilmiştir.
6) 8/11/2013 tarih ve 6536 sayılı yazım ızla bilgi ve belge istenen Balıkesir Üniversitesi M ühendislik
M im arlık Fakültesi Dekanlığından alman 18/11/2013 tarih ve 1571 sayılı cevabi yazıda, şikayete konu
fark derslerinin Y Ö K 'üıı 23/9/2013 tarihli ve 7153 sayılı yazısı gereğince Teknik Ö ğretm enler İçin
Mühendislik Tamamlama Programı Komisyonu tarafından 13 ders önerildiği, sözkonusu derslerin İnşaat
M ühendisliği Bölüm Başkanlığı'nın 7/10/2013 tarihli ve 42890776.302-242 sayılı yazısıyla iletildiği,
Fakülte Kum lunun 9/10/2013 tarihli ve 2 no'lu Kararıyla kabul edilerek, Kurul tarafından görüşülm ek
üzere Üniversite Senatosuna gönderildiği belirtilmiştir.
Söz k o nusu d e rsle r Ü n iv ersite S en ato su n u n 14/11/2013 tarihli v e 2 0 13/10 sayılı to p lan tısın d a
alınan 2 0 1 3 /1 0 -4 no'lu Kararla onaylanmıştır.
C. Olaylar
7) Şikayetçi,
- G azi Ü n iversitesi T ek n ik E ğitim F akültesi Y apı Ö ğretm en liğ i B ölüm ü'nden m ezun olm uş ve
Mühendislik Tamamlama Programı kapsamında yapılacak sınavlara katılmaya hak kazanmıştır.
- 2 1 /7 /2 0 1 3 t a r i h i n d e Ö lç m e , S e ç m e v e Y e r l e ş t i r m e M e r k e z i ( Ö S Y M ) t a r a f ı n d a n
gerçekleştirilen Teknik Öğretmenler İçin Mühendislik Tamamlama Sınavına girmiştir.
- Anılan program kapsam ında 2013-2014 eğitim-öğretim yılı için Balıkesir Üniversitesi İkinci Öğretim
İnşaat Mühendisliği Bölümü'ne yerleşmiştir.
- M ü h en d islik T am am lam a P rogram ı çerçev esin d e Ü niversitelerarası K urul'un onayladığı ders
program ının B alıkesir IJııivesitesi İnşaat M ühendisliği B ölüm ü tarafından keyfi olarak artırıldığını
belirterek, üniversite tarafından yapılan ders artışının düzeltilmesi ve mağduriyetinin giderilmesi talebiyle
5/10/2013 tarihinde Kurumumuza başvurmuştur.
D- Kamu Denetçisi Serpil Ç akın’ın İnceleme ve Araştırma Bulguları
8) İlgili Kam u D enetçisi incelem e ve araştırm a sürecinde 7/11/2013 tarihli ve 6505 sayılı yazı ile
Yükseköğretim Kumlu Başkanlığından, M ühendislik Tamamlama Programı kapsamında Kum ulum uza
iletilen şikayetler doğrultusunda gerekli incelem elerin yapılabilm esini tem inen, bahsekonu m üfredat
programının belirlenmesi sürecine ilişkin alt komisyon çalışmaları, Üniversitelerarası Kurul onayı vb. tüm
bilgi ve belgeleri talep etmiştir. Anılan Kurumdan 30/1/2013 tarihli ve 816 sayılı yazı ile ise, Mühendislik
Tam am lam a Program lanna ilişkin müfredat programlarını hazırlamak üzere kumlan komisyonların ve
Üniversitelerarası Kurul Raporlarının onaylı örnekleri, YÖK'üıı 23/9/2013 tarihli ve 7153 sayılı yazısının
Üniversitelerin vereceği muafiyet kararlarıyla ilgili bağlayıcı bir yönü bulunup bulunmadığı, bulunmuyor ise
uygulamada herhangi bir süre kısıtlaması olup olmadığı ve muafiyetle ilgili mevzuat talep edilmiştir.
Şikayet edilen idare Balıkesir Üniversitesi M ühendislik M im arlık Fakültesi Dekanlığı'ndan 8/11/2013
tarihli ve 6536 sayılı yazı ile şikayetin incelenip değerlendirilebilmesini temiııen; Mühendislik Tamamlama
Programı kapsam ında kayıtlı öğrencilere ilişkin olarak Teknik Eğitim Fakültesinde alınan kararlar ve
gerekçeleri, şikayete ilişkin görüşleri ve sürece ilişkin tüm bilgi ve belgeler talep edilmiştir.
III-H UK LK İ D E Ğ E R LE N D İR M E VE G E R E K Ç E
A- İlgili Mevzuat
9) A n a y a sa ’nm 5 ’inci m ad d esin d e, D evletin tem el am aç ve görevleri, " ...k iş in in tem el hak ve
hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşm ayacak surette sınırlayan siyasal,
ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartlan
hazırlam aya çalışm aktır ", 4 2'in ci m a d d e sin d e " K im se , e ğ itim v e ö ğ re n im h a k k ın d a n y o k s u n
bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir." hükümleri yer almaktadır.
10) Birleşm iş M illetler (B M ) İnsan H akları Evrensel B eyannam esinin 26. maddesinin l ’inci
fıkrasında herkesin eğitim hakkına sahip olduğu, Yükseköğretimin, yeteneklerine göre herkese tam bir
eşitlikle açık olması gerektiği belirtilmiştir.
11) 3795 sayılı Bazı Lise, Okul v e Fakülte M ezunlarına Unvan Verilmesi H akkında Kanun'un
’’U nvanlar” başlıklı 3. m addesinin (d) bendinde ’’Lise üstü dört yıl süreli yüksek teknik öğretim
gören erkek teknik öğretm en okulu, erkek teknik yüksek öğretm en okulu, yüksek teknik öğretm en
okulu ve teknik eğitim fakültesi mezunları ile kız teknik öğretm en okulu, kız teknik yüksek öğretmen
okulunun v e m esleki eğitim fakültesinin teknik eğitim veren bölüm lerinden m ezun olanlara "teknik
öğretmen”, (e) bendinde "Teknik öğretmen unvanını kazananlar için ilgili teknik eğitim fakültelerince
düzenlenecek en faz la iki v arı yıl süreli tam am lam a program lanın başarıyla bitirenlere dallannda
"mühendis" unvanı verilir",
M ühendislik Programlarının Düzenlenmesi başlıklı 4'üncü maddesinde "Teknik öğretmenler için
d ü zen len ecek m ü h en d islik p ro g ram ların ın u y g u lam a esas v e usulleri, Y ükseköğretim K urulunca
cıkanlacak yönetmelikle düzenlenir.",
Mühendislik Programlarının Uygulanması başlıklı 5'inei maddesinde ise "Teknik öğretmenler için
düzenlenecek mühendislik program lan, bu Kanunun yayımını izleyen ilk öğretim yılından itibaren ilgili
fakültelerce uygulamaya konulur."
hükümleri yer almaktadır.
12) 7/8/1992 tarihli ve 2 1 3 0 8 sa y ılı R esm i G a z e te d e yayım lanarak yürürlüğe giren Teknik
Ö ğ retm en ler İçin D ü zen len ecek M ü h en d islik P r og ram la rın ın U y g u la m a Esas ve U su lleri
Yön et mel iği'n in;
M ü f r e d a t P r o g r a m l a r ı n ı n H a z ı r l a n m a s ı v e O n a y l a m a s ı başlık lı4’iincü
maddesinde, "Tamamlama programlannda uygulanacak müfredat programlan mühendislik fakültelerinin
lisans programları esas alınmak suretiyle teknik öğretm enlik programlarının müfredatı ile mühendislik
lisans programlanılın müfredatı arasındaki farklılıkları giderecek şekilde hazırlanır.
M üfredat programları bir Yükseköğretim Kurulu Üyesinin koordinatörlüğünde, teknik eğitim fakülteleri
öğretim üyeleri arasından üç, m ühendislik fakültesi öğretim üyeleri arasından üç üye olm ak üzere
Yükseköğretim Yürütme Kurulunca seçilen yedi kişilik bir komisyonca birinci fıkra hükümlerine uygun
olarak hazırlanır. K om isyon, gerektiğinde ilgili alanlarda görevli öğretim üyelerinden alt kom isyon
oluşturabilir.
Müfredat programlan Üniversitelerarası Kunıl tarafından onaylandıktan sonra uygulanmaya konulur."
Eğitim Süresi başlıklı 5'inci m addesinde "T am am lam a programlarının süresi iki yanyıldır. Ancak,
p ro g ram ı b u sü re d e b itire m e y e n le re iki yarıyıl ek süre v erilir. Bu sü ren in so n u n d a da başarılı
olamayanlann programla ilişkileri kesilir."
T a m a m la m a P r o g r a m l a r ı n ı n U y g u l a n m a s ı başlıklı 7 ' n c i m a d d e s i n d e ise "Tamamlama
program lanın uygulayacak olan teknik eğitim fakülteleri öğretim üyeleri, laboratuvar, teçhizat, atölye,
s tü d y o v e d iğ e r im k a n la r d e ğ e r le n d ir ilm e k s u r e tiy le Y ü k s e k ö ğ re tim G e n e l K u r u lu n c a
belirlenir. Tamamlama prouramlannın uygulanmasından iluili fakülte dekanı sorumludur 11 hükümleri yer
almaktadır.
13) 2547 sayılı Yükseköğretim K anununun "Senato" başlıklı 14'üncü maddesinin (b) bendinin
(1) numaralı alt bendinde, "Üniversitenin eğitim öğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerinin
esasları h ak k ın d a k a ra r alm ak , (4) n u m a ra lı alt b en d in d e, Ü niversitenin yıllık eğitim öğretim
programını ve takvimini inceleyerek karara bağlamak," Senatonun görevleri arasında sayılmıştır.
F akülte K urulu başlıklı 17. m addesinin (b) bendinin (1) num aralı alt bendinde, "Fakültenin,
eğitim - öğretim, bilimsel araştınna ve yayım faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili esaslan, plan, program ve
eğitim - öğretim takvimini kararlaştınnak", Fakülte Kurulu'nun görevleri arasında sayılmıştır.
B- Kamıı Denetçisi Serpil Çakın'ııı Kam u Başdenetçisi'ne Önerisi
14) İlgili Kamu Denetçisi incelem e ve araştırması sonucunda Yükseköğretim Kurulu'nun Mühendislik
Tamamlam a Programı kapsamında verilecek müfredat programlarında %30 oranında değişiklik ve % 50
oranında artınm yapm a yetkisinin üniversite senatolanna verilmesine ilişkin idari işleminin 3795 sayılı
K anun ve Teknik Ö ğretm enler İçin D üzenlenecek M ühendislik Program larının U ygulam a Esas ve
Usulleri Yönetmeliği hükümlerinin belirlemiş olduğu usul ve esaslar kapsam ında ve belirtilen mevzuat
çerçevesinde Y Ö K 'e verilen yetki doğrultusunda yapılm ış olduğunu ve Balıkesir Üniversitesi İnşaat
M ühendisliği B ölüm ünde belirlenen derslerin de YÖK tarafından bildirilen 10 derse yapılan yaklaşık
% 3 0 oranındaki artışın usulüne uygun olarak gerçekleştirildiğini belirterek şikayetçinin Ü niversite
tarafından derslerin keyfi olarak artınldığı yönündeki iddialan yerinde görm eyerek şikayetin REDDİNİ
önermiştir.
C - Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Y önünden Değerlendirme ve Gerekçe
15) 3795 sayılı K anunun 4. maddesi doğrultusunda hazırlanan 7/8/1992 tarihli ve 21308 sayılı Resmi
G a ze te d e y a y ım la n ara k y ü rü rlü ğ e giren T ek n ik Ö ğ re tm e n le r İçin D ü zen len ece k M ü h en d islik
Tam am lam a Programlarının Uygulam a Esas ve Usulleri Yönetmeliği çerçevesinde Y Ö K 2013 yılında
M ühendislik T am am lam a Program ı açılm asına karar verm iştir. Program çerçevesinde 21/7/2013
tarihinde sınav gerçekleştirilm iş, öğrenci adaylarının üniversite tercihleri 11-16 Eylül 2013 tarihleri
arasında alınm ıştır. Y apılan yerleştirm e işlem i sonucunda şikayetçi B alıkesir Ü niversitesi İnşaat
M ühendisliği Bölüm ü İkinci Öğreti m ine yerleştirilmiştir. Ü niversite Senatosu tarafından Mühendislik
T am am lam a Program ı kapsam ında B alıkesir Ü niversitesi İnşaat M ühendisliği B ölüm ü'nde 13 ders
belirlenmiştir.
16) Anılan Y önetm eliğin 4'üncü m addesinde "Tam am lam a program larında uygulanacak m üfredat
programlanılın m ühendislik fakültelerinin lisans prouram lan esas alınm ak suretiyle teknik öğretmenlik
programlarının müfredatı ile mühendislik lisans programlanılın müfredatı arasındaki farklılıklan giderecek
şek ild e h azırlan acağ ı", bu am açla Y Ö K Y ü rü tm e K u ru lu 'n ca seçilen yedi k işilik bir kom isyon
o lu ştu ru lac ağ ı, g erek m esi h alin d e ilgili a la n la rd a görevli öğretim ü y elerin d en a lt k o m isy o n lar
oluşturulabileceği hükme bağlanmıştır.
17) M ühendislik Tam am lam a Program ının m üfredatının hazırlanmasını teminen anılan Yönetmeliğin
4 ' ü n c ü m a d d e s i u y a r ı n c a Y Ö K Y ü r ü t m e K u r u l u t a r a f ı n d a n a l ı n a n 13/3/2013 tarih
ve 2013.08.1750 sayılı Kararla farklı üniversitelerin Rektör ve Dekanları ile bir Y Ö K Y ürütm e Kurulu
Üyesinden oluşan yedi kişilik Müfredat Çalışma Komisyonu oluşturulmuştur.
18) A nılan Y önetm elik uyarınca farklı üniversitelerin T eknik Eğitim Fakülteleri ile Teknoloji ve
M ühendislik Fakültelerinde görevli öğretim üyelerinden oluşan alt kom isyonlar her bir m ühendislik
tam am lam a programı için m üfredat programı belirlenmesine yönelik çalışmalarını 13/4/2013 tarihinde
tamamlamışlardır.
19) M ü fre d a t Ç a lışm a K o m isy o n u , alt k o m isy o n la r ta ra fın d a n b e lirle n e n d ers p ro g ra m la rın ı
"program larda üniversiteler tarafından % 30 oranında değişiklik yapılabilecek şekilde" düzenlem iştir
(Y Ö K 'ten alm an 17.03.2014 tarih ve 1183 sayılı yazı). Belirlenen şekilde Ü niversitelerarası K urul'a
s u n u l a n m ü fre d a t p ro g ra m la rı ile p ro g ra m la rın en fa z la % 50 o ra n ın d a ar t ı r ı l mas ı h u su su
Ü niversitelerarası Kurul tarafından uygun görülm üş,
Kurul'un 24/4/2013 tarih ve 4530 sayılı yazısıyla YÖK'e iletilmiştir.
sözkonusu
Karar
20) Ü n i v e r s i t e l e r a r a s ı K u r u l ' u n y u k a r ı d a k a y ı t l ı K a r a r ı u y a r ı n c a Y Ö K t a r a f ı n d a n
düzenlenerek Ü niversitelere gönderilen 2 3 / 9 / 2 0 1 3 t a r i h ve 7153 sayı l ı y a z ı d a , "Mühendislik
Tamamlama Programına yerleşen bir adayın Mühendislik Tamamlama Programlan Çalışma Komisyonu
tarafından belirlenen derslerden en az on temel mühendislik dersini almasının zorunlu olduğu, Üniversite
senatoları tarafından, on dersten az olmamak üzere, tam am lam a için belirlenen derslerde % 30 oranında
değişiklik ve % 50 oranında artış yapılabileceği" belirtilmiştir.
21) Y Ö K 'ün y u k arıd a b elirtilen 23/9/2013 tarih ve 7153 sayılı yazısın a uygun olarak, B alıkesir
Üniversitesi Fakülte Kurulu'ııuıı 9/10/2013 tarih ve 2013/09 sayılı toplantısında alman 2 no'lu Kararla
Mühendislik Tamamlama Programı kapsamındaki öğrenciler için aşağıdaki 13 ders belirlenmiştir:
Y Ö K ta r a fın d a n b e lir le n e n
dersler
İn tib a k S o n r a sı İn şa a t M ü h e n d isliğ i
Bölümü'nde Alınması Gereken Dersler
1
Diferansiyel Denklemler
M atem eatik II
2
Dinamik
Dinamik
3
Akışkanlar Mekaniği
Akışkanlar Mekaniği
4
M ukavemet
M ukavemet il
5
Zemin Mekaniği
Zemin Mekaniği
6
Çelik Yapılar
Ahşap ve Çelik Y apılar - 1
7
Yapı Statiği
Yapı Statiği I
Yapı Statiği il
Betonarm e I
8
Betonarme
Betonarm e 11
Yapı Dinamiğine Giriş
9
Yapı Dinamiği
Depreme Dayanıklı Yapı Tasanmı
Betonarme Bina Tasanmı
10
Yapı İşletmesi
S öz k o n u su d e rsle r ilgili m ev zu a tta ö n g ö rü ld ü ğ ü ü zere Ü n iv e r site S en a to su n u n 1 4 /11/2013
tarih ve 2013/10 sayılı toplantısında alınan 2013/10 - 4 no'lu Kararla onaylanmıştır.
22) Y ukarıdaki açıklam alar doğrultusunda, Y ükseköğretim K urulu'nun M ühendislik T am am lam a
P ro g ram ı k a p sam ın d a v e rile c e k m ü fre d a t p ro g ram ların ı g erek li k o m isy o n ları o lu ştu rm a k ve
Üniversitelerarası Kurul'un onayını almak suretiyle hazırladığı; dolayısıyla belirtilen programlarda %30
oranında değişiklik ve % 50 oranında artınrn yapm a yetkisinin üniversite senatolarına verilmesine ilişkin
idari işleminin 3795 sayılı Kanun ve Teknik Öğretmenler İçin Düzenlenecek Mühendislik Programlanılın
Uygulam a Esas ve Usulleri Yönetmeliği hükümlerinin belirlemiş olduğu usul ve esaslar kapsamında ve
belirtilen m evzuat çerçev esin d e Y Ö K 'e verilen yetki d o ğ ru ltu su n d a y ap ılm ış olduğu; B alıkesir
Üniversitesi İnşaat M ühendisliği Bölüm ünde belirlenen derslerde Y Ö K tarafından bildirilen 10 derse
yapılan yaklaşık % 30 oranındaki artısın usulüne uygun olarak gerçekleştirildiği; Üniversitenin % 50
oranında artının yapma yetkisi varken bu yetki uyannca kendisine tanınan üst sınınn altında bir artınına
gittiği dolayısıyla bu açıdan da M ühendislik Tam am lam a Programı uygulam a esaslarına uygun olduğu
hareket ettiği tespit edilm iş olup, şikayetçinin Ü niversite tarafından derslerin keyfi olarak artırıldığı
yönündeki salt mücerret düzeyde kalan iddiasının yerinde olmadığı tespit edilmiştir.
23) Bununla birlikte, şikayetçinin Y ÖK'ün verdiği yetkiye dayanarak Ü niversite Senatosu tarafından
d erslerin keyfi o larak artırıld ığ ı yönü n d ek i id d iasın ın bilirkişi incelem esinin konusu olabileceği
d e ğ erle n d irilm işse de, D an ıştay İdari D ava D aireleri G enel K u ru lu 'n u n 23/5 /1 9 9 6 tarihli ve E.
11194/610 ve K. 1996/323 sayılı kararında, 3795 sayılı K anunun 7/8/1992 günlü ve 21308 sayılı
R esm i G azetede yayım lanan T eknik Ö ğretm enler için D üzenlenecek M ühendislik Program larının
U ygulam a Esas ve Usulleri Yönetm eliğinin 3 ,4 ,5 ve 6/2 nci m addelerinin iptali istem iyle açılan dava
sonucunda Danıştay Sekizinci Dairesince verilen ve davanın reddine ilişkin bulunan 30/3/1994 günlü ve
E. 1992/2812, K. 1994/928 sayılı kararın usul ve hukuka uygun bulunduğuna ve karann onanm asına
karar verildiğinden, bilirkişi incelemesine gerek görülmemiştir.
Danıştay Sekizinci Dairesinin tem yiz istemine konu kararında dava konusu Yönetm eliğin; 3795 sayılı
K anunun 4 üncü m addesi ile davalı idareye verilen yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulduğu, teknik
öğretmen Unvanını kazandıran programlanıl, yüksek öğrenim kurumlanndaki mühendislik programlan ile
doğrudan ilgili olm adığından, öncelikle, program lar arasında ilgili görülen dallar için tam am lam a
program lan açılm asının doğal olduğu, bu arada yeni m ezunlar ile farklı Unvanlara sahip bir kısım eski
m ezunlann durum lannın incelenmesinin de zorunlu olduğu, bunlann saptanmasında, Üniversitelerarası
Kuml un görüşü alınarak, bu konuda yetkili olan Y ükseköğretim Genel K um lunca açıklanan esaslar
dahilinde, hangi dallarda m ühendislik tam am lam a programının açılacağına karar verilmesinde hukuka
aykırılık olm adığı, Y önetm eliğin bu konuyu düzenleyen 3 üncü m addesinde K anuna aykırı bir yön
bulunmadığı; teknik öğretmenlere, iki yanyıl süreli tamamlama programını başanııalan halinde "mühendis"
Unvanı verilmesi 3795 sayılı Kanunun amir hükmü olduğuna göre, her iki fakültenin öğretim programlan
karşılaştırılarak eksikliklerin saptanması ve bu doğrultuda progranılann düzenlenmesi için, mühendislik
fakültesi öğretim üyelerinin kom isyonda ver alm alarının da doğal olduğu, bu nedenle, Yönetmeliğin
konuyu düzenleyen 4 üncü m addesi kuralında hukuka aykırılık bulunmadığı...gerekçeleri ile davanın
reddine karar vermiştir.
24) Ö te yandan, 2547 sayılı Y ükseköğretim Kanunu ile verilen yetkiler doğrultusunda üniversitelerin
lisans, yüksek lisans, doktora vb. yüksek öğretim programlannın müfredatlannı kendi eğitim politikalan,
bu yönde benimsediği ilkeleri ve am açlan, eğitim-öğretim standartları ve fiziki imkanları çerçevesinde
belirlemesi üniversitelerin bilimsel özerkliğinin doğal bir sonucudur. Bu itibarla, Mühendislik Tamamlama
P rogram ı kap sam ın d a, K anun ve Y ö n etm eliğ e uygun o larak hazırlandığı tesp it edilen m üfredat
program lannın üniversitelerce mevcut müfredat programlan doğrultusunda değiştirilerek, eğitim ilke ve
a m a ç l a n d o ğ r u l t u s u n d a a r t ı r ı l ma s ı n ı n b i l i ms e l ö z e r k l i k l e r i n i n d o ğ a l b ir g e tiris i o l d u ğ u
değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, üniversitelerin kendi eğitim politikalan doğrultusunda yetiştirerek
m ezun edecekleri ve gelecekte o üniversitelerin nosyonunu taşıyacak anılan program kapsam ındaki
öğrencileri için ders müfredatlannın son hallerinin hazırlanması ve öğrencilerin bu bakış açısıyla hazırlanan
tü m d e rsle rd e n so ru m lu ol mal ar ı y ü k se k ö ğ re tim in Ka nunl a b e lirle n e n i l ke ve a ma ç l a r ı na da
uygundur. Ö te y andan, aynı dersin tek n ik eğitim fak ü lte le rin d e yer alış disiplini ile m ühendislik
fakültelerinde yer alış disiplininin farklı olabileceği, eğitim fakültelerindeki ders içeriklerinin mesleki eğitim
fo rm asy o n u n a, m ü h en d islik fa k ü ltelerin d ek i d ers içerik le rin in ise m ü h en d islik fo rm asy o n u ve
uygulam alanna yönelik olabileceği; hatta lisans programında verilen bir ders ile lisansüstü programında
verilen aynı dersin dahi içeriklerinin değişebileceği göz önüne alındığında, YÖK ve Üniversitelerarası
Kurul tarafından belirlenen müfredat programlanna her üniversitenin kendi eğitim müfredatı ve politikası
çe rçev esin d e yapacağı d eğ işik lik ve a rtırım la r so nrasında ö ğ ren cilerin tüm d erslerd en sorum lu
tutulmalannın hakkaniyete de uygun olduğu değerlendirilmiştir.
IV. H A K A R AM A Ö Z G Ü R L Ü Ğ Ü N E İLİŞKİN Y A SAL M E V Z U A T
A. Dava Açma Süresinin Yeniden Başlaması
25) 14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kam u Denetçiliği Kurum u Kanununun 21 inci m addesinin birinci
fıkrası uyannea, durmuş olan dava açma süresi gerekçeli ret karannın ilgiliye tebliğinden itibaren kaldığı
8 9
yerden işlemeye başlayacaktır.
B. Yargı Yolu
26) 2709 Sayılı 1982 Anayasası'nın Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması Başlıklı 40 ıncı maddesinin
2 nci fıkrasında, "Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve
sürelerini belirtm ek zorundadır." hükm ü yer alm akta olup, 6328 sayılı Ka mu D enetçiliği K urum u
Kanununun 20 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, ilgili idarenin işlemine karşı 60 günlük dava açma
süresinden arta kalan süre içinde Balıkesir İdare M ahkemesinde yargı yolu açıktır.
V. K A R A R
Açıklanan gerekçelerle; şikayetin REDDİNE,
K ararın şikayetçiye, Y ükseköğretim Ku ml u B aşkanlığı'na v e B alıkesir Ü niversitesi R ektörlüğü'ne
tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kaıııu Başdenetçisi'nce karar verildi.
M.Nihat ÖMEROĞLU
Kamu Başdenetçisi