Fire ve Randıman Oranları - Osmaniye Ticaret Borsası

FİRE VE RANDIMAN ORANLARI
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Pamuk Çekirdeği(Çiğit)Fire Oranı
Pamuk çekirdeği ambarlarda beklediği takdirde zayi ettiği rutubet dolayısıyla ağırlığından %1
nispetinde kayıp edebilir.
Sellektörün altına geçen ve tohumluk vasfında olmayan yağlık çiğidin nispeti (Kuşbaşı Dahil)
% 12 –15,
Sellektörün altına geçen çiğidin içindeki kuşbaşı nispeti % 3 dür.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Fasulye Fire Oranı
Fasulye bir sene beklediği takdirde vereceği fire miktarı toplama ve muhafaza şartlarına
bağlıdır. Teamüle göre genel olarak %2 fire verir.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Susam Fire Oranı
Osmaniye’de ambarlara dökme halinde veya çuvallı olarak konan susamın üzerine HaziranTemmuz –Ağustos ayları geçerse toprak veya kiremit damlı ambarlarda %1-1,5 ve beton
damlı ambarlarda %1,5 – 2 nispetinde ve kış mevsiminde genel olarak %0,5 – 1 nispetinde
bekleme firesi verir.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Kütlü Pamuk(Rollergin) Fire Oranı
Rollergin tesislerinde çırçırlanan normal vasıflı kütlülere uygulanacak fire nispetleri aşağıya
çıkartılmıştır.
KÜTLÜ TİPLERİ
Std. 1
Std. 2-3
Std. 4
LİNT CLEANERLİ
%3
%4
%5
MAHLIÇ CLEANERLİ
%4
%5
%6
Ancak çok rutubetli çepelli, şifli bilhassa yabancı maddesi fazla olan kütlüler için yukarıda
belirtilen fire nispetlerine ayrıca en az % 5 nispetinde fire ilave edilebilir.
Preseli pamukların ihtiva ettiği rutubet nispeti, depolama şekli ve süresi ile hava şartları
dolayısıyla %2 ye kadar fire vermesi teamüldendir.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Kütlü Pamuk (Sawgin) Fire Oranı
Sawgin tesislerinde çırçırlanan normal vasıflı kütlülere uygulanacak fire nispetleri aşağıya
çıkartılmıştır.
KÜTLÜ TİPLERİ
LİNT CLEANERLİ
Std. 1-2
%6
Std. 3-4
%8
Ancak çok rutubetli, çepelli, şiftli ve bilhassa yabancı maddesi fazla olan kütlüler için
belirtilen fire nispetlerine ayrıca en az %5 nispetinde fire ilave edilebilir.
Preseli pamukların ihtiva ettiği rutubet nispeti, depolama şekli ve süresi ile hava şartları
dolayısıyla %2 ye kadar fire vermesi teamüldendir.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Buğday-Arpa Fire Oranı
Hububat alım satımlarında hububat firesi, kantar farkı sevk firesi ve depo muhafazasında
süreye bağlı olarak rutubet kaybından meydana gelen vezin azalmasıdır. Normal şartlar
altında bu fire,
CİNSİ ALIM SATIMA KADAROLAN
TAHMİL TAHLİYE
KANTAR
FARKI
DEPO
EZME FİRESİ
Buğday
%1
%0,5
%1(3)
Arpa
%1
%0,5
%1(3)
%2
Depo firesi süreye bağlı olarak rutubet kaybından 1-3 arası olabilir.
TOPLAM
%2,5
%4,5
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Buğday Unu, Buğday Kepeği Firesi
Buğday un ve kepeğin,
CİNSİ
TAHMİL-TAHLİYE
TOPLAM
KANTAR FARKI
DEPO MUHAFAZASI
Un
%0,7
%0,3
%2
%3
Kepek
% 0,7
%0,3
%2
%3
Fire verebileceği,
Depo firesinin; muhafaza şartlarına bağlı olarak %1,5 nispetinde (-+) eksik veya fazla
olabileceği teamüldendir.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Mısır Fire Oranı
Mısırda normal rutubet oranı %15 olduğuna göre alınan mısırın %28 rutubetli olduğunu
varsayalım fire nispeti şu şekilde hesaplanır,
100-28
72
Yani
100-15
85
= 0,84705 bu sayıdan 1 (Bir) tamsayısı çıkartılır
0,84705-1= 0.15,29 yani %15 fire düşülür.
RUTUBET ORANI
FİRE NİSPETİ
%16
%1
%17
%2
%20
%6
%22
%8
%25
%12
%32
%20
%35
%24
Rutubetin %15’den az olması durumunda ise aynı şekilde çıkan rakam kadar ilave yapılır.
%15-40 Rutubete kadar alınan mısırın kurutma tesislerinde rutubetinin %14’e düşülmesi
sonucu %14 üzerindeki her %1 rutubet farkı için yaklaşık olarak %1,2 oranında fire vermesi
teamüldendir.
Karar Merci
BORSA MECLİSİ
Tarihi
28.07.1999
Toplanı No
32
Karar Sayısı
32
Karar Konusu
Soya Fasulyesi Fire Oranı
Soya Fasulyesinden yağlı soya küspesi (Full Fat) üretimi esnasında meydana gelebilecek fire
nispeti, soya fasulyesinde normal rutubetin %12, soyadan elde edilen (Full Fat) küspesindeki
rutubetin ise %6 olabileceği cihetle empürte ve işleme kaybı ile birlikte yaklaşık %10
nispetinde olması teamüldendir.
OSMANİYE TİCARET BORSASI
YER FISTIĞI FİRE,ZAİYAT VE RANDIMAN ORANI
5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 37.
Maddesine istinaden, Yönetim Kurulunun 15.10.2014 tarih 74/9 sayılı kararı ile “yer fıstığının
fire, zaiyet ve randıman oranlarının belirlenmesi” için eksper heyeti toplanmış ve
Yerfıstığında Fire, Randıman ve Zayiat Oranlarını tespit ederek ve Yönetim Kurulunun
03.12.2014 tarih 81/9 sayılı kararı ile onaylanmıştır.
1-KABUKLU YER FISTIK RANDIMAN ORANI
100 kğ’lık ham kabuklu yerfıstığından iç yerfıstığı işleme.
a-Bürüt olarak elde edilen iç yer fıstık oranı
b-Elek Altı (Numara Altı) İç Yer Fıstık Oranı
c-Yağlık İç Yer Fıstık Oranı
d-Pastalık İç Yer Fıstık Oranı
e-Şak İç Yer Fıstık Oranı
f-Boş Kabuk ve Zayiat Oranı
g-Çerezlik (Numaralı İç Yer Fıstığı) oranı
:%60-70
:%10-15
: %2-5
:%2-4
:%3-7
:%30-40
:%40-50
2- KABUKLU YERFISTIĞINDAN KABUKLU ÇEREZLİK İŞLEME.
100 kğ’lık ham kabuklu yer fıstığından çerezlik kabukluya işleme.
a-Çerezlik kabuklu yer fıstık oranı
b-Hurda kabuklu yer fıstık oranı
:%55-70
:%45-30
100 kg hurda kabuklu yerfıstığı işlendiğinde.
a-Çerezlik iç fıstık (iri boy)
b- Elek altı fıstık(iç numara altı fıstık)
c-Boş kabuk zayiat
:%15-20
: %30-40
: %55-40
3-YERFISTIĞI KABUKLU, İÇ VE İŞLENMİŞ FİRE ORANLARI
a-Kabuklu Yer Fıstık (Çiğ) Depo Fire Oranı
b-Kabuklu Kavrulmuş Yer Fıstık Fire Oranı
c-İç Yer Fıstık (Çiğ) Fire Oranı
d-İç Yer Fıstık Kavrulmuş Fire Oranı
e-İç Yer Fıstık Tuzlu Kavrulmuş(Tuz Dahil)Fire Oranı
f-İç Yer Fıstık (Çiğ Şak)Kavrulmuş Soslu Fire Oranı
g-İç Yer Fıstık (Çiğ) Kavrulmuş Yağlı
Fire Oranı
:%4-6
: %8-12
: %3-5
:%10-12
:%5-7
:%30-35
:%30-35
3-1- 100 kg elek altı (numara altı) iç yer fıstıktan pirinç fıstık için işlenen.
a-Pirinç Yer Fıstık % 60-70 oranında.
b-Yerfıstığı Unu %20-15 oranında.
c-Kavurma Firesi ve Zayiatı %20-15 oranında.
3-2- 100 kg çiğ şak iç yer fıstıktan file yer fıstığı için işlenen.
a-File Yer Fıstık %60-70 oranında.
b-File Yer Fıstık Unu%15-15 oranında.
c-Kavurma Firesi ve Zayiatı %25-15 oranında.
3-3- 100 kg elek altı (numara altı) iç yer fıstıktan yer fıstığı unu için işlenen.
a- Yer Fıstık Unu %65-75oranında.
b- Kavurma Firesi ve Zayiatı %35-25 oranında.
3-4- 100 Kg Şak fıstıktan kavlak şak için işlenen.
a-Kavlak Şak Yer Fıstık Oranı %60-70
b-Kavurma Firesi ve Zayiatı %40-30
Tespit edilen yerfıstığı randıman, fire oranı ve zayiat miktarı ürünün özelliğine göre (birinci
ürün, ikinci ürün ve yöreye göre) (-%5 + %5) oranında değişiklik gösterebilir.