SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI

PLAN
• Sinüzit komplikasyonları
OTOLARİNGOLOJİK ACİLLER
Alten OSKAY
27/07/2010
–
–
–
–
–
Orbital komplikasyonlar
Periorbital selülit
Frontal osteomiyelit
Kavernöz sinüs trombozu
İntrakranial komplikasyonlar
• Kulak enfeksiyonlarının komplikasyonları
– Malign ototis eksterna
– İntrakranial komplikasyonlar
– Lateral sinüs trombozu
• Komplike faringeal enfeksiyonlar: Epiglottit
PLAN
• Derin boyun enfeksiyonları
– Peritonsiller abseler
– Ludwig anjini
– Parafaringeal alan enfeksiyonları
– Retrofaringeal alan enfeksiyonları
• Yabancı cisimler
– Burun ve kulaktaki yabancı cisimler
– Özefagustaki yabancı cisimler
• Orbital travma
• Kulak‐burun‐boğazdaki piercing komplikasyonları
– Perikondrit
– Dil piercingi
SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI
• Direkt invazyon veya septik tromboflebit yoluyla bakteriyel yayılım oluşur
• Orbital komplikasyonlar:
– Orbital septumun ön tarafında kalan inflamasyonlar genellikle unkomplikedir.
– Üveyit, dakriyosistit, travma, kontakt alerji, malignite, böcek ısırıkları da akılda tutulmalıdır.
– Muayenede globe, görme yetisi, okulomotor yetenek, hastanın genel klinik durumu değerlendirilmelidir.
– Görme kaybı olmayan, sadece üst göz kapağında ödem olan, medikasyona uyumu tam olabilecek hastalar taburcu edilebilir.
Kimler risk altında?
• Alkolikler
• Yaşlılar
• İmmunkompromize kişiler
• Göçmenler
• Acil medikal yardıma ulaşamayacak
SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI
• Periorbital selülit:
– Chandler st1 hastalar
– Etken: Strep pnömonia, Staf aureus, anaeroblar, koagulaz negatif stafilokoklar
– Semptomlar: Tek taraflı periorbital eritem, ödem, ağrı, ateş
SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI
• Orbital komplikasyonlar:
– Maksillar veya etmoid sinüzit, yabancı cisim, dakriyosistit nedeniyle oluşabilir
– Orbital semptomlar önemli: propitozis, kemozis, oküler hareketlerin kısıtlılığı, görmede bozulma
– Chandler 2‐5 arasındaki hastalar
– Ayırıcı tanı, yayılım, sinüzit tespiti için CT gerekir
– Etken: Strep. milleri, Strep. pyogenes, Strep. pneumonia, Staph.
aureus ve anaeroblar – Tedavi: genis spektrumlu antibiyotikler ve metronidazol kombinasyonu, gerekirse cerrahi drenaj
– Tedavi: Geniş spektrumlu antibiyotik ile taburcu olabilir
– Diplopi, propitozis, görme kaybı olan hastalara dikkat!
SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI
• Frontal osteomiyelit: Pott’s puffy tm
– Frontal sinüzite sekonder
– Baş ağrısı ve birkaç hafta veya aylık frontal kemikte şişme
SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI
• Kavernöz sinüs trombozu:
– Chandler 5
– Bilateral propitozis, oftalmopleji (3,4,6. KÇ veya silier, iris cisim disfonksiyonu), ciddi baş ağrısı, sensoryal fonksiyon bozukluğu, görme kaybı
– CT ve MRI ile tanı konur
– Papilödem ve venöz tıkanıklık geç bulgulardır.
– Tedavi: varsa abse drenajı ve debridman
– Beyin parankimine yayılım olursa disfaji, nöbet, hemipleji, dikkat zayıflığı
gelişebilir.
– Tanı: HRCT, MR anjiografi
– Tedavi: agresif antibiyoterapi, enfeksiyon odağının ortadan kaldırılması
SİNÜZİT KOMPLİKASYONLARI
• İntrakranial komplikasyonlar:
–
–
–
–
–
Kavernöz sinüs trombozu
Menenjit
Ekstradural abse
İntrakranial abse
Subdural ampiyem
– Staf.aureus, Streplar, Hem.influenza ve bakteroides türleri – Pürülan rinore, ateş, frontal‐retroorbital başağrısı, kişilik değişikliği
– Beyin abselerinde genellikle nörolojik defisit, nöbet, bulantı, kusma, ense sertliği, fotofobi
– Subdural ampiyem hastaları daha toksik görünürler
– Tanı: MRI – Tedavi: geniş spektrumlu antibiyotik ve cerrahi
KULAK ENFEKSİYONLARININ KOMPLİKASYONLARI
– Anatomik yapıdan dolayı intrakranial veya lokal kemiklere yayılım izlenebilir.
– Mastoide (Bezold absesi), alt boyuna, damarsal yapılara yayılabilir.
• Malign otitis eksterna:
– Temporal kemik ve bileşenlerini kapsayan invaziv enfeksiyöz durumdur
– Genellikle immunkopramize hastalar
– Kulak ağrısı ana semptomdur, özellikle geceleri olur. Pürülan otore, trismus, servikal adenopati, kranial sinir tutulumları
– Kulak kanalında eritem, ödem, granülasyon dokusu
– Tanı: CT
– Tedavi: antipsödomonal etkinliği de olan geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı 4‐8 hafta
KULAK ENFEKSİYONLARININ KOMPLİKASYONLARI
• Lateral sinüs trombozu:
– Tek taraflı temporal veya oksipital baş ağrısı, ateş, bulantı, kusma, baş dönmesi, bilinç değişikliği – Anormal kulak muayenesi, papilödemi, mastoid hassasiyeti, kranial sinir tutulumları, posterior aurikular hassasiyet, ense sertliği
KULAK ENFEKSİYONLARININ KOMPLİKASYONLARI
• İntrakranial komplikasyonlar:
– Menenjit, epidural/beyin abseleri, lateral sinüs trombozu, petrozit
– Etkilenen bölge genelde orta temporal ve lateal serebellar lob
– Proteus mirabilis, enterokoklar, P.aeruginosa
– Gradenigo’s Sendromu : petroz kemik iltihabı, 6.sinir lezyonu, otore, retroorbital ağrı. 2‐12 arası
tüm sinirler etkilenebilir.
– Tanı: Kontrastlı CT
KOMPLİKE FARİNGEAL ENFEKSİYONLAR: EPİGLOTTİT
• Hayatı tehdit eden bir komplikasyondur
• H.influenza, β‐hemolitik streptekoklar, virüsler
• Boğazda kuruluk, odinofaji, akut başlangıçlı ateş, stridor, farenjit‐ön boyunda hassasiyet
• Ayırıcı tanı: anjionörotik ödem, yabancı cisim, travma, difteri‐
boğmaca enfeksiyonları, krup
• Direk laringoskopi yapılmalı, CT
DERİN BOYUN ENFEKSİYONLARI
• Peritonsiller abse:
– 15‐30 yaş arası, kasım‐aralık, nisan‐mayıs aylarında sık
– Eksüdatif tonsillit olarak başlayıp, selülit ve abseye kadar ilerler
– Tedavi edilmediğinde havayolu problemleri, mediastinit, tromboflebit, submaxillar arteryel kanamalar
– Ateş, boğaz ağrısı, çene köşesinde rahatsızlık, odinofaji, otalji, seste palatal kasların geçici disfonksiyonuna bağlı
kabalaşma
– Ağzını 2,5cm.den fazla açamaz, orofarenks eritematöz, yumuşak damak ön tarafında şişlik, uvula veya tonsilde itilme
– Tedavi: Geniş spektrumlu antibiyotik ve drenaj , havayolu korunmak amaçlı hospitalizasyon DERİN BOYUN ENFEKSİYONLARI
• Ludwig anjini:
– %85 odontojenik kaynaklı
– Boyun ve ağız tabanındaki bağ dokunun gangrenöz iltihabıdır.
– Boyunda şişlik, dil protrüzyonu, ağrı, trismus, ateş, döküntü, havayolu sorunları
– Tedavi: oksijen, geniş spektrumlu antibiyotik, debridman, drenaj
DERİN BOYUN ENFEKSİYONLARI
• Parafaringeal alan enfeksiyonları:
– Tabanı petröz kemik, tavanı hiyoid olan bir alan, ön ve arka kompartmana ayrılır
– İnfeksiyon kaynakları dişler, farinks, bademcikler, orta kulak, parotid, lenf bezleri
– Ön kompartman tutulumu trismus ve ödem olması halinde dispne ile seyreder
– Arka komparmanda sepsis ve nörolojik semptomlar (tek taraflı
dil paralizisi, hoarseness, Horner sendromu), süpüratif juguler tromboflebit
– Sistemik toksisite, lateral faringeal duvar ve bademciğin medaile yer değiştirmesi, mandibula köşesinde nonfluktuan şişlik. Yaşlı
ve immunkompromize kişilerde bu bulgular görülmeyebilir
YABANCI CİSİMLER
• Burun ve Kulaktaki yabancı cisimler:
– Genellikle iyi bir ışık kaynağı ile direk bakı ile çıkarılırlar. – Burundaki yabancı cisim küçükse otoskop kullanılabilir. Canlı bir cisim varsa önce cansız hale getirilmeli. Suction, irrigasyon, adhezivler kullanılabilir.
– Kulakta yabancı cisim varsa önce işitme kaybı, nistagmus, vertigo, kafa çifti disfonksiyonu veya derin yerleşimli enfeksiyonlar açısından değerlendirilmeli.
– 18G kateter, 10‐20cclik enjektör kullanılarak cismin arkasına doğru irrigasyon yapılır.
– Dış kulak yolu laserasyonu ve nadiren timpan zar perforasyonu tehlikesi vardır DERİN BOYUN ENFEKSİYONLARI
• Retrofaringeal alan enfeksiyonları:
– Arkada prevertebral fasia, önde faringeal kaslar, üstte kafa tabanı, altta parafaringeal alan ile sınırlanır
– Genellikle çocuklarda
– Lokal invazyon, travma sonrası
– Tanı: lateral yumuşak doku grafisi
• Retrofaringeal alanın C2de >7mm, C6da >22mm olması
– Tedavi: drenaj ve antibiyoterapi
YABANCI CİSİMLER
• Özefagustaki yabancı cisimler:
– Olası ajan ve bulunma süresi önemlidir
– Krepitasyon, boyun hassasiyeti ateş perforasyonu gösterebilir
– Tanı: FM, direk grafi, CT
– Perforasyona neden olmayacak düşük riskli yabancı
cisimler (bozuk para gibi), mideye geçtikleri gösterilebilirse, takibi düzenlenerek taburcu olabilir. ORBİTAL TRAVMA
• Orbita tabanı ve medial duvarı direk travmada en çok KULAK TRAVMASI
• İşitme kaybı, çınlama sorgulanmalı
kırılanlar olup medial ve inferior rektus kasının • Weber – Rinne
sıkışmasına neden olurlar.
• Dış kulak yolu ve timpan zar hematom açısından • İnferior duvar kırığında infraorbital sinir(5.KÇ) felci olur
değerlendirilmeli
• Kulak kepçesi hematom açısından değerlendirilmeli. Varsa • Göz hareketleri, diplopi değerlendirilmeli boşaltılıp baskılı bandaj yapılmalı.
BURUN TRAVMASI
•
Nondeplase frakturler acil müdahaleye gerek duymaksızın 3‐5 gün içinde PRC tarafından değerlendirilebilir.
•
Rinorede • Posterior epistaksis
– Sfenopalatin arterden kaynaklanır
– Kan kaybına neden olabilir
– Glukoz seviyesinin değerlendirilmesi
• Nazal sekresyonda az, CSFte fazla
– Ring sign
– β2 ‐ transferrin
•
BURUN TRAVMASI
– Konsültasyon gerektirir
– Foley kateterin burun deliklerinden ilerletilip şişirilmesi, sonrasında bir miktar geri çekilmesi
• Belirgin yüz travması olan veya CSF rinoresi olanlarda kontrendike
Epistaksis
– Kisselbach kanamalarına 10‐15dk direk bası
– Nazal tampon3‐5gün, proflaktik antibiyotik
MANDİBULA TRAVMASI
• Ağız açma ve kapaması normal mi?
• Temporomandibular eklem için dil basacağını
ısırabilmesi önemli
• Oral kavitede lezyon, diş kaybı
• Septal hematom
– İnsizyon ile boşaltılmalı
PİERCİNG KOMPLİKASYONLARI
• Perikondrit:
– P.aeruginosa ve Staf.aureus
– Ağrı, eritem, lokal ısı artışı ile başlar 3‐4hf sonra ödem başlar. Subperiostal abseler kıkırdak yapıyı zedeler, deformite oluşur.
– Tedavi: erken ve agresif olmalı. • Florokinolonlar ve antipsödomonal iv penisilinler
• Sistemik toksisite, abse, immunkompramizasyon halinde erken cerrahi
PİERCİNG KOMPLİKASYONLARI
• Dil Piercingi:
– Hipersensitivite, granulomatoz oluşum, lokal diş
ve diş eti travması, yutma ve duyuda zorluklar
– Ludwig anjini
• The Medical Clinics of North America (2006)