yazının tam metni için lütfen tıklayın

sağlık | health
Vücuttan uzaklaştırılması gereken maddeler, ürik aside
Any food that needs to be suspended from the
dönüştürülerek atılır. Ürik asit, pürin denilen maddelerin yıkım
ürünüdür. Özellikle protein yapısındaki maddelerin atım şekli
olan ürik asidin, atılmasında bir sorun varsa ya da çok fazla
üretiliyorsa bu madde vücutta birikir. Kanda bulunan miktarı
artar. Ürik asidin eklemlerde birikmesi sonucu burada iltihap
oluşur. Bu soruna gut hastalığı denir.
Gut hastalığı, romatizmal bir hastalıktır. Diğer hastalıklardan
farklı olarak zaman zaman ortaya çıkar. Sıklıkla ayak
başparmağındaki iltihapla kendini gösterir. Müzmin bir hastalık
olan gutun, kesin tedavisi yoktur.
Erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür. Gut hastalığı,
en çok 40-65 yaş arasında ortaya çıkar. Kadınlarda genelde
menopoz döneminden sonra görülür. Gençlerde görülmesi çok
düşük bir ihtimaldir.
body leaves as uric acid. Uric acid is a break down
component of purine. Especially if there is a problem
with discarding the components in proteins which
comes out as uric acid, or if it is being over produced
then it accumulates within the body. The increase
takes place in the blood. Uric acid also piles up in the
joints and causes inflammation. Causing the level
of uric acid increases in the blood. Ultimately this is
diagnosed as gout illness. Gout illness is a rheumatic
illness. It differs from other illness’ because it can
appear time to time. It prominently shows in the
inflammation of the toe. It is a chronic illness and
has no real cure. It is frequently seen in men rather
then women. It shows more between ages 40-65. İn
women it can be seen more during menapause. Very
low percentage to be seen in the young.
NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Hastalığın nedeni, ürik asit miktarının kanda ve dokularda
artmasıdır. Bu ürik asit miktarının artmasında bazı faktörler rol
oynamaktadır. Vücutta ürik asit üretimi aşırı derecede artmıştır
ya da ürik asidin böbreklerden atılmasında bir bozukluk vardır.
Kronik böbrek iltihabı olanlarda, idrar söktürücü ilaç
kullananlarda, kandaki ürik asit miktarı artar. Bazı hastalıklar,
gutun ortaya çıkmasına neden olur; şeker hastalığı, yüksek
tansiyon, şişmanlık gibi…
IRSİ FAKTÖRLER VE BESLENME
GUT HASTALIĞI
Diyetle büyük oranda önlenebilir
GOUT ILLNESS
Can be prevented by proper diet
Kalıtsal faktörler, birçok hastalıkta olduğu gibi, gut hastalığında
da önemli bir faktördür. Doğuştan gelen bazı hastalıklar gut için
bir risk faktörüdür. Erkeklerde daha çok görülür. Yaş ilerledikçe
gut görülme riski artar. Beslenme tarzı her ne kadar modern
tıp yaklaşımıyla bakıldığında önemli bir yer tutmasa da pürin
oranıyla direkt bir ilişkisi vardır. Beslenme yanlışlığının yanı
sıra alkol ve sigara kullanımı guta neden olabilir. Şişmanlık gut
hastalığı riskini artırmaktadır.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Gut hastalığı ataklar halinde gelir. İlk atak şiddetlidir.
WHY DOES IT SHOW UP?
The reason for the cause is the abundant appearance
of uric acid in blood levels and tissues. Some factors
play a big role in the increase of uric acid. There is an
excessive increase of uric acid in the body and difficulty
of dispensing the acid through the kidneys. Patients with
chronic kidney inflammation, or patients that use diuretic
medication increases the level of uric acid in the blood.
Some illnesses are a cause for gout; diabetes, high blood
pressure and obesity.
GENETIC FACTORS AND NUTRITION
Genetic factors like in most cases play an important part
in gout illness. Some diseases from birth are a major
contributor for gout. It can be seen more in men. The
chance of seeing the illness increases with age. Nutrition
is an important factor that is over looked by modern
medicine which shows a direct correlation with purine
levels. Besides malnutrition alcohol and cigarette use can
be a cause for gout. Obesity increases the risk factor.
Yazı - By: PROF. DR. HÜSEYIN NAZLIKUL www. huseyinnazlikul.com Email: [email protected]
Gut hastalığında ırsi faktörlerin etkisi olabilir, ayrıca beslenme tarzı her ne kadar modern
tıp yaklaşımıyla bakıldığında önemli bir yer tutmasa da etkisi vardır. Yanlış beslenmenin
yanı sıra alkol ve sigara kullanımı guta neden olabilir. Şişmanlık da gut hastalığı riskini
artıran bir diğer etmendir.
Gout illness might be caused by genetic factors, even if modern medicine does not
consider nutrition to be an important factor in the disease, it holds an important place.
Besides malnutrition, alcohol and cigarette smoking can be a cause of Gout. Also
obesity does increase the risk factor.
88
NİSAN - APRIL 2015
NİSAN - APRIL 2015
89
sağlık | health
kalıcı ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı oluşur. Romatoid artrit
denilen iltihaplı eklem romatizmasıyla karışabilir. Bu dönem
akut gut halidir. ‘Tofüs’ denilen ürik asit kristallerinin bir araya
toplanarak cilt altında ya da dokularda çökmesiyle oluşan
birikintilerin olduğu döneme ise ‘tofüslü gut’ adı verilir.
Gut herkesi aynı şekilde etkilemez. Bazı insanlar hayatları
boyunca bir tek atak geçirirler ve bundan başka hiçbir problem
oluşmaz. Bazılarında ise zamanla eklemlerde hasara ve ağrıya
yol açan şiddetli kronik ataklar görülür.
Gutun kesin kür sağlanan bir tedavisi yoktur, ancak iyi bir
tedaviyle tamamen hastalık önlenebilir. Uygun
tedavi alevlenme sıklığınızın azalmasına hatta
alevlenmelerin tamamen kesilmesine ve eklem
hasarlarının gelişmesine engel olabilir.
Gut, bir pürin metabolizma
bozukluğu hastalığıdır. Ürik
asit, pürin metabolizmasının
son ürünüdür. Gut hastalarında
pürin metabolizması bozuk
olduğu için, bu kişiler
pürinden zengin olan besin
maddelerinden uzak durmak
zorundadırlar.
Gout, is a purine metabolical
disorder illness. Uric acid, is
the last by product of purine
metabolism. Gout patients
have a mal- function of purine
metabolism so that is why they
should abstain from eating
food rich in purine.
Eklemlerde ağrı ve şişme olur. Özellikle ayak başparmağında
görülür. Parmak, çok hassaslaşır, şişme, kızarıklık ve ağrı hissi
uyanır. Gece ya da sabaha karşı, uykudan uyandıracak kadar
rahatsız edici bir ağrıdır. Ataktan sonra, hastalık, herhangi bir
belirti vermeden devam eder. Sadece yapılan testlerle, kandaki
ürik asit miktarının yüksek olduğu saptanır. Bu durum, başka
atak geçirene kadarki, yani iki atak arasındaki, ara dönemdir.
Eklemlerde, tuz kristalleri biriktiğinden, hareket kısıtlanması
görülür. Ayrıca şekil bozuklukları, eklemlerin görevini
yapamaması gibi durumlar ortaya çıkar. Bu tuz kristalleri, deri
altında, avuç içinde, parmak uçlarında da şişliklere neden olur.
Bir zararı yoktur. Fakat çok büyük olduğu durumlarda alınması
gerekebilir.
ÜRİK ASİT MİKTARI TEK GÖSTERGE DEĞİLDİR
Öncelikle uzman bir hekime başvurmalısınız. Sağlık ocakları,
bunun için yeterli olmayabilir. Gut hastalığının olduğunu
düşündürecek durum, kanda ürik asit miktarının yüksek
olmasıdır. Yapılan testlerde bu durum saptanır, fakat ürik asit
miktarının yüksek olması, gut hastalığının olduğu anlamına
gelmez. Bunun dışında gut tanısı koyduracak özel bir kan testi
yoktur.
Film çekimi de şişliklerin görülmesini sağlar. Fakat kesin
tanısının konması için, eklemlerden alınan sıvıda, ürik asit
kristallerinin varlığını tespit etmek gerekir. Bu eklem sıvısı,
şişmiş ve ağrılı olan eklemden alınır.
HASTALIĞIN GELİŞİM SEYRİ
Gut genellikle dört evrede seyreder... Eklemde ani başlayan
sıklıkla beş-10 gün süren şişme ve ağrılar, akut atak evresidir.
Şikayetlerin olmadığı tamamen iyileşilen bir dönem ve bunun
ardından tekrar şiddetli alevlenme evresine ‘interkritik dönem’
adı verilir. Pek çok alevlenmeden sonra, hastalık içinde tedavi
edilmediği takdirde kronikleşir ve bir veya daha fazla eklemde
90
NİSAN - APRIL 2015
GUT HASTALIĞINDA DİYETİN ÖNEMİ
WHAT ARE THE SYMPTOMS?
Gout comes in attacks. The first is usually more severe.
There would be pain and swelling in the joints. Especially
in the toe. The toe becomes very sensitive, swelling,
redness and pain. Usually during the night, the pain
becomes unbearable and wakes you up. After the
attack the illness continues without showing another
symptom. It is possible to trace the increase of uric acid
through blood tests. Then there is an interval between
the attacks. Salt chrystals are deposited in the joints
which restrains your movements. Also deformity, mal
performance of the joints are some of the problems
caused by the illness. These chrystals are formed under
the skin, on the tip of the fingers, and cause swelling.
They have no further harm. But must be removed when
increased in size.
URIC ACID IS NOT THE ONLY INDICATOR
You must see a physician. Visiting a community health center
might not be sufficient in this case. The case that makes you
think of gout illness is the high levels of uric acid. This situation
can be confirmed with tests, but increase levels of uric acid do
not confirm gout illness. There is no special blood testing to
confirm Gout illness. Having an X-tray will confirm swelling of
the joints. For a conclusive diagnosis fluid extracted from the
joints will confirm gout illness. The tests will determine the uric
acid chrystals. The fluid must be extracted from the swelled
joints.
THE DEVELOPMENT PHASE OF THE ILLNESS
Gout progresses in four phases. An immediate pain and
swelling in the joints for 5-10 days which is the acute
attack phase. Then a period where full recovery, no other
symptom is expressed. Following a very severe episode
called the ‘intercritic phase’. After inflammation, if the
illness goes untreated it becomes chronic, and causes
permanent inflammation, swelling and pain in more then
one joint. It can be confused with rheumatoid arthritis
which is a rheumatoid of inflammed joints. This is an
acute stage of gout. Another phase is ‘tophus phase’
when a bulk of uric acid chrystalls come together and
form a lump of tissue that collapse. Gout affects each
individual differently. Some people have just one attack
in a life time. Some patients have extreme pain attacks
in the joints and damaged tissues. There
is no definite cure for gout illness but
with proper treatment can be prevented.
A proper treatment can eliviate or even
prevent any futher attacks which will stop
any further damage of the tissues in the
Gut hastalığı, romatizmal
joints.
Gut, bir pürin metabolizma bozukluğu
bir hastalıktır. Diğer
hastalığıdır. Ürik asit, pürin metabolizmasının
hastalıklardan farklı
son ürünüdür. Gut hastalarında pürin
THE IMPORTANCE OF
olarak zaman zaman
metabolizması bozuk olduğu için, bu kişiler
NUTRITION IN GOUT ILLNESS
ortaya çıkar. Sıklıkla
pürinden zengin olan besin maddelerinden
Gout, is a purine metabolic disorder
ayak başparmağındaki
uzak durmak zorundadırlar.
illness. Uric acid, is a by product of the
iltihapla kendini gösterir.
Pürinin bulunmadığı başlıca besinler süt,
purine metabolism. Gout patients have a
Müzmin bir hastalık olan
yumurta, pirinç, makarna, patates, tahıl
mal function of purine metabolism so that
gutun, kesin
ürünleri ve yağdır. Pürin yönünden zengin olan
is why they should abstain from eating
tedavisi yoktur.
besinlerin başlıcaları ise şunlardır: Et, sakatat,
food rich in purine. Products that lack
hamsi, çaçabalığı, beyaz etli hayvanların
purine: milk, eggs, rice, pasta, potatoes,
Gout is a rheumatic
derileri, sucuk ve benzeri besinler... Ayrıca
wholegrains food, and oil. Food rich with
illness. İt differs from
baklagiller ve lahana da, pürin açısından çok
purine: meat, giblets, anchovy, sprat fish,
other illness’ by coming
zengin olan gıdalardandır. Bu besinlerden uzak
the skin of white meat, sausage etc. Also
up time to time. İt
durmak sağlığımız için son derece önemlidir.
legumes, cabbage are rich in purine. It is
shows the first signs
Bu nedenle öğünlerdeki besinlerin pürin
with absolute importance that we refrain
of discomfort with the
yönünden fakir olmasına özen gösterilmelidir.
from these products. It is imparative that
inflammation of the toe.
Gut hastalarının pürin ihtiva eden yiyecek ve
we eat from purine free nutrients and
Gout is a chronic illness
içeceklerden ve özellikle alkolden kesinlikle
abstain from alcohol. Alcohol is a must
that has no real cure.
uzak durmaları gerekmektedir. Alkol, gut
stay away product for gout patients. The
hastalarının kesinlikle sakınmaları ve uzak
liver breaks down alcohol and purine
durmaları gereken maddelerden biridir.
components need to pass through the
Çünkü, alkol karaciğer üzerinden pürinin
kidneys before it is disposed from the
parçalanmasını hızlandırırken, böbreklerden
body. The kidneys limit the disposal of
atılmasını sınırlar. Bu durum ürik asit
purine from the body. That increases the
kristallerinin vücutta birikmesine neden olur.
uric acid chrystalls in the body. That is why
Bu açıdan gut hastalarının alkolden uzak durmaları sağlıklı bir
it is very important for gout patients to stay away from
yaşam için çok önemlidir.
alcohol if they want to live a healthy life.
BÖBREK FONKSİYONLARI DÜZENLENMELİ
THE KIDNEY FUNCTIONS MUST BE REGULATED
Gut hastalarının böbrek fonksiyonlarını daha aktif hale
getirmek için, günde en az 3 litre su içmeleri gerekmektedir.
Yüksek kalorili kola, limonata ve diğer içeceklerden ise uzak
durulmalıdır. İçecek olarak sade su, soda, tatlandırılmamış
bitkisel çaylar, sebze ve meyve çayları kullanılmalıdır. Kahve
ve çayda pürin yoktur. Dolayısıyla kahve ve çay yasak içecekler
arasında değildir. Ayrıca kahve ve çayda bulunan pürin,
ürik aside dönüştürülmeden atıldığı için, depolanma riski
bulunmamaktadır. Bu durum kakao için de geçerlidir.
Gout patients must drink up to 3 litters of water each
day to regulate kidney function. They must stay away
from high calorie soft drinks such as;cola, lemonade and
others. Drink: water, mineral water, herbal tea, vegetable
and fruit teas. There is no purine in coffee and tea.
Therefore they are not forbidden. Also the purine content
in coffee and tea is disposed from the body before it
changes into uric acid therefore no risk in storage. The
same goes for cocoa.
NİSAN - APRIL 2015
91