Ġçindekiler

Transkript

Ġçindekiler

AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI
Ġçindekiler
TÜRKĠYE GÜNDEMĠ.......................................................................................................................... 3
Gül: Bir millet iki devlet şiarından hareketle çalışılıyor ..................................................................... 3
Türkiye 1 milyondan fazla Suriyeliyi misafir ediyor .......................................................................... 3
AK Partili Kadın Uzmanlar Çadır Kentte ............................................................................................... 4
Fitch'ten Türk bankalarına övgü .......................................................................................................... 4
Genişbant internet abone sayısı 35 milyona ulaştı .............................................................................. 5
Türkiye-Orta Asya İlişkileri Güçleniyor ............................................................................................. 5
Türkiye-İsrail ilişkilerinde normalleşme zarureti (2) – Rasim Ozan Kütahyalı – Sabah Gazetesi...... 5
AVRUPA GÜNDEMĠ ........................................................................................................................... 7
Enflasyondaki düşüş, ECB üzerinde faiz baskısını artırdı .................................................................. 7
Blair Cameron'a 'Avrupa' tavsiyesi verdi, AB Konseyi başkanlığına kapıyı kapattı........................... 7
Hollanda‟da Shell tesislerinde patlama ............................................................................................... 7
Bosna Hersek'teki sel felaketi.............................................................................................................. 7
Kırımoğlu'na 'Dayanışma' ödülü ......................................................................................................... 8
Asgari ücrette kader haftası ................................................................................................................. 8
Avrupa'da islamofobya – Tulu Gümüştekin – Sabah Gazetesi ........................................................... 8
Avrupa Birliği: Bir rüyaydı geldi geçti – Nihal Bengisu Karaca- Haberturk Gazetesi ....................... 9
Avrupa yeniden kazanılmalı - Javier Solana – Al Jazeera ................................................................ 11
ORTADOĞU GÜNDEMĠ ................................................................................................................... 13
Mısır malumun ilanı: Darbeci Sisi kazandı ....................................................................................... 13
Oy verme işlemi meşruiyet tartışmaları gölgesinde tamamlandı ...................................................... 14
Yemen'de iki haftada 455 kişi öldü ................................................................................................... 14
İran ve sınır ihlali – Beril Dedeoğlu – Star Gazetesi ......................................................................... 14
Yahudi düşmanlığı – Mustafa Akyol – Star Gazetesi ....................................................................... 16
Anlı sandık kanlı sandık – Fehim Taştekin – Radikal Gazetesi ........................................................ 17
AMERĠKA GÜNDEMĠ ...................................................................................................................... 19
1
Obama Ukrayna‟nın yeni Cumhurbaşkanı ile buluştu ...................................................................... 19
Obama‟nın Ankara adayı Bass .......................................................................................................... 20
ABD Sisi'yi dört gözle bekliyor ........................................................................................................ 20
Suriye politikamız savunulamaz........................................................................................................ 20
ASYA – PASĠFĠK GÜNDEMĠ ........................................................................................................... 21
Çin'de grizu patlaması: 22 ölü ........................................................................................................... 21
Orta Asya'da ortak alfabe .................................................................................................................. 21
ABD Kırgızistan‟daki hava üssünü kapattı ....................................................................................... 23
Türk dünyasının farklı beklentileri – Sami Kohen – Milliyet Gazetesi ............................................ 23
AFRĠKA GÜNDEMĠ .......................................................................................................................... 24
Nijerya ordusunda Boko Haram alarmı ............................................................................................. 24
2
TÜRKĠYE GÜNDEMĠ
Gül: Bir millet iki devlet Ģiarından hareketle çalıĢılıyor
AA
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, son 7 yılda gerçekleşen karşılıklı ziyaretlerin, iki ülke
arasındaki dostluk ve kardeşliğin gücünü somut bir şekilde gösterdiğini belirterek, "Bir
bakıma, Türkiye-Türkmenistan ilişkilerindeki 'altın çağ'ın tezahürüdür. Amacımız, bu ivmeyi
muhafaza ederek, işbirliğimize yeni boyutlar kazandırmayı sürdürmektir" dedi.
Dostluk ve kardeşliklerinin temelleri asırlar önce beraber atılan Türkiye ile
Türkmenistan'ın elbirliğiyle parlak yarınlara doğru yol aldığını söyleyen Cumhurbaşkanı Gül,
"bir millet, iki devlet" şiarından hareketle ilişkilerin her alanda güçlendirilmesi için
çalışıldığını kaydetti. Bu kapsamda Türkmenistan'ın son yıllarda hız verdiği büyük kalkınma
hamlesine katkının devam ettiğini vurgulayan Gül, iki ülke arasında ticaretten turizme,
taahhüt işlerinden enerjiye, tarımdan petro-kimyaya kadar birçok alanda güçlü işbirliği
bulunduğunu dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Gül'e "Uluslararası Mahtumkulu Nişanı"nın verilmesinin kararlaştırıldığını
bildiren Berdimuhamedov, Gül'ü kutlayarak, Türk halkının refahına yönelik çalışmalarında
başarılar diledi.
"Bugünkü coşkunun ışığında geleceğe bakarak Türkmenistan ile Türkiye Cumhuriyeti‟nin
dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin kararlı bir şekilde gelişeceğine inanıyorum" diyen
Berdimuhamedov, konuşmasının ardından Gül'ün yakasına nişanı taktı ve beratını takdim
etti.
Cumhurbaşkanı Gül de teşekkür ederek, "Kadim kardeşliğimizin müşahhas bir tezahürü olan
bu anlamlı nişanı, Türk milletini temsilen taşımaktan büyük şeref duyacağım" dedi.
Türkiye 1 milyondan fazla Suriyeliyi misafir ediyor
AA
Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Türkiye'nin artık yardım alan değil, yardım eden bir ülke
olduğunu belirterek, "Türkiye, 1 milyondan fazla Suriye vatandaşını misafir ederken, Batı
ülkeleri bu yıl maalesef yalnızca 18 bin Suriyeliyi kabul edecektir. Nitekim Suriye krizi
sebebiyle yaptığımız 4 milyar dolar civarında insani yardıma ilave olarak, ancak 210 milyon
dolarlık uluslararası yardım Türkiye'ye gelmiştir" dedi.
Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
tarafından yedincisi düzenlenen Uluslararası Afet Risk Yönetimi Konferansına
katıldı. Azerbaycan Olağanüstü Haller Bakanı Kemaleddin Haydarov'un davetlisi olarak
Gebele kentinde düzenlenen konferansa katılan Atalay, burada yaptığı konuşmada, dünyada
3
yaşanan afet olaylarına karşı ortak hareket etmenin önemine değindi ve
Türkiye'de afetlerle mücadele konusunda yapılan işleri anlattı.
"Türkiye artık yardım alan değil, yardım eden bir ülke"
Atalay, AFAD'ın koordinasyonunda ülke genelinde başta bakanlıklar olmak üzere ulusal,
bölgesel ve yerel tüm kurum ve kuruluşların afetlere hazırlık konusunda ciddi bir
hareketlenmenin içine girdiğini söyledi. Atalay, bu hareketlilik sayesinde afet
yönetiminde etkin ve entegre bir sistem oluşturma yönünde kısa sürede önemli bir mesafe kat
ettikleri ve dinamizmi sağlayabilmek için yasal pek çok düzenlemeyi hayata
geçirdiklerini ifade etti.
AK Partili Kadın Uzmanlar Çadır Kentte
Milliyet Gazetesi
Ak Parti Dış İlişkiler Uzmanları, Süleyman Şah Konaklama Tesisleri'ni ziyaret ederek
incelemelerde bulundu.
Ülkelerinde çıkan iç karışıklıktan dolayı Türkiye'ye sığınan ve Akçakale Süleyman Şah
Konaklama Tesisleri'nde barınan Suriyeli mülteciler ve kadın sorunları konusunda bilgi almak
için, Ak Parti Dış İlişkiler Uzmanları Tuba Nur Sönmez ve Mehtap Çevik Çadır Kente geldi.
Gelen heyete Çadır Kent Müdür Yardımcısı Yasin Seyhan eşlik etti. Uzmanlar, çadır kentteki
sosyal alanları gezerek yetkililerden bilgi aldı. Daha sonra uzmanlar kadın meclisi üyeleri ile
birlikte bir araya geldi. Kadın meclisi üyeleri beş ay içerisinde Suriyeliler için yapılan
çalışmalar hakkında bilgi vererek, önümüzdeki günlerde neler yapacaklarını anlattılar.
Tuba Nur Sönmez ve Mehtap Çevik ise, "Ak Parti Dış İlişkiler olarak, ülkemizde yaşayan
mülteci kadın sorunları hakkında bilgi almak ve var olan sorunlar hakkında çözüm
üretmektir. Bugün burada kadınları dinleyerek genel anlamda bilgi aldık. Bu bilgileri genel
merkez düzeyinde değerlendirilerek çözüm bulmaya çalışacağız"dedi.
Fitch'ten Türk bankalarına övgü
AA
Fitch Ratings Kıdemli Direktörü Janine Dow, Türkiye için son derece olumlu bir görüntü
olduğunu belirterek, Türk bankalarının da elde edilen olumlu veriler sonucunda sermaye
yapılarını güçlendirmeye devam etmelerini beklediğini kaydetti. Açıklama yapan Dow, Türk
ekonomisinin büyümeye devam ettiğini belirterek, "Biz Türkiye‟ye ilişkin herhangi bir
resesyondan bahsetmiyoruz, sadece yavaşlama var diyoruz" dedi.
Hala Türkiye için son derece olumlu bir resim, görüntüden bahsettiklerini belirten Dow, Türk
bankalarının elde edilen olumlu veriler neticesinde sermaye yapılarını güçlendirmeye devam
etmelerini beklediklerini söyledi. Türk bankalarının değişen finansman yapısına hızla uyum
sağladığını belirten Dow, “Türk bankalarının finansmanı çeşitlendirmesinin pozitif olduğunu,
Türk bankalarının uluslararası finans piyasalarından daha uzun vadeli finansmana ulaşabiliyor
olmalarının da pozitif olduğunu vurguladı.
4
GeniĢbant internet abone sayısı 35 milyona ulaĢtı
AA
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, bilişim sektöründe büyümenin yılın
ilk çeyreğinde de devam ettiğini belirterek, genişbant internet abone sayısının 35 milyona, 3G
mobil abone sayısının 51 milyona, mobil abone sayısının ise 70,1 milyona ulaştığını bildirdi.
Bilişim sektörünün 2003 yılından itibaren her yıl istikrarlı büyüyen bir sektör haline geldiğini
ifade eden Bakan Elvan, "2014 yılı birinci çeyrek verilerine bakıldığında, sektörde büyümenin
devam ettiği görülüyor. Genişbant internet abone sayısı 35 milyona, 3G mobil abone sayısı 51
milyona, mobil abone sayısı ise 70,1 milyona ulaştı. Sektördeki sürekli büyüme durumu,
bilişim sektörünün gittikçe daha fazla istikrar kazanmasının bir sonucudur" dedi.
"Fiber optik ağ uzunluğu 234 bin kilometre‟‟
Genişbant internet altyapısını sağlayan fiber optik kablo uzunluğunun 234 bin kilometreye
ulaştığını kaydeden Elvan, "Türkiye'nin 66 bin kilometrelik karayolu ağının neredeyse 4 katı,
fiber optik kablo ağına ulaştık" dedi.
Türkiye-Orta Asya ĠliĢkileri Güçleniyor
El ġark
Türkiye Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, ülkesinin, tarihî ve kültürel bağlar beslediği
ülkelerle sahip olduğu güçlü ekonomik ilişkileri korumaya çalıştığını belirtti.
Ankara‟da düzenlenen Türkiye-Türkmenistan Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) açılış
toplantısında konuşan Zeybekçi, "Türkmenistan gibi Orta Asya ülkeleriyle ilişkileri
geliştirmek Türkiye‟nin son yıllarda uyguladığı dış politikanın öncelikleri arasındadır." dedi.
Zeybekçi, Türkiye ile Türkmenistan, Azerbaycan ve Kazakistan‟ı birbirine bağlayacak ve
böylece Ankara ile Orta Asya arasındaki ulaşım maliyetini azaltacak bir ulaşım ağının
kurulması gerektiğini ifade etti.
Bu çerçevede aynı toplantıya katılan Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı
Palvan Taganov da ülkesinin Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye ve iki ülke arasındaki ticaret
hacmini artırmaya dönük isteğini dile getirdi.
Türkiye ile Türkmenistan arasındaki ticaret hacminin 2012 yılında 3,5 milyar dolar olduğu
belirtiliyor.
Türkiye-Ġsrail iliĢkilerinde normalleĢme zarureti (2) – Rasim Ozan Kütahyalı – Sabah
Gazetesi
Hatırlayacaksınız Başbakan Erdoğan Mayıs 2005'te İsrail ve Filistin'i ziyaret etmiş, İsrail
Başbakanı Ehud Olmert de Şubat 2007'de Türkiye'ye gelmişti. İsrail Başbakan Yardımcısı ve
5
Dışişleri Bakanı Tzipi Livni Mayıs 2006'da Türkiye'yi, Dışişleri Bakanı Ali
Babacan da Ortadoğu bölgesine gerçekleştirdiği ziyaretler kapsamında 7-8 Ekim 2007
tarihlerinde İsrail'i ziyaret etmişti. İsrail Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Ehud
Barak, 12-13 Şubat 2008'de Türkiye'yi, Türk Savunma Bakanı Vecdi Gönül 28-30 Ekim
2008'de İsrail'i, İsrail Başbakanı Ehud Olmert 22 Aralık 2008'de Türkiye'yi ziyaret etmişti.
Son olarak, İsrail Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı Ben- Eliezer 23-24 Kasım 2009'da,
Savunma Bakanı Barak ise 17 Ocak 2010'da Türkiye'ye ziyaretlerde bulunmuştu.
Zikrettiğim bu iki ziyaretten bu yana iki ülke arasında ilişkiler adeta kopmuştu. Bakan ve
üzeri düzeyde karşılıklı ziyaret gerçekleştirilmedi. 31 Mayıs 2010 tarihinde gerçekleşen ve 10
yurttaşımızın şehit olduğu Mavi Marmara saldırısı iki ülke ilişkilerini koparmıştı. Saldırı
sonrasında haklı olarak Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçisi Merkez'e çağrıldı. Halihazırda
Türkiye İsrail'de Geçici Maslahatgüzar seviyesinde temsil edilmekte...
Mavi Marmara saldırısından sonra Türkiye ısrarlı biçimde İsrail Hükümetinden özür
dilemesini, kurbanların ailelerine tazminat ödemesini ve Gazze'ye yönelik ablukanın da bir an
önce kaldırılmasını talep etti. İsrail'in Türkiye'nin istediği adımları atmaması, 2011 yılında,
Türkiye - İsrail diplomatik ilişkilerinin asgari seviyeye indirilmesi; iki ülke arasındaki tüm
askeri anlaşmaların askıya alınması ve bu çerçevede yürütülen tüm projelerin durdurulması
sonucunu doğurdu.
Şimdi gelelim son dönemdeki Türkiyeİsrail fotoğrafına... İsrail Başbakanı Netanyahu, ABD
Başkanı Obama'nın İsrail'e gerçekleştirdiği ziyaret sırasında 22 Mart 2013 tarihinde,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak; İsrail tarafından Mavi Marmara
saldırısıyla ilgili olarak yürütülen ve bir dizi operasyonel hatanın yapıldığına işaret eden
soruşturma ışığında, can kaybına veya yaralanmaya yol açan her türlü hatadan dolayı İsrail
adına Türk halkından özür diledi. Başbakan Erdoğan bu özrü Türk halkı adına kabul etti.
İsrail, hayatını kaybeden Türk vatandaşlarının ailelerine tazminat ödemeyi de kabul etti.
Ayrıca, sivil halkın kullanacağı malların Gazze dahil Filistin topraklarına girişine ilişkin
kısıtlamaları esas itibariyle kaldırdığı ve sükunet devam ettiği müddetçe bu durumun da
devam edeceğine ilişkin taahhütte bulundu. Bu çerçevede, Netanyahu ve Erdoğan, Filistin
topraklarındaki insani durumun iyileştirilmesi için birlikte çalışmaya devam etmek konusunda
mutabık kaldılar. Bu gelişme, Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalizasyonuna yönelik sürecin ilk
ve en önemli adımıdır. Bu bağlamda, İsrail'in attığı adım Türk kamuoyu tarafından da çok
olumlu karşılandı.
6
AVRUPA GÜNDEMĠ
Enflasyondaki düĢüĢ, ECB üzerinde faiz baskısını artırdı
Euractive
Eurostat'ın açıkladığı verilere göre Euro Bölgesi'nde enflasyon oranı Mayıs ayında 0.2 puan
düştü ve yeniden Mart ayındaki yüzde 0.5 seviyesine geriledi.
Euro Bölgesi'nde enflasyonun, düşük talep ve güçlü Euro sebebiyle geçtiğimiz yıl boyunca
sürekli düşüş kaydetmesi, ECB para politikası kurulunun Perşembe günkü toplantılarında faiz
oranlarını daha da düşüreceği beklentisini beraberinde getirdi. Faizleri Kasım ayından bu yana
yüzde 0.25 seviyesinde tutan ECB, deflasyon riskinin artması halinde harekete geçeceğini
söylüyordu. ECB Başkanı Mario Draghi, enflasyonun şu andaki seyrinin 'kendilerini tatmin
etmediğini' ve 'bunu doğal bir durum olarak karşılayamayacaklarını' söyleyerek, Perşembe
günü yeni bir hamlede bulunacaklarının sinyalini verdi.
Blair Cameron'a 'Avrupa' tavsiyesi verdi, AB Konseyi baĢkanlığına kapıyı kapattı
Euractive
İngiliz basını, Mayıs ayında düzenlenen Avrupa Parlamentosu seçimlerinde AB karşıtı
partilerin güç kazanmasının ardından Blair'ın Avrupa kurumlarında üst düzey bir görev almak
istediğini yazmıştı. Haber, Blair'ın bu yıl el değiştirecek üst düzey makamlardan AB Konseyi
başkanlığıyla ilgilendiği iddialarına yol açmıştı. Londra'da Avrupa'nın geleceğine ilişkin bir
konferansta konuşan Blair, 'Aday değilim, böyle bir şey olmayacak' dedi.
Hollanda‟da Shell tesislerinde patlama
Euronews
Amerikalı enerji devi Shell‟in Hollanda‟daki bir kimya tesisinde yangın çıktı. Olayda ilk
belirlemelere göre iki kişi yaralandı. Rotterdam şehri yakınındaki fabrikada yangın öncesinde
ard arda patlamalar meydana geldi. Kimyevi bir sızıntının yol açtığı sanılan yangın sonrası,
tesise çok sayıda itfaiye ve ambulans sevkedildi. Olayla ilgili soruşturma başlatıldı.
Bosna Hersek'teki sel felaketi
Trt Türk
Yüzyılın en büyük sel felaketinin yaşandığı Bosna Hersek'te zararın bilançosu netleşmeye
başladı.
Avrupa-Atlantik Afet Müdahale Eşgüdüm Merkezi (EARDCC) tarafından hazırlanan raporda,
7
sel ve heyelanların kanalizasyon ve içme suyu şebekelerine ve elektrik ağlarına
zarar verdiği, 20 köprünün sel ve heyelanlar nedeniyle yıkıldığı ya da kısmen zarar gördüğü
belirtildi.
Ülke genelinde 350 bine yakın büyük ve küçükbaş hayvan telef olurken, 100 bin hektar tarım
arazisi zarar gördü.
Yüzyılın en büyük sel felaketinin yaşandığı Bosna Hersek'te, sel sularının çekilmeye
başlamasıyla birlikte, felaketin neden olduğu zararın bilançosu netlik kazanmaya başladı.
Kırımoğlu'na 'DayanıĢma' ödülü
Trt Türk
Polonya Dışişleri Bakanlığı tarafından ülkenin demokratik sisteme geçişinin miladı olarak
kabul edilen seçimlerin 25. yıl dönümü vesilesiyle ihdas edilmiş olan Dayanışma
(Solidarnost) Ödülü Kırım Tatarlarının lideri, Ukrayna milletvekili Mustafa Abdülcemil
Kırımoğlu‟na takdim edildi. 25 ülkeden devlet ve hükümet başkanları ile özel temsilcilerin
katıldığı törende Türkiye‟yi Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç temsil etti.
Asgari ücrette kader haftası
Sabah Avrupa
Almanya‟da büyük koalisyon hükümetinin üzerinde anlaştığı asgari ücret konusunda
tartışmalar sürerken, durumun bu hafta içinde netleşmesi bekleniyor. Federal Çalışma
Bakanlığı tarafından gündeme getirilen saat başı 8,5 euro asgari ücrete işveren çevrelerinin
itirazı sürüyor. Yasa tasarısını hazırlayan ve meclisten geçirip 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren
yasalaştırmak isteyen Federal Hükümet, işveren çevrelerinin tepkilerini de dikkate alıyor.
Asgari ücrete karşı çıkanlar, “Özellikle çok genç yaşta ve meslek öğrenme aşamasında
olanlara saat başı 8,5 euro ödenirse, ekonomik dengeler bozulur, üretim masrafları artar”
gerekçesini dile getiriyor. Asgari ücrete en çok kuaför işletmecileri itiraz ediyor.
Avrupa'da islamofobya – Tulu GümüĢtekin – Sabah Gazetesi
Brüksel kenti, geçtiğimiz hafta inanılmaz bir terör olayıyla sarsıldı. Belçika'nın ve AB'nin
başkentinde, gündüz vakti bir ziyaretçi, Musevi müzesine girdi, çantasından çıkardığı
Kalaşnikov makineli ile müzenin girişinde oturan gönüllü çalışan ile müzeyi gezmekte olan
diğer üç kişiyi taradı, dört kişinin ölümüne neden olduktan sonra gayet sakin biçimde silahını
çantasına koyarak kapıdan çıkıp gitti. Bütün bu görüntüleri, güvenlik kameraları kaydettiği
için insanlar televizyondan izleyebildiler. Hiç kimsenin anlam veremediği bu inanılmaz
dehĢeti araĢtıran Belçika polisi en ufak bir iz bulamadı. Saldırganın eĢkâlinden
hareketle, tüm üye ülke güvenlik teĢkilatları harekete geçirildi, üç gün önce, tesadüfî
biçimde Marsilya'da rutin kontrol görevi yapan sivil gümrük muhafızları, adının Mehdi
NemmuĢ olduğu öğrenilen sanığı ele geçirdiler. Fransız vatandaşı olan bu kişinin, genç
yaşına rağmen önemli sabıkaları olduğu ve uzunca bir süre hapis yatmış bulunduğu açıklandı,
hapishanede radikal bazı grupların etkisinde kalmış olacağından dem vuruldu. Hapisten
8
çıktığında, parasız, işsiz ve niteliksiz olmasına rağmen Beyrut ve İstanbul
üzerinden Suriye'ye gitmiş olması, oradan döndüğünde Malezya ve Tayland'a seyahat
edebilmiş olması gibi büyük soru işaretleri cevaplandırılamamış olarak kaldı. Bundan bir yıl
kadar önce, Fransa'nın güneyinde üç üniformalı ve silahsız askeri öldürdükten iki gün
sonra, Musevi gençlerin okuduğu bir okuldan çıkan üç çocuğu ve bir öğretmeni kurĢuna
dizen Mohamed Merah cinayetleri de bir anda gündeme geldi.
Bu cinayetlerin ortak yönü, Müslüman Avrupa yurttaĢları tarafından iĢlenmiĢ olması ve
Musevileri hedeflemesi… Tam anlamıyla, toplumu galeyana getirmeye ve AB'deki
Müslüman nüfusu hedef göstermeye yönelik bu cinayetlerin, kimler ve hangi finansal
kaynaklardan desteklendiği bilinemiyor. Ne var ki, AB ülkelerinde durum, pek öyle
zannedildiği gibi değil. Europol'ün 2011 yılında yayınladığı rapor, 2010 yılı içinde AB
ülkelerinde 249 terör saldırısı gerçekleĢtirildiğini vurguluyor. Bunların içinde,
radikal İslamcı örgütler adına yapılan saldırıların sayısı yalnızca üç… Ancak tüm terör
saldırılarıyla ilgili tutuklanan 611 kişinin 179'u radikal İslamcı örgütlere bağları nedeniyle
tutuklanmış.
Norveç'te yaĢanan, son yılların en büyük katliamı ve terör saldırısı 2011 yılında
gerçekleĢti ve Anders Behring Breivik, polis kılığına girerek Utoeya adasında 77 genci
otomatik silahlarıyla katletti. Tümüyle ruhsal dengesi bozuk bu caninin faĢist eğilimleri,
dinsel öğeler taĢımasına rağmen kimsenin aklına kiliseyi ya da Protestan mezhebini
suçlamak gelmedi. AB içindeki terör, çok büyük ölçüde ayrılıkçı ya da aşırı sol, anarşist
eğilimli örgütlerden geliyor. Ne var ki AB toplumunda, İspanya'nın Bask terörünü lanetlemesi
haricinde, bu tür ayrılıkçı hareketleri "doğal düşman" ilan etmeye yönelik bir eğilim
oluşmuyor.
Adına "islamofobya" denilen ve giderek AB'de toplumu rehin alan anlayıĢ, büyük
ölçüde "kurban edilecek bir hedef" arayıĢı ve göçmen nüfusun sosyal statünün alt
basamaklarda olmasıyla açıklanabilir. Ne var ki, toplumla bütünleĢmekte sorun
yaĢayan ve büyük ölçüde Müslüman olan göçmen kitlelerinin hedef gösterilmesi, son
derece açık provokasyonlarla toplumda infial yaratılmaya çalıĢılması, önü çok zor
alınabilecek geliĢmelere yol açabilir. AB'de bugün 18 milyondan fazla Müslüman AB
vatandaşı yaşıyor. Bu rakam orta boy bir ülkenin nüfusundan fazla… Türkiye ile İspanya'nın
başlattığı "Medeniyetler Buluşması" türü girişimlerin, samimi biçimde ele alınması, tüm AB
ülkelerince paylaşılması, Türkiye'nin bu sorunun çözümü için ortak olarak ciddi biçimde
istişare sistemine dâhil edilmesi, giderek yaşamsal bir önem kazanıyor. AB ile Türkiye
iliĢkileri, hangi boyuttan bakarsak bakalım, hem Türkiye, hem AB, hem de AB içindeki
Müslüman nüfus açısından her geçen gün daha büyük önem kazanıyor.
Avrupa Birliği: Bir rüyaydı geldi geçti – Nihal Bengisu Karaca- Haberturk Gazetesi
GEÇEN hafta Türkiye'nin önümüzdeki birkaç yıl içindeki seyrini belirleyecek iki önemli olay
oldu: Avrupa Parlamentosu'ndaki seçimler ile Türkiye'nin Şahdeniz doğalgaz üretim sahası ve
TANAP projesinde ortaklığının artırılmasıyla ilgili anlaşma. Kuzey Irak'tan çıkan petrolün
dağıtımında önemli bir rol alan Türkiye, Avrupa'ya giden gazın dağıtımındaki fonksiyonunu
da artırarak Avrasya bağlamında ne kadar önemli bir enerji koridoru olduğunun altını yeniden
9
çizmiş oldu.
Gelgelelim bu fonksiyon artışı, Türkiye'nin AB umutlarında pekiştirici bir rol oynamıyor
artık. Çünkü içinde bulunduğumuz coğrafya on yıl önceki gibi değil, öte yandan bırakın
Türkiye'yi, Avrupa bile AB projesinin çıkış amacına uygun pratik üretmekten uzağa düşmüş
durumda. AB, farklı unsurların barış içinde yaşatılabileceği ufkunu fiilayata geçirmiş olduğu
iddiası yüzünden güzel ve özel bir projeydi. Oysa bir süredir "O farklılar geldiler, işlerimizi
aldılar" histerisine teslim olmaya doğru giden bir haletiruhiyenin izdüşümü olma yolunda.
Avrupa Parlamentosu'nda yapılan seçim, aşırı sağ ve aşırı solun yükselişiyle sonuçlandı.
Fransa'da aşırı sağ Le Pen birinci parti çıktı. Diğer ülkelerde de durum çok farklı değil. Endişe
verici olan sadece ırkçı söylemlere sahip sağ partilerin güçlenmesi değil, Avrupa'da kendisine
"sol" diyen siyasi görüşlerin, sosyalist ve komünist partilerin de yabancı düşmanlığını,
özellikle Müslüman azınlıklardan duydukları hoşnutsuzluğu ifade etmekten çekinmez hale
gelmeleri. Avrupa'nın ayrımcılığı dengeleyecek siyasal enstrümanlardan yoksun hale geliyor
oluşu.
Sebepler arasında ilk akla gelen elbette ekonomik krizler. Küresel finans kapitalizminin dibe
vurduğu 2008'den beri krizlerle boğuşan bir Avrupa var. Ekonomik kriz dönemlerinde
yabancı düşmanlığının arttığı da bir sır değil. Fakat böyle durumlarda doğal olan, olumsuz
nazarların son yirmi yıl içindeki "genişleme" dönemlerine dönmesi olurdu. Yani AB'ye ne
kadar yük olduğu sık sık konuşulan Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovenya,
Estonya ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Bulgaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Romanya ve
Slovakya gibilerine. Ancak öyle olmadı. Bu ülkelerin üye olmasının getirdiği maliyetler
tartışıldı, ama krizden etkilenen Avrupa toplumlarına asıl neden olarak öteden beri AB üyesi
olan ülkelerde yaşayan, Batılı olmayan "yabancılar" gerekçe gösterildi.
Polonya gibi, Romanya gibi ülkelerin bindirdiği sorunlar, birlik dışında kalan ülkelerden
gelen ve Avrupa'da yaşayan "Müslüman" azınlıklara doğru ihraç edildi. Zemin ise 11 Eylül
2001'de New York'ta İkiz Kuleler'e yapılan terör saldırısından beri hazırdı. O dönem ABD'nin
Irak işgaline karşı mesafeli olmalarından ötürü Fransalmanya diye anılan Fransa ve Almanya
ise şu an ırkçı, ayrımcı AB politikalarının başını çekiyor.
Fransa, Sarkozy döneminde Türkiye aleyhine kamuoyu oluşturdu, Almanya Müslüman
Türklere karşı işlenen Neo-Nazi cinayetlerini aydınlatmadı ve bu iki ülke Türkiye'nin AB'ye
girmesi konusunda en çok ayak direyen ülkeler haline geldi.
Son kertede, Türkiye'nin AB projesinde tecessüm eden hikâyeye entegre olmaktan vazgeçme
eğilimi göstermesi, Türkiye-AB ilişkilerinin bozulmasının sebebi değil, sonucu. Avrupa,
kendisinin oluşturduğu anlatıya inanmaktan giderek uzağa düşerken Türkiye'nin o hikâyede
rol kapmaya çalışması manasız. Özellikle de bırakın kendi toplumuna, bölge ülkelerine dahi,
coğrafyanın ve kültürün kodlarına uygun bir hikâye sunabilmiş ve buna müşteri de
toplayabilmiş bir parti tarafından yönetiliyor iken.
En önemlisi şu: AB projesi, orijini itibarıyla aralarında devasa farklar bulunmayan Avrupa
topluluklarını bir arada tutma amaçlı bir gereksinimdi. Amaç "Bir daha İkinci Dünya Savaşı
gibi bir rezalet yaşanmasın, Avrupa'nın göbeğinde ikinci bir holocaust olmasın"talebinin
zorlanmasıydı. Mesele hiçbir zaman Müslüman toplumlar, topluluklarla kurulacak eşitlikçi ve
özgürlükçü ilişkiler olmadı.
"Madem öyleydi, neden bize bu hayali sattınız, yıllarca oyaladınız?" diye kızmanın da âlemi
10
yok. Türkiye'nin o hayal sayesinde aldığı mesafe küçümsenemez.
Lakin "Türkiye'den yüz çevirdiler" diye ağlamanın lüzumu yok, iş artık Türkiye'nin kendi
hikâyesini yazabilmesinde ve o hikâye üzerinden yükselebilmesinde.
Avrupa yeniden kazanılmalı - Javier Solana – Al Jazeera
Avrupa Parlamentosu'nun yeni üyelerini belirlemek üzere 22-25 Mayıs 2014 tarihlerinde
düzenlenen seçimler, Avrupalı seçmenlerin hayal kırıklığını, hoşnutsuzluğunu ve hem Avrupa
Birliği, hem de kendi ulusal hükümetlerine olan güvensizliğini tüm çıplaklığıyla gözler önüne
serdi.
AB kurumları şimdi giderek artan bu memnuniyetsizliğin damgasını vuracağı bir parlamento
ile karşı karşıya kalırken, yükselen Avrupa şüpheciliğinin de ulusal politikalar üzerinde derin
bir etki yaratacağı kesin. AB eğer Avrupa kamuoyunun kendisine bağlı kalmasını istiyorsa,
onları dinleyip harekete geçmeli ve stratejik önceliklerden oluşan bir programı hayata
geçirmelidir.
Bu noktada, şüphesiz, her şeyden önce ekonomi gelmeli. Şüphesiz Avrupa İstikrar
Mekanizması ve bankacılık birliği gibi adımlarla, yeni entegrasyon mekanizmaları konusunda
çok önemli ilerlemeler kaydedildi. Lakin daha yapılması gereken çok şey var.
Yeni göreve gelecek Avrupa Komisyonu, ekonomik büyüme ve istihdamı canlandırma
konusunda cesur davranmalı ki, Güney Avrupa ülkeleri, bütçe açığı ve borç azaltma hedefleri
ile büyüme odaklı politikaları arasında bir uyum sağlayabilsin. En nihayetinde, uzun vadeli
sürdürülebilirlik ancak bu tür politikalar ile mümkün.
Komisyon ayrıca, öncelikle genç nüfusta işsizliğin azaltılması için aktif emek piyasası
politikaları da uygulamalı. Dinamizm, talep ve tüketimin iyileşmesi, burada alınacak başarıya
bağlı.
Hiçbir büyüme taraftarı politika, özel sektör ve kamuda araştırma-geliştirme çalışmalarının
teşvik edilmesi kadar önemli değildir. Bu bağlamda AB, örneğin, ar-ge harcamalarının (ve
gençleri hedef alan aktif emek piyasası politikaları ile ilgili bazı harcamaların), üye ülkelerin
borç hesaplarının dışında tutulmasına müsaade etmeli.
Finans sektörüne destek olmak için uygulanan bu ilke, yatırım için de aynı derecede
uygundur. Gelir tarafında ise Avrupa'nın dibe vurmaması için en azından kurumsal vergi
konusunda asgari bir mali homojenliğe ihtiyaç söz konusu.
Avro krizinin en kötü safhası geride kalmışken, para birliğinin kurumsal tasarımındaki
kusurların giderilmesi de hayati önem taşıyor. Bankacılık birliği yolunda kaydedilen ilerleme
mühim, ama hâlâ iki temel bileşene ihtiyaç var:
Birincisi; bir yandan avro bölgesi genelinde kredi akışının sürebilmesi, diğer yandan da
deflasyonun önlenmesi için Avrupa bankacılık sisteminin gerçek manada rehabilite edilmesi
zorunlu. İkincisi; kırılgan ülkelerin pazardaki çalkantılardan korunması için borç
yardımlaşması da şart.
11
Avrupa Merkez Bankası'na gerek bu iki konuda gerekse de büyümeye verilecek desteğin
devamlılığı açısından son derece önemli rol düşüyor. Büyüme desteği, genişlemeci para
politikası aracılığıyla ve mali açıdan hâlen Avrupa Merkez Bankası'nın dolaylı teminatına bel
bağlayan ülkelerin pazara erişimini kolaylaştırmak suretiyle verilebilir.
Avrupa'nın benimsemesi gereken vizyon
Ancak Avrupa'nın ele alması gereken hususlar ekonomi ile sınırlı değil; zira dünyanın durup
bekleyecek hali yok. Avrupa dış politikasının gözden geçirilmesi için bir fırsat olduğu ortada.
Bu noktada Avrupa'nın vizyonu, üç komşu bölgesinin karşı karşıya kaldığı sorunları merkez
almalı.
Avrupa'nın doğusuna Ukrayna krizi damgasını vurdu. Rusya'nın yasadışı olarak Kırım'ı ilhak
etmesi ve dahası Ukrayna'nın doğusundaki rövanşist yaklaşımı nedeniyle, Vladimir Putin
yönetimindeki Kremlin ile ilişkiler yeniden gözden geçirilmeli. Coğrafi yakınlık, tarihi bağlar
ve enerji bağımlılığı, Rusya'yı Avrupa'nın geleceği bakımından kilit bir ortak yapsa da,
Putin'in dış siyaseti, Avrupa'nın güvenliği ve birliği karşısında doğrudan sorun teşkil ediyor.
Avrupa'nın güney komşuları ise hâlâ oldukça belirsiz bir sosyo-politik geçiş sürecine sıkışıp
kalmış durumda. Tunus gibi kimi örneklerde süreç başarıya ulaşırken, Suriye'nin de aralarında
bulunduğu başka örneklerde en basit tabiriyle üzücü bir gidişat var.
Avrupa, Akdeniz'in güney kıyısından bir dereceye kadar vazgeçip, bunu da kısmen Körfez
ülkelerinden akan ekonomik yardımla telafi etmiş görünüyor. Bu durum, geçmişte – temel
hizmetlerin Avrupa'nın sağladığı paralarla yürütüldüğü Filistin örneğinde tanık olduğumuz
üzere – bu tür bir dayanışma konusunda pek de istekli davranmayan Arap dünyası açısından
memnun edici bir yenilik. Bununla beraber, Kuzey Afrika, AB'nin önemli bir katılımı
olmadan iyileşmekte zorlanacağı kesindir.
Avrupa'nın çevresi ile ilgili üçüncü – ve yönetmesi en zor – unsur ise karşılıklı bağımlılık ki,
bu husus, tüm dünyayı Avrupa'nın komşusu haline getiriyor. Amerika Birleşik Devletleri'nden
Çin'e, Avrupa'nın en önemli ortaklarını ve yanı sıra diğer gelişmekte olan ülkeler ile devlet
dışı aktörleri kapsayan bu komşuluğun sınırları sürekli değişiyor. Söz konusu sınır değişimini
ise coğrafya değil, ekonomik, siyasal ve toplumsal bağlar belirliyor. Bunları yönetmek için de
küresel denetimden yana net bir tavır ve her seviyede etkili bir çok taraflılık gerekiyor.
Avrupa açısından karşılıklı bağımlılık ile enerji güvenliği arasında güçlü bir bağıntı mevcut.
Bu bağlamda enerji birliği yolunda ilerleme kaydedilmesi son derece mühim; Komisyon'un da
temel hedeflerinden biri bu olmalı. Tek pazara ve yatırımların birlikte planlanmasına dayalı,
fakat aynı zamanda karma kaynakları ve üçüncü taraflardan yapılan alımları da dikkate alan
ortak bir enerji politikası benimsenmeli.
Bunun için ise – şu anda AB Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı'nın yapısından dolayı aşırı
derecede hükümetler arası bir nitelik taşıyan – gerçek anlamda AB genelinde bir düzenlemeye
ihtiyaç var. Keza, üye ülkeleri birbirine bağlayan elektrik hatları ve doğalgaz boru hatları gibi
daha fazla altyapı unsuruna da. Dolayısıyla Trans Avrupa Enerji Ağları'nın da daha süratli bir
şekilde hayata geçirilmesi elzem.
12
AB ayrıca Polonya Başbakanı Donald Tusk'un önerdiği gibi, üçüncü taraflardan yapılan enerji
alımlarını merkezileştirme konusunu da düşünmeli. En azından üye devletlerin üçüncü
taraflardan yaptıkları münferit alımlarda daha fazla şeffaflık lazım. Mesela bugün AB üyesi
birçok ülke ile Rus devletine ait doğalgaz şirketi Gazprom arasındaki alım sözleşmeleri gizli
statüsünde.
Bu enerji entegrasyonu süreci dahilinde bankacılık birliği, AB'nin ana kurumları – Avrupa
Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve Avrupa Merkez Bankası – arasındaki
ortak menfaatlerin nasıl güvence altına alınıp dengenin korunacağına dair ipuçları veriyor.
Benzer kaygılar, yeni Komisyon'a da yabancı düşmanlarını susturmakla kalmayıp Avrupa'nın
en büyük başarılarından biri olan sınırsız Schengen Bölgesi ile de bütünlük gösteren, ortak bir
göç politikası tasarlama konusunda kılavuzluk etmeli.
AB kurumları, kendilerini yeniden canlandırmalı ve Avrupalı vatandaşların desteğini yeniden
kazanmalı. Etkinliklerini, yenilik yapma kapasitelerini ve taze bir dinamizm ve gayret ile
kıtayı canlandırma kabiliyetlerini göstermelidirler. Bu doğrultuda atılması gereken ilk ve
kritik adım ise doğru önceliklerin belirlenmesidir.
ORTADOĞU GÜNDEMĠ
Mısır malumun ilanı: Darbeci Sisi kazandı
Dünya Bülteni
Mısır cumhurbaşkanlığı seçimini, resmi sonuçlara göre eski savunma bakanı Abdulfettah esSisi'nin kazandığı bildirildi.
Mısır Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Enver el-Asi, başkent Kahire'de düzenlediği basın
toplantısında,Sisi'nin 23 milyon 780 bin 104 oy ve yüzde 96,91'le seçimi kazandığını açıkladı.
Asi, "Seçime katılım oranı yüzde 47,45. Oyların yüzde 96,91'ini Sisi alırken, Hamdin
Sabbahi, 757 bin 511 oyla yüzde 3,9'a ulaştı" dedi.
Resmi sonuçların açıklanmasının ardından, Sisi yanlıları Kahire'deki Tahrir Meydanı'nda
toplanmaya başladı. Güvenlik güçleri, meydanı trafiğe kapatırken, bölgedeki güvenlik
önlemlerini arttırdı.
Öte yandan Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak Hareketi, seçim sonuçlarını
tanımadığını açıkladı ve halkı, cuma günü sonuçları protesto etmeye çağırdı.
Sisi'den 22 ülkeye davetiye
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre, Sisi'nin yemin töreninin ardından pazar günü
kutlama etkinliği yapılacak.
13
Bu çerçevede, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Bahreyn, Filistin, Ürdün,
Rusya, ABD, Güney Afrika, Etiyopya, Uganda, Sudan, Güney Sudan ve Nijerya'nın
aralarında bulunduğu 22 ülkeye davetiye gönderildiği, Türkiye, Katar, Tunus ve İsrail'in ise
davet edilmediği belirtildi.
Oy verme iĢlemi meĢruiyet tartıĢmaları gölgesinde tamamlandı
AA
Suriye'de, seçmenin rağbet göstermemesi nedeniyle 5 saat uzatılmasın karşın ülkedeki olaylar
nedeniyle çoğu seçmenin sandık başına gitmediği seçimde, oy kullanma işlemi sona erdi.
Seçimde, rejimin kontrolündeki 9 bin 601 merkezde bulunan 11 bin 776 sandıkta kullanılan
oyların sayımına başlandı.
Oylarını görevlilerin önünde kullandılar
Başkent Şam ve diğer kentlerde halkın seçime ilgisinin az olduğu ve Devlet Başkanı Beşşar
Esedyanlılarının seçmenlerin oy kullanıp kullanmadığını tespit etmek için parmaklarını
kontrol ettiği gözlendi.
Sandık başlarında sıkı güvenlik önlemlerinin alınması dikkati çekti.
Öte yandan, bazı Esed destekçilerinin başparmaklarını kanatarak oy pusulasındaki Esed
fotoğrafının altına kanlı parmağını basıp oy kullandığı görüldü.
Yemen'de iki haftada 455 kiĢi öldü
AA
"Yemen Çalışma Merkezi" adlı sivil toplum kuruluşu tarafından yayımlanan rapora göre, son
iki hafta içinde Amran kentinde meydana gelen çatışmalarda 55 asker ve 400 Husi militanı
yaşamını yitirdi.
Raporda, ordunun Husi militanlarının bulunduğu bölgelere havadan ve karadan
"yoğun" askeri operasyon düzenlediği belirtildi.
Ordu birliklerinden hayatını kaybedenlerden 30‟unun özel güvenlik güçlerinden olduğu ifade
edilen raporda, hava operasyonunun ardından kontrolün ilk kez orduya geçtiği kaydedildi.
Ġran ve sınır ihlali – Beril Dedeoğlu – Star Gazetesi
Genelkurmay Başkanlığı internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, bir kaç gün önce İran‟a
ait bir keşif uçağı 1 dakika 20 saniye boyunca Iğdır‟ın güneydoğusunda Türkiye hava sahasını
ihlal etmiş. O sıralarda Türkiye‟ye ait dört F-16 ile dört bot, Suriye sınır denetimini
gerçekleştiriyormuş, iki F-16 Iğdır bölgesine intikal edince, İran uçağı Türkiye hava sahasını
terk etmiş.
14
Bu haberin normal bir durum gibi verilmiş olmadığını düşünmek mümkün.
Iğdır, Nahcivan, Ermenistan ve İran ile komşu bir il ve sadece bu üçgen bile ihlalin yapıldığı
bölgeyi kritik olarak tanımlamaya yetiyor. İhlal, belirtildiği gibi Iğdır ile sınırlıysa, ki bu
yaklaşık 50 km‟dir, uzun sürmüş denebilir. Neredeyse sınırdan yaklaşık 75 km içeride olan
Iğdır merkeze kadar gidip gelecekmiş bu keşif uçağı.
İran keşif uçağının ne keşfetmek için Türkiye sınırını ihlal ettiğini kestirmek kolay değil.
Bununla birlikte bazı tahminler yürütmek mümkün ve muhtemelen sınır ihlalinin Iğdır‟la
fazla bir ilgisi yok; mesele ihlalin yapılmış olmasında ve Suriye sınırındaki F-16‟ların
bölgeden ayrılmasını sağlamakta.
Irak Kürdistanı sorunu
İran, Türkiye‟nin sadece Suriye sınırındaki askeri faaliyetlerinden değil, Suriye içindeki
faaliyetlerinden de son derece rahatsız. Ancak Türkiye-İran ilişkilerinde gerginliklere neden
olan tek konu Suriye olsa iyi, bir de Irak konusunda anlaşmazlık var ki, bu Türkiye açısından
daha sorunlu bir konu.
Barzani yönetiminin Irak yönetimine rağmen Türkiye‟ye petrol satma kararı, muhtemelen
anlaşmazlıklar listesinin uzamasına yol açtı. Bağdat yönetimi, yasadışı ithalat yaptığı
gerekçesiyle Türkiye‟yi mahkemeye verdi. Bu, açıkça Türkiye kaçakçılık yapıyor iddiasında
bulunmak anlamına geliyor.
Buradaki temel sorun, Türkiye‟nin aldığı petrolün parasını kime ödeyeceği ile ilgili aslında.
Para Bağdat‟a ödenir, Bağdat da Erbil‟e kendisinin öngördüğü kadarını aktarırsa o kadar fazla
sorun olduğu söylenemez. Ancak Türkiye ödemeyi doğrudan Erbil‟e yaparsa, o zaman
Bağdat‟ın Erbil gelirlerini denetleme imkanı daralır. Muhtemelen Barzani‟yi de merkezden
aktardığı parayı kısarak, mesela memur maaşlarını ödemeyerek cezalandıracaktır. Ancak
temel sorun, Türkiye‟nin Kürdistan‟ı bağımsızlığa yaklaştıracak adım attığının ileri
sürülmesinde.
Terör sorunu
Türkiye‟nin Irak Kürdistan‟ının bağımsızlığına çalıştığını ileri sürmek fazla ileri bir adım
olur. Anlaşıldığı kadarıyla Türkiye, elini Kürdistan‟dan çekmeyerek Bağdat rejiminin İran ile
olan yakınlığına ve hatta Suriye ile ilişkilerine tehdit oluşturmakla yetiniyor.
İran, Türkiye‟nin politikasını anladığını göstermek için sınır ihlali yapmış olabilir. Ancak,
bununla sınırlı kalmayabilir. Türkiye‟nin Kürt açılımını sabote etmeye meraklı Kürt gruplarını
teşvik edebileceği gibi, bazı provokasyonlarda da yardımlarını esirgemiyor olabilir.
Söz konusu ihtimaller, doğal olarak iç siyasette etki yaratacak türden. İran, Türkiye‟deki
iktidarı en fazla zora sokacak konunun PKK eylemleri olacağını bilmiyor olamaz. Ancak
Türkiye sadece PKK terörüyle değil, aynı zamanda Afganistan‟da olduğu gibi başka grupların
terör saldırılarıyla da tehdit edilmeye başladı.
Birbirinden bağımsız gibi görünen olaylar arasındaki bağıntıyı kestirmek zor. Ancak arka
arkaya yaşanan bazı gelişmeler, Türkiye‟ye yönelik açık ve ağır mesajlar olduğunu
15
düşündürüyor. Bu mesajlardan biri, sanki Türkiye-İran ilişkilerinin biraz daha
gerileceğine yönelik gibi. Ancak bundan önemlisi, İran‟ı teşvik eden başka hangi oyuncuların
olduğu sorusu. Bunun yanıtı için de İran ile son dönemde hangi ülkelerin yeni anlaşmalar
yaptığına bakmak yerinde olabilir.
Yahudi düĢmanlığı – Mustafa Akyol – Star Gazetesi
Geçen hafta El Cezire kanalının yıllık forumu için Katar‟ın başkenti Doha‟daydım. Büyük,
kalabalık, dolu bir programdı. Dönerken havalimanında elime bir Gulf Times gazetesi nüshası
aldım. Dikkat çekici haber-analizlerden biri, Somali‟deki El-Şebab örgütünün terör saldırıları
üzerineydi.
Haberde, El Şebab‟ın en son Fransız askerlerinin müdavimi olduğu bir Cibuti restoranını
vurduğu bildiriliyor, bunun örgüt ideolojisindeki mantığı analiz ediliyordu. El-Şebab‟a göre
her Batılı güç, Müslümanlara düşman bir “Haçlı ordusu”ydu. Batılılarla ilişkisi olan her
Müslüman ülke de “mürted” idi. Vurulmaları vacip, arada sivillerin ölmesi ise meşru savaş
zayiatıydı.
Bunları okuduktan sonra bir de Türk basınına bakayım dedim. Takvim gazetesi gözüme
çarptı. El-Şebab‟ın bir THY aracını vurup bir güvenlik memurumuzu katleden saldırısı
üzerine tam sayfa manşet atmıştı gazete. Spota da şunu yazmıştı:
“Yeni Türkiye, Ortadoğu ve Afrika‟da etkisini artırdı. 100 yıldır dünyayı sömüren
Yahudi baronları büyük korku sardı... Afrika‟daki maĢaları da silaha kuĢandı.”
Yani neydi? El-Şebab falan hepsi hikayeydi. Bu ve benzeri “Selefi-tekfiri” örgütlerin
arkasında “100 yıldır dünyayı sömüren Yahudi baronları” vardı. Bu hain “maĢa”larını
güzel Türkiye‟mize saldırtıyorlardı.
Peki ama Takvim gazetesi bu sırrı nasıl keşfetmişti ki? Akademik kaynaklar, istihbarat
haberleri, Wikileaks sızıntıları filan mı vardı?
Varsa, ben niçin Katar gazetesinde bu müthiş bilgileri değil, El-Şebab ideolojisine dair detaylı
analizleri okuyordum?
Yoksa Takvim, amiyane tabirle, “atıyor” muydu sadece?
Benim kanaatim o yönde. (Yanılıyor isem, Takvim yöneticileri lütfen bildirsin.) Söz konusu
gazete fazla ciddiye alınmaya talip olmadığı için de, bu “atma” eğilimini fazla
önemsemiyorum. Ama bunun “100 yıldır dünyayı sömüren Yahudi baronları” diye bir
hedef göstermesini önemsemek lazım.
Çünkü bu, hiç kuşkusuz, bir “Yahudi düĢmanlığı” örneğidir. Avrupa‟da İslamofobik bir
yayının, “100 yıldır dünyayı sömüren Müslüman baronları” diye manĢet atması ne
kadar yanlıĢ olursa, o kadar yanlıĢtır.
16
Peki Yahudi düşmanlığından niçin kaçınmak gerekir? Dünyayı
yöneten mevhum “Siyon Bilgeleri” bize kızmasınlar, ellerindeki sihirli düğmelere basıp
canımıza okumasınlar diye mi?
Hayır. İki sebepten. Bir, hiç kimseye haksızlık etmemek, hiçbir insan topluluğunu
öcüleştirmemek gerektiği için.
İki, akıl sağlığımızı ve entelektüel melekelerimizi korumak için.
Çünkü, Türkiye‟de zaman zaman nükseden Yahudi düşmanlığının önemli sonuçlarından biri,
bizi olayları anlamaya, kavramaya, analiz etmeye çalışmaktan alıkoyması. Hoşumuza
gitmeyen her şeyi “Yahudi komplosu” saymak, bizi tatsız gerçeklerle yüzleşmekten, bunun
tetikleyeceği eleştirel düşünceden geri bırakıyor.
Bu noktada hemen belirteyim: İsrail devletinin işgalciliğine, militarizmine karşı olmak
Yahudi düşmanlığı değildir elbette. İsrail lobisinin ABD üzerindeki olağanüstü nüfuzunu
deşifre etmek, kınamak da öyle değildir.
Ama şu iki şey, kuşkusuz Yahudi düşmanlığıdır: Her Yahudi‟yi kötü bilmek. Ve her kötülüğü
Yahudi‟den bilmek.
Bunlar, Başbakan Erdoğan‟ın 2005 yılındaki bir konuşmasında gayet doğru ifade ettiği gibi,
“utanç verici bir akıl hastalığı, bir sapkınlık”tır.
İslam medeniyetinde yeri olmayan, ancak ne yazık ki İsrail‟e duyulan tepkiyle geçen yüzyıl
içinde Avrupa ırkçılığından Ortadoğu‟ya ithal edilen bu zihniyetin Türk medyasında yankı
bulmasını ise hoşgörmemek gerekir.
Hem ilkeli olmak, hem ciddiye alınabilmek, hem de dünyayı doğru anlamak için.
Anlı sandık kanlı sandık – Fehim TaĢtekin – Radikal Gazetesi
Suriye'de her ne konuya el atarsan at karşında iki taraf buluyorsun.
Suriye‟de her ne konuya el atarsan at karşında iki taraf buluyorsun. Bugün Beşşar Esad
yönetimi iç savaşın gölgesinde halkı devlet başkanlığı seçimine götürüyor. Bir tarafa göre
Esad‟ın yaptığına „seçim‟ dersen „Esedçisin‟; „büyük‟ Başkan Barack Obama gibi „komedi‟
dersen „devrimcisin‟, çünkü yitirilen 162 bin can var. Etiketlenmekten illallah! Kuşkusuz
savaş ortamında seçim gediktir, eksiktir ama savaşta seçim bizatihi bir tarafın diğer tarafa
zılgıt atmasıdır, güç gösterisidir, yıkılmadığının ilanıdır. Haliyle bu seçim biri için „kanlı
parodi‟ iken öteki için Rick Stirling‟in Counterpunch‟ta altını çizdiği üzere 1864‟de Abraham
Lincoln‟u kanlı iç savaşta yeniden başkan seçen Amerikalılar gibi Suriyelilerin kendi
başkanlarını seçme iradesini sergilemesidir.
Resmi açıklamaya göre Kaide‟den bozma Irak-Şam İslam Devleti‟nin (IŞİD) kontrolündeki
Rakka dışındaki tüm kentlerde toplam 11776 sandık kuruldu. Türkiye, ABD, Fransa,
Almanya, Belçika ve BAE gibi ülkeler dışında 43 ülkedeki elçiliklerde oy kullanıldı. 4
17
milyonu bulan mültecilerin, özellikle de kamplarda yaşayanların iradelerinin
sandığa yansıması zor. Bir kere yasadışı ülkeyi terk edenler oy kullanamıyor. Milyonlarca iç
göçmen ise bulundukları yerde oy kullanabilecek. İran, Rusya, Lübnan, Uganda , Zimbabve,
Bolivya, Venezüella, Tacikistan ve Filipinler gözlemci gönderdi. Esad‟ın iki rakibi var: Bir
tarafı Kürt olan Şamlı işadamı Hassan el Nuri ve milletvekili Mahir Heccar. Önceden Baas‟ın
belirlediği aday referanduma sunuluyordu, şimdi adaylar doğrudan oylanacak. Sonuca ilişkin
öngörü net: Rakipleri de Esad‟ın kazanacağından emin!
Şam cephesi için anlamı
Suriye yönetiminin yanı sıra İran ve Rusya gibi destekçileri bu seçime halkın liderlerine
güven tazelediği bir sınav anlamı yüklüyor. İran ve Rusya‟nın öteden beri dediği “Suriye‟nin
geleceğine kendi halkı karar versin.” Bu ülkeler seçimin sonucunu, vekalet savaşının diğer
tarafında yer alan „Suriye‟nin Dostları‟ tangosunun kimin meşru olduğuna dair
buyurganlığına karşı bir argüman olarak kullanacak. Dostlar Grubu açısından sürekli „günleri
sayılı‟ diye ömür biçilen Esad‟ın koltuğunu koruması büyük bir fiyasko. İlki 2012‟de, ikincisi
Ocak 2014‟te düzenlenen Cenevre Konferansı sahada iç savaş senaryosuyla ulaşılamayan
hedefin masada yakalanması için kurgulanmıştı. Amerikan yönetimi için elde edilebilecek en
iyi sonuç rejim değişikliği değil Cenevre süreciyle hiç olmazsa Esad‟ın yaklaşan seçimlerde
aday olmaktan vazgeçmesiydi. Ama bir tarafta rejim sahada stratejik noktaları tekrar geri
alarak kendi güvenini kazandı. Diğer tarafta Kaideciler, cihadi selefiler ve çetelerin işledikleri
suçlar ayyuka çıktıkça sadece ortada kalanlar değil rejimden nefret edenlerin önemli bir kısmı
yön değiştirdi. Esad‟a kenetlenenlerin sayısı arttı. Bu kenetlenmede ülkenin yıkılması ve
muhalif saflardaki aşırı unsurların yarattığı korku birincil nedense ikinci sebep sadece
güvenlik güçleri değil muhaliflerin de rejim unsurlarına ve sivillere ağır kayıplar
verdirtmesidir. Öldürmeler ve kayıplar ta başından beri asla tek taraflı olmadı. Varil
bombalarının yaşattığı dehşeti unutmadan “162 bin insanın katili Esed” şablonunun dışına
çıkıp rejimin verileri değil muhaliflerin kurduğu Suriye İnsan Hakları Gözlemevi‟nin
rakamlarıyla konuşacağım:
Kimin öldürdüğüne bakılmaksızın siviller: 8607‟si çocuk, 5586‟i kadın 80836.
Asi ve İslamcı savaşçılar: 26858
Ordudan ayrılan askerler: 2314
İslamcı örgütlerin safındaki yabancı savaşçılar: 13529
Suriye ordusundan asker ve yetkililer: 37685
Rejim yanlısı Halk Savunma Komitesi, Ulusal Savunma Güçleri ve şebbihalar: 23485
Rejim yanlısı yabancı Arap ve Asyalı milisler: 1224
Hizbullah savaşçıları: 438
Bilinmeyen: 2891
Tam herkesin bedel ödediği iç savaşa uygun bir veri. Böyle bir tablo karşısında tepkiler
ülkenin selametine kilitlenir; rejimle ilgili itirazlar ötelenir. Suriye‟de olan da bu. O yüzden
Esad‟ın hala destek görüyor olması anlaşılır.
18
Geçen hafta yurtdışında oy verme işlemi sürerken ajanslar bazı mültecilerin
ülkeye dönemeyecekleri korkusuyla istemeye istemeye sandığa gittiğini yazdı. Ancak
Beyrut‟ta elçiliğe uzanan caddede binlerce insan yığıldı. Seçimin meşruiyetini sorgulayanların
sunduğu tabloya mızrak gibi giren bir görüntü. Oranlarını bilmiyoruz ama manzara hikâyeyi
farklılaştırıyor. Toprağa gömülen bunca canın yanı sıra GSYH‟nin yüzde 40‟ını yitirmiş,
korkunç yıkımla 144 milyar dolarlık zarara uğramış ülkenin insanları belli ki seçime „varoluş‟
anlamı yüklüyor. Demokratik ya da parodi fark etmiyor. Ülkeye komplo kurduklarına
inandıkları dış güçlerin vereceği tepkiyi de umursadıkları yok.
Son dış politika konuşmasında „ABD‟nin ortaklarıyla işbirliği yaptığında küresel meselelerde
daha iyi sonuç aldığını‟ belirtip askeri müdahale faslını açmayacağını söyleyen Obama‟nın
seçime vereceği yanıt iç savaşın ateşini biraz daha harlamak olabilir, fazlası değil. WSJ‟a göre
Obama, CIA‟in gözetiminde Ürdün‟de daha fazla „ılımlı savaşçı‟ eğitilmesine ve iyi silahlarla
donatılmasına onay verebilir ama bu destek uçaksavar füze talebini karşılamaya kadar
varmaz. Bu, rejimin „kurtarılmış‟ bölgelere ilerleyişini yavaşlatır ama dengeyi bozmaz.
Üstelik gündem artık Esad‟la savaştan „Kaide ve türevleriyle savaşa‟ kayıyor. Sonuç olarak
seçim, Esad‟ın içerdeki ve müttefikleri nezdindeki pozisyonunu güçlendirirken çatışmaların
şiddetini de biraz arttırabilir.
AMERĠKA GÜNDEMĠ
Obama Ukrayna‟nın yeni CumhurbaĢkanı ile buluĢtu
Euronews
ABD Başkanı Barack Obama, dört gün sürecek Avrupa turuna Polonya‟dan başladı.
İlk olarak Polonya‟nın başkenti Varşova‟da Polonya Cumhurbaşkanı Bronislaw Komorowski
ile bir araya gelen Obama, gazetecilere yaptığı açıklamada “Avrupa‟nın güvenliği, bizim
güvenliğimizin temel taşıdır” dedi.
Komorowski
ile
yaptığı
görüşmenin
ardından
düzenlenen
ortak
basın toplantısında konuşan Obama ayrıca, “Kriz sırasında Putin ile yaptığımız telefon
görüşmelerinde de her zaman şunu çok net ortaya koydum. Biz Rusya ile iyi ilişkiler
peşindeyiz. Biz Rusya‟yı tehdit etmekle ilgilenmiyoruz.” şeklinde konuştu.
Obama‟ya Avrupa gezisinde AB D Dışişleri Bakanı John Kerry eşlik ediyor.
Öte yandan Ukrayna‟nın yeni seçilen Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko aralarında Fransa
Cumhurbaşkanı François Hollande‟ın da hazır bulunduğu törende bir konuşma yaptı.
Poroşenko,“Kırım‟ın çok yakında özgür olacağına eminim. Kırım Tatarları ile Kırım‟da
demokrasiyi inşaa edeceğiz”
dedi.
19
Kırım Tatarlarının lideri Ukrayna Parlamentosu milletvekili Mustafa
Abdülcemil Kırımoğlu‟na ise törende “Dayanışma” ödülü verildi. Kırımoğlu‟nun Obama ile
de bir araya gelmesi bekleniyor.
Obama‟nın Ankara adayı Bass
AA
Obama‟nın, ABD‟nin aralarında Ankara Büyükelçiliği'nin de bulunduğu bazı elçiliklerine
gösterdiği adaylar Beyaz Saray tarafından açıklandı.
Buna göre Obama, temmuz ayında görevi sona erecek Ankara Büyükelçisi Francis
Ricciardone‟nin yerine, adı bir süredir kulislerde geçen ABD Dışişleri Bakanlığı Yönetici
Sekreteri ve ABD‟nin eski Tiflis Büyükelçisi John Bass‟ı aday gösterdi.
Bass halen, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda Yönetici Sekreter ve Bakan John Kerry'nin özel
asistanı olarak görev yapıyor.
ABD'nin 2009-2012 yılları arasında Tiflis Büyükelçiliği görevini yürüten Bass, daha önce,
2008-2009 yıllarında Bağdat İl İmar Timi'ne başkanlık etti. Bass, 2005-2008 yılları arasında
Dışişleri Bakanlığı Operasyonlar Merkezi Direktörlüğü görevinde bulunmuştu. Merkez,
Bass'ın direktör olduğu dönemde, Katrina Kasırgası sonrasında uluslararası yardımların
koordine edilmesi dahil, bakanlığın 25'i aşkın krize tepkisini idare etmişti. Bass, 2004-2005
yılları arasında da dönemin ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney'nin Avrupa ve Avrasya
konularında özel danışmanıydı.
Bass‟ın, ABD‟nin Ankara Büyükelçiliği‟ne atanabilmesi için Senato‟nun onayı gerekiyor.
ABD Sisi'yi dört gözle bekliyor
Al Jazeera
Beyaz Saray‟dan yapılan açıklamada, Sisi yönetimine insan hakları reformlarının bir an önce
hayata geçirilmesi çağrısı yapıldı.
Açıklamaya göre, ABD Başkanı Barack Obama önümüzdeki günlerde Sisi‟yi arayarak
ülkedeki son gelişmeleri görüşecek.
ABD yönetimi Sisi yönetiminin geçtiğimiz yıl 3 Temmuz‟da yaptığı darbeye „darbe‟ dememiş
ve darbe sonrasında yaşanan şiddete büyük bir tepki göstermemişti.
Sisi de seçim kampanyası boyunca ABD ile işbirliği yapmak istediğini defalarca açıklamıştı
Suriye politikamız savunulamaz
Al Jazeera
20
ABD‟deki PBS kanalında NewsHour programında konuşan Ford, ABD'nin
Suriye politikasının sahadaki gelişmelerin hızına yetişecek şekilde gelişmediğini ifade etti.
Ford, “Devamlı olarak virajın arkasında kaldık. Dolayısıyla, bu politikayı kamusal olarak
daha fazla savunamaz noktaya gelmiştim, böyle olduğunuzda da artık gitme zamanıdır”
diyerek, görevinden Mart ayında ayrılmasının gerekçesini açıkladı.
Suriyeli „ılımlı muhaliflere‟ ABD'nin silah ve diğer ölümcül olmayan yardımları göndermesi
gerektiğine işaret eden Ford, “Eğer bunu birkaç yıl önce yapsaydık, yardımları artırsaydık,
bugün El Kaide ılımlı muhaliflerle rekabet eder hale gelemezdi” ifadelerini kullandı.
Ford, Obama yönetiminin Suriye‟de askeri değil siyasi çözüm aranması gerektiğine yönelik
yaklaşımını da “Bu bir iç savaş ve sahada dengeler zorlanana kadar siyasi müzakerelere
ulaşamazsınız. Sahadaki durum burada kilit konumda” sözleriyle eleştirdi.
Ford, Suriye‟deki meşruluğu tartışmalı devlet başkanlığı seçiminin ise savaş alanında
değişiklik yaratmasını beklemediğini, ancak bunun, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed‟in
iktidardan vazgeçmeye niyetli olmadığını gösterdiğini kaydetti.
ASYA – PASĠFĠK GÜNDEMĠ
Çin'de grizu patlaması: 22 ölü
AA
Çin'in iç kesimindeki Çongçing kentinde bulunan bir kömür madeninde meydana gelen grizu
patlamasında 22 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Şinhua ajansının haberine göre,
Yenşıtay kömür madeninde dün yerel saatle 17.40 sularında meydana gelen patlama sonucu
mahsur kalan 22 işçi yaşamını yitirdi.
Patlama sırasında madende 28 kişinin bulunduğu, 6 işçinin sağ olarak kurtulduğu aktarıldı.
Hayatını kaybeden 22 işçinin cesetlerine ulaşıldığı açıklandı. Dünyada en çok maden
kazasının yaşandığı ülkelerden Çin'de, yetersiz güvenlik önlemleri nedeniyle birçok ölümlü
maden kazası yaşanıyor.
Çin son olarak 2015'e kadar 2 bin küçük ölçekli kömür madenini iş güvenliğini artırmak için
kapatacağını açıklamıştı.
Orta Asya'da ortak alfabe
Al Jazerra
Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi‟nin (Türk Konseyi) dördüncü zirvesi Bodrum‟da
yapılıyor. Zirveye, konseyin kurucu ülkeleri Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan ve Azerbaycan
Cumhurbaşkanları katılıyor.
21
Konsey‟in hedeflerinden biri de, üye ülkelerin ortak alfabeye geçmesi. Türkiye‟nin kullandığı
Latin Alfabesi‟ne geçilmesi ve bu konuda yaşanan zorlukların aşılması, şimdilik fikir
aşamasında. Şu an Rusya‟nın da kullandığı Kiril Alfabesi‟ni kullanan ülkeler Latin
Alfabesi‟ne geçme konusunda hemfikir, uygulamaya geçmek ise Akıncı‟ya gore 2025 yılını
bulacak. İleriki bir tarihte alınacak kararın ardından, 18 Mayıs da Türk Yazısı Günü olarak
anılmaya başlayacak.
Rusya ile iliĢkiler
Eski Sovyet ülkelerinden olan Kazakistan‟ın ortak ticaret hacminin en yüksek olduğu ülke
Rusya. Rusya, yeni güç arayışı çerçevesinde Belarus ve Kazakistan ile 29 Mayıs‟ta Avrasya
Ekonomik Topluluğu anlaşması imzaladı. Topluluğa 2015 yılı sonuna kadar Kırgızistan da
katılacak. Üye ülkeler arasında ortak pazar kurulacak.
Al Jazeera‟ye konuşan Türk Konseyi Genel Sekreteri emekli büyükelçi Halil Akıncı‟ya göre,
Avrasya Ekonomik Topluluğu, Türk Konseyi‟ne üye ülkeleri, özellikle de Türkiye‟yi olumsuz
etkilemeyecek:
“Ne eski Sovyet ülkeleri ne de Türkiye, Rusya ile ekonomik ilişkilerin seviyesini düşüremez,
hatta arttırmaya çabalıyor. Ortak pazar ile birlikte, bu ülkeler birbiriyle ticaret yaparken Rusya
ile yaptıkları ticarette de kara geçecekler.”
Akıncı, Türk cumhuriyetlerinin denize açılmasında Türkiye‟nin önemli rolü olduğunu
söylüyor:
“Rusya‟nın eski Sovyet ülkeleriyle bağları sıkılaştırmak gibi bir hayali olabilir. Ancak artık
hiçbir ülke tek bir güce bağlı kalmıyor. Türk cumhuriyetlerinin kendi ekonomik çıkarları var
ve birçok ülkeye bağlı olarak gelişiyor, bunlardan biri de Türkiye. Avrasya Ekonomik
Topluluğu ve Türk Konseyi, bölgede Rusya‟dan Türkiye‟ye tüm ülkelerin ilişkilerini
geliştirmek için bir fırsat.”
Türkmenistan da katılımcı ancak üye olmuyor
İki yıldır cumhurbaşkanı ve dışişleri bakanı düzeyinde zirvelere katılan Türkmenistan
Konsey‟e üye olmuyor ancak destekliyor. Sebebi, 1996‟dan beri Birleşmiş Milletler‟in de
kabul ettiği daimi tarafsızlık konumunda bulunması. Konumundan dolayı siyasi bağlılığa
girmeyen ülke, Konsey‟in uygulamalarını destekliyor ve işbirliğine katılıyor.
Zirvenin ana teması „turizm‟
1992 yılından itibaren her yıl düzenlenen Türk Zirvesi‟nin resmi uzantısı halindeki Konsey,
2010 yılından beri farklı bir konu başlığı altında toplanıyor. Bu yıl ele alınacak işbirliği
konusu, turizm. Türkiye, turizm konusunda en deneyimli ülke olarak Kırgızistan ve
Kazakistan‟a hizmet sektöründe eğitim desteği veriyor.
Genel Sekreter Akıncı Al Jazeera‟ye, zirvede ortak bir turizm destinasyonuna karar verilmesi
planlandığını söyledi. „Modern İpek Yolu‟ adı verilen destinasyonda hedef kitle, sırt çantalı
gezginler olmayacak. Bölgeyi merak eden ve yüksek harcamalar yapacak olanlar hedef
kitlede.
22
Zirvede Ukrayna krizi, Afganistan ve güvenlik konuları da görüşülecek ancak gündem
maddeleri arasında önemli yer tutması beklenmiyor. Afganistan konusunda her ülkenin kendi
iç politikası var. Bu politikaların kısaca gözden geçirilmesi planlanıyor. Ukrayna konusunda
ise Konsey‟in fikir birliği oluşturmsı için henüz bir adım atılmadı.
ABD Kırgızistan‟daki hava üssünü kapattı
Euronews
Amerika Birleşik Devletleri, Kırgızistan‟ın Manas bölgesinde bulunan hava askeri üssünü
Kırgız hükümetine devretti. Afganistan‟da askeri varlığını bitirme hesabı yapan Washington
yönetimi, böylece Orta Asya‟da bulunan tek askeri üssünü kapatmış oldu. Manas Hava
Üssü, ABD ‟nin Afganistan‟daki askeri birliklerine kargo sevkiyatında kilit bir konumdaydı.
Türk dünyasının farklı beklentileri – Sami Kohen – Milliyet Gazetesi
Son zamanlarda bazı ülkelerde patlak veren ayrılıkçı hareketler, oralarda yaşayan Türk
kökenli
toplulukları
da
öne
çıkardı.
Kırım‟daki
Tatarlar,
Moldova‟daki
Gagavuzlar, Çin‟in Sincanbölgesindeki Uygurlar gibi...
Bu toplulukların, içinde bulundukları şartlara göre, farklı istek ve beklentileri var. Onlara özel
ilgi ve yakınlık duyan Türkiye için bu durum bazı beklenmedik zorluklar da yaratıyor...
***
Kırım‟dan başlayalım.
Kırım nüfusunun yüzde 14‟ünü oluşturan Tatarlar, bölgenin Ukrayna‟dan ayrılmasına
ve Rusya‟ya bağlanmasına başından beri karşı çıktılar. Bunda tarihi nedenler rol oynuyor.
Tatarlar ikinci dünya savaşı sırasında Rusya‟nın kendilerine karşı uyguladığı baskı ve sürgün
politikalarını unutmadılar.
Şimdi de Tatarlar kendi topraklarının Moskova‟nın hâkimiyeti altına girmesinden
hoşlanmıyorlar, hatta kaygı duyuyorlar. Mayıs ayında Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu‟nun Kiev‟den Kırım‟a önce havadan, sonra da karadan
girmesinin Rus makamlarınca engellenmesi Tatar toplumunda büyük infial yarattı, geniş
protesto gösterilerine yol açtı.
O sırada Kırım Tatarları Türkiye‟den aktif bir destek beklediler. Daha önce Dışişleri Bakanı
Davutoğlu Türkiye‟nin her zaman Tatarların yanında yer alacağını beyan etmişti.
Cumhurbaşkanı Gül de Kırımoğlu‟na Ankara‟da Cumhuriyet nişanını vermişti...
Ankara Kırımoğlu‟na karşı uygulanan yasak konusunda devreye girdi, olayın daha
büyümemesi için taraflara itidal tavsiye etti; ama bu çabalar sonuç vermedi. Bu da açıkçası
Tatarları düş kırıklığına uğrattı...
***
Tatarlar ayrıkçılığa ve Rusya‟ya karşı tutumlarında destek beklerken, Moldova‟daki Türk
kökenli Gagavuzların tutumu ve beklentileri bunun aksi. Onlar Batı yanlısı Kişinev
yönetiminden ayrılmak ve bağımsız olmak istiyorlar.
Dün de Gagavuz lideri Mihail Formuzal ile söyleşimize dayanarak belirttiğimiz gibi, onların
23
beklentisi, Türkiye‟nin kendi davalarını desteklemesi, Moldova nezdinde
gereken girişimlerde bulunmasıdır. Açıkçası Gagavuz liderliği Türkiye‟yi bu konuda daha
aktif
görmek
istiyor...
Nihayet Çin‟deki Sincan Özerk Bölgesi‟ndeki duruma gelelim: Uygur Türklerinin öteden beri
Beijing‟in asimilasyon ve baskı politikasından şikâyetleri var. Zaman zaman bu bölgede
sokak hareketleri ve çatışmalar oluyor. Mayıs ayında Urumçi kentinde bombalı saldırılar oldu,
30‟dan fazla kişi öldü, çok sayıda şüpheli tutuklandı...
Uygur milliyetçileri de Türkiye‟den aktif destek bekliyor. Türk diplomasisi bu hassas konuda
yatıştırıcı telkinlerde bulunmakla yetiniyor...
***
Kısacası dünyanın çeşitli yerlerindeki Türk kökenli toplulukların durumu Ankara‟yı zor
tercihler karşısında bırakıyor. Türkiye bir yandan bu topluluklarla yakından ilgilenmek ve
dayanışma halinde olmak, diğer yandan da ilgili devletlerle ilişkilerinde ulusal çıkarlarını göz
önünde tutmak durumunda. Bu da çok dikkatli, dengeli bir politika izlemeyi gerektiriyor.
AFRĠKA GÜNDEMĠ
Nijerya ordusunda Boko Haram alarmı
Euronews
Nijerya‟da yerel haber kaynaklarına göre, halen orduda görevli 10 general ile 5 subay, Boko
Haram terör örgütüne silah ve istihbarat sağlamaktan suçlu bulundu. Nijerya basını ayrıca
konu ile başlatılan operasyonun sürdüğünü duyurdu. Orduda Boko Haram lehine çalışan daha
birçok üst düzey asker olduğu iddia ediliyor. Bu sırada Nijerya halkı ise nisan ayında 200‟den
fazla kız öğrenciyi kaçıran terör örgütünü protesto etmeyi sürdürüyor: “Bugün 50 gün oldu.
Çok acı bir durum. Biz hükümetten artık uykudan uyanmasını ve bir an önce gerekeni
yapmasını istiyoruz.”
24

Ġçindekiler

Transkript

Benzer belgeler

ORTADO U KAOSUNDA SRA L

Devamı için tıklayın... - USAM

ABD – TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ John McCain* Türkiye

İçindekiler

PDF indir - BueSo.de

29 ağustos- 02 eylül 2016

İsrail Ticaret Ataşeliği

Suriye`deki son olaylar ve gelişmeler

Elvis Costello`dan İsrail`e boykot | Marksist.org

Fransız-Türk ilişkilerinde medyanın rolü

1 OBAMA NE DEMEK İSTİYOR? ABD Başkanı Barack Obama

İlginç Ay Tutulması ve Yöneticilerimizin AKIL TUTULMASI VE

PDF ( 1 )

Beşar Esad Dönemi Suriye Dış Politikası`nda Süreklilik ve Değişim