Ünlü özel hastanede yanlış tedavi öldürdü

0-212-217 61 91(PBX) | [email protected]
Yeniyol Cad. GökFiliz İş Merkezi No:11 K:2 D:8
34387 - Mecidiyeköy-Şişli / İSTANBUL
Ünlü özel hastanede yanlış tedavi öldürdü
(24 Eylül 2007, Pazartesi)
SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROJESİ BOŞ ÇIKTI
ÖZEL Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği’nin (OHSAD) yaptığı bir araştırmaya göre; Türkiye’de özel hastane sayısı 308. Bu
hastanelerin yüzde 44’ü İstanbul’da faaliyet gösteriyor. Hastane başına ortalama 10 milyon dolar yatırım olduğu kabul edilirse özel
hastanelerde en az 3 milyar dolarlık bir sağlık yatırımı var. “Sağlıkta Dönüşüm Projesi” kapsamında özel hastanelerin bu yıl SSK ve
Bağkurlular’a da açılması, dar gelirli vatandaşlar için önce kulağa hoş geldi. Yoğunlukla başedemeyen devlet hastaneleri, çareyi “çok
az bir fiyat farkı alınacak” cümlesiyle kamuoyuna tanıtılan özel hastanelere orta direk vatandaşı sevk etmekle buldu. Ancak kazın
ayağı hiç de öyle değildi. Vatandaş, hastane kapısından içeri adım attığında imzalattırılan taahütname ve her hastane değişen ek
ücretlendirmeyle sarsıldı. Sarsılmaya da devam ediyor. Mağdur olan taraf hastalar, hekimler ve derneklerle Özel Hastaneler yazı
dizimize başlıyoruz.
EŞİMİ BİLE BİLE ÖLÜME GÖNDERDİLER
1997 yılında Özel Amerikan Hastanesi’nde doktor hatası yüzünden 42 yaşındaki eşini kaybeden Leyla Ezgi, af nedeniyle ceza
görmeyen doktorlar ve hastane için AİHM’nin kararını bekliyor.
LEYLA Ezgi’yi Kadıköy’de göz kamaştıran boncuk ve keçe işleme tezgahlarından birinde sanırım nazar boncuklu bileklik işlerken
buluyorum. Çok naif ve hassas görünen bu kadının cesareti, bir süre sonra bende hayranlık uyandırıyor. Aşık olarak evlendiği
grafiker-ressam eşi Cahit Ezgi’yi 1997 yılında Nişantaşı’ndaki Özel Amerikan Hastanesi’nde hekim hatası nedeniyle kaybeden Ezgi,
ani acıyla gelen mücadelesini, davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götürecek kadar sürdürmüş. Mahkemeden bu yıl karar
bekleyen Ezgi, “Amacı kâr elde etmek” dediği özel hastaneler konusunda vatandaşları uyarmayı da ihmal etmedi. Söyleşimize
geçiyoruz.
Eşinizi 1997’de henüz 42 yaşındayken doktor hatası nedeniyle kaybettiniz. Çok üzücü bir olay ama o günlere dönersek
neler anlatmak istersiniz?
Eşim Özel Amerikan Hastanesi’ne mide ameliyatı için başvurmuştu. Mideden bağırsağa geçişte bir daralma sözkonusuydu. Hastane,
bize “Bir ameliyattan sonra bu daralma düzelecek. Bir hafta sonra taburcu olacaksınız” denildi. Öldürecek bir hastalık değildi. Neyse
eşim ilk operasyondan 3 gün sonra ikinci bir ameliyat oldu. Bir ayda eşim 8 kez operasyon geçirdi. 2,5 ay sonra 9’uncu ameliyatını
oldu. 1 ay sonra da vefat etti.
YANLIŞ UYGULAMA
Ameliyatta doktor hatası olduğunu nasıl anladınız?
Bu ameliyatlar boyunca bir şeylerin ters gittiğinin farkındaydım. Ayrıca eşimin ameliyatını üstlenen Dr. Fikri Alican’ın 2 cerrahi kitabını
okudum. Şunun farkına vardım; Eşime uygulanan tedaviyle kitapta yazılanlar farklıydı. Mesela kitapta, “Batındaki ağrı için ağrı kesici
vermeyin” der. Ama eşimin ağrılarını dindirebilmek için sırtından katedar taktılar. Bu bağlantıyla birlikte çok ciddi ağrı kesici verdiler.
O arada batındaki bağırsaklar kangren olmuş. Bunu doktorlar fark etmediler.
Eşiniz hasta yatağında doktor kurbanı olduğunu sezmiş miydi?
Ona hissettirmemeye çalıştım. Ama hasta yatağında şöyle bir söz söyledi: “Bana bir şey olursa bu hekimlere acırım” Bunu ben “Bana
bir şey olursa sen hekimlerin hakkından gelirsin” olarak anladım. Son zamanlarında psikolojik destek sağlamaya başlamıştık. Böyle bir
üzüntüyü atlatmak hiç kolay değil.
Ve dava açtınız.
Evet. Ceza davası Rahşan affıyla düştü. Hâlâ Dr. Fikri Alican ile asistanı Dr. S.S, hastanede görevlerine devam ediyorlar. S’yi
aklamışlardı. Bence o da hatalıydı. Alican’a açtığım tazminat davasından ise 20 bin YTL kazandım. Bir lira çıksaydı bile benim için çok
önemliydi. Bu, “Evet, hekimler hata yaptı” sonucunun bir kanıtıydı.
Özel hastaneye dava açtınız mı?
Hayır. O dönemdeki avukatlarım bana “Hastaneyi karşımıza almayalım” dedi. Bugünkü aklım olsa hastaneye de dava açardım. Bu
büyük bir eksiklikti. O dönem ben de ne yapılması gerektiğini bilmiyordum. Ama şimdi biliyorum. Bize gelen insanlara ne yapmaları
gerektiğini çok rahat şekilde anlatabiliyorum. Ceza davasının affa girmesi nedeniyle de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’ne
dava açtım. Bu yıl karar sonucunu bekliyorum.
SOSYAL GÜVENCEMİZ YOKTU
Operasyonu neden özel hastanede gerçekleştirmeyi düşündünüz?
Daha iyi olacağına inandığımızdan kesinlikle değil. Eşimin sosyal güvencesi yoktu. Özel sağlık sigortamız yoktu. Hekime gittiğimizde
bu hastaneyi önerdi. Öyle özel tercihimizden dolayı değildi. Ki ben bireysel olarak da devlet hastanelerini tercih ederim. Ayrıca
hemşire olan kızkardeşim de kendi görev yaptığı devlet hastanesinde doktor hatası kurbanı oldu.
Eşinizin acısından sonra o hekimlerle karşılaştınız mı, vicdanları rahat mıymış?
Hayır. Ben 1997’den beri o hastanenin bulunduğu bölgeye gitmiyorum. Gitmek istemiyorum.
Hasta haklarıyla ilgili Türkiye’deki ilk dernek olan HAYAD’ın kuruluş aşamasında bulundunuz. Tazminat davasından
0-212-217 61 91(PBX) | [email protected]
Yeniyol Cad. GökFiliz İş Merkezi No:11 K:2 D:8
34387 - Mecidiyeköy-Şişli / İSTANBUL
kazandığınız paranın sanırım önemli bir bölümünü bu dernek için harcadınız.
Evet. Derneğin kuruluş aşamasında beş kuruş paramız yoktu. Cebimizden harcadık. Derneğimizi duyan vatandaşlar gelmeye ve
bizimle çalışmaya başladılar. Hâlâ çalışıyoruz ama gönüllü sayımız yeterli değil. Yılda 500 başvuru yapılıyor. Ama 10’u çıkıp da “Bu
dernekte çalışmak istiyoruz” demiyor. Derneğimizi açtıktan sonraki 2 yıl ben de hasta haklarının ne olduğunu bilmiyordum. Bu süreç
içinde öğrendim. Konuyla ilgili olarak 1998-1999 yılında birçok yerde toplantılar yaptık. Hastanelerde hizmet içi seminerler vermeye
başladık. 1998’de hasta hakları yönetmeliği çıktı. 2003’te hasta hakları yönelgesi oluştu. Özel üniversitelerde eğitimimiz devam
ediyor. Derneğin en büyük yararı, Türkiye’de hasta haklarının konuşulur hale gelmesinin sağlanmasıydı. Eşimin öldüğü gün olan 26
Ekim’i hasta hakları günü ilan ettik.
Hasta yakınları tarafından baş tacı edilmişsinizdir ama doktorlar ve Sağlık Bakanlığı’ndan çok tepki alıyor musunuz?
Hastaneye gittiğinizde tedirginlik yaşıyor musunuz?
10 yıldır birçok toplantıda birçok isimle karşılaştım. Geçtiğimiz yıllarda tiroidlerimden ameliyat olmam gerektiği söylendi ama ben
reddettim. Çünkü korktum. Hasta Hakları Derneği’nde ve bu işle uğraşan biri olarak hekimler tedirgin olacaklardı. Sakınan göze çöp
batar misali doktorlar ameliyatımda daha dikkatli olmak için uğraşacaklardı. Böyle olunca hata olabilirdi.
HAYAD son dönemde can çekişiyor. Faaliyet yerini kapattınız. Ekonomik güçlükler mi engel oldu bu örnek çalışmaya?
Gönüllü sayımız çok az. 3-5 kişi var. Aynı kişilerle çok fazla koşuşturuyoruz. Ben isterdim ki gönüllülerimiz fazla olsun, her geçen gün
daha da büyüyelim. Para ve insan desteğine çok ihtiyacımız var. 11 yıllık süre içinde kendi yağımızla kavrulduk. Herhangi bir kamu
kuruluşundan veya resmi kurumdan destek almadık.
YASAL DAYANAK YOK
Buna rağmen hasta haklarını Türkiye’nin literatürüne kattınız. Vatandaşa özellikle özel hastanelerden içeri girerken
hakları konusunda ne önerirsiniz?
Öncelikle özel hastanelerin aldığı muayene farklarının hiçbir yasal dayanağı yok. Hastane yönetimi girişte vatandaşa “Hastane
farklarını ödeyeceğim. SSK’dan istemeyeceğim” diye bir taahütname imzalatıyor. Ben buna “Ben bu metni imzalamazsam bu
hastanede muayene olamayacağım” diye bir ek koydum. Metni imzaladım ve bunu da ekledim. Fotokopisini de paranın ödenmesi için
SSK Genel Müdürlüğü’ne gönderdim. SSK, 60 gün içinde bana cevap vermek zorunda. SSK bana bu parayı ödemedi. Ben de İdari
Mahkeme’ye dava açtım. Sonucu bekliyorum. Senetle aldıkları para, hastaneler için hizmet bedeli. Niçin alınmış, ne yapılmış belli
değil. Vatandaş, dava için kesinlikle 60 günlük yasal süreyi kaçırmamalı. Özel hastanenin açılma nedeni, kâr elde etmektir. Vatandaş,
bunun bilincinde olmalıdır. Hastane, hastayı müşteri gibi görüp sağlık hizmetini de ürün gibi pazarlamaya çalışırsa üzücü olaylarla
karşılaşma riski de fazla olacaktır.
HASTANIN SAHİP OLDUĞU HAKLAR -1
RESMİ Gazete’de 1 Ağustos 1998’de yayınlanan Hasta Hakları Yönetmeliği’nin “Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı” ilgili
maddeleri şöyle:
Genel Olarak Bilgi İsteme
Madde 15: Hasta, sağlık durumunu kendisine uygulanacak tıbbi işlemleri, bunların faydaları ve muhtemel sakıncaları, alternatif tıbbi
müdahale usulleri, tedavinin kabul edilmemesi halinde ortaya çıkabilecek muhtemel sonuçları ve hastalığın seyri ve neticeleri
konusunda sözlü veya yazılı olarak bilgi isteme hakkına sahiptir. Sağlık durumu ile ilgili gereken bilgiyi, bizzat hasta veya hastanın
küçük, temyiz kudretinden yoksun veya kısıtlı olması halinde velisi veya vasisi isteyebilir. Hasta sağlık durumu hakkında bilgi almak
üzere bir başkasına yetki verebilir. Gerek görülen hallerde yetkinin belgelendirilmesi istenebilir. Hasta, tedavisi ile ilgilenen tabib
dışında bir başka tabipten de sağlık durumu hakkında bilgi alabilir.
Kayıt İnceleme
Madde 16: Hasta, sağlık durumu ile ilgili bilgiler bulunan dosyayı ve kayıtları, doğrudan veya vekili veya kanuni temsilcisi vasıtası ile
inceleyebilir ve bir suretini alabilir. Bu kayıtlar, sadece hastanın tedavisi ile doğrudan ilgili olanlar tarafından görülebilir.
Kayıtların Düzeltilebilmesini İsteme
Madde 17: Hasta, sağlık kurum ve kuruluşları nezdinde bulunan kayıtlarında eksik, belirsiz ve hatalı tıbbi ve şahsi bilgilerin
tamamlanmasını, açıklamasını, düzeltilmesini ve nihai sağlık durumu ve şahsi durumuna uygun hale getirilmesini isteyebilir. Bu hak,
hastanın sağlık durumu ile ilgili raporlara itiraz ve aynı veya başka kurum ve kuruluşlarda sağlık durumu hakkında yeni rapor
düzenlenmesini isteme haklarını da kapsar.
Bilgi Vermenin Usulü
Madde 18: Bilgi, gerektiğinde tercüman kullanılarak, hastanın anlayabileceği şekilde, tıbbi terimler mümkün olduğunca kullanılmadan
tereddüt ve şüpheye yer verilmeden ve hastanın ruhi durumuna uygun ve nazik bir ifade ile verilir. - Gülçin Günay