Yeni Bir Bakışla Heidegger

Transkript

Yeni Bir Bakışla Heidegger
 Yeni Bir Bakışla Heidegger Barbara Bolt Çeviri: Murat Özbank Görsel sanatçılar ve görsel sanat öğrencileri hedeflenerek kaleme alınmış ve çağdaş düşünürleri konu edinen bir kitap dizisi : Çağdaş Düşünürlere Yeni Bir Bakış Heidegger’i yeni bir çerçeveye yerleştirmek ne demektir? Sorudaki “yeni” ibaresi, kitapta onun felsefesine bakmanın ve felsefesi üzerine düşünmenin farklı bir yolunun gözler önüne serileceği anlamına gelir. Bugüne kadar Heidegger’in sanat yazılarını yorumlayanlar çoğunlukla sanat hakkında yazan felsefecilerdi. Temel sorular felsefi olduğundan, sanatı genellikle felsefi bir tezi öne çıkarmak veya örneklemek amacıyla kullanıldı. Bu kitapta ise Heidegger’in sanata yaklaşımı, sanatçının bakış açısıyla veriliyor. Özellikle sanatçılar ve sanat öğrencileri düşünülerek kaleme alınan kitap, onların kuramsal ve pratik meselelerine açılım getiren temel kavramları bulmaya ve öne çıkarmaya çalışıyor. Bu çerçeveleme, Heidegger’in en ünlü eseri olan Varlık ve Zaman da dahil olmak üzere, onun yazılarında ele alınan tüm konuları kapsamasına karşın, daha çok tasvir/tasavvur, insan/gereç ilişkileri, teknoloji, sanat eseri ve estetik konularındaki yazılarına odaklanıyor. Heidegger’in izini takip ederek yazar okura şu soruyu soruyor: İçinde yaşadığımız dünyayı anlamada sanat hala asli ve zorunlu mu, yoksa artık bu gücünü yitirdi mi? Kitabın bu soruyu yanıtlamak gibi bir amacı yok, kaldı ki aksini yapmak Heidegger’in felsefesinin ruhuna aykırı olur. Bu sorgulamanın amacı daha çok sanat, hayat ve dünya ile ilgili önkabullerimizi sarsmak. Eğer sanat tarihsel varoluşumuz için artık asli ve belirleyici olmaktan çıktıysa, sanatın amacı nedir ve neden sanat yapıyoruz? Heidegger’in sorduğu ve bu kitapta ele alınan sorular bizi, hem kendi işlerimiz ve çalışma pratiklerimiz, hem de daha genel olarak çağdaş dünyada sanatın yeri üzerine düşünmeye kışkırtıyor. Buradan hareketle, sadece Heidegger’in yazılarının içeriğinin değil, aynı zamanda ruhu, yaklaşımı ve yönteminin de keskin olduğunu anlamaya başlıyoruz. Yeni Bir Bakışla Heidegger, Heidegger’in yazılarını, çağdaş görsel sanatçıların karşı karşıya kaldıkları kritik önemdeki soruların zeminine oturtmayı amaçlıyor. Heidegger’in yazılarının içinden en ilgili olanlarını alarak, araç-­‐ötesi, dijital, teknokratik ve insan-­‐ötesi bir çağda sanat üzerine düşünme yolları sunuyor. Heidegger, fenomenlere bakarak ve onları sorgulayarak, dünyaya ilişkin alışıldık anlayışlarımızdan kurtulacağımızı ve dünyadaki şeylerle yeni ve farklı ilişkiler kurabileceğimizi umuyor. Bu anlamda da bize “sanatçılar için bir dünya rehberi” sunuyor. “Heidegger’in metinleri ilk başta anlaşılmaz ve soyut gelse de, daima dünya-­‐içinde-­‐varolmamızla ilintilidirler,” diyor kitabın yazarı Barbara Bolt. “Onun metinlerini okurken, okumanıza, kendi dünya-­‐içinde-­‐
varolma ve dünya içinde şeyler-­‐ile-­‐var-­‐olma deneyimlerinizi taşıyın. Onun yazılarında dile getirilen fikirleri ve kavramları, dünyada yaşamak, sanat yapmak, sanatınızı sergilemek, sanat üzerine yazmak ve sanat izlemek ile ilgili kendi deneyimlerinizle ilişkilendirin. Heidegger’in tarif ettiği fenomenle, o fenomene ilişkin sizin kendi deneyimleriniz arasında gidip gelin. Her seferinde kendi deneyiminizi, Heidegger’in sorgulaması ışığında sınayın. Size bir anlam ifade ediyor mu? Aklınıza hangi soruları düşürüyor? Sizi nereye götürüyor? Sizin için ne anlama geliyor? Heidegger’in yazıları orada, dışarıda duran şeyler hakkında kaleme alınmış kuramsal incelemeler değil, tam aksine varlıklar olarak, dünya-­‐içinde-­‐varolmamızı nasıl anlayabileceğimizi konu alan incelemelerdir. Heidegger için sanatçı olmak, dünya-­‐içinde-­‐varolmaktır ve bizim bir varlık olarak Varlığımızdan ayrı bir şey değildir.” arka kapak: ÇAĞDAŞ DÜŞÜNÜRLERE YENİ BİR BAKIŞ HEIDEGGER Heidegger söz konusu olduğunda, genel olarak onun okunması ve anlaşılması çok zor metinler kaleme aldığı görüşü hakimdir. İşte Barbara Bolt’un bu kitabı Heidegger’e ilgi duyan okurun bu güçlüğü aşmasına yardımcı olacak özgün bir rehber niteliği taşıyor. Yazar başta sanatçılar ve sanat öğrencileri olmak üzere, sanat ve felsefe ile ilgilenen herkesin onun bakış açısını anlayabileceği bir okuma olanağı sunuyor. Barbara Bolt, Heidegger’in en ünlü çalışması Varlık ve Zaman da dahil olmak üzere, felsefecinin sanata ilişkin en önemli metinlerinin yakın bir okumasını sunarak, günümüzdeki sanat ve sanat endüstrisine nasıl eleştirel bir noktadan yaklaştığını görmemizi sağlıyor. Bunu da Sophie Calle, Anish Cooper ve Anselm Keifer gibi uluslararası sanatçıların işleri üzerinden yapıyor. Barbara Bolt, Melbourne Üniversitesi Victorian College of the Arts and Music’te dekan yardımcılığı görevini sürdürüyor. Aynı zamanda kendisi de sanatçı olan yazarın diğer kitapları arasında, Art Beyond Representation: The Performative Power of the Image (Tasvirin Ötesindeki Sanat: İmajın Edimsel Gücü – I.B. Tauris, 2004) ve Practice as Research: Approaches to Creative Arts Enquiry (Araştırma olarak Pratik: Yaratıcı Sanat İncelemelerine Giriş – I.B. Tauris, 2007) bulunuyor. “Çağdaş Düşünürlere Yeni Bir Bakış” serisi büyük düşünürlerin fikirlerini, görsel sanatlar, filmler, televizyon programları, mimarlık, moda ve hatta bilgisayar oyunlarından örneklerle gözler önüne seriyor... Çağdaş Düşünürlere Yeni Bir Bakış serisinin diğer kitapları: Lyotard yazar: Graham Jones Adorno yazar: Geoff Boucher Guattari yazar: Paul Elliott Kristeva yazar: Estelle Barrett Baudrillard yazar: Kim Toffoletti Lacan yazar: Steven Levine Derrida yazar: K. Malcolm Richards Deleuze yazarlar: Damian Sutton ve David Martin Jones Badiou yazar: Alex Ling Merleau-­‐Ponty yazar: Andrew Fisher Agamben yazar: Dan Smith Rancière yazar: Toni Ross Bakhtin yazar: Deborah Haynes