Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Transkript

TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ
STRATEJİ BELGESİ
2011-2014
V. UYGULAMA, İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU
(TEMMUZ-ARALIK 2013 DÖNEMİ)
SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
MART-2014
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR ................................................................................................................... 1
BÖLÜM I. .......................................................................................................................... 2
BÖLÜM II. ......................................................................................................................... 4
HEDEF - 1 .......................................................................................................................... 4
HEDEF - 2 ........................................................................................................................ 15
HEDEF - 3 ........................................................................................................................ 33
HEDEF - 4 ........................................................................................................................ 54
HEDEF - 5 ........................................................................................................................ 64
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü
KISALTMALAR
BSTB
BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
BTYK
BİLİM VE TEKNOLOJİ YÜKSEK KURULU
ÇSGB
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
EPDK
ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU BAŞKANLIĞI
GİB
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İŞKUR
İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KİK
KAMU İHALE KURUMU
KOSGEB
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ
BAŞKANLIĞI
MEB
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
MESS
TÜRKİYE METAL SANAYİCİLERİ SENDİKASI
MYK
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
ODD
OTOMOTİV DİSTRİBÜTÖRLERİ DERNEĞİ
OSD
OTOMOTİV SANAYİ DERNEĞİ
OYDER
OTOMOTİV YETKİLİ SATICILARI DERNEĞİ
TAYSAD
TAŞIT ARAÇLARI YAN SANAYİCİLERİ DERNEĞİ
TİM
TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ
TOBB
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
TPE
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI
TSE
TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ
TTGV
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI
TÜSİAD
TÜRK SANAYİCİLERİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
TÜBİTAK
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU
UİB
ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ
YÖK
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
1
BÖLÜM I.
GİRİŞ
Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014), 2/5/2011 tarih ve
2011/10 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak uygulamaya girmiş ve Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Nihat ERGÜN tarafından 14 Nisan 2011 tarihinde sektör
temsilcilerinin de katılımıyla gerçekleştirilen tanıtım toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır.
Belge kapsamında bugüne kadar 2 Ağustos 2011 tarihinde Yönlendirme Kurulu 1. Toplantısı,
21 Kasım 2011 tarihinde Hedef Çalışma Grubu Toplantıları, 6 Şubat 2012 tarihinde
Yönlendirme Kurulu 2. Toplantısı, 12 Haziran 2012 tarihinde ise Hedef Çalışma Grubu 2.
Toplantısı, 28 Ağustos 2012 tarihinde Yönlendirme Kurulu 3. Toplantısı, 22 Mart 2013
tarihinde Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısı, 03 Eylül 2013 tarihinde Yönlendirme Kurulu
5.Toplantısı ve Eylem 1.1, Eylem 2.1, Eylem 2.4, Eylem 3.2 ve Eylem 4.4 kapsamında çeşitli
toplantılar gerçekleştirilmiştir.
YÖNLENDİRME KURULU 5. TOPLANTISI
Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, Yönlendirme Kurulu 5. Toplantısı 03 Eylül
2013 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Sayın
Zühtü BAKIR’ın başkanlığında gerçekleştirilmiş olup, aşağıda yer alan kararlar alınmıştır.
-
Eylem 1.1 kapsamında; Bursa Yenişehir’de kurulması planlanan Otomotiv Test Merkezi ile
ilgili yapılmış olan fizibilite çalışmalarının son durumunun Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
ve TSE yetkililerince değerlendirilmesine ve bu değerlendirme neticesinde sektör yetkilileri ve
TSE koordinasyonunda yapılacak bir çalıştay neticesinde Test Merkezinde gerçekleştirilecek
testlerin belirlenmesine,
-
Eylem 1.2 kapsamında; Üniversite araştırma merkezlerinde yaşanan sıkıntıların giderilmesine
yönelik olarak hazırlanan kanun tasarısının son durumu hakkında sekretarya tarafından
Kalkınma Bakanlığı’ndan bilgi talep edilmesine,
-
Eylem 1.3 kapsamında; Maliye Bakanlığı’nın talebi üzerine eylemin sorumlu kuruluşunun
değiştirilerek TÜBİTAK olarak belirlenmesine ve Otomotiv sanayiine verilen AR-GE
desteklerinin mevcut etkinliğinin değerlendirilmesi işlemlerinin başlatılması amacıyla
sekretarya tarafından TÜBİTAK’a yazılı olarak bildirim yapılmasına,
-
Eylem 1.5 ile ilgili olarak; Sorumlu kuruluş olan KOSGEB tarafından verilen desteklerle ilgili
ayrıntılı bilgilerin yazılı olarak TAYSAD’a gönderilmesine,
-
Eylem 2.1 kapsamında; Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun vadeli işbirlikleri
ile ana ve yan sanayi arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi çalışmaları kapsamında sektörün
beklentilerinin görüşülmesi amacıyla bir toplantı yapılmasına,
-
Eylem 2.3 kapsamında; “Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararda değişiklik
yapılmasına dair karar” ile yatırım teşvik sisteminde gerçekleştirilen revizyon sonrasında
2
otomotiv sanayiine yönelik olarak destek verilip verilmediği hususunun Ekonomi Bakanlığı
tarafından sekretaryaya bildirilmesine,
-
Eylem 2.4 kapsamında; “Kümelenme Destek Programı” özelinde ana-yan sanayi işbirliğinin
geliştirilmesi amacıyla Sanayi Genel Müdürlüğü, Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü, OSD ve
TAYSAD yetkililerinin katılımıyla düzenlenecek toplantının Eylül ayı içerisinde yapılmasına,
-
Eylem 3.2 kapsamında; Serbest Ticaret Anlaşmalarının (STA) durumu, yeni pazarlar ve gelecek
hedefleri ile ilgili yapılacak toplantının Eylül ayı içerisinde gerçekleştirilmesine,
-
Eylem 3.3 kapsamında; Kamu kiralamalarında kamu alımlarında olduğu gibi yerli üretim
üretim araçların tercih edilmesine yönelik olarak bir çalışma olup olmadığı hususunun
sorumlu kuruluş olan Maliye Bakanlığı tarafından sekretaryaya iletilmesine,
-
Eylem 4.2 kapsamında; pert araçlarla ilgili uygulamalar hakkında ayrıntılı bilgi verilmesi
amacıyla Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’nün bir sonraki toplantıya davet
edilmesine,
-
Eylem 4.4 kapsamında; Otomotiv sanayine yönelik piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinin
ayrıntılı olarak görüşülmesi amacıyla Sanayi Genel Müdürlüğü, Sanayi Ürünleri Güvenliği ve
Denetimi Genel Müdürlüğü, TSE ve tüm sektör paydaşlarının katılımı ile bir toplantı
yapılmasına,
-
Eylem 5.2 kapsamında; Marmaray projesi çerçevesinde sanayiye yönelik taşımacılık yapılıp
yapılamayacağı hususunda bilgilerin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından
sekretaryaya iletilmesine,
karar verilmiştir.
3
BÖLÜM II.
TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ
TEMMUZ-ARALIK 2013 ÇALIŞMA DÖNEMİ FAALİYETLERİ
HEDEF - 1
“AR-GE Altyapısını İyileştirmek.”
1.1. Tasarım doğrulama, dayanım, yol ve araç testleri yapılması için test merkezleri ve rüzgâr
tüneli kurulacak ve mevcut test merkezleri sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda
geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar:
Maliye Bakanlığı
Çevre
ve
Bakanlığı
TÜBİTAK
Ekonomi Bakanlığı
TSE
Şehircilik
Kalkınma Bakanlığı
STK’lar
Yapılan Çalışmalar:
Bursa Yenişehir’de kurulması planlanan Otomotiv Test Merkezi ile ilgili yapılmış olan fizibilite
çalışmalarının son durumunun Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve TSE yetkililerince
değerlendirilmesi amacıyla 06.01.2014 tarihinde toplantı düzenlenmiştir.
Söz konusu toplantıda, otomotiv sektöründe ihtiyaç duyulan Ulusal Mevzuat doğrultusunda
ilgili tip onayı testlerinin ve ülkemizin sanayisinde ihtiyaç duyulan araştırma ve geliştirme
testlerinin gerçekleştirilmesi amaçları doğrultusunda kurulması planlanan Otomotiv Test
Merkezinin fizibilite çalışmaları ile ilgili Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı tarafından
aşağıdaki gelişmeler sunulmuştur:
-
Test pisti kurulması planlanan arazi üzerinde yer alan yüksek gerilim hatları ve yolların
çıkarılarak arazinin boşaltıldığı, test pisti ile ilgili çalışmaların devam ettiği ve pistin
testler için gerekli olan hız koşullarını karşılayabileceği,
-
Test merkezinin otomotiv sanayinin yanında diğer sanayinin ihtiyaçlarına yönelik
olarak da hizmet vermesinin planlandığı ve isminin “Ulusal Test ve İnovasyon
Merkezi” olarak belirlendiği,
-
Söz konusu Ulusal Test ve İnovasyon Merkezinin, Homologasyon, Sertifikasyon ve Tip
onayı, Total Güvenlik, AR-GE, Yol Konfor Testleri, Simulasyon ve Teknokent
birimlerinden oluşmasının planlandığı,
4
-
Teknokent biriminde, araç geliştirme testleri yapılırken firmalar tarafından araç
üzerinde modifikasyon yapılabileceği ve testlerden çıkan sonuçlara göre
olumsuzlukların giderilebileceği,
-
Test merkezinde yapılması planlanan testlerin ana gruplarının belirlendiği, testlerin
dinamik programlarla desteklenerek simulasyon yapılmasının planlandığı ve
simulasyon sonucuna bakılarak test sayılarının azaltılabileceği,
-
Otomotiv sektörünün 2023 hedefleri açısından AR-GE ve tasarım doğrulama test
altyapısının geliştirilmesinin ve ülkemiz şartlarına göre NCAP testlerinin
belirlenmesinin önemli olduğu,
-
Önümüzdeki dönemde Ulusal Test ve İnovasyon Merkezinde yapılması planlanan
testler ve diğer hususlarda önceliklerin belirlenmesi amacıyla sektör temsilcilerinden
bilgi talep edileceği ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TSE, ilgili kurum/kuruluşlar
ve sektör temsilcilerinin katılımıyla toplantılar düzenleneceği ve bahse konu
toplantılar sonrasında çalışma yapılacağı.
29.01.2014 tarihinde TSE Ulaşım ve Lojistik Sistemleri Merkezi Başkanlığında düzenlenmiş
olan toplantıda, sektör temsilcileri ile test merkezinin kurulum aşamaları paylaşılmış ve
kurulacak laboratuarların faaliyet alanlarının ve kapsamın belirlenmesi aşamalarında alt
çalışma grupları teşekkül edilmesine karar verilmiştir. Söz konusu toplantı sonrasında,





İdari ve Teknik Alt Yapı,
Test Pistleri,
Toplam Güvenlik,
EMC ve Elektrikli Sistemler,
Enerji, Emisyon ve Gürültü
çalışma grupları oluşturulmuştur.
Bununla birlikte, Test Merkezinin kurulacağı arazi üzerinde kamulaştırma işlemleri
Bakanlığımızca başlatılmıştır.
OSD
Kurulması planlanan Test Merkezinin yatırım alanı ile ilgili bir takım riskli yönler ve ek yeni
maliyet yaratacak önemli sorunlar görülmektedir:
1. Arazinin minimum yapıya ulaşabilmesi için yaklaşık 1.300 da tarım arazisinin daha
kamulaştırılması;
2. Bursa-Yenişehir duble yolu ile, bu yoldan Bursa Havaalanı bağlantısı ile ilgili karayolunun
arazi içinde dışarı çıkartılması amacı ile yeni bir yol inşaatının gerekli olması;
3. Taban niteliğinde ve zaman zaman su biriken bu arazide zemin güvenirliği sağlanması için
önemli drenaj ve dolgu ihtiyacının bulunması.
5
Bu konuda yapılacak işlemler farklı kurumları ilgilendirmesi ve yüksek maliyeti bakımından
beklenenden fazla süre gerektirecektir.
OSD tarafından Test Merkezi için önerilen ismin çok kapsamlı olduğu, bu geniş kapsamın
otomotiv çalışmalarını sınırlayacağı vurgulanmış olup bunun yerine Otomotiv Test Merkezi
isminin uygulanmasının gerekli olduğu belirtilmiştir.
Merkezin organizasyonu ile ilgili olarak:
1. İdari alt yapının özel şirket statüsünda, bağımsız, tarafsız, uluslarası geçerli Kalite Yönetim
Belgesine sahip olması,
2. Merkezin vereceği Tip Onayı Raporlarının mutlaka uluslararası geçerliliğinin bulunması,
bunu engelleyen küresel uyumu sağlanan mevzuatın yalnız Türkçe olarak yayımlanması
vb koşulların düzenlenmesi gereği,
3. Organizasyonun ağırlıklı olarak otomotiv sanayiine yönelik ve yalın yapıda olması OSD
görüşü olarak belirtilmiştir.
Ocak-Haziran 2013 Dönemi Değerlendirmeleri
Ülkemizde tip onayı ile tasarım, AR-GE testlerinin daha verimli yapılması amacıyla Türkiye’de Otomotiv
Sanayiine Yönelik test Altyapısında Mevcut Durum ve Yerli Markanın Oluşumunda Ortaya Çıkabilecek
Yeni Test ve Altyapı İhtiyaçları çalışması yapılmış ve bu kapsamda Ülkemizde yapılabilen Tip Onay ve
Ar-Ge testleri envanteri oluşturulmuştur.
Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı
Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından Bursa Yenişehir’de kurulacak olan Otomotiv
Test Merkezi için 2.329.797 m2 arazi TSE’ye tahsis edilmiştir.
Bu arazi üzerinde tip onay belgelendirme işlemleri kapsamında ihtiyaç duyulan yönetmelik ve
regülasyonlar çerçevesinde gerekli testler tespit edilip, bu test alanları için öncelik sırası belirlenecektir.
Bu bağlamda gerekli altyapı çalışmaları başlatılmış olup konu ile ilgili olarak bir çalışma grubu
kurulmuştur.
6
1.2. Otomotiv alanında yetkinliği olan üniversitelerin laboratuvar alt yapıları üniversitesanayi işbirliği çerçevesinde geliştirilecek ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Milli Eğitim Bakanlığı
TÜBİTAK
YÖK
Üniversiteler
STK’lar (TOBB, OSD,
TAYSAD)
KALKINMA BAKANLIĞI
Kalkınma Bakanlığı koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluşların katkılarıyla hazırlanan
"Yükseköğretim Kurumları Araştırma Merkezlerinin Kuruluş ve İşleyişleri Hakkındaki Kanun
Taslağı"na ilişkin olarak 12.09.2013 tarihinde Başbakanlıkta ilgili kurumların katılımıyla bir
toplantı yapılmıştır.
Başbakanlıkta yapılan toplantıda dile getirilen teknik hususlar 31.10.2013 tarihinde Kalkınma
Bakanlığında düzenlenen ve Maliye Bakanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Devlet
Personel Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu Başkanlığından yetkililerin katıldığı toplantıda ele alınarak taslak nihai hale
getirilmiştir. Bahsi geçen toplantıda katılımcıların önerileri doğrultusunda Taslağın ismi
"Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun Tasarısı Taslağı" olarak değiştirilmiştir.
7
1.3. Otomotiv sanayiye verilecek AR-GE desteklerinin mevcut etkinliğinin değerlendirilmesi
ile bu desteklerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi yönünde bir çalışma yapılacak; çalışma
sonucu tespit edilen destekler uygulanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
Bilim, Sanayi ve Kalkınma
Teknoloji Bakanlığı Bakanlığı
Maliye Bakanlığı
KOSGEB
Ekonomi
Bakanlığı
Hazine
Müsteşarlığı
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD)
TÜBİTAK
Bilim Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 2011 yılında aldığı kararla Otomotiv sektörü ülke
öncelikli alanları arasında gösterilmiştir. Otomotiv sektörünü de içine alacak şekilde, ülke
öncelikli alanlarında daha fazla proje yapılmasını sağlamak amacıyla TÜBİTAK bünyesinde
özel ve avantajlı yeni destek programları oluşturularak desteklerin çeşitlendirilmesi
çalışmalarına başlanmıştır.
Bu kapsamda Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) tarafından 2012
yılında 1511-Öncelikli Alanlar Ar-Ge ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı başlatılmıştır.
Bu program kapsamında Otomotiv alanında “Hibdit ve Elektrikli Araçlar” ve “Yenilikçi
Araç/Ürün Teknolojileri” konularında 4 başlık altında proje çağrısı yapılmış, 2013 başında
sözkonusu çağrılar kapsamında toplam 32 adet projeye destek kararı verilmiştir. TemmuzAralık 2013 döneminde desteklenen projelerin 25’ine toplam 2,33 milyon TL hibe desteği
verilmiştir.
Yine TEYDEB tarafından yürütülmekte olan 1501-Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
kapsamında Temmuz-Aralık 2013 döneminde otomotiv ana ve yan sanayiine ait
desteklenmekte olan 113 adet projeye toplam 32,52 milyon TL, 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç
Destek Programı kapsamında ise 29 adet projeye toplam 2,22 milyon TL hibe desteği
verilmiştir. Aynı dönemde 1501 programı kapsamında 15 adet, 1507 programı kapsamında
ise 3 adet yeni projeye destek kararı verilmiştir.
TEYDEB tarafından yürütülen yeni programlarından olan 1512-Bireysel Girişimcilik Aşamalı
Destek Programı 2013 çağrısı kapsamında da, otomotiv sektörü ile ilgili başvurulardan
desteklenmesi uygun bulunanların işlemleri başlatılmıştır.
Yurt içinde yerleşik kuruluşların; kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar veya
uluslararası fonlar tarafından desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan
teknolojik ürünlerin veya prototiplerin yurt içi ve yurt dışında tanıtımı ve pazarlanmasına
yönelik faaliyetlerinin desteklenmesine yönelik 20 Haziran 2013 tarihli ve 28683 sayılı Resmi
Gazete'de Teknolojik Ürünlerin Tanıtım ve Pazarlanmasına İlişkin Destek Yönetmeliği
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Destek kapsamında, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren
beş firma toplam 244.618 TL destek almaya hak kazanmıştır.
8
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bilindiği üzere, 25.06.2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları
Hakkında Kararın “öncelikli yatırım konuları” başlıklı 17.maddesinin “h” bendi ile “Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen AR-GE projeleri
neticesinde geliştirilen ürünlerin veya parçaların üretimine yönelik yatırımların” da beşinci
bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalandırılmasına imkan tanınmıştır. Söz konusu
maddenin uygulanabilmesi için konunun diğer paydaşları ile uygulama esaslarının
belirlenmesine yönelik yapılan çalışmalar sonucu konu ile ilgili olarak aşağıda belirtilen
düzenlemeler yapılmıştır.
İlk aşamada, Ar-Ge faaliyeti başarı ile sonuçlanmış olan ürünlerden incelemeli patent belgesi
almış olanların yanında patent başvurusu yapılmış olup, başvuru koruması devam eden ve
araştırma veya inceleme raporları olumlu olarak sonuçlanmış olan ürünlerin üretilmesine
ilişkin yatırımların, 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın 17/h
maddesi hükmü çerçevesinde değerlendirilebileceği öngörülmüştür.
Ancak geçen süreçte; bazı yatırımcıların, fikri ve sınai mülkiyet haklarına ilişkin bilgilerinin
saklı tutulmasını teminen ticari sır olarak nitelendirdikleri çalışma ve buluşlarının kamuoyu
tarafından bilinmesini istememeleri hususu yanında patent sürecinin de uzun olması
nedeniyle bu belgeyi almadıkları ya da bahse konu madde kapsamında
değerlendiremediğimiz “faydalı model belgesi” almayı tercih ettikleri bilgisine ulaşılmıştır.
İlgili kurumlarla yapılan görüşmeler neticesinde, Bakanlığımızca yukarıda belirtilen
uygulamaya devam edilmesine ve bunun yanında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı,
TÜBİTAK veya KOSGEB tarafından desteklenerek başarı ile sonuçlanmış Ar-Ge projeleri
sonucu geliştirilen ürün veya ürünlerin üretimine yönelik yatırım teşvik belgesi
düzenlenmesine konu taleplere ilişkin yatırım projelerinin, Bakanlığımızca belirlenen kriterler
çerçevesinde incelenmesini teminen TÜBİTAK’a gönderilmesine ve belirtilen kriterlerin
tamamının yerine getirilmiş olması halinde yatırım değerlendirme formunu da içerecek
şekilde hazırlanacak inceleme raporunun anılan Kurum tarafından Bakanlığımıza
gönderilmesini müteakip ilgili yatırım projelerinin de söz konusu Kararın 17/h maddesi
çerçevesinde değerlendirilmesine karar verilmiştir.
KOSGEB
KOSGEB İdaresi Başkanlığı olarak, Temmuz-Aralık 2013 döneminde, Ar-Ge, İnovasyon ve
Endüstriyel Uygulama Destek Programı kapsamında otomotiv sektöründe faaliyet gösteren
41 adet işletmeye 3.498.893-TL destek sağlanmıştır.
OSD

2013 yılı ikinci yarısında “Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016”
kapsamında çalışmaları başlatılan “Öncelikli Teknoloji Alanları” nın belirlenmesi amacı ile
Otomotiv Teknoloji Platformu OTEP koordinasyonunda 2013 otomotiv sanayiinin
öncelikli alanları yoğun ve sanayiinin yüksek oranda doğrudan katılımı ile Ekim ayı içinde
tamamlanarak TÜBİTAK’a sunulmuştur.
9

Bu kapsamlı çalışma da ek olarak Makine ve İmalat Teknolojileri Sektörü; Ulaştırma
Sektörü ve Metal Sanayi ve Madencilik Sektörü ile ortak teknoloji alanları da
belirlenmiştir.

Ar-Ge ve yenilik kapasitesinin önemli düzeyde geliştirilmesine yönelik yakalanan
başarının 2011-2016 yıllarında da artarak sürdürülmesini hedefleyen ve 22. Bilim,
Teknoloji Yüksek Kurulu tarafından onaylamış bulunan “UBTYS-Ulusal Bilim, Teknoloji ve
Yenilik Stratejisi 2011-2016” de otomotiv sanayimizi öncelikli sektörler arasında
değerlendirilmektedir.Öncelikli Teknoloji alanları ile ilgili bu önemli çalışma hakkında
Strateji Belgesinde gerekli bilginin yer alması beklenmektedir.
10
1.4. AR-GE projelerinde “Ulusal Odak Projeleri” ile rekabet öncesi işbirliği projeleri
öncelikle desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
TÜBİTAK
STK’lar (OSD, TAYSAD)
KOSGEB
OSD



Otomotiv sanayiinde Ulusal Odak Projeleri ve Rekabet Öncesi İşbirliği konusunda yeterli
çalışma yapılamamıştır.
Bu bölümde sanayimiz açısından çok önemli bir alan olan 5746 sayılı ArGe Kanunu
kapsamındaki çalışmalara ayrıntılı olarak mutlaka yer verilmelidir.
TÜBİTAK tarafından bu alanda yapılan çalışmalara burada yer verilmelidir.
11
1.5. KOBİ niteliğindeki şirketlerin rekabet gücünün geliştirilmesi ile AR-GE altyapısının
kurulması için işletmelere bilgi, danışmanlık ve destek sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
İşbirliği
Yapılacak Çalışma ve Sosyal
Kuruluşlar:
Bakanlığı
Bilim,
Sanayi
ve
Teknoloji Bakanlığı
Güvenlik
Türk
Enstitüsü
TÜBİTAK
Patent STK’lar (TOBB,
OSD, TAYSAD)
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI
Yürürlükteki Ar-Ge İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı kapsamında
işletmelerin başvuruları Proje Değerlendirme Kurulları tarafından değerlendirilerek, uygun
bulunan projelerin desteklenmesi bütçe olanakları dâhilinde devam etmektedir. TemmuzAralık 2013 döneminde Otomotiv Sektöründeki işletmelere verilen Ar-Ge destekleri aşağıdaki
tabloda verilmiştir.
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ İŞLETMELERE VERİLEN AR-GE DESTEKLERİ
EYLEM PLANI (2011-2014)
HEDEF 1: AR-GE ALTYAPISINI İYİLEŞTİRMEK
2013 YILI TEMMUZ-ARALIK
DÖNEMİ
İşletme Sayısı
Destek Tutarı
24
1.156.997 TL
01 İşlik Desteği
1
-
02 Kira Desteği
3
10.875 TL
847.721 TL
Ar-Ge ve İnovasyon Programı
03
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım
ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği
24
04
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım
ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli)
-
05 Personel Gideri Desteği
06 Başlangıç Sermayesi Desteği
07 Proje Geliştirme Desteği
Endüstriyel Uygulama Programı
-
17
247.730 TL
2
15.314 TL
10
35.357 TL
17
01 Kira Desteği
-
02 Personel Gideri Desteği
8
12
2.341.896 TL
82.014 TL
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi,
Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği
17
1.921.038 TL
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi,
04 Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği (Geri
Ödemeli)
4
338.845 TL
03
TOPLAM
41
3.498.893 TL
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ
“Hezarfen Teknoloji ve Tasarım Geliştirme Projesi” 2013 yılında Kayseri’de ve Eskişehir’de
uygulanmıştır.
Projenin Kayseri uygulamasında Kayseri Sanayi Odası, Kayseri Ticaret Odası, KOSGEB ve
Endüstriyel Tasarımcılar Meslek Kuruluşu ile işbirliği yapılarak 2 Temmuz 2013 tarihinde açılış
semineri yapılmıştır.
Proje çerçevesinde Kayseri’de Ağustos ve Eylül aylarında KOBİ’lere “Bilgisayar tabanlı
buluşlar”, “Patent, marka ve tasarım tescilinin önemi” ve “Patent araştırmaları” konulu
seminerler verilmiştir. Söz konusu seminerlere 60 firma yetkilisi katılım sağlamıştır. Ayrıca,
Enstitü personeli tarafından firma ziyaretleri yapılarak birebir danışmanlık hizmeti verilmiştir.
Ar-Ge çalışması yapan firmalar patent araştırmasının önemini kavrayarak, Ar-Ge
departmanlarında yeniden yapılanmaya gitmeleri sağlanmıştır.
Ayrıca, Hezarfen Teknoloji ve Tasarım Geliştirme Projesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve
Eskişehir Sanayi Odası işbirliğiyle 3 Ekim 2013 tarihinde Eskişehir’de yapılan açılış semineri ile
başlanmıştır.
Proje çerçevesinde, 28-29 Kasım 2013 tarihlerinde Eskişehir’de “Patent, marka ve tasarım
tescilinin önemi” semineri ile “Patent araştırması” ve "Patent başvurusu hazırlanması"
konulu uygulamalı eğitimler verilmiştir. Söz konusu seminer ve eğitimlere 40 firma yetkilisi
katılım sağlamış ve son derece memnun kalmışlardır.
Bu faaliyetlerin yanı sıra:
3 Ekim 2013 tarihinde TOSYÖV - KOBİ'lere Sağlanan Destekler ve Alternatif Finans Olanakları
Toplantısına katılım sağlanmıştır.
Enstitümüz, 24-27 Ekim 2013 tarihleri arasında düzenlenen İnovasyon Türkiye Fuarına 160
buluşla katılım sağlayarak, buluş sahiplerini teşvik etmiştir.
08 Ekim tarihinde Erciyes Teknopark A.Ş.’de düzenlenen Patent Bilgilendirme Seminerine
katılım sağlanmıştır.
31 Ekim 2013 tarihinde İstanbul Sanayi Odasının düzenlediği KOBİ’ler için Fikri Mülkiyet
Hakları Yönetimi Seminerine katılım sağlanmıştır.
13
TAYSAD
25.09.2013 tarihinde CLEPA KOBİ Çalışma Gurubu toplantısına katılım gösterildi. Periyodik
olarak organize edilen toplantıda Kobilerin rekabet gücünün geliştirilmesine ilişkin konular
görüşülmüştür.
16.11.2013 tarihinde TAYSAD üyeleri ile birlikte Arge Merkezleri Zirvesine katılım
gösterilmiştir.
28-30.11.2013 tarihlerinde TAYSAD Üyeleri ile birlikte İnovasyon Haftası Etkinliğine katılım
gösterilmiştir.
05.11.2013 - Fraunhofer Enstitüsü (Frh), ile işbirliğinde TAYSAD Teknoloji Günü organize
edilmiştir. Ar-Ge merkezlerinin de katılım gösterdiği organizasyonda eş zamanlı paneller yer
almıştır. İlgili panellerde daha az karbondioksit salınımı, hafif araç üretimi, etkin motor gibi
yenilikçi teknolojiler ile ilgili bilgiler verilmiştir.
OSD



5746 sayılı Ar-Ge Faaliyetlerinin Geliştirilmesi Hakkında Kanunun 4. Maddesi, 06 Şubat
2014 tarih ve 6518 sayılı kanunun 101.Maddesinde yer alan hükümle değiştirilmiştir.
Bu mevzuatla, Ar-Ge Merkezlerinde 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge Personeli sayısını 30’a
kadar indirmeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır. Burada sektörlerin durumuna göre
farklılaştırma yapılabilecektir.
Bu farklılaştırma için kriterin firmada kayıtlı çalışan sayısı olarak alınması ve 1.000 ve
daha az kişinin çalıştığı firmalarda Ar-Ge personeli sayısının 30 kadar indirileceği esası
OSD tarafından önerilmektedir.
14
HEDEF - 2
“Şirketlerin Tasarım, Üretim, Markalaşma Beceri ve Kapasitelerini Artırmak.”
2.1. Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun vadeli işbirlikleri ile ana ve yan
sanayi arasındaki ilişkilerin ve buna yönelik destek mekanizmalarının tedarik zincirini de
kapsayacak şekilde geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
TÜBİTAK
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD)
Bakanlığımız Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğünce yürütülmekte olan 5746 Sayılı
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde
"Rekabet Öncesi İşbirliği" destek mekanizmaları yer almaktadır. Otomotiv ana ve yan sanayi
tarafından bu kapsamda proje önerisi getirilmemiştir.
Bununla birlikte, 26 Şubat 2014 tarihinde gerçekleştirilen Yönlendirme Kurulu
6.Toplantısında, eylem kapsamında; Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun
vadeli işbirlikleri ile ana ve yan sanayi arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi çalışmaları
kapsamında sektörün beklentilerinin görüşülmesi amacıyla bir toplantı yapılmasına karar
verilmiştir.
15
2.2. Özgün teknoloji ve tasarım ile buna dayalı üretimin geliştirilmesi için yeni teşvik
mekanizmaları oluşturulması yönünde çalışma yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Ekonomi
Bakanlığı
Hazine Müsteşarlığı
KOSGEB
Türk Patent Enstitüsü
BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü
Yurt içinde yerleşik kuruluşların; kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar veya
uluslararası fonlar tarafından desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan
teknolojik ürünlerin veya prototiplerin yurt içi ve yurt dışında tanıtımı ve pazarlanmasına
yönelik faaliyetlerinin desteklenmesine yönelik 20 Haziran 2013 tarihli ve 28683 sayılı Resmi
Gazete'de Teknolojik Ürünlerin Tanıtım ve Pazarlanmasına İlişkin Destek Yönetmeliği
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Destek kapsamında, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren
beş firma toplam 244.618 TL destek almaya hak kazanmıştır.
Sanayi Genel Müdürlüğü
26 Şubat 2014 tarihinde gerçekleştirilen Yönlendirme Kurulu 6.Toplantısında, eylem
kapsamında; otomotiv sanayiye yönelik olarak, 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Karar”ın 17.Maddesinin 1.Fıkrasının h) bendinde yer alan (Bilim, Sanayi
ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen
ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar.) hükmün uygulamasına ilişkin bilgilerin Ekonomi
Bakanlığı tarafından sekretaryaya iletilmesine karar verilmiştir.
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ
Türk Patent Enstitüsü (TPE) ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
işbirliğinde 21.09.2006 tarihinde hayata geçirilen TÜBİTAK 1008 Patent Başvurusu Teşvik ve
Destekleme Programı kapsamında patent başvurularının desteklenmesine Temmuz-Kasım
2013 döneminde de devam edilmiş ve 15.11.2013 tarihi itibariyle söz konusu program
sonlandırılmıştır. Çalışmaları TPE ile TÜBİTAK işbirliğinde yürütülen yeni TÜBİTAK 1602
Patent Destek Programı 01.01.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe konmuştur.
Ayrıca, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Vergi ve Teşvikler Teknik
Komitesinin “Sınai mülkiyet haklarının ticarileştirilmesine yönelik teşvik imkanlarının
arttırılması” başlıklı eylem maddesi kapsamında Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel
Müdürlüğü ile Enstitümüz tarafından yürütülen çalışmalar neticesinde, taslak kanun
maddeleri hazırlanmıştır. Söz konusu taslak maddeler, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve
Bütçe Komisyonu tarafından görüşülmek üzere, “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” Torba Kanun
çalışmaları içerisine dahil edilmiştir.
16
Türk Patent Enstitüsü
Tasarım farkındalığını arttırmak ve yeni tasarım teşvik mekanizmaları oluşturmak amacıyla Türk
Tasarım Danışma Konseyi tarafından hazırlanan Tasarım Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2011
yılında ekonomi koordinasyon kuruluna sevk edilmiş ancak kurulda görüşülememiştir. Tasarım
konseyinin 21 aralık 2012 tarihli toplantısında strateji belgesinin revize edilerek yeniden ekonomi
koordinasyon kuruluna sunulmasına karar verilmiştir. Strateji belgesi, konsey bünyesinde faaliyet
gösteren tasarım strateji belgesi ve eylem planı komitesinin 19 nisan 2013 tarihli 1 inci
toplantısında, tanıtım ve farkındalık komitesinin 18 temmuz 2013 tarihli 3 üncü toplantısında ve
son olarak tasarım konseyinin 24 temmuz 2013 tarihli 8 inci toplantısında ele alınarak revize
edilmiştir.
17
2.3. Türkiye’nin “İklim Değişikliği” kapsamındaki ulusal vizyonu doğrultusunda alternatif
yakıt kullanımının yaygınlaştırılması sağlamak amacıyla elektrikli araçlarda kullanılan
batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimi desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
TÜBİTAK
KOSGEB
EPDK
TSE
EKONOMİ BAKANLIĞI
2012/3305 sayılı Karar’ın 17. maddesi kapsamında düzenlenen yatırım teşvik belgeleri
“Öncelikli Yatırım” kategorisine girmektedir. Öncelikli Yatırımlar kapsamında otomotiv ana ve
yan sanayii için düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin istatistikleri aşağıda verilmektedir.
Otomotiv Ana ve Yan Sanayi İçin Öncelikli Yatırım Teşvik Sistemi Kapsamında
Düzenlenen (20/06/2012 - 31/10/2013)
Yatırım Konusu
Ana Sanayi
Yan Sanayi
TOPLAM
Belge Adedi
6
10
16
Sabit Yatırım (Milyon TL)
3.183
1.211
4.394
İstihdam
2.401
1.853
4.254
Temmuz – Aralık 2013 dönemine ilişkin olarak daha önceden iletilen değerlendirmemizde
herhangi bir değişiklik olmamış olup aşağıdaki gibidir:
Bilindiği üzere, 25.06.2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları
Hakkında Karar, 19.06.2012 tarihli ve 28328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
girmiş bulunmaktadır.
Söz konusu yeni teşvik mevzuatında da 2009/15199 sayılı Kararda olduğu gibi, elektrikli
araçlar ve bunlarda kullanılan bataryalar ile alternatif yakıt kullanan araçların ana
parçalarının üretimi, US 97 sektör kodlamasında “34 – Motorlu Kara Taşıti ve Yan Sanayi”
başlığı altında genel-bölgesel-büyük ölçekli yatırım sistemlerinin her üçünden de değişik
içerik ve oranlarda desteklenmiştir.
2012/3305 sayılı Karar döneminde, “elektrikli araç bataryaları ile alternatif yakıt kullanan
araçların ana parçaları” üretimi, otomotiv yan sanayi başlığı altında, yatırımın yapıldığı
bölgenin gelişmişliğine göre 500 Bin TL ile 4 Milyon TL arasında değişen asgari sabit yatırım
tutarını sağlamak şartıyla, Türkiye’nin neredeye bütün illerinde bölgesel teşviklerden
yararlanabilmektedir. Ayrıca, yatırım tutarının 50 Milyon TL’nin üzerinde olması durumunda,
yatırım Büyük Ölçekli Yatırımlar kapsamında desteklenebilmektedir. Özellikle, yeni mevzuat
kapsamında ihdas edilen stratejik yatırımları destek sistemi ile de elektrikli araçlarda
18
kullanılan batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimine büyük
fırsatlar sunulduğu düşünülmektedir. Bu çerçevede, bahsekonu Kararın 8-1 inci maddesinde
belirtilen dört kriterin de sağlanması halinde, yatırım Stratejik Yatırım destek sistemi
kapsamında değerlendirilerek en üst düzey desteklerden faydalanabilmektedir.
Buna ilaveten 15.02.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 28.01.2013 tarih ve 2013/4288
sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” ile
yatırım teşvik sisteminde önemli bir revizyon gerçekleştirilmiş ve ;
 Asgari 300 milyon TL tutarındaki ana sanayi yatırımları,
 Asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları,
 Asgari 20 milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organları ve bunların
aksamları ile otomotiv elektroniğine yönelik yatırımları
“öncelikli yatırımlar” kapsamına alınarak,
faydalanmalarına imkan sağlanmıştır.
5.
bölgede
uygulanan
desteklerden
Böylelikle söz konusu yatırımlar;






KDV İstisnası,
Gümrük Vergisi Muafiyeti,
7 yıl süreyle Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği,
%40 Yatırıma Katkı Oranı ile %80 Oranında Vergi İndirimi,
Azami 700 Bin TL’ye kadar Faiz Desteği ve
Yatırım Yeri Tahsisi
ile desteklenmiştir.
TÜBİTAK
TÜBİTAK 1511 Programı kapsamında 2012 yılında "Elektrikli ve hibrit elektrikli araç tahrik sistemleri
için elektrik motor/jeneratör ve sürücü sistemlerinin geliştirilmesi" ve "Elektrikli ve hibrit elektrikli
araçlar için güç yönetimi kontrol sistem, donanım ve algoritmalarının geliştirilmesi" başlıklarında
açılan 2 adet proje çağrısına gelen başvuruların değerlendirme süreçleri tamamlanmış ve otomotiv
sektöründe faaliyet gösteren özel sektör kuruluşların toplam 8 adet projesinin desteklenmesi uygun
bulunarak destek süreçleri başlatılmıştır.
19
2.4. Tedarik zincirindeki işletmeler arasında işbirlikleri ile daha fazla katma değer
üretimine yönelik yerlilik oranını artırıcı (kümelenme gibi) faaliyetler desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
İşbirliği Yapılacak
Kuruluşlar:
KOSGEB
STK’lar (OSD, TAYSAD, OİB)
Eylem kapsamında, 09.10.2013 tarihinde Bakanlığımız ASO Toplantı Salonunda düzenlenen
toplantıda, Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü tarafından, Bakanlığımızca, Türk sanayisinin
rekabet edebilirliğinin ve verimliliğinin yükseltilerek, dünya ihracatından daha fazla pay alan,
ağırlıklı olarak yüksek teknolojili ürünlerin üretildiği, nitelikli iş gücüne sahip, çevreye ve
topluma duyarlı bir sanayi yapısına dönüşümünü hızlandırmak için belirli bir rekabet
edebilirlik ve sürdürülebilirlik potansiyeli taşıyan, ulusal düzeyde öneme haiz ve ağırlıklı
olarak imalat sanayinde faaliyet gösteren kümelenme teşebbüslerini desteklemek amacıyla
15/09/2012 tarihli ve 28412 sayılı Resmi Gazete’de Kümelenme Destek Programı
Yönetmeliğinin yayımlandığı belirtilerek, söz konusu program kapsamında;
- Kümelenme Destek Programı Komisyonu, Bağımsız Değerlendiriciler ve Seçici Kurul
- Kümelenme Birlikteliği ve Koordinatörü
- Kümelenme Destek Programının İlanı, Başvurular, Değerlendirme ve Sonuçların İlanı
- Kümelenme Teşebbüsü, Kümelenme Destek Sözleşmesi, Destek Tutarı, Destek Kapsamı ve
Süresi
- Mal ve Hizmet Alımları, Denetim, Kümelenme Teşebbüsünün Etiketlenmesi
hususlarında bilgilendirme yapılmıştır.
Toplantı sonucunda;
1.) Söz konusu programa başvurulması için verilen hazırlanma sürelerinin yeterli olması
ve başvuruya ilişkin çağrıların uygun aralıklarla yapılmasının önemli olduğu,
2.) Desteklerden yararlanmasına karar verilen kümelenme teşebbüsleri için harcama
yöntemlerinin ve harcama kalemlerinin belirlenmesinin önemli olduğu,
3.) Otomotiv Sektöründe tedarik zincirinde bulunan elektronik ve kalıpçılık alanlarında
kümelenme teşebbüslerinin oluşabileceği,
4.) Kümelenme Destek Programının elektronik ve yazılım alanlarında faaliyet gösteren
şirketlere tanıtılmasının uygun olacağı, kalıpçılık alanında ise Ulusal Kalıp Üreticileri
Birliği (UKUB) ile iletişime geçilmesi, UKUB’ un faaliyetlerinin incelenmesi ve ön
çalışma olarak değerlendirilmesinin faydalı olabileceği ifade edilmiştir.
Bununla birlikte, Kümelenme Destek Programı’nın Birinci Çağrı Başvuru dönemi 31/01/2014
tarihi itibariyle sonlandırılmış olup, başvuruların değerlendirme süreci devam etmektedir.
Söz konusu çağrı kapsamında otomotiv sektörü tarafından yapılan başvuru
20
bulunmamaktadır. İlerleyen süreçte tekrar çağrıya çıkılması durumunda sektör tarafından
başvuru yapılabilecektir.
OSD
Eyleme ilişkin düzenlemeler yeterlidir ancak mevzuatın yaygın olarak yan sanayide
uygulanması için etkin bilgilendirme yapılması uygun olacaktır.
21
2.5. Kamu koordinasyonunda üretime yönelik “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulması ve
desteklenmesi sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
STK’lar (TÜSİAD, OSD, TAYSAD)
Ülkemizin 2023 vizyonu içerisine yer alan yerli araç teknolojilerin geliştirilmesi amacı
doğrultusunda, TÜBİTAK bünyesinde bir çalışma başlatılmıştır.
Bakanlığımızın da çalışmalarına dahil olduğu söz konusu süreçte; TÜBİTAK
koordinatörlüğünde, ilgili kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarının katılımıyla bir takım
toplantılar gerçekleştirilmiştir. Toplantılar neticesinde, üretim sürecini de içeren Ar-Ge
destek projesinin elektrikli araç üzerine olması kararlaştırılmıştır.
Bakanlığımızca hazırlanan İhtiyaç Analizi Dokümanı ve Proje Sonuçları Uygulama Planı
çerçevesinde TÜBİTAK tarafından 18 Şubat 2013 tarihinde “1007-BSTB-2013-01” numaralı ve
“Elektrikli Araç Teknolojilerinin Geliştirilmesi” başlıklı çağrıya çıkılmıştır.
Çağrı kapsamı elektrikli araca yönelik;
-
Özgün tasarım,
Batarya,
Elektrikli motor,
Araç kontrol sistemi
olarak belirlenmiştir.
24 Mayıs 2013 tarihinde kapanan Çağrıya; Elektrikli Araç Üretici Kuruluşlar ve Proje
Yürütücüsü Kuruluşlar tarafından 20 adet başvuru yapılmıştır. Başvuruların 12’si otomobil,
3’ü hafif ticari, 2’si de otobüs için yapılmış olup, 3 adet başvuruda da araç segmenti
belirtilmemiştir.
Çağrı başlığına sunulan proje başvurularının I. Aşamada komisyonlar tarafından yapılan
değerlendirme sonucunda uygun bulunan 10 (on) proje için II. Aşama detaylı proje
önerilerinin hazırlanması talep edilmiştir. Bu kapsamda II. Aşama için TÜBİTAK’a sunulan 7
(yedi) projenin panel değerlendirmesi 17-21 Şubat 2014 tarihleri arasında yapılmıştır.
22
TÜBİTAK
TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştime Projelerini Destekleme Programı (1007
Programı) kapsamında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının müşteri kurum olarak yer aldığı
"Elektrikli Araç Teknolojilerinin Geliştirilmesi" çağrısına yönelik sunulan projelerin I. aşama
değerlendirme sonuçları Temmuz ayı itibarıyla açıklanmıştır.
Çağrı kapsamında Aralık ayı itibarıyla ll. Aşama proje önerileri sunulmuştur. II. aşamaya
sunulan projelerin değerlendirme süreci devam etmektedir.
Ayrıca TÜBİTAK TEYDEB Programları kapsamında Temmuz-Aralık 2013 döneminde
OTOMOTİV alanında verilen destekler asağıdaki tabloda sunulmaktadır.
1501
1507
1511
Hibe Destek Verilen
Proje Sayısı
113
29
25
Hibe Destek Tutarı
(cari milyon TL)
32,5
2,2
2,3
OSD



TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (1007
Programı) kapsamında açılan “Elektrikli Araç Teknolojilerinin Geliştirilmesi” ihtiyaç
başlığına yönelik Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) projesinin ayrılmaz parçası
olan ve Bakanlıkça düzelnen 18 02 2013 tarihli PSUP Belgesinde 11 adet konuda taahhüt
verilmiştir.
Burada 11 taahhüdün 6 adedi doğrudan Strateji Belgesinin ilgili hükümlerine atıf
yapmaktadır.
Strateji Belgesi bu yıl sonunda sona erecektir, öte yandan atıf yapılan bir kısım alanlarda
yeterli bir gelişme de sağlanmamıştır. Bu durumda Bakanlık taahhütlerinin geçerlilik
durumu tartışmaya açık olmaktadır.
Ocak –Haziran 2013 Dönemi Değerlendirmeleri
Ülkemizin 2023 vizyonu içerisine yer alan yerli araç teknolojilerin geliştirilmesi amacı doğrultusunda,
TÜBİTAK bünyesinde bir çalışma başlatılmış olup Bakanlığımızın da çalışmalarına dahil olduğu söz
konusu süreçte; üretim sürecini de içeren Ar-Ge destek projesinin elektrikli araç üzerine olması
kararlaştırılmıştır.
Bu çerçevede, TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı
(1007 Programı) kapsamında Bakanlığın müşteri kurum olarak yer aldığı “Elektrikli Araç
Teknolojilerinin Geliştirilmesi” ihtiyaç başlığına yönelik, Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG)
tarafından çağrı duyurusu 18/02/2013 itibari ile yayınlanmış ve çağrı 24/05/2013 tarihinde
sonlandırılmıştır. Bahse konu çağrı kapsamında, 19 adet başvuru gerçekleşmiş ve Proje önerilerinin I.
Aşama Komisyon toplantısı 27-29 Haziran 2013 tarihinde gerçekleştirilmiş, yapılan değerlendirme
23
sonucunda 10 proje, II. Aşama için başvuru yapmaya hak kazanmıştır. II. Aşama proje başvuruları için
son tarih 06.12.2013 olarak belirlenmiş olup II. Aşama projeleri değerlendirildikten sonra projeler en
fazla 48 ay süresince desteklenecektir.
Değerlendirme heyeti tarafından desteklenecek projenin belirlenmesi sonucunda; elektrikli araç
teknolojilerinden kritik nitelikte olan bileşenlerin yerli olarak geliştirilmesi ve buna bağlı olarak
geliştirilen bu bileşenlerin kullanıldığı yerli elektrikli araç üretilmesi amaçlanmakta olup, Bakanlık
ihtiyaçları doğrultusunda; 5 yıl boyunca 40’ar adet araç alımı gerçekleştirilecektir.
24
2.6. Sanayinin ihtiyaçlarına yönelik nitelikli insan kaynağı yetiştirilecek ve meslek liselerinin
laboratuvar alt yapıları geliştirilecek ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Milli Eğitim Bakanlığı
Kuruluşlar:
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
KOSGEB
MYK
YÖK
TSE
İŞKUR
STK’lar (TOBB, TÜSİAD, MESS, OSD, TAYSAD, OİB)
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü (MTEGM) ile TOFAŞ Türk Otomobil
Fabrikası A.Ş. Arasında Yapılan Eğitim İş Birliği Protokolü

Amacı, otomotiv endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu yeni
teknolojileri bilen teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, endüstriyel teknik eğitim okul
ve kurumları bünyesindeki motorlu araçlar teknolojisi alanının, yeni teknolojilere dayalı
olarak geliştirilmesini sağlamaktır.

Protokolle; İstanbul Şişli Endüstri Meslek Lisesi, İstanbul Samandıra Endüstri Meslek
Lisesi, İstanbul Bağcılar Endüstri Meslek Lisesi, Ankara Güvercinlik Endüstri Meslek Lisesi,
Adana Motor Meslek Lisesi, İzmir Gaziemir Endüstri Meslek Lisesi, Bursa Hürriyet
Endüstri Meslek Lisesi, Antalya Merkez Endüstri Meslek Lisesi, Samsun Merkez Endüstri
Meslek Lisesi, Kocaeli Endüstri Meslek Lisesi ve Diyarbakır Burhanettin Yıldız Endüstri
Meslek Lisesinde olmak üzere toplam 11 okulda laboratuar kurulması sağlanmıştır.

22.01.2013 tarihinde sona eren protokol 04.06.2013 tarihinde yeniden imzalanmıştır.
MEB Mülga Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü (ETÖGM) ile Honda Türkiye Anonim
Şirketi arasında Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında “Honda Teknik Eğitim Programı”
uygulamasına ait protokol (19.06.2007-19.06.2013)

Amacı, otomotiv endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu yeni
ve kurumları bünyesinde Motorlu Araçlar Teknolojileri Alanlarının, yeni teknolojilere
dayalı olarak geliştirilmesini sağlamaktır.
MEB Mülga ETÖGM ile Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Eğitim
İşbirliği Protokolü.(Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş.)

Protokol kapsamında bir Teknik Eğitim Laboratuarı kurulması öngörülmektedir. Bu Eğitim
Laboratuarı’nın uygun olan zamanlarında Milli Eğitim Bakanlığı ETÖGM Örgün Eğitim
Programına dahil olan endüstri meslek lisesi öğrencileri tarafından kullanılması, diğer
zamanlarda da içeriği taraflarca ortaklaşa oluşturulacak ‘Brisa Oto Pratik Lastik ve
Periyodik Bakım Teknik Eğitim Programı’ kapsamında Brisa tarafından gönderilecek
teknisyenlerin eğitim ihtiyaçlarının giderilmesi hedeflenmektedir.
25
Protokol kapsamında bu güne kadar aşağıda belirtilen çalışmalar gerçekleştirilmiştir:
1. Makine teçhizat ve benzeri donanımın sağlanması (Protokolde öngörülen donanımlar
sağlanmıştır).
2. Eğiticilerin eğitimi faaliyetleri (Eğiticilere hizmetiçi eğitim verilmiştir).
MEB Mülga ETÖGM ile Temsa Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Arasında Yapılan Mesleki
Eğitimde İş Birliği Protokolü [Temsa Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Adana)

Otomotiv ve iş makinası sektörlerinin; servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu,
yeni teknolojileri bilen teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, endüstriyel teknik eğitim
okul ve kurumları bünyesindeki motorlu araçlar teknolojisi alanının, yeni teknolojilere
dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak “Temsa Elektromekanik Teknik Öğretim
Programı” uygulamak üzere mesleki eğitimde iş birliği protokolü imzalanmıştır.

Otomotiv ve iş makinası sektörlerinin; servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu,
Programı” uygulamaktır.
Söz konusu protokol kapsamında bu güne
gerçekleştirilmiştir.
1.
2.
3.
4.
5.
kadar
aşağıda belirtilen
çalışmalar
Makine teçhizat ve benzeri donanım.sağlanmıştır.
Eğitim Laboratuvarı kurulmuştur.
Eğiticilerin eğitimi faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.
Öğretmenler hizmetiçi eğitime alınmıştır.
Bu güne kadar toplam 200 okul mezunu istihdam edilmiştir.
MEB Mülga ETÖGM ile Temsa Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Arasında Yapılan Mesleki
Eğitimde İş Birliği Protokolü [Temsa Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Sakarya)
 Otomotiv ve iş makinası sektörlerinin; servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu,
Programı” uygulamak üzere mesleki eğitimde iş birliği protokolü imzalanmıştır.
 Otomotiv endüstrisinin; otomotiv gövde ve boya hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu, yeni
ve kurumları bünyesindeki motorlu araçlar teknolojisi alanında, yeni teknolojilere uygun
olarak otomotiv gövde ve boya eğitimlerinin geliştirilmesini sağlayacak Temsa Otomotiv
Gövde ve Boya Teknik Öğretim Programını uygulamaktır.
Söz konusu protokol kapsamında bu güne kadar aşağıda belirtilen çalışmalar
gerçekleştirilmiştir
1.
2.
3.
4.
Makine teçhizat ve benzeri donanımın sağlanması
Atölye alt yapısının yenilenmesi
Bir adet kamyon hibe edilmesi
Bilgisayar, projeksiyon cihazı
26
MEB ETÖGM İle Mengerler Ticaret Türk A.Ş. Arasında Yapılan Endüstriyel Teknik Öğretim
Okullarında ‘’Mengerler Otomotiv Gövde Teknik Eğitim Programı’’ Uygulamasına Ait
Protokol

Otomotiv endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu yeni teknolojileri
bilen teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, endüstriyel teknik eğitim okul ve kurumları
bünyesinde Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanının, yeni teknolojilere dayalı olarak
geliştirilmesini sağlayacak Mengerler Otomotiv Gövde Teknik Eğitim Programı
uygulamaktır.
MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü İle Volvo Group Otomotiv Tic. Ltd. Şti.
Arasında Yapılan Eğitim İşbirliği Protokolü

Otomotiv endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri
bilen teknik ve nitelikli insan gücünü yetiştirmek üzere, Güllübağlar İMKB Teknik ve
Endüstri Meslek Lisesi bünyesindeki Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı, yeni teknolojilere
dayalı olarak geliştirilmesine destek olacak Volvo Group Otomotiv Tic. Ltd. Şti. VOLVO
Trucks Teknik Öğretim Programını uygulamaktır.

Atölye ve laboratuarlar Volvo servis standartlarına uygun olarak kurulmuştur. Protokol
yapılan şirketin gönderdiği malzeme ve ekipmanlarla ve Ulusoy Otomotiv San. ve Tic.
A.Ş.’nin değerli katkılarıyla İstanbul Güllübağlar İMKB Endüstri Meslek Lisesine
Laboratuar ve Atölyeler kurulmuştur.
MEB ile Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş. Arasında Yapılan “Motorlu Araçlar
Teknolojisi Alanı” Eğitim İş Birliği Protokolü

Bu Protokol ile mesleki ve teknik ortaöğretim öğrencilerine yönelik otomotiv
endüstrisinin; bakım hizmetlerinin ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen teknik insan
gücünü yetiştirmek üzere, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları Motorlu Araçlar
Teknolojisi alanlarının yeni teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak Doğuş
Otomotiv Teknik Öğretim Programını uygulamaktır.
MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü ile TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası
Anonim Şirketi Arasında Yapılan “Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında Fiat Teknik
Öğretim Programı” Uygulamasına Dair Protokol

Otomotiv endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerine ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri
bilen teknik insan gücü yetiştirmek üzere, mesleki teknik eğitim okul ve kurumları
motorlu araçlar teknolojisi alanlarının, yeni teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini
sağlayacak “FIAT Teknik Öğretim Programı” uygulamaktır.
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü ile Otokoç Otomotiv
Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İşbirliği Protokolü
Bu Protokol, otomotiv perakendeciliğinin; servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu
teknik insan gücünü, otomotiv teknik eğitim okul ve kurumlarının Motorlu Araçlar
Teknolojileri Alanı Otomotiv Teknik Servis Oto Elektromekanik-Oto Gövde-Oto Boya
Dalları’nda, yeni teknolojilere dayalı olarak yetiştirmektir. Bu amaca hizmetle MEB ile
işbirliği halinde “Otokoç Otomotiv Okulum Yetkili Serviste Programı” geliştirilecek ve
uygulanacaktır.
27
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünü ve Türkiye İş
Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) ve İstif Makinaları Distribütörleri
İmalatçıları Derneği (İSDER) Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü
Bu protokolün amacı; iş makineleri sektörünün ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen ve
uygulayan teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, mesleki ve teknik eğitim okulu ve
kurumları bünyesindeki Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanının, sektörün ihtiyacına uygun
olarak “İş Makineleri Dalını” da destekleyerek teknolojik gelişmelerin aktarılmasına ilişkin
usul ve esaslar ile tarafların hak ve yükümlülüklerini belirlemektir.
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
Ulusal Yeterlilikler:
Otomotiv sektöründe işbirliği protokolleri kapsamında 6 adet daha Ulusal Yeterlilik
hazırlanacaktır.
Ulusal Yeterlilikler:
1) Makine Bakımcı (Seviye 3)
4) Ağır Vasıta Tecrübe Sürücüsü (Seviye 5)
5) Otomotiv Boyacısı (Seviye 3)
7) Otomotiv Kaportacısı (Seviye 3)
9) Otomotiv Montajcısı (Seviye 3)
11) Otomotiv Prototipçisi (Seviye 4)
13) Motor Testçisi (Seviye 4)
15) Otomotiv Boya Onarımcısı (Seviye 4)
16) Otomotiv Elektrikçisi (Seviye 4)
17) Otomotiv Elektromekanikçi (Seviye 5)
18) Otomotiv Mekanilçisi (Seviye 4)
19) Otomotiv Sac Şekillendirmecisi (Seviye 3)
21) Otomotiv Sac ve Gövde Kaynakçısı (Seviye 3)
23) Motosiklet Bakım Onarımcı (Seviye 4)
24) Otomotiv Ön Düzen ve Balansçısı (Seviye 3)
25) Endüstriyel Taşımacı (Seviye 3)
28
Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşları:
1) SİBEM
2) HAK-İŞ
Mesleki Yeterlilik Belgesi Verilebilen Meslekler:
4) Agır Vasıta Tecrübe Sürücüsü (Seviye 5)
15) Otomotiv Boya Onarımcısı (Seviye 4)
16) Otomotiv Elektrikçisi (Seviye 4)
17) Otomotiv Elektromekanikçi (Seviye 5)
18) Otomotiv Mekanikçisi (Seviye 4)
Mesleki Yeterlilik Belgesi alan kişi sayısı:
Otomotiv sektöründe 294 kişi MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanmıştır.
İŞKUR
Temmuz – Aralık 2013 döneminde Aktif İşgücü Programları çerçevesinde nitelikli işgücü
yetiştirmek amacıyla Otomotiv Montaj Teknisyeni, Otomotiv Montaj İşçisi, Otomotiv Boya
Ustası, Oto Bakım-Onarımcısı(Oto Mekanikeri), Otomotiv Elektromekanikeri/Otomotiv
Diagnostik (Arıza Tespit Ve Giderme), Otomotiv Kaynak İşçisi, Otomotiv Boya İşçisi, Servis
Büro Elemanı(Otomotiv), Otomotiv Mekanikçisi, Otomotiv Elektromekanik Teknisyeni,
Otomotiv Elektrikçisi, Otomotiv Kaporta Ustası, Otomotiv Kaporta İşçisi, Otomotiv Şasi Ve
İskelet İşçisi Otomotiv Teknolojisi Teknikeri, Otobüs/Kamyon Bakım Onarımcısı, Oto Klima
Bakım Onarımcısı, Oto Fren Bakım-Onarımcısı ve Otomotiv Boya Onarımcısı mesleklerinde
236 kurs/Program düzenlenmiş olup bu kurs ve programlardan 49’u kadın ve 1.415’i erkek
olmak üzere toplam 1.464 kişi yararlanmıştır.
29
OSD




Milli Eğitim Bakanlığının sanayi işbirliği çalışmaları ile Mesleki Yeterlik Kurumunun
otomotiv sanayiinde Ulusal Meslek Standardları hazırlıklarına ilişkin sanayi ile işbirliği
içindeki çalışmaları yeterli bulunmaktadır.
Bilindiği gibi Ulusal Meslek Standartlarının önemli bir amacı da mesleki eğitim
programlarının bu standartlara uygun insan yetiştirmek üzere yeniden düzenlenmesidir.
Bu konuya özen gösterilmeli ve yapılan çalışmalara da burada yer verilmelidir.
Sanayimizin üyesi bulunduğu UIB tarafından Bursa’da hizmete açılan Otomotiv Anadolu
Meslek Lisesi, geniş fiziki imkanlar yanında, sanayi tarafından güncel olarak desteklenen
eğitim donanımı imkanlarına sahiptir.
Bu tesisin uygun bir programla otomotiv meslek teknik eğitiminde öğretmen geliştirme
eğitimleri için değerlendirilmesi uygun olacaktır.
30
2.7. Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon
sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
STK’lar (TOBB, TÜSİAD, OSD, TAYSAD, OİB)
25 Aralık 2012 tarih ve 28508 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Girdi
Tedarik Stratejisi (GİTES) Eylem Planlarının hayata geçirilme süreci kapsamında;
Bakanlığımızın sorumluluğunda bulunan ve anılan belgede yer alan GİTES Otomotiv Eylem
Planı “1.3 Bir motor türü belirlemek amacıyla fizibilite çalışması yapılacak, belirlenecek ürün
gamında rekabet öncesi işbirliği projesi ile üretim kabiliyetinin geliştirilmesi sağlanacaktır”
eylemi kapsamında Otomotiv Teknoloji Platformu (OTEP) bünyesinde oluşturulan “Motor ve
Güç Aktarma Sistemleri Çalışma Grubu” konu ile ilgili olarak faaliyetlerine başlamış ve
konuya dair raporun hazırlanmasına yönelik olarak aşağıdaki aşamaları tamamlamıştır.
a. Konu ile ilgili olarak TAYSAD ve OTAM temsilcilerinin de katılımıyla raporun öngörülen
kapsamı oluşturulmuş, bu kapsamı destekleyecek verilerin sağlanmasına yönelik olarak ekip
üyelerine görevlendirme yapılmıştır.
b. OSD ile bir araya gelinerek, ilgili bazı sektörel verilerin transferi sağlanmıştır.
c. Ekip üyeleri ilk faz çalışmalarını tamamlamış ve çıktılarını belirlenen içerik ve sırada rapora
yansıtılması için Grup Başkanı’na iletmişlerdir.
d. Rapor taslağı üzerinde çalışmalar sürmekte olup, Mart ayında yapılacak toplantılarda bu
taslağa son şekli verilerek Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına arzı sağlanacaktır.
Söz konusu raporda öne çıkacağı öngörülen bazı kritik hususlar aşağıda yer almaktadır:
-Türkiye’de üretim faaliyetlerini sürdüren otomotiv firmalarının mevcut yapısı, ürünlerinin
çeşitliliği ve farklı ürünlerin motor ve güç aktarma sistem isterlerinin farklılıkları nedeniyle,
yerlileştirilmesi suretiyle ithal edilen girdilerde belirgin iyileştirme sağlayacak tek bir motor
türünün tespitinde güçlükler olduğu, buna karşılık ülkemizin uzun dönemli yerli araç
geliştirilmesi projesine alt yapı teşkil etmek üzere yetkinliğin geliştirilmesi, bu alanda mevcut
bağımlılığın etkilerinin azaltılması temel hedeflerine hizmet edecek ve yerli üretimi olan
araçlarda yaygın şekilde kullanım alanı bulamayacak olsa da yaratacağı ihracat potansiyeli ile
belirli oranda ofset sağlayabilecek motor tiplerinin belirlenerek geliştirilmesi ve sektörün bu
yönde desteklenmesine yönelik bir stratejinin izlenmesinin daha gerçekçi olacağı
değerlendirilmektedir.
31
-Önerilecek faaliyetlerin, yerli yan sanayinin ürün ve üretim tekniklerinin tasarımı ve
geliştirilmesi alanlarında sağlayacağı katkının, uzun vadede Türkiye’de motor üretimini global
firmalar açısından cazip hale getirebileceği öngörülmektedir.
-Sektörün ilgili alandaki yetkinliklerini arzulanan ölçüde yaygınlaştırılabilmesi için
sağlanabilecek destek ve teşviklerin öncelikle yeni ürünlere yönelik olması gerektiği
değerlendirilmekle birlikte, temel araştırma alanlarında üniversite-sanayi işbirliği
çerçevesinde yürütülecek çalışmaların desteklenmesinin gerekli altyapının oluşturulmasında
ve rekabet öncesi işbirliğinin yapılandırılmasında çok önemli katkılar sağlayacağı öngörüsü
mevcuttur.
-Hazırlanmakta olan raporun, detaylarının bir sunumla desteklenmesi suretiyle arzının faydalı
olacağı düşünülmektedir.
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bakanlığımızca koordinasyonu yapılan, Girdi Tedarik Stratejisi-Otomotiv Eylem Planı’nda
2013 yılı sonu itibariyle tamamlanacak eylem bulunmamakta olup, 12 eylemden oluşan söz
konusu eylem planında yer alan eylemlere ilişkin çalışmalar ve koordinasyon faaliyetleri
devam etmektedir.
GİTES Otomotiv Eylem Planı’nda yer alan Eylem 1.3 ve 2.3 kapsamında 8 Mayıs 2013 tarihinde
Bakanlığımız 5. Kat Toplantı Salonunda Sanayi Genel Müdürlüğü (SGM), Ekonomik Araştırmalar ve
Değerlendirme Genel Müdürlüğü (EAD), Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB),
Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) ve Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) temsilcilerinin
katılımıyla bir toplantı gerçekleştirilmiş ve toplantı sonucunda;
- Motor bileşenlerinin ayrı çalışılması gerektiğine,
- Ar-Ge destek paketinin geliştirilmesi gerektiğine,
- Bundan sonraki çalışmaların Otomotiv Teknoloji Platformu (OTEP) koordinatörlüğünde yapılması ve
SSM’nin de bu çalışmalarda yer alması gerektiğine,
- OTEP’in öncelikle altyapı üzerinde çalışması gerektiğine
karar verilmiştir.
2013 yılı Ocak-Mart döneminde GİTES Eylem Planında yer alan eylem maddelerinin hayata
geçirilmesine dönük yol haritalarının netleştirilmesi ve sürecin takip edilebilmesi amacıyla 6 aylık iş
planları ile 2013 Nisan-Haziran dönemine ilişkin detaylı faaliyet planlaması çalışmaları yapılmış, tüm
sorumlu ve ilgili kuruluşlara önceden belirlenen koordinatörler aracılığı ile iletilmiştir.
2013 yılı Haziran ayı içinde 2013 Temmuz-Eylül dönemine ilişkin detaylı faaliyet planlaması
çalışmaları yapılmış, tüm sorumlu ve ilgili kuruluşlara koordinatörler aracılığı ile iletilmiştir. Faaliyet
planları Temmuz ayında koordinatörler aracılığıyla tarafımıza iletilmiştir.
32
HEDEF – 3
“Otomotiv Sektöründe İç ve Dış Pazarları Geliştirmek.”
3.1. Türkiye iç pazarını büyütecek faaliyetler geliştirilecek ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD, ODD,
OYDER)
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Perakende ticaretle uğraşan işletmelerin açılış, faaliyet ve denetimlerine ilişkin usul ve
esasları kapsayan “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı”
Bakanlığımızca 7 Ekim 2013 tarihi itibariyle kamuoyunun görüşüne açılmış bulunmaktadır.
Söz konusu Taslağa ilişkin gelen görüşlerin değerlendirilmesine yönelik çalışmalarımız devam
etmektedir.
Ocak-Haziran 2013 döneminde, eylem kapsamında, iç pazara ilişkin 25.02.2013 tarihinde
Bakanlığımızda gerçekleştirilen mevcut durumun değerlendirmesi ve gerçekleştirilecek
çalışmaların planlanması konulu toplantıda;
1. Çevre dostu araçların, teşvik edilmesi hususunda Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji
Belgesi ve Eylem Planı’nda (2011-2014) yer alan “4.1. Düşük CO2 emisyonu olan çevre dostu
araçların (elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi düşük diğer araçlar) kullanımını teşvik eden bir
vergilendirme sistemi için çalışma yapılacaktır.” eylemi çerçevesinde yeni bir vergilendirme
sisteminin oluşturulması amacıyla, Bakanlıkça daha önce sektör ile bu konuda
gerçekleştirilen toplantı sonuçları da dikkate alınarak, Maliye Bakanlığı’na konu ile ilgili bir
değerlendirmede bulunulmasına,
2. Yaşlı araçların parktan çekilmesini destekleyecek bir hurda teşvikine ilişkin çalışmaların
başlatılmasına,
3. Okul servislerindeki yaş sınırlamasına benzer bir uygulamanın ticari faaliyet gösteren
araçlarda ve belediyelerce kullanılan araçlarda da uygulanmasına ilişkin ilgili kurum ve
kuruluşlarca çalışmalar yapılarak Bakanlığa sunulmasına,
karar verilmiştir.
OSD


İç Pazar sürekli olarak artan vergilerle baskı altında tutulmaya devam etmektedir.
Öte yandan gerek ÖTV gerek MTV de motorlu taşıt araçlarının tanımı, MTV nin
vergilendirme sistemi ve vergi hadlerinin dengesizliği gibi sorunlar devam etmektedir.
33



Maliye Bakanlığına bağlı Vergi Konseyi bünyesinde 2013 yılında başlatılan otomotiv
sektörü vergilerine ilişkin çalışma sonuçlanmamıştır.
Parktaki yaşlı araçların hurdaya ayrılması ile ilgili çalışmalardan da sonuç alınamamıştır.
Burada ticari araçlar için Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından başarı
ile uygulanan ve herhangi bir vergi indirimi veya ek kamu kaynağı öngörmeyen sistem
örnek olarak alınmalıdır.
2013 yılı içinde, eski ve dolayısıyla trafikteki can ve mal güvenliğini tehlikeye atan araçların tedrici
olarak trafikten çekilmesine yönelik altyapı hazırlama çalışmalarında Bakanlığımız yer almıştır.

Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından, 3 Nisan 2013 tarihinde Türkiye
Karayolu Trafik Güvenliği Stratejisi ve Eylem Planı çerçevesinde yapılan konuşmada; trafik
güvenliğini etkileyen eski araçların belli mekanizmalarla sistemden çıkarılması gerektiği
belirtilmiştir.

13 Mart 2013 tarihinde İçişleri Bakanı Sayın Muammer GÜLER başkanlığında yapılan
Karayolu Trafik Güvenliği Eşgüdüm Kurulu toplantısında; Bakanlığımızca, yaşı nedeniyle
trafikteki yol ve yolcu güvenliğini tehlikeye atabilecek her kategorideki eski aracın tedricen ve
sistematik bir şekilde hurdaya ayrılması ve bu hususta bazı teşvik araçlarının ortaya
konulması amacıyla ilgili kurumlarca ortak çalışma yapılarak yol haritasının belirlenmesi
teklif edilmiş ve Bakanlığımıza koordinasyon görevi tevdi edilmiştir.

22 Mart 2013 tarihinde Bakanlığımızda yapılan Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve
Eylem Planı Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısında “Bakanlığımız koordinasyonunda Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Maliye
Bakanlığı katılımı ile yaşı nedeniyle trafikteki yol ve yolcu güvenliğini tehlikeye atabilecek her
kategorideki eski aracın tedricen ve sistematik bir şekilde hurdaya ayrılması ve bu hususta
bazı teşvik araçlarının ortaya konulması amacıyla bir toplantı yapılması” kararı alınmıştır.
Yukarıda yer alan kararlar gereği, 30 Nisan 2013 tarihinde Bakanlığımızda, Maliye Bakanlığı Gelir
Politikaları Genel Müdürlüğü ve Gelir İdaresi Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı, Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumunun katılımıyla bir toplantı gerçekleştirilmiştir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
08 Haziran 2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 640 Sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin Madde 9/1 (f) bendinde yapılan
düzenleme ile organize parakende ticaret sektörüne ilişkin yasal düzenlemeler yapmak, sektörün
gelişimine ve yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalarda bulunmak görevi Bakanlığımıza verilmiştir.
Bakanlığımıza verilen bu görev bağlamında parakende ticarete ilişkin olarak mevzuat çalışmaları
devam etmektedir. Sürdürülen çalışmalarda otomobil piyasasına ilişkin olarak sektörden gelen
talepler de dikkate alınmaktadır.
2014-2018 dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planı hazırlık çalışmaları kapsamında, ticaret
hizmetlerinin geliştirilmesi ve modernleştirilmesi, ticaretin kolaylaştırılması ve güvenilir bir ticari
hayatın tesisi amacıyla “Ticaret Hizmetlerinin Geliştirilmesi Özel İhtisas Komisyonu (ÖİK)”
kurulmuştur. Söz konusu ÖİK tarafından yürütülen çalışmalarda, Dayanıklı Tüketim Malları Çalışma
Grubu içerisinde otomotiv ile ilgili konulara yer verilmiştir.
34
3.2. Otomotiv sanayinin dış pazarlara açılımı dinamik bir biçimde desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
STK’lar (OSD, TAYSAD, OİB, TİM)
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bakanlığımız çeşitli ticaret politikası araçları ile firmaları yeni pazarlara yöneltebilmektedir.
Bu çerçevede, Bakanlar Kurulunun 27/12/1994 tarih ve 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet
Yardımları Kararı’nın 4’üncü maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve belirli bir
faaliyetin yapılması esasına dayanan çeşitli ihracat destekleri Bakanlığımız uhdesinde
yürütülmektedir.
Bu kapsamda; 2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine
İlişkin Tebliğ kapsamında, firmaların yurt dışı fuarlara iştiraklerine ve sektörel nitelikteki
uluslararası fuarlara bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları belirli oran ve miktarlarda
desteklenmektedir.
Bahse konu Mevzuat çerçevesinde destek kapsamına alınan fuarlar aşağıda belirtilmiştir.
Bakanlığımızca, Temmuz-Aralık 2013 tarihleri arasında otomotiv sektöründe 7 fuara Milli
Katılım izni verilmiştir.
2013 YILI TEMMUZ-ARALIK DÖNEMİ
MİLLİ KATILIMI DESTEKLENEN OTOMOTİV FUARLARI
SIRA
NO
1
2
3
BAŞLAMA
TARİHİ
FUAR ADI
PAACE AUTOMECHANIKA MEXICO
MIMS POWERED BY
AUTOMECHANIKA MOSCOW 2013
9.INTERAUTO ULUSLARARASI
OTOMOTİV VE YAN SANAYİ FUARI
BİTİŞ
TARİHİ
KONUSU
ÜLKE
10.07.2013 12.07.2013
OTOMOTİV VE YAN
SANAYİİ
26.08.2013 29.08.2013
OTOMOTİV YAN SANAYİ RUSYA
28.08.2013 31.08.2013
OTOMOTİV VE YAN
SANAYİ
OTOMOTİV, YAN
SANAYİ
MEKSİKA
RUSYA
4
CIAPE 2013
13.09.2013 15.09.2013
5
EQUIP AUTO 2013
16.10.2013 20.10.2013
OTOMOTİV YAN SANAYİ FRANSA
6
9. AUTOMECHANIKA SHANGHAI
10.12.2013 13.12.2013
OTOMOTİV YAN SANAYİ ÇİN
7
8. IAP ULUSLARARASI OTOMOTİV VE
27.11.2013 30.11.2013
YEDEK PARÇA FUARI
OTOMOTİV VE YEDEK
PARÇA
ÇİN
İRAN
Otomotiv sektöründe düzenlenen 48 uluslararası fuar ise bireysel destek kapsamına
alınmıştır.
35
2013 YILI TEMMUZ-ARALIK DÖNEMİ
BİREYSEL KATILIMI DESTEKLENEN OTOMOTİV FUARLARI
SIRA
FUAR ADI
NO
1
PAACE Automechanika Mexico
2
Transpo-Tech
MIMS Powered by
3
Automechanika Moscow
InterAuto International
4
Exhibition
5
Caravan Saloon Dusseldorf
SPE Automotive Composites
6
Conference and Exhibition
IAA - 64th Commercial Vehicles
7
International Motor Show
China International Auto Parts
8
Expo
9
AUTOSHOW NITRA
10
AUTOEXPOTEHNICA
11
Autotech Fair
12
Motor Show - Plovdiv
13
South African Automotive Week
BAŞLAMA
BİTİŞ
SEKTÖR
TARİHİ
TARİHİ
10.07.2013 12.07.2013 Otomotiv
10.07.2013 12.07.2013 Otomotiv
Oto Yedek Parça ve
26.08.2013 29.08.2013
Aksesuarları
MEKSİKA
MEKSİKA
28.08.2013 01.09.2013 Otomotiv
RUSYA
30.08.2013 08.09.2013 Otomotiv
ALMANYA
10.09.2013 12.09.2013 Otomotiv
ABD
12.09.2013 22.09.2013 Otomobil Fuarı
ALMANYA
13.09.2013 15.09.2013 Otomotiv Yan Sanayi
ÇİN
26.09.2013
30.09.2013
30.09.2013
30.09.2013
10.10.2013
Otomotiv-Taşıt
Otomotiv
Otomotiv
Otomotiv
Otomotiv
Otomobil, Ticari Araçlar,
15.10.2013 17.10.2013 Motosiklet, Bisiklet, Parça
ve Aksesuarları
SLOVAKYA
BULGARİSTAN
BULGARİSTAN
BULGARİSTAN
G.AFRİKA
29.09.2013
05.10.2013
05.10.2013
05.10.2013
13.10.2013
ÜLKE
RUSYA
14
TIR Truck International Review
15
KOAA Show 2013 - Korea
Autoparts & Auto Related
Industries Show
16.10.2013 19.10.2013 Otomotiv Yan Sanayi
G.KORE
16
Autosib
Otomobil, Ticari
16.10.2013 20.10.2013 Araçlar,Oto Yedek Parça
ve Aksesuarları
FRANSA
Otomobil, Ticari
16.10.2013 20.10.2013 Araçlar,Oto Yedek Parça
ve Aksesuarları
FRANSA
15.10.2013 18.10.2013 Otomotiv, Yan Sanayi
İRAN
18.10.2013 20.10.2013 Otomobiller,yedek parça
18.10.2013 20.10.2013 Otomobiller,yedek parça
18.10.2013 23.10.2013 Otobüs
GÜRCİSTAN
GÜRCİSTAN
BELÇİKA
23.10.2013 25.10.2013 Otomotiv yan sanayi
G.KORE
17
18
19
20
21
22
EQUIP AUTO - Trade show of
automobile equipment, garage
equipment and after-sales
networks
The 17th International
Automobile Industry and Spare
Parts Trade Fair of Iran ? Tabriz
INTERAUTO / MIAS
Tbilisi İnternational Auto Show
BUSWORLD
AutoIndustry &
Autocomponents
23
Autotechnika
24
Auto+Automechanika
Salon International de
l?Automobile de Tunis SIAT
25
Motorlu taşıtlar ve yedek
parça
24.10.2013 27.10.2013 Otomotiv
24.10.2013 26.10.2013
26
SIA-International Motor Show
27
28
29
AAPEX
AAPEX 2013
AUTOCOMPLEX
01.11.2013 01.11.2013 Otomotiv
Otomotiv, Ticari Araç
Yedek Parça Yan Sanayi
05.11.2013 07.11.2013 Otomotiv
05.11.2013 07.11.2013 Otomotiv
05.11.2013 07.11.2013 Otomotiv
01.11.2013 01.11.2013
36
UKRAYNA
MACARİSTAN
RUSYA
LİBYA
MISIR
ABD
ABD
ABD
32
33
34
SEMA - Speciality Equipmenr
Market Association
WINGS OF RUSSIA AVIATION
FORUM
GSA - Global Security Asia
AutoExpoTehnica
EXPOTRANSPORTE ANPACT
35
Khartoum Autoshow
36
SOLUTRANS
37
TRANSPOTEC & LOGITEC
38
SYR AUTOMECHANICA
39
41
Essen Motor Show
SAUDI INTERNATIONAL MOTOR
SHOW (SIMS)
Erbil Autoshow
42
TRANSPOTEC & LOGITEC
43
44
SIA 2013
Riyadh Motor Show
IAA - 65th International Motor
Show
30
31
40
45
05.11.2013 08.11.2013 Otomotiv
ABD
05.11.2013 08.11.2013 Otomotiv
ABD
11.11.2013 15.11.2013 Otomotiv ve Ticari Araçlar
30.11.2013 03.11.2013 Otomotiv ve Yedek Parça
13.11.2013 15.11.2013 Otomotiv
Taşıt Araçları ve Yan
19.11.2013 23.11.2013
Sanayi
Taşıt Araçları ve Yan
19.11.2013 23.11.2013
Sanayi
Taşıt, ulaştırma ve ilgili
21.11.2013 24.11.2013
teçhizat
Otomobil, Otomotiv
27.11.2013 29.11.2013
Parçaları, Enerji
30.11.2013 08.12.2013 Motorlu araçlar
S.ARABİSTAN
ROMANYA
MEKSİKA
FRANSA
FRANSA
İTALYA
HİNDİSTAN
ALMANYA
24.12.2013 28.12.2013 Otomotiv ve Ticari Araçlar S.ARABİSTAN
07.03.2013 10.03.2013 Otomotiv
Taşıt, Ulaştırma ve İlgili
28.02.2013 03.03.2013
Teçhizat
29.05.2013 02.06.2013 Otomotiv
17.11.2013 22.11.2013 Otomotiv
IRAK
12.09.2013 22.09.2013 Otomotiv
ALMANYA
30.11.2013 02.12.2013 Otomotiv
İRAN
46
8. IAP Tehran Autoparts Fair
47
48
7. CIAPE 2013
13.09.2013 15.09.2013 Otomotiv, Yan Sanayi
Dubai International Motor Show 05.11.2013 09.11.2013 Otomobil ve yan sanayi
İTALYA
UKRAYNA
S.ARABİSTAN
ÇİN
BAE
2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve
TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmaların; patent, faydalı
model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları, kalite belgesi alımına ilişkin
giderleri, moda/endüstriyel ürün tasarımcı istihdamına ilişkin giderleri, tanıtım, reklam ve
pazarlama faaliyetleri, yurtdışı birimlere ilişkin kira ve temel kurulum giderleri, danışmanlık
(strateji, operasyon, organizasyon, teknoloji) giderleri, bilişim ve bilgi yönetimi alanına
yönelik harcamaları %50 oranında 5 yıl süreyle desteklenmekte olup; üretimden
pazarlamaya, satıştan satış sonrası hizmetlere kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde
yönetsel bilgi birikimi ve kurumsallaşma konularında destek sağlanmaktadır.
Halihazırda, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren toplam 5 firma Turquality® destek
programında, 6 firma ise Marka Destek Programı kapsamında yer almaktadır. Ayrıca, “Uludağ
İhracatçı Birlikleri Otomotiv Endüstrisi Rusya Federasyonu Tanıtım Projesi” de Turquality®
programı kapsamında desteklenen bir projedir.
2013 Temmuz-Aralık Döneminde Turquality® Kapsamına Alınan Otomotiv Sektörü Firmalar
Firma Adı
Marka Adı
Şehir
Destek
Destek
Başlangıç
Bitiş
Tarihi
Tarihi
Marka
Dönmez Debriyaj Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Hammer
Kuplungen
Marka
Ortadoğu Rulman Sanayi ve Ticaret A.Ş.
ORS
Ankara
11.07.2013
11.07.2017
Marka
Sampa Otomotiv San ve Tic. A.Ş.
Sampa
Samsun
20.12.2013
20.12.2017
İzmir
11.11.2013
11.11.2017
37
Turquality® Kapsamındaki Diğer Otomotiv Sektörü Firmaları
Firma Adı
Turquality
Aktaş Hava Süspansiyon Sistemleri San. ve
Tic. A.Ş.
Marka Adı
Şehir
Destek
Destek
Başlangıç
Bitiş
Tarihi
Tarihi
Airtech
Bursa
26.10.2010
26.10.2015
Turquality BMC Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve
Turquality
Ticaret A.Ş.
BMC
İzmir
14.11.2008
14.11.2013
Lassa
Kocaeli
12.02.2008
12.02.2018
Turquality İnci Akü San. Ve Tic.A.Ş.
İnci Akü
Manisa
29.01.2010
29.01.2015
Turquality Otokar Otomativ Savunma Sanayi A.Ş.
Otokar
İstanbul
24.10.2011
24.10.2016
Turquality Temsa Global San. ve Tic. A.Ş.
Temsa
Adana
05.12.2006
05.12.2016
Marka
Erkunt Traktör Sanayi A.S.
Armatrac
Ankara
07.02.2013
07.02.2017
Marka
Mutlu Akü ve Malzemeleri San. A.Ş.
Mutlu
İstanbul
23.06.2011
23.06.2015
Marka
Petlas Lastik Tic. ve San. A.Ş.(PETLASSTARMAXX) (Marka Programı)
PetlasStarmaxx
Kırşehir
26.03.2012
26.03.2016
Teklas Kauçuk Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Yiğit Akü Malzemeleri Nakliyat Tur. İnş.
San.Tic. A.Ş.
Teklas
Kocaeli
20.05.2013
20.05.2017
Yiğit Akü
Ankara
10.12.2010
10.12.2014
Marka
Marka
2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ kapsamında,
firmalarımızın yurt dışı pazarlara girmelerini teminen, Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği,
Pazara Giriş Desteği ve Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları Desteği
sağlanmaktadır. Nitekim, Bakanlığımız koordinasyonu ve Taşıt Araçları Yan Sanayicileri
Derneği (TAYSAD) organizasyonunda 03-05 Temmuz 2013 tarihleri arasında Çek
Cumhuriyeti’ndeki Skoda firmasına ve 10-12 Temmuz 2013 tarihleri arasında Almanya’daki
Audi firmasına “Otomotiv Yan Sanayii Sektörel Ticaret Heyeti” programları; 15-20 Eylül 2013
tarihinde Çin’e yönelik olarak “Otomotiv Yan Sanayi Sektörel Ticaret Heyeti” programı ile
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği koordinasyonunda 28 Ekim – 1 Kasım 2013
tarihleri arasında, Brezilya’nın önemli ticaret kentlerinden Sao Paulo’ya “Otomotiv ve Yan
Sanayii Sektörel Ticaret Heyeti” programı gerçekleştirilmiş ve bu programlara 70’e yakın
firmamız katılım sağlamıştır.
2010/ 8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
kapsamında firmalar personellerinin eğitimine ilişkin olarak destek alabilmektedirler. Bu
bağlamda, eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, iş planı ve ihracat stratejilerinin
hazırlanması ve izlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale
getirilmesi, süreç iyileştirme ve yönetimi, bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, aynı
değer zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan
şirketlerin uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularındaki
program giderleri ile Bakanlığımızca uygun görülen diğer konulardaki program giderleri
desteklenmektedir.
Uluslararası Rekabetçilik Tebliği kapsamında Bakanlığımız tarafından aşağıda yer alan
projeler yürütülmektedir.
38
 Konya Sanayi Odası - “Konya Otomotiv Yan Sanayi İş Kümesi İhracat Koçluğu” Projesi
(Projede 16 firma yer almaktadır)
 Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) – “Küresel Rekabet Yolunda Kurumsal
Dönüşüm” Projesi (Projede 10 firma yer almaktadır)
 Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü- “Bursa TSO
Organize Sanayi Bölgesi Otomotiv Kümesinde Yer Alan Firmaların İhracat
Kapasitelerinin Artırılması” Projesi (Projede 15 firma yer almaktadır.)
 Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği- “Otomotiv Sektöründe Ürün
Geliştirme, AR&GE ve Proje Yönetimi İyileştirme Eğitim ve Danışmanlık Programı”
(Projede 10 firma yer almaktadır.)
 Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) – “Otomotiv Tedarik Sanayiinde İş
Mükemmelliği Projesi” (Projede 11 firma yer almaktadır)
 Ostim Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü-“ Anadolu Raylı Ulaşım Sistemleri
Kümelenmesi Uluslararası Rekabetçiliği Geliştirme Projesi” (Projede 27 firma yer
almaktadır.)
Ayrıca, Bakanlığımız ilgili birimlerince ülke masaları seminer ve bilgilendirme toplantıları
düzenlenmek suretiyle çeşitli pazarlar hakkında firmalarımızın bilgilendirilmesi mümkün
olmuştur.
Bu çerçevede, 2013 Temmuz-Aralık döneminde Bakanlığımız tarafından 11 ilde düzenlenen
11 Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerine ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır. Söz konusu
seminerlere 805 kişi katılım sağlamıştır.
DIŞ TİCARET BİLGİLENDİRME SEMİNERLERİ
Talep Eden Kurum
Yer
Tarih
1
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği
Rize
5 Eylül 2013
2
Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği
Van
12 Eylül 2013
3
Eskişehir Ticaret Odası
Eskişehir
18 Eylül 2013
4
Aliağa Ticaret Odası
Aliağa/İzmir
18 Eylül 2013
5
Adana Sanayi Odası
Adana
10 Ekim 2013
6
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
Gaziantep
24 Ekim 2013
7
Iğdır
31 Ekim 2013
8
Bayburt
14 Kasım 2013
9
Kocaeli Sanayici ve İş Adamları Derneği
Kocaeli
21 Kasım 2013
Çankırı
19 Aralık 2013
10 Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası
Ayrıca, bu seminerlerde diğer konuların yanı sıra Bakanlığımız uhdesinde yürütülmekte olan
ihracata yönelik devlet destekleri hakkında firmalarımızın bilgilendirilmesi sağlanmıştır.
Diğer taraftan, bahse konu eylem ile ilgili olarak, Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) Genel
Sekreterliği ve Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) tarafından yurtdışı pazarlara
yönelik yapılan faaliyetler, katılım sağlanan uluslararası seminer, konferans, toplantı, fuar vb
etkinlikler ile yurt dışı lobi faaliyetleri kapsamındaki girişimler hakkında derlenen bilgiler
aşağıda özetlenmektedir:
39
UİB-TİM Temmuz-Aralık 2013 Dönemi Faaliyetleri:
SIRA
NO
FAALİYET ADI
YER
TARİH
1
PAACE AUTOMECHANIKA MEXICO
MEXICO CITY / MEKSİKA
10-12 TEMMUZ 2013 MİLLİ KATILIM
2
AUTOMECHANIKA MOSCOW
POWERED BY MIMS
MOSKOVA / RUSYA FED.
26-29 AĞUSTOS 2013 MİLLİ KATILIM
3
CIAPE
PEKİN / ÇİN
13-15 EYLÜL 2013
MİLLİ KATILIM
4
SKODA
BURSA
18-20 EYLÜL 2013
ÖZEL NİTELİKLİ ALIM
HEYETİ
5
EQUIP AUTO
PARİS / FRANSA
16-20 EKİM 2013
MİLLİ KATILIM
6
BREZİLYA SEKTÖREL TİCARET
HEYETİ
SAO PAULO / BREZİLYA
28 EKİM -1 KASIM
SEKTÖREL TİCARET
HEYETİ
7
COMVEX
İSTANBUL
14-17 KASIM 2013
INFO STAND VE ALIM
HEYETİ
8
ULYANOVSK VALİLİĞİ HEYETİ
BURSA
3 ARALIK 2013
ALIM HEYETİ
9
AUTOMECHANIKA SHANGHAI
SANGAY/ÇİN
10-13 ARALIK 2013
MİLLİ KATILIM
40
FAALİYET TÜRÜ
TAYSAD Temmuz-Aralık 2013 Dönemi Yurt Dışı Faaliyetleri:
Sıra
No
Eylem
Başlangıç Bitiş Tarihi
1
SKODA SEKÖREL TİCARET HEYETİ
03.07.2013
05.07.2013
2
AUDI SEKÖREL TİCARET HEYETİ
10.07.2013
12.07.2013
Konusu
SKODA FİRMASI ZİYARETİ VE SATIN ALMA
BÖLÜMÜ YETKİLERİYLE YAN SANAYİCİ
FİRMALARIMIZIN GÖRÜŞMESİ
AUDI FİRMASI ZİYARETİ VE SATIN ALMA
BÖLÜMÜ YETKİLERİYLE YAN SANAYİCİ
FİRMALARIMIZIN GÖRÜŞMESİ
Ülke
ÇEK CUMHURİYETİ
ALMANYA
OEM ZİYARETLERİ VE ÇİN - TÜRKİYE
OTOMOTİV ALANINDA YAPILAN CIAPE 2013
FUARI VE SEKTÖREL TİCARET HEYETİ
ÇALIŞMALARI
-B2 FOTON ZİYARETİ
ÇİN HALK CUMHURİYETİ
-BMW ZİYARETİ
-SINOTRUCK ZİYARETİ
-DAIMLER PEKİN ZİYARETİ
AUDI ZİYARETİ
3
ÇİN Sektörel Ticaret Heyeti Ziyareti
15.09.2013
20.09.2013
4
IAA CARS
12.09.2013
22.09.2013
OTOMOTİV FUARI
ALMANYA
5
ENEVATE
26.09.2013
26.09.2013
E-MOBILITY KONFERANSI
BELÇİKA
(BRÜKSEL)
6
GALLER HEYETİ ZİYARETİ
02.10.2013
02.10.2013
ZİYARET
7
STEEL ORBIS KONFERANSI
09.10.2013
09.10.2013
ÇELİK ÜZERİNE KONFERANS
8
12K Model URGE Projesi
Almanya Yurtdışı Pazarlama Programı
02.09.2013
05.09.2013
AUTOMECHANİKA FUARI İÇİNDE
DÜZENLENEN ULUSLARARASI KATILIMLI
KONFERANS
ALMANYA
(HANNOVER-BREMEN)
9
‘’AGRITECHNICA’’ Tarım Makinaları ve
Teknolojileri Fuarı
12.11.2013
16.11.2013
OTOMOTİV FUARI
ALMANYA
(HANNOVER)
10
Daimler Ziyaret
04.11.2013
04.11.2013
TAYSAD TARAFINDAN GÖRÜŞMELERİN
TAKİBİ İÇİN YAPILAN ZİYARET
ALMANYA
(STUTGART)
11
SKODA SATIN ALMA ZİYARETİ
19.09.2013
20.09.2013
SKODA TARAFINDAN YAPILAN SEKTÖREL
TİC. HEYETİ SONRASI ZİYARET
KOCAELİ
(TAYSAD MerkezÇayırova
12
5. KRV Türk-Alman Ekonomik Görüşmeleri21.11.2013
21.11.2013
LOBBY FAALİYETLERİ
ALMANYA
( Dortmund )
TAYSAD Çin Ofisi çalışmaları
HYUNDAI BEIJING Ziyareti
DongFeng Import Export Corporation
Ziyareti
KOCAELİ
KOCAELİ
13
ÇİN SEYAHATİ
08.12.2013
15.12.2013
14
EURO-CHINA BUSINESS MEETING
08.09.2013
11.08.2013
15
Creative Technologies and Business Summit
12.10.2013
FORUM
13.10.2013
İSTANBUL
16
CLEPA SME ÇALIŞMA GRUBU
25.09.2013
25.09.2013
ÇALIŞMA GRUBU
BELÇİKA
(BRÜKSEL)
17
5. CLEPA AFTERMARKET KONFERANSI
27.11.2013
28.11.2013
BELÇİKA
(BRÜKSEL)
18
CLEPA NATIONAL ASSOCIATIONS MEETING
05.09.2013
06.09.2013
BELÇİKA
(BRÜKSEL)
41
Eylem kapsamında, 09/10/2013 tarihinde Bakanlığımız ASO Toplantı Salonunda “Serbest
Ticaret Anlaşmalarının (STA) durumu, sektöre olumlu ve olumsuz etkileri, yeni pazarlar ve
gelecek hedefleri” ile ilgili olarak Ekonomi Bakanlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü
tarafından ayrıntılı bilgilendirmenin yapılması amacıyla bir toplantı düzenlenmiştir.
Söz konusu toplantıda, Ekonomi Bakanlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü tarafından, komşu
ve çevre ülkelerle dış ticaretimizin geliştirilmesi; ihracatçılarımızın dış pazarlarda, başta AB
ülkelerinin müteşebbisleri olmak üzere rakipleri ile eşit şartlarda rekabet edebilmesinin
temini; karşılıklı yatırımların artırılması ve müşterek teşebbüslerle ülkemizin uluslararası
rekabet gücünün artırılması bakımından önem taşımakta olan Serbest Ticaret Anlaşmaları
(STA) ile ilgili olarak;
- Serbest Ticaret Anlaşmalarının Hukuki Dayanakları,
- Ülkemizin Serbest Ticaret Anlaşmaları,
- Serbest Ticaret Anlaşmalarının Dış Ticaretimiz Üzerindeki Etkileri,
- Serbest Ticaret Anlaşmalarında Otomotiv Sektörünün Durumu
hususlarında bilgilendirme yapılmıştır.
Toplantı sonucunda;

Serbest Ticaret Anlaşmaları kapsamında ülkemizin Otomotiv Sektörü ana ve yan
sanayi ihracat rakamlarına ilişkin değerlendirmeler yapılmış,

Ülkemiz Otomotiv Sektörünün Orta ve Güney Amerika Ülkelerindeki ihracat
potansiyelinin değerlendirilmesinin faydalı olacağı ve bu sebeple sektörün söz konusu
ülkelerle yapılması planlanan STA’lara ilişkin talebini ayrıntılı olarak Ekonomi
Bakanlığına iletmesinin uygun olacağı ifade edilmiştir.
OSD



01.01.1996 da yürürlüğe giren 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ile uygulamaya giren
AB ile Gümrük Birliği, sadece sanayi mallarının serbest dolaşımını kapsamaktadır.
Geçe süre içinde sanayimizin AB Pazarına ihracatın önemli aşamalar kaydedilmiş ve
halen üretimde ihracatın payı yüzde 75 lere kadar yükselmiştir.
Gümrük Birliği Kararı bunun yanında geniş kapsamı içinde teknik mevzuat uyumu bir
dizi önemli mevzuatın da AB mevzuatı paralelinde uyumuna yol açarak ekonominin
küreselleşmesine yardımcı olmuştur.
Ancak Tam Üyelik hedefinde bir ara aşama olan Gümrük Birliği tam üyelik
gerçekleşmediği için yetersiz kalmaktadır. Özellikle dünya ticareti yeni değişimlerle
farklı yönlerde ve daha kapsamlı alanlarda gelişmektedir. Bu nedenle sağladığı olumlu
sonuçlardan sonra gelişen koşullarda yetersiz kalmaktadır.
42









Bu güne kadar büyük çabalarla gerçekleşen STA ların kapsadığı pazarlar yetersizdir.
Potansiyel pazarlarda ise yeni STA ların oluşturulmasında Gümrük Birliği nedeni ile
dolaylı sorunlar vardır, STA lar artık kapsam itibarı ile yetersizdir.
ABD nin koordinasyonunda yeni nesil ticaret ortaklıkları mutlaka gündeme
getirilmektedir.
Küresel kriz ile gelişen ekonomiler karşısında güç kaybeden ABD, TTIP*) ve TPP**) İle
“Yeni Nesil Küresel Ortaklıklar” kuruluşu için yoğun çaba içindedir
DTÖ müzakereleri sınırlı kalmakta, bu yeni ortaklıklar küresel koşulları yeniden
düzenlemeyi de amaçlamaktadır.
Çin ve Rusya Şanghay Beşlisi olarak ayrı bir ticari ortaklık arayışındadır.
Yeni nesil ticari ortaklıklar, sanayi malları dışında tarım; hizmetler; doğrudan yabancı
sermaye yatırımları; kamu alımları gibi alanları da kapsamaktadır. Burada temel
amaç, “Sürdürülebilir İstihdam ve Büyüme” dir.
İleri ekonomilerin yer aldığı bu ortaklıklar, küresel ticaret kurallarını da değiştirmekte
ve diğer ülkelerin ticaretini sınırlandıracak etki yapmaktadır. Türkiye bu oluşan yeni
ortak pazarlarda rekabet gücünü kaybedebilir.
Bu nedenle tarım ve hizmetler sektörlerinde ülkemizde yeni gelişmeler de dikkate
alınarak, STA lar içinde bu sektörlerin de nasıl yer alacağı konusu tartışılmalıdır.
Türkiye özellikle bir yandan bu şeklide STA ları geliştirirken TTIP içinde yer almalıdır.
*)
TTIP: Transatlantic Trade and Investment Partnership / ABD ve AB
TPP: Trans Pasific Partnership / ABD, Avusturalya, Malezya, Şili; Y.Zelanda, Peru, Meksika,
Kanada, Japonya, G.Kore
**)
43
3.3. Kamu alımlarında ve kiralamalarında yerli araç kullanımı özendirilecektir.
Maliye Bakanlığı
Sorumlu Kuruluş:
İçişleri Bakanlığı
Kamu İhale Kurumu
MALİYE BAKANLIĞI
Bakanlar Kurulu’nca 17/3/2006 tarihinde kararlaştırılan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt
Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller“in Genel Esaslar başlıklı 6 ncı maddesinde; Hizmet alımı
suretiyle yabancı menşeli binek ve station-Wagon cinsi taşıt edinilmesi, 5/1/1961 tarihli ve
237 sayılı Taşıt Kanununun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen makam ve
hizmetler ile sınırlı olacağı hükme bağlanmıştır. Bir başka ifadeyle, anılan maddede
öngörülmeyen makam ve hizmetler için hizmet alımı suretiyle yerli taşıt edinimi söz
konusudur.
Taşıt satın alımı ile ilgili olarak 237 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında “Bu
Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde belirtilenlerin (Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı hariç) emir ve
zatlarına verilenler, (2) sayılı cetvelin birinci ve ikinci sırasında yer alanlar,güvenlik önlemli
(zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan
araçlar dışında hibe dahil, her ne suretle olursa olsun yabancı menşeli binek ve stationWagon cinsi tasıt edinilemez. Yerli muhteva oranı % 50'nin altında kalan taşıtlar yabancı
menşeli sayılır. Bu oranı artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir” hükmü yer almaktadır.
Yerli taşıt edinimi yukarıda belirtilen düzenlemeler çerçevesinde yürütülmekte olup TemmuzAralık 2013 döneminde bu konuya ilişkin herhangi bir degişiklik veyahut gelişme
bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, 5.Yönlendirme Kurulu Toplantısında eylem kapsamında “Kamu
kiralamalarında kamu alımlarında olduğu gibi yerli üretim araçların tercih edilmesine yönelik
olarak bir çalışma olup olmadığı hususunun sorumlu kuruluş olan Maliye Bakanlığı tarafından
sekreteryaya iletilmesine” karar verilmiştir.
Söz konusu hususla ilgili olarak, 237 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasının
öngördüğü makamlar dışında kalan makamlara hizmet alımı suretiyle yerli menşeli araç
edinimi zorunlu kılınmıştır.
44
Bakanlığımızca ülkemizde üretilen motorlu araç, traktör ve motosiklet türü araçların yerlilik
oranlarının belirlenmesi amacıyla, 2014 yılı Yerli Muhteva Oranı=100x((Ürün Maliyet Fiyatıİthal Girdi Fiyatı)/(Ürün Maliyet Fiyatı)) tespiti çalışması yapılmış olup, kamu ihalelerinde
kullanılması amacıyla yerli muhteva oranı % 50’nin üzerinde olan araçlara ilişkin bilgiler
http://sgm.sanayi.gov.tr/ServiceDetails.aspx?dataID=343 adresinde yer almaktadır.
Bununla birlikte, 06/02/2014 tarihinde TBMM Genel Kurulu’ nda kabul edilen ve 19/02/2014
tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren 6518 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Bakanlığımız görev
ve yetkisi kapsamına giren ve aşağıda belirtilen hususlarda değişiklikler ve eklemeler
yapılmıştır.
MADDE 45 – 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesine
aşağıdaki bent eklenmiştir.
“u) Yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik sanayi katılımı/off-set
uygulamaları içeren mal ve hizmet alımları,”
Ancak bu hüküm yayımı tarihinden itibaren yüz seksen gün sonra yürürlüğe girecektir.
MADDE 46 – 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2)
numaralı alt bendine aşağıdaki paragraf eklenmiş; aynı maddenin üçüncü fıkrasının son
cümlesi “Denetim ve yönetim faaliyetleri nedeniyle alınacak belgeler beşte bir oranında
dikkate alınır. Ancak, yapımla ilgili hizmet işlerinden elde edilen belgeler yapım işlerinde
kullanılamaz.” şeklinde değiştirilmiştir.
“f) Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile
kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik
projelerinde, rekabet öncesi iş birliği projelerinde ve teknogirişim sermaye desteklerinden
yararlananlara, yararlandıkları destekler çerçevesinde yürüttükleri proje sonucu ortaya çıkan
mal ve hizmetlerin piyasaya arz edilmesinden sonra proje sonucu ortaya çıkan hizmetler ile
yerli malı belgesine sahip ürünler için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Kurumca
belirlenen esaslar çerçevesinde düzenlenen ve piyasaya arz tarihinden itibaren beş yıl süreyle
kullanılabilecek olan belgeler.”
MADDE 51 – 4734 sayılı Kanunun 63 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 63 – İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif
eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler esas
alınır:
a) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan ihalelerde sadece yerli isteklilerin
katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
b) Hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat
avantajı sağlanabilir.
c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat
avantajı sağlanabilir. Ancak, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve
kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen
45
ve her yıl ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde yerli
malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur.
d) Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen
malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile
belgelendirilir.
e) Ortak girişimlerin yerli istekli sayılabilmesi için bütün ortaklarının yerli istekli olması
gereklidir.”
MADDE 52 – 4734 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bu Kanunun 3 üncü maddesinin (u) bendine ilişkin usul ve esaslar, Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından, Kurum ile diğer ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir.”
MADDE 125 – Bu Kanunun;
c) 45 inci, 46 ncı, 51 inci ve 52 nci maddeleri yayımı tarihinden yüz seksen gün sonra,
yürürlüğe girer.
KAMU İHALE KURUMU
Kurumumuz tarafından düzenlenen eğitim çalısmalarında, ihalelerde yerli malı teklif eden
istekliler lehine fiyat avantajı sağlanmasının önemi vurgulanmıştır.
OSD


22 Şubat 2014 tarih ve 28921 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6519 sayılı Kanunda yer
alan Madde 21 hükümleri ile kamuda kullanılacak taşıtlar için yerli araç kavramı
kaldırılmış ve bunun ile ilgili yetkiler Bakanlar Kuruluna bırakılmıştır.
Bakanlar Kurulu’nun yapacağı düzenlemelerde yerli araça kullanımı ve bu Eylem
Maddesinin göz önünde bulundurulması gerekecektir.
237 Sayılı Taşıt Kanunu
6519 Sayılı kanunla yapılan değişiklik
MADDE 10.-.
……
Bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde belirtilenlerin
(Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı hariç) emir ve
zatlarına verilenler, (2) sayılı cetvelin birinci ve
ikinci sırasında yer alanlar, güvenlik önlemli
(zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili
yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan
araçlar dışında hibe dahil, her ne suretle olursa
olsun yabancı menşeli binek ve station-wagon
cinsi taşıt edinilemez. Yerli muhteva oranı %
50'nin altında kalan taşıtlar yabancı menşeli
sayılır. Bu oranı artırmaya Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
MADDE 21 – 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı
Taşıt Kanununun 10 uncu maddesinin beşinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Kanun kapsamında edinilecek taşıtların
menşei, silindir hacimleri ve diğer niteliklerini
belirlemeye ve sınırlamalar getirmeye Bakanlar
Kurulu yetkilidir.”
46
Kamu İhale Kurumu
Kurumumuz tarafından farklı kurum ve kuruluşlarla işbirliğiyle kamu ihale sistemine yönelik eğitim
toplantıları düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat
avantajı sağlanmasının önemi vurgulanmıştır.
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) 27/12/2011 tarihinde gerçekleştirilen 23 üncü toplantısında
“Kamu alımlarının ve Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği, Yerlileşmeyi ve Teknoloji Transferini Teşvik
Edecek Şekilde İyileştirilmesi” 2011/106 sayılı karar olarak kabul edilmiştir. Bu karara ilişkin sorumlu
kuruluş olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı belirlenmiş olup, Kurumumuzca BTYK’nın 24 üncü
toplantısında görüşülen ve kabul edilen mevzuat değişikliği önerileri esas alınarak bir değişiklik taslağı
hazırlanmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 63’üncü maddesinde yapılan değişiklikle “Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili yerli sanayi
ürünleri arasından belirlenen ve her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan
malların ihalelerinde bu malları teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlaması
konusunda ihale dokümanına hüküm konulması” zorunlu hale getirilmektedir.
47
3.4. Çevre dostu araçların kullanımının yaygınlaştırılması için toplumda farkındalık
seviyesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
OSD
STK’lar (OİB, TİM, ODD, OYDER)
OSD
Otomotiv Sanayii Derneği üyesi firmalar tarafından ürettikleri sade elektirkli ve hibrit araç
modellerinin popüler otomobil yayınlarındaki test sürüşlerine, bölgesel bazda hibrit araçlar
konusunda halkın ve basının bilgilendirilmesine öncelik verilmiş ve bu amaçla yerel fuarlarda ve
bayilerde araçların sergilenmesi ve röportajlar verilmesi sağlanmıştır.
Bununla birlikte, bazı yerel yönetimler ile firmaların anlaşması sonucu toplu taşımada kullanılmak
üzere deneme sürüşüne alınan elektrikli araçlar pilot bölgelerde vatandaşların kullanımına sunulmuş
ve olumlu geri dönüşler alınmıştır.
Bu çerçevede, insan sağlığına ve çevreyi koruma bilincine destek sağlaması açısından büyük öneme
sahip söz konusu teknolojilerin ülkemizde tanıtımının yapılması ve farkındalığın arttırılması yönünde
çalışmalar tüm hızıyla devam etmektedir.
48
3.5. Çevreye duyarlı araçların kullanımı özendirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Maliye Bakanlığı
22.10.2013 tarihinde Bakanlığımızda gerçekleştirilen ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı (Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü), Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Yapı İşleri
Genel Müdürlüğü), Türk Standardları Enstitüsü Başkanlığı (Ulaşım ve Lojistik Hizmetleri
Başkanlığı ve Standard Hazırlama Merkezi Başkanlığı), Makine Mühendisleri Odası, TOBB LPG
Meclisi, Petrol Sanayi Derneği temsilcilerinin katılım sağladığı LPG Güvenlik Platformu
Toplantısında,
1. Kapalı otoparkların taşıyacağı teknik şartlara ilişkin bir çalışma grubunun oluşturulması
amacıyla TSE Standard Hazırlama Merkezi Başkanlığı koordinasyonunda Kasım ayında bir
toplantının gerçekleştirilmesine ve bu toplantıda öncelikle TS 9891, TS 11922, TS 10551,
TS12664 I- II, TS 11969 standardlarının LPG’li araçlar açısından gözden geçirilmesine,
2. Gerekli standardın hazırlanmasının ardından; kurumsal altyapısının elverişliliği dikkate
alınarak TSE tarafından Hizmet Yeri Belgelendirme yöntemiyle otoparkların belgelendirilmesi,
işaretlenmesi ve standarda uygunluğun devamının denetimlerle kontrol altına alınmasına,
3. Ülkemizde trafiğe kayıtlı tüm LPG’li araçların kapalı otoparklara girişini sağlamak üzere söz
konusu araçların güvenlik denetiminden geçmesi ve sticker/barkod/etiket veya alternatif
elektronik bir başka bir uygulama ile belgelendirilmesine ilişkin tüm unsurları içeren bir
uygulama planının hazırlanarak Makine Mühendisleri Odası tarafından LPG Güvenlik
Platformuna en geç bir ay içinde sunulmasına,
4. Araçların kapalı otoparklara girişine ilişkin gerekli mevzuat çalışmasının, 1 ve 2 numaralı
kararların yerine getirilmesine müteakip başlatılmasına,
5. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmış olan ve Bakanlar Kurulunca
yürütülmesi planlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Taslağı”nın
içine 1 numaralı kararda yer alan yeni/revize standarda atıf yapılmasının sağlanması için
metnin LPG Güvenlik Platformu’na gönderilmesine ve mümkün ise Yönetmeliğin standard
hazırlanıncaya kadar yayınlanmaması hususunun ilgili kurumlarca bir kez
değerlendirilmesine,
6. LPG montajı yapılan ancak KIT ağırlığının ilave edilmesinin ardından azami yüklü ağırlık
sınırı aşılan ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bağlı olan Araç Muayene
İstasyonlarınca muayeneleri onaylanmayan araçlarla ilgili olarak, sorunun büyük ölçüde
araçların uygunluk belgelerinde yer alan bilgilerin hatalı veya yanlış doldurulmasından
kaynaklandığı belirtilmiş olup;
a) M1 ve N1 kategorisi araç üreticileri ve ithalatçılarına, ülkemizdeki LPG yakıt sistemi
dönüşümünün fiilen yoğun bir şekilde devam ettiği hatırlatılarak üretilecek veya ithal
edilecek araçların teknik değerlerinin belirlenmesinde bu gerçeğin dikkate alınması,
dönüşüm durumunda tüketicinin muhtemel tüketici mağduriyetlerinin ortaya çıkmaması ve
49
b) Araç uygunluk belgelerin Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği
(2007/46/AT)’ye uygun olarak doğru ve eksiksiz bir şekilde hazırlanarak tüketiciye verilmesi
konusunda uyarılmalarına,
c) Mümkün olduğunda mevcut tankın daha küçük bir tank ile değiştirilerek bir miktar gelişme
kaydedilebileceğine,
d) Teknik açıdan izin verilen azami yüklü kütle değerinin aşılması durumunda karayollarındaki
can ve mal güvenliği açısından muayenelerin onaylanmaması, ancak araç ithalatçıları/
üreticileri ile yapılacak toplantı sonrası gelişmelerin değerlendirilmesine,
karar verilmiştir.
Bununla birlikte;
15 Kasım 2013 tarihinde Bakanlığımızda gerçekleştirilen ve Türk Standardları Enstitüsü
Başkanlığı Hizmet Yeri Belgelendirme Muayene Grup Başkanlığı, Araç Proje Onay Grup
Başkanlığı, Standard Hazırlama Merkezi Başkanlığı temsilcilerinin katılım sağladığı ve LPG’li
araçların kapalı otoparklara park edilmesi açısından otoparkların uyması gereken standardın
belirli bir aşamaya getirilmesi konusundaki çalışma toplantısında,
1. Kapalı otoparkların taşıyacağı teknik şartlara ilişkin TSE Standard Hazırlama Merkezi
Başkanlığı tarafından TS 9881 (Araç Park Yerleri - Sınıflandırma, Yapım ve İşletme Kuralları)
Standardının gözden geçirilerek revize edilmesine, TS 10551 (Otoparkların tasarım kuralları)
standardının dikkate alınması ve bu aşamada standard çalışmalarının tamamlanması
açısından TSE Standard Hazırlama Merkezi Başkanlığı ile ortak bir platformda çalışılması
amacıyla Bakanlığımızca TOBB LPG Sektör Meclisinden raportör ismi talep edilmesine,
2. Hali hazırda yürürlükte bulunan TS 12664-I, II (İş yerleri - Karayolu taşıtları yakıt
sistemlerinin, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) kullanımı için dönüşümünü yapan yerler)
standardında, LNG’li araçlara ilişkin kuralların adapte edilmesine,
3. TS 12664-I,II standardına; işyerinde çalışan sayısı ve o işyerinde yapılabilecek azami yakıt
sistemi dönüşüm sayısı eşleştirmesini içeren bir tablo yerleştirilmesine,
karar verilmiştir.
LPG’li araç sayısı bakımından Avrupa’da birinci, Dünya’da ikinci sırada yer aldığımız göz önünde
bulundurulduğunda, LPG yakıtı kullanan araçların kapalı garajlara park edilememesi hususunun
değerlendirilmesi amacıyla Bakanlığımız, İçişleri Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Türk Standartları
Enstitüsü (TSE), Belediyeler, TÜV TÜRK, Makina Mühendisleri Odası (MMO), Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği Türkiye LPG Meclisi, Türkiye Likit Petrol Gazcıları Derneği (TLPGD), Petrol Sanayi
Derneği (PETDER), Müstakil Likid Petrol Gazcıları, Kit Satıcıları ve Otogaz Bayileri Derneği
(MÜSLPGD), Anadolu LPG ve Akaryakıt Sanayicileri ve İş Adamları Derneği, özel sektör temsilcileri ve
diğer sektörel (montaj, dönüşüm) derneklerin katılımı ile 27-28 Mayıs 2013 tarihlerinde İzmir’de bir
Çalıştay düzenlenmiştir.
50
Söz konusu Çalıştayda;
Kapalı otoparklara park edecek LPG’li araçlarda;
1) LPG tanklarının ve dönüşüm sistemlerinin seviyesinin ECE R 67.01 teknik düzenlemesine uygun
hale getirilmesi ve mevcut araçların kontrolü,
2) Etkin bir gaz sızdırmazlık kontrolü yapılması, kontrol periyodunun yeniden değerlendirilmesi,
3) LPG’li araçların periyodik bakımlarının yapılmasını sağlayacak bir takip sisteminin oluşturulması,
4) LPG’li araçların park edebileceği kapalı otoparklarda; Teknik emniyete yönelik sistemlerin
kurulumu (yangın, gaz algılama vb.) etkin bir kontrol için standart alt yapısının oluşturulması,
5) Piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri sistemin sağlıklı yönetilmesi için gerekli tedbirlerin
alınması yönünde çalışmaların yapılması,
6) Araçlar ve kapalı otoparklar için ilgili Kurumların da katılımı ile gerekli standart alt yapısının ve
kontrol noktalarının oluşturulması,
7) Uygun araçların kapalı otopark ve feribotlara girebileceğini gösterir işaretleme ve/veya
elektronik sistem desteğinin sağlanması,
8) Araçların, dönüşümcü firmaların, tank ve kit üretici ve ithalatçıları ile bu araçlarda kontrolleri
yapan yerlerin e-devlet sistemi kapsamında takip edilebileceği bir sistemin oluşturulması
çözüm önerileri üzerinde mutabakat sağlanmıştır.
Sonuç olarak;
- ECE R 67.01 teknik düzenlemesine göre dönüşümü yapılmış araçların (sistem aksam ve tank,
periyodik kontrol vb.) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş/yetkilendirilecek
kurumlarca kontrolünün yapılarak belgelendirilmesi ve etiketlenmesi ile kapalı otoparklara girmesi,
- LPG’li araçların park edeceği kapalı otoparklarla ilgili bir standart hazırlanması ve bu kapsamda
gerekli çalışmaların yapılması,
-
Mevzuatta uyumun sağlanması,
- Kamu, sektörel dernekler ve özel sektör temsilcilerini bir araya getiren çalıştay kapanış
bildirgelerinde dile getirilen hedef ve önerilerin bir ilerleme raporu ile takip edilmesi,
-
Kamu spotları ile halkın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi
hususlarında görüş birliğine varılmıştır.
51
3.6. Kamu araç filoları oluşturulurken çevre dostu araçların tercih edilmesi sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Kamu İhale Kurumu
KAMU İHALE KURUMU
Kurumumuz tarafından farklı illerde farklı kurum ve kuruluşlarla işbirliğiyle kamu ihale
sistemine yönelik eğitim toplantıları düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, ihale katılımında
rekabeti sınırlamayacak şekilde
çevre dostu araçların tercih edilmesinin önemi
vurgulanmıştır.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ nin 60’ncı maddesinde, fiyat dışı unsurlar ve bu
unsurlara yönelik düzenlemeler yer almaktadır. Çeşitli toplantılarda idarelerce ihale
dokümanlarının hazırlanmasında rekabet ve ihaleye katılımın sınırlandırılmaması temelinde
çevre dostu kriterlere yönelik nasıl düzenleme yapılabileceği konusu aktarılmıştır.
OSD


22 Şubat 2014 tarih ve 28921 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6519 sayılı Kanunda yer
alan Madde 21 hükümleri ile kamuda kullanılacak taşıtlar için yerli araç kavramı
kaldırılmış ve bunun ile ilgili yetkiler Bakanlar Kuruluna bırakılmıştır.
Bakanlar Kurulu’nun yapacağı düzenlemelerde yerli araç kullanımı ve bu Eylem
Madesinin göz önünde bulundurulması gerekecektir.
237 Sayılı Taşıt Kanunu
6519 Sayılı kanunla yapılan değişiklik
MADDE 10.-.
……
Bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde belirtilenlerin
(Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı hariç) emir ve
zatlarına verilenler, (2) sayılı cetvelin birinci ve
ikinci sırasında yer alanlar, güvenlik önlemli
(zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili
yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan
araçlar dışında hibe dahil, her ne suretle olursa
olsun yabancı menşeli binek ve station-wagon
cinsi taşıt edinilemez. Yerli muhteva oranı %
50'nin altında kalan taşıtlar yabancı menşeli
sayılır. Bu oranı artırmaya Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
MADDE 21 – 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı
Taşıt Kanununun 10 uncu maddesinin beşinci
fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Kanun kapsamında edinilecek taşıtların
menşei, silindir hacimleri ve diğer niteliklerini
belirlemeye ve sınırlamalar getirmeye Bakanlar
Kurulu yetkilidir.”
52
22 Mart 2013 tarihinde yapılan Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısında; çevre dostu araçların
sınıflandırılması için teknik kriterlerin belirlenmesi amacıyla ilgili kurum/kuruluşlarca çalışma
başlatılmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda, konu ile ilgili olarak Otomotiv Sanayii Derneği’nden
teknik bilgi ve görüşler talep edilmiştir.
Kamu İhale Kurumu
Kurumumuz tarafından farklı illerde farklı kurum ve kuruluşlar işbirliği ile kamu ihale sistemine
yönelik eğitim toplantıları düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, ihalelerde çevre dostu araçların tercih
edilmesinin ve yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı sağlanmasının önemi
vurgulanmıştır.
53
HEDEF – 4
“Hukuki ve İdari Düzenlemeleri İyileştirmek.”
4.1. Düşük CO2 emisyonu olan çevre dostu araçların (elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi
düşük diğer araçlar) kullanımını teşvik eden bir vergilendirme sistemi için çalışma
yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
STK‘lar (OSD, TAYSAD, ODD)
MALİYE BAKANLIĞI
Bilindiği üzere, ülkemizdeki taşıt parkında yer alan taşıtların önemli bir kısmını eski taşıtlar
oluşturmaktadır.
Bununla birlikte, Kyoto Protokolüne uyum süreci ve Türkiye’nin iklim değişikliği
yükümlülükleri göz önünde bulundurularak karayolu taşımacılığındaki CO2 emisyonunun
azaltılması ve ömrünü tamamlamış araçların hurdaya ayrılarak bertaraf edilmesi amacıyla,
15/6/2012 tarih ve 28324 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı
Kanunlarda Değisiklik Yapılmasına Dair Kanunun 41 nci maddesiyle, 1990 model ve daha eski
olan taşıtların 31/12/2014 tarihine kadar bedelsiz olarak il özel idarelerine veya 4925 sayılı
Kanunun 33 üncü maddesi uyarınca belli bir bedel karşılığında MKEK hurda isletmesi
müdürlüklerine teslim edilerek tescil kayıtlarının silinmesi halinde, tahakkuk eden motorlu
taşıtlar vergisi tutarlarının terkin edilmesi imkanı sağlanmış ve anılan Kanun maddesinin
dördüncü fıkrasında da tescil kaydı devam etmekle birlikte çeşitli nedenlerle mevcut olmayan
veya motorlu taşıt vasfını kaybetmiş model yılı 2000 ve daha eski olan taşıtların da bu
durumlarının tespiti ve bu taşıtlara ait tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergilerinin 1/4'ünün
31/12/2014 tarihine kadar ödenmesi üzerine kalan vergi aslı, gecikme zammı, gecikme faizi,
vergi cezaları ve tescil plakasına kesilen idari para cezalarının tamamının tahsilinden
vazgeçileceği ve ödemeyi müteakip trafik tescil kayıtlarının silineceği hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda, 5838 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesinin yürürlüge girdiği 28.02.2009
tarihinden 2013 yılı sonuna kadar 292.000 üzeri taşıtın trafik tescil kaydı silinmiş olup, anılan
Kanun maddesinin yürürlüğünün 31.12.2014 tarihine kadar devam edeceği düşünüldüğünde
bu sayının daha da artacağı tahmin edilmektedir.
OSD


Bu konuda vergi düzenlemesine ilişkin bir ilerleme yoktur.
Konu Vergi Konseyi’nin 2013 yılında başlattığı çalışmalarda sanayimizin görüşü olarak
ayrıntıları ile gündeme getirilmiştir, ancak bu çalışma bu güne kadar tekrar gündeme
gelmemiş ve sonuçlandırılmamıştır.
54

Bu konuda bir düzenleme yapılırken sanayinin uzman görüşünün alınması ve taşıt tekniği
ile ilgili konuların göz önünde bulundurulması gereklidir.
Maliye Bakanlığı
Bilindiği üzere, Ülkemizdeki taşıt parkında yer alan taşıtların önemli bir kısmını eski taşıtlar
oluşturmaktadır. Bu nedenle, taşıt vergilendirilmesi sisteminde herhangi bir değişiklik yapılması için
mevcut eski taşıtların trafikten çekilmesini teşvik etmek ve trafikte olmayan ancak tescil kaydı devam
eden taşıtların da tescil kayıtlarının silinmesine imkan sağlamak gerekmektedir.
15/06/2012 tarihli ve 28324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 31/05/2012 tarihli ve 6322 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 41’inci maddesiyle yapılan değişiklikler sonucunda 5838 sayılı Kanun’un geçici 2’nci
maddesinin birinci fıkrasında, 1990 model ve daha eski olan taşıtların 31/12/2014 tarihine kadar
bedelsiz olarak il özel idarelerine veya 4925 sayılı Kanun’un 33’üncü maddesi uyarınca belli bir bedel
karşılığında MKEK Hurda İşletmesi Müdürlüklerine teslim edilerek, trafik tescil kayıtlarının silinmesi
halinde, tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi tutarlarının terkin edilmesi imkanı sağlanmış ve
anılan Kanun maddesinin dördüncü fıkrasında da tescil kaydı devam etmekle birlikte çeşitli
nedenlerle mevcut olmayan veya motorlu taşıt vasfının kaybetmiş model yılı 2000 veya daha eski
taşıtların da bu durumlarının tespiti ve bu taşıtlara tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergilerinin
1/4’ünün gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve tescil plakasına kesilen idari para
cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçileceği ve ödemeyi müteakip trafik tescil kayıtlarının
silineceği hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda, 5838 sayılı Kanun’un Geçici 2’nci maddesinin yürürlüğe girdiği 28/02/2009 tarihinden
30/06/2013 tarihine kadar toplam 276.509 adet taşıtın trafik tescil kaydı silinmiş olup, anılan Kanun
maddesinin yürürlüğünün 31/12/2014 tarihine kadar devam edeceği düşünüldüğünde bu sayının
daha da artacağı düşünülmektedir.
Türkiye’nin “İklim Değişikliği” kapsamındaki ulusal vizyonu; "Kalkınma politikalarını, iklim değişikliği
politikalarıyla entegre etmiş, temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının üretimi ve kullanımını
öncelemek yoluyla uzun vadede düşük karbon ekonomisine geçmiş, uluslar arası iklim değişikliği
politikalarına “özel şartları” çerçevesinde aktif katılım sağlayan ve yön veren bir ülke olmak" üzere
belirlenmiştir.
Bu hususa motorlu araçların etkisi değerlendirildiğinde; taşımacılığın büyük oranda karayolu ile
sağlanması ve karayollarında kullanılan motorlu araç yakıtlarının büyük oranda dışa bağımlı
olmasından hareketle, ülkemizde elektrikli, LPG, CNG, LNG yakıtlı gibi çevre dostu araçların
kullanımının yaygınlaşmasının hayati önem taşıdığı görülmektedir. Ayrıca, yakın gelecekte Kyoto
Protokolüne taraf olmaktan doğacak yükümlülükler kapsamında ülkemizin karbon salınımının
azaltılması gündeme geldiğinde düşük CO2 emisyonuna sahip motorlu araçların kullanımı önem arz
edecek olup; ülkemizde başta büyük kentlerde olmak üzere söz konusu uluslararası kriterlere uyum
sağlanması ile temiz bir çevrenin oluşturulması planlanmaktadır.
Bu çerçevede; yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, motorlu araçların vergilenmesine
yönelik gerçekleştirilen çalışmalarda;
- Binek aracın parkta kaldığı sürece ödenen verginin (MTV) öncelikle CO2 emisyonu temel alınarak
değerlendirilmesi ve yaşa göre verginin azaltılması uygulamasından vazgeçilmesi,
55
- Vergilendirmede (ÖTV ve KDV) teknolojik gelişmelere bağlı isimler yerine (elektrikli, plug-in, hibrit,
seri hibrit paralel hibrit vb), CO2 emisyonu ve motor gücü gibi tüm araçlar için ortak özelliklerin
seçilmesi ve böylece sadece elektrikli araçlar değil tüm çevre dostu araçlar için ortak bir
vergilendirme sisteminin düzenlenmesi,
- Vergilendirmeye esas alınabilecek mevzuat dayanağının Bakanlığımız tip onayı yönetmelikleri
olması; böylece, objektif ve belgelere dayalı düzenleme yapılmasının mümkün olacağı,
- Bakanlığımızın Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından vergilendirme sistemi üzerinde
yürütülen çalışmalarda yer alması,
hususlarını içeren 02/04/2013 tarihli ve 1215 sayılı yazımız Maliye Bakanlığı’na gönderilmiştir.
56
4.2. Ömrünü tamamlamış araçların hurdaya ayrılarak bertarafı için gerekli hukuki
düzenlemelerin oluşturulması ve hurda işletmelerinin teşvik edilmesi yönünde çalışmalar
yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Kuruluşlar:
Maliye Bakanlığı
STK’lar (OSD, TAYSAD, ODD)
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü işbirliği ile kurulan ve lisanslı
tesislere teslim edilmeyen ömrünü tamamlamış araçların Emniyet Müdürlüğünce de hurdaya
ayrılmasını engelleyen “ÖTA Veri Sistemi” adlı çevrim içi veri paylaşım sistemi 15 Mart 2012
tarihinden beri aktif olarak kullanılmaktadır. Bu sistemden aldığımız verilere göre
15.03.2012-31.12.2013 tarihleri arasında 18.715 adet M1 ve N1 kategorilerindeki ömrünü
tamamlamış araç Bakanlığımızca izinli/lisanslı tesislere teslim edildikten sonra hurdaya
ayrılmıs olup, aynı şekilde 01.07.2013-31.12.2013 tarihleri arasında 5.495 adet araç hurdaya
ayrılmıştır.
Günümüz itibari ile Bakanlığımızdan izinli 700 ÖTA teslim yeri, lisanslı ömrünü tamamlamış
araç arındırma ve söküm işlemlerini gerçekleştiren 96 geçici depolama alanı bulunmaktadır.
Bu tesislerden 8 tanesi aynı zamanda araçlardan malzeme geri kazanımı gerçekleştiren
entegre işleme tesisidir.
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI
Bilindiği üzere; ekonomik ve teknik ömrünü doldurmuş araçların piyasadan çekilmesi
projesine 17/11/2007 tarihli 49 nolu tebliğ ile başlanılmıştır.
Bakanlığımızca 17/11/2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 66 Nolu Tebliğ
kapsamındaki araçların MKEK Hurda Müdürlüklerine teslim takvimi aynı Tebliğin 8 inci
maddesinde belirtilmekte olup, 31/12/2013 tarihi itibariyle 66 Nolu Tebliğin süresi bitmiştir.
Bakanlığımızca yayımlanan 49, 56, 57, 62, 63 ve 66 Nolu Tebliğler kapsamında toplam
111.365 adet araç teslim alınmış olup, hazineye hiç bir yük getirmeden toplam 539.817.943TL ödeme yapılmıştır.
Bakanlığımızca yayımlanan 66 Nolu Tebliğ kapsamında 36.000 adet araç piyasadan çekilmiş
olup, sadece bu tebliğ kapsamında hazineye hiç bir yük getirmeden 191.822.468,7-TL ödeme
yapılmıştır.
OSD
Düzenleme yeterli değildir, araçların hurdaya ayrılması için yeni bir teşvik sistemi gereklidir.
57
Bakanlığımızca hazırlanarak kullanıma açılan "ÖTA veri sistemi" üzerinden kayıtları silinen ve işlem
yapılan araç sayısı 01/01/2013-30/06/2013 tarihleri arasında 5.155 adet olarak gerçekleşmiştir.
Yaşı ve teknolojik donanımı nedeniyle trafikteki can ve mal güvenliğini tehlikeye atabilecek her
kategorideki eski aracın tedricen ve sistematik bir şekilde hurdaya ayrılarak araç parkının yenilenmesi
ve bu hususta bazı teşvik araçlarının ortaya konulması amacıyla Bakanlığımız koordinasyonunda tüm
ilgili kamu kurumları ve özel sektör ile 30/04/2013 ve 08/05/2013 tarihlerinde iki toplantı yapılmıştır.
Bu kapsamda, çeşitli destek metotları belirlenmiş olup, bunlar arasında en uygun destek mekanizması
üzerinde mutabakat sağlanmasına müteakip destek sistemi uygulamaya konulacaktır.
Bahse konu teşvikin halihazırda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca ticari araçlar için
uygulanan teşvik sistemine benzer şekilde kurgulanması planlanmaktadır. Burada temel amaç,
ekonomik ömrünü tamamlamış araçların piyasadan çekilerek karayollarında can ve mal güvenliğinin
sağlanmasını, yeni nesil çevre dostu ve yüksek verimli motorlara sahip araçların desteklenmesini,
petrol ürünleri açısından ülkemizin cari açığının azaltılmasını ve aynı zamanda 2012 yılında daralma
gösteren iç pazarın da hareketlenmesini sağlamaktır.
58
4.3. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünün otomotiv sektörüne
hizmet veren biriminin kurumsal kapasitesi uluslararası onay kuruluşlarına benzer bir
şekilde geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TSE
Teknik Servis Hizmeti Veren
STK’lar (OSD, TAYSAD, ODD)
Kuruluşlar
“Bakanlığımızın otomotiv sanayine hizmet veren birimlerinin verimli ve etkin hizmet
sağlaması amacıyla; sürekli olarak kendini yenileyen küresel otomotiv mevzuatına uyumunu
sağlayacak dinamik ve esnek bir organizasyonun kurulması, insan kaynaklarının geliştirilmesi,
teknik imkan ve kapasitelerinin güçlendirilmesi ve Tip Onayı Yazılım Projesinin hayata
geçirilmesi” hususları kapsamında;
Sanayi Genel Müdürlüğü’ne bağlı Belgelendirme Daire Başkanlığı bünyesinde gerçekleştirilen
hizmetlerin tek çatı altında toplanarak, bu hizmetlerin elektronik ortamda yürütülmesi,
kurum ve kuruluşlar arası bilgi alışverişinin sağlanması amacıyla, ASBİS uygulamaları, yeni
binek otomobillerin yakıt tüketimi ve CO2 emisyonu sorgu ekranı ve elektronik ortamda
Onay başvurularının gerçekleştirileceği işlemleri de kapsayan Otomotiv Bilgi Sistemi ile ilgili
teknik şartname hazırlanmış olup Bilgi İşlem Daire Başkanlığı tarafından ihale süreci
yürütülmektedir.
Bununla birlikte;
Temmuz – Aralık 2013 döneminde aşağıda yer alan yönetmelikler Avrupa Birliği
mevzuatından uyumlaştırılarak yayımlanmıştır.
1
2
3
4
5
AB/347/2012
MOTORLU ARAÇLARIN BELİRLİ KATEGORİLERİ İÇİN GELİŞMİŞ ACİL
FRENLEME SİSTEMİ İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ
18.9.2013/ 28769
AB/351/2012
MOTORLU ARAÇLARA ŞERİTTEN AYRILMA
TAKILMASI İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ
18.9.2013/ 28769
UYARI
SİSTEMİ
2007/46/AT
MOTORLU ARAÇLAR VE RÖMORKLARI TİP ONAYI YÖNETMELİĞİNDE
(2007/46/AT) DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
25.09.2013/ 28776
AT/595/2009
AĞIR HİZMET ARAÇLARINDAN ÇIKAN EMİSYONLAR (EURO 6)
BAKIMINDAN VE ARAÇ TAMİR VE BAKIM BİLGİLERİNE ERİŞİM
KONUSUNDA MOTORLU ARAÇLARIN TİP ONAYINA İLİŞKİN
YÖNETMELİKTE ((AT) 595/2009) DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
YÖNETMELİK
25.09.2013/ 28776
2009/144/AT
TEKERLEKLİ TARIM VEYA ORMAN TRAKTÖRLERİNİN BAZI
AKSAMLARI VE KARAKTERİSTİKLERİ İLE İLGİLİ TİP ONAYI
YÖNETMELİĞİNDE (2009/144/AT) DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
YÖNETMELİK
25.09.2013/ 28776
59
2006/40/AT
MOTORLU ARAÇLARDA İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİNDEN ÇIKAN
EMİSYONLARLA İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ (2006/40/AT)’NDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
05.10.2013/ 28786
AB/1230/2012
MOTORLU ARAÇLAR VE RÖMORKLARININ KÜTLE VE BOYUTLARI
İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİĞİ
12.10.2013/ 28793
HİDROJEN İLE ÇALIŞAN MOTORLU ARAÇLARIN TİP ONAYINA
SGM-2013/21 İLİŞKİN YÖNETMELİĞİN ((AT) 79/2009) UYGULAMA TEDBİRLERİ İLE
8
İLGİLİ TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: SGM-2013/21)
24.12.2013/ 28861
6
7
OSD


Kurumsal kapasitenin geliştirilmesinde farklı bir idari yapılanmaya ihtiyaç vardır.
Eylem 1.1.’de de belirtildiği üzere kurulması planlanan Otomotiv Test Merkezinin
vereceği Tip Onayı Raporlarının mutlaka uluslararası geçerliliğinin bulunması, bunu
engelleyen küresel uyumu sağlanan mevzuatın yalnız Türkçe olarak yayımlanması vb
koşulların düzenlenmesi gerekmektedir.
60
4.4. Otomotiv sanayine yönelik piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri etkinleştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı
STK’lar (TOBB, OSD, TAYSAD,
TSE
ODD, OYDER)
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin etkinleştirilmesi amacıyla 26 Eylül 2013 tarihinde,
Genel Müdürlüğümüz tarafından kaplama lastik alanında faaliyet gösteren üreticilerin, sektör
temsilcilerinin ve Bakanlığımız İl Müdürlüklerinden denetimle ilgili personelin katılımıyla
“Kaplama Lastik Sektör Değerlendirme Toplantısı” yapılmıştır.
BM/AEK R-109 Teknik Düzenlemeleri kapsamında organize edilen, Bakanlığımızdan ve
sektörden yaklaşık 180 kişinin katıldığı panelde Genel Müdürlüğümüzün yanı sıra Sanayi
Genel Müdürlüğü, TSE, KOSGEB ve sektör temsilcileri tarafından konuyla ilgili sunumlar
gerçekleştirilmiştir. Belgelendirme ve test süreçlerinde yaşanan problemlerin görüşüldüğü
toplantıda ayrıca, sektöre yönelik olarak KOSGEB tarafından sağlanan teşviklerden de
bahsedilmiş, belgelendirme ve test süreçleri hakkında sektörden gelen görüşler
değerlendirilmiştir. Ayrıca, 2013 Yılı Temmuz-Aralık döneminde yapılan denetimlere ilişkin
sonuçları gösterir tablo aşağıda verilmiştir.
ALT ÜRÜN GRUBU
TRAKTÖR VE AKSAMLARI
OTOMOTİV
MOTOSİKLET VE AKSAMLARI
OTO YEDEK PARÇA
MOTORLU ARAÇ LASTİKLERİ
TOPLAM
AYKIRI
1
7
6
26
7
47
UYGUN
3
34
52
122
282
493
DİĞER
0
1
7
9
0
17
CEZA TOPLAMI
2928
13825
2928
0
0
19681
Sanayi Genel Müdürlüğü
Eylem kapsamında 08.01.2014 tarihinde düzenlenen toplantıda, Bakanlığımız Sanayi Ürünleri
Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü tarafından 4703 sayılı Kanun kapsamında otomotiv
ürünlerine yönelik olarak gerçekleştirilen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri
görüşülmüş;

Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından tip onay, üretimin uygunluğu ve sürekli doğrulama
süreçlerine ilişkin bilgi verilmiş,
61

Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü tarafından otomotiv ürünlerine
yönelik olarak gerçekleştirilen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerine ilişkin sunum
yapılarak, piyasa gözetimi ve denetimi rehberinin ve 2014 yılı denetim programının
hazırlandığı belirtilmiş,

Tüm katılımcılar tarafından Avrupa Birliğine üye olan ülkelerde gerçekleştirilen Piyasa
Gözetimi ve Denetimi faaliyetleri ile ilgili uygulamaların incelenmesinin faydalı olacağı
ifade edilmiş,

Sektör temsilcilerince;
- Kullanılmış araçlarda gerçekleştirilen Piyasa Gözetimi ve Denetimi faaliyetleri,
- Tüketici Şikayetleri ile Piyasa Gözetimi ve Denetimi faaliyetleri arasındaki uygulama
farklılıkları,
- Piyasa Gözetimi ve Denetimi faaliyetleri sırasında otomotiv ürünlerine yönelik olarak
yapılan testlerde kullanılan laboratuvarların yetkinliği,
- Eş Değer Parçalar ile ilgili Piyasa Gözetimi ve Denetimi faaliyetleri
hususlarında bilgi talebinde bulunulmuş ve söz konusu hususlarda ayrıntılı bilgilendirme
yapılması amacıyla Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü tarafından bir
toplantı düzenlenmesine karar verilmiştir.
62
4.5. Araçlarda geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı artırılacak ve yeni araç tasarımlarında
yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranlarına ilişkin esaslar belirlenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
STK’lar (OSD, TAYSAD)
Yapılan mevzuat düzenlemeleri neticesinde eylem başarıyla tamamlanmıştır.
Bu kapsamda, Bakanlığımızca hazırlanan “Motorlu Araçların Yeniden Kullanılabilirliği, Geri
Dönüştürülebilirliği ve Geri Kazanılabilirliği Hakkında Tip Onayı Yönetmeliği (2005/64/AT)” 4
Haziran 2010 tarihli ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Gerek ulusal tip onayı
belgelendirme faaliyetlerinde ve gerekse yurtdışından ithal edilen araçlar için zorunlu olarak
bahse konu yönetmelik uygulanmaktadır.

Yönetmeliğin amacı; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu
hükümleri uyarınca, motorlu araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu
yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu
araçların aksam parçalarının ve malzemelerinin Yönetmeliğin Ek I’inde belirtilen
asgari yüzdelerde yeniden kullanılabilmesini, geri dönüştürülebilmesini ve geri
kazanılabilmesini sağlamak için bu Yönetmelik kapsamındaki araçların tip onayı ile
ilgili idari ve teknik hükümleri ve aksam parçalarının yeniden kullanımının güvenlik
veya çevre açısından tehlikeye yol açmamasını sağlayacak özel hükümleri ve bu
hükümlerin uygulanmasına dair usul ve esasları belirlemektir.
 Yönetmelik, MARTOY’un Ek II, Bölüm A’sında tanımlanan M1 ve N1 kategorilerine ait
araçlar ve bu araçların yeni veya yeniden kullanılan aksam parçaları için geçerli olup,
bu Yönetmeliğin hükümlerine uyan anılan kategorilerdeki araç tipine AT tip onayı
belgesi veya ulusal tip onayı belgesi verilmesine ilişkin hususları kapsar.
63
HEDEF - 5
“Fiziki Altyapıyı Geliştirmek.”
5.1. Organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlar için uygun şartlarda arsa ve altyapı
teminine yönelik gerekli çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü
Organize sanayi bölgelerinin (OSB) planlanması ve geliştirilmesine yönelik politika
oluşturmak, yer seçimine, kamulaştırılmasına, imar planlarının yapılmasına, kuruluş ve
işleyişine ilişkin işlerini yürütmek ve faaliyetlerini denetlemek OSB’lerin altyapı yatırımları ile
bölge müdürlüğü hizmet binasını kredi ile desteklemek Genel Müdürlüğümüz görevleri
arasında yer almaktadır.
Söz konusu eylem planı doğrultusunda Genel Müdürlüğümüzce de 21/11/2011 tarihli
katılım sağlanan toplantıda; OSB kurulma talebinden tamamlanmasına kadarki aşamalar
anlatılmıştır. Ayrıca il ve ilçelerin sosyoekonomik yapısı dikkate alınarak hazırlanan kısmen
veya bedelsiz arsa tahsislerini içeren, yönetmelikle OSB yetkili organlarının karar almaları
halinde kısmen veya bedelsiz arsa tahsislerinin gerçekleşebileceği hususu belirtilmiştir.
Marmara bölgesinde boş parsel bulmanın güçlüğü sektör yetkililerince dile getirilmiş olup
Kütahya bölgesinin yatırım için uygun olabileceği ifade edilmiştir.
Kütahya Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün 07/08/2007 tarih ve 2220 sayılı yazısında
Kütahya İli Altıntaş İlçesinde yaklaşık 351 ha büyüklüğündeki saha üzerinde organize sanayi
bölgesi kurulması ile ilgili Bakanlığımızdan OSB’nin yer seçimi çalışmalarına başlanılması
talep edilmiş, 10-13/09/2007 tarihlerinde Organize Sanayi Bölgeleri Yer Seçimi Yönetmeliği
çerçevesinde yer seçimi etüt çalışması yapılmış olup kurum görüşlerinin alınarak Valilikçe
Bakanlığımıza gönderilmesi istenmiştir. Daha sonra Kütahya Valiliğinden alınan yazı da
Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının Kütahya İlinde yaptığı incelemeler
sonucunda otomotiv sanayi ve otomotiv yan sanayinin Kütahya İline yönelik yatırım
talepleri olduğundan bu amaçla 150.000 m² den başlayan parsellerin yatırımcıya sunulması
amacıyla organize sanayi bölgesinin gerekliliği ifade edilmiştir.
Ancak bugüne kadar Başbakanlık Yatırım ve Destek Ajansından veya Valilikten yatırım
yapmak için herhangi bir firmanın talepte bulunduğuna ve bu talebin gerçekçiliğine ilişkin
bilgi ve belge Bakanlığımıza ulaşmamıştır. Bu nedenle Kütahya İli Altıntaş ilçesinde OSB
kurulmasına yönelik yer seçimi çalışmaları bu aşamada sonlandırılmıştır.
-Ayrıca Yalova Taşıt Araçları Yan Sanayi İhtisas OSB ve Tekirdağ Otomotiv Yan Sanayi İhtisas
64
OSB ile ilgili Valiliklerden gelen talepler kapsamında Genel Müdürlüğümüzce yer seçimi
çalışmaları yapılmıştır.
-Yalova Taşıt Araçları Yan Sanayi İhtisas OSB’ye ilişkin alan, Yer Seçimi Komisyonunca
yapılmış yaklaşık 155 ha. büyüklüğündeki alan OSB yeri olarak seçilmiştir.
-İhtisas OSB olduğu için ÇED raporunun hazırlatılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına
onaylattırılması, OSB alan içerisinde varsa mera vasıflı parseller ile tescil harici parsellerin
vasıf değişikliği ve tescillerinin yaptırılarak Bakanlığımıza gönderilmesi gerektiği Yalova
Valiliğine bildirilmiştir.
-Tekirdağ İli Marmara Ereğlisi İlçesi Çeşmeli Köyü sınırları içindeki yaklaşık 630 ha.
Büyüklüğündeki alan mahallinde incelenmiş olup incelenen alanın OSB kanununun 3’ncü ve
4’ncü maddeleri ile OSB Yer Seçimi Yönetmeliğinin 11’nci maddelerindeki hükümler ile
uygunluk göstermediği, yukarda adı geçen Kanunun ve Yönetmeliğin ilgili hükümleri
doğrultusunda ilgili kurumlarca onaylanmış 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Plan
Kararları ile yeni bir değerlendirme yapılarak, değerlendirme sonuçları ışığında Tekirdağ il
sınırları içinde söz konusu ihtisas OSB’nin kurulabileceği başka alternatif alanların
belirlenerek incelenmek üzere Bakanlığımıza yeniden talepte bulunulması gerektiği ancak,
başka alternatif alanların belirlenmemesi halinde ise Valilikçe önerilen 630 ha.
büyüklüğündeki alanın ilgili kurumlardan uygunluk görüşlerinin alınarak değerlendirilmek
üzere Bakanlığımıza gönderilmesi gerektiği Tekirdağ Valiliğine bildirilmiştir.
Otomotiv fabrikası kurulması için gerekli olan alanın kaç m² olduğunun araştırması yapılmış,
kaynak olarak da Otomobil Sanayicileri Derneğinin WEB sayfasından faydalanılmıştır.
Türkiye deki otomotiv fabrikaları içinde Bursa’da bulunan Karsan fabrikası 105.000 m² kapalı
olmak üzere toplam 230.000 m² alandan oluşmaktadır. Bu fabrika, Çerkezköy deki traktör
fabrikası hariç mevcut fabrikaların içinde en küçük alana sahiptir. Ayrıca Kocaeli’nde
bulunan Ford fabrikasının ise 345.000 m²si kapalı olmak üzere toplam 1.528.000 m² alandan
oluşmaktadır. Bu fabrika ise Türkiye deki otomobil fabrikaları arasında en büyük alana
sahiptir.
Bakanlığımız WEB sayfasındaki OSB Bilgi Sitesinden OSB’ye ait parsel, enerji, altyapı, hizmet
verilerini içeren bilgilere erişilebilmektedir. Bu kapsamda yapılan incelemede Otomotiv
fabrikalarına ait alanlar baz alındığında bu büyüklükte bir alanının Marmara bölgesindeki
illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli’ndeki OSB’lerden temin edilmesi mümkün
görülmemektedir. Sektörün diğer illerdeki OSB’lerde yapacağı yatırım için söz konusu bilgi
sitesinden yararlanılarak OSB ile irtibata geçilmek suretiyle kurulması düşünülen bir
otomotiv fabrikası için müracaat edilmesi halinde belirlenen prensipler doğrultusunda
OSB’nin yetkili organlarınca yatırımcıya parsel tahsisi yapılabilecektir.
Genel Bilgiler
Yeni bir OSB yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için 4562 sayılı OSB
Kanununa bağlı olarak çıkarılan OSB Uygulama Yönetmeliğinin ilk başvuru başlıklı 5.
Maddesinde;
(1) Yer seçimi talebi, OSB kurmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler tarafından hazırlanan OSB
65
Bilgilendirme Raporu ile OSB Yer Seçimi Yönetmeliği gereğince yapılacak işlemler Valilik
uygun görüşü ile birlikte Bakanlığa sunulur.
(2) (Değişik:RG-8/8/2012-28378) Yeni bir OSB yer seçimi talebinin değerlendirmeye
alınabilmesi için, il genelindeki ihtisas OSB’ler hariç, diğer OSB’lerde bulunan toplam sanayi
parsellerinin en az %75’inde üretim veya inşaata başlanmış olması gerekmektedir.
(3) (Ek:RG-8/10/2011-28078) (3) (Değişik:RG-8/8/2012-28378) İlave alan yer seçimi
talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, ilave alan talebinde bulunan OSB’de toplam
sanayi parsellerinin en az %90’ında üretim veya inşaata başlanmış olması gerekmektedir.
Ancak o ilde başka bir OSB’nin bulunmaması halinde bu oran %75 olarak uygulanır.
(4) (Değişik:RG-20/04/2013-28624) Aynı sektör grubunu içeren ihtisas OSB’lerde ikinci ve
üçüncü fıkralardaki oranlar aranır. Ancak, Özel OSB’ler ile OSB’lerdeki parsellerin
kamulaştırma, parselasyon ve tahsis durumları ile talep edilen yatırımın/yatırımların alan
büyüklüğü gibi hususlar dikkate alınarak, Bakanlıkça yapılan değerlendirme sonucu uygun
görülen projelerde ikinci ve üçüncü fıkralardaki oranlar aranmaz. Yer seçiminin
sonuçlandırılmasına kadar olan faaliyet, OSB kuruluşuna katılacak kurum ve kuruluşlar
tarafından Valilik kanalıyla yürütülür
Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Gerçek veya Tüzel Kişilere Tamamen
veya Kısmen Bedelsiz Tahsisi
Bakanlık kredisi kullanan OSB’lerin mülkiyetindeki parseller, OSB müteşebbis heyeti veya
genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen
gerçek veya tüzel kişilere, bedeli Bakanlık tarafından OSB’ye verilen kredilerden mahsup
edilmek üzere, tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsis edilebilir.
Planlı alanda kendi imkanları ile altyapı inşaatları tamamlanan ve Bakanlık kredisi
kullanmamış OSB’ler ile altyapı inşaatları tamamlanan ve kredi borcunu ödemiş olan
OSB’lerde müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik
istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, tahsis edilmemiş parsellerin
tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsisi yapılabilir. Bu şekilde tahsis edilen parsellerin
bedelleri Hazinece OSB’ye ödenir
Bununla birlikte, organize sanayi bölgelerinde yer alan parsellerin gerçek veya tüzel kişilere
tamamen veya kısmen bedelsiz tahsisi ile ilgili uygulaması 12/04/2015 tarihine kadar
uzatılmıştır.
Kamu Arazilerinin Satın Alınması ve Bedelsiz Devri
Yer seçiminin Hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerden yapılması halinde,
bu araziler, talep edilmesi ve başkaca bir sakıncası bulunmaması durumunda, 5084 sayılı
Kanun’un 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki illerde OSB’lere bedelsiz
devredilebilir, diğer illerde ise Harçlar Kanununun 63’üncü maddesinde yer alan harca esas
değerleri üzerinden peşin veya taksitle ödenmek üzere OSB`lere satılabilir.
66
Bakanlık Kredisi ve Faiz Oranları
Maliye Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında müştereken imzalanan Organize Sanayi Bölgeleri
ve Sanayi Siteleri Projeleri Ödeneklerinin Kullanımı ve Kredilendirilmesine İlişkin Usul ve
Esaslarda 21/05/2013 tarihinde yapılan değişiklikle 01/01/2013 tarihinden geçerli olmak
üzere;
Bakanlığımız Yatırım Programında yer alan OSB’lerden
- Kalkınmada Öncelikli Yörelerde bulunanlar ile ileri teknoloji gerektiren ihtisas OSB’lerin
arsa, altyapı inşaat ve genel idare giderleri,
- Normal ve Gelişmiş Yörelerde bulunan OSB’lerin alt yapı inşaat ve genel idare giderleri
kredilendirilmektedir.
Bu kredi;
- Kalkınmada Öncelikli Yörelerde %1 faiz oranı ile 5 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 15
yıl geri ödemeli,
- Normal illerde %2 faiz oranı ile 3 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 13 yıl geri ödemeli,
- Gelişmiş illerde %3 faiz oranı ile 2 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 11 yıl geri ödemeli
olarak kullandırılmaktadır.
Muafiyetler
Vergi Muafiyetleri
OSB tüzel kişiliği;
-
İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile Emlak vergisinden,
Tüketeceği elektrik için elektrik ve havagazı tüketim vergisinden,
Arsa ve işyeri teslimlerinde KDV’den,
Bina inşaat ve yapı kullanma izni harcından,
Kurumlar Vergisinden,
Tevhit ve ifraz işlem harcından,
Merkezi atık su arıtma tesisi işleten bölgeler atık su bedelinden
muaftır.
OSB’lerde yer alan işletmeler;
- İnşaatın bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile Emlak vergisinden,
- Belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanmayan işletmeler çevre temizlik
vergisinden,
- Bina inşaat ve yapı kullanma izni harçlarından,
- Tevhit ve ifraz işlem harçlarından,
- Merkezi atık su arıtma tesisi işleten bölgelerde yer almaları koşuluyla atık su bedelinden
muaftır.
67
5.2. Otomotiv ürünlerine uygun oto-port nitelikli limanlar ve çevresindeki ulaştırma
altyapısı geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı
Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı
Kalkınma
Bakanlığı
TCDD
STK’lar (TOBB, OSD,
TAYSAD, OİB, TİM, ODD)
ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI
Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü
Bakanlığımız tarafından , “Ulaştırma Kıyı yapıları Master Plan Çalışması” yaptırılmış olup, bu
çalışma kapsamında tekerlekli yük taşımacılığı ve yatırım zamanları incelenmiştir. Bu çalışma
sonuçlarına göre otomobil ihraç ve ithali açısından en önemli bölgelerden birisi olan
Marmara Bölgesi’nde mevcut kapasite 1.789.230 araç/yıl, Türkiye geneli 1.989.230 araç/yıl
olarak hesaplanmıştır. 2030 yılı için bölgesel yük hacmi tahmini 5.673.034 araç/yıl, Türkiye
geneli 5.938.230 araç/yıl olarak hesaplanmıştır. Otomobil elleçlemesinin büyük bölümünün
yapıldığı Marmara Bölgesi için ilave kapasite ihtiyaç yılı olarak 2019 önerilmektedir.
Bakanlığımız tarafından yatırımlar bu çalışma kapsamında değerlendirilmektedir.
Bununla birlikte, 5.Yönlendirme Kurulu Toplantısında eylem kapsamında “Marmaray projesi
çerçevesinde sanayiye yönelik taşımacılık yapılıp yapılamayacağı hususunda bilgilerin
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından sekreteryaya iletilmesine” karar
verilmiştir. Söz konusu hususla ilgili olarak Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’nün
değerlendirmesi aşağıda verilmektedir:
Marmaray Projesinde amaçlanan İstanbul’da her iki yakada ve aynı zamanda İstanbul
Boğazı’nın altında iki yönlü, emniyetli, saglam, güvenilir ve kesintisiz yolcu ve yük
ulaştırmasını sağlamaktır. Marmaray Projesi “Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi Tüneller ve
İstasyonlar (BC1 Sözleşmesi)” ile Kazlıçeşme-Ayrılıkçeşmesi arasında boğaz tüp-tünel geçişi iki
hat (T1,T2) üzerinden sağlanmıştır.
2015 Haziran ayında tamamlanması öngörülen “Gebze-Halkalı Banliyö Hatlarının
İyileştirilmesi; İnşaat, Elektrik ve Mekanik Sistemler (CR3 Sözleşmesi)” kapsamında HalkalıKazlıçeşme ve Ayrılıkçeşmesi-Gebze arasındaki mevcut T1 ve T2 hatları iyileştirilecek ayrıca
söz konusu hatlara paralel T3 hattının inşa edilmesiyle hemzemin demiryolu hatları 3 hatta
çıkarılacaktır. CR3 Sözleşmesi İşveren Şartnamelerine göre T1 ve T2 hatları ağırlıklı olarak
banliyö işletmeleri için; T3 hattı bekleme ve geçiş hatları aracılığıyla çift yönlü şehirlerarası
yolcu treni işletmeleri için kullanılacaktır. Yük trenlerinin ise sadece banliyö işletmesinin
kapatıldığı saatlerde çalışması ve her üç hattı da kullanmasına imkân sağlanması
planlanmıştır.
Proje tamamlanmasını müteakip Genel Müdürlüğümüz tarafından işletmeci kuruluş olan
TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne (TCDD) devredileceğinden, TCDD’nin gelecek taleplere
istinaden farklı işletme senaryolarını uygulayabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
68
OSD

Sanayimizin halen yüzde 90 oranında üretim tesislerinin yer aldığı Doğu ve Güney
Marmara’da otomotiv lojistiği için değişik taşıma modlarını içeren entegre taşımacılık
modeli de dikkate alınarak, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bünyesinde
kapsamlı bir çalışma başlatılmıştır.

Bu bölgede liman kapasitesi, karayolu ve demiryolu ile liman bağlantılarının durumu,
özellikle Vizyon 2023 hedefleri bağlamında gündemde yer almaktadır.

Bu kapsamında öncelikle demiryolu yük taşımacılığı ayrıntılı olarak tartışılmış ve özellikle
MARMARAY ın öncelikle yük taşımacılığına geçirilmesi tartışılmaktadır.
69
5.3. Çevreye duyarlı elektrikli ve CNG’li araçların kullanımının yaygınlaşması için gerekli
altyapı çalışmaları yürütülecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Enerji ve Tabii
Kaynaklar
Bakanlığı
EPDK
TSE
STK’lar (TOBB,
TAYSAD)
OSD,
ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU
2/1/2014 tarihli ve 28870 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik
Piyasası Dağıtım Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin ikinci fıkrası "Kullanıcılar tarafından
yapılan bağlantı başvurularında; başvurunun niteliğine göre motor ve elektrojen gruplarının
sayısı ve güçleri, elektrikli taşıtların şarj edilebilmesi için kurulacak hızlı, orta hızlı ve yavaş
şarj ünitelerinin sayısı ve güçleri, aydınlatma ve ısıtma tesisatı ve güçleri, koruma sistemleri
gibi diğer tesis ve/veya teçhizatla ilgili teknik özellikleri de içeren elektrik projesi dağıtım
şirketine sunulur. Dağıtım şirketi sunulan proje çerçevesinde kullanıcıdan gerekli olan ilave
bilgileri de talep edebilir." hükmünü amirdir.
Ayrıca 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat kapsamında, Kurumumuzun
CNG'li araçların kullanımının yaygınlaşması amacıyla yürütülecek fiziki altyapı çalışmalarına
ilişkin doğrudan bir yetki ve sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak,Kurumumuzun doğal gaz
piyasasına ilişkin düzenleme görev ve yetkisi kapsamında, CNG'li araçların kullanımının
yaygınlaşması amacıyla diğer kurum ve kuruluşlarca yürütülen fiziki altyapı çalışmalarına
paralel olarak, ihtiyaç hasıl olması halinde gerekli mevzuat düzenleme çalışmaları ele
alınabilecektir.
OSD


Elektrikli araçlarda şarj alt yapı sorunları vardır.
Bu araçlara talep düşüklüğü devam etmektedir.
70
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Elektrikli ve CNG’li arabaların yaygınlaştırılması için rapor hazırlama çalışmaları başlamıştır. Bu rapor
kapsamında, elektrikli ve CNG’li araçların yaygınlaşmasını sağlayacak hususlar belirlenecek ve
ilerleyen dönemdeki düzenlemeler buna göre yapılacaktır.
Bununla birlikte, arz güvenliği kapsamında güvenliğin sağlanması için ilerleyen dönem talep
projeksiyonlarına elektrikli ve CNG’li araçlar da dahil edilerek, arz güvenliği politikalarına dahil
edilmeleri düşünülmektedir.
71
5.4. Sanayinin üretim ihtiyaçlarına yönelik ham madde üretimi geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
Stk’lar (TOBB, MESS, OSD, TAYSAD)
Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES) ile Eylem Planı (2013-2015) 25/12/2012 tarihli ve 28508 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, Bakanlığımızca GİTES kapsamında
yapılan çalışmalarda koordinasyon sağlanmaktadır.
OSD


Konu GİTES içinde de tartışılmaktadır.
Yerli olarak kaliteli çelik saç temini ile ERDEMİR ile verimli ortak çalışmalar devam
etmektedir, yerli tedariğin payı artmaktadır. 2010 yılında tüm otomotiv tedarik zincirinde
“jant, koltuk ile diğer aksam ve parçalar ve motorlu taşıt araçları” % 20 olan ERDEMİR
payı, 2013 yılında % 37 dolayına çıkmıştır.
72
YÖNLENDİRME KURULU
6. TOPLANTI RAPORU
Yer
: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ASO Toplantı Salonu
Tarih : 26 Şubat 2014 Çarşamba
Saat
: 14:00
Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, Yönlendirme Kurulu 6. Toplantısı, Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Sayın Zühtü BAKIR’ın
başkanlığında gerçekleştirilmiştir.
ALINAN KARARLAR
-
Eylem 1.1 kapsamında; Bursa Yenişehir’de kurulması planlanan Otomotiv Test Merkezinde
gerçekleştirilecek olan homologasyon testleri sonucunda uluslararası geçerliliği bulunan Tip
Onay Belgesi verilebilmesi hususunda gerekli girişimlerin başlatılmasına,
-
Eylem 1.2 kapsamında; "Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun Tasarısı
Taslağı" nın Kalkınma Bakanlığı tarafından sekretaryaya iletilmesine,
-
Eylem 1.2 kapsamında; Otomotiv sektörüne yönelik test ve muayene altyapısı envanterine
erişim sağlanması amacıyla OSD tarafından elektronik veri tabanı oluşturulmasına,
-
Eylem 1.3 kapsamında; Önümüzdeki dönemde otomotiv sanayiye verilecek olan destekler
için referans alınması amacıyla TÜBİTAK tarafından verilen mevcut AR-GE desteklerinin
etkinlik analizinin yapılarak söz konusu analizin sekretaryaya iletilmesine,
-
Eylem 1.4 kapsamında; 5746 sayılı kanun kapsamında otomotiv sanayiye yönelik Rekabet
Öncesi İşbirliği Projelerine ilişkin destek mekanizmalarının işlevsel kılınması hususunda Bilim
ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak değerlendirmenin sekretaryaya
iletilmesine,
-
Eylem 1.5 kapsamında; TAYSAD’ın “Sorumlu kuruluş olan KOSGEB tarafından verilen
desteklerle ilgili ayrıntılı bilgi verilmesi” hususundaki talebine ilişkin detayların yazılı olarak
KOSGEB’e gönderilmesine,
73
-
Eylem 2.1 kapsamında; Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun vadeli işbirlikleri
ile ana ve yan sanayi arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi çalışmaları kapsamında sektörün
beklentilerinin görüşülmesi amacıyla bir toplantı yapılmasına,
-
Eylem 2.2 kapsamında; Otomotiv sanayiye yönelik olarak, 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda
Devlet Yardımları Hakkında Karar”ın 17.Maddesinin 1.Fıkrasının h) bendinde yer alan (Bilim,
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen
ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar.) hükmün uygulamasına ilişkin bilgilerin Ekonomi
Bakanlığı tarafından sekretaryaya iletilmesine,
-
Eylem 3.1 kapsamında; “Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı
Taslağı”nın otomotiv sektörünü ilgilendiren yönlerine ilişkin bilgilerin Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı tarafından sekretaryaya iletilmesine,
karar verilmiştir.
74

Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Transkript

Benzer belgeler

ekonomistin yorumu

Presentation File

Okulumuz Otomotiv Teknolojisi Programı Uygulamalı Eğitim

Sayfa 1 / 1 Kamuyu Aydınlatma Platformu 14.08.2013 http://kap.gov

Amirnia Auto parts manufacturer