bilgisayar montajı ve satın alma rehberi

Transkript

bilgisayar montajı ve satın alma rehberi
’’in
in katkılarıyla
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ 05
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ - 05
ÖZE
KOL
EKS
CD‹YES‹
L
2009IYON
HED ADA
ARK
BİLGİSAYAR MONTAJI VE
SATIN ALMA REHBERİ
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ - 05
Yayıncı
Doğan Burda Dergi
Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş.
İcra Kurulu Başkanı
Mehmet Y. YILMAZ
Yayın Direktörü
M. Rauf ATEŞ
Yazı İşleri Müdürü (Sorumlu)
Erdal KAPLANSEREN
Sayfa Yapımcısı
Eylem AKSÜNGER
Katkıda Bulunanlar
A. Kıvanç TANRIKULU
Pamir KIZILTUĞ
Selim ŞUMLU
Görkem YILDIRIM
Baskı ve Cilt
Le Color / Levent Print City
Tel: 0212 637 15 30
© PCnet Dergisi Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve
Pazarlama A.Ş. Dergide yayımlanan yazı, fotoğraf, harita,
illüstrasyon ve konuların her hakkı saklıdır. İzinsiz, kaynak
gösterilerek dahi alıntı yapılamaz.
PCnet’in ücretsiz ekidir.
EDİTÖRÜN NOTU
Güvenli ve sağlam
PC kurulumu
Piyasada pek çok markanın hazır PC modellerini bulabilirsiniz. İnternetten
bakıp sipariş vermek, evinize gelen koliyi açıp hemen kullanmaya başlamak,
kolay yolu seçenler için ideal. Bununla birlikte, bir bilgisayardan daha fazla
şey isteyenler için alternatifler mevcut. Kendi PC’sini toplamak gibi!
Pek çok kullanıcı için, ideal bileşenlere sahip bir hazır sistem bulmak hem zor, hem de yüksek maliyetli
olabiliyor. Belki de temel bilgisayar ihtiyaçlarınızı karşılayacak, düşük fiyatlı bir PC edinmek gibi bir
ihtiyacınız var. Bunun için de çözüm, kendi PC montajınızı kendiniz yapmak olabilir.
Üstelik bilgisayar toplamak öyle sanıldığı kadar zor ve karmaşık bir iş de değil! Elbette temel bazı donanım
bilgilerine ihtiyacınız olacağı kesin. PCnet ekibi olarak hazırladığımız bu rehberde, PC toplamanın ön
hazırlık, kurulum ve toplama sonrası dönemle ilgili zengin bir içerik bulacaksınız.
Bu kitapçığa katkılarını sunan ESET’in 3 aylık tam sürüm Smart Security 4.0 Türkçe CD’si, arka kapakta
yer alıyor. Bu yazılımı bilgisayarınıza kurarak sisteminizi güvenli hale getirebilirsiniz.
3 aylık kullanımdan sonra 1 yıllık sürüme terfi etmek isterseniz, PCnet.com.tr’deki haberde bulunan
linki tıklayarak Hepsiburada.com’daki ürün sipariş ekranına gidebilir, uygun fiyata bu yazılımı satın
alabilirsiniz. PCnet.com.tr üzerinden Hepsiburada’ya giden kullanıcılar, Smart Security 4.0’ı satın alınca,
ESET Mobile Antivirus yazılımına ücretsiz sahip olabilicekler.
Erdal KAPLANSEREN
Yazı İşleri Müdürü
2
3
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Bilgisayar seçim ve
TOPLAMA REHBERİ
Çağımızın
vazgeçilmezlerinden
biri olan
bilgisayarlar,
donanım özellikleri
itibariyle çok
çeşitlilik gösteriyor.
Modellere baktıkça
kendinizi kaybolmuş
hissediyorsanız
bu yazımızdan
faydalanarak
bilmeniz gerekenleri
öğrenebilirsiniz.
4
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALM
ALMA REHBERİ
Dünyada milyonlarca kişi sahip olduğu el
marifetleri sayesinde su
u tesisatını
veya araba motorunu onarabiliyor, bahçeye
çit yapabiliyor ve
elektrik hattında
oluşan bir sorunu bulup
up
arızayı giderebiliyor. Ama
nedense insanların çoğu
ğu genellikle iri ve gürültülü olan bilgisayar kasalarının
asalarının içinde neler olup
bittiğinden haberdar olmadığı için en ufak arızada
bile servisin yolunu tutuyor ya da bilgisayardan
anlayan birini arayıp “ne zamandır görüşemedik”
diyerek sohbete başlıyor. Elbette bu hikayenin
bir de başlangıç kısmı var. Bir bilgisayar eve ya da
ofise gelmeden önce çoğunlukla fabrika ortamında
hazırlanıyor. Kendi bilgisayarını kendi oluşturan
insanların sayısıysa halen çok az. Bırakın bilgisayarı
toplamayı, “içindeki parçalar şunlar olsun” diye
liste sunanların sayısı da pek o kadar fazla değil.
Tabii bu söylediklerimiz dünya genelindeki her
yaştan insan için geçerli. Genç yaştaki meraklıların
çoğu en azından parçalarla ilgili bilgi sahibi olduktan sonra alışverişe çıkıyor. Teknoloji tutkunu
PCnet okurlarınınsa, satın alma kararı vermeden
önce gayet ince eleyip sık dokuduklarını PCnet
editörleri olarak en iyi bizler biliyoruz.
Okuyucularımızın bilgisayar almadan ya da gün-
celleme yapmadan
yapm
önce dergimizde
dergim
sürekli olarak vermiş
olduğumuz p
parçalarla
ilgili bilgileri gözden
öneriyoruz.
geçirmelerini öneri
parça ya
Bu sayede hem yanlış bir p
beklemediğiniz
da bilgisayar alarak beklem
hem de
sonuçlarla karşılaşmamış, h
olursunuz.
fiyatla ilgili olarak hataya düşmemiş olursu
bilgisayar
Bilindiği gibi piyasada yüzlerce çeşit bilgisa
parçası var. Örneğin; anakart ve ekran kartı seçimi
yapmak en zor işlerden biri. Çünkü bu ikisiyle ilgili
çok sayıda marka ve farklı varyasyonlar var. Elbette
bu kadar çok seçeneğin olması bazılarının gözünü
korkutup içlerinin kararmasına sebep olabilir. Ama
bu kadar çok seçeneğin olması bizlere ihtiyacımızı
en iyi karşılayacak ürünü seçme imkanı tanıyor.
Ayrıca markaların çokluğu sayesinde son kullanıcı
fiyatları sürekli olarak aşağı çekiliyor.
Eğer doğrudan bir satış noktasına gidip gözünüze
5
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Bilgisayarın çalışma mantığı
Her ne kadar arkası kablolarla dolu olsa da bilgisayar
temel fizik kurallarından faydalanan elektronik bir
cihazdır. Klavye ve fare gibi kontrol birimleri yardımıyla
komutlarımızı veriyor, elde edilen sonuçları ya ekran
üzerinden takip ediyor ya da hoparlörlerden gelen sesler
şeklinde algılıyoruz. Tüm bu veri akışı elektrik sinyallerinin
hareketiyle medyana geliyor. Bir bilgisayar toplamak,
bilgisayarın çalışma mantığını anlamak için uygulanabilecek
en iyi yöntemdir. Aceleye getirmeden böyle bir işlem
yapmak için çok geniş bir alet setine gerek yok. Bir yıldız
tornavida ve pense pek çok durumda çare olacaktır. Genel
olarak, temeli oluşturan bir anakart ve onun üzerine
yerleştirilen parçalar ve kartlardan bahsediyoruz.
Parçaların belirli standartlarda olması sayesinde biri
eskidiğinde,
arızalandığında ya
da yetersiz gelmeye
başladığında aynı
standarda sahip
bir diğerini takmak
yeterli oluyor.
İşte buradan
çıkarabileceğimiz
sonuç anakartın
ne derece önemli
olduğu. Güç
kaynağından
gelen gerilimle
beslenen ve
üzerindeki parçaları
kullanarak veri üreten anakart, bir sistem için en hayati
görevi üstleniyor. Kartlar ve işlemci, bellekler ve diğerleri
arasındaki veri alışverişi dijital ortamda gerçekleşiyor.
Buna göre bir hat üzerinde +5V varsa, bu durum ikilik sayı
sisteminde 1 değerine, 0V varsa 0 değerine karşılık geliyor.
Çok sayıda 0 ve 1 bir araya gelerek en karmaşık işlemlerin
oluşması için gereken iletişimi sağlıyor.
6
hoş gelen ve kesenize uyan bir bilgisayar seçmeyi
tercih etmiyorsanız önünüzde uzun bir yol var.
Bu yolda ilerlerseniz hayal ettiğiniz bilgisayarı
oluşturacak parçaları listeleyebilir hale gelecek ve
bu listeyi kullanarak size en uygun fiyatı sunan
yerden bilgisayarınızı alacaksınız. Eğer listeyi
hazırladıktan sonra satış noktasından bilgisayarınızı
almaz da bizim sunacağımız yolda ilerlemeye
devam ederseniz kendi bilgisayarınızı kendiniz
toplayabilirsiniz. Geniş çaplı incelememizin ilk
bölümünü parça seçimi oluşturuyor.
Toplama sistem daha mı ucuza çıkıyor?
İlk başta akıllara gelen soru toplama olarak
oluşturulan bir sistemin ne kadara mal olacağı.
Piyasadaki sistemlere baktığınızda çok çeşitli kombinasyonlar görmeniz doğal. Örneğin; bir modelde
tüm özellikler iyidir ama istediğiniz ekran kartı
yoktur. Başka bir modeldeyse her şey harikadır ama
işlemci istediğinizden çok daha hızlı olabilir. Bu gibi
durumlarda satışı yapan firmanın size özel değişiklik
yapma seçeneği yoksa ya bu şekilde satın alacaksınız
ya da şansınızı başka bir satış noktasında deneyeceksiniz. Burada anlatmak istediğimiz, ekran kartı ya
da işlemci farklı olduğu için çok daha fazla ya da az
ödeme yapmanız gerekebileceğidir. Ama belki siz
işlemciye daha çok para vermek yerine ekran kartına
yatırım yapmak ya da tam tersini istiyorsunuz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
tutarlı çalışan bilgisayarlar ve çoğu zaman daha
iyi bir teknik destek olarak karşımıza çıkıyor.
Elbette markasız bilgisayarların tutarsız çalışacağını
söylemiyoruz ama büyük firmalar sistemlerini piyasaya sürmeden önce yeterince test yapıp, işlerini
garantiye alıyorlar.
İhtiyaçları karşılayan
dengeli bir seçim yapmak
Toplama bir sistemdeyse parçaları belirledikten
sonra her bir parçanın en ucuz nerede satıldığını
bulmanız ve bu nedenle epey dolaşmanız gerekebilir. Satıcıların stoklarında olan modeller ertesi
gün tükenebilir ya da ellerinde varmış gibi gösterip
sizi biraz bekletebilirler. Ama elbette işler yolunda
da gidebilir. Bu nedenle bir gün içinde aradığınız
parçaların hepsini uygun fiyatla bulup satın
alabilirsiniz. Bu şekilde maddi anlamda kar etmiş
de olabilirsiniz. Bilgisayarınız için Linux işletim
sistemi kullanarak, işletim sistemi lisans ücretinden
kar da elde edebilirsiniz. “Peki o zaman markalı
ürünler neden daha pahalıya satılıyor” derseniz,
firmalar reklam, araştırma-geliştirme ve test etme
maliyetlerini bir şekilde çıkarmak zorundalar. Bu
da sonuç olarak daha iyi tanınan bir marka, daha
Kullanıcıların en çok dikkat ettiği ve aynı zamanda
bilgisayar firmalarının reklamlarında ön plana
çıkardığı unsur işlemcilerdir. Çok sayıda bilgisayar
satmakta olan bir firma, bu ürünlerini içerdikleri
işlemcilere göre sınıflandırır. Bu yöntem her ne
Nereden almalı?
Peki, toplama ya da markalı bilgisayarımızı nereden
almalıyız? PCnet olarak bizim bu konuda siz okurlarımızı
yönlendirme şansımız yok. Ama alışveriş yaptıktan sonra
mağdur olan birçok insanın varlığından da haberdarız.
Çünkü ne yazık ki bazı çeşitlerde ülkemiz hem kaçak,
hem de sahte ürünlerle dolu. Üstelik bazı satıcılara
güvenmek hayatınızda yaptığınız en büyük hatalardan biri
haline gelebiliyor. Bu konuda sizlerle ancak bizim alışveriş
yaparken izlediğimiz yolu paylaşabiliriz. İlk olarak alışveriş
yapacağınız perakendecinin satış sonrası hizmetlerinden
ve güvenilirliğinden emin olmanız gerekiyor. Bunun için de
alışveriş yapmayı düşündüğünüz firmanın sabıka durumunu
Ekşi Sözlük (http://eksisozluk.com) gibi alternatif bilgi
kaynaklarından veya ŞikayetVar.com (www.sikayetvar.com)
gibi web sitelerinden araştırmanızı öneririz.
7
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
tamamlamasını bekleyeceği için sistemin genel
performansı doğrudan etkilenecektir. Bu örnekteki
gibi bir durumla karşılaşmamak için dikkat etmeniz gereken, seçmek üzere olduğunuz parçaların
dengeli olmasıdır. Bu nedenle eğer belirli işlemciye
sahip olan bir sistem almayı kafanıza koyduysanız
benzer modelleri dikkatlice karşılaştırmalısınız. Bu
sistemlerin her birinde yer alan sabit disk, bellek,
anakart ve ekran kartı gibi performansı en büyük
ölçüde etkileyen bileşenlerin neler olduğunu
öğrenin ve seçiminizi bundan sonra yapın.
Ekonomik çözüm,
en iyinin bir altını seçmek
kadar faydalı olsa da işlemcinin iyi olup sisteminin
geri kalanının işlemci hızına ayak uyduramayacak
kadar yetersiz olduğu durumları da karşımıza
çıkmakta. Unutmamalı ki bir bilgisayar çok sayıda
bileşenin bir araya getirilmesiyle oluşur. Bu yüzden
de durumu “bir zincir, en zayıf halkası kadar kuvvetlidir” özdeyişine benzetmek yanlış olmaz.
Bu ifademizde sistemin genel performansından
bahsediyoruz. Örnek vermek gerekirse işlemcisi
son derece hızlı olan bir bilgisayarda önceki
sisteminizden kalma 5400 devirli motoru olan
bir sabit disk olduğunu düşünün. Yapmış
olduğunuz işlemler sırasında sabit diskinizin her
kullanımında diğer bileşenler sabit diskin görevini
8
İşin başındayken bir bilgisayarla neler yapmak
istediğinizi ve ağırlıklı olarak hangi uygulamaları
kullanacağınızı düşünmelisiniz. Elinize bir kâğıt
kalem alarak yapacağınız işleri sıralayın. Tasarım
ve modelleme gibi işlemler yapacak biriyle ağırlıklı
olarak oyun oynayacak birinin tercihleri farklı
olmalı. Bir de sadece ofis işlemleriyle uğraşacak ve
internette gezip e-posta alışverişi yapacak kullanıcılar
var. İlerleyen sayfalarda bu farklı kategorilere hitap
eden farklı konfigürasyonlar üzerinde konuşuyor
olacağız. Şimdi anahtar bir noktaya dikkat edelim.
Almışken en iyisini almak çoğu zaman maddi
anlamda ters tepebiliyor. Elbette maliyetle ilgili
herhangi bir kaygınız yoksa bu söz sizin için geçerli
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
değil. Piyasada yıllardır değişmeyen
işmeyen durum en yeni
parçaların yüksek fiyatla satışa
ışa sunulup zaman
içinde fiyatların adım adım düşmesi. Bu
nedenle en iyinin bir altındaki
aki modele
yönelmek güzel bir taktik olabilir.
labilir.
En yeni parçaya 1000 TL
üzerinde ödeme yapmak
yerine onun bir altındaki
modeli 500 TL’ye almak
ve aradaki farkı sonraki
güncelleme ve eklentiler için
n
saklamak akılcı bir taktik.
Buna göre sizin 500 TL fiyatla
yatla
aldığınız en iyinin bir altı model bir
süre sonra eskidiğinde çekmecedeki
diğer 500
d ki diğ
TL’nizle bundan daha iyi bir modeli alabileceğiniz
aşikâr. Üstelik eski parçanızı satınca da bir miktar
para elinize geçecek. Bu taktik ekran kartları ve
işlemciler için rahatlıkla uygulanabilir. Diğer yandan bilgisayarı bir kez elde ettikten sonra güncellemeyle uğraşmak istemiyorsanız bu taktik ilginizi
çekmeyecektir. Bildiğiniz gibi dergideki incelemeler ve testlerde “En İyi Performans” ödülü dışında
bir de “En İyi Fiyat/Performans” ödülü veriyoruz.
Bir işlemcinin gücü 100 birim ve fiyatı 300 TL
iken bir alt modelin gücü 80 birim olmasına
rağmen fiyatı 150 TL ise “Fiyat/Performans”
ödülünü alt model kazanır. Maliyet kaygısı olan
ya da parasının hakkını
en sonuna
kadar almak
s
isteyenler
“Fiyat/
is
Performans”
değeri
P
daha
dah iyi olan modelleri
tercih eetmeli. Ama aileniz
bilgisayar almaya söz
size bir bilg
vermişse ve bundan sonra bir
böyle bir iş için masraf
kez daha böyl
konusu değilse en iyi
yapmaları söz kon
doğal olacaktır.
modele saldırmanız d
Acaba masaüstü yerine
dizüstü bilgisayar mı seçse
seçsek?
S yıllarda
Son
ll d bil
bilgisayar
i
kkasalarına
l
yönelik olarak
gerçekleşen değişim akımı sürekli olarak daha
küçük ve işlevsel modellerin üretilebilmesini
sağlıyor. Taşınabilirliğin önemli olduğu günümüzde bilgisayar satış rakamlarına baktığımızda
dizüstü sistemlerin hiç olmadığı kadar rağbet
gördüğünü söyleyebiliriz. Bunun altında yatan
nedenlerin başında en düşük konfigürasyona sahip
olan dizüstü bilgisayarların bile çok sayıda özelliği
bir arada sunması geliyor. Örneğin Intel Celeron
işlemcili bir dizüstü bilgisayarla bile her türlü ofis
uygulamasını çalıştırabilir, DVD filmler izleyebilir,
DVD yazabilir, internette gezebilir, müzik dinleyebilir, oyun oynayabilir ve tasarım yapabilirsiniz.
9
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Aynı zamanda döviz fiyatlarının belirli
aralıklarda sabitlenmesi ve firmaların çok
cazip kampanyalar düzenlemesi kullanıcıları
dizüstü sistemlere yönlendiriyor. Sürekli
olarak hareket halinde olan kişiler için en
önemli seçim kriterlerinden
biri az yer kaplayan ve
mümkün olduğunca
hafif olan bilgisayarlar. Bir
dizüstü bilgisayarın küçük olabilmesi için gerekli olan en temel zorunluluk ekran
boyutunu küçültmek olduğundan 12.1 inç boyutlu
ve 16:10 formatlı LCD ekranlar içeren modeller
üretilmeye başlandı. Bu ekranlarda genişlikle
yükseklik arasındaki orantı 16:10 haline getirilerek
daha uzun bir biçim elde ediliyor. Kullanılabilir
görüntü alanı arttığı için film izleme keyfi bir
miktar daha artıyor. Bu tür dizüstü bilgisayarlar
şimdilik çok yeni oldukları için diğer modeller
karşısında azınlık halinde kalıyorlar. Bunun
getirdiği sonuçlardan birisi bu modellerin daha
yüksek fiyatla satılıyor olması. Ancak yüksek fiyatı
doğuran etkenlerden en önemlisi, daha küçük bir
hacme aynı özelliklerin sığdırılması için yapılan
özel çalışmalar. Böyle küçük boyutlu ve hafif
bir bilgisayarı taşımanız çok daha kolay, ancak
ekran ve klavye boyutlarına alışabilirseniz. Eğer
daha önce dizüstü bilgisayar kullanmadıysanız bu
10
durum sizi fazla rahatsız
etmeyecektir. Diğer yandan
12.1 inç boyutlu 16:10
LCD ekranlar için belirlenen çözünürlük çoğunlukla
1280 x 800. Bu değer oldukça
tatmin edici ve başarılı. Ekranda
oluşan kullanılabilir alansa son
derece yeterli. Netbook’lar için olan
durumsa biraz farklı. Netbook’lar dizüstü
bilgisayarlardan tamamen farklı olan ürünler ve
bu doğrultuda işlevleri kısıtlı olduğu için oldukça
makul fiyatlarla kullanıcılara ulaşıyorlar.
Her ne kadar dizüstü bilgisayarlar çok küçük bir
alana, gelişmiş teknolojik özellikleri sığdırmayı
başarsa da bazı dezavantajları da yok değil.
Bunlardan biri batarya ömrünün kısa olması.
Günümüzde bazı ürünlerde 7-8 saatlik neticelerle
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
karşılaşsak da en iyi bataryalar bile 4-5 saatten
fazla dayanmıyor. Diğer bir sorun kullanılan
LCD ekranın görüş açısının CRT monitörler gibi yüksek olmaması. Ama siz bilgisayarın
önünde oturduğunuz sürece görüş açısı sorunu
oluşmayacaktır. Masaüstü sistemlere göre her
zaman için daha pahalı olan dizüstü sistemlerin
parçaları ve servis ücretleri de daha yüksek. Zaten
nereden bakarsak bakalım bir dizüstü bilgisayarın
terfi imkânı son derece kısıtlı. Değiştirilmesi
mümkün olan belirli ürünler işlemci, bellek,
sabit disk ve optik sürücü. Bileşenlerinin
çoğu anakart üzerinde bütünleşik
olan ve sabit LCD ekranlı
dizüstü bilgisayarların, çok
sayıda USB çıkışı içeren modellerinin daha çok rağbet görmesinin
nedenlerinden biri güncelleme sorunları.
Dizüstü bilgisayarların çoğunda bulunan
PCMCIA yuvalara televizyon kartı, kart okuyucu,
FireWire desteği, gelişmiş ses kartı gibi eklentiler
için tercih ediliyor. Elbette bunlardan sadece
yuva sayınızla sınırlı olan miktarını tercih etmek
zorundasınız. Dilerseniz bu kartları dönüşümlü
olarak da kullanabilirsiniz. Bu bilgiler ışığında karar size kalmış durumda. Biz ilerleyen kısımlarda
masaüstü ve dizüstü sistemler için önerilerimizi ve
örnek konfigürasyonları veriyor olacağız.
Masaüstü sistemi oluşturan bileşenlere bakış
Intel cephesi
Bilindiği gibi en tanınmış ve en çok satış yapan
işlemci üreticileri AMD ve Intel. Intel’in piyasadaki birçok işlemcilerinde LGA 775 yuvası
kullanılıyor. Yeni nesil olan Core i5 ve Core i7
işlemcilerse kendilerine özgü soket yapılarına sahip.
Şimdi kısaca size işlemci ailelerinden bahsedeceğiz.
Eğer mevcut olan sisteminizde işlemcinizi terfi
etmeyi düşünüyorsanız öncelikle anakartınızın
desteklediği soket yapısını kitapçıktan
ya da firmanın internet
sitesinden araştırın. Bazı
durumlarda yonga setine
bağlı olarak soket yapısı
tutsa bile anakartta işlemcilerin
desteklenmediği durumlar olabiliyor. Diyelim Intel’in 915 yonga setli
bir anakartına sahipsiniz. LGA 775 soket
yapısına sahip olan bu anakarta firmanın dört
çekirdekli Core 2 Quad işlemcileri takılabiliyor,
fakat yonga seti işlemciyi desteklemediği için
işlemci çalışmıyor. İşlemci seçimi öncesinde biraz
önce de dediğimiz gibi “Hangi bileşen ne ile
çalışıyor?” araştırması yapmalısınız.
Eğer Intel işlemcili bir “Fiyat/Performans” sistemi
oluşturacaksanız firmanın LGA 775 yapısındaki
Core 2 Duo ve Core 2 Quad modellerine göz at11
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
abilirsiniz. Yüksek performans isteyenlere Core i5,
sınırları zorlamak isteyenlereyse Core i7 işlemcileri
öneriyoruz. Core 2 ailesinde de hem çift, hem de
dört çekirdekli olan yüksek performanslı modeller
var. Teknoloji artık Core i5 ya da Core i7’ye doğru
kaydığı için Core 2 ailesinin fiyatları sürekli olarak
düşüyor. Core 2 işlemcili bir sistem kurmak elbette
mantıklı olabilir ancak güncellenebilirlik desteğinin
Core i5 ya da Core i7 işlemcilerden çok daha kısa
süreceği su götürmez bir gerçek.
Eğer bütçenizi zorlamadan bir sistem kurmak
istiyorsanız Intel’in Celeron işlemcilerine de göz
atabilirsiniz. Celeron işlemciler düşük olan önbellekleri nedeniyle multimedya uygulamalarında
Core serisi işlemciler gibi seri davranamıyor.
12
Ancak e-posta iletişimi, ofis uygulamaları, ev
eğlencesi ve birçok farklı program için yeterli
performansı sağlayabilirler. Yüksek çalışma hızına
sahip ve çift çekirdekli Celeron işlemcileri de
piyasada görebilmeniz mümkün. Tercih sizin;
ancak oyun ya da multimedya uygulamalarına
odaklanacaksanız mümkünse Core serisine
odaklanmakta fayda var. Core i5 ve Core i7
işlemcilerin biraz yüksek fiyatlı olduğunu da göz
önünde tutmalısınız. Fakat Core 2 Duo ya da
Quad işlemci alırsanız da pişman olmazsınız.
AMD cephesi
Zamanında Athlon X2 işlemcileriyle “Fiyat/Performans” sınıfı için ekonomik çözümler oluşturan
ve Athlon FX ile sınırları zorlamayı başaran
AMD, “Phenom” kelimesiyle kendisine yeni bir
kapı açtı. Intel’in Core 2 serisi işlemcilerine rakip
olmayı planlayan firma her ne kadar Phenom ile
bu başarıyı yakalayabilmiş olmasa da yenilenen
Phenom II serisi şu sıralar tozu dumana katmayı
başarıyor. Kullanıcılara farklı fiyatlarda farklı
işlemciler sunan firmanın bugün 150 TL seviyesine
yakın fiyatla satılan dört çekirdekli Athlon X4
işlemcileri bile söz konusu. Yüksek performans
isteyen kullanıcılar elbette firmanın dört çekirdekli
Phenom II X4 modellerine yönelmeli. Şu anda
tercih edilebilecek en üst model olan Phenom II
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
X4 965 tamı tamına 3.4 GHz saat hızına sahip. Üç
çekirdekli olan Phenom II X3 720 gibi modellerse
dört dörtlük. Şansınıza bağlı olarak anakartlarda
sunulan ACC özelliğiyle dördüncü çekirdeği
açabilme şansınız var. Öte yandan işlemcilerin
overclock konusundaki engelleri de aşılmışa
benziyor. “Black Edition” takısına sahip olan modellerde çarpan kilidi yok ve hızla istenildiği şekilde
oynanabiliyor.
Yeni nesil AMD işlemciler kendi aralarında soket
AM2+ ve soket AM3 olarak ikiye ayrılmakta. Soket
AM2+ destekli modellerde daha ziyade “Fiyat/Performans” seviyesindeki ürünlere rastlanıyor. Bellek
seçiminiyse anakart belirliyor. Örneğin; uzun bir
süre boyunca 780G yonga seti DDR2 belleklerle
kullanıldı ancak piyasada şu anda DDR3 desteği
olan 780G modellerini de görebilirsiniz. Diyelim
ki elinizdeki işlemci AM3 soket yapısına uygun.
İşlemci her iki anakartta her iki bellek türüyle
kullanılabiliyor. Ancak soket AM2+ destekli
bir işlemci ne yazık ki soket AM3 anakartla
kullanılamıyor. İşlemci anakarta oturmadığı gibi
zaten DDR3 kontrol yeteneğini de sunmuyor.
Soket AM3 olan modellerin en büyük avantajı
geriye uyumlu olacak şekilde AM2+ soketli anakartlarda DDR2 belleklerle de kullanılabilmesi.
Elbette almışken soket AM3 destekli bir işlemci
model almak daha mantıklı. Mevcut anakartınız
soket AM2+ işlemci ve DDR2 bellek desteği
sunsa bile sonradan DDR3 destekli bir anakarta
işlemcinizi değiştirmeden kolaylıkla güncelleme
yapabilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken
bir konu daha var: Soket AM3 işlemci desteği o
anakartın sadece DDR3 bellek desteği sunduğu
anlamına gelmiyor. DDR2 desteği olan soket AM3
anakartlar da var ancak bu anakartlarda haliyle
soket AM2+ olan işlemciler çalışamıyor.
Belleklerde yeni standart: 2 GB
Artık iyi bir bilgisayardan söz etmek için en az 2
GB bellek içermesini bekliyoruz. Hatta mümkün
olduğunca 4 GB belleğin nimetlerinden faydalan13
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
maya çalışmalısınız. Artık hem AMD, hem de Intel
tarafında DDR3 tipinde belleklerin kullanımına
geçiş yapıldı. Elbette DDR2’nin halen yaygın
bir kullanım yüzdesi var. Ekonomik ve ortalama
sistemlerin dışında sisteminizde kullanılması gereken bellek türü yüksek ihtimalle DDR3 olacaktır.
Yaklaşık bir yıl kadar önce DDR3 belleklerin ateş
pahası olduğu söylenebilirdi ancak günümüzde
fiyatlar oldukça makul seviyede. Sisteminizi
rahatlıkla kullanabilmeniz için 2 GB’lik bir bellek
yeterli gelecektir. Performans sistemleri içinse en az
4 GB’lik bellek tercih edilmesini öneriyoruz. Tabii
anakartınızdaki yuvalara bağlı olarak bu değeri
en yüksek seviyeye kadar yükseltebilirsiniz. AMD
anakartlarda genelde dört yuva bulunuyor ve 16
GB bellek çalıştırılabiliyor. Benzer şekilde Intel’in
Core 2 ve Core i5 destekli anakartlarında da aynı
durum söz konusu. Ancak en iyiyi isteyenler için
üretilmiş olan Core i7 işlemcilerse anakartlarda
sunulan altı adet bellek
llek yuvasıyla 24 GB
bellekle birlikte çalışabiliyor.
şabiliyor. Intel
Core i7 işlemcilerin
n üç kanal DDR3
gibi yeni bir teknolojiyi
ojiyi
sunduğunu da
belirtmeliyiz.
Tabii ki çift kanal
bellek denetleyicisi olan bir anakartla
tla
14
birlikte tek bellek de
kullanabilirsiniz, ama
bu takdirde bant genişliğini
bir miktar düşürmüş olacaksınız
ve performans kaybı yaşayacaksınız.
DDR2 bellekler 800 MHz hıza ulaştıktan
sonra overclock için özel bazı hızlı modeller
üretildi ama asıl hamle DDR3’e geçiş oldu.
DDR3 bellekler hem daha düşük çalışma gerilimine sahip hem de daha yüksek çalışma hızlarına
çıkabiliyor. Bu sayede performans artışı elde ediliyor ama DDR2’den DDR3’e geçişle birlikte elde
edilen genel performans artışı inanılmaz seviyelerde değil. Başlarda yaşanan geçiş sorunu DDR3
belleklerin zaman içinde optimize edilmesiyle
atlatıldı. Hem gecikme süreleri düşük, hem de
özel soğutuculu olan bazı markalı bellekler tercih
edilebilir ama burada da fiyat faktörü devreye
giriyor. 2 GB’lik markasız DDR2 ve DDR3
seviyesinin altındalar ve
bellekler 65 TL seviye
“Fiyat/Performans” değeri olarak
“Fiyat/Performan
seviyedeler.
harika seviye
Anakart seçimi özen ister
Sisteminizin bileşenlerine
Siste
teker teker karar verirken
anakarta takılacak bileşenleri
anakar
düşünmeliyiz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Anakart modeline göre opsiyonel olarak sunulan
çok sayıda özellik var. Bunların başında SATA
II ve henüz yaygın olmasa da SATA III girişi,
RAID desteği, FireWire bağlantısı, SLI ve CF
imkânı ve Gbit ağ bağlantısı geliyor. SATA II
bağlantıları en son nesil sabit disklerin kullandığı
arabirim ve bu bağlantıyı içermeyen anakartlarla
birlikte SATA disk kullanmanın tek yolu ek bir
SATA dönüştürücüsü kart kullanmak. SATA II
bağlantısı geriye dönük olarak SATA disklerle
birlikte de kullanılabiliyor. Diğer yandan SATA
bağlantılı anakartla birlikte SATA II bir sabit
disk kullanılırsa sorun çıkmaz ama sabit diskin
ulaştığı en yüksek okuma hızlarından tam olarak
faydalanılamaz. RAID desteği olan anakartlarla
donanımsal RAID dizileri kurarak RAID 1 ile
veri güvenliğini arttırabilir ya da RAID 0 ile yüksek veri aktarımı hızı sağlayabilirsiniz.
FireWire bağlantısı artık en büyük destekçisi olan
Apple tarafından bile kenara atılmış durumda.
Bazı harici sabit diskler ve kameralar bu bağlantıyı
kullanıyor. Eğer cihazlarda ek olarak USB
bağlantısı bulunmuyorsa FireWire bağlantısına
ihtiyaç duyabilirsiniz. Anakartta bu özellik yer
almıyorsa PCI yuvaya takılan ek bir kart yardımıyla
FireWire desteği elde edilebilir.
NVIDIA SLI ve ATI CrossFire (X) platformları
ise oyun meraklılarını ilgilendiriyor. İki ya da daha
fazla yuvasının bir araya gelmesiyle oluşturulan bu
platformlar ekran kartlarının bir arada çalışması
prensibini kullanıyor. NVIDIA ekran kartları için
kullanılan SLI platformu ve ATI ekran kartları için
kullanılan CrossFire (X) platformunun avantajı,
her ikisinin de tek ekran kartıyla çalışabilmesi ve
15
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
gerektiğinde ikinci bir ekran kartı alarak performans artışı elde edilebilmesi. Gbit ağ bağlantısı
adından da anlaşılabileceği gibi teoride standart
100 Mbit ağ bağlantısından 10 kat daha hızlı veri
aktarımına destek veriyor. Bunun sağlanabilmesi
için ağ ortamındaki adaptörler, kablolar ve
switch’ler Gbit standardında olmalı. Aksi takdirde
100 Mbit hızı aşılamıyor.
Kasalar hem ışıldıyor hem de renk saçıyor
Anakart, işlemci ve bellekler seçildikten sonra
ilk yapmak gereken bunlara ev sahipliği yapacak
olan kasayı belirlemek. Vitrinlerde çok sayıda
farklı renkte ve boyutta kasa görebilirsiniz.
Kasa denildiğinde ilk akla gelen içinde yer alan
güç kaynağı olmalı. Güç kaynağı tüm sistemi
besleyeceği için en ufak aksilik sistem kararlılığını
16
bozacak ve belki de nedenini hiç bulamayacağınız
sorunlara sebep olacaktır. Artık güç kaynağınızın
gerçek güç değerinin en az 450W olmasını tavsiye
ediyoruz. Günümüzde işlemciler ve ekran kartları
gibi bileşenler son derece hızlandıklarından enerji
ihtiyaçları had safhaya ulaştı. Hele hele iki ekran
kartı, iki sabit disk, CD-RW ve DVD-RW gibi
birden çok benzer parçadan kullanıyorsanız tek
çareniz standart üstü bir güç kaynağı olmalı.
Firmalar kaliteli kasaları kaliteli güç kaynaklarıyla
paket şeklinde satabiliyor. Biraz ortalama üstü
fiyatlar sunulsa da kasanızı uzun yıllar kullanmayı
planlamalı ve almışken iyi bir ürün almalısınız.
Unutmayın ki güç kaynaklarının üzerine
yapıştırılmış olan etiketlerdeki yazan değerler pek
çok kez yanıltıcıdır. OEM parça satan kişiler bile
bunun böyle olduğunu
kendi ağızlarıyla söylerler ve
markalı güç kaynaklarıyla
kasaları almanızı tavsiye
ederler. Bu nedenle AOpen,
Asus, Thermaltake, CoolerMaster, Xilence ve Enermax
gibi markası bilinen modelleri tercih etmeye gayret
edin. Güç kaynağı dışında
dikkat edilecek noktalar ön
panelde yer alan USB ve ses
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
bağ
bağlantıları.
Artık
Art
standartlaşan
standar
bu özelliklere sahip bir kasa alırsanız hem anakart
üzerinde yer alan ekstra USB çıkışlarından faydalanabilir hem de kasanın arkasına eğilmek zorunda
kalmazsınız. Ayrıca kulaklık çıkışına bağlantı
yaptığınız anda ses sisteminden gelen ses de devre
dışı kalacaktır. Elbette bunun için kasadan anakarta giden ara kablolar uygun biçimde bağlanmalı.
Son olarak kasa içindeki soğutmanın yeterli ve
sağlıklı olması için ön alt kısımda bir tane emici
fan arka ya da üst kısımda da bir tane egzoz fanı
yer almalı. Ön kısımdaki fan mümkünse serin
havayı sabit disk üzerine üflemeli, egzoz fanı
da işlemci etrafında oluşan sıcak havayı çekerek
dışarı atmalı. Bunlar dışında renk, pencere,
ışıklandırma, kolay açılır kapak ve taşıma sapı gibi
unsurlar sizin zevkinize kalmış.
neredeyse bir bilgisayar fiyatına ulaşan ileri seviye
modellere sahip. NVIDIA’nın giriş seviyesinde
hala GeForce 8400GS varlığını sürdürüyor. Orta
seviyede GeForce 9800GT ve GeForce GTS 250
iyi bir konuma sahip ama yakında yerine GeForce
300 serisinden üyeler geçiyor olacak. Uç seviyedeyse GeForce GTX 285 ve GeForce GTX 295
modelleri yer alıyor ama bu pahalı ürünleri elde
etmek sandığınız gibi pek de kolay değil.
ATI firması da benzer bir yol izlemekte. Giriş
seviyesi model Radeon HD4350, orta seviye için
sunulan modelse Radeon HD4830. En yüksek
performansı isteyenler için uygun olan modellerse
çift grafik işlemcili Radeon HD4870X2 ve amiral
gemisi HD4890. Benzer durum burada da geçerli.
Bahsi geçen üst seviye modelleri temin etmek stoklar
ve fiyatlar nedeniyle uygun fiyatlı modeller kadar
kolay değil. Ekran kartlarının sunduğu HDMI ya
da DisplayPort çıkış ve video giriş gibi ek özelliklerini dilerseniz tercih edebilirsiniz. Bildiğiniz gibi
En hızlı değişen bileşenler ekran kartları
Ekran kartı piyasası aldı başını gidiyor ve sanki
sektör altında başka bir alt sektör oluşmuş durumda. Son derece küçük grafik yongaları içinde,
işlemcilerde yer alandan daha fazla sayıda transistor
bulunabiliyor. Piyasaya hükmeden iki üretici ATI
ve NVIDIA. Her iki firma da ürün gamlarında
giriş seviyesi modeller, orta seviye modeller ve
17
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
HD günümüzün
kaçınılmaz bir
teknolojisi. Artık
cep telefonları bile
HD kalitesinde
kayıt yapabiliyor,
dahası televizyonlar artık
sunduğu USB yuvası sayesinde yüksek kalitede video
oynatabiliyor. Eğer bilgisayarınızı yüksek çözünürlükte bir monitör ya da TV ile kullanacaksanız
ekran kartınızda HD destekli görüntü çıkışlarını
araştırmanızda fayda var.
SSD ve Blu-ray’e çok az kaldı: Blu-ray
Bilgisayarların en çok sıkıntı yaratan
bileşenlerinden biri mekanik tabanlı olan ve motor
kullanan sabit diskler. Geçmişte yaşanan en büyük
değişimlerden biri, hatırlarsanız paralel arabirimden seri arabirime, yani SATA’ya geçiş idi. Böylece
daha ince kablolar kullanır hale geldik ve jumper
ayarını unuttuk. 150 MB/sn hızındaki SATA arabirimini 300 MB/sn hızındaki SATA II izledi ama
bu sadece desteklenen en yüksek bant genişliğini
ifade diyor. Bu nedenle SATA II diskler SATA
disklerden iki kat hızlı demek tamamen yanlış.
Anlayacağınız otoyoldaki şerit sayısı iki katına çıktı
ama otomobiller önceki modellere göre sadece biraz daha hızlı :). SSD’lerse bazı modellerde SATA
18
Monitörlerde ibre LCD’lerden yana
Monitörlerle ilgili
Monitör
olarak söylenebilecek
sö
çok fazla söz yok.
Artık 15 inç boyutlu
monitörler
monitörle zorunlu
olmadıkça alınmıyor. 19
inç giriş seviyesi
olarak
sev
kabul ediliyor
ediliy ve özellikle
geniş ekranlı
ekran modeller
tercih ediliyor.
ediliyo Seçeceğiniz
monitörün büyüklüğü
ve
b
tipi dışında, desteklediği
en
d
yüksek çözünürlük
çözünür değeri ve
bu çözünürlükteki
çözünürlükt sunabildiği
tazeleme hızı önemli.
Tüplü
öne
monitörlerde
hızının 75
itö l d gözlerinizin
ö l i i i sağlığı
ğl ğ için
i i tazeleme
t l
Hertz’den az olmamasına özen göstermelisiniz. En son
teknolojiyi temsil eden LCD’lerde ise tazeleme hızıyla ilgili
bir sorun yok ama gecikme süreleri dikkate alınıyor. Çoğu
modelde gecikme süresi 5 ms altında ve görüntü kalitesi
ilk modellere göre çok iyi. Bu sayede yağlanma efekti
oluşmuyor ve gözleriniz yorulmuyor.
Film meraklıları 16:10 geniş oranlı LCD’leri tercih edebilir.
LCD’lerle ilgili söylenebilecek tek dezavantaj doğal
çözünürlükleri dışında kullanıldıklarında görüntü kalitesinde
düşme olması. Bu oyun severlerin şikâyet edebileceği bir
özellik. Bunun dışında düşen fiyatları nedeniyle 19 inçlik
LCD’ler en çok satılan modeller. Ama 22 ve 24 inçlik
LCD’lerin de fiyatları düşüyor ve kısa süre sonra tüm LCD
üreticileri 24 inçlik modellere ağırlık vermeye başlayacak ve
bu modeller daha çok kabul görecek.
II’nin sunmuş olduğu bant genişliğini aşıyor ve
bu nedenle SATA III standardının da hayatımızda
etkin olarak rol üstlenmesi oldukça yakın.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
SATA disklerin yaratabileceği tek zorluk, işletim
sistemi kurarken SATA kontrolcüsüne ait disketin
kullanılmasının gerekebilmesi. Sabit disk seçerken
2 MB, 8 MB veya 16 MB önbellek içeren modeller karşınıza çıkabilir. Günümüzde artık 16 MB
standart gibi ve 32 MB önbellek içeren modellere
de rastlanabiliyor. Daha yüksek önbellekli diskler
çok sayıda veri okunan durumlarda avantaj sağlıyor.
Optik sürücü seçimi sırasında da her zamanki
gibi ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurmalısınız.
Sadece elinize geçen medyaları çalıştırma ihtiyacı
duyuyorsanız, standart bir DVD yazıcı yeterli
olacaktır. Film izleme merakınız varsa ve Bluray filmleri de izlemek istiyorsanız bu durumda
geriye doğru uyumlu olan Blu-ray sürücü tercih
etmelisiniz. Bilgisayarınızda yer alan verileri yedeklemek ve diğer bilgisayarlara aktarmak istiyorsanız ve
bu veriler GB’ler seviyesindeyse en doğru tercih el-
bette DVD yazıcılar
olacaktır. Tabii bu iş
için USB belleklerin
varlığını da göz ardı
etmemelisiniz. SSD’ler ve
Blu-ray sürücüler piyasada
mevcut. Dileyenler satın alabilir, fakat yüksek fiyatları
nedeniyle halen standart
olabilmiş değiller.
Klavye ve fare sağlığınızı bozabilir
Klavye seçimi sırasında ergonomi ve estetik ön
plana çıkıyor. Bağlantı arabirimleri açısından USB
ve PS/2 seçenekleri bulunuyor. PS/2 bağlantının
sorun çıkarmaması ve USB bağlantının ek bir
özellik sunmaması, aksine DOS modu altında
çalışmaması dikkatleri çekiyor. Klavyeler üzerinde
yer alan multimedya tuşları belirli işlemleri daha
kısa sürede gerçekleştirmenizi sağlıyor. Kablosuz
klavyelerin ayrı bir rahatlık sunduğu düşünülse de
bu durum genellikle mini bilgisayarlar için geçerli.
Bilgisayarınız nasıl olursa olsun sürekli olarak fareyi
kullanmak zorundasınız. Bu yüzden seçiminizi
çok iyi yapmanızı tavsiye ederiz. Renkli veya şeffaf
farelerin görünüşleri güzel. Ancak en büyük rahatlık,
optik ve lazer farelerin sunduğu hassasiyet ve rahat
kullanım. Top derdi olmadığı için kirlenme ve
19
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
almayın
deriz. Kablosuz farelerin güç tasarruf moal
dundan
ne kadar çabuk çıktıkları da önemli bir etd
ken.
ke Farenizi kullanmaya ara verdikten sonra tekrar
kullanabilmek
için bir kez tıklamak gerekiyorsa bu
ku
bir
b süre sonra çok sıkıcı olabilir.
bundan doğan takılmalar oluşmuyor
oluşmuyor. Klavyelerde
olduğu gibi USB ve PS/2 bağlantı seçenekleri
mevcut. Yine aynı şekilde kablosuz modeller de
var. Bu durumda kablosuz kullanımın sunduğu
büyük rahatlığı fark edeceksiniz. Kablosuz farelerin
tek dezavantajı pil içerdikleri için biraz daha ağır
olmaları. Bu yüzden kablosuz fareleri de denemeden
Elektrik kesintilerinden etkilenmeyin
Sistemin
Sisteminizin
sağlıklı
şekilde çalışmasına
önem vveriyorsanız
(Kesintisiz
UPS (K
Güç Ka
Kaynağı)
kullanmanız faydalı
kullanm
olacaktır.
olacaktır Bu
sayede bilgisayarınız
bi
ani elektrik
elektr
kesintilerinden ve
v voltaj
dalgalanmalarından dolayı
do
zarar
görmez. Özellikle tüplü monitörler
monit
voltaj
dalgalanmalarına
algalanmalarına karşı hassastır ve bu gibi durumlarda
durum
ekrandaki
krandaki görüntünün titreşim yaptığına şahit olursunuz.
o
20
Diğer
bileşenler hakkında
D
Hoparlör
olarak çok fazla seçenek mevcut. İki
H
parçalı
basit bir ses sisteminden tutun da 7.1 ses
p
sistemlerine kadar çok çeşitli modeller arasından
seçim yapabilirsiniz. Her zaman için önemli olan
ses kalitesini kulaklarınızla duyup karar vermek.
Elbette bu ses sistemini kullanacağınız mekânın
şartlarını da göz önüne almalısınız. Çok büyük
bir sistemi küçük bir odada kullanmak anlamlı
olmayacaktır. Bu bileşenler dışında bilgisayarınızı
özel ihtiyaçlarınıza göre zenginleştirebileceğiniz
bazı unsurlar da var. Örneğin; ilk etapta bir
yazıcı sahibi olmayı düşünebilirsiniz veya hem bir
yazıcı hem de tarayıcıya ihtiyacınız varsa hepsi
bir arada ürünlerden tercih edebilirsiniz. Bu
sayede yazıcı, tarayıcı, renkli fotokopi ve faks için
ayrı ayrı harcama yapmak zorunda kalmazsınız.
Bilmeniz gereken, bu kadar özelliği bir arada
taşıyan bir cihazın her bakımdan kusursuz
olmasının çok zor olduğudur.
İnternet aracılığıyla iletişim yapmaya ağırlık
veriyorsanız oldukça düşük fiyatlı olan bir web
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Sistemlere kısa bir bakış
kamera alıp görüntülü iletişimin
nimetlerinden faydalanabilirsiniz.
Skype ve Windows Live Messenger yardımıyla yurt dışındaki
akrabalarınızla sadece internet
masraflarını ödeyerek
görüntülü iletişim kurabilirsiniz. Bir diğer önemli
bileşense TV kartları. Eğer
evinizde kaliteli bir anten ya
da kablo TV tesisatı varsa TV kartı kullanmanızı
rahatlıkla tavsiye edebiliriz. Bu sayede hem TV
seyredebilir hem FM radyo yayınlarını dinleyebilir hem de yeri geldiğinde teletekst verilerine
ulaşabilirsiniz. TV kartından gelen görüntüyü
ekranı kaplayacak şekilde ayarladıktan sonra uzaktan kumandayı elinize alıp keyfinize bakabilirsiniz.
Önünüzde iki seçenek var. Analog kartlarla normal
yayınları, dijital kartlarla çanak anteninden gelen
çok sayıda dijital kanalı izleyebilirsiniz.
Sizler için seçtiğimiz örnek
sistemler
Standart bir sistemi oluşturan
tüm bileşenlerle ilgili detaylı
bilgileri verdikten sonra
hazırlamış olduğumuz
sistemlere sırasıyla göz atalım.
Bundan önce şu bilgileri
vermemiz gerekiyor: Bu yazıyı hazırladığımız an
piyasada bulunan bileşenleri ve 10 Ekim 2009
tarihindeki dolar bazlı fiyatları dikkate aldık.
Tüketici Kanunu gereğince tüm fiyatlara yüzde
18 olan KDV’yi de ekledik ve fiyatları TL’ye çevirdik. Bileşenler satıldığı yere göre farklı fiyatlara
sahip olabilir ancak biz internetteki fiyat arama
motorlarını kullanarak sizin için bulduğumuz en
uygun fiyatları karşınıza getiriyoruz.
Seçtiğimiz sistemleri üç ana başlık altında topladık:
1. Ekonomik sistemler
Bütçeniz sınırlıysa ve iş gören, terfi imkânı olan bir
bilgisayar sahibi olmak istiyorsanız bu seçenekler tam
size göre.
2. Fiyat/performans kralları
Yeni bir bilgisayar almak istiyorum ve verdiğim paranın
hakkını kuruşu kuruşuna alabileceğim bilgisayarı
arıyorum diyorsanız bu modelleri seçin.
3. Hız rekortmenleri
Para benim için sorun değil, bilgisayarım beni hiç
bekletmesin, adeta uçsun diyorsanız bu sistemleri
rahatlıkla önerebiliriz.
21
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
AMD PLATFORMU
İşlemci
Anakart
Bellek
Ekran kartı
Sabit disk
Monitor
Kasa
Güç kaynağı
Optik sürücü
Ses kartı
Ağ kartı
Hoparlör
Fare / klavye
TOPLAM
İşlemci
Anakart
Bellek
Ekran kartı
Sabit disk
Monitor
Kasa
Güç kaynağı
Optik sürücü
Ses kartı
Ağ kartı
Hoparlör
Fare / klavye
TOPLAM
İşlemci
Anakart
Bellek
Ekran kartı
Sabit disk
Monitor
Kasa
Güç kaynağı
Optik sürücü
Ses kartı
Ağ kartı
Hoparlör
Fare / klavye
TOPLAM
INTEL PLATFORMU
EKONOMİST
AMD Athlon 64 LE1640
Asus M2N68-AM
2 GB OEM DDR2 667 MHz
Tümleşik
320 GB Seagate ST3320613AS
Samsung 733NW
Frisby 5813-BS
Frisby 250W (Kasa İçerisinde)
Samsung SH-S223F/B
Tümleşik
Tümleşik
Frisby MS-582
A4 Tech KM720/OP620D
Fiyat (TL)
69
103
39
80
212
60
43
16
17
639
EKONOMİST
Intel Celeron E1500
Asus P5KPL-AM
2 GB OEM DDR2 667 MHz
Tümleşik
320 GB Seagate ST3320613AS
Samsung 733NW
Frisby 5813-BS
Frisby 250W (Kasa İçerisinde)
Samsung SH-S223F/B
Tümleşik
Tümleşik
Frisby MS-582
A4 Tech KM720/OP620D
Fiyat (TL)
88
84
39
80
212
60
43
16
17
639
FİYAT / PERFORMANS CANAVARI
AMD Athlon II X2 250
Asus M3N78-EH
2 x 2 GB Kingston HyperX KHX6400D2K2 800MHz
Sapphire Radeon HD 4830
1 TB Seagate Barracuda ST31000333AS
LG W2234S-BN
Cooler Master RC-690
Cooler Master 600 W (Kasa İçerisinde)
Samsung SH-S223F
Tümleşik
Tümleşik
Logitech X-540
Logitech Cordless Desktop EX110
Fiyat (TL)
150
130
118
210
162
242
318
42
164
58
1594
FİYAT / PERFORMANS CANAVARI
Intel QuadCore Q8400 2.66
Asus P5QSE
2 x 2 GB Kingston HyperX KHX8500D2K2 1066MHz
GIGABYTE Radeon HD4770
1 TB Seagate Barracuda ST31000333AS
LG W2234S-BN
Cooler Master RC-690
Cooler Master 600 W (Kasa İçerisinde)
Samsung SH-S223F
Tümleşik
Tümleşik
Logitech X-540
Logitech Cordless Desktop EX110
Fiyat (TL)
338
201
129
202
162
242
318
42
164
58
1856
PERFORMANS AVCISI
AMD Phenom II X4 955
GIGABYTE MA790FXT-UD5P
2 x 2 GB OCZ Platinum OCZ3P20002G 2000 MHz
Fiyat (TL)
408
332
348
PERFORMANS AVCISI
Intel Core i7 920 D0
MSI X58 Eclipse Plus
3 x 2 GB Corsair Dominator GT TR3X6G2000C8GTF
2000 MHz
Gainward GeForce GTX 295
30 GB OCZ Vertex Series SSD +640 GB Seagate
Barracuda ST3640323AS
Samsung SyncMaster T260
Lian Li PC-P80B
Xilence XP1000 Redwing
LG GGW-H20L (Blu-ray / HD-DVD)
Creative X-Fi Fatal1ty Titanium
Tümleşik
Logitech Z-5500
Logitech MX5500 Revolution
Fiyat (TL)
516
826
840
Gainward GeForce GTX 295
30 GB OCZ Vertex Series SSD +640 GB Seagate Barracuda ST3640323AS
Samsung SyncMaster T260
Lian Li PC-P80B
Xilence XP1000 Redwing
LG GGW-H20L (Blu-ray / HD-DVD)
Creative X-Fi Fatal1ty Titanium
Tümleşik
Logitech Z-5500
Logitech MX5500 Revolution
850
615
739
787
278
269
293
913
249
6081
850
615
739
787
278
269
293
913
249
7175
Bu sistemler tavsiye niteliği taşımaktadır. Sistemlerle birlikte verilen fiyatlar piyasa ortalamaları olup bu bileşenleri belirten fiyattan bulabilmek için her birini farklı bir şirketten satın almanız gerekebilir.
Belirtilen bileşenlerin özellikleri üretici web sitesinden incelenerek uyumlulukları kontrol edilmiştir. Bu nedenle seçilen anakart, işlemci, bellek ve ekran kartları birbirini desteklemektedir. PCnet’te
yayınlanan tüm donanım fiyatlarının KDV dahil olduğunu, tüketici kanununa göre KDV dahil fiyat verilmesi gerektiğini unutmayın.
22
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Kendi bilgisayarını kendi toplamak isteyenlere
adım adım kurulum kılavuzu
Bizler tarafından farklı kişilere yönelik hazırlanmış
altı örnek masaüstü sistem konfigürasyonunu
tablolara bakarak inceleyebilirsiniz. Bu konfigürasyonlarda farklı amaçlara yönelik sistemleri
oluşturmaya gayret ettik. İlla bu konfigürasyonları
alacaksınız diye bir durum yok. Örneğin; kendi
zevkinize uyan kasayı ve monitörü seçmek, ergonomisini beğendiğiniz klavye ve fareyi tercih etmek
en doğal hakkınız. Tablolarda yer alan fiyatlar
hafta boyunca bile değişiklik gösterebiliyor ve işiniz
biraz da şansa kalıyor. Çok beğenip aldığınız bir
ürünün fiyatı iki gün sonra yüzde 20 oranında
düşebilir. İster konfigürasyonlardan esinlenerek
ister de bambaşka bir liste hazırlayarak aradığınız
parçaları temin ettiğinizi varsayıyor ve bilgisayarı
toplama işlemine geçiyoruz.
Dizüstü bilgisayar tercih edenlere öneriler
Belirli özelliklerle sunulan dizüstü sistemlerin en
büyük handikaplarından biri terfi işlemlerinin son
derece sınırlı olması. En popüler işlemler sabit diski
büyütmek veya bellek miktarını arttırmak. Elbette
anakart ve LCD ekranı değiştirmek söz konusu
değil. Bu yüzden dizüstü
seçimi yaparken öncelikle
isteklerinizi karşılayan
ekrana sahip olan modellere
yönelin. Üreticiler son zamanlarda yüksek parlaklık değerine sahip ekranları ön
plana çıkarıyor. İlk etapta değişiklik yapılamayacak
olan bileşenlerin istediğiniz seviyede olmasına özen
gösterin. Örneğin; duruma göre 1.8 GHz işlemcili
ve 4 GB bellekli bir model yerine aynı paraya 2.0
GHz işlemcili ve 2 GB bellekli bir model alabilirsiniz. Bellek sonradan nasıl olsa artırılabiliyor.
Daha önceki nesilden gelen ve 4:3 oranlı ekran
içeren dizüstü bilgisayarlar artık ortalıktan silinmeye başladı. Nedeniyse geniş ekranlı olan modellerin görüş açısı olarak daha fazlasını sunması.
Kullanıcılar daha çok artan oranda DVD ve DivX
izledikçe geniş formatlı ekranların önemini anlıyor.
Zaten film izleme dışındaki anlarda da en düşük
1280 x 800 piksel çözünürlüklü bir ekran, geniş
görüntü alanı sayesinde iki pencereyi yan yana
açabilmenize olanak sağlayacaktır. Optik sürücü
seçimiyle ilgili olarak da ihtiyaçlar ön plana çıkıyor.
23
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Intel Core i7 965 Extreme işlemci:
Intel’in yeni nesil Core i7 ailesinde yer
alan işlemcimiz şu anda piyasanın en
yüksek performanslı
modeli olma
özelliğine sahip.
3.2 GHz saat hızı ve
8 MB önbelleğiyle
yüksek performans
sunan işlemci 45
nm teknolojisiyle
üretildiğinden fazla
ısınmıyor ve yüksek bir overclock
potansiyeline sahip. Dilerseniz ek soğutma
sistemleriyle işlemciyi çok daha üst bir hıza
yükseltebilirsiniz. Ayrıca performansı otomatik
olarak artıran “Turbo Mode” ya da enerji tasarrufu
sağlayan “Speed-Step” özelliklerini de kullanabilme
şansınız var.
ECS X58B-A anakart: Intel’in Core i7
ailesindeki işlemciler için üretilmiş en makul
fiyatlı anakartlardan biri olan ECS X58B-A
aynı zamanda ülkemizde satışına başlanan ilk
X58 yonga setli anakart olma özelliği taşıyor.
Anakartta isteğe bağlı olarak ATI’ın CrossFire ya
da NVIDIA’nın SLI teknolojilerini kullanabilmek
mümkün. Ayrıca sunulan bellek yuvaları
24
sayesinde dilerseniz 24 GB’ye kadar
DDR3 bellek çalıştırabilme
şansınız var. “Black Series”
olarak adlandırılan ailede yer
alan model gerek soğutma sistemi,
gerek yuvaların ve arabirimlerin dizilimi
açısıyla oldukça başarılı.
A-Data DDR3 1600G 3 GB bellek kiti: Intel’in
yeni nesil Core i7 işlemcileriyle birlikte sadece
DDR3 tipinde bellekler kullanılabiliyor. Ayrıca
yeni mimaride belleklerin üç farklı kanal üzerinden
erişilebilmesini sağlayan bir teknolojinin de
kullanımına geçiliyor. Dolayısıyla işlemcilerden
en yüksek performansı alabilmek adına üç kanal
bir bellek kiti kullanmalısınız. Gerek soğutucuları,
gerekse uyumluluğuyla beğenimizi kazanan A-Data
DDR3 1600G bellek kiti açığa çıkarttığı yüksek
performans ve kullanıcı dostu fiyatıyla konumuz
boyunca bize eşlik etti.
In Win GunDam kasa: Performans sınıfındaki
sistemimiz için soğutma sistemi güçlü ve sessiz
bir kasa olarak In Win GunDam’i tercih ettik.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Kasanın önünde ve arkasında
iki adet 120 mm çapında
fan bulunuyor. Ek olarak
özellikle grafik kartına ihtiyaç
duyduğu taze havayı sağlayan
kapaklı bir fan kiti de kasa
içerisinde sunulmuş. Tüm
donanımlarımızı vidasız
olarak montajlayabilmemizi
sağlayan In Win GunDam görünüşü açısından da
performans seviyesindeki bir sisteme oldukça uyum
sağlıyor. Bir kasadan bekleyeceğiniz her şey özenli
şekilde sunuluyor.
Thermaltake Toughpower 750W güç
kaynağı: Sistemimizin güç ihtiyacını sorunsuz
bir şekilde karşılayan Thermaltake Toughpower
750W, sökülüp takılabilen modüler kablo
yapısıyla kasanızın içerisinde gereksiz kalabalık
oluşturmuyor. Uzun süreli kullanımlarda bile
ısınma ve ses gibi sorunlar ortaya
çıkarmayan ürün bunu
kuşkusuz 140 mm
çapındaki soğutucu
fanına borçlu.
Fan güç
kaynağını
soğutmanın dışında kasa içerisinden emdiği
sıcak havayı da sistem dışına gönderme görevini
üstleniyor. Daha fazla sessizlik için silikon contayı
da montaj sırasında kullanabilirsiniz.
Sparkle Calibre GeForce 9800 GTX+ ekran
kartı: Önde gelen NVIDIA grafik işlemcili kart
üreticilerinden Sparkle, Calibre serisinde overclock
ve referans dışı soğutma sistemleriyle öne çıkıyor.
Tercih ettiğimiz GeForce 9800 GTX+ modelinde
grafik işlemci 761 MHz ve belleklerse 2232 MHz
hızında görev yapıyor. Grafik işlemciye katılmış
fizik ve Cuda destekleriyle multimedya dünyasında
daima yanınızda olmayı hedefleyen kartta bellek
miktarıysa 512 MB seviyesinde. Tercih edilen özel
soğutucu, kartın görevini yük altındayken bile
sessiz olarak yerine getirmesini sağlıyor.
Asus MyCinema PS2-100 televizyon kartı:
PCI arabirimini kullanan televizyon kartımız
hem dijital hem de analog yayınları alabiliyor.
Dijital yayınlarda
tercih üstelik DVB-S
standardından
yana yapılmış. Yani
geçerliliği her yerde
olmayan DVB-T
yayınları yerine çanak antenle
25
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
tüm DVB-S yayınları alabilirsiniz. Dilerseniz
gerekli uydu ayarlarınızı yaparak HD kalitesinde
yayın yapan kanalları da alabilme şansınız var.
Kuracağımız sistem ne de olsa gerek işlemci,
gerekse grafik kartı olarak HD videoların
donanımsal olarak hızlandırılmasını destekliyor.
Asus Xonar DX ses kartı: Kutusundan gelen
Low-Profile bağlantı aparatı sayesinde kısa boylu
yatay kasalara da uyum sağlayan Asus Xonar
DX ses kartı bilgisayarınızdan 7.1 ses çıkışı
alabilmenizi sağlıyor.
Dijital bağlantı
sayesinde altı kanal
aktarım şansı tanıyan
kartın 2.1 ses
sistemlerinden sanal
olarak çevresel
ses yayılımı
sağlamak
gibi benzersiz
özellikleri de
bulunmakta. PCI
Express x1 arabirimini
kullanmasıyla standartların dışına çıkan ürün
son derece pratik kullanılabilen bir konsola sahip
ve multimedya dünyasından alacağınız keyfi
artırmayı hedefliyor.
26
LG GGC-H20L optik sürücü: Tercih ettiğimiz
optik sürücü piyasada eşi benzeri zor bulunur
ürünler arasında kendisini gösteriyor. Ürün
aslında alışılagelmiş bir “DVD yazıcı” değil.
Sadece okuma görevi tanımlanmış fakat ayırt
edici olan nokta DVD’lerin yanı sıra yeni nesil
optik depolama formatları olan Blu-ray ve HDDVD tipindeki medyaların da okunabilmesi.
HD-DVD teknolojisi her ne kadar ömrünün
sonuna gelmiş olsa da piyasada DVD fiyatına
HD-DVD filmler bulabilirsiniz. Ürünümüz
sisteme SATA arabirimi üzerinden bağlanıyor ve
LightScribe etiketlemeyi destekliyor.
Samsung Spinpoint HD103UJ sabit disk:
Sessizliğiyle bilinen Samsung Spinpoint ailesinin
HD103UJ model koduna sahip 1 TB’lik modeli
sistemimizin depolama ihtiyacını karşılıyor.
1000 GB devasa depolama alanıyla sizi uzun
zaman boyunca depolama sıkıntısından uzak
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
tutacak olan üründe 32
MB seviyesinde bir
önbelleğe yer verilmiş.
Tüm disklerde olduğu
gibi Samsung’da da 7200
rpm hızla dönen bir motor tercih
edilmiş. Öte yandan bilgisayarla olan
bağlantı da tahmin edebileceğiniz gibi SATA II
arabirimi üzerinden gerçekleşiyor. Kapasitenin
yanında performans da ihmal edilmemiş.
A4 kâğıdın dikey şekilde yan yana tutulması ile
ifade edilebilir. Monitörün analog sinyalin yanı
sıra DVI bağlantıyı desteklemesi de takdire değen
bir yönü. Öte yandan kasasındaki VESA bağlantı
desteği sayesinde ürünü bir duvara ya da düz bir
zemine monte ederek de kullanabilmek mümkün.
LG Flatron W2242T bir LCD monitörden
beklenenleri başarıyla sunuyor.
LG Flatron W2242T LCD monitör: Gerek
şıklığı, gerekse sunduğu geniş çalışma alanıyla
beğenimizi kazanan LG Flatron W2242T
tam 22 inç boyut ve 1680 x 1050 çözünürlük
sunuyor.
y Çalışma
Ç ş alanı,, yaklaşık
y
ş olarak iki adet
Logitech X-230 ses sistemi: Piyasadaki
performanslı ve kaliteli 2.1 ses sistemleri arasında
kendini gösteren Logitech X-230, toplamda 32W
RMS ses gücüne ulaşabiliyor. Seti oluşturan her
bir uyduda iki adet sürücüye yer verilmiş. 6W
gücündeki her bir uydu yüksek ve orta frekans
seslerde tatminkâr sonuçlar ortaya koyuyor.
Ses, güç ve kulaklık girişi de kolay erişilebilen
bir yerde sunulmuş. 20W gücünde ahşap bir
subwoofer içeren sistemde bas seslerin netliği de
27
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
kulak doldurmaya yetiyor. Dilerseniz uydular özel
tasarımları sayesinde duvara asılabiliyor.
Logitech Cordless Desktop MX5500 Revolution
klavye-fare seti: Konforlu bir bilgisayar kullanımı
için tasarlanmış olan Logitech Cordless Desktop
MX5500 Revolution set bilgisayarınızla Bluetooth
teknolojisi üzerinden haberleşiyor. Sette yer alan
fare tam da “olması gerektiği gibi”. Uzun saatler
boyunca bilgisayar
kullanan kişilerin tüm
rahatlığı düşünülmüş.
Yine ergonomik olarak
tasarlanan klavyedeyse
standart kalıpların dışına
çıkılarak bir LCD ekrana
yer verilmiş. Ekran sayesinde
sistem durumu, çalan müziklerin
etiket bilgileri, saat, oda sıcaklığı ve
çeşitli bilgiler görülebiliyor.
28
Logitech QuickCam Pro 9000 web kamera:
Web kamerasının geldiği son nokta olarak
gösterilen Logitech QuickCam Pro 9000’de
üstün görüntü kalitesi adına hiçbir noktadan
kaçınılmamış. Gerçek 2.0 MP algılayıcının
tercih edildiği kamerada lensleri bile bir dünya
markası olan Carl-Zeiss üretmiş. İnterpolasyon
sayesinde 8.0 MP kalitesinde fotoğraf çekebilen
üründe video kayıt kalitesiyse 960 x 720 @
30 fps. Ayaklık tasarımıyla dilediğiniz yerde
kullanıma imkân veren Logitech QuickCam
Pro 9000, bir video kamera kadar olamasa da
alanının en başarılı ürünlerinden biri.
Montajlanacak parçalar
• Intel Core i7 965 Extreme işlemci
• ECS X58B-A anakart
• A-Data DDR3 1600G 3 GB bellek kiti
• In Win GunDam kasa
• Thermaltake Toughpower 750W güç kaynağı
• Sparkle Calibre GeForce 9800 GTX+ ekran kartı
• Asus MyCinema PS2-100 televizyon kartı
• Asus Xonar DX ses kartı
• LG GGC-H20L optik sürücü
• Samsung Spinpoint HD103UJ sabit disk
• LG Flatron W2242T LCD monitör
• Logitech X-230 ses sistemi
• Logitech Cordless Desktop MX5500 Revolution
klavye-fare seti
• Logitech QuickCam Pro 9000 web kamera
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
29
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
01
Sistemi
istemi oluşturmaya anakarttan başlıyoruz. Temel
olarak
larak tüm anakartlar için uygulayacağınız adımlar
birbirine benzer. Biz montaj sırasında ECS’nin en güncel
X58B-A modelini kullanıyoruz.
02
03
3
04
0
Karşılaşacağınız tüm anakartlar genelde ATX
yapısındadır. Kullanacağımız ECS de bu standarda
uygun. Televizyon ve ses kartı gibi takılabilecek ek
donanımlar için de fazla fazla yuvamız var.
30
Donanımlarla iletişimi sağlayan veri kabloları
mutlaka anakart kutusu içerisinde yer alır. Öte
yandan kutudan kullanma kılavuzu, yazılım medyası, arka
plaka ve çeşitli aksesuarlar gelir.
Intel’in LGA 775 ve LGA 1366 işlemci yuvası
görülebileceği gibi çerçeveli bir yapıda. Bir mandal
yardımıyla çerçeve açılabiliyor. İşlemci montajından önce
yuvadaki koruyucu çıkarılmalı.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
05
İşlemcimizin
zin kutusundan sadece kendisi ve standart
koşullardaa ihtiyacını karşılayabilecek performansta
bir fan geliyor. Tercih
ih ettiğimiz
iği i iişlemci
l
i IIntell C
Core i7 965
Extreme.
06
07
08
İşlemci yuvaya oturduğunda neredeyse hiç oynamaz.
Doğru montaj yaptığınıza eminseniz çerçeveyi
mandal yardımıyla kilitleyebilir ve soğutucunun montajına
geçebilirsiniz.
İşlemciy
İşlemciyi yuvasına takarken çerçeve kısmında yer
alan çen
çentiklere dikkat edin. Ayrıca işlemcinin ve
yuvanın bi
bir kö
köşesinde üst üste gelmesi gereken yerler küçük
üçgenlerle belirtilir.
Montaj öncesinde soğutucunun tüm ayakları
saat yönüne çevrili olmalı. Böylece anakarta
kilitlenebilirler. Sökme işlemi içinse tüm ayakları saat
yönünün tersine çevirmek gerekir.
31
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
09
Ayakları “klik” sesi gelene kadar bastırın ve anakarta
kilitleyin. Tüm ayaklardan aynı sesin geldiğine emin
olun. Hatta anakartın arkasını çevirerek sabitliği bir kez daha
kontrol edin.
10
0
11
12
Belleklerin montajı sırasında yine dikkat etmeniz
gereken bir çentik var. Ayrıca anakart üzerindeki
aynı renkleri tercih ederseniz işlemcinin üç kanal ihtiyacını
da karşılamış olursunuz.
32
Bellek olarak A-Data’nın üç kanal mimarisine uygun
ve 1600 MHz hızındaki 3 GB DDR3 kitini tercih
ettik.
tik Dilerseniz aynı kitin 6 GB olan daha üst bir seçeneğini
tercih edebilirsiniz.
Bellek kitimiz ve işlemcinin montajından sonra
sıra kasaya geliyor. Gördüğünüz gibi montajın ilk
aşamasını kolay bir şekilde atlattık. Şimdi anakartı monte
edeceğiz takacağız.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
13
Kasa tercihimiz ferahlığı ve kullanışlı tasarımıyla
beğenimizi
imizi kazanan In Win GunDam’den yana oldu
oldu.
İlerleyen aşamalarda da kasanın oldukça kullanışlı olduğunu
göreceksiniz.
14
15
16
Mandallı yapı sayesinde kasanın kapağını açıp
kapatmak son derece kolay. Kasaya bağlı olan
işlemlerde elimize tornavida değmeyecek. Tabii bu sizin
tercihinize göre değişebilir.
Kasamızın
mızın önünde şık ve alüminyum malzemeden
üretilmiş
miş bir kapak var. Kapak sayesinde kasanın
önündeki kalabalık
korunuyor.
abalık gizleniyor ve şıklık daima korunuyor
Şimdi kasanın içine gelelim.
Heyecanla hemen anakarta sarılmayın. Öncelikle
anakartınızın kutusundan gelen arka plakayı
kasanızdan gelenle değiştirin. Aksi halde montaj sırasında
birçok sorunla karşılaşabilirsiniz.
33
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
17
Arka plakayı unutmanız durumundaysa kasanın içine
toz girmesi kolaylaşır. Tozdan sebep bir süre sonra
gürültüler ve ısınmalar baş gösterir. Arka plaka son derece
önemli bir nokta.
18
19
20
Anakartınızdaki deliklere uygun adette ayaklığı
tepsiye taktıktan sonra biraz bilek hamlesiyle
anakartı kasaya sabitleyebilirsiniz. Öncelikle arabirimleri
arka plakadan geçirmeye bakın.
34
Anakartı kesinlikle doğrudan kasa içerisindeki alana
montajlamaya kalkmayın. Kasayla birlikte gelen vida
poşetindeki özel vidaları kullanarak anakartı metal olan
tepsiden yükseltin.
Temeli inşa etmiş bulunuyoruz. Bundan sonrası çok
daha kolay… Artık tercihe bağlı ekstra donanımları
ve sürücüleri kasaya bağlamalıyız. Sabit diskten yola
koyulabiliriz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
21
Sabit diskimizi tam 1000 GB kapasiteye sahip
SSamsung SSpinpoint
i
i HD103UJ’d
HD103UJ’den yana tercih
ih ettik.
ik
32 MB önbelleği ve 7200 devir motoruyla disk kendisinden
bekleneni fazlasıyla sunuyor.
22
23
24
In Win GunDam ile montaj yapmak gerçekten
büyük kolaylık. Sürücülerin montajı için de
tornavidaya dokunmayacağız. Özel kızaklar sayesinde tüm
sürücüler vidasız olarak takılabiliyor.
Öncelikle anakartımızın kutusundan gelen SATA
veri kablosunu ilgili çıkışa bağlıyoruz. Kablonun
ucuna dikkatle baktığınızda takmak için tek bir seçenek
olduğunu kolayca görebilirsiniz.
Gördüğünüz gibi sabit diskimizi kasadaki ilgili
alana yerleştirdik. Veri kablomuzu yine takıyoruz.
Yine aynı adımları izleyerek sonradan ikinci bir sabit disk
ekleyebilirsiniz.
35
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
25
Donanımların montajına geçmeden evvel kasamızın
ön panelinde bulunan USB, FireWire, e-SATA,
kulaklık ve mikrofon gibi arabirimlerin anakartla bağlantısını
sağlamamız gerekiyor.
26
27
28
Geldik sistemimizin kalbine; güç kaynağına.
Donanımlarınızın ihtiyacına bağlı olarak ürün
seçmenizde fayda var. Her üründe kaliteden kaçabilirsiniz
ancak güç kaynakları hariç.
36
Şayet bu adımları es geçerseniz ön panelden
bir USB bellek bağlamayı unutun. Her seferinde
kasanızın arkasına uzanmak yerine bu zahmete bir kere
katlanmak daha mantıklı.
Modüler kablo yapısına sahip bir güç kaynağı
sayesinde kasanızın içini kablo kalabalığından
kurtarabilir, böylece hava akışının daha sorunsuz
gerçekleşmesini sağlayabilirsiniz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
29
Güç kaynağı montajı için tekrar tornavidaya
sarılıyoruz. Tüm güç kaynakları fanı, kasa tabanına
bağlanacak şekilde montajlanır. Dört vida sıktıktan sonra bu
adımı da geçebiliriz.
30
31
32
Anakartın besleneceği güç kablosuysa kendisini
doğrudan belli edecek bir yapıda olur. Bu koca fişi
de tırnağına dikkat ederek yuvaya oturtun ve “klik” sesini
duyana kadar bastırın.
Beslenme zamanı! Şimdi anakartın ihtiyaç
duyduğu güç bağlantılarını sağlayacağız. Öncelikle
işlemciniz için gerekli olan dört ya da sekiz pin’li bağlantıyı
gerçekleştirin.
Sistemimizde bizi multimedya dünyasına götürecek
bir optik sürücü kullanıyoruz. LG GGC-H20L
popüler olan Blu-ray ve HD-DVD formatlarının ikisini de
okuyabiliyor.
37
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
33
Kasamızın tasarımı doğrultusunda optik sürücü
montajı için öncelikle ön kapaklardan birini
söküyoruz. Tırnakları kasa dışından ya da ön paneli
tamamen sökerek görebilirsiniz.
34
35
36
Optik sürücümüzü de tıpkı sabit diskte yaptığımız
gibi kızakları kullanarak ve vidasız olarak yuvasına
yerleştiriyoruz. Unutmayın, ön paneli sökmeden kızakları
asla yerleştiremezsiniz.
38
In Win GunDam’in ön paneli iskelete gizlenmiş
tırnaklar esnetildiğinde kolaylıkla çıkıyor. Yer olarak
en üstü tercih ettik. Kapağın iskeletten ayrılması için yine bir
alet kullanamadık.
Yeni nesil optik sürücüler artık SATA arabirimi
kullanıyor. IDE’yi yavaş yavaş uğurluyoruz. SATA
arabirimi sayesinde veri transferi arttığı gibi inatçı IDE
kablolarından da kurtuluyoruz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
37
Güzel bir multimedya sistem elbette ek ses kartı
olmadan olmaz. Aslında anakartımızda da entegre
ses kartı var fakat mesele duymak değil, “hissetmek”. Bu
nedenle Asus Xonar DX’i seçtik.
38
39
40
Televizyon kartı olarak üst bir model tercih ettik.
Asus MyCinema PS2-100 sayesinde analog ve dijital
(DVB-S) yayınlarına tek bir kartla kavuşuyoruz. FM radyo
yayınları da cabası.
Asus Xonar DX, PCI Express x1 arabirimini
kullanıyor. Böylelikle anakartınızdaki boş bir PCI
Express x1 yuvasını tercih edebilirsiniz. Dilerseniz yuva PCI
Express x4 bile olabilir. Tercih sizin!
Anakartımızda tek bir tane PCI arabirimi var. Siz
yine anakartınıza uygun olan yere kartı takın ve
kilitleyin. Dikkat edebileceğiniz gibi klipsli yapı sayesinde
yine tornavidaya dokunmuyoruz.
39
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
41
Kasamızın tasarımı doğrultusunda optik sürücü
montajı için öncelikle ön kapaklardan birini
söküyoruz. Tırnakları kasa dışından ya da ön paneli
tamamen sökerek görebilirsiniz.
42
43
44
Optik sürücümüzü de tıpkı sabit diskte yaptığımız
gibi kızakları kullanarak ve vidasız olarak yuvasına
yerleştiriyoruz. Unutmayın, ön paneli sökmeden kızakları
asla yerleştiremezsiniz.
40
In Win GunDam’in ön paneli iskelete gizlenmiş
tırnaklar esnetildiğinde kolaylıkla çıkıyor. Yer olarak
en üstü tercih ettik. Kapağın iskeletten ayrılması için yine bir
alet kullanamadık.
Yeni nesil optik sürücüler artık SATA arabirimi
kullanıyor. IDE’yi yavaş yavaş uğurluyoruz. SATA
arabirimi sayesinde veri transferi arttığı gibi inatçı IDE
kablolarından da kurtuluyoruz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
45
Güzel bir multimedya sistem elbette ek ses kartı
olmadan olmaz. Aslında anakartımızda da entegre
ses kartı var fakat mesele duymak değil, “hissetmek”. Bu
nedenle Asus Xonar DX’i seçtik.
46
47
48
Televizyon kartı olarak üst bir model tercih ettik.
Asus MyCinema PS2-100 sayesinde analog ve dijital
(DVB-S) yayınlarına tek bir kartla kavuşuyoruz. FM radyo
yayınları da cabası.
Asus Xonar DX, PCI Express x1 arabirimini
kullanıyor. Böylelikle anakartınızdaki boş bir PCI
Express x1 yuvasını tercih edebilirsiniz. Dilerseniz yuva PCI
Express x4 bile olabilir. Tercih sizin!
Anakartımızda tek bir tane PCI arabirimi var. Siz
yine anakartınıza uygun olan yere kartı takın ve
kilitleyin. Dikkat edebileceğiniz gibi klipsli yapı sayesinde
yine tornavidaya dokunmuyoruz.
41
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Dizüstü bilgisayarların sabit diskleri çoğunlukla
250 – 320 GB arası kapasiteye sahip. Bu depolama
alanı pek çok kişi için yeterli olabilir ama bir süre
sonra yer sıkıntısı baş gösterebilir. İnanın ki DVD
yazdıktan sonra CD yazmayı aklınıza getirmez
olacaksınız. Aradaki 6.5 katlık depolama alanı
farkı sayesinde çok daha kolay ve hızlı yedekleme
yapabilirsiniz. Zaten günümüzde piyasada bulunan
dizüstülerin neredeyse tamamında DVD yazıcı
bulunuyor. İstisnalarsa Blu-ray sürücüyle karşınıza
geliyor. Duruma göre sürücüler sadece okuma ya da
yazma özellikleri taşıyabiliyor.
Intel’in masaüstü platformlardaki üstünlüğü
dizüstü bilgisayarlarda da devam ediyor desek
hata etmemiş oluruz. Piyasada satılmakta olan
dizüstü bilgisayarların belki de yüzde 90’ından
42
daha fazlası Intel işlemcili. Firmanın uygun fiyatlı
Celeron işlemcili modelleri olduğu gibi ürünler
daha ziyade Core 2 Duo işlemci kullanıyor. Core 2
Quad işlemci içeren üst seviye modeller de piyasaya
sürülmedi değil. Intel dizüstü bilgisayar alanında
gerçekten rakipsiz çünkü ince yapıdaki ya da
minik dizüstü bilgisayarlar için üretilmiş olan özel
işlemciler de var. Düşük güç tüketimli işlemciler
sayesinde batarya tüketimi en aza iniyor ve ısınma
sorunları tarihe karışıyor. Üstelik işlemciler performanstan ödün vermeden birçok uygulamanın
üstesinden gelebiliyor. Firmanın şimdiki gözdesiyse
Atom işlemciler. Intel Atom işlemciler performans açısından beklentileri pek karşılayamasa
da uygun fiyatlarıyla gerek netbook’larla gerekse
mini bilgisayarlarla her eve girmeyi neredeyse
başarmış durumda. Elbette en yüksek performansı
dört çekirdekli işlemciler veriyor fakat ürünlerin
temin edilebilmesi biraz zor. Üst seviye bir Core
2 Duo işlemcili modellere yönelmek şu an için
en mantıklısı. “Fiyat/Performans” seçimindeyse önbelleği düşük tutulmuş olan Core 2 Duo
işlemcilere yönelebilirsiniz. Beklemeyi sevenlere
de Core i7 işlemcili dizüstü bilgisayarların yakın
zamanda satışa sunulacağının haberini verelim.
AMD Phenom II işlemcilerle şu anda Intel’in
uykularını kaçırmış durumda. Tabii bu söylediklerimiz masaüstü sistemler için geçerli. Dizüstü
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
platformlarında
ise AMD’nin
Intel’e karşı
üstün olduğundan kesinlikle
bahsedilemez. Buradaki
yorumlarımızı tamamen
piyasa analizlerimiz sayesinde yapıyoruz. Herhangi bir teknoloji marketine girdiğinizde AMD
işlemcili dizüstü bilgisayar bulamama şansınız var.
Hatta yetkili kişiler yüksek ihtimalle size “Niye?”
sorusunu yönelterek Intel işlemcili modeller
önermeye başlayacaklardır. Şimdilik Turion X2
Ultra modelleriyle kullanıcıların ihtiyaçlarına cevap
vermeyi başaran AMD’nin mobil platformlara
özel çalışmaları sürüyor. Yakında çalışmaların
meyvelerini vereceğini ümit ediyoruz. Eğer ekonomi
seviyesinde bir dizüstü bilgisayar tercih edecekseniz
biraz araştırmayla firmanın Sempron işlemcili modellerini bulabilme şansınızın olduğunu belirtelim.
İster AMD olsun, ister Intel her türlü sorunuz için
referans görmeniz gereken tek yer derginiz PCnet.
Ürün inceleme sayfalarında güncel ürünleri görebilir, tüm sorularınızı bize yöneltebileceğiniz gibi
model önerileri de isteyebilirsiniz.
Son yorumlar
Bu yazı sırasında, sizlere bilgisayar alma ve toplamayla ilgili bilgileri ilettik ve çok sayıda farklı
kombinasyon sunduk. Ayrıca bir bilgisayarın
montaj aşamaların fotoğraflı olarak gösterdik.
Ek bölüm içinde masaüstü yerine dizüstü tercih
edenler için faydalı olabilecek bilgiler verdik. Sizler
için önemli olan, ihtiyaçlarınızı karşılayacak bir
sistem seçmeniz. Daha gelişmiş bir sistem için
gereğinden fazla ödeme yapacağınız gibi ek özellikleri kullanamamanız durumunda yatırımınız
boşa gidecektir. Daha gelişmiş bir sistem için
vereceğiniz ek bedeli dolar bazında tutsanız bile bir
süre sonra bileşenler doğal olarak ucuzlayacağından
güncelleme yaparak
belki de daha iyi bir
sisteme sahip olabilirsiniz. Her zaman
için bizim seçtiğimiz
bileşenlerin aynılarını
bulamayacağınız
gibi, listedekileri
kullanmak zorunda
da değilsiniz. Başka
markaların farklı modelleri de elbette aynı işi
görecektir. Küçük fiyat farkları ödeyerek daha üst
modelleri tercih etmek de size kalmış. Yeni bir
bilgisayar almayı düşünen veya sistemini güncellemek isteyen tüm okurlarımıza bol şanslar! Özellikle
size dergimizde her ay güncellenen “Ayın Sistem
Önerileri” konumuzu takip etmenizi öneriyoruz.
43
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
44
Donanım
püfleri
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Siz de “bilgisayar meraklısı” kategorisine giriyorsanız performans artışı
sağlayacak ipuçlarına değindiğimiz bu yazımız hoşunuza gidecektir.
Bilgisayarınızı sadece belge
oluşturmakta, oyun oynamakta
ve sörf yapmakta kullandığınız
bir araç olarak görmüyor
ve onunla bir gönül bağınızın
olduğunu düşünüyorsanız; uygulama ve
donanımlarınızdan en yüksek performans
almak için gerekli olanları uyguluyorsanız
“bilgisayar meraklısı” kategorisine
giriyorsunuz demektir. Özellikle donanım
meraklıları için hazırladığımız bu rehberde
performans artışı sağlayacak konulara
değindik. Bu konuda değindiğimiz
püf noktalarının hoşunuza
gideceğini düşünüyoruz.
Sistem ısısını takip etmek isteyenlere
www.almico.com/speedfan.php
Speedfan özellikle overclock’çular için hazırlanmış,
sıcaklık, fan hızı ve voltaj ölçümü konusunda
ön plana çıkan bir uygulamadır. Bu yazılımı
kullanarak
ücret ödemeden
ilgili sıcaklık
ve fan hızlarını
ekranınızda gerçek
zamanlı olarak
izleyebilirsiniz.
Uygulama ilgili
verileri sistem
tepsisine de
45
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
yerleştirebilir. Voltaj, fan hızı ve sıcaklık gösterme
konusunda tercih edebileceğiniz bir diğer
yazılım da Everest’tir. Aynı derecede başarılı
olan bu yazılımı da www.lavalys.com adresinden
indirebilirsiniz.
Overclock severler voltaj ayarlamasına izin
veren anakart seçmeli
Anakart üreticileri, gün geçtikçe modellerine
overclock yetenekleri kazandırarak satışlarını
arttırmak istiyor. Overclock’çuların
ihtiyaçlarının farkında olan üreticiler,
bellek, işlemci, yonga seti, voltaj ve
frekans ayarlarına imkân tanıyan
BIOS’ları anakartlarına ekliyorlar.
Tabii ki bellek voltajından yonga seti
46
voltajına kadar mantıklı düzeyde yapılacak artışlar,
overclock uygulanmış sistemin daha kararlı olarak
çalışmasına imkân tanıyor. Burada unutulmaması
gereken, voltajı yükseltilen donanımların daha fazla
ısınacağıdır. Sıcaklığı düşürecek uygun soğutucular
kullanmalı ve voltajı arttırma konusunda tedbirli
olmalısınız. Haddinden fazla arttırılan voltaj
donanımlarınıza zarar verebilir. Havayla soğutulan
ve varsayılan voltajı 1.550 V olan bir işlemciyi,
1.565 - 1.575 V aralığında çalıştırmak sistem
donmalarını engellerken, aynı işlemciyi 1.6 - 1.7
Volt’ta çalıştırmak sistem hatasına yol açabilir, hatta
işlemcinin yanmasına neden olabilir. Benzer durum
grafik arabirimi voltajı ve bellek voltajı için de
geçerlidir. Ekran kartınızı overclock ederken voltajı
çok az miktarda arttırmak, GPU’nun ihtiyacı olan
ekstra voltajı karşılayarak daha yüksek saat hızlarına
çıkmanızı sağlar. Voltajı arttırılan donanımların
sıcaklığı Everest, Speedfan, Motherboard Monitor,
SiSoft Sandra gibi yazılımlar kullanılarak çok
yakından gözlemlenmelidir.
Güç kaynağı seçimi
Bilgisayarların güç ihtiyacı günden
güne artıyor. RAID konfigürasyonda
çalışan diskler, SLI/CrossFire (çoklu
ekran kartı) konfigürasyonları, renkli
kasa lambaları, egzoz fanları ve overclock
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Fiyat kaygısıyla seçilen bu güç kaynaklarının
üzerinde yazan 300 – 500 W ifadeleri ve sertifikalar
çoğu zaman gerçek değildir. Bu ürünler, güç ihtiyacı
yüksek bir sistemi taşıyamadıkları gibi, en kötü
durumda (aşırı derecede yüklenildikleri zaman)
yanabilir ve sistemdeki diğer bileşenleri de bozabilir.
Thermaltake, Antec, Enermax, Zalman, FSP,
Tagan, Seasonic ve AOpen, tüketiciyi aldatmayan
ürünün kutusunda yayımladığı voltaj, amper
ve özelliklerin arkasında duran firmalardandır.
Burada adı geçmeyen çok sayıda güvenilir üretici
de bulunmaktadır. İnternet üzerindeki güç kaynağı
testlerini ve dergimizde her ay yayımlanan ürün
inceleme bölümümüzü inceleyerek sizi yarı yolda
bırakmayacak bir güç kaynağı seçmenizi öneririz.
edilmiş ekran kartları gerçekten güçlü bir güç
kaynağını zorunlu kılıyor. Kaliteli güç kaynağı
kullanmak, sistem kararlılığının ve yaptığınız
yatırımın korunabilmesi için şart haline geliyor.
İleride de kullanabileceğiniz, geleceğe yatırım
niteliğinde bir güç kaynağı satın almak istiyorsanız,
sistem bileşenlerinize göre güvenilir bir üreticinin
450 W veya üzeri güçte bir güç kaynağını tercih
edebilirsiniz. Çoğunlukla toplama bilgisayarlarda
kullanılan ve markalı bilgisayarların da bir kısmında
da bulunan ucuz güç kaynakları sistemin tümünü
tehlikeye attığı için, yaptığı bilgisayarı korumak
isteyenlerin uzak durması gereken donanımlardır.
Kaliteli bir şok önleyici bilgisayarınızı ve
çevre birimlerini korur
Şok önleyiciler (surge
protector) ülkemizde
tanınmaya, bilgisayar ve
çevre birimleri satan büyük
mağazalarda yer almaya
başladı. Bilgisayarınızı ve
diğer değerli elektronik
gereçleri elektrik
dalgalanmalarından
ve şoklardan koruyan
47
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
bu gereçler genellikle çoklu priz
görünümünde olurlar. Birçoğunun
üstünde birden fazla topraklı
priz yuvası, ağ kablosu ve telefon
hattı girişi bulunur. Bu ekstra
yuvaların bulunmasının sebebi,
elektrik şoklarının sadece şehir geriliminden değil
telefon kabloları üzerine düşen yıldırımlardan
da gelebilmesidir. Bir ürünün pahalı olması her
zaman onun kaliteli olacağı anlamına gelmiyor.
Pahalı şok önleyicilerin üzerinde bulunan durum
ışıkları maalesef bilgisayarınızın güvencede
olduğunu garantilemez. Bir şok önleyici satın
alırken kutu ambalajı üzerinde UL 1449, TSE,
CE, TÜV sertifikalarının bir ya da birkaçının
bulunmasına dikkat etmeniz doğru olur. PCnet
olarak bilgisayarınızı korumak için çok az elektrik
tüketen bu gereçlerden bir tane satın almanızı
öneririz. Şok önleyicileri elektronik cihazlarınızı
fazla voltajdan korurlar, genellikle voltaj yükseltme
gibi bir yetenekleri yoktur. İçlerindeki zener
diyot, metal oksitli komponent veya benzeri bir
bileşen sayesinde şebekeden gelen fazla gerilimi
toprak hattına iletirler. Şebekeden gelen voltaj
belirli bir değerin üstüne çıktığında içlerindeki
sigorta yanarak bağlantıyı koparır. Öte yandan
şok önleyicilerin elektrik kesilmelerine karşı
bir faydalarının olmadığını eklememiz gerekir.
48
Bilgisayarınızı kullanırken elektriğin
kesilmesi durumunda bilgilerinizi
kaydedecek kadar zamanınız
olmayacak ve bilgisayarınız anında
kapanacaktır. Bunu önlemek
için bir kesintisiz güç kaynağı
kullanabilirsiniz. Online KGK’lar aynı zamanda
şebekedeki dalgalanmaları şok önleyicilerden çok
daha etkili biçimde filtreleyebilmektedir.
İşlemci montajı yaparken dikkatli
davranılmalı
İşlemci soğutucusunun montajı birkaç basit
aşamada gerçekleştirilebilen bir işlemdir.
Buna karşın donanım meraklıları bu aşamaları
uygularken daha itinalı davranırlar. Montajı
birbirinden büyük farklılıklar gösterebilen
soğutucular (özellikle modifiye amaçlı olanları)
düzgün monte edilmediğinde, istenilen işlemci
ısısının yakalanamamasından işlemci yakmaya
kadar birçok olumsuz sonuç doğurabilirler. İşlemci
montajında temel kural, işlemcinin soğutucuyla
tam temasının sağlanmasıdır. Modern işlemcilerin
çoğunun yüzeyinde ısı dağıtıcı bir plaka bulunur.
Bu plaka, işlemcinin ısısını geniş bir yüzeye yayar,
çekirdeğin daha rahat bir biçimde soğutulmasına
yardımcı olur. İşlemciyle soğutucu arasında tam
temas sağlanması için montaj aşamasında aceleci
davranmamak ve kalitesi kanıtlanmış bir termal
macun kullanmak öncelikli kuraldır.
USB 2.0 bağlantım neden hızlı değil?
USB 2.0 standardının görevi, bilgisayarınızla
bağlayacağınız çevre birimleri arasında yeterli bant
genişliğine sahip bir bağ kurmaktır. USB 2.0,
USB 1.1’in sunduğu tüm özellikleri sağlayabilir,
yani geriye doğru uyumludur. USB 2.0 ayrıca
480 Mbit/sn (60 MB/sn) bant genişliği sağlayan
bir high-speed (yüksek hız) kullanımı sunar. USB
1.1’in 1.5 MBit ve 12 MBit olmak üzere iki modu
bulunur. Tüm bunları belirttikten sonra nihai
aktarım hızının, bağlantı noktasına bağladığınız
çoklu ortam ve depolama aygıtlarının sınırları
ölçüsünde olacağını söylemeliyiz. İstisnai modeller
dışında genellikle USB 2.0 uyumlu taşınabilir
parmak belleğe aktarım yaparken görebileceğiniz
maksimum hız 15 MB/sn’yi, taşınabilir sabit
disklerin hızı 25 MB/sn’yi geçmeyecektir. Yüksek
hızlı ürünlerse kullanılarak 30 MB/sn okuma
hızına ulaşabilirler. Anlaşılacağı üzere bu aygıtların
hiçbiri USB 2.0 standardının olanak verdiği 60
MB/sn’lik bant genişliğini dolduramamaktadır.
dış etkenlere açık
olan anakart, bellek
kartı, işlemci, sabit
disk gibi bileşenlere
temas etmeden önce vücudunuzdaki
statik elektrikten kurtulmanız gerektiğini
duymuşsunuzdur. Bunu yapmanın en garanti
yollarından biri iletken bir kabloyla toprak hattına
bağlanmış antistatik bilezik kullanmaktır. Buna
karşın konuştuğumuz birçok deneyimli teknik
servis elemanı şimdiye kadar herhangi bir önlem
almamalarına karşın haşır neşir oldukları bilgisayar
donanımlarının zarar görmediğini söylüyor. Hatta
birkaçı sabit diskin veya güç kaynağının yüzeyine
dokunarak ciddi şekilde çarpılmış. İnsanlar günlük
hayatlarında farkında olmadan üzerlerinde yüzlerce
volt (amperi düşük) statik elektrik barındırıyor. Bu
elektrik bize zarar vermemesine karşın nazik bir
elektronik bileşenin sonunu getirebilir. Donanım
Bileşenlere antistatik bilezik takmadan
dokunulmamalıdır
Gerek bilgisayar dergilerinden gerekse çevrenizden,
49
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
üreticilerine sorduğumuzda şu önlemlerin alınması
gerektiğini söylüyorlar: Diskler ve elektronik kartlar
mutlaka antistatik torba içerisinde saklanmalı
ve taşınmalı. Bileşenler tutulurken ve takılırken
mutlaka antistatik bilezik kullanılmalı. Kartlar ve
işlemciler tutulurken anakartla temas eden altın kaplı
veri aktarım noktalarından tutulmamalıdır. Bizim
önerilerimizse şöyle: Sıklıkla bilgisayar toplayan
veya bilgisayarınızın içini açan biri değilseniz
vücudunuzdaki statik elektriği önemli ölçüde
gidermek için bilgisayarınız fişe takılıyken iki elinizle
bilgisayarınızı kasasını birkaç saniye tutabilirsiniz.
Evinizdeki elektrik fişlerinizde kullanılan toprak hattı
gerçekten toprağa değil çoğu elektrikçinin yaptığı
gibi (-) hattına bağlıysa (sıklıkla yapılan büyük bir
yanlıştır) bu yöntem işe yaramayabilir. Alternatif
olarak yakınınızdaki bir kalorifer borusunun boyasız
kısmını veya musluğu tutabilirsiniz.
Video görüntüsünü harici cihazlara
aktaramıyorsanız
Microsoft Windows, Media Player’ı veya benzeri
bir video oynatıcıyı kullandığınızda sahip olduğu
DirectX teknolojisini devreye sokarak sabit diskten
okunan görüntü bilgilerinin ekrana daha hızlı
ulaşmasını sağlar. Overlay adı verilen görüntü
yansıtma tekniği bilgisayarınızdan çıkış yaptığınızda
soruna yol açabilir. Ekran kartları çoğu zaman
50
overlay kullanan
medya oynatıcısının
görüntüsünü TV’ye
veya projektöre
yansıtmayacak,
görüntünün olması
gereken noktaya siyah
bir kare yerleştirecektir.
Bu durumu
engellemek, videonun
TV’de görünmesini sağlamak için Windows Media
Player’da şu adımları uygulayabilirsiniz. Ayarlar
genellikle sürümler arası benzerlik gösterir.
Media Player’ı çalıştırdıktan sonra Tools > Options
> Performance (Araçlar > Seçenekler > Başarım)
menülerini takip edin. Pencerenin alt kısmında
bulunan Advanced (Gelişmiş) düğmesine tıklayarak
Use Overlays (Üste Bindirme Kullan) kutucuğunu
boşaltın. Overlay ayarını Windows’un görüntü
ayarları penceresinden değiştirmek de mümkündür.
NVIDIA veya ATI
ayarlarının yapıldığı
sekmeye atlayarak
DirectX ile taşınan
görüntülerin
de TV’ye
gönderilmesini
sağlayabilirsiniz.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Donanım tabanlı hızlandırma
Diğer bir yöntemse yine ilgili ayar penceresini
kullanarak görüntünün monitöre değil sadece TV’ye
aktarılmasını sağlamaktır.
Performansı artırmanın diğer bir yolu:
Bellek zamanlamasını değiştirmek
BIOS’a girip “CAS Latency” adı verilen gecikme
değerini değiştirerek anakarta takılı bellek
yongalarının frekans değerini arttırabilirsiniz. Bu
size performans artışı olarak geri dönecektir. “CAS
Latency” ifadesinin karşısında bulunan değer bellek
tipinize göre değişebilir, bilgisayarınızı toplarken
kaliteli bir bellek seçtiyseniz bu değeri güvenli bir
şekilde düşürebilirsiniz. Bu değerle oynadıktan
sonra bir süre boyunca bilgisayarınızı gözlemleyin;
performans artışı, birlikte kilitlenme sorununu
getirmediyse işlemi başarıyla tamamladınız demektir.
Bilgisayarınızın anakartının bütün girişleri birer
donanım tarafından işgal edildiyse, Windows
XP işlemcinizin gücünü tüm donanımlara
dağıtmakla kalmayacak, aynı zamanda ekran
kartınızın donanım tabanlı hızlandırma özelliğine
de müdahale ederek hızı aşağıya çekecektir.
Video dosyası ya da DVD gibi görsel medyaları
oynatırken yeterli performans alamadığınızdan
şikâyet ediyor, yer yer takılmalarla karşılaşıyorsanız
şu adımları uygulayarak donanım tabanlı
hızlandırma
ayarına göz
atabilirsiniz.
Masaüstüne
sağ tıklayarak
Properties’i
(Özellikler)
seçin. Display
Properties
(Görüntü
Ayarları)
penceresinde
Settings (Ayarlar) sekmesine atladıktan sonra
Advanced (Gelişmiş) düğmesine tıklayın.
Dördüncü sekmeye atlayarak donanım tabanlı
hızlandırma çubuğunu (Hardware Acceleration) en
sona getirmelisiniz.
51
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Bilgisayardan televizyona
görüntü aktarmak
Ekran kartınızın uygun çıkışı bulunuyorsa monitör
yerine televizyona görüntü göndermek zor bir
iş değildir. Bu yolla masaüstünüzün veya video
oynatıcınızın görüntüsünü televizyondan izleyebilir,
bilgisayarınızın ses çıkışını da kaliteli bir ses
sistemine göndererek video keyfine varabilirsiniz.
Buna karşın yeni nesil televizyonlar HDMI, scart,
kompozit, S-Video gibi birden fazla bağlantı
seçeneği sunuyor. Ayrıca televizyonunuzun PAL,
SECAM ve NTSC gibi görüntü standartlarından
hangilerini desteklediğini de bilmelisiniz. Ekran
kartı ayarlarını yaparken standart olarak NTSC’yi
seçtiyseniz ve televizyonunuzun NTSC desteği yoksa
ekrandaki görüntü siyah - beyaz olarak görülecektir.
Bazı televizyonlar tüm standartları desteklerler ve
otomatik olarak alınan görüntünün renk formatını
algılarlar, fakat
ekrandaki görüntünün
değiştirilebilmesi
için televizyonu açıp
kapamak veya girişler
arasında kumandayla
geçiş yapmak gerekir.
Projeksiyon
televizyon adı
verilen büyük
52
ekranlı ve lambalı televizyonların bir kısmının
ayarlanmasıysa daha da zordur. Convergence
ayarının yapılması, yani renklerin üst üste
getirilme işlemlerinin yapılması gereklidir. Bazı
projeksiyon televizyonlar bu işlemi kendileri
gerçekleştirilebilir, fakat sadece sabit bir görüntü
veya test sinyali verildiğinde. Günümüzde yaygın
olarak kullanılan LCD ya da plazma televizyonlar
için ise herhangi bir ek ayar gerekmemekte.
Ürünler ayarları otomatik olarak yapıyorlar.
Her zaman en güncel
onanım sürücülerini kullanmalı
Microsoft Windows, sisteminizi oluşturan
donanımları çalıştırabilmek için gerekli olan
bilgiyi donanım sürücülerinden alır; yani
donanım sürücüleri ilgili donanımın çalışmasına
aracılık ederler. Firmaların rekabet içinde
oldukları, donanımları alelacele piyasaya
sürerek avantaj sağlamaya çalıştıkları bilinen
bir gerçektir. Böyle olunca ilgili firmaların
yazdıkları donanım sürücülerinde gözden
kaçmış bazı noktalar veya optimizasyon eksikliği
olabilir. Donanım firmaları zaman buldukça
bu sürücüleri iyileştirerek web sitelerinde
yayınlarlar. Sahibi olduğunuz donanımların en
güncel sürücülerini üreticilerin web sayfalarından
indirip yükleyerek olası sistem hatalarını ortadan
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
kanalını optik sürücünüze tahsis ederek
video gösterimi sırasında oluşan takılmaları
engelleyebilir, 16x hızında ya da daha yüksek hızda
bir DVD yazıcınız bulunuyorsa en yüksek yazma
hızına ulaşabilirsiniz.
Tazeleme hızı fazla mı yüksek?
kaldırabilir, donanımınızın performansını
arttırabilirsiniz. Performans artışı en çok ekran
kartı gibi donanımlarda görünür ve size daha çok
kare/sn (FPS) değeri olarak geri döner.
Optik sürücünün konfigürasyonu
Bilgisayarınızda DVD seyrederken, yazarken
veya dosya okurken sürücünüzün tam kapasiteyle
çalışmadığından şüphe ediyorsanız ilk bakmanız
gereken nokta sürücünün jumper ayarlarıdır. IDE
kanallarından boş olanına tek olarak ve master
ayarıyla bağlanan bir sabit diskin veya optik
sürücünün en iyi performansı
sunduğunu biliyoruz.
Sadece bir adet
sabit diskiniz
bulunuyorsa
ikinci IDE
Yeni bir ekran kartı aldınız diyelim. Ekran
kartının ve monitörün sınırlarını görmek istiyor
ya da monitörün tazeleme hızını yükselterek
gözlerinizi rahat ettirmeyi düşünüyorsunuz,
fakat o da ne! Monitörün tazeleme hızını fazla
yükselttiniz ve monitör kendisini kapatarak
korumaya aldı. Bilgisayarınızı tekrar başlatmak
bu durumda işe yaramayacak ve her seferinde
monitör kapanacaktır. Bu durumda ekranı
görmeden fareyi ve klavyeyi kullanarak monitöre
görüntü vermek mümkündür, Windows’un
menülerini ezberlemiş kullanıcılar için bu
kolaydır. Görmediğiniz
menülerle boğuşmak
istemiyorsanız,
bilgisayarınızı başlangıçta
F8 tuşuna basarak
güvenli kipte ya da
“Enable VGA Mode”
seçeneğiyle açabilir ve
ayarı düzeltebilirsiniz.
53
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
ESKİ BİLGİSAYARINIZLA YAPABİLECEKLERİNİZ
Bilgisayarlarımızın görünümü eskimese de teknolojisi hızla eskiyor. Elinizde eski bir bilgisayar bulunuyorsa ve ne yapacağınızı bilemiyorsanız bu önerilerden herhangi bir tanesini uygulayabilirsiniz.
Parçalarını satabilirsiniz
Bilgisayarınızın eskidiğini düşünüyorsanız
satarsınız, çünkü artık ihtiyacınızı karşılamaz.
Eski bilgisayarların da alıcıları vardır ve bu
bilgisayarlar yeni kullanıcılarının evlerinde ve işyerlerinde hizmet vermeye devam ederler. Eski
bir bilgisayar terfi edilmek istenildiğinde, yeni
kullanıcı büyük olasılıkla bilgisayarı hızlandırmak
isteyecektir, ihtiyaç duyulan parçalar büyük
olasılıkla yine eski parçalar olacaktır çünkü
yeni parçalar eski donanımla uyumlu olmaya-
Oyunlarda FPS değerini öğrenmek için
Overclock’a meraklıysanız ve ekran kartınızı
yazılım yoluyla
hızlandırdıktan
54
caktır. Bu tür zamanlarda elinizde bulunan eski
bilgisayarınızın parçaları aldığınız bedelin dahi
üzerine çıkabilir.
Bağışlayabilirsiniz
İhtiyacınızı karşılamadığını düşündüğünüz bir
bilgisayar, yeterli gelire sahip olmayan kişiler ve
kurumlar tarafından değerlendirilebilir. Bilgisayarınızı bağışlamak üzere
başvurabileceğiniz birçok
yer var. Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı (www.tegv.org),
Deniz Feneri Yardımlaşma
Derneği (www.denizfeneri.
org.tr) bunlardan sadece iki
tanesi...
sonra kazanılan performansın oyunlarınıza ne
kadar yansıdığını merak ediyorsanız Fraps (www.
fraps.com) adlı uygulamadan faydalanabilirsiniz.
Fraps, DirectX ve OpenGL teknolojilerini
kullanan uygulamaların, ekranınıza saniyede kaç
kare yansıtabildiğini, yani FPS değerini gösteriyor.
Bunun için Fraps’ı çalıştırdıktan sonra her
zamanki gibi oyununuzu başlatmanız yeterlidir.
Fraps ekranın sol üst köşesinde bir kutu açar, FPS
değerini sarı harflerle ve büyük bir puntoyla yazar.
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Geri dönüştürebilirsiniz
Bilgisayarlar büyük ölçüde geri dönüştürülebilir
cihazlardır, baskı devreleri ve plastik parçaları
olmasa da demir olan kasası değerlendirilebilir.
Monitörler seneler boyunca sorunsuzca kullanıldıkları için en son gözden çıkarılan parçalardır.
Monitörler geri dönüştürülemez ve dikkatli
bir biçimde elden çıkarılmalıdır.
Monitörler asla kırılmamalıdır.
Tüpün içerisinde cıva bulunur, bu
madde zehirlidir ve ölüme neden
olabilir. Mahallenizde dolaşan
eskiciler, sanayi mahallelerinde
bulunan atık demir, alüminyum
gibi cevherleri değerlendiren
yerler bilgisayarı alacaktır.
Sessizlik önemlidir
Bilgisayarınızı çalıştırdığınızda yonga setlerini,
sabit diski ve kasayı soğutmak için kullandığınız
fanlar yüzünden sisteminizden yükselen ses
rahatsız edici seviyeye ulaştıysa etkili ve sessiz
soğutma ürünlerini deneyebilirsiniz. Sisteminizde
kullandığınız soğutucuların kalitesi kadar
kullanılan fanların oluşturduğu hava akımı ve ses
de önem taşır. Piyasada değişik boyut ve güçte
fan bulabilirsiniz. Bu kadar çok çeşit olmasının
Eski bilgisayarları bir araya getirip cluster
oluşturabilirsiniz
Bir elin nesi var? X86 tabanlı birden fazla
bilgisayarı ağ yoluyla birbirine bağlayarak bir
süper bilgisayar oluşturabilirsiniz. Bunun için
tek ihtiyacınız olan şey klavye, fare ve monitör bağlantılarını tek kaynağa aktaran özel
bir anahtar ve Linux! Yeni
cluster neredeyse onu oluşturan bilgisayarların toplamı
kadar hızlı işlem görecektir. Birden fazla bilgisayarı
birleştirmek için git.pcnet.
com.tr/192 adresindeki
ayrıntılı bilgilerden faydalanabilirsiniz.
sebebi, işlemci - ekran kartı gibi donanımlarla
birlikte gelen soğutucu ve fanların yeterince etkin
çalışmamasıdır. Özellikle fanlar yeterince hava
üflememelerine karşın çok miktarda ses çıkarırlar.
Satın alacağınız fanın standart fandan daha iyi
olabilmesi için bazı unsurlara dikkat etmelisiniz.
Fan seçiminde iki kriter önemlidir, fanın
oluşturduğu hava akımı ve çıkardığı ses.
Fanın ürettiği hava akım CFM (Cubic feet per
minute) ya da metreküp/dakika ile ölçülür. Bu
55
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
birimleri birbirine dönüştürmek gerekirse 1
metreküp/ dk = 35.31 CFM veya 1 CFM = 0.0283
metreküp/dakikadır. Bu değer ne kadar yüksek
olursa, soğutucu üzerinden o oranda sıcaklık
havaya iletilmiş, böylece başarılı soğutma sağlanmış
olur. CFM veya metreküp/dk değerinin artması
için fan devrinin yüksek olması ve/veya pervane
kanatlarının büyük olması gerekir. Pervanenin
büyümesi, devrin artmasından daha iyidir.
Çift sabit diskle daha fazla performans
Bilgisayarınıza birincisiyle aynı kapasiteye sahip
ikinci bir sabit disk satın alın. Böylece özlediğiniz
saklama alanına kavuşurken sisteminizin
performansını da arttırmış olacaksınız. İkinci
diskinizi aldıktan sonra mevcut iki diski RAID 0
konfigürasyonuyla formatlayarak üzerine tekrar
Windows yükleyin. RAID 0 konfigürasyonu
okuma hızınızı ortalama ikiye katlayacak,
uygulamaların veya oyunların yüklenme hızlarını
gözle görülür derecede artıracaktır. Bu püf
noktamızı uygulamadan önce tabii ki mevcut
anakartınızın RAID desteği olup olmadığını
kontrol etmelisiniz.
“Bu aygıt daha hızlı çalışabilir” uyarı
mesajından kurtulmak
USB 2.0 bağlantı standardına sahip olmayan
56
bir bilgisayarınız
varsa ve üzerinde
Windows XP
işletim sistemi
yüklüyse, USB
bağlantı noktasına
USB 2.0 destekli bir
aygıt bağladığınızda
bir uyarı mesajıyla
karşılaşırsınız. Bu mesajj size
ilgili
i il
ili aygıtın USB 22.0
0
bağlantı noktalarıyla daha hızlı çalışacağını söyler.
Sürekli olarak kullandığınız bir USB depolama
birimi bulunuyorsa ve bu cihazı sürekli olarak
bu USB 1.1 destekli bilgisayarda kullanıyorsanız,
Microsoft Windows’un çıkardığı bu uyarı mesajı
bir süre sonra sizi rahatsız edebilir. “Bu aygıt daha
hızlı çalışabilir” uyarı mesajından kurtulmak için
şu adımları uygulamanız yeterlidir:
Windows + Pause/
Break tuşlarına
basarak “Sistem
Özellikleri”ni
görüntüleyin.
“Donanım”
sekmesine geçerek
“Aygıt Yöneticisi”
düğmesine tıklayın.
“Evrensel Seri
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
Veriyolu Kontrolcüleri” ifadesinin üzerine çift
tıklayın. Standard PCI to USB Host Controller
metinin üzerine sağ tıklayın. Özellikler’i seçerek
“Gelişmiş” sekmesine atlayın. “Aygıtım daha hızlı
çalışabiliyorsa, beni bilgilendir” ifadesini seçili
olmayan duruma getirdiğinizde bir daha ilgili uyarı
mesajıyla karşılaşmayacaksınız.
Topraklama şart
Masaüstü bilgisayarların topraklanması son derece
önemlidir. Güç kaynağı içerisinde oluşan bir elektrik
kaçağı elektrik çarpmalarına, hatta ölüme sebep
olabilir. Düzgün topraklanan bir cihazdaysa şaseyle
tenimizin temas etmesi durumunda devre en kısa
olan yoldan, yani topraklanan alandan akacak,
hayatımız kurtulacaktır. Evinizde düzgün çekilmiş
bir toprak hattı bulunmuyorsa mutlaka bu sorununu
halletmeniz gerekir. Bilgisayarınızın kasasına özellikle
ıslak ellerinizle dokunduğunuzda çarpılıyor veya
gerilim aktığını hissediyorsanız kullandığınız priz
düzgün topraklanmamış demektir.
sürücüsü yüklü bulunan bir donanım sisteme
eklendiğinde ilgili donanımı otomatik olarak
tanıyacak ve kullanıma açacaktır. Herhangi
bir donanımın sisteme eklenmesinin ardından
Microsoft Windows’un karşımıza çıkardığı
sihirbazın adımlarını takip etmek kimi zaman daha
zor olmaktadır. İlgili donanım bilgisayarımızda
birden fazla donanım kalemini dolduruyorsa
Microsoft Windows bu sürücülerin yerlerini
taktığımız optik medyada bulmamızı isteyebilir.
Deneyimli bir kullanıcıysanız ve Microsoft
Windows’un karşınıza çıkardığı sürücü mesajları
sizi rahatsız etmiyorsa pekâlâ önce donanımı
takıp daha sonra sürücüleri optik medyadan seçip
yükleyebilirsiniz. Üstelik donanımı taktıktan sonra
sürücü ve yazılımları yüklemenin bazı avantajları
da vardır. Bu yolla hiçbir zaman ihtiyacınız
olmayan yazılımları (Yazıcının denetim masası,
dijital fotoğraf makinesinin aktarım yazılımı gibi)
yüklemek zorunda kalmazsınız, sadece sizden
istenen sürücüleri yükler, donanımı kullanacak
yazılımları kendiniz belirlersiniz.
Sisteminize bir donanım eklemeden önce
sürücülerini yüklemelisiniz
Termal macunlar ısı aktarımını etkiler
Donanım üreticilerinin bu uyarıyı kullanım
kitapçığına veya ürün ambalajına eklemesinin
sebebi kurulum işleminin bu yolla daha kolay
gerçekleşebilmesidir. Çünkü Microsoft Windows,
Soğutma söz konusu olduğunda işlemciyle
soğutucu arasındaki ısı aktarımı önem kazanır.
Piyasada kolayca bulunan, standart işlemcilerle de
sunulan beyaz termal macun ve yastıklar (pad) iyi
57
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
birer iletici olmadıklarından donanım meraklıları
tarafından tercih edilmemelidir. Gri renkli ve
bileşiminde ne olduğu tartışma götürür birçok
termal macun da beyaz macunlardan çok farklı
sonuç vermez. Soğutucunuz üzerinde termal yastık
varsa (ince bir jelatinle kapatılmış gri veya beyaz
bir katman görünümündedir) soğutucunuzu yerine
takmadan önce saf alkolle veya çözücü benzer bir
cisimle bu yastığı silin.
Ciddi overclock’çulara tavsiye edebileceğimiz
en iyi termik macunun Arctic Silver 5
olduğunu söyleyebiliriz. Overclock ürünleri
satan mağazalardan temin edilebilen bu termik
macun yüzde 99.9 oranında gümüş içeriyor.
Ekran kartlarının ve kuzey - güney köprülerinin
soğutucularını değiştirirken de kullanabileceğiniz
bu ürünü uygulamak için öncelikle işlemcinin
yüzeyini alkolle temizlemeniz, sonrasında pirinç
tanesi kadar Arctic Silver 5’i işlemci yüzeyine
dağıtmanız gerekli. Benzer termal macunlara göre
en az üç derecelik avantaj sağlayan bu ürün, daha
yüksek hızlara ulaşmanıza izin veriyor.
Dizüstü bilgisayarla çalışırken dikkat
Dizüstü bilgisayarlar tıpkı masaüstünde çalışan
ağabeyleri gibi ısı üretirler. Büyük çoğunluğu
işlemci tarafından üretilen bu ısı, genellikle ince
ve havayı yatay olarak toplayan bir fan tarafından
58
dışarıya atılır. Sıcak havanın etkin olarak dışarıya
atılabilmesi için bilgisayarın çevresinde yeterli boş
alanın bulunması gerekir. Öte yandan vücuda
yakın bir şekilde kullanılan dizüstü bilgisayarların
kendileri yeterince soğuyamamakla birlikte
kucağınızı da rahatsız edecek şekilde ısıtır. Uzun
süre dizüstünde tutulan taşınabilir bilgisayarların
üreme organlarının üretkenliğini azalttığı da
bilimsel olarak kanıtlandı. Bu bilgisayarların
oluşturduğu sıcağa maruz kalmamak için kaliteli
bir sehpa edinebilirsiniz. Dergimizde sık sık bu
tip ürünlere yer veriyoruz ve piyasada oldukça
kaliteli ürünlerle karşılaşabilmeniz mümkün.
Çok sayıda fanı bulunan
sistemler için kontrolcü
Sisteminize bağlı iki veya daha fazla fan
bulunuyorsa, bu fanları CoolerMaster AeroCool,
Thermaltake, Vantec gibi fan kontrolcüleri
ile kontrol ederek ses seviyesini en düşük
seviyede tutabilirsiniz. Bu panellerin sistem ısı
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
seviyesini LCD ekranda gösterebilen modelleri
de bulunmaktadır. Öte yandan panellerde veya
sıcaklık okuyan LCD ekranlı kasalarda, ısınma
durumunu takip ederek ısınmanın az olduğu
durumlarda fan devrini ve dolayısıyla gürültüyü
azaltabilirsiniz. Fan devriyle fazlaca meşgul
olmak istemeyen kullanıcılar, devri ısıya göre
ayarlayabilen bazı modelleri tercih edebilir.
süpürgesi kolayca tuşları yutabilir (bize inanın,
toz torbasına elinizi sokmak istemezsiniz). LCD
ekranları kâğıt mendiller ve bezlerle temas
ettiğinde kolayca çizilir, tamamı pamuklu bezle
veya mikrofiber bezlerle silinmelidir. LCD
ekranlar temizlenirken asla üzerlerine baskı
uygulanmamalı ve dikkatlice silinmelidir, aksi
takdirde ekranda ölü pikseller oluşabilir.
Bilgisayarınız ilk günkü
gibi pırıl pırıl olsun
Ne kadar güce ihtiyacınız var?
Çoğu zaman kolay erişim için masaların üzerinde
veya hemen altında barındırılan bilgisayar
kasaları, toza karşı açık durumdadır. İçerdikleri
havalandırma fanlarıyla odadaki tozu, onca
para vererek satın aldığınız değerli bileşenlerin
üzerinde toplarlar. Kasanın içerisinde biriken
tozları toplamak için basit bir elektrik süpürgesi
kullanmak yeterlidir. Fakat elektrik süpürgesinin
ucunu fanlardan uzak tutmalısınız, çünkü fanlar
kolayca bozularak çalışmaz duruma gelebilir veya
sesli çalışmaya başlayabilirler.
Dizüstü bilgisayarlar temizlenirken doğrudan
temizleyici madde püskürtülmemeli, temiz bir
bezle dağıtılmalıdır. Dizüstü bilgisayarların
klavyesindeki tuşlar narin çapraz metallerle
tutturulmuştur. Bu yüzden asla elektrik
süpürgesiyle temizlenmemelidir, elektrik
Bir güç kaynağı satın almak istiyor, fakat ne kadar
güce ihtiyaç duyacağınızı kestiremiyorsunuz.
İhtiyacınızdan daha fazla güce sahip bir güç
kaynağına servet ödemeye niyetiniz yoksa, ayrıca
elektrik faturanızı kabartmak istemiyorsanız, ne
kadar güce ihtiyacınız olduğunu hesaplayarak
uygun değerde bir ürün satın alabilirsiniz. www.
extreme.outervision.com/psucalculator.jsp adresine
bağlanarak karşınıza çıkan formu doldurabilir,
ortalama güç ihtiyacını hesaplayabilirsiniz.
Kaliteli fanlar sayesinde düşük ses seviyesi
Gürültü, sadece egzoz veya işlemci fanlarından
dolayı oluşmaz. Kalitesiz güç kaynaklarında
kullanılan fanlar iyi soğutma yapmadığı gibi
gürültü çıkarma konusunda geri kalmazlar. Bu
fanların aynı boyuttaki kaliteli alternatifleriyle
değiştirilmesi gerekir. Bu değiştirme işinde yüksek
59
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
devirli fan kullanılacaksa, fana giden gerilim birkaç
Watt’lık 47 veya 56 Ohm’luk dirençle azaltılarak,
600-700 devir civarına düşürülebilir.
Yeni nesil görüntüleme aygıtları
Kendinizi şımartıp bir plazma veya LCD
televizyon aldıysanız ve bilgisayarınızdaki
görüntüyü gerek film seyretmek gerekse başka
amaçlarla bu ekrana gönderiyorsanız, bazı
noktalara dikkat etmeniz gerekir. Öncelikle yeni
nesil plazma ve LCD televizyonların sahip olduğu
çözünürlük ve tazeleme yeteneklerinden en
yüksek oranda faydalanmak için ekran kartınızın
DVI -varsa HDMI- çıkışını kullanmanız en doğru
seçim olacaktır. Ekran kartının başka tip bir
çıkışı bulunuyor ve TV’niz bu çıkışı destekliyor
olsa bile dijital (yani kayıpsız) bir aktarım
tekniği olan DVI ya da HDMI’ı tercih ederek
en yüksek görüntü kalitesini elde edebilirsiniz.
Kaliteli bir kabloyla (Acoustic Research ürünleri
gibi) bağlantıyı sağladıktan sonra, Microsoft
Windows’un görüntü ayarları penceresini açıp
ATI veya NVIDIA için özel ayarların bulunduğu
sekmeye atlamalı ve televizyonunuzun tipini
tanımlamalısınız.
Frekans çarpanı ve FSB nedir?
Bu terimlere donanım sitelerinde, ürün
60
kılavuzlarında sıklıkla rastlarız. Bu ifadelerin
neyi anlatmak istediğini, nasıl kullanıldıklarını
ve performans artırımı için nasıl değiştirilmeleri
gerektiğini bu alanda bulabilirsiniz.
İşlemci üreticileri, tüm işlemcileri için
varsayılan bir frekans çarpanı ve FSB (Front
Side Bus) frekansı öngörürler. İşlemcinin nihai
çalışma hızı (MHz), frekans çarpanıyla FSB
hızının çarpılmasıyla oluşur. Örnek vermek
gerekirse AMD tarafından sunulan Athlon
64 3400+’ın gerçek çalışma hızı 2400 MHz
olarak açıklanmıştır. FSB hızı 200 MHz,
varsayılan frekans çarpanıysa 12’dir (12 x 200
= 2400). Bir işlemciyi overclock etmek için
BIOS’u veya bu iş için geliştirilen bir yazılımı
kullanarak, FSB hızına müdahale etmek
mümkündür. Bu müdahale yavaş adımlarla
gerçekleştirilmeli ve her adımda sistemin sağlıklı
çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Çarpan
kilitleri de değiştirilebilir fakat bu yöntem tercih
edildiğinde radikal MHz artışları elde edileceği
için, sistemin haddinden fazla ısınması gibi
durumlar oluşabilir. Bazı işlemcilerin çarpan
kilitlerinin değiştirilmesi üreticileri tarafından
engellenmiştir. Bu duruma özellikle Intel’in
ürettiği işlemcilerde sıkça rastlanır. Fakat FSB
saat hızına (frekansına) müdahale edilerek
performans artışı sağlanabilir.
/
m
.tr
e
o
t.c
w
w
w
.
n
pc
g
o
bl
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
fiimdi s›ra
ESET’le
güvenlik
kurulumunda
Sisteminizi kurduktan sonra ilk yapmanız
gereken şeylerden biri, dört dörtlük bir
güvenlik için en doğru çözümü kurmak
olacaktır.
Bu kitapçığın arka kapağına iliştirilmiş olan
ESET Smart Security CD’sini bilgisayarınızın
CD-ROM sürücüsüne takarak, yüklemeyi
tamamlayın ve koltuğunuza yaslanın. Çünkü
artık bilgisayarınız, internetten ve diğer
yollardan gelecek tehditlere karşı tam bir
koruma altında olacak.
62
ESET Smart
Security
Kurulumu ve
Yapılandırılması
1. İşletim sisteminizin desteklediği
işlemci yapısına göre Eset Smart
Security 3.0 32Bit veya 64Bit msi
kurulum dosyasını CD içerisinden
çalıştırarak kurulumu başlatınız.
Eğer elinizde Kurulum CD’si yok
ise yukarıdaki www.nod32.com.tr
adresinden ürünü
indirebilirsiniz.
2. Kurulum penceresi geldikten
sonra ileri butonuna tıklayarak bir
sonraki adıma geçiniz.
Bu bölümde Lisans sözleşmesinin
koşullarını Kabul ediyorum
işaretlenerek ileri
63
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
butonu ile sonraki
adıma geçilir.
3. Bu bölümde Normal
(En iyi ayarlar için
önerilir) işaretlenerek
kullanıcı adı ve
parolanızı gireceğiniz
adıma geçiniz.
4. Kullanıcı adı ve
parolanızı almak için,
cd içerisinde size verilen
NT ile başlayan seri
numaranızı www.
nod32.com.tr/kayit
adresinden aktive
etmeniz gerekmektedir.
5. Bir sonraki adımda
Threat Sense.Net Erken Uyarı Sistemi ayarlamalarının yapıldığı
bölümdür. Bu sistem bilgisayarınızda
isayarınızda virüs olabilecek yazılımların algılanıp Eset
laboratuarlarına gönderilmesini sağlar. Bu pencerede Gelişmiş kurulum butonuna tıklayarak
algılanan yazılımların Eset laboratuarlarına gönderim şekli zamanı vb gibi ayarlamaları
yapabilirsiniz. İleri butonuna tıklayarak bir sonraki adıma geçiniz.
6. Bu adımda, sisteminizde virüs olmayan ancak bilgisayarınızın performansına olumsuz yönde
etki edebilecek yazılımların algılanmasını istiyorsanız (tavsiye edilen budur) istenmeyen
64
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
türden olabilecek uygulamaların
algılanmasını etkinleştir seçeneğini
işaretleyiniz ve ileri
butonuna tıklayarak son adıma
geçiniz. Son adımda yükle butonuna
tıklayarak kurulumu
başlatınız.
7. Kurulum işlemini bitirmek için
son butonuna tıkladığınızda karşınıza
aşağıdaki gibi bir pencere
gelir. Eset Smart Security
bilgisayarınızın
bi
ilgisayarınızın bağlı olduğu ağı algılar ve bu ağ ile
dosya
do
osya ve yazıcı
paylaşımı
vb.
pa
l
b gibi
ibi aktivitelerin
k i i l i gerçekleştirilip
kl i ili
gerçekleştirilmeyeceği ile ilgili size iki seçenek
ge
sunar. Katı kurallı koruma ve Paylaşıma izin ver;
su
Katı kurallı koruma, yukarıda belirtilen ağdan
K
gelen network trafiğini kapamanızı sağlar ve
ge
dolayısıyla ağdaki diğer makineler bilgisayarınızı
do
ağda
ağ göremez. “Paylaşıma izin ver” i seçtiğiniz
takdirde
ağdaki diğer bilgisayarlar bilgisayarınızı
ta
ağda
ağ görür ve paylaşıma açtığınız klasöre, yazıcıya
vb.
vb ulaşabilirler.
65
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
Sıkça Sorulan Sorular
1- Karantinadaki dosyaları nasıl silebilirim?
- Sistem saatinin yanından ikonuna basarak ya da Başlat Tüm Programlar ESET ESET Smart
Security ya da ESET NOD32 Antivirus yolu ile ana program penceresini açın.
- Bu ekranda
Araçlar
Karantina
bölümüne gelin
ve istediğiniz
dosya üzerine sağ
tıklayarak Kaldır
seçeneğini seçin.
- Geri yükle’yi
seçerseniz,
dosyanın tekrar
taranarak
karantinaya
alınmaması
için ilgili yeri
tarama dışı
öğelere eklemeyi
unutmayın.
66
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
2- Açılış ekranının görüntülenmesini
nasıl engelleyebilirim?
- Ana Ekran açıkken F5 tuşuna
basın.
- Gelişmiş Kurulum Ağacından
Kullanıcı Arabirimini seçin ve Açılış
Ekranını Göster seçeneğinden işareti
kaldırın.
3- İsteğe Bağlı Bilgisayar Taramasını
nasıl başlatabilirim?
- Ana Ekranı açın ve CTRL+M
tuşları ile ya da Ayarlar Gelişmiş
moda geç seçeneği ile gelişmiş
görünümü açın.
- Bilgisayar Taraması bölümünde
Standart Taramayı tıklayarak
taramayı başlatın.
- ESET NOD32 Antivirüs programı
her güncellemeden sonra virüslere
karşı daha da güçlü olacağı için
haftada bir kez isteğe bağlı bilgisayar
taraması yapılmasını tavsiye ederiz.
67
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
4- ESET Nod32 Antivirüs yeni sürüm çıktığında kendi günceller mi?
- ESET ürünleri şu an sadece virüs imzalarını güncellemektedir. Yeni sürüm çıktığı zaman http://
www.nod32.com.tr/download/downloads.asp adresinden indirip kurabilirsiniz. Otomatik Program
Güncellemeleri konusunda çalışmalar devam etmektedir.
5- Kayıt olma işlemi neden gerekli?
- ESET NOD32 Antivirüs bilgisayarınızı en yeni ve tehlikeli virüslere karşı etkin ve hızlı bir
şekilde koruması ile ünlüdür. Program tasarlandığı gibi en verimli şekilde çalışabilmesi için sık sık
güncellenen virüs imzalarına ihtiyaç duyar. Bu imzaları otomatik olarak indirip ESET Antivirüs'ü
güncel tutabilmek için ihtiyacınız olan size özel kullanıcı adı ve parola kayıt işlemi sonucunda
e-posta adresinize gönderilir.
6- Kullanıcı adı ve Parolamı sisteme nasıl girerim?
- Sistem saatinin yanından ikonuna basarak yaa
da Başlat Tüm Programlar ESET ESET Smart
Security ya da ESET NOD32 Antivirus yolu
ile ana program penceresini açın.
- Güncelleme bölümüne gelin ve Kullanıcı Adı
Parola ayarları sekmesine tıklayarak bilgilerinizi
girin.
- Tamam'ı tıkladıktan sonra Virüs İmza
Veritabanını Güncelle sekmesine tıklayarak
programı güncelleyin.
68
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
7- Güncelleme sırasında Yanlış Kullanıcı Adı ve Parola hatası alıyorum?
- Kullanıcı adı ve Şifrenizi yazarken büyük ve küçük harf duyarlılığına dikkat ederek yazınız.
- Şifrenizi doğru olarak girip girmediğinize emin olabilmek için http://download1.eset.com/
download/win/eav/eav_nt32_enu.msi linkine tıklayarak kullanıcı adı ve şifrenizi kontrol edebilirsiniz.
8- Güncelleme Sırasında Hata Oluştu?
- Sistem saatinin yanından ikonuna basarak ya da Başlat Tüm Programlar ESET ESET Smart
Security ya da ESET NOD32 Antivirus yolu ile ana program penceresini açın.
- Ana Ekranı açın ve CTRL+M tuşları ile ya da Ayarlar Gelişmiş moda geç seçeneği ile gelişmiş
görünümü açın.
- F5 tuşuna basarak gelişmiş kurulum
ağacını görüntüleyin.
- Güncelleme sekmesine gelin ve
Güncelleme önbelleğini Temizle
butonuna basın.
- Programı tekrar güncelleyin.
9- Gelişmiş Ayarlar'ı
görüntüleyemiyorum, şifre soruyor?
- Program ayarlarını koruma şifresi
69
BİLGİSAYAR KİTAPLIĞI SERİSİ
kullanıcı tarafından belirlenir, hatırlamıyorsanız
aşağıdaki bağlantıdan gerekli programı indirerek
çalıştırın.
- http://www.eset.com/files/unlock2.7.exe
- Programın size vereceği ID numarasını
[email protected] adresine gönderin ve
bizden size gelecek olan Unlock Code'u ilgili
alana yazarak unlock butonuna basın.
- Şifre kaldırılmıştır.
10- ESET Smart Security ile beraber başka
bir Güvenlik Duvarı, Antispam ürünü
kullanabilirmiyim?
- ESET Smart Security içerisindeki güvenlik
duvarı Antivirüs ile beraber çalışarak en verimli
sonucu almayı hedeflemiştir ve bu sebeple
sürekli olarak devre dışı bırakılamaz. 3. Parti
bir güvenlik duvarı yüklediğinizde sisteminizde
çakışma ve kilitlenmeler meydana gelebilir.
11- ESET Smart Security yükledim bazı
programlarım internete bağlanamıyor?
- ESET Smart Security kurulumu tamamlanınca
70
ağ durumunu algılayarak size korunmak
istediğiniz dereceyi sorar.
- Eğer internete güvenli bir yerden
bağlanıyorsanız (Ev, İş Yeri) Karşınıza çıkacak
bu ekranda Paylaşıma izin ver seçeneğini
seçmelisiniz. Eğer güvensiz bir ortamdan
bağlanıyorsanız (Havalimanı, Internet Cafe
gibi) Katı kurallı korumayı tercih ediniz.
- ESET Smart Security güvenlik duvarı ayarları
ilk kurulumda varsayılan olarak Otomatik
Mod'dadır. Bu Mod'da genel bazı kurallar
uygulanır ve bağlantı kısıtlıdır.
- Ana Ekranı açın ve CTRL+M tuşları ile ya da
BİLGİSAYAR MONTAJI VE SATIN ALMA REHBERİ
sürekli
sürek geçerli olacaktır.
- Bu şekilde
bilgisayarınızın tüm kontrolü sizin
ş
elinizde
eliniz olacaktır.
12- E-postaların
altına eklenen "The message
E
was checked
by ESET Smart Security"
ch
şeklindeki
mesajı nasıl silebilirim?
şeklin
- ESET
ESE Smart Security ya da Antivirus'ü açın
ve klavyenizden
F5 tuşuna basarak gelişmiş
kla
kurulum
ağacını çağırın.
kurul
Ayarlar Gelişmiş moda geç seçeneği ile gelişmiş
açın.
görünümü açın
- Bu bölümde
"E-posta Koruması" sekmesini
b
açın ve
v "Uyarılar ve bildirimler" mesajlarını
"Asla"
"Asla ya da "Sadece virüslü maile" olacak
şekilde
şekild değiştirin.
- Güvenlik duvarı ayarlarında filtre modunu
Etkileşimli Mod olarak değiştirin.
- Bu adımdan sonra ESET Smart Security
internete erişmeye çalışan her program için ne
yapması gerektiğini size danışacaktır.
- Sorulan sorulara Eylemi Anımsa seçeneğini
işaretleyerek İzin Ver derseniz o program ile
ilgili bir daha soru sorulmayacak ve ilk kural
71
Teknolojiye dair aradığınız her şey
PCnet.com.tr/forum
sayfalarında sizi bekliyor...

Benzer belgeler