Stratejide SWOT Analizi
Transkript
Stratejide SWOT Analizi
SWOT ANALİZİ UFUK BATUM 21-22-23 Ekim Ankara SWOT ANALİZİ NEDİR? - STRENGTHS?, WEAKNESSES?, OPPORTUNITIES?, THREATS? - NE İŞE YARAR? - NASIL YAPILIR? - KURUMLARDA NASIL UYGULANIR? (Kamu, Özel Sektör, 3. Sektör, Üniversiteler…) SWOT NEDİR? SWOT: İNGİLİZCE’DEKİ DÖRT KELİMENİN BAŞ HARFLERİNDEN OLUŞAN BİR KISALTMADIR. STRENGHTS : GÜÇLER (KUVVETLİ YÖNLER) WEAKNESSES: ZAYIFLIKLAR (ZAYIF YÖNLER) OPPORTUNITIES: FIRSATLAR THREATS: TEHDİTLER SWOT ANALİZİ NEDİR? SWOT ANALİZİ, HERHANGİ BİR KURULUŞUN, ÖRGÜTÜN, KAMU KURUMUNUN YA DA ÖZEL SEKTÖR FİRMASININ İÇSEL DURUMUNU ve ONU ÇEVRELEYEN DIŞSAL FAKTÖRLERİ TAHLİL ETMEK İÇİN KULLANILAN YÖNTEMLERDEN BİRİDİR. BİR ANLAMDA, MEVCUT DURUMUN, TÜM YÖNLERİYLE, İÇ VE DIŞ DİNAMİKLERİN DE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASIYLA, FOTOĞRAFININ ÇEKİLMESİDİR. SWOT ANALİZİ NEDİR? KÖKLERİ 1950’LERE UZANMAKLA BİRLİKTE, AKADEMİK BİÇİMİNİ ALMASI, 1970’LERDE STANFORD’DA OLMUŞTUR. KULLANIM ALANI, ŞİRKET ANALİZLERİNDEN BİREYSEL KARİYER PLANLAMAYA KADAR GENİŞ BİR YELPAZEDİR. SWOT ANALİZİ NE İŞE YARAR? SWOT analizi temelde iki işe yarar: 1) ANLAMAYI VE ALGILAMAYI KOLAYLAŞTIRIR: Kurumun ve onu çevreleyen ortamın tüm yönleriyle ve tüm çıplaklığıyla gözler önüne serilmesi. Farklı görüşlerin/katkıların elde edilmesi. 2) KARAR ALMAYI KOLAYLAŞTIRIR: Mevcut durumun görülüp, kuruma ilişkin ileriye dönük adımların, daha sağlıklı, daha gerçekçi ve daha etkin atılması. SWOT ANALİZİ NE İŞE YARAR? SWOT analizi sayesinde, kurumunuzun güçlü ve zayıf yönlerini açığa çıkarttığınız bir tabloya kavuşursunuz. Kurumunuzun yüzyüze olduğu tehditleri ve fırsatları daha net görürsünüz. Böylece, kurumun güçlü yönleri üzerinde yoğunlaşır; zayıflıklarını azaltır; kuruma yönelik tehditleri bertaraf etmenin yollarını arar; fırsatlardan en büyük ölçüde yararlanmaya kilitlenirsiniz. SWOT ANALİZİ NASIL YAPILIR? SWOT ANALİZİ HER KESİMİN KATILABİLECEĞİ YALINLIKTADIR. KOLAY ÖĞRENİLİR. KOLAY UYGULANIR. BİR KALEM VE KAĞITTAN BAŞKA HİÇBİR ARAÇ GEREKTİRMEZ. ANCAK KURUMSAL HAFIZA VE TECRÜBE GEREKTİRİR. ÖNCE, GÜÇLÜ YÖNLERİNİZİ, ZAYIFLIKLARINIZI, YÜZYÜZE OLDUĞUNUZ FIRSATLARI VE TEHDİTLERİ AYRI AYRI LİSTELER HALİNDE SIRALARSINIZ. SONRA, BU LİSTELERİ BİR TABLO (2x2 MATRİS) İÇİNDE BİRLEŞTİRİRSİNİZ. NE ZAMAN KULLANILMALI ? Stratejik bir plan geliştirilmesi aşamasında, Sorun tanımlama ve çözüm oluşturulması aşamalarında, Nicel verilerin yetersiz, bilgilerin kişilerin belleklerinde olduğu durumların analizinde. YÖNTEM Farklı birim ve alanlardan kişilerin bir araya gelmesi, Çapraz fonksiyonel takım yaklaşımı ve kolaylaştırıcı katkısı, Çevresel değişimlere karşılık sistem yeteneklerinin haritasının çıkarılması, Deneyimlere ve farklı gözlemlere dayalı öznel bilgilerin anlamlı bir halde düzenlenmesi. YÖNTEM İç analiz – Kuruluşun, sistemin veya ürünün kaynak ve yeteneklerinin incelenerek güçlü ve zayıf yönlerinin belirlenmesi. – Genellikle kontrolümüz altında olan özellikler. – Kıyaslamalar yapılabilir. Dış Analiz – Çevre (pazar/piyasa) etkenlerinin belirlenerek fırsat ve tehditlerin saptanması. – Genellikle kontrolumuz dışında olan özellikler. – Dış etkenler: Politik Ekonomik Sosyo-Kültürel Teknolojik “GÜÇLÜ YÖNLER” NEDİR? KUVVETLİ YÖNLERİNİZİ ORTAYA ÇIKARIRKEN BAŞLICA DÖRT TEMEL SORUYA YANIT ARARIZ: 1- SAHİP OLDUĞUNUZ AVANTAJLAR NELER? 2- NELERİ İYİ YAPARSINIZ? 3- HANGİ KAYNAKLARA KOLAY ULAŞIM İMKANLARINIZ VAR? 4- DIŞARIDAN BAKANLAR, SİZİN HANGİ YÖNLERİNİZİ KUVVETLİ GÖRÜR? ZAYIFLIKLAR NEDİR? ZAYIF YÖNLERİNİZİ ORTAYA ÇIKARIRKEN BAŞLICA ÜÇ TEMEL SORUYA YANIT ARARIZ: 1- GELİŞTİRMENİZ GEREKEN (MÜKEMMEL OLMAYAN) YÖNLERİNİZ NELER? 2- NELERİ KÖTÜ YAPARSINIZ? 3- NELERDEN KAÇINMALISINIZ? FIRSATLAR NEDİR? FIRSATLARI ALGILAMAYA ÇALIŞIRKEN TEMELDE ŞU İKİ SORUYU SORARIZ: 1- İYİ FIRSATLAR VAR MI? NEREDE VE NASIL BULUNUR? 2- ETRAFINIZDA GELİŞMEKTE OLAN SÜREÇLER VE EĞİLİMLER NELER? TEHDİTLER NEDİR? TEHDİTLERİ ALGILAMAYA ÇALIŞIRKEN ŞUNLARI SORABİLİRİZ: 1- İLERLEMENİZİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER NELER? 2- DAHA İYİ VE DAHA BAŞARILI OLMANIN KOŞULLARI DEĞİŞİYOR MU? 3- SİZE ZARAR VERİCİ DURUMDA OLAN FAKTÖRLER NELER? Bazı Anahtar Özellikler Genellikle on kişiden küçük gruplar ile yapılır. Beyin Fırtınası teknikleri kullanılarak uygulanabilir. Fırsatların belirlenmesinde somut çözümler üretmek yerine sorunun araştırılması ve çözümlenmesi ön plandadır. Bir Örnek: AKDENİZ ÇANAĞI İÇİNDE YER ALAN TÜRİYE’NİN TURİZM SEKTÖRÜ GÜÇLÜ YÖNLER (S) • • • • • • • • • • • • Son dönemlerde yapılan otel ve tesis yatırımları, Coğrafi konum (doğu-batı, kuzey-güney ekseni) Gelişen hizmet anlayışı (esnek, insan odaklı, vb.) Çok kültürlülük (liberal bir iklim), Kritik rakamları yakalamış olmak (sistemler kurulu), Göreceli güvenlik, Ekonomik ve politik istikrar, Çeşitlilik olanakları (inanç, kongre, spor, tarih, deniz, kayak, vb.), Misafirperverlik kültürü (insan faktörü), Fiyat avantajı, … … ZAYIF YÖNLER (W) • • • • • • • • • • • • • Marka (kalite) değerinin çok yüksek olmaması (algı yönetimi), Coğrafi konum (ABD, Kanada, Japonya, Çin’e uzaklık), Standardizasyonun olmaması (9/2 faktörü), Dil yetkinliğinin sınırlılığı, Tanıtım ve pazarlamanın azlığı, Güvenliğin en üst düzeyde olmaması (terör, çevre ülkeler, vb.), Trafik kazaları, ‘kötü esnaf’ uygulamaları, vb., Temel altyapı eksiklikleri, Karlılık sorunu (etken değil edilgen pozisyon, ALL INCLUSIVE), Dağıtım kanallarında olmamak, ‘Kum-Deniz-Güneş’ bağımlılığı (% 85), Mevsimsellik (Haziran-Temmuz-Ağustos), … FIRSATLAR (O) • • • • • • • • • • • Dünyadaki GSMH’nın artması, Dünyada daha çok kişinin seyahat etmesi, Türkiye’nin hemen her alanda, her ülkede daha fazla yazılıp çiziliyor olması, Türkiye’nin kurum ve kuruluşlarıyla hızlı bir gelişime girmesi, Ulaşım altyapılarının gelişmesi (THY, Pegasus, hızlı tren, vb.), Olimpiyatlar, EXPO, vb., Akdeniz Çanağı’ndaki rakiplerde yaşanan sorunlar, İstanbul’un ‘hub’ haline dönüşüyor olması, İç turizmin gelişmesi, … … TEHDİTLER (T) • • • • • • • • • • • • Seyahat eden dünya nüfusunun ucuz mal ve hizmete yönelmesi, Türkiye aleyhinde çalışan lobilerin kara propaganda yapması, yaptırması, Türkiye’de yaşanan atılımın/gelişimin durması, Ulaşım altyapılarına yapılan yatırımların kesilmesi, Olimpiyatlar, EXPO, ve benzerlerinin alınamaması, Akdeniz Çanağı’ndaki rakiplerin sorunlardan sıyrılması, Dünyada yeni çekim merkezlerinin ortaya çıkması, Terörün tırmanması, bombaların patlaması, Bölgede yoğun ve kapsayıcı bir savaşın başlaması, Büyük bir deprem, sel, salgın ve benzeri bir durumun yaşanması, … … GÜÇLÜ YÖNLER • • • • • • • • • • Son dönemlerde yapılan otel ve tesis yatırımları, Coğrafi konum (doğu-batı, kuzey-güney ekseni) Gelişen hizmet anlayışı (esnek, insan odaklı, vb.) Çok kültürlülük (liberal bir iklim), Kritik rakamları yakalamış olmak (sistemler kurulu), Göreceli güvenlik, Ekonomik ve politik istikrar, Çeşitlilik olanakları (inanç, kongre, spor, tarih, deniz, kayak, vb.), Misafirperverlik kültürü (insan faktörü), Fiyat avantajı. ZAYIF YÖNLER • • TEHDİTLER NELER OLABİLİR? • • • • • • • • • • FIRSATLAR • • • • • • • • • Marka (kalite) değerinin çok yüksek olmaması (algı yönetimi), Coğrafi konum (ABD, Kanada, Japonya, Çin’e uzaklık), Standardizasyonun olmaması (9/2 faktörü), Dil yetkinliğinin sınırlılığı, Tanıtım ve pazarlamanın azlığı, Güvenliğin en üst düzeyde olmaması (terör, çevre ülkeler, vb.), Trafik kazaları, ‘kötü esnaf’ uygulamaları, vb., Temel altyapı eksiklikleri, Karlılık sorunu (etken değil edilgen pozisyon, ALL INCLUSIVE), Dağıtım kanallarında olmamak, ‘Kum-Deniz-Güneş’ bağımlılığı (% 85), Mevsimsellik (Haziran-Temmuz-Ağustos). Dünyadaki GSMH’nın artması, Dünyada daha çok kişinin seyahat etmesi, Türkiye’nin hemen her alanda, her ülkede daha fazla yazılıp çiziliyor olması, Türkiye’nin kurum ve kuruluşlarıyla hızlı bir gelişime girmesi, Ulaşım altyapılarının gelişmesi (THY, Pegasus, hızlı tren, vb.), Olimpiyatlar, EXPO, vb., Akdeniz Çanağı’ndaki rakiplerde yaşanan sorunlar, İstanbul’un ‘hub’ haline dönüşüyor olması, İç turizmin gelişmesi. TEHDİTLER • • • • • • • • • • Seyahat eden dünya nüfusunun ucuz mal ve hizmete yönelmesi, Türkiye aleyhinde çalışan lobilerin kara propaganda yapması, yaptırması, Türkiye’de yaşanan atılımın/gelişimin durması, Ulaşım altyapılarına yapılan yatırımların kesilmesi, Olimpiyatlar, EXPO, ve benzerlerinin alınamaması, Akdeniz Çanağı’ndaki rakiplerin sorunlardan sıyrılması, Dünyada yeni çekim merkezlerinin ortaya çıkması, Terörün tırmanması, bombaların patlaması, Bölgede yoğun ve kapsayıcı bir savaşın başlaması, Büyük bir deprem, sel, salgın ve benzeri bir durumun yaşanması. SWOT’u YORUMLAMAK Güçlü Yön mü çok, Zayıf Yön mü? Fırsatlar mı fazla, Tehditler mi? Fırsatları kullanabilmek için gereken özellikler Güçlü Yönlerde var mı? Olmayanlar geliştirilebilir mi? (Makul zaman + Makul bütçe denklemi) Stratejik Bakış: (Kal-Kazan, Elini Yıka Çık, Yatırım Yap Büyü) Boston Consulting Group McKinzey 9’lu Yetenek Matrisi GRUP ÇALIŞMASI 7-10 kişiden oluşan çalışma gruplarının kurulması, Her grubun raportörünün belirlenmesi, SWOT çalışmasına esas olan konunun verilmesi, Destek materyalinin sağlanması, Grupların çalışacağı 45 dakikanın sunulması. Bir Vaka: Sivil Havacılıkta TÜRK HAVA YOLLARI’nın SWOT Analizinin Yapılması Çalışma Gruplarının THY Sunumlarını Yapması (grup başına 3 dakika)