Slayt 1 - kop teyap

Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı
Eğitim Programı
Yavuz Erence
14/04/2016 KONYA
•
•
•
•
•
•
•
Dünya’da ve Türkiye’de Şeker Pancarı Üretimi
Tohum
Bitkide şeker üretimi
Ekim
Gübreleme
Sulama
Mücadele
Dünya Şeker Pancarı Üretim Alanları
Yeni Bölgeler
(Tropikal Pancar)
Dünya Şeker Pancarı ve Şeker Kamışı
Üretimi (2012-2014 Ort.)
ŞEKER PANCARI
ŞEKER KAMIŞI
Üretim Alanı (Milyon Ha)
4,6
25,1
Üretim (Milyon Ton)
258
1766
Dünya Şeker Pancarı Üretimi
20 * 20 * 20
 2020 Yılında
 20 ton/Ha Şeker Verimi
2014 Pancar Verimi
 Türkiye
58
 Fransa
81
Dünya Şeker Üretimi (1910 – 2000+)
Şeker Milyon Ton
100
% 78
Şeker Kamışı
90
80
70
60
50
40
% 22
30
Şeker Pancarı
20
10
2000
1990
1980
1970
1960
1950
1940
1930
1920
1910
0
source: F.O. LICHT / ISO
Dünya Şeker Üretim ve Tüketim
Projeksiyonu 2006-2020
Stok/Tüketim Oranı %
Türkiye Şeker Pancarı Üretimi 2012-2015
– Ekim Alanı
– Ş. Pancarı Üretimi
• Üretici Sayısı


300.000 ha
16.000.000 ton

150.000
– Tarla Büyüklüğü / Üretici 
– Pancar Verimi

– Şeker Oranı

– Şeker Verimi

– Şeker Üretimi

– Kişi Başına Şeker Tüketimi 
2 ha
55 ton/ha
% 16
7,5 ton/ha
2.300.000 ton
30 Kg
Türkiye Şeker Fabrikaları (33)
Karadeniz
Alpullu
Kastamonu
Adapazarı
Amasya
Corum
Turhal
Ankara
Susurluk
Eskisehir
Kütahya
Afyon
Usak
Burdur
Carsamba
Ilgın
Kars
Yozgat
Kirsehir
Boğazlıyan
Aksaray
Ereğli
Bor
Kayseri
Konya
Çumra
Erzincan
Malatya
Elazığ
Erzurum
Agri
Mus
Elbistan
Akdeniz
Türk Şeker (25)
Kooperatif Fabrikaları (5)
Özel Fabrikalar (3)
Ercis
İklim Bölgelerine Göre Şeker Fabrikaları
Türkiye Şeker Kotaları (1000 ton)
12/13 13/14 14/15 15/16
Pancar Şekeri
NBŞ (Nişasta Bazlı Şeker)
2.288 2.282 2.318 2.363
244
244
250
250
2.532 2.526 2.568 2.613
2015/2016 Kotalar (1000 ton)
25
A+B
1.314
%
56
1
60
3
2
326
14
2
457
19
5
843
36
1
53
2
1
112
5
1
41
2
3
33
206
2.363
9
Fabrikalar
Türk Şeker
Amasya
Kayseri
Konya
Adapazarı
Keskinkılıç
Kütahya
Toplam
Şeker Pancarı Tohumu
a- Filiz adedine göre
3
Multigerm (Birden fazla filiz)
1
Monogerm (Tek filiz)
1
b- Verim Özelliklerine Göre
N  Normal Tip
NZ  Ara tip
Z  Şeker Tipi
2
Türkiye Şeker Pancarı Tohumu
Kullanımı – 2015
• Çıplak Tohum

64%

36%
45 x 8 cm
• İnce-Kaplanmış
45 x 12/15/17 cm
Şeker Pancarı Tohum Şekilleri
ÇIPLAK TOH
Kalibrasyon
Kaplama tozu
İnsektisit
MİKRO PELET MİNİ PELET
TAM PELET
3,25-4,5 mm
3,0-4,0 mm
3,25-4,5 mm
3,5-4,75 mm
-
400 g/U
720 g/U
1000 g/U
9 g/U
15 g/U
30 g/U
90 g/U
Türkiye Şeker Pancarı Tohumu
Kullanımı
Hastalıklara Dayanıklılıklarına göre:
• Rhizomania
 % 97
• Rhizomania+Nematod  % 3 (Amasya, Konya, Kütahya)
Şeker Pancarı Tohum İlaçları
Etkili Madde:
- Fungusit
Thiram
Hymexazol
- İnsektisit
Imidacloprid
veya
Thiamethoxam
Tohum
Fungusit (1) + Insektisit (1)
Fungusit (Thiram)
Kaplama Maddesi
Renk
Şeker Pancarı Tohum İlaçları
FUNGUSİT
- Hymexazol
- TMTD (Thiram)
INSEKTİSİD
- Imidacloprid
Kök yanıklığı
Phoma betae
veya
- Thiamethoxam
- Tefluthrin
Tel kurtları
Pancar piresi
Yaprak bitleri
Tohum Üretim Seyri
5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu ve Yönetmelikler
Tarım Bakanlığı
Tarla Kontrolü
Tarım Bakanlığı
Tarla Kontrolü
Tarım Bakanlığı
Tohumluk Sertifikası
Şeker Enstitüsü Rhizomania Ön Denemeleri- 2014
(ESKİŞEHİR)
FABRİKA KARLILIĞI
110 (%)
I
ELDORADO (STD), SV 1410 (SES), POLAT (KWS)
GARROT (FD14B1011) (FD)HI 1276 (SYN)
LİDER (SR 823) (SV)
SV 1411 (SV)
BETA 398 (KWS)
OCEANITE (FD14B1009) (FD)
BERNACHE (FD13SR038) (FD)
SV 1413 (SV)
105
SV 1412 (SES)
EMIRATA (SYN)
ÇİFTÇİ GELİRİ %
100
90
95
100
105
FD 14 B 1010 (FD)
SY BADIA (SYN)
BETA 394 (KWS)
SERENADA (STD)
ESPERIA (KWS)
95
2 K 310 (KWS)
- SV 1409 (SES)
TURBATA (TFb)
I
SPORTA (SYN), ISABELLA (KWS), SENTINEL (TFb), ARANKA (STD)
90
I
110
Havadan
CO2
Yapraklardaki Klorofil
güneş enerjisini
absorbe eder
OKSİJEN
CO2+ Su = Şeker
Köklerden Su ve
Besin maddeleri
Dekarda Sağlıklı 9.000-10.000 Bitki
Fotosentez  Şeker birikimi
SAĞLAM VE YETERLİ YAPRAK ALANI
+
SAĞLAM KÖK
+
YETERLİ BİTKİ ADEDİ
YÜKSEK ŞEKER VERİMİ
Şeker Pancarı ve Çevre
(Oksijen 106 L/Ha)
14
12
10
8
6
4
2
0
Şeker Pancarı
Yazlık Buğday
Kışlık Arpa
Patates
Orman
• Ormana göre 1,5 kat daha fazla Karbondioksit absorbe eder
• 1 Da Şeker pancarı 6 kişinin yıllık Oksijen ihtiyacını karşılar
Kaliteyi etkileyen direkt ve
İndirekt Faktörler
1- Çevre
2- Çeşit
3- Bitki yetiştirme teknikleri
- Münavebe
- Toprak Hazırlığı
- Bitki Sıklığı
- Ekim tekniği
- Sulama
- Tohuma Kalkma
- Gübreleme
- Hasat
- Mücadele
- Silolama
1. ÇEVRE
Üretim YILI
Aynı çeşit aynı üretim bölgesinde farklı Yıllarda
farklı performans gösterir.
YIL
Üretim YERİ
- Aynı çeşit aynı yıl değişik üretim alanlarında
farklı performans gösterir.
YER
Toprak
İklim - Sıcaklık
Çimlenme için min. 4-5 oC, max. 28-30 oC ve opt. 25 ºC
sıcaklığa ihtiyaç vardır.
Şeker oluşumu için gece-gündüz sıcaklık farkının büyük
olması gerekmektedir.
Geceleri solunum nedeni ile günlük kuru madde (Şeker)
üretiminin % 30’u kaybolabilir.
2009 yılı şeker oranı Çok İyi
2010 yılı şeker oranı  Çok Kötü
2015 yılı şeker oranı  Çok Kötü
FABRİKALAR
2013
2014
2015
FABRİKALAR
2013
2014
2015
AFYON
18,02
15,59
14,48
ERZURUM
18,40
16,93
16,26
AĞRI
17,03
16,96
-
ESKİŞEHİR
17,50
14,57
14,04
ALPULLU
14,82
13,73
-
ILGIN
17,23
14,82
14,42
ANKARA
16,41
14,51
14,35
KARS
18,02
18,23
17,23
BOR
16,82
15,98
16,68
KASTAMONU
17,55
14,48
13,82
BURDUR
17,63
15,22
14,70
KIRŞEHİR
17,71
16,46
16,17
ÇARŞAMBA
15,62
13,60
-
MALATYA
15,70
14,56
15,01
ÇORUM
17,54
14,86
15,28
MUŞ
17,38
16,54
16,03
ELAZIĞ
16,34
14,39
14,84
SUSURLUK
14,97
10,40
-
ELBİSTAN
16,72
14,06
14,37
TURHAL
18,53
15,36
14,66
ERÇİŞ
17,39
17,12
16,71
UŞAK
17,04
14,38
14,49
EREĞLİ
16,84
15,36
14,93
YOZGAT
17,24
16,73
16,47
ERZİNCAN
17,04
15,70
14,42
ORTALAMA
17,02
15,20
14,88
Münavebe
(Ekim Nöbeti)
– Hastalık, Zararlı ve Yabancı otlar azalır
– Verim artışı sağlanır
– Toprak korunur
Münavebe
(Ekim Nöbeti)
İdeal Ekim Sırası:
1. Yıl
Şeker Pancarı
2. Yıl
Buğday
3. Yıl
Baklagil
4. Yıl
Buğday
Aynı tarlada şeker pancarından sonra
en az 3 diğer bitki üretimi yapılmalıdır
Münavebe
(Ekim Nöbeti)
Kısa Münavebe ile tarlada yabancı otlar artar:
Sirken
Ot pancar
Küsküt
Münavebe
(Ekim Nöbeti)
• Kısa Münavebe ile Hastalık ve Zararlılar artar:
Cercospora
Rhizomania
Kök Yanıklığı
Kök Çürüklükleri
Münavebe
(Ekim Nöbeti)
• Kısa Münavebe ile Kist Nematodu (Heterodera
schachtii) artar
Münavebe
(Ekim Nöbeti)
• Şeker Pancarından önce ekilmeleri önerilmeyen bitkiler:
• Mısır  Kök Çürüklüğü (Rhizoctonia)
• Kanola  Kist Nematodu
Şeker Pancarı Ekimi
• Erken Ekim  Yüksek Verim
TOPRAK HAZIRLIĞI
Dipkazan
Kendisi Küçük Faydası çok büyük
Sert Tabaka
(Pulluk tabanı)
Toprak Hazırlığı
Tohum Yatağı Hazırlığı
Dipkazan
Toprakta su tutumu artar.
Yüzey akışlar ve toprak erozyonu azalır.
Toprak havalanır. Mantari Hastalıklar daha az görülür.
Tohum çimlenmesi ve kök gelişimi daha iyi olur.
Sert Tabakanın kırılması nedeniyle
çatallı kök olmaz.
Toprak Hazırlığı
Sonbahar Sürümü, İlkbahar Tohum Yatağı hazırlığı
Toprak Hazırlığı
Sonbaharda ve tavında sürüm.
Sonbahar sürümlerinde pancar verimi %10 artar.
Sonbaharda derin sürümde alttaki çiğ toprak
yukarıya çıkarılmamalıdır
Mümkün olması halinde toprağı devirmeden işleyen
Çizel tipi aletler kullanılmalıdır
Sonbaharda derin sürümden sonra tarla yüzeyinin
ilkbahara kadar düzgün bırakılması için toprağın
sürümden sonra tapan, kazayağı ve çizel gibi
aletlerle işlenmesi gerekebilir.
Şeker Pancarı Ekimi
Şeker Pancarı Ekimi
Erken ekim  Don Zararı Riski
Şeker Pancarı Ekimi
• Tarla Kontrolü
22 m
Şeker Pancarı Ekimi
• Bitki Sıklığı
• Don zararı veya başka bir nedenle tarlada dekarda 4500 den
fazla bitki kalmış ise tekrar ekim önerilmez
Şeker Pancarı Ekimi
• Erken Ekim  Tohuma (sapa) kalkma riski
Çeşidin
Tohuma
kalkma
eğilimi
Az
Orta
Yüksek
Günlük
Ortalama
Sıcaklık
Pancarın Gelişme
Dönemleri
KY - 4
4-6
6-8
Yaprak Yaprak Yaprak
< 5 0C
-
+
-
5 - 12 0C
(+)
++
+
< 5 0C
-
++
+
5 - 12 0C
+
+++
++
< 5 0C
++
++++
+++
5 - 12 0C
+++
+++++
++++
KY = Kotiledon Yaprak
Kaynak LZ 12/2015
Şeker Pancarı Ekimi
 Şeker pancarı -8 oC’a kadar kısa süreli gece soğuklarına dayanabilir
 Şeker pancarının en hassas olduğu dönem ilk çıkış dönemidir
 Ekimde gecikilen her gün için pancar verimi dekarda 25-30 Kg ve
Şeker verimi 3-4 Kg azalabilir
 Ekim zamanı meteoroloji raporları takip edilerek belirlenmelidir
 Ekilen tohumun çimlendiği üst toprak tabakasında toprak sıcaklığı
8°C olduğunda ekime başlanabilir
 Hava sıcaklığı 10°C üzerine çıktığında güneşli günlerde toprak
sıcaklığı kısa sürede 8°C’e ulaşabilir
Şeker Pancarı Ekimi
• Ekim Derinliği  2-3 cm
EKİM DERİNLİĞİ VE TOHUM YATAĞI HAZIRLIĞI
70
Tarla Çıkışı %
60
63
56
2,5 cm
60
50
50
5 cm
47
40
30
22
20
10
0
İDEAL
SIKIŞTIRILMIŞ
AĞIR TAV
TARLA TRAFİĞİ
% 60
Sarı = Gübre atımı, Yeşil=Gübreleme izlerinin kapatılması, Mavi=İlk işleme, Kahverengi=İlaç atımı,
Kırmızı=2.İşleme, Siyah=Ekim
(Kaynak : BSBR 52/2, s.9)
Gübreleme N P K
• 2/3 Fosfor + Potasyum: Sonbahar
sürümünden önce pulluk altına
• 1/3 Fosfor + 1/2 Azot: Tohum yatağı
hazırlığında tırmık altına
• 1/2 Azot : çapa öncesi
! Gübrelerin tamamının ekim öncesi atılması, Tohumun
etrafında yüksek tuz konsantrasyonun oluşmasına ve
çimlenme problemlerine neden olabilir.
Gübreleme
• Azot (N)
Az Azot 
Fazla Azot 
En geç

Düşük Kök Verimi
Düşük Şeker Oranı
8-10 yaprak dönemi
Azot Eksikliği
Aşırı
Azot
Normal
Azot
Azotlu gübreleme
Ne Kadarı Faydalı ?
Ne zaman Atılmalı ?
 Ne çok fazla
 Ne de çok geç
İngiltere ve G.Almanya'da Ş.Pancarında Azotlu
Gübre Kullanımı
(Kaynak: BSBR 70/1 ve 73/1, Zuckerrübe 2002/1 )
N Kg/Ha
İngiltere
230
210
190
170
150
130
110
90
70
50
Güney Almanya
Gübreleme
Fosfor Eksikliği
Potasyum eksikliği
Gübreleme
Bor Eksikliği
Gübreleme
6 Ton/Da Pancar Verimi için
Topraktan Kaldırılan Besin Maddeleri
N
P2O5
K 2O
MgO
CaO
S
B
Mn
(Kg)
(Kg)
(Kg)
(Kg)
(Kg)
(g)
(g)
(g)
Yumru
11
6
15
4
5
1,5
25
45
Yaprak
13
5
25
4
9
3,5
40
78
Toplam
24
11
40
8
14
5
65
123
Pancar
Verimi
için  4 Kg
Azot kaldırılır.
Grafik 11:ton
Farklı
Verim
Seviyelerine
vesaf
Toprak
Tahlil
Sonuçlarına göre Göre Azotlu Gübre Dozları (Örnek)
36
24
Kg/Dekar N
25
32
20
20
15
10
5
28
16
26
12
18
4
19
7
12
10
18
6
8
10
63
74
13
14
85
96
0
Pancar Verim Seviyeleri Kg/Dekar
Toprakta Bulunan N
Gübreleme Yolu ile Verilecek N
Ekimde kullanılan gübre cinsi ve
Bitki Sıklığı
Dekarda Bitki Adedi
11000
10000
9000
8000
7000
6000
5000
12 A.Nitrat
3 A.Nitrat
12 Üre
6 Üre
3 Üre
3 Potasyum
Nitrat
Yüksek pH ve Sıcaklık Üre’yi doğrudan Amonyak gazına
dönüştürür ve bu da bitki için toksik olabilir.
Gübreleme
ORTA SEVİYEDE AZOT İÇEREN BİR TARLADA AZOTUN VERİM VE KALİTEYE ETKİSİ
%
120
Pancar verimi
115
110
Şeker Verimi
Çiftçi Geliri
105
100
Digestion
95
90
0
4
8
12
16
20
24
Saf Azot Dozları Kg/Dekar
28
32
Gübreleme
Geç Dönemde Verilen Azotun Verim ve Kaliteye Etkisi
(Kaynak: DZZ 2003/3, Almanya 2000-2002, n=13 )
Ekimde 12 Kg/Da N
Ekimde 8 Kg/Da N + Haziran 4 Kg/Da N
Ekimde 8 Kg/Da N + Temmuz 4 Kg/Da N
110
Relativ
105
100
95
90
85
Pancar Verimi
Şeker Varlığı
Amino N
Arıtılmış Şeker Verimi
Su
• Su bitkide birçok biyokimyasal olayda yer alır.
• Fotosentez ve bitkide şeker oluşumu için çok önemli bir
elementtir. Fotosentez sonucu bitkiden açığa çıkan
Oksijenin kaynağıdır.
• Besin maddeleri ve hormonlar bitkide iletim demetlerinde
taşınması su sayesinde gerçekleşir.
• Bitkinin su kullanımı Mayıs ayından
• itibaren artmaya başlar. TemmuzAğustos Aylarında en fazladır.
• Yaşlı yaprakların ölmeye başlamasıyla su ihtiyacı azalmaya başlar.
Sulama
• Fotosentez için Su gereklidir.
• Çok kurak geçen ilkbaharda sulayıp ekelim
• Sulama hasattan 2-3 hafta önce kesilmez ise
arıtılmış Şeker varlığında % 0,5 azalma
olabilir.
• Su kaybı olmaması için gece sulaması
önerilir.
• Pancarın Vejetasyon dönemi boyunca su
tüketimi 400-600 mm kadardır.
Sulama
• Su azlığı  Yapraklarda solma ve pörsüme
(Fotosentez kapasitesi azalır)
• Aşırı su  Oksijen azlığı  Kök çürüklükleri
• Aşırı Su  Tarlada göllenme  Çatallanma
Sulama
• Sabah saatlerinde yapraklarda solma var ise sulama
gereklidir.
• Sulama zamanı TENSIOMETERE ile belirlenebilir.
Sulama
• Sulama ihtiyacı,
toprağın avuç içinde
dağılıp dağılmaması ile
de kolayca anlaşılabilir.
Sulama Sistemleri Farkı
Konya 2009, 300 mm Yıllık Yağış
Furrow
Salma
Springler
Yağmur.
Drip
Damlama
180
170
160
136
140
125
120
100
80
100
100
100
100
100
100
100
104
90
71
79
76
70
72
59
60
52
44
46
40
20
0
Labor
İŞÇİLİK
Used
water
SU
MİKTARI
SU cost
Irrigation
MALİYETİ
YABANCI
WeedingOT
MÜCADELESİ
GÜBRELEME
Fertilizer
Harves
HASAD
Yield
VERİM
Hastalık ve Zararlılar
İKLİM
HASTALIK TEŞHİS TABLOSU
Soğuk ve Rutubetli
BELİRTİ
Kahverengi düzensiz yaprak lekeleri
Özellikle yaprakların kenarlarında siyah lekeler
Genellikle sekonder enfeksiyon olarak ortaya çıkar
Ör:Mg,Mn,B eksikliklerinde
Afit saldırısı sonrası sarılık virüsü enfeksiyonu sonrası
Küçük yuvarlak püstüller, yaprağın her iki tarafı
kırmızı-turuncudan kahverengiye kadar değişen renkler
Sıcak ve kuru koşullar
Sıcak ve Nemli koşullar
Yaprakların üzerinde beyaz tozlar
Önce afitler tarafından saldırı
sonrasında siyah köşeli yaprak sarılığı
Sarı yapraklar elle sıkıldığında kırılırlar
Küçük, halka şeklinde gri lekeler
kırmızımsı-koyu kahverengi kenarlar
HASTALIK
Ramularia
Alternaria
Pancar Pası
Külleme
Sarılık virüsü
Cercospora
Küçük yuvarlak püstüller, yaprağın her iki tarafı
kırmızı-turuncudan kahverengiye kadar değişen renkler
Pancar Pası
Özellikle yaprakların kenarlarında siyah lekeler
Genellikle sekonder enfeksiyon olarak ortaya çıkar
Ör:Mg,Mn,B eksikliklerinde
Afit saldırısı sonrası sarılık virüsü enfeksiyonu sonrası
Alternaria
Rhizoctonia
(Kök Çürüklüğü)
Çıkış Dönemi (Kök Yanıklığı)
Rhizoctonia
(Kök Çürüklüğü)
İleri Dönemde
KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ (Rhizoctonia)
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü)
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü)
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü)
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü)
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü)
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Mısır
• Mısır
Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü)
Rhizoctonia
• Doğrudan Etki Yapan Nedenler: Mantarın
taşınması
Konukçu Bitkiler
(Mısır, Pancar, Lahana, Fasulye)
Sıcak + Rutubetli İklim
Pancar Baş Kısmının Yaralanması
Çürümemiş Organik Materyal
+++
+++
++
++
Rhizoctonia (Kök çürüklüğü)
• Dolaylı Etki Yapan Etkenler:
Toprağın Sertleşmesi
(Yetersiz Kök Gelişimi)
Yüksek Toprak Rutubeti
•
Aşırı Yağışlar
•
Göllenme
•
Hatalı sulama
++
++
Oksijen Azlığı
Rhizoctonia - Etkileri
• Üretici Açısından
Verim Düşüklüğü
• Düşük Şeker Varlığı
• Düşük Pancar Kalitesi
• Hasat Zorluğu
• Siloda infeksiyon
Rhizoctonia - Etkileri
• Şeker Fabrikası Açısından
• Hemen işlenmesi gerekir
• Filitreler tıkanır (Çamurlaşma)
• Kristalizasyona engel (İnvert Şeker)
• Daha fazla yardımcı madde+Enerji
• Randıman düşer
Rhizoctonia
Kültürel Tedbirler
• Dayanıklı Çeşit
• Münavebe
– Ş.Pancarından Önce MISIR, Lahana, Fasulye
önerilmez
• Toprak Yapısı / Toprak İşleme
– Toprağı tavında işleme
– Azaltılmış Tarla Trafiği
– Uygun Sulama (Sık Sık fakat az su ile)
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
• Sıcaklık

–
• Nisbi rutubet 
Gündüz
: 25 - 35 oC
Gece
: 15 - 17 oC
> % 95 (Tarla içinde) 8-10 saat
– Yağış, Sulama, Çiğ
• Taşınma

Rüzgar, Yağış
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
Cercospora gelişme devreleri
Uygun hava koşullarında
sporlar gelişmeye başlar ve
çimlenme tüpünü oluştururlar
Konidioforlar rüzgar
ve yağmur ile
dağılan konidileri
üretirler
Enfekte olmuş yapraklar
Miseller sporlanmaya
başlar ve konidioforlar
oluşur
Pancar hasat artıkları (yapraklar) üzerinde devam eder
Lekeler birleşir ve
yaprakta kuruma başlar
CERCOSPORA (VİDEOLU GÖSTERİM)
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
2-3 mm çapında dışı kahverengi, içi gri-beyaz lekeler
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
Hastalık kategorileri
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
Cercospora + Külleme
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
Yeni yaprak sürme ve baş uzaması
Cercospora
(Yaprak Leke Hastalığı)
Mücadele
• Kültürel Tedbirler:
– Önceki yıl pancar tarlasından en az 100 m uzak
– En az 4 yıllık münavebe.
Kısa aralarla şeker pancarı ekiminde,
•
•
•
•
•
Cercospora,
Rhizomania,
Kök Yanıklığı,
Kök çürüklükleri,
Nematod, görülmesi artar.
– Hasat artıklarının imhası için derin sürüm
– Yağmurlama Sulamalarının gece yapılması
Kültürel Tedbirler
Cercospora, Çoban değneği, Horoz ibiği ve Sirken gibi yabancı
otlar ve Ispanak gibi bitkiler üzerinde de gelişir. Bu yabancı otlar
tarladan uzaklaştırılmalı ve şeker pancarı üretilen tarlada
münavebeye Ispanak dahil edilmemelidir.
Kültürel Tedbirler
Sirken
Ara Bitki
YEMLİK TURP
HARDAL
ARA BİTKİLER ve NEMATOD
İlaçlı mücadele zamanı
Mayıs ayı sonundan itibaren her
hafta tarlada rastgele seçilen 100
pancar bitkisinin dış yapraklar ile
göbek yaprakları arasında kalan
orta kısmından 100 yaprak alınır.
Yaprak örneklerininen az 5 inde
(%5) en az 1 leke görülürse en geç 3
gün içinde ilaçlamaya başlanmalıdır.
İlaçlamaya hastalık görüldükten
sonra başlandığından mutlaka
sistemik fungusitler kullanılmalıdır.
Cercospora
Örnek İlaçlama Programı
Uygulama
Tarihi
1. İlaç
2. İlaç
Aktif Madde
Doz
ml/da
15 Haziran
Flutriafol
50
Mancozeb 80 WP
05 Temmuz
Flutriafol
50
Chlorothalonil %75 WP
25 Temmuz
Flutriafol
50
Mancozeb 80 WP
15 Ağustos
Flusilazole
20
Chlorothalonil %75 WP
05 Ağustos
Flusilazole
20
Mancozeb 80 WP
25 Ağustos
Flusilazole
20
Chlorothalonil %75 WP
Aktif Madde
Doz/m
l/da
Su
Litre/da
150
50
50
50
150
50
50
50
150
50
50
50
Cercospora olmayan bölgede Tolerant çeşitlerin
dayanıklılık seviyesi ve verim seviyeleri
Verim Seviyesi
100
95
90
85
80
75
Hassas
Düşük
Orta
Yüksek
Cercosporaya Dayanıklılık Seviyeleri
Hastalık yoğunluğunun düşük
olduğu bölegeler
Hastalığın yoğun olduğu bölgeler
1-2 İlaçlama
2 den fazla ilaçlama
İlaç uygulamaları
Çeşidin dayanıklılık seviyesi
Çok Yüksek
Düşük
Orta
Yüksek
Çok Yüksek
Cercospora
Verim ve Kaliteye Etkisi
•
•
•
•
Kök Verimi düşer (% 30)
Şeker Verimi düşer (%50)
Şeker Oranı düşer (%20)
Melas Oluşturucu maddelerden
– Sodyum artar
– Zararlı Azot artar (%40)
Cercospora – İlaçlı Mücadele
22 cm
Servis yolu
Servis yolu
Servis Yolu
Cercospora - Tolerant Çeşitler
LIZARD N
MOHICAN N
RODEO NZ
Şeker Enstitüsü Cercospora denemeleri 2015
• 30 Çeşit
• Cercospora Bölgeleri
Yenişehir
 Çarşamba,
- İlaçsız
+ İlaçlı (3-4 defa)
• Cercospora olmayan Bölge
(1500 m)
 Hasankale
Pancar Verimi ton/da
Şeker Oranı
10
8
6
20
18,6
-%17
15
8,17
7,0
6,76
-%11
10
4
10,4
5
2
0
İlaçsız
İlaçlı
- Cerco
0
İlaçsız
Şeker Verimi ton/da
İlaçlı
- Cerco
Fabrika Karlılığı TL/da
1,2
250
1,16
0,8
-%27
0,4
11,7
227
200
150
0,74
100
0,54
-%14
93
108
50
0
0
İlaçsız
İlaçlı
- Cerco
İlaçsız
İlaçlı
- Cerco
Çiftçi Geliri TL/da
1.700
1.500
1.549
1.300
1.100
900
1.130
-%26
835
700
500
İlaçsız
İlaçlı
- Cerco
Şeker Pancarının Fenolojik
Dönemlerine Göre Zararlıları
1.Çıkış
2.Gençlik ve Ana Büyüme
Çıkış Dönemi Zararlıları
•
•
•
•
•
•
Yaykuyruklular
Telkurtları
Kırkayaklar
Toprak kurtları
Danaburnu
Salyangozlar
•
•
•
•
•
Pancar pireleri
Kalkan böcekleri
Hortumlu böcekler
Pancar sineği
Pancar yaprak pünesi
Yay Kuyruklular
Çimlenmekte olan
tohuma zarar verir
Tel Kurdu
• Toprak yüzeyinin hemen altında kesme ve
yara
• Genç larvalar çürüyen bitki atıklarıyla ve
büyüyen bitkilerle
• Olgun bireyler bitki kökleriyle
TEL KURDU (AGRIOTES)
Toprak Kurdu (Bozkurt)
•
•
•
•
Genç pancarların sıra üzerinde kök boğazından ısırılması ve kesilmesi,
Yaprak sapının dipten kesilip toprak içine çekilmesi ve yenilmesi
Yaprakların orta damarlar kalacak şekilde tahrip edilmesi
İleri dönemde larvaların kökte beslenmesi ile farklı büyüklüklerdeki yuvarlak şekilli
oyukların meydana getirilmesidir.
• Öbek öbek
Danaburnu
• Kumsal, gübreli, iyi işlenmiş ve rutubetli
topraklarda
• Pancar sıraları boyunca veya sıralar arasında
gayrı muntazam ve kabarık kanalların görünümü
• Açtığı dehlizler pancar sırasına geldiğinde
kökler asılı olarak kurumaya başlar veya çok
defa bitki kökleri dipten kesilir
Pancar Piresi
• Kurak geçen ilkbaharda fazla
• Çenek yaprak döneminde
• Yaprakların her iki yüzü ile saplarında gri kenarlı, yuvarlak, 1-2 mm
büyüklüğünde yenikler
• Yapraklarda delik deşik görünüm.
Yaprak Kurtları (Karadrina)
Yaprak Kurtları (Karadrina)
• 1970, 1985, 1995, 1998, 2001 Ağrı, Erciş, Elazığ,
Erzurum, Erzincan, Elbistan, Kars, Malatya, Muş ile Bor,
Ereğli ve Turhal
• Larvaların yeme güçleri fazladır.
• Popülasyon yüksek ise yaprakların yalnızca damarları
kalır.
• Yapraklar bitirildiğinde baş kısmından başlanarak kök
aşağıya doğru yenilir.
• Tarlada zarar, sıra halinde değil, öbek öbek göze çarpar.
• Polifagtır. Mısır, tütün, yonca, fasulye, domates, pamuk
ve soğan gibi birçok kültür bitkisinde de görülür
KIRMIZI ÖRÜMCEK
KIRMIZI ÖRÜMCEK
• Bitki Öz suyunda emgi
• Sararma ve kuruma
• Kurak ve sıcak aylarda fazla, ağaç kenarlarında
fazla
• 2 noktalıdır
• Ağ örerler
• Sebzelerde kullanılar akarisitler kullanılabilir
Şeker Pancarında herbisit zararları
Şeker Pancarı Herbisitleri Zararları
Diğer Bitki Herbisitleri Zararları
 Yanlış Doz
 Yanlış zaman
 Yanlış ilaç aletleri
Şekil Bozuklukları, Sararma
RO-NEET, AGRONET (Cycloate)
PYRAMIN, BETOXON, PIRAMIDE (Chlorodizon)
BETANAL, KEMIFAM
(Phenmedipham + Desmedipham)
TRAMAT, NORTON (Ethofumesate)
Diğer Bitki Herbisitlerinin Şeker
Pancarında Zararları
İyi temizlenmemiş ilaçlama aletleri
Rüzgar ile komşu tarlalardan taşınma
Önceki yıldan (Ön Bitkiden) toprakta kalıntı
ESTER-H, HEDONAL, VIDKILLER
( 2,4 D)
TREFLAN, TEFRALIN, TRIFLIN
( Trifluralin)
GESAPRIM, ATRANEX (Atrazin)
INSEKTISID ZARARLARI
(Dursban, Lorsban, Counter)
Hasattaki Genel Durum
• Yapraklar ayva sarısı rengini alacak
• Yapraklarda yeşil aksam gelişimi durmuş
olup pürünü yiyecek.
Silo
Silo içi sıcaklığı 1-5 ºC olmalıdır.
Yaralanmış
ve ezilmiş pancarlarda
solunum artacağından şeker kayıpları
artar.
Siloya sağlıklı pancarlar alınmalı
Pancarların kırılmasını önlemek ve silo
kayıplarını azaltmak için pancarlar dikkatli
silolanmalıdır.
Silo
• Daha iyi havalanması için siloda toprak,
yaprak artıkları ve otlar bulunmamalıdır.
• Don zararına karşı silo örtülmelidir.
• Hastalık ve zararlıların yayılmasını
önlemek için, silo toprağı diğer tarlalara
taşınmamalıdır.
• Afid, virüs ve ot pancar çoğalmasına
neden olmamak için silodan kalan küçük
pancarlar imha edilmelidir.
Silo
Tarla Silosu
Bölgenin kalkınmasına yönelik
proje önerilerinizi, her zaman bekliyoruz.
Destekleriniz ve katkılarınız için teşekkür ederiz.