İmmünoglobulin E Aracılı İnek Sütü Allerjisinde Tam Eliminasyon

Turk J Immunol 2015;3(2):37-38
Turkish Journal of Immunology - Online Dergi
www.turkishimmunology.org
İmmünoglobulin E Aracılı İnek Sütü Allerjisinde Tam Eliminasyon Her
Zaman Şart mıdır?
Hocamızın sevdiği cümle kalıplarından birisi ile başlık atmak uygun olur sanırım. Doğduğu ve her zaman
severek andığı memleketi Trabzon’a atıfta bulunur, “Şart
midur?” diye soruyu bitirerek bizlerle beraber gülerdi.
Sinirlendiği de olurdu tabi; özellikle çocukların beslenmesi ve inek sütü söz konusu olduğunda…
İnek sütü allerjisi çocukların yaklaşık %2.5 kadarını etkilemektedir. Bu allerji immünoglobulin E (IgE)
bağımlı immün aracılıklı reaksiyon olmakla birlikte
hücresel baskın yanıtla giden hücresel inflamatuvar
durumlar da (atopik dermatit, allerjik eozinofilik gastrointestinal bozukluklar gibi) sık görülür. Bazı hastalar
ise süt allerjenlerine hem IgE hem hücresel aracılıklı
yanıt sergileyebilir.[1] Süt allerjisi bu yüksek prevalansa
rağmen çocukların %85’inde üç yaşa kadar kendiliğinden düzelir.[2-4] Tolerans gelişiminden sorumlu mekanizmalar henüz tam olarak aydınlatılamamıştır.
Süt proteininin lineer ve konformasyonel epitopları inek sütüne IgE aracılı reaksiyon gelişiminde rol
oynar. Konformasyonel (3 boyutlu konfigürasyonu sağlayan) epitoplar yüksek sıcaklıkta (fırınlanarak) ortadan
kaldırılabilir, oysa lineer epitoplar ısıtma işleminden
etkilenmezler.[5,6] Persistan süt allerjisi olan grupta lineer epitoplara yüksek afiniteli IgE düzeyi daha yüksek
bulunmuştur.[7]
Süt proteinleri pH 4.6’da çözünürlüklerine göre;
1. Whey proteini (%20): Alfa laktalbümin ve Beta
laktoglobulin,
2. Kazein (%80): Alfa S1, Alfa S2, Beta, Kappa alt
gruplarına ayrılır.
Bunlardan kazein ve alfa laktalbümin, beta laktoglobuline göre ısıya daha dayanıklıdır.[8]
Son zamanlarda tam katı inek sütü diyeti yapmak
yerine, tolere edebilen hastaların kek gibi fırınlanmış süt
ürünlerini tüketmeleri sağlanarak inek sütü allerjilerinin
daha hızlı çözüldüğü gösterilmiştir.[8,9]
İnek sütü allerjisi olan çocukların bile gelişme çağındaki temel besin kaynağını kesmek yerine bu yola gidilmiş iken, sağlam çocuklara bir yaşına dek inek sütü
verilmemesini öğütleyenlere kızardı Işıl Hoca, hele ki
yoğurdun masalarımızdaki yeri bu kadar aşikar iken.
Çalışmamızın hipotezi: Fırınlanmış sütü tolere eden
IgE aracılıklı inek sütü allerjisi olan çocuklar allerjeni bu
formda almaya devam ederler ise elimine edenlere göre
daha hızlı tolerans geliştirebilirler.
Bir çalışmaya başlamadan önce “hipotezi sunmak
ve doğru soruyu sormak” nedir, bu kavramları ilk defa
hocamızdan öğrendim. Her çalışma sunumunda “olmazsa olmaz” ögelerdi onun için.
Polikliniğimizden IgE aracılı inek sütü allerjisi nedeni
ile takip edilen 6-36 ay arası hastaların çalışmaya alınması planlandı. Bu hastalara fırınlanmış inek sütü içeren
ürün ve plasebo ile çift kör randomize gıda provokasyonu
yapılması planlandı. Bu aşamada allerjik reaksiyon gözlenmeyen hastalar rastgele iki gruba ayrılarak bir gruba
fırınlanmış inek sütü içirildi, diğer gruba ise plasebo
verildi. Halen devam eden çalışmamızda hastalardan
fırınlanmış inek sütünü her gün düzenli tüketmeleri
istenmiştir, altı ay sonunda gerek spesifik IgE değerleri,
gerek regülatör T hücre ve bazofillerinin inek sütü proteinlerine proliferatif yanıtı ölçülerek tolerans durumları
değerlendirilecektir. Geri kalan grup inek sütü eliminasyonu yapmaya devam etmektedir.
Araştırmamızın ön çalışması boyunca hepimizin
evde yaptığımız çeşitli fırınlanmış inek sütü denemelerinin (tabii ki Işıl Hoca dahil), tadım aşamaları
hocamızın meşhur Çarşamba toplantılarında masamızı
zenginleştirmiştir. Çalışmamızın bitiminde hipotezimizi doğrulamak ve bunu hocamıza atfetmek en büyük
dileğimdir.
KAYNAKLAR
1. Sicherer SH, Sampson HA. 9. Food allergy. J Allergy Clin
Immunol 2006;117(2 Suppl Mini-Primer):S470-5.
2. Høst A. Primary and secondary dietary prevention. Pediatr
Allergy Immunol 2001;12 Suppl 14:78-84.
3. Skripak JM, Matsui EC, Mudd K, Wood RA. The natural
history of IgE-mediated cow's milk allergy. J Allergy Clin
Immunol 2007;120:1172-7.
4. Wood RA. The natural history of food allergy. Pediatrics
2003;111:1631-7.
5. Taheri-Kafrani A, Gaudin JC, Rabesona H, Nioi C, Agarwal
D, Drouet M, et al. Effects of heating and glycation of betalactoglobulin on its recognition by IgE of sera from cow milk
allergy patients. J Agric Food Chem 2009;57:4974-82.
6. Thomas K, Herouet-Guicheney C, Ladics G, Bannon G,
38
Cockburn A, Crevel R, et al. Evaluating the effect of food
processing on the potential human allergenicity of novel
proteins: international workshop report. Food Chem Toxicol
2007;45:1116-22.
7. Vila L, Beyer K, Järvinen KM, Chatchatee P, Bardina L,
Sampson HA. Role of conformational and linear epitopes in
the achievement of tolerance in cow's milk allergy. Clin Exp
Allergy 2001;31:1599-606.
8. Nowak-Wegrzyn A, Bloom KA, Sicherer SH, Shreffler WG,
Noone S, Wanich N, et al. Tolerance to extensively heated milk
Turk J Immunol
in children with cow's milk allergy. J Allergy Clin Immunol
2008;122:342-7.
9. Kim JS, Nowak-Węgrzyn A, Sicherer SH, Noone S, Moshier EL,
Sampson HA. Dietary baked milk accelerates the resolution
of cow's milk allergy in children. J Allergy Clin Immunol
2011;128:125-131.e2.
Dr. Ayça Kıykım
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Pediatrik Allerji-İmmünoloji Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye