PDF İndir - Passat Turkiye Anasayfa

Servis Eðitimi
Kendi Kendine Çalýþma Programý 397
Radyo navigasyon sistemleri 2007
Yapýsý ve çalýþmasý
Teknik geliþimlerin daima gün geçtikçe daha kýsa
zamanlarda
gerçekleþtiði ve trafik yoðunluðunun gün geçtikçe artýðý
günümüzde bir araç sürücüsüne kendisini seyir
halindeyken destekleyecek ve kendisine ek yük
oluþturmayacak yapýda oryantasyon yardýmý olarak bir
navigasyon sisteminin hizmetine sunulmasý yüksek önem
taþýmaktadýr.
Bunun için müþteri kullanýmý kolay, hassas kumanda
edilebilecek bir sistem beklemektedir. Günümüzdeki
navigasyon sistemlerinin bazý imkânlarý
kullanýcý tarafýndan otomotiv alanýndan deðil özel
alandan bilinmektedir.
Bu cihazlar araçta ada olarak deðil de karmaþýk teknik
baðlantýda çalýþtýrýldýðýndan
Motorlu araca adaptasyonlarý belirli bir zaman
gerektirmektedir.
Bunun haricinde sürücünün günümüzde araçta geçirdiði
süreyi karþýlayabilmesi için Volkswagen dikkatini araçta
bulunmayý mümkün olduðunda rahat ve sýkýntýsýz
saðlamak için bir dizi bilgilendirme fonksiyonlarýna
yöneltmektedir.
Radyo ve radyo navigasyon konularýna yönelik temel teþkil eden bilgileri kendi kendine çalýþma programlarý
No. 199 "Radyo navigasyon sistemi" ve No.342 "Radyo sistemleri 2006" baskýlarýnda bulabilirsiniz.
S397_101
YENÝ
Bu Kendi Kendine Çalýþma Programý yeni geliþmelerin
yapýsýný ve çalýþmasýný sunar!
Ýçerikler güncellenmez.
2
Güncel kontrol, ayar ve onarým talimatlarý
Lütfen bunun için öngörülmüþ olan
MH literatüründen edininiz.
Dikkat!
Not
Bir bakýþta
Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Radyo navigasyon 2007 temel fonksiyonlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Koridor fonksiyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Trafik anonslarý kanalý TMC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Dinamik Navigasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Rota hesaplamasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Radyo navigasyon sistemi RNS 300 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Özellikler ve kumanda elemanlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Að daðýlým prensibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
RNS 300 Anten konsepti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tekli frekans ayarý prensibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fonksiyon planý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
14
16
18
20
21
22
Radyo navigasyon sistemi RNS 510 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Özellikler ve kumanda elemanlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Að daðýlým prensibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dokunma hassasiyetine sahip ekran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bellek medyalarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DVD Player . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gösterge fonksiyonlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Telefon menüsü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Araca özel kullanýcý üst yüzeyleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
RNS 510 veri protokolleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
RNS 510 Anten konsepti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Çift frekans ayarý prensibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fonksiyon planý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24
26
28
30
36
38
39
47
48
50
52
53
54
Servis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Sözlük. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Kullanýlan kýsaltmalar listesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Bilginizi sýnayýn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
3
Giriþ
Navigasyon cihazlarýnýn Volkswagen Konserninde
kullanýma alýnmasý 1994 model yýlý Audi A8 modeli ile
baþlamýþtýr. Gösterge ekraný, kumanda elemanlarý ve
CD-sürücüsü bu zamana kadar halen
mekansal olarak ayrý yerleþikti. CD-Sürücüsü örneðin
aracýn bagaj bölmesinde
yer almaktaydý.
Sürücüye sunulan önerinin akustik çýkýþý
ayrý bir hoparlör üzerinden gerçekleþir. 1997 Model yýlý
sonrasýnda bu sistem Passat modeline de takýlmýþtýr.
Ön göðüs kontrol ünitesinde
gösterge ekranýkullanýmý
(Gösterge tablosu)
S397_001
Navigasyon sisteminin
kumanda birimi
S397_002
S397_003
1999 model yýlý ile navigasyon ve radyo fonksiyonlarý
yeni bir cihazneslinde bir araya getirilmiþtir.
Cihazlar radyo yayýn çekiþ ünitesini, navigasyon
bilgisayarýný, navigasyon ve ses CD sürücüsünü, bir
renkli ekraný ayný zamanda
Radyo, CD Player ve
navigasyon kumanda birimlerini içermektedir. Cihaz
tipine baðlý olarak harici bir anten diversity kutusu
antenler arasýndaki aktarýma eklenmiþtir.
Renkli ekran semboller üzerinden yön önerisine
alternatif olarak
navigasyon kýlavuzu için bir haritanýn sunumuna olanak
saðlamaktadýr.
Ek olarak yön önerisi
gösterge tablosunun ekranýnda da görüntülenmektedir.
Akustik navigasyon çýkýþý artýk aracýn ses sistemi
üzerinden gerçekleþmektedir.
4
Bagaj bölmesinde navigasyon DVD'si için sürücü
S397_004
1999 Model yýlýnda Volkswagen kuruluþunun
radyo navigasyon sistemi
Her iki radyo navigasyon sistemleri RNS 300 ve RNS
510 Volkswagen'de araç navigasyonu alanýnda güncel
geliþim kademelerini sunmaktadýr.
Özellikle RNS 510 çok sayýda
entegre edilmiþ bileþenleri ve diðer cihazlara ve
sistemlere
yönelik ara birimler ile örneðin radyo, TV, CD ve DVD
oynatýcý,
navigasyon ayný zamanda telefon kumandasý
gibi çok sayýda özelliði içinde barýndýran
Radyo navigasyon sistemi RNS 300
bir kompleks bilgilendirme sistemini sunmaktadýr.
Dokunmaya karþý hassas bir ekranýn RNS 510
modelinde kullanýma alýnmasý ile fonksiyon kapsamý ve
kullaným kolaylýðý önemli boyutta geliþtirilmiþtir.
Aþaðýda örneðin RNS 300 modelinde koridor
fonksiyonu veya RNS 510 modelinde gösterge
fonksiyonlarý gibi temel teþkil eden fonksiyonlar
açýklanmaktadýr.
S397_006
Radyo
Navigasyon cihazý
RNS 510
S397_032
Radyo navigasyon cihazlarýnýn kapsamlý fonksiyonlarýna yönelik ayrýntýlý bilgileri lütfen ilgili kullaným el
kitaplarýndan edininiz.
5
Radyo navigasyon 2007 temel fonksiyonlarý
Koridor fonksiyonu
Bu fonksiyon RNS300 modelinde navigasyon CD'si
takýlý olmadan navigasyon fonksiyonuna aittir. Radyo
navigasyon cihazý bu alanda hesaplanan rota genelini
araya kaydedebilme konumuna sahiptir.
Bu sadece kat edilecek yollarýn tam sýralamasýný deðil
ayný zamanda güzergâhý çevreleyen kenar alanlarýn da
kaydýný içermektedir.
Bu kenar alanlar navigasyon koridorunu
oluþturmaktadýr.
Kaydedilecek güzergâhýn konumuna ya da bununla
baðlantýlý ver miktarýna göre bu süreç maksimum 15 ila
20 dakika sürmektedir.
Bu sayede Navigasyon CD'sinin sürecin sona ermesinin
ardýndan örn. bir müzik-CD'sini
radyo navigasyon cihazýnýn CD sürücüsüne yerleþtirmek
için çýkartmak mümkün olmaktadýr.
Kýsa güzergâh - geniþ koridor
S397_011
Kaydedilen koridorun yapýsý ve yüzeyi programlanan
rotanýn boyuna göre farklýdýr, zira sadece sýnýrlý miktarda
bilgiler hafýzaya kaydedilmektedir. Çalýþtýrma ve hedef
alaný için daima salt baðlantý güzergâhýndan daha geniþ
bir ortam tespit edilmektedir. Yön bulunacak rota
uzatýldýðýnda,
çalýþtýrma ve hedef alaný ayný zamanda koridor geniþliði
küçülür. Koridor terk edildiðinde,
navigasyon sistemi sürücüyü,
rota hesaplamasýný uygulayabilmek için Navigasyon
CD'sini tekrar takmaya yönlendirir.
orta güzergâh - dar koridor
6
S397_010
Çok uzun navigasyon güzergâhlarýnda hafýza yeri
sadece enyakýn yol akýþýný ve dar bir çalýþtýrma ve hedef
alaný için yeterli olacaktýr.
Bu durumda navigasyon sistemi sürücüden rota
listesinden çýkarken yeni bir rota hesabýnýn yapýlabilmesi
için navigasyon CD'sinitakmasýný talep etmektedir.
Uzun güzergâh - dar koridor
S397_009
Kýsa navigasyon rotalarýnda salt sürüþ güzergâhýnýn
yanýndaki kenar alanda birlikte kaydedildiðinden bu
durumda navigasyon CD'si takýlmak zorunda olmadan
þartlý bir navigasyon da mümkündür.
Temelde kaydedilen
koridor dahilinde yeniden hedef giriþi mümkündür.
Bir kez kaydedilen koridor RNS 300'de ilk 72 saat sonra
diðer çalýþtýrma ve hedef noktalarý ile yeniden rota
hesaplamasý sayesinde eski
verilerin üzerine kayýt yapýlmadýðý sürece otomatik
silinecektir. Otomatik hafýza süresi nedeniyle RNS 300
bu zaman içinde yüksek durgun akýmçekiþine sahip olacaktýr.
RNS 510 Radyo navigasyon cihazýnda
koridor fonksiyonu gerekli deðildir, zira tüm navigasyon
DVD'si navigasyon cihazýnýn sabit diski üzerine
yüklenebilir.
Koridor dahilinde
dinamik navigasyon
S397_017
ana navigasyon güzergâhý
Sapma rotasý
Arýzalý güzergâh kesiti
S397_096b
7
Radyo navigasyon 2007 temel fonksiyonlarý
Trafik bildirileri kanalý TMC (Trafik mesaj kanalý)
TMC, 1987 yýlýndan bu yana Avrupa'da hizmet sunulan radyo veri sisteminin RDS bir parçasýdýr. TMC yardýmýyla araç
sürücüsüne güncel trafik bilgiler radyolar ve navigasyon sistemleri üzerinden ücretsiz hizmete sunulmaktadýr. Bunun için
gelen trafik bilgileri örn. polis veya ADAC tarafýndan federal ve ülke bilgi mercilerinde toplanmaktadýr ve radyo yayýn
birimlerine iletilmektedir, burada bu bildiriler dijital olarak kodlanmakta ve radyo programlarýnýn
arka planýnda örn. verici adlarý gibi diðer RDS verileri ile aktarýlmaktadýr.
Ülke
Bilgi sunum
Oluþum
Dakika bazýnda
güncellik
Bildiri
Toplama &
Deðerlendirme
TMC-Bildirimi
Federal
Bilgi
sunum
mercii
S397_106
Gösterge
Radyo frekans vericisi
Ülke bilgi sunum mercii
Ýþleyiþ tarzý
Bir TMC kapasitesine sahip alýcý cihaz bu
bildirimleri alýr, þifrelerini çözer ve bunlarý gösterge
ekranýnda metin halinde veya akustik yapýda sesli olarak
sunar.
Navigasyon sistemleri TMC verilerini sapan rotalarý
hesaplamak için kullanýr.
Bir TMC bildiriminin kodu oluþum tablosundan bir kod
numarasýnda oluþur, uluslar yollarýn ve adres
noktalarýnýn tüm listesinden bir kod numarasýndan
(lokalizasyon tablosu) ayný zamanda bir
durum bilgisinden oluþur. Son olarak
TMC bildiriminin ne kadar geçerli olacaðýný bildirir.
Kodlama uluslararasý
geçerliliðe sahip ALARM-C STANDARDýNA göre
8
gerçekleþir..
Yani örn. daima Almanya,
Belçika, Danimarka, Fransa vs. için tüm ulusal yollarý
içeren bir liste sunmaktadýr (Lokalizasyon tablosu).
Lokalizasyon ve oluþum tablosu navigasyon CD ya da
DVD'si üzerinde kayýtlýdýr.
TMC bildirimlerinin göstergesi alýcý cihazda ayarlý
bulunan ülke dilinde gerçekleþir.
Metin
Kodu
N
Q
T
D
U
C
R
1. Servis kademesi
1
D
1
U
1
A50
Akýcý olmayan trafik
101
D
1
U
1
A1
Yoðunluk
102
D
1
U
1
A50
1km'den fazla yoðun trafik
103
D
U
1
A39
S397_113
001 Þehir
----
Wolfsburg
52°25’17,25’’
10°46’59,13’’
002 Þehir
----
Braunschweig
52°16’01,44’’
10°31’20,80’’
003 Üçgen
A27/A7 Walsrode
52°47’11,99’’
09°40’14,57’’
004 Çapraz
A2
52°18’52,91’’
10°31’03,23’’
52°18’30,82’’
10°43’38,00’’ WOB
005 Çapraz
Braunschweig
Kuzey
A2/A39 Wolfsburg/
Königsluther
Lokalizasyon tablosundan baský
(basitleþtirilmiþ örnek)
Lokalizasyon tablosu tüm otoyollarýn, federal ve ülke
caddelerinin adlarýný ve
kodlarýný içermektedir. Güncel lokalizasyon tablosu
"LT versiyon 6.0" ortalama 24.000 adres noktasýný
(NOKTASAL LOKASYON) ve 12.000 bölgeyi
(ALAN LOKASYONU) içerir. TMC kodlamasý sayesinde
tam olarak hangi olayýn hangi bölgede ve hangi sürüþ
yönünde gündeme geldiði tespit edilebilir.
Yönü
coðrafik
Koordinatlar
Kuzey deðeri
Adý / Tanýmý
Cadde
Numarasý
Tür / Tip
Kodu
Bir oluþum tablosundan baský (örnek)
coðrafik
Koordinatlar
Doðu deðeri
Trafik sorunu
Oluþum tablosu tüm olasý trafikoluþumlarýný örn.
Durum, kazalar, donma ve bakým alanlarýný
içermektedir.
H
Bir navigasyon cihazýnýn TMC bildirimlerini
deðerlendirebilmesi için navigasyon sistemi
lokalizasyon tablosunu ve oluþum tablosunu navigasyon
CD/DVD'sinden okumalýdýr.
S397_108
RNS 300 modelinde TMC
RNS 300 Radyo navigasyon cihazýnda TMC çekiþi için
gerekli olan lokalizasyon tablosu navigasyon CD'sinden
hafýzaya yüklenen
koridor alaný içinde gereklidir. Bu,
Yoðun trafik bildirimlerinde rota hesaplamasý için
tüm bilgilerin navigasyon CD'si CD sürücüsünde yer
almadýðýnda mevcut olmayacaðý anlamýna gelmektedir.
9
Radyo navigasyon 2007 temel fonksiyonlarý
Dinamik Navigasyon
Temel prensip
Dinamik navigasyon yardýmýyla navigasyon sistemine
sürücüyü otomatik olarak trafik sorunlarýna yönelik
uygun tepkiyi vermek mümkün olmaktadýr. Hesaplanan
rota üzerindeki algýlanan arýzanýn aðýrlýðýna baðlý olarak
(engel, yoðun trafik uzunluðu, yoðunluk hýzý, kapalý
yollar vs),
arýzanýn etrafýndan dolaþmak mantýklý olacaktýr.
Bunun için ön koþullardan biri alýnan ve
iþleme alýnabilen otomatik trafik anonslarýdýr (TMC
bildirimleri). Temelde bir trafik sorununun
algýlanmasýnda kalan mesafe rotasý daima yeniden
hesaplanacaktýr. Arýza bildiriminin giderilmesi sýrasýnda
da bir yeniden hesaplama gerçekleþecektir.
Rotanýn yeniden hesaplanmasý
ayarlanan rota opsiyonlarý doðrultusunda
gerçekleþmektedir (cihaz tipine göre örn. hýzlý, kýsa,
ekonomik).
Bu durumda bildirilen arýza güzergâhý da olasý bir
alternatif olarak hesaplamaya dahil edilecektir, ancak
ayrý bir aðýrlýk dengesi ya da esas, yoðun olmayan
konumda olduðundan daha hýzlý bir sürece sahip
olacaktýr.
Bu sayede rota sapmasý esas güzergâh akýþýna denk
olabilir.
S397_015
TMC opsiyonlarýnýn "manüel" olarak ayarlanmasýnda
sürücü rotanýn yeninden hesaplanmasýnda güzergâh
sapmasýný onaylamalýdýr. Buna yönelik olarak
hesaplanan sürüþ güzergâhý ve
esas rotaya kýyasla zaman görüntülenecektir.
S397_018
10
Koridor fonksiyonunda
dinamik navigasyon
Radyo navigasyon cihazý RNS 300 bir
navigasyon güzergâhý hesapladýðýnda, özellikle kýsa ve
orta navigasyonGüzergâhlarýnda kaydedilen koridor
dahilinde navigasyon CD'sini tekrar takmak zorunda
kalmadan dinamik navigasyonu uygulamak için sýnýrlý
bir olanak mevcut olacaktýr.
Bu sadece buna koridorun
yol aðý izin verdiðinde gerçekleþebilir.
Yanda duran örnekte
navigasyon sistemi trafikte bir sorun olduðunda
sürücüye asýl sürüþ rotasýnda (koyu yeþil) koridor
dahilinde bir alternatif güzergâh (açýk yeþil) sunabilir.
Turuncu iþaretli güzergâh sistem tarafýndan rota olarak
hesaplanamaz
, zira yol koridorun dýþýnda kalmaktadýr.
S397_016
ana navigasyon güzergâhý
Sapma rotasý
Arýzalý güzergâh kesiti
S397_096
Koridor dýþýna sapma rotasý
Dinamik navigasyon kullanýmýnda ayarlanan rota opsiyonuna göre (bkz. sayfa 12) TMC bildirimlerinin þu
anda nerdeyse otoyolu baz aldýðý ve sadece sýnýrlý oranda caddeleri baz aldýðý dikkate alýnmalýdýr.
Arazi ve çevresindeki yollar TMC bildirimleri tarafýndan dikkate alýnmamaktadýr.
Bu sayede belirli koþullar altýnda navigasyon sisteminin sürücüye dinamik
navigasyon sýrasýnda bir otoyolda trafik yoðunluðu öncesinde bir tali yol üzerinden
zamanýnda farklý bir rota sunmasýna raðmen sürücünün bu durumda algýlanmayan daha uzun bir trafik
yoðunluðu ile karþýlaþmasý mümkündür.
11
Radyo navigasyon 2007 temel fonksiyonlarý
Rota hesaplamasý
Rota opsiyonlarý
Bir navigasyon sistemi kullanýcýsýnýn örn. zaman ve mesafeden tasarruf eder yapýda bir karýþýmla her iki alandan hedefine
eriþmek istemesi halinde üç farklý
rota seçeneði arasýnda seçim yapabilir:
- Kýsa mesafe
- hýzlý mesafe
- ekonomik mesafe
Kýsa mesafe
Bu alanda daima en kýsa mümkün olan
çalýþtýrma ve hedef noktasýna yönelik baðlantý olarak
kýsmi mesafeler eklenmektedir. Olasý güzergâh akýþlarý
kýyaslanýr ve rota en düþük rakamla rota listesinin
güzergâh kilometreleri ile devralýnýr.
Kýsmi güzergâh olarak iki düðüm noktasý arasýndaki en
düþük yol birimi tanýmlanmaktadýr. Her yol çaprazý veya
yol baðlantýsý dijital yapýda bu tarz bir düðüm noktasý
sunmaktadýr.
Bu rota opsiyonlarýnda "otoyoldan kaçýnýn" veya
"dinamik navigasyon" gibi
diðer ayarlar etkin olmadýðý sürece hýz sýnýrlamalarý veya
statistik olasý ortalama hýz gibi etken boyutlarý da
dikkate alýnmamaktadýr. Bu sayede kýsa mesafe
kýlavuzuna raðmen yüksek bir sürüþ süresi elde
edilmektedir.
S397_012
12
hýzlý mesafe
S397_014
Bu rota opsiyonunun seçiminde
navigasyon sistemi yol sýnýfý olarak
(Otoyolu, ana yolu, arazi yolunu, çevresel yolarý), bu yol
sýnýflarý için hýz limitlerini ayný zamanda statik
beklenilen ortalama hýzý dikkate alýr. Bu sayede
güzergâh deðerlendirmesinde salt
zaman aðýrlýðý elde edilir.
Bu, en kýsa sürüþ zamaný ile koþullar altýnda bir yol
deðiþtirme baðlantýsýnýn olabileceði anlamýna
gelmektedir.
Ekonomik mesafe
Bu rota opsiyonunun seçilmesinde rota planlamasý
zaman ve
güzergâh aðýrlýðý temeline dayanmaktadýr. Bu alanda
%30 bir oranla güzergâh aðýrlýðý ve %70 oranýnda
zamansal aðýrlýk rota hesaplamasýna dahil edilmektedir.
S397_013
Dikkate alýnýz:
Hýzlý ve ekonomik güzergâh kýlavuzu arasýndaki fark bu
örnekte ikinci güzergâh kesitinde yer almaktadýr, bunda
güzergâhýn uygun orantýsýndan hýzlý ancak daha uzun
güzergâha karþý kýsa ancak daha yavaþ güzergâhýn tercih
edildiði ekonomik ayarlama tercih edilmektedir.
13
Radyo navigasyon sistemi RNS 300
RNS 300
radyo navigasyon cihazlarýnýn temel versiyonudur.
Ön partisi için
aþaðýdaki kumanda ve gösterge elemanlarýný
sunmaktadýr.
Ses veya
navigasyon CD için sürücü gözü
Ton ve ses seviyesi deðerlerinin
ayarlanmasý
Bilgi
Hedef kýlavuzu sýrasýnda son sesli bildiriyi
tekrarlar ve güncel seyahat hedefini, güncel
pozisyonu ayný zamanda güncel
coðrafik koordinatlarý gösterir.
Radyo
Radyo moduna geçer ve radyo ana menüsünü
belirginleþtirir.
Açma / kapama þalteri ve ses seviyesi ayarý
Regülâtöre basýlmasý ile radyo navigasyon cihazý
açýlýr ya da kapatýlýr. Ayar düðmesinin çevrilmesi
ile ses çýkýþýnýn ses seviyesi ayarlanacaktýr.
Bu ayný zamanda akustik telefon ve navigasyon
çýkýþý içinde geçerlidir.
CD
Ses CD moduna geçer veya bir harici CD deðiþtiricisine ya da
MP3 çalara geçer
14
Geri tuþu
Ýlgili aktif ses kaynaðýna etki eder,
örn. öncesinde çalan ses CD parçasýna geçiþ
veya öncesinde yayýnda olan radyo vericisine
geçiþ. Uzun basýlmasý halinde:
Ses parçasýnda geri sarma
CD çýkartma
CD 10 saniye içinde çýkartýlmadýðýnda,
tekrar içeri girecektir.
Bayrak- Hedef belirleme
Bu tuþa basýldýðýnda navigasyon cihazý hedef
hafýzadaki güncel araç pozisyonunu kaydeder.
Dört yazýsýz fonksiyon tuþu
(Soft butonlar) ekranýn saðýnda ve solunda olmak
üzere seçili menüye göre fonksiyonlarýný deðiþtirir.
Ekran
5" tek renkli ekran
240 x 128
piksel çözünürlükte
Ayarlar
Güncel alana yönelik
genel ayarlarý mümkün kýlar, örn.
radyo moduna, ekran ayarlarýna vs. yönelik ayarlar
Geri
Bir üst menü noktasýna, son ayara, seçili menünün
ana menüsüne kadar
Trafik
güncel TMC vericisinin
trafik bildirimlerini gösterir
S397_005
Menü düðmesi
Çevirme - basma düðmesi, menüleri, alt
menüleri veya deðerleri seçmek ve
onaylamak için. Menü düðmesi mekanik
baþlangýç ve son tahdide sahip deðildir.
Nav
Navigasyon ana menüsüne geçiþi saðlar
Ýleri tuþu
Ýlgili aktif ses kaynaðýna etki eder,
örn. bir sonraki ses CD parçasýna veya bir sonraki
radyo vericisine geçiþ. Uzun basýlmasý halinde:
Ses parçasýnda iler sarma
15
Radyo navigasyon sistemi RNS 300
RNS 300 özellikleri ve kumanda elemanlarý
Özellikler
- Dört çarpý 20 Watt kapasiteye sahip son kademe,
isteðe baðlý iki ila dört hoparlör baðlanabilir
- 5" tek renkli ekran
240 x 128 piksel çözünürlükte
- Piksel
- RDS-, FM- ve AM-Avrupa-Radyosu
- FM tek frekans ayarý antenli
- Entegre CD sürücüsü
- MP3 dosyalarý için çalma fonksiyonu
- Navigasyon sembollerinin gösterge tablosunun
ekranýnda sunumu
(sadece gösterge tablosu kontrol ünitesinin Highline
sürümünde)
- Sembol göstergesi
ve sesli çýkýþ üzerinden rota rehberi
- Navigasyon CD takýlý olmadan navigasyon
mümkündür (Koridor fonksiyonu)
- TMC fonksiyonu
- CD-Navigasyon
(Çeþitli ülkeler için CD verileri)
- Cep telefonu alt yapýsý ve eller serbest düzeneðine
isteðe baðlý kombine edilebilir
- Çok fonksiyonlu direksiyona isteðe baðlý kombine
edilebilir
- Harici CD deðiþtiricisine (CDC) isteðe baðlý kombine
edilebilir
Kumanda elemanlarý
RNS 300 kumandasý sabit ve Soft anahtarlar üzerinden gerçekleþir.
Sabit anahtarlar
Sabit anahtarlar olarak düzenli ve sabit düzende
fonksiyonlara sahip olan bir elektronik cihaza ait tuþlar,
þalterler, sürgülü
ayar düðmeleri veya ayarlama düðmeleri
tanýmlanmaktadýr. Sabit anahtarlar kumanda
elemanlarýnýn kalýcý yassýsýndan anlaþýlmaktadýr.
S397_019
Radyo navigasyon cihazýnýn RNS 300 Volkswagen ses sistemi ile bir kombinasyonu þu anda ön
görülmemektedir.
16
Soft anahtarlar
Radyo ve navigasyon cihazýnda RNS 300 ekranýn
yanýnda solda ve saðda olmak üzere dört
Soft anahtar tuþu yer almaktadýr.
Sabit anahtarlara kýyasla bunlara ilgili
atanan fonksiyonlar güncel çalýþma moduna baðlýdýr
(örn. radyo, navigasyon, CD çalar vs).
Soft anahtarlarýn tanýmý uyguladýklarý fonksiyona göre
ekranda deðiþmektedir.
S397_020
Soft anahtarlarýn kullanýma alýnmasý ile bir cihaz ileride
uygulanacak örn. yeni fonksiyonlara sahip diðer tuþlar
ile donatýlmak üzere yazýlým güncellemesi bazýnda daha
deðiþkendir. Bu deðiþkenlik teslimat ülkesine göre farklý
tuþ fonksiyonlarý gerekli olduðunda bir avantaj teþkil
etmektedir.
Temelde sabit ve Soft anahtarlar, kýsa veya uzun
kumanda süresi sonrasýnda farklý fonksiyonlarýn
tetiklenebileceði yapýda programlanabilir.
17
Radyo navigasyon sistemi RNS 300
Að daðýlým prensibi
Örneðin radyo veya CD-sürücüsü gibi farklý cihaz bileþenlerinin dahili að daðýlýmýnýn yaný sýra RNS 300 CAN veri hattý
üzerinden diðer kontrol ünitelerine baðlý, bu sayede radyo navigasyon cihazýnýn tam
fonksiyon kapsamý birden fazla kontrol ünitesine daðýlmaktadýr.
FM Anteni
CD-Sürücüsü
5"Likit kristal tek renkli
Ekran
Radyo FM/AM
RDS/TMS bulunan tekli frekans ayarý
GPS anteni
Navigasyon modülü dinamik
hedef kýlavuzlu, GPS
Ses amplifikatörü
4 x 20 Watt
Medya & MP3 çalma modülü
CAN ara birimi
cihaza baðlý bileþenler
18
Tuþ modülü
GSM anteni
Telefon kontrol ünitesi, Telematik J526
Panasonic-veri hattý
Multimedya sisteminin gösterge birimi 2
kontrol ünitesi J747
6 gözlü CD deðiþtiricisi
Veri hattý teþhis arayüzü J533
CAN veri hattý
Bilgilendirme
Çok fonksiyonlu direksiyon kontrol
ünitesi J453
Konfor CAN veri hattý
ABS kontrol ünitesi J104
harici bileþenler
Tahrik CAN veri hattý
S397_033
19
Radyo navigasyon sistemi RNS 300
RNS 300 Anten konsepti
Araç tipine göre radyo navigasyon cihazý RNS 300 anten sistemi farklý olabilir.
Tiguan modelinde anten sistemleri
Tiguan modeli RNS 300 ile donatýldýðýnda otomatik
olarak GPS ayný zamanda radyo navigasyon cihazýnda
AM/FM frekans ayar modülüne ve mobil telefonda GSM
modülüne baðlanacak bir tavan antenine otomatik sahip
olacaktýr. Arka camdaki anten yapýsý kullanýlmamaktadýr
Golf modeline kýyasla Tiguan modelinde
AM/FM blokaj devreleri ayný zamanda AM/FM
Empedans konvertörleri iptal olabilir.
Tavan anteni
AM/
FM/
GSM
Tel
GPS
S397_118
Golf Variant modelinde anten sistemi
RNS 300 Volkswagen Golf Variant modeline
takýldýðýnda, mevcut anten sistemi standart donanýmda
sað camda yer alan bir AM/FM camanteninden ve
Araç tavanýndaki köpekbalýðý yüzgeci anteninden
oluþmaktadýr.
Anten yapýsý tek olarak yan camda yer aldýðýndan blokaj
devreleri gerekli olmamaktadýr.
Tavan anteni
GPS
FM-/AMEmpedans konvertörü
S397_097
20
Tekli frekans ayarý prensibi
Bir FMfrekans ayarýna sahip radyo navigasyon cihazlarý tekli frekans ayarý prensibi doðrultusunda, iki FM frekans
ayarýna sahip olanlar ise çift frekans ayarý prensibine göre çalýþmaktadýr.
FM-/AMAnteni
FM-/AM-Frekans
Frekans
hafýzasý
Navigasyon
yapý taþý
TMC-Frekans
Demodülatör
Radyo Veri
Sistemi
S397_098
Tekli frekans ayar cihazý
verici istasyonunun çekim alanýndan
çýktýðýnda,
cihaz belirli koþullar altýnda vericiyi çekiþ
kalitesi
bunun için kayýtlý verici istasyonlarýnýn tümü
yeterli olmadýðýnda ve çekiþ kalitesinin
güncellenmesi radyovericisinin manüel
deðiþtirilmesi ile tetiklenmediðinde
kaybedebilir.
Radyo navigasyon cihazý RNS 300 özel bir FM-frekans
ayarýna sahiptir. RNS algýlanan bir vericiye bir verici
listesinde yer alan tüm alýnan
frekanslarý kaydeder. Verici deðiþiminde cihaz b listeden
en iyi çekiþin mümkün olduðu frekansý seçecektir.
Alýnan frekanslarýn en iyi alýnabilen frekansa
güncellenmesi temelde cihazýn örn. farklý
radyo vericiler arasýnda deðiþim sýrasýnda açýlmasý ve
kapatýlmasý sýrasýnda gerçekleþmektedir.
FM frekans ayarlayýcýsý seçili radyo vericisinde
kötüleþen
çekiþ kalitesi algýladýðýnda daha iyi çekiþ kalitesine sahip
bir diðer verici istasyonuna geçer.
Geçiþ sýrasýndaki bekleme bu sýrada belirli koþullar
altýnda minimum radyo sessiz modu olarak dikkate
alýnmalýdýr.
Tekli frekans ayarý prensibinde de TMC verici
bilgilerinin ayný anda
deðerlendirilmesi ve bununla birlikte dinamik
navigasyon bir TMC kapasiteli verici ayarlý olduðunda
mümkündür. TMC mesajýný bir diðer vericiye
deðerlendirmek için ikinci bir FM frekans ayarý mevcut
olmadýðýndan TMC kapasitesine sahip verici ayarlanmýþ
olmalýdýr.
21
Radyo navigasyon sistemi RNS 300
Fonksiyon planý
R50
R182
R65
Bilgilendirme CAN veri hattý
R11
A+
S
R108
R54
R149
R199
J503
R20
22
R21
R15
R14
R16
R17
R23
R22
Ýþaret tanýmý
J503
J519
J519
R11
R14
R15
R16
R17
R20
R21
R22
R23
R41
R50
R54
R65
R108
R149
R182
R199
Radyo ve navigasyon sistemi için
görüntüleme birimli kumanda birimi
Merkezi elektrik kontrol ünitesi
Anten
Sol arka tiz ton hoparlör
Sol arka bas ton hoparlör
Sað arka tiz ton hoparlör
Sað arka bas ton hoparlör
Sol ön tiz ton hoparlör
Sol ön bas ton hoparlör
Sað ön tiz ton hoparlör
Sað ön bas ton hoparlör
CD-Deðiþtirici*
Navigasyon sistemi anteni
Mobil frekanslý telefon*
Telefon anteni
Sol anten modülü
Ek su ýsýtýcýsý frekans alýcýsý*
Ek kalorifer anteni
Harici ses kaynaklarý için baðlantý*
S
Sigorta
A
Akü
* donanýma baðlý
Fonksiyon planý Touran modelinde mevcut radyo navigasyon sistemi
RNS 300 baz almaktadýr.
R41
S397_xxx
S397_110
Giriþ sinyali
Çýkýþ sinyali
Artý
Þasi
CAN veri hattý
23
Radyo navigasyon sistemi RNS 510
Bu radyo navigasyon cihazý Volkswagen bünyesinde yer alan tüm radyo navigasyon cihazlarýnýn þu anki en yüksek
fonksiyon kapsamýna sahiptir. RNS 510 modelinin RNS 300 modeline yönelik cihaz yapýsýndaki en önemli fark
takýlý bir sabit disk ve dokunmatik ekrandýr.
Geri ve ileri tuþu
Ýlgili aktif sesya da Video kaynaðýna etki eder,
CD-/DVD-Sürücü bölmesi
Bir ses, MP3 CD'si ya da DVD veya navigasyon ya da
Video DVD'si yuvasý içindir.
Radyo
Radyo fonksiyonlarýnýn ana menüsüne aktarýr
Medya
Mevcut medyalara göre CD-, DVD, HDD, SD veya
AUX çalma moduna göre aktarmaktadýr.
Telefon
Telefon ana menüsünü gösterir.
Telefon alt yapýsý Premium
baðlý olmadýðýnda bu tuþ temelde ses çýkýþýnýn
kýsýlmasýna hizmet eder.
Ton
Radyo navigasyon cihazýnýn ses çýkýþ deðerleri için
ana menüye geçer. Buradan hareketle örn. ton aðýrlýk
noktasý, ton alaný vs. ayarlanabilir.
Açma / kapama þalteri ve ses seviyesi ayarý
Döner/basmalý düðmeye basýldýðýnda cihaz açýlýr ya
da kapatýlýr, Çevirme ses çýkýþýnýn ses seviyesini
ayarlar. Cihazýn her iki döner/basmalý düðmesi
mekanik bir
son dayanma noktasýna sahip deðildir.
SD kartlarý okuma cihazýnýn takýldýðý yer
Bu bölmeye SD hafýza kartlarý
örn. ses oynatmaya yönelik MP3 müzik verileri
takýlabilir.
Touareg modelinde SD kartý okuma cihazý ekranýn sol tarafýnda dikey montaj konumundadýr. (bkz. sayfa 37)
24
Medya çýkartma tuþu
Tuþa basýlmasýnýn ardýndan takýlý bulunan ses,
navigasyon veya Video CD ya da DVD çýkartýlýr.
Medya
10 saniye içinde çýkartýldýðýnda, cihaz veri
taþýyýcýsýný tekrar içeri çekecektir.
Sürüþ talimatýnýn oynatýlmasý
Bu tuþ ile güncel
seçilen sürüþ rotasý için
sürüþ talimatý görüntülenecektir.
MAP
O anki navigasyon DVD'sinin kart sunumunu
görüntüler veya bölmeli ekran sunumuna aktarýr.
Ekran
dokunmatik
6,5" renkli ekran
(Touchscreen)
800 x 400 Piksel
çözünürlükte
NAV
Navigasyon moduna aktarýr ya da çalýþtýrýr ve
navigasyon ana menüsünü gösterir
TRAFÝK
ayarlý bulunan vericinin güncel mevcut
TMC bildirimlerini gösterir
S397_007
Bas-/Çevir düðmesi
Ayarlý bulunan fonksiyona göre örneðin müzik parçalarý
arasýnda deðiþime, bir vericinin manüel ayarlanmasýna
veya navigasyon modunda kart sunumlarýna bir ölçüt
ayarlamaya hizmet eder.
SETUP
Radyo navigasyon cihazýnýn ayarlarýnýn örn.
ekran, radyo, video vs, gibi belirlenmesine
yönelik ana menüye yönlendirir.
25
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
RNS 510 özellikleri ve kumanda elemanlarý
Özellikleri
- Dört çarpý 20 Watt kapasiteye sahip son kademe,
isteðe baðlý iki veya dört hoparlör
baðlanabilir
- RDS-FM- ve AM-Avrupa-Radyosu
- FM-çift frekans ayarý dahili Diversity
- SDARS-Frekans ayarý (Cihaz varyantý)
- entegre edilmiþ DVD-Sürücüsü
- dokunmatik 6,5" Çok renkli ekran (MFD)
800 x 480 Piksel çözünürlük
- MP3 ve
WMA ses dosyalarýnýn çalýnma oynatmama
fonksiyonlarý
- Gösterge tablosunun ekranýnda navigasyon
sembollerinin görüntülenmesi
- Sembol göstergesi, kart sunumu ve ses çýkýþý üzerinde
rota kýlavuzu
- 3D-kuþbakýþýnda ek olarak kart sunumu (üç boyutlu
sunum)
- Navigasyon ve ses dosyalarýnýn kaydedilmesi için
entegre edilmiþ sabit disk
(Navigasyon, navigasyon DVD'si takýlý olmadan da
mümkün)
- TMC-Fonksiyonu
- DVD yön bulma
(Veri DVD Batý ve doðu Avrupa için)
- DVD-Ses-Fonksiyonu
- DVD-Video-Fonksiyonu
- DAB (Ülkelere özel,
ileriki bir zamanda devreye girecektir)
- Entegre edilmiþ SD hafýza kartý okuma cihazý
- Volkswagen TV frekans ayarý
ile isteðe baðlý kombine edilebilir
- Cep telefonu alt yapýsý eller serbest düzeneði dahil
olarak isteðe baðlý kombine edilebilir
- Çok fonksiyonlu direksiyon ile isteðe baðlý kombine
edilebilir
- Sesli kumanda
(Ülkelere baðlý, ileriki bir kullanýma alým tarihi)
- Geri gidiþ kamerasý ile isteðe baðlý kombine edilebilir
(Rear-View)
Mevcut fonksiyonlarýn ya da modüllerin çok sayýda olmasý nedeniyle ayný zamanda RNS 510 baz alýndýðý PC
teknolojisi ile cihazýn devreye girmesi (Boot) þimdiye kadar bilinen navigasyon sistemlerinden birkaç saniye
daha uzun sürmektedir.
Media Device Interface (MDI) ara biriminin desteklenmesi
örn. bir iPod veya diðer harici, uyumlu bellek araçlarý için daha ileriki bir
zamanda devreye girecektir.
26
Kumanda elemanlarý
RNS 510 kumandasý için de sabit anahtarlar ve Soft anahtarlar hizmete sunulmaktadýr.
Soft anahtarlar için dokunmatik ekranýn temelinde (Touchscreen) araç dahilinde bir yeni
kumanda felsefesi yer almaktadýr.
Sabit anahtarlar
Sabit tanýmlý fonksiyona sahip kumanda elemanlarý RNS
510 sisteminin dokunmatik ekranýnýn yanýnda ve
üzerinde yer almaktadýr.
S397_023
Soft anahtarlar
Dokunmatik ekran nedeniyle RNS 510 sisteminde diðer
tüm kumanda için gerekli olan tuþlar
grafik sunumlu tuþlar olarak dokunmatik ekranýn üst
yüzeyinde sunulmaktadýr.
S397_022
Dokunmatik ekran üzerinde görsel tuþlar
"Görsel" tuþun
ilgili gerekli yazý ile güncel ülke dilinde sunuluyor
olmasý bir avantaj saðlamaktadýr. Ayrýca temelde burada
ekranda kullanýmý daha kolay, konuya yönelik ve
grafiksel görünümde mantýklý görünürlükte
konumlandýrýlabilir.
Bu sayede bu kombine edilmiþ gösterge ve kumanda
konsepti ekran üst yüzeyinin yapýlandýrmasýnda çok
daha fazla olanaðý hizmete sunacaktýr. Bu beklenen
yazýlým güncellemesinde de
gittikçe artan bir anlam kazanmaktadýr, zira daha büyük
deðiþkenlik sunulmaktadýr.
27
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Að daðýlým prensibi
RNS 510 sisteminin að daðýlým olanaklarý RNS 300 modelinden daha komplekstir.
Bu nedenle yanda duran grafikte deðiþken etkiler veya tüm
kullaným olanaklarý ayrýntýlý ele alýnmadan sadece bir genel görünüm sunulmaktadýr.
CD/DVD Sürücüsü
DAB*-/
SDARS**Anten
FM anteni
DAB*-/
SDARS**Frekans ayarý
dokunmatik
6,5"-Renkli likit kristal ekran
Sabit disk
sürücüsü
Radyo FM / AM
RDS & Diversity ile 2 frekans ayarý
AM/FMAnten
GPSAnten
SD Kart okuma cihazý
TMC-Frekans ayarý
(Tekli frekans ayarý)
Navigasyon modülü
dinamik hedef kýlavuzlu
GPS-Modülü
Ses amplifikatörü
4 x 20 Watt
Gyro-Modülü
Ses-/Video-Giriþi
Sesli komut modülü
(Japonya, Çin)
Mikrofon
CAN ara birimi
cihaz dahilinde bileþenler
* - ileriki bir kullanýma alým tarihi
**- donanýma baðlý
28
Tuþ modülü
harici bileþenler
GSM anteni
Telefon/Telematik
kontrol ünitesi –J526
Media Device Interface MDI
(Kullanýma alým tarihi ileride)
Panasonic-Box
Dijital ses paketi için amplifikatör R184
(Ýsteðe baðlý)
6 bölmeli CD deðiþtiricisi
Geri gidiþ kamerasý
(Rear-View)
TV frekans
Veri hattý teþhis ara birimi -J533
Klimatronik kontrol ünitesi J255
(Kullanýma alým tarihi ileride)
Çok fonksiyonlu direksiyon kontrol ünitesi
J453
CAN veri hattý
Bilgilendirme
ABS kontrol ünitesi J104
Tahrik CAN veri hattý
S397_035
29
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Dokunmatik ekran (dokunmatik)
Teknik ve insan arasýnda bir ara birim Multimedya
cihazlarýnda ekran sunmaktadýr
Çok sayýda ve kompleks bilgileri rahat ve genel bir bakýþ
tarzýnda sunma imkânýný saðlamaktadýr
Dokunmatik
Ekran kullanýmý sayesinde kullanýcýya serbest
programlanabilen görsel tuþlar sayesinde gösterge alaný
ve cihazýn kendisinin boyutlarýnda herhangi bir
deðiþiklik yapýlmadan þimdiye kadar sunulandan çok
büyük bilgi miktarlarý ve seçim olanaklarý
sunulmaktadýr.
Bu kullanýcýnýn görsel tuþlar yardýmýyla hareket ettiði bir
kompleks
menü yapýsý sayesinde gerçekleþmektedir.
Dokunmatik teknolojisinin avantajlarý:
- Ýsteðe baðlý tuþ yapýlarý ve boyutlarý
görsel olarak yapýlandýrýlabilir.
Bu iþlem sýrasýnda ayný þekilde alt menüler veya
ekran dahili sunumlar yapýsýnda serbest
programlanabilir.
- Tuþ yazýlarý ilgili ülke dilinde sunulabilir.
- Ýleriki bir tarihte uygulanacak yazýlým güncellemesi
üzerinden ekran sunumu ve fonksiyon kapsamý
her an isteðe baðlý konfigüre edilebilir.
- doðrudan kumanda edilebilir
(Parmak, eldiven)
- Temas algýlamasý 10gr temas basýncýndan itibaren
algýlanýr.
- düþük güç çekiþi (yakl. 1mA)
Dokunmatik ekran ile menü yapýsý dahilinde bir hedef menüye yönelik seçenek örneði
Ana menüde bir alt menünün seçilmesi,
Örnek: Ana menü 1'de alt menü 1–2
Bir sonraki menü alaný seçimi,
Örnek: Altýn alt menüsü 1–2–2
Bir sonraki menü alaný seçimi,
Örnek: Hedef menü 1–2–2–3
Bir deðerin hedef menüde
bir sürgülü regülâtör ile
ayarlanmasý
S397_024
30
Dokunmatik ekranýn yapýsý
Ýþaret tanýmý
a Monitördeki ýþýk kaynaðý
b TFT-Ekran
c Geciktirme katmaný
d Camdan temel katman
e Ýletken
Indium-kalay oksit-alaþýmdan
oluþan kaplama
f Spacer-Dots
g Camdan oluþan esnek dýþ katman
h Polarizasyon filtresi
i dokunmatik
Bileþenler
k Ekran görüntüsü
k
S397_025
a
b
c
d e
f
e
g
h
i
Radyo navigasyon cihazýnýn
RNS 510 ekraný çok kademeli yapýya sahiptir
Dokunmatik üst yüzey esas ekrana (TFT ekran)
yerleþiktir. Bu cihazda 1,1mm materyal kalýnlýðýna sahip
camdan oluþan sabit temel katmandan ve ayný þekilde
0,2mm kalýnlýkta camdan oluþan esnek dýþ katmandan
oluþmaktadýr. Bu iki cam katman Spacer-Dots olarak
adlandýrýlan iletken olmayan mesafe tutucusu ile
birbirinden ayrý tutulmaktadýr.
Her iki cam katman birbirine dönük üst yüzeylerde bir
transparan, iletken Ýndium-kalay oksidi katman ile
donatýlmýþtýr. Bu dokunmatik ekran fonksiyonu için
gereklidir.
geciktirme kaplamasý
yer almaktadýr. Monitör görüntüsünün ýþýk dalgalarýnýn
polarizasyonunu deðiþtirme görevine sahiptirler.
Yansýmalarý aza indirgemek için dokunmatik ekranýn dýþ
cam katmaný bir diðer polarizasyon folyosuna sahiptir.
Buna raðmen oluþan yansýmalar cam materyalin
dokunmatik ekranlarda kullanýlanda daha fazla esnek
polyesterden oluþan dýþ katmanýn kullanýmýna baðlýdýr
TFT ekran üst yüzeyi ve her iki cam katman arasýnda bir
Dokunmatik ekranýn dýþ katmanýný hasarlardan korumak için lütfen özenle kullanýnýz.
31
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Dokunmatik ekranýn çalýþma prensibi
RNS 510 radyo navigasyon sisteminde
kullanýma alýnan dokunmatik ekran dirençli bir çalýþma
prensibine göre çalýþmaktadýr. Bu temas algýlamasýnýn
direnç bazlý bir teknoloji üzerine yapýlandýrýldýðý
anlamýna gelmektedir.
Kullanýcý dokunmatik ekrana temas ettiðinde dýþ cam
katman camdan oluþan temel katmana doðru
bastýrýlacaktýr. Bu sayede temas olmadan
Spacer -Dots ile ayrýlan indiyum kalay oksit
kaplamalarda elektriksel temas ile birbirine yaklaþýr.
Spacer Dots
Temas noktasý
S397_027
dýþ cam katman
Ýndiyum kalay oksit katman
Daha kolay anlaþýlmasý için iki indiyum kalay oksit kaplý
cam katmandan
oluþan dokunmatik yüzeyi bir koordinat sistemi olarak
varsaymak yardýmcý olacaktýr.
Bu yüzey üzerindeki her temas noktasý monitör
kenarýndan yatay ve dikey mesafe ile tanýmlanabilir.
Yatay ve dikey mesafeler için deðerler olarak elektrikli
dirençler kullanýlacaktýr.
Camdan oluþan temel katman
Bir yatay ve dikey koordinat deðerinin tespitine her iki
kaplamanýn birbirine 90° dönük olmasý ile akým geçiþ
yönü sayesinde eriþilmektedir. Saniyede 25 kez deðiþim
halinde üst ve alt indiyum kalay oksit katman 5 Voltluk
doðru gerilimle beslenmektedir.
S397_026
Dokunmatik ekran sinyallerinin deðerlendirmesi radyo
navigasyon cihazýnýn kendi kontrolü üzerinden
gerçekleþir
S397_029
Ýndiyum kalay oksit katman
32
Ux toplam
Yatay ve dikey ekran koordinatlarýnýn tespiti
gerilim daðýlým prensibini baz almaktadýr. Bu fonksiyon
prensibi için bir diðer örnek de potansiyometredir.
S397_038
Rx
Temas
noktasý
Arka
Ýndiyum kalay oksit
Kaplama
ön
Ýndiyum
kalay oksit
Kaplama
ön
Ýndiyum kalay oksit
Kaplama
Arka
Ýndiyum kalay oksit
Kaplama
Temas noktasý
Gerilim daðýtýcý
Ux toplam
R x1
R x2
U x2
Kýsmi dirençler
Ölçülen
gerilim Ux2diren
noktasýnda Rx2
Dokunmatik ekranýn dokunmatik katmanýnda geçen
süreçleri belirginleþtirmek için,
akan süreci zamansal
açýdan birbirinden ayýrýyor ve bunu iki tekil adýmda
sunuyoruz:
- yatay yönde ölçüm ve
- yatay yönde ölçüm
Yatay yönde ölçüm
Dokunmatik ekranýn kontrolörü öncelikle
arka indiyum kalay oksit katmana bir
5 Voltluk bir gerilim (Ux toplam) vererek bu katmandan
yatay yönde (X-yönü) bir akým geçiþini saðlar.
Her iki gerilim kutbu arasýndaki toplam mesafe sabit bir
Rx direncine sahiptir.
Dokunmatik ekrana dokunularak
önden arka kaplamaya doðru bir elektrik temasý
oluþturulmaktadýr. Temas alaný arka kaplamanýn her iki
gerilim kutbu arasýndaki toplam direnci her iki
kýsmi Rx1 ve Rx2 dirençlerine aktarýr. Kontrolör üst
katman yardýmýyla gerilimi Ux2 kýsmi dirençte Rx2ölçer.
Ölçülen
gerilimden kontrolör monitör kenarýndan temas
noktasýnýn yatay mesafesi için deðeri hesaplar ve
bununla ekran üzerindeki temas noktasýnýn Xkoordinatýný tespit eder.
Koordinat
hesabý
Kontrolör
Çýkýþ
monitör
X
Ekran
koordinatý
X-yönünde
S397_036
33
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Dikey yönde ölçüm
Temas noktasýnýn ikinci koordinatýný belirlemek için
kontrolör 5 Voltluk gerilimi (Uy toplam) ön indiyum kalay
oksit katmana aktarýr. Akým þimdi dikey yönde
geçmektedir.
(Y-yönünde) Her iki gerilim kutbu arasýnda burada da
sabit bir direnç Ry mevcuttur. Ekrana temas edilmesi ile
yine gerilim daðýlým prensibine göre iki kýsmi direnç Ry1
ve Ry2 oluþur. Kontrolör gerilimi Uy2 Ry2 direncinde
ölçer ve bundan temas noktasýnýn dikey koordinat
deðerini hesaplar.
Ry
Uy toplam
S397_039
ön
Ýndiyum kalay oksit
Kaplama
Temas noktasý
Arka
Ýndiyum kalay oksit
Kaplama
Gerilimdaðýtýcý
U y2
Uy toplam
Hesaplanan X- ve Y-Koordinatlarýnda
monitör yüzeyindeki her temas noktasý net bir þekilde
belirlenebilir. Yazýlýmda koordinat noktasý için bir
aksiyon programlandýðýnda, örn. "Unsuru öne sarma"
Soft anahtarýnýn ekran noktasý, dokunmatik ekrana bu
alanda basýldýðýnda sistem bu komutu uygulayacaktýr.
R y2
R y1
Koordinat
hesabý
Kontrolör
Çýkýþ
monitör
Ekran
koordinatý
Y-yönünde
Y
S397_037
34
Dokunmatik ekranýn polarizasyon filtresi
Polarizasyon folyosu olmadan büyük yansýma etkisi
Yansýma etkisi
Dýþ ýþýk
Cam gibi düz yüzeyler ýþýðý yansýtýr, böylece örn. uygun
olmayan ýþýk vuran monitörde ekran göstergesi
gözlemeyici tarafýndan oldukça zor algýlanmaktadýr.
Yansýma oranýný deðiþtirmek için ve bununla yansýma
etkilerini azaltmak için polarizasyon filtreleri kullanýma
alýnmaktadýr. Uzun ve paralel molekül zincirlerinden
oluþan plastik folyolardan oluþurlar.
Gözlemci
Monitör ekraný
S397_042
Temelde
Polarize ýþýk
Iþýk dalgalarý
bir salýným düzlemi
S397_040
Polarize olmayan ýþýk
Örneðin gözle görülür ýþýk gibi elektromanyetik ýþýnlarý
dalgalar olarak varsayabilirsiniz.
Örneðin lazerlerden
gelen polarizasyon ýþýðýnda tüm dalgalar sadece bir
salýným düzleminde hareket etmektedir.
Örneðin güneþ gibi diðer ýþýk kaynaklarýnda salýnýmlar
birbirine dönük çok farklý
salýným düzleminde gerçekleþir Bu tarz ýþýk polarize
olmayan ýþýktýr.
farklý
salýným düzlemleri
S397_041
Polarizasyon folyosu sayesinde düþük yansýma etkisi
Polarizasyon folyolarýnýn etkisi polarizasyon folyosu
tarafýndan sadece molekül zincirlerinin paralel
düzenlenmesi ile elde edilen bir düzlemde salýnan ýþýðýn
geçmesinden oluþmaktadýr Diðer düzenlemelerde
salýnan dalgalar folyo tarafýndan emilir. Bu dýþ ýþýk
miktarýndan sadece bir kýsmýnýn yansýyacaðý ve böylece
yansýma etkisinin belirgin oranda düþeceði anlamýna
gelmektedir.
Polarizasyon folyosu
Gözlemci
Monitör ekraný
S397_043
35
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Hafýza araçlarý
RNS 510 radyo navigasyon cihazý hafýza aracý olarak bir sabit diske ayný zamanda
dijital hafýza kartlarý (SD kartlarý) için bir okuyucu cihaza sahiptir.
RNS 510 dahili sabit diski
Büyük kapsamlý veri miktarlarýný korumak ve yönetmek
için RNS 510 bir
2,5" IDE tek diskli sabit diske sahiptir.
(IDE = Integrated Drive Electronics)
PC alanýndan gelen sabit disklerden
farklý olarak bu alanda sadece
Otomobil alanýna özel bir hafýza plakasý kullanýma
alýnmakta ve bununla baðlantýlý talepler adapte
edilmektedir. Bu, bilindik sabit disklerden daha fazla
sarsýntýya karþý dayanýklýlýða ayný zamanda daha geniþ
iþlem sýcaklýk alanýna
(-20°C ila+ 80°C) sahip olduðu anlamýna gelmektedir.
Bunun için 4172 dev/dakikaya düþürülen bir standart
devir sayýsýna ve daha yüksek bir hata toleransýna
sahiptir.
Sabit disk þu anda sabit bölünmüþ yani bölümlere
ayrýlmýþ
30 Gigabaytlýk (GB) bir bellek kapasitesine sahiptir.
Yaklaþýk 10GB navigasyon veriler için ve yaklaþýk
20GB medya verileri için örn.
Windows-Media-Audio-dosyalarý (WMA),
Motion-Pictures-expert-group-layer-3-Dosyalarý (MP3),
ÇALMA LISTESI, vs. için öngörülmüþtür.
Sabit disk üzerinde böylece salt
veri formatlarý kayýtlýdýr.
S397_045
DVD, Ses CD, Video CD, CDA dosyalarýnýn
dahili sabit diskin medyaya ayrýlan bölümüne kaydedilmesi telif hakký yasasý nedenlerinden (copyright) ayný
zamanda
Sabit disk sürücüsü radyo navigasyon cihazýna sabit takýlýdýr ve bu nedenle atölyelerde deðiþtirilmesi
öngörülmemektedir.
36
SD kartlarý okuma cihazý
S397_044
RNS 510 takýlý bulunan okuma cihazýnýn yardýmýyla örn.
taþýnabilir
cihazlar ve PC'lerde kullanýma alýndýðý gibi SD
kartlarýnýn okunmasý mümkündür.
SD "Secure dijital" anlamýna gelmektedir ve "güvenli ve
dijital" anlamýna gelir. SD kartlarý yeniden yazýlabilir
bellek araçlarýdýr (Flaþ bellek) RNS510 þu anda 2
Gigabayt kapasiteye sahip
SD kartlarýný okuyabilir. Kartýn kumandasý okuyucu
cihaza
entegre edilen kontrolör ile iþleme alýnabilir. Bellek kartý
kalitesine baðlý olarak farklý
okuma hýzlarý saniye baþýna 6MB kadar mümkündür.
RNS 510 cihazýnda kullanýma alýnan okuyucu cihaz,
temelde müzik ya da ses dosyalarýnýn (MP3, WMA,
ÇALMA LISTESI) bellek kartýndan sabit diske
yüklenebileceði yapýda programlanmýþtýr. Diðer dosya
formatlarý cihazýn okuma programý tarafýndan (Browser)
desteklenmez.
SD bellek kartýnýn verilerini sabit diske kaydetmek
mümkündür. Ancak diðer bir yandan radyo navigasyon
cihazýnýn sabit diskinden verileri bir SD bellek kartýna
yüklemek mümkün deðildir (Copyright)
SD bellek kartý okuma cihazýna sahip RNS 510
blendajý, örn. Golf, Tiguan, Touran ve Passat
S397_120
Touareg modelinde SD bellek kartlý okuma
cihazýna sahip RNS 510 blendajý
S397_121
SD bellek kartlarý için yuva bölmesi
kumanda üst yüzeyinde yer almaktadýr ve yazýlýdýr.
Pozisyonu araç tipine baðlýdýr. Touareg modelinde
ekranýn yanýnda solda yer almaktadýr, diðer tüm
modellerde
ekran altýnda yer alýr.
37
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
DVD Player
DVD sürücüsünün kullanýma alýnmasý ile RNS 510 ile
cihaza ait
navigasyon DVD'sinin okunmasýnýn yaný sýra
Standart video DVD’lerinin de okunmasý mümkündür.
DVD'ler (Digital Versatile Discs) Ýþletmeye ya da
satýn alýnan ülkeye baðlý olarak farklý bölgesel kodlara
(DVD kodu) kullandýðýndan DVD oynatýcý geçerli koda
ayarlanmalýdýr. Farklý DVD kodlarý arasýnda deðiþim
teþhis modunda "adaptasyon" mümkündür.
RNS 510 DVD oynatýcýsý aþaðýdaki
okuma formatlarýný desteklemektedir:
Navigasyon DVD verileri (Navigasyon CD'si yok)
DVD-Video
DVD-Audio
MP3, WMA ayný zamanda çalma listeleri veri
formatlarýna sahip
Veri CD'leri ve Veri DVD'leri
- CDA formatýnda müzik CD'leri
(Piyasadan temin edilebilen Müzik CD)
S397_066
-
S397_046
MP3, WMA ve çalma listesi veri formatlarý dahili sabit
disk üzerce de kaydedilebilir.
Bir MP3 parçasý belirli koþullar altýnda DVD oynatýcý tarafýndan çalýnamadýðýnda parçanýn DRM kopyalama
emniyetinden kaynaklanýyor olabilir. DRM "Digital Rights Management“ kýsaltmasýdýr ve "Dijital telif hakký
emniyeti" anlamýna gelmektedir. Bu lisans RNS 510 tarafýndan desteklenmez.
38
Gösterge fonksiyonlarý
S397_102
RNS 510 Radyo navigasyon cihazýnýn dokunmatik
ekraný çok sayýda gösterge fonksiyonu ve gösterge
olanaklarý sunmaktadýr. Bu iþlem sýrasýnda
radyo, telefon ve çeþitli diðer ayarlar için grafik menüler
mümkündür, TV, video ve geri gidiþ kamera (isteðe
baðlý) fonksiyonlarýnýn gerçek görüntüleri
görüntülenebilmektedir.
Bir video sinyali ya dahili yapýda DVD oynatýcý
üzerinden veya harici yapýda radyo navigasyon
cihazlarýnýn AV baðlantýsý üzerinden beslenebilir
Gelecekte klima sisteminin ayarýný da
görsel olarak radyo navigasyon cihazýnýn dokunmatik
ekraný üzerinden sunma planlanmaktadýr.
Ayný þekilde MDI ara birim planlanmaktadýr.
MDI „Media Device Interface“ kýsaltmasýdýr. Bununla
çeþitli örn.MP3 çalar, portatif cihazlar, USB-stick, harici
DVD cihazlarý veya diðer uyumlu oynatma cihazlarý gibi
elektronik cihazlarýn
baðlanabileceði bir ara birim ve
dokunmatik ekranda görüntülenebileceði ifade
edilmektedir.
Takip eden sayfalarda aþaðýdaki fonksiyonlar kýsaca
açýklanacaktýr:
- Menü aktarým desteði
- Alfa blendaj
- Ekran menüsü
- Bölünmüþ ekran fonksiyonu
- Gölgeleme
- Power Down Storing,
- Store Information History HMI,
Fonksiyonlarýn kullanýmýna yönelik ayrýntýlý bilgileri
radyo navigasyon cihazýnýn kullaným el kitabýnda
bulabilirsiniz.
Aþaðýda sunulan ekran içerikleri Alman sistem ayarlarýnda
radyo navigasyon sistemine denktir ve temelde örnek karakterlere sahiptir. Görsel tuþlar üzerindeki her bir
ulusal dildeki yazýlarý lütfen ilgili
kullaným kýlavuzundan edininiz.
39
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Menü aktarým desteði
Sunulacak ekran üst yüzeyine ve bununla baðlantýlý
açýlan pencerelere, seçim menülerine ve alt menülere
göre tüm resim bilgilerinin ekranda görüntülenmesi
farklý uzunlukta
sürmektedir.
Bu zaman kapsamýný mümkün olduðunca kýsa tutmak
üzere
ekran göstergesi için veri hazýrlýðý arka planda
gerçekleþmektedir.
Ancak tüm gerekli bilgiler mevcut olduðunda yeni ekran
görüntülenecektir.
Bu hareket tarzý sayesinde kademeli ekran yapýsýndan
kaçýnýlmaktadýr. Ancak kumanda ve gösterge arasýnda
küçük, algýlanabilir bir tepkime süresinin söz konusu
olabileceði anlamýna da gelmektedir.
Alfa blendaj
Gözlemci için RNS 510
VGA ekraný üzerinde çeþitli bilgileri
mümkün mertebe algýlanabilir kýlmak için görüntülenen
pencereler ve menüler grafiksel açýdan
iþleme alýnacak ve obje bazýnda programlanacaktýr.
Hazýrlýk aþamasýnýn bir türü Alfa blendajdýr, bu ekran
unsurlarýnýn örn. ekran içi sunumda cetvel yapýsýnda
görünürlüðü anlamýna gelmektedir. Görünürlük bilgisi
bilgisayar grafiklerinde alfa kanallarý olarak
adlandýrýlan alanda
tutulmaktadýr. Bununla ekranýn her bir pikselinin
þeffaflýk ve renk deðeri açýsýnda bireysel kumandasý
ifade edilmektedir. Görünürlük için
bir deðerin saptanmasý sayesinde ekran pikselinin alt
görüntü bilgisini üzerinde yerleþik pencerede
veya her ikisinin karýþýmý bir alanda sunup sunmayacaðý
belirlenir.
40
Kesiþen ekran elemanlarý
S397_057
farklý görünürlük kademeleri
S397_051
farklý parlaklýk kademeleri
S397_056
Görünürlük bu iþlem sýrasýnda
farklý efektler yapýsýnda gerçekleþebilir:
- Görüntülenen pencerelerde veya örn. ses seviyesi
çubuklarý gibi ekran elemanlarýnda arka planýn hafif
ýþýk sýzýntýsý
- Bir sunum alanýnýn
örn. navigasyon sunumunda kart üst yüzeyi gibi farklý
görünürlük kademeleri ve ayný anda görüntülenen alt
menü
- örn. kullaným alanlarý, regülâtör gibi alt menü
penceresi yüzeyinin görsel mevcudiyetini (3D-Efekti)
oluþturmak için farklý parlaklýk kademeleri
- Ana ve üst üste gelen pencere arasýnda kenar ya da
aktarým
alanýnýn toplu bir etki oluþturmak üzere yansýmasý
Pencerelerin kesiþen kenar alaný
S397_067
S397_068
Ekran içi menü
Ýç ekrandan yani resim içinde resim içinde resim
sunumundan bir video veya TV görüntüsü (geri gidiþ
kamerasý dahil) ayný anda alt menüde görüntülendiðinde
Bu sayede örneði bir DVD görüntüleme ayrý görünür
Soft anahtarlar ile sýnýrlý kalmaz, bunun yerine menüler
ancak ekrana temas edildiðinde esas görüntü üzerinden
sunulmaktadýr.
Video oynatýmýnda iç ekran menüsü
S397_054
41
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Bölünmüþ ekran fonksiyonu
"Navigasyon" modunda RNS 510 bölük ekran sunumu
için bir fonksiyona sahiptir (Bölük ekran). Bu iþlem
sýrasýnda ek bir göstergepenceresi kullanýlmaktadýr,
bunun üzerinden güncel ekran içeriði görüntülenecektir.
Bu sayede,
kullanýcýya dokunmatik ekran üzerinde ek
bilgilerin sunumu mümkündür.
Bu ek pencerenin sola veya saða baðlantýlý
görüntülenmesi
kullanýcý tarafýndan ayarlanabilir.
42
Örneðin bölük ekranda kart sunumu sýrasýnda
"kumpas","ek kart" ve "GPS görüntüleyici alt
menülerini görüntülemek mümkündür. Ayný anda rota
kýlavuzu etkin olduðunda ek olarak "sembol göstergesi",
"genel görünüm" ayný zamanda "manevra listesi" alt
menüleri mümkündür.
Bölük ekran "Kumpas"
S397_055
Bölük ekran "Manevra ekraný"
S397_074
Bölük ekran "Ek kart" (gece dizayný)
S397_052
Bölük ekran "Sembol"
S397_075
Bölük ekran "GPS görüntüleyici"
S397_053
Bölük ekran "Genel bakýþ"
S397_072
Gölgeleme
Görsel tuþlarýn veya
ekran içi menülerinin kendine has ekran elemanlarý
olarak varsayýlmasý gölgeleme uygulamasý ile
yükseltilir. Gölgeleme
arka plan görüntüsünde sunulan tuþun bu
arka plandan öne doðru vurgulanýyormuþ gibi bir gölge
etkisi sunmasý anlamýna gelmektedir.
S397_070
Görsel tuþlar altýnda gölge sunumu
Store-Information-History HMI
Ana ya da baþlangýç menüsünden bir alt menüye geçiþte
çýkýlan pencerenin ilgili fonksiyon parametreleri olasý
iþleme alýnan düzen ayarlarý dahil olmak üzere ara
belleðe kaydedilmektedir. Ýlgili penceresine geri dönüþte
bu deðerler ara hafýzadan
okunacak ve yeniden sunulacaktýr.
Power-Down-Storing
Güncel ayarlarýn veya çalýþan hedef kýlavuzunun örn.
yanlýþlýkla cihazýn kýsa süreliðine kapatýlmasý nedeniyle
kaybolmasýný önlemek için RNS 510 Power-DownStoring fonksiyonuna sahiptir. Bu alanda tüm güncel
veriler cihazýn iþlem hafýzasýna kaydedilir. Cihaz
kapatýldýðýnda iþlem hafýzasý10 dakikalýk bir zaman
süreci için akýmla beslenmeye devam eder, bu sayede
kayýtlý veriler korunmaktadýr. Bu nedenle RNS 510 bu
zaman dahilinde yüksek durgun akýma sahiptir.
cihaz son medya kaynaðýnýn menüsü ile çalýþacaktýr.
Bu sayede kullanýcýya, navigasyon sistemi arka planda
çalýþýyor olmasýna raðmen cihazýn tekrar
çalýþtýrýlmasýnýn ardýndan kýsa bir süre sonra medya
kaynaklarý
hizmete sunulacaktýr.
Cihaz 10 dakika içinde tekrar
devreye alýndýðýnda veriler iþlem hafýzasýndan tekrar
sisteme yüklenir, böylece güncel ayarlar tekrar
kullanýlabilir olacaktýr veya kapatma öncesinde çalýþan
hedef kýlavuzuna devam edilebilecektir.
Cihaz 10 dakikadan fazla kapalýkaldýðýnda iþlem
hafýzasýnýn akým beslemesi kesilecek ve burada kayýtlý
veriler kaybolacaktýr. Yeniden çalýþtýrma sýrasýnda
43
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Navigasyon modunda sunum
Navigasyon modunda kart sunumu üç farklý sunum türünde ya da perspektifte mümkündür:
- 2D- Kart sunumu
- topoðrafik 2D-sunumu
- 3D-Kuþ bakýþý
Tüm sunum türlerinde kart farklý ölçütlerde görüntülenebilir.
2D- Kart sunumu
Bu görünümde bilindik kartgenele görünümü
görüntülenmektedir. Kart bir anlamda konu kartýdýr, bu
durumda yol periferisi aðýrlýk noktasýna sahip yol
haritasý söz konusudur. Ortamýn sunumu bu alanda arka
plana geçmektedir ve kapalý bölgelerin, boþ ve ormanlýk
araziler ayný zamanda kýyýlarýn grafiksel farký ile
sýnýrlanmaktadýr. Gösterge sürüþ veya kuzey yönü olarak
ayarlanabilir.
2D- Kart sunumu
S397_050
topoðrafik kart sunumunda
renkli yükseklik tanýmý
S397_104
topoðrafik 2D-sunumu
Topoðrafik sunum
özel iki boyutlu arazi görünümüne denktir. Binalarýn yer
aldýðý bölge, kýyýlar ayný zamanda ormanlýk ve yeþil
alanlarýn yaný sýra renkli frekanslandýrma ile arazilerdeki
yükseklik farklarý da görüntülenmektedir.
Gösterge 2D-kart sunumunda olduðu gibi sürüþ veya
kuzey yönüne ayarlanabilir.
44
3D-Kuþ bakýþý
Bu 3D sunumu "katlý" bir2 D kart sunumuna denktir ve
bir yüksek noktadan kartýn sunduðu araziye bakýþ
etkisini yaratmaktadýr.
Üst yüzey sunumu bu iþlem sýrasýnda daima iki boyutlu
bir görünüme denktir, bu görünümde kart üst yüzeyinin
mekânsal dönüþünde perspektif bir
etki oluþturulmaktadýr.
Bu kart sunumunun düzeni sadece sürüþ yönünde
gerçekleþebilir.
Ayný kart kesiti kuþ bakýþý
ayarýnda
S397_049
Navigasyon modunda zom türleri
Kart sunumu detaylarýný görüntüleyebilmek için navigasyon modu üç farklý zoom fonksiyonuna sahiptir:
- manüel zoom
- Otomatik zoom fonksiyonu
- Oryantasyon zoom
manüel zoom
Manüel zoom özelliðinin devreye alýnmasý sýrasýnda tüm
otomatik zoom özellikleri devre dýþý býrakýlmýþtýr. Sað
döner ayar düðmesi ile gözlemci kart ölçütünü 30
kademede 25m/cm ila 500km/cm olarak ayarlayabilir.
m/cm ya da km/cm ölçü bilgisi bu iþlem sýrasýnda metre
ya da kilometre sayýsýný orijinal arazi üzerinde
santimetre baþýna kartsunumu olarak ekranda
tanýmlamaktadýr.
S397_077
Büyültme kademesinin manüel zoom özelliðinde sað döner
ayar düðmesi üzerinden seçilmesi
45
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Otomatik zoom fonksiyonu
Ayrý olarak adapte edilen dinamik zoom fonksiyonudur.
Devreye alýndýðýnda navigasyon sistemi kat edilen yol
sýnýfýna ve bir sonraki manevra noktasýna göre
uygun sunum ölçütünü oluþturmaktadýr.
Yol sýnýflarý aþaðýdaki
beþ kategoriye bölünmüþtür:
- Tali yollar
- Þehir içi yollar
- Çevresel yollar
- Arazi yollarý
- Otoyollar
Bu sayede beþ standart çalýþtýrma zoom deðerleri
otomatik zoom özelliði mevcuttur. Manevra noktasýnýn
türüne göre otomatik zoom fonksiyonu kavþak veya tali
yol çýkýþý olarak tanýmlanmaktadýr.
Manevra noktalarý yol bazýnda düzenlenebilecek tüm
oluþumlarý sunar, örn. yol çýkýþý, kavþak, otoyola giriþ ve
çýkýþlar ayný zamanda otoyol kavþaklarý.
Öncelikli bir manevra noktasýna yakýnlaþmada otomatik
olarak mümkün olan en yüksek zoom faktörü
ayarlanmaktadýr, bu sayede güncel sürüþ pozisyonu ayný
zamanda manevra noktasýnda
ekran üzerinde görülecektir.
Manevra noktasý geçildiðinde ve bir sonraki yeterli uzak
mesafede olduðunda
tekrar önceki sunum boyutuna ya da yol sýnýfýna uygun
standart zoom deðerine aktarýlacaktýr.
Otomatik zoom fonksiyonu ancak bir Offroad
pozisyonunda devreye alýndýðýnda güncel ölçüt yol
içindeki pozisyon algýlanýncaya kadar ve böylece
otomatik zoom fonksiyonu etkinleþtirilinceye kadar
korunacaktýr.
Sürücü yol noktasý modunda bulunduðunda, bu kullanýcý
tarafýndan
öngörülen güzergâh noktasýndan çýkýþ anlamýna
gelmektedir, otomatik zoom mümkün deðildir.
Sürücü ya da kullanýcý otomatik zoom fonksiyonunu
manüel etkileyemez.
46
Uygun
sunum boyutunun kendiliðinden seçilmesi
S397_073
S397_079
Oryantasyon zoom
Harita üzerinde güncel pozisyonu için hýzlý oryantasyona
yönelik konfor fonksiyonunu sunar.
Bunun için navigasyon sistemi otomatik ve kademesiz
olarak güncel sunumdan
ölçüt faktörü 0 alanýndan çýkar örn. 500m/cm'den 5.000
m/cm'e ve ardýndan tekrar geri döner.
S397_105
75 km/cm sunum boyutundan itibaren oryantasyon
zoom sadece sýnýrlý oranda
hizmete sunulmaktadýr, zira maksimum sunulabilir zoom
kademesi 500 km/cm alanýndan faktör 0 'un izin verdiði
ölçüden daha fazla "dýþarý zoomlanamaz".
Telefon menüsü
S397_085
Dokunmatik ekranýn kullaným ve gösterge yüzeyinin
boyutuna baðlý olarak RNS 510 sistemi telefonun
kumandasý için ayrý bir menü kullanýmýný önermektedir.
Bu manüel numara seçimi için tuþlarý kullanýmý kolay
boyutta programlanmýþ olan görüntülenebilir tuþ
takýmýný da kapsamaktadýr.
S397_083
S397_084
" Premium Light" yeni mobil telefon alt yapýsýnýn kullanýma sunulmasý ile mobil telefon alt yapýsý "Premium"
modelindeki manüel numara giriþi için armatür panelindeki ayrý 10 ‘lu tuþ takýmý iptal olmaktadýr.
Aracýn RNS 510 veya dokunmatik ekrana sahip örn. radyo cihazý RCD 510 gibi diðer cihazlarla
donatýlmamasý durumunda "UHV Premium light" özelliðini araç modeline ve donanýma göre çok fonksiyonlu
direksiyon veya alternatif olarak direksiyon þalteri üzerinden manüel kumanda etmek de temelde mümkün
olmaktadýr.
47
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Araca özel kullanýcý üst yüzeyleri
Radyo navigasyon cihazý RNS 510 modelinde
tanýmlandýðý gibi kumanda elemanlarýnýn büyük bir
bölümü dokunmatik ekranýn kullaným üst yüzeyi
üzerinden sunulmaktadýr.
Bunun yaný sýra bu cihaz için
araç tipine göre fabrika çýkýþlý olarak ön kodlanmýþ farklý
üst yüzey dizaynlarý mevcuttur. RNS 510 için üç farklý
kodlama varyantý mevcuttur, bunlar
VAS test cihazý ile seçilebilir ve etkinleþtirilebilir.
Kayýtlý ekran sunumlarý için bellek gereksiniminin her
varyantý ilgili 2MB bellek yerine gerek duyacaktýr.
Tüm dizayn varyantlarý için dört farklý menü baþýna
ayarlanabilir kýsma deðerleri hizmete sunulmaktadýr.
Tiguan, Eos, Golf Plus, Sharan NF ve Passat modellerinde
radyo, navigasyon ve telefon için kullaným üst yüzeyleri
Radyo
Navigasyon
S397_090
S397_087
Telefon
48
S397_093
Touran, T5-Multivan, Touareg, Caddy ve CC/Coupé modellerinde
radyo, navigasyon ve telefon için kullaným üst yüzeyleri
Radyo
Navigasyon
S397_089
S397_086
Telefon
S397_092
Golf R32, Golf GTI/GT, Scirocco, Passat R36 modellerinde
radyo, navigasyon ve telefon için kullaným üst yüzeyleri
Radyo
Navigasyon
S397_091
S397_088
Telefon
S397_094
49
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
RNS 510 veri protokolleri
Protokol veri iþlemlerinde verilerin bilgisayarlar arasýnda takas edilme türünü ve tarzýný tanýmlar. Protokol örn. dosya
transfer protokolü FTP gibi belirli ölçüde bilgisayarda "kullanýlan" dildir. Bir anlaþmanýn gerçekleþebilmesi için katýlým
saðlayan bilgisayarlar ayný dile sahip olmalýdýr.
Gösterge tablosu ve navigasyon cihazý kontrol ünitesi ya da diðer
kontrol ünitelerinde, gösterge verileri arasýndaki veri aktarýmýný saðlamak için RNS 510 iki farklý protokole sahiptir:
- Ekran veri protokolü DDP ve
- Kumanda ve gösterge protokolü BAP
Ekran veri protokolü DDP
Navigasyon ve gösterge tablosu arasýndaki bu iletiþim
dilinde RNS 510 Highline sürümü ekranýnda sunulmasý
gereken
gösterge verilerinin kumandasýný üstlenir. Bunun için her
iki
bileþen arasýnda sabit ve kalýcý bir veri kanalý CAN veri
hattý hatlarý üzerinden yapýlandýrýlýr. Ekran veri
protokolü bu iþlem sýrasýnda fonksiyon ve
teþhis verileri için CAN veri protokolüne paralel
iþlemektedir.
Ekran veri protokolü aracýlýðýyla örn. telefon alt yapýsý
kontrol ünitesi gösterge verilerini gösterge tablosu
kontrol ünitesinde de kumanda eder.
Güncel gösterge tablosu kontrol üniteleri
þu anda tek baþýna bu protokolü iþleme alabilir.
S397_081
50
Kumanda ve gösterge protokolü BAP
Bu yeni veri protokolü ileride kullanýlacak
gösterge verileri için iletiþim protokolünü sunmaktadýr.
Tüm kontrol ünitelerini, gösterge ve kumanda verilerini
takas ederek bu standarda dönüþtürmek hedef
alýnmaktadýr.
Kumanda ve gösterge protokolünde BAP sabit bir veri
kanalý devreye alýnmayacaktýr, bunun yerine gösterge
verilerini hizmete sunan kontrol ünitesi bu bilgileri genel
geçerliliðe sahip BAP formatýnda CAN veri hattýna
göndermektedir. Veri hazýrlamanýn bu türü radyo
frekansýna dayalý olarak
Boradcasting olarak da adlandýrýlmaktadýr.
Radyo frekansýnda da programlar verici istasyonundan
genel
çekiþe yönelik hazýrlanmaktadýr.
Görüntüleyen kontrol ünitesi, bu örnekte gösterge
tablosu kontrol ünitesi radyo navigasyon cihazý
tarafýndan hazýrlanan verileri okur ve bunlarý görüntüler.
Bu gösterge tablosu kontrol ünitesinin göstergenin
kumandasýný kendisinin devraldýðý anlamýna gelir. Bu
durumda BAP veri paketlerine bakmaya devam edecek
ve göstergeyi ancak gerçekten yeni BAP mesaj içeriði
mevcut olduðunda etkinleþtirecektir.
Bir diðer somut örnekte telefon verilerinin radyo
navigasyon cihazý üzerinden görüntülenmesidir.
Cep telefonunun kumanda elektroniði kontrol ünitesinin
verileri J412 bu veri protokolü üzerinden radyo
navigasyon cihazý RNS 510 tarafýndan görüntüleyen
kontrol ünitesi olarak alýnacak, okunacak ve
görüntülenecektir.
S397_103
51
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Ýletiþim için diðer CAN sinyalleri
CAN veri hattýna baðlý çalýþan ve kullanýmý hassas gösterge kontrol ünitesi radyo navigasyon sistemi olarak çok sayýda
mesaja tabi tutulmaktadýr.
Bu sayede örn. aþaðýdaki bilgiler CAN veri hattý protokolü üzerinden baz alýnmaktadýr.
Merkezi elektrik kontrol ünitesi
Veri hattý arýza teþhis arabirimi
Gösterge tablosu birimi kontrol ünitesi
Telefon, Telematik kontrol ünitesi
Çok fonksiyonlu direksiyon kontrol ünitesi
Geri hareket kamera sistemi kumanda cihazý
TV frekans ayarlayýcý
Kýsma sinyali, terminal statüsü, geri gidiþ lambasý
Zaman, tarih, nominal montaj listesi, hýz sinyali (Gala), Impuls sinyali
(Navigasyon), nakliye modu, araç platformu bilgisi
Konfor Kodlamasý, ekran dili
Telefon mesajý
(Sessiz devre talebi)
Çok fonksiyonlu direksiyon üzerinden kumanda
Geri gidiþ kamera göstergesi
TV göstergesi
RNS 510 Anten konsepti
Anten sistemi Tiguan örneðinde
iki arka cam antenini ayný zamanda
Tavan antenini kapsamaktadýr.
Gerilim beslemesi
Arka cam ýsýtmasý
FM bloke devresi
FM bloke devresi
Tavan anteni
Tavan anteni üzerinden AM ve FM çekiþi aný zamanda
navigasyon
sistemi (GPS) ve telefon fonksiyonu (GSM) sinyallerini
almaktadýr. Ýkinci FM frekans ayarýnýn baðlantýsý için
Tiguan modelinin arka camýnda anten yapýsý
kullanýlmaktadýr. Bu baðlantýsý için bir FM empedans
konvertörü gerekmektedir Bunun haricinde arka cam
ýsýtma akým devresi iki FM blok devresi ile sinyal
tekniðinde
merkezi elektrik tarafýndan çözülmelidir.
FMEmpedanskonve
rtörü
AM/
FM1/
GSM
FM2
Tel
GPS
S397_119
52
Çift frekans ayarý prensibi
Navigasyon
yapý taþý
Frekans ayarý 1
Çift frekans ayarý prensibinde iki farklý, kapsamlý anten
sinyali gerekmektedir. Buna antenlerin mekânsal
ayrýmý ve ayrý sinyal takviyesi ile eriþilmektedir.
Bu anten sinyalleri çekiþ kalitesine göre ya deðiþken ve
tek veya her iki sinyalin toplamý olarak kullanýlmaktadýr.
Bu, iki dahili frekans ayarýndan birinin
o anki alým kapasitesi için doðrudan ait vericiye baðlý
olurken diðeri
buna ait RDS verilerini aldýðý ve ayný anda arka planda
kalitatif açýdan daha iyi bir verici istasyonu aramakta
olduðu anlamýna gelmektedir. Bu durum söz konusu
olduðunda alýcý frekans ayarlarý rolleri deðiþtirir. Bu
süreç Devre diversity olarak adlandýrýlmaktadýr.
Frekans ayarý 2
TMCFrekans
Sinyal dönüþtürücüsü
Demodülatör 1
Demodülatör 2
Radyo Veri
Sistemi 1
Radyo Veri
Sistemi 2
Desibel (dB9 olarak ölçülen çekiþ kapasitesi düþtüðünde
belirli bir deðer altýnda anten sinyalleri ayný anda verici
sinyallerinin kazanýmýna yönelik adaptif olarak birlikte
devreye alýnarak öne çýkarmaktadýr. Buradaki hedef
verici ve parazit sinyali (parazit gerilim mesafesi)
arasýndaki büyük mesafeyi korumaktýr.
Bu süreç aþama diversity olarak adlandýrýlýr.
S397_099
Bunun haricinde bir üçüncü frekans ayarýnýn anten
giriþlerinden birine TMC bildirilerinin alýnmasý için
ayarlanan verici sabit olarak açýlmaktadýr. Bu mesajlar
dinamik
navigasyon için vazgeçilmezdir.
53
Radyo navigasyon cihazý RNS 510
Fonksiyon planý
A+
R50
R182
Bilgilendirme CAN veri hattý
R65
R11
R93
J412
R108
S
R109
R54
R149
R199
J503
R20
54
R21
R15
R14
R16
R17
R23
R22
Ýþaret tanýmý
J412
J503
J519
J519
R11
R14
R15
R16
R17
R20
R21
R22
R23
R41
R50
R54
R65
R93
R108
R109
R149
R182
R199
Cep telefonunun kullaným elektroniði kontrol ünitesi*
Gösterge üniteli kumanda cihazý
Radyo ve navigasyon sistemi
Merkezi elektrik kontrol ünitesi
Anten
Sol arka tiz ton hoparlör
Sol arka bas ton hoparlör
Sað arka tiz ton hoparlör
Sað arka bas ton hoparlör
Sol ön tiz ton hoparlör
Sol ön bas ton hoparlör
Sað ön tiz ton hoparlör
Sað ön bas ton hoparlör
CD-Deðiþtirici*
Navigasyon sistemi anteni
Mobil frekanslý telefon*
Telefon anteni
Radyo anteni 2
Sol anten modülü
Anten modülü sað
Ek su ýsýtýcýsý frekans alýcýsý*
Ek kalorifer anteni
Harici ses kaynaklarý için baðlantý*
S
Sigorta
A
Akü
* donanýma baðlý
Fonksiyon planý Touran modelinde mevcut radyo navigasyon sistemi
RNS 510 baz almaktadýr.
R41
S397_109
Giriþ sinyali
Çýkýþ sinyali
Artý
Þasi
CAN veri hattý
55
Servis
RNS 510 modelinde demo modu
RNS 510 navigasyon fonksiyonlarýnýn sunumu
veya daha iyi kendi kendine eðitim için navigasyon
menüsünün ayarlarý üzerinden "geliþmiþ navigasyon
ayarlarý" altýnda
Demo modu seçilebilir.
Hedef kýlavuzunun üç boyutlu güzergâh süreçlerinin
arasýndaki hedef kýlavuzu üç rota opsiyonu
doðrultusunda seçilebilir. Bu güzergâh opsiyonlarýndan
biri seçildiðinde RNS 510 görsel bir güzergâh kýlavuzu
elde edilmektedir. Bu demo güzergâhýnda RNS 510
modelinin tüm göstergeleri ve iþlevselliði ile bir
yolculuðu simüle etmektedir.
Demo hedef kýlavuzu sadece duran konumdan
çalýþtýrýlabilir ve araç hareket ettiðinde kesilir.
S397_080
Gösterge ve anons dili
RNS 300 ve RNS 510 modelinde ekran göstergesi daima
akustik navigasyon notlarýnýn akustik anons diline
denktir. Normal durumda radyo navigasyon cihazý
gösterge tablosu kontrol ünitesinden dili devralmaktadýr.
Bunun için gösterge tablosu kontrol ünitesi "sesli
mesajý" CAN veri hattýna gönderir, buradan örn. RNS
tarafýndan deðerlendirilir.
alýnmadýðýnda son olarak ayarlý dil aktif olacaktýr. Ýlk
kullanýma alým sýrasýnda
ön ayarlý cihaz dili Ýngilizcedir.
Temelde radyo navigasyon cihazýndaki sesli anons
gösterge tablosu kontrol ünitesinin CAN mesajýndan
baðýmsýz olarak manüel olarak ayarlanabilir ya da
deðiþtirilebilir.
Radyo navigasyon cihazý tarafýndan sesli mesaj
Kapatma zamaný
Kontaðýn kapatýlmasýnýn ardýndan ayný anda devreye alýnan radyo navigasyon cihazý ya da
"kontak açýk" olmadan bir cihazýn açýlmasýnda cihaz 30 dakika aktif kalacak ve
ardýndan kendiliðinden kapanacaktýr. Bu fonksiyon önceden saat modu veya saat mantýðý olarak tanýmlanmaktaydý.
30 dakikalýk kapana zaman aralýðý Volkswagen kuruluþunun 2008 model yýlý sonrasý radyo modelleri için de geçerlidir.
56
Radyo navigasyon cihazlarýnýn kullanýmýna yönelik özel bilgiler
RNS 510
Navigasyon verilerinin dahili sabit disk sürücüsünün navigasyon bölümüne kopyalanmasý
Daima sadece bir navigasyon DVD içeriði takýlý bulunan RNS 510 sabit diskine kopyalanýr
bölümün tek taraflý 4,7GB
DVD kapasitesinden daha fazla veri miktarý (maks 10GB) kaydedebilmesine raðmen. Bu durumda örn. navigasyon
DVD'sinin batý Avrupa verileri veayný anda doðu Avrupa verileri dahili bir sabit disk üzerine kaydedilemez.
Bir DVD içeriðine sýnýrlandýrmaya yönelik arka plan gelecekte özellikle kapsamlý yol aðýna sahip ülkelerde yüksek veri
miktarlarýnýn beklenmesidir. Örneðin günümüzde ABD
navigasyon DVD'si yaklaþýk 8,5GB’lýk veri miktarýna sahip çift taraflý bir DVD'dir.
S397_111
Yeni navigasyon-DVD.
"Devam" hedef kýlavuzunu durdurur
ve hedef giriþini iptal eder.
DVD’si veri bankasýný
gelecekte kullanmak üzere
sisteme kaydetmek istiyor musunuz veya
veri bankasýný sadece
geçici süreyle mi kullanacaksýnýz?
Geçici
Kayýt
S397_112
Bir navigasyon DVD'sinin veri grubu navigasyon
bölümünde takýlý olduðunda ve bir diðer bölgenin
DVD'si veya ayný navigasyon DVD'sinin
baþka bir versiyonu takýldýðýnda sistem kullanýcýya bir
seçenek ekraný üzerinden kaydedilen verilerin üzerine
yazýlýp yazýlmamasý veya
takýlý DVD'nin varsayýlan olarak kullanýlýp
kullanýlmayacaðýný sorar.
Son durum söz konusu olduðunda navigasyon sistemi
güncel navigasyon için gerekli verileri sadece iþlem
hafýzasýna navigasyon bölmesi üzerine yazmadan
kaydeder. Bu, DVD
çýkartýldýðýnda çalýþan rota kýlavuzunun varsayýlarak
kullanýlan DVD tarafýndan hemen kesileceði anlamýna
gelmektedir.
57
Servis
Yükleme süreleri
Navigasyon DVD üzerindeki veri miktarýna göre dahili sabit disk üzerine kaydetme
20 dakika ila 90 dakika sürebilir.
Uyumluluk
RNS 510 modelinin navigasyon DVD'si sadece RNS 510 modelinde kullaným için uygundur ve diðer navigasyon
cihazlarýnda kullanýlamaz.
RNS 300 ve RNS 510 modelinde radyo-servis modu
Bu modda örn. anten fonksiyonunun fiziksel teþhisi direnç ölçümü veya eriþilebilir vericilerin çekiþ kalitesi üzerinden
güncel alan gücünün belirlenmesi ile kontrol
edilebilir.
RNS 510 modelinde bu fonksiyona eriþmek için Setup tuþuna 10 saniyeden uzun basýlmalýdýr.
Radyo navigasyon cihazý RNS300 modelinde ton tuþu 5 ve 10 saniye arasýnda basýlý
tutulmalýdýr. Tuþ býrakýldýðýnda cihaz radyo servis moduna geçmektedir.
S397_116
S397_117
RNS 510 ekranýnda
servis modu göstergesi
ANT1: Anten 1 elektrik baðlantýsý
openload - Anten mesafesinde
elektrik kesintisi
OK
- Anten mesafesi iyi durumda
ANT2: Anten 2 elektrik baðlantýsý
openload - Anten mesafesinde
elektrik kesintisi
OK
- Anten mesafesi iyi durumda
58
Aþaðýdaki deðerler görüntülenir:
Frequ: MHz olarak güncel ayarlý frekans
Q:
Alýnan sinyalin kalitesi
0
- Sinyal yok
Poor - sýnýrlý sinyal
Mono - Sinyal sadece mono modu için
uygundur
Stereo - uygun çekiþ kalitesi
MP:
Çoklu yol çekiþi sayesinde Multipath arýzasý
Gösterge alaný 0 - 9
0 - arýza yok
9 - maksimum arýza
NK:
Yakýn verici arýzasý
Gösterge alaný 0 - 9
0 - etkilenme yok
9 - Yakýn verici nedeniyle güçlü parazit
RDS:
RDS sinyali kalitesi
Gösterge alaný 0 -99
0 - uygun RDS-çekiþi
99- kötü RDS-çekiþi
örn. verici adýnýn göstergesi yok
mümkün - sadece frekans görüntülenmiyor
Sözlük
Alarm C standardý
Çalma listesi
Advice and Problem Location for European Road
Traffic, Version C
Alarm C standardý ISO 14819-1
maddesinde sabit kayýtlýdýr Bir oluþum sýrasýnda
kodlama türünü ve TMC bildiriminde
bunun pozisyonunu tanýmlar.
Bir ses CD/DVD üzerinde yer alan müzik parçalarýnýn
bir dosya listesinde ses parçalarýnýn özel bir sýralamada
çalma sýralamasýný içeren liste. Liste örneðin RNS 510
modelinde çalýnacak parçanýn yer aldýðý ayný dosya ya
da klasör içinde yer almalýdýr.
Point Location, Area Location
Karayollarý genel müdürlüðü tarafýndan noktalarý,
güzergahlarý veya lokalizasyon tablosunda yer alan
bölgeleri tanýmlamak üzere kullanýlan iki tür yer tanýmý.
Kullanýlan kýsaltmalar listesi
AM
AUX
BAP
CD
CDA
CDC
DAB
DDP
DRM
DVD
FM
GPS
- Amplitüd modülasyonu
- Auxiliary
Ses araçlarý için ek baðlantý kanalý
- Kumanda ve gösterge protokolü
- Kompakt-Disk
Verilerin lazer ile metal kaplamalý
plastik diske yazýldýðý görsel bellek aracý CD'ler örn. 800MB oranýnda bir veri miktarýný kaydedebilir.
- CD-Audio-Track
Video-CD/DVD üzerinde ton
- Compact Disc Changer (CD-Deðiþtirici)
- Digital Audio Broadcast
dijital radyo yayýn modu
- Display Data Protocol (Ekran veri protokolü)
- Digital Rights Management
Dijital telif hakký standardý
- Digital Versatile/Video Disk
4,7GB bellek kapasitesine sahip tek taraflý optik bellek araçlarýnýn geliþtirilmiþi
tek tarafý yazýlý DVD'ler (Singleplayer DVD, DVD±R, DVD±RW) ve 8,5GB tek taraflý çift
yazýlý DVD'ler (Dual-/Doublelayer, DVD±R-DL, DVD-RW±DL).
Yakýn zamanda 15 ila 30GB bellek kapasitesine sahip DVD''ler kullanýma sunulacaktýr.
(Highdensity-DVD, HD-DVD).
- Frekans modülasyonu
- Global Positioning Satellite System(Global pozisyonladýrma uydu sistemi)
Ordu kaynaklý, uydu destekli, global oryantasyon ve yer tespit sistemi
59
Sözlük
GSM
- Global System of Mobil telecommunication
Mobil frekans aðlarý için standart, temelde telefonlar ancak ayný zamanda
veri aktarýmý ve kýsa mesajlar (SMS) için de kullanýlmaktadýr.
JPEG - JPG; Joint Photographic Experts Group
yüksek sýkýþtýrma algoritmalarý ile çalýþan özel resim dosyasý formatý
bu sayede resim dosyalarý sadece sýnýrlý bellek alaný gereksinimine sahiptir.
MDI - Media Device Interface
Harici oynatma cihazlarý ve bellek araçlarý için üniversal ara birim
MP3 - Motion Pictures expert group layer 3 (MPEG Layer 3)
Video, ses ve resim formatlarý için sýkýþtýrma standardý
NF
- Düþük frekans
PDA - Personel Digital Assistant
takvim fonksiyonlarý, notlar vs. için elde, taþýnabilir küçük bilgisayar
RDS - radyoda ya da radyo yayýnýnda örn. verici adlarý, çalýnan parça vs gibi
ses olmayan ek bilgilerin aktarýmýna yönelik standartlaþtýrýlmýþ sistem
SD
- Secure Digital Card (güvenilir dijital bellek kartý)
küçük ve dayanýklý bellek kartlarý örn. dijital fotoðraf ,MP3 player vs.
SDARS - Satellite Digital Audio Radio Services
Kuzey Amerika’da ticari uydu radyosu için dijital radyo yayýn standardý
TFT
- Thin Film Transistor Display (TFT-Ekraný = Yassý ekran)
TMC - Traffic Message Chanel
Trafik bilgilerinin aktarýmýna yönelik radyo yayýnýnda dijital hizmet
UHV - Üniversal cep telefonu alt yapýsý
USB - Universal Serial Bus
üniversal, farklý bilgisayar ve periferi cihazlarý arasýnda seri arabirim
WMA - Windows Media Audio
Microsoft Windows altýnda özle ses formatý
WVGA - Wide-VGA (Wide-Video Graphics Array)
16:9 ya da 18:10 yan orantýya sahip geniþ ekranlar için özel monitör çözünürlüðü
60
Bilginizi sýnayýn
Hangi cevap doðrudur?
Verilmiþ olan cevaplarda birden fazla doðru cevap olabilir.
1.
RNS300 radyo navigasyon cihazýnda koridor fonksiyonu nedeniyle ...
a) dinamik navigasyon mümkün deðil.
b) koridor alanýna sýnýrlý dinamik navigasyon, navigasyon CD takýlý olmadan da
mümkün.
c) dinamik navigasyonun tam kapsamý mümkün.
2.
TMC açýlýmý:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
3.
Hangi ifadeler doðrudur?
a) Sabit anahtarlar sert plastikten oluþan cihaz tuþlarýdýr, Soft anahtarlar örn. kauçuk gibi yumuþak materyalden
oluþur
b) Sabit anahtarlar RNS cihazlarýnýn hýrsýzlýða karþý korunduðu anahtarlardýr
c) Sabit anahtarlar belirgin fonksiyona sahip anahtarlardýr.
d) Soft anahtarlar seçili menüye veya alt menüye göre fonksiyonlarýný deðiþtirmektedir.
e) Soft anahtarlar sadece dokunmatik ekranlarda mevcuttur.
4.
RNS 510 dokunmatik monitöründe yatay ve
dikey motor koordinatlarý yer almaktadýr...
a) gerilim daðýtýcýsý prensibinde
b) Elektrikli dirençlerin ölçümünde
c) Kapasitif ölçüm prensibinde
d) dikey ve yatay düzenlenmiþ endüksiyon þeritlerinin baðlantýsýnda
61
Bilginizi sýnayýn
5.
Polarize edilmiþ ýþýðýn ýþýk dalgalarý ...
a) Karþýt salýným alanlarýnda salýnmaktadýr
b) Düz yüzeylerden yansýtýlamaz
c) sadece bir düzlemde salýnýrlar.
6.
RNS 300 ve RNS 510 arasýndaki önemli farklar:
a) RNS 300 modelinde dahili sabit diskte
a) RNS 510 modelinde dahili sabit diskte
c) dokunmatik 6,5“-tek renkli-ekranda RNS 510
d) bir 5“-renkli ekranda RNS 300
e) bir SD-kartý okuma cihazýnda RNS 300
f) RNS 510 modelinde TMC frekans ayarý ve iki radyo frekans ayarýna sahip bir alýcý modülünde
g) RNS 300 modelinde iki radyo frekans ayarýna sahip alýcý modülünde
7.
Hangi medya oynatma formatlarý radyo navigasyon sistemi RNS 510 tarafýndan desteklenmektedir?
a) DVD-Video- ve ses dosyalarý, Müzik-CD'leri, Veri-CD'leri ve WMA-ve JPEG dosyalarý içeren DVD'ler
b) Navigasyon-CD'leri ve DVD'leri, DVD-Video ve MP3.
c) Navigasyon-DVD, Veri-CD'leri ve DVD'leri WMA- ve MP3-dosyalarý ayný zamanda çalma listeleri
d) (S)VCD, JPEG- ve DivX-verileri.
62
8.
Hangi formatta veriler dahili RNS 510 sabit diskine kaydedilebilir?
a) DVD'lerin, JPEG-verilerinin video formatlarý.
b) Veri CD'leri ve DVD'lerin WMA- ve MP3-formatlarý
c) DVD'lerin ses formatlarý
d) Müzik CD'lerinin CDA formatlarý
Hangi ifadeler doðrudur?
a) Ekran veri protokolü DDP her iki bileþen arasýnda veri aktarýmý için CAN veri hatlarýnýn üzerinden sabit ve
sürekli veri kanalý yapýlandýrmaktadýr.
b) Ekran veri protokolü DDP bunun için öngörülen her kontrol ünitesine kendine ait bir veri hattý üzerinden (LIN
hattý) müdahale eder.
c) Kumanda ve gösterge protokolü BAP görüntülenecek verileri genel geçerlilikte CAN veri hattýna gönderir.
Bunlar sadece bu dosyalara gerek duyan kontrol üniteleri üzerinden deðerlendirilir.
1. b); 2. Traffic Message Channel; 3. c), d); 4. a), b); 5. c); 6. b), c), f); 7. c); 8. b);9. a), c)
Cevaplar
9.
63
397
© VOLKSWAGEN AG, Wolfsburg
Tüm haklar ve deðiþiklik yapma hakký saklýdýr.
000.2811.87.77 Teknik Baský 09.2007
Volkswagen AG
Servis Eðitimi VSQ-1
Posta kutusu 1995
38436 Wolfsburg
❀ Bu kaðýt klor içermeyen beyazlatýlmýþ selülozdan üretilmiþtir.