Program gelistirme.indd

Branş Analizi
program geliştirme
2012 KPSS eğitim bilimleri program geliştirme bölümü ile ilgili soruları incelediğimizde, soruların göreceli olarak orta güçlükte olduğunu, birkaç soru hariç biraz daha net ve tartışmaya açık olmayacak bir biçimde sorulduğunu görmekteyiz.
Soruların kapsamını değerlendirdiğimizde, geçen yıllarda sorulan, eğitimde temel kavramlardan soru gelemeyişi ve hedefler ünitesinden
dolaylı olarak soru gelmesi dikkat çekicidir. Önceki yıllarda (2008 ve 2009 KPSS) bazı program geliştirme sorularının tartışmaya açık oluşu,
hatta bazı soruların iptal olması ve genel bilgilerle tutarlı olmaması KPSS’ye giren öğretmen adaylarını ve bizleri sıkıntıya sokmuştu. Ancak
bu yıl program geliştirme soruları, birkaç soru hariç daha net ve genel bilimsel bilgilerle tutarlı bir şekilde karşımıza çıkmıştır. Bu durumun
KPSS ye giren öğretmen adayları açısından doğuracağı sonuç kuşkusuz olumlu olacaktır. 2012 program geliştirme soruları yorumdan ziya-
n
a
m
z
u şımı
a
l
k
ya
de bilgiye dayalı olarak karşımıza çıkmıştır. Bu nedenle öngörümüz sizlerin program geliştirme sorularının çoğunda zorlanmamış olmasıdır.
Aşağıda kafanızdaki soru işaretlerini netleştirmek ve soruların cevaplarının daha net ve anlaşılır olmasını sağlamak için detaylı soru çözümlerine ve analizlere yer verilmiştir.
İrfan UYGAR
soruların konulara göre dağılımı
program geliştirme
KONU BAŞLIĞI
1.
Eğitimde Temel Kavramlar
2.
Program Geliştirmede Temel Kavramlar
3.
SORU SAYISI
KONU BAŞLIĞI
-
7.
1
8.
Program Geliştirmenin Kuramsal
Temelleri
SORU SAYISI
İçerik
3
Eğitim durumları
3
Öğretimde Planlar
n
a
m
z
u şımı
a
l
k
ya
4.
Program Tasarımı Ve Modeller
5.
Program Geliştirmenin Planlanması, İhtiyaç Analiz Yaklaşımları Ve
2
9.
1
10.
3
11.
Değerlendirme
1
Yeni Öğretim Programları
-
İhtiyaç Değerlendirme Teknikleri
6.
Hedeflerin Belirlenmesi
1
Toplam
15

2012 KPSS uzman
31. Hazırlanan bir ilköğretim programına, ülke gerçek-
leriyle örtüşmediği, öğretmen ve öğrenci özelliklerini dikkate almadığı, daha önce uygulanan öğretim
programlarından elde edilen sonuçları göz ardı ettiği yönünde eleştiriler yapılmaktadır.
Program geliştirme çalışmalarında aşağıdakilerden hangisinin yapılmış olması, bu eleştirilere en
iyi cevabı oluşturur?
A) Bütün paydaşları kapsayan ihtiyaç analizinin yapılması
B) Program felsefesinin belirginleştirilmesi
C) Hedef ifadelerinin açık bir şekilde yazılması
D) Öğrenme etkinliklerinin planlanması
E) Program geliştirmenin bir komisyon tarafından
yapılması
Program geliştirme çalışmaları teknik olarak belli bir komisyon tarafından yapılsa
da birçok kurum, kuruluş ve kişinin iş birliğini gerektirir. Bu kurum, kuruluş ve kişiler
“paydaş” kavramı ile ifade edilmektedir. Bunun en belirgin örneğini MEB’in yenilenen ilköğretim programları tanıtımı el kitabında, program geliştirmede izlenen adımlarla ilgili yaptığı, aşağıda belirttiğimiz açıklamalarda görebiliriz. “İlköğretim programlarının yenilenmesi çalışmalarında, eğitim yöneticilerinin, araştırmacıların, ilköğretim müfettişlerinin, akademisyenlerin, sivil toplum örgütlerinin önemli katkıları
olmuştur (İlköğretim 1-5.Sınıf Tanıtım El Kitabı, Syf. 11 ).” Eğer böyle bir bakış açısıyla hareket edilmezse, program ülkenin gerçekleriyle tutarlı olmayacak ve programın çeşitli boyutlarında sorunlar ortaya çıkacaktır. Sonuçta amaca hizmet etmeyen, çok da işlevsel olmayan bir program ortaya çıkacaktır. Bu tür sorunların yaşanmaması için en etkili yaklaşım yapılan çalışmalarda paydaşlarla paylaşımın sağlanması ve iş birliği içerisinde olunmasıdır.
Doğru cevap ‘‘A” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
32. Öğretmenlere, tablet bilgisayar ve akıllı tahta kullanı-
mına yönelik bir hizmet içi eğitim programı hazırlanması planlanmaktadır. Program geliştirme uzmanı, ilgili programın amaçlarını belirlemeden önce konuyla ilgili alan uzmanlarından tablet bilgisayar ve akıllı
tahta kullanımı için sahip olunması gereken özellikleri belirlemelerini ister.
Buna göre, program geliştirme uzmanı hangi ihtiyaç belirleme tekniğini kullanmıştır?
A) Delphi
B) Kaynak tarama
C) Progel (Dacum)
D) SWOT analizi
E) Görüşme
Soru paragrafını dikkatlice incelediğimizde bir mesleğe yönelik çeşitli niteliklerin
(becerilerin) tespiti ile ilgili bir ihtiyaç belirleme çalışması yapıldığını görmekteyiz.
Belirtilen durumda öğretmenlerin tablet bilgisayar ve akıllı tahta ile ilgili mesleki beceleri geliştirilmek istenmekte ve bu konuda yetkin kabul edilen alan uzmanlarından yardım alınmaktadır. Özellikle mesleki eğitim ile ilgili ihtiyaçların belirlenmesinde, işin ustalarının (alan uzmanı ya da işin uzmanı) görüşlerinin alındığı ihtiyaç belirleme tekniği Progel (Dacum) olarak adlandırılmaktadır. Bu sorunun en güçlü çeldiricisi Delphi tekniğidir. Soru paragrafında geçen “alan uzmanı” ifadesi bu seçeneği güçlü bir çeldirici konumuna getirebilir. Ancak Delphi tekniğinin en belirgin özelliği uzmanların görüşlerinin, gizli bir şekilde çeşitli anketler yoluyla alınmasıdır. Ayrıca teknikte uzmanlar geleceğe yönelik olarak ihtiyaçların belirlenmesine katkıda bulunurlar. Bunun dışında delphi tekniğinin mesleki eğitimle ilgili ön plana çıkan belirgin bir özelliği yoktur. Delphi tekniği daha çok; olayları ve eğilimleri kestirme, pazar
araştırması, eğitim politikaları geliştirme, genel eğitim ile ilgili ihtiyaçların belirlenmesi, standartların oluşturulması gibi alanlarda kullanılmaktadır.
Doğru cevap ’’C” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
33. Bir öğrenci tarih dersine çalışırken özet çıkarma ve
kavram haritaları hazırlamanın, etkili öğrenme yolları
olduğunun farkına vararak bunları uygular.
Öğrencinin bu uygulaması aşağıdaki bilgi türlerinden hangisine daha uygun bir örnektir?
A) Sözel
B) Kavramsal
C) Olgusal
D) İşlemsel
E) Üst bilişsel
Üst bilişsel ya da metabilişsel diye adlandırılan bilgi türü son dönemde ÖSYM tarafından sıkça sorulan kavramlar arasında yer almaktadır. Bilgi türleri, yenilenen Bloom taksonomisinin bilişsel süreç boyutu ile ele alınan bir konudur. Yenilenen Bloom taksonomisinde bilişsel alan basamakları dört bilgi türü ile ilşkilendirilerek revize edilmiştir. Bu bilgi türleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır: Olgusal bilgi: Öğrencilerin bir disiplini tanımak ya da o disiplinle ilgili sorunları çözmek için bilmeleri gereken temel öğeleri içerir. Örneğin; harita sembolleri, alfabe, hangi ilde hangi ürünün
yetiştirildiği, bir yazarın hangi yönüyle ünlü olduğu vb. basit düzeyde bilgiler. Kavramsal bilgi: Grupları, sınıflamaları ve bu grup ve sınıflamaların arasındaki ve kendi
içlerindeki ilişkilerin bilgisini içerir. Örneğin; mevsimlerin meydana gelme nedenleri,
cümlenin öğeleri, matematikteki kurallar ve bunların karşılıklı ilişkileri vb. bilgiler. İşlemsel bilgi: Bir işlemin nasıl yapıldığı ile ilgili bilgidir. Bu işlem hem alışılmış işlemleri hem de karmaşık problemleri çözmeyi kapsar. Örneğin; matematik alıştırmalarında kullanılan algoritmalar bilgisi, belli bir araştırmada bilimsel yöntemi kullanabilme, bir deney yaparken izlenen yol ya da işlem basamakları vb. bilgiler. Üst bilişsel
bilgi: Bireyin kendi bilişinin farkında olması ve genel bilişi (yürütücü biliş) hakkındaki bilgisidir. Örneğin öğrencilerin; gerekenleri öğrenme, metinden anlam çıkarma ya
da sınıfta duyduklarını, kitaplarda ve diğer ders materyallerinde okuduklarını kavramada kullanabilecekleri çeşitli öğrenme stratejilerine ait bilgiler. Yeni taksonomide
sözel bilgi diye bir bilgi türü bulunmamaktadır. Sözel bilgi ile ilgili seçenek muhtemel
olarak Gagne’nin bilgi türlerinden alınmıştır. Soru paragrafındaki durum, bilgi türlerinden üst bilişsel bilgiye denk düşmektedir.
Doğru cevap ‘‘E” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
34. Öğrencilerin öğrenmelerinde; okul bahçesi, koridor,
kantin, spor salonu ortamları önemlidir. Bu ortamlarda kullanılan dil, iletişim, giyim, yeme içme biçimi sınıf içi öğrenmelerinden farklı öğrenmelere yol açabilir.
Bu durum, aşağıda verilenlerden hangisini en iyi
ifade eder?
A) Öğretim programı
B) Örtük program
C) Ekstra program
D) İhmal edilen program
E) Gerçekleşen program
Örtük program ÖSYM tarafından son dönemde sıkça sorulan, her sınav döneminde kesin çıkacak dediğimiz kavramların başında gelmektedir. Okul ortamında; resmi programda belirtilmeyen, genel olarak informal öğrenmelerle ilgili olan, okuldaki
disiplin anlayışı, ilişki biçimleri, okulun psikolojik ve sosyal atmosferi, okulun üyelerinin sözlü ve sözsüz iletileri, okul bahçesi ve koridorlarında gerçekleşen davranış
değişiklikleri ile ilişkilendirlen program türü örtük program olarak adlandırılmaktadır.
Örtük program bazı durumlarda resmi programdan daha baskın olup farklı öğrenme
biçimlerine yol açabilmektedir.
Doğru cevap ‘‘B” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
35. Mezunların niteliklerinin piyasa ihtiyaçlarına cevap
vermemesi, toplumda okula karşı güvenin sarsılmasına ve okulun işlevlerinin sorgulanmasına sebep olmuştur. Okulun itibarının devam etmesi ve geliştirilmesi konusunda çeşitli görüşler tartışılmaktadır. Bunlardan biri ‘’Okul, gelişimin merkezi olmalı, piyasaya
ürün satmalı, bir adım önde gitmeli ve topluma liderlik yapmalıdır.’’ şeklinde özetlenmiştir.
Bu görüşü savunan kişinin esas aldığı eğitim felsefesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) İdealizm
B) Daimîcilik
C) Esasicilik
D) Yeniden kurmacılık
E) İlerlemecilik
Okulun; toplumsal değişimin ve üretimin merkezi olarak görüldüğü, eğitimde toplumsal reformun ön plana çıktığı, öğretmenlerin reformun temsilcileri olarak kabul
edildiği eğitim felsefesi yeniden kurmacılık olarak adlandırılmaktadır. ÖSYM her yıl
eğitim felsefelerinden en az bir soru sormaktadır. Yenide kurmacılıkla ilgili ilk defa
soru sorulmuştur.
Doğru cevap ‘‘D” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
36. Bir ülkede uygulanmakta olan öğretim programı, te-
mel eserlerin incelenmesi esasına dayanmakta iken
bunun yerine öğrencilerin hazırbulunuşlukları, ilgileri
ve ihtiyaçları esas alınarak program ögelerinin belirlendiği yeni bir program anlayışına geçiş yapılmıştır.
Bu anlayış değişikliği, aşağıdaki program geliştirme temellerinden hangisiyle en fazla ilişkilidir?
A) Felsefi
B) Toplumsal
C) Tarihî
D) Ekonomik
E) Psikolojik
Bu soru bizce program geliştirme soruları içerisinde, adaylar açısından zor diyebileceğimiz bir özellik göstermektedir. Sorunun yapısını incelediğimizde en güçlü çeldirici psikolojik temel seçeneği olarak karşımıza çıkmaktadır. Çünkü soru paragrafında geçen “öğrencilerin hazırbulunuşlukları, ilgileri ve ihtiyaçları” ifadesi adayları psikolojik temel seçeneği üzerinde yoğunlaştırabilir. Ancak burada felsefi temel ile psikolojik temel arasındaki ayrımı belirtmekte fayda var. Felsefi temel, program geliştirme çalışmalarına yön veren öncelikli temeldir. Çünkü yapılacak uygulamalar temelini benimsenen felsefeden alır. Örneğin benimsediğiniz eğitim felsefesi esasicilik ise çok da öğrenci merkezli uygulamalara yer veremezsiniz. Programın hedefleri, içerik, temele alıanacak öğrenme kuramları, kullanılacak strateji, yöntem ve teknikler, değerlendirme yaklaşımları, öğretmen ve öğrenci rolleri esasiciliğin ön gördüğü şekilde olmalıdır. Son dönemde eğitim sistemimizde; yapılandırmacılık, proje tabanlı öğrenme, çoklu zekaya dayalı vb. öğrenci merkezli yaklaşımlara yer verilmesi benimsediğimiz eğitim felsefesinin ilerlemeci anlayış olmasından kaynaklanmaktadır. Psikoloji; yaptığı araştırmalar ve elde ettiği bulgularla öğrenme kuramlarını ortaya koyar, bunların güçlü ve zayıf yönleri üzerinde durur, öğrenci özelliklerinin dikkate alınmasının sonuçlarını bizlerle paylaşır, hedeflerin eğitim ortamlarında oluşturulabilirliğini ve ulaşılabilirliğini kontrol eder. Ancak izlememiz gereken
ana yolu bize gösteren felsefedir. Benimsenmiş olan felsefenin kabul ettiği psikolojik yaklaşımlar eğitim sisteminde kullanılır. Soru pargrafında yer alan “temel eserlerin (klasik eserler) incelenmesi” ifadesi daimicilik eğitim felsefesine bir vurgu olarak kabul edilebilir. Ayrıca soru paragrafında ağırlıklı olarak bir anlayış değişikliğinden bahsedilmektedir. Bu anlayış değişikliği doğrudan felsefi bakış açısındaki değişikliğe işaret etmektedir.
Doğru cevap “A” seçeneğidir

2012 KPSS uzman
37. Ülkemizde bir dersin öğretim programının hazırlanması ve uygulamaya konulması konusunda
aşağıdakilerden hangisi yetkilidir?
A) Okul müdürleri
B) Millî Eğitim Müdürlükleri
C) Ders öğretmenleri
D) Talim ve Terbiye Kurulu
E) Zümre öğretmenleri
Ülkemizde program geliştirme çalışmalarını MEB adına Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı yürütür, denetler ve uygulamaya koyar. Bu durum MEB tarafından yasal olarak: “Eğitim sistemini, eğitim plan ve programlarını, bütün ders araç ve gereçlerini
araştırmak, geliştirmek ve uygulama kararlarını onaylatmak üzere bakanlık makamına sunmak” şeklinde belirtilmiştir.
Doğru cevap ‘‘D” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
38. Bir öğretim programının amaçlarına, uygulama so-
nunda ne düzeyde ulaşıldığını belirlemeye yönelik bir
program değerlendirme çalışması yürütülmek istenmektedir.
Bu durumda, aşağıda verilen program değerlendirme modellerinden hangisinin kullanılması en
uygundur?
A) Stufflebeam - CIPP
B) Eisner - Eğitsel eleştiri
C) Tyler - Hedefe dayalı
D) Provus - Farklar yaklaşımı
E) Stake - İhtiyaca cevap verici
Programın değerlendirilmesinde daha çok amaçların gerçekleşme derecesinin
kontrol edildiği, eğer amaçlarda bir sorun yoksa öğrenme yaşantılarının incelendiği değerlendirme yaklaşımı Tyler’ın hedefe dayalı değerlendirme modelidir. Zaten
soru paragrafında da programla ilgili karar verirken amaçların gerçekleşme düzeyinin ölçüt alındığından bahsedilmektedir.
Stufflebeam – CIPP modelinde değerlendirmenin amacı programla ilgili karar verme
yetkisine sahip kişilere bilgi vermektir. Değerlendirme bağlam, girdi, süreç ve ürün
odaklı olarak gerçekleştirilir.
Eisner’in eğitsel eleştiri modelinde, değerlendirmede nitel verieler ön plandadır.
Eleştiriel düşünme gücü yüksek uzmanlar nitel teknikler kullanarak eğitim ortamı ile
ilgili değişkenleri betimler, yorumlar ve programı buna göre değerlendirir.
Provus’un farklar yaklaşımında değerlendirme sistem yönetimi kuramına dayalıdır.
Programın standartları ile programın edimi (işleyişi) karşılaştırılarak programla ilgili
bir karar verme söz konusudur.
Stake’in ihtiyaca cevap verici modelinde programla ilgili karar verilirken, sonuçtan
çok program etkinlikleri ve sürecin değerlendirilmesi üzerine yoğunlaşılır.
Doğru cevap ‘‘C” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
39. Ders kitabı yazarları, yapılan program değişikliği so-
nucunda daha önceki kitapları revize etmek istemiştir. Ancak programı inceleyince programın daha öncekinden çok farklı olduğunu, önceki kitaplarda bulunan konuların programda ayrıntılı olarak yer almadığını görmüşlerdir. Kitapta yer alacak bilgiye temel
oluşturacak içeriği de kestiremediklerini fark etmişlerdir.
Buna göre, programla ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
A) İçerik, amaca uygun olarak hazırlanmamıştır.
B) Materyal kullanımını sınırlandırmıştır.
C) Öğretmene yardımcı olacak şekilde hazırlanmamıştır.
D) Bilginin doğasıyla ilgili farklı bir yaklaşım sergilenmiştir.
E) Öğretmenleri, kitap yazarlarına bağımlı hâle getirmiştir.
Soru paragrafında belirtilen durumda yeni hazırlanan programın öncekinden çok
farklı olduğu, yeni programda yer alan içeriğin önceki programla çok da bağlantılı olmadığı belirtilmektedir. Aslında açıklamalar ülkemizdeki program değişikliğinde içeriğin sahip olduğu yeni bir yaklaşımı ifade etmektedir. Yeni programlarda içerik çok
ayrıntılı değildir. Daha çok günlük hayatla ilişkili, işe yarar bilgiler ön plandadır. Ayrıca içeriğin eski programlardaki gibi katı bir şekilde sınırları çizilmiş değildir. Böyle
bir anlayışın temelinde bilginin doğasına karşı sergilenen farklı bir yaklaşım vardır.
Bu yaklaşım yapılandırmacılıktır. Yapılandırmacılıkta bilginin göreceli ve sürekli değişim halinde olduğu kabul edildiği için, uzmanların da kitapta yer alacak içeriği tam
olarak kestirememesi normal kabul edilmektedir. Nihayetinde öğrenci bilgiyi kitaplardan değil, kendi deneyimleriyle keşfedecektir.
Doğru cevap ‘‘D” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
40. Süreç tasarımı yaklaşımı benimsenerek geliştirilen bir öğretim programında, bütün konular için
‘’eleştirel düşünme’’ ortak yaklaşımının ön plana çıkarılmasının nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Süreçlerin daha etkili planlanabilir olması
B) Çağımızın önemli becerilerinden biri olması
C) Daha girişimci bireyler yetiştirme hedefinin ön
plana çıkması
D) Bireyleri geleceğe hazırlama hedefine daha çok
hizmet etmesi
E) Öğrenciler için en iyi öğrenme yolunun belirlenmesi
Her konu için farklı öğrenme yolları düzenleme yerine, bütün konular için ortak bir
öğrenme yolunu ön plana çıkaran süreç tasarımı; eleştirel düşünceyi bu yaklaşımın
en önemli ürünlerinden biri olarak kabul etmektedir. Bunun da en önemli amacı Ornstein tarafından, öğrencinin en iyi şekilde nasıl öğreneceği olarak belirtilmektedir.
Süreç tasarımında daha çok, öğrencinin nasıl öğreneceği üzerinde durulur ve buna
göre ortak öğrenme yolları belirlenir. Soruyu çözerken eleştirel düşünme becerisinin özellikleri değil de süreç tasarımının özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Doğru cevap “E” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
41. Öğrenen merkezli tasarımlardan ‘’yaşantı merkezli’’ tasarımı temel alarak hazırlanan hayat bilgisi programında içerik düzenlenirken aşağıdaki
yaklaşımlardan hangisinin kullanılması daha uygundur?
A) Sorgulama
B) Çekirdek
C) Piramitsel
D) Modüler
E) Sarmal
Öğrenci merkezli tasarımlar kategorisinde yer alan yaşantı tasarımının en belirgin
özelliği; programın başta değil de, süreç içerisinde öğrencinin değişen ilgi, ihtiyaç ve
özelliklerine göre düzenlenmesidir. İçerik düzenleme yaklaşımlarından sorgulama
merkezli yaklaşımda, içerik süreç içerisinde öğrencinin sorularına, değişen ilgi, ihtiyaç ve özelliklerine göre düzenlenir. Böyle bir durumda yaşantı tasarımı içerisinde
kullanılacak en uygun içerik düzenleme yaklaşımı sorgulama merkezli yaklaşımdır.
Doğru cevap “A” seçeneğidir.

2012 KPSS uzman
42. Hazırlanan bir öğretim programında öğrenciye ka-
zandırılacak nitelikler; kazanım, beceri ve değerler
olarak ifade edilmiştir. Öğretmen, dersini işleme ve
öğretimi değerlendirmede kullanmak üzere belirtke
tablosu hazırlamak istemektedir.
Buna göre, öğretmenin hazırlayacağı belirtke tablosu hangi ögelerden oluşmalıdır?
A) Konu, içerik ve kazanım
B) Kazanım, beceri ve değer
C) İçerik, hedef ve davranış düzeyleri
D) Konu, amaç ve davranış düzeyleri
E) İçerik, davranış alanları ve ünite
Bize göre bu sorunun cevabı, belirtke tablosunun özelliklerine tam olarak uymamaktadır. Yani sorunun cevabı tartışmaya açıktır. Çünkü belirtke tablosunun temel
öğeleri hedef, davranış ve içeriktir. Ayrıca belirtke tablosunun bir diğer ismi hedefiçerik çizelgesi diye adlandırılmaktadır. Yeni öğretim programlarında hedef davranış ifadesi yerine kazanım ifadesi kullanıldığı için belirtke tablosunun temel öğeleri
kazanım ve içerik (konu - tema) olarak adlandırılabilir. Soru paragrafında öğrencilere kazandırılacak niteliklerin kazanım, beceri ve değerler olarak belirtildiği ifade
ediliyor. Öğrencilere kazandırılacak nitelikler hedefler olarak ifade edilebilir. Oysaki
belirtke tablosunda sadece hedeflere yer verilmez. Literatürde belirtke tablosu hedeflerle içeriğin ilişkilendirildiği iki boyutlu bir tablo olarak tanımlanmaktadır. Oysa
sorunun cevabı böyle bir bilgiyle tutarlılık göstermemektedir. Bize göre “A” seçeneği
doğru cevap olmaya daha yakın bir özellik göstermektedir. ÖSYM ise sorunun cevabını “B” seçeneği olarak belirtmiştir.
Doğru cevap “
” seçeneğidir.