Dr. Nurseli Bayram

PELVİK TRAVMA
Dr. Oğuz Urgan
Dr. Nurseli Bayram
tüm iskelet yaralanmalarının %3 ü
mortalite % 5-16
Pelvik Halka ve Bağları
ANAMNEZ
Mekanizma
Gebelik-SAT
Ağrının yeri
İlaç öyküsü
Son idrar-gaita çıkış zamanı
Allerji
Son katı-sıvı alış zamanı
FM
Lokalize ağrı
ŞOK
FM
Perineal, pelvik ödem, ekimoz, kesi
İnguinal ligament ve scrotumda hematom
(destot bulgusu)
Deformite
Prostatın yeri, rectal yaralanma, sfinkter
tonusu
Meada kan
Vaginal kanama ve yırtıklar
Fizik muayenede kararlı olmayan
kırıkları hareket ettirmekten, fazladan
kanama ve kırık olusturacak
hareketlerden kaçınılmalı
Eğer pelvik kırık tespit edilirse aksi
ispat edilene kadar karın içi,
retroperitoneal, jinekolojik ve ürolojik
yaralanma var kabul edilir
GÖRÜNTÜLEME
FAST
Tüm multitravmalı hastaya yapılmalı
Noninvazif, ucuz, hastabaşı
İntraabdominal sıvı varlığını gösterir
Retroperitoneal sıvı göstermede yetersiz
DG
Kalça kırığı şüphesi
Pelvis AP
Ek görüntüleme gerekliyse inlet, outlet ve
judet görüntüleme istenebilir
Bilinci açık, oryantasyonu olan semptomsuz
hastalarda rutin görüntüleme yapılmayabilir
İyi Bir DG
Her iki iliak krest
Proximal femur
Alt lumbar spine
Rotasyon
Simfizis pubis sakral
spinöz proçeslerin orta
hattında görünecek
3 Halka Yaklaşımı
Arcuat çizgi
Pelvik kemikler
Pelvik halkanın dışı
İç halka
Arcuat hat düzenli olacak
Hat sakronöroforaminal çizgiyle devam edecek
Orta Halka
ANTERİOR
Pubik kemik
Obturatuar for
LATERAL
Asetabulum
Artiküler yüzey
Asetabular çatı
r. sup. ve r. inf,
simfizis<5mm
düz, intakt, simetrik
POSTERİOR
Sakral nörofor. hat
Sakral kanat,gövde
Sİ eklem(2-4mm)
Koksiks
Dış Halka
İliak kanatlar
Proximal femur
Tub. ischiadica
Lumbar spine
BT
Pelvik yaralanmalarda BT altın standart
Direk grafide kırık saptanmayan ancak klinik
şüphesi yüksek ise
Direk grafide kırık saptanan ve ikincil
yaralanma düşünülüyorsa çekilmeli
Kontrastlı çekimler yumuşak doku travması,
damar dışına madde kaçışı ve pelvik
hematomu değerlendirmede faydalıdır
Kontrast maddenin damar dışına kaçışı ve
arterial kanamaları ayırt etmede BT % 80-90
duyarlıdır
ANGİOGRAFİ
Pelvik kırıklı ve hemodinamik instabil
hastalarda diğer kanama odakları dışlandıktan
sonra angiografi düşünülmelidir
BT de kontrast maddenin damar dışına kaçışı
ve arterial kanamaları saptanan ve
embolizasyon açısından yapılabilir
Fraktur Tipleri
Mekanizma
Pelvik halka kırıkları
AİTK ADTK
Sacral kırıklar
Motorsiklet kazaları
Acetabular kırıklar
Düşmeler
Ayrılma kırıkları
14-17 yas atletler
Birçok sınıflama mevcut ancak frakturleri
yaralanma mekanizması ve neden olan
kuvvetin yonüne göre sınıflayan YOUNG AND
BURGESS sınıflaması klinik olarak daha
anlamlıdır.
Bu sınıflama komplikasyonları göstermede de
daha anlamlıdır
YOUNG & BURGESS SINIFLAMASI
Üçtip
1.Lateral Kompresyon
(%50)
Motorlu aracın yandan
yayaya çarpması / yol
kenarına bariyere
çarpması
2.AP Kompresyon
/Açık kitap(%25)
Motorlu araç
kazasında başın
ve belin öne eğilmesi
Yayaya önden
çarpma
3.Vertikal shear(%5)
Yüksekten atlama
/düşme
4.Kombinasyon (%20)
LK
LK-1
(stabil)
Darbe tarafında
sakral kompresyon,
pubik kolda transvers
kırık
TEDAVİ
Yatak istirahati, ağrı
kontrolü ve ağır
kaldırmaktan kaçınma
Şiddetli kanama %0.5
Mesane yırtılması %4
Uretral yaralanma 2
LK-2
Darbe tarafında iliak
kanat kırığı veya si
ligament ayrılması
Şiddetli kanama%36
Mesane yırtılması%7
Üretral yaralama%0
LK-3
Darbe tarafında
LK1/LK2 , karşı tarafta
açık kitap
yaralanaması
SS,ST,SI
ligamentlerde yırtılma
Şiddetli kanama%60
Mesane yırtılması%20
Uretral yaralanma%20
APC
APC-1
SI eklem ve/veya
simfisiz pubiste hafif
genişleme
Gergin ama sağlam
ön Sİ,ST,SS lig. ve
sağlam arka Sİ lig.
TEDAVİ
Yatak istirahati, ağrı
kontrolü ve ağır
kaldırmaktan kaçınma
Şİddetli kanma %1
Mesane yırtılması %8
Üretral yaralanma%12
APC-2
Ön Sİ lig. da
genişleme, kesintiye
uğğramış ST ve SS lig
Sağlam arka Sİ lig
TEDAVİ
açık yerine takma ve
içerden sabitleme
Şiddetli kanama %28
Mesane yırtılması%11
Üretral yaralanma %
23
APC-3
Lateral kaymaya bağlı
Sİ lig.da tam
parçalanma
TEDAVİ
Açık yerine takma ve
içieriden sabitleme
Şidetli kanama%53
Mesane rüptürü%14
Üretral yaralanma%36
VC
Genellikle Sİ lig ile
bazen de iliak kanat
ve/veya sacrum ile ön
ve arka tarafa doğru
simfisiz ayrılması ve
dikey kayma;
Aynı taraf L5 proc.
trans.kırık olabiliri
TEDAVİ
içerden takma ve
yerine sabitleme
Şiddetli kanama%75
Mesane yırtılması%15
Üretral yaralanma %
25
Ayrılma ve Pelvisin Tek Kemik
Kırıkları
SİAS, SİAİ, tuberositasis ischiadica, r. pubis,
c. ischiadica, iliak kanat ve koksiks kırıklar
Bu kırıklar tek başına pelvik halkanın
ayrılmasına neden olmazlar
Sıklıkla motorlu araç kazalarına sekonder
ortaya çıkar
Kırık Kuvveti kalçaya
yandan/ diz
vasıtasıyla
femur, kalça kırık ve çıkıkları, diz
yaralanmalrı
JUDET GRAFİ
45 dec.iliak oblik
45 dec.obturatuar oblik
AP
BT parçalı kırıkların tespitinde ve operasyon
öncesi planlama için daha faydalıdır
Acetabulum Kırıkları
Asetebulum kırıklarında siyatik sinir
yaralanmaları sıktır
Yerinden oynamamış kırıklar yatak istirahati
ve ağrı kesicilerle tedavi edilebilir
Yerinden oynamış kırıklarda erken yerine
takma ve içerden sabitleme önemlidir
Uzun dönemde önemli sakatlılar söz konusu
olabilir
Ayrılma Kırıkları
Ayrılma Kırıkları
1.İliak kanat(duverney kırığı)
2.r. pubis sup. kırığı
3.r. pubis inf. kırığı
4.trans. sacral kırık
5.koksiks kırığı
6.SİAS kırığı
7.SİAİ kırığı
8.T. ischiadica kırığı
Pelvik Kırıklarda Kanama
Pelvik kırıklarda retroperitoneal kanamalar
kaçınılmaz bir komplikasyondur
4 lt e kadar kanayabilir
Çoğu serbest kemik uçlarından ortaya çıkan
düşük basınçlı venöz kanamalardır
%10-15 i arterial kanama (a. iliaca int. dalları, a.
glutealis sup. ve a. obturatoria)
ŞOK ve ÖLÜM
Pelvik Stabilizasyon
İnstabil pelvik, şok ile birlikteki hastalarda
pelvik stabilizasyon geciktirilmemeli
Hem pelvik hacmi hem de kanın toplandığı
boşluğu azaltarak kanayan odak için tampon
görevi oluşturur
Ağrıyı azaltır
Acil Serviste Tedavi
Resüsitasyon
Hemorajik şok tedavisi: Kristaloid ve kan
ürünleri
Pelvik stabilizasyon(çarşaf, ticari stabilizatör,
ekternal pelvik stabilizatör)
Pelvik stabilizasyon ile venöz kanamaları,
angiografik embolizasyon arterial kanamaları
kontrol altına alır
Değerlenirme
Hipotansiyon/Hipovolemi nedenleri
(Torax-abdomen-external-pelvic)
Konsültasyon
Komplikasyonlar
Ürogenital yaralanmalar
Rectal yaralanmalar
Sinir kökü yaralanmaları
UZUN DÖNEMDE
Kr. ağrı
Cinsel işlev bozuklukları
Fonksiyonel sakatlıklar
TEŞEKKÜR EDERİM