Devamını okumak için tıklayınız…

Transkript

International Journal of Languages’ Education and Teaching
ISSN: 2198 – 4999, Mannheim – GERMANY
UDES 2015 p. 2007-2018
IN TEACHING TURKISH AS A FOREIGN LANGUAGE TEACHING OF SOME EXCLAMATION
WORDS WITH MUSIC VIDEOS
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇENİN ÖĞRETİMİNDE MÜZİK KLİPLERİYLE BAZI ÜNLEM
KELİMELERİNİN ÖĞRETİMİ 1
Necmi AYTAN2 & Ramazan KILIÇARSLAN3
ABSTRACT
The purpose of this study is to make someone comprehend and show some of the exclamations take part in
Turkish language with a subtitle in the context of teaching Turkish to foreigners. So that the students will learn
the use of book form learnt exclamations in a correct and funny way. Besides ıt is aimed that songs should be
sung by the students. Thus, the students will be provided to practice songs by singing them, it would be
appropriate to give the right to convert into practice exclamations which are learned in other situations. In the
study 9 varieties of selected exclamations, it was tried to be limited in the use of the songs. The study is a
audiovisual study and data were obtained by the method of interactive media, and document analysis. In teaching
Turkish as a foreign language, especially with the use of web-based technology words teaching with music clips
are thought as an alternative technique so exclamations which are difficult subject to be taught in Turkish
education will contribute to the students to learn them more easily and effectively. At the same time, the students
will express themselves in a relaxed way while using the language that they learnt and necessary motivation will
be provided in teaching a foreign language too.
Keywords: Teaching Turkish to Foreigners, music clips and songs, exclamation.
ÖZET
Bu çalışmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında Türkçede yer alan ünlemlerden bazılarının alt
yazılı bir şekilde izlettirilip kavratılmasıdır. Böylece öğrenciler kitabî bir şekilde öğrendikleri ünlemlerin
kullanımını doğru ve eğlenceli olarak öğrenmiş olacaklardır. Bunun yanında şarkıları öğrencilerin de söylenmesi
amaçlanmıştır. Böylece şarkıları öğrencilere söyleterek öğrencilerin pratik yapması sağlanacak, başka uygun
durumlarda öğrendikleri ünlemleri de pratiğe dönüştürmelerine imkân verilmiş olacaktır. Çalışmada seçilen 9
çeşit ünlem, şarkılardaki kullanımıyla sınırlandırılarak verilmeye çalışılmıştır. Çalışma, işitsel-görsel bir çalışma
olup veriler interaktif ortam ve doküman incelemesi yöntemiyle elde edilmiştir. Yabancı dil olarak Türkçenin
öğretiminde, özellikle web tabanlı teknolojilerin kullanımıyla alternatif bir teknik olarak düşünülen müzik
klipleriyle kelime öğretimi, Türkçe öğretiminde öğretilmesi güç olan ünlemler konusunu öğrencilerin daha kolay
ve etkili bir şekilde öğrenmesine katkı sağlayacaktır. Aynı zamanda öğrenciler, öğrendiği dili kullanırken rahat bir
şekilde kendini ifade edecek ve dil öğreniminde gerekli motivasyon da sağlanmış olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Yabancılara Türkçe Öğretimi, müzik klipleri ve şarkılar, ünlem.
Bu çalışma Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi tarafından düzenlenen “1. Uluslararası Dil Eğitimi
ve Öğretimi Sempozyumu’nda” sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
2
Öğr. Gör. Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi,
[email protected]
3
Yrd. Doç. Dr., Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi,
[email protected]
1
2008
Necmi AYTAN1 & Ramazan KILIÇARSLAN
1. GİRİŞ
Dil, insanlığın var olduğu günden bu yana bir süreç olarak devam etmektedir. Tarakcıoğlu’na
(2012) göre dil, en geniş ifadesiyle duygu ve düşüncelerimizi doğrudan iletmeye yarayan
herhangi bir anlatım aracı; insanların aralarında anlaşmaya, kendilerini ifade etmeye yarayan
ve dil bilgisi sistemi içerisinde yer alan ses, işaret ya da hareketlerin bütünü olarak ifade
edilmektedir. Bu bütünlük içerisinde denilebilir ki dil, bildirileri anlatma- anlama aracı diye
de tanımlanmaktadır (Demircan, 2005).
Dil, tarih boyunca düşünsel, toplumsal, dini yönelişleriyle, âdet ve ananeleriyle bir milletin
aynası olmuştur. Dil öğretilirken kültür de aktarılmaktadır. Bir dili öğrenen kişi aynı zamanda
dilini öğrendiği toplumun kültürünü de öğrenmiş olmaktadır. Dil ve kültür arasında çok sıkı
bir ilişki bulunmaktadır. Dil-kültür bağlantısı dil öğretiminde kilit taşı olarak görülmektedir
(Brown, 2007; Duman, 2013).
İnsanlar yabancı dil öğrenirken bazı güçlüklerle karşı karşıya kalabilmektedir. Öğrenilen
hedef dilin yapısal zorlukları, kültürel farklılıkları gibi etmenler, dil öğrenmeyi
zorlaştırabilmektedir. Dil öğretimi; konuşma, yazma, okuma ve dinleme becerilerinin
hepsinde birden ortak bir beceri kazandırmayı hedeflemektedir. Bu hedeflere ulaşmak tüm
dil öğreticileri için önemli bir konu haline gelmiştir. Özellikle konuşma becerisine yönelik
yapılan araştırmalarda eksik kalındığı anlaşılmaktadır.
Son yıllarda Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin sayısında ciddi bir artışın olduğu
görülmektedir. Türkiye’nin gerek jeopolitik konumu, gerek son yıllarda sosyo-ekonomik
alanda göstermiş olduğu gelişmeler bunda büyük pay sahibi olmuştur. Bu açıdan bakıldığında
Türkçeyi etkili öğretmek önem kazanmıştır. Yabancılara Türkçe öğretiminde ortak bir
müfredat henüz oluşturulmadığı, akademik alanda yeterli bir ürün ortaya konmadığı
görülmektedir. Türkçeyi yabancılara öğreten öğretim elemanları da yeterli sayıda değildir.
Bunun yanında, üniversitelerde TÖMER’lerin kurulmasıyla bu alanda yapılan çalışmalar hız
kazanmıştır. Yabancılara Türkçe öğretirken Avrupa Dil Kriterlerinden yararlanılarak
oluşturulan kitaplar kullanılmakta, bunun yanında da bazı yardımcı materyallerle dil öğretimi
yapılmaya çalışılmaktadır. Yabancı öğrencilerin ülkemizde Türkçeyle içli dışlı olmaları kısa
zamanda Türkçeyi öğrenmelerinde önemli bir rol oynamaktadır. Fakat konuşma dilinde
özellikle duygularımızla ifade ettiğimiz bazı ünlemleri öğretmek zor olmaktadır. Aynı ünlemi
birkaç duygu için söylediğimizden özellikle ünlemlerin öğretimi öğrencilere karışık
gelmektedir. Web tabanlı öğretim sayesinde, öğrencilere alt yazılı müzik klipleri izletilerek
ünlemlerin verilmesi, onların ünlemleri daha kolay öğrenmesine imkân sağlamaktadır. Müzik
klipleri alt yazılı bir şekilde izlettirilerek verilen ünlemin kullanımını görmeleri sağlanmış
olacaktır.
Avrupa Ortak Çerçeve metnine göre belirlenen kriterler ışığında Türkçeyi öğrenen her
yabancı öğrencinin duygu, düşünce ve isteklerini sözlü olarak hiçbir yanlış ve telaffuz
hatasına düşmeden amaçlarına uygun ifade etmesi beklenmektedir. Öğrenciler, Türkçe
Öğretim Merkezlerinde (TÖMER) aldıkları eğitim sürecinde ve sonucunda öğrendikleri sözlü
anlatım kurallarını, sözlü ifadelerini doğru bir biçimde kullanabilmektedirler. Türkçe
öğretiminde sözlü ifadelerin özellikle duygularımızı ifade etmeye çalıştığımız ünlemlerin
UDES 2015
2009
KELİMELERİNİN ÖĞRETİMİ
öğrenciler tarafından kavraması uzun zaman almaktadır. Ünlemlerin yabancı öğrencilere
öğretiminde, alternatif teknik ve yöntemler kullanılabilmektedir. Bu öğretim tekniklerinden
biri de müzik klipleriyle (şarkı) kelime öğretmedir.
Şarkı Öğretimi
Ders içi ve dışı materyallerin Web tabanlı eğitime entegre olacak şekilde sunulması öğretimin
kalitesini arttırmaktadır. Bazı karmaşık yapıların öğrencilere sunulurken Web
teknolojilerden yararlanmak, yabancılara Türkçe öğretimi konusunda iyi sonuçlar
verebilmektedir. Alternatif bir öğretim metodu olan şarkı öğretimi yapılırken teknolojinin
imkânlarından faydalanmaya özen gösterilmelidir. Şarkılarla Türkçe öğretimi konusunda
Nişancı’ya (2013) göre, şarkıların Türkçe öğretiminde kullanılması öğrenim için gerekli ve
birbirine bağlı birçok etmeni harekete geçirebilmektedir. Bütün dil becerilerinin
pekiştirilebildiği bir formatta hazırlanmış bir Türkçe şarkı dersi, birçok farklılığı da
beraberinde getirebilmektedir. Öğrenciler, içerisinde müzik olan bir derse daha fazla ilgi
göstermekte ve olumsuz tavırlarında yumuşama olmakta ya da göstermiş oldukları bu
olumsuz davranışlar tamamen ortadan kalkmaktadır.
Şarkıların, Türkçe öğretiminde dil becerileri geliştirme yönünde olumlu katkıları olduğu
yapılan araştırmalarla da ortaya konmuştur. Özellikle öğrencilerin, kendini ifade etme ve
işbirliği içinde çalışma gibi olumlu yönleri ile konuşma becerileri; ilgi çekici, kapsamlı ve
yoğun dinleme sağlanmasıyla dinleme becerileri; üretkenlik, yaratıcılık ve hayal gücünü
geliştirmeleriyle yazma becerileri; metinlerin kolay öğretilmesi ve hatırlanması sağlanarak da
okuma becerilerinin gelişme gösterdiği yapılan çalışmalardan anlaşılmaktadır. Bu bağlamda,
şarkıların dil bilgisi kurallarını ve yapılarını hatırlamayı sağlamasıyla dil bilgisini; endişesiz
ve rahat bir ortamla kelimeleri telaffuz etmeyi sağlayarak telaffuz ve fonetiği; hem teorik
anlamda hem de günlük yaşamda kullanılan kelimeleri öğrenmeyi ve hatırlamayı
kolaylaştırarak kelime öğrenimini geliştirme noktasında şarkıların önemli etkilerinin olduğu
anlaşılmaktadır (Batdı ve Semerci, 2012).
Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan şarkı öğretimini web tabanlı teknolojik
gelişmelerle beraber sunulduğunda öğretim daha etkili olmaktadır. Bunun için öğrencilerin
hem konuşma becerilerini geliştirmek hem de onlara ünlem bilgisini kazandırmak için müzik
kliplerinde geçen ünlemler tespit edilmiş ve alt yazı ile ünlemler farklı renk ve fontta
videoların içine yerleştirilmiştir.
Ünlemler
Ünlemler, genelde duygularımızı ifade eden sevinme, coşma, kızma, acıma, şaşma, korkma
gibi duyguları anlatan; seslenme, emir gibi durumları bildiren ya da doğa seslerini yansıtan
sözcüklerdir. Ünlemlerin verdiği anlamlar genellikle sesin tonu ve şiddetine göre
değişmektedir. Korkmaz’a (2009) göre, cümledeki mesajın daha kolay anlaşılmasını sağlayan
ünlemler, sözü oluşturan kişinin duygularını ifade ederek anlatıya söylem değeri
katmaktadır. Ünlemlerin bu işlevleri dilin parçalar üstü ögeleri olan vurgu, tonlama, ezgi ile
ortaya çıkmakta; sınırlı sayıdaki ünlem ile pek çok duygu iletimi sağlamak mümkün
UDES 2015
2010
olmaktadır. Genellikle aynı ünlem birbirinden farklı pek çok duyguyu yani işlevi dile getirmek
için kullanılabilmektedir.
2. YÖNTEM
Araştırmanın Modeli
Çalışmada, yabancı katılımcılara kliplerdeki Türkçe alt yazılar yoluyla bazı
sözcüklerin öğretilmesi amaçlandığı için İşitsel-Görsel yöntem kullanılmıştır. Stern’e
(1981) göre bu yöntem, belirli bir amaç doğrultusunda öğretilecek bilginin belirli
sınırlar dâhilinde olması gerekmektedir. Doğan’a (2012) göre ise İşitsel-Görsel
yöntemde, tüm duyu organlarından yararlanma, öğretilecek konunun anlamlarını
davranış, jest ve mimiklerle sunma, görsellerle gösterme, sesli bir şekilde de
telaffuzunu dinletme vardır.
3. BULGULAR VE YORUMLAR
Dil öğretiminde ünlem ifadelerin hangi anlamda kullanıldığını öğrenmenin en iyi yolu ana
dilde karşılığını bir başkasından duymaktır. Şarkılarda geçen ünlemleri ve verdiği anlamları
belirtmek doğru öğretim için önemlidir. Şarkılarda tespit edilerek alt yazıları hazırlanmış
ünlemlerden bazıları şunlardır:
1.
Hay hay!: “Onaylama”, “Evet” anlamında kullanılmaktadır.
Bu ünlemin kavratılması için Nazan Öncel ve Tarkan’ın seslendirdiği “Hay hay” şarkısı
seçilmiştir. Bu şarkıdaki anlamı “onaylama, davet etme, kabul etme” anlamındadır.
Şarkılar izletildikten sonra öğrencilere hedef ünlemi farklı cümlelerde kullanmaları
istenilebilir.
…..
“Hay hay! buyursun gelsin.
Hay hay! temelli kalsın.
Hay hay! buyursun gelsin.
Hay hay! beni seven gelsin.”
UDES 2015
2011
2.
Vah vah!: “Üzülme”, “Alay”, “İnanmama” için kullanılmaktadır. Bu ünlemin
kavratılması için Gökhan Özen’den ünlemle aynı adı taşıyan “Vah Vah!” adlı şarkı
seçilmiştir. Bu ünlemin şarkıdaki anlamı, “karşısındakiyle alay ederek ona
inanmamak” anlamında kullanılmıştır.
………
“Vah vah bensiz öksüz mü kaldın, vah vah!
Hani sen hiç ağlamazdın?
Bu ibretlik halinle vah, sana vah, sana vah!”
UDES 2015
2012
3.
Vay anam vay!: “Şaşma”, “Alay” “Üzülme” gibi durumları anlatmada
kullanılmaktadır. Bu ünlemin kavratılması için Tarkan’dan “Vay Anam Vay” şarkısı
seçilmiştir. Bu ünlemin şarkıdaki kullanımı “kendi haline üzülmek” anlamında
kullanılmıştır.
“Vay anam vay halime vay anam vay
“Vay anam vay halime vay anam vay”
UDES 2015
2013
4.
Ay! (inanmıyorum): İnanmıyorum ile beraber kullanıldığında “İnanmama”,
“Memnun olmama” ve “Şaşırma” anlamında kullanılır. Bu ünlemin kavratılması için ise
Aşkın Nur Yengi’nin “Ay İnanmıyorum” adlı şarkısı seçilmiştir. Bu ünlemin şarkıdaki
kullanımı “hem karşısındakine inanmıyor” “hem de biraz şaşkın” anlamında
kullanılmaktadır.
“Ay, inanmıyorum!
Ay, inanmıyorum, ay, inanmıyorum!
Aşka çıldırdım, dönendim durdum.
Yandım, kavruldum.
Deli sevdaymış, yolu bilmezmiş,
Zora gelmezmiş, ay, inanmıyorum!
Sevmişim boşuna bakmadan yaşına
Darısı başına
Ay, inanmıyorum!”
UDES 2015
2014
5.
Of, of: “Sıkılma”, Rahatsız Olma”, “İstememe” gibi olumsuz durumlarda
kullanılmaktadır. Bu ünlemin kavratılması için Gülşen’in “Of Of” adlı şarkısı seçilmiştir.
“Of of, kömür gibi yanıyorum of of!
Ayıp mıdır seviyorum of of!
Hislerimle oynuyorsun
Gırgır geçip duruyorsun
Neden böyle yapıyorsun of!
Of of, kömür gibi yanıyorum!
Of of, ben derdimi biliyorum!
Of of, düşlerime giriyorsun !”
6.
Oh !: Rahatlama ve sevinme gibi durumlarda kullanılmaktadır. Of! Ünleminin
verdiği anlamın tersidir. Bu ünlemin kavratılması için Sezen Aksu’nun “Oh Oh” adlı
şarkısı seçilmiştir.
UDES 2015
2015
“Oh oh, suyundan da
Oh oh, şuyundan da
Oh oh, buyundan da
Koy koy”
7. Hadi!: “Harekete geçme”, “umursamama”, “inanmama”, “şaşırma” gibi durumlarda
kullanılmaktadır. Bu ünlemi kavratmak için Fatih Ürek’in seslendirdiği “Hadi Hadi” adlı
şarkısı seçilmiştir. Bu şarkıdaki anlamı “umursamamak, kendisi için önemli olmamak”
anlamlarında kullanılmıştır.
UDES 2015
2016
8.
Aman!: Bu ünlem “Şaşma, sevinme, yardım dileme, bıkma, dikkatli olma”
anlamlarında kullanılmaktadır. Bu ünlemin kavratılması için Emel Müftüoğlu’nun
seslendirdiği “Hovarda” şarkısı seçilmiştir. Bu şarkıda ünlem, dikkatli olmak
anlamında kullanılmıştır.
9.
Eyvah! Beklenmedik bir olay, üzücü bir durum karşısında söylenmektedir. Bu
ünlemin kavratılması için İbrahim Tatlıses’in “Eyvah” adlı şarkısı seçilmiştir.
UDES 2015
2017
4. SONUÇ
Yabancı Dil olarak Türkçenin öğretiminde, özellikle web tabanlı teknolojilerdeki gelişmeye
paralel olarak ortaya çıkan imkânlardan dil öğretiminde de yararlanılmaktadır. Bu çalışmada
Türkçe öğretimi müfredatında bulunan ünlemler konusunu daha eğlenceli ve daha etkili bir
şekilde öğrenmeyi olanaklı kılmaya yönelik alternatif bir teknik sunulmuştur. Öğrencilere
müzik kliplerindeki alt yazılar yardımıyla Türkçe öğretiminde yer alan ünlemlerin
öğretilmesi süreci verilmeye çalışılmıştır. Yabancı öğrencilerin, öğrendiği dili kullanırken
rahat bir şekilde kendini ifade etmesi ve dil öğreniminde gerekli motivasyonun sağlanması
hedeflenmiştir.
KAYNAKÇA
Artuç, S. (2013). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde bilişimden yararlanma: paragraf
çalışmaları. International Journal of Language Education and Teaching, 1(1), 80-91.
Batdı, V., Semerci, Ç. (2012). Şarkıların yabancı dil becerilerini geliştirmedeki etkililiğine
ilişkin öğrenci görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Journal of Research in
Education and Teaching, 1(4), 126-133.
Brown, H.D. (2007). Principles of language learning and teaching. New York: Pearson
Education.
Demircan, Ö. (2005). Yabancı dil öğretim yöntemleri. İstanbul: Der Yayınları
UDES 2015
2018
Doğan, C. (2012). Sistematik yabancı dil öğretim yaklaşımı ve yöntemleri. İstanbul: Ensar
Neşriyat.
Duman, A. (2013). Türkçenin öğretimi tarihine bir bakış. Güzel, A., Karatay, H (Ed.), Türkçe
Öğretimi El Kitabı (ss.72-88). Ankara: Pegem Akademi.
Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi grameri şekil bilgisi. Ankara: TDK Yayınları.
Memiş, M.R. ve Erdem, M.D. (2013). Yabancı dil öğretiminde kullanılan yöntemler, kullanım
özellikleri ve eleştiriler. Turkish Studies International Periodical For the Languages,
Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/9 Summer 2013
Stern, H. (1991). Fundamental concepts of language teaching. Oxford University Press, Oxford.
Tarakcıoğlu, A. Ö. (2012). Yabancı dil öğretiminde materyal geliştirme, materyal uyarlama ve
materyal kullanımın önemi. Sarıçoban, A., Tavil, Z. M (Ed.), Yabancı Dil Öğretiminde
Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (ss.1-18). Ankara: Anı Yayıncılık.
UDES 2015

Devamını okumak için tıklayınız…

Transkript

Benzer belgeler

Untitled - Ana Dili Eğitimi Dergisi

103. Ünlem tümceleri

Bilim, teknoloji, görsel ve işitsel sanat alanlarında yürüttüğü

Persepolis

PDF ( 37 ) - DergiPark

Devamını okumak için tıklayınız