Kentsel Gelişim Raporu - Edirne Yatırım Destek Ofisi

Trakya Kalkınma Ajansı
www.trakyaka.org.tr
EDİRNE İLİ
KENTSEL GELİŞİME KATKI
SAĞLAYACAK FAALİYETLER
EDİRNE YATIRIM DESTEK OFİSİ
KENTSEL GELİŞİME KATKI
SAĞLAYACAK FAALİYETLER
Işık OCAKLI
Ocak, 2011
Giriş
Temel Kentsel Gelişim Faaliyetleri
Kentsel Gelişime Katkı Sağlayacak Diğer Faaliyetler
Finansman Temininde Yararlanılabilecek Uluslararası Finans
Kuruluşları
Trakya Kalkınma Ajansı
İçindekiler
GİRİŞ
Bu çalışmada önerilen faaliyetler temel belediyecilik faaliyetleri dışında olan, ancak kentsel
ve ekonomik gelişime büyük katkı sağlayacak diğer faaliyetler üzerine olacaktır.
Ayrıca, kentsel gelişim için dikkate alınması gereken konulara da kısaca değinilmektedir.
Dolayısıyla çalışma temel kentsel gelişim faaliyetleri ve kentsel gelişime katkı sağlayacak
diğer faaliyetlerin yanı sıra, konunun finansman boyutu da dikkate alınarak üç bölüm olarak
yapılandırılmıştır:
Temel Kentsel Gelişim Faaliyetleri
Kentsel Gelişime Katkı Sağlayacak Diğer Faaliyetler
Finansman Temininde Yararlanılabilecek Uluslararası Finans Kuruluşları
TEMEL KENTSEL GELİŞİM FAALİYETLERİ
Bilindiği gibi belediyeler öncelikle imar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı
hizmetlerini, çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık, zabıta, itfaiye, acil yardım,
kurtarma ve ambulans, şehir içi trafik, defin ve mezarlıklar, ağaçlandırma, park ve yeşil
alanlar, konut, kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor, sosyal hizmet ve yardım,
evlendirme, meslek ve beceri kazandırma, ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini
yapar veya yaptırırlar.
Belediyeler, okul öncesi eğitim kurumları açabilir, Devlete ait her derecedeki okul binalarının
inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme
ihtiyaçlarını karşılayabilir, sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir, kültür ve tabiat
varlıkları ile tarihi dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanların ve işlevlerinin
korunmasını sağlayabilir, bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün
olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.
Belediyelerin bu görevleri bir kentsel gelişim planı çerçevesinde yerine getirmesi
gerekmektedir.
Kentsel gelişim planları; imar planları, arazi kullanım planları ve ulaşım planlarını kapsayan,
büyük insan topluluklarının sosyal ve fiziksel ihtiyaçlarını karşılamak için hazırlanmış,
karmaşık, disiplinler arası ilişkilerin kurulduğu, kentlerin vizyonlarını ortaya koyan, kentlere
değer katan planlardır.
Her alanda olduğu gibi, kentsel gelişme alanında da sürdürülebilirlik kavramı önemlidir.
Sürdürülebilir kentsel gelişme, sosyal adalet, sürdürülebilir ekonomiler ve çevresel
sürdürülebilirlik gibi konuların tümünü kapsamaktadır.
Sürdürülebilir kentleşme’nin aşağıdaki temel konuları içermesi gerekmektedir (Wheeler 2004,
66-84):
 Büyümenin denetlenmesi ve arazi kullanım planlaması
 Kentsel tasarım
 Konut
Ulaşım
Çevre koruma ve restorasyon
Enerji ve malzeme kullanımı
Yeşil mimarlık ve yapılaşma
Eşitlik ve çevresel adalet
Ekonomik gelişme
Nüfus
Dolayısı ile kentsel gelişme planları aşağıdaki konularda hazırlanmış stratejileri içermelidir:

Ekonomik Gelişme Stratejisi
 İlin Ekonomik Olarak Güçlü Yönleri ve Ekonomik Fırsatları
 Planlama ve Ekonomik Kalkınma Stratejileri

Yerleşim Stratejisi, Nüfus ve Konut Stratejisi
 Nüfus ve Konut Trend ve Hedefleri
 Stratejik Olarak Arazi Kullanım Alternatifleri
 İlin Yerleşim Stratejisi

Ulaşım ve Altyapı Stratejisi
 Öncelikli Ulaşım Altyapısına İlişkin Planlama
 Su İle İlgili Hizmetler (içme/kullanım/abonelik sitemleri) ve Önceliklendirilmesi
 Katı Atık Yönetimi
 Enerji ve Diğer Kamu Hizmetleri

Çevre ve Sosyal Altyapı Stratejisi
 Peyzaj Alanları
 Tarihi ve Kültürel Miras Alanları
 Açık Alanlar ve Rekreasyon Alanları
 Yeşil Kuşak Alanları
 Taşkın Riski Tespiti
 Sosyal, Toplumsal ve Kültürel Altyapı
KENTSEL GELİŞİME KATKI SAĞLAYACAK DİĞER FAALİYETLER
Temel faaliyetlerin dışındaki faaliyetlerin önemli bir kısmı ekonomik katkısı yanında genelde
turizm amaçlı faaliyetlerdir. O nedenle aşağıdaki konular bu yaklaşımla ele alınmıştır.
Turizmin milli gelire katkısı tartışılmazdır. Turizm olayı nedeniyle, genellikle yaşanılan
yerlerde kazanılan gelirin başka yelerde harcanması durumu ortaya çıkmakta ve her yıl
sonunda büyük miktarda gelir transferleri gerçekleşmektedir. Normal yaşamını sürdürdüğü
yerde alıştığından daha fazla harcama eğilimi içinde olan turistin harcamaları sonucunda
yaratılan satın alma gücü turizmin en önemli ekonomik etkilerinden biridir.
Öte yandan turizmin istihdama etkisi de büyüktür. Turizm, yatırım aşamasından her hizmetin
verildiği en son aşamaya kadar dolaysız ve dolaylı çok çeşitli iş olanakları yaratmaktadır.
Trakya Kalkınma Ajansı







Turizmin gelişmesi, iş sahalarını dolayısıyla istihdamı artırır. Ancak sezonluk istihdam
yaratması ve sezon dışında işsizliğin artması gibi olumsuz bir boyutu da bulunmaktadır.
Bu nedenle gerek turizmden elde edilen gelirin ve gerekse istihdamın sürekli olması için,
turizm ürünlerinin çeşitlendirilerek (kongre turizmi, sağlık turizmi, agro turizm, doğa turizmi,
botanik turizmi, gençlik turizmi, su altı dalış turizmi vs.) turizm sezonunun 12 aya
yayılmasını sağlamak gerekmektedir.
Sürdürülebilir bir turizm faaliyeti için;
 Yerel halkın yaşantısını iyileştirici,
 Yerel ekonomiyi güçlendirici,
 İstihdam yaratıcı,
 Doğal, tarihi ve kültürel değerlerimizi koruyan,
 Kamu bilinci geliştiren,
 Eğitici,
bir turizm anlayışının benimsenmesi gerekmektedir.
Turizm sektörü; uçak şirketleri, deniz ulaşım araçları, tren, kiralık araba şirketleri,
pansiyonlar, restoranlar ve toplantı merkezleri gibi kimi büyük, kimi küçük iş kollarından
oluşan pek çok alt sektörle bağlantılıdır. Ayrıca turizm, günümüzde telekomünikasyon ve
enformasyondan sonra 21. yüzyıla damgasını vuran, dünyanın üç temel hizmet sektöründen
biri durumundadır. Türkiye ekonomisinde de turizm önemli bir yer tutmaktadır.
Tüm Türkiye genelinde TR21 bölgesi tarihi ve doğal zenginlikleri ile turizm açısından önemli
bir potansiyele sahip olmasına rağmen bu potansiyelini tam olarak değerlendirdiğini söylemek
pek mümkün değildir. Edirne ili de sahip olduğu potansiyel ile TR21 bölgesi illeri içerisinde
daha da ön plana çıkmaktadır.
İlin sahip olduğu bu potansiyelden daha fazla yararlanabilmesi için takip eden bölümlerde
sekiz ana başlık altında bazı önerilere yer verilmektedir.
I. MARKA KENT ÇALIŞMALARI
Son yıllarda gelişen "Marka Kent" kavramı birçok örneğiyle birlikte markalaşmayı ve
bununla birlikte ekonomik getirileriyle cazibe merkezi haline gelmeyi amaçlayan
belediyelerin öncelikli hedefleri arasına yerleşmektedir. Bir kentin marka olabilmesi için o
kenti markaya dönüştürecek potansiyellerin belirlenmesi gerekmektedir. Onlarca hatta
yüzlerce rakip arasından sıyrılıp tüketicinin tercih ettiği hizmetler arasına girebilmek için
onlara her zaman yeni avantajlar, farklı faydalar, duygusal gereksinimler vaat etmek
gerekmektedir.
Marka Kent olmanın, daha güçlü bir ekonomi, daha sosyal bir yaşam, daha çağdaş bir kent
olma gibi pek çok avantajları vardır.
Ancak Marka kent yaratabilmek için; altyapı ve üst yapı eksikliklerinin tamamlanmasına, yeni
sit alanlarının şehre kazandırılmasına, tarihi alanların yeniden düzenlenerek turizme
kazandırılmasına ve iyi bir tanıtım ve pazarlama stratejisine ihtiyaç vardır.
Bu kapsamda önerilen faaliyetler 3 başlık altında verilmektedir.
Toplu taşımanın tercih edilmediği ya da toplu taşıma sisteminin gelişmediği kentlerde
karşılaşılan temel sorunlar trafik sıkışıklığı, fazla yakıt tüketimi, gürültü ve hava kirliliğidir.
Bu sorunlar listesi mekânsal şartlara bağlı olarak farklılaşabilir. Mesela turizm potansiyeli
yüksek şehirlerde toplu taşıma sisteminin gelişmemiş olması turistlerin kentin bütününe
erişebilirliğini engeller.
Toplu taşıma sistemini geliştirirken konuyu 4 boyutta ele almak gereklidir:
- Kullanım kolaylığı
- Hizmet kalitesi
- Erişilebilirlik
- Etkin zaman kullanımı
Kullanım Kolaylığı
Daha fazla insanın toplu taşımayı tercih etmesini sağlamak amacıyla toplu taşımada ihtiyaç
duyulacak temel bilgilerin duraklarda, araç içinde ve internet ortamında kolay ulaşılabilir ve
anlaşılabilir olması önemlidir.
Her otobüs durağında o duraktan geçen hatların listesi, tahmini varış saatleri ve
güzergâhlarının bulunması toplu taşıma sisteminin kullanımını kolaylaştıracaktır. Ayrıca
kentsel ulaşım ağı haritası turistler tarafından aktarmalı yolculukların kolayca
gerçekleştirilmesini sağlayacaktır. Bu bilgilere her durakta ulaşılması toplu taşıma kullanımını
teşvik edecektir.
Her durakta olduğu gibi her araç içinde de kentsel ulaşım ağı bulunmalıdır. Bunun yanı sıra
sesli ve görsel bilgilendirme araçlarıyla yolculara şimdiki ve bir sonraki durak bilgisinin
iletilmesi, önemli aktarma merkezlerinde yolcuların aktarma yapmaları konusunda uyarılması
insanlara kullanım kolaylığı sağlayarak “yolumu kaybeder miyim?” endişesinden uzak bir
ulaşım imkânı sağlayacaktır.
Edirne Belediyesi tarafından “http://www.edirne.bel.tr/toplu_tasima/toplu_tasima.htm”
adresinde sunulan bilgilerin kullanıcı tarafından sorgulanabilir hâle getirilmesi ve sefer
saatlerinin de paylaşılması toplu taşımayla ulaşımın planlanabilmesini ve toplu taşımanın
tercih edilmesini sağlayacaktır. Bu konuda örnek alınabilecek uygulamalar aşağıdaki internet
adreslerinde incelenebilir:
http://www.burulas.com.tr/
http://www.vasttrafik.se/en/
Hizmet Kalitesi
Hizmet kalitesi yüksek bir toplu taşıma sistemi, insanların şehir içi ulaşımda mecbur
kaldıklarında kullandıkları yol olmayacaktır. Yolculara bekleme, seyahat, araç iniş ve biniş
süreçlerinde toplu taşıma sistemi tarafından hizmet sunulması gerektiğinin bilincinde olarak
yüksek hizmet kalitesine ulaşmak hedefi doğrultusunda ulaşım süreçlerinin
standartlaştırılması gereklidir. Sadece süreçlerin değil toplu taşıma sisteminde hizmet veren
personelin ve araçların da sahip olması gereken yetkinlikler ve özellikler belirlenerek personel
gerekli düzenlemelere tâbi tutulmalı ve araçların modernizasyonu gerçekleştirilmelidir. Bütün
bu süreç geliştirme, tasarım ve standartlaştırma işlemleri gerçekleştirilirken sistemde engelli
vatandaşlar için olması gereken uyarlamalar unutulmamalıdır.
Trakya Kalkınma Ajansı
1. Toplu Taşıma Sisteminin İyileştirilmesi
Sonuç olarak, Edirne’nin mekânsal özelliklerini dikkate alarak oluşturulmuş toplu taşıma
stratejisi doğrultusunda toplu taşıma sistemi süreçleri oluşturulmalıdır. Bu süreçler
geliştirilirken dünyadaki iyi örnekler incelenmeli, süreç tasarım metodlarından faydalanılmalı
ve proje ekibinin düzenlemelerinin mevcut sistem tarafından kabullenilmesi konusunda proje
ekibine üst düzeyde destek verilmelidir.
Erişilebilirlik
Güçlü toplu taşıma sistemlerinde hatların sefer sayıları ve durakların yeri hedef kitlenin
bekleme süresini en aza indirecek şekilde belirlenmiştir. Bu sistemlerde insanlar ulaşım ağına
kısa sürede erişebilir hâle gelir ve şehir içi ulaşımlarında toplu taşımayı tercih ederler.
Bekleme süresini azaltmak için yapılacak düzenlemeler sistemin masraflarını artıracaktır.
Fakat önceki başlıkta ele aldığımız toplu taşımanın hizmet kalitesi boyutu en az masraflar
kadar önemlidir. Sistemin finansal işleyişini aksatmadan erişilebilirlik konusunda yapılacak
iyileştirmelere gereken önem verilmelidir. Erişilebilirliği artırırken masraflarda oluşacak artışı
da kontrol altına alabilmek için ulaşım ağının tasarlanmasında kullanılan analitik yöntemlere
başvurulmalıdır. Bu çalışmalarda üzerinde durulması gereken parametreler insanların
duraklardaki bekleme süresi ve duraklara yürüme mesafesindeki nüfusun toplam nüfusa oranı
olmalıdır.
Etkin Zaman Kullanımı
Erişilebilirlikte olduğu gibi etkin zaman kullanımını sağlayan bir toplu taşıma sisteminin
tasarlanması da sisteme belirli masraflar getirebilir. Fakat zamanla toplu taşıma sistemine olan
talebin artacağı düşünüldüğünde bu konunun da üzerinde durulması gerekmektedir. Daha az
araçla daha çok durağa hizmet veren bir yapı insanlar için toplu taşıma sisteminde daha çok
zaman geçirmek anlamına gelecektir. Dolayısıyla insanlar mümkün olduğunda bireysel
ulaşım yollarını kullanmayı tercih edecektir. Hatların güzergâhları belirlenirken ilk ve son
durak arasındaki mesafeyi en aza indiren güzergâhlar belirlemek her zaman mümkün
olmayabilir. Fakat ilk ve son durak arasındaki mesafe güzergâhların belirlenmesi aşamasında
hassasiyet gösterilmesi gereken bir göstergedir. Yine masrafları en az miktarda artırarak
performansı artırmak söz konusudur. Bu noktada da analitik metodlara başvurmak
gerekmektedir.
Güçlü bir toplu taşıma sistemi, süreç tasarımı ve matematiksel modelleme araçlarının da
desteğiyle, konuyu yukarıda kısaca ele alınmış boyutlarda inceleyerek geliştirilebilir.
Tasarlanan yapının uygulamaya konulması sırasında değişime gösterilecek direnç
unutulmamalıdır. Çünkü yukarıdaki boyutların ön planda tutulması mevcut sistemin
işleyişindeki önceliklerin kentsel çıkarlar doğrultusunda revize edilmesini sağlayacaktır.
Kentteki trafik sıkışıklığı, verimsiz yakıt tüketimi, gürültü ve hava kirliliği ya da turistlerin
kentin bütününe kolayca (gerektiğinde rehbersiz) ulaşabilir olmayışı her kesimin ortak kaygısı
olmayacaktır.
2. Tanıtım ve Enformasyon Sisteminin Kurulması
Tanıtım ve enformasyon sisteminin kurulması çok önemli ve öncelikli bir faaliyettir. Önerilen
sistemin daha iyi anlaşılması için aşağıda, önerilen sisteme ilişkin ayrıntılar verilmektedir:
İnternet Portalı
Sistemi
Şehir Bilgi
Noktaları
Dijital Baskı Merkezi
Elektronik Danışma Merkezi
Amaç;
a. Sağlıklı Destinasyon ve Aktivite bilgilerini vermek,
b. Hızlı ve kesintisiz, kurumsal bilgi akışını sağlamak,
c. Şikayetleri hızlı şekilde ilgili birimlere iletmek,
d. Turist memnuniyetini en üst seviyeye taşımak,
e. Marka yaratmak ve korunmasına katkı sağlamaktır.
İnternet Portalı Sistemi
Amaç; internet gezginlerinin mekan ve zaman bağımsız olarak, popüler turizm mekanları
hakkında bilgi edinebilecekleri, seyahat, konaklama ve diğer turizm aktivitelerini satın
alabilecekleri, bu hizmet ve bilgiler ile ilgili, konusunda uzman kişilerle iletişim
kurabilecekleri, ilişkili haber ve makale bulabilecekleri, gerektiğinde tüm bu bilgiler üzerinde
tartışabilecekleri bir platform oluşturarak tanıtıma katkıda bulunmaktır.
Şehir Bilgi Noktaları
Amaç; destinasyona ulaşmış Turistlerin, bilgiye ihtiyaç duyabileceği noktalara yerleştirilen,
çok dilli dokunmatik ekranlı kiosk ağı aracılığıyla güvenli ve hızlı bilgi edinmesini
sağlamaktır.
Dijital Baskı Merkezi
Amaç; fuar, kongre, danışma noktaları ve diğer tanıtım faaliyetlerinde dağıtılmak üzere
ihtiyaç duyulan, hızlı ve kaliteli baskı ihtiyaçlarını fiyat-performans dengesini koruyarak
karşılamak ve aynı zamanda sektöre de kaliteli hizmet vererek kaynak yaratmaktır.
Klasik Matbaadan Farkları:
 Kesim ve ciltleme otomatik olarak yapılır,
 İnternet üstünden yönetilebilir,
 Kullanıcılar mekan zaman sınırlaması olmaksızın, sistemi yetkileri seviyesinde
kullanabilirler,
 Klasik “minimum baskı” sayısı sınırlamaları yoktur,
 Büyük Kongre Organizasyonlarında yoğun ve karmaşık kongre bildirgelerinin baskı,
ciltleme işlerini hızlı ve hatasız yapar,
Trakya Kalkınma Ajansı
Elektronik Danışma
Merkezi

Minimum personel gerektirir.
3. Turizm Destinasyon Yönetim Biriminin Kurulması
Kaliteli Turizmi arttırmanın önemli bir yolu destinasyon yönetimi ve pazarlamasıdır.
"Destinasyon Yönetimi" kavramı günümüz turizminde rekabetçi ve kaliteli bir yapı için
önemlidir.
Turizm destinasyonlarını, çeşitli turistik değerlere ve özelliklere sahip ve turistin seyahati
süresince ihtiyaç duyabileceği turistik ürünlerin tamamını veya bir kısmını sunabilen
coğrafi bir mekan olarak tanımlamak mümkündür. Destinasyonlar bir kıta kadar büyük
olabileceği gibi bir köy kadar da küçük olabilir. Köyler, kasabalar, ilçeler, şehirler, bölgeler
ve hatta ülkeler kendilerini destinasyon olarak pazarlayabilmektedirler.
Bir bölgenin turistik destinasyon olabilmesi için; ulaşım, konaklama, yeme-içme, park, müze,
ören yeri ve benzeri eğlence- dinlence imkanlarının varlığı oldukça önemlidir. Bu olanaklar
aynı zamanda destinasyonun çekiciliğini de oluşturmaktadır.
Destinasyon yönetiminin vizyonunu ve yönünü belirleme bağlamında etkin bir pazarlama
yönetimi oluşturulmasına gereksinim vardır.
Önerilen “Destinasyon Yönetim Birimi”nin
fonksiyondan bahsetmek mümkündür:
fonksiyonları
arasında
başlıca
dört
1. Pazarlama araştırmasını da kapsayan bir bilgi sisteminin oluşturulması
Bu sistemde, verinin hangi tekniklerle ve nasıl toplanacağı, örneklemin nasıl seçileceği,
verilerin nasıl analiz edileceği ve bulguların nasıl raporlanacağına karar verilmesi
gerekmektedir.
Bu sistem içerisinde yer alması gereken bilgiler minimum aşağıdakileri kapsamalıdır.
 Normal süreçte ne tür kararlar alınmalı?
 Bu kararları almak için ne tür bilgilere ihtiyaç var?
 Düzenli olarak ne tür bilgiler elde edilmelidir?
 Yerel turizm örgütünce düzenli olarak ne tür çalışmalara gereksinim duyulmaktadır?
 Yerel turizm örgütü ne tür ilave bilgiler almayı istemektedir?
 Günlük, haftalık, aylık ya da yıllık ne tür bilgiye ihtiyaç var?
 Yerel turizm örgütü ne tür belirgin gündem konularında düzenli bilgilendirilmeyi
istemektedir?
 Yerel turizm örgütünün bakış açısına göre, mevcut pazarlama bilgi sisteminde
yapılabilecek en yararlı iyileştirmeler nelerdir?
 Destinasyondaki yerel turizm örgütleri ve turizm sektörü nelere ihtiyaç duymaktadır?
 Yerel turizm örgütünün ve turizm sektörünün gerçekten neye ihtiyacı vardır?
 Neler ekonomik olarak yapılabilecek durumdadır?
2. Pazarlama stratejilerinin planlanması
Bu aşamada;
o Turizm pazarının bölümlendirilmesi ve kaç adet pazar dilimi yaratılacağı konusunda
en iyi değişkenlere karar verilmesi,
o Performans amaçlarının belirlenmesi ve geliştirilmesi,
o Pazarlama faaliyet planının geliştirilmesi,
o Faaliyet planına uygun bir bütçe ve öngörülen kaynakların hazırlanması,
3. Pazarlama planlarının uygulanması
Destinasyon yönetiminin pazarlama planlarını uygulayabilmesi ve başarılı olabilmesi için
yapması gerekenler aşağıdaki gibi özetlenebilir:
o Öncelikle, destinasyon yönetimi bir komisyon oluşturularak, resmi bir planlama
sistemine gereksinim olup olmadığını saptanmalı, gerekli görülürse sistemin kurulması
sağlanmalıdır,
o İkinci olarak, pazarlama sistemleri konusunda deneyimli ve bağımsız bir danışmanlık
hizmetinden yararlanılmalıdır,
o Gerekli gelişmeler sağlandıktan sonra sistemi organize edecek ve planları koordine
edecek bir kişi görevlendirilmelidir.
4. Pazarlama faaliyetlerinin izlenmesi ve denetlenmesi
Destinasyon pazarlaması ile ilgili planların yapılması kadar bu planların uygulanması ve
etkin çalışması da önemlidir. Pazarlamaya yönelik uygulamaların sistemli izlenmesi ve
denetlenmesi kaçınılmazdır. Bu amaçla, destinasyonda yerel pazarlama faaliyetlerini
değerlendirme sisteminin geliştirilmesi yararlı olacaktır. Destinasyon yönetimi
bünyesinde bir denetleme ve değerlendirme birimi oluşturularak sistemin geliştirilmesi ve
işlemesi kolaylaştırılabilir.
II. TARİHİ BİR YERLEŞİM (KENT/KENT MERKEZİ/KÖY) KONSEPTİNİN
OLUŞTURULMASI
Bir benzerleri Ankara, Adana gibi illerde de uygulanmaya çalışılan tarihi kent projesi
başlatılabilir.
Aşağıda Prag’da oluşturulmuş merkeze ilişkin görseller verilmektedir:
III. MARZİPAN (BADEM EZMESİ) MÜZESİ
Benzerleri Macaristan-Szentendre, Almanya-Köln gibi merkezlerde kurulmuş olan Marzipan
Müzeleri, Edirne İli ile özdeşleşen badem ezmesi için de yapılabilir.
Aşağıda bu müzelerde sergilenen ve marzipan ile yapılmış görsellerden bazı örnekler
sunulmaktadır:
Trakya Kalkınma Ajansı
o Kontrol ve değerlendirme için bir geri besleme elde edecek bir yapı kurulması
gerekmektedir.
IV. MERİÇ – TUNCA KÖPRÜLERİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ
Mekan olarak benzerlikleri bulunan Meriç – Tunca köprüleri, Pragda bulunan Charles Bridge
gibi taşıt trafiğine kapatılarak, daha farklı bir şekilde kullanıma açılabilir.
V. MEYVE-SEBZE HALİ KURULMASI
Sebze-meyveler ile arz ve talep derinliğine göre belirlenecek diğer malların ticaretinin kaliteli,
standartlara ve gıda güvenliğine uygun olarak serbest rekabet şartları içinde yapılmasını,
malların etkin şekilde tedarikini, dağıtımını ve satışını, üreticilerin ve tüketicilerin hak ve
menfaatlerinin korunmasını, meslek gruplarının faaliyetlerinin düzenlenmesini ve mevcut
sistemin/görüntünün çağdaş bir şekilde değiştirilip işletilmesini sağlamak üzere bir meyvesebze hali kurulabilir. Aşağıda Budapeşte - Central Market ile ilgili bazı görseller
verilmektedir.
Trakya Kalkınma Ajansı
VI. TEMALI PARK KURULMASI
Temalı parklar, turizm ve ülkelerin/bölgelerin tanıtımı açısından önemli katkılar
sağlamaktadır. Bu bağlamda, dünyanın en çok ziyaret edilen 10 temalı parkı; ABD, Japonya,
Fransa, Güney Kore, İngiltere, Danimarka, Hong-Kong, Almanya, Kanada ve İspanya'da
bilim, bilimkurgu, tarih, kültür, gelenek ve birikimler ile dünya coğrafyası gibi belirli
konuların uluslararası görsel ve işitsel teknolojinin de yardımıyla tanıtıldığı temalı parklar
olarak belirlenmiştir.
Geleneksel ve uluslararası özellik taşıyan ürünlerin sergilendiği ve satıldığı bölümlerin de yer
aldığı bu temalı parklarda, yine temalara uygun inşa ve dekore edilmiş spor tesisleri ile kabare
türü gösterilerin yapılabileceği yeme-içme tesisleri bulunmaktadır.
En az 50 bin metrekare alan üzerine kurulan dünyanın en ilgi gören parkları aşağıdaki gibidir:
Orlando Disney World
ABD'nin Florida eyaletinde yer alan Orlando Disney World'un yapımı 400 milyon ABD
dolarına malolmuştur. Orlando Disney World hem dünyadaki en büyük özel park hem de
Disney'in merkezi konumundadır. Yüzölçümü 124 kilometrekareye ulaşan Orlando Disney
World, Ekim 1971'de hizmete açılmasından bu yana her yıl yaklaşık 12 milyon turist
ağırlamaktadır.
Tokyo Disneyland
1983 yılında açılan Tokyo Disneyland, ABD'deki Disney World kopyalanarak inşa edilmiştir.
Tokyo Disneyland, Kız Kulesi'ni merkez alan ve yüzölçümü 460 bin metrekareye ulaşan bir
masal diyarıdır.
Disneyland Paris
Disneyland Paris, Fransa'nın başkenti Paris'in 32 kilometre doğusunda yer almaktadır.
Yüzölçümü 5 bin dönüm olan Disneyland Paris, 12 Nisan 1992'den itibaren turistleri
ağırlamaya başlamıştır.
Everland
Güney Kore'nin Seul şehrinin yakınlarındaki kapsamlı bir eğlence alanı olan Everland,
dinlenme, eğlence, eğitim ve kültür tesisleri bulunan bir uluslararası tatil mekanıdır. Everland,
23 yıldır turistleri ağırlamaktadır.
Blackpool Pleasure Beach
İngiltere'deki "Blackpool Pleasure Beach" Avrupa ülkelerinin eğlence merkezi ve İngiltere'nin
Las Vegas'ı olarak adlandırılmaktadır.
Deniz Parkı
Dünyadaki en büyük deniz parklarından biri olan Hong Kong'daki Deniz Parkı, Hong
Kong'un güneyinde Hong Kong Zai Deniz Park Caddesi'nde yer almaktadır. İnşasına 1969
yılında başlayan Deniz Parkı 1977 yılında hizmete girmiştir.
Avrupa Parkı
Almanya'nın Rust bölgesindeki göl etrafındaki ormanda yer alan "Avrupa Parkı"nın simgesel
yapısı orta yüzyıl mimari tarzına sahip olan bir şatodur. Park Avrupa'daki ülkeleri konu alan
12 parkçıktan oluşmaktadır. Turistler parkta "mini Fransa, İspanya, Hollanda, Almanya ve
Polonya" arasında mekik dokumaktadırlar.
Paramount Wonderland
Kanada'nın Ontario eyaletine bağlı Maple şehrinde yer alan "Paramount Wonderland",
Ontario'daki en büyük özel parktır. Burası altı özel eğlence bahçesinden oluşmaktadır.
Trakya Kalkınma Ajansı
Tivoli Gardens
"Tivoli Gardens", Danimarka'nın başkenti Kopenhang şehrinin merkezinde yer almaktadır.
Yüzölçümü 20 dönüm ve Danimarka'daki ünlü eğlence alanı olan "Tivoli Gardens", "masal
şatosu" olarak adlandırılmaktadır. "Tivoli Gardens", 15 Ağustos 1843'te yerli ve yabancı
turistleri karşılamaya başlamıştır.
Port Aventura Parkı
İspanya'nın Salou şehrinde yer alan Port Aventura Parkı, 1995 yılında hizmete girmiştir.
Parkta bulunan tesislerin sayısı 33’dür.
VII. İKİNCİ EL EŞYALARIN SATILDIĞI BİR MEKAN OLUŞTURULMASI
1.Yabancı Turistler İçin
Yut dışında turistlerin uğrak mekanlarından birisi de bit pazarlarıdır. Bu pazarlarda uygun
fiyatlarla orijinal, modaya has ürünlerin bulunabileceği pek çok küçük mağazalar/standlar yer
almaktadır. Ekstra isteklerin karşılanabileceği bu pazarlarda haftanın belli günlerinde ve belli
yerlerde hizmet verilebilir.
Aşağıda dünyaca bilinen ve tur destinasyonları arasından yer alan pazarlara ilişkin bazı
görseller verilmektedir:
Paris Flea Market- Fransa
Trakya Kalkınma Ajansı
Orlando Flea Market - Amerika
Notting Hill Flea Market – İngiltere
Seul Folk Flea Market - Kore
Amsterdam Flea Market - Hollanda
Ülkemizde de bu pazarlar gibi tur destinasyonlarında yer almasa da bazı örnekler mevcuttur.
Yeni Bosna Bit Pazarı
Tarihi Topkapı Bit Pazarı
Ankara Bit Pazarı
2.Yerli Halk İçin
Dar gelirli Edirne halkının tüm ihtiyaçlarını çok düşük fiyatlarla karşılayabileceği; mobilya,
kıyafet, kitap, okul gereçleri gibi her türlü malın yer alacağı belediye tarafından işletilen bir
mekan oluşturulabilir. Burada satılacak mallar düzenlenecek kampanyalarla daha iyi durumda
olan ailelerden yapılan bağışlar ile temin edilebilir.
Örnekleri İstanbul, Ankara gibi illerimizin bazı semtlerinde mevcuttur ancak burada ürünler
ticari olarak satılmaktadır.
VIII. NOSTALJİ TRENİ VE FAYTONCULUĞUN YENİDEN DÜZENLENMESİ
Edirne Belediyesi tarafından yapılan uygulamada lastik tekerlekli ''nostaljik'' treni, Karaağaç
Mahallesi-Edirne kent merkezi arasında sefer yapmaktadır. Bu trenin güzergahının, tarihi mekanları da
içine alacak şekilde, ulaşım aracı olmaktan ziyade, turistik amaçlı olarak kullanımın genişletilmesi
nostalji treni konseptine daha uygun olacaktır.
Güzergahın tarihi mekanları içine alacak şekilde yeniden belirlenmesinin yanı sıra trende de bazı
değişiklikler yapılmalıdır. Trende Bulgarca, Yunanca, İngilizce vb. dillerde bilgi aktaran kulaklık
sisteminin kurulması veya turist rehberi eşliğinde gezilen yerlere ilişkin tarihi bilgilerin aktarıldığı bir
sistemin kurulması iyi olacaktır.
Yurt dışında turizm sektöründe yaygın olarak kullanılan ve Edirne ilinde mevcut olan bu trenin,
turizmde daha aktif olarak kullanılması gerekmektedir.
Öte yandan faytonlar da yurtdışında yaygın olarak turizmin hizmetinde kullanılmaktadır.
Edirne ilinde mevcut faytonculuk geleneğinin yurtdışında kullanıldığı gibi turizmin hizmetine
sunulması gerekmektedir. Ancak bunun için öncelikle, faytonların elden geçirilmesi, fayton
işletmecilerinin belli eğitimlerden geçmeleri ve mevcut sistemin iyileştirilmesi gerekmektedir.
Trakya Kalkınma Ajansı
Aşağıda, Prag ve Central Park-Newyork faytonları ile ilgili görsellere yer verilmektedir.
SONUÇ
Bölgede turizm sektörünü desteklemek için birçok kurumsal programlar mevcut olmasına
rağmen kurumlar, ürün ve hizmet sağlayıcıları ve turizm ürünlerini satan şirketler arasında
dikey bağlar oldukça sınırlıdır. Oysaki turizmde marka olabilmek kamu ve özel sektörün ortak
çalışmasını gerektirmektedir. Alıcılar, tedarikçiler ve özel sektörü destekleme sorumluluğu
olan kurumlar arasında da yatay bağlantılar sınırlıdır. Dolayısıyla kaynak ve maliyet
paylaşımları bulunmamakta ve zaten sınırlı olan kaynakları etkin dağıtılamamaktadır.
Yeni turizm ürünleri geliştirme ya da mevcut satış kanallarına bağlanma konusunda yerel
kapasite yeterli değildir. Bölgenin turizm ürünlerinin çoğunluğu etkin bir araştırma
yapılmadan üretilmektedir. Oysaki Edirne ilinin geçmişinden ilham almak ve bunu tanıtım ve
turizm konularında markalaşmak amacıyla yapılacak çalışmalarda kullanmak üzere bir
“Edirne İli Değerleri Araştırması” yapılması gerekmektedir.
Birçok KOBİ, kaliteli ürünleri sürekli olarak üretmek için gereken teknik eğitime ve işlerini
etkin yürüterek turizm tedarik zincirleriyle bağlantıya geçmelerini sağlayacak işletme
eğitimine sahip değillerdir.
Dolayısı ile Edirne ili olarak kısa, orta ve uzun vadede izlenecek stratejiler aşağıdaki şekilde
sıralanabilir:
ORTA
VADE
KISA VADE
1. Turizm İnsan Kaynakları
Becerisinin Geliştirilmesi
2. Yatırımcıları İl’e Çekmek
Yerel Kapasitenin Artırılması
 Dünyadaki Deneyimleri Öğrenmek
 Dil Becerilerini Geliştirmek
 Turistlere Nasıl Yaklaşılacağını Öğretmek
 Müşteri Hizmetleri
 KOBİ İşletme Becerilerin Geliştirilmesi
 Girişimcilik, Pazarlama, Tasarım Eğitimleri
 Yatırımcıları Bölgeye Çekmek İçin Alternatif Finans
Modellerinin İncelenmesi ve Uygun Olanların
Yatırımcıları Çekmek İçin Kullanılması (AB Fonları,
Mikrofinans Programları, Devlet Destekleri, Ucuz Kredi
vs)
Marka Kent Konseptinin Oluşturulması
1. Tanıtım ve Enformasyon
 Elektronik Danışma Merkezi
Sisteminin Kurulması
 Şehir Bilgi Noktaları
2. Turizm Destinasyon Yönetim
Biriminin Kurulması
UZUN VAADE
3. Mahalli Yönetim
Organizasyonun (MYO)
Kurulması
4. Turizm Markası’nın
Geliştirilmesi










İnternet Portalı
Dijital Baskı Merkezi
Pazarlama Araştırmasını da Kapsayan Bir Bilgi
Sisteminin Oluşturulması
Pazarlama Stratejilerinin Planlanması
Pazarlama Planlarının Uygulanması
Pazarlama Faaliyetlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi
Kilit Kamu ve Özel Sektör Paydaşlarının Belirlenmesi
Organizasyonun Amaç ve Faaliyetlerinin Tanımlanması
İlin İlgi Çekici Varlıklarının Belirlenmesi
Yetkin Uzmanlar ve Mahalli Yönetim Organizasyonu İle
Birlikte İl İçin En Uygun Markaya Karar Verilmesi
Turizm Sezonunun Uzatılması ve Yüksek Katma Değerli
Turizm Ürünlerinin Geliştirilmesi
1. Turizm Sezonun Tüm Yıla
 Agro Turizmin Geliştirilmesi
Yayılması
 Kongre Turizminin Geliştirilmesi
 Su Altı Dalış Turizminin Geliştirilmesi
 Gençlik Turizminin Geliştirilmesi
 Doğa Turizminin Geliştirilmesi
 Botanik Turizminin Geliştirilmesi
2. Alternatif Ürünlerin
 Tarihi Bir Yerleşim (Kent/Kent Merkezi/Köy)
Geliştirilmesi
Konseptinin Oluşturulması
 Marzipan Müzesinin Kurulması
 Meriç-Tunca Köprülerinin Yeniden Düzenlenmesi
 Meyve-Sebze Hali Kurulması
 Temalı Park Kurulması
 Bit Pazarı (Flea Market) Kurulması
 Fayton ve Nostalji Treni İle İlgili Düzenlemeler
3. Mevcut ve Yeni Ulusal ve
 Mevcut Uluslararası Turizm Tabanına ve Turizm
Uluslararası Satış
Ürünlerine İl’in Ürünlerinin Dahil Edilmesi
Kanallarının Geliştirilmesi
 Önemli Ulusal ve Uluslararası Tur Operatörleriyle
İşbirliğine Gidilmesi
Bu çalışmaların hayata geçirilmesi için proje faaliyetlerinin başlatılması bunun içinde teknik
ekiplerin oluşturulması yararlı olacaktır.
Bazı faaliyetlerin hayata geçirilmesinde Trakya Kalkınma Ajansı’nın mali destek
programlarından yararlanmak mümkündür.
Ajans tarafından sağlanacak hibe ve/veya desteklerinin yanı sıra, diğer AB programları
aracılığı ile (Bulgaristan ve Karadeniz Sınır Ötesi İşbirliği Programları, Çevre IPA IIIÇevre Bakanlığı ve Ulaştırma IPA III- Ulaştırma Bakanlığı gibi) verilecek hibelerden de
öncelikler uygun olduğu takdirde yararlanmak mümkündür.
Öte yandan yukarıdaki çalışmaların finansmanında başvurulabilecek uluslararası kurumlara
ve araçlarına ilişkin bilgiler de takip eden bölümde verilmektedir.
1. ALMANYA YATIRIM KALKINMA FONU (DEG)
Genel bilgi:
DEG, KfW Bankengruppe (KfW banking group) üyesi, 1962’den beri uzun vadeli projeler ve
kurumsal finansman konusunda uzmanlaşmıştır. Avrupa kıtasının en büyük kalkınma finans
kuruluşlarından biri olan DEG Afrika, Latin Amerika, Asya ve Orta ve Doğu Avrupa’da özel
firmalar tarafından yürütülen yatırımların yapılandırılması ve finanse edilmesi konularında
hizmet sağlamaktadır.
DEG tarımdan altyapıya ve imalat sanayinden hizmetlere kadar yayılan bütün sektörlerde
sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlaması muhtemel karlı projelere yatırım yapmaktadır.
Üzerinde durulan bir konu şirketlerin yatırım sermayesine erişimini sağlayacak finansal sektör
yatırımlarıdır. DEG’nin amacı gelişmekte olan ve geçiş ekonomilerinde girişimciliğin
kurulması ve genişletilmesi ve böylelikle de sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması ve yerel
halkın yaşam standartlarının yükseltilmesidir.
Sağlanan Finansal hizmetler:
DEG başlangıç yatırımları, destekler ve ortak girişimler gibi hisse senedi ortaklığı, uzun
vadeli fonlar, garantiler ve yüksek riskli fonları şeklinde finansman hizmetleri sağlamaktadır.
a- Öz Sermaye Yatırımı
Hisse senedi ortaklığı, yatırım yapılan ülkedeki projenin genelde 5-25% arasında
finansmanını sağlar. Bu küçük fonlar genellikle kısa bir vade için geçerlidir. Risk
bileşenlerinin düzenlenmesi değişkendir. Bazı durumlarda, oy verme hakları ve yönetim
kuruluna katılım istenebilir. Şirketten ayrılma stratejileri açıkça belirlenir.
b- Risk Finansmanı
Projeye özel düzenlemeler yapılır. Belirlenen konularda DEG direktifler verebilir. Risk
merkezli kazançlar hedeflenmektedir. Yapılan anlaşmalarda dönüştürme opsiyonları sunulur.
c- Uzun Vadeli Krediler
EURO ve USD olarak ve özel durumlarda yerel para birimi ile kredi sağlanır. Anlaşmalar
genellikle 4 ile 10 yıl arasında yapılır. Faiz oranları proje ve ülke riskine bağlı piyasa merkezli
olarak sabit veya değişken belirlenebilir. Yatırım yapılan ülkedeki risklere bağlı olarak o
ülkede bulunan sabit varlıklardan oluşan bir teminat istenebilir. DEG’in finans payı 3 milyon
ile 25 milyon EURO arasında olmaktadır.
d- Garantiler
Yerel para biriminde sağlanan uzun vadeli kredi ve borçlanmaların mobilizasyonu, yerel para
birimindeki döviz kur riski indirgenmiş kredi geri ödemeleri ve yerel bankalarla risk paylaşma
gibi garanti hizmetlerini sağlamaktadır.
Erişim Adresi:
[email protected]
www.deginvest.de
Trakya Kalkınma Ajansı
YARARLANILABİLECEK ULUSLARARASI FON KAYNAKLARI
2. AVRUPA KALKINMA BANKASI (EIB)
Genel Bilgi:
EIB Roma Anlaşması ile 1958’de uzun vadeli fonların sağlanması amacı ile kurulmuştur.
Banka Avrupa Birliği gelişim sürecine destek sağlamak üzere takip ettiği politikalarını sürekli
güncellemektedir. Avrupa Birliği üye ülkelerinin yanı sıra birliğe aday ülkelerin yatırımlarının
finanse edilmesi konusunda da hizmetler sunmaktadır.
2009 yılında EIB yaklaşık 79,4 milyar EURO’luk bir kaynağa sahiptir. EIB Avrupa Birliği
içinde finansal otonomiye ve yasal tüzel kişiliğe haizdir.
Kimler Başvurabilir:
Gerçek ve Tüzel Kişiler başvurabilir.
Sağlanan Finansal Hizmetler:
a- Krediler
Özel ve kamu sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların projelerine fon sağlamaktadır.
Belediyeler, KOBİ’ler ve bir çok farklı firma ile iş birliği yapmaktadır.
b- Teknik Yardım
EIB aktivitelerin ve projelerin finansmanları ile ilgili danışmanlık ve teknik yardım
sağlamaktadır.
c- Garantiler
Uluslararası eş kuruluşlardan, bankalardan, leasing firmalarından ve diğer uluslararası
fonlardan istifade etmek isteyenlere garanti hizmetleri sunmaktadır.
d- Risk Kredisi
EIB risk sermayesi ile ilgili işlerini Avrupa Yatırım Fonu (European Investment Fund (EIF) –
www.eif.org) aracılığı ile yürütmektedir.
e- Mikrofinans
Profesyonel ve sosyal olarak misyon üstlenmiş aracılar aracılığı ile Avrupa’da ve dışındaki
bölgelerde mikrofinans yatırımları yapmaktadır.
Erişim Adresi:
http://www.eib.org/investor_relations/overview/index.htm
3. AVRUPA YATIRIM FONU (EIF)
Genel Bilgi:
Avrupa Yatırım Fonu (EIF) Avrupa Kalkınma Bankası’nın KOBİ’lere ve risk sermayelerine
destek vermek amacı ile görevlendirdiği bir kuruluşudur. Tümü ile EIB’eye aittir. Avrupa
Birliği ülkelerindeki ve birliğe aday ülkelerdeki KOBİ ve risk sermayesi yatırımlarına
finansman desteği sağlamak amacını güder.
En temel iki amacı Avrupa Birliği politikalarının uygulanmasını teşvik etmek ve hizmetlerini
kullananlara uygun bir karlılık seviyesinin oluşturulmasını sağlamaktır. EIB, Avrupa
Komisyonu ve üye ülkeler veya üçüncü taraflardan elde edilen fonlarla yürütülmektedir.
Sağlanan Finansal Hizmetler:
EIB genelde KOBİ’lere hizmet sunmaktadır. EIF ve Avrupa Kalkınma Bankası’ndan farklı
olarak hizmet sunduğu kuruluşlara daha fazla risk kredisi sağlanmakta ve risk yönetimi
konusunda danışmanlık hizmetleri sunulmaktadır.
Erişim Adresi:
www.eif.org
4. AVRUPA YATIRIM VE KALKINMA BANKASI (EBRD)
Genel Bilgi:
EBRD Orta Avrupa’dan Orta Asya’ya kadar 29 ülkede projeleri destekleyen bir uluslararası
finansal kuruluştur. Özellikle özel sektörde faaliyet gösteren ve fon bulmakta zorluk çeken
kuruluşlara finansal kaynaklar sunan kuruluş, ülkelerde girişimciliğin gelişmesi ve
ekonomilerin açık ve demokratik ekonomiler haline gelmesi için destekler sağlamaktadır.
EBRD faaliyette bulunduğu bölgedeki en büyük tekil yatırımcıdır ve önemli doğrudan yatırım
yapan yabancı sermayelerin bölgeye gitmelerine ön ayak olmaktadır. Kuruluş özellikle ticari
ortakları olan özel girişimlere yatırım desteği sağlamaktadır. Aynı zamanda risk sermayeleri
işleten finansal ve gerçek sektör firmalarına destek vermenin yanı sıra işletme sermayesi
desteği de sağlamaktadır. Diğer taraftan kamu kuruluşlarına özelleştirme, kamu kuruluşlarına
bağlı firmaların iştiraklerinin yeniden yapılandırılması projelerine ve yerel yönetimlerinin
hizmetlerinin geliştirilmesi projelerine destek sağlamaktadır.
61 ülke ve iki hükümetler arası kuruluşa ait olan EBRD, amaçlarını gerçekleştirmek için
hükümetler, yerel otoriteler ve sivil toplum temsilcileri ile yakın ilişkiler kurmaktadır. Bütün
operasyonlarında EBRD katılımcı ve sürdürülebilir kalkınma ilkelerini temel alan bir yönetim
göstermektedir. Bütün operasyonlarında şeffaflık en önemli kriterlerinden biridir.
Hizmet verdiği bölgeyi global ekonomik krizin etkilemesinden sonra, EBRD yatırımlarını ve
geniş alanda yaptığı öncü hizmetleri genişletmiştir.
Kimler Başvurabilir:
Kamu, Özel Sektör Kuruluşları başvurabilir.
Başvuru Nasıl Yapılır:
EBRD’den fon alabilmek için http://www.ebrd.com/apply/large/contact/form.htm adresinden
ulaşılabilen online formun doldurulması gerekmektedir. Bu form nasıl bir ortaklığın
kurulabileceği konusunda taraflara ön bilgi sağlamaktadır. Sadece özel ticari firmaların ve
aracı otoritelerin başvuruları kabul edilmektedir.
EBRD başvurulara ilişkin olarak en yüksek düzeyde gizliliğe önem vermektedir. Başvuru
yapılan projelere ve firmalara ilişkin detaylı bilgiler hiçbir üçüncü tarafa açıklanmamaktadır.
Başvuru yapılmasından sonraki 7 iş günü içinde bir EBRD temsilcisi başvuru sahibi ile
iletişime geçmektedir.
Başvuru yapılmadan önce, başvuru sahibinin mutlaka aşağıda verilen linklerdeki forumları
dikkatlice okuması gereklidir:
Trakya Kalkınma Ajansı
Kimler Başvurabilir:
Gerçek ve Tüzel Kişiler
 Büyük Projeler için Finansman:
http://www.ebrd.com/apply/large/index.htm
 KOBİ’lerin Finansmanı için:
http://www.ebrd.com/apply/small/index.htm
 Proje Aşamaları için:
http://www.ebrd.com/projects/psd/stages.htm
 Ticaret Aktiviteleri Programı için:
http://www.ebrd.com/apply/trade/index.htm
 Karlılık Yönetimi ve İş Danışmanlığı Hizmetleri için:
http://www.ebrd.com/apply/tambas/index.htm
EBRD Orta Avrupa’dan Orta Asya’ya kadar Türkiye’nin içinde bulunduğu bir bölgeye
hizmetlerini sunmaktadır. Fonlarla ile ilgili daha detaylı sorular için [email protected]
adresine mesaj gönderilebilir.
Erişim Adresi:
http://www.ebrd.com
Türkiye Ofisi
Büyükdere Caddesi, 185
Kanyon Ofis Binası, Kat: 2, Levent, 34394 İstanbul, Türkiye
Tel: +90 212 386 1100, Fax: +90 212 386 1199
Sorumlu: Michael Davey, Direktör, Türkiye
5. AVUSTURYA KALKINMA BANKASI (OeEB)
Genel Bilgi:
Oesterreichische Entwicklungbank AG (OeEB–Avusturya Kalkınma Bankası) Avrupa
Kalkınma Finansman Kuruluşları Birliğinin bir üyesidir ve bu kuruluşun oluşturduğu
kriterlere göre ticari sürdürülebilir olan projelere fon sağlamaktadır. Kuruluş Avusturya’daki
ve diğer gelişmekte olan bölgelerdeki özel girişimlerin gelişimlerine destekte bulunma
amacını gütmektedir.
Özel bir girişim olmasına rağmen, kuruluşun ilgili olduğu projelerdeki politik ve ticari risklere
karşı Avusturya Hükümetinin garantisi altındadır.
Sağlanan Finansal Hizmetler:
Özellikle yoksullukla mücadele, istihdam yaratan projeler, know-how transferi ve
sürdürülebilir kalkınma’ya ilişkin projeler desteklenmektedir.
Bu amaçların ışığında, OeEB bu projelerin desteklenmesi için iki temel araç kullanmaktadır:
 Finansman ürünleri (krediler, hisse senedi ortaklığı gibi)
 Proje destek hizmetleri (Danışmanlık Programları)
Kimler Başvurabilir:
OeEB tarafından sağlanan araçlar bütün gelişmekte olan ülkelerdeki yatırımcı ve üreticilere
sunulmaktadır.
OeEB proje çağrılarında bulunarak kendine gelen başvurulardan uygun bulduklarını destekler.
Erişim Adresi:
[email protected]
www.oe-eb.at
6. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KALKINMA PROGRAMI (UNDP) TARAFINDAN
YÜRÜTÜLEN GEF KÜÇÜK DESTEK PROGRAMI (SGP)
Kimler Başvurabilir:
Bir proje fikrinin SGP desteğine başvurabilmesi için Küresel Çevre Fonu’nun (GEF) genel
kriterleri ve belirlediği uygulama programları ile uyumlu olması gerekmektedir. Ayrıca
projelerin SGP Ulusal Program Stratejisi’ne uygun ve SGP Ulusal Yönlendirme Komitesi
tarafından belirlenen ulusal önceliklerle de uyumlu olması gerekmektedir.
Uygun Başvuru Konuları:
SGP Türkiye’de Sivil Toplum Kuruluşlarının biyolojik çeşitlilik, uluslararası sular ve toprak
bozulması odak alanlarında toplum tabanlı çevre projelerine fon sağlar. Kısa bir süre önce
BM İklim Değişikliği Sözleşmesi’nin yürürlüğe girmesiyle bu odak alanlarına İklim
Değişikliği de eklenmiş, ancak henüz Ülke Program Stratejisi içinde iklim değişikliği konusu
detaylı olarak yer almamıştır.
Türkiye'de biyolojik çeşitlilik, uluslararası sular, toprak bozulması ve iklim değişikliği odak
alanlarındaki projeler SGP kapsamında desteklenmektedir:
 Biyolojik Çeşitlilik
Temel olarak proje alanının biyo-çeşitlilik açısından dünya çapında öneme sahip olması
gerekmektedir. Buna göre aşağıdaki unsurlardan en az biri proje alanını tanımlıyor olmalıdır:
 Uluslararası Sular
SGP uluslararası sular (nehir, göl, deniz) odak alanı kapsamında uluslararası sulara ulaşarak
tehdit unsuru yaratan karasal kaynaklı yüzey ve yeraltı suları kirlenmesiyle mücadeleye
öncelik vermektedir. Buna göre deniz ve sulak alan ekosistemlerinin arıtma kapasitelerini
aşacak düzeyde ve yaşayan organizmalarda birikim yapan zehirli maddeler ve ağır metal
salınımının önlenmesine yönelik projeler SGP' nin uluslararası sular konusundaki
önceliklerindendir.
 Toprak Bozulması
SGP, toprak bozulmasının sebeplerini gidermek ve ekosistem dengesi, işlev ve hizmetleri
üzerine olumsuz etkilerini önlemeyi hedefler. Bu odak alan altındaki ana başlıklar:
o Sürdürülebilir tarım uygulamaları,
o Sürdürülebilir çayır ve mera yönetimi,
o Orman ve ağaçlık alan yönetimi.
 İklim Değişikliği
Trakya Kalkınma Ajansı
Uygun Başvuru Konusu:
Başvuru yapılan projelere destek sağlanmasında en önemli kriter, projenin ticari sürdürülebilir
olduğunun kanıtlanmış olmasıdır. (Bunun için fizibilite çalışmalarının yapılması istenebilir.)
Yeni teknolojilerin/ürünlerin geliştirilmesi ile ilgili başvurularda da aynı koşul geçerlidir.
SGP, bu odak alanda SGP projeleri kültürel, sanayi, teknik ve ekonomik engelleri kaldırmaya
katkıda bulunacak ve ulaşılabilir, sürdürülebilir, iklim-dostu teknolojilerin ve önlemlerin yerel
ve küresel boyutta yayılmasını desteklemektedir. İklim değişikliği ve enerji tasarrufu
konusunda kamuoyu oluşturma ve enerji verimliliği projeleri öncelikli konulardandır.
Bununla birlikte aşağıdaki konular da öncelikler arasında belirtilebilir:
o Kırsalda faydanın dağıldığı yenilenebilir enerji projeleri (aydınlanma, sıcak su, yemek
pişirme için güneş enerjisi, rüzgâr, biyogaz biyokütle enerjisi kullanımı),
o Yakacak odunun sürdürülebilir olmayan kullanımını azaltmaya katkıda bulunan enerji
etkinliği projeleri (odun ve kömür ocaklarının etkinleştirilmesi),
o Bozulmuş toprakları iyileştiren biyoyakıt çalışmaları ve sürdürülebilir yollarla biyokütle
üretimi, hasadı ve kullanımı,
o Temiz ulaşım projeleri (özellikle küçük ve orta büyüklükteki yerleşimlerde güvenli
bisiklet yolları, daha iyi yaya olanakları, toplu taşımacılığa uygun park yerleri gibi
çalışmalarla yaya, bisiklet, paten vb. motorsuz taşımayı,özendirme ve geliştirme
projeleri).
Fon Miktarı
SGP desteği en fazla 50,000 USD ile sınırlıdır. Bununla birlikte, üst limit proje tiplerine göre
(çalıştay ve basılı malzemeler için 10,000 USD, proje geliştirme fonları için 5,000 USD gibi)
daha düşük olabilmektedir.
Son Başvuru Tarihi
Tüm yıl başvuru kabul edilmektedir.
Erişim Adresi:
www.undp.org.tr
SGP BM Binası Mah. 2.Cadde, No:11 06610, Çankaya / ANKARA
[email protected] Tel: 0312 454 11 31 – 32
7. DÜNYA BANKASI (WB)
Genel Bilgi:
Dünya Bankası, Sivil Toplum Örgütlerine çeşitli fon imkanları sunmaktadır. Bu fonların bir
kısmı Merkez Ofis aracılığı ile kullandırılırken, bir kısmı Banka’nın ülke ofisleri aracılığı ile
yönetilmektedir.
Kimler Başvurabilir:
STK’lar, hükümetler başvurabilir.
Sağlanan Destekler:
Sosyal Fonlar ve Toplumsal Kalkınma Projeleri aracılığı ile kırsal kalkınma, toplum sağlığı,
su dağıtımı, AIDS’in önlenmesi ve KOBİ’lerin geliştirilmesi gibi konularda destekler
sağlanmaktadır.
Erişim Adresi:
www.worldbank.org/ngos ve www.worldbank.org/participation
8. HOLLANDA KALKINMA FİNANSMAN KURUMU (FMO)
Genel Bilgi:
Kimler Başvurabilir:
Gerçek ve Tüzel Kişilikler başvurabilir.
Sağlanan Fon Miktarı:
FMO’nun yatırım portföyü 4,6 milyar EURO’dur (2009). FMO kendi kaynaklarından
servisleri sağlamanın yanı sıra uzun vadeli ve uygun koşullarla kredi verebilmek için diğer
finansman kuruluşları ile ortaklık ve sendikasyon anlaşmaları yapmaktadır.
Uygun Başvuru Konuları:
MASSIF klasik kredi hizmetlerinin yanı sıra küçük ve orta ölçekli ve mikro girişimcilere
finansman ve finansal aracılık hizmetleri sunmaktadır.
 Altyapı Kalkınma Fonu sosyo-ekonomik altyapının geliştirilmesini amaçlayan altyapı
projelerinin (enerji, su, Telekom, taşıma, çevresel ve sosyal altyapı) destekleyen
finansman araçlarını sağlamaktadır.
 Enerji Fonuna Erişim programı toplumun yoksul kesimlerinin ucuz ve sürdürülebilir
enerji hizmetlerine erişimlerinin sağlanması için gerekli finansmanı sağlamayı
hedeflemektedir. Bu program kapsamında hedef bölge Sahara Altı Ülkelerdir.
 Kapasite Geliştirme (CD) programı müşterilerin işlerini geliştirebilmeleri için Know-How
bilgisinin ve diğer bilgilerin transferinin gerçekleştirilmesine ilişkin projeleri
desteklemektedir. Bu hizmet genellikle diğer finansal hizmetler ile birlikte sunulmaktadır.
 Gelişmekte olan Piyasalar programı (FOM) Hollandalı Girişimciler aracılığı ile
gelişmekte olan piyasalara destek sağlamayı amaçlamaktadır.
Erişim Adresi:
[email protected]
www.fmo.nl
9. JAPON FONLARI
Genel Bilgi:
Genel olarak "Japan Foundation" (www.jpf.go.jp), "Japan International Cooperation
Agency" (www.jica.go.jp), "Japan Center for International Exchange" (www.jcie.or.jp) ve
"Japan Platform" (www. iapanplatform.org) gibi kuruluşlar doğrudan veya dolaylı olarak
Sivil Toplum 'Kuruluşları’ na destek sağlamakta ve uluslararası yardım ve işbirliği
faaliyetlerine katılmaktadır.
Resmi Kalkınma Yardımı (ODA)
Genel Bilgi:
Japon Hükümeti, kalkınmakta olan ülkelerde çeşitli ihtiyaçları karşılamak üzere tasarlanmış
kalkınma projelerine yönelik bir mali yardım programı uygulamaktadır. Türkiye’yi de içeren
ve Japon elçiliği üzerinden temin edilen yerel projeler için hibe yardımı programı (Grant
Assistance for Grassroots Projects Program – GGP) sivil toplum kuruluşlarına fırsatlar
sunmaktadır.
Trakya Kalkınma Ajansı
FMO Hollanda’nın girişimcilik kalkınma bankasıdır. Gelişmekte olan ülkelerde sağlıklı bir
özel sektörün oluşturulması için destekler sağlamaktadır. FMO sınırlı uzun vadeli krediler
sağlamanın ötesinde bu ülkelerdeki firmaların gelişmesi için gerekli finansmanı sağlamayı
hedeflemektedir. Aynı zamanda çevreye verilen zararın minimize edilmesi de önemli
hedeflerden bir tanesidir.
Kimler Başvurabilir:
STK’lar, dernekler, belediyeler ve diğer kar amacı gütmeyen kuruluşlar başvuruda
bulunabilirler.
Uygun Başvuru Konuları:
Temel sağlık, engellilere yönelik üretim merkezleri kurulması, kalkınmada kadın, yaşlı,
çocuk ve kimsesizler için eğitim ve rehabilitasyon merkezleri kurulması, mesleki eğitimler,
özel topluluklar için kapasite geliştirme programları, küçük ölçekli afet projeleri gibi
kalkınma amaçlı projeler desteklenmektedir. Başvuru kapsamında geri ödemesiz bir mali
yardım sağlamaktadır.
Son Başvuru Tarihi:
Başvurular program açık olduğu sürece yılın her dönemi yapılabilmektedir.
Erişim adresi:
www.tr.emb-japan.go.jp
10. KALKINMA PİYASASI (DM)
Genel Bilgi:
1998 yılından bu yana DM, yoksulluğun azaltılması ve kalkınma alanında yenilikçi ve yaratıcı
çözümlere ilişkin çalışmaları desteklemektedir.
Kimler Başvurabilir:
Yoksulluğun azaltılması ve kalkınma ile ilgili yaratıcı çözümleri bulunan her kişi “Genel
Program” a başvuruda bulunabilir. Aksi belirtilmediği takdirde; bu programlara bireyler, Sivil
Toplum Kuruluşları, akademik birimler, yerel idareler, özel sektör kuruluşları, resmi yardım
kuruluşları başvuruda bulunabilmektedir.
Son Başvuru Tarihi:
Proje yarışmaları her 12 -18 ayda bir Washington da yapılmaktadır.
Nasıl Başvurulur:
Genel Program için yapılan başvurular değerlendirilmeden önceki 9 -10 ay içerisinde DM
ekibi tekliflerin alınması için çağrıda bulunur. Öte yandan Dünya Bankası ülke ofisleri, Ülke
Yaratıcılık Günleri toplanmadan 5 – 6 ay önce heyete sunulacak teklifler için çağrıda bulunur.
Yarışmada kazanan projeler, uygulanabilmeleri için gereken fonları alırlar.
Uygun Başvuru Konuları:
Başvuruda bulunulan projenin;
 Yaratıcı olması (kavramsal anlamda yeni bir teknoloji, yeni bir işlem vb veya uygulanan
bölge açısından),
 Büyüme (projenin daha fazla kitlelere ulaşma ve başkaları tarafından da uygulama)
potansiyelinin bulunması,
 Ölçülebilir olması (projenin hedef grup üzerinde yaptığı etkinin gözlemlenebilmesi),
 Gerçekçi (projenin gerçekçi bir uygulama süresi ve uygulama bütçesinin) olması,
 Sürdürülebilir (projenin fonlar bittikten sonra da gerek kurumsal kapasite ve gerekse
finansal açıdan sürdürülebilir) olması gerekmektedir.
Fon Miktarı:
Talep edilen fon miktarı 200.000 $’ dan fazla olamaz.
Erişim Adresi:
www.developmentmarketplace.org
11. MATRA (HOLLANDA BÜYÜKELÇİLİĞİ)
Genel Bilgi:
Hollanda Büyükelçiliği, yardım programlarını yeniden şekillendirme aşamasındadır. Daha
önce Matra-Kap adı altında yürütülen program artık Matra adı altında yürütülecektir.
Uygun Başvuru Konuları:
İnsan hakları ve azınlıklar, Medya, İskan, Adalet ve Eğitim konularında hazırlanacak projeler
programdan yararlanabilmektedir.
Son Başvuru Tarihi:
Programa yılın her döneminde başvuru yapılabilmektedir.
Kimler Başvurabilir:
STK’lar, kamu kurumları, yerel ve merkezi hükümetler, eğitim kurumlar programa
başvurabilir.
Erişim Adresi:
www.minbuza.nl
12. ULUSLARARASI FİNANS KURUMU (IFC)
Genel Bilgi:
IFC, gelişmekte olan ülkelerde, kredi, öz sermaye sağlanması, danışmanlık hizmetleri gibi
hizmetler aracılığı ile özel girişimi ve devletleri destekleyen, Dünya Bankası’ na bağlı bir
tüzel kişiliktir. 2009 yılı itibarıyla 179 üye ülkenin sahibi olduğu IFC, Dünya Bankası Grubu’
nun diğer kuruluşları ile eşgüdümlü bir şekilde faaliyetlerini yürütür ancak yasal ve mali
açıdan bağımsız bir kuruluştur.
Kimler Başvurabilir:
Gerçek ve Tüzel Kişiler ile Hükümetler başvuruda bulunabilir.
Sağlanan Fon Miktarı:
IFC 1 milyondan 100 milyon dolara kadar değişen bir miktarda fon sağlamaktadır. Ancak,
yatırımcının katılımını garanti etmek için projenin tahmin toplam maliyetinin % 25’inden
fazlası finanse edilmemektedir.
Uygun Başvuru Konuları:
Bir Projenin IFC Tarafından Finanse Edilebilme Koşulları
 Yatırımcı için karlı,
 Kaynağı alan ülke ekonomisi için faydalı ve
 Sosyal ve çevresel politikalar ile uyum içerisinde olması gerekmektedir.
Sunulan proje tekliflerinin IFC fonlarından yararlanabilmesi için aşağıdaki şartların
sağlanması gereklidir:
IFC Proje Döngüsü
 Finasman İçin Başvurulması,
Trakya Kalkınma Ajansı
Nasıl Başvurulur:
Başvurunun, elektronik ortamda ve İngilizce olarak yapılması gerekmektedir.








Projenin Değerlendirilmesi,
Kamuya Durulması,
Kurul’un Değerlendirmesi ve Onayı,
Kaynak Sağlanması,
Yasal Yükümlülük,
Fonun Ödenmesi,
Projenin Denetlenmesi,
Kapanış.
Nasıl Başvurulur:
IFC fonları yararlanmak için standart bir başvuru formatı bulunmamakla birlikte bir
başvurunun en az aşağıdaki başlıkları içermesi gerekmektedir.
 Projenin kısa bir tanımı,
 Varsa sponsorlara ilişkin bilgi, projenin nasıl yönetileceğine ilişkin bilgi, yöneticilerin
özgeçmişleri,
 Pazar yapısı & satış ,
 Teknik fizibilite, iş gücü ihtiyacı, hammadde kaynakları, çevresel konular,
 Yatırım gereksinimleri, projenin finansman yapısı, yatırımın geri dönüş süresi,
 Devlet desteği, düzenlemeler,
 Proje uygulama zaman tablosu.
Öte yandan, başvurunun gelişmekte olan ve IFC üyesi ülkelerden birinden yapılıyor olması,
 Özel sektör kuruluşlarına ait olması,
 Teknik olarak iyi ifade edilmiş olması,
 Karlı olması,
 Yerel ekonomiye katkı sağlayacak olması,
 Çevresel ve sosyal açıdan, başvuru sahibi ülkenin olduğu kadar, IFC’ nin de çevresel ve
sosyal standartlarını karşılıyor olması gerekmektedir.
Teklifler, IFC ’nin sektör bölümlerine, merkezi Washington’da bulunan birimlerine yada
bulunduğu yere en yakın bölgesel saha ofislerine gönderilebilir.
Erişim Adresi:
Büyükdere Cad. No.185
Kanyon Ofis Bloğu kat 10,
Levent, 34394, İstanbul
Tel : (212) 385 30 00
Faks : (212) 385 30 01
Erişim Adresi : ifc.org
Trakya Kalkınma Ajansı