Portlar - PC Bilkent Bilgisayar Kulübü

T.C.
Mİ
LLÎ EĞİ
Tİ
M BAKANLIĞI
MEGEP
(MESLEKİEĞİ
Tİ
M VE ÖĞRETİ
M Sİ
STEMİ
Nİ
N
GÜÇLENDİ
Rİ
LMESİPROJESİ
)
Bİ
Lİ
Şİ
M TEKNOLOJİ
LERİ
PORTLAR
ANKARA 2007
Milli Eğ
itim Bakanlı
ğı
tarafı
ndan geliş
tirilen modüller;
 Talim ve Terbiye Kurulu Baş
kanlı
ğ
ı
nı
n 02.06.2006 tarih ve 269 sayı
lıKararıile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğ
itim Okul ve Kurumları
nda kademeli olarak
yaygı
nlaş
tı
rı
lan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programları
nda
amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandı
rmaya yönelik geliş
tirilmişöğretim
materyalleridir (Ders Notları
dı
r).
 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandı
rmak ve bireysel öğ
renmeye
rehberlik etmek amacı
yla öğrenme materyali olarak hazı
rlanmı
ş
, denenmek ve
geliş
tirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğ
itim Okul ve Kurumları
nda
uygulanmaya baş
lanmı
ş
tı
r.
 Modüller teknolojik geliş
melere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandı
rmak koş
ulu ile eğ
itim öğ
retim sı
rası
nda geliş
tirilebilir ve yapı
lması
önerilen değiş
iklikler Bakanlı
kta ilgili birime bildirilir.
 Örgün ve yaygı
n eğitim kurumları
, iş
letmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik
kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaş
abilirler.
 Bası
lmı
şmodüller, eğitim kurumları
nda öğ
rencilere ücretsiz olarak dağı
tı
lı
r.
 Modüller hiçbir ş
ekilde ticari amaçla kullanı
lamaz ve ücret karş
ı
lı
ğ
ı
nda
satı
lamaz.
İ
Çİ
NDEKİ
LER
İ
Çİ
NDEKİ
LER
İ
Çİ
NDEKİ
LER.......................................................................................................................... i
Gİ
Rİ
Ş.......................................................................................................................................1
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–1 ....................................................................................................3
1. Bİ
LGİ
SAYAR PORTLARI ................................................................................................. 3
1.1. Giriş
/Çı
kı
ş(I/O) Birimi ve Yapı
sı
................................................................................3
1.2. Giriş
/Çı
kı
ş(I/O) Portları
nı
n Özellikleri ........................................................................4
1.2.1. Paralel Port (DB25) ...............................................................................................4
1.2.2. Seri Port (RS232)...................................................................................................5
1.2.3. USB (Universal Serial Bus) Portu ......................................................................... 6
1.2.4. PS/2 Portu ..............................................................................................................7
1.2.5. Monitör VGA Portu ...............................................................................................8
1.2.6. Ethernet Portu RJ45...............................................................................................9
1.2.7. Modem Portu RJ-11...............................................................................................9
1.2.8. Firewire IEEE 1394 Port .....................................................................................10
1.2.9. Audio Portu.......................................................................................................... 11
1.2.10. S-Video Port ...................................................................................................... 12
1.2.11. DVI Monitör Portu ............................................................................................ 13
UYGULAMA FAALİ
YETİ.............................................................................................. 15
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME ....................................................................................16
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–2 .................................................................................................. 20
2.SERİVE PARALEL PORTLAR........................................................................................ 20
2.1. Seri ve Paralel Portları
n Yapı
sı
................................................................................... 20
2.1.1. Seri Portun Yapı
sı
................................................................................................ 21
2.1.2. Seri Portun Özellikleri .........................................................................................22
2.2. Paralel Portun Yapı
sı
.................................................................................................. 23
2.2.1.Paralel Portun Özellikleri .....................................................................................24
2.3.Harici Seri ve Paralel Portun Montajı
.......................................................................... 25
UYGULAMA FAALİ
YETİ.............................................................................................. 28
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME ....................................................................................29
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–3 .................................................................................................. 31
3.USB PORTU ....................................................................................................................... 31
3.1. Usb Portları
n Yapı
sı
....................................................................................................31
3.2. Usb Portları
n Özellikleri .............................................................................................32
3.3. USB Portları
n Montajı
................................................................................................ 32
UYGULAMA FAALİ
YETİ.............................................................................................. 34
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME ....................................................................................35
MODÜL DEĞERLENDİ
RME .............................................................................................. 37
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 43
KAYNAKÇA .........................................................................................................................45
i
AÇIKLAMALAR
KOD
ALAN
DAL/MESLEK
MODÜLÜN ADI
MODÜLÜN TANIMI
SÜRE
ÖN KOŞUL
YETERLİ
K
481BB0014
Biliş
im Teknolojileri
Alan Ortak
Portlar
Bilgisayarlarda bulunan portlar ile ilgili bilgi veren ve bu
portlarıtanı
tan bir öğrenim materyalidir.
40/16
Disk Sürücüleri modülünü almı
şolmak.
Güvenli bir ş
ekilde bilgisayar portları
nıkullanmak, bu
portlara bağlanabilecek cihazları
n montajı
nıyapabilmek.
Genel Amaç
Öğ
renci; bu modül ile bilgisayarda bulunan portları
tanı
yarak, bu portlara bağlanabilecek cihazları
n montajı
nı
yapabilecektir.
Amaçlar
MODÜLÜN AMACI
EĞİ
Tİ
M ÖĞRETİ
M
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİ
RME
1. Giriş
/çı
kı
ş portları
nı
n yapı
sı
nı tanı
yarak, konektör
bağlantı
ları
nı
öğ
reneceksiniz.
2. Seri ve paralel portları
n yapı
sı
nıtanı
yarak, sistem içinde
bu
portları kullanan
cihazları
n
montajı
nı
yapabileceksiniz.
3. USB portları
nı
n yapı
sı
nıtanı
yarak, sistem içinde bu
portlarıkullanan cihazları
n montajı
nıyapabileceksiniz.
4. PS/2 Port, VGA Monitör Port, Mini Audio Jack, S-Video
Port ,DVI, Monitör Port , Firewire IEEE 1394 Port,
Modem RJ–11, Ethernet RJ45 portları
nıtanı
yarak bu
portlarıkullanabileceksiniz.
Ortam
Güncel iş
letim sistemli bilgisayar laboratuvarı
.
Donanı
m ve Yazı
lı
m
Yı
ldı
z ve Düz Tornavida
Modül içinde ve sonunda verilen öğ
retici sorularla
edindiğiniz bilgileri pekiş
tirecek, uygulama örneklerini ve
testleri gerekli süre içinde tamamlayarak etkili öğ
renmeyi
gerçekleş
tireceksiniz. Sı
rası
yla araş
tı
rma yaparak, grup
çalı
ş
maları
na katı
larak ve en son aş
amada alan
öğretmenlerine danı
ş
arak ölçme ve değ
erlendirme
uygulamaları
nıgerçekleş
tirin.
ii
Gİ
Rİ
Ş
Gİ
Rİ
Ş
Sevgili Öğ
renci,
Bilgisayarları
n günümüze kadar olan geliş
imine baktı
ğı
mı
zda büyük bir yol kat
ettiğ
imizi görürüz. İ
lk olarak basit aritmetik iş
lemler yapan bilgisayarlar ş
u anda milyarlarca
bilgiyi bir saniye içerisinde iş
leyebilmektedirler. İ
ş
lenen bu bilgiler iletiş
im ve çevre
birimleri üzerinden bilgisayarları
n ekranları
ndan veya yazı
cı
ları
ndan bizlere
gönderilmektedir. Bilgisayarlar sadece bu bilgileri bize göndermekle kalmayı
p istenildiğ
i
taktirde gerekli bağ
lantı
ları
n yapı
lması
yla diğ
er mikroiş
lemci tabanlısistemlere de bu
bilgileri gönderebilmektedir. Buradaki mikroiş
lemci tabanlısistemler bir bilgisayar
olabileceği gibi robot, dijital telefon santrali, dijital uydu alı
cı
sı
, cep telefonu, dijital fotoğ
raf
makinesi veya kamera gibi donanı
mlar olabilir. Nası
l insanlar birbirleriyle konuş
arak ve
iletiş
im kurarak birlik olup zor problemleri çözüyorsa bilgisayarlar da portlarıvası
tası
yla
diğ
er cihazlarla haberleş
erek daha zor problemlerin ve karmaş
ı
k iş
lerin üstesinden
gelmektedir. Bilgisayarlarıdaha etkin bir ş
ekilde kullanabilmeniz ve bilgisayar portları
nı
tanı
manı
z için bu modülde sizlere portlarla ilgili temel bilgiler verilecektir. Edindiğ
iniz bu
bilgiler yardı
mı
yla bazen ister istemez aklı
nı
za gelen “acaba takarsam bozulur mu?” diye
düş
ünmeyecek, bilinçli hareket ederek bilgisayar portları
nıkullanabileceksiniz.
1
2
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–1
AMAÇ
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–1
Bu öğrenme faaliyetinde bilgisayarları
n girişçı
kı
ş[Input/Output(I/O)] portları
nı
n
yapı
sı
nıözelliklerini ve bilgisayar anakartı
üzerindeki yerlerini öğreneceksiniz.
ARAŞTIRMA
Şu an piyasada kullanı
lan bilgisayarlarla 1995 yı
lı
nda kullanı
lmasıyavaşyavaş
bı
rakı
lan 80x86 tabanlıbilgisayarları
n port yapı
larıüzerine araş
tı
rma yaparak bu
bilgisayarları
n günümüzdeki bilgisayarlarla ortak ve farklıolan tarafları
nıbulmaya çalı
ş
ı
nı
z
ve bulduğ
unuz bilgileri raporlayı
p sı
nı
fa sununuz. Daha sonra aş
ağ
ı
daki tabloları
doldurunuz.
1. Bİ
LGİ
SAYAR PORTLARI
80X86(286-386-486 vs) iş
lemcili PC özellikleri
I/O Kartı
I/O Entegresi (Mikro kontrolör-Chipset)
Seri Port
Paralel Port
PS2 Klavye Portu
Seri Klavye Portu
USB Port
IEEE1394 Fire Wire Portu
Monitör Portu
Pentium iş
lemcili PC özellikleri
I/O Kartı
I/O Entegresi (Mikro Kontrolör-Chipset)
Seri Port
Paralel Port
PS2 Klavye Portu
Seri Klavye Portu
USB Port
IEEE1394 Fire Wire Portu
Monitör Portu
VAR
YOK
VAR
YOK
1.1. Giriş
/Çı
kı
ş(I/O) Birimi ve Yapı
sı
Şekil 1.1.1’ de Bilgisayarları
n Merkezi İ
ş
lem Biriminin Kontrol, Adres ve Veri yolları
üzerinden Bellek, Geniş
leme Birimi ve Çevre Cihazlarıile iletiş
im ş
emasıgösterilmiş
tir.
Bilgisayarlarda bulunan I/O birimi yardı
mı
yla iş
lemci çevre birimleriyle iletiş
im kurar.
Çevre birimi klavye, monitör, seri veya paralel port olabileceğ
i gibi hard disk CDROM veya
DVDRAM vs. olabilir. Burada I/O birimi çevre birimleri ile iş
lemci arası
ndaki gelen ve
giden bilgi trafiğ
ini kontrol etmektedir. Adres yolu üzerinden istenen donanı
mı
n adresine
gidilerek gönderilmek veya alı
nmak istenen veri data yolu üzerinden alı
nabilir. Kontrol yolu
bilgi trafiğ
inin kontrolü için kullanı
lmaktadı
r. Örneğ
in eğer bilginin iletiminde problem
çı
karsa kontrol yolu üzerinden bu bilginin sağlı
klıbir ş
ekilde iletilmediği sinyali
gönderilecektir.
3
Şekil 1.1.1: Bir bilgisayarda temel iş
lemci bus yapı
sı
1.2. Giriş
/Çı
kı
ş(I/O) Portları
nı
n Özellikleri
Şu an günümüzde kullanı
lan belli baş
lıbilgisayar portları
nısı
ralarsak Tablo1.2.1’de
belirtildiği gibi sı
ralanı
r. Yalnı
z burada bilgisayar portları
nı
n sadece Tablo1.2.1’ de
belirtilenlerden ibaret olmadı
ğ
ı
nı düş
ünmemeniz gerekir. Genelde port olarak
düş
ünmediğ
iniz fakat bilgisayar sürücüleri ile iletiş
im kurmaya yarayan IDE, EIDE ve SCSI
vs. gibi portlarda mevcuttur. Sizlere bu modülde tabloda belirtilen portlar hakkı
nda genel
bilgiler verilecektir.
Paralel Port
Seri Port
USB Port
PS/2 Port
VGA Monitor Port
Ethernet Port
Modem RJ-11 Port
Firewire IEEE 1394 Port
Audio Portu
S-Video Port
DVI Monitor Port
Tablo 1.2.1: Belli baş
lıbilgisayar portları
1.2.1. Paralel Port (DB25)
Paralel Port ilk olarak Apple bilgisayarlar için saniyede yaklaş
ı
k 150K’ lı
k bilgi veren
ve sadece çı
kı
şiçin tasarlanmı
şarabirim kartıolarak üretilmiş
tir. Daha sonra IBM Intel,
4
Xircomi Zenith, Microsoft ve Hewlett Packard firmalarıparalel porta bugünkü ş
eklini
vererek PC bilgisayarlar için bu portu geliş
tirmiş
lerdir..
Paralel porttaki paralelin anlamıaynıanda birden fazla bitin alı
nı
p gönderilmesi
olarak ifade edilebilir. Yani bir cihazda paralel port varsa bu port vası
tası
yla 8 bitlik veri
aynıanda gönderilip alı
nabilir. Şekil 1.2.1.1’ de PC bilgisayarlar için paralel port soketleri
erkek ve diş
i olarak gösterilmiş
tir.
Şekil 1.2.1.1: PC’de paralel port
Ödev 1:
Herhangi bir bilgisayar veya elektronik ürün satan mağ
azaya giderek paralel port ile
çalı
ş
an donanı
mlarıaraş
tı
rı
nı
z ve en az 3 tanesinin markası
nıyazarak sı
nı
fa sununuz. (Not
paralel port desteğ
i olan donanı
mlar artı
k fazla üretilmemektedir. Bu nedenle yalnı
z belli
baş
lıyazı
cı
larda bu portla karş
ı
laş
abilirsiniz. )
1.2.2. Seri Port (RS232)
RS232 standartı
yla özdeş
leş
mişolan seri port ile birim zamanda bilgilerin ardıardı
na
iletilmesiyle haberleş
me gerçekleş
ir. Paralel portta 8 bitlik bilgi tek çevrimde gönderilirken
seri portta aynıbilgi 8 çevrimde gönderilir. Bu olayış
u ş
ekilde düş
ünebilirsiniz. 8 kiş
ilik
arkadaşgrubunuzla beraber bir futbol müsabakası
na gidiyorsunuz. Kapı
lardan içeri
gireceksiniz yalnı
z sadece bir kapı(turnike) açı
k. Bu durumda diğ
er arkadaş
ları
nı
zla beraber
arka arkaya kapı
dan içeri gireceksiniz. Eğ
er 8 kapıbirden açı
k olsaydıhepiniz aynıanda
kapı
dan içeri girebilirdiniz. Yalnı
z buradan sakı
n ola ki seri portun paralel porta göre yavaş
olduğu fikri aklı
nı
za gelmesin. Seri porttaki bir bilginin birim zamandaki bit iletim hı
zı
na
bağ
lıolarak (boud rate) seri portun hı
zıbelli olur. Şekil 1.2.2.1’ de seri port soketleri erkek
ve diş
i olarak gösterilmiş
tir.
Ödev 2:
Herhangi bir bilgisayar veya elektronik ürün satan mağ
azaya giderek seri port ile
haberleş
ebileceğiniz cihazlarıaraş
tı
rı
nı
z ve en az 3 farklıcihaz yazarak sı
nı
fa sununuz.
5
Şekil 1.2.2.1: PC’de seri port
1.2.3. USB (Universal Serial Bus) Portu
Üniversal seri port olarak da bilinen bu port dijital cihazlara hı
zlıbir ş
ekilde veri
transfer etmek için tasarlanmı
şbir protokol çerçevesinde, seri olarak bilgi transferi için
üretilmiş
tir. Çoğu dijital kamera ve hafı
za kartıokuyucularıbu port üzerinden bilgisayarlara
bağ
lanmaktadı
r. RS232 seri portlara göre hı
zlıfakat Firewire portuna göre yavaşolan USB
portları
nı
n 1.0, 2.0 gibi versiyonlarımevcuttur. RS232 portuna sadece 1 adet cihaz
takı
labilirken USB portununa 127 farklıcihaz takı
labilir. Bu iş
lem USB portuna USB Hub
(Çoklayı
cı
) takı
larak yapı
labilir. Şekil 1.2.3.1’ de bir USB Hub’ıve USB konektörleri
gösterilmektedir.
Şekil 1.2.3.1: PC’de USB portları
6
Ödev 3:
Herhangi bir bilgisayar veya elektronik ürün satan mağazaya giderek USB port ile
haberleş
ebileceğiniz cihazlarıaraş
tı
rı
nı
z ve en az 10 farklıcihaz yazarak sı
nı
fa sununuz.
1.2.4. PS/2 Portu
PS/2 portu fare ve klavye için 2 adet üretilmiş6 pinli konektörden oluş
an, düş
ük hı
zlı
bir seri porttur. 1984 yı
lı
nda IBM tarafı
ndan tasarlanmı
ş
tı
r. Bu portun kullanı
mı
nda
genellikle klavye ve fare giriş
leri karı
ş
tı
rı
ldı
ğ
ıiçin kullanı
cıproblemleri çı
kmaktadı
r. Şekil
1.2.4.1’ de gösterildiğ
i üzere mor olan klavye için yeş
il olan fare içindir. Bu portlara
bilgisayar açı
kken bağlantıyapı
lmasıdurumunda bilgisayar anakartı
na zarar verilebilir.
Böyle bir durumda klavye veya fare kı
smıçalı
ş
mayacağ
ı
ndan bilgisayar kullanı
lamaz
duruma gelebilir. Gerekli olan arı
zanı
n giderilmesini bekleyebilir ya da USB klavye veya
USB fare takarak çözüm üretebilirsiniz.
Ödev 4:
Bilgisayarlarda PS/2 portu olmadan önce klavye ve fare giriş
leri için hangi portlar
kullanı
lı
yordu araş
tı
rı
nı
z ve bu portları
n resimlerinin çı
ktı
ları
nıalı
p sı
nı
fa sununuz.
Şekil 1.2.4.1: PC’de PS/2 portları
7
1.2.5. Monitör VGA Portu
PC bilgisayarlar için standart haline gelen VGA monitör portu vası
tası
yla bilgisayarda
iş
lenen bilgilerin monitörlerde görüntülenmesi sağ
lanmaktadı
r. Ekran kartıüzerinde veya
anakart üzerinde bulunan porta monitör bağ
lanmaktadı
r. Uygun monitör görüntüsü için
iş
letim sisteminde belirtilen ekran tazeleme oranı
, çözünürlük ve renk derinliğine göre ekran
ayarlamalarıyapı
lı
r. Yanlı
şyapı
lacak olan çözünürlük ve tazeleme frekansıayarlaması
monitörün görüntüsünü bozabilir.
Bilgisayar açı
k veya kapalı olsun bilgisayar ekranları monitör portuna
bağ
lanmadı
kları
nda sinyal yok iş
areti verirler. Bu durumda ekran kablosu monitör portuna
takı
lmalı
dı
r. Takı
ldı
ğ
ıhalde yine aynıuyarıveriliyorsa monitör kablosu pinleri kontrol
edilerek tekrar takı
lmalı
dı
r. Uyarı
nı
n devam etmesi durumunda bir arı
za oluş
muşolabilir.
Aynış
ekilde bilgisayar ekranı
nda bazırenklerin gözükmemesi monitör kablosunun
konektöründe bulunan pinlerle ilgili olabilir. Böyle bir durumda pinlerin kontrol edilip tekrar
takı
lması
nda problem çözülebilir. Şekil 1.2.5.1’de monitör portu ve konektörü
gösterilmektedir.
Ödev.5:
PC bilgisayarları
n monitör portları
yla Apple Macintosh bilgisayarları
n monitör
portlarıaynımı
? Bu bilgisayarları
n kullandı
klarımonitörler ile monitör portlarıhakkı
nda
araş
tı
rma yapı
nı
z. Edindiğiniz bilgileri raporlayı
p sı
nı
fa sununuz.
Şekil 1.2.5.1: PC’de monitör portu
8
1.2.6. Ethernet Portu RJ45
LAN (Local Area Network) lokal alan ş
ebeke yapı
sıXerox, DEC ve Intel firmaları
nı
n
1976 yı
lı
nda ortak yaptı
klarıçalı
ş
ma sonucu bulunmuş
tur. Ethernet bus veya yı
ldı
z topoloji
olmak üzere kullanı
labilen ve 10 Mbps bilgi transferini gerçekleş
tirebilen bir yapı
ya sahiptir.
Günümüzde 10/100 Mbps Base Ethernet ve Gigabit Ethernet gibi versiyonları
kullanı
lmaktadı
r. Artı
k anakart üretici firmaları10/100 Mbit veya Gigabit Ethernet port
modüllerini anakart üzerinde tümleş
ik olarak üretmektedirler. IEEE 802.3 standartı
nda
üretilen
Ethernet
CSMA/CD
eriş
im
metodunu
kullanarak
haberleş
mesini
gerçekleş
tirmektedir. RJ45 konektörü vası
tası
yla bağ
lantı
sıyapı
lan bu port ve kablosu Şekil
1.2.6.1’ de gösterilmektedir.
Ödev 6:
100Mbit base T(Fast Ethernet) ve (1000Mbit)Gigabit Ethernet hakkı
nda araş
tı
rma
yapı
nı
z. Bu Ethernet ağ
larıiçin kullanı
lacak kablo katagorileri hakkı
nda bilgi toplayı
p sı
nı
fa
sununuz.
Şekil 1.2.6 .1: PC’de ethernet portu
1.2.7. Modem Portu RJ-11
Modemler aracı
lı
ğı
yla uzaktaki bir bilgisayarla PSTN Telefon hattıüzerinden bağ
lantı
kurmamı
zısağ
layan bu portun yapı
sıve konektörü Şekil 1.2.7.1’ de gösterilmiş
tir. Bu port
genellikle internete bağ
lanmak için kullanı
lmaktadı
r. Bu port ADSL ve normal V.92
modemlerde bulunmaktadı
r. Bu portlara normal ev veya iş
yeri telefonlarıparalel olarak
bağ
lanabilir. Yalnı
z ADSL desteğ
i olan hatlarda splitter üzerinden bu bağlantı
nı
n yapı
lması
gereklidir.
9
Ödev 7:
RJ11 ve RJ45 konektörlerinin yapı
sı
nıinceleyerek farkları
nıbulunuz. Tespitlerinizi
sı
nı
fla paylaş
ı
nı
z.
Şekil 1.2.7.1: PC’de modem portu
1.2.8. Firewire IEEE 1394 Port
USB portlara göre daha hı
zlıolan Firewire portu genellikle dijital kameralarda
kullanı
lmaktadı
r. Dijital kameralarda bulunan bu port vası
tası
yla görüntü aktarı
mı
nıvideo
yakalama kartıolmadan gerçekleş
tirmek mümkündür. Ayrı
ca bu port bazıhafı
za kart
okuyucuları
nda bulunabilmektedir. İ
lk olarak Apple bilgisayarlar için üretilmişolan bu port
PC bilgisayarlarda da yaygı
n olarak kullanı
lmaya baş
lamı
ş
tı
r. Diğ
er bir adı
yla Ay-link
olarak bilinen bu port dizüstü bilgisayarları
n hepsinde standart haline gelmiş
tir. Büyük ve
küçük olmak üzere iki farklıkonektör yapı
sı
na sahip olan bu portun büyük olan versiyonu
Şekil 1.2.7.1’ de gösterilmiş
tir.
Ödev 8:
Büyük ve küçük olmak üzere iki farklıboyutu olan firewire portunun büyük ve küçük
konektörlerini karş
ı
laş
tı
rı
nı
z. Belirlediğ
iniz yapı
sal farklı
lı
klarısı
nı
fa sununuz.
10
Şekil 1.2.8.1: PC’de firewire portu
1.2.9. Audio Portu
Ses (Audio) portları
na hoparlör (speaker), mikrofon, veya harici bir cihaz bağ
layarak
bilgisayardan ses çı
kı
şve girişiş
lemleri gerçekleş
tirilmektedir. Şekil 1.2.8.1’de gösterilen
yeş
il renkli port hoparlör çı
kı
ş
ıiçin, kı
rmı
zımikrofon giriş
i için, mavi ise harici cihaz veya
üç boyutlu (surround) ses sistemleri için ilave hoparlör bağ
lantı
sı
nda kullanı
lı
r. Ayrı
ca dijital
olarak ses çı
kı
ş
ıalmak içinde ilgili ayarlamalar yapı
larak bu port kullanı
labilir.
Ödev 9:
Analog olarak yapı
lan hoparlör bağ
lantı
sı
yla dijital olarak yapı
lan hoparlör
bağ
lantı
sı
nı
n farkları
nıaraş
tı
rı
nı
z. Bulduğunuz sonuçlarısı
nı
fa sununuz.
11
Şekil 1.2.9.1: PC’de Audio Portu
1.2.10. S-Video Port
Ekran kartlarıüzerinde bulunan S-Video Portu üzerinden bilgisayar monitöründe
bulunan bilgiyi televizyon veya video kaydedicisine göndermek mümkündür. S-Video
standardı
nda resim ve parlaklı
k bilgisi ayrıayrıiki farklıkablodan gönderilmektedir. Bu
nedenle tek kablodan gönderilen video sinyallerine göre S-Videodan elde edilen görüntü
daha kaliteli olmaktadı
r. Şekil 1.2.10.1’de S-Video Portu gösterilmektedir.
Ödev 10:
S-Video portunun kullanı
labileceğ
i bir uygulama örneği yazı
nı
z.
12
Şekil 1.2.10.1: PC’de s-video portu
1.2.11. DVI Monitör Portu
Yüksek kaliteli UXGA ve HDTV gibi yayı
nlar için 160 MHz tazeleme frekasıdesteğ
i
olan DVI portu hem analog hem dijital monitörlerin kullanı
labilmesi için analog sinyallerin
dijital sinyalleri dönüş
türüldüğü bir porttur. Plazma ve LCD televizyonlarda bulunan bu port
ile bilgisayarları
n bu ekranlara bağlanmasımümkündür. Yüksek kaliteli bir bilgisayar
görüntüsünde saniyede 30 adet gönderilen resim bilgisinin bir tek resminde 2 MB bilgi
bulunmaktadı
r. DVI portu vası
tası
yla bu yüksek yoğ
unluklu bilgi verici tarafı
nda sı
kı
ş
tı
rı
lı
p
alı
cı
da tekrar açı
larak çözümlenmekte ve yüksek kaliteli görüntü akı
ş
ı
nı
n gerçekleş
mesi bu
port üzerinden sağ
lanmaktadı
r. Şekil 1.2.11.1’ de Ekran kartıüzerinde bulunan DVI portu ve
konektörü gösterilmektedir.
13
Şekil 1.2.11.1: PC’de DVI Portu
Resim 1: Kablolar
14
UYGULAMA FAALİ
YETİ
UYGULAMA FAALİ
YETİ
İ
ş
lem Basamakları
Öneriler
1) Evinizde veya okulunuzda bulunan bir  Elektrik bağ
lantı
sı
nı
n olmadı
ğ
ı
ndan
bilgisayarı
n bütün kablo bağ
lantı
ları
nı
emin olunuz. Kablolarıçı
karı
rken vidalı
çı
karı
nı
z. Bütün kablo bağlantı
larıçı
ktı
ktan
olup olmadı
ğı
nıkontrol ediniz.
sonra aş
ağ
ı
daki aş
amalarıgerçekleş
tirin
2) PS/2 portları
na klavye ve fareyi takı
nı
z.
 Fare ve kalvye portunu karı
ş
tı
rmayı
nı
z.
Konektörleri porta takarken pinlerini
bükmemeye özen gösteriniz.
3) Monitör portuna monitör ara kablosunu  Eğer port girmiyorsa sakı
n zorlamayı
n
takı
nı
z.
ters takmaya çalı
ş
ı
yor olabilirsiniz.
Sakince tekrar kontrol ederek takı
n.
Daha sonra konektörün yanları
nda
bulunan vidalarıporta sı
kı
ş
tı
rı
nı
z.
4) Modem veya Ethernet portuna kabloları
nı Ethernet portuna telefon kablosunu
takı
nı
z.
takmayı
n.
5) Audio Portları
na hoparlör kablosunu  Yeş
il Renk hoparlör içindir.
takı
nı
z.
6) Bilgisayarı
n 220 V besleme kablosunu  Öğretmeninize veya daha önceden bu
takarak bilgisayarı
açı
nı
z.
iş
lemi yapmı
şolan bir kiş
iye
bağ
lantı
nı
zıkontrol ettiriniz.
7) Çalı
ş
mayan bir donanı
mı
n
olmadı
ğ
ı
nı
kontrol ediniz.
olup  Çalı
ş
mayan bir donanı
m varsa iş
lem
basamakları
nıbaş
tan tekrar ediniz.
Takı
ldı
ğı
nı
z bir konuda bilgi sayfaları
nı
tekrar okuyunuz.
Öğ
retmenlerinizin ayrı
ca vereceğ
i önerileri Uygulama Faaliyeti Tablosuna not ediniz.
15
ÖLÇME
RME
ÖLÇME VE
VE DEĞ
DEĞERLENDİ
ERLENDİ
RME
Bu kı
sı
mda birinci öğrenme faaliyetinde verilen bilgilerle ilgili, düş
ünce gücünüzü
ölçecek sorular sorulacaktı
r. Bazısoruları
n cevapları
nıhemen bulabilir bazı
ları
nı
cevaplamanı
z ise vakit alabilir. Bu bilinçle hareket ederek sorularıcevaplayı
nı
z.
ÖLÇME SORULARI 1
Aş
ağ
ı
da verilen sorular için uygun cevap seçeneği iş
aretleyiniz.
1.
Pin kavramıile verilen bilgilerden hangisi doğ
rudur?
A) Port konektörlerine pin denir.
B) Kablonun diğ
er bir adı
pin’ dir.
C) Pin, Port konektörlerinin içlerindeki sivri uçlu iletkenlerdir.
D) Pin, Portun diğer adı
dı
r.
2.
Yandaki ş
ekilde verilen konektör hangi port içindir?
A)
B)
C)
D)
3.
PS2
Monitör
Paralel
DVI
USB Port konektörü hangi ş
ı
kta gösterilmektedir?
A)
B)
C)
D)
16
4.
Paralel Port ve Seri Port ile ilgili verilen bilgilerin hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) Paralel Portta aynıanda birden fazla bit verisi gönderilebilir.
B) Seri Portta veriler birbirinin ardısı
ra iletilir.
C) Paralel portta yazı
cıbağ
lanabilir.
D) Seri port paralel porttan her zaman yavaş
tı
r.
5.
PS/2 portu ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğ
rudur?
A) Fare ve klavye herhangi bir PS/2 portuna takı
labilir.
B) Bir PC anakartı
nda sadece bir tane PS/2 portu bulunur.
C) USB klavye veya fare dönüş
türücü kullanı
larak PS/2 uyumlu olamaz.
D) Fare ve klavyenin kendine özgü PS/2 giriş
i vardı
r.
6.
Yandaki ş
ekilde hangi arabirim aracı
lı
ğ
ı
yla Video
sinyali aktarma iş
lemi gerçekleş
tirilebilir?
A) S-Video Portu
B) Monitör VGA Portu
C) Seri Port
D) USB Portu
17
7.
Yukarı
da verilen rakamlarıiş
aret eden portları
n sı
rası
hangi ş
ı
kta doğru verilmiş
tir?
A) 1:Audio
2: Paralel
3:Monitör
4:USB
B) 1:Mikrofon 2: Paralel
3:Monitör
4:Firewire
C) 1:Audio
2: Paralel
3:Comm
4:USB
D) 1:Mikrofon 2: Paralel
3:Comm
4:Firewire
1.
8.
Yandaki ş
ekilde verilen port ile ilgili söylenenlerden hangisi
yanlı
ş
tı
r?
A)
B)
C)
D)
Iş
ı
k ile iletim sağlanı
r.
Gigabit ve 100 Mbit versiyonları
mevcuttur.
RJ45 konektörü ile ilgili portuna bağ
lanı
r.
LAN sistemlerinde haberleş
mede kullanı
lı
r.
2.
9.
Plazma TV’lerde de bulunan ve yüksek kalitede resim bilgisinin iş
lenmesini
sağlayan port aş
ağı
dakilerden hangisidir?
A) VGA
B) S-Video
C) Video
D) DVI
10.
Firewire portu ile ilgili ş
ı
klarda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) USB portundan yavaş
tı
r.
B) Dijital kameralarda bilgisayara görüntü aktarı
mıiçin kullanı
labilir.
C) Tek tip konektöre sahiptir.
D) Belli bir standarda sahip değ
ildir.
18
Resim2
B-DEĞERLENDİ
RME 1
Cevapları
nı
zımodül sonunda bulunan cevap anahtarıile karş
ı
laş
tı
rı
nı
z. Unutmayı
n
kendinizi deniyorsunuz. Eğer eksikliğini hissettiğiniz bir konu ile karş
ı
laş
ı
rsanı
z bilgi
sayfaları
na tekrar dönebilirsiniz. Araş
tı
rma yaparak, uygulama faaliyetlerini tekrar
gerçekleş
tirerek eksiklerinizi giderebilirsiniz. Ayrı
ca konu ilginizi çektiyse daha fazla bilgi
edinmek için araş
tı
rma yapmanı
z önerilir.
19
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-2
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–2
AMAÇ
Bu öğ
renme faaliyetinde girişçı
kı
şportları
ndan seri ve paralel portu daha ayrı
ntı
lı
inceleyeceğ
iz.
ARAŞTIRMA
Bilgisayarları
n birbirleriyle ya da çevre donanı
mları
yla haberleş
mesinde seri ve
paralel portun ne kadar sı
klı
kla kullanı
ldı
ğı
nıaraş
tı
rı
n. Bu portları
n yerine baş
ka portları
n
kullanı
lı
p kullanı
lmadı
ğ
ı
nıöğrenin. Edindiğiniz bilgileri sı
nı
fla paylaş
ı
n.
2.SERİVE PARALEL PORTLAR
2.1. Seri ve Paralel Portları
n Yapı
sı
Genellikle bilgisayarları
n çevre donanı
mları
yla haberleş
mesinde kullanı
lan seri ve
paralel portlar artı
k günümüzde bilgisayar anakartları
nı
n üzerinde tümleş
ik olarak
gelmektedir. PC bilgisayarları
n üretilmeye baş
landı
ğıilk yı
llarda PCI veya ISA slotları
na
takı
lan I/O kartıüzerinde bulunan bu portlar, Pentium iş
lemciler için üretilen anakartları
n
üzerinde tümleş
ik olarak üretilmeye baş
lamı
ş
tı
r. Yani I/O kartıanakart üzerinde I/O
entegresine dönüş
müş
tür diyebiliriz. Şekil 2.1.1’ de I/O kartıve günümüz anakartı
gösterilmektedir.
Şekil 2.1.1: I/O Kartıve anakart
20
Anakartları
n bazı
ları
nda seri ve paralel port konektörleri ayrı
ca verilmektedir. Bu
durumda anakartı
n beraberinde verilen uzatma kablolarıile portun kasaya kullanı
cı
tarafı
ndan monte edilmesi gerekmektedir. Genellikle AT yapı
daki anakartlarda karş
ı
laş
ı
lan
bu durumda kabloları
n anakart montaj kitapçı
ğı
na bakı
larak ilgili pinlere takı
lması
ndan
sonra kasaya vidalanmasıgerekir.
2.1.1. Seri Portun Yapı
sı
Seri Portta bilgi transferi giden bilgi için tek hat aynış
ekilde gelen bilgi için de tek hat
üzerinden yapı
lmaktadı
r. Bu nedenle seri port çift yönlü [full dubleks] çalı
ş
abilen
(bidirectional) bir porttur. Seri haberleş
mede bilgi paketleri baş
langı
ç ve bitişbitleriyle
iş
aretlenerek birbirinin ardısı
ra gelen sinyallerle gönderilir.
PC bilgisayarlarda seri port haberleş
mesi RS232 standardı
nda yapı
lmaktadı
r. RS232
standardı
nı
n sinyal seviyeleri TTL seviyesinden yüksektir. RS 232 sinyallerini TTL
seviyesine dönüş
türmek için bilgisayar anakartlarıiçerisinde seviye uygunlaş
tı
rı
cıentegreler
kullanı
lmaktadı
r. Ayrı
ca UART adıverilen arabirim sayesinde seri gelen bilgiler paralel hale
getirilip bilgisayar anakartıiçerisinde iş
lenebilir hale gelir. Yine aynış
ekilde bilgisayardan
gönderilmek istenen paralel bilgi UART vası
tası
yla seri hale dönüş
türülür.
Şekil 2.1.1.1’de seri port diş
i ve erkek konektörlerinin yapı
sıgösterilmektedir.
Genelde 9 pinli konektör yapı
sıseri portlar için kullanı
lmaktadı
r. Eski 25 pinlik konektörler
artı
k kullanı
lmamaktadı
r ve bu büyük konektörün büyük olması
ndan baş
ka hiçbir özelliğ
i
yoktur.
Şekil 2.1.1.1: Seri port erkek ve diş
i konektörleri
21
2.1.2. Seri Portun Özellikleri
Seri portta bilgi gönderme iş
lemi ş
uş
ekilde ifade edilebilir. 8 tane öğrencinin tek sı
ra
halinde dizildiğini ve bu öğ
renci grubunun baş
ı
nda ve sonunda birer rehber öğ
retmenin
olduğunu kabul edelim. Bu grubun gezi için bir yere gittiğ
ini ve güvenlik önlemenin alı
ndı
ğ
ı
bu yerden turnikeden geçerek teker teker içeri girdiklerini düş
ünelim. Bu grubu izleyen
güvenlik görevlisinin ilk öğ
retmenin giriş
iyle grubun geldiğini, son öğ
retmenin içeriye
girmesiyle de grubun tamamen içeride olduğunu gözlemleyeceğ
ini çok rahat diyebiliriz. İ
ş
te
seri port haberleş
mesi teker teker 1 ve 0 (var/yok) bilgilerinin iletilmesiyle gerçekleş
ir.
RS232 standardı
nda eğ
er bilgi 0 olarak algı
landı
ysa bu bilgi +3V ile +25V arası
nda
bir değ
er olabilir. Eğ
er bilgi 1 olarak algı
landı
ysa bu bilgi -3V ile -25V arası
nda gerilim
değ
eri almı
ş
tı
r.
İ
ki cihaz seri haberleş
me portu üzerinden haberleş
tirilmek isteniyorsa birinin bilgi
gönderen ucu diğerinin bilgi alan ucuna çapraz ş
ekilde bağlanmalıve ş
ase (GND) uçları
birleş
tirilmelidir. Ayrı
ca iki cihazı
n seri port hı
zı
nı
n belirlendiğ
i boudrate’ inin aynıolması
gerekmektedir. Aksi taktirde alı
nan verilerde hata meydana gelecektir. Şekil 2.1.2.1’ de seri
port kablosu gösterilmektedir.
Şekil 2.1.2.1: Seri port kablo sinyalleri
22
Kabloları
n taş
ı
dı
ğ
ısinyaller aş
ağı
da gösterilmiş
tir:
1. Taş
ı
yı
cıTespit [Carrier Detect] – Modemin çalı
ş
an bir telefon hattı
na takı
lı
p
takı
lmadı
ğı
nıtespit etmek için kullanı
lı
r.
2. RX Bilgi Alma [Receive Data] – Gönderilen bilgi sinyallerini almak için
kullanı
lı
r.
3. TX Bilgi Gönderme[Transmit Data] -Bilgi Sinyali göndermek için kullanı
lı
r.
4. Bilgi Terminali Hazı
r [Data Terminal Ready] – Karş
ıtarafla anlaş
mak için
hazı
r olunduğ
unu belirtmek için kullanı
lı
r.
5. GND Şase-Toprak [Ground] - Toprak
6. Bilgi Gönderme Hazı
r [Data Set Ready] –Karş
ıtarafı
n anlaş
mak için hazı
r
olduğunu belirtmek için kullanı
r.
7. Gönderme İ
steğ
i [Request To Send] – Karş
ıtarafa bilgi gönderilebilirliğin
uygunluğ
unu sormak için kullanı
lı
r.
8. Gönderme İ
steğ
i Tamam [Clear To Send] – Karş
ıtarafı
n bilgi göndermenin
uygun olduğunu belirtmek için kullanı
lı
r.
9. Zil İ
ş
aretçisi [Ring Indicator] – Telefonla modem arandı
ğ
ı
nda çağ
rısinyali bu
hat üzerinden gönderilir.
Seri Portlar PC BIOS yazı
lı
m üzerinden 2E8h, 2F8h, 3E8h, 3F8h donanı
m baş
langı
ç
adreslerinden herhangi ikisine Comm1 veya Comm2 olarak ayarlanabilmektedir.
NOT: Windows iş
letim sisteminde Donatı
lar/İ
letiş
im kı
smı
nda bulunan Hyper
Terminal programı
yla seri haberleş
me portu kullanı
labilmektedir.
2.2. Paralel Portun Yapı
sı
Paralel portta bilgi 8 bitlik data hattıüzerinden yapı
lmaktadı
r. Seri haberleş
menin
aksine paralel haberleş
mede iletilmek istenen 8 bitlik veri aynıanda iletilebilmektedir. Seri
portta anlatı
lan öğ
retmen öğ
renci grubu olayı
nıtek kapı
dan değ
il de grubun sanki 8 ayrı
kapı
dan bir anda geçerek içeri girdiğ
ini düş
ünerek paralel port için uyarlayabiliriz. Ayrı
ca
paralel portta Kontrol (Control) ve Durum (Status) sinyallerinin alı
nı
p gönderildiğ
i pinler
bulunmaktadı
r. 25 pinlik erkek ve diş
i konektörle kullanı
lan paralel portun Şekil 2.2.1.1’de
kabloları
gösterilmiş
tir.
Şekil 2.2.1.1: Paralel port konektörleri
23
2.2.1.Paralel Portun Özellikleri
SPP, EPP ve ECP olarak 3 farklımodu bulunan 25 pinlik paralel port bidirectional bir
porttur. Tablo2.2.2.1’ de gösterilen EPP modundaki sinyal tablosuna göre 2–9 arasıpinler
tek yönlü (half dubleks) veri aktarı
mıiçin kullanı
lmaktadı
r. Yalnı
z 18–25 arasıpinler ş
ase
için ayrı
lmı
şolmakla beraber istenirse çift yönlü (full dubleks) haberleş
me için data hattı
olarak da kullanı
labilir. EPP ve ECP’ nin IEEE tarafı
ndan standart olarak kabul edilmesine
rağ
men bilgisayarlar SPP modunda desteklemektedir. Şekil 2.2.2.1’ de paralel port ve sinyal
kabloları
gösterilmiş
tir.
Şekil 2.2.2.1: Paralel port sinyal kabloları
Paralel portun SPP, ECP, EPP gibi modlarımevcuttur. Bu modlar PC’ lerin BIOS
yazı
lı
mıüzerinden değiş
tirilebilmektedir. Ayrı
ca veri hattıbaş
langı
ç adreslerinin 287h veya
387h olarak yapı
lmasıBIOS üzerinden mümkündür.
SPP( Standart Paralel Port) modu tekyönlü (unidirection) olarak çalı
ş
an bir moddur.
Bu mod aynıanda bir yönden bilgi alı
şveriş
ini (half dubleks) sağlayarak çalı
ş
ı
r. Yani aynı
anda hem bilgi alma hem bilgi gönderme iş
lemi gerçekleş
tirilemez.
EPP (Enhanced Parallel Port) modu saniyede 500 Kbyte ile 2 Mbyte veri aktarı
mı
na
izin verebilmektedir. Bu mod genellikle depolama aygı
tlarıiçin kullanı
lmaktadı
r. Bu nedenle
herhangi bir depolama (back up) aygı
tıparalel porta bağlanacaksa bilgisayarla olan mod
uyuş
umuna dikkat edilmesi gerekmektedir. Tablo2.2.2.1’ de EPP modundaki pin sinyal
bilgileri gösterilmektedir
24
Tablo2.2.2.1: EPP Sinyalleri
EPP
Pin
EPP Sinyali
Pin
EPP Sinyali
Pin
EPP Sinyali
1
Yazma
10
Kesme
19
Şase
2
DATA 0
11
Bekleme
20
Şase
3
DATA 1
12
Yedek
21
Şase
4
DATA 2
13
Yedek
22
Şase
5
DATA 3
14
Data Tutma
23
Şase
6
DATA 4
15
Strobe*
24
Şase
7
DATA 5
16
Yedek
25
Şase
8
DATA 6
17
Reset
9
DATA 7
18
Adres Strobe
ECP (Extended Capabilities Port) modu ECP’ nin hemen ardı
ndan yazı
cı
ları
hı
zlandı
rmak için tasarlanmı
ş
tı
r. Tablo2.2.2.2’de ECP sinyal bilgileri gösterilmektedir.
Tablo2.2.2.2: ECP Sinyalleri
ECP
Pin
ECP Sinyali
Pin
ECP Sinyali
Pin
ECP Sinyali
1
Sunucu Cihaz CLK
10
19
Şase
2
DATA 0
11
20
Şase
3
DATA 1
12
Bağlanan Cihaz CLK
Bağlanan Cihaz Kabul
Acknowledge*
nAcknowledge TERS
21
Şase
4
DATA 2
13
22
Şase
5
DATA 3
14
Sunucu Acknowledge
23
Şase
6
DATA 4
15
Bağlanan Cihaz İ
stek
24
Şase
7
DATA 5
16
nİ
stek TERS
25
Şase
8
DATA 6
17
1284 Aktif
9
DATA 7
18
Şase
X Bayrağı
Strobe ve Acknowledge pinlerini örnekle anlatmak istersek Strobe ucundaki sinyalin
+5V’ tan 0V’ a düş
mesi demek verinin yazı
cı
ya gönderildiğ
ini ifade eder. Acknowledge ucu
aynış
ekilde ki seviye düş
mesinde yazı
cı
nı
n bilgiyi aldı
ğ
ı
nıifade etmektedir.
2.3. Harici Seri ve Paralel Portun Montajı
Harici seri ve paralel portları
n montajıanakartlar üzerine kolayca yapı
labilmektedir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus anakartı
n üzerinde bulunan iş
aretlerdir. Harici portun
anakartla birleş
ecek olan konektörü incelendiğ
inde konektör üzerinde çentiklere veya kapalı
pin uçları
yla karş
ı
laş
abilirsiniz. Bu iş
aretler bize montaj aş
aması
nda kopya vermektedir.
Örneğ
in Şekil 2.3.1’ de gösterildiğ
i gibi anakart üzerinde bulunan harici Comm2 portunun
25
kondansatörün hemen altı
ndaki pini bulunmamaktadı
r. Bu kı
smı
n konektördeki karş
ı
lı
ğ
ıucu
kapalıolan pin yeridir. Konektör takı
lı
rken aynıhizaya gelecek ş
ekilde dikkat edildiğinde
hiçbir problemle karş
ı
laş
ı
lmayacaktı
r. Baş
ka dikkat edilmesi gereken bir husus konektör
gireceği yere büyük veya küçük geliyorsa ya da zor giriyorsa anakarttaki konektör yerleri
tekrar ve tekrar kontrol edilmelidir. Hiçbir ş
ekilde zorlama yapı
lmamalı
dı
r.
Şekil 2.3.1’ de sadece seri port için harici bağlantı
ya örnek verilmiş
tir. Bilgisayar
anakartları
nda harici paralel port bağ
lantı
sı
yla sı
k karş
ı
laş
ı
lmaması
na rağmen karş
ı
laş
ı
ldı
ğ
ı
durumda aynıyukarı
da ifade edilen montaj kuralları
na uyarak iş
lemin gerçekleş
tirilmesi
gerekmektedir. Şekil 2.3.1’ de ayrı
ca belirtilmişolan IRDA portu dikkatinizi çekebilir.
Harici olarak hemen hemen tüm anakartlarda olan bu port kı
zı
l ötesi iletiş
im kurmamı
zı
sağ
layan bir seri porttur. Bu portun kullanı
labilmesi için kı
zı
l ötesi harici donanı
mı
nı
n alı
nı
p
bilgisayara bağ
lanmasıgerekir.
Şekil 2.3.1: Harici paralel ve seri port bağlantı
sı
Şekil 2.3.2’de aş
ama aş
ama kasaya konektör kı
smımonte edilmiş9 pinlik harici seri
port bağlantı
sıgösterilmiş
tir. 4. aş
amada ayrı
ca istenildiği taktirde 25 pinlik harici seri
portun 9 pinlik seri port yerine takı
labilirliği gösterilmiş
tir.
Ödev 11:
İ
nternet üzerindeki arama motorları
nıkullanarak arama motoruna paralel ve seri port
yazı
p sadece resim olarak arattı
rdı
ğ
ı
nı
zda çı
kan resimleri inceleyiniz. Farklıolduğuna
inandı
ğ
ı
nı
z resimleri sı
nı
fla paylaş
ı
nı
z.
26
Şekil 2.3.2: Seri port bağlantıaş
amaları
Resim 2
27
UYGULAMA FAALİ
YETİ
UYGULAMA FAALİ
YETİ
İ
ş
lem Basamakları
Öneriler
1)AT veya ATX yapı
da bir bilgisayar  Eğer kasanı
z ATX ise Paralel Port ve
kasası
nı
n portları
na bakarak Paralel ve Seri
Seri Port Anakart üzerinde tümleş
ik
Portun yerini belirleyiniz.
olacaktı
r.
 AT kasada ise Paralel ve Seri Portun
anakarta harici olarak bağ
lanmı
şolması
yüksektir.
2)Kasaya bağ
lıolan kablolarısökün ve  Bu iş
lemleri öğ
retmeninizin
bilgisayar kasası
nı
n kapağ
ı
nı
açı
n.
gözetiminde gerçekleş
tirin.

3)Paralel Portun ve Seri Portun anakartla  AT kasalarda paralel portun ve seri
birleş
tiğ
i yerleri kontrol edin.
portun PCI yuvalarıiçin ayrı
lmı
şolan
boş
luklara vidalandı
ğı
nıve uzatma
! Eğer Seri Port ve Paralel Port bilgisayar
kablosu ile anakarta bağ
landı
ğı
nı
anakartı
na lehimli ise lehim bölgelerini iyice
göreceksiniz.
inceledikten sonra iş
lem basamağ
ı6’ ya  ATX’ de bu portlar direk anakarta
geçiniz.
lehimlidir. Yalnı
z harici olarak bir tane
Seri Port yerinin anakart üzerinde
bulunduğ
unu görebilirsiziniz.
4)Eğ
er bilgisayar kasasıAT yapı
da veya  Genellikle bu tip bağ
lantı
larda kablo
Paralel ve Seri Portu harici olarak bağ
lı
ysa;
sonları
nda bulunan delikli konektörün
bağlı oldukları yerden çı
kartı
p tekrar
bir tarafı
nda çentik bulunmaktadı
r. Bu
takmaya çalı
ş
ı
nı
z.
çentik kabloyu yuvası
na ters sokmanı
zı
engeller.
5)Kabloları
n bağ
lantı
sı
nı düzgün olarak  Ters takabilirsiniz. Sakı
n yanlı
ş
yaptı
ğ
ı
nı
zıkontrol ediniz.
yapmaktan korkmayı
n. Konektörlere
cihaz bağ
lamadı
ğı
nı
z sürece uzatma
kabloları
nıters takı
lmasıbir arı
zaya
sebebiyet vermeyecektir.
6) Bilgisayarı
nı
zı
n kasası
nıkontrol edip  Öğretmeninize veya daha önceden bu
kapağ
ı
nıkapatı
nı
z.
iş
lemi yapmı
şolan bir kiş
iye yaptı
ğ
ı
nı
z
iş
lemi kontrol ettiriniz.
Öğ
retmenlerinizin ayrı
ca vereceğ
i önerileri Uygulama Faaliyeti Tablosuna not ediniz.
28
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
Bu kı
sı
mda birinci öğrenme faaliyetinde verilen bilgilerle ilgili, düş
ünce gücünüzü
ölçecek sorular sorulacaktı
r. Bazısoruları
n cevapları
nıhemen bulabilir bazı
ları
nı
cevaplamanı
z ise vakit alabilir. Bu bilinçle hareket ederek sorularıcevaplayı
nı
z.
A-ÖLÇME SORULARI 2
Aş
ağ
ı
da verilen sorular için uygun cevap seçeneğ
i iş
aretleyiniz.
1.
Paralel Portun pin sayı
sıaş
ağ
ı
daki seçeneklerden hangisinde doğ
ru verilmiş
tir?
A) 20
B) 22
C) 24
D) 25
2.
Seri Port ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) Boudrate kavramıkullanı
lacak olan comm port numarası
nıbelirler
B) Küçük konektörü 9 pinlidir.
C) Büyük konektörü 25 pinlidir.
D) Paralel porta nazaran bilgiler birbirinin ardısı
ra iletilir.
3.
I/0 kartıile ilgili verilen bilgilerden hangisi kesinlikle doğ
rudur?
A) Üzerinde yalnı
z paralel port bulunur.
B) Üzerinde yalnı
z seri port bulunur.
C) Günümüz anakartları
na I/O kartı
takı
lmayabilir.
D) Günümüz anakartları
nı
n yanı
nda I/O kartıverilmektedir.
4.
RS232 ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) PC bilgisayarlarda seri port haberleş
me standardı
dı
r.
B) Sinyal genlikleri TTL seviyesindedir
C) Bir standarttı
r.
D) Lojik 1 sinyal seviyesi -3V -25V arası
ndadı
r.
5.
İ
ki cihazı
n basit bir ş
ekilde haberleş
ebilmesi için aş
ağı
da verilen ş
artlardan hangisi
uygun değildir?
A) RX-TX ve GND uçlarıkullanı
lmalı
dı
r.
B) Birinin RX ucu diğ
erinin TX ucuna bağ
lanmalı
dı
r.
C) GND uçlarıortak bağ
lanmalı
dı
r.
D) 9 Pinin hepsinin bağlanmasıgereklidir.
6.
Paralel port ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğ
rudur?
A) Sadece EPP modunda çalı
ş
abilir.
B) Veri hattı
25 bittir
C) Kontrol Durum ve Veri hattı
ndan oluş
ur
D) Bilgi seri olarak iletilir.
29
7.
287h veya 387h adresleri neyi ifade etmektedir?
A) Paralel port veri baş
langı
ç adreslerini
B) Seri port veri baş
langı
ç adresini
C) Paralel port standart numarası
nı
D) Sseri port standart numarası
nı
8.
AT kasalar için üretilen anakartlarla ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi kesinlikle
yanlı
ş
tı
r?
A) Seri port harici olarak bulunabilir.
B) Paralel port anakartı
n üzerine lehimlenmiş
tir.
C) Paralel port için anakart üzerinde bağ
lantınoktasımevcuttur.
D) Seri port için anakart üzerinde bağ
lantınoktasımevcut değ
ildir.
9.
Paralel ve Seri Port konektörleri için verilenlerden hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) 25 Pinlik seri konektör fazla kullanı
lmamaktadı
r.
B) Küçük seri port konektörü monitör konektörü ile aynıebattadı
r yalnı
z pin sayı
ları
farklı
dı
r.
C) Paralel port konektörünün PC de bulunan kı
smıdiş
idir.
D) Büyük seri port diş
i konektörü Paralel port konektörüne uyar.
10.
Aş
ağ
ı
da verilen ş
ı
klarda hangisinde en az bilgi iletimi olmuş
tur?
A) 8 Darbe boyunca 8 bitlik seri port bilgisi
B) 8 Darbe boyunca 8 bitlik paralel port bilgisi
C) 1 Darbe boyunca 8 bitlik seri port bilgisi
D) 1 Darbe boyunca 8 bitlik paralel port bilgisi
B-DEĞERLENDİ
RME 2
Cevapları
nı
zımodül sonunda verilen cevap anahtarıile karş
ı
laş
tı
rı
nı
z. Unutmayı
n
kendinizi deniyorsunuz. Eğer eksikliğini hissettiğiniz bir konu ile karş
ı
laş
ı
rsanı
z bilgi
sayfaları
na tekrar dönebilirsiniz. Araş
tı
rma yaparak, uygulama faaliyetlerini tekrar
gerçekleş
tirerek eksiklerinizi giderebilirsiniz. Ayrı
ca konu ilginizi çektiyse daha fazla bilgi
edinmek için araş
tı
rma yapmanı
z önerilir.
30
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–3
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–3
AMAÇ
Bu öğ
renme faaliyetinde bilgi aktarı
mı
nda çok yaygı
n kullanı
lan USB Portunu
(Universal Serial Bus) ayrı
ntı
lıbir ş
ekilde inceleyeceğ
iz.
ARAŞTIRMA
USB portları
yla ilgili araş
tı
rma yaparak bu portu kullanan donanı
m çeş
itlerini
inceleyiniz. Bu portun kullanı
ldı
ğ
ıve kullanı
lmadı
ğıdonanı
mlarınot ediniz. USB portunu
kullanmayan bir donanı
mla karş
ı
laş
ı
rsanı
z baş
ka bir markanı
n veya modelin USB desteğ
i
olup olmadı
ğı
nısorunuz. Edindiğ
iniz bilgileri sı
nı
fla paylaş
ı
n.
3.USB PORTU
3.1. Usb Portları
n Yapı
sı
USB portlarıseri ş
ekilde hı
zlıbilgi transferi için geliş
tirilmişportlardı
r. Bilgi iletimi
seri olarak 2 kablo üzerinden yapı
lmaktadı
r. Ayrı
ca diğ
er beseleme için +5 V ve ş
ase için 2
kablo daha bulunmaktadı
r. Toplam 4 kablo içeren USB portundan maksimum 500 mA akı
m
çekilebilir. Bu özelliği sayesinde bu porta bağ
lanacak çoğu donanı
m ayrı
ca enerji
gereksinimi duymadan çalı
ş
abilir. Paralel porttan 24 mA akı
m çekilebileceğ
i
düş
ünüldüğünde USB portu bu özelliğ
i ile büyük avantaj sağ
lamaktadı
r. Şekil 3.1.1’ de USB
port kablolarıgösterilmiş
tir.
Şekil 3.1.1: USB kablo Sinyalleri
USB port konektörleri çeş
itli ş
ekillerde olabilir. Çoğu firma ürettiğ
i cihazı
n yapı
sı
na
göre uygun USB konektörünü belirlemektedir. Şekil 3.1.2’ de USB portu ve en çok
kullanı
lan USB konektörleri gösterilmektedir.
31
Şekil 3.1.2: USB Portu ve konektörleri
3.2. Usb Portları
n Özellikleri
USB portları
nda veri aktarı
m hı
zıseri ve paralel porttan yüksek Firewire portundan ise
düş
üktür. 127 adet cihaz bu port üzerine bağ
lanabilir. USB portuna birden fazla cihaz
takmak için USB Hublarıkullanı
lmaktadı
r. USB1.0, USB1.1, USB2.0 gibi versiyonlarıolan
bu portun USB2.0’ da bilgi aktarı
mısaniyede 480 Mbit’dir. USB2.0 USB1.0 versiyonundan
20 kat daha hı
zlı
dı
r. USB portunu kullanan cihazları
n tak çı
kart özelliğ
i bulunmaktadı
r. Yani
bilgisayara zarar vermeden bilgisayar çalı
ş
ı
rken bu porta çok rahatlı
kla donanı
m takı
p
çı
kartı
labilir.
USB portunu kullanan donanı
mlar 3 modda kullanı
lmaktadı
r. Bunlar:
a) Kesme Modu: USB fare veya klavye gibi fazla bilgi göndermeyen donanı
mlar bu modu
kullanmaktadı
r.
b) Hacim Modu: Yazı
cıgibi paket olarak bilgi transferi yapan cihazlar bu modu
kullanmaktadı
r. Paketlerin transferlerinden sonra doğ
rulama yapı
lmaktadı
r.
c) Asenkron Modu: USB hoparlör gibi devamlısurette bilgi alan donanı
mlar bu modda
çalı
ş
ı
r. Bilgi aktarı
mı
nda hata doğ
rulamasıyoktur.
3.3. USB Portları
n Montajı
Yeni bilgisayar donanı
mlarıgenellikle USB desteği ile piyasaya çı
kmaktadı
r. Gitgide
kullanı
mıyaygı
nlaş
an bu portlar için anakart üreticileri hem anakartlara tümleş
ik olarak
USB portları
nıtasarlamakta hem de harici USB portunun montajıiçin anakart üzerinde yer
bı
rakmaktadı
r. Şekil 3.3.1’ de harici USB portun montaj aş
amaları
gösterilmektedir. Burada
32
dikkat edilmesi gereken husus anakart üreticisinin montaj kitapçı
ğı
na bakarak harici USB
portun anakart üzerinde nerede olduğunun doğ
ru bir ş
ekilde belirlenmesidir. Kasa üzerinde
USB bağlantı noktası belirlendikten sonra bağlantı kabloları
nı
n yerine takı
lması
gerçekleş
tirilir. Aynış
ekilde kitapçı
ğa bakarak ya da anakarttaki bağ
lantınoktası
nı
n
üzerinde yazan ifadeler doğ
rultusunda markalanmı
ş kabloları
n yerine yerleş
tirilmesi
gerekmektedir. Bu kablolar +5V, D-, D+ ve GND kabloları
dı
r. Bu kabloları
n ters takı
lması
durumunda USB portuna bağlanan donanı
ma anı
nda zarar verilebilir. Bu nedenle montajı
nı
n
dikkatli bir ş
ekilde yapı
lmasıgerekmektedir.
Şekil 3.3.1: Harici USB bağlantı
sı
33
UYGULAMA FAALİ
YETİ
UYGULAMA FAALİ
YETİ
İ
ş
lem Basamakları
Öneriler
1)Bir bilgisayar kasası
nı
n portları
na bakarak  Kasanı
zı
n arka tarafı
nda anakarta dahili
USB portun yerini belirleyiniz.
ön tarafı
nda ise harici USB bağ
lantı
ları
bulunmaktadı
r.

2)Kasaya bağ
lıolan kablolarısökün ve  Bu iş
lemleri öğ
retmeninizin
bilgisayar kasası
nı
n kapağ
ı
nı
açı
n.
gözetiminde gerçekleş
tirin.

3)USB portun anakartlarla
noktalarıkontrol ediniz.
birleş
tiği  Anakarta tümleş
ik USB portu
lehimlenmiş
tir.
 Harici USB portu ise kablo aracı
lı
ğ
ı
yla
anakarta monte edilmiş
tir. Anakart
üzerinde harici USB bağ
lantı
noktası
nda
“USB” ifadesine dikkat edin.
 Kabloları
n hangi pinden çı
ktı
ğ
ı
na dikkat
edin. Unutmayı
n USB bağ
lantı
sı
nda
yapı
lacak olan bir yanlı
ş
lı
k bu porta
bağ
lanan donanı
mları
n arı
zalanması
na
neden olacaktı
r.
5)Çı
kardı
ğı
nı
z
kabloları
n
bağ
lantı
sı
nı Eğer sı
rası
nış
aş
ı
rdı
ysanı
z veya
sı
rası
na göre tekrar yapı
nı
z.
yaptı
ğ
ı
nı
z bağ
lantı
yıkontrol etmek
istiyorsanı
z anakartı
n kitapçı
ğ
ı
nda ilgili
sayfayıaçarak kontrol edin.
 Ayrı
ca anakart üzerinde de kabloları
n
bağ
lanacağ
ıyerler ifade edilmiş
tir.
6) Bilgisayarı
nı
zı
n kasası
nıkontrol edip  Öğretmeninize veya daha önceden bu
kapağ
ı
nıkapatı
nı
z.
iş
lemi yapmı
şolan bir kiş
iye yaptı
ğ
ı
nı
z
iş
lemi kontrol ettiriniz.
4)Harici USB bağ
lantı
sı
nıçı
karı
n.
Öğ
retmenlerinizin ayrı
ca vereceğ
i önerileri Uygulama Faaliyeti Tablosuna not ediniz.
34
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
Bu kı
sı
mda üçüncü öğrenme faaliyetinde verilen bilgilerle ilgili, düş
ünce gücünüzü
ölçecek sorular sorulacaktı
r. Bazısoruları
n cevapları
nıhemen bulabilir bazı
ları
nı
cevaplamanı
z ise vakit alabilir. Bu bilinçle hareket ederek sorularıcevaplayı
nı
z.
A-ÖLÇME SORULARI 3
1.
Aş
ağ
ı
da verilen sorular için uygun cevap seçeneğ
i iş
aretleyiniz.
USB kablosunda kablo sayı
sıaş
ağ
ı
daki seçeneklerden hangisinde doğ
ru verilmiş
tir?
A) 4
B) 3
C) 2
D) 1
2.
USB portu ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) USB2 versiyonunda saniyede 300Mbit veri aktarı
labilir
B) USB1.1 versiyonu mevcuttur.
C) Sadece 1 tane konektörü bulunmaktadı
r.
D) 3 farklımodda veri iletiş
imi gerçekleş
tirilir.
3.
Harici USB portuyla ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Ekstra USB portu sağ
lar.
B) Kasaya bağlıdeğ
ildir.
C) Kasanı
n montajıesnası
nda bağ
lantı
sıyapı
lamaz.
D) Dahili USB portuyla arası
nda hiçbir fark yoktur.
4.
USB fare hangi modda çalı
ş
ı
r?
A) Asenkron Modu
B) Kesme Modu
C) Hacim Modu
D) Uyku Modu
5.
Aş
ağ
ı
daki donanı
mlardan hangisi USB bağ
lantı
sı
yla çalı
ş
ı
r?
A) Ekran Kartı
B) Monitör
C) Dijital Kamera
D) SCSI kartı
6.
USB portundan maksimum kaç mA akı
m çekilebilir?
A) 125
B) 250
C) 375
D) 500
35
7.
USB portuyla ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) 1A akı
m çekilebilir.
B) Firewire portundan hı
zlı
dı
r.
C) USB hub ile portu ile USB port sayı
sıarttı
rı
lı
r.
D) 128 adet cihaz bağlanabilir.
8.
USB portta bilgi aktarı
mıile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Paralel olarak bilgi aktarı
mıyapı
lı
r.
B) Her modunda doğ
rulama vardı
r.
C) USB1 versiyonunda bilgi aktarı
m hı
zıen yüksektir.
D) Seri olarak bilgi aktarı
mıyapı
lı
r.
9.
Paralel ve Seri Port ve USB portlar için verilenlerden hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) Üçünün konektörleri birbirinden farklı
dı
r.
B) En hı
zlıveri transfer USB’ den gerçekleş
ir.
C) USB portuna takı
lan bir cihaz bilgisayar kapatı
lmadan çı
kartı
lamaz.
D) USB portu yaygı
n olarak kullanı
lmamaktadı
r.
10.
USB portundan elde edilebilecek gerilim kaç ne kadardı
r?
A) 10V
B) 5V
C) 500V
D) 250V
B-DEĞERLENDİ
RME 3
Cevapları
nı
zımodül sonunda verilen cevap anahtarıile karş
ı
laş
tı
rı
nı
z. Unutmayı
n
kendinizi deniyorsunuz. Eğer eksikliğini hissettiğiniz bir konu ile karş
ı
laş
ı
rsanı
z bilgi
sayfaları
na tekrar dönebilirsiniz. Araş
tı
rma yaparak, uygulama faaliyetlerini tekrar
gerçekleş
tirerek eksiklerinizi giderebilirsiniz. Ayrı
ca konu ilginizi çektiyse daha fazla bilgi
edinmek için araş
tı
rma yapmanı
z önerilir.
36
MODÜL DEĞERLENDİ
RME
MODÜL DEĞERLENDİ
RME
YETERLİ
K ÖLÇME
Bu kı
sı
mda modül içerisindeki öğ
renme faaliyetlerinde öğ
rendiğ
iniz bilgilerle ilgili,
düş
ünce gücünüzü ölçecek sorular sorulacaktı
r. Bazısoruları
n cevapları
nıhemen bulabilir
bazı
ları
nıcevaplamanı
z ise vakit alabilir. Bu bilinçle hareket ederek sorularıcevaplayı
nı
z
A-ÖLÇME SORULARI 4
1.
Aş
ağ
ı
da verilen sorular için uygun cevap seçeneğ
i iş
aretleyiniz.
Plazma TV’lerde de bulunan ve yüksek kalitede resim bilgisinin iş
lenmesini
sağlayan port aş
ağı
dakilerden hangisidir?
A) VGA
B) S-Video
C) Video
D) DVI
2.
Firewire portu ile ilgili ş
ı
klarda verilen bilgilerden hangisi doğ
rudur?
A) USB portundan yavaş
tı
r.
B) Dijital kameralarda bilgisayara görüntü aktarı
mıiçin kullanı
labilir.
C) Tek tip konektöre sahiptir.
D) Belli bir standarda sahip değ
ildir.
3.
İ
ki cihazı
n basit bir ş
ekilde haberleş
ebilmesi için aş
ağ
ı
da verilen ş
artlardan hangisi
uygun değildir?
A) RX-TX ve GND uçlarıkullanı
lmalı
dı
r.
B) Birinin RX ucu diğ
erinin TX ucuna bağlanmalı
dı
r.
C) GND uçlarıortak bağ
lanmalı
dı
r.
D) 9 Pinin hepsinin bağ
lanmasıgereklidir.
4.
Harici USB portuyla ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Ekstra USB portu sağlar.
B) Kasaya bağlı
değ
ildir.
C) Kasanı
n montajıesnası
nda bağ
lantı
sıyapı
lamaz.
D) Dahili USB portuyla arası
nda hiçbir fark yoktur.
5.
USB fare hangi modda çalı
ş
ı
r?
A) Asenkron Modu
B) Kesme Modu
C) Hacim Modu
D) Uyku Modu
37
6.
Paralel Port ve Seri Port ile ilgili verilen bilgilerin hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) Paralel Portta aynıanda birden fazla bit verisi gönderilebilir.
B) Seri Portta veriler birbirinin ardısı
ra iletilir.
C) Paralel portta yazı
cı
bağ
lanabilir.
D) Seri port paralel porttan her zaman yavaş
tı
r.
7.
PS/2 portu ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğ
rudur?
A) Fare ve klavye giriş
leri herhangi bir PS/2 portuna takı
labilir.
B) Bir PC anakartı
nda sadece bir tane PS/2 portu bulunur.
C) USB klavye veya fare dönüş
türücü kullanı
larak PS/2 uyumlu olamaz.
D) Fare ve klavyenin kendine özgü PS/2 giriş
i vardı
r.
8.
Aş
ağ
ı
daki donanı
mlardan hangisi USB bağ
lantı
sı
yla çalı
ş
ı
r?
A) Ekran Kartı
B) Monitör
C) Dijital Kamera
D) SCSI kartı
9.
USB portundan maksimum kaç mA akı
m çekilebilir?
A) 125
B) 250
C) 375
D) 500
10.
Paralel port ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğ
rudur?
A) Sadece EPP modunda çalı
ş
abilir.
B) Veri hattı25 bittir
C) Kontrol, Durum ve Veri hattı
ndan oluş
ur
D) Bilgi seri olarak iletilir.
11.
287h veya 387h adresleri neyi ifade etmektedir?
A) Paralel port veri baş
langı
ç adreslerini
B) Seri port veri baş
langı
ç adresini
C) Paralel port standart numarası
nı
D) Seri port numarası
nı
12.
Pin kavramıile verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Port konektörlerine pin denir.
B) Kablonun diğer bir adıpin’ dir.
C) Pin,Port konektörlerinin içlerindeki sivri uçlu iletkenlerdir.
D) Pin, Portun diğ
er adı
dı
r.
38
13.
RS232 ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlı
ş
tı
r?
A) PC bilgisayarlarda seri port haberleş
me standardı
dı
r.
B) Sinyal genlikleri TTL seviyesindedir
C) Bir standarttı
r.
D) Lojik 1 sinyal seviyesi -3V -25V arası
ndadı
r.
14.
AT kasalar için üretilen anakartlarla ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi kesinlikle
yanlı
ş
tı
r?
A) Seri port harici olarak bulunabilir.
B) Paralel port anakartı
n üzerine lehimlenmiş
tir.
C) Paralel port için anakart üzerinde bağ
lantınoktasımevcuttur.
D) Seri port için anakart üzerinde bağlantınoktasımevcut değildir.
15.
Yukarı
da verilen rakamlarıiş
aret eden portları
n sı
rası
hangi ş
ı
kta doğru verilmiş
tir?
A) 1:Audio
B) 1:Mikrofon
C) 1:Audio
D) 1:Mikrofon
2: Paralel
2: Paralel
2: Paralel
2: Paralel
3:Monitör
3:Monitör
3:Comm
3:Comm
39
4:USB
4:Firewire
4:USB
4:Firewire
B-PERFORMANS TESTLERİ
PERFORMANS TESTİ1
Modülün Adı
:
Konu:
Süre:
Bilgisayar Portları
Bilgisayar Portları
15 dk
Modül
Eğitimini
Alanı
n: Adı
ve Soyadı
AÇIKLAMA: Bilgisayar teknik servisinde çalı
ş
ı
yorsunuz. Bir müş
teriniz
bilgisayarı
nı
n yerini değiş
tirmek istediğ
ini bu nedenle bilgisayar kabloları
nıçı
karı
lması
ve tekrar takı
lmasıiçin servise ihtiyaç duyduğ
unu belirtiyor. Bu durumu bir bilgisayar
baş
ı
na geçerek gerçekleş
tirin.
Aş
ağ
ı
da listelenen davranı
ş
ları
n her birinde öğrencide gözleyemediyseniz (0), zayı
f
nitelikte gözlediniz ise (1), orta düzeyde gözledi iseniz (2) ve iyi nitelikte gözlediniz ise
(3) rakamı
nı
n altı
ndaki ilgili kutucuğ
a X iş
areti koyunuz.
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR
DEĞER ÖLÇEĞİ
Çarpan
1
Bilgisayar kapatı
ldımı
?
X2
2
Klavye PS/2 portundan çı
karı
ldımı
?
X2
3
Fare PS/2 portundan çı
karı
ldımı
?
X2
4
Monitör kablosu monitör portundan çı
karı
ldı
mı
?
X2
5
Hoparlör kabloları
audio portundan çı
karı
ldımı
? X2
6
Modem veya Ethernet kablosu çı
karı
ldımı
?
X3
7
USB port kablosu çı
karı
ldımı
?
X3
8
Seri/Paralel Porta takı
lı
kablolar çı
karı
ldımı
?
X3
9
Klavye doğru bir ş
ekilde yerine takı
ldımı
?
X3
10
Fare doğru bir ş
ekilde yerine takı
ldımı
?
X3
11
Monitör doğ
ru bir ş
ekilde yerine takı
ldımı
?
X3
12
Hoparlörler doğ
ru bir ş
ekilde takı
ldımı
?
X3
13
Modem veya Ethernet kablolarıdoğru takı
ldımı
? X3
14
USB kablolarıdoğ
ru bir ş
ekilde takı
ldımı
?
15
Seri veya Paralel port kablolarıdoğ
ru takı
ldımı
? X3
TOPLAM PUAN
DÜŞÜNCELER
40
X3
0
1
2
3
PERFORMANS TESTİ2
Modülün Adı
:
Konu:
Süre:
Bilgisayar Portları
Seri ve Paralel Port
20 dk
Modül Eğitimini
Alanı
n:
Adıve Soyadı
AÇIKLAMA: Karş
ı
nı
za bilgisayarı
nda ek olarak harici seri portunu da kullanmak
isteyen birisi geldi ve sizden bu portun takı
lmasıiçin yardı
m istedi. Bu durumu uygun bir
bilgisayarda gerçekleş
tiriniz.
Aş
ağı
da listelenen davranı
ş
ları
n her birinde öğ
rencide gözleyemediyseniz (0), zayı
f
nitelikte gözlediniz ise (1), orta düzeyde gözledi iseniz (2) ve iyi nitelikte gözlediniz ise
(3) rakamı
nı
n altı
ndaki ilgili kutucuğ
a X iş
areti koyunuz.
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR
DEĞER ÖLÇEĞİ
Çarpan
1
Bilgisayar kapatı
ldımı
?
X2
2
Mevcut seri portlar kontrol edildi mi?
X2
3
Bilgisayara bağlıolan kablolar çı
karı
ldımı
?
X3
4
Bilgisayarı
n kasasıuygun bir ş
ekilde açı
ldımı
?
X3
5
Harici seri port bağ
lantınoktasıbulundu mu ?
X5
6
Harici seri port kablosu kontrol edildi mi?
X5
7
Harici seri port kablosu uygun ş
ekilde yerine
takı
ldımı
?
X5
8
Harici seri port kasaya vidalandımı
?
X3
9
Bilgisayar kasasıuygun bir ş
ekilde kapatı
ldımı
?
X3
10
Bilgisayar kablo bağ
lantı
larıyapı
ldı
mı
?
X2
TOPLAM PUAN
DÜŞÜNCELER
41
0
1
2
3
PERFORMANS TESTİ3
Modülün Adı
:
Konu:
Süre:
Bilgisayar Portları
USB Port
20 dk
Modül
Eğ
itimini
Alanı
n:
Adıve
Soyadı
AÇIKLAMA: Bir bilgisayara yeni kasa takı
lacak. Yalnı
z bu kasanı
n ön tarafı
nda
bulunan harici USB portunun anakarta bağ
lanmasıgerekiyor. Bu iş
lemi uygun bir
bilgisayarda gerçekleş
tiriniz.
Aş
ağı
da listelenen davranı
ş
ları
n her birinde öğrencide gözleyemedi iseniz (0), zayı
f
nitelikte gözlediniz ise (1), orta düzeyde gözledi iseniz (2) ve iyi nitelikte gözlediniz ise
(3) rakamı
nı
n altı
ndaki ilgili kutucuğ
a X iş
areti koyunuz.
DEĞER ÖLÇEĞİ
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR
0
1
2
3
Çarpan
1
Bilgisayar kapatı
ldımı
?
X2
2
Mevcut USB portlarıkontrol edildi mi?
X2
3
Bilgisayara bağlıolan kablolar çı
karı
ldımı
?
X3
4
Bilgisayarı
n kasasıuygun bir ş
ekilde açı
ldımı
?
X3
5
Harici USB port bağlantınoktasıbulundu mu?
X5
6
USB port kablosu kontrol edildi mi?
X5
7
Harici USB port kablosu uygun ş
ekilde yerine
takı
ldımı
?
X5
8
Harici USB port kasaya vidalandımı
?
X3
9
Bilgisayar kasasıuygun bir ş
ekilde kapatı
ldımı
?
X3
10
Bilgisayar kablo bağ
lantı
larıyapı
ldı
mı
?
X2
TOPLAM PUAN
DÜŞÜNCELER
DEĞERLENDİ
RME
Derecelendirme ölçeğ
i listesindeki davranı
ş
ları sı
rası
yla uygulayabilmeniz
gerekmektedir. Hangi davranı
ş
tan 0 ve 1 değer ölçeğ
ini iş
aretlediyseniz o konuyla ilgili
faaliyeti tekrar etmenizde fayda bulunmaktadı
r.
42
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
Hangi ölçme testinin yanı
tları
nıkontrol etmek istiyorsanı
z cevap anahtarınumarası
na
bakarak yanı
tları
nı
zıkarş
ı
laş
tı
rı
nı
z.
ÖĞRENME FAALİ
YET 1 CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
C
B
B
D
D
A
C
A
D
B
ÖĞRENME FAALİ
YET 2 CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
D
A
C
B
D
C
A
B
D
C
ÖĞRENME FAALİ
YET 3 CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
A
C
A
B
C
D
C
D
D
B
43
MODÜL DEĞERLENDİ
RMENİ
N CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
D
B
D
A
D
D
D
C
D
C
A
C
B
D
C
44
KAYNAKÇA
KAYNAKÇA
 WHITE Ron ; How Computer Works 6th Edition, Indiana Polis, 2002
 AYDIN Serkan; Bilgisyara GirişDersi Ders Notları
 AYDIN Serkan; Mikroiş
lemciler Dersi Ders Notları
 http://www.tigerdirect.com/
 http://www.howstuffworks.com/
45