Scream! Kullanma Kılavuzu

Scream!
Versiyon 4.2
Kullanma Kılavuzu
Bölüm MAN-SWA–0001
Çeviri : Ahmet KARAKAŞ & Süleyman TUNÇ
Düzenleme : Süleyman TUNÇ
Güralp Systems Limited tarafından tasarlanmış ve üretilmiştir.
Güralp Systems Limited
3 Midas House, Calleva Park
Aldermaston RG7 8EA
England
Telif Hakkı Uyarısı: Bu kılavuzdaki bilgiler
Güralp Systems Limited şirketine aittir ve Güralp
Systems Limited şirketinin izni olamadan
çoğaltılması
veya
onaylanmış
kullanıcı
organizasyonlar dışında dağıtımı yasaktır. Güralp
Systems Limited teknik veya basım hatalarından
veya işlenmemiş konulardan aynı zamanda bu
kılavuzun kullanımı, tedarik edilmesi ve
uygulanması sonucu veya kazaen ortaya
çıkabilecek hasarlardan sorumlu değildir.
Yayın B
2005-12-21
Mart 2006
İÇİNDEKİLER
1.
1.1.
1.2.
1.3.
2.
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
2.7.
2.8.
3.
3.1.
3.2.
3.3.
4.
4.1.
4.2.
4.3.
4.4.
5.
5.1.
GİRİŞ
Başlangıç
Hata Tespit (Diagnostic) Özellikleri
Veri Kaydı ve Yeniden görüntüleme
ANA PENCERE
Seri Portlar
Veriler için tampon bellek (Stream Buffer)
Alet Dizini
İkonlar
Stream Listesi
Sıralama Seçenekleri (Sorting Options)
Durum Çubuğu (Status Bar)
Veri Akışının Görüntülenmesi (Viewing Streams)
Aletlere Bağlanma
Diğer Özellikler
VERİ GÖRÜNTÜLEME PENCERESİ (Waveview Windows)
Pencere Fonksiyonları
Yakınlaştırma Ve Uzaklaştırma (Zooming in and out)
Ölçümler Yapmak
Yazdırma (Printing)
Kaydı Duraklatma Modu (Paused Mode)
Diğer İkonlar
İçerik Menüsü (Context Menu)
Stream Fonksiyonları
Streamları Belirleme (Identifying Streams)
Streamların Görünümlerini Değiştirme
Streamları Ölçeklendirme (Scaling Streams)
Ofsetleri, Aralıkları ve Ortalamaları Görüntüleme
Spektrogram (Spectrogram)
Görüntü Seçenekleri
Görüntü Ayarı (Display Setup)
Veri Akışı Haritalaması (Stream Mapping)
AĞ BAĞLANTILARI (Networking)
İstemcim (My Client)
Çoklu Yayım (MultiCast Clients)
Sunucum (My Server)
Boşluk Kurtarma (Gap Recovery)
Çevirmeli Hatlar Üzerinden Veri Alınması
EK PENCERELER
Terminal Pencereleri
Aletler ile İletişim
Makro Komutlar
2
5
5
5
6
7
7
10
11
12
13
14
15
15
17
18
19
20
20
21
22
23
25
26
27
27
28
29
29
30
31
31
34
37
38
40
40
43
44
47
47
47
49
5.2.
5.3.
5.4.
6.
6.1.
6.2.
6.3.
6.4.
6.5.
7.
7.1.
7.2.
7.3.
7.4.
7.5.
8.
8.1.
8.2.
Doğrudan Bağlantılar
Sayısallaştırıcı Durum Dosyası (Digitizer Status Streams)
GPS
Özet Penceresi
Timing (Zamanlama)
Mass Position (Kütle Pozisyonu)
Age (Yaş)
Errors (Hatalar)
Trigs (Trigger Status)
ViewInfo Penceresi
SAYISALLAŞTIRICILARIN YAPILANDIRILMASI
System ID (Sistem Kimliği)
Output Control (Çıkış Kontrolü)
Triggering (Tetikleme)
STA/LTA
Seviye (Level)
Harici Tetikleme (External Triggering)
Tetikleme öncesi ve sonrası kayıt (Pre and Post-trigger Recording)
Mux Kanallar (Mux Channels)
Portlar (Ports)
SAYISALLAŞTIRICILARI KONTROL ETME (Controlling Digitizer)
Sistem
Triggering (Tetikleme)
Calibration (Kalibrasyon)
Mass Control (Kütle Kontrolü)
Veri Akışı (Data Flow)
DIRECT
FILING
Heartbeat Messages:
FIFO (First In First Out)
ADAPTIVE
DUAL
RE-USE/RECYCLE
WRITE-ONCE (Bir kez kullanım)
KAYIT ve YENİDEN GÖRÜNTELEME (Recording and Playback)
Recording (Veri Kaydı)
Files (Dosyalar)
UFF Dosya Formatı
UFF Formatında Veri Kaydı
UFF ve Diğer Dosya Formatları Arasında Dönüşüm
SAC Dosya Formatı
MiniSEED Dosya Formatı
SUDS Dosya Formatı
GSE Dosya Formatı
CSS Dosya Formatı
3
49
51
52
54
55
55
56
56
57
59
62
63
64
68
70
74
75
76
76
77
80
80
81
82
84
84
85
86
86
87
88
89
89
90
91
92
93
97
97
97
98
99
100
100
101
8.3.
8.4.
9.
9.1.
9.2.
10.
10.1.
10.2.
Ek A
Ek A.1.
Ek A.2.
Ek B
Ek B.1.
Ek B.2.
Ek B.3.
Ek C
Ek C.1.
Ek C.2.
Ek C.3.
Ek C.4.
SEG-y Dosya Formatı
Yeniden Görüntüleme (Playback)
GCF Dosyaları
SCSI Hard Diskler
SCSI Teypler (Tapes)
Otomatik Tekrar Görüntüleme (Automatic Playback)
Yazdırma Seçenekleri
Sayfa çıktısı
Otomatik çıktı alma
Otomatik Ekran Yakalama (Automatic screenshots)
Sürekli çıktı alma (Continous Printout)
Port yakalama (Port capturing)
LOG TUTMA ve BİLDİRME (Logging and Notification)
Log dosyaları (Log Files)
Elektronik Posta ile Bildirim (E-mail Notification )
Scream’de Eklentiler (Extending Scream!)
Yeni Eklentilerin Yüklenmesi (Installing new extensions)
Eklentileri Çalıştırma (Running Extensions)
Klavye Kısa Yolları
Ana Pencere
Waveview Pencereleri
Detaylar Penceresi
Scream! İçinde
Komut Satırı Seçenekleri
Dosyalar ve Klasörler
Dosya ve Dizin Yerleri
Windows Versiyonu
Linux Versiyonu
Hata Mesajları
4
101
102
102
106
107
108
110
110
110
112
114
116
118
118
120
123
123
124
126
126
127
128
129
129
130
133
133
134
135
1. GİRİŞ
Scream! Sismometre yapılandırılması, gerçek zamanlı veri alımı ve izlenmesi için yazılmış bir
Windows 95/98/NT uygulamasıdır. Scream! her hangi bir Güralp Systems sayısal aletinden elde
edilen GCF verilerini sıkıştırma, görüntüleme, yazdırma, kaydetme ve yeniden görüntüleme
işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılabilir.
1.1. Başlangıç
Scream! Programı bilgisayara yüklendikten sonra, ekrana tüm Stream’ların (veri akışlarının)
görüldüğü bir ana pencere açar. Bu ana pencere tüm programın kontrol merkezidir. Eğer bu pencere
kapanırsa, Scream!’in çalışması sona erer. Scream! programının tüm fonksiyonları bu ana pencere
üzerinden kullanılır.
Ana pencere içindeyken Waveview penceresi açılarak herhangi bir veri akışı görüntülenebilir.
İstendiği kadar Waveview penceresi açılabilir ve her bir pencerede istendiği kadar veri akışı
görüntülenebilir. İstenildiğinde aynı veri akışı, birkaç Waveview penceresinde de görüntülenebilir.
Her bir Waveview penceresi kendine ait bir genliğe (amplitude) ve zaman ölçeklendirmesine, renk
şemasına ve görüntüleme parametrelerine sahiptir. Örneğin;
•
Bir veri akışı farklı pencerelerde farklı büyütme faktörleri ile eşzamanlı görüntülenebilir,
•
Farklı gruplar halinde olan veri akışları her grup için aynı büyütme faktörüne sahip olarak
görüntülenebilir veya,
•
Bir dizinin tümü sadece bir pencerede görüntülenirken, diğer bir pencerede de, gelen
verilerin detaylı incelemesi yapılabilir.
1.2. Hata Tespit (Diagnostic) Özellikleri
Scream! programı bazı yararlı hata tespit edici özelliklere sahiptir. Program, dışarıdan kaydedilen
tüm GCF verileri üzerinde detaylı bir kontrol gerçekleştirir ve tespit edilen hataları diskte bir
5
dosyaya kaydeder. Scream! tarafından belirlenen herhangi bir hatayı içeren veri hakkındaki detaylar,
programda ShowInfo, Network Control, Summary and Status pencerelerinden görülebilir.
1.3. Veri Kaydı ve Yeniden Görüntüleme
Scream! programında verilerin diske kaydı için gerekli komutu bir ikon üzerine tıklayarak basit bir
şekilde verebilirsiniz. Scream!, GCF, SAC, miniSEED, SEGy, PEPP, SUDs ve GSE formatlarını
destekler. Bu veri transferinin daha sonraki veri analizi ve işlemeleri için kolay ve rahat bir şekilde
yapılmasına izin verir.
Scream!, Güralp Systems SAM birimilerindeki verileri de içeren GCF dosyalarını bir kaç işlemle
okuyabilir, farklı zaman ölçeklerinde yeniden görüntüleyebilir ve farklı bir formata dönüştürebilir.
6
2. ANA PENCERE
Scream! başlatıldığında, aşağıda olduğu gibi ekranda bir boş ana pencere görülür.
Scream! bu haliyle veri kaynaklarının eklenmesi işleminin başlatılması için hazırdır.
2.1 Seri Portlar
1. File →Setup...’ı seçiniz (Eğer ‘Com Ports’ sekmesi önde değilse önce onu seçiniz)
Eğer Scream! programını ilk kez çalıştırıyorsanız, program bu pencereyi kısa bir eğitim notu ile
beraber açacaktır.
7
Stream listesinde bulunan bir Stream’ ın seri portunu mausunuzun sağ tuşuna tıkladıktan sonra
Configure özelliği seçerek yapılandırabilirsiniz. Ancak bunu yalnızca seri porttan gelen verinin
Stream listesinde görülmesi ile yapabilirsiniz.
2. Scream! için kullanılacak seri portlar tabloda listelenmiştir. Her portu ve o porta bağlanacak
aleti tanımlayınız. Eğer Microsoft Windows kullanıyorsanız, port numarası COMn seri
portun numarasına karşılık gelir. Eğer Linux kullanıyorsanız, 1-64 arasındaki port
numaraları dahili (built-in) seri portlara /dev/ttyS0 – /dev/ttyS63, ve 65 ve yukarısı için
/dev/ttyUSB0 ile başlayan USB bağlantılı seri portlara karşılık gelir.
Herhangi bir port eğer yüklenmemişse, uygun sürücüsü yoksa ya da başka bir program tarafından
kullanılıyorsa listede adı görülmez. Scream!, setup penceresi açıldığında her defasında bilgisayarı
yeni Portlar için tarar. Scream!’in portları tekrar taraması için port sutun başlığına tıklamanız
gerekir.
3. Her portu, o porta bağlanan aletlerin ayarlarına göre yapılandırın.
8
Baud Rate: Seri portun alete bağlantı hızı. Alete bağlanan seri 3 kanallı Güralp sayısallaştırıcıları
9600 ve 6 kanallı sayısallaştırıcıları 19200 hızlarına göre ayarlanmıştır. DCM üniteleri 115200
bağlantı hızına göre ayarlıdır. Eğer sayısallaştırıcının çıkış portunun bağlantı hızını bilmiyorsanız,
Scream! Programı tarafından sizin için bulmasını menüden Auto-Detect’i seçerek isteyebilirsiniz. Bu
özelliğin çalışması için aletten veri geliyor olması gerekir. Eğer gerçek zamanlı veri için Scream!’i
kullanıyorsanız, geri kalan ayarların herhangi birini değiştirmenize gerek yoktur.
AutoBaud: Alete bağlanınca, Scream! bağlı bulunduğu aletin bağlantı hızına uymak için kendi
bağlantı hızını değiştirir. Bu olay gürültü içeren hatların veri transferi ile karışabilir. Eğer herhangi
bir problem ile karşılaşırsanız bu seçimi iptal ediniz.
ACKs: Scream!’in alete Acknowledged (alındı) mesajları yollayıp yollamamasını sağlar.
NACKs: Veri transferi sırasında bir sorun belirlenirse, Scream!’in alete Not Acknowledged
(alınmadı) mesajları yollayıp yollamamasını sağlar.
BRP: Güralp Block Recovery Protocol kullanarak bağlantısı kesilen blokların Scream! tarafından
tekrar elde edilmesini sağlar. Eğer tek yönlü (simplex) bir iletişim hattı kullanılıyorsa bu özellik
seçilmemelidir.
Eğer yukarıda açıklanan üç özelliği (ACKs, NACKs ve BRP) seçmezseniz, Scream! gönderilen veri
paketlerini anlamayacaktır. Bu özellikle veri akışını değiştirmeden sayısallaştırıcıya bağlanmanız
gerektiğinde yararlı olmaktadır. Örneğin, FIFO veya ADAPTIVE modunda olan bir sayısallaştırıcı
normal olarak verileri Flash hafızada depolayacaktır (eğer veri paketleri alınmamışsa). Böyle bir
sayısallaştırıcıdan kaydedilen verileri yüklemeye geldiğiniz zaman, bu üç özelliğin kutucuğu
üzerindeki işareti sayısallaştırıcıya bağlanmadan önce kaldırmak gerekir. Bu işlemi yapmak kaydı
devam eden verilerin Scream!’e iletilmeden sayısallaştırıcı tarafından depolanmasını sağlar.
Rx T/O (veri alımında zaman aşımı) : Scream! bir bloğun transferinin tamamlanması için zaman
olarak bu saniyeler aralığında bekler. Eğer aletin iletişimi veri bloğunun transferinin esnasında
9
kesilirse, Scream!’in hata tespit (Diagnostic) özelliği bu hatayı algılar ve alet ikinci kez
bağlandığında o yarım kalmış veri iletiminin tamamlanmasını ister.
Tüm işaretli kutuları sutun başlıklarına tıklayarak ayarlayabilir veya ayarını kaldırabilirsiniz.
4. OK’yi tıklayınız
Bağlı bulunan aletlerden gelen Stream’ler (bileşenler) Scream!’in ana penceresinin sağ tarafında bu
işlemlerden sonra görülmelidir.
Eğer ağdaki (Örneğin DCMs, veya diğer Scream! durumları) Scream! sunucusuna (server) ulaşmak
isterseniz, Network Control penceresini kullanarak sunucuları listeye eklemeniz gerekir. Detaylı
bilgi için istemcim (My Client) Bölüm 4.1’e bakınız. Scream!, tanımlanan tüm veri kaynaklarını
programı kapattığınızda hatırlayacaktır. Bir dahaki seferde programı açtığınızda, otomatik olarak
tüm bağlantıları kurmaya çalışacaktır.
2.2. Veriler için tampon bellek (Stream Buffer)
Scream! Stream buffer olarak tanımlanan sabit bir hafıza alanına verileri kaydederek çalışır.
Scream!’in bütün fonksiyonları, veriler ile bu tampon bellekte çalışır. Scream! ilk çalıştırıldığında,
bu tampon bellek boş bir alandır. Bu alana veriyi ya yerel seri portlardan ya ağ sunucusuna
bağlanarak yada GCF dosyalarını yeniden görüntüleyerek ekleyebilirsiniz.
Bu alanın büyüklüğü Setup penceresinde Display özelliğinden ayarlanabilir (bkz Display Setup,
Bölüm 3.3).
Tampon bellek dolunca, Scream! en eski verileri siler. Eğer Scream!’e gelen verileri kaydetmesini
söylemediyseniz (bkz Bölüm 8, Veri kaydı ve yeniden görüntüleme), silinmiş veriyi geri
getiremezsiniz. Eğer GCF kaydını aktif hale getirdiyseniz, Scream! tampon bellekte veriyi içeren
dosyaların kaydını tutar ve bu bilgiyi .lst uzantılı bir dosya olarak o anki kayıt klasöründe saklar.
Scream! tekrar başlatılıldığında bu dosyayı okur ve tampon belleği bir önceki gibi ayarlamaya
10
çalışır. Aksi takdirde tampon bellek sanki Scream! ilk kez çalıştırılıyormuş gibi boş olarak kayda
başlar.
2.3. Alet Dizini
Scream!’e bağlı yerel aletler, ağ üzerinden bağlı aletler veya yeniden görüntülenen dosyalar gibi tüm
veri kaynaklarını ana pencerenin sol tarafındaki aşağı doğru açılarak gösterilir.
Scream!’in alet dizini, yeniden görüntülenen dosyaların tümünü içeren Files ve sismik ağı gösteren
Network olarak iki ana bileşenden oluşur.
Network’un altında Scream!’in bağlı olduğu tüm Network sunucuların listesi, artı işaretlerinin
altında yerel (local) seri portlar bulunmaktadır.
Bir sonraki katman seri portları içerir. Bu ikonlar aletleri tanıyabilmeye yardımcı olmak için
sağlanmıştır, aynı zamanda doğrudan terminale erişimi sağlar.
11
Örnek olarak, yukarıdaki ekran görüntüsü herhangi bir alete doğrudan bağlanmış Scream!’in
bilgisayarda çalışmasını göstermektedir. Program MACALLAN1 adında COM1 ve COM2 olarak iki
porta sahip bir ağ kaynağından veri almaktadır. Bu portlara BHOLE-BH05 ve GURALP-DA79
aletleri bağlı durumdadır. Eğer kurulumunuz, seri portlara bağlı bir CRM (Combiner-Repeater
Module) veya DCM kullanıyorsa, birden fazla alet tek bir seri port ikonu altında listelenir.
MACALLAN1 sunucu ikonu seri port bağlantılarını göstermek için aşağı doğru açılmıştır.
Bağlantıları
kutucuğu ikonuna tıklayarak yukarı doğru toplayarak alandan kazanmış olursunuz.
Herhangi bir aleti devre dışı bırakmak için o aletin ikonu üzerindeyken sağ tuşla tıklayarak Ignore’u
seçerek yapabilirsiniz. Bunu yapınca Scream! aletten gelen veri bloklarını kaydetmez. O aletin
verileri tampon bellekte görünmez veya diske kaydedilmez. Ignore’u tekrar seçerek aletin devre dışı
kalması sona erdirilebilir.
İkonlar (Icons)
Alet ikonları, aletin zamanlaması ve kütle pozisyonu durumu hakkında hızlı bir bilgi sağlamak için
renklerini değiştirir.
Eğer alet ikonunun her iki yarısı da renksiz ise
, Scream! programı başladığından beri aletten
herhangi bir bilgi almamıştır.
Eğer ikonun üst yarım kısmı yeşil ise
Eğer ikonun üst yarım kısmı sarı ise
,alet tatmin edici bir zamanlama sabiti bildirmiştir.
, alet zamanlama akışında bir boşluk tespit etmiştir.
Eğer ikonun üst yarım kısmı kırmızı ise
, alet bir saatten fazla bir süre zarfında tatmin edici bir
zamanlama sabiti bildirmemiştir. Bu olay eğer alet hata rapor etmişse ve aynı zamanda hiçbirşey
rapor etmemişse meydana gelir. Eğer GPS sisteminin gücünün kesilmesi için zaman aralığı bir
saatten fazlaya ayarlanmışsa, ikon, sistem normal çalışıyor olsa bile kırmızıya dönecektir.
12
Eğer ikonun alt yarım kısmı kırmızı ise
, alet (veya aletin bileşenlerinden biri) kütle pozisyonu
15000 sayımdan (counts) fazla şekilde çalışmaktadır (yaklaşık olarak aletin düzenli hareketinin %
50’ si). Büyük yer sarsıntıları esnasında herhangi bir kesme (clipping) olayı ile karşılaşmamak için
bileşenin merkeze tekrar oturtulması gerekmektedir.
alet Scream’ e veri yerine durum blokları
Eğer alet yeşil bir kutu şeklinde görünürse,
göndermiştir. Kutu bir Güralp CRM/SAM’ı temsil eder. Bu modüller diğer aletlerden veri depolar
veya iletir. Fakat bazen kendileri için durum blokları iletirler. Eğer herhangi bir sayısallaştırıcı
veriden önce durum bloğu üretirse, bunun anlamı çok yavaş veri hızı yapılandırmış veya FILING
veya DUAL filing modlarını kullanıyorsunuz demektir ve alet geçici olarak bu ikon ile gösterilir.
(bkz Bölüm 7.5, Veri Akışı).
2.4. Stream Listesi
Eğer alet dizininde Network, seçilmiş ise pencerenin sağ tarafında Scream’in aldığı Stream’ların
tümünü listeleyecektir. Eğer cihazlardan biri seçildi ise, Stream listesinde sadece seçili olan cihaza
ait bileşenler görülecektir.
Tablodaki sutunlar her bir Stream hakkında yararlı bilgiler sağlamaktadır.
Stream ID: Veri akışı için özel bir isim, A-Z arasında 6 harfli ve 0-9 arasında 6 sayıdan oluşan bir
kombinasyon 00 ile biten veri akışları dahili sayısallaştırıcı hakkında durum bilgisi taşır, diğer veri
akışları bağlı bulundukları aletlerden gelen verileri içerir. Düşük hızlı çevresel kanallar (Mux
kanallar) Mx ile biten Stream ID’ lere sahiptirler (x: 0-9 veya A-F). Diğer Stream ID’ leri bağlı
bulunan aletlerden gelen sismik veriler için kullanılır.
Stream ID’ nin son rakamı veri akışının tap (kademe) numarasını verir (örnekleme hızını sırasıyla 0,
2, 4 veya 6’ ya düşürmek için). Eğer 6 kanallı sayısallaştırıcı kullanılıyorsa, ikinci 3 kanal için tap
numaraları 1, 3, 5 ve 7 kullanılır.
13
Rec: Scream!’in bilgisayarın sabit hard-diskine veri akışını kaydetmesi. Eğer ağdaki başka bir alet
Scream!’ den bağımsız olarak veri kaydediyorsa, bu sutundaki giriş yine No şeklinde olur. Bu
sekmeye basarak kayıt başlatılabilir veya durdurulabilir.
Comp: Stream verisinin sıkıştırma faktörü, her kaydın içerdiği bit sayısı olarak ifade edilir (8, 16
veya 32 bit).
SPS: Saniye cinsinden veri akışının örnekleme hızı. Sonu 00 ile biten Status Stream’ler çıktı verisi
üretmez ve SPS olarak 0 değerine sahiptirler. Varsayılan olarak, Stream listesi, status stream’ler en
altta olmak üzere örnekleme hızına göre sıralanır.
End Time and Date: En son gelen verinin kaydedilmiş tarihi ve zamanı. Bu en geç gelen veri
anlamına gelmemektedir.
RIC: Reverse Integrating Constant. Son gelen örneğin değeri. Bu kütle pozisyonunu veya çevresel
veri akışlarının okunması için en faydalı özelliktir. Status Streams ‘in (Veri akış durumu) RIC değeri
sıfırdır.
View→ List’ i seçerek her veri akışı hakkındaki genişletilmiş bilgiyi saklayabilirsiniz. Tekrar
genişletilmiş bilgiye dönmek için View→ Details’i seçiniz.
Sıralama Seçenekleri (Sorting Options)
Sıralama seçenekleri menüden View→ Sort By olarak bulunmaktadır.
Alphabetical: Alfabetik sıralama, önce 0-9 sonra A(a)- Z(z).
Component: Dikey bileşenleri (Zx ile biten) Nx ve Ex bileşenleri takip eder, sonra Mux kanallar Mx
ile gelir. Bileşen tipinde Stream ID’nin ilk dört karakterine göre sıralanır.
14
Instrument: Stream ID’nin ilk dört karakterine göre sıralanır. Bir aleti önce tap sonra da bileşen
olarak sıralar.
Sample Rate: En büyükten en küçük örnekleme hızına göre sıralanır. Örnekleme hızında alet olarak
sıralanır.
Tap: Tap olarak sıralar (Stream ID’nin son karakteri). Tap’ de önce alete sonra bileşene göre
sıralama yapılır.
Reversed’ı seçerek bu sıralama işlemlerinden herhangi birinin tersten çalışmasını sağlayabilirsiniz.
Aynı zamanda listeyi ilgili başlıklara tıklayarak Stream ID veya SPS’ ye göre sıralayabilirsiniz ve
tekrar tıklayarak sıralamayı ters çevirebilirsiniz.
2.5. Durum Çubuğu (Status Bar)
Scream!’ in ana peceresinin altında Scream’ in bulunduğu durum hakkında özet bilgi içeren bir
durum çubuğu bulunmaktadır.
• Pencereden ulaşılabilinen farklı veri Stream’larının sayısı
• Scream’ in tampon belleği tarafından kullanılan hafıza miktarı. Setup penceresinden
tampon belleğin maksimum büyüklüğünü değiştirebilirsiniz (bkz Display Setup, Bölüm
3.3).
Eğer
değiştirilmiş
değer
bilgisayarınızın
kapasitesine
yakınsa
bilgisayar
yavaşlayabilir ve kullanmak zorlaşabilir.
• O anki zaman, yerel bilgisayarın zamanına göre (gelen verinin zamanı değil).
Menüden View→ Status Bar’ ı tekrar seçerek durum çubuğunu iptal edebilirsiniz.
2.6. Veri Akışının Görüntülenmesi (Viewing Streams)
Veriyi görüntülemek için bir pencere açmak gerekir bunu da veri kayıtlarından birinin üzerine iki
kez tıklayarak veya herhangi bir kaydın üzerine gelip sağ tuş ile View’ i seçerek yapabilirsiniz.
15
Alternatif olarak listeden bir veri akışı seçip buna iki kez tıklamak ve ENTER tuşuna basarak veriyi
bir pencerede görebilirsiniz.
Data Stream’lerinin (Veri Akışları) bir Waveview penceresinde açılmış hali.
Bu pencere size gelen gerçek zamanlı verileri gösterir. Penceredeki veri akışını durdurabilir ve
tampon bellekte olan veriyi inceleyebilirsiniz. Bu konu hakkında ayrıntılı bilgi Bölüm 3 Waveview
Pencereleri altında verilmektedir.
Status Stream’ler (00 ile bitenler) normal metin içerirler. Status Stream’ e iki kez tıklayarak durum
penceresini açabilirsiniz.
16
İlk bloklar sayısallaştırıcıdan boot mesajı verirler (sayısallaştırıcının yazılım (software) yenilemesi,
seçilen veri akışlarının yüklenmesi ve tetiklenmesini de içerir). Sonraki bloklar görünür GPS
uyduları, GPS anteninin yeri ve zaman senkronizasyon durumu hakkında bilgi verir. Ayrıca, her
kanal ve veri hattı için o an kullanılan bağlantı hızları görüntülenir.
Status Streams ve GPS hakkında daha fazla bilgi Bölüm 5.2 Digitizer Status Streams’ e bakınız.
Eğer durum ve veri akışı (status and data stream) içeren bir seçimi görüntülerseniz, Status
Stream’ler beraber toplanacak ve bir Status penceresinde görünütülenecektir. Veri Streamları ise tek
bir Waveview penceresinde görüntülenecektir.
2.7. Aletlere Bağlanma
Sayısallaştırıcı (digitizer) yapılandırılması ve diğer yaygın işlemler alet dizinindeki digitizer üzerine
sağ tıklayarak, Configure.. veya Control..’u seçerek gerçekleştirilir. Daha fazla bilgi için Bölüm 6
Sayısallaştırıcıların Yapılandırılması ve Bölüm 7 Sayısallaştırıcıların Kontrolü’ne bakınız.
17
Aynı zamanda Scream!, sayısallaştrıcı üzerine sağ tıklayarak ve Terminal…’ i seçerek,
sayısallaştırıcının seri bağlantı noktasına ulaşmanıza ve doğrudan komut vermenize imkân sağlar.
(Bkz Bölüm 5.1, Terminal Pencereleri)
Scream!, herhangi bir alete diğer birimler üzeriden bağlanabilir (SAMs, DCMs vb.). Scream! her bir
birim ile görüşerek ilgilendiğiniz alete ulaşmanızı sağlar. Fakat bu işlem biraz zaman alabilir.
2.8. Diğer Özellikler
Ana menü bazı ek özellikler sunar.
File→ Save Program State’i seçerek Scream!’in yapılandırmaların bir dosyaya hemen
saklayabilirsiniz. Scream!’i başlatınca bu dosya okunur ve Scream!’i kapatırken de yapılan herhangi
bir değişiklik bu dosyaya yazılır. Windows işletim sisteminde yapılandırma dosyası Windows
klasöründe scream.ini olarak; Linux altında ise, $HOME dizininde saklanır. Yapılandırma dosyasının
adı, komut satırı ile değiştirilebilir (bkz Ek C.1,Command Line Options).
File→ Application Caption… ile Scream’ ın ana penceresinin adını değiştirebilirsiniz. Bu özellik
eğer birden fazla Scream! aynı bilgisayarda çalışıyorsa yararlıdır (Örneğin birden fazla network
servisinin çalıştırılması durumunda).
View→ Stay On Top… ile Scream!’ ın ana penceresinin her zaman diğer Scream! pencerelerinin
üstünde olmasını sağlar. Diğer uygulamalar Scream!’ ın ana penceresinin üstüne gelebilir.
18
3. VERİ GÖRÜNTÜLEME PENCERESİ (Waveview Windows)
Scream!’ in en yaygın kullanılan özelliklerine Waveview penceresinden ulaşılır. Herhangi bir veri
akışı kombinasyonu için istediğiniz kadar Waveview penceresi açabilirsiniz. Aynı veri akışı birçok
Waveview pencerelerinde ve farklı ölçeklerde görüntülenebilir.
Scream!’ in ana penceresinden bir Waveview penceresi açmak için;
•
Ana menüden Window→ New Window’ u seçiniz
•
Stream’ler listesinden bir Stream ID üzerine iki kez tıklayınız
•
Listedeki bir stream üzerine sağ tıklayarak ve View’ ı seçerek yada
•
Stream’lerin belli bir kısmını seçin ve bu seçilen kısım üzerine iki kez tıklayın (veya ENTER
tuşuna basınız)
Waveview penceresine yeni Stream’leri, Streams listesinden seçip, seçilmiş olanı Waveview
penceresine sürükleyerek veya diğer Waveview pencerelerinden sürükleyerek ekleyebilirsiniz.
19
Taşımayı Ctrl tuşuna basılı iken yapmak Stream’in bir pencereden diğer pencereye kopyalanmasını
sağlar aksi halde Stream yeni bir pencereye taşınacaktır.
Stream’leri bir Waveview penceresi içinde sürükleyerek düzenleyebilirsiniz (Eğer Waveview
penceresini
ikonu ile durdurduysanız, sürüklemeyi soldaki panelden yapmak gerekir, çünkü
pencereyi çapraz sürüklemek bir büyütme (zoom in) yapacaktır).
Veri akışı görüntüsünün solunda olan panel veri akışını System ID ve StreamID veya başka bir etiket
ile tanımlamaktadır (bkz Stream Mapping Bölüm 3.3). Eğer etiket okunmak için çok uzunsa,
Waveview penceresinin köşesinden çapraz olarak sürükleyerek genişliği ayarlayabilirsiniz.
3.1. Pencere Fonksiyonları
Stream görüntüsünün üzerinde bir araç çubuğu, pencerede Streamler üzerinde etkili olan ikonları
içerir.
Yakınlaştırma ve Uzaklaştırma (Zooming in and out)
Düşey olarak yakınlaştırma ve uzaklaştırma yapmak için, pencerenin sol üst köşesinde bulunan
üzerine tıklayın. Geçerli büyütme faktörü ikonlar arasında
düşey ölçek ikonları
piksellerin sayım (counts) oranı olarak görülmektedir. Yakınlaştırma veya uzaklaştırma penceredeki
her Stream’i etkiler.
Yatay olarak yakınlaştırma ve uzaklaştırma yapmak için yatay ölçek ikonlarına
tıklayınız veya SHIFT tuşuna basıp mausunuzun tekerini (wheel) çeviriniz. Geçerli büyütme faktörü
ikonlar arasında saniyede piksel olarak gösterilir. Bir örneği piksele dönüştürmek için büyütme
faktörünü Stream!’in örnekleme hızına bölün.
Eğer çok geniş bir pencereniz varsa, özellikle büyük bir yatay büyütme faktöründe, Scream!
pencereyi
yana
kaydırmadan
yeni
verinin
20
çizimini
bitiremeyebilir.
Eğer
bu
olursa,
Scream!’pencerenin yana kaymasını geciktirecektir ( gerçek zamanı bir kez daha gösterinceye
kadar). Bunu önlemek için zaman ölçeğini azaltmanız gerekir.
Eğer pencereyi
ikonu ile duraklattıysanız, ilgilendiğiniz bir alanı, stream üzerinde bir
dikdörtgen oluşturarak yakınlaştırabilirsiniz. Scream! dikdörtgenin sağ üst kısmında zaman aralığını
ve sol alt kısımda da count sayılarını gösterir. Bu şekilde zoom yaptığınızda, Scream! her zaman
pencerenin kenarlarını 1 saniye sınırında tutar. Bir veya birden fazla Stream’i çapraz olarak
sürükleyebilirsiniz. Bu işlem penceredeki tüm Stream’leri içerecektir.
Ölçümler Yapmak
Time Cursors veya Ampl Cursors butonlarına tıklayarak düşey veya yatay imleçleri (cursors)
görüntüleyebilirsiniz. Her imlecin bir ucunda beyaz bir kare vardır ve özellikleri ölçmek için
Waveview penceresinden çapraz olarak sürüklenebilir. Eğer iki imleçde çakışırsa yalnızca kareleri
görebilirsiniz.
İmlecler arasındaki mesafe Time Cursors veya Ampl Cursors ikon yazısında Saniye - Hz veya
count olarak verilmektedir. Aynı anda düşey ve yatay imleçleri aktif hale getirebilirsiniz. İmleçlerin
21
doğruluk limiti 1 piksel olduğu için, herhangi bir ölçüm yapmadan önce ilgilendiğiniz kısmı
yakınlaştırmalısınız.
Ampl Cursors geçerli büyütme ayarlarına göre mesafe ölçer. Fakat eğer tekil bir Streame
ölçeklendirme faktörü uyguladıysanız, Ampl Cursors bu ölçeklendirmeyi hesaba katmaz, bu
nedenle ölçülen mesafe count biriminde olmaz. Eğer streamin ölçek faktörünü algılayıcı (sensor) ve
sayısallaştırıcıya (digitizer) göre ayarlarsanız, ölçülen mesafe fiziksel birimlerde olacaktır. Scream!
eğer sayısallaştırıcıyı tanırsa sizin için uygun bir ölçek faktörü seçebilir. Setup penceresinin Display
Options kısmından bu özellik aktif hale getirilir (bkz Bölüm 3.3. Görüntü Seçenekleri).
Sayımların gerçek değerini elde etmek için Ampl Cursors’ da gösterilen değer ile sol taraftaki
panelde ID numarasının altında o stream için görüntülenen ölçek faktörüne bölün. Mn ile biten Mux
kanalları için ve eğer Setup penceresinde Mux Scaling özelliğini aktif hale getirdiyseniz (bakınız
Bölüm 3.3. Görüntü Seçenekleri) elde ettiğiniz değeri 256 ile tekrar bölmelisiniz.
Yazdırma (Printing)
Waveview penceresinde görüntülenen o anki veriyi yazdırmak için Print ikonuna
tıklayın.
Scream!, pencerenin tam görüntüsünü yazdırmak için geçerli yazıcı (printer) ayarlarını kullanır.
Aynı zamanda geçerli genlik (amplitude) ve zaman ölçeklendirmesi (time scaling), filitreleme ve
diğer görüntü seçeneklerini de kullanır. İstediğiniz zaman gerçek zamanlı (real time) veya
duraklatılmış modda çıktı alabilirsiniz.
Aynı veriyi siyah beyaz yazdırmak için (renkli veya gri tonlu yazıcılardan) Print ikonu yanındaki
oka tıklayarak ve Page Print (Monochrome) özelliğini listeden seçerek yapabilirsiniz. Siyah beyaz
çıktı kopyalama ve faks işlemleri için daha uygun olmaktadır.
Aynı zamanda Scream!’ i otomatik çıktı almak için ayarlayabilir veya veriyi bağlı bir plotter’ a
doğrudan gönderebilirsiniz. Scream!’ de bulunan yazdırma seçeneklerinin daha detaylı anlatımı için
Bölüm 9 Yazdırma seçeneklerine bakınız.
22
Kaydı Duraklatma Modu (Paused Mode)
Pencerenin yana doğru kaymasını (scrolling) durdurmak için Pause ikonuna
tıklayın.
Durdurulan bu zaman aralığında gösterilen veriyi içeren bloklar gelirse, Scream! blokları pencereye
ekler.
Bir pencere duraklatma modunda iken, aşağıdakileri yapabilirsiniz,
ƒ
Scream!’ in hafızasında tuttuğu verilerin tümünü görmek için dalga şeklini (waveform) sağa
ve sola yürütebilirsiniz. Diğer bir yol ise CTRL tuşunu basılı tutup mausunuzun tekerini
(wheel) çevirerek veriyi sağa sola doğru yürütebilirisiniz. Yeni veri hafıza ön belleğine
(memory buffer) eklendiği için, görüntü duraklatıldığı sürece kaydırma çubuğu (scroll bar)
sola doğru yavaşça hareket edecektir.
ƒ
Verilerin özelliklerini kontrol etmek için yakınlaştırma ve uzaklaştırma
ƒ
Birkaç veri akışından (Streams) veriyi SHIFT tuşuna basarak ve sürükleyerek seçmek
Yukarda ki şekilde seçilmiş veriyi bir dosyaya Save özelliğine tıklayarak kaydedebilirsiniz.
23
Klasörü ve dosya formatını seçerek ve OK tıklayarak her Stream için bir dosyaya veriyi
kaydedebilirsiniz. Bazı formatlar her bir dosya için birden fazla veri akışlarını (Streams) destekler.
Bu formatlar için, Single File’ı seçerek veri akışlarını birleştirebilirsiniz. Seçilmiş verinin sol üst
kısmındaki sayı (burada 2940), sizin seçmiş olduğunuz her veri akışından gelen örnek sayısıdır.
ƒ
İki veri akışından veriyi CTRL tuşuna basarak ve sürükleyerek seçebilirsiniz.
Seçilmiş veri akışları sürüklemenin başlangıcı ile sonu arasında olanlardır.
ƒ
Veriyi Scream!’in bir uzantısına yukardaki yöntemlerden birini kullanark ve menüden iligili
uzantıyı seçerek iletebilirsiniz. Detaylı bilgi için Ek A ‘Extending Scream!’e bakınız.
24
Pause ikonuna tıklayarak gerçek-zaman (real-time) moduna dönebilirsiniz. Eğer büyütme ayarlarını
değiştirdiyseniz, pencere bir önceki durumuna dönecektir.
Diğer İkonlar
Block Boundaries ikonuna
tıklamak pencerede görüntülenen her GFC bloğunun sonunda
noktalı bir çizgi görüntülenmesini sağlar.
Her çizginin yanındaki sayı, bloklardaki her örneği saklamak için kullanılan bit sayısıdır. 8 bitlik
örneğe (en büyük fark -128 den 127’e counts) sahip sabit uzunlukta GCF bloğu, 32 bitlik bir bloğa
göre 4 kez daha fazla örnek saklayabilir. Blok sınır işaretlerini, ikona tekrar tıklayarak
kaldırabilirsiniz.
Bandpass Filter ikonuna
tıklayarak Scream!’in görüntülenen her bir veri akışına band-pass
filtresi uygulaması sağlanır. Bu daha çok, uzun periyotlu sinyallerin baseline değişmesine neden
olduğunda yararlıdır. Band pass aşağıdaki gibi ayarlanır;
ƒ
Veri 1 veya 2 örnek/s olarak 10-30 s band pass ile filtre edilir.
ƒ
Diğer örnek hızlarındaki veriler Streamın Nyquist Frekansının 0.1 ve 0.9 olan köşe (corner)
frekanslarında filtrelenir. Filtreyi kaldırmak için ikona tekrar tıklayınız
25
Zero Streams ikonuna
tıklayarak her Stream’ in ofsetini ayarlayabilirsiniz. Eğer bu ikona
tıkladığınızda belli bir Streamın sıfırlanmasını istemiyorsanız, Stream üzerine önce sağ tıklayıp
sonra Locked Offset’ i seçin. Bu seçenek özellikle bir aleti ilk kez ayarlarken yararlıdır, çünkü
aletin çıkışı sabit bir DC voltajı ile ofsettir.
İçerik Menüsü (Context Menu)
Waveview penceresi içinde sağ tıklandığında, iki kısımdan oluşan bir menü gelir. Bu menünün üst
kısmı belli bir Stream’ i etkileyen seçenekleri içerir. Alt kısımdaki seçenekler ise, tüm pencereyi
etkiler.
Background Colour…’ı seçerek pencerenin arka görünüm rengini değiştirebilirsiniz.
Label...’ı seçerek pencerenin başlığını değiştirebilirsiniz.
Clear Window...’u seçerek pencereden tüm Streamleri kaldırabilirsiniz. Bu işlem Streamleri
hafızadan kaldırmaz (silmez). Scream!’in ana penceresinden boş bir Waveview penceresine
Stream’leri sürükleyerek geri alabilirsiniz.
No Caption’ ı seçerek pencereden başlığı ve araç çubuğunu kaldırabilirsiniz. Streamların kapladığı
ekran alanını maksimum yapmak için önce Waveview penceresini maksimum yapın, sonra No
Caption’ ı seçin. Mausunuzun tekerini veya klavye kısa yollarını kullanarak alet çubuğu üzerindeki
ikonları çalıştırabilirsiniz (Bakınız Ek B Klavye Kısayolları).
Duplicate’ı seçerek ekranda geçerli olan pencerenin aynısı olan yeni bir Waveview penceresi
açabilirsiniz.(Eğer bir Streami Stream Name Mapping kullanarak isimlendirdiyseniz, yeni pencerede
aynı ismi kullanacaktır).
26
3.2. Stream Fonksiyonları
İçerik menüsünde tekil Streamlar üzerinde uygulanabilecek pek çok özellik bulunmaktadır. Her
Stream kendi ‘Focus Lane’ı (merkezi kulvar) ile gösterilir. Büyük sinyaller ve yüksek büyütme
faktörleri Focus Lane izinin kulvar dışına uzamasına neden olabilirler.
Bileşenler üzerinde mausunuzun işaretçisini hareket ettirdiğinizde bir seçme kutusu o Streamın
paneldeki etiketinin solunda üzerinde belirir. Sağ tıklamak bu Stream için menü seçeneklerini
getirecektir.
Streamları Belirleme (Identifying Streams)
Her Stream sol taraftaki panelde kendi ikonları ile belirlenir. Daha detaylı bilgi için Stream üzerinde
mousunuzun sağ tuşuna tıklayın. Menüdeki en üst seçenek System ID ve Stream ID’si belirtilen alete
ağdan bağlanma yollarının tümünü gösterir.
27
Burada, System ID’ si GÜRALP olan sayısallaştırıcıdan gelen bir Stream’in haritalanmış adı My
6TD (Bknz ‘Stream Mapping Bölüm 3.3). Stream üzerinde sağ tıklamak gösterir ki gerçek Stream
ID 6TD0MB’ dir ve veri MACALLAN bilgisayarın COM 1 portuna bağlı GURALP-6TD0
aletinden gelmektedir.
Bu özelliği seçmek sayısallaştırıcı ve Stream’ ın seçili olarak Scream’in ana penceresinin öne
gelmesini sağlar.
Streamların Görünümlerini Değiştirme
Bir Streamın izinin rengini değiştirmek için, Waveview penceresinde Stream’in üzerine sağ tıklayın
ve Colour’ ı seçin. Kullanmak istediğiniz rengi seçerek OK’ i tıklayın.
Ayrıca Waveview penceresinde Streamların adına göre Scream!’i otomatik olarak renklendirmek
için ayarlayabilir ve her birini farklı isimlendirebilirsiniz. Daha fazla bilgi için ‘ Stream Mapping’
Bölüm 3.3’e bakınız.
28
Streamları Ölçeklendirme (Scaling Streams)
Tek bir Stream’i ölçeklendirmeyi mousunuz Stream üzerindeyken sağ tıklayarak ve Scale’ i seçerek
yapabilirsiniz.
Yeni ölçek faktörünü girerek OK’ i tıklayın. Copy to all.......components in this window ikonunu
tıklayarak tüm aletleri aynı zamanda ölçeklendirebilirsiniz. Bu özellik o streamlar için daha önceki
ölçek faktörünü geçersiz kılar.
Scream’in ölçeğini fiziksel birimlere göre ayarladıysanız, bu ölçek faktörü pencerede görülür. Eğer
farklı bir ölçek faktörü girdiyseniz, daha önce ayarlı olan ölçeği değiştirir. Fiziksel birimlere
dönmek için Stream’i pencereden silin ve onu Scream!’ ın ana penceresinden sürükleyerek yeniden
yapılandırın.
Ofsetleri, Aralıkları ve Ortalamaları Görüntüleme
Bir Stream’in aralıklı ve ortalama değerini görmek için, o Streamın üzerindeyken mousunuza sağ
tıklayın ve Details’ i seçin. Stream’in yanında o anki ofset, ortalama, maksimum ve minimum
değerlerini Diff (en büyük ve en küçük değerler arasındaki fark) ve Buffer’i (bu Stream tarafından
hafızada bulunan kayıt alanı) içeren küçük bir veri penceresi görünecektir. Değerler o Stream için
geçerli olan ölçek faktörü veya sizin tarafınızdan seçilen bir fiziksel birim ile ölçeklendirilir.
Streamın ofsetini değiştirmek için Offset kutusuna yeni bir değer (count olarak) yazın ve ENTER’a
basın. Bunu Stream’in kilitli olması (locked) durumunda bile yapabilirsiniz. Ofset yalnızca o anki
Waveview penceresi için değiştirilir.
29
Eğer bir Waveview penceresinin yerini değiştirirseniz onunla ilgili tüm Details pencerelerin yeri de
değişecektir. Details penceresinin başlık çubuğundan sürükleyerek pencerelerin pozisyonunu
değiştirebilirsiniz.
Details penceresi açıkken, ortalama değer yatay noktalı bir çizgi ile gösterilirken, en büyük
(maksimum) ve en küçük (minimum) değerler kesiksiz çizgiler olarak gösterilir.
Aynı zamanda bir Streamın ofsetini klavye ile de değiştirebilirsiniz. Mousunuzun Details penceresi
üzerindeyken klavye ile yukarı ve aşağı ok tuşlarına basarak geçerli Streamı 1 piksel yukarı veya
aşağı hareket ettirebilirsiniz. Page Up ve Page Down tuşları 1 kulvar (lane) genişliğinde Streamı
hareket ettirir. Bu özellik bir Streamı diğer bir Stream üzerine doğrudan koyarak onları
kıyaslamanıza yardımcı olur. Streamları seçmek için kullandığınız kulvar (lane) aynı kalır.
Spektrogram (Spectrogram)
Scream! gelen veri üzerinde gerçek zamanlı (real-time) spektral analiz gerçekleştirebilir. Bu özelliği
aktif hale getirmek için, Waveview penceresinde ilgilendiğiniz Streamın üzerine mousunuz ile sağ
tıklayarak ve Spektrogram’ ı menüden seçerek yapabilirsiniz.
Spektrumun düşey ekseni doğrusaldır ve üstte Nyquist Frekansı ve altta 0 Hz (DC) olarak görülür.
Renklendirme logaritmiktir.
Spektrumun genişliği Setup penceresinde Display Options panelinden değiştirilebilir. + ve –
tuşlarına basarak Spektrogramdaki renk kontrastını ayarlayabilirsiniz.
30
3.3. Görüntü Seçenekleri
Waveview pencerelerinin görünümlerini etkileyen birkaç Scream! ayar seçenekleri bulunmaktadır.
Görüntü Ayarı (Display Setup)
Yeni bir Waveview penceresinin görüntü seçeneklerini değiştirmek için ana menüden File→Setup’ ı
seçip Display sekmesine tıklayın.
31
Stream Buffering: Scream!’ de stream’in tampon belleğinin boyutunu kutulardaki değeri ve birimi
değiştirerek yapabilirsiniz. Eğer bilgisayarınızın sabit diskine kayıt yapmak istiyorsanız, Recording
ve Files sekmelerini kullanarak yapabilirsiniz. Bir Streamı kaydetmeye ayarladıysanız, Stream
buffer da bulunan hehangi bir veri kayıt edilen dosyalar içinde olacaktır. Scream! kayıt edilen GCF
dosyalarını yeniden görüntüleyebilir (bakınız Bölüm 8, Recording and Playback).
StatusFont:
Select’
e
tıklayarak
Stream’lerin
durum
dosyalarında
kullanılan
fontu
değiştirilebilirsiniz. Bu değişim yeni ve var olan Status pencereleri üzerinde OK veya Apply’ a
tıkladığınızda geçerli olur.
Mux Scaling: Otomatik olarak Multipleks (Mux) kanalları görüntü için 28=256 faktörü ile
ölçeklendirilmek için bu kutuyu işaretleyin. Bazı Güralp sayısallaştırıcının Mux kanalları
(Streamları Mn ile biten) 16 bitlik çözünürlükte 4 örnek/saniye çıktısı verirler. Mux Scaling
kutusunu işaretlemek, multipleks kanallarını veri kanallarının aralığına getirmek için bir ölçek
faktörü uygulayarak, aradaki ölçek farkını giderir. Bu ölçek faktörü her pencerenin büyütme
32
faktörüne ve her bir kanala uyguladığınız ölçeklendirmeye ek olarak uygulanır. Bu değişim yeni ve
var olan Waveview pencereleri üzerinde OK veya Apply’ a tıkladığınızda geçerli olur.
Spectrogram: Waveview penceresinde görüntülenen Spektogramların piksel olarak yüksekliklerini
değiştirmek için bu değeri ayarlayın. OK veya Apply’ a tıkladığınızda, tüm Waveview
pencerelerinde yeni çizilen spektogramlar yeni yüksekliği kullanacaktır. F5 tuşuna basarak, bir
Waveview penceresinin tekrar çizilmesi yeniden boyutlandırılması (büyütme faktörünü değiştirerek
ya da alet çubuğunda diğer butonları kullanarak) sağlanır. Bir pencereyi hareket ettirmek veya
gizlemek ve sonra ortaya çıkarmak işletim sistemine bağlı olarak tekrar çizme işlemini yapabilir
veya yapmayabilir.
Waveview Defaults: Yeni Waveview pencereleri için ekranda bir pencereden genel ayarları (default)
almanıza izin verir. Select’ e tıklayın ve sonra kopyalamak isteğiniz pencereyi seçip OK veya
Apply’ a tıkladığınızda, Waveview pencereleri ile aynı yatay büyütme faktörü, filtre ve blok sınır
seçenekleri, arka plan rengi ve zaman/amplitude imleç durumu pencerede görülür. Düşey büyütme
faktörü sadece yeni ve boş Waveview pencereleri için kullanılır, çünkü Scream! otomatik olarak
pencere için uygun bir faktör seçer.
Colour-Coded Components: Bu kutu seçildiğinde, Scream! Zn, Nn veya En ile biten stream
isimlerine bakar ve otomatik olarak isimleri renkli olarak gösterir. Atanmış renkleri değiştirmek
için, kutular üzerine tıklayın. Daha özel tanımlanmış renkleri belirlemek için, stream mapping’i (veri
akışı haritalama) kullanabilirsiniz.
Acceleration Units: Scream! calvals. txt dosyasında sağlanan hassaslık (sensitivity) bilgisini
kullanarak otomatik olarak yeni Waveview pencerelerini fiziksel birimlere ölçeklendirir (bakınız Ek
C2 Calvals.txt dosyası). Bu özelliği kullanmak için, aşağı doğru açılan listeden bir ivme
(acceleration) birimi seçin. Calvals.txt dosyasında tanımlanmış herhangi bir ivme ölçer ölçeklenebilir.
Diğer aletler count olarak verileri görüntülemeye ayarlı olacaktır. Basit bir ölçeklendirme
algoritması kullanılır, bu algoritma aletin tepkisini (response) hesaba katmaz. İvme ölçerler için bu
genellikle yeterli olmaktadır.
33
Velocity Units: Aşağıya doğru açılan listeden bir hız birimi seçin, Scream! Calvals. txt dosyasındaki
bilgiye göre stream’leri hız sensorlerindan bu seçilen birime ölçeklendirmeye çalışır. Velocity Units
için, Scream! tarafından tanınmayan herhangi bir alet, count olarak görüntülenmeye ayarlı olacaktır.
Veri Akışı Haritalaması (Stream Mapping)
Scream!’ e belirli bir Stream ID’ si olan Streamlara bakması için ve bu Streamları kendi renk ve
etiketlerinde Waveview pencerelerde görüntülenmesi için talimat verebilirsiniz. Bu işlem Setup
penceresinden yapılır. Tüm ayar seçenekleri ile Scream! yarattığımız bir haritalamayı hatırlayacak
ve bir dahaki sefer programı çalıştırdığınızda onları yaniden yapılandıracaktır.
Yeni bir veri akışı haritalaması oluşturmak için:
1. Scream! programının ana penceresinden File→Setup’ı seçin ve Stream Mapping sekmesi
üzerine tıklayın.
2. Use Stream Name Mapping’ i seçiniz. Panel yeni seçenekleri göstermek için değişecektir.
3. Add…’e tıklayın ve değiştirmek istediğiniz yeni Stream ID ve etiketi (new label) yazın ve
rengi
seçin.
Etiketler
istendiği
kadar
uzun
olabilir.
Fakat
aşağıdaki
işaretleri
Çünkü bu karakterlerler DOS veya Windows
içermemelidir:
dosya isimlerinde kullanılamaz.
4. OK’ yi tıklayın. Bu örnekte 6TD0MB streamı içeren yeni Waveview pencereleri otomatik
olarak Stream ID’yi yeni renginde ve My 6TD etiketli olarak gösterecektir. Yeni etiket; ana
pencerede, çıktılar üzerinde ve kayıt edilen veri akışlarının dosya isimlerinde kullanılır.
(Eğer format tanımlayıcınız Stream ID içeriyorsa)
34
Açık olan Waveview pencereleri yenilenmeden (örneğin yeniden boyutlarını ayarlamak,
büyültme/küçültme, veya F5 tuşuna basma..) değişmeyecektir.
35
Var olan bir haritalamayı tablodaki giriş üzerine çift tıklayarak veya o haritalanmayı seçip, Edit’ i
tıklayarak düzenleyebilirsiniz. Yalnızca ayarlanmış rengi değiştirmek için, tablodaki Colour
altındaki renk paneline tıklayın.
Bir veri akışı haritasının adını silmek için, onu seçin ve Remove ‘a tıklayın.
Import’ a tıklamak, bir Scream!.ini dosyası alarak, bu dosyadan haritalanmaları elde etmenizi sağlar.
Bu işlem birden fazla Scream! kurulumları için standard isim setleri ve renklerini kullanmak
istediğinizde yararlıdır.
36
4. AĞ BAĞLANTILARI (Networking)
Scream!’ i kullanarak yerel ve uzaktaki bir ağa bağlı sayısallaştırıcıdaki veriye ulaşabilirsiniz.
Ağ bağlantısı ayarı yapıldığında, Scream! bir sunucu (server) gibi arşiv programları veya Scream!
programı olan diğer bilgisayarlara veri sağlar. O anki geçerli aktif Scream! ağ bağlantılarını görmek
için, Window menüsü ana penceresinden Network Control’ u seçiniz.
Scream! tüm sunucu ve sunucu kullanıcılarıyla iletişimini yerel bir port kullanarak gerçekleştirir. Bu
port sayısını Port used for all network communications kutusunu güncelleyelerek değiştirebilirsiniz.
Bunu yapmanız eğer aynı bilgisayarda birden fazla Scream! Programını aynı anda kullanmak
istediğinizde gerekebilir.
37
4.1 İstemcim (My Client)
Bir istemci (client) olarak, Scream! Block Rx panel kısmında da görülenUDP packets (paketleri)
içinde bulunan veri bloklarını alır. UDP verinin başarılı bir şekilde teminini garanti etmez. Eğer veri
kaybolur ve yeniden elde edilirse, bir hata tespit (diagnostic) mesajı Control panelinde görünecektir
(Scream! aynı zamanda TCP bağlantıları da gerçekleştirebilir, fakat bunlar seri porttan IP’ye
dönüştürücüler için tasarlanmıştır ve bunlara birden fazla Scream!’in aynı anda iletişimine izin
vermez).
Scream! veri dağıtımı için iki yönteme sahiptir. Birinci yöntemde, Scream! veri iletilecek
kullanıcıların bir listesini tutar. Bu yöntem ‘Server Push’ olarak bilinir.
Sunucunun seri portlarından alınan tüm veriler, otomatik olarak bağlı bulunan istemcilere
gönderilirler. Kullanıcı tarafında, veri alımına başlamak için, My Client sekmesinde Receive Data
kutusuna kontrol işareti koymanız yeterlidir. Başka bir işlem yapmak gerekmez. Eğer kullanıcı
firewall (koruyucu duvar) arkasında ise kullanıcı tarafındaki UDP portunun bloğunu açmanız
(unblock) gerekir. Sunucunuzun ayarının nasıl yapıldığı hakkında daha detaylı bilgi için Bölüm 4.2
‘My Server’ e bakınız.
İlave kullanıcılar Scream! sunucusundan veri isteyebilir. Bu yöntem ‘Client pull’ olarak bilinir.
38
İstekler sunucunun tanıyacağı UDP paketlerinde yer alır. Eğer sunucunuz bir koruyucu duvar
(firewall) arkasında ise kullanıcı ve sunucu tarafındaki UDP portunun bloğunu açmanız gerekir.
Bu yöntem ile sunucudan veri istemek için:
1 My Client sekmesine geçin.
2 Scream! in dinleme (listening) moduna almak için Receive Data’ yı işaretleyin
3 Servers liste kutusunda herhangi bir yere sağ tıklayın ve Add UDP Server…’ ı seçin. İstek
beklenen sunucunun IP adresini ve port numarasını (:) işareti kullanarak girin (Örnek
192.168.42.98:1567)
4 İletişimleri henüz ilave edilmiş sunucu üzerine sağ tıklayarak ve GCFPING seçerek test edin.
Gönderilen Ping’in kaydı Control panelinde bir mesaj olarak görülür. Eğer iletişim sağlam ise ve
sunucu kullanıcı istekleri için etkinleştirilmiş ise, Control panelinde görünen sunucudan bir
GCFACKN mesajı alırsınız.
5 Sunucu üzerine sağ tıklayarak ve menüden GCFSEND: B (veya GCFSEND: L) seçerek veri
isteyin.(L little-endian ve B big-endian byte dizilimi ve uyumu için kullanılır. Eğer emin değilseniz
B kullanın). Streamlar, Scream!’ ın ana penceresinde görünmeye başlar.
6 Bağlantıyı durdurmak için, daha önceki gibi sağ tıklayarak ve menüden GCFSTOP’ı Seçin.
GCFSTOP uygulamazsanız, artık dinlenilmeyen (not listening) bir kullanıcıya veri aktarımına
devam edecektir. Sunucunun Control panelinde herhangi bir alındı (acknowledgement) belirmezse,
39
sunucunun bir GCFACKN mesajı vermesinden emin olun ve GCFSTOP komutunu tekrar
uygulayın.
Scream! kapatıldığında, otomatik olarak birbirleriyle bağlı olan tüm sunuculara GCFSTOP
gönderir.
Yukardaki adımlar birkaç sunucudan veri almak için istendiği kadar tekrar edilir. Scream! var olan
tüm ağ ayarlarını hafızasında tutar ve otomatik olarak Scream!’ ı tekrar başlattığınızda ağ
bağlantısını tekrar kurmaya çalışır.
Çoklu Yayım (MultiCast Clients)
Çoklu yayım bir kerede birden fazla kullanıcıya (Multicast Clients) ağ paketleri (Network packets)
yollamanıza olanak veren bir TCP/IP özelliğidir. Bunlar genellikle yerel ağlarda kullanılırlar. Birden
fazla kullanıcı sunucuları 224.0.0.0 ve 239.255.255.255 arasındaki adresleri kullanırlar.
Birçok kullanıcılı bir sunucu eklediğinizde (Add), Servers listesinde o sunucu üzerine mausunuzla
sağ tıkladığınızda Connect ve Disconnect seçenekleri olan bir menü önünüze gelecektir
Connect’ i seçmek Scream!’ e çok kullanıcılı gruba katılmasını söyler. Eğer sunucu çalışıyorsa, veri
kısa süre içinde görülmeye başlanır.
Disconnect’ i seçmek Scream!’ in çok kullanıcılı gruptan ayrılmasını sağlar. Aynı anda birden fazla
çoklu yayım gruplarında olabilirsiniz ve diğerlerinden bağımsız olarak her bir gruba katılabilir veya
terk edebilirsiniz.
4.2 Sunucum (My Server)
Scream!’ in sunucusu ağ üzerinden UDP ile veri iletir. Ağ döngülerinden korunmak için, veri
yalnızca yerel bilgisayarın seri portlarından iletilir.
40
Scream!’ in o anda veri gönderdiği kullanıcılar listesi Clients tablosunda My Server panelinin üst
kısmında görülür. İletilen verinin blok blok detayları Block Tx panelinde görülür. Diğer sunucu
işlemleri Control panelinin sağ tarafında rapor edilir.
Server Push ve Client Pull kullanıcıları bu panelde listelenir. Timeout sutununa bakarak hangi
kullanıcının hangi yöntemi kullandığı görülür. Pull kullanıcısı veri isteğinde bulunduğunda,
Timeout’ u yeniden ayarlanır ve sonradan sıfıra doğru geri sayıma başlar. Pull kullanıcısın Timeout
değeri sıfıra ulaşınca, Scream! dinlemeyi durdurduğunu farzeder ve onu listeden kaldırır. Diğer
yandan, Push kullanıcılarının bir Timeout’ u yoktur çünkü Scream! herzaman onları dener ve onlara
veri iletir. Bu nedenle Pull kullanan kullanıcılar bu sutunda listelenen bir Timeout şekline sahiptir,
Pull kullanıcıları ise None girişi ile gösterilir.
Bir sunucuyu çalıştırmak için ve kullanıcıların Pull isteklerini dinlemek için, My Server panelindeki
Transmit Data From Local Com Ports kutusunu işaretleyin. Başka bir işlem yapmak gerekmez.
Eğer sunucunuz bir koruyucu duvar arkasında ise, bu istekleri almak için sunucu tarafındaki UDP
portunun bloğunu açmak (unblock) gerekecektir.
41
Belli bir kullanıcıya veri Push etmek için;
•
My Server paneline geçin
•
Transmit Data From Local Com Ports kutusunu işaretleyin.
•
Clients liste kutusunun herhangi bir yerinde sağ tıklayın ve Add’i seçin istekler bekleyen
sunucunun IP adresini ve port numarasını (:) işareti kullanarak girin. (Örnek
192.168.42.98:1567).
İstediğiniz kadar, Broadcast adresleri ve Multicast grupları da içeren, kullanıcı ilave edebilirsiniz.
Eğer UDP paketlerini broadcast veya multicast yayınlamak istiyorsanız, ağ yöneticinizden uygun
adresler temin edin.
•
Tüm bağlı bilgisayarlara geniş bantlı yayın (broadcast) yapmak için 255.255.255.255. IP
adresini kullanın.
•
Broadcast’ i ağın belli bir kısmında sınırlandırmak için, bu kısımda broadcast adresi olarak
örneğin 192.168.255.255:1567 kullanıldığında veri 1567 numaralı porttan IP adresi 192.168
ile başlayan tüm kullanıcılara broadcast yapılır.
•
Bir multicast grubundaki Scream! Programlarına veri göndermek için, bir multicast IP adresi
kullanın. 239.255.0.0-239.255.255.255 IP aralığı yerel ağlar ve 239.192.0.0-239.195.255.255
IP adresleri organizasyon seviyeli (organisation-level) ağlar için bulunmaktadır. İnternetteki
diğer multicast adreslerinin çoğu kayıtlı olmalıdır.
Sunucu otomatik olarak veri iletimine başlayacaktır.
•
Aynı bilgisayarda çalışan diğer bir Scream! programına veri göndermek için, 127.0.0.1
numaralı IP adresini kullanın.
Aynı bilgisayarda çalışan birden fazla Scream!’ e veri göndermek için 127.0.0.255 numaralı yerel
broadcast adresini kullanın veya bir multicast grubu ayarlayın.
42
x sps transmitted block limit kutusu veri iletiminde, veri örnekleme hızı üzerinde bir üst nokta
(ceiling) ayarlar. Bu eğer ağ bağlantınız yavaş veya aşırı yoğun (congested) ise yararlıdır, çünkü bu
özellik Scream!’ in yolladığı veri miktarını sınırlar. Ayarlı değer (deafult) 200’dir.
Örneğin, bir sayısallaştırıcı 4 örnek ve 100 örnek sürekli veri üretmek için yapılandırılmış ise, bu
değeri 4 ve 100 arasında ayarlayarak düşük bant aralığa sahip ağlar üzerinden uzaktan kontrol
edebilirsiniz. Yüksek hızda veri sunucu üzerinde kayıt edilebilir (bakınız Bölüm 8 Recording and
Playback); fakat kayıt edilen veri ağ üzerinden yollanamayacaktır.
Bu değeri sıfıra ayarlamak tüm veriyi bastırır (suppress), fakat yine de durum bilgisi iletir.
Scream! yerel seri porttan bağlı herhangi bir alete ağ bağlantısı üzerinden sanki yerel prttan
bağlıymış gibi görev yapar. Bunu yapmak için, Allow remote access to Com Ports’u seçin. Eğer
donanımın yapılandırmasını uzaktan değiştirmek istiyorsanız, bu seçeneği aktif hale getirmelisiniz.
Eğer güvenlik konusunda endişeliyseniz veya dışarıdan potansiyel problemler mevcut ise bu
seçeneği iptal edin.
4.3 Boşluk Kurtarma (Gap Recovery)
Normal UDP veri protokolüne ek olarak, Scream! kayıp verinin telafisini (recover) sağlamak için
bazı özelliklere sahiptir. Scream! bir boşluk (gap) içeren veri bloğu aldığında, sunucuya TCP hattı
üzerinden bağlanır. Bu bağlantı sağlanınca, Scream! kayıp veri için istekte bulunur ve eğer veri
kayıbı varsa, sunucu TCP bağlantısı üzerinden kayıp veriyi iletir. UDP veri akışı bu olaydan
etkilenmez.
43
Eğer bağlantının her iki tarafında da koruyucu duvar (firewall) kullanıyorsanız ve Scream!’in bu
yolla veri telafisini istiyorsanız, ilgili portu UDP ve TCP trafiği için unblock etmeniz gerekecektir.
4.4 Çevirmeli Hatlar Üzerinden Veri Alımı (Retrieving data over dial-up links)
Scream! yerel PC’ nize bağlı modemleri kullanarak kurulu düzeneğinizden veri alımını yönetebilir.
Bu özellik Güralp sayısallaştırıcıların Flash kaydetme modları ve tetikleme (triggering) kabiliyetleri
ile birlikte kullanmak amacıyla yapılmıştır.
1. Scream!’in menü çubuğundan File → Setup’ ı tıklayın Com Ports sekmesini seçin.
Bilgisayarınızda bulunan seri portların bir listesini göreceksiniz. COM3 tekil seri portuna sahip olan
bu bilgisayar bir modeme bağlıdır.
2. Bağlantı hızı (baud rate) ve diğer özelliklerin(flags) modem için doğru ayarlarda olduğuna
emin olduktan sonra Dialup’u tıklayın.
44
3. Uzak modemin telefon numarasını girin. Eğer birden fazla uzak düzeneğe bağlanmak
isterseniz, telefon numaralarını her biri bir satırda olacak şekilde listeleyin.
4. Sağ taraftaki panelde, Every (12) hours… özelliğini seçin ve ordaki değeri 12’ye ayarlayın.
5. Limit each call to… özelliğine tıklayarak, uygun bir arama süresi girin. Scream! eğer
belirlenen süre içinde veri almazsa aramayı durduracaktır.
Seçtiğiniz örnek ve bağlantı hızlarında tüm yeni verileri yüklemek için her aramada yeterli zamana
sahip olmaya dikkat edin. Örneğin, modem bağlantı hızı 19200 Boudrate ise, cihazdan üç bileşen
için saniyede 200 örnek alınıyorsa, bu olay tüm verinin elde edilmesi için sürekli bir bağlantı
gerektirir. Eğer veri hızı saniyede 20 örnek ise, modem bir saatin %10 luk kısmı için bağlı
kalmalıdır. (Örn: her bir saat için 6 dk’lık arama yapılmalıdır.)
6. Eğer yerel modem ekstra komutlara ihtiyaç duyarsa, bu komutları Additional Model
Settings’den ilave edebilirsiniz. Bazı yararlı komutlar
45
Q1: Sessiz mod
EO: Yerel “ECHO” yu kapatır
SO=1: Otomatik cevaplama özelliğini açma durumlarının işlemesini sağlar
Modem komutları normal olarak attention sequence AT ile başlar. Scream! bu sırayı otomatik olarak
ekler, bu nedenle bu kutuda girmenize gerek yoktur
Bazı modemlerde, komutları kalıcı olarak ayarlayabilmek için üzerlerinde Dip anahtar (switch)
mevcuttur. Bu özellik sayesinde modemlerin kurulumları otomatik olarak ayarlanmış olur. Her
hangi bir kesinti yada değişimlerden kolay kolay etkilenmez.
7. Tüm ayarlar doğru ise, Active kutusuna kontrol işareti koyun ve Apply’e tıklayarak veri
transferine başlayın. Active kutusu ayarlarınızı kaybetmeden geçici olarak veri transferini
devre dışı kalmasını sağlar.
Eğer bilgisayarınıza birden fazla modem bağlıysa, her bir modemi farklı sayılara ve polling
zamanına göre ayarlayabilirsiniz. Aşağıdaki durumlar için bunu yapmak isteyebilirsiniz, eğer;
•
Birkaç istasyondan aynı anda veri toplamak isterseniz
•
Birden fazla modem kullanmak isterseniz. (Birden fazla modem kullanmak arama arama
masraflarını azaltmanızı sağlar.)
Aynı anda veri toplamak için en fazla 99 modem kullanabilirsiniz, her biri sınırsız zamanlanmış
arama ve telefon numaralarına sahip olarak. Scream! programı kapattığınızda tüm ayarları
hatırlayacaktır.
46
5.EK PENCERELER
Ana pencere, Waveview pencereleri ve Network control penceresinin yanısıra, Scream!, Status
Stream’leri izlemek, ağın durumunu ve gelen verinin bütünlüğünü kontrol etmek ve
sayısallaştırıcılara bağlı seri konsola erşim için bazı kolaylaştırıcı özelliklere sahiptir.
5.1. Terminal Pencereleri
Scream! seri port kullanarak veya ağ üzerinden, bağlı bir sayısallaştırıcı veya DCM için bir terminal
oturumu açar (Eğer sunucu izin verirse. Bakınız Bölüm 4.2 My Server).
Aletler ile İletişim
Bir alet ile terminal oturumu açmak için, Scream!’in ana penceresinin, sol panelinde alet üzerine sağ
tıklayarak menüden Terminal…’i seçerek yapabilirsiniz.
47
Terminal penceresi açıldığında, Scream! otomatik olarak seçilen alet ile iletişim kuruncaya dek
görüşür ve sayısallaştırıcıyı komut modunda açar. Eğer saysallaştırıcı komut modunda açılmazsa,
komut modunu manuel olarak çalıştırmak için, Terminal penceresindeyken Ctrl-S tuşlarına basınız.
“ok” mesajı ekranda göründüğünde, sayısallaştırıcı (veya DCM) komutları almaya hazırdır. Aksi
takdirde ENTER’a basarak bir prompt görüntüleyin. “ok” mesajı görüntülendikten sonra Terminal
komutlarını pencereye yazabilirsiniz.
Klavyedeki aşağı ve yukarı ok tuşları ile yazmış olduğunuz komutları tekrar görüntüleyerek
kullanabilirsiniz. Bu komutları, tüm Terminal pencerelerinde görebilir ve bu sayede aynı komutu
birkaç sayılaştırıcıya kolaylıkla gönderebilirsiniz.
Terminal modda açılan oturumu ve gönderilen komutlar ile aletin verdiği cevabı bir dosyaya kayıt
(capture) edebilmek için, Terminal pencerisine sağ tıklayıp, Capture to File’ ı seçin. Tüm işlemler
seçtiğiniz dosyaya kayıt edilecektir. Bu kaydetme işlemi sayısallatırıcıyı ve Scream!’i açıp
kapadığımızda da etkili olacaktır. Yakalama dosyasının adı Terminal penceresinin başlığında
gösterilir. Bu işlemi sonlandırmak için, Terminal pencerisine sağ tıklayıp, Capture to File’ ı seçin
Sayısallaştırıcıya bir dosya yollamak için, Terminal penceresinde sağ tıklayın ve Send File…’ i
seçin. Bu işlemle, hazırladığınız komutlar listesini sayısallaştırıcıya yükleyebilir, aynı zamanda aynı
özellilere sahip birkaç sayısallaştırıcıyı aynı ayarlara çekmek için de kullanabilirsiniz. Send File…
özelliğini aynı zamanda sayısallaştırıcının yazılımını (Firmware) güncellemek için de kullanılır.
Firmware transfer ayarlarının nasıl yapıldığı hakkında detaylı bilgi için sayısallaştırıcıların
dökümanlarına bakınız.
Bir bağlantıyı kapatmak için ise, Terminal penceresini kapatmanız yeterlidir. Scream! otomatik
olarak sayısallaştırıcıya veri iletimine başlaması için talimat verir. Eğer Terminal penceresi açık iken
sayısallaştırıcı veri iletimine başlarsa, pencere ‘Terminal session closed by instrument’ mesajı ile
kapanacaktır. Terminal ekranı açık olduğu sürece veri iletişimi duracaktır.
48
Makro Komutlar
Terminal penceresi, yaygınca kullanılan komutlar (macros) ile programlanabilen F1-F12 tuşları için
ikonlar içerir. Bir makro ayarlamak için, Fn ikonu üzerinde sağ tıklayarak yazı kutusunda komutu
veya komutları girerek yapabilirsiniz.
Bu komutlar:
•
Terminal penceresinde ikonlardan birine tıklayarak,
•
Terminal açıkken o işleme karşılık gelen işlev tuşuna basarak,
•
Scream!’in ana penceresinde bulunan sayısallaştırıcının üzerine sağ tıkladıktan sonra,
menüden herhangi bir komut seçildiğinde Scream! otomatik olarak alet ile bir terminal
oturumu açar, komutu yollar ve terminal bağlantısını bitirir. Scream! tüm makro ayarlarınızı
programı kapatsanız bile hatırlar.
Doğrudan Bağlantılar
Aynı zamanda, bilgisayarınızın seri portlarında veya ağ üzerinde bir terminal oturumunu doğrudan
açabilirsiniz. Bu özellik bağlı bulunan modemler veya 3G modemler (GSM modem) ile doğrudan
iletişim için faydalıdır.
Bunu yapmak için, Scream!’in ana menüsünden File → Terminal…’ i seçin.
49
Seri bir bağlantı yapmak için, Link Type olarak Direct Serial’ ı seçin, kullanmak istediğiniz seri
portu seçin ve beklenen bağlantı hızı ile OK tıklayın. Eğer çalışmazsa Setup penceresinden portuve
hızını değiştirebilirsiniz (Bakınız Bölüm 2.1 Seri Portlar).
Scream! sunucuları ağ üzerinden kendi seri portlarına erişim sağlar. Uzaktaki bir Scream!
sunucusunun seri portuna bağlanmak için, Remote Serial’ ı seçin ve uzaktaki bilgisayarın IP adresi
ve port adını girip OK’ i tıklayın.
Bu özelliği kullanmak için Scream! sunucusunun seri port erişim özelliğini aktif hale getirmeniz
gerekir. Bunun için Network Control penceresinde My Server sekmesinde, Allow remote Access to
Com Ports’ u seçin.
Eğer Scream! sunucunuz bir DCM ise, datatransfer.scream.server allowserialaccess seçeneğini
“yes” olarak ayarlamanız gerekecektir.
Bu seçenek GCF verisi üretmeyen uzak bir bilgisayarın seri portlarına erişimi için çok faydalıdır.
Eğer uzak port GCF verisi yayıyorsa (emit), kaynak dizininda normal olarak görünecektir ve
üzerinde sağ tıklayıp Terminal ’ ı seçerek bir oturum açabilirsiniz.
TCP/IP terminal bağlantısı için, uzak Scream! sunucusuna veya bir TCP terminal aletine (Lantronix
gibi) bağlanmak için TCP/IP seçin ve uzaktaki bilgisayarın IP adresini girin sonra OK’ i tıklayın.
50
5.2. Sayısallaştırıcı Durum Dosyası (Digitizer Status Streams)
Guralp sayısallaştırıcılarının, GPS ve zaman senkronizasyonu gibi sistem bilgilerinizi kaydettiği ayrı
bir Stream’ ı vardır. Bu durum bilgisi ASCII metin formatındadır.
Herhangi bir sayısallaştırıcının durum penceresini görmek için, Stream ID xxxx00 üzerine iki kez
tıklayınız. Durum Stream’leri her zaman örnekleme hızı 0 sps olarak görünür.
Alet her açıldığında (Boot-up), model tipini, yazılım versiyon numarasını, System ID ve seri
numarasını durum dosyasında gösterir. Bu bilgiyi takiben resetlerin sayısı ve dahili saatten gelen en
son reboot zamanı gelir. Takip eden satırlar birimin geçerli örnek hızlarının yapılandırılması, çıkış
tapları ve bağlantı hızlarını rapor eder. Tipik bir sayısallaştırıcı reboot durum mesajı aşağıdaki
gibidir.
51
Alet başlatıldığında veya re-boot edildiğinde (yapılandırma ayarları değiştirildiği zamanda re-boot
olur) yukardaki mesaja benzer bir durum mesajı görüntülenecektir. Eğer bu uyarı normal
zamanlarda da ortaya çıkıyorsa, harici gürültü veya voltaj düşmesinin bir sonucu olarak sistemin
bozulduğunun ya da hasar gördüğünün bir göstergesidir.
Alet tetiklenirse veya GPS zamanı değişirse, sayısallştırıcı durum mesajları üreterek bunları xxxx00
dosyasında görüntüler.
GPS
Eğer alete bir GPS bağlandı ise, GPS’in çalışma durumu reboot ile rapor edilir. Aynı zamanda
burada zaman eşleme (senkronizasyon) durumu da gösterilir.
Başlangıçta, GPS ilk olarak No GPS time ve son pozisyon durumunu rapor eder. GPS’ den gelen
durum değişikliklerini içeren mesajların tümü, otomatik olarak rapor edilir. Tekrar eden durum
mesajları, gereksiz kalabalıktan kaçınmak için gösterilmez.
Bir Güralp sayısallaştırıcısından gelen ilk GPS durum raporu aşağıdaki gibidir.
52
Bu rapor mesajı sistemin bulduğu uyduları ve onların sinyal seviyelerini gösterir.
Eğer sistemin daha önceki yeri değiştirilmemişse, sistem yeterli sayıda uydu bularak hızlı bir şekilde
doğru bir GPS zamanına kendini senkronize eder. Eğer GPS alıcısı uyduları bulmakta zorlanıyorsa,
yeni bir mesajın görülmesinden önce bir kaç dakikalık bir gecikme olabilir.
Sayısallaştırıcının dahili zaman senkronizasyon programı, en az 3 uydudan arka arkaya gelen en az 6
mesaj ile iyi bir pozisyon raporu alana kadar GPS birimi için bekler. Mesajlar normal olarak 10–20
saniye aralıklarla alınır.
Mesaj alındıktan sonra, sistem dâhili saatini ayarlar ve yeni referansa göre verinin doğru bir şekilde
zaman-atanması (time-stamped) için Analog-Sayısal Dönüştürücülerini (Analogue to Digital
Converters) tekrardan senkronize (re-synchronise) eder. Bu noktaya kadar iletilen veriye, yeni doğru
zamana göre ayarlanmış, dahili destek saati tarafından zaman ataması (time-stamp) yapılır. Tekrar
senkronize etme işlemi alınan veride bir kesiklik yaratacaktır.
Bu noktadan itibaren zamanlama, voltaj-kontrollü kristal osilatörü ile ayarlanır. İlk olarak kontrol
işlemi hatayı minimize etmek için voltaj kontrolünü değiştirir ve sonra faz hatası [(phase error)
(Örneğin, dâhili 1 Hz sinyal ile GPS arasındaki ofset)] ve sürüklenmeyi [(drift) (GPS’e göre frekans
hatası)] minimize etmeye çalışır. Kontrol işlemi sırasında sistem, ölçülen hataları bir PWM (Pulse
Width Modulation) değeri olarak rapor eder.
İlk olarak yaklaşık ayarlama safhasında yalnızca yaklaşık voltaj kontrolü uygulanır ve hiç bir
sürüklenme hesabı (drift calculation) yapılmaz. Eğer sistem son çalışma ortamına benzer bir
ortamda çalışıyorsa, kayıt edilen kontrol parametreleri uygun olacaktır ve sistem hızlı bir şekilde
‘Fine’ (ince) kontrol moduna geçebilmelidir. Sistem kendi kontrol durumunu ve parametreleri
nominal zaman tabanlı (time base) birimler cinsinden ölçülmüş hatalarla birlikte her dakika rapor
eder. Sabit sıcaklığın olduğu bir ortamda, sistem sadece birkaç binlik bir ofset hatası (ortalama hata
< 100 mikrosaniye) ve 100 count’tan (10-6’ da < 1) az sürüklenme (drift) hızı göstererek dengeli bir
duruma gelmeldir.
53
5.3. Özet Penceresi
Bu pencere scream’e bağlı tüm cihazların sağlıklı bir şekilde çalışıp çalışmadığı bilgisini sağlar. Bu
pencereyi açmak için, Scream!’ in ana penceresinden Windows→Summary’ ı seçiniz.
Scream! tarafından bilinen her cihazın, zamanlaması (timing), kütle pozisyonu (mass position) ve
veri akış durumunu gösteren renkli ikonlar bu pencerede listelenir. Pencere aynı zamanda trigger
modda çalışan cihazların kaç kez tetiklendiğini gösterir. Scream!’ in bu bilgilerin tümünü unutup
yeniden başlamasını sağlamak için, Reset All’ı tıklamanız yeterli olacaktır. Bu işlem, streamleri ana
pencereden, Waveview pencerelerinden veya stream önbelleklerinden silmeyecektir.
4 sütunda, her alet renkli bir dikdörtgen ile gösterilir. Gri renkli dikdörtgen Scream! çalışmaya
başladıktan sonra aletten ilgili verinin alınmadığını gösterir.
54
Yeşil renk alınan ölçümünün yeterli olduğunu, sarı bazı önlemlerin alınması gerektiğini ve kırmızı
da muhtemelen bir problem olduğunu belirtir.
Eğer dikdötgen kutunun sınır çizgileri renkli ise, bu durum son resetten bu yana tatmin edici bir veri
okunması alınmadığını, fakat ölçümün ilerlediğini gösterir. Bu nedenle, eğer bir kutu sarıdan yeşile
geçerse, siz reset yapana kadar sınır sarı renkli olacaktır. Eğer aynı kutu sırasıyla aniden kırmızıya
dönerse ve sonra sarı veya yeşile dönerse, bu sınır kırmızı olarak değişecektir.Sonuç olarak geri
planda görünen renk, bir önceki durumu rapor edecektir.
Timing (Zamanlama)
Bu sütun aletin, GPS zamanlama durumu hakkında detaylı bilgi verir. Renkler ana pencerdeki alet
ikonu üst yarısı için kullanılan renkler ile aynıdır. Sutun girişi üzerine iki kez tıklayarak o aletten
gelen durum mesajlarını görebilirisiniz.
Gri (Grey): Scream! son resetten bu yana aletten herhangi bir GPS bilgisi almamıştır.
Yeşil (Green): Alet tatmin edici bir GPS zamanlama ayarı rapor etmiştir.
Kırmızı (Red): Bir saatten fazla bir süredir alet tatmin edici bir zamanlama bilgisi rapor etmemiştir.
Bu olay sinyalde boşluk (gap) varsa meydana gelecektir fakat aynı zamanda alet hiçbirşey rapor
etmemişse de olacaktır. Eğer GPS sistemini 1 saaten fazla bir süre sonra kapanacak şekilde
ayarlarsanız, ikon sistem normal olarak çalışıyor olsa bile kırmızıya dönecektir.
Mass Position (Kütle Pozisyonu)
Bu sutun cihazın kütle pozisyonu durumu hakkında detaylı bilgi verir. Sütun üzerinde çift tıklayarak
aletin kütle pozisyon kanallarını bir Waveview penceresi açarak görebilirsiniz. (Not: bazı aletlerin bu
kanallar için anlamlı veri vermesi için 1 saniyelik tepki moduna geçmesi gereklidir)
55
Gri (Grey): Scream! son resetten bu yana cihazdan kütle pozisyonu ile ilgili herhangi bir bilgi
almamıştır.
Yeşil (Green): Cihaz tatmin edici kütle pozisyonları rapor etmiştir (tüm bileşenler < tam ölçeğin %
25).
Sarı (Yellow): Bir veya daha fazla bileşen, tam ölçeğin % 25 ve % 50 ile kütle pozisyonu rapor
etmektedir. Cihazların çoğu normal bir şekilde çalışacaktır fakat kütleler en uygun durumda yeniden
merkezlenmelidir.
Kırmızı (Red): Bir veya daha fazla bileşen tam ölçeğin % 50’ den fazlası şeklinde kütle pozisyonu
rapor eder. Aletlerin çoğu yeterli bir şekilde çalışacaktır, fakat kütleler acilen yeniden
merkezlenmelidir. (Bu aletin bileşenlerinin kitli olduğu anlamına da gelebilir.)
Age (Yaş)
Bu sütun cihazın Scream!’ a gönderdiği son zamanı kaydeder. Eğer cihazdan gerçek-zamanlı veri
beklemiyorsanız, bu sutunun sarı veya kırmızı olmasına izin verebilirsiniz. Scream!’ ın ana
penceresinde cihazı seçmek için sutun üzerine iki kez tıklayın.
Yeşil: Son dakikada cihaz bir veri bloğu iletmiştir veya pencere bir dakikadan az bir süre önce
resetlenmiştir.
Sarı: Cihaz bir dakikadan fazla bir süredir veri bloğu iletmemiştir.
Kırmızı: Cihaz 2 dakikadan fazla bir süredir veri bloğu iletmemiştir.(Veri kesilmiştir.)
Errors (Hatalar)
Bu sutun, Scream!’ e gelen bozulmuş veri bloklarının sayısını kayıt eder. Bozulmuş bir veri bloğu
için checksum ile veri uyuşmaz veya Scream!’ in sağlamlık kontrollerinden birini karşılamakta
başarısızdır. Hangi kontrollerin başarısız olduğunu görmek için
56
•
Şüpheli Streamı bir ViewInfo penceresinde açın, bu pencerede hatalı değerler kırmızı ile
gösterilir (bakınız Bölüm 5.4 ViewInfo Penceresi)
•
Alternatif olarak, sutun üzerinde mausunuzla çift tıklayarak Notepad veya Xterm’ de bir hata
(log) dosyası (eğer var olan bir dosyaya kaydediyorsanız) açın. Renklerin anlamı aşağıda
açıklandığı gibidir.
Yeşil: 2’ den daha az bozulmuş veri bloğu son dakikada içinde alınmış veya pencere bir dakikadan
az bir süre önce resetlenmiştir.
Sarı: 2-10 arası bozulmuş veri bloğu son dakika içinde alınmıştır.
Kırmızı: 10’ dan fazla bozulmuş veri bloğu son dakika içinde alınmıştır.
Trigs (Trigger Status)
Bu sutun, Scream! başladığından itibaren sayısallaştırıcının, kaç kez trigger olduğu hakkında bilgiyi
içerir. Yeni gelen trigger bilgileri yeşil renklidir. Pencereyi resetleyince (Reset window), yeşil gölge
kaybolacaktır fakat sayı kalacaktır.
Bu sutun üzerine çift tıklamak trigger olayları hakkında detay içeren bir pencere açar.
57
Pencerenin üst yarısı her triggerin durum mesajından elde edilen bilgi ile beraber, tüm trigger
olaylarını listeler. Tam durum mesajı pencerenin alt yarım kısmında rapor edilir.
Trigger olaylarını gösteren tablodaki, bir giriş üzerine çift tıklamak (veya seçip sonra ENTER’ e
basmak) sayısallaştırıcının tetiklediği streamların tümünü içeren duraklatılmış bir Waveview
penceresi açar.
Eğer sayısallaştırıcıyı triger öncesi ve trigger sonrası belli bir süreyi de alacak şekilde veri
kaydetmeye ayarladıysanız, Scream! bu ayarlamaya göre veriyi kaydedecektir. Eğer aynı
sayısallaştırıcıdan gelen iki trigger bilgisi örtüşürse (overlap), Scream! her iki trigeri Waveview
penceresinde gösterebilir, çünkü bir trigerin bittiği nokta ve ötekinin başladığı nokta esas olarak
gelişi güzeldir.
Aynı zamanda, Scream! stream ön belleğinde bulunan veriyi de görüntüler. Eğer veri düzeltilmişse,
o triger üzerine çift tıklamak boş bir pencere gösterecektir. Veriyi görüntülemek için, veriyi sabit
diskten veya diğer kayıt sistemlerinden almanız gerekecektir.
Sutunlar aşağıdaki bilgileri içermektedir:
Start (Başlama): Eğer trigger, summary penceresini resetlendikten sonra olmuşsa, triggerin başlama
zamanı, * işareti ile ön-ek alır.
58
End (Son): Trigerin bitiş zamanı.
Type (Tip): Triggere neyin sebep olduğunu gösterir. STA/LTA oranı belirlenmiş eşik değerini
geçerse R, seviye (level) eşik değerini geçerse L, harici (external) triger için E (eğer sayısallaştırıcı
harici triggeri destekliyorsa) veya yazılım (software) tarafından üretilmiş trigger için S harfleri
kullanılır.
Ana penceredeki sayısallaştırıcı üzerine çift tıklayarak ve menüden Triggers’ı seçerek de Trigs
penceresini açabilirsiniz.
5.4. ViewInfo Penceresi
Gelen veri bloklarının detaylı bilgilerine Scream!’ in ana penceresinden Windows→Info Display
özelliği seçilerek açılan ViewInfo penceresinden ulaşılabilir.
Eğer ViewInfo penceresinin üst kısmındaki Source satırında ALL seçilirse, scream e bağlı her alete
ait gelen veri bloğu hakkında detaylı bilgi, veriler alındıkça gösterilecektir. Seçiminizi, source
menüsünden belli bir kaynağı seçerek daraltabilirsiniz.
59
Scream! gelen bloklar için bir dizi geçerlilik kontrolleri yapar. Bloklar içerisindeki herhangi şüpheli
bir alan ViewInfo penceresinde kırmızı ile gösterilir.
İlk üç alan, gelen veri bloklarına ait ‘header’ (başlık) bilgisini içerir. Bu bilgi her GCF bloğunun
başına veri iletimine yardımcı olması için konulur.
Block ID character: GCF formatındaki veri blokları için başlıklar ‘G’ olmalıdır.
Block Number: 256 ölçekli artan bir sayaç (ör: 255+1=0), bir veri kaynağından gelen bloklar için
blok numarasını (Block Number) gösterir. Bu değer, eğer birden fazla kaynak kullanıyorsanız sıralı
görünmez. Bu alan kırmızıya dönmedikçe, bu alandaki değer Scream!’in beklediği değerdir.
Block Size: GCF bloklarının byte olarak büyüklüklerini gösterir, iletişim bilgisi içermez.
Geri kalan alanlar GCF bloklarının başlıklarında bulunan bilgileri teşkil eder. Bunlar;
Reserved: GCF formatın eski uyarlamaları için rezerve edilmiş bir alan. Yeni sayısallaştırıcılar bu
alanı kullanarak sayısallaştırıcının filtre ayarı hakkında bilgi sağlar. Eğer bu alan sıfır değilse,
Scream! bu durumu yorumlayarak karşılık gelen filtre ayarını gösterecektir. Daha detaylı bilgi için
Güralp Systems’in web sayfasındaki teknik notlara bakınız.
Sample Rate: Geçerli örnekleme hızı.
Compression: Sıkıştırma kodu
Bunlar, Scream!’in ana penceresinde de gösterilmektedir.
Number of Records: GCF blokları 4 byte’lık kayıtlara bölünmüştür. Her kayıt o anki sıkıştırma
faktörüne bağlı olarak 1, 2 veya 4 örnek içerebilir. Tüm GCF blokları 1024 byte uzunluğunda
(başlık için 24 byte) olduğundan tam bir GCF blok her zaman 250 kayıt içermelidir. Ayrıca, bir
GCF bloğun kısmi olarak dolu olmasına da olanak verilir.
60
RIC/Calculated: Reserve Intergrating Constant (bloktaki son örnek değeri) ve gelen bloktan
hesaplanan son örnek değeri. Bu iki değer birbirinin aynı olmalıdır.
Checksum/Calculated: Bloktaki veri için alınan ve hesaplanan checksum değerleri. Bu değerler
farklı ise, Scream! verinin bozulduğunu farz eder ve sayısallaştırıcıya bozuk bloğu tekrar
göndermesini söyler. Eğer bir tek yönlü iletişim hattı kullanıyorsanız, bu bağlantı başarısız olacaktır
ve veri bloğu kaybolacaktır.
Scream! tespit ettiği herhangi bir hatayı bir log dosyasına kaydeder. Scream’in log dosya kaydı
sistemi (logging system) hakkında daha fazla bilgi için, Bölüm 10 “Logging and Notification” a
bakınız.
61
6. SAYISALLAŞTIRICILARIN YAPILANDIRILMASI
Scream! 4 versiyonu sayısallaştırıcıların kontrolüne ve yapılandırılmasına olanak sağlar. Bu ikisi
arasındaki en önemli fark, sayısallaştırıcı veri alırken herhangi bir anda Scream! ile kontrol
edilebilirken, yapılandırma seçeneği yalnızca aleti reboot ettiğinizde etkili olur (bu durumda bir veri
kaybı söz konusudur).
Bağlı bulunan bir sayısallaştırıcının yapılandırılmasını değiştirmek için;
1. Yapılandıracağınız sayısallaştırıcıyı belirleyin. Bağlı bulunan bütün sayısallaştırıcıların
Scream!’in ana penceresinin solundaki alet dizininde bir yeri vardır. Eğer sayısallaştırıcı
uzak bir sunucu veya DCM yoluyla veri yolluyorsa, alet dizininde o sunucu üzerine
tıklayarak menüyü aşağı doğru açarak bağlı bulunan sayısallaştırıcıları görebilirsiniz.
2. Sayısallaştırıcı üzerindeyken mausunuzla sağ tıklayın (sunucu veya herhangi bir Comxx için
bulunan ikonlara tıklamayın)
3. Configure’e tıklayın. Configuration Setup penceresi görüntülenecektir.. Scream! bundan
sonra sayısallaştırıcı ile temasa geçecek ve geçerli yapılandırmasını temin edecektir
4. Configuration Setup penceresindeki yaptığınız değişiklikler istediğiniz gibiyse, UPLOAD’a
tıklayarak değişiklikleri sayısallaştırıcıya gönderin ve reboot olmasını sağlayın. Bu işlemler
biraz zaman alacaktır.
Sayısallaştırıcıyı çalışırken kontrol etmek için, ya listede sayısallaştırıcı üzerine sağ tıklayın ve
Control’u seçin ya da listede sayısallaştırıcı üzerin çift tıklayın. Her iki durumda da, Scream!
sayısallaştırıcı ile temasa geçerek kontrol bilgilerini temin eder ve Control penceresini görüntüler.
Acil bir şekilde kontrol edebileceğiniz seçenekler;
•
Kullandığınız sensor tipleri
•
GPS güç tasarruf (dönüşüm) seçenekleri
62
•
Tetikleme (triggering) için kısa dönem ve uzun dönem ortalama değerleri (ama tetiklemeyi
yapan streamlar değil, bakınız, Bölüm 6.3 “Triggering”)
•
Trigger öncesi ve trigger sonrası zamanların uzunluğu
•
Kalibrasyon Sinyal seçenekleri
•
Kütle kontrol fonksiyonları (işlevleri)
Bu seçeneklerden bazıları Configuration setup penceresinden de değiştirilebilir. Kontrol (Control)
penceresi hakkında daha detaylı bilgi için, Bölüm 7 “Sayısallaştırıcı kontrol etme” konusuna
bakınız.
6.1. System ID (Sistem Kimliği)
System ID paneli sayısallaştırıcı ve onun dâhili yazılımı hakkında bilgi verir ve aynı zamanda GPS
zaman parametrelerinin değiştirilmesine de imkân tanır.
System Identifier ve Serial Number: Sayısallaştırıcının türü, onun sistem belirleyicisi (System
Identifier) ve seri numarası (Serial Number) ile belirlenir. Sayısallaştırıcı tarafından üretilen her veri
ve durum bloğu (status block) başlangıçta bu iki alanı içerir ve bundan dolayı veri bloğunun kökeni
belirlenebilir. Fabrika dağıtımında, sistem belirleyicisi ve seri numarası sırasıyla GSL sipariş
63
numarası ve sayısallaştırıcının seri numarasına göre ayarlanmıştır. A’dan Z’ye kadar harfler ve
sayılar kombinasyonu kullanılabilir. Örneğin kurumumuzun kısaltılmış ismi vb. gibi, System
Identifier 6 karakter uzunlukta ve Serial Number’da 4 karakter uzunlukta olmalıdır.
Sensor Type: Eğer sayısallaştırıcıya bağlı bulunan sensor bir Güralp hız sensörü ise, kullanışlı
sismometre fonksiyonları (sensor kilitleme, merkezleme ve kalibrasyon gibi) sayısallaştırıcı
vasıtasıyla kontrol edilebilir. Burada seçtiğiniz Sensor Type’ı hangi fonksiyonların Scream!’in
sayısallaştırıcı yapılandırma ara yüzü veya interaktif komutlar üzerinden yapılacağını belirler.
GPS Type: Sayısallaştırıcının geçen tüm veriyi doğru olarak zaman ataması (time-stamp) gerekir.
Sayısallaştırıcı saatini GPS uydu ağına bağlı Garmin uyumlu (NMEA çıktı) birimden zaman
sinyalleri alarak veya bir merkezi siteden (Stream Sync modu) zaman bilgisi alarak ayarlar.
Stream sync modunda, sayısallaştırıcı bir GPS birimine sahip merkezi zamanlama kaynağından
(central timing source) 2 byte’lık paketler veya radyo zaman standartlarından birinden sinyaller
almayı bekler. İstediğiniz modu menüden seçin.
Enable GPS power cycling: Eğer bir GPS birimi kullanarak zaman sinyalleri alıyorsanız, fakat
sistemin saatinde önemli bir sürüklenme (drift) yaşamıyorsanız, Enable GPS power cycling
özelliğini seçerek güç tasarrufu yapabilirsiniz. Bu seçenek ile GPS zamanı yalnızca belirli saat
aralıklarında kontrol edilir. GPS biriminin sürekli çalışması için bu seçeneği iptal etmek gerekir.
Eğer yeterli elektrik gücünüz varsa, bu seçeneği iptal etmek en doğru sonuçları verecektir. Kontrol
aralığı için istediğiniz tam saat sayısını seçebilirsiniz.
6.2. Output Control (Çıkış Kontrolü)
Output control sekmesi, sayısallaştırıcıdan Scream!’e gönderilen veri akışlarının yapılandırmasını
sağlar.
64
Güralp sayısallaştırıcıları başlangıçta gelen veriyi yüksek bir hızda örnekler (örn: DM24 için 2000
Hz) sonra bu veri bir on-board sayısal sinyal işleme birimi veya DSP kullanılarak filtre edilir ve
daha düşük bir hıza indirilir. DSP’nin arka arkaya çalışan filtreleme-hız azaltma (örnek seyreltme)
evreleri vardır. Çıktı üreten bu evrelere taps adı verilir. Güralp DM24 aynı anda 4 taps çıktı
verebilir.
Her tap, solda aşağıya açılan menülerdeki değerler seçilerek farklı bir örnek seyreltme faktörüne
ayarlanabilir. Örnek seyreltme faktörleri için 2, 4, 5, 8 ve 10 sayıları bulunmaktadır. Menüdeki her
tap’ın görünen numaraları veri hızlarıdır ve muhtemel örnek seyreltme faktörlerinin her biri bu
hızları sağlar. Yalnızca tamsayı veri hızlarına izin verilir. Bu nedenle, eğer bir tap 25 Hz veri
yayarsa, muhtemel örnek seyreltme faktörü yalnızca 5 olur.
Her örnek seyreltme faktörü menüsünün sağında onay kutuları bulunmaktadır. Bu kutular farklı veri
streamlerinin farklı örnek hızında üretilmesi için işaretlenir. Yukarıdaki ekran görüntüsü üç bileşenli
bir alet için yapılanmayı gösterir. Sayısallaştırıcının her bir bileşeni herhangi bir tap ayarı ile çıktı
verebilir. Yukarıdaki örnekte, 3 bileşende Tap 2’de (20 Hz) çıktı vermektedir.
65
Eğer bileşenler için kullanılan isimleri değiştirmek isterseniz, yukarıdaki şekilde Z içeren beyaz
kutuya tıklayıp bir harf veya sayı yazın. Seçtiğiniz harf veya sayı dizisi ile başlayan isimler ile
kanallar adlandırılır. (örn: A, B, C; 2, 3, 4; 9, A, B)
Her bileşen kombinasyonu ve tap iki onay kutusuna (check-box) sahiptir. Üstteki her bir çiftin onay
kutusu continuous (sürekli) çıktıyı aktif hale getirirken, alt onay kutusu triggered (tetiklenmiş)
çıktıyı aktif hale getirir. Yukarıdaki örnekte, sayısallaştırıcı her üç kanal için Tap 2’de sürekli veri
üretecektir, fakat diğer tap’ lar seçilmediği için herhangi bir veri üretmeyecektir. Eğer tüm
streamların tüm hızlarda çıktı vermesine ihtiyacınız yoksa kutuları iletişim kapasitesini korumak için
seçmemelisiniz. Aynı bileşen ve tap için sürekli ve tetiklenmiş çıktının her ikisini birden
seçemezsiniz.
Tetiklenmiş bir streami aktif hale getirdiğinizde sayısallaştırıcı bu steram için çıktıyı sadece belirli
bir tetikleme grubu kriterleri ile karşılaşılınca verecektir. Bu şekilsel olarak verinin bir elektrik
düğmesinden (switch) geçişi olarak gösterilir. Yukarıdaki örnekte, Tap 0’dan yüksek örneklemeye
sahip bir veriyi trigger modda almak için Tap 0’ın alt onay kutuları (check-boxes) tıklanmalıdır.
66
Bu yapılandırmada, Tap 2’de sürekli veri gelirken, Tap 0 tetikleme kriterleri sağlandığında veri
yollayacaktır. Trigerring butonu trigger’in aktif olduğunu belirtmek için kırmızıyla gösterilir.
Bu pencerede her onaylanmış kutu sayısallaştırıcıdan gelen bir veri akışının yolunu açacaktır.
Scream! sayısallaştırıcıdan bu streami aldığında onu ana penceresinde gösterir. Her stream 6
karakterden oluşan bir kod ile tanımlanır. İlk 4 karakter sayısallaştırıcıyı ve son iki karakterde tek
bir streami tanımlar. İlk dört karakter sayısallaştırıcının seri numarasına göre varsayılan olarak
ayarlanır. Bunu System ID panelinde (bkz Bölüm 6.1 System ID) veya sayısallaştırıcının
konsolundan değiştirebilirsiniz.
Yukarıdaki örneğe baktığımızda, Z, N ve E olarak üç veri streami görülür. Her stream saniyede 20
örnek veri (sürekli) ve saniyede 200 örneklik (tetiklendikçe) veri üretir.
Bu örnekte,
DA79 sayısallaştırıcının seri numarası
Z0, N0, E0 giriş kanalları Tap 0’dan Z, N ve E’e karşılık gelir
67
Z4, N4, E4 giriş kanalları Tap 2’den Z, N ve E karşılık gelir, İki adet üç bileşenli alete bağlı 6
kanallı bir sayısallaştırıcı Tap 0 için Z0, N0, E0, Z1, N1, E1; Tap1 için Z2, N2, E2, Z3, N3, E3; Tap
2 için Z4, N4, E4, Z5, N5, E5; Tap 3 için Z6, N6, E6, Z7, N7, E7 kullanacaktır.
Örnekteki sayısallaştırıcıya sadece bir tane üç bileşenli alet bağlıdır. Bu nedenle Z/N/E1, 3, 5 ve 7
kullanılmaz.
Eğer isterseniz Scream! bu atamaları daha farklı isimlerle değiştirebilir. (bkz Bölüm 3.3 “Stream
Mapping”)
00 sayısallaştırıcı status streami’dır (not: sıfır örnekeme hızına sahiptir)
Gözlemlediğiniz diğer streamlar;
M8, M9, MA: Z, N ve E bileşenler için sensor kütle pozisyonlarını rapor eden düşük hız Mux
kanallarıdır. (Bölüm 6.4 Mux Kanalları)
MB: Input (girdi) kalibrasyon sinyalleri için kullanılan düşük hız Mux kanalıdır.
ME: diğer bir Mux kanalı, normal olarak sayısallaştırıcının iç sıcaklığını rapor etmek için kullanılır.
CD, BP, IB: Özel amaçlı kullanımda sayısallaştırıcının veri akışları için kullanılır.
6.3. Triggering (Tetikleme)
Standart yapılandırılmış bir sayısallaştırıcı belirlediğiniz örnekleme hızında sürekli veri üretir. Buna
ek olarak, Güralp sayısallaştırıcıları, aldıkları veriler üzerine bir tetikleme algoritması uygulayabilir.
Bu işlem göreceli olarak düşük örnekleme hızında fakat trigger aktif olunca kısa periyotlarda daha
yüksek örnekleme hızında veri kayıt etmenizi sağlar. Tetikleme algoritmasını kontrol eden
parametreler ve sistem tetiklendiğinde veri çıkışının kontrolü kullanıcı tarafından belirlenebilir. Bu
68
özellik çalışmanın maksimum esneklikte olması ve var olan depolama alanının en uygun şekilde
kullanımını sağlar.
Sayısallaştırıcı tetiklenmiş çıktı verecek şekilde ayarlanabilir. Bu durumda sayısallaştırıcı özel bir
tetikleme kriteri ile karşılaşılınca sadece belli veri akışları üretir. Trigger kriteri aynı veya farklı
stream verileri ile test edilebilir. Örneğin, örnekleme hızı yüksek olan bir tap’dan alınan veri ile
örnekleme hızı daha düşük olan bir tap’dan alınan trigger verisini test için kullanabilirsiniz. Scream!
4 sürümü her bir sayısallaştırıcıyı başka sayısallaştırıcılardan trigger alınabilmesi için
yapılandırmaya olanak tanır.
Bir trigger ile yeni bir stream yaratmak için, ilgili sayısallaştırıcı için Scream!’in Digitizer
configuration penceresini açın ve Output control sekmesine tıklayın. Output control panelinde,
tetiklenmiş stream’ı başlatan alt satırda onay kutusu bulunan bir tap seçilidir. Trigger tarafından
etkilenecek en az bir streamı seçmeden, trigger kriterlerini yapılandıramazsınız.
69
Trigger aktif iken hangi streamların çıktı üretmesi gerektiğine karar verdiğinizde, trigger durumunu
tanımlamak için Trigerring butonuna tıklayabilirsiniz. Alternatif olarak, pencerede bulunan
Triggering sekmesine tıklayın. Yukarıdaki her iki işlem Triggering panelini açacaktır.
Güralp sayısallaştırıcıların kullandığı iki tetikleme algoritması mevcuttur. Fakat tüm modeller her
iki modeli kullanamaz. Scream! sayısallaştırıcı yazılımının her iki metodu destekleyip
desteklemediğini sayısallaştırıcıdan öğrenir.
Ek olarak, bazı sayısallaştırıcılar harici ve yazılım tetiklemesini destekler.
STA/LTA
STA/LTA algoritması tetiklenen stream’e basit bir kısa-dönem ortalama–uzun-dönem ortalama
(short-term average–long-term avarage) hesaplaması uygular. Gelen verinin, sinyal genliği artınca
algoritma çalışır. Sinyal genliğini kullanarak doğrudan tetikleme yerine, kısa-dönem ortalama hesabı
kullanmanın amacı, gerçek olmayan anlık veri yükselmelerinin (spike) cihazı tetiklemesini
önlemektir. Ortalama alma algoritması tetikleme işlemine frekans seçicilik unsurunu (frequency
selectivity element) ortaya çıkarır.
Data source menüsünden hangi tap’ın trigger için kullanıldığını seçebilirsiniz. Tap’ı burada
kullanabilmeniz için Scream!’e veri geliyor olması gerekmez.
Bu tap’ta bulunan tüm bileşenler veya herhangi bir bileşen bir trigeri belirlemek için kullanılır.
Hangi bieleşenin göz önüne alındığı tablonun Channel sütunundaki kutuları işaretleyerek
seçebilirisiniz. Eğer işaretlenmiş kanallardan biri triger durumunu aşarsa triger çalışacaktır ve
belirlenen oranın altına düştüğünde trigger olayı son bulacaktır.
STA ve LTA sütunları saniye cinsinden ortalaması hesaplanacak örneklerin aralıklarının
belirlenmesini sağlar. Tipik olarak, kısa-dönem ortalama için zaman aralığı triger başlamasını
sağlayacak sinyaller kadar olmalı, uzun-dönem daha uzunca bir aralıkta alınmaktadır. STA ve LTA
değerleri, bir triger esnasında bile sürekli olarak hesaplanır.
70
Ratio, STA/LTA’oranıdır ve bu oran, bileşenleri tetikleyecek değerde olmalıdır. İhtiyaçlarınıza en
uygun oranı bulmak için en iyi yol deneme yanılmadır. Çok yüksek bir değer, olayların kaçmasına
neden olacaktır, çok düşük bir değerde sismik olmayan bir gürültünün sistemi gereksiz tetiklemesine
neden olacaktır. Ortalama hesabında olduğu gibi, STA/LTA oranları tüm bileşenler için sürekli
yeniden hesaplanacaktır. Kutuların hiç birinin içinin boş olmasına izin verilmez, bu nedenle eski
değeri silmeden önce mutlaka yeni değeri girmelisiniz. Buna alternatif olarak değerleri değiştirmek
için yukarı ve aşağı ok tuşlarını kullanabilirsiniz.
Örneğin, STA’yı 1 saniye, LTA’yı 10 saniyeye ve Ratio (oranı) 4’e ayarlarsanız aşağıdaki triger
davranışını elde edersiniz.
71
Genellikle, STA,LTA süreleri ile Ratio (oran) değerleri tüm işaretlenmiş bileşenler için aynı
olacaktır. Scream! girdiğiniz değerlerin diğer değerler ile uyması (match) için otomatik olarak diğer
değerleri girer. Eğer bazı bileşenler için farklı değerler kullanmak isterseniz, onları değiştirmeden
önce Common values onay işaretini kaldırmanız gerekir.
Belirli bir bileşen için STA/LTA tetikleme yöntemini etkin hale getirdiğinizde, sayısallaştırıcıyı
tekrar çalıştırmadan, STA ve LTA periyotları ile Ratio (oran) değerlerini Control penceresini
kullanarak değiştirebilirsiniz (Bakınız Bölüm 7 Sayısallaştırıcıları Kontrol Etme).
Geniş bantlı veriden triger yapmak genellikle tavsiye edilmediğinden, sayısallaştırıcı veri akışlarının
triger durumu için test edilmesinden önce, bu verilere uygulanması için bazı standart bandpass
filtreleri sağlar. Filtreleme, frekans bandında hassasiyeti maksimum yapmaya yarar ve band
dışındaki gürültüyü filtreler. Bandpass filter menüsünden hangi bandpass filtresinin kullanılacağını
seçebilirsiniz. Bandpass filtresinin köşe (corner) frekansları tetiklenen verinin örnekleme hızı ile
belirlenen Nyquist frekansı ile belirlenir. Üç bandpass filtreleme seçeneği verinin Nyquist
frekansının surasıyla % 10 ve % 90 arasında, % 20 ve % 90 arasında ve % 50 ve % 90 arasında
bulunmaktadır.
Olası filtreleme yapılandırmaları aşağıdaki tabloda verilmektedir.
72
Görüldüğü gibi, seçtiğiniz filtre izin verilen örnekleme hızlarını belirler.
Değişik frekans tepkileri için spektral amplitüdler (genlikler) aşağıdaki şekillerde gösterilmektedir.
73
Seviye (Level)
Level tetikleme yöntemini kullanarak, trigger için işaretlenen bileşenlerden biri baseline üstünde
belli bir seviyeye ulaşıncaya kadar devam eder. Hangi tap’ın izlendiğini Data source menüsünden
ve Channel sütun tablosondan da hangi bileşenlerin kullanılacağını seçebilirsiniz. Level
sütunundaki değerler baseline üstündeki count sayısıdır ve o bileşenin bir triger üretilmeden önce
ulaşması gereken seviyedir.
STA/LTA yönteminde, Level değerleri çoğu kez seçilen tüm bileşenler için aynı olacaktır. Eğer bazı
bileşenler için farklı değerler kullanmak isterseniz, onları değiştirmeden önce Common values onay
işaretini kaldırmanız gerekir.
74
Belirli bir bileşen için Level tetikleme yöntemini aktif yaparsanız, sayısallaştırıcıyı tekrar
çalıştırmadan sistemin tetikleneceği seviyeyi Control penceresini kullanarak değiştirebilirsiniz
(Bakınız Bölüm 7, Sayısallaştırıcıları Kontrol Etme).
Harici Tetikleme (External Triggering)
Bir sayısallaştırıcı veya sensör tetiklendiğinde,kendine bağlı cihazlara trigger sinyali, kaydediciye de
veriyi yollar. Diğer sayısallaştırıcıları bu sinyale tepki verecek şekilde yapılandırabilirsiniz.
Sayısallaştırıcının imalatı sırasında tanımlayabileceğiniz bir seçenektir. Harici tetikleme için bir
kurulumun nasıl ayarlanacağını detayları için Bölüm 6.3 Harici Tetiklenmeye bakınız.
Örnek olarak, yanlız çalışan bir sayısallaştırıcıyı sayısal girişlerle kontrol etmek ve ona bağlı
bulunan bir sayısal sensör tarafından üretilen trigerlere tepki vermek için;
1. Sayısal sensör için Configuration setup penceresini açın ve Enable External Triger
Output’ u seçerek sayısallaştırıcının bağlı bulunan cihazlara triggerları göndermesini
sağlayın.
2. Dijital sensöre yeni yapılandırmayı yükleyin (UPLOAD)
3. Sayısallaştırıcı için Configuration setup penceresini açın ve Enable External Triger
Input’u sayısallaştırıcının dijital aletten gelen trigerleri dinlemesi için ve bağlı bulunan
analog aletlerden herhangi bir veri gelmesi halinde veriyi kaydetmesi için seçin
(sayısallaştırıcının Output control yapılandırmasına bağlı olarak)
4. Yeni yapılandırmayı sayısallaştırıcıya yükleyin (UPLOAD).
Eğer sayısallaştırıcı için Enable External Triger Output ve Enable External Triger Input
seçilmiş ise, sayısallaştırıcı sanki kendi kendini tetiklemiş gibi harici bir trigger alındığında veri
kaydedecektir, fakat o trigger sinyalini başka sayısallaştırıcılara yollamayacaktır. Eğer
sayısallaştırıcının tetiklenme kriterleri tam anlamıyla karşılanırsa sadece bir triger mesajı
gönderecektir. Harici tetikleme üzerine daha detaylı bilgi için, sayısallaştırıcınız için verilen
kullanma kılavuzuna veya Güralp Systems web sayfasında bulunan teknik notlara bakınız.
75
Tetikleme öncesi ve tetikleme sonrası kayıt (Pre-trigger and Post-trigger Recording)
Sismik bir olayın tümünü yakalamak için, triggerden önceki veriyi de kayıt edebilmek çoğu zaman
yararlıdır. Güralp sayısallaştırıcıları, tetikleme öncesi verinin trigger verisine eklenmesini sağlayan
birkaç saniyelik bir ön belleğe sahiptir. Trigger öncesi veri acil sinyaller için yararlıdır. Ek olarak,
her olayın coda dalgalarını içerdiğinden emin olmak için, sistem tetiklenmesi bittikten sonra bir kaç
saniyelik daha veri kaydedilir.
Trigerring panelinin sağ alt köşesindeki iki kutu, kullanıcıya triger öncesi ve triger sonrası veri
aralığını saniye cinsinden ayarlanmasına imkân sağlar. Bu değerler triger öncesi ve triger sonrası
durumlarında veri kaydedilmesi için minimum zaman uzunluğunu belirler. Seçilen aralıklara
bakılmaksızın, tetiklenen streamlerdeki veriler bir tam saniye değerinde başlayacaktır.
6.4. Mux Kanallar (Mux Channels)
Güralp sayısallaştırıcıları multiplexed (Mux) kanalları olarak bilinen bir dizi ek kanallara sahiptir.
Bu kanallar sistemin genel durumu ve diğer hata tespit (diagnostic) bilgilerini rapor etmek için
kullanılır.
Tek bir cihazın yapılandırılmasında, bu kanalların üçü kütle pozisyonunu belirtmek için, dördüncü
kanal kalibrasyon (calibration) sinyalleri almak için ve beşinci kanal ise sayısallaştırıcının dahili
sıcaklığını ölçmek için kullanılır. Basınç izleme, sondaj yönelimi vb. gibi kullanıcı tanımlı ek
özellikler için üç kanal daha bulunmaktadır. Fabrika ayarlı toplam sekiz kanal bulunmaktadır.
Bu çevre kanallarının toplanması ve iletilmesi işlemleri Mux Channel paneli kullanılarak kontrol
edilir.
76
Yukarıdaki şekilde herhangi bir kanalın kutusuna onay işareti koyarsanız, diğer normal kanallar gibi
o kanalın verisi GCF formatında bir veri streamı olarak toplanacak ve iletilecektir. Mux kanallardan
gelen veriyi ayırt etmek için Stream ID, xxxxMx ile tanımlanır. M, Mux kanalı ve x’te onaltılık
(hexadicimal) tam sayıyı (örn. 0–9 ve 10–15 için A-F) ifade eder. Z, N/S ve E/W Mass position
Mux kanalları M8, M9 ve MA olarak görünürler. Sayısallaştırıcı aynı zamanda kendi iç sıcaklığını,
ME kanalı yardımıyla takip eder.
6.5. Portlar (Ports)
Configuration setup penceresinin Baud Rates paneli, sayısallaştırıcının bağlantı hızını ve çıkış portu
için Stop Bits’ i ayarlamanızı sağlar.
77
Seçtiğiniz bağlantı hızı (baud rate) iki durumu karşılamalıdır.
•
Belirlediğiniz örnekleme hızında sayısallaştırıcı tarafından üretilen tüm verinin iletimine
imkân tanıyacak kadar yüksek olmalıdır. 100 Hz’de üç veri streami için, 9600 baud
genellikle yeterli olacaktır. Eğer 200 Hz’de veri iletimi yapmak isterseniz, baud rate en
azından 19200 olmalıdır.
•
Kullandığınız radio link (telemetry) donanımı çalışma aralığına uyacak şekilde yeterince
düşük bir hızda olmalıdır. Güncel modemlerin hızları 56 kb erişirken, telefon veya iletim
hatları bu hızları desteklemeyebilir. Aynı sorun radyo modem içinde geçerlidir.
Genellikle veri portlarının veri iletim ve alım hızları aynı olacaktır. Eğer değilse Identical TX/RX
rates kutusundan onay işaretini kaldırarak paralel veri hızlarını seçebilirsiniz.
Stop Bits seçeneği seri bağlantı hattının 1 veya 2 stop bits’den birini kullanması için imkan sağlar.
Pek çok durumda, stop bits 1 de bırakılır ama eğer zor iletişim hatlarından veri yolluyorsanız 2
78
gerekir (Örneğin, radyo hattlarından bazıları). 2 stop bits’i kullanamak veriye %10’luk bir ek yük
getirecektir.
Scream!’in yerel seri portu için, aynı zamanda SAM/DCM veya diğer iletişim aletleri için de veri
hızını ayarlamaya ihtiyacınız olacaktır. Scream!’de, seri bir portu, seri port ikonu üzerine sağ
tıklayarak ve menüden Configure özelliğini seçerek yapılandırabilirsiniz (Bakınız Bölüm 2.1 Seri
Portlar). Eğer başka bir iletişim aygıtı kullanıyorsanız, o aletin baud rate’nin nasıl ayarlandığını
öğrenmek için kullanma kılavuzuna bakınız.
79
7. SAYISALLAŞTIRICILARI KONTROL ETME (Controlling Digitizer)
Bir sayısallaştırıcıyı çalışırken kontrol etmek için Scream!’in ana penceresinin sol tarafındaki listede
o sayısallaştırıcının üzerine sağ tıklayarak ve Control’ü seçerek veya listede sayısallaştırıcı üzerine
çift tıklayarak gerçekleştirebilirsiniz. Scream! bu işlemden sonra sayısallaştırıcı ile iletişim kurar ve
onun o anki durumunu gösterir. Control penceresindeki değişiklikleri yaptıktan sonra, Apply’a
tıklayarak yeni ayarları sayısallaştırıcıya gönderebilirsiniz. Yeni ayarlar hemen etkili olacaktır.
7.1. Sistem
Control penceresi ilk açıldığında, pencere System panelini gösterir.
80
Sensör Type (Sensör Tipi) : Eğer sayısallaştırıcıya bağlı sensör Güralp hız sensöru ise, Mass
Control sekmesinden sensöre kontrol komutları gönderebilirsiniz. Bu sekmede hangi özelliklerin
bulunacağı burada ayarladığınız sensör tipine bağlıdır.
Eğer sensör tipini değiştirdikten sonra, Mass Control seçeneklerine ulaşmak için Apply’ ı seçerek
değişikliği uygulamalı ve Control penceresini kapatarak yeni bir Control penceresi açmanız gerekir.
Enable GPS Power Cycling (GPS Güç Tasarrufunu Etkinleştirmek) : Zaman sinyalleri almak
için bir GPS birimi kullanıyorsanız ve sistem saatinde önemli bir sapma (drift) yaşamıyorsanız,
Enable GPS power cycling’i seçerek güç tasarrufu yapabilirsiniz. Bu özellik devredeyken, sadece
belirli saat aralıklarında GPS zamanı kontrol edilir.
7.2. Triggering (Tetikleme)
Triggering paneli Configuration setup penceresinin Triggering paneli ile benzerdir. Fakat tüm
seçenekler olmayabilir çünkü bazı seçenekler sayısallaştırıcının reboot edilmesini gerektirir. Daha
detaylı bilgi için Bölüm 6.3 Tetiklemeye bakınız.
81
7.3. Calibration (Kalibrasyon)
Cihazın kalibrasyonun doğru olarak yapılıp yapılmadığını sensörun geri besleme döngüsüne
(Feedback loop) bilinen sinyaller göndererek kontrol edebilirsiniz. Calibration paneli, sensörler
yüklenince bu işlemi yapmanıza imkân tanır.
Z, N/S ve E/W bileşenleri ayrı ayrı kalibre edilebilir. Üç bileşenli sayısal cihazların bir çoğunda, her
kanal cihazın ilgili bileşenini kalibre eder. Z, N/S ve E/W kutularından birini seçerek o bileşeni
kalibre edebilirsiniz. Bazı cihazlar üç bileşen için bir kalibrasyon sinyali kullanır. Eğer böyle bir
cihaza sahipseniz, Z eksenini seçerek sensörü kalibre edin.
Duration (süre) seçeneği sayısallaştırıcıya kalibrasyon sinyalinin ne kadar süre boyunca kesilmeden
uygulanacağını belirtir. Bu işlem sistemin kalibrasyon modunda bırakılmasını engeller. Bu işlem
için varsayılan değer iki (2) dakikadır. Bu süre değiştirilebilir. Herhangi bir kalibrasyon işleminden
sonra bileşenler tekrar eski varsayılan değerine dönecektir.
82
Tüm Güralp sayısallaştırıcıları, sinüs veya kare dalga kalibrasyon sinyalleri üretebilir. Daha yeni
modellerinde geniş bant (broadband) gürültü kalibrasyonu da mevcuttur. Sine wave kalibrasyon
sinyali her zaman sıfır genlikle başlar ve durur. Frekans veya periyot kutuları üst sağ tarafta
bulunmaktadır. 1-10 arasında tam sayılar frekans veya periyodu belirlemek için kullanılır. 0.5 Hz’lik
bir sinyal üretmek için Period’ u seçerek zamanı 2 saniyeye ayarlamanız yeterlidir. Diğer bir
şekilde, eğer 0.25 saniyelik bir periyot gerekiyorsa, Frequency’ ı seçip oranıda 4 Hz’e ayarlamanız
gerekir. Bu şekilde, frekansların değişim aralığını 0.1–10 Hz (10–0.1 saniye arasında) arasında
seçebilirsiniz.
Square wave butonunu seçerek kare dalga kalibrasyon sinyali tanımlayabilirsiniz. Kare dalga,
sayısallaştırıcının dahili saatinin başlamasından sonraki dakikada pozitif bir basamak ve bunu
takiben belli bir dakika sonra da negatif bir basamaktan oluşur. Varsayılan süre iki dakikadır.
Period ve Frequency göz önünde bulundurulmaz.
Broadband Noise kalibrasyon sinyali belirlenmiş dakika kadar süren ve beyaz gürültünün sabit bir
stream’ini içermektedir. Period ve Frequency göz önünde bulundurulmaz.
83
7.4. Mass Control (Kütle Kontrolü)
Bir çok Güralp cihazı, sensor kütlelerini merkezlemek, kilitlemek ve açmak için kontrol sinyallerine
tepki verir. Bu sinyaller sayısallaştırıcı tarafından üretilir. Sayısallaştırıcının sinyal göndermesi için
Mass Control sekmesinde Centre, Lock ve Unlock butonlarını kullanabilirsiniz.
System sekmesinde seçtiğiniz Sensor Type’ a bağlı olarak, kontrol sinyallerinin tümü olmayabilir.
Örneğin, CMG-3ESP Scream!’ den merkezlenebilir fakat el ile kilitlenmeli ve açılmalıdır. Buna
karşın bir CMG-3T cihaz modeli uzaktan çalıştırılabilen kilitleme ve açma komutlarına sahiptir.
CMG-5T kuvvetli hareket cihazları ise elle merkezlenmelidir. Bu cihazlar kilitlenme ve açma
işlemlerini gerektirmez. Eğer Sensor Type’ ı CMG-5T veya CMG-5TD modeline ayarladıysanız,
Mass Control sekmesi aktif olmaz.
7.5. Veri Akışı (Data Flow)
Sayısallaştırıcı birkaç filing modlarından birinde çalışır. Bu modlar, Flash hafızanın nasıl
kullanıldığıyla ilişkilidir.
•
Veriyi steyebileceğiniz basit bir veri deposu (FILING ve DUAL modları)
•
Gerçek zamanlı veri iletiminde, tercihen iletilememiş blokları tutan bir ön bellek olarak
(FIFO modu)
•
Kabul edilmemiş blokları tutan bir ön bellek olarak (bloklar kanal boş olduğunda ve gerçek
zamanlı veri henüz hazır değilken iletilir (ADAPTIVE modu)
•
Hiçbiri (DIRECT modu)
Bu modlardan ayrı olarak, Flash hafıza dolunca birime ne yapması gerektiğini söyleyen buffering
modları bulunmaktadır.
•
Çalışmaya devam, eski veri üzerine yazma veya
•
Yazmayı durdurma ve sayısallaştırıcıyı DIRECT moda geçirme
84
Scream!’ de filing modları aralarında geçiş yapmak için sayısallaştırıcı üzerine sağ tıklayıp
Control’u seçerek ve sonra Data Flow panelinde özellikleri ayarlayarak yapabilirsiniz.
Bu pencerede Apply’ a tıklarsanız seçtiğiniz filing modu reboot etmenize gerek kalmadan hemen
etkin olacaktır. Eğer isterseniz, sayısallaştırıcının terminalini kullanarak filing modlarını
değiştirebilirsiniz. Kullanıldığında hemen etkin olan komutlar aşağıda verilmektedir.
DIRECT
Sayısallaştırıcıya, Flash hafızayı veri depolama amaçlı kullanmamasını söyler. Bunun yerine, tüm
veri doğrudan kullanıcılara iletilir. DIRECT modda çalışan bir cihaz yine de GCF Block Recovery
85
Protocol’ u tanır. Geçici bir RAM buffer (tampon bellek) her zaman üretilen 256 bloğu tutar ve eğer
kullanıcı herhangi bir bloğu alamazsa, o bloğun yeniden iletilmesini ister.
Eğer cihaz ile kullanıcı arasındaki iletişim 256 bloktan fazla kesilirse veya eğer iletim kesilmesinin
cihaz tarafından kontrol edilmesi isterseniz, aşağıdakileri kullanmalısınız.
•
ADAPTIVE mod, eğer verinin mümkün olduğu sürece gerçek zamanlı kalmasını isterseniz,
•
FIFO mod, eğer veri bloklarını belli bir sırada almak isterseniz.
FILING
Sayısallaştırıcıya veri bloklarının otomatik olarak kullanıcıya iletmemesini ama sayısallaştırılmış
veriyi Flash hafızada depolanmasını söyler. Eğer RECYCLE buffering modu seçtiyseniz, hafıza
dairesel şekil olarak kullanılır. Örneğin hafıza dolarsa, gelen veri hafızadaki en eski verinin üzerine
yazılır. Eğer WRITE-ONCE modu aktif edilirse, cihaz hafıza dolunca DIRECT moda geçecektir.
Heartbeat Messages:
FILING modundayken, cihaz kendi portu üzerinden ‘heartbeat’ mesajlar iletir. Bu kısa mesajlar veri
blokları içinde yer alırlar ve Scream! gibi programların o cihazın varlığından haberdar olmalarını
sağlar.
Scream!’ ın Control penceresinden veya HEARTBEAT komutu ile heartbeat mesajlarının frekansını
değiştirebilirsiniz.
86
FILING modunda olan bir cihazdan mesaj alındığı zaman Scream! yeni verileri otomatik olarak
yükler.
Bu özelliği çalıştırmak için;
1. Scream!’ in ana menüsünden File → Setup’ ı seçin ve Recording paneline gidin.
2. Auto-upload on heartbeat kutusunu işaretleyin
3. OK’ i tıklayın
FILING modunu Auto-upload on heartbeat ile kullanmak, siz ve cihaz arasında bulunan herhangi
bir aletin yapılandırılmasına bakılmaksızın, Scream!’ in yeni verilerin tümünü almasını sağlar.
FIFO (First In First Out)
87
Bu mod sayısallaştırıcıya FILING modunda olduğu gibi, veri bloklarını Flash hafızaya yazdırmasını
fakat aynı zamanda veriyi kullanıcılara da iletmesini söyler. Veri belli bir düzen içinde iletilir. En
eski veri ilk önce olacak şekilde sayısallaştırıcı bir önceki gönderdiği veri bloğu için net bir alındı
mesajı alınca bir sonraki bloğu iletecektir.
Eğer iletişim bağlantısı çok az veri hızından büyükse gerçek zamanlı veriyi yakalaması biraz zaman
alacaktır. Eğer verinin gerçek zamanlı iletilmesini istiyorsanız, ama iletişimde muhtemel kesiklikler
olur diye endişeliyseniz, FIFO yerine ADAPTIVE modu kullanmalısınız.
FIFO modu aletten bir alındı mesajı (acknowledgement) alınca veri bloğunun başarılı bir şekilde
iletildiğini düşünecektir. Eğer birden fazla alet siz ve cihaz arasında varsa, veri akışının beklediğiniz
gibi çalıştığından emin olmak için her aleti filing moda göre ayarlamanız gerekecektir.
Tüm filing modlarında olduğu gibi, FIFO modu veriyi iletmeden silmez. Scream!’ ı veya komut
satırını kullanarak Flash hafızada olan herhangi bir veriyi isteyebilirsiniz. Verinin silinmesi ancak ya
üzerine yazılarak ya da siz veriyi elle silerseniz gerçekleşecektir.
ADAPTIVE
Sayısallaştırıcıya o anki veri bloklarını iletmesini ama tüm kabul edilmemiş (unacknowledged)
blokları da Flash hafızada depolamasını ve bu verileri de zaman yeterse en eski veri ilk olacak
şekilde göndermesini söyler. ADAPTIVE modu sayısallaştırıcı ile Scream arasındaki bağlantı
düzensiz veya erişimi zor olan gerçek zamanlı kurulumlar için en uygun moddur.
88
Eğer iletişim hattı sadece veri hızından çok az fazlaysa, ADAPTIVE mod genellikle gerçek zamanlı
veri iletimi ile meşgul olacaktır. Bu nedenle cihazın kayıp bloklarla çalışması biraz zaman alabilir.
Bu durumda, eğer veri alıcınız destekliyorsa, Blok Recovery Protocol’ u kullanmayı tercih ederek
kayıp blokları isteyebilirsiniz.
Bazı yazılım paketleri (en yaygını EarthWorm) zaman sırası karışık olarak alınan veri bloklarını
kullanamazlar. Eğer böyle bir yazılım paket kullanıyorsanız, ADAPTIVE modda ve yazılım
çalışmayacaktır.
DUAL
Sayısallaştırıcıya, sürekli verileri DIRECT modda olduğu gibi doğrudan alıcıya iletmesini, fakat
tetiklenmiş (triggered) veriyi de FILING modunda ki gibi Flash hafızada depolamasını söyler.
Eğer DUAL modu seçerseniz ama output için sürekli streamları seçmezseniz (sadece trigger
output’lar seçildiyse), alet FILING modundaki gibi heartbeat mesajlar yollayacaktır. Scream! bu
mesajları alır ve gerekirse yeni veriyi yükler.
RE-USE / RECYCLE (Yeniden Kullanım)
Flash hafıza dolunca sayısallaştırıcıya geçerli filing tekniğini kullanarak eldeki en eski veri üzerine
yazarak devam etmesini söyler. Bu önbellek modu Scream!’ de ve DCM’ de RECYCLE olarak
adlandırılır.
89
Örneğin, DUAL modda RECYCLE ile kullanıldığında, sürekli veri size normal olarak iletilecektir.
En son tetiklenmiş veri Scream! veya komut satırı kullanılarak Flash hafızadan elde edilir. Fakat
eğer veriyi Flash hafızadan düzenli olarak indirmediyseniz, daha eski blokları kaybedebilirsiniz. Bu
mod, bu nedenle cihaz tarafından tutulan verinin son noktasını belirlemenize imkan tanır.
WRITE-ONCE (Bir kez kullanım)
Sayısallaştırıcıya Flash hafıza dolu olduğunda oraya veri yazmayı durdurmasını ve otomatik olarak
DIRECT moda geçmesini söyler.
Örneğin, FIFO modunda WRITE-ONCE önbellekleme ile alet, veriyi sürekli olarak iletir, fakat
doluncaya kadar veriyi Flash hafızada saklar. Hafıza dolunca da, cihaz DIRECT moda geçecek ve
veri iletmeye devam edecek ama daha fazla veri saklanamayacaktır. Bu mod bu nedenle, alet
tarafından tutulan verinin başlama noktasını belirlemenize imkan tanır.
90
8. KAYIT ve YENİDEN GÖRÜNTELEME (Recording and Playback)
Scream! gelen tüm verilerin diske kaydedilmesine imkan tanır. Bunu yapmak için, Scream!’ in ana
penceresinden kayıt etmek istediğiniz streamleri seçmeli, seçtiğiniz stream üzerindeyken sağ
tıklamalı ve menüden Start recording’ i seçmelisiniz. Streamlar Rec. sutununda Yes göstererek
kaydın olduğunu belirteceklerdir.
Scream! kayıt etmeye, geçerli stream önbelleğindeki ilk gelen veriden başlar ve tüm veriyi
olabildiğince hızlı bir şekilde kayıt etmeye çalışır. Sürekli streamlar için, kayıtçı gerçek zamanlı
veriye hemen yetişecektir.
Eğer streamda bir boşluk varsa (örn; ADAPTIVE modunu kullanıyorsanız; bknz Bölüm 7.5
ADAPTIVE), Scream! boşluk dolduruluncaya kadar bu stream’i kaydetmeyi duraklatır. Eğer boşluk
tamamlanmadan önce stream önbelleğin sonuna ulaşılırsa, Scream! bu işlemden vazgeçerek
boşluktan sonraki verileri kaydetmeye başlayacaktır.
Varsayılan olarak kaydedilen veri Scream 4 klasörü içinde data klasörüne GCF formatında
kaydedilir. Scream! her streamı ayrı ayrı dosyalara kaydeder ve bu dosyaları streamın kendi
klasörüne koyar. Bu klasör bir veya birden fazla GCF dosyası içerebilir.
Scream! ile verinin kayıt edilme ve dosyalama şeklini, ana pencereden, File menüsünden Setup…’
ve buradan Recording sekmesini tıklayarak değiştirebilirsiniz.
91
8.1. Recording (Veri Kaydı)
Bu panelde ilk seçenek Scream!’e farklı streamları otomatik olarak kaydetmesini söyler. Bu
özellikler seçildikten sonra, Scream! hemen tüm ilgili streamleri kaydetmeye başlar. Scream!’i
tekrar başlatıldığında da bu ayar değişmez.
Auto Record- Enable for Data Streams tüm yerel veri streamlarının otomatik olarak saklanmasını
sağlarken, AutoRecord- Enable for Status Streams aynı işlemleri sayısallaştırıcının status
streamleri (sonu 00 ile bitenler) için yapar.
Auto-upload on heartbeat : Eğer bir sayısallaştırıcı yalnızca kendi Flash hafızasına veri
kaydetmesi (FILING modu) için yapılandırılmışsa, sayısallaştırıcı heartbeat durum mesajları
iletecektir. Bu kutu işaretlenmişse, Scream! heartbeat mesajlarını dinleyecek ve sayısallaştırıcıda
hazırlanmış veri olduğunda onu göndermesini isteyecektir.
92
Auto- Record upload streams : Eğer Auto-upload on heartbeat özelliğini seçtiyseniz, bu kutuya
onay şareti koyarak Scream!’in otomatik olarak aldığı veriyi yerel hard diske kaydetmesini
sağlayabilirsiniz. Normalde bu veriler yukarıdaki streamler ile aynı tutulmazlar, çünkü hali hazırda
kayıt yapan başka bir Scream!’den bu streamler gelebilir.
Alt kısım Scream!’e hard disk alanının nasıl kullanılacağını söyler.
• Eğer Stop on Disk Full özelliğini seçerseniz, Scream! diskte yer kalmayınca veri kaydını
durduracaktır. Bu yolla, kayıt edilen veri bilinen bir başlama noktasına sahip olacaktır.
• Eğer Ring Buffer özelliğini seçerseniz, Scream! klasöründe bulunan en eski verileri silerek yeni
veri için yer açar. Bu nedenle en güncel kayıtlı ölçümlere ulaşmış olursunuz. Scream!, dosyaları
kendisinin üretip üretmediğini kontrol etmez. Eğer kendi dosyalarınızı Scream! klasörüne
koyarsanız, o dosyaların silinme riski bulunmaktadır.
• Eğer Stream Buffer Only özelliği seçilirse, Scream!, stream bufferında görünmeyen dosyaları
silecektir. Bu işlem eğer stream bufferda veri korumak için kayıt yapıyorsanız yararlıdır.
Eğer diskinizde çok az bir yer varsa, PC’nizin çalışma sistemi yavaş veya dengesiz hale gelebilir.
Varsayılan olarak, Scream! diskte 50 Mb yer kalınca diski dolu olarak düşünür. Bu değeri sağ alt
köşede bulunan kutudan değiştirebilirsiniz.
8.2. Files (Dosyalar)
Setup penceresinin diğer bir kısmı Scream!’in aldığı verilerin, kayıt sisteminin değiştirilmesine
imkan tanır. Files sekmesine tıklamak aşağıdaki paneli açacaktır.
93
Bu pencerede değiştirebileceğiniz seçenekler aşağıda açıklanmaktadır;
Base Directory : Veri dosyalarının kaydedileceği ana klasörü tanımlar. Streamler için oluşturulan
her dosya bu ana klasörün içinde alt klasörlere kaydedilecektir. Alt klasör yapısı dosya adı formatına
bağlıdır.
File Name Format : Bu özellik File name format kutusuna bir format tanımlayıcı girerek dosyaların
istediğiniz bir şekilde isimlendirilmesine yarar. Girdiğiniz karakter dizisi tüm dosyalar için dosya
isimlerini oluşturacaktır. Kullanabileceğiniz tanımlayıcılar aşağıda açıklanmaktadır.
YYYY
yılı tanımlar (örn; 2003),
M
ayları tanımlar (1-12),
D
ayın günlerini tanımlar (1-31),
H
saati tanımlar (0-23),
N
dakikayı tanımlar (0-59),
94
S
saniyeyi tanımlar (0-59),
R veya J bir yılın kaçıncı günü olduğunu tanımlar. (0-366),
X
8 rakamlı tarihi tanımlar,
I
System ID’yi tanımlar,
T
Stream ID’yi tanımlar, (örn; DM24Z2)
C
Bileşen tanımlayıcı (Z, N, E, M, vb.),
P
Örnekleme hızı,1 saniyedeki örnek sayısını tanımlar,
A
Stream’in adı, eğer bir haritalama ayarladıysanız A, aksi taktirde T ile aynı, (bknz Bölüm
3.3 “Stream Mapping”)
Tanımlayıcılar MM, DD, HH, NN, SS, RRR, JJJ. IIIIII ve TTTTTT tek harf tanımları ile aynıdır.
Fakat bu tanımlayıcılar diske yazılırken ilgili boş alanlarına sıfır gelerek sabit bir uzunluğa atanır.
YY iki rakamlı yıl kısaltması için (örn; 2003 yılı için 03) ve MMM 3 harflik ay adı için
kullanılabilir (örn; jan, feb, vb.).
Dosya adındaki diğer harfler (küçük harfleri de içeren) olduğu gibi bırakılır. Bu da size dosya
isimlerine sabit tanımlamalar veya alan ayırıcıları ekleyebilme imkanı sunar. İşletim sisteminin
sınırlamalarına göre, herhangi bir * ? ” : < > l gibi noktalama işaretlerini dosya isminde
kullanamazsınız. Dizin yapısını ‘\’ karakterini kullanarak oluşturabilirsiniz.
Örneğin; T\YYYY_MM_DD; HHhNNmSSs’ nin tanımlayacağı dosya isimleri dmz2\1997_10_05;
07h35m20s gibi olacaktır.
Dosyalara ayrı ve özel isimler verildiğinden emin olmalısınız. Scream! her streami ayrı ayrı yazar.
Program bir dosyaya kayıt yapmaya çalışırken o dosyanın başka bir stream için açık olduğunu
anlarsa yazma işlemi başarısız olacak ve veri kaydedilmeyecektir.
Data Format: Kaydedilen veri dosyalarının formatını seçer. GCF, SAC, MiniSEED,
P-SEGy, PEPP, SUDs, GSE, UFF ve CSS format seçenekleri bulunmaktadır. Scream! bir kerede
veriyi bir format ile kaydedebilir. Eğer birden fazla formatta outputa ihtiyacınız olursa
aşağıdakilerden birini yapmalısınız.
95
•
Veriyi GCF formatında kaydedin ve var olan araçları kullanarak veri dönüşüm işlemlerini
gerçekleştirin.
•
Veriyi bir format şeklinde kayıt yapın ve Scream! sunucusunun aynı bilgisayarda çalışan
diğer Scream!’e gerçek zamanlı veri yollaması için ayarlayın (bknz “Bölüm 4 Ağ
Bağlantıları)
Byte Order: SAC, SEG-y, UFB ve CSS dosyaları için bayt sırası bu özellik ile tanımlanır. Bu
özellik, analizleri yapacağınız platformun kendi (native) sırası ile bayt sırasının birbirini tutması için
kullanılır. GCF ve MiniSEED, Motorola veya SPARC bayt sırası ile tanımlamıştır. Bayt sırası GSE
veya UFA formatlarına ASCII benzeri olduklarından uygulanmaz.
Granularity: Bu özellik 3 farklı tip stream ( yüksek ve düşük örnekleme hızları ve status streams)
için yeni dosya başlatılmadan önce dosyaların ne kadar büyük olması gerektiğine karar vermenize
yardımcı olur. Yüksek ve düşük örnekleme hızı arasındaki fark Sample Rates >= kutusundaki sayı
ile ayarlanır. Geri kalan kutular verinin kaç saat kaydedildiğini belirtir. Bu kaydedilen veriyi
Scream! her bir tür stream için tek bir dosya olarak birleştirir.
Yukarıdaki örnekte örnekleme hızı saniyede 20 örnek veya daha fazla olan streamlar her dosyaya 1
saatlik veri alacak şekilde kaydedilmektedir. Daha düşük hızlı streamlar 4 saatlik dosyalara
kaydedilirken durum (status) dosyaları her 12 saatte bir başlatılacaktır. Her dosyaya özel bir isim
veren Filename format’ı uygun bir dosya adı verecek şekilde seçmelisiniz.
Eğer dosyanın süresi yerine boyutuna bir limit koymak isterseniz, menüden Kilobytes’ı (Hours
veya Minutes yerine) seçerek uygun bir değer atayın.
Post-Processor: Bu seçenek Scream! her defasında bir dosya kaparken çalıştıracağı bir programı
tanımlamaya yarar. Dosyanın adı bir parametre olarak geçirilir. Bu özelliği kullanarak diğer
analizlere veya arşiv sistemlerine giriş yapabilirsiniz.
•
FTP veya uzak veri merkezlerine dosyaları e-mail ile gönderme
•
Üçüncü bir özellik kullanarak format dönüşümü
•
Dosya veri başlıklarına post-processing ile site-specific bilgi ekleme
96
UFF Dosya Formatı
Universal File Format (UFF), sismik veri için yaygın olarak kullanılan bir değişim formatıdır.
ASCII ve binary olmak üzere iki çeşit veri dosyasını destekler. ASCII dosyaları “.ufa” uzantsını,
binary dosyalar ise “.ufb” uzantısını alırlar. Farklı Binary için bayt sırası Setup penceresinin
Recording panelinde tanımlanır. ASCII dosyasının bayt formatının sıralama seçeneği yoktur. UFF
formatı
için
detaylı
bilgi
Cincinnati
Üniversitesinin
http://www.sdrl.uc.edu/uff2/uff2.html
sayfasından alınabilir.
UFF Formatında Kayıt Etme (Recording in UFF Format)
Scream!’e gelen verinin doğrudan UFF formatında kayıt edilebilmesi için, Setup penceresinden
Files panelini açıp, UFF ASCII (.ufa) veya UFF Binary (.ufb) Data formatı menüsünden seçmeniz
gerekir.UFF dosyaları büyük boyutlu olmaktadır. Bu formatta sensor tarafından elde edilen veri tam
çözünürlüğüne sahip değildir. İlk kaydı GCF formatında almanız ve sonradan gerektiğinde UFF
formatına çevirmeniz tavsiye edilir.
UFF formatlı dosyalar sürekli bir zaman periyotu temsil etmelidir. Eğer gelen veri streamında
bir süreksizlik tespit edilirse o an kayıt edilen dosya kapatılır ve dosya başlangıcı ile uyan isim ve
zaman ataması yapılmış olan yeni bir dosya açılır. Bu işlemde Granularity için hangi seçenekleri
belirttiyseniz onlar etkili olacaktır. Örneğin 1 saat süren dosyalar tanımladıysanız yeni bir dosya her
bir saatte, bir önceki saatte herhangi bir süreksizlik olup olmamasına göre açılacaktır.
UFF ve diğer dosya formatları arasındaki dönüşüm
Scream! tarafından desteklenen çeşitli veri formatları arasında dosyaları dönüştürme ihtiyacı
duyabilirsiniz. Örneğin Scream!’in önce veriyi GCF formatında kaydedip sonrada UFF formatına
dönüştürmesini isteyebilirsiniz (sensörlerden gelen tüm verilerin, elde edildiğinden emin olunmalı).
GCF formatlı bir dosyayı UFF formatına dönüştürmek için en uygun yol Güralp sistemin web
sitesinde (http:www.güralp.com/) bulunan gcf2asc aracını kullanmaktadır. Bu program yüklenince,
97
dosyaları bir komut penceresinden dönüştürebilirsiniz (Windows işletim sisteminde Start→Run …’
ı seçin ve cmd yazıp <enter>’layın ). Bu komut
gcf2asc your-gcf-file.gcf /uff olarak kullanılır your-gcf-file.gcf dosyası doğru dosya adı ile değiştirilir.
gcf2asc komutu hakkında daha fazla bilgi edinmek için gcf2asc/? yazmanız yeterlidir.
Varsayılan olarak, gcf2asc orijinal dosya ismini koruyup .txt uzantılı bir dosya oluşturacaktır.
Oluşturulan dosyayı .uff veya .ufa uzantılı olarak yeniden adlandırabilirsiniz. GCF dosyasından
kayıp olan zaman periyotları -2147483647 ( GCF formatında bulunabilecek en küçük negatif sayı)
değerleri ile gösterilir.
gcf2asc komutunu çalıştırmadan önce bir UFF dosyası oluşturmak için yeterli disk alanı
bulunduğundan emin olun. ASCII dosyaları tipik olarak GCF dosyalarından 10 kez daha büyük
boyuta sahiptirler.
SAC dosya formatı
Scream! SAC formatında kayıt yapabilir. (http://www.llnl.gov/sac) GCF dosyalarında olduğu gibi
dosya ve dizin adları için aynı kuralları kullanır, bu tür dosyaların uzantısı .gcf yerine .sac olur.
SAC formatlı dosyalar sürekli bir zaman periyotu temsil etmelidir. Eğer gelen veri streamında
bir süreksizlik tespit edilirse o an kayıt edilen dosya kapatılır ve dosya başlangıcı ile uyan isim ve
zaman ataması yapılmış olan yeni bir dosya açılır. Bu işlemde Granularity için hangi seçenekleri
belirttiyseniz onlar etkili olacaktır.
SAC dosyalarını kaydetmeye başlamadan önce, Setup penceresinden Recording sekmesinde doğru
bayt sırasını seçmelisiniz.
98
Scream!, streamin System ID’sini korumak için KSTNMSAC başlık alanı kullanılır. Stream ID,
KCMPNM başlık alanının içindedir. Status streamlar GCF dosyalarında olduğu gibi düz metin
olarak kaydedilir.
MiniSEED dosya formatı
Scream!, MiniSEED formatında kayıt yapabilir. GCF dosyalarında olduğu gibi dosya ve dizin adları
için aynı kuralları kullanır. Bu tür dosyaların uzantısı .gcf yerine .msd olmaktadır.
Veri, Motorola bayt sırası (order) ile 4K bloklar içinde Steim-1 sıkıştırma kullanarak depolanır. Eğer
gelen veri streamlarında herhangi bir süreksizlik algılanırsa, yapılandırılan blok hard diske yazılır ve
başlığında zaman atanması yapılmış yeni bir blok başlatılır. Granularity için belirlediğiniz
seçeneklere göre dosyalar üretilmeye devam edilir.
MiniSEED
başlıkları
FSDN
isimlendirme
kurallarına
uygun
olarak
oluşturulur
(http://www.iris.edu/manuals/SEEDManual_V2.4.pdf).
•
Cihazın seri numarası MiniSEED Station ID olarak kullanılır.
•
Channel ID’da saniyede 80 örneğe eşit veya büyük örnek hızlı streamler H band kodunu (1.
karakter) kullanırlar.
•
Channel ID’de saniyede 10 ve 50 örnek hızlı streamler B bant kodunu kullanırlar.
•
Channel ID’da örnek hızları saniyede 2 ve 8 örnek arasında olan streamlar band kodu
olarak M’yi kullanırlar.
•
Channel ID’da örnek hızı saniyede 1 örnek ise band kodu L kullanılır.
•
Channel ID’de tüm streamlar cihaz kodu (2. karekter) olarak H kullanılır.
•
Channel ID’de Zn, Nn, ve En ile biten streamları yönlendirme (orientation) kodu
karekter) olarak Z, N ve E’yi kullanırlar.
99
(3.
SUDS dosya formatı
Scream!, USGS SUDS 1.x formatında kayıt yapabilir. (htll://www.llnl.gov/suds.html). GCF
dosyalarında olduğu gibi dosya ve dizin adları için aynı kuralları kullanır. Bu tür dosyaların uzantısı
.gcf yerine .sud olmaktadır.
SUDS formatlı dosyalar sürekli bir zaman periyotu temsil etmelidir. Eğer gelen veri streamında bir
süreksizlik tespit edilirse o an kayıt edilen dosya kapatılır ve dosya başlangıcı ile uyan isim ve
zaman ataması yapılmış olan yeni bir dosya açılır. Bu işlemde Granularity için hangi seçenekleri
belirttiyseniz onlar etkili olacaktır.
Üretilen dosyalar STATIONCOMP ve DESCRIPTRACE aşağıdaki alanları kullanan başlık yapılarına
sahiptirler.
sc_name.network ve dt_name.network : System ID’nin son üç rakamı
sc_name.st_name ve dt_name.st_name : Sytem ID’nin ilk dört rakamı.
sc_component: v, Zn streamlar için; n, Nn streamlar için; e, En streamler için; m, Mux kanalların Mn
için.
GSE dosya formatı
Scream!, GSE 2.0 formatında (cm6 alt formatı) kayıt yapabilir. GCF dosyalarında olduğu gibi dosya
ve dizin adları için aynı kuralları kullanır. Bu tür dosyaların uzantısı .cm6 olmaktadır.
GSE formatlı dosyalar sürekli bir zaman periyotu temsil etmelidir. Eğer gelen veri streamında
bir süreksizlik tespit edilirse o an kayıt edilen dosya kapatılır ve dosya başlangıcı ile uyan isim ve
zaman ataması yapılmış olan yeni bir dosya açılır. Bu işlemde Granularity için hangi seçenekleri
belirttiyseniz onlar etkili olacaktır.
100
CSS dosya formatı
Scream!, CSS 3.0 dosya formatında kayıt yapabilir. GCF dosyalarında olduğu gibi dosya ve dizin
adları için aynı kuralları kullanır. Bu tür dosyaların uzantısı .w olmaktadır. Bu dosyalar belirtilen
dizinde bir wfdisc tablosu ile birlikte tutulur.
CSS formatlı .w dosyaları sürekli bir zaman periyotu temsil etmelidir. Eğer gelen veri streamında
bir süreksizlik tespit edilirse o an kayıt edilen dosya kapatılır ve dosya başlangıcı ile uyan isim ve
zaman ataması yapılmış olan yeni bir dosya açılır. Bu işlemde Granularity için hangi seçenekleri
belirttiyseniz onlar etkili olacaktır.
Örnekler, belirlediğiniz Byte Order’ı kullanarak 32-bitlik rakamlar (s4 veya i4) olarak .w
dosyalarında depolanırlar. Scream! bir .w dosyasına veri eklendiğinde wfdisc tablosunu günceller.
SEG-y dosya formatı
Scream!, SEG-y formatında kayıt yapmayı destekler GCF dosyalarında olduğu gibi dosya ve dizin
adları için aynı kuralları kullanır. (http://www.passcal.nmt.edu/software/segy.html). Bu tür
dosyaların uzantısı .sgy olmaktadır.
SEG-y formatlı dosyalar sürekli bir zaman periyotu temsil etmelidir. Eğer gelen veri streamında bir
süreksizlik tespit edilirse o an kayıt edilen dosya kapatılır ve dosya başlangıcı ile uyan isim ve
zaman ataması yapılmış olan yeni bir dosya açılır. Bu işlemde Granularity için hangi seçenekleri
belirttiyseniz onlar etkili olacaktır.
SEG-y dosyalarını kaydetmeye başlamadan önce, Setup penceresinden Recording sekmesinden
doğru bayt sırasını seçmelisiniz.
101
Scream!, SEG-y dosyalarında başlık alanlarını aşağıdaki gibi ayarlar;
CHANNEL_NAME : Stream ID’ deki son iki karakter, ör: Z2
STATION_NAME : Stream ID’deki ilk dört karakter.
SENSOR_SERIAL : System ID.
CHANNEL_NUMBER : Zn streamler için 1; Nn streamler için 2; En streamler için 3; 16 Mux kanalları
için (Mn)4-19.
Status streamler GCF dosyalarındaki gibi düz metin olarak kaydedilirler.
8.3. Yeniden Görüntüleme (Playback)
GCF dosyaları
Kayıtlı bir veya daha fazla GCF dosyasını yeniden görüntülemek için;
1. Scream!’in ana menüsünden, File→Replay Files…’ dan yeniden görüntülemek istediğiniz
veriyi seçerek veya GCF dosyalarını bir Windows Explorer penceresinden Scream!’in ana
penceresine sürükleyerek yapabilirsiniz.
Microsoft Windows kullandığınızda, aynı anda birden fazla pencerede dosya seçemezsiniz. Fakat
Search aracını kullanarak birden fazla dizindeki dosyaları seçebilirsiniz. En üstteki veri dizini
üzerinde bir pencere açın ve Search’e tıklayın veya F3’e basın.
102
Arama kriterlerini girin (örn: gcf içeren isimler) ve Search’a tıkılayın.
103
Yukarıdaki şekilde arama sonucu bulunan gcf uzantılı dosyaları seçerek onları Scream!’e
sürükleyebilirsiniz.
2. Scream!’in ana penceresi, seçtiğiniz dosyaları değiştirecektir.
3. Scream!’ın ana penceresinde bulunan streamları seçin ve onları bir Waveview penceresinde
görüntüleyin.
4. Replay Control penceresi dosyalardaki veriyi Scream! ‘e gönderebilmek için kontroller
içerir.
Replay Control penceresindeki tüm dosyalar başlangıç konumundadır ve Pause butonu aktiftir.
5. Slower
(daha yavaş), Faster
(daha hızlı) ikonlarını kullanarak dosyaları istediğiniz
hızda yeniden görüntüleyebilirsiniz. Negatif bir hız kullanamazsınız.
104
Scream!, sınırlı bir ön bellekte veriyi yeniden görüntüler. Eğer dosyanız ön bellekten daha uzunsa,
Scream! eski veri üzerine yazmaya başlayacaktır. Bu veriyi görmek için, yeniden görüntülemeyi
tekrar başlatmanız gerekecektir.
Eğer dosyanız ön bellekten kısa ise, güvenli bir şekilde en yüksek hızı seçebilir ve dosyanızın
tamamını ön bellekte görüntüleyebilirsiniz.
Dosyaları drop-down kutusundan seçerek bir kerede bir dosyayı ön belleğe okutabilirsiniz. Eğer All
files’ı (tüm dosyaları) seçerseniz, dosyalar aynı hızda hep birlikte yeniden görüntülenir.
6. Dosyayı çalıştırmaya hazır olduğunuzda, Pause
butonuna tıklayarak duraklatma
modunu kaldırabilirsiniz.
Alternatif olarak, Block step
butonuna tıklayarak dosyaları bir kerede bir blok gönderecek
şekilde yeniden görüntüleyebilirsiniz.
7. Veri streamları için istenilen Waveview penceresini açın. Waveview pencereleri gelen en son
veriden başlayarak sürekli modda başlar. Waveview pencerelerinin tüm normal
fonksiyonlarını kullanabilirsiniz (bknz; Bölüm 3 ”Waveview Windows”).
Eğer Waveview penceresini duraklatıp sinyalleri incelemek veya ölçmek isterseniz, yeniden
görüntülemeyi önceden duraklatmanız tavsiye edilir. Bu işlem görüntülediğiniz verinin Scream!’in
ön belleğinde kalmasını sağlar. Eğer replay’i çalışırken bırakırsanız, görüntülediğiniz veri yeni gelen
veri blokları ile yer değiştirebilir.
8. Tüm dosyaların yeniden görüntülenmesi tamamlanınca Replay Control penceresi
kaybolacaktır. Scream!’in ön belleğinde kalan veriler ile çalışmaya devam edebilirsiniz.
105
SCSI Hard Diskler
Scream!’i SAM disklerde bulunan streamleri yeniden görüntülemek için de kullanabilirsiniz. Bunlar
normal olarak SCSI disklerdir. FireWire (örn: CMG-6TD diskleri için) ve USB’de desteklenir. Bir
kerede sisteme en fazla 100 disk bağlayabilrsiniz (işletim sistemine ve donanımına bağlı olarak). Bir
SCSI diski doğrudan okuyabilmek için Scream! admin (root) haklarına ihtiyaç duyabilir.
1. Scream!’in ana menüsünden File→Replay SCSI disk’i seçin, eğer Scream! uygun bir
arabirim bulamazsa, bu seçenek gri görünecektir.
2. Scream! öncelikle SAM veya DFD disklere bağlanmaya çalışacaktır, sonra bulduğu bu
diskler üzerinde veri streamleri için bir arama yapacaktır. Arama bitince yeniden
görüntülemek istediğiniz veri için Select streams for Replay penceresi açılacaktır.
3. Stream veya streamleri seçin ve OK tıklayın.
4. Streamler, Scream!’in ana penceresinde bir grup olarak görünecektir ve Replay Control
penceresi açılacaktır. Şimdi dosyaları yukarıda olduğu gibi yeniden görüntüleyebilirsiniz.
5. Adımları 1’den 4’e kadar tekrarlayarak daha fazla stream grubu açabilirsiniz.
Diskten dosya sisteminize veri kaydetmek isterseniz, ana pencerede görünen streamler üzerine
mausunuzla sağ tıklayarak ve Start Recording’i seçerek yapabilirsiniz. Veri, Setup penceresinde
Recording ve Files sekmelerinde belirlediğiniz dosya formatında ve adında kayıt edilecektir (bknz;
“Bölüm 8.1 Recording” ve “Bölüm 8.2 Files”). En yüksek yeniden görüntüleme (replay) hızında
replay yaptığınız streamler için Waveview penceresi açmayın.
Alternatif olarak, eğer Linux kullanıyorsanız, dd komutunu kullanarak bir raw disk image
yaratabilirsiniz. dd hakkında daha fazla bilgi için, Linux man dd sayfasına bakınız.
Scream! raw disk görüntülerini okuyabilir (sanki onlar diske bağlıymış gibi). Bir disk yuvasına bir
image bağlamak için, Scream!’i aşağıdaki komut satırı ile çalıştırın.
scream / disknn= image.bin
106
image.bin, image dosyasının path’i (yolu), nn ise slot numarasıdır (0-99 arasında). Bu komut satırı
seçeneği gerektiği kadar tekrarlanabilir.
Disk üzerindeki tüm verinin okunma işlemi tamamlanınca, ana menüden File→Reset SCSI disk’i
seçerek diski boşaltabilirsiniz. Bu işlemden sonra diski çıkarıp SAM veya 6TD birimlerinde
kullanabilirsiniz. Scream! bu şekilde DOS formatlı diski resetlemeyecektir, veri yanında diğer
dosyaları içermesi halinde DOS diskleri işletim sisteminiz tarafından tekrar formatlanabilir.
SCSI Teypler (Tapes)
Scream! bağlı bulunan bir SCSI teypten veriyi doğrudan tekrar görüntüleyebilir. Bunu yapmak için;
•
Scream! bağlı bir teyp sürücü ile bir SCSI etkileşimi algılar
•
Uygun bir ASPI sürücü kurulmuşsa
Eğer birden fazla teyp drive (band sürücüsü) bağlıysa, Scream! en düşük SCSI ID’ ya sahip olanı
kullanacaktır.
•
Veri kaydetmek için, File→SCSI Tape→Record Data’yı seçiniz. Scream! tarafından
belli bir sırada alınan tüm veri, verinin nereden geldiğine veya streamler için Rec.
seçeneğinin ayarlanmış olmasına bakılmaksızın bir teyp’e kayıt edilir. Kayıt etmeyi
durdurmak için, File→SCSI Tape→Record Data’yı tekrar seçiniz.
Eğer teyp sürücü her hangi bir nedenle işlemez ise veya devre dışı kalırsa, Scream! datayı kendi ön
belleğine kaydetmeye başlayacaktır ve hata çözülünceye kadar kaydetmeye devam edecektir.
•
Veriyi tekrar görüntülemek için, File→SCSI Tape→ Replay Data’yı seçiniz. Bu özellik
teyp’deki veriyi Scream!’e yüklemek için bir Replay penceresi açar. Veriler Scream!’e bir
kerede bir blok olacak şekilde yüklenir. Scream! bir blok yüklendikten sonra ikinci bloğu
yüklemeden önce Replay Window’da, Faster ve Slower ikonlarıyla belirlenmiş bir süre
107
kadar bekler. Bu ikonları maksimuma ayarlarsanız, Scream!, veri bloklarını yüklerken
belirlenmiş olan bekleme süresini kaldırmış olursunuz. Eğer yavaş bir teyp drive
kullanıyorsanız, Scream! bu hız yerine daha hızlı yeniden görüntülenme hızı kullanabilir.
Teyp veri kaydederken, veriyi tekrar görüntülemeye çalışmayın.
•
Teyp’i başa geri almak için, File→SCSI Tape→Rewind’ı seçin. Teyp’e veri
kaydederken, Scream! geri alma işlemi biter bitmez veri kaydına yeniden başlayacaktır.
•
Teyp’i çıkartmak için, File→ SCSI Tape→ Eject seçin veya teyp aleti üzerindeki eject
düğmesine basın. Eğer teyp’e veri kaydediyorsanız, Scream!, teyp sürücüsü yeni veriyi
almaya hazır oluncaya kadar veriyi dahili olarak ön belleğe kaydetmeye başlayacaktır ve
yeni teyp üzerine otomatik olarak veri kaydına başlayacaktır. Bu özellik herhangi bir veri
kaybetmeden teypleri doğrudan değiştirmenize imkan tanımaktadır.
Eğer uyumlu teyp sürücüleri yoksa bu menü seçenekleri gri görülecektir.
8.4. Otomatik Tekrar Görüntüleme (Automatic Playback)
Scream!’in program dizininde autoload diye bir klasör varsa, Scream! otomatik olarak GCF verisi
için bu klasöre bakacaktır ve yerel seri bir porttan geliyormuş gibi veriyi gerçek zamanlı olarak ön
bellekte görüntüleyecektir. Veri Scream!’in stream listesinde Files→Autoload altında görülür.
Bu özellik Scream!’e gerçek zamanlı veri transfer etmenizi sağlar (dosyaları tanımlanan klasöre
yerleştirerek).
•
Eğer veri alma donanımınız Scream!’i çalıştıran bilgisayara erişimi FTP ile
gerçekleştiriyorsa, GCF dosyalarına veri toplayabilirsiniz ve onları autoload klasörüne
transfer edebilirsiniz. Scream!’i çalıştırdığınız zaman veriyi işlemden geçirecektir veya
•
Bilgisayarınızda bir Web sunucusundan periyodik olarak GCF dosyalarını alacak ayrı bir
script kullanabilirsiniz.
Dosyanın tekrar görüntülenmesi tamamlanınca, Scream! o dosyayı autoload klasöründen siler. Eğer
veriyi tutmak isterseniz, belirlediğiniz bir klasöre veriyi Scream!’den tekrar kayıt etmeniz
108
gerekmektedir (bknz; Bölüm 8 “Kayıt etme ve veriyi tekrar görüntüleme” ). Eğer Scream!
dosyayı silemezse, o dosyayı hatırlar ve onu tekrar görüntülemeye çalışmaz. Eğer Scream!’den
çıkarsanız ve tekrar çalıştırırsanız, Scream! dosya halen ordaymış gibi onu tekrar görüntüleyecektir.
Autoload klasöründe olan bir veriyi network üzerinden iletemezsiniz.
109
9. YAZDIRMA SEÇENEKLERİ
9.1. Sayfa çıktısı
Scream!’dan sayfa modunda kolay bir şekilde çıktı almak için işletim sisteminizin yazıcısını
kullanmanız yeterlidir. Yazıcı çıktısı tek bir Waveview penceresinde ölçeklendirme faktörlerini,
filtreleri ve imleçleride (spektrogramlar hariç) göz önüne alarak görünen vektör veriyi yeniden
üretir. Penceredeki veri, sayfayı doldurması için çekilerek genişletilir.
1. File → Printer Setup…’ı standart bir Printer Setup penceresi görüntülemek için seçin,
daha sonra yazıcınız ve kağıdınızla ilgili parametreleri seçin.
2. Yazdırmak istediğiniz streami bir Waveview penceresinde açın.
3. Eğer istiyorsanız pencereyi duraklatın ve ilgilendiğiniz alanı büyütün. Gerekiyorsa diğer
ayarları da yapın.
4. Print simgesine
tıklayın. Yazıcı, genlik ve zaman ölçeklendirmesi, filtreleme ve
ayarladığınız görüntü seçeneklerini kullanarak görünen verinin tam bir sayfa çıktısını
üretecektir.
Alternatif olarak, Print simgesi yanındaki oka tıklayın ve aynı sayfayı siyah beyaz yazdırmak için
Page Print (Monochrome) seçin. Siyah beyaz çıktılar fotokopi ve faks işlemleri için daha
uygundur.
Not:
Bilgisayarınızın varsayılan olmayan bir yazıcısı ile çıktı aldıysanız, Scream! yazdırma
işleminden hemen sonra varsayılan yazıcıya dönecektir.
Otomatik çıktı alma
Belirli aralıklarla varsayılan yazıcıyı kullanarak bir Waveview penceresinden sayfa çıktıları üretmek
için:
110
1. Print simgesi
yanında ki oka tıklayarak aşağıya açılan menüyü görüntüleyin.
2. Auto-Print…’i seçin ve Enable Auto-Print’i onaylayın.
3. Eğer çıktıların siyah beyaz olmasını istiyorsanız, Monochrome’i işaretleyiniz.
4. Alttaki üç kutu, Scream!’in hergün ne zaman çıktı alacağını ve çıktılar arsındaki zaman
aralığını (dakika olarak) belirler. Yazdırma, belirlenen her zaman periyodunun sonunda
gerçekleşir.
Örneğin; From’u 05:00:00, To’yu 10:00:00 ve Every’i 120 Minutes (dakika) ayarlarsanız, Scream!
otomatik olarak Waveview penceresinin içeriğini her gün saat 0700, 0900 ve 1100 UTC
zamanlarında çıktısını alır. Aynı zamanda eğer çıktısı alınan Waveview penceresinin genişliğini 120
dakikalık veri görüntüleyecek şekilde ayarlarsanız, elde edilen yazıcı çıktıları tüm periyodu (05001000) kapsayacaktır.
5. OK’yi tıklayın.
Waveview penceresinde yapacağınız herhangi bir değişiklik, bundan sonraki çıktılara da
yansıyacaktır. Eğer veriyi kendiniz incelemek isterseniz, Waveview penceresini Duplicate edin ve
yazdırılan Waveview penceresini minimize edin, bu şekilde ölçek ve diğer ayarlar değiştirilemez.
Yazdırma işlemi arka planda devam edecektir.
111
Eğer varsayılan yazıcı dışında başka bir yazıcı kullanarak Auto-Print yaparsanız, yalnızca ilk çıktı
diğer yazıcıya gönderilecektir. İlk çıktıdan sonra, Scream! tekrar varsayılan yazıcıya geri dönecektir.
Otomatik Ekran Yakalama (Automatic screenshots)
Bir Waveview penceresinden düzenli olarak ekran görüntüleri (screen shots) alabilirsiniz. Bu ekran
görüntüleri bir dosyaya kaydedilir veya başka bir program için input dosyaları olarak kullanılabilir.
Ekran görüntüsü almak için Waveview penceresinin ekranda görünür olmasına gerek yoktur.
1. Print simgesinin
yanında bulunan oka tıklayarak aşağı açılan menüyü
görüntüleyin.
2. Auto-Screenshot…’ı seçin ve Enable Auto-Screenshot’ı işaretleyin.
112
3. Enable Auto-Screenshot satırının altında bulunan iki kutuya ekran görüntüleri arasındaki
zaman aralığını girerek ayarlayın. Auto-Print özelliğinin tersine, bir ekran görüntüsü bu
zaman aralığında tüm gün boyunca alınır.
4. Save to File kutusuna bir dosya adı girin. Eğer Scream!’in bu dosyayı input olarak kullanıp
bir komut çalıştırmasını isterseniz o komutu Execute Command kutusuna girin. Ekran
görüntüleri PNG formatında kaydedilirler bu nedenle Windows işletim sistemi altında, dosya
isminin sonuna .png uzantısı eklemelisiniz.
5. Force Size işaretlediğinizde görüntünün genişliğini ve yüksekliğini belirten iki kutu
görünecektir, bu kutulara genişlik ve yüksekliği girmek Waveview penceresinin seçtiğiniz
ölçülerde olmasına zorlayacaktır. Her görüntü bu ölçülere sahip olacaktır. Force Size aktif
iken, pencerenin ölçülerini değiştiremezsiniz. Fakat pencereyi diğer pencerelerden
gizleyebilirsiniz veya ekranın belirli bir kesimine taşıyabilirsiniz.
6. Null before capture özelliğini seçmek ekran görüntüsünü almadan önce tüm kilitlenmemiş
(unlocked) streamları derhal sıfırlar (Zero Streams ikonuna
tıklamak ile eşdeğer).
7. Auto-Scale before capture özelliğini seçmek tüm kilitlenmemiş (unlocked) streamlar için
ölçek faktörünü ayarlar. Bu da her veri izinin kendi kulvarına oturmasını sağlar.
Eğer Save to File veya Execute Command özelliklerin kullanmazsanız Null veya Auto-Scale
before capture özelliklerini kullanabilirsiniz. Bu yolla, eğer ekran görüntülerine ihtiyacınız yoksa,
bir Waveview penceresinde uzun periyotlarla izleri (traces) tutabilirsiniz.
Null ve Auto-Scale before capture özelliklerin bir ekran görüntüsü alınmadan önce Waveview
penceresinin hızlı bir şekilde çizilmesini sağlar. Eğer pencerede bir spektrogram varsa,
kaybolacaktır. Eğer spektrogramları içeren ekran görüntülerini korumak istiyorsanız, bu iki
seçeneğin onay işaretlerini kaldırmamız gerekir.
Ekran görüntüleri bitmap formatındadır. Bu da Web’de veya başka ortamlarda yayınlamak için en
uygun formattır. Eğer izleri daha sonra yazdırmak isterseniz, Auto-Print özelliğini kullanarak onları
bir vektör formatında kaydedin ve varsayılan yazıcınızı da Print to File (ya da eğer bilgisayarınızda
varsa Adobe Distiller gibi bir PDF üreticisi ) özelliğine ayarlayarak yapabilirsiniz.
113
9.2. Sürekli çıktı alma (Continous Printout)
Scream!, Epson ESC/p uyumlu yazıcının ( nokta vuruşlu yazıcılar) sürekli çıktı alması için dahili
yazıcı sürücülerine sahiptir. Bir Waveview penceresi yazdırma kaynağı olarak kullanılabilirken
herhangi bir Waveview penceresinden sürekli modda çıktı alabilirsiniz.
Sürekli modu etkin hale getirdiğinizde Scream!, işletim sisteminizin yazıcı sürücülerini baypas ettiği
için, yazıcı seçeneklerini kendiniz ayarlamalısınız.
1. File→Setup. …’ı seçin ve sonra Print sekmesine tıklayın.
Bu pencere yalnızca sürekli modda yazdırmak için uygulanır. Sayfa modunda yazdırma için
Standart File→Printer Setup penceresini kullanmalısınız.
114
2. Port’u, yazıcının bağlı olduğu paralel portun adına ayarlayın.
3. Resolution’a bir inçteki nokta sayısı biriminde, (DPI= dots per inch) yazıcı için uygun bir
değere atayın. Seçtiğiniz modun yazıcının imkanları dahilinde olmasına dikkat
etmelisiniz. Scream! bunu otomatik olarak ayarlayamaz.
4. Print Width’ı inç olarak çıktı genişliğine (cilt payı bırakarak) ve Page Length’ı de inç
olarak uygun bir değere ayarlayın. Page Length’ın gerçek bir sayfa boyutunda olması
gerekmez, bu özellik belli etiketlerin çıktı içersinde bulunmasını sağlar.
5. Son üç seçenek belli etiketlerin ne zaman yazdırılacağını belirler.
- her streamin Stream ID’si
- bir genlik ölçeği ve
- bir tarih atama
Eğer bu özelliklerden biri için Every Page’i seçerseniz, etiket yukarıdaki Page Length aralıklarında
yazdırılacaktır.
Eğer When Change’yi seçerseniz etiket Waveview penceresini kontrol eden parametrelerden biri
değişirse yazdırılacaktır. Örneğin; bir stream pencereye eklenir veya pencereden silinirse, Streams
IDs, düşey büyütme faktörü değişirse genlik ölçeği ve tarih, her gece yarısı gibi parametreler.
6. OK’i tıklayın
7. Yazdırmak istediğiniz streamleri içeren bir Waveview penceresi oluşturun.
8. Pencerede her stream için uygun bir genlik ölçeği belirleyin. Her veri izi belli bir sayfa
genişliğine sahip olacaktır.
9. Pencerede
uygun
bir
zaman
ölçeği
seçin.
Scale
ikonları
arasındaki
değer
kullanılacak ölçeği belirler, saniyedeki satır sayısı, Waveview
penceresindeki bir piksel yazıcıdaki tek bir satıra karşılık gelir.
Yazıcı satırları genel olarak piksellerden daha küçük olduklarından ( tipik bir ekran çözünürlüğü
yaklaşık olarak 75 DPI ), yazdırılmış izler pencereye göre ezilmiş gibi görünürler. 75 DPI’lık bir
ekranda 5 birimliklik bir ölçek faktöründe 1 inç (25.4 mm), verinin 15 saniyesine karşılık gelir. 300
DPI’lık bir yazıcı, aynı ölçek faktörü ile her 60 saniyede verinin 1 inç’ini üretir.
115
10. İstediğiniz başka seçimleri de yapın (ofsetler, blok sınırları, vb.)
11. Pencerenin görüntüsü istediğiniz gibiyse, Print ikonu
yanındaki oka tıklayarak
aşağıya doğru açılan menüyü görüntüleyin. Continuous Print’i seçin.
Eğer Continous Print seçeneği gri renkte ise, başka bir Waveview penceresi için sürekli yazdırmayı
etkin hale getirip getirmediğinizi kontrol ediniz.
Yazıcı kısa bir başlık çıkartacaktır, bundan sonra verinin yazdırılmasına başlayacaktır.
12. Yazdırmayı durdurmak için, Continuous Print ikonuna tekrar tıklayın. Pencere için
görüntü ayarları bundan sonra ki çıktılara da devamlı yansıyacaktır.
Görüntü seçenekleri, yazdırma işlemi süresince değişmeden devam edecektir. Eğer data üzerinde
çalışılacaksa, bunun için Waveview penceresini Duplicate edin ve yazdırılan Waveview penceresini
minimize edin. Yazdırma işlemi arka planda devam edecektir. Böylelikle minimize edilenin ölçek
ve diğer ayarlar değiştirilmeden diğer pencerede istenilen tüm değişiklikler yapılabilir.
Yazdırma işlemi devam ederken, başka herhangi bir belgeyi yazdırmaya çalışmayın. Eğer başka bir
belgeyi yazdırmanız gerekiyorsa, önce Scream!’in yazdırma işlemini geçici olarak durdurmalısınız
ve sonra yazdırma işlemi tamamlanınca tekrar Scream!’den yazdırmayı başlatmalısınız.
Port yakalama (Port capturing)
Microsoft Windows da, Scream! yerel makinanızın portundan yalnızca sürekli modda çıktı alır.
Fakat Windows, ağ üzerinde paylaşılan bir yazıcıyı yerel bir porta tanımlayabilir. Bunu yaptıktan
sonra, tanımlanan port adını kullanarak sürekli modda çıktı alabilirsiniz.
1. Start→Run…, seçip, .cmd yazarak ENTER tuşuna basın.
2. net use port-name printer-name yazın.
Port-name oluşturulan yeni portun adı (örn; LPT2) ve
printer-name kullanmak istediğiniz yazıcınız ağdaki paylaşım adı (örn: \\server\myprinter)
116
3. Program The Command completed successfully
ibaresini rapor etmelidir. net komutu
hakkında daha detaylı bilgi için Windows dökümanlarına bakınız.
4. Scream!’in Setup penceresinde, yeni port adını artık kullanabilirsiniz.
Scream! sayfa modunda çıktı alırken, yüklenmiş yazıcı sürücülerini kullanılır ve bir ağ üzerinde
paylaşıma açılmış yazıcılara normal olarak erişir. Bir kerelik sayfa yazdırmak için yerel bir port
tanımlamanıza gerek yoktur.
117
10. LOG TUTMA ve BİLDİRME (Logging and Notification)
10.1. Log dosyaları (Log Files)
Scream! veri bloklarını aldıkça, her bir bloğun geçerli ve kendi içinde tutarlı olup olmadığını kontrol
eder. Belirlediği herhangi bir hatayı ViewInfo penceresinde vurgulu bir şekilde gösterir. (bknz:
Bölüm 5.4 ViewInfo Penceresi). Hatalar aynı zamanda diske de yazılır.
Log dosyasını belirlemek veya ne tür hataların kaydı tutulacağının değiştirilmesi için, ana menüden
File→Setup….’ı seçin. Event Log sekmesinden, Enable Event log kutusunu işaretleyin.
Bu pencerede, log kaydı tutulacak olayları seçmenize izin verir. Aşağıda bu pencerenin özellikleri
açıklanmaktadır.
118
Block Sequence Order (Blok Sıra Düzeni): Beklenmeyen blok numaralı bir blok, seri bir veri hattı
üzerinden alınan bloklar bir blok numarası ile işaretlenir, bu numara her yeni blok için 1 artarak
gider. Eğer Scream! bu numaralandırma sırası dışında bir blok alırsa, bu hata mesajını üretir.
Suspicious System IDs (Şüpheli Sistem ID No): System ID’si sıfır (örn:boş) olan bir cihazdan
alınan bir veri bloğu. Bloğun kendisi geçerli olmasına karşın, geldiği cihazla ilgili bir problem
olduğunu gösterir.
Invalid Time Code (Geçersiz Zaman Kodu): Zaman atanması zaman aralığının dışında olan bir
blok (örn: 23:59:59’dan büyük olması gibi).
User Commands (Kullanıcı Komutları): Kullanıcı tarafından başlatılan ve cihazın çalışmasını
etkileyen bir komut. Örneğin kilitleme, kilidi kaldırma, merkezleme, kalibrasyon ve yapılandırma
algılama.
Invalid Compression Code (Geçersiz Sıkıştırma Kodu): 1, 2 veya 4’ten farklı sıkıştırma kodlu bir
blok.
Invalid Block Duration (Geçersiz Blok Süresi): Tam saniye sayısı uzunluğunda olmayan bir blok
GCF blokları verinin tam saniye sayısı içermesi gerekir, örnek sayısı x örnek hızı ile hesaplanır.
End Sample Mismatch (Son Örnek Uyuşmazlığı): Son örneği (reserve integrating constant) ilk
örneğe eşit olmayan bir blok veya blok içindeki tüm farklılıklar.
Checksum Errors: Bloktaki tüm baytların toplamı ile Checksum değerinin birbirinin aynı olmayan
bir blok geldiğinde.
Data Discontinuities (Veri Süreksizliği): Eğer, bir stream’de tespit edilen boşluğun sebebi
bilindiği durumlarda. Bu boşluklar, reboot, saat senkronizasyonları, tetiklenmiş kanallarda bilerek
bırakılmış boşluklar, yavaş veya düşük kaliteli iletişim bağlantıları yüzünden meydana gelen veri
119
kayıplarını kapsamaktadır. Status streamler ise, süre bilgisi taşımadıklarından bu nedenle status
streamler kontrol edilmezler.
Varsayılan olarak, log dosyaları, kullanıcının klasöründe (Windows altında Local Settings)
oluşturulur, veri kaynağına bağlı olarak farklı isimler alırlar.
•
yerel seri girişler ile log kaydı tutulur, dosya isimleri comportx.log olur.
•
ağ sunucuları IP adreslerine göre log kaydı tutulur, dosya isimleri de aa_bb_cc_dd.log
(aa.bb.cc.dd IP adresleri için) olur, ve
•
dosya ve SCSI disk veri görüntülemeleri için log kaydı replay.log adlı dosyada tutulur.
Belli bir stream ile ilişkisi olmayan herhangi bir olay scream.log adlı dosyada tutulur. Eğer File for
each data source kutusundan onay işaretini kaldırırsanız, tüm olaylar scream.log dosyasına
kaydedilir.
Log dosyaları oldukça büyük boyutlara ulaşabilmekte ve bu nedenle boyutlarını sınırlandırmak
gerekir. Bunu yapmak için Limit to kutusuna onay işareti koyup yandaki kutuya bir değer girin.
xxx.log dosya ayarlanan boyuta ulaşınca, dosya xxx.old olarak adlandırılacak ve yeni boş bir xxx.log
dosyası yaratılacaktır. Eğer xxx.old dosyası zaten mevcutsa, bu işlem sonucu bilgiler bu dosyanın
üzerine yazılır.
Son olarak, Directory metin kutusuna log dosyasını kaydedeceğiniz klasörü yazın veya Browse
özelliğini kullanarak uygun bir klasör bulun.
10.2. Elektronik Posta ile Bildirim (E-mail Notification )
Scream!’e, herhangi bir olay meydana geldiğinde kullanıcıyı uyarması için e-mail mesajı
göndermesi için talimat verebilirsiniz. Bunu ayarlamak için, ana menüden File→Setup…’ı seçin ve
E-mail options sekmesine tıklayın.
120
E-mail göndermek için, Scream_SMTP_client@your-hostname adresinden mesaj kabul eden bir
mail (SMTP) sunucuya erişmeniz gerekmektedir. SMTP Server kutusuna bu sunucunun IP adresini
veya host adını girin. Recipient kutusuna elektronik posta gönderilecek mail adresini girin.
Scream!’in takip edebileceği olaylar;
Digitizer re-boots: Scream! Güralp sayısallaştırıcının veya sayısal bir cihazın boot-up durum
mesajlarını tanır. Sayısallaştırıcıya enerji verilmesinden sonra veya sayısallaştırıcıya yeni bir
yapılandırma yüklenmesi ile alınan re-boot sinyali normaldir. Bir re-boot sonrası, Re-Sync ve Data
Discontinuity mesajları alınır.
Re-Syncs: Sayısallaştırıcının dahili saati GPS ile yeniden senkronize edildiğinde üretilir. Bu
mesajların bir re-boot’tan veya uzun bir süre GPS kesintisinden sonra gelmesi normaldir.
Data Discontinuities: Bir stream’de tespit edilen boşluk, eğer sebebiyle birlikte biliniyorsa üretilir.
Bu boşluklar, reboot etmeleri, saat senkronizasyonları, tetiklenmiş kanallarda bilerek bırakılmış
121
boşluklar, yavaş veya düşük kaliteli iletişim bağlantıları yüzünden meydana gelen veri kayıplarını
kapsamaktadır. Buna neyin sebep olduğunu belirlemek için log dosyalarını kontrol etmelisiniz.
SAM disk full: SAM birimleri veri kaydetmeyi durdurunca (diskleri dolduğunda) durum mesajları
yollarlar.
Scream Start/Stop: Scream! programı başlayınca ve düzgün kapanınca üretilir. Eğer bilgisayar ani
bir elektrik kesintisi yaşarsa veya düzgün kapatılmadıysa, Scream Stop mesajını göremeyeceksiniz.
Scream Recording Stopped: Yerel diske yazım hatasından dolayı, belli bir stream için kayıt
başarısız olunca Scream! veri kaydını durdurur. Diskin dolu ve ilgili klasöre yazma hakkınız olup
olmadığını kontrol ediniz. Eğer Autorecord-Enable özelliğini GCF formatında kayıt edecek şekilde
ayardıysanız, (bakınız Bölüm 8 “Recording and Playback”) daha önceden kaydedilmiş bir GCF
dosyasını tekrar görüntülemek, Scream!’in aynı dosyayı kaydetmesine yol açacağı için bu hataya
neden olur.
GPS Control Timeout: Scream! tatmin edici GPS senkronizasyon mesajlarını daha önceden almış
fakat son 12 saatlik süre içinde bu mesajlardan almamışsa üretilir. GPS’in çalışması yeniden
başlayıncaya kadar Scream! başka bir GPS Control Timeout mesajı göndermez.
Digitizer Trigger Report: Sayısallaştırıcı tetiklenince bu mesaj üretilir. Scream! bu olayı veriden
değil de durum mesajlarında ki satırlardan belirler. Bu nedenle, bir triger ile bu mesaj arasında
küçük bir gecikme olabilir.
Mass Positions: Cihaz, belirlediğiniz değer üzerinde bir kütle pozisyonu rapor edince üretilir.
Kütlenin düzenli hareketi bir yüzde olarak ifade edilir. Cihazların birçoğu düzenli hareketin %50’si
kadar kütle pozisyonları ile yeterli bir şekilde çalışırken, bazıları daha yüksek kütle pozisyonlarında
da çalışabilir.
122
Ek A Scream’de Eklentiler (Extending Scream!)
Scream! bir veri görüntüleme ve kayıt etme aracı olup, aldığı verilere detaylı analiz yapamaz. Fakat
Scream!’de sismik veri üzerinde hesaplamalar gerçekleştiren bazı eklentiler bulunmaktadır. Bu
eklentiler tek başına çalışan programlar veya MATLAB programında yazılmış scriptlerdir.
EK A.1 Yeni Eklentilerin Yüklenmesi (Installing new extensions)
Bir eklentinin yüklenmesi için:
1. Program dosyasını uygun bir klasöre kopyalayın,
2. Scream!’in çalışmadığından emin olun ve Windows klasöründe bulunan scream.ini dosyasını
açın.
3. [Custom] satırı ile başlayan kısmı arayın.
4. Eğer böyle bir satır yoksa aşağıdaki satırları dosyanın sonuna ekleyin.
[custom]
SelectionMenu=new-extension-name
Eklenti, PATH’de tanımlı ise, new-extension-name programın adı olmalıdır, aksi takdirde yolu ile
birlikte tam dosya adı olmalıdır.
5. Eğer [Custom] satırı varsa, SelectionMenu’den sonra yeni uzantının adını listeye ekleyin, virgül
ile isimleri ayırın.
Bir MATLAB script’i eklemek için:
1. MATLAB 5 veya daha yukarı versiyonunun (MATLAB signal processing toolbox ile
beraber) bilgisayarınıza yüklenmiş olduğundan emin olun.
123
2. Eğer bunu yapmadıysanız, MATLAB programını “automation server” olarak kayıt edin.
Daha detaylı bilgi için MATLAB dökümanlarına bakınız.
3. MATLAB’ın scripti görmesi için, scripti MATLAB’ın PATH’ına koyun.
4. Scream!’in çalışmadığından emin olun ve Scream!’in klasöründe bulunan scream.ini
dosyasını açın.
5. Yukarıda belirtildiği gibi Selection Menu’ye scriptin adını ekleyin.
Bir script başlattığınızda, Scream! geçici klasörde (Windows altında TEMP veya Linux altında /tmp)
veriyi ilk olarak samplesn.txt dosyasında saklar. Script’i, verinin bulunduğu yere yönelten scrhdr.txt
isimli ikinci bir dosya aynı anda kaydedilir. Script’in veya programın veriyi bu dosyadan alması
beklenir. Eğer bir problemle karşılaşırsanız, Scream’in bu dosyaları oluşturma hakkına, ve geçici
klasörünüzde yeterli alana sahip olduğunuzdan emin olun.
EK A.2 Eklentileri Çalıştırma (Running Extensions)
Bir Scream! eklentisine veriyi getirmek için.
1. İlgilendiğiniz stream veya streamlar için bir Waveview penceresi açın ve analiz etmek
istediğiniz veriyi bulun.
2. Pause
düğmesine tıklayarak pencerede ki veri akışnı durdurun.
3. Shift tuşu basılı durumdayken, streamleri mause ile bir alan oluşturcak şekilde seçin. Seçilen
veri belirginleşecektir. Alternatif olarak, iki streamı seçmek için CTRL tuşunu
kullanabilirsiniz. (Bakınız Bölüm “3.1 Duraklatma Modu” )
4. Mausun butonunu bıraktığınızda, var olan uzantıları gösteren bir menü ekrana gelecektir.
124
5. Çalıştırmak istediğiniz uzantı üzerine tıklayın. Scream! bir dizi yararlı uzantılar ile beraber
gönderilir. Bu uzantılar PSD çizimleri üretmek, sensörleri kalibre etmek ve diğer faydalı ve
gerekli işleri yapmakta kullanılabilir.
125
EK B Klavye Kısa Yolları
EK B.1 Ana Pencere
Belli menü seçenekleri, klavyenin tuşlarını kullanılarak kısa yollarla yapılabilir. Bu klavye tuşları
aşağıda açıklanmaktadır.
Ctrl-A
: Tüm streamlere seçer.
Ctrl-I
: View İnfo penceresini açar.
Ctrl-N
: Network Control pencerisini açar.
Ctrl-S
: Setup pencerisini açar.
Ctrl-U
: Summary penceresini açar.
Ctrl-W : Yeni ve boş bir Waveview penceresini açar.
ENTER : Seçilen bir stream veya streamlar için yeni bir Waveview penceresini açar.
Eğer soldaki panelden bir veri kaynağı seçilmişse, ok tuşlarıyla bu elemanlar üzerinde aşağı ve
yukarı gidebilirsiniz.
↑ : Bir önceki elemana geçer
↓ : Bir sonraki elemana geçer
← : Aşağı doğru açılmış satırları toplar
→ : Üzerinde olduğunuz satırı aşağıya doğru açar
DELETE : Seçilmiş olan veri kaynağını ve alt elemanlarını (Files, Local veya Network) siler. Aynı
zamanda ön bellekten bu veri kaynağı altında bulunan herhangi bir veriyi de siler. Ön bellekten
silinen veriyi geri alamazsınız. Scream! sadece kaydedilmiş veriyi tekrar görüntüleme olanağı
sağlar.
126
Eğer sağ taraftaki panel seçilmiş ise, tuşlar aşağıda tanımlanan işlemleri yerine getirirler.
↑
: Bir önceki streame geçmeyi sağlar
↓
: Bir sonraki streame geçmeyi sağlar
SHIFT-↑
: Bir önceki streami seçmeyi sağlar
SHIFT-↓
: Bir sonraki streami seçmeyi sağlar
ENTER
: O an seçilen streamler için yeni bir Waveview penceresi açar.
DELETE
: O an seçilen streamleri ve bu streamlerin ön bellekteki verilerini siler.
EK B.2 Waveview Pencereleri
Waveview pencerelerin pek çok fonksiyonuna bir tuş dokunuşu ile erişilebilirsiniz. Özellikle No
Caption menü seçeneğinden pencere özelliklerini kaldırdıysanız bu özellik yararlı olacaktır.
↑ : Genlik ölçeğini arttırır
↓ : Genlik ölçeğini azaltır
← : Zaman ölçeğini arttırır
→ : Zaman ölçeğini azaltır
F : Bandpass filtreyi açıp kapatır
N : Wavewiev penceresinden kilitlenme özelliğini kaldırılmış streamlerin ofsetlerini sıfır yapar.
F5 : Waveview penceresini tekrar çizer
CTRL-Delete : Waveview penceresindeki tüm streamleri siler
Sadece streami etkileyen tuşlarda bulunmaktadır. Bu tuşlar içerik (context) menüdeki stream
işlemleri ile eşdeğerdir.
Delete : Waveview penceresinden aktif olan streami siler
C : Aktif olan stream için Colour selection diyalog kutusunu görüntüler
D : Aktif olan stream için Details penceresini görüntüler
S : Aktif olan streami ölçeklendirir
P : Aktif olan streami siler
127
+ : Aktif olan spektogramın renk açıklığını arttırır
- : Aktif olan spektrogramın renk açıklığını azaltır.
Ek B.3 Detaylar Penceresi
↑
: Stream’in ofsetini 1 piksel arttırır ( Stream üzerindeki ölçeklendirmeyi göz önüne
almaksızın ).
↓
: Stream’in ofsetini 1 piksel azaltır.
Page Up
: Streamin ofsetini 1 satır genişliğinde arttırır.
Page Down : Stream’in ofsetini 1 satır genişliğinde azaltır.
Bu özellikler sayesinde iki stream üst üste getirilerek karşılaştırma yapılabilir.
128
EK C Scream! İçinde
Ek C.1 Komut Satırı Seçenekleri
Windows ve Linux versiyonlarında komutların başına ileri eğik çizgi ( / ) konularak satır komutlar
uygulanır.
/ i : configuration-file : Scream!’in ayarlarını yüklemek için scream!.ini dosyası yerine configuration-file
dosyası kullanılır.
/ FlashLED : Bir blok alındığında klavyedeki Scroll Lock LED’ini her defasında yakıp söndürür.
/ NoSplash : Başlangıçta Scream!’in splash - ekranını göstermez.
/ V31 : Ağ paketlerinin Scream! 3.1 formatında olmasını zorlar. Scream! 4.0, Scream! 3.1 ile uyumlu
olduğundan, bu seçeneği kullanmaya ihtiyacınızın olmaması gerekir.
/ NetTx : Network Control penceresinde My Server panelinde bir Transmit Data from Network
onay kutusu gösterilir. Bu onay kutusu işaretlenince, Scream! ağ üzerinden aldığı paketleri, yerel bir
veri kaynağı gibi ağ istemcilerine iletir. İstemcide bu veri kaynakları yerel port olarak gözükse de
bunlar üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamayacaktır.
/ disknn : image-file :Image-File dosyasını Port nn’e bağlı bir ham SAM/DFD veri diski olarak algılar.
/ noaspi : Windows 98, 95 ve ME işletim sistemlerinde, Scream! SCSI aletlerini kontrol etmek için
işletim sistemleri tarafından sağlanan Adaptec ASPI sürücülerini kullanır. Diğer işletim
sistemlerinde, ASPI sürücüleri bulunmaz bu nedenle Scream! aletleri doğrudan kontrol eder. Bu
özelliğe geçerek ASPI sürücüleri var olsa bile, aletleri doğrudan kontrol etmek için Scream!’i
kullanabilirsiniz.
129
Ek C.2 Calvals.txt dosyası
Calvals.txt dosyası, Scream!’in scream.exe dosyası ile aynı klasörde bulunuyorsa, Scream! uygun
kalibrasyon değerini arayacaktır. Kendi isteklerinize göre düzenleyebileceğiniz örnek bir calvals.txt
dosyası bu dizinde mevcuttur.
Dosyada her Stream!’e ait bölümler [instrument-id] başlık satırı ile belirtilmiştir. Instrument-id
karakter dizisi sol taraftaki sayısallaştırıcıyı (örn: GURALP-DEMO.) tanımlar. Bu karakter dizisinin ilk
kısmı 6 karakterden ortada bir kısa çizgi (-) den sonra da 4 karakterden oluşmaktadır.
Scream! ve scripti dosyadaki cihazlardan herhangi biriyle, alınan streamların eşlenip eşlenmediğini
kontrol eder. Eğer uyum varsa, bilgisayar otomatik olarak sensörünüze ait doğru değerleri
uygulayabilecektir.
Yeni Güralp sayısallaştırıcıları reboot edilince bir bilgi bloğu ile (information blok) kalibrasyon
bilgisi iletirler. Scream! bir bilgi bloğunu alınca, otomatik olarak bu bilgiyi calvals.txt dosyasına
ekler. Sayısallaştırıcıya bir terminal komutu ile tekrar bir bilgi bloğu göndermesi için talimat
verebilirsiniz.
Kullanılan alanlar;
Serial-Nos: Aletin seri numarası.
VPC: Z, N/S ve E/W sayısallaştırıcı giriş kanallarının hassasiyeti (sensivity), her caunt için μV
değerinde virgüllerle ayrılmış. Bu değerler sayısallaştırıcı kalibrasyon kitapçıklarında verilmektedir.
G: Z, N/S ve E/W sensör bileşenlerinin kazancı (gain), virgüllerle ayrılmış. Hız sensörleri için
kazanç veya hassasiyet (sensitivity) birimi sensör kalibrasyon kitapçıklarında Vm −1 s (V/m/s) olarak
verilmektedir. İvme ölçerlerin kazancı Vm −1 s 2 (V/m/ s 2 ) ile ifade edilir ve kalibrasyon
kitapçıklarında bu birimlerde verilmektedir.
130
COILCONST: Z, N/S ve E/W sensör bileşenleri için bobin (coil) sabiti, A m −1 s 2 biriminde, virgüllerle
ayrılmış. Sensör kalibrasyon kitapçığında bulunmaktadır.
CALVPC: Sayısallaştırıcının kalibrasyon kanalının hassasiyeti, her caunt için μV değerinde,
sayısallaştırıcı kalibrasyon kitapçığında verilmektedir.
CALRES: Kalibrasyon direncinin değeri, ohm (Ω) olarak, sensör kalibrasyon kitapçığında verilmiştir.
TYPE: Cihazın modeli.
RESPONSE: Cihazın teorik tepkisini belirten bir karakter dizini, response-type unit. şeklinde
gösterilir. response-type için muhtemel değerler aşağıdaki tabloda gösterilir. Unit’de hız için V,
ivme için A ve yer değiştirme için D harfleri kullanılır.
GRAVITY: İstasyon kurulum alanındaki yerçekiminden dolayı meydana gelen yerel ivme, birimi
m s −2 dir. Bu alan streamları fiziksel birimlere çevirmek için Scream! tarafından kullanılır.
Varsayılan olarak standart bir ortalama g değeri 9,80665 m s −2 olarak alınmıştır.
istenildiğinde daha hassas bir ölçüm için değiştirilebilir.
131
Bu değer
Tepki Tipleri ve Birimleri (Response Types and Units)
Örnek Dosyalar
Bir CMG-3T zayıf-hareket (weak motion) hız sensörü, kalibrasyon bilgisi aşağıdaki dosya içeriğine
benzeyebilir.
[GURALP-DEMO]
Serial-Nos=T3X99
VPC=3.153,3.147,3.159
G=1010,1007,1002
COILCONST=0.02575,0.01778,0.01774
132
CALVPC=3.161
CALRES=51000
TYPE=CMG-3T
RESPONSE=CMG-3_30S_50HZ
GRAVITY=9.80122
CMG-5TD ivme ölçerler 1 ohm’luk (Ω) kalibrasyon dirençleri kullanırlar ve bu aletlerin bobin
sabitleri aynı değerlere ayarlanmıştır. Eski CMG-5TD cihazları, Mk2 sayısallaştırıcı donanıma bağlı
olarak, dışardan kalibrasyon giriş sinyali alacak özelliklere sahip değildirler ve bu nedenle CALVPC
özelliği devre dışı bırakılır.
Örneğin;
[GURALP-CMG5]
Serial-Nos=T5585
VPC=2.013,2.028,2.036
G=0.256,0.255,0.255
COILCONST=1,1,1
CALRES=1
TYPE=CMG-5T
RESPONSE=CMG-5_100HZ A
GRAVITY=9.81089
EK C.3 Dosya ve Dizin Yerleri
Windows Versiyonu
Scream! aşağıdaki dosyaları ve klasörleri oluşturur veya kullanır.
scream-directory\scream.exe : Programın kendisi.
windows-directory\scream.ini (e.g. C:\WINDOWS\scream.ini) : Scream! için yapılandırma dosyası.
Fabrika ayarlarına dönmek için, Scream!’in çalışan tüm kopyalarını kapatın ve bu dosyayı silin.
133
system-directory\qtintf70.dll (Örneğin C:\WINDOWS\SYSTEM32\qtintf70.dll) : Scream!’in
çalışması için gerekli Qt paylaşılan kütüphane.
scream-directory\calvals.txt : Sensor ve sayısallaştırıcı kalibrasyon bilgi dosyası.
scream-directory\autoload\ : Otomatik yüklenmiş GCF dosyalarını almak için açılan klasör
(Bakınız Bölüm 8.4 Otomatik Tekrar Veri Görüntüleme)
scream-directory\data\: Veri kaydı için varsayılan klasör (Bu klasörü değiştirebilirsiniz, (Bölüm
“8 Kayıt Etme ve Tekrar Veri Görüntüleme”)
scream-directory\html\: Scream!’in online yardımı için varsayılan klasör.
settings-directory\Temp\
: (Örneğin
C:\Documents
and
Settings\Administrator\Local
Settings\Temp\) : Log dosyaları için varsayılan klasör. Bu klasörü değiştirebilirsiniz (bknz Bölüm
10.1” Log Dosyaları”)
Linux Versiyonu
scream-directory/scream : Programın kendisi.
scream-directory/scream.ini : Scream! için yapılandırma dosyası. Fabrika ayarlarına dönmek için,
Scream! çalışan tüm kopyalarını kapatın ve bu dosyayı silin.
library-directory/libborqt-6.9.0-qt2.3.so : Scream!’in çalışması için gerekli Qt paylaşılan
kütüphane.
scream-directory/calvals.txt : Sensor ve sayısallaştırıcı kalibrasyon bilgi dosyası
scream-directory/autoload/ : Otomatik yüklenmiş GCF dosyalarını almak için açılan klasör
(Bakınız Bölüm 8.4 Otomatik Tekrar Veri Görüntüleme)
134
scream-directory/data/ : Veri kaydı için varsayılan klasör (Bu klasörü değiştirebilirsiniz,Bölüm 8
Kayıt Etme ve Tekrar Veri Görüntüleme)
scream-directory/html/ : Scream!’in online yardımı için varsayılan klasör
scream-directory/ : Log dosyaları için varsayılan klasör. Bu klasörü değiştirebilirsiniz. (bknz
Bölüm 10.1 “Log Dosyaları”)
EK C4 Hata Mesajları
Unable to detect configuration
Scream! sayısallaştırıcının geçerli yapılandırma yapılandırma ayarlarına ulaşamamıştır. Buna
aşağıdaki sebepler neden olmuş olabilir,
•
Cihaz bağlı değildir.
•
İletişim hattı tek yönlüdür (simplex). Scream!, sayısallaştırıcının yapılandırma
ayarlarına ulaşabilmesi için iki yönlü güvenilir bir iletişime ihtiyaç duyar.
Yapılandırma ayarlarını değiştirmeye ihtiyaç yoksa, sadece veri iletimi için tek yönlü
bir hat kullanabilirsiniz.
•
Cihaz yoğun bir şekilde çalışıyorsa, Scream! cihazdan bir tepki alıncaya kadar süresi
biter (time out).
•
Scream! ve cihazın bağlı bulunduğu
bilgisayar arasındaki ağ yavaş veya
ulaşılmazdır. Bunu standart ping ip-address komutunu kullanarak, uzak bilgisayar ile
olan bağlantının durumunu kontrol edebilirsiniz.
Bilgisayarınızın, uzaktaki cihaz ile aynı ağda olabilmesi için, aynı subnet’i veya bir çıkış kapısı
(gateway) kullanması gerekir.
Sayısallaştırıcıyı yapılandırmaya çalışmadan önce, ondan verinin gelmesini beklemeniz tavsiye
edilir.
135
Unable to save program status
Scream.ini dosyası yazma için açılamıyor. Buna neden;
•
Dosya veya disk yazmaya karşı korunmuş,
•
Dosyayı değiştirmek için yazma hakkına sahip değilsinizdir.
•
Dosya başka bir program tarafından kullanılıyor,
olmuş olabilir
Unable to write to stream
Scream! bir veri bloğunu diske yazdırırken bir hata meydana gelmiştir. Buna neden;
•
Disk tamamen dolu.
•
Disk veya klasör yazmaya karşı korunmuş,
•
Başka bir program aynı dosyayı kullanıyor veya o dosya Scream!’de tekrar
görüntüleniyordur,
•
Belirsiz bir dosya adı formatı kullanılmış, buda iki streamın bir dosya adını
paylaşıyor olması,
olmuş olabilir.
Bu hata meydana gelince, Scream! kayıt yaptığı streamın kaydını durdurur. Veri kaydına tekrar
başlamak için, ilk önce hatanın nedeni ortadan kaldırılıp sonra kayıt etme etkin hale getirilmelidir.
Eğer Auto Record-Enable for data streams özelliğini seçtiyseniz ve kaydedilmiş veriyi yeniden
görüntülediyseniz Scream! bu hata mesajını üretecektir.
136