Sayı 7 - Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları

Transkript

)Sayı: 7 Yıl: 2016 - Number: 7 Year: 2016(
I
UHPAD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı
hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir” yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir
yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya hak
kazanan “Etik Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak editörlüğe gönderilmesi ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur. Etik
kurul raporu olan ve sisteme bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin hiçbir
kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi kurul ve
üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu durumu
peşinen kabul etmiştir.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar)
dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi
kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin
web sayfasında www. uhpadergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda ÜÇ sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının
son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine
yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser
“makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına
okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/04298 / 2015-GE-18945) Marka patent
ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası
güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print: 2148-4764/ Online: 2148-5666
numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir.
6. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Sağlık Pazarlaması ve Uygulamaları, UHPAD
“Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergisi”, Sayı: 5, Cilt: 3, ss.1-2
şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet
II
kaynaklarında mutlaka erişim tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta
kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı “makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir
dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir.
Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar.
Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a
aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT UHPAD JOURNAL
1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by
two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two
field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our
journal in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be
published in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the
editors in written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not submitted
to the editors in written and were not uploaded to the system. None of the committes and
the authorities in our journal are responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The
committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations. Author(s)
have accepted this situation beforehand.
2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians
in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t given any information, system process cannot be changed. Necessary information about our
journal can be obtained from the website of the journal www. uhpadergisi.com
3. Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are
uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months
“April / August and December” All readers can download the articles from the journal’s
web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is
cited. Readers can download all volumes of our journal for free.
4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008
Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/04298
/ 2015-GE-18945). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights
and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi
information.
5. Our journal has both printed and online versions. Necessary information about our journal can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print: 2148-4764/
Online: 2148-5666
6. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the reference part YILMAZ, M., (2015). Health Marketing and Applications, UHPAD “International
IV
Refereed Journal of Marketiıng And Market Researches”, Issue:5, Volume:3, pp.1-2. All
authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the
published articles in their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the
internet sources and the last accessed full internet link in the references and below the page
by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of
the journal should be taken into account by all authors.
8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in
our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to
be in an article format” and these publications are also included.
10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published,
not evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that
author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All
material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our
journal acts in line with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMA VE UYGULAMA
ANALYZING E-COMMERCE BEHAVIOURS OF
UNIVERSITY STUDENTS AND NEW TRENDS
69-92
İmran ASLAN
AVM “ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNDE” ÇALIŞAN
SATIŞ ELEMANLARININ ÖZELLİKLERİ VE
ÇALIŞMA KOŞULLARI: İZMİR ÖRNEĞİ
1-33
ARAŞTIRMA İNCELEME - LİTERATÜR
Serpil ÜNAL KESTANE
SAĞLIKTA İLİŞKİ PAZARLAMASININ MÜŞTERİ
TÜKETİCİLERDE YENİLİKÇİLİK VE ALGILANAN
RİSK İLİŞKİSİ
BAĞLILIĞI OLUŞUMUNDAKİ ROLÜ
34-51
Tolga DURSUN
RADYO VE PAZARLAMA KARMASI: RADYO
MEYVE SUYU TÜKETİMİ KONUSUNDA TOPLUMSAL
YAYINCILIĞININ PAZARLANMASINDA 4P
BİLİNÇ DÜZEYİ VE OPTİMUM ÜRÜN TASARIMININ
ANALİZİ: ANTALYA İLİ ÖRNEĞİ
93-118
Haluk ŞENGÜN
KULLANIMI
52-68
Mihalis (Michael) KUYUCU
Mükerrem ATALAY ORAL, M. Göksel AKPINAR, Mevlüt GÜL,
Ali Şevki AKAY, Sinem GÜLCAN
VI
119-155
BAŞ EDİTÖR Murat KORKMAZ
BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI Gülten HERGÜNER Yasemin KESKİN BENLİ
Ahmet Burçin YERELİ
Mehmet YÜCE
İLETİŞİM VE SEKTERETERLİK Ali Murat KIRIK Michael KUYUCU GENEL YAYIN YÖNETMENİ Ali Serdar YÜCEL Erdal ŞEN
Ercan ŞAHBUDAK
Ebru CENGİZ
DİL EDİTÖRLERİ Gökşen ARAS (İngilizce) Feryal ÇUBUKÇU (İngilizce)
Gülten GÖKDEMİR (İngilizce)
Gülsemin HAZER (Türkçe) Yakup POYRAZ (Türkçe)
İSTATİSTİK VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME Gökhan DELİCEOĞLU Işık BAYRAKTAR Saliha ALTIPARMAK Emre DÜNDER
Sercan ALMALI
TEKNİK EDİTÖR Burhan MADEN YAYIN KURULU Ali Serdar YÜCEL
Gülten HERGÜNER
Yasemin KESKİN BENLİ
Fatih ÇATIKKAŞ
Ümran SEVİL
Murat KORKMAZ Çetin YAMAN Emine DEMİRAY Zeki KAYA Fatma TEZEL ŞAHİN
Mustafa USLU
Gökşen ARAS
Gülsemin HAZER
Adalet KANDIR Arzu ÖZYÜREK Yücel GELİŞLİ Ayhan AYTAÇ
Aygül YANIK
Ramazan ERDEM
Av. Bülent YILMAZ
Av. Onur BAYKAN
ULUSLARARASI DANIŞMA KURULU
Johann KIRSTEN
Sennye MASIKE
Alvaro ANGUIX
Gautam SENGUPTA
Stephen L.VARGO
Hing KAI CHAN
Mai ISMANDAR DATTA
Min YOUNG LEE
Marco MAFFEI
Javier LIORENS MONTES
David W. STEWART
Patrick VELTE
Ruhei WU
Alhassan BUNYAMİNU
Vincent OMACHONU
Fabio SABATINI
Bruna ECCHIA
Nazrul ISLAM
Grigorios L. KYRIAKOPOULOS
Fernando MATIAS RECHE
Daniel L. RUBINFELD
Mark M. SPIEGEL
Robert S. PINDYCK
Vibha GABA
Nur Adiana HİAU ABDULLAH
Adigun AGBAJE
Kwame GYEKYE
Joshua ALABİ
Rashid SUMAİLA
John KUADA
Bayo OKUNDE
Mawutor AVOKE
Valentina DELLA CORTE
Mohsen ELHAFSI
Richard F. GHISELLI
VII
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ ALAN VE DİSİPLİNLER
* Doğrudan Pazarlama
* Pazarlama İletişimi
* E-Pazarlama
* Reklam
* Finansal Pazarlama
* Sağlık Pazarlaması
* Fiyatlandırma Kararları
* Satış Teknikleri
* Fiziksel Dağıtım
* Siyasal Pazarlama ve Politikaları
* Güncel Pazarlama Yaklaşımları
* Spor Pazarlaması
* Halkla İlişkiler
* Stratejik Pazarlama
* Hizmet Pazarlaması
* Tekstil Pazarlaması
* Marka Değeri
* Ticaret Hukuku
* Marka Yönetimi
* Turizm Pazarlaması
* Müşteri İlişkileri Yönetimi
* Tüketici Davranışları
* Organik Tarım ve Tarım Pazarlaması
* Tüketici Hukuku
* Pazarlama Araştırmaları
* Tüketiciyi Koruma ve Tüketici Hakları
* Pazarlama Bilgi Sistemleri
* Uluslararası Pazarlama
* Pazarlama Eğitimi
* Ürün Farklılaştırması ve Etnik
Yönetim
* Pazarlama Ekonomisi
* Pazarlama Mevzuatı
* Ürün Geliştirme
* Ürün Konumlandırma ve İnsan
VIII
DISCIPLINES
* Direct Marketing
* Marketing Communication
* E-Marketing
* Advertising
* Financial Marketing
* Health Marketing
* Pricing Decisions
* Sales Techniques
* Physical Distribution
* Political Marketing and Policies
* Modern Marketing Approaches
* Sports Marketing
* Public Relations
* Strategic Marketing
* Service Marketing
* Textile Marketing
* Brand Value
* Commercial Law
* Brand Management
* Tourism Marketing
* Customer Relations Management
* Consumer Behaviours
* Organic Agriculture and Agricultural
Marketing
* Consumer Law
* Marketing Researches
* Protecting Consumer and Consumer
Rights
* Marketing Information Systems
* International Marketing
* Marketing Education
* Product Differentiation and Ethnical
Management
* Marketing Economy
* Product Development
* Marketing Legislation
* Product Positioning and Human
IX
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
X
DİĞER DERGİLERİMİZ
1. BESLENME ALIŞKANLIKLARI
2. KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ
3. ORTOPEDİ TRAVMATALOJİ
4. SPOR SAĞLIK VE TIP BİLİMLERİ DERGİSİ
5. MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ
6. İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ
7. MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER
8. EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI
9. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ARAŞTIRMALARI
10. HEMŞİRELİK
11. MİMARLIK VE TASARIM
12. PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI
13. MÜZİK VE SAHNE SANATLARI
14. EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI
XI
http://www.dbhadergisi.com
http://www.jacsdergisi.com
http://www.otshdergisi.com
http://www.sstbdergisi.com
http://www.hmfdergisi.com
http://www.iibdergisi.com
http://www.uhbabdergisi.com
http://www.uhedergisi.com
http://www.aceddergisi.com
http://www.khsdergisi.com
http://www.mtddergisi.com
http://www.uhpdergisi.com
http://www.uhmadergisi.com
http://www.uheyadergisi.com
Murat KORKMAZ
Baş Editör
Değerli Okurlarımız, Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergimizin yedinci sayısını siz
okurlarına sunmaktan dolayı mutlu ve gururluyuz. Dergimizin bu sayısında; toplam altı adet bir birinden değerli
makaleye yer verdik. Bu makalelerin pazarlama ve işletme alanında hizmet veren işletmeler ile akademisyenlere
yararlı olacağını düşünmekteyiz. Siz değerli okuyucu ve yazarlarımızın da desteğiyle daha birçok sayıya imza
atacağımıza olan inancımız tamdır. Dergimiz ulusal ve uluslararası indeks tarafından taranmaktadır. Halen ulusal
ve uluslararası birçok indekse başvurumuz devam etmektedir. Sizlerin desteği ve göndereceğiniz nitelikli araştırma
makaleleri sayesinde bu dergimizin de uluslararası süreli yayınlar içerisinde SSCI”i dizinlenen dergiler arasında
yer almasını arzu ediyoruz. Bilimsel süreli yayıncılıkta hakemli bir derginin bilimsel niteliğinin geliştirilmesinde,
dergi hakemlerinin ve editörün çok önemli sorumlulukları vardır. Bu güne kadar değerli zamanlarını vererek makale
değerlendirmelerini titizlikle yapan hakemlerimize teşekkür ediyoruz. Ayrıca her sayımızın bir önceki sayımızdan
daha iyi olması bizim öncelikli ilkelerimizden biridir. Sizlerden aldığımız önerilerle, desteklerle dergimizi daha
nitelikli hale getirmeye çalışacağız. Aramıza yeni katılan bilim insanlarına ve yayınlarıyla bizleri destekleyen
yazarlarımıza okuyucu ve takipçilerimize, dergide emeği geçen herkese yürekten sevgi, saygı ve şükranlarımızı
sunar bir sonraki sayımızda görüşmek üzere esenlik ve mutluluklar dileriz.
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine
yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya
da oluşacak bir sorunda problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları
sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm
sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi
zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak
yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yükümlülükleri kabul etmez.
Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir
ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren
yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi
zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda
dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir
hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz
bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu,
kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XII
Distinguished Readers, we are glad and proud of presenting you the seventh volume of International Refereed
Journal of Marketing and Market Researches. There are a total of six valuable articles in this volume. We are of the
opinion that these articles will be beneficial for the businesses serving in the field of marketing and administration
and academicians. We have faith in publishing many other volumes with the support of our valuable readers and
authors. Our journal is indexed by national and international indices. We also continue to apply to many other indices.
We hope that this journal will be ranked among the journals indexed in SSCI among the international periodicals
thanks to your support and qualitative research papers to be sent. Referees and the editor of the journal have great
responsibilities in improving the scientific quality of a refereed journal in scientific periodical publishing. We thank
our referees who spent their valuable time on evaluation of papers meticulously. One of our privileged principles
is that every volume must be better than the previous one. We will try to make our journal more qualified with
your suggestions and support. We extend sincere thanks and respect to the scientists who have just joined us, to
authors who support us with their papers, readers, followers and to those who contributed efforts. Hope to meet
you in next volume. Best regards
(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the
data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system. Our
journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake any
responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged to give
this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)).
As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published
works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of m-13-14
unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and publisher don’t
accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which contribute to literature
are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political, legal and commercial
content which are against the intellectual property rights are not accepted. In case of a possible negative situation,
author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible material and emotional damage
beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t accept any responsibility regarding
the second, third and other persons and institutions under any condition. In this sense, a legal sanction on our
journal and its boards is out of question. The content and the current status of the papers belong to author(s)
and our journal only takes part in the publication of these papers and contribution to literature. Respectfully
announced to all readers, public and followers by publication.
XIII
A
CED
UHPAD
ULUSLARARASI HAKEMLİ PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
International Refereed Journal of Marketing and Market Researches
AVM “ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNDE” ÇALIŞAN SATIŞ
ELEMANLARININ ÖZELLİKLERİ VE ÇALIŞMA KOŞULLARI:
İZMİR ÖRNEĞİ(1)
THE PROFILES AND WORK CONDITIONS OF SHOPPING CENTER
(SC) SALES STAFF: IZMIR EXAMPLE
Serpil ÜNAL KESTANE
Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Meslek Yüksekokulu, İzmir/Türkiye
Öz: Bu araştırmanın konusu, AVM “Alışveriş Merkezlerinde”
çalışan satış elemanlarının özellikleri doğrultusunda, çalışma
koşullarının uygulamalı olarak incelenmesidir. Böylece
ülkemiz açısından önemli bir yeri olan AVM sektörünün
gelecekteki insan kaynakları stratejisi için küçük de olsa bir
katkı koymak amaçlanmıştır. Araştırma, İzmir’de yer alan
ve Uluslararası Alışveriş Merkezleri Derneği’nin Avrupa
sınıflandırmasına göre AVM statüsüne giren AVM’lerde
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada hem nitel hem de nicel
araştırma tekniklerinden yararlanılmıştır. Buna göre oluşturulan görüşme formundaki sorular, İzmir’de örnekleme giren
AVM’lerdeki toplam 121 mağazada, 121 mağaza müdürü
ve 92 satış elemanına yüz yüze görüşme ile sorulmuş,
elde edilen veriler Excel ve SPSS 22 paket programında
analiz edilerek değerlendirilmiştir. AVM’lerde çalışan satış
elemanlarının “bu işi bir meslek olarak görmediği, uzmanı
oldukları alanda çalışmadıkları, burada çalışarak ailelerinin
geçimini sağlayamayacakları ve çalışma koşullarının zor
olduğu” konuları araştırmanın sonuçlarındandır. Satış elemanlarının bu işi bir meslek olarak görmelerini sağlayacak
düzenlemelerin yapılması, çalışma koşullarının düzenlenmesi
gibi unsurlar da araştırmanın önerilerinden bazılarıdır.
Abstract: The subject of this study was sales staff employed
at shopping centers (SC): determining their characteristics
and studying their working conditions. The study was
conducted using SCs based in İzmir that are classified as
such in accordance with the European Classification of the
International Council of Shopping Centers Association. In
the future this study could be used to contribute towards
shopping centers’ human resources strategies, as they play
an important role in Turkish society. Both quantitative and
qualitative research techniques were applied to this study.
Accordingly, the relevant questions were asked in face-toface interviews to 121 shop managers and 92 sales staff
working in 121 shops in the SC’s sampled in İzmir, and
the data obtained were analyzed and evaluated using the
Excel and SPSS 22 packet programs. Some of the results
of this study revealed that sales staff employed at SC’s do
not see the job as a profession, do not work in their area
of expertise, their job does not allow them to take care of
their families, and that the working conditions are difficult.
Some of the suggestions of this study include: arrangements should be made so that the sales staff sees the job
as a profession, and the working conditions are regulated.
Anahtar Kelimeler: Alışveriş Merkezleri, Satış Elemanları,
Çalışma Koşulları
Key Words: Shopping Centers, Sales Staff, Working Conditions
Doi: 10.17369/UHPAD.2016716387
(1) Sorumlu Yazar: Serpil ÜNAL KESTANE, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir Meslek Yüksekokulu, İzmir / Tür¬kiye
[email protected] Geliş Tarihi / Received: 02.10.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 25.02.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The
Research Council Permit Yes / No” “NO”
1
UHPAD
www. uhpadergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ EKONOMİ YÖNETİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergisi
International Refereed Journal of Researches on Economy Management
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
January / February / March-April Spring
Winter Number: 7 Year: 2016
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
& (Economy) ID:59 K:66
PRINT ISSN: 2148-4764
ONLINE ISSN: 2148-5666
www.uheyadergisi.com
MARKA PATENT / TRADEMARK PATENT
(2015/04298
(ISO 9001-2008 Belge
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
GİRİŞ
SANAYİ VE KONUTLAR AÇISINDAN TÜKETİM ARALIKLARINA GÖRE
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
öncesindeki
dönemde,
kentler
İNCELENMESİ
merkezlerinde
konut, küçük zanaat işleri ve ticareti barındı20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren,
sektör Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
rırken; sanayileşme, motorlu taşıma araçlarının
olarak kabul edilmeye başlanılan alışGüven
veriş
merGrup
A.Ş. Finans Yönetmeni
gelişimi ve ekonomik gelişmeler sonucunda
kezlerinin tarihi çok eskilere1Kilis
dayanmaktadır
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
günümüzde farklı aktivite alanlarına bölünmek
(Arslan, 2009:147). Tarihin en eski çağlarındaki
Dolayısıyla,
artık kentler
Özet : 2012-2014
Yılları
TUİK verilerizorunda
kullanılarakkalmışlardı.
hazırlanan bu çalışma,
sanayi
antik çarşılar, kapalı
pazarlar
ve arasındaki
liman ticaret
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
tek bir merkez etrafında yoğunlaşmak yerine,
bölgeleri ilk alış
veriş merkezleri
şeklindedir.
Farklı analiz olarak
tekniklerikabul
kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
Ayrıca hipotez testleri uygulanarakfarklı
araştırma
kapsamlı hale bir
getirilmiştir.
altdaha
merkezlerin
araya geldiği birimler
edilmektedir. Enuygulanmıştır.
eski alışveriş
merkezi ise, 10.
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
haline dönüştü.
Kent
dışında
yönündeyer
hareket
olup, Pazar”dır
yapılan istatistik bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir.
Eldeoluşturulan yeni
yy.da İran Isfahan’da
alanedilmiş
“Büyük
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
arttıkça,
ve doğalgaz
konutaralığı
alanları
da,elektrik
kentlerdeki
yeni alt merkezleri
(Arbudan, 2011:9).
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
oluşturdu.
Kent merkezindeki ticari, sosyal ve
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana gelmektedir.
Tarih boyunca artan nüfus, değişen yaşam şartları ve
aktivitelere
ulaşım,
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,kültürel
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat yeni oluşturulan bu
teknolojik gelişmeler, toplumların üretim ve tüketim
alt merkezlerde yaşayanlar için önemli bir sorun
aktivitelerini büyük oranda etkileyerek ekonomik,
halineAND
geldi
(Arslan,
2009:148).
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY
NATURAL
GAS
PRICES
sosyal ve kültürel ACCORDING
yapılarındaTO
değişikliklere
yol
CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
İlk alışveriş merkezinin tasarımcısı olan Victor
açtı (Kuyumcu, 2010:2). Özellikle, 21.yüzyılda
de tümto bu
ve bunların yarattıkları
bireylerin yaşam
standartlarındaki
değişmeler
Abstract:
In this study prepared
by using data ofGruen
TSI belonging
the değişimler
years of 2012-2014,
the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
yurtdışına seyahatin
kolaylaşması, bireysel taşıt sorunlardan yola çıkarak, alışveriş merkezlerini
analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
techniques
for analysis.
Moreover,
tests ve
of hypothesis
applied
and merkezi
the researcholarak
was
sahibi olma oranının artışı
ile birlikte
ulusal
küçükwere
birer
kent
ele almış ve
made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
uluslararası ölçeklerde hareketliliğin artması; TV fikirlerini “Shopping Towns USA” kitabında dile
kanallarının sayısı ile uydu antenli televizyon ve getirmiştir (Gruen, 1960:11). Gruen, kentlerde
internet kullanımın yoğunlaşması, cep telefonunun insanların trafik, sıkıcı çalışma ortamları, soyutyaygınlaşması gibi nedenlerle ulusal ve uluslararası lanmış konut alanları gibi ortamlardan uzaklaşarak
ölçeklerde bilgi alışverişinin hızlanması, yaşam bir araya gelebilmeleri için yeni bir sosyal mekân
tarzı kavramının önem kazanmasına, yaşam ve anlayışı oluşturulması gerektiğini savunmaktaydı
alışveriş şekillerinin değişmesine neden oldu ve Gruen bu düşüncelerle dünyadaki ilk modern
(Kuyumcu, 2010:3; Arslan, 2009:147). Tüm bu alışveriş merkezi olarak bilinen “Northland
değişimler, kentlerin kurulumu, şehir planlaması Alışveriş Merkezi”ni tasarladı. Bu merkez, tek
anlamındaki değişim ve gelişmelerle de birleşince
katlı olarak inşa edilmiş çeşitli bina kitlelerinin
toplumların tüketim modelleri ile birlikte tüketim
birbirlerine açık alanlar ile bağlanmasından oluşan
mekânları da yeni bir yapıya dönüştü.
bir kompleksti. Daha sonra tasarladığı alışveriş
Kentlerin yeniden inşası sırasında fiziksel strüktür- merkezi ise Southdale’de yer alan hem satıcılar,
lerinde de bir takım değişimler yaşandı. Endüstri hem de tüketiciler için karlı olan ve toplumsal
2
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE mağazanın
DOĞALGAZ FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
paylaşım hissi geliştiren
birçok
bir
Ayrıca,
alışveriş merkezlerinin
sınıflandırılması
İNCELENMESİ
konusunda ülkeler arasında bir konsensüsün olarada olduğu tamamen kapalı bir merkezdi.
Murat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
maması, bu merkezlerle ilgili miktar, özellikler
Yıllar boyunca küresel liberal ekonomi
birGüvenile
Grup
vb. konularda karşılaştırmalar yapmayı zorlar
1
likte artan üretim ve tüketim, toplumların
sosyal Elektrik-Enerji Bölümü
Kilis 7 Aralık Üniversitesi,
(Arbudan, 2011:10). Yine de pek çok ülke bu
davranışlarını değiştirmeye devam etti ve bu
olguları “Uluslararası Alışveriş Merkezleri DerÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
değişimlerle alışveriş
merkezleri
de
günümüz
ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel olarakCouncil
analiz edilmesi
neği” (International
of Shopping Centresşeklindedir. Farklı
analiz teknikleri
koşullarına göre şekillenerek
toplumları
ekonomik,
vegetirilmiştir.
sınıflandırır.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakICSC)
araştırmagibi
daha tanımlar
kapsamlı hale
sosyal ve kültürel
açıdan
etkileyen
önemli
bir
yönünde
hareket
edilmiş olup,
yapılan istatistik bulgulara
göre de
sonucasadece
gidilmiştir.
Elde Amerika değil
ICSC’nin
tanımı
Kuzey
sektör haline geldi.
Ancak,
AVM’ler
büyümenin
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Avrupa,
Asya veSonuç
Avustralya’da
etkisi ile yönetimsel
ve genel
diğer
bazı sorunları
da sonucuna
fiyatlarının
seviyesinde
düşüş gözlendiği
varılmaktadır.
olarak tüketimda bilim adamları
meydana
gelmektedir.
ve uygulayıcılar tarafından büyük ölçüde kabul
beraberinde getirdi. Örneğin istihdam (temizlik
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,edilmiş
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
bir tanımdır.
Bu
tanıma göre: “alışveriş
personeli, güvenlik,
garson, mağaza müdürü
merkezleri park alanı sağlamakla birlikte, en büvb.gibi), kalifiye eleman, eleman eğitimi, kariyer
yük özelliği
tek bir GAS
eldenPRICES
inşa edilen ve yönetilen
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
planlaması vb. AVM’lerin
karşılaştığı
en önemli
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
bir grup perakende ve diğer ticari kuruluşlardır”.
HOUSES
sorunlar haline geldi.
ICSC (2013)’e göre alış veriş merkezlerinde
In this studyistihdam
prepared byedilen
using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
Bu araştırmadaAbstract:
da AVM’lerde
en az 10 bağımsız mağaza, 5000 metrekarelik
SE “satış elemanlarının”
özelliklerine
değinilmiş
analyzed. ANOVA
model was
applied to the study
prepared with
use of different
kiralanabilir
ve the
kullanım
alanı bununla birlikte
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
ve bu pozisyonda
çalışan
elemanların
çalışma
made more comprehensive. The purpose was to determine
electricity
and natural kiralanabilir
gas prices
olması ve
ana kiracıların
alanın %70’i
koşulları değerlendirilerek var olan sorunları
kapsaması standartlar gereğidir (Gudonaviciene
tespit edilmeye çalışılmıştır. Böylece sektörün
and Sonata, 2013:10).
geleceğine ışık tutabilecek “insan kaynakları
Amerika’da büyük ölçüde kullanılan diğer bir
stratejileri” için öneriler sunulmuştur. Çalışmada
tanım ise Amerikan Planlama Derneği (APA)’nin
yer alan konular: AVM tanımı, sınıflandırılması,
tanımıdır. Buna göre alışveriş merkezleri, yine tek
Türkiye’de AVM’ler ve İzmir’deki AVM’leri
bir elden yönetilen brüt kiralanabilir alanı en az
içeren araştırmalar ve bulgulardır.
5000 metrekare olan, bir bütün olarak planlanan,
Alışveriş Merkezi Tanımı /Sınıflandırılması
inşa edilen, yönetilen üniteler olup ortak alanlar
ve Türkiye’de AVM’ler
içeren bir gayrimenkul olarak tanımlamaktadır.
Günümüzde alış veriş merkezleri büyüklük, tür ve
özellikler açısından çok karmaşık bir yapıdadır.
Alışveriş merkezlerinin kimliklerini belirlemek
konusu, karmaşıktır (Pitt and Musa, 2009:41).
Avrupa’daki sınıflandırmada ise, AVM’ler “geleneksel” ve “özellikli” biçiminde iki geniş kategoride gruplandırmaktadır. Geleneksel alışveriş
merkezleri “çok büyük”, “büyük” ve “orta” olarak
3
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
AÇIDAN
sınıflandırılırken, küçük
alışveriş
merkezleriFİYATLARININ
de
olarakEKONOMETRİK
malzeme satanlar,
şeklinde ikiye ayrılmakİNCELENMESİ
kendi içinde “ihtiyaç odaklı” ve “karşılaştırmalı”
tadır (Arasta, 2006:48).
Tablo 1. ICSC Standartlarına
Göre
Avrupa
AVM Sınıflandırması
Güven Grup A.Ş.
Finans
Yönetmeni
1
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
Toplam kiralanabilir
Özet
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
Format
Proje
Tipi TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
alan (m2)
Çok büyük
hazırlanan çalışmada ANOVA80.000
şeklindedir. Farklı analiz
teknikleri kullanılarak
modeli ve üstü
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Büyük
40.000-79.999
yönünde hareket edilmiş
Elde
Geleneksel
Ortaolup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir.
20.000-39.999
İhtiyaçvarılmaktadır.
odaklı
5000-19.999
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
Sonuç olarak tüketim
aralığı Kw cinsinden Küçük
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Karşılaştırmalı
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Perakende parkı
Büyük
20.000 ve üstü
Orta
10.000-19.999
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
Küçük
5.000-9.999
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS OF INDUSTRY AND
Özellikli
HOUSES
Outlet
5000 ve üstü
Temalı
(eğlence)
5000 ve
Abstract: In this study
prepared
by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
Merkez
(Eğlence
odaklı
olmayan
5000 ve
analyzed. ANOVA model
was
applied to
the study
prepared with the use of different
üstü
üstü
Kaynak: Arasta, 2006:48
Türkiye’deki AVM’lerde Alışveriş Merkezleri ve
Perakendeciler Derneği (AMPD) tarafından da
desteklenen, ICSC Avrupa Organizasyonu’nun
alışveriş merkezleri için yapmış olduğu tanım
ve standartları uygular. Söz konusu standartlara
göre, alışveriş merkezleri Türkiye’de Avrupa’da
olduğu gibi “geleneksel” ve “özellikli” olarak iki
ana başlıkta toplanmıştır. Ancak, ICSC standartları,
bir Avrupa alışveriş merkezini, brüt kiralanabilir
alanı en az 5 bin metrekare olarak tanımlarken,
Türkiye’de 5 bin metrekarenin altındaki AVM’ler
de bu kategoride değerlendirilir (Arasta, 2006: 49).
The Pan Europen raporlarına göre, Türkiye’de
standart bir alışveriş merkezi tanımı yoktur.
Bununla birlikte genellikle alışveriş merkezleri
iki kategoridir: Bunlardan ilki, bir hipermarket
tarafından oluşturulan içinde çeşitli mağazaların
yer aldığı yapılarken, ikincisi yalnızca alışveriş
ünitelerinin kompozisyonunu içerir (DeLisle,
2010:V).
Ülkemizdeki alışveriş merkezlerinin ilk kuruluş
yerleri olarak metropol şehirler tercih edilmiş
ve İstanbul bu yapılanma sürecinde ilk şehir
olma özelliğini korumuştur; 1988 yılında devlet
4
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN bünyesine katmaya
ortaklığı ile Ataköy’de
açılanVE
Galeria
Alışveriş
sini kazanacak
fonksiyonları
İNCELENMESİ
Merkezi, Houston’daki “The Galleria” alışveriş başlamışlardır (Altunışık ve Mert, 2011:4).
merkezinden esinlenerek yapılan ve bu sektörde
TümYönetmeni
bu gelişmeler ve tüketicilerin bu merkezlere
Güven Grup A.Ş. Finans
ilk olma özelliğini taşıyan bir alış veriş merkezidir.
1
olan ilgisi, Bölümü
yatırımcıları ve iş adamlarını da büKilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Hızlı gelişme sürecindeki alışveriş merkezleri
yük ölçüde etkilemiş ve ülkemizdeki AVM’lere
Ankara’da Atakule
ve
Karum
alışveriş
merkezlerinin
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan bu artırmıştır.
çalışma, sanayi Alışveriş Meryapılan
yatırımları
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz
elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
açılmasıyla diğer
büyük şehirlerde
devamile etmiş
kezleri
Yatırımcıları
Derneği
(AYD) “Databank
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli
ve günümüzde Anadolu
kentlerinde
de testleri
görülmeye
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Projesi” dâhilinde Türkiye’de faaliyet gösteren,
Sanayi ve
aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
başlanmıştır (Cengiz
vekonutlarda
Özden,tüketim
2002:199).
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik inşa
bulgulara
göre de
Elde olan AVM’lere
halinde
vesonuca
projegidilmiştir.
aşamasında
AVM’lerin hemfiyatlarının
dünyada
hem
de ülkemizde
bu sonucuna
ilişkinvarılmaktadır.
bilgiler güncel
olarak
takip edilip çeşitli
genel
seviyesinde
Sonuç olarak
tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
kadar hızlı gelişmesindeki en önemli faktörlerden sorgulamalar ve filtrelemelerle sektöre hizmet
Anahtar
Kelimeler
Tüketim,
Sanayi, şekilde
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
biri de tüketicileri
tarafından
çok: Elektrik,
çabuk Doğalgaz,
kabul göredecek
düzenlenmektedir.
2014 Ocak ayı
mesidir. AVM’lerin, tek ve belirli bir plan altında itibari ile AYD Databank’ında bulunan faal AVM
küçük, özellikli mal
satan perakendeci
mağazalar,
sayısı AND
333 NATURAL
ve toplamGAS
kiralanabilir
alan 9.2 milyon
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
PRICES
sinema, banka, pastane, kafeterya, kuaför, eczane
m²’dir (AVM Databank, 2014). Bunlar 81 ilimizin
HOUSES
gibi müşterilere rahatlık sağlamak amacıyla pek sadece 57’inde yer almakta ve günümüz itibariyle
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
çok mağazayı bünyesinde
bulundurması; alışve- ortalama 400.000 kişiye istihdam yaratmaktadırlar
analyzed.
ANOVAyiyecek,
model wasdinlenme,
applied to the (Çakmak,
study prepared
with the use of different
riş yaparken aynı
zamanda
2012:196).
more comprehensive.
was to determine electricity and natural gas prices
eğlence, kişiselmade
bakım,
spor yapmaThe
vepurpose
otopark
Bu araştırmanın konusunu da AVM’lerde çok çeşitli
gibi imkânlar sunmasıyla, güvenli bir ortam sağpozisyonlarda istihdam edilen personelden sadece
layarak boş zamanların değerlendirilebileceği bir
“satış elemanları” oluşturmaktadır. Bu nedenle
alan oluşturması, bu merkezleri tüketici açısından
aşağıda AVM’lerde çalışan satış elemanlarına
birer cazibe yerine dönüştürmüştür. Bu olanaklar
yönelik bilgilere değinilmektedir.
sonucunda büyük alışveriş merkezlerinde alışveriş
tüketici için kolay, rahat, çeşitli, zevkli ve daha AVM’lerde Çalışan Satış Elemanları
ekonomik hale dönüşmüştür (Cengiz ve Özden,
Ülkemizde AVM sayısındaki hızlı artış yeni istih2002:210). Kısacası, alışveriş kavramı büyük
dam alanlarının doğmasına ve pek çok gencin iş
alışveriş merkezlerinin açılmasıyla birlikte yeni
imkânı bulmasına yardımcı olmaktadır. AVM’ler
bir anlam kazanmıştır. Tüketici açısından bu kadar
güvenlik görevlisinden, mağaza personeline, AVM
cazip hale dönüşen ve sayıları gittikçe artan bu
yöneticilerine kadar çok çeşitli alanlarda istihdam
merkezler de birbirleri ile rekabet edebilmek ve
yaratmaktadır. Daha önce de ifade edildiği gibi
başarılarını artırabilmek amacıyla hedef kitlesi için
ülkemizde 2014 verilerine göre AVM’lerde ortalama
daha iyi alternatifler sunarak, tüketicinin beğeni-
5
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE istihdam
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
400.000 kişi çalışmaktadır.
Bu
içinde
SektörEKONOMETRİK
İstihdam Analizi”
raporları da değerlendiİNCELENMESİ
ise satış işi ile ilgilenen personel ayrı bir önem rildiğinde bu sektörde en çok aranan pozisyonun
arz etmektedir. Nitekim kariyer.net’in “Perakende “satış danışmanlığı” olduğu görülmektedir.
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
Tablo 2. Perakende1Kilis
Sektöründe
En Çok
BaşvuruBölümü
Alan Pozisyonlar (Kişi)
7 Aralık Üniversitesi,
Elektrik-Enerji
Satış danışmanı
278.111
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak
analiz edilmesi
Kasiyer
81.315
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
Mağaza
satış danışmanı
75.085
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı
hale getirilmiştir.
Mağaza
müdürü
63.646
yönünde hareket
edilmiş
olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca
gidilmiştir. Elde
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü
için
tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
Yönetici adayı
57.296ve doğalgaz
aralığı Kw cinsinden
fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Mağazayükseldikçe,
yönetici adayı
39.405
Anahtar Kelimeler
TUİK, Fiyat
Barista: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova,33.274
Mağaza müdür yardımcısı
29.571
Kozmetik
satış görevlisi
24.195
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY AND NATURAL
GAS PRICES
Market elemanı
23.884
HOUSES
Abstract:
In this study
prepared by
using data of
belonging
to the görülmektedir
years of 2012-2014,(Arslan ve Bakır,
Kaynak: Kariyer.net
(2013),
Perakende
Sektörü
birTSIfaktör
olduğu
İstihdam Analizianalyzed.
Raporu
ile of
tüm
AVM çalışanları içeANOVA model was applied to the 2010:233).
study preparedDolayısı
with the use
different
elemanları
satış
ile ilgilenen diğer
made more comprehensive. The purpose was to risinde
determinesatış
electricity
and naturalve
gas
prices
Tüketiciler açısından oldukça önemli bir yer işgal
tüm personelin ayrı bir öneme sahip olduğunu
eden AVM’lerde çalışan tüm personelin (temizlik
söylemek mümkündür.
görevlisi, garson, güvenlik, mağaza sorumlusu
vb.), AVM’lerin tercih edilebilirliğini artırmak ve Satış elemanları tüketici ile mağaza arasında bir
rekabette başarı sağlamak konusunda büyük bir köprü görevini görmekte ve tüketici gözünde
etkisi vardır. Ancak, satış ve satış işi ile ilgilenen AVM’nin ve mağazanın en önemli temsilcisi olapersonelin bu konudaki etkisi çok daha fazladır. rak nitelendirilmektedir. Hem bu kadar önemli bir
Nitekim tüketicilerin alışveriş merkezlerini tercih misyona sahip olan hem de en çok talep edilen bu
etmelerine yönelik araştırmalara bakıldığında pozisyonla ilgili AVM’lerde sorunların olduğunu
da Anselmsson (2006)’un çalışmasında “satış söylemek yanlış olmayacaktır.
elemanlarının tutum ve davranışları”, Pan ve
Satış elemanları, markanın insani sermayesi ve
Zinkhan’ın (2006) çalışmasında “satış elemanlarının
elçisidirler. İyi bir satış ekibi, bir mağazanın sasamimi yaklaşımlarının” pek çok nedenle birlikte
tışlarında çok büyük farklar yaratacak güçtedir.
AVM’lerin tercihinde tüketici açısından önemli
Bu güne kadar edinilen deneyimler, bir mağa-
6
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
zanın başarısız satışELEKTİRİK
ekibini daha
iyi bir ekiple
pıldığında
(en azından
İstanbul, Ankara ve İzmir
İNCELENMESİ
gibi üç büyük şehir kapsamında) hızla büyüyen
değiştirdiğinde, yeni ekibin %30 daha iyi bir
AVM sektörünün kendi yapılarına daha uygun
performans sergilediğini göstermiştir. Ancak buna
olan satış elemanlarını belirlemeleri ve personel
rağmen, ülkemizde sadece AVM’lerde değil tüm
1
alımında buna yönelik stratejiler geliştirmeleri
perakende sektöründe insani sermayeye hak ettiği
açısından önemlidir.
önemin verilmediği
Bu nedenle,
Özet : görülmektedir.
2012-2014 Yılları arasındaki
TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
konutlarda kullanılan
doğalgazbaşarısı
ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
bu araştırmanınvekonusunu
AVM’lerin
Hedef
Kitlesi
ve Örneklemi
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakAraştırmanın
hazırlanan çalışmada
ANOVA
modeli
açısından önemli
bir yeri Ayrıca
olan satış
uygulanmıştır.
hipotezelemanları
testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz fiyatlarının
tespit edilmesi
Araştırmanın
hedef kitlesini
İzmir’de yer alan
oluşturmaktadır.Sanayi
İzmir’deki
çeşitli AVM’lerde
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
AVM’lerde
çalışan
tümveSE
ve mağaza müdürleri
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi
sektörü için tüketim
aralığı arttıkça,
elektrik
doğalgaz
çalışan satış elemanlarına
yönelik
yapılan
araştırma
oluşturmaktadır. Fenomolojik araştırmalarda,
ve araştırma bulgularına
aşağıdayükseldikçe,
değinilmektedir.
araştırmacılar belli bir fenomeni tecrübe etmiş
Araştırmanın Amacı
öğelere ihtiyaç duyacakları için genelde amaca
yönelik örnekleme yöntemini tercih ederler. ÖrAraştırmanın ana amacı, ülkenin istihdam sorununa
neği
öğe sayısı
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN oluşturacak
TERMS OF INDUSTRY
ANDliteratürde 5-25 öge
önemli bir katkı sağlayan
AVM’lerde
SE pozisyo-RANGES
HOUSES
arasında değişebileceği belirtilmektedir. Ancak,
nunda çalışan personelin özelliklerini belirlemek
araştırmada
araştırmanın
Abstract:değerlendirmektir.
In this study prepared by
using data ofyapılan
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,amacı ve problemi
ve çalışma koşullarını
Ayrıca,
göz önünde bulundurularak örneklem boyutu 5
SE olarak çalışananalyzed.
personelin
sorunları,
beklentileri
ANOVA
model was
applied to the study prepared with the use of different
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied
the research
wasile katılımcı sayıkatılımcıdan
azand
olmamak
şartı
ve önerilerine de
değinilerek,
hem yatırımcılar
made
more comprehensive.
The purpose was to determine electricity and natural gas prices
sının üst limitinin duruma göre belirlenebileceği
hem de tüketiciler açısından cazip hale gelen
de önerilmektedir (Güler vd.,2013:94). Nicel
bu sektörün “insan kaynakları stratejisi” için de
araştırmaya göre hesaplamalarda ise örneklem
katkı sağlamak, araştırmanın dolaylı bir amacını
sayısı ana kütlenin belli olup olmamasına göre
oluşturmaktadır.
değişmektedir. Araştırmada, AVM’lerde istihdam
Araştırmanın Önemi
edilen satış elemanı ve mağaza müdürleri sayısına
ulaşılamadığı için “mağaza sayısı” örneklemde
Günümüzde hem ulusal hem de uluslararası
dikkate alınmıştır. Bunun için, ICSC’nin Avliteratürde AVM’lere yönelik pek çok çalışmarupa sınıflandırması göre İzmir’deki AVM’ler
nın olduğu görülmektedir. Ancak bu çalışma,
sınıflandırılmış, mağaza sayıları belirlenmiş ve
AVM’lerdeki satış elemanlarının profilini belirmağazalardan orantısal bir örneklem alınmıştır
lemek konusunda önem taşımaktadır. Araştırma
(Tablo 3) .
sadece İzmir ilinde yer alan AVM’leri kapsadığı
için elbette ki sonuçları tüm ülkeye genelleneBu araştırmada ARASTA’nın listesinden yararmeyecektir. Ancak, ülke bazında bir çalışma yalanılarak belirlenen AVM’ler örnekleme dâhil
7
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
edilmiştir. Tablo 3 ELEKTİRİK
verilerindeVE
deDOĞALGAZ
görülebileceği
özelliklerine
göre dağılımı
ise yukarıdaki tabloda
İNCELENMESİ
gibi İzmir’de geleneksel anlamda çok büyük yer almaktadır. Her bir örnekleme giren mağazadan
ve büyük AVM bulunmamaktadır. Ancak, daha da en az bir satış elemanı ve bir mağaza yönetiGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
önce de ifade edildiği gibi hem ülkemizde hem cisi katılımcı olarak belirlenmiştir. Yukarıda da
1
de İzmir’de 5000 m2’nin altında pek çok küçük belirtildiği gibi asıl hedef kitle AVM’lerde çalışan
AVM yer almaktadır.
ARASTA verilerine göre satış elemanlarıdır, ancak, konu hakkında farklı bir
ve AVM’lerdeki
konutlarda kullanılantoplam
doğalgaz mağaza
ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
analiz edilmesi yapabilmek için
örnekleme giren
bakış açısıyla
da olarak
değerlendirmeler
sayısı 789’dur.uygulanmıştır.
Nicel araştırma
için testleri
belirlenen
mağaza
araştırmaya
Ayrıca hipotez
uygulanarak
araştırmamüdürleri
daha kapsamlıde
hale
getirilmiştir. dâhil edilmiştir.
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
örneklem sayısı Sanayi
ise 300’dür.
300tüketim
mağazanın
AVM
Tablo genel
3. Araştırma
Örneklemine
Giren
MağazaSonuç
Dağılımları
fiyatlarının
seviyesinde düşüş
gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
olarak tüketim
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Alan
(m )
Mağaza
sayısı
Oransal
dağılım
37695
75
0.10
AVM Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
Anahtar Kelimeler : Elektrik,
Konut, Anova, TUİK, Fiyat
2
İzmir- carrefour-Sa
Geleneksel-
Orta
Çiğli kipa
29539
91
0.11
HOUSES
Egepark Mavişehir
22000
120
0.15
0.10
Abstract: Agora
In this study prepared by using data13500
of TSI belonging 80
to the years of 2012-2014,
Geleneksel- küçük
13500
analyzed. Konak
ANOVApier
model was applied to the
study prepared 47
with the use of0.06
different
Mağaza
Örneklem
110
75
56000
163 and natural 0.21
made moreOptimum
comprehensive. The purpose was to
determine electricity
gas prices
Özellikli
Toplam
Park Bornova
13000
123
0.16
Sell-way Nowada
10000
90
0.11
115
789
1.00
300
Kaynak: Arasta (2006:51) verilerinden yararlanarak oluşturulmuştur.
yoğunluğu vb. nedenlerle satış elemanları ile
görüşülmesine izin vermemiş soruları kendileri
yanıtlamıştır. Bu nedenle araştırmada görüşülen
Ancak, maalesef araştırma sırasında bazı AVM’lerin
mağaza müdürü sayısı, satış elemanı sayısından
yönetiminden izin alınamamış, AVM’lerden izin
daha fazladır.
alınsa bile mağazaların merkezlerinden onay alınamadığı için belirlenen sayılara ulaşılamamıştır. Araştırmanın Yöntemi
Sadece 121 mağazada, 92 satış elemanı ve 121
Araştırmada hem nitel hem de nicel araştırma
mağaza müdürü ile görüşülebilmiştir. Görüşülen
teknikleri birlikte kullanılmıştır. Satış elemanlarının
mağazalardan 29’unda mağaza müdürleri işlerin
özelliklerini belirlemek araştırmanın keşifsel kıs8
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
mını oluşturduğu için
bu kısımda
“derinlemesine
“kesinlikle
katılıyorum”
şeklinde derecelendirilmiş
İNCELENMESİ
görüşme, gözlem ve alan notları”na başvurulmuş- ve en olumlu ifade (5) en olumsuzu (1) olacak
tur. Nitel araştırma sonucunda edinilen bilgiler, şekilde puanlama yapılmıştır.
araştırmanın nicel kısmında kullanılan ölçek
1
Ölçekte yerBölümü
alan ifadeleri ve katılımcıların özelKilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
sorularının temelini oluşturmuştur. Literatürde bu
liklerini içeren bir anket formu hazırlanmıştır.
tarz bir ölçeğe rastlanmadığı
için
ölçek
sorularını
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma, sanayiçalışan hem satış
Bu
form, AVM
mağazalarında
konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
kıyaslama şansıveolmamıştır.
elemanlarına,
hem deANOVA
mağaza
müdürlerine yönelik
modeli
Araştırmada “AVM’de
Çalışacak SE’da Bulunması olmak üzere iki kısımdan oluşmuştur. Pilot bir
yönünde
edilmiş
olup, yapılan
istatistik araştırma
bulgulara göre
sonuca gidilmiştir.
Gereken Özellikler”
vehareket
“SE’nın
AVM’lerde
Çalışiledeformda
yer alan Elde
sorular öncelikle 30
maya Yönelik Tutum
ve genel
Düşünceleri”
konulu
ilki sonucuna
kişilikvarılmaktadır.
bir grupta test
Elde edilen veriler
fiyatlarının
gözlendiği
Sonuçedilmiştir.
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
7, ikincisi 4 sorudan oluşan iki ölçek geliştirilmiştir. gözden geçirilmiş, gerekli düzeltmeler yapıldıktan
Anahtartamamen
Kelimeler : Elektrik,
Sanayi,
Konut,formu
Anova, son
TUİK,
Fiyat getirilmiştir. Sorular
Bu ölçekteki ifadeler
SE’nınDoğalgaz,
tutum Tüketim,
ve sonra
anket
haline
düşüncelerine yöneliktir. Ayrıca, araştırmaya yö- katılımcılara yüz yüze görüşme ile sorulmuş,
neticilerin bakış açısını
da yansıtmak
için mağaza
edinilen
bilgiler
Excel
sorularının çöECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND
NATURAL
GAS (görüşme
PRICES
müdürlerinin kendi çalıştırdıkları SE’na yönelik
zümlenmesinde) ve SPSS 22 (ölçek sorularının
HOUSES
tutum ve düşünceleri de öğrenilmek istenmiştir. Bu analizinde) paket programlarında değerlendirilerek
amaçla “AVM’lerde
Çalışan SE’nın Özellikleri” yorumlanmıştır. Her bir ölçeğe ilişkin güvenilirlik
analyzed.
ANOVA
model
applied
to the analizleri
study prepared
with the use Tablo
of different
başlıklı 10 sorudan
oluşan
başka
birwas
ölçek
daha
yapılmıştır,
4’te bu analizlere
made
comprehensive.
The purpose
was to yönelik
natural
gas prices
geliştirilmiştir. Bu
üçmore
ölçekte
de 5’li likert
tipi ifasonuçlarandyer
almaktadır.
deler kullanılmış, ifadeler “hiç katılmıyorum”dan
Tablo 4. Ölçeklere İlişkin Güvenilirlik Analiz Sonuçları
Soru
adedi
Cronbach
Alfa
AVM’de Çalışacak SE’da Bulunması
Gereken Özellikler
7
0.90
SE’nın AVM’lerde Çalışmaya Yönelik
Tutum ve Düşünceleri
4
0.80
AVM’lerde Çalışan SE’nın Özellikleri
10
0.72
Ölçek
AVM’de çalışacak SE’da bulunması gereken alpha katsayısı 0,90; SE’nın AVM’lerde çalışmaya
özellikler ölçeğinde yer alan ifadelerin güvenilirlik yönelik tutum ve düşünceleri ölçeği 4 soru ile
analizi yapıldığında toplam 7 soru için cronbach
9
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
AÇIDAN çalışma sürelerinin
0,80; AVM’lerde çalışan
SE’nın
özellikleriFİYATLARININ
10 SE’nınEKONOMETRİK
meslekte ve mağazada
İNCELENMESİ
AVM’lerde çalışacak SE’da bulunması gereken
soru ile 0,72 olarak bulunmuştur.
özelliklere yönelik tutum ve düşüncelerinde bir
Güven
Güvenilirlik analizinde 0,00≤ α ≤ 0,40
iseGrup
ölçek
fark yaratıp yaratmadığına yönelik 2 adet hipotez
Aralık Üniversitesi,
güvenilir değil; 0,40 ≤α≤ 0,601Kilis
ise7 ölçek
düşük Elektrik-Enerji Bölümü
oluşturulmuştur:
güvenilirlikte; 0,60≤α≤ 0,80 ise ölçek oldukça
H1e: SE’nın
meslekte çalışma yılı AVM’lerde çalıgüvenilir ve 0,80≤α≤1.00
ise ölçek
yüksek
de- tüketiminin
ve konutlarda kullanılan
doğalgaz
ile elektrik
istatistiksel olarak analiz edilmesi
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
recede güveniliruygulanmıştır.
kabul edilir
(Akgül ve Çevik, şacak SE’da bulunması gereken özelliklere yönelik
Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
tutum
ve düşüncelerinde
fark yaratmaktadır.
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının tespitbir
edilmesi
2005:435). Tablo
4’deki
sonuçlar
da bu
aralıklara
göre üç ölçeğin de
yüksek
olduğunu
edilen
bulgulargüvenilirlikte
sonucunda; sanayi
elektrik çalışma
ve doğalgaz
H : SE’nın
mağazada
süresi AVM’lerde
1f
varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
göstermektedir. aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
çalışacak
bulunması gereken özelliklere
meydanaSE’da
gelmektedir.
yönelik
tutumAnova,
ve düşüncelerinde
bir fark yaratAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut,
TUİK, Fiyat
Araştırmanın Hipotezleri
maktadır.
Araştırmada SE’nın
AVM’lerde çalışacak SE’da
SE’nın
satış OF
eğitimi
alıp AND
almamış olmasının da
CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
INDUSTRY
bulunması gerekenACCORDING
özelliklereTOyönelik
tutum HOUSES
ve
düşüncelerinin demografik özelliklerine göre
özelliklere
tutum
ve düşüncelerinde bir
Abstract: In this study prepared by using data of
TSI belongingyönelik
to the years
of 2012-2014,
farklılaşıp farklılaşmadığını
test
etmek
amacıyla
farklılık yaratıp yaratmadığını test etmek için 1
3 adet hipotez oluşturulmuştur.
Bunlar:
techniques for analysis.
Moreover, tests of hypothesis
were applied
andoluşturulmuştur.
the research was
adet daha
hipotez
H1a: SE’nın yaşı, AVM’lerde çalışacak SE’nda
H1g: SE’nın satış eğitimi alıp almamış olması,
davranışlarında bir fark yaratmaktadır
özelliklere yönelik tutum ve düşüncelerinde bir
H1b: SE’nın cinsiyeti, AVM’lerde çalışacak SE’nda farklılık yaratmaktadır.
bulunması gereken özelliklere yönelik tutum ve
bulunması gereken özelliklere yönelik tutum ve Ayrıca, SE’nın AVM’lerde çalışmaya yönelik tudavranışlarında bir fark yaratmaktadır.
tum ve düşüncelerinin yukarıdaki üç demografik
H1c: SE’nın medeni hali, AVM’lerde çalışacak özelliğe göre farklılaşıp farklılaşmadığı benzer
SE’nda bulunması gereken özelliklere yönelik hipotezlerle test edilmeye çalışılmıştır.
tutum ve davranışlarında bir fark yaratmaktadır. H1h: SE’nın yaşı, AVM’lerde çalışmaya yönelik
tutum ve düşüncelerinde bir fark yaratmaktadır.
H1d: SE’nın eğitimi, AVM’lerde çalışacak SE’nda
bulunması gereken özelliklere yönelik tutum ve H1ı: SE’nın cinsiyeti, AVM’lerde çalışmaya yönelik
davranışlarında bir fark yaratmaktadır
tutum ve düşüncelerinde bir fark yaratmaktadır.
10
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
H1i: SE’nın medeniELEKTİRİK
hali, AVM’lerde
çalışmaya
H1p: Mağaza
müdürlerinin
cinsiyeti, SE’nın satış
İNCELENMESİ
yönelik tutum ve düşüncelerinde bir fark yarat- bilgisine yönelik tutum ve düşüncelerinde bir
maktadır.
farklılık yaratmaktadır.
H1j:SE’nın eğitimi, AVM’lerde 1çalışmaya
yönelik Elektrik-Enerji
H1r: Mağaza
müdürlerinin medeni hali, SE’nın
Bölümü
tutum ve düşüncelerinde bir fark yaratmaktadır. satış bilgisine yönelik tutum ve düşüncelerinde
bir farklılık yaratmaktadır.
kullanılan
doğalgaz
SE’nın meslektevevekonutlarda
mağazada
çalışma
sürelerinin
AVM’lerde çalışmaya
yönelik
tutum
düşünceAraştırmada,
mağaza
meslekte ve
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotezve
testleri
uygulanarak
araştırma daha kapsamlı
halemüdürlerinin
getirilmiştir.
lerinde bir fark yönünde
yaratıphareket
yaratmadığını
test etmek mağazada çalışma sürelerinin AVM’lerde çalışan
edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
edilengeliştirilmiştir.
bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
aralığı
ve doğalgaz
için 2 adet hipotez
SE’nın
satışarttıkça,
bilgisielektrik
ile ilgili
tutum ve düşüncelerini
ölçmek
içingelmektedir.
2 adet hipotez oluşturulmuştur:
meydana
H1k: SE’nın meslekte
çalışma süresi, AVM’lerde
çalışmaya yönelik
tutum ve düşüncelerinde bir H1s: Mağaza müdürlerinin meslekte çalışma yılı,
SE’nın satış bilgisine yönelik tutum ve düşünceECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY
PRICES
lerindeAND
birNATURAL
farklılık GAS
yaratmaktadır.
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
H1l:SE’nın mağazada
çalışmaTO
süresi,
AVM’lerde
HOUSES
çalışmaya yönelik tutum ve düşüncelerinde bir H1ş: Mağaza müdürlerinin mağazada çalışma
TSI belonging
to the
yearsbilgisine
of 2012-2014,
süresi,
SE’nın
satış
yönelik tutum ve
yaratmaktadır.
analyzed. ANOVA model was applied to the düşüncelerinde
study prepared withbir
the farklılık
use of different
SE’nın satış eğitimi
alıpforalmamış
olmasının
techniques
analysis. Moreover,
tests da
of hypothesis were applied and the research was
AVM’lerde çalışmaya yönelik tutum ve düşünce- Mağaza müdürlerinin demografik özelliklerinin
lerinde bir fark yaratıp yaratmadığını test etmek AVM’lerde çalışan SE’nın iş disiplini ile ilgili
için 1 adet hipotez geliştirilmiştir.
tutum ve düşüncelerini ölçmek için 3 adet hipotez
oluşturulmuştur
H1m: SE’nın satış eğitimi alıp almamış olması,
AVM’lerde çalışmaya yönelik tutum ve düşünce- H1t: Mağaza müdürlerinin yaşı, SE’nın iş disiplilerinde bir fark yaratmaktadır.
nine yönelik tutum ve düşüncelerinde bir farklılık
yaratmaktadır.
Araştırmada ayrıca, mağaza müdürlerinin demografik özelliklerinin AVM’lerde çalışan SE’nın satış H1u: Mağaza müdürlerinin cinsiyeti, SE’nın iş
bilgisi ile ilgili tutum ve düşüncelerini ölçmek disiplinine yönelik tutum ve düşüncelerinde bir
için 3 adet hipotez oluşturulmuştur:
H1n: Mağaza müdürlerinin yaşı, SE’nın satış H1ü: Mağaza müdürlerinin medeni hali, SE’nın
bilgisine yönelik tutum ve düşüncelerinde bir iş disiplinine yönelik tutum ve düşüncelerinde
bir farklılık yaratmaktadır.
11
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN meslekte çalışma
Mağaza müdürlerinin
meslekte
ve mağazada
H1cc: EKONOMETRİK
İNCELENMESİ
çalışma sürelerinin AVM’lerde çalışan SE’nın iş
yılı, SE’nın çalışma koşullarından memnuniyet
disiplini ile ilgili tutum ve düşüncelerini ölçmek
durumuna yönelik tutum ve düşüncelerinde bir
için 2 adet hipotez oluşturulmuştur
farklılık yaratmaktadır
1
H1v: Mağaza müdürlerinin meslekte çalışma yılı,
H1dd: Mağaza müdürlerinin mağazada çalışma
Özet
:
2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK
verileri
kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
SE’nın iş disiplinine yönelik tutum ve düşüncesüresi, istatistiksel
SE’nın çalışma
koşullarından
memnuniyet
olarak analiz
edilmesi
lerinde bir farklılık
yaratmaktadır.
şeklindedir.
Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
durumuna yönelik tutum ve düşüncelerinde bir
Sanayi ve konutlarda
tüketim aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının tespit edilmesi
farklılık
yaratmaktadır.
H1y: Mağaza müdürlerinin
mağazada
çalışma
süresi, SE’nın iş
disiplinine
yönelik
tutum
veiçin tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
edilen
bulgular sonucunda;
sanayi
sektörü
Araştırmada ayrıca SE’nın “AVM’de Çalışacak
düşüncelerinde bir farklılık yaratmaktadır.
meydana
gelmektedir.
SE’da
Bulunması
Gereken Özellikler” ölçeği ile
Anahtar demografik
Doğalgaz, Tüketim,“SE’nın
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
özelliklerinin
AVM’lerde
Çalışmaya
Yönelik Tutum ve
AVM’lerde çalışan SE’nın çalışma koşullarından
Düşünceleri” ölçeğine yönelik tutum ve düşünmemnuniyeti ile ECONOMETRIC
ilgili tutum veANALYSIS
düşüncelerini
OF ELECTRICITY
NATURAL
GAS PRICES
celeriAND
arasında
bir ilişki
olup olmadığını ölçmek
ölçmek için 3 adet hipotez oluşturulmuştur. HOUSESiçin 1 adet hipotez geliştirilmiştir.
H1z: Mağaza müdürlerinin
yaşı,
Abstract: In this
studySE’nın
prepared çalışma
by using data ofH
TSI belonging
the years çalışacak
of 2012-2014,SE’da bulunması
SE’nıntoAVM’de
1ee:
koşullarından memnuniyet
durumuna yönelik
analyzed. ANOVA model was applied to the study
prepared
with the use
of differentçalışmaya yönelik
gereken
özelliklerle,
AVM’lerde
techniques
for
analysis.
tests of hypothesis were applied and the research was
tutum ve düşüncelerinde bir farklılık Moreover,
yaratmaktadır.
tutum ve
düşünceleri
arasında
electricity
and natural
gas pricesbir ilişki vardır.
H1aa: Mağaza müdürlerinin cinsiyeti, SE’nın
çalışma koşullarından memnuniyet durumuna
yönelik tutum ve düşüncelerinde bir farklılık
yaratmaktadır
Mağaza müdürlerine yönelik oluşturulan “AVM’lerde
Çalışan SE’nın Özellikleri” ölçeğinde yer alan
faktörlerin birbirleri ile ilişkisi olup olmadığını
ölçmek için de aşağıdaki hipotez oluşturulmuştur.
H1bb: Mağaza müdürlerinin medeni hali, SE’nın
çalışma koşullarından memnuniyet durumuna
yönelik tutum ve düşüncelerinde bir farklılık
yaratmaktadır.
H1ff: Mağaza müdürlerine göre AVM’lerde çalışan SE’nın satış bilgisi, iş disiplini ve çalışma
koşullarından memnuniyet durumları arasında
bir ilişki vardır.
Mağaza müdürlerinin meslekte ve mağazada
çalışma sürelerinin AVM’lerde çalışan SE’nın
çalışma koşullarından memnuniyeti ile ilgili
tutum ve düşüncelerini ölçmek için 2 adet daha
hipotez oluşturulmuştur
Mağaza müdürlerinin AVM’lerde çalışan SE’na
yönelik tutum ve düşünceleri ile SE’nın AVM’lerde
çalışacak SE’ında bulunması gereken özellikler
ve AVM’lerde çalışmaya yönelik tutum ve dü12
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK AÇIDAN
şünceleri arasında bir
ilişki olup
olmadığınıFİYATLARININ
test BULGULAR
İNCELENMESİ
etmek için de 2 adet hipotez oluşturulmuştur.
Araştırmanın
Murat KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ örnekleminde yukarıda da ifade edildiğiYönetmeni
gibi SE ve mağaza müdürleri yer almaktadır.
H1gg: Mağaza müdürlerinin AVM’lerde
Güven çalışan
Grup A.Ş. Finans
1
Aşağıda SE’na
ve mağaza müdürlerine yönelik
SE’nın özelliklerine yönelik tutum
düşünceleri
Kilisve
7 Aralık
Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü
ile SE’nın AVM’lerde çalışacak SE’nda olması tanımlayıcı bulgulara yer verilmektedir.
Özet :ilişkin
2012-2014
Yıllarıve
arasındaki
gereken özelliklere
tutum
düşünceleri
istatistiksel olarak
analiz edilmesi
Satış Elemanlarına
Yönelik
Tanımlayıcı Bulgular
arasında bir ilişki
vardır.Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
şeklindedir.
Araştırmada daha önce de ifade edildiği gibi farklı
H1hh: Mağaza müdürlerinin
AVM’lerde
çalışan
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik AVM’lerin
bulgulara göre farklı
de sonuca
gidilmiştir. Elde toplam 92 satış
mağazalarında
SE’nın özelliklerine
tutum vesanayi
düşünceleri
edilen yönelik
bulgular sonucunda;
sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
elemanı ile görüşülmüştür. Görüşülen satış elefiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ile SE’nın AVM’lerde
çalışmaya ilişkin tutum ve
meydana genel
gelmektedir.
manlarının
özellikleri Tablo 5’de verilmiştir.
düşünceleri arasında bir ilişki vardır.
HOUSES
13
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ EKONOMETRİK
Tablo
5. Satış Elemanlarının
Özellikleri AÇIDAN
İNCELENMESİ
Yaş
20-25
Frekans
Murat
KORKMAZ,31-35
Hakan AÇIKGÖZ
26-30
36 ve
47
1
Yüzde
üzeri
24
13
51
26
14
Cevapsız
Toplam
7
1
92
8
1
100
CinsiyetÖzet : 2012-2014
Kadın
Erkek
Cevapsız
Yılları arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak
sanayi
Frekans
Yüzde
Medeni
Frekans
Yüzde
Toplam
57
34
1
uygulanmıştır. Ayrıca62
hipotez testleri uygulanarak
araştırma
daha kapsamlı hale getirilmiştir. 1 37
Hal
Bekar
Cevapsız
bulgulara göre de sonuca gidilmiştir.
yönünde hareket
edilmiş olup, Evli
yapılan istatistik
Elde
66
25
1
aralığı Kw cinsinden 72
yükseldikçe, fiyatlarda
gelmektedir.
27 da azalma meydana
1 Anahtar Kelimeler
Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,Cevapsız
Fiyat
Eğitim Durumu
Lise : Elektrik,
Önlisans
Lisans
Frekans
Yüzde
56
Yüzde
18
ECONOMETRIC61
ANALYSIS OF17
ELECTRICITY
20 AND NATURAL GAS PRICES
HOUSES
çalışma
1 yıla
7 yıl ve
Meslekte
yılı
Frekans
17
kadar
1-3 yıl
4-7 yıl
1 yıla
kadar
1-3 yıl
7 yıl ve
üzeri
4-7 yıl
Toplam
92
100
1
92
1
100
Toplam
26 gas used29
19 is statistically2
the consumption of 16
electricity and natural
in industry and houses
17 Moreover, tests
28 of hypothesis
32 were applied and
21 the research was 2
Mağazada
çalışma süresi
100
Toplam
Cevapsız
üzeri
92
Cevapsız
92
100
Toplam
Frekans
47
30
12
2
1
92
Yüzde
51
33
13
2
1
100
Daha önce satış
eğitimi almış mı?
Evet
Hayır
Toplam
Frekans
58
34
92
Yüzde
63
37
100
Araştırmaya katılan satış elemanlarının özellikleri
incelendiğinde çoğunluğunun 20-25 yaş (%51)
arasında, kadın (%62), bekâr (%72) ve lise mezunu
(%61) oldukları görülmektedir.
Satış elemanlarının en fazla %32’si bu mesleği 4-7
yıl arasında yapmakta olup, %51’lik dilim ise şu
an çalıştıkları işte henüz bir yıllarını doldurmamışlardır. Satışla ilgili eğitimleri olup olmadığı
sorulduğunda ise satış elemanlarının %63’ü daha
önceden satışla ilgili bir eğitim aldıklarını belirt-
14
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
mişlerdir, ancak buELEKTİRİK
eğitimin süresinin
2 günFİYATLARININ
ile aynı zamanda
mağazanın
ticaret alanındaki pazar
İNCELENMESİ
bir ay arasında değiştiğini ifade etmişlerdir.
araştırmacısı ve bir istihbaratçı olarak anahtar bir
role sahiptir. Mağaza yöneticilerinin müşterilerin
Yapılan araştırma sonuçları ile Kariyer.net
(2013)’in
Güven
Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
algı ve beklentilerine yönelik bilgileri, hem kendi
1
“Perakende Sektör Raporu İstihdam
Analizi”
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
mağazaları hem de mağazanın yer aldığı alışveriş
verileri karşılaştırıldığında istatistiki veriler aramerkezi ile ilgili yönetime ve stratejilerine yön
Özet : 2012-2014
Yılları görülmektedir.
arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
sında küçük farklılıkların
olduğu
istatistiksel
analiz yöneticileri
edilmesi
verebilir.
Sıklıklaolarak
mağaza
bir alışveriş
Örneğin kariyer.net’in
çalışanların
şeklindedir. verilerinde
Farklı analiz teknikleri
merkezi
değer yaratılmasına
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
araştırma için
daha kapsamlı
hale getirilmiştir. katkı sağlayacak
yaş dağılımı 26-35
arasında
yoğunlaşırken,
bu
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
değerli
bir bilgi
kaynağıdır.
Alışveriş merkezinin
yönünde hareket
yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
araştırmada yoğunluk
20-25edilmiş
yaş olup,
aralığındadır.
yönetimi
pazarlaması
ilgili karar alma duedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
aralığıve
arttıkça,
elektrik ve ile
doğalgaz
Çalışanların büyük
bir kısmı
üniversite
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüşmezunu
gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
rumlarında müşteri yönlü bilgilerin toplanması ve
aralığı Kw
cinsinden
yükseldikçe,
iken bu araştırmada
lise,
çalışanlar
çoğunlukla
gerekli önlemlerin alınmasında katkı sağlarlar ve
Anahtar
: Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
12-36 ay arasında
aynıKelimeler
işyerinde
çalışmaktayken
alışveriş merkezi yöneticileri ile müşteriler arasında
bu araştırmada 1-12 ay arasındadır. Ancak her iki
bir köprü oluşturur (Lusch and Serpkenci, 1990:89).
araştırmada da en ECONOMETRIC
çok “kadın” çalışanların
olduğu
ANALYSIS OF
ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
görülmektedir. Kariyer.net’in
2013 raporunda,
Yukarıda sayılan tüm özellikleri ve hem alış veriş
HOUSES
AVM’lerde çalışma koşullarının özellikle kadın- merkezleri hem de perakendeci mağazalar açısından
In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
lar için çok ağırAbstract:
olduğu,
haftanın 7 günü sabah stratejik karar alma ve perakende hizmetlerinin
analyzed.
ANOVA
model was
to the sunulmasında
study prepared withönemli
the use bir
of different
10, akşam 10 olan
mesai
saatlerinin
aile applied
hayatını
bilgi kaynağı olması
made more AVM’lerde
comprehensive. istihdamının
The purpose was to nedeniyle
andmüdürleri
natural gas prices
etkilediği ve kadınların
mağaza
de araştırmaya dâhil
artırılması için çalışma koşullarının düzeltilmesi edilmiştir. Araştırmada, AVM mağazalarında
gerektiği de ifade edilmiştir.
toplamda 121 mağaza müdürü ile görüşülmüştür.
Mağaza müdürlerinin genel özellikleri ise Tablo
Mağaza Müdürlerine Yönelik Tanımlayıcı Bulgular
6’da yer almaktadır.
Mağaza yöneticileri, işletme amaçlarına ulaşılmaTablo 6 incelendiğinde, mağaza müdürlerinin
sında eşsiz bir etkiye sahiptir. Yerel düzeyde bu
çoğunluğunun 31-40 yaşları (%50) arasında, erkek
kişiler aynı anda bir tanzim teşhir elemanı, bir satış
(%64), evli (%64) olduğu, %54’ünün 10 yıldan
elemanı, bir finansçı, bir pazarlamacı ve diğer satış
beri bu mesleği yaptığı ve %31’inin de 4-7 yıl
elemanlarının bir yöneticisi durumundadır. Yönetici
arasında aynı mağazada çalıştığı görülmektedir.
15
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
Tablo
6. MağazaFİYATLARININ
Müdürlerinin
ÖzellikleriAÇIDAN
İNCELENMESİ
Yaş
51 ve
20-30
31-40
Frekans
42
1
Yüzde
35
41-50
Cevapsız
üzeri
Toplam
61
16
1
1
121
50
13
1
1
100
kullanılarak
hazırlananCevapsız
bu çalışma, sanayi Toplam
CinsiyetÖzet : 2012-2014
KadınYılları arasındaki
ErkekTUİK verileri
Frekans
Yüzde
Medeni
Frekans
Yüzde
şeklindedir. Farklı 41
analiz teknikleri78kullanılarak hazırlanan çalışmada
ANOVA 2 modeli
64 göre elektrik
ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
2
Sanayi ve konutlarda34
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Hal
Bekar
Evli
Cevapsız Elde
fiyatlarının genel seviyesinde
sonucuna
varılmaktadır.
42
77
2
35
Meslekte
çalışma yılı
Frekans
Yüzde
64
1
1 yıla
kadar
1-3 yıl
4-7
yıl
10 yıldan
fazla
8-10 yıl
121 100 Toplam
121 100 Toplam
ECONOMETRIC2ANALYSIS OF5ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
22
26
65
2
4 HOUSES
18
21
54
120
99
Mağazada
1 yıla
4-7
7 yıl ve
Abstract: In this study prepared
of 2012-2014, Toplam
1-3 by
yılusing data of TSI belonging to the years
Cevapsız
çalışma süresi
kadar
yıl
üzeri and houses is statistically
the consumption of electricity and natural gas used in industry
Frekans
Yüzde
25 Moreover, tests
24 of hypothesis
38
33 and the research
1 was
were applied
21
20
31
27
1
121
100
SE ve Mağaza Müdürlerinin Tutum ve Düşüncelerine Yönelik Tanımlayıcı Bulgular
Araştırmada yukarıda da ifade edildiği gibi SE’nın
tutum ve düşüncelerini ölçmeye yönelik “AVM’de
Çalışacak SE’da Bulunması Gereken Özellikler” ve
“SE’nın AVM’lerde Çalışmaya Yönelik Tutum ve
Düşünceleri” başlıklı iki ölçek, mağaza müdürleri
için ise “AVM’lerde Çalışan SE’nın Özellikleri”
başlıklı üçüncü bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçeklerde
daha önce de ifade edildiği gibi en olumlu ifade 5,
en olumsuz ifade 1 olarak puanlandırılmıştır. Bu
durumda ölçek ifadelerine verilen puanlar 0-1.66
arası düşük, 1,67-3.32 arası orta, 3.33-5.00 arası
yüksek derecede olumlu olarak yorumlanabilir.
Aşağıda geliştirilen bu üç ölçeğe yönelik tanımlayıcı bulgulara yer verilmektedir.
Tablo 7 verileri incelendiğinde, satış elemanlarının yukarıdaki tüm ifadelere 4’ün üzerinde
yani 5’e çok yakın puanlar verdiği ve tüm bu
ifadelerin ortalamasının 4,74 ile çok yüksek
olduğu görülmektedir. Buradan da satış elemanlarının Tablo 7’de yer alan tüm ifadelere katılım
derecelerinin çok yüksek olduğu ifade edilebilir.
Yine de sorulara verilen puanlar kendi içinde
16
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN olması gerektiğini
sıralandığında katılımcılar,
birVEsatış
elemanında
linininEKONOMETRİK
olması ve güleryüz”
İNCELENMESİ
en çok “ekip çalışmasına uygun olması, iş disip- ifade etmişlerdir.
Tablo 7. AVM’de Çalışacak
Bulunması
Güven Grup SE’da
A.Ş. Finans
Yönetmeni Gereken Özellikler
Soru
1
İfadeler
Ortalama
Standart
sapma
Güvenilirlik
analizi
S1
Bu mağazada
çalışacak
satış
elemanının
sektör
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile elektrik
tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
4,6778
,76184
şeklindedir.
teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
hakkında
bilgisi Farklı
olmasıanaliz
gerekir.
S2
Bu mağazada
çalışacaktüketim
satış elemanının
satışelektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
aralıklarına göre
4,6923
,74075
teknikleri
hakkında
sahibi
önemlidir.
yönünde
hareket bilgi
edilmiş
olup, olması
yapılan istatistik
bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
S3
Bu mağazada
iletişim
fiyatlarınınçalışacak
genel seviyesinde
sonucuna varılmaktadır.
tüketim
4,7802 Sonuç olarak
,44227
bilgi ve
becerisine
mutlaka
sahip olmalıdır.
aralığı
Kw cinsinden
yükseldikçe,
S4
Bu mağazada
çalışacak: Elektrik,
satış Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Anahtar Kelimeler
4,6154
,84023
tecrübesi olmalıdır.
S5
Bu mağazada çalışacak satış elemanının ekip
,39192
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND 4,8132
NATURAL GAS
PRICES
çalışmasına
uygun kişilikte
olması gerekir.
ACCORDING
TO CONSUMPTION
S6
Bu mağazada çalışacak satış elemanının iş
disiplinin olması gereklidir.
4,8022
Toplam
4,7408
S7
7 soru
HOUSES
Cronbach
alfa=0,90
,47656
the consumption
of electricity
and natural
used in industry and houses is statistically
Bu mağazada
çalışacak
satış elemanı
gülergas
yüzlü
4,8046
analyzed. ANOVA model was applied to the study prepared
with the use,42697
of different
olmalıdır
,58293
Tablo 8 verileri gözden geçirildiğinde SE’nın elemanı olarak çalışmanın toplumda bir saygınlığı
AVM’lerde çalışmaya yönelik tutum ve düşüncelerinin yok”, “AVM’lerde kariyer yapma olanağı yok”
orta derecede olumlu olduğu görülmektedir. Sorular ifadelerinin aldığı görülmektedir.
arasındaki en düşük puanları ise “ AVM’lerde satış
17
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo 8.
SE’nın AVM’lerde
Çalışmaya
Yönelik
Tutum ve
Düşünceleri
İNCELENMESİ
İfadeler
S1
S2
S3
S4
4 Soru
Ortalama
Çalışma süresi çok 1uzun.
3,2444
1,37646
3,2198
1,48176
Ücretler çok düşük.
Standart
sapma
Güvenilirlik
analizi
Kariyer
yapma olanağı yok.
2,5556
1,47725
Burada
satış elemanı olarak çalışmanın
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının1,47192
tespit edilmesi
2,2967
toplumda
bir saygınlığı yok.
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı2,0180
arttıkça, elektrik
ve doğalgaz
Toplam
1,45184
Cronbach
alfa=0,80
AVM’lerde Çalışan SE’nın Özellikleri ile ilgili yüksek derecede olumlu olduğu görülmektedir. En
ölçeğe yönelik ortalama ve standart sapma verileri düşük puanı ücret ve primlerin SE’ınca yetersiz
Tablo 9’da yer almaktadır. Tablo verilerine göre bulunduğu sorusuna vermişlerdir. Ancak soru yine
ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
mağaza müdürleriECONOMETRIC
AVM’lerde
çalışan
satış eleman- de 3,2437 ile orta derecede olumlu bir tutumu
HOUSES
larının özellikleri ile ilgili tutum ve düşüncelerinin
yansıtmaktadır.
18
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
TabloVE9.DOĞALGAZ
AVM’lerde
Çalışan SE’nın
Özellikleri
İNCELENMESİ
Ortalama
İfadeler
Standart
sapma
S1
Personel kendi çalışma
1 arkadaşları ile çatışma
4,6807
yaşamaktadır.
S2
Personelin
çoğunun maalesef iş disiplini yoktur.
4,7815
,59886
S3
Müşterilerle
iletişim
sorunu
,60278
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotezyaşamaktadırlar.
testleri uygulanarak araştırma daha4,7731
kapsamlı hale getirilmiştir.
S4
Sektörle
ilgilihareket
bilgi edilmiş
sahibi değildirler.
,78817Elde
yönünde
olup, yapılan istatistik bulgulara göre 4,5250
de sonuca gidilmiştir.
S5
Tecrübesizdirler.
4,3500
,88546
,86292
S6
Kw cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Satışaralığı
bilgileri
yetersizdir.
4,4202
S7
Çeşitli bahanelerle sürekli izin istemektedirler.
S8
Ücret ve
primleri yetersiz
bulmaktadırlar.
3,2437 GAS1,18584
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY AND NATURAL
PRICES
S9
HOUSES
Bu mağazada çalışmaktan memnundurlar.
S10
Abstract:çalışmaktan
In this study memnundurlar.
prepared by using data of TSI belonging3,6640
to the years of ,82107
2012-2014,
AVM’lerde
10 Soru
Güvenilirlik
analizi
,84869
4,4874
Cronbach
alfa=0,81
,96433
4,1513
,81966
Toplam
ortalama
4,6807
,86292was
techniques
for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied
and the research
Faktör Analizi
Araştırmada geliştirilen üç ölçeğin de verilerinin
faktör analizine uygunluğunun belirlenmesi amacıyla
Kaiser-Meyer-Olsen (KMO) istatistiği ve Barlett’in
küresellik istatistiği değerlerine bakılmıştır. Field
(2013) veri setinin faktör analizine uygun olması
için KMO değerinin en az 0,5 olması gerektiğini,
aksi halde veri setinin faktörlenemeyeceğini belirtmektedir (Büyüköztürk, 2007:131).
örnekleme faktör analizi uygulanmıştır. Ayrıca
Barlett küresellik testinin anlamlı çıkması verilerin
faktör analizi için uygun olduğunu göstermektedir
SE’nın AVM’lerde çalışmaya yönelik tutum ve
düşünceleri ile ilgili ölçek (KMO değeri 0,749,
Barlett 214,350, serbestlik derecesi=36, p=0,000)
ve AVM’lerde çalışan SE’nın özellikleri ölçeğinde
(KMO değeri 0,748, Barlett591,993, serbestlik
derecesi=78, p=0,000) de veriler faktör analizi
Verilerin temel bileşenler analizine uygunluğunu
için uygun çıkmıştır.
belirlemek için yapılan KMO testi sonucu AVM’de
Çalışacak SE’da Bulunması Gereken Özellikler SE’na yönelik olarak geliştirilen “AVM’lerde
ölçeğinde KMO değeri 0.856 çıktığından ilgili Çalışacak SE’nda Bulunması Gereken Özellik19
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
ler” ve “AVM’lerde
Çalışmaya
Yönelik tutum
Mağaza
müdürlerininAÇIDAN
AVM’lerde çalışan SE’nın
İNCELENMESİ
ve Düşünceler” başlıklı ölçekler faktör analizine özellikleri ile ilgili tutum ve düşünlerini almak
tabi tutulduğunda her iki ölçek de tek faktörde amacıyla geliştirilen ölçeğe faktör analizi uyguGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
toplanmıştır.
landığında ölçekte yer alan sorular 3 faktörde
1
toplanmıştır.
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındakiDeğerleri
TUİK verileri (Rotated
kullanılarak hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
Tablo
10. Faktör
Yükleri
Component
Matrixa)
Sorular
1
Faktör
Faktör 3
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez Faktör
testleri uygulanarak
araştırma
daha2kapsamlı hale getirilmiştir.
Sanayi
S1 ve konutlarda tüketim aralıklarına
,774
edilen
S2 bulgular sonucunda; sanayi sektörü
,508için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
S3 Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda
,494da azalma meydana gelmektedir.
aralığı
S7
,606
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz,
Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
S6
,684
S5
,628 GAS PRICES
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL
,375
,438
HOUSES
S4
S8
,745
,602
2,552
2,258
S9 consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
1,058
the
S10
techniques
for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research,492
was
Eigenvalue
1,907
Toplam varyansın
%71’ini
açıklamaktadır.
KMO=0,748;
Barlett=591,993;
Serbestlik
Derecesi=78;
p=0,000
Faktörler satış bilgisi, iş disiplini, çalışma koşullarından memnuniyet olarak adlandırılmıştır.
Tablo 11 faktörlerle ilgili bilgileri özetlemektedir.
20
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN Analizi
Tablo 11.
AVM’lerde
Çalışan FİYATLARININ
SE’nın Özellikleri
Ölçeği Faktör
İNCELENMESİ
Faktörler
Soru no
Faktör 1:
Satış Bilgisi
S6
İfadeler
Ortalama
1
Satış bilgileri yetersizdir.
4,4202
Standart
sapma
,84869
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
S5
Tecrübesizdirler.
4,3500
,88546
S4 Farklı analiz
Sektörle
ilgilikullanılarak
bilgi sahibi
4,5250ANOVA,78817
şeklindedir.
teknikleri
modeli
değildirler.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez
Faktör Ortalaması
0,8407
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de 4,4317
Elde
Faktör 2: İş
S1
Personel kendi çalışma
4,6807
,86292
disiplini
arkadaşları
ile çatışma
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe,
fiyatlarda
da azalma meydana gelmektedir.
Güvenilirlik
(Cronbach
alpha)
0,79
0,83
yaşamaktadır.
S2
Personelin çoğunun maalesef
iş disiplini yoktur.
4,7815
,59886
S3
Müşterilerle iletişim sorunu
4,7731
,60278
yaşamaktadırlar.
HOUSES
S7
Çeşitli bahanelerle sürekli
4,4874
,96433
izin istemektedirler.
Faktör Ortalaması
4,6806
0,7572
made more
and natural 1,18584
gas prices
Faktör 3: Çalışma
S8comprehensive. The purpose was to determine electricity3,2437
Ücret ve primleri yetersiz
bulmaktadırlar.
koşullarından
memnuniyet
S9
Bu mağazada çalışmaktan
memnundurlar.
S10
AVM’lerde çalışmaktan memnundurlar.
0,62
4,1513
,81966
,82107
3,6640
Faktör Ortalaması
3,6863
0,9421
Toplam
4,2662
0,8466
Hipotez Testleri
Araştırmada H1b, H1c, H1g, H1ı, H1i, H1m,H1p, H1r, H1u,
H1ü,H1aa, H1bb hipotezlerini test etmek amacıyla
t-testi uygulanmıştır.
21
0,72
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ
AÇIDAN
Tablo 12.FİYATLARININ
t-Testi ÖzetEKONOMETRİK
Tablo
İNCELENMESİ
Kabul(K)/
t
A.Ş. Finans değeri
Yönetmeni P değeri
Grup Güven Grup
Ortalama
Değişken
1
SE’nında bulunması
gereken özellikler
Hipotez
Elektrik-Enerji Bölümü
Kadın Kilis 7 Aralık Üniversitesi,
2.66
.717
0.476
H1b
R
Erkek
2.49
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile
elektrik tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz H
edilmesi
Kadın
4.81
1.921
0.058
1ı
AVM’de
çalışmak
Erkek
4.62
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez testleri
uygulanarak araştırma
daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Bekar
2.63
.271
0.786
H1c Elde
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir.
edilen bulgular
elektrik ve doğalgaz
gereken özellikler
Evlisonucunda; sanayi sektörü
2.55 için tüketim
Bekar yükseldikçe, fiyatlarda
4.74 da azalma .179
0.858
H1i
AVM’de
çalışmak
Anahtar Kelimeler
Evli : Elektrik, Doğalgaz,
4.76Tüketim, Sanayi,
Satış eğitimi var
2.46
-.242
0.809
H1g
Satış eğitimi
ECONOMETRIC
gereken özelliklerACCORDING
yok TO CONSUMPTION
2.54 RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Satış eğitimi var
AVM’de
çalışmak
Satış bilgisi
Red®
HOUSES
4.80
-.247
0.119
H1m
Satış eğitimi
yok model was applied
4.58 to the study
analyzed. ANOVA
Kadın
4.30 was to determine
-1.509
0.134
H1pprices
made more comprehensive.
The purpose
electricity
and natural gas
R
R
R
R
R
R
Erkek
4.50
Kadın
4.69
.035
0.972
H1u
R
İş disiplini
Erkek
4.69
Çalışma
koşullarından
memnuniyet
Kadın
3.68
.540
0.590
H1aa
R
Erkek
3.60
Bekar
4.69
.937
0.937
H1r
R
Evli
4.34
Bekar
4.71
.794
0.794
H1ü
R
İş disiplini
Evli
4.61
Çalışma
koşullarından
memnuniyet
Bekar
3.66
.647
0.647
H1bb
R
Evli
3.56
Satış bilgisi
22
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo 12’deki t-testi
sonuçlarıVEincelendiğinde
p eğitiminin
olup olmaması
ölçek sorularına verdikleri
İNCELENMESİ
değerlerinin tüm hipotezlerde 0,05’ten büyük puanlarda bir fark yaratmamıştır.
olduğu görülmektedir. Bu da tüm hipotezlerin
H1a, Yönetmeni
H1d, H1e, H1f, H1h, H1j, H1k, H1l, H1n, H1s, H1ş, H1t,
reddedildiği anlamına gelir. SE ve mağaza mü1
H1v, H1y, H1z,
H1cc, H1dd hipotezlerini test etmek
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Bölümü
dürlerinin demografik özellikleri ve SE’nın satış
amacıyla da ANOVA analizi yapılmıştır.
Faktör adı
doğalgaz
ile elektrik
tüketiminin
istatistiksel
Tablo 13.
ANOVA
Analizi
Özet
Tablo olarak
(SE)analiz edilmesi
F
P
olup, yapılan Ortalama
istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir.
Elde
Değişken
Grup
Hipotez
Değeri
Değeri
20-25 yaş
2.60
2.829
0.083 SE’nında
bulunması
gereken
özellikler
R
26-30 yaş
2.21
31-35 yaş
2.92
36 yaş ve üzeri
3.32
HOUSES
Lise
2.46
1.981
0.144 H1d
Eğitim
Önlisans
2.54data of TSI belonging
years of 2012-2014,
Abstract: In this
study prepared by using
to the
durumu
Lisans
3.06
analyzed. ANOVA
model was applied
to the study prepared
1 yıla kadarThe purpose
2.23
4.138
was to determine
electricity0.009 and natural H
gas1eprices
Meslekte
çalışma
yılı
Mağazada
çalışma
süresi
Red (R)
H1a
Yaş
Kabul
(K)/
R
K
1-3 yıla kadar
2.26
3-7 yıla kadar
2.70
7 yıl ve üzeri
3.27
1 yıla kadar
2.25
1.587
0.118
H1f
R
1-3 yıla kadar
2.47
3-7 yıla kadar
2.53
7 yıl ve üzeri
3.25
23
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
20-25 yaş
4.70
0.610
0.610
H1h
İNCELENMESİ
Yaş
AVM’de
çalışmak
26-30 yaş Murat KORKMAZ,
4.73 Hakan AÇIKGÖZ
31-35 yaş Güven Grup
4.81
1 ve üzeri
36 yaş
4.89 Elektrik-Enerji
Bölümü
Lise
4.58
1.328
0.271 H1j
Eğitim
Önlisans
4.73
durumu
şeklindedir. Farklı
analiz teknikleri 4.80
çalışmada
ANOVA
Lisans
modeli
1 yılatüketim
kadar aralıklarına
4.55
0.161 tespit
Hedilmesi
göre elektrik ve 1.762
doğalgaz fiyatlarının
1k
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
Meslekte
yıla kadar
4.69için tüketim aralığı
edilen bulgular1-3
sonucunda;
sanayi sektörü
arttıkça,
çalışma
fiyatlarının genel
3-7seviyesinde
yıla kadar
4.79 sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak
tüketim
yılı
7 yıl ve üzeri
4.88
R
1 yıla kadar
4.65
2.020
0.118
H1l
Mağazada 1-3 yıla kadar
4.79
çalışma
ACCORDING
3-7 TO
yılaCONSUMPTION
kadar
5 RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
süresi
HOUSES
7 yıl ve üzeri
5
R
R
R
the consumption
of electricity
and natural gas used
in industry
houses
is statistically
Tablo 13 verileri
incelendiğinde
P değerinden
süresi
SE’nınand
satış
bilgisine
yönelik tutum ve düanalyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
for analysis.kabul
Moreover,
tests of hypothesis
were applied
the research
was
dolayı sadece techniques
H1e hipotezinin
edildiği,
şüncelerinde
birand
farklılık
yaratmaktadır.
Mağaza
diğerlerinin reddedildiği görülmektedir. Bu du- müdürlerinin mağazada çalışma süresi arttıkça
rumda satış elemanlarının meslekte çalışma yılı SE’nın satış bilgisine yönelik sorulara çok daha
AVM’lerde çalışacak SE’nda bulunması gereken yüksek puanlar verdikleri görülmektedir. Ayrıca,
özelliklere yönelik tutum ve düşüncelerinde bir fark yine mağaza müdürlerinin mağazada çalışma
yaratmaktadır. Yine tablodaki ortalamalara dikkat süresi, SE’nın iş disiplinine yönelik tutum ve
edilirse SE’da meslekte çalışma yılı arttıkça bu düşüncelerinde de bir fark yaratmaktadır. Aynı
ölçekteki sorulara daha yüksek puanlar verdikleri mağazada daha uzun süre çalışan mağaza müdürleri,
görülmektedir.
mağazada 1 yıla kadar bir süredir çalışan mağaza
müdürlerine göre SE’nı iş disiplini yönünden daha
Mağaza müdürleri ile ilgili hipotezler için yapılan
olumlu değerlendirmektedir.
ANOVA sonuçları ise Tablo 14’te yer almaktadır.
Tablo 14 verileri incelendiğinde P değerlerinden
dolayı sadece H1ş ve H1y hipotezlerinin kabul
edildiği diğerlerinin reddedildiği görülecektir. Bu
durumda mağaza müdürlerinin mağazada çalışma
24
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
Tablo
14. ANOVA
Analizi
Özet TabloEKONOMETRİK
(Mağaza Müdürleri)
İNCELENMESİ
Kabul
(K)/
Faktör adı
Değişken
GrupGrup A.Ş. Ortalama
F Değeri
Güven
Finans Yönetmeni
1
Hipotez
Red (R)
20-30 yaş
Satış bilgisi
P Değeri
4.22
1.881
0.157 H1n
Anahtar Kelimeler :7-Elektrik,
Fiyat
10 yılaDoğalgaz,
kadar Tüketim,
4.41 Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
çalışma yılı
10 yıldan fazla
4.65
yıla kadar OF ELECTRICITY
3.98
0.003
ECONOMETRIC1 ANALYSIS
AND 4.337
NATURAL GAS
PRICES H1ş
1-3 yıla kadar HOUSES
4.40
Mağazada
3- 7 yıla kadar
4.49
çalışma süresi
7 yıl-10 yıla kadar 4.75
analyzed. ANOVA 10
model
wasüzeri
applied to 4.62
the study prepared with the use of different
yıl ve
The purpose was 4.53
to determine electricity
20-30 yaş
1.729 and natural
0.182 gas prices
H
1t
Yaş
İş disiplini
R
31-40 yaş
4.33
veYaş
konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
yaş
4.54 hazırlanan çalışmada ANOVA
şeklindedir. Farklı 41-50
analiz teknikleri
kullanılarak
modeli
51 ve üzeri
yapılan istatistik
de sonuca 0.219
gidilmiştir. Elde
1 yılaolup,
kadar
3.93bulgulara göre
1.459
H1s
1-3 yıladüşüş
kadargözlendiği
4.16
olarak tüketim
fiyatlarının genel seviyesinde
sonucuna varılmaktadır.
Sonuç
Meslekte
aralığı
Kw cinsinden3yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
7 yıla kadar
4.33
Meslekte
çalışma yılı
R
K
R
31-40 yaş
4.75
41-50 yaş
4.77
51 ve üzeri
1 yıla kadar
4.40
1.498
0.208
H1v
R
1-3 yıla kadar
4.55
3- 7 yıla kadar
4.75
7- 10 yıla kadar
4.75
10 yıldan fazla
5
1 yıla kadar
4.27
4.955
0.001 H1y
K
4.61
4.78
4.98
1-3 yıla kadar
Mağazada
3- 7 yıla kadar
çalışma süresi
7-10 yıla kadar
10 yıl ve üzeri
4.85
25
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
20-30 yaş
3.43
1.464
0.078
İNCELENMESİ
Yaş
R
31-40 yaş
3.58
41-50 yaş
3.78
51 ve üzeri
1 yıla kadar
2.93
1.628
0.172 H1cc
R
1
Çalışma
koşullarından
memnuniyet
H1z
1-3 yıla
kadarTUİK verileri
3.50 kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Özet : 2012-2014 Yılları
arasındaki
Meslekte
3- 7 yıla kadar
3.65
şeklindedir.
çalışma yılı
10 yıla
kadar
3.70 araştırma daha
kapsamlı hale
getirilmiştir.
uygulanmıştır. Ayrıca7-hipotez
testleri
uygulanarak
10 yıldan fazla
4.16
edilen bulgular sonucunda;
sanayi sektörü için
tüketim aralığı 0.886
ve doğalgaz
1 yıla kadar
3.51
0.475 H1dd
yıla kadar
3.50
gelmektedir. Mağazada
aralığı
Kw cinsinden1-3
yükseldikçe,
fiyatlarda da
azalma meydana
çalışma süresi 3- 7 yıla kadar
3.74
7 -10 yıla kadar
3.77
10 yıl ve üzeri
3.40
R
H1ee, H1ff,, H1gg, H1hh hipotezlerini test etmek amadaki tutum ve düşünceleri arasında
HOUSES
pozitif bir
cıyla da Korelasyon analizi yapılmıştır.
ilişki vardır. Kısacası, mağaza müdürlerine göre
faktörlerden
birindeki
diğerlerini de aynı
the consumption of electricity and natural gas used
in industry and
houses is artış
statistically
Tablo 15, faktörlere
yönelik
analizi
analyzed.
ANOVAkorelasyon
model was applied
to the study prepared with the use of different
yöndewere
değiştirecektir.
applied and the research was
sonuçlarını vermektedir.
Bu
verilere
göre
sadece
H1ff : Mağaza müdürlerine göre AVM’lerde ça- Ayrıca, ölçeklerin ya da faktörlerin birbirleri üzerine
lışan SE’nın satış bilgisi, iş disiplini ve çalışma etkilerinin olup olmadığı da merak konusu olmuştur.
koşullarından memnuniyet durumları arasında Ancak, hangisinin bağımlı, hangisinin bağımsız
bir ilişki vardır hipotezi kabul edilebilir. Mağaza değişken olabileceği konularında ne literatürde ne
müdürlerinin SE’nın satış bilgisi, iş disiplini ve de bu araştırmada bir bilgiye rastlanmadığı için
çalışma koşullarından memnuniyetleri konusun- regresyon analizi yapmak mümkün olmamıştır.
26
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKTablo
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
15. Korelasyon
Analizi
Sonuçları AÇIDAN
İNCELENMESİ
Satış MuratİşKORKMAZ,Çalışma
Hakan AÇIKGÖZ SE’ında
bilgisi
disiplini koşullarından bulunması
memnuniyet
gereken
1
özellilkler
Satış bilgisi
İş disiplini
AVM’lerde
çalışmak
Pearson
1
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki
Correlation
şeklindedir.
Sig. (2-tai-Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
. testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez
led)
yönünde
hareket edilmiş119
olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
N
Pearson genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
fiyatlarının
,470(**)
1
aralığı
Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
Correlation
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Sig. (2-tai-
led)
N
Çalışma
koşullarından
memnuniyet
Correlation
117
118
,238(*)
,307(**)
1
the
Sig.consumption
(2-tai- of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed. ANOVA model
,012was applied
,001to the study prepared
. with the use of different
led)
techniques
for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
112
111
113
-,182
-,116
-,163
1
,088
,279
,139
.
89
89
84
90
Pearson
Correlation
,363(**)
,049
-,093
-,181
1
Sig. (2-tailed)
,001
,657
,410
,097
.
85
85
80
85
86
Pearson
Correlation
Sig. (2-tailed)
N
AVM’lerde
çalışmak
.
Pearson
HOUSES
N
SE’ında bulunması gereken özellilkler
,000
N
27
MM’nin
SE ile
ilgili düş.
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
MM’in
AVM’lerdeki
SE ile ilgili
tutum ve düşünceleri
Pearson
İNCELENMESİ
Correlation
Murat,570(**)
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
,650(**)
,724(**)
-,149
,097
1
Sig. (2-tai,000
,000
,000
,184
,403
led) : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
Özet
.
1
N
108
108
108
81
77
108
ve doğalgaz tutum
fiyatlarının
edilmesi diğerleri kadar
SONUÇ ve ÖNERİLER
konusundaki
vetespit
düşünceleri
yüksek
değildir.
aralığı
arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Araştırmada AVM’lerde
çalışacak
SE’ında
bulunfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
aralığı Kwkonusundaki
cinsinden yükseldikçe,
meydana
gelmektedir.
Sonuç
olarak
hem mağaza müdürleri hem de SE’na
ması gereken özellikler
7 adetfiyatlarda
soruyada azalma
göre
AVM’lerde
çalışma
koşullarının iyileştirilmesi
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Tüketim,
Sanayi,
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
da SE yüksek puanlar
vermişlerdir.
BuDoğalgaz,
durumda
AVM’lerde çalışan bireyler olarak SE, bir satış en azından çalışma saatlerinin düzenlenmesi gerekmektedir.
Perakende
Ticaretin Düzenlenmesi
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
elemanının sektörECONOMETRIC
ve satış teknikleri
konusunda
Hakkındaki Kanun Tasarısı, TMMM genel kurulunda
bilgi sahibi olması, iletişim becerisi ve tecrübeHOUSES
sinin olması, ekip çalışmasına uygun, iş disiplini kabul edilerek yasalaşmıştır. Bu kanuna göre AVM
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
çalışma
saatlerinin
valiler
tarafından düzenlenmesi
the consumption
of electricity
and olması
natural gas used in industry and houses is statistically
yüksek ve en önemlisi
de “güler
yüzlü”
analyzed. ANOVA model was applied to the ve
study
prepared
with AVM’lerin
the use of different
pazar
günleri
açık kalmasına karar
gerektiğini belirtmişlerdir.
araştırmanın
nitel
techniques forBunu
analysis.
Moreover, tests
made more comprehensive. The purpose was to verilmiştir.
and natural
gas prices
Ancak,
hem satış
elemanları hem de
kısmında da hem mağaza müdürleri hem de SE
mağaza müdürlerine göre AVM’lerde düzenli bir
özellikle belirtmişlerdir.
yaşam söz konusu olmamakta, insanlar aileleri
SE’nın, AVM’lerde çalışmak konusundaki tutum ile zaman geçirmekte zorlanmaktadır. Satış eleve düşünceleri ise orta derecede olumludur. Çünkü manlarının çalışanlarının çoğunun kadın olduğu
özellikle kariyer yapma olanağı, AVM’lerde SE düşünüldüğünde aile kavramının yanına çocuk da
olarak çalışıyor olmanın saygınlığı konularına eklenmektedir. Bu nedenle çalışanların aile bireydaha düşük puanlar vermişlerdir. Ayrıca, ücretler lerinin tatil yaptığı zamanlarda tatil yapmalarını
ve çalışma süresi konusunda da iyileştirmeler sağlayacak, en azından onlara vakit ayıracak bir
düzenleme yapmaları çalışan mutluğu yaratmak
yapılması gerektiğini belirtmişlerdir.
ve satış gücü devir hızını azaltmak konusunda
Mağaza müdürleri ise kendi mağazalarında çalışan önemli olabilir. Bunun için her ilin özelliklerine
SE’nın satış bilgisi ve iş disiplini gibi konularda göre tıpkı AB ülkelerinin bazılarında olduğu gibi
yüksek derecede olumlu tutum ve düşüncelere ülkemizde de AVM’lerin Pazar günü için en azından
sahiptir. Ancak, çalışma koşullarından memnuniyet yarım gün olması ya da çalışma saatinin daha geç
28
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN pejoratif unsurlarbaşlaması için valiliklere
öneriler
götürülebilir.
“SatışEKONOMETRİK
elemanı” kavramını
İNCELENMESİ
Böylece çalışanlar en azından Pazar sabahları
dan arındırmak ve bu mesleğe daha fazla saygı
ya da düzenlemeye göre günün belirli saatlerini
kazandırmak için bilinçli, işinin uzmanı, insanı
ailelerine ayırabilirler.
seven, mesleğini seven ve araştırma sonuçla1
rında da belirtildiği gibi “güleryüzlü çalışanlar”
Satış elemanlarının AVM’lerde kariyer yapmalarını
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriyaratmakla
bu çalışma, sanayi
mümkündür.
Hizmet kalitesinin
sağlayacak bazıvedüzenlemeler
yapılabilir.
doğalgaz Bunun
unsuru
“insan”
kalitesidir.
şeklindedir.
teknikleri
kullanılaraktemel
hazırlanan
çalışmada
ANOVA
modeli “Kalite, insan
da yolu bu işi bir
meslek Farklı
olarakanaliz
görüp,
buradan
ile ve
başlar”
mesleğe
eğitimli, yetenekli
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına göre elektrik
doğalgazifadesi
fiyatlarının
tespit edilmesi
emekli olabilmeyiSanayi
düşünen
personelin
başvurmasını
ve saygı duyan bireylerin girmesi ile mümkün
sağlayacak ortamlar yaratmaktır. Özellikle “satış
fiyatlarının
genel seviyesinde
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
olabilir.
AVM’ler
yeni
bir
alışveriş
yetiştirmek
üzere
kurulan düşüş
üniversite
kültürünü
elemanı”
yaşamımıza kazandırırken, kendi bünyesinde de
içindeki programlardan mezun olan bireylerin
“alanında eğitimli kişileri işe alması” ile daha
işe alımlarına öncelik vermek, hatta bu konuda
yasal düzenlemeler yapmak da işi sahiplenen,
uzun soluklu bir sektör olabilecektir.
misyon edindiği gibi
bu meslek
içinde vizyonRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
ACCORDING
TO CONSUMPTION
KAYNAKLAR
HOUSES
geliştiren gençlerin olmasını sağlayabilecektir.
this study prepared
using data ofABRUDAN,
TSI belonging to I.,
the (2011).
years of 2012-2014,
Bu programlardaAbstract:
okuyanIn öğrencilere
stajbyimkânı
Definitions And Classithe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
ANOVAdamodel
was applied to the study fications
prepared with
use of different
sağlayarak, okulanalyzed.
sonrasında
bu işyerlerinde
Of the
Shopping
Centers, International
kariyerlerine başlayacak
olanaklar yaratılabilir.
The purpose was to determine
electricity and
natural gas prices
Conference
Marketing
From Information to
Decision. 4th Edition
Mesleği “satış ya da pazarlama” olmayan, daha
önce bu alanda eğitim almamış ancak bundan
sonraki yaşamında bu işi yapmak isteyen personel için ise, sertifika programları oluşturulabilir.
Böylece mesleğe daha uzman bir bakış açısı
kazandırılabilir. Bu konuda Çanakkale bir örnek teşkil etmektedir. Çanakkale Onsekiz Mart
Üniversitesi ile İŞKUR işbirliği sonucunda yeni
açılacak AVM mağazalarında çalışacak kişiler
için “satış görevlileri” kursu planlanmıştır (haberciniz, 2014). Bu ve buna benzer uygulamalar
da AVM’ler için kalifiye eleman yetiştirmek ve
sağlamak konusunda önemli bir adım olabilir.
AKGÜL, A., ÇEVİK, O., (2005). İstatistiksel
Analiz Teknikleri “SPSS’te İşletme Yönetimi
Uygulamaları”. Emek Offset Ltd.Şti. Ankara
AKSOY, T., (2013). İyi Satışçı Nasıl Olunur?.
temelaksoy.com. Erişim: 13.08.2015
AYD (Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği),
(2013). AYD Faaliyet Raporu
ANTALYA AB BİLGİ MERKEZİ, (2010). AB
Ülkelerinde AVM Çalışma Saatleri. Aralık
2009
29
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININAraştırılması:
EKONOMETRİKKarabük
AÇIDAN Şehir Merkezinde
ARASTA, (2006). ICSC’nin
Avrupa
Standartlarına
İNCELENMESİ
Göre Siz Hangi Kategoridesiniz. TemmuzBir Uygulama. Niğde Üniversitesi İİBF
Ağustos
Dergisi.5(2):195-215
1
ARSLAN, M., BAKIR, O., (2010).
DARMON,Bölümü
R.Y., (2008). The Concept of SalesKilis 7Tüketicilerin
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji
İlgilenim Düzeylerine Göre Alışveriş Merperson Replacement Value: A Sales Force
Özet :Etme
2012-2014
TUİK verileri kullanılarak
hazırlanan
kezlerini Tercih
Nedenleri
ve Sadakate
Turnover
Management
Tool. Journal of
Etkisi. Marmara
Üniversitesi
İ.İ.B.F.
Dergisi.
Personal
Selling
& Sales
şeklindedir.
Farklı analiz
teknikleri
çalışmada
ANOVA
modeli Management.
27(1):227-259
XXVIII (3):211–232
ARSLAN, T.V.,edilen
(2009).
Türkiye’deki
Alışveriş
DELİSLE,
J. R.,
(2010).
Toward the Global
bulgular
sonucunda; sanayi
elektrik
ve doğalgaz
Merkezleri İncelemelerine Eleştirel Bir Bakış:
Classification of Shopping Centers, DeLisle,
Yorumlar, Eleştiriler, Tartışmalar. Uludağ
James R., Shopping Center Classifications:
Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi
Challenges and Opportunities. ICSC Working
Dergisi.14(1):147-159
Paper Series. September 2005
BAŞ, T., AKTURAN,
U., (2013). Nitel Araştırma
GUDONAVİCİENE, R., ALİJOSİENE,
HOUSES
S.,
Yöntemleri. 2. Baskı. Seçkin Yayıncılık.
(2013). Influence Of Shoppıng Centre Image
Ankara the consumption of electricity and natural gas used inAttrıbutes
On Customer Choıces. Economıcs
industry and houses is statistically
analyzed. ANOVA model was applied to the study and
prepared
with
the use of
Management.
18different
(3)
techniques
for analysis.
Moreover,
testsEl
BÜYÜKÖZTÜRK,
Ş., (2002).
Veri
Analizi
Kitabı. Pegem Yayıncılık. Ankara
GÜLER, A., HALICIOĞLU, M.B., TAŞĞIN,
S., (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma
CENGİZ, E., ÖZDEN, B., (2002). Peraken
Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. Ankara
decilikte Büyük Alışveriş Merkezleri ve
Tüketicilerin Büyük Alışveriş Merkezleri
Haberciniz.biz, (2014). AVM’lere Satış Görevlileri
İle İlgili Tutumlarını Tespit Etmeye YöneYetiştirilecek. 26 Kasım
lik Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İİBF
HATİPOĞLU, Z., (----). İç Müşteri Memnuniyeti
Dergisi.5(2):195-215
AVM’nin Tümüne Yansıyor. Arelsam Sürekli
CHRİSTOPH,T., ANDREW, A., (2014). Store
Eğitim Merkezi. http://arelsem.arel.edu.tr/tr/
Managers–The Seismographs In Shopping
makale/. Erişim: 31.07.2015
Centres. European Journal Of Marketing.
KUYUMCU, A., (2010). The Development Of
48(11/12): 2127 – 2152
Shoppıng Centers In Turkey: The Case Of
ÇAKMAK, A.Ç., (2012). Ziyaretçilerin AlışveDenizli. The Graduate School Of Engineriş Merkezlerini Tercih Etme Nedenlerinin
ering And Sciences Of İzmir Institute Of
30
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Technology Master
Of Scıence
In Urban
PİTT, M.,
MUSA, Z.N.,
(2009). Towards Defining
İNCELENMESİ
Design. October. İzmir
Shopping Centres And Their Management
Systems. Journal of Retail & Leisure ProLEWİN, J.E., SAGER, J.K., (2010).
TheGrup
InfluGüven
perty.8: 39–55
1
ence of Personal Characteristics
and Coping
Kilis 7 Aralık
Strategies on Salespersons Turnover Inten- Resmi Gazete, (29 Ocak 2015). Perakende Ticaretin
Özet of
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
verileri kullanılarak
hazırlanan bu
çalışma, sanayi
tions. Journal
Personal
Selling
&TUİK
Sales
Düzenlenmesi
Hakkında
Kanun.Sayı: 29251
Management.
XXX(4):355–370
şeklindedir.
YILDIRIM,
A., ŞİMŞEK,
H., (2013). Sosyal
tüketim
aralıklarına
göre elektrik ve
edilmesi Yöntemleri. 9.
LUSCH, R.F., SERPKENCİ,
R.R.,
(1990).
PersoBilimlerde
Nitel tespit
Araştırma
nal Differences,
Job Tension,
Jobsanayi
Outcomes,
Seçkinelektrik
Yayıncılık.
Ankara
edilen bulgular
sonucunda;
sektörü için tüketimBaskı.
ve doğalgaz
and Store Performance: A Study of Retail
Store Managers. Journal of Marketing.54
(January):85-101
HOUSES
31
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
EXTENDED ABSTRACT
Purpose: To determine the characteristics and evaluate the working conditions of the personnel empYılları arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak towards
hazırlanan bu
sanayi to the country’s
loyed as SS in Özet
SC’s,: 2012-2014
which make
an important
contribution
theçalışma,
solutions
employment problem.
Additionally,
indirect
purposehazırlanan
of the study
is toANOVA
make amodeli
contribution towards
şeklindedir.
Farklı analiz an
teknikleri
kullanılarak
çalışmada
“human resources
strategy” of the sector, which has become attractive for both the investors and the
yönünde hareketthe
edilmiş
olup, yapılan
istatistik bulgulara
göre de sonuca gidilmiştir.
Elde
consumers, by mentioning
problems,
expectations
and suggestions
of the personnel
working as
SS. Importance:
It is evident that at the present time there are many studies in regards to SC’s in
aralığı
Kw cinsinden yükseldikçe,
da azalma
both the local and international
literature.fiyatlarda
However,
thismeydana
studygelmektedir.
is important in terms of determining
Anahtar
: Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,
Sanayi, Konut,
Fiyatbe generalised for the
the profile of sales
staffKelimeler
working
at SC’s.
Indeed
the results
of theAnova,
studyTUİK,
cannot
whole country because the study covers the SC’s in İzmir city only. Target Audience and Sampling:
Target audience of
the study is all
SS andOF
shop
managersAND
employed
in GAS
the AVMs
ECONOMETRIC
ANALYSIS
ELECTRICITY
NATURAL
PRICES in İzmir. Because
the study was not able to access data on the number
HOUSES of sales staff and shop managers employed at
SC’s, “the number of shops” has been used in the sampling. The SC’s in İzmir have been categorised
in accordance with
European Classification of ICSC, the number of shops have been determined,
analyzed. ANOVA
model
was applied
prepared
use of
different
a proportional sampling
has been
obtained
outtoofthethestudy
shops
and with
300the
shops
were
chosen as samples.
madestaff
more and
comprehensive.
Themanager
purpose washave
to determine
gas pricesout of each shop
At least one sales
one shop
been electricity
markedand
as natural
participant
sample. As has been mentioned above, the main target audience is the sales staff working at SC’s
but, shop managers have also been included in the study in order to be able to carry out evaluations
about the subject from a different perspective. Unfortunately, however, the number of shops determined to be used as sampling could not be reached because permission could not be obtained from
the management of some SC’s for this study and even if permission was obtained, approval from
the headquarters of shops could not be obtained. Only 121 shop managers and 92 sales staff in 121
shops were interviewed. Method: Quantitative and qualitative research techniques were applied
simultaneously to this study. The fact that determining the characteristics of sales staff was the heuristic part of the study, “detailed interview, observation and field notes” were referred to in this part.
Information obtained from the qualitative study results formed the basis of scale questions used in
the quantitative part of the study. Two scales on “The characteristics required for a SS employed at
SC’s” and “the approach and opinions of SS towards working at SC’s” consisting of 7 questions and
4 questions respectively were devised. The statements in this scale are directed completely towards
determining the approaches and opinions of the SS. Additionally, in order to reflect the perspectives
32
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M31-M37-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
of the shop managers
towardsVEthe
study, theFİYATLARININ
approach and
opinions of shop
managers towards the
İNCELENMESİ
SS they employ were also studied. For that reason, another scale titled “Characteristics of SS EmpMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
loyed at SC’s”, consisting of 10 questions was devised. In all three scales 5 unit Likert scale type
expressions were used and the expressions were graded starting from “ I do not agree at all” to “ I
1
agree fully” and the most positive expression was given (5) points and the least positive was given
(1) point. A questionnaire
form containing the expressions given in the scale and the characteristics
ve konutlarda
ile elektrik
tüketiminin
istatistiksel
olarakthat
analiz
edilmesi
of the participants
was prepared.
The form
consisted
of two
sections
were
set for each of the
sales staff groupuygulanmıştır.
and the shop
at SC’s.
Data
obtained
was reviewed and the
Ayrıca managers
hipotez testleriemployed
daha
kapsamlı
Sanayi
ve konutlarda
göre elektrik
tespit edilmesi
form was put into
final
form following
the necessary
corrections.
The questions
were directed to the
participants in face-to-face
interviews
andsektörü
the information
obtained
were analysed,
sanayi
için tüketim aralığı
ve doğalgaz evaluated using
the Excel (in analysing the interview questions) and SPSS 22 (in analyses of scale questions) packet
programs. The analyses necessary for each scale were carried out and the results were interpreted.
Findings: Characteristics of the sales staff participating in the study were that most were between
the ages of 20and 25 (%51), (%62) female, (%72) unmarried and high school graduates (%61). Most
of the shop managers
were between
the ages ofRANGES
31-40 (%50),
(%64)
male, (%64)
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND married; %54 has
HOUSES
been employed in this occupation for the last 10 years. The sales staff employed at SC’s have pointed out as individuals
a sales
staff must
have
oftothe
the sales techniques,
Abstract:that
In this
study prepared
by using
data knowledge
of TSI belonging
the sector
years of and
2012-2014,
consumption
of electricity and
gas work
used inin
industry
andand
houses
is statistically
communicationsthe
skills
and experience,
benatural
able to
a team
have
working discipline and
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
most importantly be “friendly”. The SS have especially given lower points to such
subjects as career
opportunities and the respectability of working at SC’s. Additionally, they have also pointed out that
improvements are required in terms of wages and work hours. Shop managers on the other hand
have high regard and positive opinion about the sales knowledge and working discipline of the SS
working in their respective shops. However, their approach and opinions about satisfaction with work
conditions are not as high as the others are. Conclusion: According to both the shop managers as
well as the SS, the working conditions at SC’s must be improved and at least the work hours must
be regulated. Some other arrangements must also be made in order for the sales staff not to see the
SC’s as temporary workplaces.
33
A
CED
UHPAD
TÜKETİCİLERDE YENİLİKÇİLİK VE ALGILANAN RİSK İLİŞKİSİ(1)
RELATIONSHIP BETWEEN INNOVATIVENESS AND PERCEIVED
RISK IN CONSUMERS
Tolga DURSUN
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Gerede Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Bolu / Türkiye
Öz: Tüketiciler bir ürünü satın almadan önce belirli
bir araştırma sürecine ihtiyaç duymaktadırlar. Bu
süreç ürünün özelliğine, fiyatına göre değişiklik göstermektedir. Satın alma süresini etkileyen en önemli
faktörlerden birisi tüketicilerin algıladıkları risklerdir.
Ne kadar çok risk algılanırsa ihtiyaç duyulan bilgi
miktarı artmakta ve satın alma süresi uzamaktadır.
Tüketicilerin en önemli bilgi kaynakları arasında
aralarında yenilikçilerinde yer aldığı kişiler yer almaktadır. Bu çalışmada tüketicilerin yenilikçi olma ve
algıladıkları riskler arasındaki ilişki istatistiksel testler
aracılığı ile ortaya konmaya çalışılmıştır.
Abstract: Consumers need a research process before
buying a product. This process varies according to
characteristics of the product or the price. One of
the most important factors affecting the duration
of purchasing is the risks perceived by consumers.
How much risk consumers perceive, the amount of
information needed increase and purchasing time is
prolonged. Among the most important sources of
information include consumers who are innovators.
In this study, the relationship between innovators
and consumers’ perceived risks have been studied
in through statistical tests.
Anahtar Kelimeler: Yenilikçiler, Algılanan Risk, Fikir
Liderleri, Pazar Eksperleri
Key Words: Innovators, Perceived Risk, Opinion
Leaders, Market Mavens
Doi: 10.17369/UHPAD.2016716389
(1) Sorumlu Yazar: Tolga DURSUN, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Gerede Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu,
Bolu / Tür¬kiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 09.09.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 01.02.2016
Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research - Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok)
“YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO”
34
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
AÇIDAN
1987).EKONOMETRİK
Araştırmalar sonucunda
İNCELENMESİ
yenilikçilerin iyi
eğitimli, genç, diğer insanlara göre daha yüksek
Pazarlama literatüründe tüketicileriMurat
etkileyen
üç Hakan AÇIKGÖZ
KORKMAZ,
sosyoekonomik sınıflara mensup, risk almaya
farklı grup tanımlanmıştır. Bu gruplar Güven
fikir liderleri
cesareti kişiler oldukları anlaşılmıştır. Yenilikçive pazar eksperleri (maven) 1ve
Kilisyenilikçilerdir
7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
ler diğer gruplarla kıyaslandığında yeni bir ürün
(Feick & Price, 1987). Pazarda bilginin yayılhizmete
dahabuerken
uyum
: 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK verileriveya
kullanılarak
hazırlanan
çalışma,
sanayisağlamaktadırlar
masına yardım Özet
etmeye
eğilimli
olan
bu gruplar
istatistiksel&olarak
analiz edilmesi
(Brancaleone
Gountas,
2007). Tablo 1’de her
pazarlamacılar için
cazip hedeflerdir.
Yenilikçiler
şeklindedir.
Farklı analiz teknikleri
grubun
göre sahip oldukları
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanaraküç
araştırma
dahaçeşitli
kapsamlıkriterlere
bir toplumda ürünleri
diğer insanlardan daha erken
özellikler sıralanmıştır.
yönünde
hareket Fikir
edilmişliderleri
olup, yapılan
istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
satın alıp deneyen
kişilerdir.
ise beedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
lirli bir ürün kategorisinde
tüketicilerin
satıngözlendiği
alma sonucuna
Tüketicileri
etkileyen
ikinci
grup olan fikir lifiyatlarının genel
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
kararlarını etkileyen kişiler olarak tanımlanırken derleri, literatürde en çok tanımlanan etkileyici
Elektrik, Doğalgaz,
pazar eksperleri,Anahtar
belirliKelimeler
bir ürün: grubunda
uzman
gruptur. Araştırmacılar, fikir liderlerini kitlesel
olan kişiler olarak ifade edilmiştir (Clark & Gold- medya kaynaklarını kullanarak toplumun fikirsmith, 2005; Goodey
& East, ANALYSIS
2008). Yenilikçi
ECONOMETRIC
OF ELECTRICITY
NATURAL GAS
PRICES kişiler olduğunu
lerini AND
ve seçimlerini
etkileyen
grupta yer alan tüketiciler belirli bir ürün grubunda
HOUSES
ortaya koymaktadır (Feick & Price, 1987). Fikir
bilgi sahibidirler ve ilgili ürünleri pazarda diğer liderleri, bilgi arayışları yüksek olan gruplardandır.
tüketicilerden daha
önce satın alıp denemeye Belirli
in industry
and houses
is statistically
bir ürün
kategorisi
ile ilgili olarak yoğun
analyzed.
ANOVA
model
was applied to the study prepared with the use of different
isteklidirler. Tüketicilerin
ürünleri
denemelerinde
miktarda
ve kişilerarası bilgi
were reklam,
applied andprofesyonel
the research was
more comprehensive.
purpose was to determine electricity and natural gas prices
geçen sürenin enmade
önemli
belirleyicisi The
algıladıkları
kaynaklarına başvurmaktadırlar. Fikir liderleri
risklerdir. Çeşitleri ve dereceleri her tüketicide sahip oldukları bilgileri diğer insanlarla düzenli
farklı olmakla beraber, yenilikçi tüketicilerin de olarak paylaşmaktadırlar (Brancaleone & Goalgıladıkları riskler bulunmaktadır.
untas, 2007). Fikir liderlerinin kişisel etkilerinin
değerlendirilmesindeki varsayım, ilgilenim seviyeleri sebebiyle ürünler hakkında konuşmaya
güdülenmiş olmalarıdır. Fikir liderliği ürün sınıfı
ile sınırlıdır. Birden çok ürün kategorisinde fikir
lideri olunabileceğine dair bulgular bulunmakla
beraber genel anlamda bir fikir liderliği söz konusu
değildir (Feick & Price, 1987).
Yenilikçiler
Yenilikçiler, tüketicilerin seçimlerinde etkiye
sahip olan önemli bir gruptur. Bilginin yenilikçiler tarafından aktif olarak dağıtılması genellikle
ürünle ilgili diyaloglar aracılığı ile gerçekleşir.
Fikir liderlerinden farklı olarak yenilikçiler
ancak ürünle ilgili sebeplerden dolayı ürün hakkında konuşurlar. Yenilikçiler ürün kategorisine
özeldir ve tüm pazar genelinde yenilikçilerin
bulunması söz konusu değildir (Feick & Price,
Tüketicileri etkileyen üçüncü grup ise pazar
eksperleridir (Maven). Maven kavramı “Kendisini uzman olarak gören kimse” anlamına
35
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
gelmektedir (Schneider
& Rodgers,
1993: 67).
ürünüEKONOMETRİK
pazara çıkar çıkmaz
satın alanlardan olması,
İNCELENMESİ
Pazar eksperleri çok çeşitli ürünler, alışveriş
hatta kullanıcısı olması dahi gerekmemektedir.
mekânı veya pazarın diğer yönleri hakkında
Eksperler bir ürünün fikir lideri veya erken alıcısı
bilgi sahibi olan, tüketicilerle tartışma başlatan
olabilir. Pazarlar hakkında daha genel bilgiye
1
ve tüketicilerden pazarla ilgili bilgiler için gelen
sahip olması eksperleri, fikir lideri ve yenilikçitaleplere yanıt veren
bireylerdir (Feick & Price,
lerden ayırmaktadır (Feick & Price, 1987: 85).
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
analiz edilmesi
1987: 85). Pazar
eksperleri
ürünler,
mağazalar
Pazar eksperlerini
tanımlayan
özellikler arasında
ve genel olarak uygulanmıştır.
alışveriş hakkında
çeşitli
medya
güvenlerinin
olması, özgün olma
Ayrıca hipotez
testleri
uygulanarakkendine
araştırma daha
kapsamlı haleyüksek
getirilmiştir.
Sanayi
ve konutlarda
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarınınilişkilere
tespit edilmesi
araçları aracılığıyla
bilgi
sahibi olmakta
ve sahip
isteği
ve kişilerarası
daha duyarlı olmayönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
oldukları bu bilgileri
kendilerine
danışan
diğeriçin tüketim
ları gelmektedir
(Ruviove&doğalgaz
Shoham, 2007: 706).
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
aralığı arttıkça, elektrik
tüketicilerle paylaşmaktadırlar (Price, Feick &
Pazar eksperleri ve eksper olmayanlar arasındaki
Guskey-Federouch, 1988). Etkileyici karakterleri
özellikler değerlendirilirken Walsh, Gwinner &
pazar eksperlerini perakendeciler için de tutunSwanson (2004) tarafından belirlenen üç faktör ele
durma faaliyetlerinin önemli bir hedefi haline
alınmaktadır. Bilgi paylaşma sorumluluğu hissi,
getirmektedir. Bilginin
tüketicilere
iletilmesindeRANGES
başkalarını
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMSbilgilendirmenin
OF INDUSTRY AND sağladığı mutluluk
HOUSES
fikir liderleri ve yenilikçiler, eksperler kadar tuhissi ve diğer insanlara yardım etme isteğidir
tundurma yönlüAbstract:
değildirler
&bySlama,
& toEast,
2008).
In this(Williams
study prepared
using data of(Goodey
TSI belonging
the years
of 2012-2014,
the
consumption
of
electricity
and
natural
gas
used
in
industry
and
houses
is statistically
1995: 5). Pazar eksperi
tanımına göre bu kişilerin
purpose was to Etkileyen
and natural gas prices
Tablo 1.TheTüketicileri
Gruplar
Yenilikçiler
Fikir Liderleri
Pazar Eksperi
Ürün kullanımı / Ürünü
satın alma
Evet
Genellikle
evet, ancak şart
değil
Gerekli değil
Ürün Bilgisi
Ürüne özel
Ürüne özel
Genel
Genel Pazar Bilgisi
Hayır
Hayır
Evet
İletişim Biçimi
Çoğunlukla aktif
Aktif/Pasif
Çoğunlukla aktif
Ürün Yaşam Eğrisi
Giriş
Giriş
Tüm aşamalar
Kaynak: Wiedmann, Klaus-Peter, Walsh
Gianfranco, & Mitchell V.-W., (2001), The
mannmaven: An agent for diffusing market
information. Journal of Marketing Communications, 7, 195-212
Algılanan Risk
Tüketici davranışlarında algılanan risk kavramının
ortaya çıkışı Raymound Bauer’in tüketici davranışlarında algılanan risk teorisini ortaya atmasıyla
36
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
başlamıştır. Risk kelimesinin
anlamı
bir zarar veya
güvenlerini
olumsuzAÇIDAN
bir şekilde etkilemektedir
İNCELENMESİ
kayıp durumuna yol açabilecek bir olayın ortaya
(Bauer, 1960: 139).
çıkma ihtimali olarak ifade edilmektedir (TDK,
Yönetmenirisk bireyin kabul edebileceği miktarın
Algılanan
1997: 628). Cunningham (2005) riski “istenmeyen
1
altında bir Bölümü
seviyede gerçekleşirse, etkisi küçük
bir durumla karşılaşıldığında kayba uğranan miktar
olur ve ihmal edilebilir (Greatorex, Mitchell &
ve şartların olumsuz
olarak algılanması sonucu
Cunliffe,
1992: olarak
320).analiz
Ancak
yüksek seviyede alve konutlardasübjektif
istatistiksel
edilmesi
bireylerin hissedecekleri
zarar” ile
olarak
gılanan risk miktarı tüketicinin satın alma işlemini
tanımlamıştır (Dowling
&Ayrıca
Staelin,
1994:
uygulanmıştır.
hipotez
testleri119).
tüketimsöylediğinin
tespit edilmesi
ertelemesine
veya tamamen
iptal etmesine neden
Bauer’e göre tüketiciler,
iktisatçıların
aksine faydayı maksimize
yerine,
olabilmektedir
edilen bulgularetmek
sonucunda;
sanayitüketici
aralığı arttıkça, (Cunningham
elektrik ve doğalgazvd., 2005: 359).
tercihlerinden doğan riski minimize etmeye çaAlgılanan
risk tüketici satın alma sürecinin ilk
lışmaktadırlar (Sheth, Gardner & Garrett, 1988:
etkiliTUİK,
olan bir
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,aşamalarında
Sanayi, Konut, Anova,
Fiyatkavramdır (Dowling &
117; Shaw & Jones, 2005: 262).
Staelin, 1994: 119). Diğer aşamalarda ise algılanan
bu riski azaltacak stratejilere başvurmaktadırlar.
Algılanan risk kavramının
tanımlanmasıyla
ECONOMETRIC
ANALYSISberaber
OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
Bu stratejilerin başında kişisel tavsiyeler, ürün
tüketicilerin satın alma
davranışlarının değerlenHOUSES
veya hizmet hakkında ekstra bilgi araştırma
dirilmesi daha kolay ve anlaşılır bir hâl almıştır.
Eğer bir kişinin the
algıladığı
risk seviyesi yüksekse,
ve inürün
garantisi
gibiis statistically
faktörler yer almaktadır
consumption of electricity and natural gas used
industry
and houses
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared
with
the
use
of
ilgili müşteri satın
alacağı ürünleri alternatifleri ile
(Cunningham vd., 2005: different
360).
more
comprehensive.
The purpose
kıyaslama veya made
başka
insanlardan
tavsiye
isteme
Geçmişte Cox ve Rich (1967) tarafından yapılan
eğilimi göstermektedir (Laroche, Nepomuceno &
bir çalışmada algılanan risk, sosyo-psikolojik
Richard, 2010: 198). Algılanan risk, bilinmezlik
ve finansal riskler olmak üzere iki genel başdurumlarında tüketicilerin ihtiyaç duyduğu bilgi
lık altında değerlendirilmiştir. 1972 yılında ise
miktarının da artmasına yol açmaktadır (Laroche
Jacoby ve Kaplan algılanan risk kavramının 5
vd, 2004: 373-374). Bu durum tüketicilerin bilgi
kaynağı olarak başvurabilecekleri yenilikçiler gibi
tüketicilerin öneminin artmasına yol açmıştır.
Tüketici davranışları, tüketicilerin her türlü faaliyetlerinin sonucunun taşıdığı belirsizlikten ötürü
risk içermektedir. Tüketicilerin yaptıkları her satın
alma faaliyeti, tüketicinin finansal kaynaklarını
alternatif seçenekler için kullanmasına engel
olmaktadır. Yapılan yanlış tercihler tüketicilerin
kendilerinin veya yakınlarının kendilerine olan
farklı boyutunu ortaya koymuşlardır (Laroche,
Nepomuceno & Richard, 2010: 198). Bu çalışma
sonucuna göre algılanan riskler;
• İşlevsel (Performans) risk
• Zaman riski
• Sosyal risk
• Psikolojik risk
• Finansal risk
37
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Daha sonra diğer araştırmacıların
çalışmalarıFİYATLARININ
so- maliyetidir
(Solomon,
Bamossy & Askegaard,
İNCELENMESİ
nucu altıncı bir boyut olarak zaman riski, algılanan 2002: 236). Psikolojik risk, tüketicinin satın
risk boyutlarından biri haline gelmiştir (Stone & aldığı ürünün kişiliği ile uyuşup uyuşmayacağı
Gronhaug, 1993: 41). Fiziksel risk, ürünün veya ve kişinin benlik hissini artırıp artırmayacağı ile
1
hizmetin, tüketicinin fiziksel sağlığına etkileri ile ilgilidir. Roselius (1971) bu riskten ego kaybı olarak
ilgili endişeleriniÖzet
ifade
etmektedir. Bazı ürünlerin bahsetmektedir (Deniz, 2007: 41). Zaman riski,
: 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ve konutlarda
kullanılan
istatistiksel
olarak
edilmesi
başarısız kullanımı
tüketicinin
sağlığıdoğalgaz
veya güvenliği
Roselius’a
(1971:
58)analiz
göre
satın alınan ürünler
için tehlikeli oluşturmakta
ve fiziksel
risk ortaya
yeterli
tatmin
sağlamadığında
tüketicinin uygun
uygulanmıştır. Ayrıca
hipotez testleri
uygulanarak
araştırma
daha kapsamlı
Sanayi ve 1971:
konutlarda
tüketim
aralıklarına
ve doğalgaz
tespit edilmesideğiştirmek için
çıkmaktadır (Roselius,
58).
Sosyal
risk, göre
bir elektrik
ürünü
bulmakfiyatlarının
veya elindekini
ürünü satın alma
sonucunda
bireyin
sosyal
fazladan
zaman
harcaması
olarak tanımlamaktadır.
edilen
bulgular sonucunda;
sanayi
sektörübir
için tüketim
aralığı
arttıkça,
grup içindeki statüsünü kaybetmesi anlamına gel- İşlevsel risk, ürünün dizayn edildiği ve reklâmı
mektedir. Bu risk türü ürünün başkaları tarafından yapıldığı gibi performans göstermemesi nedeniyle
hoş karşılanmaması, olumsuz düşüncelere ya da arzu edilen faydaları sağlayamaması durumudur.
yargılamalara neden olması ve bireyin sosyal ima- Bir diğer ifadeyle performans riski ürünün bekECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
jına herhangi bir şekilde
zarar TO
vermesiyle
ilgilidir
lenen
performansı
gösterip
gösteremeyeceği ile
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
HOUSES
(Deniz, 2007: 40). Finansal risk, Roselius’a göre ilgili endişelerdir (Deniz, 2007: 39). Algılanan
ürün başarısız olduğunda
ortaya
çıkanbykaybın,
risk
boyutlu
bir kavramdır ve tek
Abstract: In this
study prepared
using data of
TSI kavramı
belonging toçok
the years
of 2012-2014,
the consumption
of electricity and
natural gas used
in industryile
andifade
housesedilmesi
is statistically
alınan ürünün gereği
gibi çalışmasını
sağlama
bir kavram
mümkün değildir.
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
maliyeti veya yerine başarılı bir ürün koyabilme Literatürde çok çeşitli risk boyutları tanımlanmıştır.
Tablo 2. Algılanan Risk Sınıflandırmaları
Yazar
Tarih
Risk Türleri
Roselius
1971
Fiziksel, Sosyal, Performans, Psikolojik, Zaman
Kaplan, Szybillo ve
Jacoby
1974
Fiziksel, Sosyal, Finansal, İşlevsel, Psikolojik
Mitchell ve Greatorex
1993
Fiziksel, Sosyal, Finansal, Fonksiyonel
Stone ve Gronhaug
1993
Fiziksel, Sosyal, Finansal, Performans, Psikolojik,
Zaman
Keh ve Sun
2008
Kişisel (Sosyal ve Psikolojik), Kişisel Olmayan
(Finansal ve İşlevsel)
Risklerin bazı durumlarda arttığı, bazı durumlar- riskin daha fazla hissedildiği durumları aşağıdaki
da ise azaldığı bilinmektedir (Yaraş, Yeniçeri & şekilde özetlemiştir. Buna göre algılanan risk;
Zengin, 2009: 201). Bettman (1973: 187) algılanan
38
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Araştırma
Metodolojisi
• Ürün grubu hakkında
bilgiVEazDOĞALGAZ
olduğunda,
İNCELENMESİ
Araştırmanın
amacını, tüketicilerin alışveriş
• Marka ile ilgili deneyim az olduğunda,
AÇIKGÖZ
yaparken
başvuru kaynağı olarak kullandıkları
Yönetmeni
• Ürün yeni olduğunda,
1
kaynaklar arasında
Bölümü yer alan yenilikçi tüketicilerin,
algıladıkları riskleri ortaya koymak ve yenilikçilik
• Ürün teknik açıdan karmaşık olduğunda,
kullanılarak
bu risk
çalışma,
sanayi
kavramı
ilehazırlanan
algılanan
arasındaki
ilişkiyi ortaya
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
• Tüketici daha
az güvenli
olduğunda,
koymak
oluşturmaktadır.
kullanılan
hazırlanan
çalışmada ANOVAAraştırmada
modeli
• Markalar arasında
kalite farkları olduğunda, veriler toplam 384 kişiden kolayda örnekleme
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik yöntemi
bulgulara göre
Elde
kullanılarak
elde edilmiştir.
Tüm katılım• Fiyat yüksek
olduğunda,
edilen
bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
cılar 18 yaşından büyüktür ve İstanbul’da ikamet
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
Verilerin toplanmasında kullanılan
• Satın alma tüketici için önemli olduğunda etmektedir.
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi,toplam
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat oluşan tek bir form
anket
üç bölümden
artma eğilimi
göstermektedir.
olarak hazırlanmıştır. Sorular kapalı uçlu olarak
Risk azaltma stratejileri genel olarak algılanan
ve 5’liAND
Likert
ölçeğine
göre
hazırlanmıştır. Birinci
NATURAL
GAS
PRICES
riski oluşturan parçaları
azaltmayı
ACCORDING
TO amaçlamaktadır.
CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
bölümde Steenkamp ve Gielens (2003) tarafından
HOUSES
Roselius (1971: 56) bir bireyin, ürünle ilgili risk
geliştirilen ve toplam 8 sorudan oluşan yenilikçilik
algılarını yok etmek
dört
stratejiden
birini
Abstract:için
In this
study
prepared by using
data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
ölçeği kullanılmıştır. İkinci bölümde tüketicilerin
consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
izleyebileceğinithe
ileri
sürmüştür.
Bu
stratejiler;
analyzed. ANOVA model was applied to the algıladıkları
study prepared with
use of different
risk the
seviyesini
belirlemeye yönelik
made
more comprehensive.
The purpose
was to olarak
determinehazırlanmış
electricity and olan
naturaltoplam
gas prices12 soruluk ölçek
• Satın almanın
başarısız
olma ihtimalini
azaltmak veya gerçek zararın şiddetinin azaltmak, yer almaktadır. Üçüncü ve son bölüm ise tüketicilerin demografik özellikleri ve kendilerini
• Daha fazla toleransa sahip olduğu algılanan
yenilikçi olarak tanımladıkları ürün gruplarını
risk türüne geçiş yapmak,
belirttikleri sorulardan oluşmaktadır. Araştırma
sonucunda elde edilen verilerin analizinde “SPSS”
• Satın alma işlemini ertelemek,
programından yararlanılmıştır. Şekil 1’de araştırma
• Satın alma işlemini gerçekleştirmek ve var
modeli gösterilmiştir. Modele göre toplam altı
olmak riske razı olmak.
hipotez geliştirilmiştir. Bu hipotezler de araştırma
modelinin altında sıralanmıştır.
39
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Şekil 1. FİYATLARININ
Araştırma Modeli
İNCELENMESİ
1
HOUSES
H1: Fiziksel riskAbstract:
ve yenilikçilik
: Finansal risk ve yenilikçilik arasında istatisIn this studyarasında
prepared byistatisusing data ofH
TSI
5 belonging to the years of 2012-2014,
tiksel olarak anlamlı
bir ilişki vardır.
tiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.
madeve
more
comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity
gas prices arasında istatisH2: Psikolojik risk
yenilikçilik
arasında
istaH6: Zaman
riskiandvenatural
yenilikçilik
tistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.
tiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.
Frekans Tabloları ve Betimleyici İstatistikler
H3: Sosyal risk ve yenilikçilik arasında istatistiksel
olarak anlamlı bir ilişki vardır.
Araştırmada kullanılan çeşitli demografik verilere
ilişkin ve toplamda 384 kişiyi kapsayan istatistikler
Tablo 3’de gösterilmiştir.
H4: Performans riski ve yenilikçilik arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır.
40
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VE
AÇIDAN Göre Yenilikçilik
Tablo 3. Demografik
Özellikler
TabloEKONOMETRİK
4. Ürün Gruplarına
İNCELENMESİ
Oranları
Cinsiyet
Erkek
Kadın
Yaş
57% Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
18-251
43%
Ürün
Evet (%)
Grupları
53%
Hayır (%)
26-35
29%
Gıda
40
36-45
12%
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak
Kozmetik
27 sanayi
doğalgaz ile elektrik
46+
6% tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
Elektronik
48 modeli
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan
çalışmada ANOVA
Medeni Durumuygulanmıştır. Bekâr
65%
Beyaz Eşya
16
Evli tüketim aralıklarına
35%
edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara
göre de sonuca gidilmiştir.
Temizlik
20 Elde
Çocuk Sayısı yönünde hareket
0
68%
Giyim
54 tüketim
1 seviyesinde düşüş gözlendiği
12% sonucuna
varılmaktadır. Sonuç olarak
2
13%
Hiçbiri
9
Anahtar Kelimeler
2+ : Elektrik, Doğalgaz,7%
60
73
52
84
80
46
91
Tablo 4’de yer alan sonuçlara göre, tüketicilerin
en fazla
yeniliğe
açık
Lise ANALYSIS OF24%
ECONOMETRIC
ELECTRICITY
AND
NATURAL
GASolduğu
PRICES ürün grubu giyim
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
Önlisans
26%RANGES
ürünleridir.
İkinci
sırada elektronik
ürünler gelirken,
HOUSES
Lisans
33%
beyaz eşyalar tüketicilerin en az yenilikçi olduğu
Lisansüstü
8%data ofürün
Abstract: In this
TSI belonging
grubu olmuştur.
Eğitim Seviyesi
İlköğretim
9%
Aylık Hane Geliri
0-1000
TL was applied
18%
analyzed. ANOVA
model
techniques for 1001-2000
analysis. Moreover,
tests
of hypothesis
were5.applied
and theOlunan
research was
Tablo
Yenilikçi
Ürünlerin
TL
31%
Meslek
2001-3000 TL
26%
3001-4000 TL
13%
4001-5000 TL
6%
5001+ TL
6%
Öğrenci
Alınma Sıklıkları
39%
İşçi / Memur
28%
Serbest
11%
Ev Hanımı
9%
Çalışmıyor
4%
Satın
Sıklık
%
Her gün
7,6
Haftada bir
18,8
Ayda bir
38,2
Daha seyrek
35,4
Tüketicilerin kendilerini yenilikçi olarak gördüğü
ürünleri satın alma sıklıklarına bakıldığında ayda
Diğer
9%
bir cevabını veren tüketiciler %38,2 ile en büyük
Tüketicilerin çeşitli ürün kategorilerinde yeni çıkan grubu oluşturmaktadır. Satın alma sıklığının artması
ürünleri satın alma istekleri sorulduğunda, Tablo ile yenilikçi olma arasında ters bir orantı olduğu
tablodan elde edilen sonuçlarda görülmektedir.
4’deki sonuçlar elde edilmiştir.
41
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Güvenilirlik Analizi
bilimlerde
yapılan araştırmalarda
alfa değerinin en
İNCELENMESİ
az 0,7 olması gerektiği ifade edilmekle beraber
Araştırmada kullanılan ölçeklerinMurat
güvenilirlik
KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
(Nunnally, 1978), soru sayısının az olduğu duanalizi için Cronbach alfa değerleri Güven
ölçülmüştür.
rumlarda bu değer 0,6’ya kadar inebilmektedir
1
Elde edilen sonuçlara göre yenilikçilik
ölçeğinin
Kilis 7 Aralık
(DeVellis, 2003). Bu durumda araştırmada kulgüven analizi sonucu 0,64 iken algılanan risk öllanılan ölçeklerin güven analizinin yeterli olduğu
Özet : 2012-2014
arasındaki Sosyal
çeğinin güven analizi
sonucu Yılları
ise 0,62’dir.
görülmektedir.
İfadeler
Tablo 6. Yenilikçilik Değişkenleri Betimleyici İstatistikler
Ortalama
Standart
Sapma
Yeni bir ürün gördüğümde, o ürünü denemeye isteksiz olurum
2,66
1,34
Çoğunlukla, yeni bir ürün piyasaya çıktığında onu ilk deneyenlerden biri ben
olmak isterim
2,82
1,40
OF ELECTRICITY
AND
NATURAL GAS PRICES
Memnun kaldığımECONOMETRIC
bir ürünü, başkaANALYSIS
ürünleri denemek
için nadiren
değiştiririm
2,96
1,39
Yeni ve farklı bir
1,25
HOUSES
ürünü denerken çok temkinli davranırım
3,40
Yeni markaları denemek için acele ederim
2,49
the consumption
of electricity
and natural
gas used
Nasıl çalıştıklarından
emin olmadığım
markaları
nadiren
satıninalırım
3,48
techniques
for analysis.
Moreover, tests of hypothesis were applied and the research 3,13
was
Yeni ürünlere şans
tanımaktan
hoşlanırım
Yeni ürünleri diğer insanlardan önce satın almaktan hoşlanmam
Tablo 6’da Steenkamp ve Gielens tarafından
geliştirilen yenilikçilik ölçeğinde yer alan değişkenlere ait ortalama ve standart sapma değerleri
yer almaktadır. Toplam 8 değişkenin yer aldığı
ölçekteki veriler göz önünde bulundurulduğunda
katılımcıların cevapları ortalamanın üzerindedir. Bu
durumda tüketicilerin yenilikçi olma eğilimlerinin
de yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
42
2,88
1,30
1,28
1,26
1,33
Tablo 7. Algılanan Riskler Betimleyici
İstatistikler
Ortalama
Standart
Sapma
Finansal Risk
3,93
0,95
Zaman Riski
2,96
0,83
Performans Riski
2,83
0,93
Sosyal Risk
2,34
1,15
Psikolojik Risk
3,21
0,99
Fiziksel Risk
2,93
1,05
Algılanan Riskler
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
Tablo 7’de ise tüketicilerin
algıladıkları
risklere
analizinin
sonuçları yerAÇIDAN
almaktadır. Sonuçlara göre
İNCELENMESİ
dair ortalama ve standart sapma değerleri yer al-
yenilikçilik ile tüm algılanan risk türleri arasında
maktadır. Sonuçlara göre tüketiciler tarafından en istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunduğu
fazla algılanan risk türünün finansal
risk olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumda araştırma hipotezle1
görülmektedir. Sosyal risk ise en az algılanan rinin doğrulanmaması mümkün değildir. Algılanan
risk türleri
ve yenilikçilik arasındaki ilişkilerin
risk türüdür. ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
ANOVA olduğu
modeli görülmektedir.
tamamının
pozitif yönde
hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
Korelâsyon ve uygulanmıştır.
RegresyonAyrıca
Analizi
Yenilikçilik
yüksek korelasyon
ve doğalgaz faktörü
fiyatlarının ile
tespiten
edilmesi
Tablo 8’de tüketicilerin
algıladıkları
risksektörü
türleri
sosyalaralığı
riskarttıkça,
faktörüne,
düşük korelasyon ise
edilen bulgular
sonucunda; sanayi
için tüketim
elektrik en
ve doğalgaz
seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ile yenilikçilik fiyatlarının
faktörlerigenel
arasındaki
korelasyon finansal risk faktörüne aittir.
Tablo 8. Yenilikçilik ve Algılanan Riskler Korelasyon Analizi
Yenilikçilik
Algılanan Riskler
ECONOMETRIC
ACCORDING TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS OF INDUSTRY
AND
Pearson
Correlation
0,146*
HOUSES
Finansal Risk
Sig. (2-tailed)
0,004
Abstract: In this study prepared by N
384
analyzed. ANOVA model was applied
to theCorrelation
study prepared with the use
of different
Pearson
0,307*
Zaman
Riski
Sig. was
(2-tailed)
0,000
made more
comprehensive.
The purpose
to determine electricity and natural
gas prices
N
384
Pearson Correlation
Performans Riski
Sig. (2-tailed)
N
Sig. (2-tailed)
N
Sig. (2-tailed)
N
0,000
0,317*
0,000
384
Pearson Correlation
Fiziksel Risk
0,386*
384
Pearson Correlation
Psikolojik Risk
0,000
384
Pearson Correlation
Sosyal Risk
0,298*
Sig. (2-tailed)
N
0,369*
0,000
384
* Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
43
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN yer almaktadır. Bu
Çoklu regresyon analizi
bir bağımlı
değişken
ile 7 taneEKONOMETRİK
bağımsız değişken
İNCELENMESİ
birden çok bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi durumda ihtiyaç duyulan örneklem sayısının en
ortaya koymak için yapılmaktadır. Sosyal bilimler az 7*15=105 olması gerekmektedir. Örneklem
alanında yapılan araştırmalarda her bir bağımsız sayısının 384 olduğu düşünüldüğünde bu şartın
1
değişken için 15 katılımcıya gerek duyulmakta- karşılanmış olduğu anlaşılmaktadır.
dır (Pallant, 2005:
140-2). Modelimizde toplam
Yenilikçilik
Değişkeni
Regresyon
Analizi
şeklindedir.Tablo
Farklı 9.
analiz
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
ve konutlarda
göre elektrik veBeta
edilmesi
BağımlıSanayi
Değişken
Bağımsız
Değişkenler
p-değeritespit VIF
elektrik ve 1,183
doğalgaz
Finansal sanayi
Risk sektörü için tüketim0,150
0,001
Zaman
Riski fiyatlarda da azalma meydana
0,168 gelmektedir.
0,000
1,174
yükseldikçe,
Sosyal
RiskDoğalgaz, Tüketim, Sanayi,
0,280
0,000
1,259
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Konut, Anova,
TUİK, Fiyat
Yenilikçilik
Psikolojik Risk
0,144
0,004
1,382
R2
0,332
Fiziksel
Risk OF ELECTRICITY0,165
0,001GAS PRICES
1,334
ECONOMETRIC
ANALYSIS
AND NATURAL
Satın alma sıklığı HOUSES -0,126
0,008
1,239
R2 değeri bağımlı
değişkenin
lıkTSIdurumunun
varlığına
bir işarettir. Tablo 9’da
Abstract:
In this studybağımsız
prepared by değişusing data of
belonging to the
years of 2012-2014,
kenler tarafından
hangi
oranda
üzere
yer alan değişkenlerde
analyzed.
ANOVA
modelaçıklandığını
was applied to the görüldüğü
study prepared
with modelde
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
ifade etmektedir.
Tablo
R2 değerinin
0,332
doğrusallık
değildir. Beta
made
more 9’da
comprehensive.
The purpose
was to çoklu
determine
electricity anddurumu
natural gasmevcut
prices
olduğu görülmekte ve modelde yer alan bağımsız değerleri, bağımsız değişkenin, bağımlı değişkeni
değişkenlerin, bağımlı değişkeni %33,2 oranında açıklamadaki katkısını ifade etmektedir. Örneğin
açıkladığı anlaşılmaktadır. Elde edilen sonuçların sosyal risk değişkenine ait beta değeri 0,280’dir.
istatistiksel olarak anlamlılığı p-değeri ile göste- Sosyal risk değişkeninde meydana gelecek bir
rilmektedir. p-değerleri Tablo 9’da da görüldüğü birimlik azalma, tüketicilerin yenilikçi olmalarını
üzere 0,05’den küçüktür. Regresyon analizinde 0,28 birim artıracaktır. Performans riski hariç diğer
dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli noktada algılanan risk türleri regresyonda yer almakta ve
çok doğrusallık durumudur. Çoklu doğrusallık ba- aralarındaki ilişki pozitif yöndedir. Ancak ürünlerin
ğımsız değişkenler arasında bir ilişkinin varlığına satın alma sıklığı ile yenilikçilik arasındaki ilişki
işaret etmektedir. VIF (Variance inflation factor) negatiftir. Ürünlerin satın alınma sıklığı arttığında,
değerinin 10’dan büyük olması çoklu doğrusal- tüketicilerin yenilikçi olma ihtimali azalmaktadır.
44
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKRisk
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDANGöre Analizi
Tablo 10. Algılanan
ve Yenilikçiliğin
Demografik
Özelliklere
İNCELENMESİ
Algılanan Risk
Satın
Alma Sıklığı
Eğitim
Murat
KORKMAZ,
Hakan AÇIKGÖZ
Yenilikçilik
Finansal Risk
Performans Riski
1
Aylık Gelir
0,000
Güven Grup
A.Ş. Finans Yönetmeni**
**
0,001 Elektrik-Enerji**
Bölümü
**
0,002
0,048
**
Sosyal
Risk kullanılan doğalgaz ile 0,000
0,011 olarak analiz **
ve konutlarda
elektrik tüketiminin istatistiksel
edilmesi
Psikolojik Risk
0,002
0,040
**
Sanayi veRisk
konutlarda tüketim aralıklarına
göre elektrik ve doğalgaz
edilmesi
Fiziksel
0,000
** fiyatlarının tespit **
Zaman
Riski sonucunda; sanayi sektörü
** için tüketim aralığı arttıkça,
**
edilen bulgular
elektrik ve0,000
doğalgaz
fiyatlarda
meydana
gelmektedir.anlaşılmaktadır. ** işareti ile
Tablo 10’da yenilikçilik
ve her yükseldikçe,
bir algılanan
riskda azalma
edilen
sonuçlardan
Anahtardemografik
Doğalgaz,ve
Tüketim,gösterilen
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,ilgili
Fiyat değişkenler arasında
türü ile tüketicilerin
özellikleri
kutucuklar
yenilikçi olduklarını düşündükleri ürünleri satın
istatistiksel bir ilişki bulunmadığını göstermektedir.
alma sıklıkları arasındaki
istatistiksel
birOFilişki
ECONOMETRIC
ANALYSIS
Tablo
11’de ise
10’da
elde edilen sonuçların
IN TERMS
OF Tablo
INDUSTRY
AND
bulunup bulunmadığına yönelik yapılan testlerin
HOUSES
post-hoc testi sonuçları yer almaktadır. Tabloya
(ANOVA, bağımsız örneklem t-testi vs.) sonuçistatistiksel
gruplarda en fazla
Abstract: In this study prepared by using data ofgöre
TSI belonging
to the ilişki
years ofbulunan
2012-2014,
ları toplu bir biçimde
gösterilmiştir.
Elde
the consumption
of electricity
and edilen
yenilikçi
veya ilgili algılanan
preparedolan
with eğilimine
sonuçlara göre tüketicilerin
yenilikçi olma eğilimtechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
risk türüne en fazla sahip olan tüketici grupları
purpose
lerinde hiçbir demografik
özelliğe göreTheayırt
edici
belirtilmiştir. Buna göre yenilikçi olma eğilimi
bir kriter tespit edilmemiştir. Yenilikçilikle ilgili
en yüksek olan tüketiciler yenilikçi olduklarını
istatistikî tek farklılık ürünleri satın alma sıklığına
düşündükleri ürünleri her gün satın alan tüketigörülmektedir. Satın alma sıklığı algılanan risk
cilerdir. Aynı şekilde lisansüstü eğitim seviyesine
türlerinden zaman riski hariç diğer risk çeşitleri
sahip olan tüketiciler diğer tüketicilere göre
ile de ilişkilidir. Tüketicilerin eğitim seviyeleri
performans, sosyal ve psikolojik riskleri daha
ve aylık hane gelirleri değiştikçe çeşitli algılanan
fazla algılamaktadır.
risk türlerinde de artış veya azalış görüldüğü elde
45
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Tablo 11. Algılanan
Risk VE
ve DOĞALGAZ
Satın Alma
Sıklığının Demografik
Özelliklere
Göre Analizi
İNCELENMESİ
Satın Alma
Murat KORKMAZ,
Hakan AÇIKGÖZ
Algılanan Risk
Yenilikçilik1
Sıklığı
Eğitim
Her gün
**
**
Daha seyrek
**
**
Finansal Risk
Aylık
Gelir
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındaki TUİK
sanayi
Performans
Riski
Herverileri
gün kullanılarak
Lisansüstü
**
Sosyal
Riskanaliz teknikleri kullanılarak
Her gün hazırlanan
Lisansüstü
**
şeklindedir.
Farklı
çalışmada ANOVA
modeli
Her
gün
Sanayi Psikolojik
ve konutlardaRisk
göre
elektrik veLisansüstü
doğalgaz fiyatlarının **
tespit edilmesi
yönündeFiziksel
hareket Risk
edilmiş olup, yapılanHer
istatistik
bulgulara
göre
Elde
gün
** de sonuca gidilmiştir.
**
fiyatlarının
genelRiski
seviyesinde düşüş gözlendiği
Sonuç
olarak
Zaman
** sonucuna varılmaktadır.
**
0-1000
TLtüketim
SONUÇ ve DEĞERLENDİRME
mesi
gereken
etmenlerdir.
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi,
Konut, Anova,
TUİK, FiyatBu çalışma algılanan
risk faktörünün kısmen de olsa anlaşılabilmesi
Tüketiciler yapacakları her alışverişte çeşitli risklerle
için, tüketicilerin bilgi ihtiyaçlarını karşılayan
karşı karşıya gelmektedirler.
Ödeyecekleri
paranın,
IN TERMS
OF INDUSTRY biri
AND olan yenilikçilerin
en önemli
kaynaklardan
HOUSES
harcayacakları zamanın, satın alacakları ürünün
etkisini ortaya koymaya çalışmıştır. Elinizdeki bu
performansının Abstract:
arzu ettikleri
şekilde olması için
In this study prepared by using data of
TSI belonging
to the years of
2012-2014,
çalışmada
tüketicilerin
yenilikçi
olma eğilimleri ve
the consumption
of electricitykaynaklara
and natural gas used in industry and houses is statistically
alışveriş öncesinde
bilgi edinecekleri
analyzed. ANOVA model was applied to the algıladıkları
study prepared risk
with türleri
the use belirlenmeye
of different
çalışılmıştır.
techniques for Bu
analysis.
Moreover,
ihtiyaçları bulunmaktadır.
kaynaklar
arasında
yenilikçi olarak tanımlanan kişiler gelmektedir. Tüketicilerin kendilerini en fazla yenilikçi olarak
Yenilikçiler belirli bir ürün kategorisinde bilgi gördükleri ürün grupları arasında ilk sırayı giyim
sahibi olan tüketicileri ifade etmektedir. Pazarlama ürünleri almaktadır. Araştırmaya katılan tüketicilerin
literatüründe algılanan risk konusu geniş kapsamlı demografik profilleri göz önünde tutulduğunda
olarak ele alınmakla beraber yenilikçiler ile olan yaklaşık %80’inin 18-35 yaş aralığında olduğu
ilişkisi üzerinde yeterince durulmamıştır. Risk konusu görülmektedir. Bu durumda gençlerin kıyafet
ve tüketicilerin neden risk algıladıkları anlaşılması konusuna yeniliklere diğer tüketicilerden daha
zor konulardır. Öyle ki kişilerin algıladıkları risk açık olduğu anlaşılmaktadır. Elektronik ürünler
türleri ve risk miktarları, birbirine benzer iki du- tüketicilerin yeniliklere açık olduğu diğer bir
rumda dahi farklılık gösterebilmektedir. Bu durum, önemli ürün grubudur. Türkiye’nin genç nüfusu
risk faktörünün çok sayıda bileşenden oluşmasıyla ve teknolojik ürünlere olan ilgisi pek çok ulusaçıklanabilir. Tüketicilerin sahip oldukları kültür lararası firma için Türkiye’yi cazip bir yatırım
ve mensubu oldukları sosyal sınıfların kuralları da ülkesi haline getirmektedir. Yeniliklere çok açık
risk konusunun anlaşılmasında göz ardı edilme- olmayan ürün kategorilerinde ise beyaz eşyalar
46
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
önde gelmektedir. Gerek
fiyatlarının
yüksekliği,
yük kısmı
ürünlerle ilgili
çeşitli endişelere sahip
İNCELENMESİ
gerekse de tüketicilerin bu ürünler için beklediği oldukları için yenilikçi olmaktan kaçınmakta ve
kullanım süreleri, tüketicilerin risk almasını en- bu endişeleri ortadan kaldıracak bilgi kaynaklarına
gellemekte, böylece daha önceden tecrübe ettiği yönelmektedir. Bu kaynakların başında da yenilikçi
1
ve hâlihazırda güvendiği markaları değiştirmek tüketiciler gelmektedir. Bu durumda pazarlamacıkonusunda isteksiz
davranmalarına yol açmaktadır. ların üzerine düşen görevlerin başında yenilikçilik
ve konutlarda
kullanılan
istatistiksel
olarak analiz
edilmesiazaltarak, bilginin
Araştırmadan elde
edilen bir
diğer doğalgaz
önemliilesonuca
tüketicilerin
algıladıkları
riskleri
göre tüketicilerin
%91 kendilerini
en azından
bir pazarda
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
araştırma yayılımını
daha kapsamlı hızlandırmaktır.
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
ürün kategorisinde
yenilikçi
olarak
ifade
etmekteyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik Araştırmanın
bulgulara göre de sonuca
gidilmiştir. Elde
Kısıtları
dirler. Yenilikçi olunan
ürünlerde
satınsanayi
almasektörü
sıklığı
edilen bulgular
sonucunda;
için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
azaldıkça tüketicilerin
yenilikçi olma eğilimi de Tüketicilerin yenilikçi olma eğilimleri ile algıladıkları
artış göstermektedir.
riskler arasında istatistikî olarak bir ilişki bulunmuş
olmakla beraber, araştırmanın çeşitli kısıtları da
Yapılan korelasyon analizinde yenilikçilik ile en
bulunmaktadır. Öncelikle araştırmanın örnek kütlesi
yüksek ilişki sosyal
risk ve fiziksel
riskeOFaittir.
ECONOMETRIC
ANALYSIS
küçüktür
ve katılımcıların
IN TERMS
OF INDUSTRYtümü
AND coğrafi olarak aynı
Sosyal risk tüketicilerin
ait olduğu topluluklarda
HOUSES
bölgede ikamet etmektedir. Araştırmanın daha
dışlanmasına yol açan durumlardan kaynaklanbüyük
ve coğrafi
olarak
tüm bölgeleri kapsayan
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
maktadır. Yenilikçi
olmak
daha
önce
denenmemiş
bir örnek kütle üzerinde tekrarlanmasında yarar
analyzed. ANOVA
model
was applied
ve bilinmeyen ürünlerle
ilişkili bir
kavram
olduğu
were applied Araştırmanın
and the research was
bulunmaktadır.
bir diğer kısıtı ise
more comprehensive.
purpose
için tüketicilerinmade
en fazla
hissedeceğiThe
riskin,
kişitüketicilerin yenilikçi olma eğilimlerini etkileyen
nin çevresinden gelecek olumsuz tepkiler olması
bir faktör olarak sadece algılanan risk faktörünü
tabii bir durumdur. Fiziksel riskte de ürünlerden
ele almasıdır. Algılanan risk faktörü yenilikçilik
kişilerin görebileceği fiziksel zararlar ifade edilüzerinde oldukça önemli bir etkiye sahip olmakla
mektedir. Yenilikçiler ürünleri ilk olarak deneyen
beraber, yenilikçi olma eğilimini etkileyen başka
kişiler oldukları için olası zararları daha önceden
unsurlar da bulunmaktadır.
öğrenebilecekleri kaynaklara sahip değildirler.
Yenilikçilerin en az hissetleri risk türü de finansal KAYNAKLAR
risktir. Bu durumda tüketicilerin yeni bir ürün deBAUER, R. A., (1968). Dynamic marketing for a
nemekten dolayı elde edecekleri tatmin derecesi,
changing world. James F. Engel (Ed.), Cono ürüne ödeyecekleri fiyatla kıyaslanamayacak
sumer behavior selected readings: Irwin Inc
kadar yüksektir.
BETTMAN, J. R., (1973). Perceived risk and
Yenilikçi tüketiciler, ürünleri ilk olarak deneyen
its components: A model and empirical test.
tüketicilerdir. Pazarda yer alan tüketicilerin büJournal of Marketing Research, 10, 184-190
47
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
BRANCALEONE,ELEKTİRİK
V., & GOUNTAS,
J., (2007).
risk-handling
activity.
Journal of Consumer
İNCELENMESİ
Personality characteristics of market mavens.
Research, 21, 119-134
Advances in Consumer Research, 34
FEİCK,
L. F., & PRİCE, L., (1987). The Market
Yönetmeni
1
CLARK, R., & GOLDSMİTH,
E., Üniversitesi,
(2005). Elektrik-Enerji
Maven:Bölümü
A Diffuser of Marketplace. Information.
KilisR.
7 Aralık
Market mavens: Psychological Influences.
Journal of Marketing, 51(1), ABI/INFORM
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
PsychologyÖzet
& Marketing,
22(4),
289-312
istatistiksel
olarak
analiz R.,
edilmesi
GOODEY,
C., &
EAST,
(2008). Testing the
COX, D.F., (1967).
Risk handling
intestleri
consumer
market
Journal of Marketing
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
dahamaven
kapsamlıconcept.
ve konutlarda
tüketim
göre elektrik ve
edilmesi
behavior – Sanayi
an intensive
study
ofaralıklarına
two cases,
Management,
24 tespit
(3-4),
265-282
risk taking and
handling
in conedileninformation
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
GREATOREX,
varılmaktadır. M.,
SonuçMİTCHELL
olarak tüketim V.W., & CUNsumer behavior. Harvard University Press,
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana
gelmektedir.
LİFFE, R., (1992). A risk analysis of industrial
Boston. İçinde Özer, L., Gülpınar S., (2005).
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
Konut, The
Anova,case
TUİK,of
Fiyat
buyers:
mid-range computers.
Hizmet sektöründe tüketicilerin algıladıkları
Journal of Marketing Management, 8, 315-333
riskler: Havayolları sektöründe bir araştırma.
Journal of Commerce
& Tourism
Education
KAPLAN,
L.OF
B.,INDUSTRY
SZYBİLLO,
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
AND G. J., & JACOBY,
HOUSES
Faculty, (1)
J., (1974). Components of perceived risk in
A2012-2014,
cross validation. Journal
Abstract: In this study prepared by using data of TSI product
belonging purchase:
to the years of
CUNNİNGHAM,
L.
F
.,
GERLACH,
J.H,
HARPER,
of Applied Psychology, 59 (3), 287-291
analyzed. ANOVA
model wasPerceived
M. D., & YOUNG
C. E., (2005).
more comprehensive.
The purpose
was to KEH,
determine
and natural
gas pricesThe complexities
risk and the made
consumer
buying process:
Internet
H.electricity
T., & SUN,
J., (2008).
airline reservations. International Journal of
of perceived risk in cross-cultural services
Service Industry Management, 16(4), 357-372
marketing. Journal of International Marketing,
16(1), 120-146
DENİZ, A., (2007). Kişilik özellikleri ile algılanan
risk arasındaki ilişkilerin incelenmesi üzerine LAROCHE, M., MCDOUGALL, G.H.G., BERbir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans
GEON, J., & YANG, Z., (2004). Exploring
tezi). Atatürk Üniversitesi SBE, Erzurum
how intangibility affects perceived risk. Journal
of Service Research, 6 (4), 373-389
DEVELLİS, F. R., (2003). Scale development:
theory and applications. Thousand Oaks, LAROCHE, M.L, NEPOMUCENO, M.V., &
CA: Sage Publication
RİCHARD, M.O., (2010). How do involvement
and product knowledge affect relationship
DOWLİNG, G.R., & STAELİN, R., (1994).
between intangibility and perceived risk for
A model of Perceived risk and intended
brands and product categories?. Journal of
Consumer Marketing, 27(3), 197-210
48
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
MİTCHEL, V. W., &
GREATOREX,
M., (1993).
SHAW,EKONOMETRİK
E. H., & JONES
BRİAN D.G., (2005).
İNCELENMESİ
A history of schools of marketing thought.
Risk perception and reduction in the purchase
Marketing Theory, 5(3), 239-281
of consumer services. The Service Industries
Journal, 13(4), 179-200
N., GARDNER DAVİD,
M., & GARRETT DENNİS, E., (1988).
NUNNALLY, J., (1978). Psychometric theory.
Marketing theory: evolution and evaluation,
ve York,
konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
2nd ed.. New
McGraw-Hill
çalışmada
ANOVA modeli
John Wiley
& Sons
PALLANT, J., (2005).
SPSS surviving manual
BAMOSSY,
G., ASKEGAARD,
yönünde
hareket
olup, yapılan
istatistik SOLOMON,
bulgulara göre deM.,
sonuca
gidilmiştir. Elde
a step by step
guide
to edilmiş
data analysis
using
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketimS.,
aralığı
arttıkça,
elektrik ve Behavior.
doğalgaz
(2002).
Consumer
Prentice Hall,
nd
fiyatlarının version
genel seviyesinde
spss for windows
12, 2düşüş
edition,
Upple gelmektedir.
Saddle River
Allen & Unwin
STEENKAMP, J., E.M., & GİELENS, K.,
PRİCE, L.L., FEİCK, LAWRENCE, R. F., &
(2003). Consumer and market drivers of the
GUSKEY-FEDEROUCH,
A., (1988).
ECONOMETRIC ANALYSIS
OFCouELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
trial
probability
of new
consumer packaged
ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN
TERMS
OF INDUSTRY
AND
poning behaviors of the market maven: Profile
HOUSES
goods. JCR, 30, 368-384
of a super couponer. Advances in Consumer
STONE,
R. N., & GRONHAUG, K., (1993).
the consumption
in industry and houses is statistically
Research, 15,
354-359 of electricity and natural gas used
analyzed. ANOVA model was applied to the studyPerceived
prepared withrisk:
the use
of different
Further
considerations for
ROSELİUS, T.,made
(1971).
Consumer The
rankings
of to determine
more comprehensive.
purpose was
and discipline.
natural gas prices
the electricity
marketing
European Journal
risk reduction methods. Journal of Marketing,
of Marketing, 27(3), 39-50
35, 55-61
TÜRK DİL KURUMU SÖZLÜĞÜ., (1997). Türk
RUVİO, A., &SHOHAM, A., (2007). Innovativeness,
Dil Kurumu Yayınları, İstanbul
1
SHETH, JAGDİSH,
Bölümü
exploratory behavior, market mavenship, and
opinion leadership: An empirical examination
in the asian context. Psychology & Marketing,
24(8), 703-722
SCHNEİDER, KENNETH, C., & RODGERS,
WALSH, G., GWİNNER, K., & SWANSON, S.,
(2004). What makes mavens tick? Exploring
the motives of market mavens’ initiation of
information diffusion. Journal of Consumer
Marketing, 21( 2), 109-122
W. C., (1993). A research note on market WİEDMANN, K.P., WALSH G., & MİTCHELL,
mavens and the dissemination of positive
V.W., (2001). The mannmaven: An agent
versus negative marketplace information. The
for diffusing market information. Journal
Journal of Marketing Management, 3(2), 67-72
of Marketing Communications, 7, 195-212
49
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
WİLİAMS, T. G., ELEKTİRİK
& SLAMA,
M. E., (1995).
YARAŞ,
E., YENİÇERİ,
T., ZENGİN, Y., (2009).
İNCELENMESİ
Market maven’s purchase decision evaluMağaza markalı ürün satın alan tüketiciler ile
ative criteria: Implications for brand and
satın almayan tüketiciler arasında algılanan
store promotion efforts. Journal of Consumer
risk bakımından farklılık olup olmadığının
1
Marketing, 12(3), 4-21
incelenmesine yönelik bir araştırma. Kocaeli
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
18(2),198-217
HOUSES
50
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE:
M3-M30-M31-M39
(Ekonomi)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED
ABSTRACT
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
Meaning and Significance: Located in an innovative group of consumers are familiar with the par1
ticular product group and related products in the market are willing to try before buying than other
consumers. TheÖzet
most
important determinant of risk they perceive in the time trial product for the
ve konutlarda
doğalgaz
ile are
elektrik
tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi
consumer is. Although
thekullanılan
type and
degree
different
in every
consumer,
there
are also innovative
consumer perceive
risk. Purpose:
While
shopping
reference
as innovative consumer
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri consumers
daha kapsamlı
Sanayi ve
konutlarda
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit
among the resources
they
use, perceived
risk and
constitute
reveals
reveals
theedilmesi
relationship between
perceived risk and
concepts.
Intüketim
the first
section,
and Gielens (2003)
edileninnovation
bulgular sonucunda;
sanayi Scope:
sektörü için
aralığı
arttıkça, Steenkamp
innovation scale consisting of developed and has been used by a total of 8 questions. The second
section is located a total of 12 questions prepared in scale to determine the level of risk perceived
by consumers. The third and final section consists of questions and demographic characteristics of
consumers stated that they identify themselves as innovative products group. Limitations: First, the
mass of the research
sample TO
is small
and livesRANGES
in the IN
same
geographical
region
ACCORDING
CONSUMPTION
TERMS
OF INDUSTRY
AND as all the particiHOUSES
pants. There is benefit in repeating the study on a larger sample and mass covering the whole region
geographically. Abstract:
AnotherInlimitation
of the
asofaTSI
factor
affecting
the oftrend
of consumers being
this study prepared
by study
using data
belonging
to the years
2012-2014,
innovative is notthe
only
to address the perceived risk factors. Although the perceived risk factors have
techniques
for analysis. Moreover,
testsother
of hypothesis
applied and
theto
research
was
a significant impact on innovation,
there are
factorswere
affecting
tend
be innovative.
Method:
The data used in this study were obtained from a total of 384 people using the sampling method
easy. Findings: Consumers need a research process before buying a product. This process varies
according to characteristics of the product or the price. One of the most important factors affecting the
duration of purchasing is the risks perceived by consumers. How much risk consumers perceive, the
amount of information needed increase and purchasing time is prolonged. Among the most important
sources of information include consumers who are innovators. In this study, the relationship between
innovators and consumers’ perceived risks have been studied in through statistical tests. Conclusion:
Innovative consumers, consumer products are tried first. To avoid being innovative by consumers in
the market because they have various concerns about the majority of the products and will eliminate
those concerns are turning to sources of information. This resource comes at the beginning of the
innovative consumers. In this case, reducing the risks perceived by the consumer at the beginning of
the duty of marketing innovation pain, to accelerate the dissemination of information in the market.
51
A
CED
UHPAD
MEYVE SUYU TÜKETİMİ KONUSUNDA TOPLUMSAL BİLİNÇ DÜZEYİ
VE OPTİMUM ÜRÜN TASARIMININ ANALİZİ: ANTALYA İLİ ÖRNEĞİ(1)
THE ANALYSIS OF PUBLIC AWARENESS ON FRUIT JUICE
CONSUMPTION AND THE OPTIMUM PRODUCT DESIGN: THE CASE
OF ANTALYA PROVINCE
Mükerrem ATALAY ORAL1, M. Göksel AKPINAR2, Mevlüt GÜL3, Ali Şevki AKAY4,
Sinem GÜLCAN2
Akdeniz Üniversitesi, Elmalı Meslek Yüksekokulu, İşletme Yönetimi Programı Antalya / Türkiye
2
Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü Antalya / Türkiye
3
Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü Antalya / Türkiye
4
Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu, Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü, Antalya / Türkiye
1
Abstract: In the world-wide growing healthy living culture, fruit
juice market started to claim an important position in food and
beverages sector. These products which also display development
in Turkey’s market widen the preferences of the customers; the
presented product and labels have a variety of features. In this
study, fruit juice consumption of households resides in Antalya
province urban area was handled; the awareness level of the
consumers about these products and their consumption approach
were analyzed. In addition to these, by investigating the purchase
preferences of the customers, it was aimed to irradiate the product
development studies in the sector. In frames of the research, data
obtained from face-to-face interviews done with 400 household
eliminated by random sampling method in January-February 2011
in Antalya province urban area, was used; however 389 survey was
taken into evaluation. The analysis and the evaluation was done
via SPSS 13.0.. In the study, Conjoint Analysis was used to determine the optimum product pattern which maximizes the customer
benefit in packed fruit juice market. Nine important factors were
found to be important for households’ preferences in packed fruit
juice. These are; production style, product variety, product label,
packing material, packing weight in grams, consumption time,
vitamin level, price and having food security system certificates
(ISO and HACCP). In Conjoint Analysis, the product feature set
which is to obtain the optimum consumer benefit, consists of the
combination which has the highest total benefit value. According
to this, the optimum product pattern to obtain the maximum benefit
to the consumers was determined to be the following pattern with
a total benefit value of 2.917: Production Style; %100 Fruit Juice,
Product Type; Cherry, Product Label; Dimes, Packing Material;
Glass Bottle, Packing Weight in Grams; 1500ml (1.5lt), Consumption Time; 4-7 days, Vitamin Level; 34mg (high), Price; 1.00-1.99
TL, Has Got: ISO – HACCP.
Öz: Tüm dünyada yaygınlaşan sağlıklı yaşam kültüründe, gıda ve
içecek sektörünün içerisinde meyve suyu pazarı özel bir konum
kazanmaya başlamıştır. Türkiye pazarında da gelişim gösteren
bu ürünler, tüketicilerin tercihlerini çeşitlendirmekte, beğenilerine
sunulan ürün ve markalar birçok değişik özellik taşımaktadır. Bu
çalışmada, Antalya ili kentsel alanında ikamet eden hane halklarının meyve suyu tüketimi ele alınmış, tüketicilerin bu ürünler
hakkındaki bilinç düzeyleri ve tüketim yönelimleri araştırılmıştır.
Çalışmada ayrıca, tüketicilerin meyve suyu satın alma tercihleri
incelenerek sektördeki yeni ürün geliştirme çalışmalarına ışık tutulmak istenmiştir. Çalışma kapsamında, Antalya ili kentsel alanında
Ocak-Şubat 2011’de tesadüfi örnekleme yöntemince seçilen 400
hane halkı ile yüz yüze görüşme yoluyla gerçekleştiren anketlerden
elde edilen veriler kullanılmış, ancak 389 anket değerlendirme
kapsamına alınmıştır. Verilerin analiz ve değerlendirmesi SPSS
13.0 programında yapılmıştır. Çalışmada, ambalajlı meyve suyu
pazarında tüketici faydasını maksimize eden optimum ürün pater’ini
belirlemek için Conjoint Analizi kullanılmıştır. Hane halklarının
ambalajlı meyve sularında tercih faktörü olabilecek dokuz önemli
faktör belirlenmiştir. Bunlar; Üretim şekli, ürün çeşidi, ürün markası, ambalaj malzemesi, ambalaj gramajı, tüketim süresi, vitamin
seviyesi, fiyat, gıda güvence sistemi belgelerinin bulunması (ISO
ve HACCP) şeklindedir. Conjoint analizinde, Tüketiciye optimum
fayda sağlayacak olan ürün özellik setini, toplam fayda değeri en
yüksek olan kombinasyon oluşturmaktadır. Buna göre, tüketicilere
maksimum faydayı sağlayacak olan optimum ürün patern’ini,
2.917’lik toplam fayda değeri ile Üretim Şekli; %100 Meyve suyu,
Ürün Çeşidi; Vişne, Ürün Markası; Dimes, Ambalaj Malzemesi;
Cam şişe, Ambalaj Gramajı; 1500 ml (1.5 lt), Tüketim Süresi;
4-7 gün, Vitamin Seviyesi; 34 mg (yüksek), Fiyat;1.00 -1.99 TL,
ISO – HACCP: Var olan ürün paterninden oluştuğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Meyve Suyu, Tüketici Tercihleri, Yeni Ürün,
Conjoint Analizi
Key Words: Fruit Juice, Consumer Preferences, New Product,
Conjoint Analysis
Doi: 10.17369/UHPAD.2016716388
(1) Sorumlu Yazar: Mükerrem ATALAY ORAL, Akdeniz Üniversitesi Elmalı Meslek Yüksekokulu Antalya / Türkiye
[email protected] Geliş Tarihi / Received: 07.12.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 13.03.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research - Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The
52
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE: H20-H26-H30-L31-M3-M14-M31-M39ID:70 K:77
(Ekonomi) & (Economy)
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
tüm işletmelerin
yaşamlarını
İNCELENMESİ
sürdürmeleri için
geçerli bir durumdur (Cemalcılar, 1999: 98-99).
Bir işletmenin yaşamını sürdürebilmesine
sadece Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
Türkiye,
hem taze meyve açısından hem de
mevcut malları yeterli gelmemektedir.
Güven Çünkü
Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni
1
meyve suyu
açısından önemli bir ülkedir. Bu
mallar bir yandan hızla yaşlanırken,
Kilis 7öteki
Aralık yandan
Bölümü
da yeni teknolojik gelişmelerin saldırıları ile değer önem, üretim miktarından olduğu kadar üretim
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriçeşitliliğinden
çalışma, sanayi
de bukaynaklanmaktadır
(Ekşi ve
kaybetmektedirler.
Bugünün rekabetini belirleyen
18-23).
Türkiye’de
kişi başına
şeklindedir.
analiz
teknikleriolarak
kullanılarakAkdağ,
hazırlanan2007:
çalışmada
ANOVA
modeli
faktörlerden birisi
ise, yeniFarklı
mal ve
hizmetler
düşen meyve suyu tüketimi her geçen yıl artıyor
belirtilmektedir.Sanayi
Bu ve
nedenle
yaşamını
konutlardapazarda
hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara
de sonuca
gidilmiştir.
Elde ortalamalarıyla
henüz
Amerika
ve AB
sürdürmek içinyönünde
bir işletme
er ya da geç yeni olsa dagöre
kıyaslandığında
oldukça
fiyatlarının
genel seviyesinde
varılmaktadır. Sonuç
olarakdüşük
tüketim seviyelerde seymallara yönelmek
zorundadır
(İslamoğlu,
1999: sonucuna
meydana
gelmektedir.
341-342). Her işletme, özellikle değişen zevkler, retmektedir (Akdağ, 2011: 16). Örneğin yapılan
teknolojiler ve rekabet karşısında yeni ürünler bir çalışmada; üniversite öğrencilerin her gün
%2.9’ unun taze meyve suyu içtiği saptanmıştır.
geliştirmek durumundadır. Uzun süre belirli bir
Ara öğünlerde
ise çaydan
sonra en çok tüketilen
AND NATURAL
GAS PRICES
ürünü üretip pazarlamak
risklidir. İşletmelerin yeni
ürünün meyve suyu olduğu belirlenmiştir (YılHOUSES
ürünler geliştirmek için sürekli çaba harcamaları
maz ve Özkan, 2007: 88-104). 2010 yılında kişi
gerekmektedir (Cemalcılar,
1999:
Ürünün
Abstract: In this
study 98-99).
prepared by
başına düşen ortalama meyve suyu ve benzeri
yenilik seviyesithe
arttıkça
yani, icat veya orijinal study prepared with the use of different
analyzed. ANOVA model was applied to the ürünlerin
tüketim miktarı 12 litre civarına ulaşfor analysis.
Moreover,
anlamda yeni birtechniques
mal üretilmeye
doğru
gidildikçe,
electricityyaklaşık
and natural 9
gaslitresini
prices
mıştır. Bunun
%100 meyve
büyük araştırma bütçelerine, çok uzman personele
suyu ve nektarı oluşturmaktadır (Akdağ, 2011:
ve teçhizata sahip olmak gerekmektedir (Akat,
16). Meyve suları ve nektarlarının toplumumuzda
2001: 94). Ürün bir firmayı tamamlayan, onun
tüketim oranı ürün çeşitliğine paralel olarak her
geleceğini şekillendiren en önemli öğe olarak geçen yıl artmaktadır (Tüfekçi ve Fenerçioğlu,
tanımlanmaktadır. Ürün oluşturma yeteneği firma 2010: 11-17). Avrupa’da kişi başına düşen yıllık
başarısında en önemli öğe olarak değerlendirilmek- ortalama meyve suyu ve nektarı tüketimi 23 litre
tedir (Kozlu, 2007: 127-129). Yeni ürün geliştirme, civarında olup, neredeyse ülkemizdeki tüketimin
özellikle rekabetin geliştiği ortamlarda, müşteri 3 katıdır. Avrupa’daki gelişmiş pazarlarda tüketim
gereksinimlerinden yola çıkıp, yine o noktada son oranları, bu ortalamanın da oldukça üzerindedir.
bulan, kalite çemberi ve toplam kalite yönetimi Örneğin Kanada’da tüketim 52 litre, Amerika’da
kurum, anlayış ve uygulamalarına dayandırılmak- 43 litre, Almanya’da 39 litre civarındadır (Akdağ,
tadır (Tek, 1997: 405-408). Yeni ürün geliştirme 2011: 16). Daha fazla meyve suyu kullanımının
süreci sadece pazara yeni giren işletmeler için söz özendirilmesi için yapılan bir çalışmada, meyve
konusu olmamaktadır. Pazarda mevcut bulunan suyu üreticileri, meyve sularının sadece kahvaltı
53
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ için
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
için olduğu fikrini ELEKTİRİK
ortadan kaldırabilmek
karşılamak
amacıylaAÇIDAN
ürün çeşitlendirmesini her
İNCELENMESİ
bilgilendirici reklam kampanyaları düzenlemişgeçen gün arttırmaktadır (Akdağ, 2011: 28).
lerdir (Öztürk ve Öymen, 2013: 135). Örneğin
Meyve suyu heterojen bir üründür. Avusturalya
Oceanspray işletmesi, geleneksel olarak meyve
meyve suyu endüstrisi fiyat üzerinden değil, yeni
1
suyu tüketmeyen daha genç tüketicileri hedef alan
ürünlerin üretimi üzerinden rekabet etmektedir.
35 milyon dolarlık
jenerik reklam kampanyası
Tüketicilere farklı meyve karışımları, ebatları ve
ve konutlarda
kullanılan
istatistikselseçenekleri
olarak analiz edilmesi
düzenlemiştir (Keskin,
2010:
133).doğalgaz
Avrupa’daki
konsantreleri
sunulmaktadır. Geniş
doymuş pazarınuygulanmıştır.
tersine, Türkiye
meyve
çeşitlilikteki
ürünlerin
üretimi, üreticilerin
Ayrıca hipotez
testleri suyu
uygulanarakbir
araştırma
daha kapsamlı
göre elektrik
edilmesi bu özelliklere
pazarı hızla büyümektedir
ve sağlıklı
beslenme
ve satıcıların
açıkça tespit
tüketicilerin
trendinin de etkisiyle,
tüketim
bilincindeki
geliş-için tüketim
değeraralığı
verdiklerine
olanveinançlarından
dolayı oredilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
doğalgaz
melere paralel olarak ülkemizdeki tüketimin de
taya çıkmıştır. Avustralya meyve suyu endüstrisi
artmaya devam etmesi beklenmektedir (Akdağ,
monopolistik rekabetçi pazardan oligapolistik
2011: 16). Ülkemizde yeni yatırımcılar iddialı
pazara doğru değişmiştir. Pazarda üstünlüğü olan
ürünlerle pazarda yer alırken mevcut firmalar da
iki firma, fiyat üzerinden değil yeni ürün üretimi
ürün yelpazelerini genişletme
gitmektedir.RANGES
üzerinden
etmektedir.
ACCORDINGyoluna
TO CONSUMPTION
IN TERMSrekabet
OF INDUSTRY
AND Meyve sularının
HOUSES
Sektörde görülen bu hareketliliğin altyapısında ise
birçok farklı özelliği vardır. Örneğin; farklı çeyıllık meyve suyu
tüketiminin
kişiprepared
başınaby5using
litredata ofşitteki
paketlerde,
şeker
ve vitamin gibi katıklarla
Abstract:
In this study
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
the consumption
of electricity and
natural gas used
in industry
and houses
is statistically
seviyesinin üzerine
çıkması gösterilebilir
(Tüfekçi
satılırlar
ve farklı
ebatlarda
kutularda muhafaza
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
ve Fenerçioğlu, 2010: 11-17). Türkiye’de toplam
edilirler. Bu çeşitlilik muhtemelen
imalatçıların
nüfusun %45’i tarım kesiminde yer almakta
ve satıcıların, tüketicilerin bu niteliklere önem
ve bu kesim toplam üretimin yaklaşık %13’nü
verdiklerine inanmalarından kaynaklanmaktadır
gerçekleştirmektedir. Bu nedenle tarım ve gıda
(Weemaes ve Riethmuller, 2001: 2-12). Türkiye
sanayileri sosyo-ekonomik açıdan ülke ekonogelinde sektörde faaliyet gösteren işletmelerin
misi için büyük önem taşımaktadırlar (Başer ve
%95’inin KOBİ olması nedeniyle, işleme, üreAkgül, 2002: 1-2). Türkiye meyve suyu sanayi,
tim, kapasite, teknoloji, araştırma ve geliştirme,
Avrupa ile kıyaslandığında, teknoloji bakımınmaliyet, sermaye ve finansman, pazarlama ve
dan yapılanmasını hızla geliştirerek eşit düzeye
satış organizasyonu gibi sorunlarla karşılaşılgelmiş olsa da, göreli olarak genç bir sektördür.
dığı görülmektedir (Çakmakoğlu, 2012: 18).
Ülkemizde meyve suyu kavramı da Avrupa’da
Ayrıca işlenmemiş tarımsal gıda maddelerinin
olduğu kadar iyi bilinmemekte, dolayısıyla geve hammaddelerinin biyolojik yapılarından dolişen bu sektörün ürün çeşitliliği, bazı gelişmiş
layı dayanıksız olmaları nedeniyle tüketim ya
pazarlara göre daha az seyretmektedir. Ancak
da kullanım olgunluğundaki yakın bir pazarda,
meyve suyu üreticileri artan tüketici taleplerini
kısa süre içinde üreticinin elinden çıkarılması
54
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Materyal
ve Yöntem
gerekmektedir (Martin
ve Goldsmith
2006: 5-6,
İNCELENMESİ
Aydemir ve Pıçak, 2008: 129-147). Gıda sanayi
Araştırmanın
temel veri kaynağını hane halkı
AÇIKGÖZ
Türkiye’nin dış pazarlarda rekabet gücünü artırdüzeyindeki
Yönetmeni yatay kesit verileri oluşturmuştur.
mayı hedeflediği temel sanayi dalları arasında yer
1
Pazarlama Bölümü
araştırmalarında uygulamada değişik
almaktadır. Bu nedenle, özellikle 1970’li yıllarda
ana kütle büyüklükleri ve tolerans düzeyleri
başlatılan gıda Özet
sanayii
yatırım hamlesi başarı
için belirli güven sınırları ve belirli ana kütle
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz Bugün
ile günümüze kadar
devam
ettirilmiştir.
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakvaryansı
hazırlanan varsayılarak
çalışmada ANOVA
modeli
farklı
örnek büyüklükleri
Türk gıda sektörü
mevcutAyrıca
kurulu
kapasitesi
ile
uygulanmıştır.
hipotez
araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
kullanılmaktadır.
Anatespit
kütlenin
Sanayialınan
ve konutlarda
tüketim konumuna
edilmesi nitelik itibariyle
dış ticarette dikkate
bir sektör
iki gruba bölündüğü durumlarda (bu çalışmada
gelmiştir. Tüketimde
işlenmiş
gıdasanayi
ürünlerine
edilen bulgular
sonucunda;
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
meyve
suyu tüketen
ve tüketmeyenler)
ve ana
özellikle, dondurulmuş
meyve sebze ürünleri,
kütle büyüklüğünün 500.000’den fazla (Antalya
meyve suları, hububat ürünleri ile bitkisel katı
merkez ilçe nüfusu: 775.157) olması koşulunda
ve sıvı yağlara olan talep giderek artmaktadır
%95 güven sınırları ve 0,25 (0,5x0,5) varyans
(Öndoğan, 2002: 102).
için hesaplanan örnek büyüklüğü 384’tür (KurACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Tüketicilerin herhangi
bir ürün veya hizmetin
HOUSES
tuluş, 1998: 236). Araştırma kapsamında hatalı
kullanımına yönelik pozitif veya negatif algıları,
olabileceği
varsayımıyla
toplam 400
Abstract: In this study prepared by using data ofanketler
TSI belonging
to the years of
2012-2014,
bilgi düzeyleri söz
konusu
malın
tercihi
ve
tüketim
adet hanehalkı ile anket uygulaması gerçekleşmodelBu
was
düzeyi üzerinde analyzed.
etkili birANOVA
faktördür.
çalışmada
were applied
and thekontrolü
research was
tirilmiştir.
Anketlerin
sonrasında toplam
made morelokomotif
comprehensive.
ülkemiz ekonomisinin
sektörlerinden
389 anket değerlendirilmeye alınmıştır. Hane
birisi olarak gıda sektörü, özelinde de alkolsüz
halklarından yüz yüze anket yöntemiyle derlenen
içecek sektörünü ve toplum sağlığını yakından
orijinal verilerin değerlendirmesi “SPSS 13.0”
ilgilendiren meyve suyu tüketimi konusu ele
programında yapılmıştır. Hane halkının meyve
alınmıştır. Çalışmanın amaçları iki temel noktada
suyu konusundaki bilinç düzeyleri ve tüketimine
oluşturulmuştur; Meyve suyu konusunda tüketici
ilişkin tutumları, Likert, Önemlilik, Rating ve
bilinç düzeyinin ve tüketime yönelik tutumların
Gayret Etme ölçeklerinde hazırlanan puanlama
araştırılması, Meyve suyu firmalarının pazara
soruları ile ortaya konulmuştur (Likert, 1967: 90-95,
sundukları/sunacakları ürünlerin taşıması gereken
Yurdakul ve Koç, 1997: 257-258). Hane halkının
özelliklerin ve bu özelliklerin tüketici tercihindeki
satın alma tercihinde tüketiciye en yüksek fayda
önem derecelerinin (tüketici faydasını maksimize
sağlayan meyve suyu nitelik setinin (optimum
eden optimum nitelik setinin) belirlenmesidir.
ürün tasarımı) ve özelliklere ilişkin düzeylerin
önemlilik seviyelerinin belirlenmesinde Conjoint
Analiz Tekniği kullanılmıştır.
55
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
BULGULAR
Örnek EKONOMETRİK
kitlenin eğitimAÇIDAN
durumları
İNCELENMESİ
incelendiğinde
toplam popülasyonun içerisinde en büyük dilim
Tüketicilerin Sosyo-Demografik Profili
%45 ile üniversite eğitimi alanlardan oluşurken
Günümüz toplumsal yaşamının en önemli olgula- bu gurubu sırasıyla lise mezunları ile okuryazar
1
rından birisi olan alışveriş ve tüketim,
fizyolojik ve ilköğretim mezunları takip etmiştir. Araştırma
ihtiyaçları gidermeye
yönelik bir aktivite olma- kapsamındaki ankete katılanların yaklaşık %21’i
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile elektrik tüketiminin
analiz aşağı
edilmesi
nın ötesinde yaşam
tarzlarının
şekillenmesinde
ev hanımlarından
oluşmuş
yukarı aynı oranda
rol oynamaktadır
(Schiffman
and
Kanuk,
daaraştırma
öğrenciler
katılım
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri 2003:
uygulanarak
daha kapsamlı
halesağlamıştır.
getirilmiştir. Bunların yanı
Sanayi
konutlarda tüketim
aralıklarına
göre elektrik
doğalgazdenek
fiyatlarının
tespit edilmesi
37-50). Tarım ve
gıdave ürünleri
talebini
etkileyen
sıra vetoplam
sayısının
yaklaşık %16’sını
önemli değişkenlerden
birisi
de tüketici
ilgili
emekliler,
çalışanlar
ve %1’ini ise işsizler
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi ile
sektörü
için tüketim
aralığı %41’ini
ve doğalgaz
değişkenlerdir. Tüketicilerin sosyo-demografik oluşturmuştur. Tüketiciler medeni statü dağılımları
özellikleri, tüketim ve satın alma davranışları açısından değerlendirildiğinde, %62’lik tüketici
üzerinde belirleyici olmaktadır. Araştırma kap- kitlesi evli, %32,9’u bekar, %2,6’sı da boşanmışsamında anket uygulanan örnek tüketici kitlesi; dul ve eşini kaybetmiş konumunda olan kitleleri
cinsiyet, yaş, meslek,
medeni
eğitim ve
temsil
etmektedir.
ÖrnekAND
kütle, hane halkı büACCORDING
TOstatü,
CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
HOUSES
hane büyüklüğü ekseninde değerlendirilmiştir. yüklüğü ekseninde değerlendirildiğinde Türkiye
Anket uygulamasına
katılan
389by
deneğin
veTSI
Antalya
Abstract:
In this toplam
study prepared
using data of
belongingili
to geneli
the yearsdağılımının
of 2012-2014, paralelinde 3–4
consumptionkadın
of electricity
in industry
houses is aile
statistically
%41,6’sı erkek,the
%58,4’ü
tüketicilerden
kişiden
oluşanandçekirdek
modelinin çoğunlukta
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
washane büyüklüğü
oluşmakta olup, Antalya ili kentsel alan cinsiyet olduğu gözlenmiştir. Ortalama
dağılımı ile uyumluluk göstermektedir. Araştırma 3,2 kişi olarak belirlenmiş olup, tek kişilik hane
popülasyonundan ±%5 sapma gösteren örnek hane oranı %7 iken 5 ve daha fazla kişiden oluşan aile
halkı kitlesinin %47,8’i genç nüfus, %44,7’si orta oranı da %13 seviyesinde bulunmuştur (Tablo 1).
yaş grubu, %8,9’u da yaşlı nüfusu temsil etmektedir.
56
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
TabloVE
1. DOĞALGAZ
Tüketicilerin
Sosyo-Demografik
Profili
İNCELENMESİ
Yaş
1
F
%
18–24
Güven
Grupyaş
77
19,8
25–34
yaş
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi,
Elektrik-Enerji Bölümü 105
35–44 yaş
81
45- 54 yaş
93
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri
kullanılarak hazırlanan çalışmada93ANOVA modeli
55 + yaş
Cinsiyet
Erkek göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının
162 tespit edilmesi
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına
yönünde hareket edilmiş olup, Kadın
yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca
227gidilmiştir. Elde
Medeni Durum
Evligözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç
241 olarak tüketim
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş
8,9
41,6
58,4
62
32,9
Boşanmış
10
2,6
Eşini Kaybetmiş
10
2,6
Üniversite
175
the consumption of electricity Yüksek
and natural
gas used
in industry and houses
lisans
+ Doktora
19 is statistically
tests of hypothesis were applied and
Şeklitechniques for analysis. Moreover,
Ev hanımı
81the research was
Hanede Yaşayan Kişi Sayısı
23,9
128
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
DurumuECONOMETRIC ANALYSIS
Okuryazar
+ İlköğretim
51GAS PRICES
HOUSES
Lise
144
Çalışma
20,8
Bekar
Eğitim
27
13,1
37
45
4,9
20,8
Emekli
61
15,7
Öğrenci
84
21,6
Nitelikli serbest meslek
41
10,5
Esnaf-tüccar
25
6,4
Memur
57
14,7
Nitelikli uzman teknik eleman
11
2,8
İşçi-hizmetli
24
6,2
İşsiz
2
1,3
1 kişi
27
7
2 kişi
91
23,5
3 kişi
113
28,9
4 kişi
107
27,6
5-8 kişi
51
13
57
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Conjoint Analizi ve
Optimum
Ürün Tasarıgramajı,
tüketim süresi,
vitamin seviyesi, fiyat,
İNCELENMESİ
mının Belirlenmesi
gıda güvence sistemi belgelerinin bulunması
(ISO ve HACCP). Ürün markası için, pazarda
Çalışmada, Conjoint Analizi, ambalajlı
Güvenmeyve
dağıtım gücü çok yüksek olan güvenilir ve bilisuyu pazarında tüketici faydasını1Kilis
maksimize
eden Elektrik-Enerji Bölümü
nen markalardan birinin ele alınması açısından
optimum ürün patern’ini belirlemek için kullanıl“Cappy”, halk arasında lezzetli bulunan güvenilir
: 2012-2014
Yılları
arasındaki Tablo
mış; oluşturulanÖzet
faktör
ve faktör
düzeyleri
istatistiksel
olarak analizbirini
edilmesi
ve bilinen
markalardan
temsil etmesi açı2’de gösterilmiştir.
HaneFarklı
halklarının
ambalajlı
şeklindedir.
analiz teknikleri
ve hale
bilinmeyen
Ayrıca hipotez testleri uygulanaraksından
araştırma“Dimes”
daha kapsamlı
getirilmiştir.yeni bir markanın
meyve sularındauygulanmıştır.
tercih
faktörü
olabilecek
dokuz
ve doğalgaz
fiyatlarınınetkisini
tespit edilmesi
tüketim
tercihinde
ölçmek açısından
olup,şekli,
yapılan
önemli faktör bulunmaktadır:
Üretim
ürün
“Fruit”
(normalde
piyasada
bulunmayan yeni bir
aralığı
ve doğalgaz
çeşidi, ürün markası,
ambalaj malzemesi, ambalaj
marka varsayımı) olarak belirlenmiştir (Tablo 2).
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat Özellik Seti
Tablo 2.Anahtar
Ambalajlı
Meyve
Suyu
İçinTüketim,
Kurgulanan
Optimum
Ürün
Faktör
Faktör Düzeyleri
1. %100 Meyve
Suyu 2. Meyve
NektarıIN TERMS OF INDUSTRY AND
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
HOUSES
Üretim Şekli
Ürün Çeşidi
1. Vişne Suyu
2. Portakal Suyu
3. Domates Suyu
4. Karışık Meyve
Suyu
Ürün Markası the 1.
Cappy
2. Dimes
3. Fruit
Ambalaj
Malzemesi
techniques
analysis.
hypothesis were
applied and
1. TetraforPak
(UHTMoreover,
2. tests
CamofŞişe
3. Plastik
Şişethe research4.was
Teneke
Kutu)
Ambalaj
Gramajı
1. 750 ml (0.7 lt)
2. 1000 ml (1 lt)
Tüketim
Süresi
1. 2-3 gün
2. 4-7 gün
Vitamin
Seviyesi
1. 14 mg (düşük)
2. 34 mg (yüksek)
Fiyat
1. 1 TL - 1.99 TL
2. 2 TL -2.99 TL
ISO – HACCP
1. Var
2. Yok
Bu faktör ve faktör düzeyleri ile SPSS programında Ortogonal Dizayn (tüketici soru kartları)
oluşturulmuştur. Yanıtlayıcıların her bir seçenekle
ilgili tercihleri 10’lu ölçek ile yapılmıştır. Burada,
öncelikli tercih en yüksek puan ile belirtilmiştir.
3. 1500 ml (1.5 lt)
Kutu
4. 2000 ml (2 lt)
3. 3 TL -3.99 TL
Kullanılan değerlendirme ölçeğinde 0 kademesi
“Hiç Tercih Edilmeyen”i ve 10 kademesi ise “En
Çok Tercih Edilen”i ifade etmektedir. Analiz sonuçlarına göre hane halklarının ambalajlı meyve
suyu tercihlerinde en önemli faktörün %19.89
58
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
önem düzeyi ile ürün
çeşidi olduğu
görülmektebulunan
güvenilir veAÇIDAN
bilinen marka örneği (DiİNCELENMESİ
dir. Ambalaj malzemesi ise önem verilen ikinci mes) yönünde olmuştur (0.285). Bir diğer faktör
özellik konumundadır (%17.79). Markanın önem olan ambalaj gramajı konusunda 0.252’lik fayda
düzeyinin üçüncü sırada geldiği görülmekte iken değeri ile 1500 ml (1.5 lt)’lik ambalaj çeşidinin
1
(%13.01), bunu ambalaj gramajı %12.66’lık bir ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Burada, piyadeğerle izlemektedir.
Meyve suyu tercihinde fiyatın sadaki meyve suyu ambalajlarının genel olarak
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
istatistiksel
olarak analiz edilmesi tüketicilerin bu
önemi ise %12.62
ile beşinci
sırada
gelmektedir.
1 lt olduğu
düşünüldüğünde,
Önemlilik düzeyi
altıncı sırada
gelen
ürün
özelliği
konuda
aradığı
yargısına varılmaktadır.
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırmadeğişiklik
daha kapsamlı
Sanayi
ve konutlarda
aralıklarına
göre elektrik
tespit
edilmesi
ise üretim şeklidir
(%100
meyvetüketim
suyu veya
meyve
Fiyatve tercihi
açısından
kısmi
fayda değerlerine
nektarı). Bu değeri
ile ISO sanayi
ve HACCP
bakıldığında
ise, 0.319
düşük fiyat seviyesinin
edilen %5.79
bulgular sonucunda;
elektrik ile
ve doğalgaz
gıda güvence sistemleri belgelerine sahip olmak (1.00-1.99 TL) başta geldiği söylenebilmektedir.
ve %5.10 ile tüketim süresinin uzunluğu takip Bu sonuç, tüm istenen ürün niteliklerin yanında
etmektedir. Hane halklarının ambalajlı meyve suyu tüketicilerin diğer ürünlerde olduğu gibi meyve
seçiminde en az önem verdikleri özellik ise ürünün suyunda da fiyata duyarlılık gösterdiklerini ifade
vitamin seviyesi olarak
belirlenmiştir.
Faktörlerin
etmektedir.
Bir
faktörAND
olan üretim şeklindeki
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
OFdiğer
INDUSTRY
HOUSES
kısmi fayda değerleri incelendiğinde, ürün çeşidi en yüksek fayda değeri ise 0.368 ile %100 meyaçısından en yüksek
kısmi
fayda
0.579
veTSIsuyunda
Burada, tüketicilerin
Abstract:
In this
studydeğerinin,
prepared by using
data of
belonging bulunmaktadır.
consumption
electricity
and natural
industry and houses
is statistically
değeri ile vişnethe
suyunda
ön ofplana
çıktığı
görül-gas used
diğerin seçenekler
arasından
en faydalı ve doğal
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was görülmektedir.
mektedir. Buna göre, tüketicilerin en eski çeşitler- olan türe yönelim gösterdikleri
den birini tercih ettiği ve bunda alışkanlıklarının Bir diğer özellik, ürünün gıda güvence sistemleri
etkili olabileceği söylenebilir. Ambalaj malzemesi sertifikasını (ISO- HACCP) bulundurması olarak
açısından fayda değerlerinde 0.764’lük değer ile belirlenmiş, bu konuda 0.131’lik bir değer ile
cam şişe dikkat çekmektedir. En sağlıklı ambalaj ürünün bu sertifikalara sahip olmasının tüketimalzemesi olarak nitelendirilen cam şişe tercihinde ciler için önem taşıdığı sonucuna varılmıştır. Bu
bulunulması tüketicilerin bu konuda bilinçlenmeye sonuç, gıda güvenilirliği açısından da tüketicilerin
başlamasının bir göstergesidir. Üçüncü önemli fak- bilinçlenmeye başladığının göstergelerinden biri
tör olan marka konusunda sunulan üç adet marka olarak kabul edilebilir. Tüketim süresi bir diğer
arasından (pazarda dağıtım gücü çok yüksek olan faktör olarak ele alınmış, bu konudaki yüksek
güvenilir ve bilinen markalardan biri, halk arasında fayda değeri (0.151), ürünün kapağı açıldıktan
lezzetli bulunan güvenilir ve bilinen markalardan sonra 4-7 gün bozulmadan kalması yönünde bir
biri ve normalde piyasada bulunmayan yeni ve isteğin olduğunu ortaya koymuştur. Önemlilik
bilinmeyen bir marka varsayımı) fayda değeri en sıralamasında en son sırada bulunmasına rağmen,
yüksek çıkan tüketici tercihi, halk arasında lezzetli meyve suyu ürününün vitamin seviyesinin yüksek
59
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VEdeğeri
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
olması (34 mg), 0.068’lik
fayda
ile tüketiciler açısından
tercih edilen
bir diğer unsur olarak
İNCELENMESİ
karşımıza çıkmıştır (Tablo 3).
TabloGüven
3. Conjoint
Analizi
Sonuçları
Grup A.Ş. Finans
Yönetmeni
Faktör/Faktör Düzeyi
Üretim Şekli
1
Fayda Değeri (Part worth değeri)
Standart Hata
Önemlilik Düzeyi (%)
ve konutlarda kullanılan doğalgaz0.368
ile elektrik tüketiminin istatistiksel
% 100 Meyve Suyu
0.110
uygulanarak araştırma daha kapsamlı
Meyve Nektarı uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri
- 0.368
0.110 hale getirilmiştir.
Ürün Çeşidi
Vişne Suyu
Portakal Suyu
0.579
0.191
aralığı Kw cinsinden yükseldikçe,-0.022
0.191
Domates Suyu Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz,
-1.097 Tüketim, Sanayi, Konut, Anova,
0.191TUİK, Fiyat
Karışık Meyve Suyu
Ürün Markası
Cappy
0.540
0.276 HOUSES
0.147
0.172
Tetra Pak (UHT Kutu)
0.364
0.191
Cam Şişe
0.764
0.191
Plastik Şişe
-0.569
0.191
Teneke Kutu
-0.559
0.191
750 ml (0.7 lt)
-0.140
0.191
1000 ml (1lt)
-0.075
0.191
1500 ml (1.5 lt)
0.252
0.191
2000 ml (2 lt)
-0.038
0.191
2-3 gün
-0.151
0.110
4-7 gün
0.151
0.110
Fruit
Ambalaj
19.89
0.191
0.285
Dimes
8.03
the consumption of electricity and
natural gas used in industry and
houses is statistically
-0.562
0.172
Malzemesi
13.01
17.79
Ambalaj Gramajı
12.66
Tüketim Süresi
Vitamin Seviyesi
60
5.10
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
14 mg (düşük)
-0.068
0.110
İNCELENMESİ
34 mg (yüksek)
Murat 0.068
Fiyat
0.110
5.10
1.0 - 1.99 TL
1
2.0 - 2.99 TL
0.147
Kilis 7 Aralık0.319
0.184
0.172
12.62
3.0 - 3.99 TL ve konutlarda kullanılan doğalgaz-0.503
0.172
ISO- HACCP şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
0.131 göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının
Var
0.110 tespit edilmesi
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına
Yok
-0.131
0.110
edilen bulgular sonucunda; sanayi
sektörü için tüketim aralığı arttıkça,
fiyatlarının
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
Constant/Toplam
1.446
0.122 olarak tüketim
Pearson’s R= 0.938
Significance = 0.0000
Kendall’s tau= 0.846
5.79
100.00
Significance= 0.0000
Conjoint analizinde, faktör düzeylerinin kısmi fayda faktör düzeyidir. Bu çalışmada uygulanan Conjoint
ECONOMETRIC
ELECTRICITY
AND
NATURAL GAS
değerlerinin yanında,
bu düzeylerANALYSIS
arasındakiOF
farklar
Analizi
sonuçlarına
göre,PRICES
tüketicilere maksimum
da incelenen faktörlerin hane halkı tercihlerindeki
faydayı sağlayacak olan optimum ürün paterninin,
HOUSES
önem düzeylerini ortaya koymaktadır. Sonuçlara 2.917’lik toplam fayda değeri ile 31 nolu kart
göre, kısmi fayda
en natural
büyükgas used
olduğu
tespitand
edilmiştir
1).
the değerleri
consumption arasındaki
of electricity and
in industry
houses is (Şekil
statistically
fark sırasıyla ürün
çeşidi,
malzemesi
techniques
forambalaj
analysis. Moreover,
tests ve
Üretim
Şekli and natural %100
Meyve suyu
electricity
gas prices
ürün markası faktörlerindedir. Burada, tüketicilerin
Ürün Çeşidi
Vişne
Ürün Markası
Dimes
meyve suyu seçiminde tat alışkanlıklarına önem
Ambalaj Malzemesi
Cam şişe
verdikleri, sağlıklı ambalaj malzemesine yönelim
Ambalaj Gramajı
1500 ml (1.5 lt)
gösterdikleri ve markaya duyarlı oldukları sonucu
Tüketim Süresi
4-7 gün
Vitamin
Seviyesi
34 mg (yüksek)
ortaya çıkmaktadır. Analizde, tüketicilere sunuFiyat
1.00 -1.99 TL
lan soru kartlarının toplam fayda değeri, faktör
ISO – HACCP
Var
düzeyleri skorlarının toplamından oluşmaktadır.
Şekil 1. KART NO: 31
Tüketiciye optimum fayda sağlayacak olan ürün
özellik setini, toplam fayda değeri en yüksek olan (Tüketici Toplam Fayda Değeri: 2.917)
kombinasyon oluşturmaktadır. En düşük seviyedeki
toplam fayda değerine sahip olan set ise tüketiciye minimum faydayı sağlayacak olandır. Yani,
tüketiciler tarafından seçilen öncelikli seçenek,
toplam fayda değeri en yüksek olan faktör ve
61
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
SONUÇ
ğunun EKONOMETRİK
bilinmesi hemAÇIDAN
üretici
İNCELENMESİ
hem aracı hem de
tüketici boyutunda değer zinciri oluşturulmasına
Günümüzde yaşanan hızlı teknolojik
Murat gelişme
olanak tanımakta ve piyasaya yeni giren ürünler
beraberinde toplumların ekonomik,
sosyal
ve Finans Yönetmeni
Güven
Grup A.Ş.
için hedeflenen değer algısının gerçekleşen değer
1
demografik göstergelerinde önemli
değişimler
Kilis 7 Aralık
algısına dönüşmesine fırsat yaratmaktadır. Meyve
meydana getirmektedir. Bu değişimler son yıllarda
suları özellikle günümüz koşullarında hemen
Özet : 2012-2014
TUİKve
verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
toplumların tüketim
alışkanlıklarını
yansımış
istatistiksel
analiz edilmesi
hemen her
yerdeolarak
ve zamanda
kolaylıkla tüketilen
mevcut tüketimşeklindedir.
kalıplarının
uğramaFarklı değişime
analiz teknikleri
içecekler
arasında
almaktadır. Birçok firma
araştırma daha
kapsamlıyer
sına neden olmuştur.
Özellikle
küreselleşmenin
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit
edilmesiürün farklılaştırfarklı
markalar
altında
belirli
yönünde
hareket edilmiş
olup, yapılan
getirdiği yenidünya
düzeninde
tüketiciler
tüketim
ması aralığı
ile pazara
pazar payını artırma
arttıkça,girme
elektrikveya
ve doğalgaz
olgusu üzerine yoğunlaşmışlar,
sadece tüketerek
yönünde stratejiler geliştirirken bu ürüne yönelik
aralığı Kwuzaklaşarak
haz almanın eşiğinden
tüketimlerine
olan pozitif tüketici talebi, bu ürünlerin pazardaki
Anahtar Kelimeler
Elektrik,
farklı değerler yüklemişler
ve :farklı
beklentilere
yükselişinde etkili olmakta ve yeni ürün, yeni
girmişlerdir. Bu durum gıda tüketimi ve pazarı
çeşit ve yeni gramajlarda ürünler geliştirilmesi
boyutunda değerlendirildiğinde,
toplumların
sağECONOMETRIC ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL GAS PRICES
konusunda
sunmaktadır.
Meyve suyu
IN TERMSfırsatlar
OF INDUSTRY
AND
lıklı ürün beklentileri ve farklı ürün konseptlerine
HOUSES
ürünlerinin tüketimi gerek çeşit gerekse miktar
yönelimleri şeklinde değer sistemlerinin yaygınlaşolarak
değişim
TSI belonging
to thegöstermektedir.
years of 2012-2014, Benzer şekilde
tığı görülmektedir.
Tüketici
pazarındaki
yaşanan
in industry
and houses
tüketiciler
meyve
suyuis statistically
ürünleri satın alırken ya
analyzed.ve
ANOVA
model
was applied bir
bu değişimler, üretici
dağıtıcı
pazarlarına
were
applied
and
the
research
was
da tüketirken göz önüne alınan
özellikler tüketici
The rekabetin
anlamda yön vermektedir.
Doğal olarak
segmentlerinde farklılaşabilmektedir. Conjoint
arttığı kaygan pazar koşullarında gıda sektöründe
Analizi sektöre ve üreticilere yol gösterici niteuygulanan pazarlama stratejileri de yeni boyutlar
likte sonuçlar vermiştir. Bu noktada, tüketicilerin
kazanmaktadır. Çünkü her geçen gün tüketim
ambalajlı meyve suyu tercihlerinde önem verilen
artmakta ve tüketiciler yeni ve farklı ürünlere
ilk üç konunun ürün çeşidi, ambalaj malzemesi
yönelmektedirler. Burada öne çıkan kavram, tüve marka olduğu sonucuna varılmıştır. Bulgular,
ketimde “çeşitlilik, farklılık ve kalite” olgusudur.
hane halklarının damak tatlarına göre çeşit tercihi
Günümüz tüketicisinin tüketim yelpazesindeki
yaptıklarını ve alışkanlıklarını bırakmadıklarını,
ürün çeşitliği artmaktadır. Tüketici cephesindeki
bilgilendirmelere önem vererek ambalajda sağlıklı
bu gelişmelerin doğal yansıması olarak her yıl
olana yöneldiklerini ve halk arasında en lezzetli
binlerce yeni ürün ve marka gıda pazarına girbulunan markaları tercih ettiklerini göstermektedir.
mekte ancak büyük bir bölümü bir yıl içerisinde
Gıda ürünleri pazarında birçok ürünün pazara girdiği
kaybolmaktadır. Yani bir anlamda ürün ve marka
ve birçoğunun aynı başarıyı gösteremediği göz
kaosu yaşanmaktadır. Bu anlamda tüketicilerin
önüne alındığında, ileriye dönük yapılacak ürün
yeni ürün konseptinden beklentilerinin ne oldu62
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE çıkan
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
geliştirme çalışmalarının
ortaya
sonuçlar
EKŞİ,EKONOMETRİK
A., AKDAĞ, E.,
(2007). 2000’den 2007’ye
İNCELENMESİ
doğrultusunda yönlendirilmesi yarar sağlayacaktır.
Türkiye’de Meyve Suyu Üretimi ve Tüketimi
İstatistikleri. 4 Mevsim Meyve Suyu Dergisi,
KAYNAKLAR
Yıl: 6, Sayı: 2, 18-23
1
AKAT, Ö., (2001). Uluslararası Pazarlama KarİSLAMOĞLU, A.H., (1999). Pazarlama Yönetimi
ması ve Yönetimi,
3.
Baskı,
Ekin
Kitabevi
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
(Stratejik
ve Global
Yaklaşım),
Beta Basım
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
Yayınları, Bursa,
ss: 94
Yayımçalışmada
Dağıtım,ANOVA
1. Baskı,
İstanbul, ss:341-342
modeli
AKDAĞ, E., (2011).
Türkiye Meyve Suyu Ürünler
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespitJenerik
edilmesi Reklam Üzerine
KESKİN,
H.D.,
(2010).
Sanayi Raporu
Çalışma,
Niğde Üniversitesi
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim Kavramsal
aralığı arttıkça, Bir
elektrik
ve doğalgaz
İİBF Dergisi, 2010, Cilt:3, Sayı:1, Niğde,
AYDEMİR, C., PIÇAK, M., (2008). Ekonomik
s.133-145
Gelişme Sürecinde Tarım-Sanayi İlişkileriAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
nin Sektörler Arası Bütünleşmeye Etkileri,
KOZLU, M.C., (2007). Uluslar arası Pazarlama
D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi
ve Uygulamalar,
9. Baskı, Türkiye İş
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITYİlkeler
AND NATURAL
GAS PRICES
10, ss:129-147ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Bankası Kültür Yayınları, Yaylacık MatbaaHOUSES
cılık, İstanbul, ss: 127-129
BAŞER, F., AKGÜL, B., (2002). Dahilde İşleme
Rejiminde Tarım
ve Gıda Sanayi Ürünlerithe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
KURTULUŞ, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları,
analyzed.
ANOVA
modelNisan
was applied
nin Yeri, Dış
Ticaret
Dergisi,
2002,
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis Genişletilmiş
were applied andAltıncı
the research
was İÜ İşletme Fak.
Baskı,
comprehensive.
The purpose
Başbakanlıkmade
Dışmore
Ticaret
Müsteşarlığı
İhracat
Yayın No:274, İşletme İktisadi Enst. Yayın
Genel Müdürlüğü, Ankara, ss:1-2
No: 406, İstanbul
CEMALCILAR, İ., (1999). Pazarlama KavramLİKERT, R., (1967). The Method of Construclar-Kararlar, Beta Basım Yayım Dağıtım,
ting an Attitude Scale, Readings in Attitude
İstanbul, ss:98-99
Theory and Measurements, John Wiley and
Sons Inc., Page: 90-95, New York: 1967
ÇAKMAKOĞLU, P., (2012). Gıda ve İçecek
Sektöründe Yeni Ufuklar, İAOSB (İzmir
MARTİN, J. and GOLDSMİTH, P., (2006).
Atatürk Organize Sanayi Bölgesi) Proje ve
Agricultural Industries, Choices. The Maİş Geliştirme Birimi; İAOSB Haber Dergisi,
gazine of Food, Farm and Resource Issues.
Ekim Sayısı, İzmir, ss:16-20. http://www.
3rd Quarter 2006, 21 (3), Texas University,
iaosb.org.tr/edergi/2012/Ekim/#/16 erişim:
USA, ss:5-6
20.01.2015
ÖNDOĞAN, E.N., (2002). Türkiye’de İşlenmiş
İthal Gıda Ürünleri Pazarlaması, Ege Aka-
63
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZhttp://
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
demik Bakış, Sayı:2
Cilt: 2VEss:93-104.
YILMAZ,
E., ÖZKAN,
S., (2007). Üniversite
İNCELENMESİ
www.onlinedergi.com/eab/arsiv/arsivDetay.
Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının
aspx?yil=2002&peryot=2 erişim: 20.11.2015
İncelenmesi, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi,
Cilt:2, Sayı:6, ss: 88-104
1
ÖZTÜRK G., ÖYMEN, G., (2013).
Markalama
Kilis 7 Aralık
Çalışmalarında Sağlık Vaadli Ürün Reklam- YURDAKUL, O., KOÇ, A., (1997). Gıda Ürünleri
Özet
2012-2014 YıllarıConference
arasındaki TUİKon
verileri kullanılarak
hazırlananÇukurova
larının Rolü,
II.: International
Pazarlaması,
Üniversitesi Genel
Communication,
Media,
Technology
and
Yayın No:121,
Ders Kitapları
şeklindedir.
Farklı analiz
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli Yayın No: 34,
Design, 02-04
May 2013, Famagusta–North
Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara
göre de Adana,
Elde
Cyprus, ss:360-364
Atölyesi,
ss:257-258
genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
SCHIFFMAN,fiyatlarının
L.G., KANUK,
L.L., (2003). Yazar Notu: Bu çalışma, 2009.01.0104.005 proje
Consumer Behavior, 8th Edition, New Jersey:
numarasıyla, Akdeniz Üniversitesi Bilimsel
Prentice Hall, ss:37-50
Araştırma Projeleri Yönetim Birimi tarafından desteklenmiş projenin bir bölümüdür.
TEK, Ö.B., (1997).
PazarlamaANALYSIS
İlkeleri OF
Global
ECONOMETRIC
This
study
part of aAND
project supported by
TERMS
OF is
INDUSTRY
Yönetimsel Yaklaşım,
Türkiye Uygulamaları,
HOUSES
Akdeniz University, Administration Unit of
Geliştirilmiş 7. Baskı, Cem Ofset, İstanbul,
Research
Projects (Project No.
In this study prepared by using data of TSI Scientific
belonging to the
years of 2012-2014,
ss:405-408 Abstract:
2009.01.0104.005) Bu makale, 1. Uluslararası
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were appliedYönetimi
and the research
was Araştırmaları
Ekonomi
ve Pazar
TÜFEKÇİ, H. B., FENERCİOĞLU, H., (2010).
Kongresinde sunulmuştur. This article was
Türkiye’de Üretilen Bazı Ticari Meyve Supresented at the 1st Internatıonal Congress
larının Kimyasal Özellikler Açısından Gıda
On Economy Admınıstratıon And Market
Mevzuatına Uygunluğu. Akademik Gıda 8
Surveys.
(2), ss: 11-17
WEEMAES, H., RIETHMULLER, P., (2001).
What Australian Consumers like about Fruit
Juice: Results from a Hedonic Analysis, Paper
selected for presentation at the World Food and
Agribusiness Symposium International Food
and Agribusiness Management Association.
Sydney 27-28 June 2001
64
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
EXTENDED ABSTRACT
ve konutlardaconsumers
ile elektrik
tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz
Introduction: Although
around
the world
have
been opting
for edilmesi
fruit juice for vitamin
and mineral needs,
we have
justhipotez
got totestleri
the phase
of consumption
of fruit
as a nutrient medium
uygulanmıştır.
Ayrıca
uygulanarak
halejuice
getirilmiştir.
ve konutlardaoftüketim
aralıklarına göre elektrik increase
ve doğalgazin
fiyatlarının
tespit
in our country. Sanayi
Development
health-consciousness,
the will
to edilmesi
lead a quality life and
easily consumededilen
feature
of sonucunda;
fruit juice
have
played
a major
role
in the
uptrend
of it. Industrially, the
bulgular
sanayi
sektörü
için tüketim
aralığı
arttıkça,
elektrik
ve doğalgaz
production of fruit juice in Turkey began in 1960s and accelerated in 2000s in parallel with the world.
It is thought that the main reason for this situation is ‘’increasing health-consciousness’’ trend all
over the world (www.meyed.org.tr). Turkey is an important country in terms of both fresh fruit and
fruit juice. This importance results from not only the quantity of production but also variety of proECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
ductions (Ekşi andACCORDING
Akdağ, 2007:
18-23). WhileRANGES
consumption
of fruit
juice perAND
person in Turkey was
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
HOUSES
0.4 liters at the beginning of 1970s, it reached 3.9 liters in 1996 by having multiplied by 10 compared to 1970; 4.0Abstract:
liters in
1998
10 liters
recent
This
36 in the U.S.A, 25 in
In this
studyand
prepared
by usingindata
of TSIyears.
belonging
to thefigure
years ofis2012-2014,
the the
consumption
of electricity
and natural
gas used33.52
in industry
and houses is25.35
statistically
Canada, 22.94 in
average
of EU (24
countries),
in Germany,
in France, 24.69 in
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
wasof consumers reEngland and 14.65 in Italy (AIJN, 2008: 3-20). Positive or negative perspectives
garding the use of a product or service and their knowledge level are effective factors influencing
preference and consumption level of that product. With this perspective, food industry which is one
of the leading industries of our country’s economy and fruit juice consumption of particular concern
to soft drink industry and community health care are discussed in this study. Aim: In this context, it
was aimed to determine the features that products put/planned to be put on market by fruit juice
companies should have and importance level of these features (optimal feature set that maximize
consumer benefit) in consumer preference. Method: Cross-section data on household level constituted the main data source of the study. Concordantly, sufficient number of consumer group was
determined for research area and the survey was applied to these consumers through face-to-face
interview technique. Primary data collected from these surveys was evaluated. In marketing researches, researchers use different sample sizes by granting specific confidence limits and specific groundmass variance for different groundmass sizes and tolerance levels. In situations when the groundmass is divided into two quiddity pieces (in this study those who consume fruit juice and those
who do not consume fruit juice) and the groundmass size is more than 500.000 (Antalya central
65
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKsample
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
district population 775.157),
size forFİYATLARININ
%95 confidence
limit andAÇIDAN
0.25 (0.5x0.5) variation is
İNCELENMESİ
calculated to be 384 (Kurtuluş, 1998: 236). In prospect of false surveys, 400 household conducted
the questionnaire. After controlling the surveys, 389 surveys in total were evaluated. Original data
from households obtained with face-to-face interview method was evaluated via “SPSS 13.0”. Con1
joint Analysis Technique was used for determining fruit juice feature set (optimal product design)
which provide the
benefit
in fruit TUİK
juiceverileri
purchase
preference
household
Özet utmost
: 2012-2014
kullanılarak
hazırlanan of
bu çalışma,
sanayi and importance
ve konutlarda
ile elektrik
tüketiminin
analiz edilmesi
levels of these features.
Findings
and result:
In the
study,istatistiksel
Conjointolarak
Analysis
was used for determişeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
ning optimal product
pattern
thathipotez
maximize
consumer
benefit
packaged
fruit juice market. There
uygulanmıştır.
Ayrıca
araştırma
dahainkapsamlı
are nine important
factors which could be preference factor for fruit juice choice of households: type
edilen bulgular
sonucunda; product
sanayi sektörü
için tüketim
aralığı
ve doğalgaz
of production, variety
of products,
brand,
packing
material,
package
weight, consumption
time, vitamin level,
and yükseldikçe,
certificatefiyatlarda
of food
system
(ISO and HACCP). In terms of
aralığı price,
Kw cinsinden
da guarantee
azalma meydana
gelmektedir.
brand, “Cappy”Anahtar
was determined
to have
a high
rate Sanayi,
of distribution
oneFiyat
of the most known and
Doğalgaz,
Tüketim,
Konut, Anova,as
TUİK,
reliable brands. “Dimes” was chosen to represent one of the brands which are found reliable, delicious and recognised among the community. To measure the effect of an unknown, new brand in
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
TERMS
OF INDUSTRY
ANDon the market) was
consumption preferences,
“Fruit”
(the presumption
of aINnew
brand
which is not
HOUSES
chosen. With these factors and factor levels, Orthogonal Design (consumer question cards) were
In this
study prepared
using data of TSI
to the years
2012-2014,
formed in SPSSAbstract:
program.
Preference
of by
respondents
forbelonging
each option
wasofcreated
with a scale of 10.
Primary preference
wasANOVA
stated model
with the
In the
evaluation
scale,
0 point equals to “Not
analyzed.
was highest
applied toscore.
the study
prepared
with the use
of different
Preferred At All”
and
10comprehensive.
point equalsThetopurpose
“The was
Most
Preferred”.
According
analysis
results, it was
made
more
to determine
electricity
and naturaltogas
prices
seen that the most important factor in the packed fruit juice preference of household was product
variety with 19.89% importance level. Packing material is the second most cared feature (17.79%).
It was found that importance level of brand was in the third place (13.01%), followed by package
weight (12.66%). In the fifth place, there is price with 12.62% importance level. Production type
ranks sixth (100% fruit juice or fruit nectar). This is followed by having ISO or HACCP food guarantee system documents (5.79%) and the length of consumption time (5.10%). The least cared feature in packed fruit juice preference of households was found to be vitamin levels. When partial
benefit values of the factors were studied, it was found that the highest partial benefit value belonged
to cherry juice (0.579) in terms of product variety. According to this, it can be said that consumers
prefer one of the oldest juice types and habits might have an influence on it. In terms of packing
material, glass bottle draws attention with 0.764 significance in benefit values. Preference of glass
bottle, which is qualified as the healthiest packing material, shows that consumers have begun to
become conscious in this respect. Regarding brand which is the third most important factor, among
three brands presented (the presumption of one of the brands which have a high rate of distribution,
66
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
reliable and recognized;
one ofVEthe
brands which
are foundEKONOMETRİK
reliable, delicious
and recognised among
İNCELENMESİ
the community and a new, unknown brand which is not normally on the market), the highest beneMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
fit value belonged to the brand found reliable, delicious and recognised among the community;
Dimes (0.285). About package weight, 1500 ml (1.5 lt) package type ranked first with 0.252 benefit
1
value. It is thought that consumers are looking for a change considering the fact that most of the
juice packages are
Regarding
preference,
low
price (1.00-1.99
is sanayi
in the first place with
Özet1: lt.
2012-2014
Yılları price
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan bu TL)
çalışma,
ve konutlarda
doğalgaz
ile elektrik
tüketiminin
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi
0.319 partial benefit
value.kullanılan
This result
shows
us that
customers
are price
sensitive
in fruit juice as in
other products besides
all product
features
want.araştırma
Whendaha
it comes
production
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri they
uygulanarak
kapsamlıto
hale
getirilmiştir. type as another
factor, the highest
benefit value belongs to 100% fruit juice with 0.368 significance. Here, it is clearly
edilen bulgular
sonucunda;
için tüketim
arttıkça,
ve doğalgaz
observed that consumers
choose
thesanayi
mostsektörü
beneficial
and aralığı
natural
typeelektrik
among
other options. Concerfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ning food guarantee
systems
certificate
it was gelmektedir.
concluded that having these certificaaralığı Kw
cinsinden
yükseldikçe,(ISO-HACCP),
fiyatlarda da azalma meydana
tes for a productAnahtar
is important
consumers
(0.131
significance).
ThisTUİK,
resultFiyat
can be accepted as one
Kelimelerto
: Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,
of the indicators of the fact that consumers have begun to become conscious about food reliability.
As for consumption time factor, it was found that consumers want a product not to spoil for 4-7 days
ACCORDING
TO highest
CONSUMPTION
TERMS OF
ANDlast place in imporafter the bottle is opened
(0.151
benefitRANGES
value).INAlthough
itINDUSTRY
ranks in the
HOUSES
tance order, high vitamin level (34 mg) is another preferred element with 0.068 benefit value. In
Abstract:
In this
study benefit
prepared by
using data
of TSI belonging
to the years of between
2012-2014, these levels also
Conjoint analysis,
besides
partial
values
of factor
levels, differences
reveal importance
levels
of studied
factors
in tohousehold
preferences.
to the results, the
analyzed.
ANOVA
model was
applied
the study prepared
with the According
use of different
biggest difference
partial benefit
values
in product
type,
and product
madeamong
more comprehensive.
The purpose
wasare
to determine
electricity
and packing
natural gas material
prices
brand factors respectively. Here, it is concluded that consumers care about taste habits, opt for healthy
packing materials and are price sensitive. In the analysis, total benefit value of question cards presented to consumers consists of the sum of factor levels scores. The combination having the highest
total benefit value constitutes the product features set which will provide the utmost benefit to consumers. On the other hand, the set having the lowest total benefit value will provide the minimum
benefit to consumers. In other words, primary option chosen by the consumers is the factor and
factor level which has the highest total benefit value. According to the results of Conjoint Analysis
applied in this study, it was determined that optimal product pattern which will provide the utmost
benefit to consumers belonged to the card numbered 31 with 2.917 total benefit value (Production
Type: 100% Fruit Juice, Product Type: Cherry, Brand: Dimes, Packing Material: Glass Bottle, Package Weight: 1500 ml (1.5 lt), Consumption Time: 4-7 days, Vitamin Level: 34 mg (high), Price:
1.00-1.99 TL, ISO-HACCP: Present). Conjoint Analysis results have guiding aspects for the industry
and manufacturers. At this point, it was concluded that the three most important factors in packed
fruit juice preference of consumers are product type, packing material and brand. Findings show that
67
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
households make aELEKTİRİK
choice depending
on their
palate andEKONOMETRİK
do not give up
their habits, listen to the
İNCELENMESİ
information and choose healthy options package wise and prefer the brands known for their deliciMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
ousness among the society. Considering the fact that a lot of products get into market and most of
them can’t attain the same level of success, it will be beneficial to lead prospective product develop1
ment studies according to these results.
HOUSES
68
A
CED
UHPAD
ANALYZING E-COMMERCE BEHAVIOURS OF UNIVERSITY
STUDENTS AND NEW TRENDS(1)
UNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN E-TİCARET DAVRANIŞLARININ
İNCELENMESİ VE YENİ YAKLAŞIMLAR
İmran ASLAN
Bingöl University, Occupational Health and Safety Department - Business Administration Department,
Bingol, Turkey
Öz: Türkiye’nin neredeyse tüm şehirlerinde E-Ticaret
(ET) potansiyeli artmaktadır. Güven eksikliği tüketicilerin
online alışveriş yapmasının önündeki en büyük engeldir
ve tüketicilerin güvenin nasıl artırılacağı geçmiş çalışmalar
incelenerek bulunmaya çalışılmıştır. Bloglar facebook ve
Twitter gibi Sosyal medya kanalları ile bağlantılı olarak
tüketici satın alma davranışlarında önemli bir rol oynamaktadırlar. Bu çalışmada Bingöl Üniversitesi öğrencilerinin
e-ticaret profilini analiz edilmesinin yanı sıra diğer ET
kullanıcıları davranışlarından farklı olan özelliklerinin tespiti
amaçlanmıştır. Bu amaçla, bir nicel araştırma olarak anket
yöntemi kullanılarak yaklaşık olarak 10,000 öğrencinin
okuduğu ve Türkiye’nin Doğu bölgesinde bulunan Bingöl
Üniversitesinde 300 öğrenciye 2015 yılının ikinci yarısında
anketler yapılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, ANOVA
ve regresyon analizi ile incelenmiştir. Bulunan sonuçlara
göre öğrencilerin yarıdan fazlası internet üzerinden alışveriş
yapmıştır ve site güvenliği ve fiyat kararlarını etkileyen
başlıca faktörler olduğu tespit edilmiştir. Gelir ve kredi
kartı kullanımının yanı sıra eğitim düzeyi arasında pozitif
bir ilgileşim vardır. Yeni bir üniversite olması, düşük seviyeli gelirli ailelere gelmeleri, e-ticaret konusunda düşük
farkındalığın olması, yeterli özel bilgisayarların ve derslerin
olmaması, e-ticaret bilincinin Bingöl Üniversitesi öğrencileri
arasında düşük olmasının ana sebepleridir.
Abstract: The potentials of E-Commerce (EC) have been
increasing almost in all cities of Turkey. Lack of trust is a
major barrier for consumers not making online purchasing
and how to increase the trust of consumers is tried to be
found from past studies. Social media is slowly playing
an important role at buying behaviours of consumers connected with blogs, facebook, twitter etc. This work aims
to analyze the profile of e-business of Bingöl University
students as well as identify characteristics that differentiate
their behaviours from other e-business customers. For this
purpose, a quantitative-descriptive study was carried out
with students of Bingöl University in the east region of
Turkey, during the second half of 2015 by using a structured
questionnaire to 300 students out of about 10,000 students.
Data are analyzed through descriptive statistics, ANOVA
and regression analysis. The results showed that more
than half most of the students had already made purchases
over the internet and it is found that security and price are
main factors affecting their decisions. There is a positive
correlation between income and the use of credit cards as
well as education level. Being a new university, not having
enough private computers and lessons about e-business at
university, coming from low level income families and low
awareness are major barriers that e-business awareness is
low among students at Bingöl University.
Anahtar Kelimeler: Üniversite Öğrencileri E-Ticaret Kullanımı, Bingöl Üniversitesi, Teknoloji Kullanımı
Key Words: University Students E-Commerce Usage,
Bingöl University, Technology Usage
Doi: 10.17369/UHPAD.2016716390
(1) Corresponding Author: İmran ASLAN,Bingöl University, Business Administration- Occupational Health and
Safety Department, [email protected], [email protected] Received: 03.12.2015 Accepted: 21.02.2016
Type of article (Research -Application) Conflict of Interest: None, “None of Ethics Committee” “The Research
Council Permit, None”
69
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE: C1-L67-M3-M10-M15-M30-M31-M37-O33
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
EKONOMETRİK
AÇIDAN
INTRODUCTIONELEKTİRİK VE DOĞALGAZ FİYATLARININ
by sellers,
enlargement
in the number of products
İNCELENMESİ
selling online, being able to communicate by SM
EC sellers with high trust rate and positive
blog Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
and phones and new government regulations
comments on their web pages can sell more
Güvenproducts
have increased the potential of EC in Turkey.
and get more advertisements. 1Individual
factors Elektrik-Enerji Bölümü
However, Users are afraid of that personnel data
such as age, gender, income, education, culture,
such as billing address, name, preferences, credit
internet experience,
normative beliefs, shopping
edilmesi
card information
etc.analiz
can be
stolen to be used for
şeklindedir.
Farklı analizpersonal
teknikleri traits
orientation, shopping
motivation,
purposes.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakother
araştırma
such as innovativeness
and
emotional
factors
have
edilmiş
yapılan
de sonuca
Elde
Turkey göre
is the
9th at gidilmiştir.
EC in the
world with about
been studied byyönünde
many hareket
authors
andolup,
these
factors
19 (TL)
billion Sonuç
market
size
in 2014. With 35%
are compared with
Bingöl
students’
fiyatlarının
genelUniversity
varılmaktadır.
olarak
tüketim
meydana
gelmektedir.
survey results. Bingöl University students bring a increase of EC, costumers have made travelling and
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,holiday
Sanayi, Konut,
TUİK, Fiyat
fromAnova,
326 online
pages with 6.5 billion.
great potential of
spiritedness to Bingol city and
its environment. The production capacity and With 33% increase , making shopping of only
retails
from 384
pages, the market size
ECONOMETRIC
ANALYSIS
ELECTRICITY
NATURAL
GASweb
PRICES
export rates are very
low here due
to beingOFfar
to onlineAND
of that group is 6.8 billion. Moreover, with 30%
HOUSES
other developed cities, immigration to abroad and
other cities, lack of active investments both by of increase, the betting of EC market size was 2.1
billions in Turkey in 2013.The overall increase in
consumption
of electricity
governments andtheprivate
sectors,
security and
problems
analyzed. ANOVA model was applied to the EC
studyinprepared
with 35%
the usefrom
of different
2014 was
945 online web pages.
and lack of educated
people
making
e-commerce
techniques
for analysis.
Moreover,
in the city. The potential of e-commerce can help Main barriers against EC in Turkey are POS and
the city to sell its products and create job oppor- online pawnbroker trust perception problem due
tunities for jobless and graduated students. Online to fraud, credit card and other payment systems
purchasing eliminates borders and for selling the integration to be completed, lack of transition
products, just a web page with a bank agreement to mobile payment systems, smart phone and
no not spread quickly on-screen pop-up in 3G
and a contracted cargo firm are needed under
mobile sites, lack of digital agency offering rental
guarantee of laws.
mobile website design software to the cloud via
Improvements in cargo services, protecting the rights SaaS model e-commerce site , and e-commerce
of consumers, more awareness in EC, increasing customs union such as the lack of legislation to
number of internet users, role of advertisements, facilitate cross-border e-commerce according to
being able to find more reasonable products by Informatics Industry Association (TUBISAD). EC
filtering web pages, positive comments in Social retail market share is 1.3 % in 2013 in Turkey.
Media(SM), increasing number of credit cards, However this rate for developed countries is 5.5%
making payments at door, increasing services give and is 3.5 % for emerging markets. In developed
70
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
countries with 12.2ELEKTİRİK
% and 8.4%,
England FİYATLARININ
and
the transaction
was AÇIDAN
completed within the webİNCELENMESİ
USA are leaders while in developing countries
based forum” (Jones & Leonard, 2007:39-54).
with 8.5% and 5.8%, China and Poland are market
E-commerce decreases communication and
leaders in their groups (TUBISAD, 2015). EC
transportation costs with increasing flexibility of
1
retail market share can be improved in Turkey
locations. Countries having solid infrastructure of
with advertisements
and opening more easily
telecommunications and technology shows more
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
analizon
edilmesi
used and attractive
web pages
effective
resultsolarak
of EC
globalization while
developing
countries,
globalization is more
Ayrıca hipotez testleri uygulanarakin
araştırma
daha kapsamlı
LITERATUREuygulanmıştır.
REVIEW
ve doğalgaz
fiyatlarının tespit
edilmesi
effective
on diffusion
of e-commerce
(Aydın, &
Savrul,
,2014
:1267-1276).
EC refers to “the
process
buying,sanayi
selling,
oriçin tüketim
edilen
bulgularof
sonucunda;
sektörü
aralığı
arttıkça,
exchanging products, services and information
meydana
gelmektedir.
Being
familiar
with Internet technologies (including
via computer networks, including the Internet”.
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,websites,
Sanayi, Konut,
Anova,weblog,
TUİK, Fiyatetc.) of banks can be a
e-mail,
Many business activities like trading relationships
positive factor for EC. Managers and assistant of
and sales can be improved by adapting to EC
the bank
of GAS
IlamPRICES
province number of 150
ANDbranch
NATURAL
successfully at national
and international
levelRANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
ACCORDING
TO CONSUMPTION
personals were surveyed to measure the familiarity
HOUSES
(Humphrey et al., 2003). There are different moof internet for customers and employees. Adapdels of e-commerce
likeInC2C,
B2C
(Business
Abstract:
this study
prepared
by usingtodata of TSI belonging to the years of 2012-2014,
tation of banking tools to EC and methods about
Costumer), G2C(Government
to
Costumer)
and
prepared
with theand
use knowledge
of different are significant
culture,
mentality
for analysis.
Moreover,
vice verses. C2Ctechniques
is explained
as “One
consumer
electricity
and natural of
gasEC.
prices(Feizollahia et al.,
factors for
the successes
recalled a recent C2C e-commerce transaction
2014:605-609). Communication media like text,
conducted in a web-based discussion forum. He
audio, video and face-to-face communications
indicated to the other participants that he had a
affect the decision of e-commerce costumers.
car part to sell. Another participant indicated
Increasing potential richness required for a task
a need for that part. They exchanged address
success is shown below. Good fit points bring
information through a forum. Once the seller
more marginal benefits to sellers, but in this case
received the check from the buyer, he sent the
they have to make some investments on EC
part to him. While the payment and product was
marketing ( Hollingshead et all., 1994, 1994).
sent via postal mail, all interaction regarding
71
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Increasing
potential richness
for task success
Communication Media
İNCELENMESİ
Increasing potential richness of Information
Task Type(s)
1
Computer
Task System
Audio systems
Video
systems
Face to face
communication
Özet : 2012-2014
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
Generating
GoodTUİK
Fit verileri kullanılarak
Marginal fit
Poor
fit
Poor
ideas and plans
medium too
Info too
rich
constrained
rich
Choosing
Poor fit
Good Fit
Good Fit
Poor
correct
tasks:
medium
too
rich
intellective
constrained
aralığı Kw
cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
tasks
fit Info too
fit Info too
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Marginal
Sanayi,Fit
Konut, Anova,
TUİK,Fit
Fiyat
Choosing
fit
Good
Good
Marginal Fit Info
preferred
medium too
too rich
answer:
constrained
ECONOMETRIC
Judgment Tasks
Negotiation
Poor fit HOUSESPoor fit
Marginal
Good
of conflict of
medium too
medium too
Fit Info
Fit
Abstract:
by using data of TSI
belonging to the too
yearslean
of 2012-2014,
interest
constrained
constrained
techniques
analysis.richness-task
Moreover, tests offit.
hypothesis
were applied and
the research
was
Figure
1.forMedia
(Hollingshead
et all.,
1994:307)
B2B EC market potential was globally about $559
billion in 2013 (Kurnia et al., 2015: 518-519).
Small and Medium-sized Enterprises (SMEs)
play an crucial role in developing countries. 125
Malaysian retail SMEs were analyzed to learn
their EC capabilities. E-mail, internet and barcode
adoption are significantly affected by PORaG
while the adoption of intranet, extranet, EDI and
EFT is not significant affected by it. Moreover,
the adoption of only e-mail and internet is significant with perceived benefits while others not.
Environmental pressure is the most significant
factor for Malaysia’s grocery retail sector in EC
adoption and then national and organizational
readiness levels as shown below (Kurnia et al.,
2015: 1910-1914).
72
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
Figure
2. A multi-level
EC adoption framework
for SMEs in developing countries
HOUSES
context
(Kurnia et al., 2015:59)
the consumption
of electricity
and natural
in industry
and houses
is statistically
t is estimated that
84% of web
applications
aregas used
media
are important
factors
for sellers and ease of
techniques
forwith
analysis.
Moreover,
of hypothesis
were availability
applied and theofresearch
was
under cyber security
risks
high
cost oftests
secuuse, trust,
information,
reliability of
rity threats. These risks in EC can be decreased
to less than 1 % inaccuracy (false alarm rate) by
adaptive neutral fuzzy inference systems with
segregating amoralities of categorization into
not only certainly allow or deny but developed
algorithms as done by Chana et al.(2014) and
they found high accuracy from their case studies
(Chana et al.,2014:142-157). Electronic Service
Quality (e-SQ) criteria were determined by Wu
et al., (2015) with a questionnaire of 50 students
using Facebook from various countries. More
attention to their brand’s reputation ‘‘likes’’ and
‘‘talking about this’’ of friends, the security of their
website, and the interaction with users on social
information and responsive are critical criteria for
costumers for e-SQ. Security, trust and reliability
were the most important criteria for users (Wu et
al.,2015: 1395-1402).
Grocery retail sales mini markets (convenience
stores), supermarkets, and hypermarkets in Indonesia was US$ 36 billion in 2012 and estimated to
be doubled in 2016 (Kurnia et al., 2015: 518-536).
Rogers proposed The Diffusion of Innovations
(DOI) theory defined diffusion as ‘the process
by which an innovation is communicated through
channels over time among the members of a social
system’ to predict organization technological and
innovative capabilities” (Rogers, 1995). Techno-
73
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN perspective, and (4)
logical context: Perceived
benefits,
compatibility,
an interpersonal
transaction
İNCELENMESİ
complexity security and cost, Organizational third party recognition as an institutional feature
context: Size, financial resources, IT experti- perspective. Deep understanding of this can be
se, IT infrastructure, top management support, very useful to determine those strategies and
1
organization structure and organization culture actions leading the Internet users to become real
and environmental
context: industry structure, online purchasers. Not immediately verifying the
ve konutlarda
ile elektrik
olarakproblem
analiz edilmesi
competitive pressure,
government
support
and tüketiminin
productsistatistiksel
is a major
of e-commerce and
regulations, supporting
infrastructure
national
a araştırma
high trust
increases
buyer intention. C2C
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotezand
testleri
uygulanarak
daha kapsamlı
hale the
getirilmiştir.
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
culture have direct
impact
on B2B
EC
adoption.
electronic
commerce
likeedilmesi
Taobao.com ,eBay,
Business-to-Business
Electronic
Commerce
(B2B
Alibaba,
is most
widely part of EC
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim
aralığıAmazon
ve doğalgaz
EC) is growing with different Technologies like besides B2C e-commerce having return policies
Electronic Data Interchange (EDI), automatic to protect consumers rights with online customer
product identification (barcode, RFID tags) etc. services. In C2C, both sellers and buyers cannot
to decrease costs and increase efficiency. Thus, be controlled in a proper manner and a malicious
factors affecting the
adoptionTO
toCONSUMPTION
B2B EC were
seller
sendOFaINDUSTRY
wrong product
ACCORDING
RANGES
INcan
TERMS
AND to other costumer.
HOUSES
tried to be found in Indonesia grocery sector with SmartPLS was used to test the model below with
eight organizations.
When
applying
EC to
94TSIresponders
than
20 year’s older living in
Abstract:
In this
study prepared
by countusing data of
belonging to older
the years
of 2012-2014,
consumptionamong
of electricity
and natural
in industry
and housesas
is shown
statistically
ries, the cultural the
differences
developed
andgas used
the City
of Columbia
in Figure 3. It was
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
developing countries are to be considered. The found that C2C e-commerce does not depend on
maturity of the ICT infrastructure, e-commerce gender. According to C2C e-commerce by age,
readiness, degree of government support, and PWSQ and TPR factors influence trust for 20’s
extent of business competitiveness change in each age group while just TPR influences 30’s age
country and all developing countries do not show group. Over 40 years age group is influenced by
the same EC behaviours as shown in Appendix just OTBS. Thus, age is a moderating factor for
with influences. They consider the costs of tech- trust in EC. The understanding of these factors can
nologies higher than labour costs in Indonesia. help managers to make internet users as online
Power imbalance and mutual dependence make purchasers (Yoon & Occena, 2015: 352-363).
small groceries depend on large and foreign firms.
Indonesian culture shows positive approach to B2B
EC adoption (Kurnia et al., 2015: 518-536). Natural
propensity to trust as a personality perspective, (2)
perception of website quality as a website feature
perspective, (3) other’s trust of buyers/sellers as
74
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
Figure 3. Structural
trust in
C2C Tüketim,
e-commerce
(Yoon
& TUİK,
Occena,2015:
352-363)
Anahtar model
Kelimelerof
: Elektrik,
Doğalgaz,
Sanayi, Konut,
Anova,
Fiyat
Electronic retailers (e-Retailers) or independent
payment gateways, money back guarantee and
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
ANDorder
NATURAL
GAS PRICES
e-commerce platforms are used by manufactureal time
validation
and product tracking are
HOUSES
res than physical retailers. More than 20,000
necessary (Reddya & Divekarb, 2014: 553-560).
e-commerce web sites were opened in China
Abstract: In this study prepared by using data ofSocial
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
networking
plays
a crucial role in decisions
the consumption
of electricity and
by 2013. By performing
a comparative
analysis
of costumers
bytheadvices
and recommendations
prepared with
use of different
of single sellingtechniques
a product
a retailer
and tests
dualfor to
analysis.
Moreover,
of online
friends.
It is gas
expected
Social Commade more comprehensive. The purpose was to determine
electricity
and natural
prices
channel systems in a two-echelon supply chain was
merce (SC) a combination of social media and
carried out by (Lu&Liu, 2015:100-111). to decide
EC will increase 80 billion $ in USA by 2020.
whether a manufacturer should open e-commerce
Facebook, Twitter, WhatsApp or WeChat etc.
channel or not. Opening e-channel depends on
are some types of social media, but now users
competiveness, efficiency of e-commerce and
can also get the opinions friends or strangers to
demands. In current competitive environment,
buy something. It was found from a survey that
e-commerce becomes a part of every business
83% of respondents are eager to share shopping
and advantageous for manufacturers (Lu&Liu,
experiences with friends and 67% of them can
2015:100-111). From 100 surveys conducted
make purchasing decisions based opinion of
logistic and shipment services, cash on delivery,
friends. In a study done by Chen& Shen (2015),
tax structure and online transaction and security
factors affecting online shopping intention and
were found the main problems at EC in India.
information sharing intention are tested. Trust
There are not any cash on delivery and tax strucmeaning willingness to rely on the words, actions,
ture measures. For payments, Use of secured
and decisions of other members in social com75
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
merce community and
commitment
maintaining
to newEKONOMETRİK
users, a new graph-based
comprehensive
İNCELENMESİ
a long-term relationship with other parties are reputation model from activities and relationship
main factors affecting intentions. Consumption networks of contributors’ opinion is developed by
experiences, product recommendations, expe- Yan et al., (2015). Some dishonest people may
1
riences, services, prices information etc. can be write reporting and propagating deceptive opinions
shared by onlineÖzet
friends
or other SM users. Thus, needed to be taken out. Inconsistent behaviours of
ve committed
istatistiksel
olarak in
analiz
if an individual is
to a community,
he/ tüketiminin
providers
may result
notedilmesi
distinguishing honest
she will try to help
maximum
efforts
grow
the experiences
from deceptive
and biased experiuygulanmıştır.
Ayrıca
hipotezto
testleri
uygulanarak
ve done
konutlarda
tüketim on
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
tespit edilmesi
community. In aSanayi
study
in China
Douban.
ences.
Hence,fiyatlarının
the subjectivity
of opinions are to
com at where users
shopping
experibe determined
inelektrik
orderve to
find the trust factor
edilen share
bulgulartheir
sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim
doğalgaz
ences with an opinion survey of 376 responses by of each SC web page and these findings can be
structural equation modelling is found that trust is converted values to make real evaluations under
the most significant variable over social shopping uncertainty to increase the trust of consumers or
and social sharing intentions whereas emotional reputation (Yan et al., 2015: 51–72). Social
support which is ACCORDING
significant on
commitment is
support,
sellerOF
uncertainty,
and product uncertainty
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
INDUSTRY AND
HOUSES
not significant on trust. Moreover, trust has not are main factor affecting S-Commerce purchasing
significant relationship
with
Highbehaviours
a study
by Bai et al.(2015)
Abstract: In
this commitment.
data of
TSI belongingin
to the
years ofdone
2012-2014,
consumption
of electricity
and naturalorgas used
in industry and
quality contentsthe
by
incentivizing
monetary
Information
asymmetry
named as asymmetric
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
virtual rewards can be helpful to get more simi- and incomplete market information
is the main
lar users involved in discussions to promote the issue to be optimized. Product quality information,
e-commerce. Mutually beneficial and long-term after-sales services etc. may not be provided by
relationships with community users can create a sellers. Bbbonline, truste, verisign etc. third-party
more trusted and bonded community. A suppor- organizations provide services to help costumers
tive environment by practitioners can be created for making trust judgments like protecting user
by solving problems to provide needed answers, privacy insurance by giving certificates to sellers.
exchanging useful information among members Third-party payment systems such as PayPal Escand decrease stress (Chen& Shen, 2015). Being row Services ensuring the terms of the purchase
open and dynamic nature of social media can cause agreement can increase the trust between buyers
many manipulations by outsiders and trust can be and sellers. Third party information can be added
evaluated by personal observations and publicly to the model with social support to determine the
shared information. Limited first-hand information effects of uncertainties of sellers and products
and stakeholder manipulation create some risks on purchasing intention. 257 individuals were
for buyers. To decrease risks and give information surveyed to learn the affects of these factors in
76
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VEnegative
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
China. Both uncertainties
have
effects
likert scale(Low=1,Moderate=2
and High=3) for
İNCELENMESİ
on purchasing behaviours by analyzing structural inputs and five-point likert-scale(Very Low=1 to
equation modelling while third parties information Very High= 5 ) for output(trust) to measure the
have a negative correlation with uncertainties. Mo- effects of content, design and security on Mobile
1
reover, social support and third parties information Commerce(MC) trust by Analytic Network Process
have positive effect
on purchasing behaviours (ANP). A strong influence of security, design and
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile elektrik
olarak
(Bai et al., ,2015:
538-550).
A study
with
150 tüketiminin
contentistatistiksel
was found
onanaliz
trustedilmesi
from analysis done by
respondents wasuygulanmıştır.
done in Malaysia
at threepoint Nilashi
al.,kapsamlı
( 2015:57-69).
Ayrıca hipotez
araştırmaet
daha
HOUSES
ANOVA
model wasIntention
applied to the
study prepared with
Figureanalyzed.
4. Social
Commerce
Determination
(Bertarelli,
2015:75-80)
The strategy based on putting high efforts and
low efforts to inform buyers affect the pay-off
sellers. Perfect public-monitoring that buyers are
confident about sellers efforts, private-monitoring
technology signals and imperfect public-monitoring
technology signals have different effects on the
intention of buyers intention and reputation of
sellers as shown above (Bertarelli, 2015:75-80).
guest rooms, marketing expenses, franchise fees,
location of hotel (urban, rural, close to airport
etc.) and other expenses by regression analyzing.
Consumers’ behaviour and general economic
conditions affect the revenues of profit as happened in 2011. EC has strong positive effect on the
upper mid-scale and upscale hotels while it has
low and negative effect on the luxury segments.
Thus, personalized attentions and benefits are to
A sample of 275 hotels from 2007 through 2012
be considered for luxury hotels costumers in EC
analyzed based on financial returns of EC such
(Huaa et al.,2015: 09-120). E-loyalty meaning
as predominant online booking, extensive mobile
purchasing repetitively becomes crucial as the
device use in the United States showed that it
rate of EC increases in all commerce to get more
brings more profit with more costumers with conprofit. Strong market orientation being innovative
sidering loyalty, e-commerce expenses, number of
77
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
can help to meet changed
needs
of customers
marketEKONOMETRİK
orientation and
proactive market orientaİNCELENMESİ
with more profitability and sustainability. Inno- tion have high impact on e-loyalty from higher
vativeness and firm performance have positive one to least one. Moreover, perceived usefulness
correlation with each other from “inside-out” has positive correlation with e-loyalty. Clothing
1
based on firm capabilities to “outside-in” based and electronics-computers are major group of
on costumers’ needs.
Total 424 questionnaires of EC. Also, it is found that e-satisfaction the most
ve konutlarda
ile elektrik
istatistiksel
olarak
edilmesi has significant
respondents doing
online shopping
with 376
valid tüketiminin
significant
factor
in analiz
the model
questionnaires were
used toAyrıca
measure
in effect
ondaha
e-loyalty
Turkish
costumers ( Ergün
uygulanmıştır.
hipoteze-loyalty
araştırma
kapsamlıof
hale
getirilmiştir.
Sanayimarket
ve konutlarda
göre elektrik
doğalgaz
fiyatlarının
tespit
edilmesi
Turkey. Responsive
orientation,
proactive
and ve
Kușcu
, 2013:
509516).
HOUSES
Figure
made
more comprehensive.
The purpose
was to determine
electricity
and natural, 2013:
gas prices5095.
e-Loyalty
for Turkish
costumers
( Ergün
and Kușcu
More than 80% of internet users use search engines for information. Search Engine Optimization
(SEO) based on the end-user online behaviour
and PayPer Click (PPC) depending on the time on
site and end-user page hits can be used to make
the page of EC firm. 37% of purchase decisions
in China are done according to search engines
and 42% internet users hit the pages given by
search engines. Increasing some certain keywords
exposure or website design can help web pages
to be listed at the top in ranking. China’s B2C
online top 50 retailers were analyzed by Yang et
al., (2015) to find the effects of PageRank done
516)
by google. Page view number, the load time and
back links and financing ability raising money
for operations, marketing and management from
external and internal sources on sales are modelled
by SEM(Structural Equation Modelling). Search
engine marketing and business model innovate new
products and promote the competitive advantage
have positive results on sales and thus, business
model innovation and consumer relation management are important for firms.m (Yanga et al.,
2015:1106- 1112). Reputation, growth and higher
revenue can be gotten by EC nowadays. Sudden
growth in developing countries like India and
78
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDANas advertising signals
Turkey comes fromELEKTİRİK
increasingVEcomputer
knowwebsiteEKONOMETRİK
information named
İNCELENMESİ
ledge, busy lifestyles, increasing income, trivial and independent information from social media
and more easy exchange possibilities, feedback named as social signals determine the reputation
about EC, giving cash back, using tally trade, of sellers affecting buyer’s willingness-to-pay.
1
being able to pay cash at delivery and government Reputation based on these factors, web user years,
supports. Web mining
can bring benefits to all internet hours per day, professional status and
ve konutlarda
doğalgaz
ile elektrik
istatistiksel
olarak analizby
edilmesi
parties in EC. Page
rankingkullanılan
algorithms
named
as tüketiminin
education
are measured
regression analyzing
intelligent meta search
engines
can
helptestleri
costumers
ofaraştırma
a sample
252 web
users making online clotuygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
uygulanarak
dahaof
kapsamlı
Sanayi
konutlarda choices
tespit edilmesi
to save time and
findvesuitable
based göre
on elektrik
hingveshopping
virtual shops
operating worldwide
web dictionary, edilen
previous
statistics,
in thearalığı
clothing
retail
sector.
Internal and external
bulgular
sonucunda;recommendasanayi sektörü için tüketim
arttıkça,
elektrik
ve doğalgaz
tions, and making unbiased ranking processes. signals affect reputation significantly as shown
Content priority module determines the priority below. The first-purchase discount, free shipping
of candidate web page and irrelevant web pages. and free product returns affect the reputation of
Time spent priority module based on time spam sellers negatively while extensively explained
of creation candidates
web page
and semantics
product
characteristics
andAND
direct contact with the
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
HOUSES
recommendation module are other two modules seller increase the reputation of sellers. Feedback
used in that system.
Website
can optimize
systems
of SM
such
asofreviews
of previous buyers
Abstract:
In thisdesigner
study prepared
by using data of
TSI belonging
to the
years
2012-2014,
the consumption
of electricity
andranking
natural gas used
in industry
and houses
statistically
their website structure
by knowing
their
or opinion
leaders
are ismore
important than direct
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
in competitive environment. Page loading speed contact. With high education delivery
tracking and
comparisons, easy navigation of comparison, Paypal payment systems increase the reputation
online-offline comparison, security comparison, despite that payment by cash on delivery and the
specific criteria of owner website etc. can be used presence of a call centre affect negatively (Bertato rank websites. Furthermore, cloud computing relli, 2015:75-80).
framework can be used to mine big data produced
A multiproduct pricing strategy can be beneficial for
by EC companies ( Verma et al., 2015: 42-51).
some firms in EC. Cross-price elasticity in fashion
Perceived reliability of sellers done over internet is
e-commerce was analyzed by Hauer & Brettel
crucial for the success of EC and potential buyers
(2015). With 3.3 million observations provided
and sellers cannot meet face to face like real life.
by a leading European e-commerce company
Absence of good information can decrease the relifor two related independent product categories.
ability of sellers and reputation a successful signal
A multitude of different searching, filtering, and
of sellers’ quality for new costumers. Feedback
comparison possibilities for products force sellers
like rating of positive, neutral, or negative for a
to change prices and they were used to decrease
transaction can create a platform for sellers. EC
the number of parameters. Log-linear form by
79
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE to
DOĞALGAZ
Carpenter et al., (1988).
Is used
estimateFİYATLARININ
the
surveyEKONOMETRİK
panel on onlineAÇIDAN
cross-border trade in goods
İNCELENMESİ
revenue share of a brand on a day. Category main the 27 EU member states but with decreased
nagement perspective is found necessary for entire
costs than offline commerce with new costs of
product portfolio in online shopping. Discounted
parcel delivery and online payments systems.
1
products of one brand can take the attention of
Less than 4% of total European cross-border
costumers. Moreover,
asymmetric (the effect of
e-commerce trade is low according to the European
ile elektrik
istatistiksel
olarak after
analiz edilmesi
a price change ve
ofkonutlarda
brand Akullanılan
on thedoğalgaz
demand
for tüketiminin
Commission
(2012)
the adoption of the EU
brand B is different
from the
effect
brand
B
E-Commerce
Directive,
8.7% of all cross-border
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotezof
testleri
uygulanarak
tüketimprivate
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
edilmesi
on brand A) competition
between
and
trade
is online
tradetespit
in EU.
Cultural distance,
34 national brands
was
found
from study
language
still being protected by
edilen
bulgular
sonucunda;
sanayi results.
aralığı differences
arttıkça, elektrikand
ve doğalgaz
Substitutes and complementary goods are also
consumer laws at home are major problems of
affected by cross-price elasticity by gaining market
EC in EU. Product-specific cross-border trade,
share or losing market share (Heuer & Brettel,
transport costs, prices and information costs are
2015; Carpenter et al., 1988). It is found that
to be analyzed in details in EU. A 1% increase
in EC, price strategies
affect the
profitability ofRANGES
in the
use ofOFefficient
and
flexible cross-border
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
INDUSTRY
AND
HOUSES
firms like price points ending with 9 or 0 like
payment systems can increase cross-border EC
€1,999.00 or 1100.00
rational
intention
(European
2012;Estrella
Abstract: for
In this
study prepared
by usingofdata ofby
TSI 7%
belonging
to the yearsCommission,
of 2012-2014,
the consumption ofsites
electricity
natural gas used
in industry 83-96).
and housesDifferences
is statistically in customs and
costumers. Price-comparison
rank and
products
et al.,2014:
techniques
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis
appliedexchange
and the research
was
according to their
products
mainly
from cheap
duty were
regimes,
rate fluctuations
and tax
one to more expensive one like from Austria’s
laws are major barriers at preventing cross border
largest price comparison site. 23,317 products
international EC. Free-Trade zone approach is
posted of 698 sellers were analyzed and 30% of
used to increase cross border commerce. Canada
all price offers end with 9. 00c-, 99c-, 90c-, and
and the United States of America are very good
50c-endings are the most used endings in these
business partners as well as using EC. 58.5% of
prices of that e-commerce channel. Information
U.S.-based e-commerce sellers make their busion the shop’s past ratings, the shipping cost and
ness with Canada. Merchandise returns, delivery
availability and the shop’s own information
prices, delivery speed and delivery features were
about the item are other information given on
found major complaints in EU cross border EC
web page when ranking products (Hackl et al.,
with higher prices than domestic market. Costs
2014 :12-27).
of customs paperwork and transportation costs
are to be decreased by consolidating packages
The question that ‘‘death of distance’’ by internet
into larger loads. Foreign Trade Zones can be
is real or not is still not answered but it is found
established by governments to increase CBEC.
that distance is a problem from online consumer
80
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VE NonDOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
(Cross-Border E-Commerce).
Resident
and services
online inAÇIDAN
2013. A standard shipment,
İNCELENMESİ
Importer program allowing Non- Resident Im- express delivery, pickup point delivery are kinds
porter program to charge to Customs obligations of shipments in EU. 39% of e-consumers in EU
and transportation charges and courier low value meet delivery problems like delivery at home with
1
shipment program assessing and collecting the where, there was nobody in delays, high shipping
Canadian customs
due for good valued at less costs, the lack of a way of tracking delivery status
ve konutlarda
doğalgaz ilecrosselektrik tüketiminin
istatistiksel
olarakfrom
analiz distant
edilmesi collection point.
than CAN $ 1600.
Solvingkullanılan
cost decreasing
and getting
products
border logisticsuygulanmıştır.
issues andAyrıca
nothipotez
precipitating
in 20%
of consumers
got damaged goods and
araştırma
daha kapsamlı have
tüketim
göre elektrik
doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
most of the government
programs
foraralıklarına
exporters,
29 ofve them
had
late delays
in Germany in 2013.
and easy costume
can sanayi
increase
the
Returns
of 18%
all parcels
in 2013 were fashion
edilenregulations
bulgular sonucunda;
sektörü
için tüketim
aralığı
arttıkça,ofelektrik
ve doğalgaz
trade between USA and Canada. Two models are segment due to free of charge returns in German
suggested for Canadian SMEs or U.S. SMEs in as costumers’ order more cloths to try at home
a closed-loop system. Products are not included because of size differences. More than a third of
in any duty deferral programs by cross border all German distributors have an average more
merchandise salesACCORDING
of a refund TO
of CONSUMPTION
duty. RefurbisthanIN20%.
Mega
e-fulfilment
RANGES
TERMS
OF INDUSTRY
AND centres, parcel sorHOUSES
hing, recycling or disposals are done in country ting centres (hubs), local parcel delivery centres,
where returned Abstract:
products
arestudy
sold.prepared
An inventory
local
urban logistics
and return processing
In this
by using data of
TSI belonging
to the yearsdepots
of 2012-2014,
the consumption
of electricity
natural gas used
in industry
and houses
is statistically
for domestic market
can be created
for and
uncertain
centres
are types
of EC
facilities. Parcel stations
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
orders. Filling for duty drawback, filling for input equipped with lockers, and pick-up
points (PP)
tax credit , pick-pack in min package sizes and alternative to home deliveries and located at press
consolidated loads for border crossing done at kiosks, bakeries, internet cafés with mainly 76
fulfilment centre for products going from Canada lockers is fast growing solution in EU countries
to USA and refurbishing and resale done in USA to prevent miss deliveries like DHL/Deutsche
and they are sent Canada by paying tax and duties Post in Germany (2,500 locations around the
in Canadian duty-paid e-commerce cross-border country). Hermes with 14,000 pick-up points in
distribution recommended network. However, stores/shops in Germany is the leader. More than
no-resident importer program enrolment is done 20% of online shopping shipments are done by PP
at fulfilment centre for products going from USA Networks from 5.9 (2008) to 7 PPs per 100,000
to Canada by pre-paying Canadian duty and inhabitants (2012) in France in 2012; (Eleonora
tax in U.S. duty-paid e-commerce cross-border Morganti et al. , 2014: 178-190). Having a personal
distribution recommended network (Gessner& jurisdiction in e-commerce cases is an important
Snodgrass, 2015). 60% of German consumers and factor to protect the right of all parties. Fake and
44% of French consumers bought their products broken products, sending wrong product, not
81
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
transferring money,ELEKTİRİK
selling private
information
courses
in curriculum
of them. Loan and credit
İNCELENMESİ
etc. are main problems met e-commerce. proper
and government regulations were found the most
and effective laws on personal jurisdiction is
significant barriers while passion/hobby and reaGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
required in Australia and European Union EC
lizing their idea/vision are important motivation
1
regulations can be applied other countries to
factors. Communication and marketing classes
prevent any debates
over internet and EC (Saraf
like EC were suggested as the most important
olarak analiz
edilmesi
& Kazi, 2013: 403-412).
classesistatistiksel
of a university
entrepreneurial
curriculum
2012.daha
(Pour
et al.,
1805-1810).
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakin
araştırma
kapsamlı
hale2013:
getirilmiştir.
Agribusiness websites
and
quantitative
data
of
yönünde hareket
edilmiş olup,
yapılan
sonuca card
gidilmiştir.
Elde 15% paying by
statistical institutions
like Eurostat
and
Polish
Paying göre
withdecredit
by 68%,
main statistical fiyatlarının
office were
to gather
data sonucuna
bank/EFT
and 12%
at door are the main
genel used
seviyesinde
varılmaktadır.
Sonuçpaying
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
about polish agribusiness. Complexity and
payments types of EC in Turkey in 2013. Air
Anahtar Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim,travelling
Sanayi, Konut,with
Anova,
TUİK,electronics
Fiyat
diversity of agricultural
products,
face-to-face
20%,
with 17%, air
contacts in conducting transactions, consolidation
tickets buying with 17% and holiday and transof enterprises areECONOMETRIC
found the main
barricades
of
portation
with 14%GAS
arePRICES
major types of EC done
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
preventing the development in agribusiness. Low
by credit cards in Turkey in 2013. Moreover,
HOUSES
computer skills of farmers, risk and lack of trust,
EC consumers make EC mainly in weekdays
unattractive, lack
of internet access, problems
and 27% of ECs were done in Istanbul in 2013
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared with the
use SEO
of different
about product quality,
timeliness of offers in EC,
(Webrazzi,2015).
%60
and Google Adwords,
madehistory,
more comprehensive.
The with
purposethe
was to determine
electricity
and natural gas of
prices
lack of transaction
satisfaction
%20 SM,
%15 suggestions
friends and %5 TV,
existing cooperation were found EC agribusiness
radio and printed media are returns on advertiseby Brush and McIntosh (2010) at EM Live.ex.
ments for EC in Turkey. The web page should be
Agribusiness in China at Alibaba.com, eggs sells
suitable for search engines like google and can
and pig auctions at USA are main successes in
make banking payments easily. About 15.000 TL
that field by decreasing layers in chain with new
is required to make EC market place in Turkey
cyber-mediaries. Markets and sells like wielko(Leaderbilisim, 2015). Some web pages ensure
polski wholesale market in Poland try to increase
security and privacy guarantee, but some firms
their sales by EC, but, the EC in Agribusiness is
do not have these guarantees and they can get
not at acceptable level when compared with other
help from third parties like Business Information
European members. (Strzębicki, 2014,2015:1314Industry Association in Turkey. The web traffic
1320; Brush & McIntosh,2010:405-432). 227
of any web page can be learnt from alexa web
accounting, management and economic commerce
page (Alexa,2015). SSL(Space Systems/Loral)
students from three higher education institutes
certificates are provided by some private firms
in Tahran were surveyed to learn the necessary
and the prices of certificates changes according
82
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKabout
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
to security level. Information
EC and other
hicallyEKONOMETRİK
disadvantages,AÇIDAN
lack of security problems,
İNCELENMESİ
countries firms can be found at the web page of not completed transportation system like roads,
ministry of economy in Turkey. Funds for EC with more improved neighbour cities like Elazığ,
memberships and marketing are
given
to firms Diyarbakır, Malatya and Erzurum ,but with its
1
in Turkey. Moreover, governments try to imp- new airport and university, its business potential
can
be improved
Forsanayi
that aim, university
rove cross-border
and decrease
procedures.
ÖzetEC
: 2012-2014
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlananby
buEC.
çalışma,
E-Market providers
around the world can be used students are expected to understand EC potential
uygulanmıştır.
hipotez testleri
uygulanarak
araştırma
well
anddaha
get kapsamlı
some courses.
by Turkish firms
to makeAyrıca
a foreign
EC. Some
products like movies
be directly
bought
yönündecan
hareket
edilmiş olup,
yapılanfrom
Survey prepared Saydan (2008) was used to deedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
internet while sellers
and
buyers
meet
at
e-Market
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim of students at
termine
E-Commerce
behaviours
aralığıservices
Kw cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
place. Moreover,
and
resources
canda azalma
Bingol University, Turkey. Moreover, this survey
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,
be sold to otherAnahtar
countries.
B2B
parallel
online
was applied in Facebook to 704 respondents by
market place created by third parties can bring Algür&Cengiz (2011). To analyze questions,
ECONOMETRIC
different firms like
automobile,ANALYSIS
chemistryOFfirms
descriptive
ANOVA
IN TERMSstatistics,
OF INDUSTRY
AND test, correlations
together while vertical online market place bring
HOUSES
and classification according sub factors like gender
firms and suppliers in different regions. These are used with 5 point Likert-Scale in first quarter
consumption of
and naturalofgas used in industry and houses is statistically
third parties aretheresponsible
forelectricity
the reliability
of 2015 (Algür & Cengiz, 2011: 3666-3680;Sayanalyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
techniques
for analysis. of
Moreover,
tests of hypothesis
were applied and the
research
wasconfidence level
member firms. FITA
- Federation
International
dan,2008:386-402).
With
95%
Trade Association helps to improve global EC and 6% margin of error, the sample size to reparound the world. Producers in Turkey can make resent 10,000 student in Bingol university is 267
membership in other countries online marketing students based on normal distribution calculation
place to reach more firms ( IGEM,2008; Turktrust, (Boston University,2015). All values of Cronbach’s
2015; Economy Ministry, 2015).
Alpha if Item Deleted are about 0.9 and overall
Cronbach’s Alpha is 0.897 from 33 items.
METHODOLGY of RESEARCH
Students at Bingöl University come from mainly
undeveloped cities of Turkey in the East part.
Moreover, Bingol University is a new university
established in 2007.Hence, many books, electronics and other necessary products cannot be met
in the city. Furthermore, Bingol city one of the
least developed city in Turkey, by being geograp-
Research Hypothesizes:
-Are there any differences according to Education?: Education plays an important role at making
EC. Getting more courses, applying e-commerce
application at university, giving some seminars
and promotions can make students more eager
about EC.
83
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
-Are there any differences
according
to age?:People
degreeEKONOMETRİK
with 20% andAÇIDAN
undergraduate degree with
İNCELENMESİ
mainly between 18-42 ages are more prone to 20%.71% of them have made EC before. 40 % of
make EC since they earn money or getting kind them have 2-5 times EC in a year and the average
of supports for their study and their education and of 300 respondents is about 8 times. About 64%
1
friends create more awareness over them.
of them suggest making EC which is low when
compared
international
averages.
Özet : 2012-2014
Yıllarıto
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak with
hazırlanan
-Are there any differences
according
gender?:Men
and Women areşeklindedir.
mentallyFarklı
and naturally
different
analiz teknikleri
kullanılarak
hazırlanan
ANOVA
The
highestçalışmada
means are
givenmodeli
to reaching too many
and their EC behaviours
change.
Women
prefer
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
products,
No need
of parking
and queues and not
yönünde while
hareket men
edilmişbuy
olup,more
yapılan
more cloths shopping
electbeingaralığı
pressurized
by sales
person with 4.0, 3.91
ve doğalgaz
ronics and otherfiyatlarının
things manly.
genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
SonuçThe
olaraklowest
tüketim means are given
and 3.9
respectively.
-Are there any differences according to payment to being an active EC market user and security of
type?: Credit card is the most easy and improved EC with 2.71 and 2.78 respectively. The overall
method used in Turkey and security and paybacks mean of all 33 items is 3.51 greater than midpoint
are improved. However,
many TO
people
are negative
3 ofINscale.
They
state their AND
general opinion for EC
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES
TERMS
OF INDUSTRY
HOUSES
against using credit cards due to security and not
as between neutral and agree.
controlling theirAbstract:
shopping
habits.
Hence,
some
in industry
and houses
is to
statistically
50 of them
prefer
make payments at door
people want toanalyzed.
pat at the
door after seeing the About
ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
in cashwere
andapplied
whileandothers
preferwas
by Money transfer
the research
product.
and credit card. 170 respondents have a personal
-Which kinds of products are preferred by EC
computer and 73 % of them connect from place
costumers in Bingöl city?: People at Bingol have
where they live like dormitory. Moreover, 30%
mainly under average income level and their choices
of them connect internet from work place. About
are oriented on more needy things than hobbies.
average 7 years, the respondents use internet. ResBeing cheap and not finding every product at city
pondents use internet for buying cloths with 33%,
create a great potential of EC.
books with 16% and buying travel tickets with
RESULTS of RESEARCH
19%. Most common usage reasons of internet are
The mean of age is 21.86 years from 265 res- communication with 38.3%, entertainment with
pondents between 18-30 ages. About 35 surveys 20.3% and researches with 17.7%. In EU countwere excluded to increase the reliability of survey. ries, buying electronics, EC of cloths and EM of
68% of them are women and the rests are men. books are in first three order according to Civic
Respondents are mainly having 2 years university Consulting (2011).Downloading music with 6%
degree with 51% and others have secondary school is close to 7% average of the university students.
84
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
Table 1. EC
Products and
PurposesEKONOMETRİK
at Bingöl University
İNCELENMESİ
Shopping Purpose
Transportation (Bus,
flight tickets etc.)
Freq.
Percent(%)
Reason
of using
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
internet
Freq.
Percent(%)
115
38.3
Bölümü
56 1Kilis 7 Aralık
18.7 Üniversitesi, Elektrik-Enerji
Communication
Buying Meals
22Yılları arasındaki
7.3 TUİK verileriEntertainment
61
Özet : 2012-2014
kullanılarak hazırlanan bu çalışma,
sanayi20.3
Accommodation
of
kullanılarakResearch
hazırlanan çalışmada ANOVA
3 analiz teknikleri
1.0
53 modeli17.7
hotels
ve doğalgaz fiyatlarının tespit
Buying flowers
1 tüketim0.3
Shopping
27 edilmesi9.0
Other
Clothing
D o waralığı
n l oarttıkça,
a d i n gelektrik ve doğalgaz
21 tüketim7.0
fiyatlarının genel27
seviyesinde9.0
düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç olarak
movie,
music
99
33.0
Other
23
7.7
47
15.7
Total
300
100.0
Book/CD/DVD
According to education
level, the purchased show lowest mean for that question with 3.1
HOUSES
products are significantly different by ANOVA
mean and associate degree students with 3.7 agree
test. The average
of respondents suggests EC to with that question.
consumption
of electricitydifferences
others and theretheare
not significant
analyzed. ANOVA model was applied to the Purchased
study prepared
with the use
of different
products,
payment
method, connection
techniques for
analysis.
tests do
according to education.
About
80 Moreover,
% of them
to internet
show
significant differences
made more comprehensive. The purpose was to time
determine
electricityand
andage
natural
gas prices
online shopping and all of them are in favour of
according to gender. Women are more eager to
it. Respondents prefer mainly to pay by money
pay by bank while men are eager to pay at door.
transfer via banks. High school graduates prefer to
Moreover, men spend more time in internet than
make payments at the door and as the education
women. Items showing differences are shown
level increases, more people use credit cards. As
below. Women are more suspicious about the
the income and education level increase, more
security of EC and this question is significantly
respondents have personal computer, internet
different according to gender. Not having queues
connection and spend more time to internet from
and parking problems in EC is more important for
living place. Being easy to use web page of EC is
women while men do not care about that much.
significantly different for education level and the
Women read the expert opinions more about EC
total average is 3.5 that they agree that it should
web pages while men are neutral about it.
be easy usage of web page. Graduate students
85
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN There are no diffeTable 2. Analyzing
According
to Gender
spend more
time on internet.
İNCELENMESİ
rences among respondents of payments types for
Items
F-Value Murat
Sig.KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
usage purposes of EC. Respondents using credit
Age
3.470
0.009
Güven
cards believe that there security and privacy risk
Purchased Products
9.2541Kilis 7 Aralık
0.000
at EC. Respondents having credit card and using
Gender
5.289
0.000
banking system define themselves as active virtual
Suggest
8.485
0.000
olarak
edilmesi the comments
market istatistiksel
users. For
ECanaliz
costumers,
hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
Having own şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak
done
by daha
previous
are important for
uygulanmıştır.2.789
Ayrıca hipotez 0.027
araştırma
kapsamlı costumers
computer
doğalgaz
fiyatlarının
edilmesi EC costumers
themve to
make
buyingtespit
decision.
yönünde hareket
edilmiş olup,0.001
Connecting place
4.840
are happy
about elektrik
not having
too much pressure
ve doğalgaz
Connecting time
6.184
0.000gözlendiği sonucuna
of sellers. Costumers make EC since it is easy
Security of
to make shopping and products are cheaper than
2.880
0.023
Information Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
market prices. They using EC with credit card,
Being a costumer of
bank and payment at door also suggest new
3.254
0.013
EC market
costumers
to OF
make
shopping.
IN TERMS
INDUSTRY
ANDRespondents about
Opinion of users
HOUSES
4.344
0.002
24 ages prefer payment with credit card while
about the product
respondents not doing shopping have 21 mean
Being easy toAbstract:
make In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
agesinaindustry
shownandbelow.
shopping(No analyzed.
need ANOVA
3.949model was
0.004
of part, queuing..)
electricity
and natural
gas prices
Table 3.
Comparing
According
Not having any
pressure from
salesperson
3.178
Easy of using
internet to make
shopping
4.510
Being able to make
tall shopping
4.394
to Payment
Types
0.014
0.002
0.002
Respondents with own computer use credit cards
more while respondents not having personnel
computer do not make EC much. Respondents
connect mostly from working place while they
prefer to pay mainly with credit card or at door.
Respondents using credit card and banking transfer
86
F-Value
Sig.
Purchased Products
4.4
0.037
Payment Type
7.8
0.005
Connecting Time
9.5
0.002
Age
37.94
0.000
Not having any queues
and parking problem
4.40
0.037
Having expert opinions
about products
5.77
0.017
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VERESEARCH
AÇIDAN Gittigidiyor earns a
DISCUSSION andELEKTİRİK
FUTURE
directlyEKONOMETRİK
by mail or calling.
İNCELENMESİ
small percentage of shopping price and thousands
Some empirical evaluations of perceived
repu- Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
transactions occurs daily. Some market places in
tation in other sectors can be studied
as Finans Yönetmeni
Güvensuch
Grup A.Ş.
Turkey can be compared within and with foreign
1
for teachers, housewives, cosmetic
purchasers,
Kilis 7 Aralık
market places like Amazon and e-bay.
electronic purchasers for genders, local farming
kullanılarak
çalışma,
sanayi
ofhazırlanan
EC webbupages
and
banks are protected
products EC, income
levels, EC behaviours for Security
private çalışmada
firms with
an SSL
certificate shown
Farklıthe
analiz
ANOVA
modeli
working peopleşeklindedir.
etc. to learn
expectations
of byhazırlanan
on web
pages or by 3D security authentic conbuyers and sellers
sovethat
improvements
can göre
be elektrik
Sanayi
konutlarda
ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
yönündeand
hareket
edilmişGittigidiyor
olup, yapılan istatistik
bulgulara göre For
de sonuca
Eldebuyers are called
doorgidilmiştir.
payments,
done in EC in Bingol
Turkey.
sel- firmations.
or controlled
in country
populations’
registrations
ling diverse products,
hepsiburada
selling
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş diverse
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
meydana
gelmektedir.
products, zizigo selling shoes, Sahibinden selling to decrease the risk of not paying. Some EC
Sanayi, Konut,
Anova,
are
not TUİK,
awareFiyat
about security provided
mainly second hand
cars and houses, Ciceksepeti consumers
selling flowers, yemeksepeti selling foods , n11 by web pages and thus many respondents are
afraid AND
of making
EC.
The
security level and trust
ECONOMETRIC
OF ELECTRICITY
NATURAL
GAS
PRICES
selling diverse products,
inisessANALYSIS
selling women
factors are to be improved and explained to users
HOUSES
cloths etc. are main
by social media or advertisements. In this way,
Abstract:
In thismedia
study prepared
EC markets. They
use social
advertisements
the numbers of EC costumers can be increased.
and comments toanalyzed.
attract ANOVA
more customers
giving
model was by
applied
to the Moreover,
study preparedfree
with internet
the use ofservices,
different teaching how
a satisfaction value
each
shopping.TheMoreover,
made to
more
comprehensive.
purpose was to to
determine
electricity
and natural
gas pricesat university and
use EC,
having
EC classes
they make mail, tv, radio, wall posters and other high schools, teaching university students crosskind of posters advertisements to enlarge their border EC, improved properties of web page like
market share. Gittigidiyor survey: Suggesting enlarging photos, and open seller-buyer blogs can
gittigidiyor,(0-10 scale),Finding searched product improve the satisfaction, revenues and loyalty of
easily, Buying and payment process, product di- costumers in Turkey.
versity, time duration of cargo, cost of cargo, the
CONCLUSION
product price and its performance, product quality
and security of shopping with 1-5 scale is sent to Turkey is a developing country and Bingöl city is
costumers by mail with open ended question. Based an underdeveloped city when compared Turkey
on feedback and opinions, it tries to increase its EC average based on population, investment, commerpotential and it has made great improvements even ce, and export and education level. E-Commerce
there are more EC market places from loyalty of can open new work opportunities in city and new
consumers and new costumers. Buyers can see the graduated students can use this opportunity as a
information of seller firms and can communicate way of earning their life. Local products can be
87
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
marked and sold toELEKTİRİK
other cities
by EC. Honey
tation
in e-commerce,
Electronic Commerce
İNCELENMESİ
is a very famous product of that city and cheap
Research and Applications, 14,75–80
honey has decreased the consumption of honey
BAI,Yönetmeni
Y., YAO, Z., DOU, Y. F., (2015). Effect
around Turkey. Certificated and guaranteed honey
1
Bölümü
of social
commerce factors on user purchase
sales from Bingol city can make city a brand in
behaviour: An empirical investigation from
this field. LocalÖzet
products
likeYılları
handicrafts,
acces: 2012-2014
arasındaki TUİK
renren.com,
International
konutlarda
kullanılan
doğalgaz
ile elektrik
analiz edilmesiJournal of Inforsories can help ve
people
to earn
money.
There
are tüketiminin
mation Management, 35, 538–550
not large work options
in Bingöl
city and
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleripeople
here emigrate mainly
to other developed cities or bulgulara göre
G.,deMCINTOSH.,
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik BRUSH,
sonuca gidilmiştir. D.,
Elde (2010). “Factors
edilen
bulgular can
sonucunda;
sanayi
sektörü
abroad. These all
products
be sold
in EC
and
influencing e-marketplace adoption in agriculfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
local web pagesaralığı
can Kw
be cinsinden
openedyükseldikçe,
for Bingöl
fiyatlarda da azalma meydana
gelmektedir.
tural micro-enterprises”.
International Journal
Konut, Anova,Business,
TUİK, Fiyat 8 (4/5), 405-432
of Electronic
Bingöl University
students of Business, administration, engineering and other departments can be
BOSTON UNIVERSITY., (2015). Power and
ECONOMETRIC
educated with conferences
and ANALYSIS
brochuresOFabout
Sample
Determination,
TERMSSize
OF INDUSTRY
AND http://sphweb.bumc.
HOUSES
EC, EC classes, EC cross border-marketing etc.
bu.edu/otlt/MPH-Modules/BS/BS704_Power/
to make students aware with current improving
Abstract: In this study prepared by using data of TSI BS704_Power_print.html(15.07.2015)
belonging to the years of 2012-2014,
commerce type.the consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
CHANA,
G., LEEB,
C., HENGC,
S., (2014).
were applied
and the research
was
REFERENCES
Defending against XML-related attacks in
ALGÜR S., CENGIZ F., (2011). The risks and
e-commerce applications with predictive fuzzy
benefits perceptions of online shopping acassociative rules, Applied Soft Computing,
cording to the Turkish consumers, Journal
24,142–157
of Yasar University, 22(6),s.3666-3680
CARPENTER, G. S., COOPER, L.G., HANSAYDIN E., SAVRUL B. K., (2014). The RelationsSENS, D.M., MIDGLEY, D.F., (1988).
hip between Globalization and E-Commerce:
Modeling 695 asymmetric competition, Mark.
Turkish Case, Procedia - Social and Behavioral
Sci. 7, 393-412
Sciences, 150,1267-1276
CHEN, J., & XIAO-LIANG SHEN, X. L., (2015).
ALEXA (2015). e-Commerce, www.alexa.
Consumers’ Decisions in Social Commerce
com(07.08.2015)
Context: An Empirical Investigation”, Decision Support Systems (2015), doi: 10.1016/j.
BERTARELLI S., (2015). On the efficacy of
imperfect public-monitoring of seller repudss.2015.07.012
88
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
FEIZOLLAHI,
S., ALIREZA
SHIRMOHAMCIVIC CONSULTING.,
(2011).VEConsumer
market
İNCELENMESİ
study on the functioning of e-commerce and
MADI, A., ZAHRA SAFARI KAHREH Z.S.,
Internet marketing and selling techniques in the
MOHAMMAD SAFARI KAHERHD, M.
retail of goods, http://ec.europa.eu/consumers/
S., (2014). Investigation the effect of Inter1
archive/consumer_research/market_studies/docs/
net Technology on Performance of services
study_ecommerce_goods_en.pdf(08.08.2015)
organizations
e-commerce
orientations,
hazırlanan with
bu çalışma,
sanayi
Procedia - Social and Behavioral Sciences,
ECONOMY MINISTRY.,
(2015).
analizE-Commerce,
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma
109 daha
,605-609
http://www.ekonomi.gov.tr/portal/faces/home/
ihracat?_afrLoop=3500951129042847&_
HEUER, D., BRETTEL, M., (2015).Brand
afrWindowMode=0&_afrWindowId=null
varılmaktadır. in
Sonuç
olarak e-commerce,
tüketim
competition
fashion
Electron.
(19.08.2015)
Comm. Res. Appl., http://dx.doi.org/ 10.1016/j.
elerap.2015.07.007)
ERGÜN, H. S., KUȘCU, Z.K., (2013). Innovation
Orientation, Market Orientation and e-Loyalty:
HACKL,
MICHAEL,
E., KUMMER, M. E.,
ANDF.,
NATURAL
GAS PRICES
Evidence from ACCORDING
Turkish e-Commerce
Customers,
TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
RUDOLF WINTER-EBMER, R., (2014). 99
HOUSES
Procedia - Social and Behavioral Sciences,
Cent: Price points in E-commerce , Information
99 , 509 – 516
Economics
26,1227
the consumption of electricity and natural gas used in
industry and and
housesPolicy
is statistically
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared
with
the
use
of
different
EUROPEAN COMMISSION.,
(2012). A coherent
were applied and
research was R., PARE, D.,
HUMPHREY,
J., the
MANSELL,
more trust
comprehensive.
The purpose
framework made
to build
in the Digital
Single
SCHMITZ, H., (2003). The reality of e-com
Market for e-commerce and online services,
merce with developing countries. Institute for
http://ec.europa.eu/internal_market/e-commerce/
Development Studies. University of Sussex
communication_2012_en.htm(01.07.2015)
GESSNER, G.H., SNODGRASS, C.R., (2015). HUAA, N., MOROSAN, C., DEFRANCO, A.,
(2015).The other side of technology adopDesigning e-commerce cross-order distrition: Examining the relationships between
bution networks for small and medium-size
e-commerce expenses and hotel performance,
enterprises incorporating Canadian, Research
International Journal of Hospitality Managein Transportation Business & Management ,
ment,45,109-120
http://dx.doi.org/10.1016/j.rtbm. (07.05.2015)
GOMEZ-HERRERA, E., MARTENS, B., TUR- IGEM-İHRACATI GELİŞTİRME ETÜD MERKEZİ (2008). B2B e-Ticaret ve e-pazaryerleri,
LEA, G., (2014). The drivers and impediments
http://docplayer.biz.tr/631506-B2b-e-ticaretfor cross-border e-commerce in the EU”,
Information Economics and Policy,28, 83-96
ve-e-pazaryerleri.html(09.08.2015)
89
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKL.
VEN.
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
JONES, K., LEONARD,
K., (2007).
Companies
In India
And Methods Employed
İNCELENMESİ
Consumer-to-consumer electronic commerce: A
To Overcome Them, Procedia Economics and
distinct research stream. Journal of Electronic
Finance ,11, 2014, 553-560
Commerce in Organizations, 5(4),39–54.)
1
NILASHI, Bölümü
M., IBRAHIM, O., MIRABI V. R.,
LEADERBILISIM, (2015).Turkiyedeki kaliteli
EBRAHIMI ZARE, L. E. M., (2015).The role
e-ticaret siteleri
ve pazari, http://www.leaderof Security, Design and Content factors on
çalışmada
bilisim.com/blog/turkiyedeki-kaliteli-e-ticaretcustomer
trust inANOVA
mobilemodeli
commerce”, Journal
siteleri-ve-pazari.html(07.08.2015)
ofdoğalgaz
Retailing
and Consumer
Services, 26,57-69
Sanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve
fiyatlarının
tespit edilmesi
edilen
bulgularEffects
sonucunda;
aralığı arttıkça, elektrikA.
ve B,
doğalgaz
LU, Q., LIU, N.,
(2015).
of sanayi
e-commerce
HOLLINGSHEAD,
MCGRATH, J. E.,
channel entry
in Kw
a two-echelon
supply
chain:da azalma meydana
CONNOR,
O., (1993). Groups Task Peraralığı
fiyatlarda
gelmektedir.
A comparative
analysis
of: singleand dualformance
and TUİK,
Communicating
Technology,
Anahtar
Kelimeler
Tüketim, Sanayi,
Konut, Anova,
Fiyat
channel distribution systems”, Int. J.Production
Small Group Research, 24(3),307
Economics, 165, 100-111
AND NATURAL
GAS PRICES
MORGANTI,
E., SEIDEL,
S., BLANQUART,
HOUSES C., DABLANC, L., LENZ, B., (2014).The
KURNIA, S., CHOUDRIE, J., MAHBUBUR,
R., ALZOUGOOL, B., (2015). E-commerce
impact of e-commerce on final deliveries:
the consumption
of electricity
and natural
industry andparcel
houses is
statistically
technology adoption:
A Malaysian
grocery
SMEgas used inalternative
delivery
services in France
retail sectortechniques
study, Journal
of Business
Resefor analysis.
Moreover, tests
of hypothesisand
wereGermany,
applied and Transportation
the research was Research Promade more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
arch, 68,1914-1916.( http://www.sciencedirect.
cedia, 4, 2014 ) 178 -190
com/science/article/pii/S0148296314004251)
POUR, M. S., NOORI, M.H., HEYDARIC, J.,
(19.08.2015)
(2013).University Students Entrepreneurial
KURNIA, S., KARNALI R, J., RAHIM, M.,
intention: Perception of Commerce Students
(2015). A qualitative study of business-toat Tehran Region”, Procedia - Social and
business electronic commerce adoption within
Behavioral Sciences 93, 1805-1810
the Indonesian grocery industry: A multi-theory
SARAF, B., KAZI, A. U. S., (2013). An analysis
perspective, Information & Management, 52
of traditional rules applied by Australian
,518-536
courts to establish personal jurisdiction and
ROGERS, E. M., (1995). Diffusion of Innovatitheir application in e-commerce, computer
ons, Simon and Schuster”, New York, USA
law & security review, 29, 403-412
REDDYA, N. A., DIVEKARB, B. R., (2014) A SAYDAN, R., (2008).Tüketicilerin Online Alışstudy of Challenges Faced By E-Commerce
verişe Yönelik Risk ve Fayda Algılamaları:
90
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
WU, W.
C. J., JU-PENG
SHEN, J. CHAN-LAN
Geleneksel ve Online
Tüketicilerin
KarşılaşİNCELENMESİ
CHANG, C. L., (2015). Electronic service
tırılması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,
quality of Facebook social commerce and
7(23):386-402
collaborative Learning, Computers in Human
1 Development of
STRZĘBICKI, D., (2015). The
Behavior, 51
Electronic Commerce in Agribusiness – The
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındaki TUİK
verileri
kullanılarak
çalışma, Y.,
sanayi
YANGA,
Z.,hazırlanan
YONG,buSHIB,
WANG, B., (2015).
Polish Example,
Procedia
Economics
and
Searchçalışmada
Engine Marketing,
Financing Ability
Finance, 23,1314-1320
ANOVA modeli
and Firm Performance in E-commerce, ProSanayi
ve konutlarda
TUBISAD (2015).
Türkiye’de
E-Ticaret
Hacmi 18,9
göre
cedia
Computer
Science,Elde
55,1106 -1112
Milyar TL, edilen
http://eticaretmag.com/turkiyedebulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
YAN, S.-R., ZHENG, X. L., WANG, Y., SONG
e-ticaret-hacmi-189-milyar-tl/(31.08.2015)
W.W., ZHANG, W. Y., (2015). A graph-based
Anahtar KelimelerD.
: Elektrik,
VERMA, N., MALHOTRA,
, MALHOTRA,
comprehensive reputation model: Exploiting
M., SINGH, J., (2015). E-commerce Webthe social context of opinions to enhance trust
site RankingECONOMETRIC
Using Semantic
Web Mining
ANALYSIS
inTERMS
socialOF
commerce”,
Information Sciences,
INDUSTRY AND
and Neural Computing,
Procedia Computer
HOUSES
318, 51-72
Science, Volume 45, 42–5
YOON, H. S., OCCENA, L. G., (2015). Influenthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
TURKTRUST (2015).
SSL,
http://www.turktrust.
analyzed. ANOVA model was applied to the studycing
prepared
with of
thetrust
use of
factors
in different
consumer-to-consumer
techniques for analysis. Moreover,
com.tr/tr/urunler/ssl-sertifikasi/
(08.09.2015)
electricitycommerce
and natural gaswith
pricesgender and age,
electronic
International Journal of Information ManaWEBRAZZI (2015).Webrazzi E-Ticaret Raporu,
gement, 35,352-363
http://www.slideshare.net/webrazzi/webrazzieticaret-ekosistemi-raporu-v1 (19.08.2015)
91
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
APPENDIX
efficacyEKONOMETRİK
of imperfect AÇIDAN
public-monitoring
İNCELENMESİ
of seller
reputation in e-commerce”, Electronic ComTable 1. Perceived reputation and signals:
merce Research and Applications, 14,75–80)
marginal effects. (Bertarelli S., 2015,Güven
“OnGrup
theA.Ş. Finans Yönetmeni
1
HOUSES
Table 2. Overview
of factors
affecting
commerce
adoption
within
the Indonesian grocery
Abstract:
In this study
prepared adoption
by using data of
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
the consumption
electricity Reyner
and naturalJ.gas used
in industry
and houses is perspective”,
statistically
and their influence.
( Sherahof Kurnia,
industry:
A multi-theory
Information
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
Karnali, Md Mahbubur Rahim , 2015, “A qua- & Management 52 (2015) 518–536)
litative study of business-to-business electronic
92
A
CED
UHPAD
SAĞLIKTA İLİŞKİ PAZARLAMASININ MÜŞTERİ BAĞLILIĞI
OLUŞUMUNDAKİ ROLÜ(1)
ROLE OF RELATIONSHIP MARKETING IN THE FORMATION OF
HEALTH CUSTOMER LOYALTY
Haluk ŞENGÜN
Bahçeşehir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, İstanbul / Türkiye
Abstract: Today, the effects of increased competition, has
led companies to seek superiority in the market. Marketing
activities in the service sector has entered into an intensive
change and development. In these rapid changes, health
facilities also seek adapting to these changes by creating a
new marketing strategy. Developing competitive advantage
is achieved through lasting relationships with customers
and the creation of customer loyalty. Relationship marketing includes building, maintaining and developing the
relationship between customer and business. One of the
main objectives of relationship marketing is to ensure that
the customer is maintained and converted into a customerdependent promoter of the services offered by the company.
The aim of this study is examining the conceptual aspects
of relationship marketing by inspecting its role in creating
customer loyalty. By using relationship marketing and
customer loyalty strategies as important competitive tools
for businesses, the enterprises steer towards relationship
marketing and customer loyalty instead of traditional
marketing and customer satisfaction. The enterprises that
build close relations with their customers, that can come up
with quick solutions, that are patient-oriented, and that care
for customer loyalty so that the organizations can create
lifelong customers are the ones with competitive advantage.
Öz: Günümüzde artan rekabet etkisi, işletmeleri pazarda
üstünlük sağlama arayışına yöneltmiştir. Hizmet sektöründe pazarlama faaliyetleri yoğun bir değişim ve gelişimin
içine girmiştir. Sağlık kurumlarında bu hızlı değişimin
içinde, yeni pazarlama stratejilerini oluşturarak değişime
ayak uydurmaya çalışmaktadır. Rekabette üstünlüktük ise
müşteriyle kalıcı ilişkiler geliştirerek, müşteri bağlılığının
yaratılmasıyla sağlanabilir. İlişkisel pazarlama, işletme ile
müşteri arasındaki ilişkinin kurulması, sürdürülmesi ve
geliştirilmesi amacına odaklanan pazarlama yaklaşımlarını
içermektedir. İlişki pazarlamasının en temel amaçlarından
biri müşteriyi elde tutmak ve bu müşterileri bağımlı birer
müşteriye dönüştürerek işletmenin sunduğu hizmetlerin
destekleyicisi ve taraftar müşterisi olmasını sağlamaktır. Bu
çalışmanın amacı, sağlık hizmetinde ilişkisel pazarlamanın
kavramsal boyutlarını inceleyerek müşteri bağlılığı oluşturmadaki rolünü kapsamlı olarak incelemektir. İşletmeler için
önemli bir rekabet aracı olan ilişki pazarlaması ve müşteri
bağlılığı stratejileri ile işletmeler, geleneksel pazarlamadan
ilişki yönlü pazarlamaya, müşteri memnuniyetinden müşteri
bağlılığına doğru yönelmektedirler. Hastalarıyla yakın ilişkiler
kuran, sorunlar karşısında hızlı çözümler üretebilen, hasta
odaklı, hizmet kalitesini ve hasta bağlılığına önem veren
böylece ömür boyu müşterisini oluşturabilen kurumlar
rekabet avantajını elde edeceklerdir.
Key Words: Relationship Marketing, Customer Loyalty,
Health Enterprises, Hospital
Anahtar Kelimeler: İlişki Pazarlaması, Müşteri Bağlılığı,
Sağlık Kurumları, Hastane
Doi: 10.17369/UHPAD.2016716392
(1) Sorumlu Yazar: Haluk ŞENGÜN, Bahçeşehir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü,
İstanbul / Türkiye [email protected] Geliş Tarihi / Received: 09.12.2015 Kabul Tarihi/ Accepted:
11.03.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – İnceleme / Research - Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var
/ Yok) “YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO”
93
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE: C21-C44-L83-I11-M3-M31-M39ID:72 K:81
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
yönelik
beklentilerinin
sürekli araştırılarak tespit
İNCELENMESİ
edilmesi, problemlerin çözümü, daha kaliteli
Bu günün karmaşık pazar yapısında
Muratrekabet,
sağlık sunumu için gerekli önlemlerin alınması
geleneksel pazarlama yöntemleriyle yönetilemez
bu sayede mümkün olabilir. Bu nedenle ilişki
1
hale gelmiştir. Günümüzün gelişmiş
Kilis 7 pazarlarında
Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
pazarlamasının kullanımı ve hasta bağlılığının
rekabet edebilmek ve sürdürülebilir bir başarı için
artırtılması gün geçtikçe önem kazanmaktadır.
: 2012-2014 Yılları
en önemli olguÖzet
müşterilerle
uzunarasındaki
vadeli TUİK
ilişki-verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ler sürdürmeyeşeklindedir.
dayanır. Farklı
Bu yüzden
işletmeler,
analiz teknikleri
kullanılarakSağlık
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli kavramı ilk kez
hizmetlerinde
pazarlama
müşteriyi elde Sanayi
tutmaveve
bağlılığını arttırmanın 1970’lerden
itibarentespit
kullanılmaya
başlanmış,
konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
yollarını bulma mücadelesine girmişlerdir. Müş- profesyonel anlamda ise 1980’lerden sonra uyguedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
terilerle uzun süreli
ilişkiler
kurmakdüşüş
ve gözlendiği
onları sonucuna
lanır olmuştur.
kaygılar,
sağlık çalışanlarının
fiyatlarının
genel seviyesinde
varılmaktadır.Etik
Sonuç
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
sadık müşteriye dönüştürmek örgütlerin başarısı tutumları ve yasalardan kaynaklanan nedenlerle bu
KelimelerAynı
: Elektrik,
Doğalgaz,
için çok önemli Anahtar
hale gelmiştir.
şekilde
sağlık
olgu hep temkinle yaklaşılan bir kavram olmuştur.
hizmetleri veren kurumlarda bu hızlı değişimden Sağlıkta pazarlama uygulamaları, zamanla sektörde
etkilenmiş, değişime
ayak uydurmak
içinOFfarklı
ECONOMETRIC
ANALYSIS
ELECTRICITY
ANDrekabete
NATURAL
GAS PRICES
yaşanan
paralel
olarak artış göstermiş ve
yetenekler geliştirmeye zorlanmıştır. Hastalarla
HOUSES
günümüzde sağlık alanında ayrı bir uzmanlık dalı
güvene dayalı sıkı ilişkiler yaratmak ve güçlen- haline gelmiştir (Özbaşar,1997:134-152). Bunun
dirmek temelinde
uzun vadeli getirisi olan bir yanında
in industry
and housesitibaren
is statistically
doğumdan
beklenen yaşam süanalyzed.
ANOVA
model
was ile
applied
pazarlama stratejisidir.
Sağlık
kurumu
hasta
resinde
artış,and
yaşlanan
nüfus,
werekiapplied
the research
was kronik hastalık
madeyarara
more comprehensive.
The purpose
arasında karşılıklı
dayalı, etkin,
verimli,
yükünün artması gibi birçok neden dünyada ve
ahlaki, istekli ve yakın ilişkiler kuran bir süreç Türkiye’de her geçen gün sağlık hizmetlerine
olarak tanımlanabilir. Bu bakış açısı geleneksel olan talebi arttırmaktadır. Artan talep beraberinde
pazarlamada önem verilmeyen müşteri memnu- tüketici ihtiyaç ve isteklerinin tatmin edilmesine
niyeti, sadakati ve bağlılığı ön plana aldığından
yönelik etkili ve kaliteli sağlık hizmeti sunumunu
sağlık hizmetleri içinde uygun bir strateji olarak
zorunlu hale getirmekte, ayrıca hizmet sunumda
değerlendirilmektedir. Sağlık hizmetlerinin teki etkinlik ve kalite arayışı ise sağlık yöneticilerini
mel amacı, toplumun ihtiyacı olan farklı sağlık
pazarlama programları ve uygulamalarından yararhizmetlerini hastanın istediği kalitede, istediği
lanama yoluna itmektedir (Akkılıç,2002:203-213).
zamanda ve mümkün olan en düşük maliyetle
sunmaktır. Sağlıkta hastalık süreci yönetiminde Sağlık hizmetlerinin pazarlanması, hizmet pazarve karar almada hastanın rolü daha belirgin hale laması anlayışının yaygın biçimde kullanılmaya
gelmiştir. Bu durum sağlık çalışanları ile hasta başlamasıyla aynı zamanda gündeme gelmeye
arasında kaliteli ve etkili sağlık iletişimini ge- başlamıştır. Sağlık hizmetlerinin pazarlanması
rekli kılmaktadır. Hastaların sağlık hizmetlerine farklı büyüklükteki sağlık işletmelerinin finan94
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN dağıtım ve ürün
sal başarısı için önem
taşımaktadır.
Geçmişte
fiyatlandırma,
tutundurma,
İNCELENMESİ
sağlık hizmetleri sunumunda reklam vermekle
geliştirme gibi birtakım pazarlama fonksiyonlaMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
bir tutulan pazarlama, reklam yapmaktan, hasta
rını zaten gerçekleştirdikleri göz önüne alınırsa
ihtiyaçları anlayışlı bir yaklaşıma dönüşmüstür.
pazarlama bu kararların bilimsel temele dayan1
Günümüzde hastalar, hastalıklarıyla ilgili pek
dırılarak alınmasını sağlamaya başlamış ve bu
çok kaynaktan Özet
bilgi: 2012-2014
almakta,Yılları
teknik
ve fonksiverimlilik
arasındaki
TUİK verilerisayede
kullanılarak
hazırlanan artışları
bu çalışma,dikkat
sanayi çekici boyutlara
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
yonel ihtiyaçlarının
hem klinik
hem
de hizmet
gelmiştir (Harcar, 1991:38-40).
açısından karşılanmasını
talephipotez
etmektedirler.
ve pazarlaması,
tespit edilmesi
İlişki
uygulama
olarak insanların mal
Sağlık hizmeti işletmeleri
bu yeni hasta tavrını
ve hizmetlerin
ticaretini
yapmaya
edilen bulgular
sonucunda; sanayi
elektrik ve
doğalgaz başlamalarından
kavramalı ve hizmetleri
tüketicilerin
arzusektörü
ettigiiçin tüketim
varılmaktadır.
bugüne
kadar kullanılmasına
rağmen, pazarlama
şekilde sunmalıdır.
aralığı Memnun
Kw cinsindenhastalar
yükseldikçe,zamanla
literatüründe bilimsel bir kavram olarak yakın
sadık müsterilereAnahtar
dönüşür.
Böylelikle,
kendi
sağlık
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,
zamanda ele alınmıştır. İlişki pazarlamasını, yeni
hizmeti deneyimleriyleseçtikleri sağlık işletmesinin
bir terim fakat eski bir olgu olmasından dolayı
bütünsel başarısında olumlu katılımcılar haline
tamamen
yeni
kavramAND
olarak kabul etmemek
IN TERMS
OFbir
INDUSTRY
gelirler (Corbin,2001:1-12).
HOUSES
gerekir (Gummesson,1997:265-274).
Toplumun ihtiyaçlarını ve tutumlarını dikkate
the consumption
of electricity
in industry and
Geleneksel
pazarlama
anlayışı kısa dönemli
almaksızın sağlık
hizmetleri
tasarlayansağlık
kurumları hayaltechniques
kırıklığına
uğrayabilirler.
satışawere
odaklanmıştırve
uzunwasdönemli işletmefor analysis.
Moreover, Bütün
tests of hypothesis
applied and the research
bunların yanı sıra hastanelerin sosyal boyutunun
müşteri ilişkisini ihmal edip arka plana attığı için
olması bu kuruluşların sundugu sağlık hizmetleeleştirilere maruz kalmıştır. İlişki pazarlaması
rinin geliştirilmesinde ve bu hizmetlerin istenilen
kavramının getirmiş olduğu yeni anlayış, devamlı
sonucu yaratmasında sosyal pazarlama yaklaşımının
yeni müşteri aramaktansa, mevcut müşterilerin
önemli bir rol oynamasını gerekli kılmaktadır
korunmasına ve kurulan ilişkilerin uzun dönemli
(Tengilimoglu, 1997:20-27).
olmasına yöneliktir. Geleneksel pazarlama aslında
satış odaklı pazarlama yaklaşımı ileanılmaktadır.
Sağlık hizmetleri alanında pazarlama kavramının
Satış odaklılık mevcut ticarette önem verilen
gelişmesiyle, tüketici tatminine yönelik faaliyetler
taktiksel vekısa dönemli pazarlama faaliyetleridir.
ve sağlık kurumlarınınsahip olduğu kaynakları
İlişki pazarlaması ise yeni müşteribulmaktan çok,
geliştirme çabaları büyük ölçüde çeşitlenerek
mevcut müşterileri elde tutma ve onlarla ilişki
artmıştır. Budurumda her bir sağlık kuruluşu söz
geliştirmeüzerinde yoğunlaşmakta, müşterilerle
konusu kaynaklar konusunda rekabete girerek bu
daha uzun dönemli ve tekrarlananetkileşimler
konuda ki pazarlama faaliyetlerinden yararlanüzerinde duran stratejik bir eğilim olarak karmaya başlamıştır. Böylece sağlık kuruluşlarının
95
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
şımıza çıkmaktadır ELEKTİRİK
(Öztürk,1998:89-102;
Selvi
Rekabette
üstünlük ise
müşteriyle kalıcı ilişkiler
İNCELENMESİ
geliştirerek, müşteri bağlılığınınyaratılmasıyla
(a),2007:84-91).
sağlanabilir. Alanyazında müşteri bağlılığının
Hizmet işletmelerinin yöneticileri,
zamanla
Güven
sağlanmasında ilişki pazarlamasının önemli bir
1
Kilis
geleneksel pazarlamada çokta
merkezi
yerde Elektrik-Enerji Bölümü
rolü olduğunu belirten çok sayıda araştırmalar
olmayan müşteri memnuniyetini ve bağlılığını
İlişki
pazarlaması
doğrudan paÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileribulunmaktadır.
bu çalışma,
sanayi
ön plana çıkardığı
için
bu
pazarlama
stratejisini
istatistiksel
olarak
edilmesi
zarlama
yöntemi
ile analiz
temelde
“ilişki”kavramanın
şeklindedir.
analiz teknikleriilişki
benimsemişlerdir.
HizmetFarklı
pazarlamasında
olmasının
amaçlanıp amaçlanmauygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanaraksürdürülebilir
konutlarda tüketim
pazarlamasınınSanayi
sonveyıllardaki
hızlıaralıklarına
gelişimi,
ması yönünden ayrılmaktadır. Çünkü doğrudan
geleneksel pazarlamanın
sınırlı
olmasından
doedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
ve doğalgaz
pazarlama
hızlıelektrik
ve kolay
satış yapma amacı
fiyatlarının
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
olarak
tüketim
layıdır. Gelenekselpazarlamanın önemli öğeleri
güdenbir
meydana pazarlama
gelmektedir. yöntemi olarak piyasada
olan, pazarlamanın geleneksel pazarlama içeriolmakla
ilişki pazarlaması
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,yerini
Sanayi, almış
Konut, Anova,
TUİK,birlikte,
Fiyat
sindeki kavramsal yapısı ve pazarlamanın 4P’si
aşağıdan yukarı doğru giden bir strateji benimsehizmet pazarlamasına uymamaktadır (Grönromiştir. Yani tüketicilerle sağlam ilişki kurulması
os,1997:322-339).ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN yapmaktan
TERMS OF INDUSTRY
satış
öncelikliAND
bir hedef olarak ilişki
HOUSES
pazarlamasında kendini göstermektedir; oysa
Bu yetmeme durumuyla birlikte Günümüzün
Abstract: In this study prepared by using data ofdoğrudan
TSI belonging
to the years of
2012-2014, aşağı eğimli bir
pazarlama
yukarıdan
the consumption
of electricity
and natural
vazgeçilemez rekabeti,
işletmeleri
pazarda
üs- gas used in industry and houses is statistically
yöntemi
benimsemiştir
prepared
with the use of(O’Malley,2000:87-96).
different
tünlük sağlama techniques
arayışınaforyöneltmiştir.
Bu üstünanalysis. Moreover,
İlişki pazarlaması temel olarak, uzun dönemli ilişki
lüğü sağlamanın en kestirme yolunun ilişkisel
için müşteri tatminini merkeze alır. Bu amaca
pazarlamadan geçtiği tartışılmaya başlanmıştır.
ulaşmak için, geleneksel pazarlama anlayışında
Gelişmiş ülkeler de 1980’li, Türkiye’de 1990’lı
ayrı ele alınan pazarlama, müşteri hizmetleri ve
yıllardan itibaren benimsenmeye başlanan ilişkalite kavramlarını bir araya getirmektedir.Pazarlakisel pazarlama, özellikle hizmet işletmelerinde,
mada yeni bir anlayış ve odaklanma olarak ortaya
müşteri sadakatini ve müşteri tatminini arttırmaya,
konulan ilişki pazarlaması, müşteri hizmetleri,
korumaya ve geliştirmeye yönelik olarak uygukalite ve pazarı birlikte ele alan 3 boyutlu bir
lanan, mevcut müşterileri elde tutmayı, onlarla
yaklaşımdır (Christopher vd.,1991:36-65).
ilişkileri geliştirmeyi ve daha fazla iş ve sipariş
almayı amaçlayan stratejik bir eğilimdir. Hizmet
sektöründe müşteriyle kurulan uzun dönemli,
yakın ve bire-bir ilişkiler müşteri memnuniyeti
ve sadakati yaratma açısından kilit öneme sahiptir
(Çolular,2008: 34-78).
İlişkisel pazarlama kavramının ilk kez 1983
yılında Leonard Berry’in hizmet pazarlaması
üzerine yapılan bir konferansta kullanıldığı
görülmektedir. Berry (Grönross,2004:98-110),
ilişkisel pazarlamayı ‘işletme ile müşteri arasında
96
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKmuhafaza
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN özünde şu unsurlar
kalıcı ilişkileroluşturulması,
edilmesi
miştir. EKONOMETRİK
İlişki pazarlamasının
İNCELENMESİ
ve artırılmasıdır’ diyerek tanımlamıştır. Grönroos yer almaktadır. (Olotu,2010:43-57)
ise bu tanımı biraz daha geliştirerek ilişki pazar1. Yönetmeni
Müşterinin şahsına ait özel gereksinimlerinin
lamasını amaçlara ulaşabilmek1 için müşteriler ile
dikkateBölümü
alınmaktadır.
uzun dönemli ilişkilerin kurulması, bu ilişkilerin
2. Müşteriye özel ürün ve hizmetlerin geliştirilsürdürülmesi ve Özet
artırılmasına
çabalarTUİK
olarak
: 2012-2014yönelik
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi
mesi
ön plandaki
faaliyettir.
tanımlamıştır (Grönroos,1997:39-45).
3. Müşteriyle yakın diyalog sonucunda, pazarlama
Sanayiişletme
ve konutlarda
İlişkisel pazarlama,
ile müşteri
arasındaki
Elde
bilgigöre
vedeknow-how
sisteminin
oluşturulması
ilişkinin kurulması,
ve geliştirilmesi
edilensürdürülmesi
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
temel
esastır.Sonuç olarak tüketim
fiyatlarının
genel seviyesinde
varılmaktadır.
amacına odaklanan
pazarlama
yaklaşımlarını
içermektedir (Karakaş, 2007:3-18). İlişkisel 4. Sadece müşteri sayısının arttırılması değil,
mevcut müşterilerin uzun vadede korunması
pazarlamayı, bireysel müşterinin işletmeye ne
ve onlara daha fazla ürün ve hizmet satılması
dediğine ve işletme çalışanlarının müşteri hakECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
esas
alınır.
kında neler bilmesi
gerektiğine
yönelik olarak,
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES IN
TERMS
OF INDUSTRY AND
HOUSES
istekli bir biçimde davranış ve uygulamalarını İlişki pazarlamasının veritabanlarını öğrenen işAbstract:
In this
prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
değiştirme süreci
olarak
dastudy
tanımlanmaktadır
letmeler için ayrı bir önem kazanmaya başlaması,
analyzed. ANOVA model was applied to the tüketici
study prepared
with the yapısına
use of different
(Odabaşı,2000:107-121).
piyasasının
uyumlu bir yöntem
made more comprehensive. The purpose was to olması,
determinehem
electricity
and hem
naturalde
gas
prices
işletme
müşterilerin
ilişki kurma
Başka bir ifadeyle işletmenin müşterilerini bireysel
şekilde adlarıyla belirlemesi, kendi ve müşterileri
arasında birçok işlemi kapsayacak şekilde bir
ilişki yaratması, bu ilişkiyi kendisiyle birlikte
müşterilerinin de yararına olacak şekilde yönetmek için geniş bir yelpazedeki pazarlama, satış,
iletişim, hizmet ve müşteri yaklaşımını kullanması
olarak tanımlamıştır (Öztürk,1998:89-102).İlişki
pazarlaması, müşteri ilişkilerini arttırmak ve anlamlı ilişkiler oluşturmak için müşteriler hakkında
edinilen bilgilerden yararlanır. Her müşteriye özel
hizmet verilmesi esasına dayanan bu pazarlama
yöntemi, dijital teknolojinin sunduğu olanaklarla
son yıllarda daha kolay uygulanabilir hale gel-
isteği içinde olduğunun anlaşılmasıyla aynı zamana
denk gelmesi tesadüf değildir. Şöyle ki 1990’ların
ortalarını, ilişki pazarlaması için bir kırılma noktası
olarak nitelendirilebiliriz. Özellikle hizmet işletmelerinde, güvene dayalı ilişkilerin gittikçe zorlaştığı
postmodern pazarlarda ilişki pazarlaması, 1990’lı
yılların ortalarından itibaren veritabanlıpazarlama
ve doğrudan pazarlama ile birlikte kullanılmaya,
sonra da gittikçe popüler olmaya başlamıştır.
Gelişen bilgi teknolojileri sayesinde ortaya çıkan
müşteri veri tabanları, hedef kitlenin pazardaki
tüm taleplerini karşılamayı amaçlayan müşterilerin
bilgilerini manyetik ortamlarda saklayan, işleyen,
güncelleştiren ve istenildiğinde bu bilgilere hızlı
97
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
şekilde ulaşılmayı sağlayan
sistemlerdir
(Hepkul
ve ma türlerinden
ayıranAÇIDAN
süreklilik boyutu; ilişkiyi
İNCELENMESİ
Kağnıcıoğlu,1992:72-79). Müşteri veri tabanları da oluşturan iki tarafın etkileşiminin devam etmesini
işletmelerin bu ihtiyaçlarını karşılamak üzere,ilişki ifade etmektedir. İkinci boyut olan bireyselleştirGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
pazarlaması yaklaşımının bilgi araçları olarak me; işletmenin pazarlama karmasını daha büyük
1
görevyapmaktadır. Bu yüzden işletmeler kendi değer sağlayacak biçimde, her bir müşterinin
bünyelerindeki Özet
müşterilerin
istek ve ihtiyaçları- kişisel
ihtiyacına
bireyselleştirmesi
ve her
: 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanangöre
bu çalışma,
sanayi
ve konutlarda
doğalgaz sunmak
istatistikseliçine
olarakdaha
analiz yüksek
edilmesi oranda girerek
na göre düzenlenmiş
malkullanılan
veya hizmet
bir müşterinin
için zengin bilgiler
içeren Ayrıca
müşteri
veritestleri
tabanları
daha
iyidaha
sonuca
ulaşmayı
ifade eder. İlişkisel
uygulanmıştır.
hipotez
uygulanarak
araştırma
kapsamlı
ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
kurmaktadırlar Sanayi
(Kotler,2009:73-84).Tanımların
pazarlama faaliyetlerinin üçüncü boyutu kişilik
ortak olarak vurguladıkları
önemlisanayi
husus,ilişki
edilen bulgular en
sonucunda;
aralığı arttıkça,İlişkisel
elektrik vepazarlamayı
doğalgaz
kazandırmaktır.
geleneksel
pazarlamasının bir süreç olduğudur. Pazarlamada pazarlamadan ayıran önemli bir özellik kişisel
kullanılan tüm faaliyetlerin bu sürecin yönetimiyle ilişkilerdir. Her kategorideki ürünlerin çeşitliliği,
bağlantılı olması gerekmektedir. Grönroos’un tüketicileri ürünler hakkındaki farkı yeterince
tanımına göre,bu süreç potansiyel müşterilerin görmesini zorlaştırır. Bu nedenle alıcı davranışları
belirlenmesinin ardından
bu TO
müşterilerle
ilişki
ACCORDING
CONSUMPTION
RANGES
IN TERMSve
OFyönetme
INDUSTRYönemli
AND
yönlenirme
bir faktör haline
HOUSES
kurulmasıyla başlamakta ve kurulan bu ilişkinin
gelmiştir (Örs,2007:51-65).
tüketiciden üreticiye
olumlu
dışsallık
sağlamasıAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
in industry
houses ispazarlaması
statistically
ilgiliand
iletişim
kavramının
nın yani olumluthe
“word
of mouth” pazarlamanın Alanla
tanımıwere
üzerinde
tartışmalar
techniques for
analysis.oluşturulmasına
Moreover, tests of hypothesis
applied and
the researchhala
was devam etmekle
(wom) ve sürdürülebilir
ilişkinin
kadar devam etmektedir. Müşteri ile ilişkiler bu birlikte bu tanımların ortak, belirleyici birtakım
aşamadan sonra da devam etmektedir. Hizmet özellikleri vardır. Bu tanımların bir kısmı kavrama,
sektöründe, müşteri için ilişkinin başlangıç aşama- pazarlamanın işlevsel boyutu yönünden bir bakış
sı, müşterinin yalnızca hizmeti alacağı işletmeye açısı sunmaktayken; diğer kısmı ise kavrama
girmesiyle başlamamakta, bundan önce planlanmış daha teorik ve paradigmal yaklaşmaktadır(Grön
iletişim teknikleriyle, ilişkinin temelleri atılmaya roos,1997:39-45).
çalışılmaktadır. Bu noktada müşterinin hizmetten
Müşteri ilişkileri, işletme ile müşteri arasında
beklentileri ve tüketimin ardından gerçekleşen ya
kurulan satış öncesi ve sonrası bütün faaliyetleri
da algılanan kalite unsuru, ilişkinin devam edip
kapsayan, karşılıklı yararı ve ihtiyaç tatminini de
etmeyeceğini belirlemektedir (Grönroos,2006:67-75).
içeren bir süreçtir. İlişkisel pazarlamada müşterilerle
İlişkisel pazarlamanın tanımındaki pazarlama işletmeler arasında alışveriş için karşılıklı akdi
faaliyetleri üç-boyutta kategorize edilmektedir. gerektiren bir ortaklık vardır. Bundan dolayı hem
Bu boyutlar; süreklilik,bireysellik ve kişilik ka- işletmeler hem de müşteriler kısa süreli finansal
zandırmaktır. İlişkisel pazarlamayı diğer pazarla- kazançlar elde etmeyi sağlayacak alternatif ticari
98
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDANartan bölümlendirme,
fırsatlardan uzak dururlar.
Gordon
1998 yılın3. Tüketici
piyasalarında
İNCELENMESİ
daki çalışmasında, genel bir ilişkisel pazarlama
4. AÇIKGÖZ
Sürekli değişen müşteri satın alma modelleri,
tanımının temel özellikleri şöyle sıralamıştır
5. Kalitede sürekli artan standartlar,
(Nakıboğlu,2008:43-49):
1
6. Tek başına kalitenin sürdürülebilirlik avantajı
1. Müşteriler için yaratılacak yeni değerler arar
olarak yetersiz olması
ve bunları müşterilerle
paylaşır.
7.
Tüm
mal
ve hizmetlerde
2. Müşterileriuygulanmıştır.
hem satın Ayrıca
alıcılar
hem
de uygulanarak
elde
hipotez
testleri
araştırma
daha
kapsamlı
hale getirilmiştir.görülen teknoloSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
jinin etkisi,
etmek istedikleri
değerleri tanımlayan kişiler
edilen
olarak kabul
eder.
8. Geleneksel
pazarlama
araçlarına olan güfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
varılmaktadır. Sonuç
olarak tüketim
vensizlik
3. Uygulamaları müşteriye sunulan değeri
desteklemek için, iş süreçlerini, iletişim
Özellikle inovasyon ve yeni teknolojilerin çok
araçlarını, teknolojiyi ve insan kaynaklarını
hızlı gelişmesi, ürün ve hizmetlerin birbirine çok
tasarlayan veECONOMETRIC
sıralayan bir yapıdadır.
IN TERMSve
OFbu
INDUSTRY
AND
benzemesi
gibi nedenlerle
müşterilerin işHOUSES
letmeyi değiştirme düşüncelerinin baskın olması,
4. Alıcı ve satıcılar arasındaki süreklilik arz
Abstract:
In thistemsil
study prepared
TSI belonging
to the years of
2012-2014, etkilemektedir.
pazarlamasının
gelişmesini
eden işbirlikçi
çabaları
eder. by using data ofilişki
Amaç:
çalışmanın
amacı,wassağlık
Müşterilerin
şu anki
techniques
for harcamalarına
analysis. Moreover, değil,
tests of hypothesis
wereBu
applied
and the research
1. Artan küresel ve yoğun rekabet şartları,
hizmetinde
ilişkisel pazarlamanın kavramsal boyutlarını inceleyerek müşteri bağlılığı oluşturmadaki rolünü
kapsamlı olarak incelemektir. Bu sayede hedef
kitlenin değerlerine özen gösterilmesi, sağlık hizmetlerine ilişkin farkındalık yaratılması, sağlıklı
yaşam biçiminin yaygınlaştırılması sonucunda
toplumda davranış değişikliğinin oluşturulması
sürecinde etkin bir iletişimin sağlanmasın önemine dikkat çekilmektedir. Çalışmadan çıkacak
sonuçların hasta, doktor ve sağlık kurumları
arasında devam eden ilişkinin geliştirilmesine
ışık tutacağı düşünülmektedir.
2. Piyasalarda daha fazlasını talep eden ve
bilgili müşterilerin artması,
Kapsam: Sağlık hizmetlerinde ilişki pazarlamasının
gelişimi, önemi, özellikleri ve boyutları ayrıntılı
5.
yaşam boyu sağlayacakları değere odaklanır.
İlişkisel pazarlama; müşterilerin gelecekte de uzun
süreli olarak işletmeye bağlı kalmalarını, daha
fazla ve sıklıkla alışveriş yapmalarını ve daha
yüksek müşteri yaşam değeri sürecisağlamasını,
yeni müşteri kazanmanın daha az maliyetli hale
getirilmesini ve satış maliyetlerinin azaltılmasını
da sağlayabilecektir. Yıllar içerisinde ilişkisel
pazarlamanın artmasına neden olan faktörler
aşağıdaki gibi özetlenebilir (İlban,2009:121-126):
99
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
olarak incelenmiştir.ELEKTİRİK
Ayrıca müşteri
sadakati
ve Başka EKONOMETRİK
bir değişleilişkisel
pazarlama temel olarak
İNCELENMESİ
bağlılığı oluşturma süreçleri irdelenerek ilişki pa- işletme karlılığını koruma veya arttırma stratejisi
zarlamasıyla olan bağlantıları ortaya konulmuştur. olarak ele alınabilir. Bu bağlamda temel özellikGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
İlişki pazarlaması ve müşteri bağlılığının sağlıkta leri herbir müşteriyi ayrı bir kişilik olarak ele
1
uygulama alanları ve bu pazarlama stratejilerinin alması, işletme faaliyetlerini mevcut müşterilere
sağlığın bünyesine
uygunluğu tartışılarak konunun yöneltilmesi, işletmenin faaliyetlerinin etkileşim
ve konutlarda
kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistikseltemelinde
kavramsal çerçevesi
çizilmiştir.
ve diyaloglar
gerçekleştirilmesi ve
müşteri
oranınıhaleazaltma
ile mevcut müşteri
araştırmadevir
daha kapsamlı
getirilmiştir.
Yöntem: Çalışmanın
yöntemi
betimseldir.
BöySanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz
edilmesi içermektedir(N
ilişkilerini
güçlendirme
yollarını
yönünde
hareket edilmiş
olup,durumu
lece araştırma ve
çalışmamız
mevcut
dubisi,2007:45-57).
aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
ortaya koymayafiyatlarının
yönelikgenel
olmuştur.
seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
gelmektedir. etkili olabilmesi ve başarıya
İlişkimeydana
pazarlamasının
1. İlişki Pazarlamasının Amacı ve Önemi
TUİK, Fiyatbileşenlerin aynı amaç
ulaşabilmesi,
onu oluşturan
İlişki pazarlaması, yeni ve mevcut müşterileri için karşılıklı etkileşim ve iletişim içerisinde bugerektirmektedir.
İlişki pazarlamasının
düzenli olarak ürün
ve hizmetlerini
satın
alan lunmalarını
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
GAS PRICES
bileşenlerini, işletme kültürü, liderlik, strateji,
bağımlı müşteriler haline dönüştürmeyi amaçHOUSES
lamaktadır (Aijo, 1996). Bu sayede, işletmeyi işletme yapısı, insan veteknoloji oluşturmaktadır.
sürekli olarak destekleyen,
işletmenin ürün ve İşletme içinde müşteriye yönelik kültürün gelişthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
analyzed. ANOVA
model eden,
was applied
to the tirilmesi,
study prepared
with the
use of different
devam
ettirilmesi
ve korunması, ilişki
hizmetlerini başkalarına
da tavsiye
işletme
more comprehensive.
Themüşteriler
purpose was to pazarlamasınında
determine electricity and natural
prices
dikkatgasedilmesi
gereken en
için önemli bir made
referans
kaynağı olan
yaratmaya çabalamaktadırlar.Yapılan araştırmalar hassasnoktalardan birisidir. İlişki pazarlamasını
eski müşteriyi elde tutmanın maliyetinin yeni benimsemeye kararlı işletmeler, mutlaka müşteri
müşteriyi kazanmadan çok daha düşük olduğu merkezli olmaya yönelik değişim göstermelidirler
ortaya koymuştur. Bu yüzden öncelikle var olan (Payne vd.,1999:154-162).
müşterilerin tüketiminin artırılmasına, ardın2. Müşteri Bağlılığı Kavramı Ve Önemi
dan da yeni müşteriler bulmaya gayret edilerek
müşterilerin yaşam boyu değerine ulaşılmaya Rekabetin yoğun bir şekilde yaşandığı pazarda
çalışılmalıdır.Müşteri ilişkisinin oluşturulması işletmenin bağımlı müşterilere sahip olması işve muhafaza edilmesi sürecinde, müşterilerin de letmenin devamlılığı açısından da çok önemli bir
bir takım amaçları ve beklentileri bulunmaktadır. etkendir. Günümüzdeki rekabet ortamında müşteri
Kendilerine iyi hizmet ve daha kaliteli ürünler memnuniyetini sağlamak bir işletmenin başarısı
sunulması, daha da önemlisi kişisel olarak ta- için en önemli unsur haline gelmiş durumdadır.
nınmayı ve değer verilmesini amaçlamaktadırlar Çünkü müşteri memnuniyetini sağlayan işletme(Erdem,2007:44-57).
ler, rakiplerine göre çok daha başarılı olurlar ve
100
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDANolarak tanımlamıştır
bu işletmelerin herELEKTİRİK
zaman yeteri
kadar bağımlı
bağlılığını
gösteren müşteri
İNCELENMESİ
müşterileri mevcuttur.
(Griffin,1997:39-45).
Günümüzde başarı artık sadece eldeGüven
edilenGrup
pazar
A.Ş. Finans
3. Yönetmeni
Müşteri Bağlılığının Çeşitleri
1
payı ile de ölçülmemektedir. Önemli
olan
müşterileri
uzun süre elde tutabilmek ve aynı müşteriye daha Müşteri bağlılığı üç gurupta incelenmektedir.
Bunlar
marka
bağlığı,
hizmet
bağlılığı ve kurum
Özet : 2012-2014
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
fazla ürün satabilmektir.
Bu İşletmeler,
pazardaki
konumlarını korumak
için,Farklı
kalite,
memnuniyet
ve bağlılığıdır.
şeklindedir.
analiz
hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
özellikle de müşteri
bağlılığına odaklanmaktaSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgazmarka,
fiyatlarının
tespit edilmesi
Müşterileri
hizmet
ve şirket bağlılığına
hareket
edilmiş
yapılan
dırlar. Müşteriyeyönünde
verilen
hizmet
ileolup,
ilgili
yapılan
yönlendiren
değişkenlerin
belirlenmesi ve ortaedilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
çalışmaların neredeyse
tamamının
dayandığı
temel sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
fiyatlarının
genel seviyesinde
ya çıkarılması işletmeler için çok büyük önem
aralığı Kwkarlılığın
varsayım uzun vadede
müşteri memnutaşımaktadır.
Bu nedenle işletmelerin, pazarlama
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,(Yılmaz
Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
niyeti ve bağlılığı
sonucu
olduğudur
ve
ve üretim faaliyetlerini bu değişkenleri dikkate
Çatalbaş,2007:83-95).
alarak düzenlemesi gerekmektedir.
Bu etmenlerin yanıACCORDING
sıra yanı sıra
işletmenin
imajı,
politikaları ve tüketicilerin satın alma davranışlarıHOUSES
da Marka ile markaların alıcıları olan müşteriler
arasında devamlıuzun süre giden bir ilişki bulunmüşteri bağlılığını
etkileyen
önemli
faktörlerdendir.
Abstract:
In this
study prepared
maktadır. Bu ilişki zaman içinde değişebilir, ancak
analyzed.
ANOVA model
was applied
Müşteri bağlılığı,
müşterinin
bir seçim
hakkı
were
and bunu
the research
was ve geliştirmek
işletme
herapplied
zaman
korumak
more comprehensive.
Theda
purpose
olduğunda aynımade
markayı
satın alma ya
benzer
zorundadır. Bu nedenle, hem etkili hem de etkin
ihtiyaçlarına çözüm bulmak için her zaman ki
sıklıkla aynı işletmeyi tercih etme eğilimi, arzusu bir markalaştırma için işletmelerin sürekli yeni
ve eyleminde bulunması olarak tanımlmamıştır rekabet koşullarına göre kendilerini güncellemesi
ve yapılandırması zorunludur (Randall,2005:73-81).
(Odabaşı,2000:107-121).
Başka bir değişle müşterilerin gelecekte, daha
önceden satın aldığı ya da kendisine önerilen ürün
veya hizmeti yeniden satın almak istemesi olarak
tanımlanmıştır (Altıntaş,2000:78-84).
Marka bağlılığı, müşterilerin markaya olan inancı-
Bağımlı müşterinin temel özellikleri şunlardır:
düzenli olarak aynı iş yerinden alışveriş yapar, aynı
iş yerinden birçok ürün ya da hizmet alır, alışveriş
yaptığı mağazayı diğer müşterilere tavsiye eder,
rekabetin tüm çekiciliğine rağmen şirkete olan
olmaktadır. Güçlü bir markanın en önemli özelliği
nın gücüdür. Müşterilerin bir markada belirleyici
özellikleri algılaması ve bundan etkilenmesi, o
markaya duyulacak bağlılığın artmasına da neden
kendisine bağlı bir müşteri kitlesi yaratmasıdır.
Kısacası marka bağlılığı, müşterilerin her satın
almada tercih ettiği markayı satın alma eğilimi ve
davranışı olarak tanımlanmıştır (Toksarı,2007:9-10).
101
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VEhizmet
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN
Hizmet bağlılığı; müşterinin
aynı
sunucusu
nımınınEKONOMETRİK
sonunda ortaya
çıkan, temelini müşteri
İNCELENMESİ
ile süreklilik gösteren satın alma davranışında memnuniyetinin oluşturduğu tutumun, sevginin,
bulunması olarak tanımlanır. Sonuçta hizmet beğenmenin ve duygusal yakınlığın oluştuğu aşaGüven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
sağlayıcısına olumlu bir tavrı olması ve hizmet madır. Memnuniyet sonrasında olumlu tutum ve
1
ihtiyacı olduğu zaman sadece bu hizmet sağlayıcısını sevgiye dayanan bağlılık söz konusudur. Ancak
kullanmayı düşünmesi
olarak tanımlanmaktadır müşteri memnuniyetinin oluşturulması ne kadar
analiz
edilmesi
(Gremler ve Brown,1999:274-297).
zorunluistatistiksel
ise de tekolarak
başına
yeterli
olamamaktadır. Bu
nedenle
dagetirilmiştir.
bilişsel bağlılıkta olduğu
Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
araştırma bu
dahaaşamada
kapsamlı hale
Kurum bağlılığıuygulanmıştır.
ise
müşterinin
bir
ihtiyacı
olduSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
tespit edilmesi
gibi ve
müşteriler
rakip işletmeye
geçebilmektedirler.
yönünde
hareket edilmiş
olup, yapılan
ğunda sürekli aynı
kurumdan
alışveriş
ettiğini
veya hizmet aldığını
ifade
bir düşüş
kavramdır.
Davranışsal
bağlılık,
bilişsel
ve duygusal bağlıfiyatlarının
genel eden
seviyesinde
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
Kurum bağlılığının düzeyi, bulunduğu sektöre lık aşamaları sonrası oluşan ve olumlu tutumun
Anahtar
Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Konut, Anova,
Fiyat başladığı aşamadır.
göre değişiklikler
göstermektedir.
birSanayi,
davranış
haliniTUİK,
almaya
Müşteriler,bilişsel ve duygusal bağlılık aşamala4. Müşteri Bağlılığı Aşamaları
rında olduğu
gibi rakip
işletmeye geçme eğilimi
AND NATURAL
GAS PRICES
göstermemekte, aksine bağlılıklarını markaya
Müşteriler bağlılıklarını dört aşamada gerçekleşHOUSES
tirirler. İlk önce bilişsel bağlılık, sonra duygusal olan olumlu duygular ve tekrar tekrar satın alma
bağlılık, ardından
davranışsal bağlılık ve en sonda eğilimleri ile göstermektedirler. Ayrıca başka
model was applied
to the kişilerden
study prepared
with oldukları
almış
hizmeti, markayı veya
da eylemsel biranalyzed.
bağlılıkANOVA
göstermektedirler
(Olitechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
purpose bir
was to işletmeyi
natural gas
prices bağlılığını göstavsiyeandederek
müşteri
ver,1999:33-44).made
Bumore
dörtcomprehensive.
aşamanın The
birinden
sonrakine geçerken, işletmelerin sunduğu hizmet- termektedirler (Sividas ve Prewitt,2000:72-80).
lerden müşterilerin memnun olmasıgerekmektedir.
Eylemsel bağlılık aşaması dördüncü ve son müşteri
Bu sağlanamadığı takdirde müşteriler bir sonraki
bağlılığı aşamasıdır. Bilişsel bağlılık markanın kabağlılık aşamasına geçememektedir.
litesi ve performansı üzerinde dururken, duygusal
Bilişsel Bağlılık ilk aşamasıdır. Sunulan hizmet bağlılık markaya karşı beğeni, sevgi ve olumlu
alanında kısa deneyimler, inançlar, edindiği bilgiler, tutumu sağlamakta, tekrar tekrar satın alma eğilimi
fiyatlar ile bağlılık gösterilmesi bilişsel bağlılık gösterilmesi ile davranışsal bağlılık oluşmakta ve
aşamasını oluşturmaktadır. Hesapçı bir durumu son olarak da eylemsel bağlılık aşamasında sürekli
ifade eder. Rakip bir işletme daha iyi hizmet veya satın alma gerçekleşmektedir. Bu aşamada engeldaha uygun fiyat sunduğunda müşterilerin bu lerin çok fazladikkate alınmadığı eyleme yönelik
bağlılık yaşanır (Slıght,1995:15-22).
işletmeye geçme ihtimalleri yüksektir.
Duygusal Bağlılık müşteri bağlılığının ikinci Müşteri bağlılığının sağladığı yararlar kısaca
aşamasını oluşturmaktadır. Bir markanın kulla- şunlardır (Tepeci,1999:14-23).
102
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKmaliyetlerini
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN hediyeler verilmesi,
Karlılığı sürdürür, pazarlama
azaltır,
başkalarına,
gösterebileceği
İNCELENMESİ
her müşteri gelir artışı sağlar, işletme maliyetlerini müşterilerin mal veya hizmetlerle olan işinin kolay
azaltır, tavsiyeyi arttırır, fiyat primlerini arttırır ve yürütülmesinin sağlanması, müşterilerin sürekli
bunun sonucunda rekabet avantajı sağlar.
ödüllendirilmesidir.
1
Müşterilerin istek, arzu ve ihtiyaçlarını en iyi Müşteri bağlılığı programları, müşterilerin istek,
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK verileri
kullanılarak
sanayicevap verebilecek
şekilde karşılayarak
işletmeye
bağlı
bir müşteri
ihtiyaç
ve beklentilerine
eksiksiz
havuzu oluşturmak
işletmelerin
dur- şekilde
hazırlanmalı
ve işletmenin
çalışanları da
şeklindedir.
Farklı analizüzerinde
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modeli
duğu pazarlama
faaliyetlerinin en önemlisidir müşteri bağlılığı üzerine eğitilmelidirler (ChenSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik McCain
bulgulara göre
de sonuca gidilmiştir. Elde
(Selvi,b,2007:84-91).
vd.,2005:464-475).
Ancak müşteri bağlılığı
programları tek başlarına Müşterilerden ancak bu şeklide
eksiksiz oluştumüşteriyi çekmede yeterli olmamaktadır. Bu ne- rulmuş ve sıkı takip edilen programlar sayesinde
denle işletme içindeki müşteri bağlılığı çalışmaları olumlu karşılık alınabilir.
sadece bir pazarlama programı olarak değil, işletme
Kotler’e
göre
müşteriGAS
bağlılığının
AND
NATURAL
PRICES oluşturulmasında
stratejilerinin içinde
bulunmasıTOgerekli
bir strateji
ACCORDING
CONSUMPTION
8 önemli öncül stratejinin ve sonrasında da 8 ana
HOUSES
olarak görülmelidir.Her işletme, müşteri bağlılığı
stratejinin uygulanması gerektiğini belirtmiştir.
oluşturmak ve sürdürebilmek
çeşitli
stratejiler
izleAbstract: In this study
prepared
by using
Öncül stratejilerde müşteri bağlılığının oluştuthe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
mektedir. Müşteri
bağlılığının
sağlanmasında
etkili
analyzed. ANOVA model was applied to the rulması
study prepared
the use
of alt
different
için with
gerekli
olan
yapının sağlanması
techniques
for analysis. bazılarını
Moreover, tests
olan temel stratejik
unsurlardan
imaj,
made more comprehensive. The purpose was to amaçlanmaktadır
determine electricity and(Kotler,1998:32-34).
natural gas prices
iletişim, müşteri alışkanlığı, empati, karar verme
kolaylığı, pazar ve rekabet, koşulları, güven ve Müşteri bağlılığı programının oluşturulmasında
müşterilerin risk almaktan kaçınma isteği, müşteri 8 önemli öncül stratejiler;
memnuniyeti ve kalite, müşteriye sunulan değer,
1. Bağlılığın oluşturulmak istendiği müşteri
müşterilerin ödüllendirilmesi (olumlu pekiştireç)
grubunun dikkatli bir şekilde belirlenmesi
olarak sayabiliriz (Walters, Bergiel,2005:93-99).
2. Müşterilerle ilgili zengin bir veri tabanının
Müşteri bağlılığı programının oluşturulmasında
geliştirilmesi ve yönetilmesi
önemli olan 9 ana strateji ise; müşterilere daha
hızlı ve arkadaşça hizmet verilmesi, rakip iş- 3. Değer verilen müşteri grubu için özel bir
letmelerden farklı ve beklentilerden daha üstün
müşteri yöneticisinin atanması
bir hizmet sunulması, rakip işletmelere göre
4. İlişki pazarlaması uygulama düzeyinin karar
olağanüstü garanti verilmesi, müşterilere sunulan
verilmesi
mal veya hizmetle ilgili eğitim ve danışmanlık
verilmesi, müşterilere her gün kullanabileceği ve 5. Güçlü bir marka imajının oluşturulması
103
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKiletişimde
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
6. Müşterilerle etkileşimli
bulunagiderek
bütün varlıkları
ile katkıda bulunulmalarını
İNCELENMESİ
bileceğimiz iletişim kanallarının kurulması
sağlayan bir süreç yaratmalıdır. Dolayısıyla stratejik
pazarlamayı temel alan bir ilişki stratejisi, istenilen
7. Müşterilerle işletme arasında bağ
kuracak
Güven
müşteri ilişkilerinin oluşması için gereklidir. İlişki
yöntemlerin belirlenmesi 1Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Elektrik-Enerji Bölümü
stratejisi geliştirilirken, pazarda nasıl ve nerede
8. Müşteriye en
iyi: 2012-2014
hizmet verecek
personelin
edileceğinin
kararısanayi
verilmeli, iç ve dış
Özet
TUİK verilerirekabet
kullanılarak
doğalgaz ile
seçimi, bu ve
personele
yeki verilmesi
veelektrik
bu tüketiminin
pazarlar
için hedeflenen planlar geliştirilmeli ve
personelin işletmede
uygulanmıştır.tutulmasıdır.
Ayrıca hipotez testleri uygulanarakkaliteli
araştırma daha
kapsamlısürdürülebilir
hale getirilmiştir. mekanizmayla
hizmetle
desteklenmelidir
(Christopher
hareket edilmiş
olup, yapılan istatistik bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir. Eldevd, 1991:36-65).
Müşteri bağlılığıyönünde
programının
oluşturulmasında
önemli olan 9 ana
strateji
ise;seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
fiyatlarının
genel
Sonuç
olarak tüketim
İlişkivarılmaktadır.
pazarlaması
uygulayan
işletmelerde, müşaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
terilerle karşılıklı olarak etkileşim içerisine gire1. MüşterilereAnahtar
daha hızlı
ve arkadaşça
hizmet
Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz,
bilecek şekilde yapılanmış bir işletme yapısına
verilmesi,
ihtiyaç duyulmaktadır. Bu şekilde yapılanmış bir
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF
ELECTRICITY
2. Rakip işletmelerden farklı ve beklentilerden
işletmede
pazarlama
faaliyetleri
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND sadece pazarlama
HOUSES
daha üstün bir hizmet sunulması,
birimi ve çalışanlarının değil, bütün birim ve
olmalıdır. İşletme
Abstract: göre
In this study
prepared by
using data ofçalışanların
TSI belonging tosorumluluğunda
the years of 2012-2014,
3. Rakip işletmelere
olağanüstü
garanti
bütünüyle
ilişki pazarlamasına duyarlı olmalı ve
verilmesi, analyzed. ANOVA model was applied to the study
were
applied
and sergilemelidir.
the research was
proaktif bir tutum
4. Müşterilere sunulan mal veya hizmetle ilgili
İşletmenin elindeki her türlü güç, ancak çalıeğitim ve danışmanlık verilmesi,
şanların eliyleeyleme geçirilebilir (Esatoğlu ve
5. Müşterilere her gün kullanabileceği ve başKaplan,1999:43-67).
kalarına gösterebileceği hediyeler verilmesi,
Bu nedenle, çalışanların işlerindeki yetkinlikleri,
6. Müşterilerin mal veya hizmetlerle olan işinin
işletmeye olan bağlılıkları ve müşterilerle olan
kolay yürütülmesinin sağlanması,
ilişkileribüyük önem taşımaktadır. İşletmeler çalışanlarının gereksinimlerini, amaç ve ihtiyaçlarını
7. Müşterilerin sürekli ödüllendirilmesi,
doğru anlayıp, buna uygun davranırlarsa o kadar
8. Müşterilerin bir kulüp içinde toplanmasıdır.
başarılı olmaktadırlar.İş doyumu yüksek çalışanların davranış ve tutumları müşterilerle yakın
İlişki pazarlamasında lider, çalışanlar üzerinde
ilişkiler kurarak müşterilerin işletmeye bağımlı
müşteri odaklı hareket yaratmak için, istekli ve
hale gelmesinde önemli bir faktör olmaktadır
coşkulu olarak ortak hedef benimsemelerini ve
bu hedeflerin gerçekleşebilmesi için güç birliğine
(Payne vd.,1999:154-162).
104
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
EKONOMETRİK
AÇIDAN
İşletmeler tarafından
ilişkisel VE
pazarlamanın
kulyakından
bilmektedir.
Bu yüzden gelecekteİNCELENMESİ
lanılmasının işletmeye sağladığı faydalar beş
ki satın alacağı hizmete veya mamule karşı
farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunlar (İlherhangi bir risk algılamayacaktır.
ban,2009:121-126):
1
Rekabetin artmasıyla
işletmeler hizmet kalitelerini
Bölümü
1. Müşterilerin satın alma miktarının ve sıklığının yükselterek itibarını konumlandırmayı amaçlakullanılarak Hizmet
hazırlanan bu
çalışma, sanayi
arttırılması,Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerimaktadır.
işletmelerinden
biri olan bu
hastaneler
pazarlama
ile müşteri memşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak
hazırlanan ilişkisel
çalışmada ANOVA
modeli
2. Pazarlama maliyetlerinin
azaltılması,
hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
nuniyetini sağlayıcı hizmetlerin sadakat amacına
yönünde
hareket görüşler
edilmiş olup,ile
yapılan
istatistik odaklanmaktadır.
bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
3. Ağızdan ağza
olumlu
bedava
iletişim fırsatı
yaratılması,
fiyatlarının
genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
5. İlişki Pazarlaması Ve Müşteri Bağlılığı
İle İlişkisi
4. Çalışanların işletmede tutulmasının sağlanması,
5. Müşterilerin yaşamları boyunca işletmede İşletmeler tarafından sadece müşteri memnuniyetininAND
sağlanması
yeterlidir
kalmalarının ECONOMETRIC
sağlanması. ANALYSIS OF ELECTRICITY
NATURAL GAS
PRICES fikrinden gittikçe
uzaklaşılmaktadır. Bu nedenle,işletmelerin müşHOUSES
İlişki Pazarlamasında müşterilere sağlanan faydaların
teriyi kazandıktan sonra onları işletmede tutacak
en önemlileri şöyle
sıralanabilir
(Kandampully
Abstract:
In this study
prepared by usingve
stratejileri uygulaması ve pazarlama karmasını
Duddy,1999:312-320):
analyzed. ANOVA model was applied to the oluşturduktan
study prepared withsonra
the usemüşterileriyle
of different
uzun süreli
more comprehensive.
purposealır.
was to bir
determine
and natural
gas prices
ilişkielectricity
geliştirme
çabalarına
girilmesi ve müş1. Satın alma made
kararlarında
daha çokTheverim
Parasal olarak sağlanan yarara ek olarak, pa- teri bağlılığının sağlanması bir zorunluluk haline
rasal olmayan, başka bir işletme aranmadığı gelmiştir. Özellikle hizmet sektöründe faaliyet
gösteren işletmelerde ilişki pazarlamasının müşteri
için kazanılan zaman tasarrufudur.
bağlılığının sağlanması üzerinde önemli rolü oldu2. Müşterinin, satın alma karar sürecinde bilgi
ğunu gösteren çok sayıda araştırma bulunmaktadır
edinme süreci azalır.
(Barutçu,2002:25-79).
3. Müşteri, satın alma kararlarında tutarlılık
İlişki pazarlaması, bir nevi müşterileri elde tut(bağlılık) kazanır. Müşteri sadakati ilişki
ma stratejisidir. İlişki pazarlamasının en temel
pazarlamasıyla anlam kazanmaktadır.
amaçlarından biri müşteriyi elde tutmak ve bu
4. Müşterin gelecekte satın almalarda ki algılanan müşterileri bağımlı birer müşteriye dönüştürerek
risklerini azaltır. Müşteri ile işletme arasında işletmenin sunduğu hizmetlerin destekleyicisi
uzun dönemli bir ilişki müşterinin almak isteği ve taraftar müşterisi olmasını sağlamaktır. Uzun
hizmeti veya ürünü diğer alışverişlerinden ilişkiler sonucunda sağlanan müşteri bağlılığı saye105
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
sinde daha az müşteri
kaybedilmekte,
bu şekilde
işletmelerde
çok önemli
faydalar sağlamaktadır
İNCELENMESİ
(Gummesson,1997).
müşteri portföyü artarken, pazarlama ve işletme
maliyetleri ise azalmaktadır (Selvi,2007:84-91).
Kotler’in
Yönetmeni(2000) uzun süreli ilişkilerde müşteri
1
bağlılığınınBölümü
sağladığı faydaları araştırmıştır. Bu
Kilis
İlişki pazarlamasında en önemli
düşüncenin
is- Elektrik-Enerji
çalışmalardaki çarpıcı bazı sonuçlar aşağıda
tikrarlı ve karşılıklı kar sağlayan uzun dönemli
özetlenmiştir.
ilişkiler yoluylavemüşteri
oluşturmaktır
konutlardabağlılığı
(Ravald ve Grönroos,1996:19-30).
Bununla birlikte
Yenidaha
müşterileri
elde
etmenin maliyeti, mevcut
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak
araştırma
kapsamlı hale
getirilmiştir.
Sanayi ve
konutlarda
bağımlı müşterilerin
uzun
dönemde
daha fazla
müşterileri tatmin ve elde tutma maliyetinden
kar getiren müşteriler
olmasından
dolayı
ilişki
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim 5
aralığı
kat arttıkça,
fazla olmaktadır.
fiyatlarının
genel
seviyesinde
düşüş
gözlendiği
sonucuna
varılmaktadır.
Sonuç
olarak tüketim
pazarlamasının işletmeler açısından giderek artan
Müşteri ilişkilerinde yeterli olamayan bir
bir öneme sahip olmaya başladığını ve ilişkisel
şirket her yıl müşterilerinin %10’unu kaypazarlamanın bağımlı müşteriler elde etmek
betmektedir.
için önemli bir yol olduğunu belirtmiştir (Hsieh
INMüşteri
TERMS OF
INDUSTRY%5
ANDazaltılması, hizmet
vd.,2005:75-82). ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES

kaybının
HOUSES
alanına göre işletme karını %25 ile %85
Buradan anlaşılacağı gibi ilişki pazarlaması
Abstract: In this study prepared by using data of TSI belonging
arasındato arttırmaktadır.
the consumption
electricityyatırımlar,
ve müşteri bağlılığı
üzerine ofyapılan
Bağlı
müşterinin
işletmeye
müşteriyi çekmetechniques
ve yeniformüşteri
için
analysis.kazanmak
Moreover, tests
of hypothesis
were applied
and the research
was sağladığı kar,
müşterinin hayatı boyunca artmaktadır.
yapılan yatırımlardan daha değerlidir.
Müşterinin hayat boyu değeri, müşterinin bir
işletmeyle kurduğuilişkinin ortalama süresiyle,
yaptığı ortalama satın alma miktarının (parasal)
çarpılmasıyla elde edilen değeri içermektedir
(Zeithalm ve Bitner,1996:31-46).
Yapılan araştırmalara göre, işletmelerin müşteri
bağlılığı oranını %5 arttırabilmeleri sonucu, gelirlerini yaklaşık %85 arttırma imkanı elde ettikleri
belirlenmiştir (Taşpınar,2005:93-102)
Müşteri, işletmeyle olan ilişkilerini ne kadar uzun
tutarsa, müşterinin işletme için oluşturduğu hayat
boyu değeri de o oranda artmaktadır Müşterilerin
işletmede tutulması ve sürekliliğini artırması,
pazarlama faaliyetlerinin verimliliğini yükseltilmesi ve bunun sonucu olarak işletmeninfaaliyetlerindeki güvenliğini ve istikrarını artırması,
Hastaneler hastaların istek ve ihtiyaçlarını dikkate alarak geliştirdikleri ürün ve hizmetlerle,
hastalarını tatmin etme ve hizmet sonrasında
da ilişkilerini sürdürme yarışına girmişlerdir.
Buda hastanelerin hasta odaklı pazarlama yaklaşımının yanı sıra, çok daha dinamik, yaratıcı
ve hasta ilişkilerine dayanan bir yaklaşımın
6. Sağlık Hizmetinde İlişki Pazarlaması
106
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
benimsenmesini gerekli
kılmıştır.
İşletmelerFİYATLARININ
için
odaklı
iyileştirme
programları, veri tabanı
İNCELENMESİ
ilişkisel pazarlama, mevcut müşteriler ile uzun
kurulması, mevcut ilişkilerin geliştirilmesi
dönemli ilişkinin kurulmasında, yeni müşteriler
için destek programlarına yer verilmesi ve
edinilmesinde ve müşteri bağlılığında önemli rol
hastanenin dizaynında, gelişiminde ve hiz1
oynar (Griffin,1997:39-45).
met sunumunda müşterilerin düşüncelerinin
alınması gibi.
Özet : 2012-2014
arasındaki TUİK
Hastaneler arasındaki
rekabetinYılları
ve pazardaki
rakip
sayısının hızla artması
yanında
bilincinin
2.hazırlanan
Tedarikçalışmada
hizmetlerinde
şeklindedir.
Farklı hastaların
analiz teknikleri
kullanılarak
ANOVAönem
modelitaşıyan kuruluşlar
yükselmesi hastaneleri
farklı yetenekler geliştirmeye
ve diğer sağlık hizmeti sunucuları ya da işletSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
edilmiş
olup, yapılan
göreiledeözel
sonuca
gidilmiştir.
Elde
zorlamıştır. Tümyönünde
müşterihareket
grupları
ile ortak
çözümler
meler
tedarik
ve dağıtım
anlaşmalarını
geliştirip onlarafiyatlarının
beklentilerinin
üzerinde
içeren
programlar.
genel seviyesinde
düşüş hizmet
varılmaktadır.
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
sunan ve onlarla ilişkilerini güçlendiren sağlık
3. Başkalarının kaynaklarından yararlanmak
Kelimeler
: Elektrik, Doğalgaz,
kurumları, hastaAnahtar
bağlılığı
sağlayarak,
karlılık Tüketim,
ve
amacıyla yapılan ortak programlar.
pazar paylarını arttırma yolunda önemli bir adım
atmış olacaklardır.ECONOMETRIC
Sağlık sektörüANALYSIS
telafisi mümkün
SağlıkAND
işletmeleri
bağımlı
hastalar yaratmak
OF ELECTRICITY
NATURAL GAS
PRICES
olmayan sonuçlar doğuran ve karmaşık bir yapıya
için onların ne isteyebileceklerini sadece tahmin
HOUSES
sahip hizmetlerin sunulduğu bir sektördür. Sağlık etmeyip, ne istediklerini ve en çok neye önem
hizmetlerinde amaç
sadece finansal kazanç sağlamak verdiklerini direkt ve açık olarak da sormalıdırlar.
analyzed.
ANOVA model was kullanımı
applied to the Bu
study
prepared with
the use of
different
değildir. Bu nedenle
ilişkipazarlamasının
yapılmazsa
hastanın
fazla
önem vermediği kotechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
The purpose was to nuların
determineiyileştirilmesi
prices
gün geçtikçe artmaktadır.
Sağlık hizmetlerinde
içingas
boşa
kaynak harcanmış
temel olarak hasta, doktor veya hastane arasında olacaktır. Hastalarının sunulan hizmetler hakkındevam eden bir ilişkinin geliştirilmesi amaçlan- da bildirdiği şikayetler, yapılacak iyileştirmeler
maktadır. İlişki pazarlaması ile kurulan uzun vadeli için önemli fırsatlar da yaratabilir (Taşkın.E. ve
ilişkiler sayesinde hastanın isteklerinin ön planda ard.,2014:41-49).
tutulmasının yanı sıra hastane yönetiminin de bu
7. Sağlık Hizmetinde İlişki Pazarlamasının
süreci kabullenip benimsemesi gerekmektedir.
Boyutları
Hastanelerin ilişki pazarlaması uygulamaları üç
Sağlıkta ilişki pazarlaması değişik boyutlarda
açıdan sınıflandırılabilir (Şahin,2013):
incelenmiştir. Bir gurup araştırmacı; güven,
1. Müşterileri elde tutma programları: Satış veya bağlılık, iletişim, bağlantı kurma ve memnuniyet
tedavi sonrası tatmin hizmetleri, sık veya olarak beş boyutta incelerken (Alrubaiee, Al Nadevamlı müşterilere çeşitli avantajlar sunma ( zer, 2010:155),bir başka gurup iletişim becerisi,
üyelik kartı verilerek fiyat iskontoları yapma, bağlılık, güven olarak ele almıştır (Astuti, Nagase,
ücretsiz otoparktan yararlandırma gibi), hasta 2014: 39). Bu çalışmada ilişki pazarlaması iletişim,
107
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
bağlılık, güven ve taahhüt
(kefillik)
boyutları
ile uyandırabilme
becerileri
de güven boyutudur.
İNCELENMESİ
ele alınmıştır.
Sağlık kuruluşalarında sunulan hizmetin doğrudan
insan yaşamı ile ilgili olması ve hizmetin doğru
İletişim: Duygu, düşünce, bilgi veGüven
becerilerin
ve güvenilir bir şekilde verilmesi gerekliliği güven
1
paylaşıldığı ve en az iki kişiyle
gerçekleşen
bir Elektrik-Enerji Bölümü
Kilis
boyutunu gerekli kılmaktadır. Hasta kişinin psikolojik
etkileşim süreci olarak tanımlanmaktadır. Etkili bir
sağlık
hizmeti
sunanlara
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayikendisini bağımlı
iletişiminde, verilen
mesajların hedef kitle tarafın- olarak
hissetmesi, tedavi süresince hizmet aldığı sağlık
Farklı önem
analiz kazanmakta,
dan bozulmadanşeklindedir.
anlaşılması
hale deneyimlerine
getirilmiştir.
çalışanlarının
bilgi ve
güvenmek
hangi mesajın kime
araçlar
verileceği
Sanayive
ve hangi
konutlarda
tüketimile
aralıklarına
sağlık
işletmelerinde
güven boyutunun
hareket edilmiş
olup, yapılanbağlı
istatistik istemesi
bulgulara göre
de sonuca
gidilmiştir. Elde
saptanmakta veyönünde
geribildirimin
alınmasına
önemini
arttırmaktadır (Devebakan,2003:23-29).
olarak da süreç fiyatlarının
tamamlanmış
olmaktadır.
Sağlık sonucuna
genel seviyesinde
sektöründe iletişim
gerek sağlık çalışanlarının gerekse Empati: Hastane kendini hastanın yerine koyarak,
hasta ve yakınlarının beklentilerinin öğrenebilmesi
bireyselleştirilmiş ilgiyi hastaya verebilmesidir. Bu
için çalışanlar ile hasta ve yakınları arasında ki
boyut, hastane çalışanlarının hastalara hoş, nazik
ECONOMETRIC
ANALYSIS
çift yönlü bir iletişim
kurulmasının
gerekliliğidir.
ve dostça
davranmaları
IN TERMS
OF INDUSTRY ve
ANDbu sayede hastalar
HOUSES
Hedef kitlenin değerlerineözenin hassasiyetle
arasında güven oluşturmasıyla ilgilidir. Genelde
gösterilmesi, sağlık hizmetlerine ilişkin farkındalık
TSI ve
belonging
to the
years of geçirildiği
2012-2014,
zor
stresli
anların
hastanelerde
the consumption
of electricity
yaratılması, sağlıklı
yaşam biçiminin
yaygınlaştıanalyzed. ANOVA model was applied to the empati
study prepared
with the
use of different
kurabilme
yetisini
geliştirmek son derece
rılması ve toplumda
sağlık
seviyesini
techniques
forokuryazarlık
analysis. Moreover,
taşımaktadır.
Çalışanların
made more comprehensive. The purpose was to önem
determine
gas pricesbu kritik anlarda
yükselterek davranış değişikliğinin oluşturulması
gösterdiği ilgi, merhamet ve güler yüz hastayı
sürecinde etkin bir iletişimin kurulmasının önemli
kuruma bağlayıcı önemli bir özelliktir. Ayrıca
olduğuna işaret edilmekte, bu gelişmelerin uzun
bir süreçte olumlu kurum imajının oluşmasına da birçok problemi de oluşmadan çözerek gereksiz
sürtüşmeleri önler. Sağlık hizmeti verenlerin her
katkı da bulunacaktır.
bir hasta ile bireysel olarak ilgilenmeli, onların
Güven: Hastanenin verdiği hizmeti doğru, kaliteli özel hissettirmelerini sağlamaktadır.
ve güvenilir bir şekilde yerine getirmesi güvenilirlik boyutudur. Güven, açık bir şekilde karşılıklı Taahhüt: Sağlık hizmeti veren işletmelerin doğru
beklentiler üzerinde anlaşma olarak tanımlanabilir. çalışmaları ve en iyi hizmeti sağlayarak müşteriler
Güven önemi, kişilerarası, kurum içi ve kurum ile aralarında kalıcı ilişkilerin kurulması ve devam
dışı ilişkilerin güçlenmesine katkı sağlayan bir ettirmesi için çaba harcamalarıdır. En kaliteli ve
olgu olarak görülmesindendir (Schoenbachler, doğru hizmeti verilmesine kurumun kefil olması
Gordon, 2002:3). Hastane çalışanlarının bilgili anlamını taşıyan bir boyuttur. Hastanelerin uygun
ve nazik olması ve hastalarda güven duyguları fiyatlarda mükemmel hizmeti, müşterinin istek ve
108
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
ihtiyaçları doğrultusundaki
çalışmalarıdır
(Taşkın.
dâhil olmak
üzere tümAÇIDAN
çalışanlar tarafından bilinİNCELENMESİ
E. ve ard,2014,7-10).
mesi ve kabul edilmesi gerekmektedir. Üst düzey
yöneticileri, bu uygulamaları ve değişiklikleri
SONUÇ
desteklediklerini her fırsatta beyan etmekmeli ve
1
Hizmet sektörü başta olmak üzere pazarlama davranışları ile bunlarıgöstermelidir. Üst yönetim
faaliyetleri yoğun
bir değişim ve gelişimin için- bu konuda çalışanlara önderlik ederek hizmet içi
ve konutlarda
doğalgaz bu
ile elektrik
eğitimeistatistiksel
önem vermelidirler
(Çiçek,2002:48-67).
de bulunmaktadır.
Sağlıkkullanılan
kurumlarıda
hızlı tüketiminin
değişimin içinde,
yeni pazarlama
stratejilerini
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
Ayrıca, tüm çalışanlarının hasta bağlılığını sağlaSanayi ve
konutlarda
oluşturarak değişime
ayak
uydurmaya
çalışmakyönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik yabilmesi
bulgulara göreiçin
de sonuca
gidilmiştir.
Elde bir bütün olarak
tek vucud
olarak
tadır.sağlık kurumları
arasındaki
kalitesanayi
standartları
edilen bulgular
sonucunda;
çalışması
gerekmektedir.
konuda hastaneye
varılmaktadır.
Sonuç olarak Bu
tüketim
ve teknolojiye fiyatlarının
kullanımına
bağlı fark gittikçe
meydana
gelmektedir.
yüklenen sorumluluklar, hastane üst yönetiminden
azalmaktadır. Sağlık kurumları için önemli bir
Konut, Anova,
TUİK, Fiyatkadar paylaşılmalı ve
enSanayi,
alt kademe
çalışanlara
rekabet aracı olarak ortaya çıkan ilişki pazarlaması
o bilince göre davranılmalıdır. Özellikle birebir
ve müşteri bağlılığı stratejileri gibi insana yönelik
hastalarla
ve hastaGAS
yakınlarıyla
iletişim kuran
AND NATURAL
PRICES
yatırımlar gittikçe önem
kazanmaktadır.
Bu durum
ACCORDING
TO CONSUMPTION
çalışanlar, hasta odaklı hizmet anlayışında anahHOUSES
işletmeleri hızla geleneksel pazarlamadan ilişki
tar rol oynadığından farkındalıklarının ve gayyönlü pazarlamaya,
müşteri
memnuniyetinden
Abstract:
In this study
prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
retlerinin en yüksek seviyede gerçekleşmelidir
de müşteri bağlılığına
yöneltmektedir.
analyzed. ANOVA model was applied to the (Sezgin,2005:153-161).
study prepared with the use of different
made işletmelerinin
more comprehensive.
The purpose
Günümüzde sağlık
hasta
memnuÇalışanlar ile hastaların arasında karşılıklı olarak
niyetive hastalarla olumlu bir iletişim kurarak
memnun edici nitelikte, anlaşılabilir bir ilişki
müşteri bağlılığını arttırılmasının önemini çok
kurulmalıdır.
iyi kavramaları gerekmektedir. Sağlık kurumlarının hastalarıyla kurduğu olumlu iletişim, Günümüzde doktor hasta ilişkisi klasik çizgisini
rakip işletmelerin builişkileri kısa dönemde aşarak hastalığa yaklaşımda karşılıklı karar verme
taklit edememesi ve bu iletişimi oluşturmanın boyutuna çevrilmiştir. Bu yüzden geçmişe oranla
zorluğu, çok emek gerektirmesi nedeniyle müş- daha bilinçli seçme şansına sahip olan hastalar
teri bağlılığının uzun dönemli, sürdürülebilir ve için olasılık artmıştır, sağlık kuruluşlarının bugüne
önemli bir rekabet avantajı olmasını sağlamıştır. kadar ki performansının, gelecekte hizmet başarıSağlıkta ilişki pazarlamasının müşteri bağlılığı larını garanti etmeyeceği gerçeğini de eklersek hiç
yaratmadaki rolü gittikçe önemli hale geldiğinden, bitmeyecek bir çabayı gerektiren sürdürülebilirlik
sağlık işletmelerinde ilişki pazarlaması stratejisi ilkesinde öne çıkar. Artık işletme için önemli
ve müşteri bağlılığı uygulamaları kurum içinde olan, rakiplere göre fark yaratacak yeteneklerini
meydana gelecek değişimlerin, yönetim kadrosu geliştirerek, hastalarının yüksek düzeyde bağlı hale
109
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZortak
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
getirilmesidir. İç, dışELEKTİRİK
ve global müşterileriyle
Hastalarla
kurulan sürekli
ve kaliteli iletişim kuİNCELENMESİ
çözümler geliştirip, onlara beklentilerini üzerinde ruma sıkı bağlarla bağlı hastayı da beraberinde
hizmet sunan, onlarla ilişkilerini güçlendiren ve getirmektedir. Bu kişiler sağlık kurumları için
kendi alanında en iyi olan işletmeler,
hasta
bağlılığı paha biçilmez değerdeki ömürboyu müşteri için de
1
sağlayarak, karlılık ve pazar paylarını arttırmayo- bir kaynak havuzudur. Söz konusu kişiler kurum
için duygusal bağ geliştirmiş, çevrelerine sürekli
: 2012-2014
arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
lunda önemli birÖzet
adım
atmış Yılları
olacaklardır.
olarak analiz
edilmesielini güçlendiren
övücü, istatistiksel
destekleyici,
kurumun
Gelecekte hastalarla
uzun süreli ve yakın ilişkiler davranışlar
araştırma dahasergileyen
kapsamlı halebireylerdir.
getirilmiştir.
kuran, sorunlar karşısında
hızlı çözümler
üretebilen,
yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik Bağlılığın
bulgulara göresürdürülebilirliği
de sonuca gidilmiştir. ise
Elde kurumda uygun
hasta odaklı, hizmet
ve hasta
memnuniedilen kalitesini
bulgular sonucunda;
sanayi
kültürün
devamlılığının
sağlanmasıyla
oluşturulabilir.
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
yetini ön plandaaralığı
tutan
müşterifiyatlarda
kavra-da azalma meydana gelmektedir.
Kwömürboyu
Örgütün tamamının bağlı müşterinin mükemmel
mını oluşturabilen
kurumlar
ayakta
kalabilecektir.
Sanayi, Konut,ve
Anova,
TUİK,yakalamada
Fiyat
performans
kaliteyi
önemli aşama
Bunun yanında sektörde markalaşmış, çevreye olduğuna inanması önemlidir. Bu seviyeyi yakaladuyarlı, verdiği reklamlarla
hastalarınilgisini çe- mak ise
içNATURAL
müşteri de
denen
sağlık çalışanlarının
AND
GAS
PRICES
ken, basında olumlu yer alan, ödediği vergilerle,
memnuniyetiyle yakın ilişki içerisindedir. İç müşteri
HOUSES
yaptığı yardımlar, bağışlar, kampanyalar, spora memnuniyetini sağlayamadan sürdürülebilir bir
dış müşteri memnuniyetini sağlamak çok zordur.
ve kültüre sağladığı
katkılarlaof hastalarıngözünde
the consumption
electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
imajını ve yerinianalyzed.
güçlendiren
sağlık kuruluşlarına,
werememnuniyetini
applied and the research
was ve sürdürebilMüşteri
sağlamak
diğer kuruluşlaragöre bağlılık düzeyleri daha fazla mek için küçük zamanlarda sağlanan avantajlar
olmaktadır (Ertürk,2009:13-45).
ve doğru davranışların önemli pekiştirici etkileri
Bunun da ötesinde rakipleri tarafından taklit edile- olabilir. Çalışanın gösterdiği samimi yakınlık, nazik
ve yardımsever davranması, içselleştirilmiş güler
meyecek farklılıklar yaratmak ön plana çıkmıştır.
yüz, empati, pozitif olmak, rol ötesi davranışlar
Bu aşamada işletmeler için önemli bir rekabet
sergileyebilmek bunlardan önemlileridir. Bunun
aracı olarak ortaya çıkan ilişki pazarlaması ve
yanında fiziksel olanakların artırılması, temizlik,
müşteri bağlılığı stratejileri ile işletmeler, geleotopark ve kantinde sağlanan avantajlarda pekişneksel pazarlamadan ilişki yönlü pazarlamaya, tirici olabilecek durumlardan sayılabilir. Ayrıca
müşteri memnuniyetinden de müşteri bağlılığına kurumun sosyal sorumluluk notunun yüksek oluşu,
yönelmektedirler.
toplumda saygı görmesi bağlılığı etkileyen önemli
nedenlerden biridir.
Hastaların sağlık hizmetlerine yönelik beklentileri
sürekli araştırılarak tespit edilmeli, en sık yaşanan Bağlılığın özünde kuruma karşı geliştirilmiş güven
problemler saptanarak gerekli önlemler alınmalıdır. duygusu çok önemlidir. Kurum ve hasta arasında
110
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VEde
DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
güven ortamının oluşabilmesi
çalışanlarFİYATLARININ
ile ALRUBAIEE,
L., AL
NAZER,N., (2010). InİNCELENMESİ
hasta arasındaki doğru iletişimle ilişkilidir. Hastalar
vestigate the Impact of Relationship MarkeMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
kendilerini emin ellerde hissettiği sağlık kuruluşting Orientation on Customer Loyalty: The
larında bağlılık geliştirebilirler.1 Başka bir değişle
Customer’s Perspective, International Journal
güven hissi olmadan bağlılıktan söz edemeyiz.
of Marketing Studies, 2(1), ss.155-174
Kısaca sağlık kurumları
sunduğu hizmetlerde kali- ALTINTAŞ,M.,H.,(2000).Tüketici Tatmininden
şeklindedir. Farklı analiz
teknikleri
ANOVA
modeli Yayım Dağıtım,
teye ve müşteri memnuniyetine
her zaman
öncelik
Müşteriçalışmada
Değerine,
Alfa Basım
vermeli, hastanın
beklentilerini
karşılamalı
hatta
İstanbul,ss.78-84
Sanayi
ve konutlarda tüketim
aralıklarına
göre elektrik ve
doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
beklentilerin de edilen
ötesini
geçerek onu bir ortak gibi
bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim
aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
BARUTÇU,S.,(2002).Hizmet
Sektöründe Müşteri
seviyesinde
düşüşsadakat
kabul ederek yaklaşmalı,
uzun
dönemli
Bağlılığının
Önemi ve Müşteri Bağlılığının
gelmektedir.
ilişkisinin geliştirilebildiği bir örgüt kültürünü
Sağlanmasında
Rolü:Banka
Konut, Anova, İlişki
TUİK, Pazarlamasının
Fiyat
yaratabilmeli ve yüksek seviyeli bağlılığı sağlaİşletmelerinde Bir Uygulama, Dokuz Eylül
yabilen iletişim pazarlaması stratejilleriyle fark
Üniversitesi
Sosyal
AND NATURAL
GAS Bilimler
PRICES Enstitüsü İşletme
yaratarak bu durumunu
sürdürülebilir
kılmalıdır.
Anabilim Dalı Doktora Tezi,ss.25-79
HOUSES
KAYNAKÇA
CHEN,
McCain,
JANG,
S.C. ve HU, C.,(2005).
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
ASTUTI, H., NAGASE,
K., (2014). Patient Loyalty
Service Quality Gap Analysis Towad
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were applied and the research was
to Healthcare
Organizations: Relationship determine
made more comprehensive. The purpose was to Customer
electricity
and Practical
natural gas Guidelines
prices
Loyalty:
for Casino
Marketing and Satisfaction, International
Hotels, International
Journal of Management and Marketing ReJournal of Hospitality Management, 24 (3), ss.
search, 7(2), ss.39- 56
464-475
AİJO,T.,S.,(1996).The Theoritical and Philosophical Underpinning of Relationship Marketing: CORBİN, C.L., KELLEY, S.W., SCHWARTZ,
R.W. (2001). Concepts in Service Marketing
Enviromental Factors Behind the Chancing
for Healthcare Professionals, The American
Marketing Paradigm, Europen Journal of
Journal of Surgery, Cilt: 181, s.1-12
Marketing, Volume: 30, No: 2.ss.46-75
AKKILIÇ, M.E., (2002). Sağlık Hizmetlerinin CRISTOPHER, MARTİN, PAYNE, ADRİAN, BALLANTYNE., (1991).Relationship
Pazarlanması ve Elazığ’daki Bazı Yataklı
Marketing:Bringing Quality,Customer Service
Tedavi Kuruluşlarında Bir Uygulama, Fırat
and Marketing Together,Butterworth - HeiÜniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1),
ss.203-213
nemann Ltd, Oxford,ss.36-65
111
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
CRISTOPHER,MARTİN,
PAYNE,
ADRİAN,
Faktörler
Hakkındaki
Düşüncelerin BelirlenİNCELENMESİ
BALLANTYNE., (1993) Relationship Markemesi, Haberal Eğitim Vakfı Yayınları,ss.43-67
ting, New Edition, Butterworth - Heinemann
Yönetmeni
GREMLER,DWAYNE,D.,
BROWN,Stephen, W.,
Ltd, Oxford,ss.23-45
1
Bölümü
(1999).TheLoyaltRipple
Effect,International
ÇİÇEK, R., (2002).İlişki Pazarlamasının UyguJournal of Service Industry Management, Vol:
lanması veveHastane
Performansına
10,istatistiksel
No: 3,ss.274-297
doğalgaz ileEtkisi
Üzerine Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi
GRIFFIN,J.,(1997).Customer Loyalty How to
Sanayi ve
konutlarda İşletme
Sosyal Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
sonucatogidilmiştir.
EarngöreIt,deHow
Keep It,Elde
Jossey Bass PubDalı Doktora
Tezi,ss.48-67
edilen
lishers,
San Francisco,ss.39-45
varılmaktadır.
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
ÇOLULAR, N., (2008).İlişkisel Pazarlamada GüGRÖNROOS,
C.,(1997).Keytone
Paper From
: Elektrik,Uygulama.
TUİK, Fiyat
ven UnsuruAnahtar
ve OtelKelimeler
İşletmelerinde
Marketing Mix to Relationship Marketing:
Kocaeli Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü.
Toward A Paradigm Shift in Marketing,
ECONOMETRIC
Yüksek Lisans
Tezi, ss.34-78
TERMS OF INDUSTRY
AND
Management
Desicion,Volume:
35, No: 4,
HOUSES
DEVEBAKAN, N., AKSARAYLI, M., (2003). Sağlık
ss. 322-339
Abstract:
In this study
prepared
İşletmelerinde
Algılanan
Hizmet
Kalitesinin
GRÖNROOS, C.,(2004).Therelationship marketing
ANOVA
model was applied ve
Ölçümündeanalyzed.
Servqaal
SkorlarınınKullanımı
process: Communication, interaction, dialogue,
Özel Altınorlu
Uygulaması,Dokuz
madeHastanesi
more comprehensive.
value.TheJournal of Business & Industrial
Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Marketing, 19 (2),ss.98-110
Dergisi, Cilt 5, Sayı:1,ss23-29
ERDEM,Ş.,(2007).Sağlık Hizmetleri Pazarlaması GRÖNROOS, C., (2006).Adopting a Service
Logic for Marketing, MarketingTheory,Vol.
Hastaların Uygulanan Hizmetlerin Kalitesi
6, No.3,ss.67-75
Üzerine Bir Uygulama,Trakya Ünviversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans
GRÖNROOS,C.,(2006).Relationship Marketing:
Tezi,ss.44-57
Strategic and Tactical Implications, Management Decision, Vol. 34, No. 3, 1996, ss. 5
ERTÜRK,E.,(2009).Sağlık İşletmelerinde İlişki
Pazarlaması Ve Müşteri Bağlılığına Etkisi,
GUMMESSON, E.,(1997).Relationship MarkeGazi Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi,ss.13-45
ting as a Paradigm Shift: Some ConclusiESATOĞLU,E.,KAPLAN,A.,(1999).Hastanede
Çalışan Personelin İş Başarılarını Etkileyen
112
ons from the 30R Approach, Management
Desicion,Volume:35,No: 4,ss. 265-274
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK Hizmetleri
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK Kotler
AÇIDANve Pazarlama “Pazar
HARCAR, T.,(1991).Sağlık
PazarKOTLER,P.,(2009).
İNCELENMESİ
laması, Pazarlama Dünyası Dergisi, Yıl:5,
Nasıl Yaratılır, Nasıl Kazanılır, Nasıl Kontrol
Sayı:25,ss. 38-40
Altına Alınır”, Çev: Adnan Acar, Lifecycle
Yayıncılık, İstanbul.ss.73-84
1
HEPKUL,A., KAĞNICIOĞLU,
(TemmuzKilisH.,
7 Aralık
Ağustos1992). VeriTabanlı Pazarlama, Pa- NAKIBOĞLU,M.,(2008).Hizmet İşletmelerindeki
zarlama Dünyası
Dergisi, Sayı: 34.ss.72-79
İlişkisel Pazarlama Uygulamalarının Müşteri
çalışmada
ANOVAEtkileri.Çukurova
modeli
Bağlılığı
Üzerindeki
Üniuygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
HSİEH,Y.,CHİU,H.,CHİANG,M.(2005).Mainversitesi
Sosyal Bilimler
Enstitüsü İşletme
tespit edilmesi
taining A Committed
Customer:
A bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
yönünde hareketOnline
edilmiş olup,
yapılan istatistik
Anabilim Dalı. Doktora Tezi.ss.43-49.
edilen
Study Across
Search-Experience-Credence
Products, Journal
Retailing,Vol:
81,No:da azalma
NDUBİSİ,N.O.,(2007).Relationship
Marketing and
aralığı Kw of
cinsinden
yükseldikçe, fiyatlarda
1, ss. 75-82Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi,
CustomerLoyalty”,
Marketing Intelligence&
Planning, 25(1),ss.45-57
İLBAN,M.,DOĞDUBAY,M.,GÜRSOY,H.,(2009).
Otel İşletmelerinde
İlişkisel
ÜzeODABAŞI,Y.,(2000).Satışta
ACCORDING
TO Pazarlama
CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS OF INDUSTRY AND ve Pazarlamada
HOUSES
rine Karşılaştırmalı Bir Araştırma.Eskişehir
Müşteri İlişkileri Yönetimi, SistemYayıncılık,
OsmangaziAbstract:
Üniversitesi
Sosyal
In this study
prepared Bilimler
by using data of TSI İstanbul,ss.107-121
belonging to the years of 2012-2014,
Dergisi, 10(2).ss.121-126
analyzed. ANOVA model was applied to the OLİVER,R.L.,(1999).Whence
study prepared with the use of different
Customer Loyalty
electricity
and natural
gas prices
KANDAMPULLY,J.,DUDDY,R.(1999).Relati,Journal
of Marketing
,Special
Issue,Vol:63,ss.33-44
onship Marketing: A ConceptBeyond The
OLOTU,A.O.,MACLAYTON D.W.,OPARA
Primary Relationship, Marketing Intelligne
B.C.,(2010).An empiricalstudy of relationship
& Planing, Vol: 17,No: 7,ss.312-320
marketing orientation and businessperforKARAKAŞ,B.,BİRCAN,B.,GÖK,O.,(2007).Hizmance. Research Journal of International
met Sektörü’ne İlişki Pazarlaması:Butik ve 5
studies,ss.43-57
Yıldızlı Oteller Üzerine Karşılaştırmalı Bir
O’MALLEY,L.,TYNAN,C., (2000).Relationship
Araştırma, Ege Akademik Bakış,7(1),ss.3-18
Marketing in Consumer Markets:Rhetoric
KOTLER,P.,(Mayıs 1998).Pazarlamanın Yeni
or Reality?, European Journal of Marketing,
Yüzü, Capital Dergisi Özel Eki.ss.32-34
Vol. 34, No.7,ss.87-96
KOTLER,P.,(2000).Marketing Management, ÖRS,H.,(2007).Hizmet Sektöründe Rekabet StraMillenium Edition, Prantice – Hall Inc.,New
tejisi Aracı Olarak İlişki Kalitesi: Ölçülmesi
Jersey.ss.64-68
ve Müşteri Memnuniyeti İle İlişkisi.Gazi
113
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VE
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİKHastanelerde
AÇIDAN
Üniversitesi Endüstriyel
Sanatlar
Eğitim
SEZGİN,B.,(2005).
Pazarlama FaİNCELENMESİ
aliyetlerinin Müşteri BağlılığınaEtkisi, Gazi
Fakültesi Dergisi Sayı:20,ss.51-65
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme
ÖZBAŞAR, Ş., (1997). Sağlık Hizmetleri
GüvenPazarlaGrup A.Ş. Finans Yönetmeni
Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. ss.153-161
1
Kilis 7 Aralık
masında Ürün Politikası ve ÜrünHattı
Yönetimi:
Teori ve Vak’alarla Analiz, Yayımlanmamış SİVADAS,E.,PREWİTT,J.,BAKER L.,(2000).
An Examination of the Relationship Between
Doktora Tezi,
İstanbul
Üniversitesi
Sosyal
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile
modeli Satisfaction and
Serviceçalışmada
Quality,ANOVA
Customer
Bilimler Enstitüsü, İstanbul. ss.134-152
Store
Loyalty,
International
doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesiJournal of Retail
ÖZTÜRK, A.,S.,(1998).
Hizmet
Pazarlaması,
yönünde hareket
edilmiş olup,
& Distribution Management, Vol: 28,No:
Anadolu Üniversitesi
Yayınları
No:128,
İşfiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
2,ss.72-80
aralığıYayını:3,
Kw cinsinden
yükseldikçe,ss.89-102
letme Fakültesi
Eskişehir.
SLIGHT,S.,(1995).Customer
Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat Clups – How Spies
PAYNE, A., (1999).Relationship Marketing for
Hecker Works on Its Relationships, Managing
Competive AdvantageWinning and Keeping
Service
Quality,GAS
Vol:
5, No: 5,ss. 15-22
AND NATURAL
PRICES
ACCORDING
TO CONSUMPTION
Customers, Reprinted
Oxford:
Butterworth
HOUSES
ŞAHİN,Ü., (2013).Pazarlama Denetimi:Sağlık
Heinemann Ltd.,ss.154-162
Abstract: In this study prepared by using data of TSI Hizmetleri
belonging to theOrganizasyonları
years of 2012-2014, İçin Bir Araç
consumption of electricity and
natural
RANDALL,G.,the
(2005).Markalaştırma,
Rota
Ya-gas used inhttp://www.saglikplatformu.com/saglik_egianalyzed. ANOVA model was applied to the study prepared with the use of different
yınları, İstanbul
techniques for analysis. Moreover, tests of hypothesistimi/showquestion.asp?faq=7&fldAuto=161
were applied and the research was
&page=1,Erişim tarihi:12.012.2015
RAVALD,A.,GRÖNROOS,C.,(1996).The Value
Concept and Relationship Marketing, European TAŞKIN,E., ve diğ., Temmuz2014). Dumlupınar
Journal of Marketing, Vol: 30, No: 2,ss.19-30
University Journal of Social Sciences,sayı:36.
ss.7-10
SCHOENBACHLER, D., GORDON.L.,(2002).
Trust and Customer Willingness to Provide TAŞPINAR,H., (2005).Bilişim Alt Yapısıyla
Information in Database-driven Relationship
(CRM) Müşteri İlişkileri Yönetimi,Seçkim
Marketing, Journal of Interactive Marketing,
Yayıncılık, Ankara,ss.93-102
16(3), ss. 2- 16
TENGİLİMOĞLU,D.,(1997).2000’liYıllardaT
SELVİ,M.,S.,(2007).(a),İlişkisel Pazarlama Straürkiye’deSağlıkHizmetleriPazarlaması,Mod
tejiler ve Teknikler, Detay Yayıncılık, Ankara
ern Hastane Yönetimi, Yıl:1, Sayı:3,ss.20-27.
SELVİ, M.,S., (b), Müşteri Sadakati, Detay Yayıncılık, Ankara.ss.84-91.
TEPECİ,M.,(1999).Increasing Brand Loyalty in
the Hospitality Industry,International Journal
114
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
of Contemporary
Management,
Vol: 11,FİYATLARININ
No: YILMAZ,V.,ÇATALBAŞ,K.,(2007).Gaye;KrediK
İNCELENMESİ
5,ss.14-23
artlarınaİlişkinAlgınınMüşteri Memnuniyeti
ve Sadakati Üzerine Etkisi, Finans, Politik
TOKSARI, M.,(Eylül-Ekim 2007).Strateji
Güven Bülteni,
& Ekonomik Yorumlar, Cilt: 44, Sayı: 512
1
Sayı: 5,ss.9-10
- 513, ss.83-95
WALTERS,G.C.,
BERGIEL, BLAİSE,J.,(2005).
kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
ZEITHAML,VALARİE,A.,BERRY,L.,PARASUR
doğalgazMaking
Consumer veBehavior:
A Decision
AMAN,A.,(1996).TheBehavioral
Consequenşeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan
çalışmada ANOVA modeli
Approach, SouthWestern
uygulanmıştır.
Ayrıca Publishing
hipotez testleri Comuygulanarak araştırma daha kapsamlı hale getirilmiştir.
ces of Service Quality, Journal of Marketing,
ve konutlarda
tüketim Özlem
aralıklarına
pany, 1989,Sanayi
s. 504’ten
nakleden
İrik,
Vol:göre
60,ss.31-46
“Hizmet Kalitesin
Müşteri
Bağlılığı
edilen bulgular
sonucunda;
sanayiÜzerine
Etkileri ve Tansaş
Süpermarket İşletmelerinde
Bir Uygulama” Dumlupınar Üniversitesi,
Yüksek Lisans Tezi,ss.93-99
HOUSES
115
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED
ABSTRACT
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
In today’s complex market structure, competition has become unmanageable with traditional marketing
1
methods. Competing in today’s advanced
market and maintaining long-term customer relationships are
the most important
cases for sustainable success in today’s market. Because of this, businesses search
ile elektrik
istatistiksel
analiz
edilmesi
for new ways ofvecustomer
retentiondoğalgaz
and focuses
ontüketiminin
the challenge
of olarak
finding
ways
to increase the said
customer’s commitment.
relationships
with
customers
and converting them to
uygulanmıştır.Establishing
Ayrıca hipotez long-term
araştırma daha
kapsamlı
konutlardavery
tüketim
aralıklarınato
göre
ve doğalgaz
tespit edilmesi
loyal customersSanayi
havevebecome
important
theelektrik
success
of thefiyatlarının
organization.
Likewise, the institu�yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
tions that provide
health
services
havesanayi
beensektörü
affected
and forced
to adapt
by these
rapid changes. Creat�edilen
bulgular
sonucunda;
için tüketim
elektrik
ve doğalgaz
ing close relations based on trust with patients is a marketing strategy that brings worth on a long-term
basis. This can be defined as a process that is efficient, ethical, and present in health institutions based
on mutual benefit between patients. This perspective is considered to be an appropriate strategy when
thought about the not given importance of customer satisfaction in traditional marketing. The main
objective of healthACCORDING
services is TO
providing
health services
forTERMS
the patients
at anyAND
time and at the lowest
CONSUMPTION
RANGES IN
OF INDUSTRY
HOUSES
cost possible. In health, the patient’s role in decision-making during the disease process has become
more pronounced.
ThisIncase,
requires
quality
communication
between the
Abstract:
this study
preparedthe
by using
data and
of TSIeffective
belonging tohealth
the years
of 2012-2014,
the consumption
of electricity
and natural
gas used in patient’s
industry andexpectations
patient and health
care workers.
This way,
investigating
regarding healthcare,
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
wasgains possibility.
solving problems, taking the necessary measures for better quality health provision
Therefore, increasing the utilization and patient loyalty of relationship marketing is gaining importance
day by day. Especially the rapid development of innovation and new technologies, similarity between
products and services affect the development of relationship marketing. Objective: The aim of this
study is examining the conceptual aspects of relationship marketing by inspecting its role in creating
customer loyalty. By using relationship marketing and customer loyalty strategies as important com�petitive tools for businesses, the enterprises steer towards relationship marketing and customer loyalty
instead of traditional marketing and customer satisfaction. It is thought that the results from this study
will shed a light to the ongoing relationship between patient, doctor and health institutions. Content:
The development of relationship marketing in health care, the importance of it, its characteristics and
its dimensions have been studied in detail. In addition, customer loyalty and build commitment has
been demonstrated in connection with the process of examining the relationship marketing. Relationship
marketing and customer loyalty applications in health and conceptual framework of the issues have
been discussed compliance with the structure of the health of this marketing strategy. Method: The
method of this study is descriptive. Thus, the research and our work has been oriented at establishing
116
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
the status quo. Marketing
activities,
especially
in the service
sector are in AÇIDAN
intensive change and deve�İNCELENMESİ
lopment. Health facilities in these rapid changes, seek ways of adapting to the changes by creating a
new marketing strategy. The differences depending on the quality standards and the use of technology
among health care institutions are steadily declining. Relationship marketing that has emerged as an
1
important competitive tool for healthcare institutions and customer loyalty strategies that are investments
for people are increasingly
gaining importance. In this case, the companies have the need to quickly
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
istatistiksel
analiz satisfaction
edilmesi
change the traditional
way of
marketing
to ile
relationship
marketing
and olarak
customer
to customer
loyalty. Today, the
health businesses
grasp thearaştırma
importance
of increasing
customer loyalty by
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotezshould
daha kapsamlı
Sanayi verelationship
konutlarda tüketim
aralıklarına
göre
elektrik vecommunication
doğalgaz fiyatlarınınestablished
tespit edilmesi between patients
establishing a positive
with
patients.
Positive
and medical institutions,
thesonucunda;
difficulty
of sektörü
creating
communication,
notvegiving
the chance to get
edilen bulgular
sanayi
için this
tüketim
doğalgaz
mimicked by competitors quickly, long-term customer loyalty due to the labor-intensive work this re�
lationship needs to get built lead to a sustainable and an important competitive advantage. Because
relationship marketing has become even more important in creating customer loyalty, the future chan�ges and applications that may occur within the organization must be known by the management team
and by the employees.
Senior executives
shouldRANGES
declareIN
their
support
for this action
ACCORDING
TO CONSUMPTION
TERMS
OF INDUSTRY
AND at every opportu�HOUSES
nity and show their support with their behavior. Senior management should pay attention to in-service
training by leading
employees
in this
regard
(Çiçek,
48-67).
in order to ensure cus�Abstract:
In this study
prepared
by using
data of2002:
TSI belonging
to In
the addition,
years of 2012-2014,
the employees
consumption ofshould
electricity
and natural
gas used single
in industry
and houses
is statistically assigned to the
tomer loyalty, all
work
as a whole,
body.
Responsibilities
for lower
analysis.level
Moreover,
tests of hypothesis
were applied andeveryone
the researchshould
was
hospital should techniques
be shared,
employees
to top management,
do them with
care. Especially the employees who communicate with patients and their families one to one, should
realize that the highest level of service is a key factor in understanding (Sezgin, 2005: 153-161). A
mutually satisfactory and understandable relationship should be established between patients and emp�loyees. Today, the doctor-patient relationship has evolved beyond the classic lines to a mutual decision
in regards of the sickness. Because of this, the probability for patients to make a more informed choice has increased compared to past. Performance of health institutions so far, when added the fact that
services can not guarantee the future success of the sustainability policy requires a never-ending effort.
Now, what is important for business is taking the patient dependent on a high level by enhancing the�ir ability to differentiate from competitors. Companies which create joint solutions for internal, external
and global customers, serve on them their expectations, strengthen the relationship between and be the
best company in their field, provide patient loyalty towards increasing their profitability and market
share will have taken an important step. In the future, the companies which establish long-term and
close relationships with patients, can produce quick solutions in the face of problems, patient-centered,
can create the concept of lifetime customer satisfaction foreground will be able to survive. Besides
117
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN sensitive, attract the
these, companies which
have VE
become
a brand
in the industry,
environmentally
İNCELENMESİ
attention of the patient with ads, positive place in the press and also which with taxes paid, donations,
campaigns, its contributions to sport and culture has a better level of commitment with patients com�Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni
pared to other organizations (Ertürk, 2009: 13-45). Beyond that, creating differences that can not be
1
imitated by competitors has gained importance. At this stage, the relationship marketing emerged as an
important competitive
tool for businesses and enterprises with customer loyalty strategies. Traditional
ve konutlarda
kullanılan
tüketiminin
istatistiksel
olarak analizsatisfaction
edilmesi
marketing has been
changed
to relationship
marketing,
and
also customer
to customer
loyalty. The expectations
the hipotez
patients’
should
be consistently
the necessary measures
uygulanmıştır.of
Ayrıca
testleri
uygulanarak
araştırma daha investigated,
Sanayi
konutlarda
aralıklarına
göre elektrik
ve doğalgazshould
fiyatlarının
edilmesi
should d be taken
andvethe
mosttüketim
common
problems
experienced
betespit
determined.
Consistent re�
lationship that isedilen
formed
andsonucunda;
keepingsanayi
close-ties
patients
brings
theelektrik
customer
loyalty. These peopbulgular
sektörü with
için tüketim
aralığı
arttıkça,
ve doğalgaz
le are an invaluable pool for organization in the long run. These people who have developed close ties
with institutions are also the people who always praise, support and promote the organization. The
sustainability of this commitment can be created by ensuring the continuity of the appropriate culture
in the organization. It is important to believe that the whole organization depends on the customer’s
excellent performance
and quality
to capture theRANGES
important
stages.
to AND
this level is closely as�
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OFGetting
INDUSTRY
HOUSES
sociated with the satisfaction of internal customer, in other words, healthcare workers. Ensuring a
sustainable external
customer
satisfaction,
the internal
satisfaction is very
Abstract:
In this study
prepared bywithout
using dataproviding
of TSI belonging
to the yearscustomer
of 2012-2014,
the consumption
electricity andand
natural
gas used in
houses
statistically in providing the
difficult. To ensure
customerofsatisfaction
reinforce
itsindustry
effectsandcan
be isimportant
techniques
analysis.
Moreover,behavior.
tests of hypothesis
wereproximity
applied and in
the which
research the
was employees have
advantages of small
timeforand
the correct
Intimate
courteous and helpful behavior, internalized smiling face, empathy, positive are more important than
these aspects. Besides these, enhancing the physical facilities, cleanliness, parking and advantages
provided in the canteen may be considered reinforcing conditions. It also consists of high-grade social
responsibility of the organization which is one of the important reasons affecting the respect of the
community. Improved confidence against drying essence of commitment is very important. The build�ing of trust between organization and patients is associated with the correct communication between
patients and employees. Patients develop loyalty towards organizations where they feel the safest at at.
In other words, we can not talk about loyalty without a sense of security. In short, health care institu�tions should always give priority to the quality and to the customer satisfaction in service. Also, they
should meet the patient’s expectations or even exceed them by approaching them like partners. They
should seek a long-term loyalty relationship and making a difference with their communication mar�
keting strategies that can provide a high level of commitment by making it sustainable
118
A
CED
UHPAD
RADYO VE PAZARLAMA KARMASI: RADYO YAYINCILIĞININ
PAZARLANMASINDA 4P KULLANIMI(1)
RADIO AND MARKETING MIX: THE USE OF 4Ps in
THE MARKETING OF RADIO
Mihalis (Michael) KUYUCU
İstanbul Aydın Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İstanbul / Türkiye
Öz: Bu çalışmada radyo yayıncılığı hizmetlerinin pazarlanmasında 4P olarak anılan pazarlama karmasının
kullanımına yönelik bir betimsel araştırma yapılmıştır.
Çalışmanın birinci bölümünde pazarlama karması ve 4P
üzerine detaylı bir kavramsal tarama yapılmıştır. Medya
hizmetlerinin pazarlanmasında 4P’nin kullanımına yönelik
literatür araştırması içeren çalışma da radyo mecrasının kendisini pazarlama konusunda 4P’yi nasıl kullandığı sorusuna
yanıt aranmıştır. Bu kapsamda Türkiye’nin en çok dinlenen
on radyo kanalının hizmetlerinin pazarlanmasında 4P’nin
nasıl uygulandığını tespit etmek için ilgili radyo kanallarının yetkilileri ile yapılandırılmış mülakatlar yapılmıştır.
Araştırmada “radyo kanallarının pazarlanmasında 4P nasıl
kullanılıyor?” sorusuna yanıt aranmıştır. Elde edilen bulgular
sonucunda radyo mecrasının özellikle geleneksel medyadan
yeni medyaya geçişte, pazarlama karmasını daha verimli
kullandığını göstermiştir. Yeni iletişim teknolojilerinin radyo
yayıncılığına kattığı avantajlar sayesinde radyo kanalları
hizmetlerinin pazarlanmasında 4P ‘yi daha kapsamlı kullanmaya başlamışlardır. Bu durum, radyo yayıncılığının
pazarlanmasına geçmişe göre çeşitlilik getirmiş ve radyo
geçmişte olduğu gibi sadece işitsel bir araç olarak değil hem
görsel hem de işitsel bir araç gibi, küresel çapta bir ürün
olarak pazarlanmasına katkıda bulunmuştur.
Abstract: In this study there has been done a descriptive
research on how radio stations use 4P and marketing mix in
their marketing activities. In the first part of the study there
is a conceptual deep research about 4Ps and the concept of
marketing mix. In the study which has a literature review
about the use of 4Ps in the marketing mix there has been
a research on the question of “how do the radios do radio
stations use 4Ps in their marketing activities?. There has
been done interview with the target sample radio workers
and the answer of this question was sleeked. As a result
of the findings there has been a determination that in the
transformation of radio channels from the traditional media
to the new media, the new media tools brought an advantage
to the 4Ps and as a result of this radios start using 4Ps more
effectively in their marketing activities. This new position
brought variety to the marketing of radio and enable radio
marketing not to be done only in audio format as it was in
the past, but to be done both with audio and visual tools
with new global features.
Key Words: Radio, Marketing, Marketing Mix, Radio
and Marketing, 4Ps
Anahtar Kelimeler: Radyo, Pazarlama, Pazarlama Karması,
Radyo ve Pazarlama, 4P
Doi: 10.17369/UHPAD.2016716391
(1) Sorumlu Yazar: Mihalis (Michael) KUYUCU, İstanbul Aydın Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İstanbul / Tür-kiye
[email protected] Geliş Tarihi / Received: 05.12.2015Kabul Tarihi/ Accepted: 29.02.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – İnceleme / Research -Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok /
None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The
119
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
JEL CODE: M3-M30-M31-M37-M39
(Ekonomi) & (Economy) ID:71 K:05
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
AÇIDAN
ve satışEKONOMETRİK
çabalarını planlama
ve uygulama sürecidir
İNCELENMESİ
(American Marketing Association,2001).
Günlük yaşamda birçok yerde karşımıza
çıkan Hakan AÇIKGÖZ
Murat KORKMAZ,
Pazarlama
pazarlama kavramına yönelik yapılmış
Güvenpek
Grupçok
A.Ş. Finans
Yönetmeni kavramı tarihi boyunca pek çok ev1
reden geçerek
gelişme göstermiş ve günümüze
Kilisrekabet
Bölümü
tanım bulunmaktadır. Ağırlaşan
şartla- Elektrik-Enerji
rında işletmelerin varlıklarını sürdürmelerinde gelmiştir. Her evredeki yaklaşım, bir önceki
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriyaklaşımdaki
bu çalışma,
sanayi
eksikliği
tamamlamak
ihtiyacıyla
pazarlamanın yeri
ve önemikullanılan
büyüktür.
Pazarlama;
ve konutlarda
doğalgaz
çıkmıştır.
BuANOVA
eksiklikler,
şeklindedir.
Farklı analiz
kullanılarakortaya
hazırlanan
çalışmada
modelizamanın değişen
ürünlerin dağıtım,
fiyatlandırılma
veteknikleri
tutundurma
koşulları ve ihtiyaçlarından kaynaklanmıştır.
tüketim Pazarlama,
çalışmalarını kapsayan
bir süreçtir.
de sonuca
gidilmiştir.
Elde şeklinde genel
Tarım, göre
sanayi
ve bilgi
toplumu
işletme amaçlarına
ulaşmayı
sağlayacak
mübadeedilen
bulgular sonucunda;
sanayi
olarakvarılmaktadır.
sıralanabilecek
birtüketim
süreç içinde gelişim
fiyatlarının
genel seviyesinde
Sonuç olarak
leleri gerçekleştirmek
üzere,
ihtiyaç karşılayacak
meydana
gelmektedir.
gösteren pazarlama ile ilgili yaklaşımlar, farklı
malların, hizmetlerin ve fikirlerin geliştirilmesi,
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,ekonomik
Sanayi, Konut,
TUİK, Fiyat
veAnova,
teknolojik
düzeyde ki toplumlarda
fiyatlandırılması”, tutundurulması ve dağıtılmasına
farklı gelişmeler göstermiştir.
ilişkin planlama ve uygulama sürecidir (Mucuk,
Pazarlama,
ihtiyaçları
2004: 5). Kırım (2001:
5)’a göre
ise pazarlama,RANGES
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMSinsani
OF INDUSTRY
ANDile birlikte var olan
HOUSES
ürünün hizmetin veya markanın değerini yük- bir kavramdır. Bu nedenle ürün ve hizmetlerin
toplumların
geçirdiği değişim, inAbstract:
by using
TSI belonging to the
years of 2012-2014,
seltip güçlendirerek
müşterilerin
bunları
dahadata ofpazarlanması,
sanların yakaladığı yaşam standardı ve teknolojinin
fazla ve daha sık
satın ANOVA
almaları
içinwas
daha
fazla
analyzed.
model
applied
were imkânlara
applied and the
research
was değişmekte ve
sunduğu
paralel
olarak
ve daha sık satın
almaları
için daha The
fazla
neden
made
more comprehensive.
purpose
gelişmektedir. Ekonomik, teknolojik ve kültürel
yaratabilecek etkinlikler üzerine para harcamak
alanlarda yaşanan gelişmeler pazarlamanın teolarak tanımlanmıştır.
mel özelliklerini şekillendirmiştir. Bu değişimin
Genel bir tanım olarak pazarlama, müşterilerin yaşanmasında özellikle sanayi devrimi, 1929
gereksinimlerini ve beklentilerini anlama ve ekonomik bunalım, dünya savaşları, teknolojik
bu çerçevede hizmetlerin nasıl tasarlanıp sunu- gelişme ve küreselleşme gibi olaylar etkili olmuşlabileceğini planlama işidir (Walters,1992:5). tur. İş anlayışlarındaki değişim pazarlamanın da
Pazarlamaya ilişkin kullanılan en yaygın tanım değişime uğramasına neden olmuştur. Dolayısıyla
Amerikan Pazarlama Birliği’nin 1985 yılında pazarlama; üretim, satış ve pazarlama anlayışı
yaptığı tanım olmuştur. Amerika Pazarlama olarak üç temel dönem yaşamıştır.
Birliğini’nin tanımına göre pazarlama, kişilerin
ve örgütlerin amaçlarına uygun şekilde değişimi
sağlamak üzere, malların hizmetlerin ve düşüncelerin yaratılmasını, fiyatlandırılmasını, dağıtımını
Pazarlama kavramının ilk gelişmeye başladığı
dönemlerde yüz yüze ve sade iletişim varken,
paranın icadı ile bu iletişim biçimi değişikliğe
uğramıştır. 1929 dünya buhranı sonrasında ortaya
120
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKpazarlamada
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
çıkan ilk reklâm çalışmalarıyla
planlı
1960’lı
yıllarla beraber
etkili olan ‘kitleler için’
İNCELENMESİ
üretim yapısı, 1970’lerle ürün çeşitlenmeleri
bir şekilde iletişim kullanılmaya başlanmıştır.
ve segmentasyonları ile değişime uğramıştır.
İkinci dünya savaşından sonra klasik pazarlama
1980’lerle beraber müşteri gruplarının istekleri
dönemi başlamış ve iletişim, pazarlama karması1
ve ihtiyaçlarına göre yeni pazarlama planları ve
nın dört ana unsuru olan reklâm, halkla ilişkiler,
buna bağlı olarak iletişim planları uygulanmaya
kişisel satış, doğrudan
pazarlama
gibi alanlarla
Özet : 2012-2014
istatistiksel
olarak analiz
edilmesi
başlanmıştır.
Böylece
müşteri
temelli düşünceler
bütünleşmiştir. ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
etkili olmaya başlamıştır.
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakpazarlama
araştırma dahaplanlarında
Birinci Dünya Sanayi
Savaşı
sonrasında
sanayileşen
ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
ve doğalgaz pazarlama
edilmesi
Bütünleşik
iletişimine
temel teşkil
yönünde
hareket
edilmiş olup, yapılan
ülkelerde kitlesel
üretimin
gerçekleşmeye
başlaedenaralığı
prensiplerin
uygulanmaya
ve doğalgazbaşladığı bu yeni
ması ile üretim fiyatlarının
giderek genel
sorunseviyesinde
olmaktan
çıkmış,
düşüş
pazarlama anlayışında etkili olan anlayış şöyle
malların dağıtımı
ve satışı, yani “pazarlama”
özetlenebilir (Bozkurt, 2000: 20-21):
sorun olmaya başlamıştır.
İkinci Dünya Savaşı
Ne üretmeliyim ki satabileyim?
sonrasında özellikle savaş amaçlı oluşturulan
ECONOMETRIC
üretim biçimlerinin
hızla tüketimANALYSIS
malları üretme
üretmeliyim
satabileyim?
INNerede
TERMS OF
INDUSTRY AND
HOUSES
ye başlaması ile pazarlama ile ilgili yaklaşımlar
Hangi fiyattan satabilirim?
biraz daha pazara yönelik gelişim göstermiştir.
of electricity
Üreticilerin tamthebirconsumption
güç olduğu
bu dönemdeki
Ne kadar üretirsem satabilirim?
temel pazarlama
yaklaşımları
şunlar
olmuştur
techniques
for analysis.
Moreover,
electricity and
natural gassatmalıyım?
prices
Üretimimi
nerelerde
(Bozkurt, 2000: 20):
Markamın topluma yansıyan artı değeri neler
olmalı? sorularına yanıt arayan pazarlama
anlayışı şekillenmiştir.
Ne üretirsem satarım
Nerede üretirsem satarım
Ne kadar üretirsem satarım
Hangi fiyattan sunarsam satarım
Hangi koşullarda üretirsem satarım
Ne zaman üretirsem satarım
Bu dönemde temel önemsenen konular, müşteri
ve tüketiciyi dışlar nitelikte gelişmiştir. Üretimin
arz yönü önemsenirken tüketicilere gereken önem
verilmemiştir.
1960’lı yılların pazarlama mantığı fabrika üretim mantığı ile benzerlik göstermiştir. 1990’lı
yıllara gelindiğinde ise bu yaklaşım tartışılmaya başlanmıştır. Özellikle bilgisayar ağları ve
bilgisayar ağları ile pazarlama anlayışı, kitlesel
bir yapıdan bireysel bir yapıya dönüşmüştür.
Pazar ve tüketicilere ilişkin toplanan verilerin
değerlendirilmesi ve uygulanması çok kısa bir
sürede ve hatasız yapılmaya başlanmış, bu da
pazarlama iletişiminin ikna edici ve daha etkili
121
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE olanak
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
pazarlama planları ELEKTİRİK
yapmalarına
sağlanekonomik
anlamda ayakta
kalabilmek için radyo
İNCELENMESİ
mıştır. Bu dönemde pazarlama anlayışı önceki
işletmelerinin güçlü pazarlama çalışmaları yapMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
dönemin satış odaklı mantığını geçersiz kılmış;
mak ve dinleyicilerini ait oldukları frekanslarda
pazarlama anlayışı müşteri tatmininin oluşmasını
kalmalarını sağlamak zorundadır. Bu kapsamda
1
amaçlayan bir niteliğe bürünmüştür. Yine bu
pazarlama karmasının çok güçlü olması ve padönemde yoğunÖzet
rekabet
ortamı, azalan marka
dört önemli
: 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verilerizarlama
kullanılarakkarmasının
sanayi bileşeninin çok
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
bağımlılığı, tüketicilerin
artan
ve değişen
talepleri,
iyi uygulanması gerekmektedir.
geleneksel kitle iletişim
araçları
ile
hedef
pazarlara
PAZARLAMA
KARMASI
ve ÖZELLİKLERİ
ve konutlarda
aralıklarına eş
göre elektrik
tespit edilmesi
ulaşma zorluğu,Sanayi
reklam
ve satıştüketim
geliştirmenin
zamanlı olmasının
yaratması
gibiiçin tüketim
edilen görevdeşlik
bulgular sonucunda;
sanayi sektörü
elektrik
ve doğalgaz
Pazarlama
karması
ilk olarak
1956 yılında Borden
nedenler, pazarlama iletişimi olgusunun ortaya
tarafından
ortaya atılmıştır, söz konusu karmanın
çıkmasına neden olmuştur. İletişim süreci kontrol
iki Konut,
bileşeni
vardır.
Bunlar; ürün, planlama,
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,on
Sanayi,
Anova,
TUİK, Fiyat
sürecinden farklılaşmaktadır. Kontrol sürecinde
ücretlendirme, markalandırma, dağıtım kanalı,
temel vurgu üretim sonuçlarına yapılmaktadır.
kişisel
satış,
reklam,
tanıtımlar, paketleme ,
AND
NATURAL
GAS PRICES
İletişim sürecinde ACCORDING
ise temel vurgu
sonuçlardan
gösteri, hizmet verme, insan gücü ve analizdir
HOUSES
çok işlem üzerine yoğunlaşmaktadır. Bu nedenle
(Öztürk, 1998:19 ; Rafiq & Ahmed , 1995:5).
müşterinin çıkarlarının
nethisolduğu
bilinmiyorsa
Abstract: In
study prepared
Dört P Modeli, pazarlamacı Jerome McCarthy
süreç bu çıkarların
ne olabileceği üzerine gelişanalyzed. ANOVA model was applied to the study
prepared1960
with the
use ofyapılan
different sınıflandırmaya
tarafından
yılında
techniques
for analysis.
Moreover,üretim
tirilmelidir. Kısacası
pazarlama
kavramı
electricity (Taşkıran
and natural gas
prices
dayanmaktadır
& Yılmaz,
2014:9). 1962
sonuçları yerine belirli iletişim süreçlerinde ifade
yılında geliştirilen pazarlama karması, pazarlamada
edilmelidir (Stidsen ve Schutte, 1972: 23).
kullanılan önemli kavramlardan biri olarak tarihe
Türkiye dünyanın en fazla aktif radyo işletmesine
geçmiştir. Pazarlama karmasında yer alan dört
sahip ülkelerden bir tanesi konumundadır. 2015
elemanı (ürün- yer – fiyat – tutundurma) ifade
yılında RTÜK resmi kayıtlarına göre Türkiye’de
eden İngilizce sözcüklerin (product - place –
binin üzerinde, İstanbul’da ise yüzün üzerinde
price- promotion) baş harflerinden yola çıkarak,
radyo kanalı faaliyet etmektedir. Bu kadar fazla
pazarlama karması “4P” şeklinde sembolleşmiştir
sayıda radyo kanalının olmasının yanı sıra radyo
(Cemalcılar, 1987:23)
mecrasının reklam harcamalarından aldığı payın
Şirketin önerisini, sunumunu oluşturan ve tüdüşmesi bu mecrada faaliyet gösteren işletmeleketici tatminini sağlamada kullanılacak bütün
rin karlılıklarını olumsuz yönde etkilediği gibi
denetlenebilir pazarlama çabaları, dört ana gruba
pazardaki rekabetin boyutunu da büyütmektedir.
ayrılmaktadır, bunlara pazarlama karma elemanları
Bu kadar yoğun ve ekonomik anlamda daralan
bir pazarda rekabetçi avantaj elde etmek ve
denilmektedir. Bu elemanlar; ürün, fiyat, dağıtım
122
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
ve tutundurma olarak
dört grupta
toplanmaktadır
mıştır, EKONOMETRİK
yazar karmayıAÇIDAN
on iki başlıkta ele almıştır.
İNCELENMESİ
(Odabaşı, 2001: 14).
McCarthy,
pazarlama karması elamanlarını ürün,
AÇIKGÖZ
Günümüze dek pazarlama karmasını oluşturan fiyat, dağıtım ve tutundurma şeklinde dört başlıkta
1
unsurlar farklı biçimlerle sınıflandırmaya tabi incelemiştir. Bu dönem sonrasında pazarlama
tutulmuştur. Bunlardan
en fazla bilineni Lazer ve
olarak analiz
karmasıistatistiksel
elemanlarına
her edilmesi
yazar farklı açılardan
Kelley’in üçlü sınıflaması
(ürün, yer, iletişim) ve
yaklaşmıştır.
Her netespit
kadar
çok sayıda farklı
edilmesi
McCarthy tarafından
1960’lı yıllarda geliştirilen
elektrik
ve doğalgaz
karması
unsurları
olsa da günümüzde
ve 4P olarak adlandırılan
karmadır (McCarty, pazarlama
1996: 38).
fikir birliği yapılan pazarlama karması; ürün, fiyat,
Pazarlama karması kavramı ilk olarak 1964 dağıtım ve tutundurmadan oluşmaktadır (Çakıcı,
ECONOMETRIC
ANALYSIS OF
ELECTRICITY
AND
NATURAL
GAS PRICES
Atay ve
Harman,
2008:
71).
yılında Borden tarafından
kullanılmaya
başlanACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
HOUSES
Tablo 1. Pazarlama Karmasının Unsurları
analyzed.
model was applied to the study prepared
with(Price)
ÜrünANOVA
(Product)
Fiyat
techniques Kalite
for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied
and the research was
Fiyat düzeyi
Çeşitler
Marka
Stil
Ambalaj
Garanti
Sağlanan hizmetler
Diğer özellikler
İndirimler ve krediler
Ödeme şartları
Fiyat değişiklikleri vb.
Tutundurma(Promotion)
Kişisel satış
Reklâm
Tanıtma
Satış geliştirme
Dağıtım (Place)
Dağıtım kanalları
Dağıtım kapsamı
Çıkış noktaları
Satış bölgeleri
Stoklar
Taşıyıcılar vb.
Kaynak: İsmet Mucuk, Pazarlama İlkeleri, İstanbul: Türkmen Kitabevi, 2004, s. 29
123
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Pazarlama karmasında
saklı ilişkileri
daha gerçekçi
kuramın
temelini oluşturmaktadır
(Duncan ve
İNCELENMESİ
bir şekilde yansıtan yaklaşıma olan ihtiyaç sonu- Moriarty, 1998: 1). İletişim teorisi perspektifinden
cunda Waterschoot ve Van den Bulte ikna etme Waterschoot ve Bulte’nin modeli iletişim ve ikna
ve iletişimi eşitleyen 4P’ler yaklaşımını ortaya etme arasındaki ilişkiyi tersine çevirmektedir. İle1
koymuştur. Waterschoot ve Bulte’ye göre her P tişim modellerinin tümünde ikna etme iletişimin
ikna etme üzerine
odaklanmakta, bu noktada pro- bir parçası ve iletişimin bütünleyici bir faktördür.
ve konutlarda
kullanılan
doğalgazkarması,
istatistiksel
analiz
edilmesi
mosyon ortak payda
olmaktadır.
Üretim
Schramm’a
göreolarak
de ikna
etme
öncelikle bir iletişim
fiyat karması, dağıtım
karması
vehipotez
iletişim
karması
sürecidir
(Duncan
uygulanmıştır.
Ayrıca
testleri
uygulanarak
araştırma daha
kapsamlıve
haleMoriarty,
getirilmiştir.1998: 2).
yönünde hareketTablo
edilmiş2.
olup,
yapılan istatistik
bulgulara göreUnsurları
Pazarlama
Karmasının
Ürün
Fiyat
Dağıtım
Promosyon
Kar Anahtar Kelimeler
Liste Fiyatı
Dağıtım kanalları
Halkla İlişkiler
: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Ambalaj
İndirimler
Lojistik
Reklâm Kişisel Satış
Tasarım
Kredi Olanakları
Transport
Satış teşvik
Marka ECONOMETRIC
Ödeme koşulları
Yer
Doğrudan
ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES pazarlama
IN TERMS OF INDUSTRY ANDPOP
Hizmet ACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
Inventory
HOUSES
Kalite
Sergi ve Fuarlar
Seçenekler
Sponsorluk
Ürününü
İnteraktif
pazarlama
özellikleri
Kaynak: Partick De Pelsmecker vd., Marketing Communication, Prentice Hall, 2001, s. 3’den aktaran Peltekoğlu, s. 20
Ürün-Hizmet (Product)
seçimi, üretimi - satın alınması, mal dizesindeki
İşletmelerin pazarlama karması ve planlarının
başlangıç noktasını mal (ürün) ve/veya hizmet
oluşturmaktadır. Pazarlama karması içerisinde
mal, üretim amacından çok pazarlama amaçlı
olarak müşteri ihtiyaç ve beklentilerine uygun
olarak geliştirilmesi doğrultusunda büyük önem
taşımaktadır.
kalemlerin çıkarılması veya yeni kalemlerin
eklenmesini, markalama, hizmet, dereceleme
standardizasyon, seçenek, boyutlar, iade, garanti,
ambalajlanması, kalitesi, stili vb. gibi faaliyet ve
öğeleri içerir (Göksel ve Baytekin, 2005:18).
Ürün, Tüketici tatminini sağlamak, işletmenin satış
ve kar amaçlarını gerçekleştirmek için gereklidir.
İşletme veya örgütün hedef pazarlara sunmayı Ürün, başarılı pazarlama yapmak için tüketici arzukararlaştırdığı mal ve hizmetlerin geliştirilmesi ile larına uygun olmalıdır. Bu da işletmenin devamlı
ilgili olan bu bileşen, mal ya da mal dizelerinin olarak ürün planlama ve geliştirme konusunda
124
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE Bu
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
çalışmalar yapmasını
gerektirir.
çalışmalar,
nitelikleri
ve fizikselAÇIDAN
ürünlerde farkları, hizmet
İNCELENMESİ
üründe tüketici talebindeki değişmeler ve araşdağıtımının, ürün dağıtımından farklı olmasına
tırmalar sonucu yapılan geliştirmeler olabileceği
sebep olmaktadır. Hizmetin, hizmeti üretenden
gibi, yeni ürünler yaratmayı da kapsayabilir.
ayrılamaz nitelikte olması, hizmeti sunan ile müş1
Bugün gelişmiş serbest ekonomilerdeki çoğu
terilerin yüz yüze ilişki kurup doğrudan dağıtım
endüstride yenilik
işletmenin
oluşturulmasını
gerekli
Özetyapmayan
: 2012-2014 Yılları
arasındakizaman
TUİK verilerikanalı
kullanılarak
sanayikılmaktadır.
doğalgaz(Tokol,
içinde pazardanve silindiği
bir gerçektir
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakFiyat
hazırlanan
çalışmada ANOVA modeli
(Price)
2007: 12).
Günümüzün yoğun rekabet ortamında faaliyet
Dağıtım (Place)yönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
aralığıişletmelerde
arttıkça, elektrik pazarlama
ve doğalgaz yöneticilerinin
gösteren
Ürünlerin uygunaralığı
zaman
ve yerde
alıcılarafiyatlarda
ulaştı-da azalma
ürünleri
pazarlarken
Kw cinsinden
yükseldikçe,
meydana
gelmektedir. karar almaları gereken en
rılması ve teslimi
ile ilgili
işletme
içi veDoğalgaz,
dışı kişi,
konulardan
birisi
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,
Tüketim,önemli
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat de fiyattır. İşletme
yer, araç ve faaliyetleri kapsayan dağıtım müşteri
yöneticisi üretilen ürünlere uygulayacağı fiyatatminin sağlanabilmesi için çok önemlidir. Çünkü
tın, ürüne olan talepten, işletmenin sağlayacağı
ACCORDING
TOuygulayacakları
CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
işletmelerin dağıtım
konusunda
kara,
müşterisinden
rakiplerine
kadar pek çok
HOUSES
kararlar, tüm faaliyetlerini etkilemektedir. Örnek
şeyi etkileyeceğini bilmelidir. Bir malın fiyatının
Abstract: faaliyeti
In this study
prepared
by using data oftespit
TSI belonging
to theçalışıldığı
years of 2012-2014,
olarak izlenecek dağıtım
fiyat
ve pazarlama
edilmeye
süreç, fiyatlama süreci
iletişimi yöntemlerine
farklılık
olarak
adlandırılmaktadır.
Bu sürecin aşamaları
analyzed. göre
ANOVA
model gösterebilir.
was applied to the study
prepared
aşağıdaki
gibi özetlenebilir
ve Baytekin,
electricity
and natural gas (Göksel
prices
Her ne kadar pazarlama aracı kuruluşları işletme2005: 116):
nin dışındaki faktörler arasında ise de, yönetici
bu işletmeleri seçme konusunda önemli ölçüde
Fiyatlama amacını seçme
serbestîye sahiptir. Mevcut dağıtım yapısı içinde
Talebi tahmin etme
en uygun dağıtım kanalını seçerek, ürün uygun
pazarlara uygun zamanda ulaştırmak, uygun bir
Maliyetleri hesaplama
dağıtım sistemi oluşturarak, fiziksel dağıtımın
Rakiplerin fiyatının ve önerilerinin analizi
bu kanallarla yapılmasını sağlamak onun başlıca
yönetsel sorumlulukları arasında yer alır (Mucuk,
Fiyat politikasının seçimi
2004: 31).
Fiyatlama yönteminin seçimi
Dağıtım ürünler için ne kadar önemli ise hizmetler
Fiyatın seçimi
içinde o kadar önemlidir. Fakat hizmet dağıtımını
Fiyat; pazarlama karmasında işletmenin ekonomik
anlatmak fiziksel bir ürünün dağıtımını anlatmak
kadar kolay değildir. Hizmetlerin kendine özgü
hayatında rol oynayan temel unsurlardan biridir.
125
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK fiyat
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Pazara dayalı ekonomilerde
arz ve talebi
Tutundurma,
işletmelerin
mal ve hizmetinin satışını
İNCELENMESİ
karşılaştırmakta, alıcı ve satıcının üzerinde anlaş- kolaylaştırmak amacıyla üretici-pazarlamacı işletMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
ması ile mübadele sağlanmaktadır. Fiyatlandırma, menin gözetiminde yürütülen, müşteriyi ikna etme
herhangi bir firmanın ürününe
koyacağı
fiyatı amacına yönelik, programlanmış ve eşgüdümlü
1
belirlemesi demektir. Fiyat işletmenin pazarlama faaliyetlerden oluşan bir iletişim sürecidir. Başka
programının devlet
en fazlaTUİK
konu
Özet müdahalelerine
: 2012-2014 Yılları arasındaki
verileri
çalışma, sanayibir ürünün ve de
birkullanılarak
tanıma hazırlanan
göre de bu
tutundurma,
olan unsurudur. İş
hayatını düzenleyen çeşitli yasa- hizmetin,
kurumun
bir kişinin,
hazırlananbirçalışmada
ANOVA
modelibir fikrin kamuya
uygulanmıştır.
Ayrıca
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha
kapsamlı
hale
getirilmiştir.
ların her ülkede fiyat ve fiyatlandırma konusunda olumlu bir biçimde tanıtılıp benimsetilmesi olarak
sınırlayıcı etkileriyönünde
vardırhareket
(Mucuk,
2004:
edilmiş
olup,158).
yapılanFiyat
istatistik ifade
bulgulara
göre de sonuca (Karafakıoğlu,
gidilmiştir. Elde
edilmektedir
2005: 148).
kavramı işletmelerin
karını artırmak açısından Tutundurma,
bir Sonuç
işletmenin
mal veya hizmetinin
varılmaktadır.
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
önem arz etmektedir. Bunun yanında piyasaya satışını kolaylaştırmak amacıyla üretici pazarlamacı
Anahtar
: Elektrik,
sürülen belirli mal
yaKelimeler
da hizmetin
karşılığında
işletmenin denetimi altında yürütülen, müşteriyi
işletmenin kazanımıdır. İşletmenin amaçlarına ikna etme amacına yönelik, bilinçli, programlanmış
ECONOMETRIC
ANALYSIS
yönelik olarak fiyatlandırma
hedefleri
belirlenir.
ve eşgüdümlü faaliyetlerden oluşan bir iletişim
İşletmeler fiyat stratejilerini belirlerken çeşitli
HOUSES
sürecidir. (Altunışık, Özdemir ve Torlak, 2001:
yollarla dağıtım kanallarının her kademesinde 192). Mucuk (2004: 14) ’a göre ise tutundurma,
the consumption
of electricity
and houses is statistically
rakiplerinin uyguladığı
fiyatı
belirler and
ve natural
kendigas used in industry ürettiği
veya
hizmetlerin varlığını
analyzed. ANOVA model was applied to the işletmeninin
study prepared with the mal
use of
different
techniques
for analysis.
Moreover,
tests ve
düşündüğü fiyatla
karşılaştırma
yapar
(Göksel
tüketicilere duyuran ve işletmenin yaşamasını,
Baytekin, 2005: 118).
gelişmesini sağlayan bir pazarlama aracıdır.
Tutundurma (Promotion)
Tutundurma tanımlardan da görülebileceği gibi
Pazarlama karması içerisinde önemli bir yere sahip
olan tutundurma kitlelerin mal ve hizmeti satın
almaya ikna etme faaliyetlerini kapsayan çabalar
bütünüdür. Tutundurma etkinlikleri ürünün satın
alınmasını teşvik etmek amacıyla tüketicilere,
aracılara ve satış örgütüne yönelik faaliyetler
olarak tanımlanmaktadır. Günümüzde pazarlama
araçlarının değişmesi ve bütünleşik pazarlama
iletişiminin gelişmesi tutundurma etkinliklerinin
tanımının kapsamını da paralel olarak genişletmektedir.
her şeyden önce bir iletişim faaliyetidir. İletişim
sürecinde doğal olarak hedef kitle hakkında elde
edilen bilginin rolü büyüktür. İşletme, tüketicinin
ihtiyaç ve isteklerinde uygun malı, uygun bir
fiyatla, uygun dağıtım olanaklarıyla hazırlasa
bile, hedef pazardaki tüketicilere işletmeyi ve
mallarını tanıtamıyorsa, sunduğu yararlardan
haberdar edemiyorsa, onları satın almaya ikna
edemiyorsa, pazarlama programının başarı şansı
da olmayacaktır. Bu eksiklik tutundurma kararları
ile giderilebilir.
126
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK amaçlarıyla
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Ürün, dağıtım ve fiyatlandırma
beraber
etkisi
altındadır: Tutundurma
çalışmaları çoğu
İNCELENMESİ
tutundurma amaçları, pazarlama amaçlarına yönezaman diğer pazarlama karması unsurları
liktir ve pazarlama amaçları da, üretim, finansman,
hakkında tüketicileri bilgilendirme amaçlıdır.
araştırma-geliştirme gibi firmanın genel amaçlarını
1
 Tutundurma
Bölümü genellikle bir işletmenin dış
oluşturmaktadır. Tutundurma faaliyetlerinin amacı,
çevresi ile olan iletişimini içerir: Reklam,
tüketicileri satınÖzet
almaya
yönlendirmektir.
: 2012-2014
Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
satış tutundurma, kişisel satış gibi tutundurma
şeklindedir.
Farklıkarması
analiz teknikleri
ANOVA
modeli
Tutundurmayı diğer
pazarlama
elemanlarınkarmasıçalışmada
elemanları
işletmenin
dış çevresini
dan ayıran en önemli
özelliği,
inandırıcı
iletişimin
oluşturan
tüketicilerle
gerçekleştirir.
Sanayi ve
konutlarda
göre elektrik ve
tespitiletişimini
edilmesi
yönünde
hareket
edilmiş
olup,
yapılan
istatistik
bulgulara
göre
de
sonuca
gidilmiştir.
Elde
varlığıdır. İşletmelerin gerçekleştirdiği tutundurma
ve doğalgaz
 Tutundurma
karması
elemanları, işletmeler
çalışmalarının özelliklerini
şuseviyesinde
şekilde özetlenebilir
düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
ile tüketiciler
arasında köprü görevindedir.
gelmektedir.
(Tenekecioğlu ve
Ersoy, 2003: 211-212):
 Tutundurma genellikle fiyata dayalı olmayan
 Tutundurma iletişim kuramına dayanmaktadır
bir rekabet aracıdır.
ve ikna edici olma özelliği vardır. Tutundurma
TO bir
CONSUMPTION
RANGES
TERMS OF INDUSTRY
AND sadece tüketicilere
INTutundurma
çalışmaları
çalışmalarıylaACCORDING
işletme belirli
hedef kitlede
HOUSES
yönelik değil, toptancı ve perakendecilerden
arzuladığı sonuçları almayı amaçlar ki bu
Abstract: In this study
prepared
using data of TSI oluşan
belonging
to the years kanal
of 2012-2014,
pazarlama
üyelerine de yöneliktir.
amacın gerçekleşebilmesi
için
hedefby kitleythe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
le ikna edici
bir iletişim
gerekir.
analyzed.
ANOVA kurulması
model was applied
Tutundurma,
pazarlama
karmasının
diğer elemantechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied
and the research
was
İşletmeler made
tutundurma
karmasıThe
elemanları
more comprehensive.
ları ile uyum içinde düşünülmesi gereken, kendi
yardımıyla hedef kitlenin ikna edilmesini
içinde de farklı özellikler taşıyan ve tutundurma
sağlamaktadırlar.
karması olarak adlandırılan elemanlardan oluşur.
 Tutundurma çalışmaları doğrudan satışları Tutundurma çalışmalarının açıklanan özellikleri
kolaylaştırma amacına yönelik olduğu kadar, birbirini destekleyen çabalar sonucunda elde
tutum ve davranışları etkileme amacına da edilir. Bu çabalar pazarlama yönetimi tarafından
yöneliktir: Tüketici olarak maruz kalınan rek- uygulanmakta ve amaca yönelik olmaktadır.
lam mesajlarının bir kısmı, ürünlerin satısını
Pazarlamanın günümüzde, bilinçaltına doğrudan
arttırmayı hedeflemektedir. Çoğu zaman satış
nüfuz etme özelliği ile önemli bir bileşeni olan
amacı olmayan ancak davranışları değiştirmeyi
tutundurma, çok geniş bir faaliyet alanına sahiptir.
ya da pekiştirmeyi hedefleyen tutundurma
TV’de izlenen bir şampuan reklâmı, internet sayfamesajları da bulunmaktadır.
sında yer alan bir bilgisayar reklâmı, olimpiyatlar
 Tutundurma çalışmaları diğer pazarlama için yapılan bir sponsorluk faaliyeti, bir holdingin
faaliyetleri ile birlikte uygulanır ve onların çıkardığı haber bülteni, bir satış temsilcisinin yaptığı
127
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE karşılığı
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDANbir ücret karşılığında,
ilaç tanıtımı, bir gazetenin
kupon
verdiği
ve benimsetilmesi
amacıyla,
İNCELENMESİ
VCD player, bir restaurantın sunduğu indirimli kişisel olmayan bir biçimde sunulmasıdır. Bir başka
menü birer tutundurma faaliyetidir. (Tığlı, 2004: 3). tanıma göre reklâm, bir mal ya da hizmetin, bir
kurumun, bir kişinin ya da firmanın kimliği belirli
1
Tutundurma diğer pazarlama bileşenleri
(Ürün,
fiyat, Elektrik-Enerji Bölümü
Kilis 7 Aralık
Üniversitesi,
sorumlusu tarafından tarifesi önceden belli bir
dağıtım) için harcanan çabaların yerini bulması için
ücret karşılığında kitle iletişim araçları vasıtasıyla
zorunlu bir işlevdir.
Çok
iyi
bir
ürün
üretebilirsiniz,
olarak
analiz edilmesi
olumlu istatistiksel
bir biçimde
tanıtılıp
benimsetilmesi çabaşeklindedir.
Farklı
analiz teknikleri ancak
pazara uygun fiyatta
ve yerde
dağıtabilirsiniz,
larıdır
(Altunışık,
Özdemir
ve Torlak, 2001: 200).
araştırma
daha kapsamlı
tanıtımını doğruSanayi
bir şekilde
yapamazsanız
o
güne
yönündefirmanızı
hareket edilmiş
olup,uğratabilir.
yapılan istatistik Ogilvy’e
bulgulara göre
de sonuca
gidilmiştir.pazardaki
Elde
göre
bir ürünün
durumunu
kadar ki tüm çabalar
zarara
belirleyen,
ürünler
arasındaki
önemli farklılıklar
Tutundurma birfiyatlarının
işletmenin
yalnızcadüşüş
satışlarını
genel seviyesinde
varılmaktadır.
Sonuç
olarak tüketim
meydana
gelmektedir.
arttırmasına yardımcı olmaz. Tutundurma farklı değil, markanın kişiliğidir. “Başarının anahtarı tüAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,
Sanayi, Konut,
Anova,
TUİK,
Fiyat yatar” diyen Ogilvy,
bir yarar
vaat
etmekte
hedef kitleleri için
farklı alamlar taşır. Tutundurma keticiye
genel olarak tüm toplumu ilgilendirir ki, bu bütün reklâmını markalar için herkesin tanımlanmış bir
kişilikAND
yaratmaya
üreticilerinin, pazarda
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
NATURALadamış
GAS PRICES
içinde tüketiciler,ECONOMETRIC
yatırımcılar, dağıtım
kanalları,
finansal aracılar, düşünce liderleri, devler HOUSES
ve en yüksek karla en geniş paya sahip olacaklarını
hatta rakipler bile yer almaktadır. Bu bağlamda vurgulamaktadır (Cavlaz ve Yeşilyurt, 2000: 29-30).
the consumption
electricity
bilgi vermek, toplumu
sosyalof bir
olgu and
hakkında
20. yüzyılın başında modern reklâmın duayeni
bilinçlendirmektechniques
de tutundurmanın
işlevlerinden
tests of hypothesis
applied and the
research was
olarakwere
tanımlanan
Lordand
Thomas reklâm
birisi olmaktadır (Tığlı, 2004: 4). Tutundurma ajansının sahibi Albert asker; radyo, televizyon
karmasını oluşturan unsurlar; reklâm, kişisel satış, ve internetin yaşamımıza katılmasından önce ve
promosyon, halkla ilişkiler olmak üzere dört başlık reklâm ve iş dünyasının faaliyet alanının oldukça
altında toplanmaktadır.
sınırlı olduğu yıllarda; reklâmı herhangi bir nedenle
Reklam
Reklam günümüzde işletmeler tarafından en sık
kullanılan ve tutundurmanın vazgeçilmez aracıdır. Toplumsal ve ekonomik açıdan önemli roller
üstlendiğini de göz önüne aldığımızda tutundurma
karması içerisinde reklâmın büyük bir öneminin
olduğu görülmektedir.
“basılı yöntemlerle satış yetkinliğini arttırmaya
yönelik faaliyet olarak tanımlamıştır. Oysa bugün
reklâm; “genellikle bir bedel karşılığında kimliği
belirli sponsor tarafından çeşitli iletişim ara ve
yöntemleriyle gerçekleştirilen ürün, hizmet ve
fikirleri tutundurmaya yönelik, önceden planlanan
ve kişisel olmayan iletişim” (Peltekoğlu, 2007:
39) olarak tanımlanmaktadır.
Mucuk (2004: 121)’a göre reklâm mallarının, hiz- Reklâmın temel işlevi potansiyel müşterileri ürüne
metlerin veya fikirlerin geniş kitlelere duyurulması çekmek, ilgi uyandırarak satın alma sürecini baş128
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
latmak ve ona ivmeELEKTİRİK
kazandırmaktır.
Satın alma
KişiselEKONOMETRİK
satış doğrudanAÇIDAN
satış yapma amacıyla poİNCELENMESİ
sürecinin başlaması için bir gereksinimin var tansiyel tüketicilere yapılan sözlü sunum olarak
olması veya uyarılması gerekmektedir. Reklamın tanımlanabilir. Kişisel satışın başarısı potansiyel
pazarlama karmasındaki işlevleri dört ana temada tüketiciler ile ilgili verilere bağlıdır. Kişisel satışta
1
gruplanır (Karafakıoğlu, 2005: 156):
satış elemanları, tanıtımını yaptıkları mal ve hizmet
aracılığıyla tüketici ile firma arasında bir ilişki
Özetürünlerin
: 2012-2014 Yılları
arasındaki
TUİK
- Reklâm yeni
pazara
girişini
kove konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel olarakelde
analizedilen
edilmesitepkiler sayesinde
kurar. Tüketicilerden
laylaştırır. şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak hazırlanan çalışmada ANOVA modeli
geri
bildirim
sağlanır.
kişisel satışta
araştırma
daha kapsamlı
hale Dolayısıyla
getirilmiştir.
Sanayi veiçin
konutlarda
tüketim
göre elektrik
alıcıveiledoğalgaz
satıcıfiyatlarının
arasındatespit
yüzedilmesi
yüze ya da telefonla
- Reklâm tüketiciler
başlıca
bilgiaralıklarına
kaynağıdır.
gerçekleştirilen
karşılaşma vardır.
Tüketiciler edilen
reklâmda
alan bilgilerle
daha
bulgularyer
sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim
aralığı arttıkça,kişisel
elektrik bir
ve doğalgaz
kolay karar verirler.
meydana
Kişisel
satışgelmektedir.
reklam gibi sadece tek taraflı olmayıp,
Anahtar
Kelimeler : yığınsal
Tüketim,
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
müşteri
ile karşılıklı
iletişimi
içeren bir süreçtir.
- Reklâm talebi
arttırarak,
üretime
olanak sağlamış, talebi azalan ürünlerde bu Ancak bu sürecin tüketici açısından rahatsız edici
olmaması
kişiselGAS
satışı
uygulayacak personelin
trendi bir süreECONOMETRIC
geciktirmiştir.ANALYSIS OF ELECTRICITY
AND için
NATURAL
PRICES
gerek bu konuda, gerekse sektörün geneli hakkında
HOUSES
- Bir anda çok sayıda kişi ve kuruluşa ulaşmak
doyurucu bilgilere sahip olması da gerekmektedir.
bakımındanAbstract:
reklâmInkişisel
satıştan
ucuz
this study
prepareddaha
by using
Kişisel satışta satış elemanı müşterinin mesaja
ve etkilidir.the
were applied
and the researchdeğişiklikler
was
tepkilerini
değerlendirerek
yapabiKişisel Satış made more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
leceği için esneklik söz konusudur. Kişisel satışta
Kişisel satış, çeşitli biçimler alabilmesine rağmen bir reklâmın yapabileceğinden daha fazla bilgi
satıcının müşteriyi ya da potansiyel müşteriyi aktarmak mümkündür ve karmaşık ürün özelliklesatın almaya ikna etmek için onunla bireysel bir rinin ve teknik ayrıntıların tartışılmasının gerektiği
endüstriyel satışta çok yaygın olarak kullanılır.
ilişkiye girmesi olarak betimlenebilir.
129
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
Şekil 1. Kişisel Satış Süreci
Kaynak: Karafakıoğlu, 200:. 177.
Halkla İlişkiler
Pazarlamanın son üç adımı olarak tanımlanan
Tutundurmada kullanılan bir diğeri uygulama
kişisel satışta, satış
elemanı tüketici
ile mağaza
da halkla
ilişkilerdir.
ECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
AND NATURAL
GASHalkla
PRICES ilişkiler bazen diACCORDING TO CONSUMPTION RANGES IN TERMS OF INDUSTRY AND
arasında iki yönlü iletişim sağlanmaktadır. Kişiğer tutundurma karma elemanları ile karıştırılır.
HOUSES
sel satışın diğer pazarlama iletişim unsurlarına
Halkla ilişkilere hatalı bir şekilde duyurum olarak
göre en belirgintheavantajı
esnek
olmasıdır.
Satış gas used
bakılmaktadır.
beraber pazarlama sekconsumption
of electricity
and natural
in industry and Bununla
elemanı müşterilerin
beklentileri, motivasyonu,
törü çalışanları, geleneksel pazarlama araçlarının
made
more comprehensive.
purpose was to determine
and nedeniyle
natural gas prices
gereksinimleri ve
davranışlarına
göreThetutumunu
etkisininelectricity
azalması
artık tüketici odaklı
belirleme şansına sahiptir. Böylece emek ve
ve maliyet açısından daha verimli olan halkla ilişenerji tasarrufu sağlanabilmektedir. Kişisel satışkiler faaliyetlerine önem vermeye başlamışlardır.
ta, özellikle Pazar araştırmasıyla yapılan iyi bir
Odabaşı ve Oyman (2011: 130) halkla ilişkileri;
başlangıcı başarının takip etme olasılığı oldukça
“özel ya da tüzel kişilerin belirtilmiş topluluklarla
yüksektir. (Peltekoğlu, 2007: 35).
dürüst ve sağlam bağlar kurup geliştirerek, onları
Pazarlama iletişimi açısından satış yönetimi satış
olumlu inanç ve eylemlere yöneltmesi, tepkileri
gücünü oluşturan satış temsilcilerinin yönetimine
değerlendirerek tutumuna yön vermesi, bu sailişkin planlama, uygulama ve kontrol işlevleridir.
yede karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler sürdürme
Satış yönetimlerinin görevi satış gücüne ilişkin
yolundaki planlı çabaları kapsayan bir yöneticilik
temel politikaları ve örgüt yapısını belirlemek,
sanatı” olarak tanımlamışlardır.
satış bölgelerini ve kotalarını, bütçelerini saptamak
ve etkin bir kontrol sağlamaktır. (Karafakıoğlu,
2005: 166)
130
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Promosyon
EKONOMETRİK
AÇIDAN
MEDYA
İŞLETMELERİNDE
İNCELENMESİ
PAZARLAMA ve RADYO
Literatüre bakıldığında promosyonMurat
sözcüğünün
karşılığı olarak “satış tutundurma”,Güven
“satış
proRadyo
işletmeciliğinin tarihçesi incelendiğinde
Grup
A.Ş. Finans
Yönetmeni
1
mosyonu”, “satış özendirme”,
“satış
radyo pazarlamasının
özellikle son 30 yılda geKilis
7 Aralıkdestek”,
Bölümü
“satış teşvik” ve “satış geliştirme” gibi kavramlar lişme gösterdiğini görmekteyiz. Radyo işletmeleri
: 2012-2014
TUİK verileri
kullanılarak
hazırlanan
bu çalışma,
sanayi
kullanılmaktadır.Özet
Pazarlama
iletişiminin
en önemli
özellikle
1950
‘li yılların
öncesinde
bulundukları
araçlarından birişeklindedir.
olan satışFarklı
tutundurma
etkinlikleri,
pazarda
kendilerini
pazarlama
analiz teknikleri
kullanılarak
hazırlanan
çalışmada ANOVA
modelikonusunda daha
ürünün satın alınmasını
teşvik etmek amacıyla az çaba göstermiştir. 1960’lı yılların sonrasında
yönünde ve
hareket
edilmiş
olup, yapılan
istatistik radyo
bulgulara
göre de sonuca
gidilmiştir.
tüketicilere, aracılara
satış
örgütüne
yönelik
sayısının
artması
onlarınElde
da kendi aralarında
faaliyetler olarak
tanımlanmaktadır.
rekabet etmelerine neden olmuştur. 1970’li yıllarda
FM bandından
yayın yapan radyo sayısının atması
Promosyon, tüketiciler, işletmeler ya da aracı
Sanayi, Konut,
Anova,işletmeleri
TUİK, Fiyat de pazarda farklılaşsonucunda
radyo
kurumları daha hızlı ve daha fazla miktarda satın
mak için bazı rekabetçi stratejiler geliştirmeye
almaya yönlendirecek dürtücü, harekete geçirmeye
başlamışlardır.
1980’li
yıllarda radyo kanalları
AND NATURAL
GAS PRICES
çalışan oldukça farklı
araçlardan
oluşan bir tuACCORDING
TO CONSUMPTION
kendilerini pazarda konumlandırmak için strateHOUSES
tundurma çabası (Altunışık, Özdemir ve Torlak,
jiler geliştirmişler, reytingler ve diğer araştırma
2001: 207) şeklinde
tanımlanabilecektir.
Abstract:
yöntemlerini kullanarak promosyon faaliyetlerini
analyzed.
modelkupon
was applied
to the zenginleştirmeye
study prepared with the
use of different 1990’lar radyo
başlamışlardır.
Promosyon, örnek
ürünANOVA
dağıtımı,
verme,
Thefaaliyetler
purpose was to işletmeciliği
and natural
yerini
dahagasdaprices
sağlamlaştırmıştır.
para iadeleri, yarışmalar,
çekilişler vb.
aracılığıyla kısa süreli olarak ürünün satışını art- Radyo sayısında artış yaşanmış, kamu yayıncılıtırmayı hedefleyen bir tanıtım bileşenidir. Satış ğının yanında özel sermayeli radyo kanallarının
geliştirmenin artan önemini ise, artan rekabetle da pazara girmesi ile rekabet daha da artmış ve
birlikte firmaların kendi markasını avantajlı konuma radyo işletmeleri de radyo pazarında birer ürün
getirmek istemesi, reklâm maliyetlerinin artması ve olarak kendilerini farklılaştırmak üzere pazarlama
aynı sektörde faaliyet gösteren benzer markaların biliminden faydalanmaya başlamışlardır.
fiyat konusundaki yarışından kaynaklanmaktadır.
Radyo kanalının kurumsal olarak tanıtılması ve
Bu süreçte tüketicileri harekete geçirerek satın
programlar hakkında tanıtım, tutundurma ve paalmaya teşvik etmek, aracıların ve satış gücünün
zarlama çabalarının yapılması iki tür hedef kitleyi
etkinliğini artırarak desteğini sağlamak temel amaç
etkilemeyi amaçlamaktadır. Bunlar dinleyiciler ve
olarak karşımıza çıkmaktadır.
reklam verenlerdir. Dinleyici promosyonları ile
geniş kitleler kanalın tüketicileri haline gelirken,
bunu sonucunda oluşan dinlenme oranları, reklam
131
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDANile diğer bölümlerin
verenlere yönelik satış
promosyonu
çalışmalarında
Tutundurma
bölümü
İNCELENMESİ
önemli bir rol oynamaktadır. Radyo işletmelerinde
koordinasyonunu yürütmektir,
pazarlama bölümü ve pazarlama yöneticisinin
Radyo
işletmelerinde pazarlama faaliyetlerinde
Yönetmeni
programları dinleyicilere de reklam verene de
1
amaç, mevcut
dinleyicileri elde tutmak ve yeni
Bölümü
pazarlama yönünde pek çok sorumlukları bulundinleyiciler elde etmektir. Pringle (1999:216) bu
maktadır. Bu sorumluluklar
(Pringle
ve
diğerleri,
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriamacı
kullanılarak
sanayiimaj, tutundurma
gerçekleştirmenin
yolunu
1999:214) : ve konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
programçalışmada
tutundurma
olarak
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarakvehazırlanan
ANOVA
modelibelirtmiştir. İmaj
Tutundurma
planının geliştirilmesine yartutundurması ile bir radyo kanalının kamuoyunSanayi ve konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik ve doğalgaz fiyatlarının tespit edilmesi
göre pekiştirilir,
Eldegeçirilir ve oluşdımcı olmak,
daki algısı
harekete
turulur.
ÖrneğinSonuç
bir radyo
kanalının uyguladığı
varılmaktadır.
olarak tüketim
Dinleyici vefiyatlarının
satış tutundurma
kampanyalarını
meydana
gelmektedir.
format o yerde o kanalın imajıdır ve hedef kitle
planlamak ve oluşturmak,
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,kanalı,
Sanayi, Konut,
Anova,
TUİK,ya
Fiyat
müzik
kanalı
da haber kanalı olarak
konumlandırır.
Reklam ve tutundurma materyalleri ve takvimlerinin düzenlenmesinin
veANALYSIS
hazırlanmasının
ECONOMETRIC
Radyo
işletmeciliğinde
iyi bir pazarlama çaACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS
OF INDUSTRY AND
gerçekleştirilmesi,
HOUSES
lışması genellikle bir pazarlama planı ve bunu
biryears
bütçe
ile gerçekleşmektedir.
Kampanyaları
değerlendirme,
Abstract:
In this study prepared by using data ofkarşılayacak
TSI belonging to the
of 2012-2014,
Pazarlama amaçlarını içeren plan içinde reklâm,
modeluygulama
was appliedve
Kampanyaanalyzed.
yaratım,ANOVA
planlama,
applied and
researchile
wascanlı yayında ve
halklawere
ilişkiler
ve the
tanıtım
made more
comprehensive.
değerlendirmeye
uygun
veri ve araştırmaların
yayın dışında yapılan faaliyetler yer almaktadır.
anlaşmasını yapmak,
Radyo işletmeleri kendilerini pazarda konumlanKanalın kurumsal imajının sağlanmasını
dırma ve rekabet içinde farklılaşmak için farklı
ayarlamak,
pazarlama faaliyetlerine imza atmaktadırlar. Bu
faaliyetler On Air Promotion ve Off Air promotion
Medya ilişkilerini yürütmek,
olmak üzere ikiye ayrılırlar.
132
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
Şekil 2. Radyo Kanallarının Pazarlama Faaliyet Biçimleri (Kuyucu,2014:151)
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
INDUSTRY
AND
On Air Promosyon
(Yayın Sırasında
Yapılan
DJ’ler
– DiğerOFradyo
çalışanlarının
varlığı)” olarak
HOUSES
Pazarlama Çalışmaları): Radyo kanalının sınıflandırmışlardır.
Abstract: In oluşturduğu
this study prepared
by usingve
kendi içeriği vasıtasıyla
tanıtım
industry
and houses (Yayın
is statistically
Off inAir
Promotion
Dışı Faaliyetler)
analyzed. ANOVA
modelpromosyonda
was applied to the study prepared with the use of different
pazarlama faaliyetleridir.
On Air
diğer
radyo kanalı kendi
kullanarak
madeyayınını
more comprehensive.
Thetanıtımını
purpose was to Radyo
determineişletmelerinin
gasmedya
prices mecralarından
yapmaya çalışır. Radyo kanalının yayın formatı faydalanarak gerçekleştirdiği tanıtım faaliyetlerine
başlı başına bir tutundurma çalışmasıdır. Kanal- off air promotion adı verilir. Yayın sırasında yapılan
da yayınlanan programlar, kanalın yayınladığı (on air promotion) tutundurma çalışmaları yayını
müzik ve haber programlarının her biri birer dinleyen dinleyicileri hedef almaktadır, dinleyicinin
pazarlama aracı olarak radyo kanalının tanıtımı bir kez daha o radyo kanalını dinlemesi ve dinleyici
gerçekleştirmektedir. Yayınlanan programların ile reklam veren olarak adlandırdığımız müşteri
dışında radyo kanalının yayını esnasında çeşitli dj memnuniyetinin artmasına yöneliktir. Yayın dışı
anonsları (dj talk) ve jingle’lar ile radyo kanalının tutundurma çalışmaları (off air promotion) ise
tanıtımı yapılmaktadır. Bu tarz faaliyetler radyo daha geniş kitlelere yöneliktir. Radyo kanalının
kanalının tutundurma çalışmalarını pekiştirirler. dinleyicisini arttırmak ve pazardaki konumunu
Pringle (1999:226), Smith (1990:126) ve diğerleri güçlendirmek amacıyla gerçekleştirilmektedir. Yayın
on air promosyonda yer alan faaliyetleri “radyo dışı tutundurma çalışmalarında radyo işletmeleri
adı (kimlik anonsu)” - “ Slogan” , “Program diğer medya işletmelerinin gücünden faydalanır
içerikleri”, “Haberler”, “Program yapımcıları ve ve farklı kitlelerin ilgisini çekmeyi amaçlar.
133
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
Tablo
3. Off VE
AirDOĞALGAZ
Promosyon
Uygulamaları
(Kuyucu,AÇIDAN
2014:154)
İNCELENMESİ
Televizyon Reklamları
Gazete ve Dergi Reklamları
1
Açıkhava Reklamcılığı
Kullanımı
Kilis 7 Aralık(Outdoor)
Üniversitesi,
Elektrik-Enerji Bölümü
Internet Reklamı
Sosyal Medya
Kullanımı
ve konutlarda
kullanılan
Sinema Reklamcılığı
Sanayi
ve konutlarda
tüketim
Halkla
İlişkiler
Faaliyetleri
Mektupları,
Bülteniiçin
Kullanımı
edilenHaber
bulgular
sonucunda; Basın
sanayi sektörü
tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
Etkinlik Pazarlaması (Event Marketing)
Çapraz
Pazarlama
(Cross
Promotion)
Anahtar
Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,
NATURAL GASönemli
PRICES bir özelliği ürünRADYO İŞLETMECİLİĞİNDE
MedyaANDişletmelerinin
HOUSES
lerinin ikame (yerine kullanma) olmamasıdır.
PAZARLAMA KARMAASI
Kitle iletişim araçları, teknolojik gelişmelerle
Medya endüstrisitheyapısı
gereği
diğer
endüstrilerden
in industry
and houses
statistically
birlikte,
her geçen
günisdaha
çeşitli ve daha kolay
farklılık göstermektedir.
zamanda
tüketilen,
techniques Belirli
for analysis.
Moreover,
tests of hypothesis
were applied
and the
research was
erişilebilir
özellikler
kazanmaktadır.
Okuyucu bir
elle tutulan bir ürün üretmekten çok anında tüketilen haberi gazete yerine radyo, televizyon, internet,
bir hizmet sunmaktadır. Radyo mecrasında faaliyet cep telefonu aracılığıyla da öğrenebilmektedir.
gösteren kanallar birer marka olan endüstride bir Bir başka deyişle gazetenin olmadığı durumlarda
başka kaynaklardan rahatlıkla haber alınabilmesi
ürün iken, o markanın ürettiği içerik de bir hizmet
gazeteye olan ihtiyacı azaltmaktadır (MEB, 2007:
olarak tüketiciye sunulmaktadır. Radyo endüstri13). Radyo, medya endüstrisi içinde mecraların
sinin diğer endüstrilerden ayrılan bir diğer önemli
birbirileri ile olan bu rekabetten payını almakta
özelliği ise ürünün tüketiciye ücretsiz sunulmasıdır. ve ürettiği içeriği tüketiciye farklı biçimler de de
Bu özellikle geleneksel radyo mecrasında yüzde sunmaya çalışmaktadır.
yüz ücretsizdir. Mecra, gelirini ve fiyatını reklam
Medya işletmeleri kamuoyuna dönük hizmet
verenin istek ve beklentilerine göre düzenlemek
üretimini gerçekleştirirken başlıca girdilerini dış
zorundadır. Bundan dolayı radyo mecrasında iki çevreden sağlamaktadır. İşletmelerinin dışında
ayrı müşteri gurubu vardır. Bunlar: Dinleyici ve bulunan ve işletme faaliyetlerini doğrudan ya da
dolaylı olarak etkileyebilen dış çevre faktörleri
reklamcılardır.
134
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
arasında okuyucularELEKTİRİK
ve reklam VE
verenlerden
oluşan
Geleneksel
medyada yeni
medyaya geçişte radyo
İNCELENMESİ
müşteriler grubu; aynı sektörde faaliyet gösteren mecrası ürün çeşitliliğini arttırmış ve online stream
diğer basın işletmelerinin oluşturduğu rakipler; (internet radyoları), podcast gibi farklı biçimlerde
çalışanların ve işverenlerin örgütleri olan sendikalar, sunulan içeriklerle ürün çeşitliliğine gitmişledir.
1
finans, ham madde sağlayan kuruluşlar ve haber
Dağıtım faktörü, medya ürününün stok edilememe
kaynakları, faaliyetlerin
yürütülmesinde
Özet : 2012-2014
Yılları arasındakiişbirliği
özelliğinden
dolayı
biredilmesi
önem arz etmektedir.
ve ile
konutlarda
doğalgaz
ile elektrik
istatistiksel
olarakayrı
analiz
yapılan kuruluşlar
siyasikullanılan
iktidar ve
iktidara
aday tüketiminin
hazırlanan
çalışmada
ANOVA
modeli
temel ilke, gazetenin asgari maliyetle
olan çevreler bulunmaktadır
(Karabay,
1998:uygulanarak
70). Dağıtımda
hipotez testleri
ve doğalgaz
edilmesi
okuyucuya
zamanında
ulaşmasıdır.
Vakit ve nakit
yönünde hareket
edilmiş olup, pazardaki
Medya işletmelerinde
fiyatlandırma,
gazetearalığı
dağıtımında
iki önemli
unsurdur (Karabay,
ve doğalgaz
rekabet derecesi,
rakip
işletmelerin
fiyat
politifiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna
Sonuç
olarak tüketim dağıtılan ürün
1998: varılmaktadır.
104). Basın
işletmelerinde
kaları, ekonomiye bağlı olarak oluşturulmaktadır. gazete iken radyo işletmelerinde dağıtılan ürün
Fiyat, maliyete,Anahtar
pazaraKelimeler
ve arz: Elektrik,
– talepDoğalgaz,
ilişkisine
o an yayınlanan programdır. Bu ürünün dağıtımı
göre olarak belirlenmektedir (Sayılgan, 2010:138).
geleneksel radyo yayıncılığında karasal frekansECONOMETRIC
ANALYSIS
Radyo mecrasında
tüketici radyonun
sunduğu
lardan
yapılmaktadır.
Geleneksel
medya da bu
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
hizmete hiçbir bedel ödemezken, reklam veren HOUSES
bu
ürüne (radyo programı) başka hiç biçimde ulaşıhizmeti tüketen tüketicinin yarattığı değere bedel
TSI belonging
to the
years ofteknolojilerinin
2012-2014,
lamazken
yeni
iletişim
gelişmesi
the consumption
of electricity
öder. Bir başka deyişle,
tüketicinin
radyoandiçeriğini
analyzed. ANOVA model was applied to the ile
study
prepared
with the use
of different
radyo
ürününün
dağıtımı
da genişlemiştir.
tüketmesi reklam
verenforiçin
o radyo
içeriğinin
techniques
analysis.
Moreover,
sadeceandKısa
Orta
ve Uzun Dalga ile
made more comprehensive. The purpose was to Geçmişte
natural- gas
prices
fiyatlandırılmasına en önemli etkendir. Bunun için
FM bandı aracılığı ile dağıtılan radyo yayınları
bir radyo programının önce dinleyici tarafından
iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişme ile önce
dinlenmesi, sonra bu dinleme oranının tespit
edilmesi gerekmektedir. Bu iki aşama sonrasında uyduya, sonra da internet mecrası ile dağıtılmaradyo kanalının ürettiği hizmetin fiyatı belirlenir ya başlanmıştır. Günümüzde radyo, pazarlama
karmasında yer alan dağıtım elemanını dijital
ve radyo işletmesi bir ekonomik girdi sağlar.
teknolojiler sayesinde geliştirmiş ve daha geniş
Radyoda fiyat geleneksel medyada yeni medyaya kitlelere ulaşma imkânı elde etmiştir.
geçişte farklılık kazanmıştır. Geleneksel medyada
sadece dinleyicinin dinlediği süre üzerinden reklam Medya işletmeleri bir kitle iletişim aracı olarak
verene satış yapılırken, yeni medya aracılığı ile pazarlama iletişimine çok daha fazla ihtiyaç duyan
internet ve dijital radyo platformlarının çeşitlenmesi işletmelerdir. Çünkü bu işletmelerin üstlendikleri
ile beraber radyo işletmeleri kurdukları dijital radyo işlevleri yerine getirebilmeleri, etkinlikleri kamecralarında direk olarak dinleyicilerde de abone- muoyun yaratmadaki güçleri ile satış miktarları
lik yöntemi ile gelirler sağlamaya başlamışlardır. ve dolayısıyla karlılıkları pazarlama iletişiminde
135
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK VE
EKONOMETRİK
AÇIDAN
sağladıkları başarı ölçüsünde
gerçekleşmektedir
• Reklam
aracılığı ile
belirli mal ve hizmete karşı
İNCELENMESİ
tüketicilerde olumlu bir tutumun oluşmasının
(Karabay, 1998: 128).
sağlanmasıdır.
Güven Grup
Radyo işletmeleri de pazarlama karması
unsurRadyo işletmeleri
Bölümü içeriklerinin tanıtımını reklam
larını ve buna bağlı olarak da 1tutundurma
çalış- Elektrik-Enerji
malarını kısa, orta ve uzun vadede belirlenmiş bir yolu yaparak farklı hedef kitlelerin kendi progÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri
kullanılarak dinlemesini
sanayi
ramlarını
amaçlamaktadır.
Bunun
pazarlama stratejisi
çerçevesinde
ve konutlarda
kullanılangerçekleştirmek
için
bir radyo
programının
içeriği ile ilgili bir
hazırlanan
çalışmada
ANOVA modeli
durumundadırlar.
gazete veya dergiye reklam veren radyo kanalı,
yönünde tutundurma
hareket edilmiş iki
olup,
yapılan
istatistik obulgulara
göre deverdiği
programı
reklamElde
aracılığı ile diğer
Radyo işletmelerinde
farklı
hedef
mecraların
tüketicilerine
Radyo
kitleye yapılır. Bu
hedefgenel
kitlelerden
din- sonucuna
fiyatlarının
seviyesinde birinci
varılmaktadır.
Sonuç olarak tanıtmaktadır.
tüketim
meydana
gelmektedir.
leyici, ikinci ise reklam verendir. Radyo mecrası kanalları programları ve kurumsal kimlikleri ile
tutundurma faaliyetlerini iki farklı hedef kitleye ilgili hazırladıkları reklamları, gazete – dergi,
televizyon kanalları, internet siteleri, sinema ve
yapmak zorundadır.
açık hava
AND reklamcılığı
NATURAL GASaracılığı
PRICES ile farklı kitlelere
Reklamın basın işletmelerine sağladığı faydaları
duyurmaktadır.
HOUSES
Sayılgan (2010: 146) şu şekilde sınıflandırmıştır:
Medya
işletmelerinin
TSI belonging
to the years pazarlama
of 2012-2014, karmasında kulconsumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
landıkları dördüncü eleman, tutundurma (promo• Kişisel satışthe
faaliyetlerini
analyzed.
ANOVA desteklemek
model was applied to the study prepared with the use of different
wereTürkiye’de
applied and the
research was
tion) ise
özellikle
yazılı basında çok
• Satışçıların ulaşamadığı kişilere ulaşmak
uygulanmıştır. 1980 ve 1990’lı yıllar gazetelerin
• Tüketicilerin reklama konu olan mal, hizmet satış arttırma çabalarında promosyonun tipik bir
uygulama haline geldiği dönem olmuştur. Özellikle
ve markayı tercih etmelerini sağlamak
90larda yaşanan promosyon savaşları, bu olgunun
• Talebi istikrarlı hale getirmek
yerleşik hale gelmesinin başlangıcı sayılabilir.
1992- 95 tarihleri arasında Hürriyet-Sabah gibi
• Ön kanı oluşturmak, pazarda tanınmış bir
büyük gazetelerin dev promosyon kampanyaları,
işletmenin yeni mallarının, mevcut malların
satışları arttırdığı gibi medya kuruluşlarının karkazandığı olumlu kanıdan faydalanmasını
larını da katlamıştır. 1993’e kadar promosyonla
sağlamak
gazete tirajını arttırma amacı güdülürken, 1993’ten
• Toplam birim maliyetleri düşürmesi, reklamın sonra promosyon uygulamaları pazarlama amaçlı
satışları arttırması, pazarı geliştirmesi, üretilen yapılmaya başlanmıştır (Tutar, 1996: 417).
mal birimi başına düşen sabit maliyetleri Radyo işletmeleri tutundurma çalışmalarına özellikle
azaltması
özel sermayeli radyo kanallarının sayıca artmaya
136
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN Araştırmada kurambaşladığı 1990lı yıllarda
başlamışlardır.
Radyonun
ilişkisi EKONOMETRİK
üzerinde durulmuştur.
İNCELENMESİ
TRT tekelinde olduğu dönemde mecrada nerdeyse sal temeli oluşturmak amacıyla literatür taraması
hiçbir tutundurma faaliyeti yokken, 90larla beraber yapılmış ve betimleme yöntemi uygulanmıştır.
radyolar arasında çok ciddi tutundurma savaşları Betimleme: “Olayların, varlıkların, kurumların,
1
başlamıştır. Radyo kanalları özellikle 1990lı yıllarda grupların ve çeşitli alanların “ne” olduğunu betimyayınları dinleyen
dinleyicilerine otomobil, tatil, lemeye, açıklamaya çalışan incelemelerdir. “Bunlar
ve konutlarda
analiz
edilmesi yöneliktir. Bunedir?”istatistiksel
sorusunaolarak
cevap
bulmaya
bilgisayar gibi hediyeler
vermişler
ve birbirleriyle
mevcut
durumlar,
koşullar, özellikler aynen
bir promosyon uygulanmıştır.
savaşına girmişledir.
yıl- nunla
Ayrıca hipotez2000’li
araştırma
daha kapsamlı
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit
edilmesi
ortaya
konmaya
çalışılır.
Betimleme
araştırmaları,
larda RTÜK tarafından
radyo kanallarında
kura
mevcut
olayların
daha önceki
olay ve koşullarla
ile hediye verme
ve bulgular
lotaryanın
yasaklanması
edilen
sonucunda;
sanayi sektörüile
için tüketim
aralığı
ve doğalgaz
beraber radyo kanalları yayınlardan verdikleri ilişkilerini de dikkate alarak durumlar arasındaki
hediyelerin kapsamını daraltmıştır. 2000li yıllarda etkileşimi açıklamaya çalışır (Kaptan,1998:59).
radyo kanalları radyo yayınlarını dinleyenlere
Araştırmanın evreni Türkiye’de faaliyet göstemp3 çalıcı, cd gibi elektronik hediyeler vermeye
ren tüm
radyo
kanalları
olup örneklemi Nielsen
AND
NATURAL
GAS PRICES
başlamışlardır. BuACCORDING
dönem yine
çeken bir
TOdikkat
CONSUMPTION
Radyo Ölçümleme Araştırması verilerine göre
HOUSES
diğer unsurda radyo kanallarının dinleyicilerine
en çok dinlenen on radyo kanalıdır. Amaçlı
konser etkinliklerine
vermesi
Abstract:biletler
In this study
preparedolmuştur.
örneklemin uygulandığı araştırmada Nielsen
2010lu yıllara gelindiğinde
ise radyo kanalları study prepared with the use of different
analyzed. ANOVA model was applied to the 2015
Ekim verilerine göre Türkiye’nin en çok
techniques
for analysis.
Moreover,
daha çok cd, konser
etkinlik
biletleri
gibi geçmişe
made more comprehensive. The purpose was to dinlenen
and natural
gas prices
on radyo
kanalının
pazarlama karması
göre daha az iddialı hediyeler vererek tutundurma
incelenmiştir. On radyo kanalının yetkilileri ile
faaliyetlerine yönelik promosyon hediye verme
yapılandırılmış mülakatlar yapılmış ve radyo
savaşından geri çekilmişledir.
kanallarının yetkililerine pazarlama karmasında
yer alan dört unsur ile ilgili dört farklı ucu açık
ARAŞTIRMA: Amaç ve Yöntem
soru sorulmuştur. Mülakatlar 01-15 Kasım 2015
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de sayısı binin
tarihinde telefon yolu ile yapılmış ve elde edilen
üzerinde olan radyo kanalının bu yoğun rekabet
bilgiler derlenerek pazarlama karmasında yer
içeren pazarda hizmetlerini sunarken pazarlama
alan dört kategoriye göre derlenmiştir. Radyo
karmasını nasıl kullandıkları konusunda bir durum
kanallarının pazarlama faaliyetleri dört kategoride
tespitinde bulunmaktır. Çalışmanın alanı Türkiye’de
“4P”ye göre yorumlanmıştır. Pazarlama karması
radyo mecrasının pazarlanmasıdır
için “4P” öylesine benimsenmiştir ki, pazarlama
Araştırmanın amacına uygun olarak, öncelikle alanındaki araştırmacılarından Kent (1986:146) 4P
pazarlama karması kavramına yönelik kavramsal ‘yi “kutsal dörtlü” olarak nitelendirmiştir. Literatarama yapılmış kavramın radyo mecrası ile olan türe bakıldığında pazarlama karmasını oluşturan
137
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİKverilirken
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
kelimelerin Türkçe karşılıkları
“product”
Çalışma
Nielsen Radyo
Araştırma verilerine göre
İNCELENMESİ
için “mal-ürün” , “place” için “dağıtım, dağıtım 2015 Ekim ayında Türkiye’nin en çok dinlenen
kanalları”; ve “promotion” için “tutundurma, on radyo kanalı ile sınırlıdır. Bu açıdan Türkiye
tanıtım, satış eylemleri” yükseltim terimleri kul- genelini kapsamamaktadır, ancak erişim lideri olan
1
lanıldığı görülmektedir (Aksu & Alkan, 1997; on radyo kanalının pazarlama karması uygulamaları,
Altuğ (2002), Cemalcılar;
1987; Konya,1998; medya pazarlaması ve radyo kanallarının pazarÖzet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileri kullanılarak hazırlanan bu çalışma, sanayi
doğalgaz
istatistiksel
olarak için
analiz alana
edilmesiörnek olabilecek
Üner,1999). Araştırmanın
bulguları
yorumlanırlanmasının
geleceği
ken “product” için
“ürün” ;Ayrıca
“Place”
için
“dağıtım
bir
betimleme
sunarak
gelecek araştırmalar için
uygulanmıştır.
hipotez
testleri
uygulanarak
araştırma
daha kapsamlı
konutlarda
aralıklarınaiçin
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
kanalı” , “price”Sanayi
için ve
“fiyat”
ve tüketim
“promotion”
referans
olabilecek
bilgiler
sunmaktadır.
“tutundurma” kelimleri
kullanılmış
bu dört
edilen bulgular
sonucunda;analiz
sanayi sektörü
kategoride yapılmıştır.
Anahtar
Doğalgaz,Radyo
Tüketim,Ölçümleri
Sanayi, Konut, Araştırma
Anova, TUİK, Fiyat
Tablo
4.Kelimeler
Nielsen: Elektrik,
2015 Ekim
Sonuçları
Sıra
Radyo Kanalı
Erişim (%)
1 ACCORDINGKral
Fm
8,78
TO CONSUMPTION
HOUSES
2
TRT FM
5,76
3
3,57
Abstract:
In this Powertürk
study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
4
Metro
Fmwas applied to the study prepared with the use of different
3,11
analyzed.
ANOVA
model
5 more comprehensive.
Süper FmThe purpose was to determine electricity and natural gas prices
3,07
made
Bulgular
6
Radyo Seymen
2,74
7
Kral Pop
2,62
8
Slowtürk
2,56
9
Show Radyo
2,34
10
Power Fm
2,25
Ürün
Türkiye’de radyo kanallarının pazarlama karma- Radyo kanallarında pazarlama karmasında ürün
sında yer alan elementleri kavramın temel dört hem radyo kanalının kendi markası hem de radyo
başlığı altında aşağıdaki gibi kategorileştirilmiştir: kanalında yayınlanan içerik olmaktadır. Radyo
kanallarının bazıları kendilerini pazarlarken ürün
olarak sadece kendi markalarını ön plana getirirken
bazıları yayınladıkları programları da ürün olarak
138
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ EKONOMETRİK AÇIDAN
sunmaktadır. Bu konuda
farklılığı
yaratan faktör
İNCELENMESİ
radyo kanalının formatı olmaktadır. Sadece müzik
yayını yapan radyo kanalları ürün olarak müzik
temasını ve kanal markasını kullanmakta, sadece
1
radyonun adını pazarlamaktadır. Powertürk, Kral
Pop, Slowtürk kendilerini
bir müzik radyosu olarak
ve konutlarda
kullanılan
ile kendi
konumlandırdıkları
için ürün
olarakdoğalgaz
sadece
markalarını pazarlamaktadır.
Müzik
yayını
hipotez
testleriyapan
konutlarda
radyo kanalları Sanayi
ürün ve
olarak
markalarını
ön plana
getirirken yayınlarında
programlara
yersektörü
veren
edilen bulgular
sonucunda; sanayi
radyo kanalları bu programları da birer ürün olaaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
rak pazarlamaktadır. Metro Fm Kadir Çöpdemir
ve Pascal Nouma’nın sunduğu “Ara gaz” adlı
programlarını, Show Radyo, Nihat Sırdar’ın
“Nihat’la Muhabbet”,
Power Fm,
“Bay J Show”
ACCORDING
TO CONSUMPTION
HOUSES
gibi programlarını birer ürün olarak radyo mecrasında pazarlamaktadır
Resim 1. Radyo Programlarını Ürün Olarak
Pazarlayan Radyo Kanallarından Metro Fm
ve Power Fm’in Görselleri
Yayınlarında hem müzik hem de program sunan
ve karma yayın yapan Süper Fm hem kendi markasını hem de radyoda yayınlanan programları
ürün olarak tanıtmaktadır.
139
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
TERMS3.OF
INDUSTRY AND
Resim
PowerTürk’ün
HOUSES
Göstergeleri
Radyo kanalları kendilerini pazarlarken kendi
markalarına
ürünleri
de pazara sunmaktadır.
consumption
of electricity
in industryait
andyan
houses
is statistically
Resim 2the
. Süper
Fm’in
Görselleri
Bu ürünler
genellikle
müzik albümü ve
were applied
and the t’shirt,
research was
Powertürk adlı radyo
kanalı
içeriğindeThe
sadece
mümade more
comprehensive.
purpose
ziğe yer verdiği ve hiçbir program yayınlamadığı
için kendi markasını bir ürün olarak pazarlamakta
ve tüm pazarlama faaliyetlerinde ürün olarak
“powertürk” markasını ön plana getirmektedir.
aynı marka ile bağlantılı yayın yapan web radyoları
olmaktadır. Radyolar en çok müzik albümlerini
ürün olarak sunarken geleneksel medyadan yeni
medyaya geçişte markaları ile bağlantılı web radyoları da birer ürün olarak pazara sunulmaktadır.
140
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
EKONOMETRİK
gibi hareket
etmesineAÇIDAN
katkıda
İNCELENMESİ
1
bulunmaktadır. Bu
ürün çeşitliliği radyo kanallarının pazarlanmasında
avantajlar sağlamakta ve pazarlama karmasında
yer alan “ürün” elemanını güçlü kılmaktadır.
Resim
5. TV elektrik
Olarak
Faaliyet
ve doğalgaz
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucuna varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim
Radyo
Markaları
Gösteren
Fiyat
Resim 4. Powertürk – Kral Pop Markalı
Müzik Albümleri - Powertürk Markalı Web Radyo kanallarının ekonomik yapısı incelendiğinde
bu endüstrinin iki farklı hedef kitlesinin olduğu
Radyosu
Görseli
ACCORDING
HOUSES
görülmektedir. Birincil derecede önemli olan hedef
Araştırma örnekleminde olan Türkiye’nin en
kitle radyo kanalının dinleyicisidir, ikincil derece
çok dinlenen onAbstract:
radyo
içinde
yer
alan
radyolarthe consumption of electricity and natural gas used
in industry
and houses
statistically
önemli
olan kitle
ise oisradyo
kanalına reklam veANOVA
model
wasve
applied
dan Kral Fm – analyzed.
Powertürk
–
Kral
Pop
Power
applied
and the research
was
rendir.were
Radyo
içeriğini
dinleyicisine
hiçbir bedel
made more
comprehensive.
The purpose
Fm’in aynı marka
ile faaliyet
gösteren
bir de
talep etmeden bedavaya sunmaktadır. Dinleyicinin
televizyon kanalı bulunmaktadır. İlk onda yer
bu radyo kanalının içeriğine sunduğu talep ise
alan on radyo markasından dört tanesi hem radyo
reklam veren tarafından satın alınmaktadır. Rekhem de televizyon olarak aynı marka ile kendisini
lam verenin yaptığı bu satın alma hizmeti radyo
konumlandırmaktadır. Kral Fm’in markası ile yakanallarının ekonomik gelirini oluşturmaktadır.
yın yapan Kral TV, Powertürk markası ile yayın
Radyo kanallarının tek geliri reklam verenden gelen
yapan Powertürk TV, Kral Pop markası ile yayın
cirolarla sağlanmaktadır. Örneklem kapsamında
yapan Kral Pop TV ve Power markası ile yayın
olan radyo kanallarının gelirleri reklamlardan
yapan Power TV bu radyo markalarının bütünleşik
sağlanmaktadır. Bu reklam çeşitleri spot reklam,
pazarlama yapmasına katkıda bulunmaktadır Radsponsorluk, doğrudan satış, dj talk (dj anonsu)
yo kanallarının bu özelliği pazarlama karmasında
‘dur. Radyo kanallarının reklam bölümleri dinlekendilerini konumlandırırken aynı marka ile zenme oranlarına göre fiyatlarını belirlemekte ve bu
gin bir ürün skalası yaratmaktadır. Bu, pazarlama
dinleme oranlarını paraya çevirmektedir. Radyo
faaliyetlerinde ürün çeşitliliği yaratmakta ve radyo
kanalları reklam fiyatlarını belirlerken erişimin
kanallarının pazarda bir medya grubunun alt ürünü
141
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
yanında satış paketinde
sundukları
avantajlarFİYATLARININ
ve
TRT FM’e
reklam vermek
isteyen reklam verene
İNCELENMESİ
marka değerlerini de dikkate almaktadır. Örneğin
diğer TRT Radyolarını da kapsayan bir paketin
Kral Fm’e reklam vermek isteyen bir reklam veren
sunulması anlamına gelmektedir. İlk on sırada yer
aynı gruba bağlı olan Kral TV, Kral Pop Fm ve
alan diğer beş radyodan Süper Fm ve Metro Fm
1
Kral Pop TV’ye de reklam verme şansına sahip‘de Spectrum Medya adlı bünyesinde altı radyo
tir. Çünkü bu dört
marka da aynı grubun altında
içeren bir grup tarafından pazarlanmaktadır. Bu
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz ile elektrik tüketiminin
istatistiksel
analiz edilmesi
(Doğuş Yayın Grubu)
faaliyet
göstermektedir.
iki radyo
kanalıolarak
da radyo
grubunun bir parçası
Bu alanda avantajlı
olan birAyrıca
diğerhipotez
grup testleri
ise Power
reklam verene değişik
uygulanmıştır.
uygulanarakolarak
araştırmapazarlanmakta
daha kapsamlı hale ve
getirilmiştir.
Sanayiait
ve konutlarda
göre elektrik
tespit edilmesi Radyo kanalları
Group’tur. Bu gruba
olan Powertürk
Fm veya
fiyatvepaketleri
ile sunulmaktadır.
Power Fm’e reklam
veremek
isteyen
içinde
en arttıkça,
çok dinlenen
radyo işletmesinden
edilen bulgular
sonucunda;
sanayireklam
aralığı
elektrik veon
doğalgaz
veren bu gruba ait olan televizyon kanallarına
yedi tanesinin bir grup olarak pazarlanması pazarın
da reklam verebilmektedir. Birden çok mecraya
oligopolistik yapısını güçlendirmektedir. Bu duAnahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
yönelik reklam paket teklifleri sunulmakta ve bu
rum tek başına faaliyet gösteren (hiçbir gruba ait
reklam paketleri pazarlama karmasında yer alan
olmayan) radyo işletmelerinin pazarlama faaliyetECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY AND NATURAL GAS PRICES
“fiyat” elemanındaACCORDING
bu radyo kanallarına
avantajRANGES
lerinde
dezavantaj
yaratmakta
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND ve bu gruba ait olan
HOUSES
sağlamaktadır. En çok dinlenen on radyonun dört
radyoların pazarlama maliyetlerini arttırmaktadır.
tanesinin sahip olduğu
buInavantaja
birbyavantaj
Abstract:
this studyyakın
prepared
Radyo kanalları Nielsen Radyo Araştırması
the
consumption
of
electricity
and
natural
gas used in industry and houses is statistically
da TRT FM’deanalyzed.
yer almaktadır.
TRT
Fm,
TRT
ANOVA model was applied to the study
prepared with
of different
verilerinde
yer the
alanuseerişimlerine
reklam veretechniquestarafından
for analysis. kurumun
Moreover, tests
Radyo Reklam Dairesi
diğer
electricity
andvermektedir.
natural gas prices2015 Kasım ayı
ne farklı
fiyatlar
radyoları (Radyo 1 – Radyo 3 – TRT Türkü – TRT
itibariyle radyo kanallarının birim saniye (bir
Nağme) ile beraber ortak pazarlanmaktadır. Bu
saniyelik) reklam fiyatları tablo 6’da gösterilmiştir:
142
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
Tablo
5. Radyo
Kanallarının
Birim Saniye
ReklamAÇIDAN
Fiyatları
İNCELENMESİ
Murat KORKMAZ,
Radyo Araştırmasındaki Sıralama
Radyo AdıHakan AÇIKGÖZ
1
2
3
1
Birim Saniye Fiyatı ( TL)
GüvenKral
GrupFM
10,0
Kilis 7 AralıkTRT
Üniversitesi,
FM Elektrik-Enerji Bölümü
12,0
Powertürk Fm
ve konutlarda
kullanılan doğalgazMetro
ile elektrik
4
FM tüketiminin istatistiksel olarak analiz edilmesi
5
Süper
FM
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez testleri
uygulanarak
6
Radyo Seymen
edilen bulgular
sonucunda; sanayiKral
sektörü
7
Pop
8 cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda
Slowtürkda azalma meydana gelmektedir.
aralığı Kw
9 Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz,
Show Tüketim,
Radyo Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
Anahtar
10
Dağıtım
Power Fm
yo IN
kanalları
internet
sayesinde
TERMS OF
INDUSTRY
AND
HOUSES
16,2
11,0
11,0
3,0
5,0
6,0
6,5
16,2
önce yayınlarını
internet aracılığı ile küresele taşımışlardır. Yeni
Radyo kanalları içeriklerini karasal frekanslaryaşanan
gelişmeler
neticesinde radyo
Abstract: In this study prepared by using data ofmedyada
TSI belonging
to the years
of 2012-2014,
dan dağıtmaktadır.
Önceleri
kısa
ve
uzun
dalga
kanalları karasal yayınlarının yanı sıra kendi
ANOVA
model radyo
was applied
frekanslarındananalyzed.
yayınlarını
dağıtan
mectechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis
were applied
and the gösteren
research wasweb radyoları ile
markaları
ile faaliyet
madeicat
moreedilmesi
comprehensive.
rası FM Bandının
ile yayınlarının
de içeriklerini dağıtmaya başlamışlardır. Dijital
dağıtımını çeşitlendirmiştir. Radyo kanallarının
radyo platformları ile beraber radyo mecrası en
dağıtım kanallarında asıl dönüşüm iletişim tekbüyük rakibi televizyon ile dağıtım konusunda
nolojilerinde yaşanan gelişmelerle yaşanmıştır.
eşit şartlara ulaşmıştır. Artık radyo yeni medya
Kablo televizyonculuğunun yayılması ile radyo
sayesinde televizyonun ulaştığı her yere ulaşakanalları karasal yayından çıkmış kablolu şebebilmektedir. İletişim teknolojilerinde yaşanan
kelere taşınmıştır. Radyo, 1980lerde yaygınlaşan
gelişmeler ve mobil medyanın ortaya çıkması ile
uydu televizyon yayıncılığı ile küreselleşmiştir.
beraber radyo mobil ortamlarda da dinlenmeye
Karasal yollarla içeriğinin dağıtımını yapan
başlamıştır. Cep telefonları önce Fm bandı ile
mecra önce kablolu sonra da uydu platformları
radyo dinleme imkanı sağlamış, sonra ise akıllı
ile karasaldan sayısal yayıncılığa geçiş yapmıştelefonlar ve internetin buluşması ile radyoyu
tır. Radyo kanallarının içeriklerinin dağıtımda
mobil ortama taşımışlardır. Akıllı telefonlar radyo
asıl döngü yeni medyanın ortaya çıkması ile
kanallarının içeriklerinin dağıtımında bir devrim
yaşanmıştır. İnternet radyo kanallarının yeni bir
yaratmıştır. Günümüzde radyo kanalları gelenekbiçimde dağıtılmasına olanak sağlamıştır. Rad143
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
selden mobile geçişte
dağıtımlarını
karasaldan
İNCELENMESİ
internet aracılığı ve mobil mecralardan
yapmaya
Murat
GüvenpazarlaGrup A.Ş. Finans Yönetmeni
başlamıştır. Bu dönüşüm radyo mecrasının
1
ma karmasında yer alan “dağıtım” elemanında bir
devrim yaratmıştır.
Bu devrim radyo kanallarının
istatistiksel
olarakGroup’un
analiz edilmesiMobil Medya
Resim
6. Power
pazarlanmasında
internet Ayrıca
ve mobil
Tanıtım Görseli
uygulanmıştır.
hipotezmedyadan
testleri uygulanarak araştırmaUygulamasının
faydalanmalarına
katkıda
Power
yönünde
hareketbulunmuştur.
göre
Elde
Radyolar
içeriklerini
karasal biçimlerde
dağıtmanın
ötesine
geçmiş Sonuç
ve farklı
içeriklerini
fiyatlarının
genelmecrasının
varılmaktadır.
olarak biçimlerde
tüketim
Group yeni medyanın
radyo
içerikleriaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma
meydana
gelmektedir.
hedef kitlelere sunmaya başlamışlardır. Araştırma
nin dağıtılmasında
mobil
medya
aplikasyonlarını
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,örnekleminde
olanTUİK,
on Fiyat
radyo kanalının dağıtım
“bir radyodan fazlası” sloganı ile pazarlamaktadır.
kanalları tablo 6’da sunulmuştur.
Tablo
6. 10 RadyoRANGES
Kanalının
Dağılımları
ACCORDING
TO CONSUMPTION
IN TERMS
OF INDUSTRY AND
HOUSES
Kablo
Radyo
Kral Fm
Digitürk
Abstract:
In this İnternet
study preparedMobil
by using data ofUydu
TSI belongingPlatformu
to the years of (Dijital
2012-2014,
Karasal
TV
Yayın
Yayını
Aplikasyon
Platformu
Teledünya
Platformu)
+ comprehensive.
+ The purpose
+ was to determine
+ electricityYok
+
made more
and natural gas prices
Dsmart
(Dijital TV
Platformu)
+
TRT Fm
+
+
+
+
+
+
+
Powertürk
+
+
+
+
+
+
+
Metro Fm
+
+
+
+
Yok
+
+
Süper Fm
+
+
+
+
Yok
+
+
Radyo Seymen
+
+
+
+
Yok
Yok
Yok
Kral Pop
+
+
+
+
+
+
+
Slowtürk
+
+
+
+
Yok
+
+
Show Radyo
+
+
+
+
Yok
+
+
Power Fm
+
+
+
+
+
+
+
Tutundurma (Promosyon)
Türkiye; Avrupa’nın en çok radyo kanalına sahip ülkesi konumundadır. Binin üzerinde radyo
kanalının faaliyet gösterdiği bu pazarda radyo
kanalları farklılaşmak adına bütünleşik pazarlama faaliyetlerine önem vermektedir. Pazarlama
karmasında yer alan tutundurma elemanını aktif
144
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
AÇIDAN fonksiyonunu uybiçimde kullanan radyo
kanallarının
yöneticileri
RadyoEKONOMETRİK
kanalları tutundurma
İNCELENMESİ
gularken bir reklam veren gibi davranmakta ve
Türk radyo pazarının bu kadar kalabalık olmaMurat KORKMAZ, Hakan AÇIKGÖZ
kendi markalarının reklamlarını başka mecralara
sından yakınmaktadır. Örneklem içinde olan on
vermektedirler. Radyo kanalları idarecileri başka
radyo kanalarının tutundurma 1faaliyetlerine çok
mecralara reklam vermenin çok maliyetli bir iş
önem verdiği görülmektedir. Bu radyo kanalları
dile getirmişler
reklam harcamalagerek medya gruplarının
bir parçası
olarakTUİK
faa-verileriolduğunu
Özet : 2012-2014
bu çalışma,ve
sanayi
olarak
analiz edilmesi
rından istatistiksel
aldığı payı
kaybeden
radyo mecrasının bu
liyet göstermeleri
gerekse yüksek gelirlere sahip
maliyetleri
zorlandığından yakınuygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
testleri
araştırma daha karşılamakta
olmalarından dolayı
hem nakit
bütçeli
hemuygulanarak
de
mışlardır. Bir radyo kanalı kendi markasını veya
barter bütçeli tutundurma
imza
yönünde hareket faaliyetlerine
ve doğalgaz
ürünüaralığı
olanarttıkça,
içeriğielektrik
ile ilgili
hazırladığı reklamları
atmaktadır. İncelenen
radyo kanalları arasında
televizyon,
yazılı basın (gazete – dergi), sinema
fiyatlarda da azalma
Doğuş Yayın Grubu’nun
çatısıyükseldikçe,
altında faaliyet
mecralarda
ve bu mecraların
Anahtar
: Elektrik,
Doğalgaz,
Tüketim,gibi
Sanayi,
Konut, Anova,göstermekte
TUİK, Fiyat
gösteren Kral Fm
ve Kelimeler
Kral Pop
bütünleşik
pakullanıcılarına ulaşarak kendi ürünlerinin tazarlama faaliyetlerinde bulunmaktadır. Her iki
nıtımını yapmaktadırlar. Televizyona reklam
ECONOMETRIC
ANALYSIS
radyo kanalı da hedef
kitlelerine
uygun OF
müzik
IN TERMS
OF INDUSTRY
AND
vermenin
büyük
bütçeler gerektiriyor
olmasından
etkinliklerine sponsor olmayı tercih etmektedir.
HOUSES
dolayı radyo kanalları kendi medya gruplarının
Buna ek olarak outdoor çalışmalarına önem verAbstract: In this study prepared by using data ofdışında
TSI belonging
olantotelevizyonlara
reklam verememekthe consumption
of electricity
and yapan
mektedir. Tutundurma
faaliyetini
en yoğun
tedir.prepared
Holding
altında olan radyo
withmedyalarının
grup Power Grubu’dur.
Grup,
Powertürk
techniques Power
for analysis.
Moreover,
kanalları
ise kendi
gruplarında
electricity
and natural
gas prices olan kanallara
ve Power Fm markasının pazarlanmasında hereklam vermektedir. Buna örnek vermek gerekirse
men hemen tüm mecraları kullanmaktadır. YaPower Fm ve Powertürk Fm kendi televizyon
zılı basın reklamı, outdoor (billboard), etkinlik
kanalları Power TV ve Powertürk TV ‘yi, Kral
sponsorluğunu tutundurma çalışmaları arasında
Fm ve Kral Pop ise Kral TV ve Kral Pop TV’yi
kullanmaktadır. Süper Fm ve Metro Fm, ait olduğu
aktif olarak kullanmaktadır. Bu tür reklamları ise
medya grubu Spectrum Medya’nın hazırladığı
radyolar çapraz reklam (crosspromotion) olarak
tutundurma çalışmalarında yer almaktadır. Radadlandırmaktadırlar. Kendi grupları içinde olan
yolar daha çok kendi gruplarının digital radyo
mecraları birbirlerinin reklamları için kullanmakplatformu olan Karnaval adlı platform başta
ta ve pazarlamanın tutundurma işlevini düşük
olmak üzere internet reklamları ve yazılı basına
bütçelerle uygulamaktadırlar. İlk on sırada yer
verdiği reklamlarla tutundurma faaliyetlerinde
alan radyo kanalları içinde televizyonu en fazla
bulunmaktadır. Bu radyolar aynı zamanda radyo
kullanan radyo kanalı Süper Fm olmuştur. Süper
yayınlarında dağıttıkları hediyeler aracılığı ile de
Fm 2012 yılında hazırladığı “Yaşa Hayatı Sende
tutundurma faaliyetlerine devam etmektedirler.
Hayatı Onunla Yaşa” adlı reklam kampanyasında
145
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
Fox TV ve Kanal D
gibi anaVEakım
televizyon
yapıldığı
günlerde de
görsellerini etkinlik alaİNCELENMESİ
kanallarını reklam verme suretiyle kullanmıştır.
nına asmaktadır. Bunun karşılığında ise reklam
kuşaklarında etkinliğin duyurusunu içeren reklam
Radyo kanalları yöneticileri tutundurma
faaliyetGüven
1
spotları yayınlamaktadır.
Böylece etkinlik radyo
lerinde bütçe sorunu yaşadıklarını
dile
getirmişler
Kilis
7 Aralık
Bölümü
ve bu konuda genelde barter çalışmalar içeren
aracılığı ile geniş kitlelere duyurulurken, radyo
uygulamalara yöneldiğini
belirtmişlerdir. Barter
kanalı istatistiksel
da etkinliğin
hedefedilmesi
kitlesine yönelik tave konutlarda kullanılan doğalgaz ile elektrik tüketiminin
olarak analiz
Farklı
analiz teknikleri
çalışmaları dahaşeklindedir.
çok yazılı
basında
ve etkinlik
nıtım yapmaktadır. Bu tarz karşılıklı reklamlar
sponsorluğundaSanayi
uygulayan
radyo
işletmeleri
bu
radyo kanallarının düşük maliyetli tutunduryönünde hareket
edilmiş olup,tanıtımını
sayede para harcamadan
ürünlerinin
ve doğalgaz
ma uygulamalarına
örnek
olarak gösterilebilir.
yapmaktadırlar. fiyatlarının
Gazete ve
dergilerle
barter
genel
seviyesinde
düşüş anlaşgözlendiği sonucuna varılmaktadır. Sonuç olarak tüketim
malar yapan radyo
kanalları gazete ve dergilere
ilan vermektedirler. Bu tarz anlaşmalar yapmayan
tek radyo kanalı ise bir kamu radyosu olan TRT
ANALYSIS
FM ‘dir. Radyo ECONOMETRIC
Seymen ise bu
alanda OF
kısıtlı
HOUSES
çalışmalar yapmaktadır. Araştırma örnekleminde
olan sekiz radyo kanalı değişik gazete ve dergiAbstract: In this study prepared by using data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
consumptionile
of barter
electricity
lere sahip basınthe
işletmeleri
anlaşmalar
yapmaktadırlar.techniques
Bu anlaşmalarda
radyo kanalı
anlaşma yaptığı gazetenin reklam spotunu kendi
yayın kuşağında yayınlarken, gazete de sayfalarında radyo kanalının ilanına yer vermektedir.
Karşılıklı reklam alışverişinde bulunan basın
Resim 7. Kral Pop Radyonun 2015 Harbiye
işletmesi ile radyo işletmesi birbirine para ödeAçık Hava Konserleri Etkinliğindeki Tutunmemekte, birbirine sundukları reklam alanının
durma Uygulaması
değeri kadar birbirlerinin tanıtımını yapmaktadırlar.
Tutundurma uygulamalarında en çok uygulanan
barter anlaşmalarının bir diğer uygulama alanı
da konser ve etkinlik sponsorluklarıdır. Radyo
kanalları farklı müzik etkinliklerine sponsor
olmakta ve o etkinliklerin afişlerine kendi logolarını koymaktadırlar. Logolarını etkinlik
afişlerinde gösteren radyo kanalları etkinliğin
146
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
HedefEKONOMETRİK
kitlelere uygunAÇIDAN
farklı markalarla anlaşmalar
İNCELENMESİ
yapan radyo kanalları yayınlarında o markaların
ürünlerini dinleyicilerine hediye olarak vermekte
ve böylece dinleyici ile radyo kanalı arasında bir
1
bağ kurmaktadır. Radyo kanalları bu tarz tutunuygulamalarında
son yıllarda
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileridurma
kullanılarak
hazırlanan bu çalışma,özellikle
sanayi
olarak analizile
edilmesi
sosyal istatistiksel
medya hesapları
paralel çalışmakta ve
şeklindedir.Fm’in
Farklı analiz
teknikleri
Resim 8. Powertürk
Sponsor
Olduradyohalekanallarının
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarakdinleyicilerin
getirilmiştir. sosyal medya
ğu Etkinliklerde
Görsel
Kullanımı
hesaplarını da ziyaret etmesini hedeflemektedir.
HOUSES
were 10.
applied
and the research
was
Resim
Powertürk
Fm’in
Lenova Markası ile Beraber Gerçekleştirdiği Tutundurma Uygulaması Örneği
Resim 9. Power Fm’in Etkinliklerde
Gerçekleştirdiği Tutundurma Uygulamaları
Radyo kanallarının barter anlaşmalar kapsamında
yaptığı bir diğer tutundurma uygulaması da yayınları aracılığı ile dinleyicilere verdiği hediyelerdir.
Sosyal medya kullanımının artması ile beraber
radyo kanalları tutundurma uygulamalarında
sosyal medyayı da kullanmaya başlamışlar ve
sosyal medya pazarlaması aracılığı ile sosyal
ağlarda bulunan kitlelere içeriklerini tanıtmaya
başlamışlardır. Bu kapsamda radyo kanalları
Facebook ve Twitter’da hesaplar açmışlardır.
Facebook ve Twitter’da kendi markaları ile
hesap açan radyo kanalları içeriklerinin tanıtımını sosyal ağlarda da yapmaya başlamışlardır.
Özellikle 2010 yılından sonra yaygınlaşan sosyal
medya kullanımı Türkiye’deki radyo kanalları
147
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZBazı
Facebook ve Twitter’a
yönlendirmiştir.
İNCELENMESİ
radyo kanalları yayınladıkları programlar içinde
Facebook ve Twitter hesapları açarak sosyal
medyada tanıtım yapmayı tercih etmektedirler.
1
Radyo
Kanallarının
Facebook
şeklindedir. Farklı analiz teknikleri kullanılarak Resim
hazırlanan11.
çalışmada
ANOVA
modeli
Sayfaları (TRT FM - Kral Pop)
HOUSES
148
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
1
HOUSES
Resim 12. Radyo Kanallarında Tutundurma Uygulaması olarak Twitter Kullanımı
Abstract: In this study prepared by using
Örnekleri
SONUÇ
dört önemli
elementinin
bir was
araya
were applied
and the research
Dünya da neo liberal uygulamaların daha fazla
uygulanması ve serbest piyasa ekonomisinin
büyümesi ile pazarlama kavramın da önemi
artmıştır. Ürünlerini tanıtmak ve satmak isteyen
markalar hedef kitlelerine ulaşmak ve onları ürün
ve hizmetlerini satın almaya ikna etmek için değişik pazarlama faaliyetlerinde bulunmaktadırlar.
Pazarlama uygulamalarında en önemli kavramlardan
biri olan pazarlama karması ürün geliştirmeden
ürünün son kullanıcıya kadar ulaşmasına kadar
ki süreçte çok önemli bir görev üstlenmektedir.
1960lı yıllarda ortaya çıkartılan ve günümüze
kadar geçen süreçte farklı evrelerden geçen pazarlama karması temelde 4P olarak adlandırılan
gelmesinden
oluşan bir pazarlama uygulamasıdır. Her ne kadar
günümüze gelirken pazarlama karması sayısında
artış yaşansa da pazarlama karması temelde 4P
olarak adlandırılan “product”- “price”- “place”
ve “promotion” kavramları ile tanımlanmaktadır.
Özel sermayeli radyo kanalarının sayısında artış
olması radyo mecrasının da kendisini pazarlama
ihtiyacını ortaya çıkartmıştır. Radyo kanalları
bulundukları endüstri içinde hedef kitlelerinin
ilgisini çekmek adına değişik pazarlama uygulamalarına yönelerek rekabetçi avantaj elde
etmeye çalışmaktadırlar. Türkiye Avrupa’nın en
çok karasal çapta yayın yapan radyo kanalına
sahip ülkesi konumundadır. Bu yoğunluk radyo
149
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
kanallarının kendilerini
farklılaştırmak
için pazarürün konusunda
yaşadığı
bu ikilem fiyat konuİNCELENMESİ
sunda da kendisini göstermektedir. Radyonun iki
lama karmasından faydalanarak pazarda rekabet
hedef kitlesi bulunmaktadır. Birincil hedef kitlede
etmelerinin önemini arttırmıştır. Binin üzerinde
radyoyu dinleyen dinleyiciler yer alırken, ikincil
radyo kanalının olduğu Türkiye’de en çok radyo
1
hedef kitlede o radyoya reklam veren hedef kitle
sayısı İstanbul il sınırları içindedir. RTÜK kayıtyer almaktadır. Dinleyiciler dinledikleri radyo
larına göre İstanbul’da
faaliyet
gösteren
Özet : 2012-2014
Yılları
arasındakiyüzün
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
olarak analiz
içeriğiistatistiksel
için herhangi
bir edilmesi
bedel ödememekte o
üzerinde radyo kanalı
vardır.
Bu radyo
kanalları
bedavaya
Reklam veren ise
kendilerini sektörde
pazarlarken
güçlü testleri
bir pazaruygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
uygulanarakhizmeti
araştırma daha
kapsamlı almaktadır.
konutlarda tüketim aralıklarına göre elektrik
tespit
edilmesi
dinleyicinin
bedavaya
aldığı
içerik hizmetinin
lama karmasınaSanayi
sahipveolmaya
çalışmakta ve bu
oluşturduğu
kümeye
vererek o zaman
edilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü için tüketim
elektrik reklam
ve doğalgaz
dişli rekabette ayakta
kalmaya
çalışmaktadırlar.
dilimini satın almaktadır. Reklam veren satın aldığı
Nielsen Radyo Ölçümleme
Araştırma verilerine
zaman dilimini dinleyen dinleyicilere ulaşmakta
: Elektrik, Doğalgaz, Tüketim, Sanayi, Konut, Anova, TUİK, Fiyat
göre Türkiye’ninAnahtar
en çokKelimeler
dinlenen
on radyo kanave istediği mesajları o dinleyiciye radyo aracılığı
lının incelendiği bu araştırmada radyo kanallarının
ile sunmaktadır. Bu açıdan incelendiğinde radyo
ECONOMETRIC
ANALYSIS
pazarlama karmasını
en etkin biçimde
kullanmaya
mecrasında
pazarlama
“fiyat” eleACCORDING TO CONSUMPTION RANGES
IN TERMS OF
INDUSTRYkarmasında
AND
HOUSES
çalıştıkları görülmüştür. Radyo kanallarının yömanı çok büyük bir önem taşımaktadır. Radyo
neticileri verdikleri beyanatlarda radyo mecrasının
dinleyicisini
arttırmaya çalışmakta
Abstract: In this study prepared by using data ofbir
TSI yandan
belonging to
electricity belirtmişand natural gas used in industry and houses is statistically
pazarlanmasınınthe
çokconsumption
maliyetli ofolduğunu
diğer yandan da reklam verene uygun fiyatla
lerdir. Reklam harcamalarından
aldığı
payı yitiren
Moreover,
tests of hypothesis
weresatışı
appliedyapmaya
and the research
was
reklam
çalışmaktadır.
Reklam
radyo mecrası diğer mecralara göre daha düşük
verenden gelen cirolar o radyo işletmesinin
pazarlama bütçelerine sahiptir. Rekabetin yüksek
ayakta kalması için hayati önem taşımaktadır.
olduğu bir pazarda kendilerini pazarlamaya çalışan
Radyo işletmelerinde pazarlama karmasında daradyo kanalları bu açıdan zorluklar yaşamaktadır.
ğıtım elemanı, o radyo kanalının geniş kitlelere
Radyo kanallarının diğer ürün ve hizmet sunan
ulaşması için büyük bir önem taşımaktadır. Daha
endüstrilerin aksine kendilerini iki farklı hedef
fazla sayıda kişiye ulaşmak isteyen radyo kanalları
kitleye sevdirmek zorunda olması onların pazarlama
teknolojinin el verdiği tüm imkânları kullanarak
karması uygulamalarında zorluklar yaşamasına
içeriklerini farklı dağıtım kanalları vasıtasıyla
neden olmaktadır. Radyoda ürün kanalın kendisi
sunmaktadırlar. Önceleri karasal yollarla yapılan
olsa da o kanalda yayınlanan içerik ürünün en
radyo yayıncılığı iletişim teknolojilerinde yaşanan
önemli unsurlarından biri olmaktadır. Radyo bir
değişimle beraber önce kablo tv şebekelerine,
yandan kendi markasını bir ürün gibi pazarlarken,
sonra uydulara daha sonra da internet ve dijital
diğer yandan da içeriğini ürün olarak sunmakta ve
platformlara taşınmıştır. Günümüzde rekabetçi bir
bu içeriği hedef kitlelere sunmaktadır. Radyonun
avantaj elde etmek isteyen bir radyo kanalı birden
150
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN
çok platformda yer alarak
yayınlarını
farklı yollarla
pazarlama
faaliyetlerinin
incelendiği araştırmaİNCELENMESİ
geniş kitlelere sunma mecburiyetindedir. Daha
da pazarlama karmasının kullanımında belirli
fazla insana ulaşmak için karasal yayıncılık tek
holdinglerin altında olan grup radyolarının daha
başına yeterli kalmamakta buna ek olarak digital
büyük avantajlara sahip olduğu görülmüştür. En
1
televizyon platformları ve internet aracılığı ile
çok dinlenen on radyodan dokuzu, Kral Fm ve
yapılan yayınların
sunulması
da
gerekmektedir.
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriKral
kullanılarak
bu çalışma,
sanayi TRT FM TRT
Pop hazırlanan
Doğuş Yayın
Grubu,
Powertürk
Fm modeli
ve Power Fm Power
Pazarlama karmasında
yerFarklı
alan analiz
dördüncü
önemli
şeklindedir.
teknikleri
kullanılarakKurumu,
ANOVA
Media Group, Süper Fm ve Metro Fm Spectrum
eleman olan “tutundurma”
radyo kanalları için,
yönünde
hareket edilmiş adına
olup, yapılan
de sonuca
Elde Slowtürk Doğan
yoğun bir pazarda
farklılaşmak
büyük
Medya,göre
Show
Radyogidilmiştir.
Satış Ofisi,
önem arz etmektedir.
Sadece
İstanbul’da
Medya
Grubu çatısı
altında
faaliyet göstermektedir.
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş yüzün
varılmaktadır.
Sonuç
olarak tüketim
aralığı
Kw
cinsinden
yükseldikçe,
fiyatlarda
da
azalma
meydana
gelmektedir.
üzerinde radyo kanalının faaliyet göstermesi
Bu durum pazarlama uygulamalarında oligoAnahtar Kelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz,ile
bu radyo kanallarının
pazarlama
faaliyetleri
polistik bir yapının etki ettiği ve bir grup çatısı
kendilerini farklılaştırma konusunda aktif olması
altında olmayan radyo kanallarının kendilerini
gerektiğini göstermektedir.
Radyo
kanalları
tuECONOMETRIC
ANALYSIS
OF ELECTRICITY
pazarlamada
zorluklar yaşadığını göstermektedir.
tundurma çalışmalarında bir yandan ait oldukları
HOUSES
Bir radyo veya medya grubunun altında faaliyet
medya gruplarının diğer mecralarını kullanırken
bir yandan da bütçeli
veya bütçesiz (barter) rekgösteren
radyo
kanalları
pazarlama uygulama
in industry
and houses
is statistically
analyzed.
ANOVA
model
was
applied
to
the
study
prepared
with
the
use
of
different
lamlarla tanıtımlarını
yapmaktadırlar. Pazarlama
maliyetlerinde avantajlar yaşarken, bir grup çatechniques for analysis. Moreover, tests of hypothesis were applied and the research was
more comprehensive.
The yaşayan
bütçesi yaratmamade
konusunda
sıkıntılar
tısı altında faaliyet göstermeyen radyo kanalları
radyo kanalları daha çok barter yaparak farklı
dezavantajlar yaşamaktadır. Bir başka deyişle
kurum ve hizmet sağlayıcıları ile karşılıklı rekgrup radyoları pazarlama karmasının geliştirirken
lam ve tanıtım faaliyetlerinde bulunmaktadırlar.
avantajlar yaşarken, diğer radyolar pazarlama karGazete, dergi reklamları ve etkinlik sponsorluğu
masının geliştirilmesi ve uygulanmasında maliyet
konusunda daha aktif olan radyo kanalları içinde
sorunları yaşamaktadır. Bu, hali hazırda var olan ve
açıkhava (outdoor) reklamları kullananlar da yer
her geçen gün büyüyen medya oligarşisinin radyo
almaktadır. En çok açıkhava reklamcılığı kullanımı
mecrasına sıçramasında etki eden ve incelenmesi
yapan radyo kanalı Power Fm ve Powertürk Fm
gereken bir faktör olarak dikkatleri çekmektedir.
iken, en çok etkinlik sponsorluğu yapan radyolar
Powertürk Fm ve Kral Pop Radyo’dur. Karnaval
KAYNAKLAR
adlı digital radyo platformuna sahip olan SpectAKSU, M, ALKAN, G.B., (1997). Mamul Hayat
rum Grubu radyolarından Süper Fm ve Metro
Seyri Kavramı ve Uluslararası Kullanımı.
Fm ise en çok digital reklam yapan radyolardır.
Türkiye’nin en çok dinlenen on radyo kalanının
151
Pazarlama Dünyası, 6(66):4-5
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
VE DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDAN B., (2005). Temel
GÖKSEL,
A.B., PELİN,
ALTUĞ, N., (2002).
Pazarlama
Karması KavİNCELENMESİ
ramında Gelişmeler. Pazarlama Dünyası,
Pazarlama Bilgileri, Ege Üniversitesi İletişim
16(2): 58-60
Fakültesi Yayınları, İzmir
1
ALTUNIŞIK, R.Ö.Ş., TORLAAK,
Ö., (2001).
KAPTAN,Bölümü
S. (1998). Bilimsel Araştırma ve
Kilis 7 Aralık
Modern Pazarlama, Adapazarı: Değişim
İstatistik Teknikleri, Tekışık, Ankara
Özet
:
2012-2014
Yılları
arasındaki
TUİK
verileri
kullanılarak
hazırlanan bu çalışma, sanayi
Yayınları
KARABEY, N., (1998). Türk Basın İşletmelerinde
AMERICAN MARKETING
ASSOCIATION.,
uygulanmıştır. Ayrıca hipotez testleri uygulanarak araştırma
daha kapsamlı
Pazarlama
Yönetimi,
Turhan Kitabevi, Ankara
(2001). Definitions
of Marketing
and Maryönünde hareket edilmiş olup, yapılan istatistik bulgulara göre de sonuca gidilmiştir. Elde
KARAFAKIOĞLU, M., (2005). Pazarlama
ketinf Research
Erişimsonucunda;
Linki: http://www.
edilen ,bulgular
sanayi sektörü için tüketim aralığı arttıkça, elektrik ve doğalgaz
fiyatlarının genel seviyesinde düşüş gözlendiği sonucunaİlkeleri,
varılmaktadır.
Sonuç olarak
tüketim İstanbul
Literatür
Yayıncılık,
ama.org Erişim
TARİHİ: 12.04.2015
R., (1986).
Faith
in Four P’s: An AlterKelimeler
: Elektrik,
Doğalgaz, Tüketim,KENT,
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
Fiyat
BOZKURT, İ.,Anahtar
(2000).
Bütünleşik
Pazarlama
native, Journal of Marketing Management,
İletişimi, İstanbul: Mediacat Yayınları
145-154 GAS PRICES
ECONOMETRIC ANALYSIS OF ELECTRICITY2(2):
AND NATURAL
CAVLAZ, M., DİDAR,
Y.,
(2000).
“Reklâm
HOUSES
KIRIM, A., (2001). Strateji ve Birebir Pazarlama,
Ustaları Hala Yolumuzu Aydınlatıyor Mu?”,
Sistem to
Yayıncılık,
İstanbul
Her Yönüyle
Pazarlama
İletişimi,
Abstract:
In this study
preparedİstanbul:
by using data of TSI belonging
Mediacat Kitapları
prepared
the use Küpüthane
of different Hizmetlerinin
KONYA,
Ü.,with(1998).
made
comprehensive.
TheKarması
purpose was to determine
gas prices
CEMALCILAR,
İ., more
(1987).
Pazarlama
Pazarlanması.
Kütüphanecilik
Dergisi Belge
(4P) Kavramında Yeni Gelişmeler. Pazarlama
Bilgi Kütüphane Araştırmaları, 4, 71-90
Dünyası, 1(4): 23-24
KUYUCU, M., (2014). Marketing of Radio StatiÇAKICI , C., ATAY, L., HARMAN, S., (2008).
ons: A Research About How Radio Stations
“İstanbul’da Faaliyet Gösteren Seyahat
Market Themselves in Turkey . Theoritical
Acentelerinin Pazarlama Karması Kararları
and Empirical Reflections in Marketing içinde
Üzerine Bir Araştırma”, İstanbul Ticaret
(ed) Grigoriou,N. & Veloutsou, C. Greece:
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 7,
Atiner Publishing
Sayı 13
Mc CARTHY, (1996). Basic Marketing; A
DUNCAN, T., MORIARTY, S.E., (1998). “A
Managerial Approach, 12. ed., Homewood
Communication Based Marketing Model
MEB (2007). Basın İşletmeciliği, Ankara: Mesleki
for Managing Relationships”, Journal of
Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendiril
Marketing, American Marketing Association,
Cilt. 62, Sayı. 2
mesi Projesi (MEGEP)
152
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
DOĞALGAZ
FİYATLARININ
EKONOMETRİK
AÇIDANT., (1972). “Marketing
STIDSEN,
B., SCHUTTE,
MUCUK, İ., (2004).ELEKTİRİK
PazarlamaVE
İlkeleri,
Türkmen
İNCELENMESİ
as Communication System: The Marketing
Kitabevi, İstanbul
Concept Revisited, Journal of Marketing,
NIELSEN (2015). Ekim Radyo Ölçümleri
AraşGüven Grup
American Marketing Association, Cilt. 36,
1
tırması Verileri. Nielsen Araştırma
Kilis 7 Aralık Şirketi
Sayı. 4
İstanbul
Özet : 2012-2014 Yılları arasındaki TUİK verileriTAŞKIRAN,
N., YILMAZ,
R., (2014). 99 Soruda
ve konutlarda
kullanılan Planı
doğalgaz
ODABAŞI, Y., (2001).
Pazarlama
Rehberi,
Reklamcılık.
İstanbul
çalışmada Derin
ANOVAYayınları,
modeli
KOSGEB Yayını,
Ankara
uygulanmıştır.
ve doğalgaz fiyatlarının tespit
edilmesi
TENEKECİOĞLU,
B., ERSOY,
F.N., (2003).
yönünde hareket
olup,
ODABAŞI, Y., OYMAN
, M.,edilmiş
(2011)
Pazarlama
Birlik Ofset Yayıncılık,
edilen bulgular sonucunda; sanayi sektörü için tüketim Pazarlama
aralığı arttıkça,Yönetimi,
İletişimi Yönetimi,
Medicat
Yayınları,
İstanbul
fiyatlarının
genel seviyesinde
düşüş
Eskişehir
ÖZTÜRK, S., (1998). Hizmet Pazarlaması.
Anahtar Kelimeler : Elektrik, Doğalgaz, Tüketim,TIĞLI,
Sanayi, Konut,
Anova, TUİK,
M., (2004).
BirFiyat
Aktör Olarak Markalar:
Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir
Ürün Yerleştirme, Türkmen Kitabevi, İstanbul
PELTEKOĞLU,ECONOMETRIC
F.B., (2007). ANALYSIS
Halkla İlişkiler
TOKOL, T., (2007). Pazarlama Yönetimi, 10.
Nedir, 5. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul HOUSES IN TERMS OF INDUSTRY AND
Baskı, Nobel Kitabevi, Ankara
PRINGLE , P.,Abstract:
MICHAEL,
F., (1999).
In this study
prepared byElectusing data of TSI belonging to the years of 2012-2014,
TUTAR, H., (1996). “Türkiye’de ve Bazı Ülkethe consumption of electricity and natural gas used in industry and houses is statistically
ronic mediaanalyzed.
management.
USA:
Focal
Press
ANOVA model was applied to the study lerde
prepared
with the useUygulamaları”,
of different
Promosyon
Yeni Türkiye
made more P.K.,
comprehensive.
purposethe
was to determine
electricity
andSayısı,
natural gas
prices
Medya
Özel
Sayı
1
RAFİQ, M., AHMED,
(1995).TheUsing
7Ps as a Generic Marketing Mix: An ExloÜNER, M., (1994). Hizmet Pazarlamasında
ratory Survey of UK and European MarkePazarlama Karması Elemanları Değişiklik
ting Academics. Marketing Intelligence &
Gösterir mi? Pazarlama Dünyası, 8(43):2-11
Planning, 8(9), 4-15
WALTERS, S., (1992). Marketing: A How-toSAYILGAN, E., (2010). Medya İşletmelerinde
do Manual for Librarians. New York: Neal
Pazarlama Yönetimi, Beta Basım, İstanbul
- Schuman
SMITH, F. (1990). Perspectives on radio and
television. Harper& Row Publishers, New York
153
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İNCELENMESİ
EXTENDED
ABSTRACT
Murat
KORKMAZ, Hakan
AÇIKGÖZ
This study made a descriptive research on ‘how radio stations use 4P’ and ‘marketing mix’ in their
1
marketing activities. In the first part of the study there is a conceptual deep research about 4Ps and
the concept of marketing
mix. In the study which has a literature review about the use of 4Ps in the
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz on
ile elektrik
tüketiminin
edilmesi
marketing mix there
has been
a research
the question
ofistatistiksel
“how doolarak
the analiz
radios
do radio stations use
4Ps in their marketing
activities?
Theretestleri
has been
donearaştırma
interview
thehale
target
sample radio workers
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
uygulanarak
daha with
kapsamlı
getirilmiştir.
Sanayi
konutlarda was
tüketim
aralıklarına
elektrikof
ve the
doğalgaz
fiyatlarının
tespit
and the answer of
thisvequestion
sleeked.
Asgöre
a result
findings
there
hasedilmesi
been a determination
that in the transformation
radio channels
from
the traditional
media
to vethe
new media, the new
edilen bulgularof
sonucunda;
sanayi sektörü
için tüketim
elektrik
doğalgaz
media tools brought an advantage to the 4Ps and as a result of this radios start using 4Ps more effecaralığı Kw cinsinden yükseldikçe, fiyatlarda da azalma meydana gelmektedir.
tively in their marketing activities. This new position brought variety to the marketing of radio and
enable radio marketing not to be done only in audio format as it was in the past, but to be done both
with audio and visual tools with new global features. The study that analysed top ten radio channels
in Turkey based on
the data from
Nielsen Radio
Ratings
SurveyOFshowed
thatAND
radio channels make
ACCORDING
TO CONSUMPTION
RANGES
IN TERMS
INDUSTRY
HOUSES
effort for using marketing mix with the highest level of efficiency. In their statements, executives
of the radio channels
outprepared
the high
cost
radio
Radio platform that
Abstract:pointed
In this study
by using
dataof
of marketing
TSI belonging in
to the
yearssector.
of 2012-2014,
lost its shares from
the advertising expenditures uses a limited marketing budget compared to other
techniques
for making
analysis. Moreover,
of hypothesis
applied and
researchcompetitive
was
platforms. Radio channels
effort totests
promote
theirwere
presence
in athehighly
environmade more comprehensive. The purpose was to determine electricity and natural gas prices
ment encounter difficulties in marketing. The position of the radio channels requiring them to gain
the appreciation of two different target groups in contrary to the other product and service industries
brings about certain difficulties when it comes to using marketing mix. Although radio channel is
the product itself, contents broadcast by that channel act as the most important aspect of that product.
A radio channel markets its brand as a product on one hand and present the content as a product on
the other hand and broadcast this content to the target groups. This dilemma encountered by a radio
channel about the product is also visible in pricing policies. A radio has two different target groups.
Primary target group is the listeners of the radio channel and secondary target group is the persons
buying advertising services of that radio. Listeners do not pay any fees against the radio content
listened and they receive services at no cost. Advertisers buy advertising services for the timeframe
scheduled for the group consisting of content services offered to listeners at no cost. Advertisers
reach to listeners listening to the timeframe purchased and relay their messages to the listeners through the radio. “Price” element is of great importance in the marketing mix of the radio platform
when analysed based on the aforementioned particularities. Radio channels make effort to increase
154
UHPAD
OcakEkim
/ Şubat
/ Mart/ -Aralık
Nisan2014
Kış Sayı:
İlkbahar
Dönemi
Sayı: 7Kış
Yıl:2016
/ Kasım
02 Cilt:
01 Sonbahar
International
Refereed
Journal2014
of Marketiıng
And Market
Researches
October
/ November
/ December
Issue: 02 Volume:
01 Autumn
Winter
ID:13Semester
K:02
(2015/04298
No: 12879/&2015-GE-18945)
ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ELEKTİRİK
DOĞALGAZ
FİYATLARININ EKONOMETRİK
AÇIDAN
the number of listeners
while VE
trying
to sell advertisements
at competitive
prices. Income generated
İNCELENMESİ
from the payments made by the advertisers is of vital important for maintaining the presence of a
radio channel. Distribution element of the marketing mix used by radio channels serves as a very
important tool for radio channels in addressing large masses. Aiming to reach to higher number of
1
persons, radio channels use full potential of the technology and offer their contents through different
channels. The radio
broadcasting initial performed by using terrestrial methods has been carried to
ve konutlarda
kullanılan
doğalgaz
elektrik platforms,
tüketiminin istatistiksel
olarak analiz
cable TV networks,
satellites,
internet
andiledigital
respectively,
as aedilmesi
result of the evolution
experienced in the
communication
technologies.
In the
present
day, a hale
radio
channel has to address
uygulanmıştır.
Ayrıca hipotez
araştırma
daha kapsamlı
getirilmiştir.
Sanayi vedifferent
konutlarda tüketim
göre elektrik
ve doğalgaz
fiyatlarının
tespit edilmesi
large masses through
ways aralıklarına
by showing
presence
in multiple
platforms
in order to gain a
competitive advantage.
Terrestrial
broadcasting
alone
is not
sufficient
to reach
higher number of peredilen bulgular
sonucunda;
sanayi sektörü için
tüketim
aralığı
ve doğalgaz
sons and broadcasting over digital television platforms and the internet is also required. “Publicity”,
the fourth element used in the marketing mix, is highly important for radio channels towards making
difference in a competitive environment. The presence of more than one hundred radio channel only
in Istanbul shows the requirement of active engagement in marketing activities in order for a radio
channel to make aACCORDING
difference. TO
InCONSUMPTION
their publicityRANGES
efforts,INradio
channels
use other
TERMS
OF INDUSTRY
ANDplatforms of media
HOUSES
groups and they promote their names by using budget or barter advertisements. Radio channels
struggling in allocating
marketing
budget
mostly
barterto in
perform mutual adverAbstract: Ina this
study prepared
by using
data ofprefer
TSI belonging
the order
years ofto
2012-2014,
the consumption
of electricity
and natural
gas used in industry
and houses
is statistically
tising and promotion
activities
with various
organizations
and service
providers.
Some of the radio
techniques
for
analysis.
Moreover,
tests
of
hypothesis
were
applied
and
the
research
was
channels that are relatively active in newspaper, magazine advertisements and event sponsorship use
outdoor advertisements. Power FM and Powerturk FM are the top users of the outdoor advertising
and Powerturk FM and Kral Pop Radio are the top radios acting as event sponsors. Super FM and
Metro FM, radios of the Spectrum Group owning a digital radio platform called Karnaval, are the
radios that are the top in the rate of using digital advertisements. In the present study focused on
marketing activities of ten top radio channels in Turkey, it was found that radio channels under the
umbrella of certain holdings enjoy greater advantages in using marketing mix. Nine out of the top
ten radio groups, Kral FM and Kral Pop operate under the umbrella of Dogus Yayin Grubu, TRT
FM is under the umbrella of TRT, Powerturk Fm and Power Fm are under the umbrella of Power
Media Group, Super FM and Metro FM are under the umbrella of Spectrum Media, and Show Radio
Sales Office is under the umbrella of Showturk Dogan Medya Grubu. This situation indicates that
an oligopolistic structure affects the marketing practices and radio channels that are not under the
umbrella of a group struggle in marketing themselves.
155
DERGİ HAKKINDA
UHPAD “Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergisi”; 2014 yılı itibariyle yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde
olan yayınlara yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı
çıkarmaktadır. Dergimizin sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmaktadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde Pazarlama ve Pazar Araştırmaları alını içerisinde değerlendirilebilecek
her türlü yayına yer verilebilmektedir. Dergimizin baş editörü Murat KORKMAZ olup, dergi
yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirilmektedir. Yönetim
kurulu başkanı derginin o anki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin
aldığı kararlar uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın bir yayınına yer verilir. Birden fazla hakem ve yönetim kurulu onayından geçen
çalışmalar sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar hakem ve yönetim kurulu
üyeleri üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar
için yayın telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş
olarak kabul edilir. Yazar ya da yazarlar bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur.
Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında bilimsel çalışmalar yapmış olması şartı aranır.
Dr. Unvanına sahip olmayan ve alanında yayın yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem
kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını
oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve
uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide
kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir.
Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir.
Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından
geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel
sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildirilerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır.
Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Yayınlanmak için gön-
derilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Her iki hakemden olumlu dönüş alan çalışmalar ancak yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem
onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve
materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair
bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden bildirilir. Ayrıca dergimize üye
olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisi
izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için
aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez
talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın
kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer
verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur.
Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dahil edilmez.
Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz.
Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına
olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal
edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü
yetki tek taraflı olarak dergi yönetim ve editörler kuruluna aittir.
Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve
Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da
yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde
yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur.
Bu konuda dergimiz üzerinde hiçbir kurum, kişi ya da diğer yetkili olanlar yaptırım uygulayamaz. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel araştırma yapan kurum ve kişilere
fayda sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi
olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal göndermek zorunda değildir. Dergimizde
kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi yayın kabul şartları ve yazım kurallarına
uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir. İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından örnek
makale baz alınarak yapılmaktadır.
ABOUT THE JOURNAL
UHPAD “International Refereed Journal of Marketing and Market Researches” began
to be published as of the year 2014. Our journal gives place to the publications having the qualification and value that will provide source to the literature. Our journal is an international
refereed journal and it is issued THREE times a year. The volumes of our journal are published in ARPIL, AUGUST and DECEMBER on the system. Our journal has both a printed
version and can be reached online. All kinds of publications within the field of Marketing
and Market Researches can be incorporated in our journal. Our journal2s editor-in-chief is
Murat KORKMAZ, and carries out the diligent activities in line with the decisions taken by
the executive board of the journal. The head of the executive board is the professor with the
highest title in the journal at that time and the decisions given by 51% of the executive board
are performed. Each publication sent must be gone through two referees of that field and it must
be approved by referees for publication. Only one submission of the same author is included
in the same volume. The publications approved by more than one referee and executive board
are taken to queue and published in next volumes. None of the authors can affect referees and
executive board. Publication copyright agreement is not demanded for the submissions uploaded to the system for the publication. The submissions uploaded to the system are regarded
as assigned to the journal. Author or authors should accept this condition and they have been
included in this system by confirming that they will act in line with the publication principles of
the journal. The academicians and researchers who want to be in our journal’s referee and science boards must bear the title Dr. and they must carry out scientific studies in their fields. No
one without the title Dr. and publication in her/his field can be involved in science, advising and
referee boards. Executive board is the highest decision-making and execution mechanism of the
journal. All decisions made by the executive board are absolute and unchangeable. Under no
circumstances, an operation can be conducted on journal without the decision of the executive
board. Editor-in-chief can decide on whether the submissions not sent to referee approval are
accepted in the journal and whether they will be sent to referee approval. It isn’t required to inform the executive board during this decision process. The participation of scientists in referee,
science and advisory boards are only up to the decision of the executive board.
Some special issues are also published in our journal for the submissions published in some
national and international congresses and approved by referees. Such special issues are only
valid for verbal papers presented in the agreed congresses. Those papers must get the approval
of congress science board and that of the referees. None of the submissions not evaluated by
referees can be published. Papers submitted for publication are sent to the referees for approval. The submissions with approval of both referees are taken into publication. Hard copy
and referee approval reports of the verbal papers must be presented to the executive board and
editor-in-chief. Our journal doesn’t include the papers without this information and materials.
Author or authors are informed about the process of our journal as written via the internet
address. Every author logging in as a member of our journal can monitor the course of process
from the journal’s website and follow the developments. Conditions of our journal are the same
for all authors. Those rules and conditions cannot be changed for anyone. A privilege cannot be
demanded. The submissions to be published in our journal must be within a field accepted by
the journal. None of the submissions not suitable with those conditions can be published in our
journal. The referee process is performed under the supervision of editor-in-chief. Editor-inchief has the authority to inform and decide on the course of referee process. A submission not
approved or accepted by the editor-in-chief isn’t included in the process. In this regard, author
or authors cannot put the responsibility on the journal or other organs. Even if the submission
is approved by the referees and it is accepted for publication on the system, it can be cancelled
with negative opinions of editors or executive board and the decisions of the boards. In that
case, author or authors cannot impose sanctions on the journal. All kinds of authority belong to
the executive board and editorial board unilaterally.
Our journal acts as per the provisions of Law on Intellectual and Artistic Works No. 5846
within the framework of legal rules of T.R. Our journal has the right to protect its legal rights
unilaterally about author or authors who do not fulfill the requirements of this law. Author or
authors shall be unilaterally responsible regarding plagiarism and the citations not suitable with
the relevant laws in the submissions sent for publication. None of the institutions, individuals
or other authorities can impose sanctions on our journal concerning this matter. Our journal is
a media organ with printed and online versions. As a material incorporating academic studies,
it is a social organ offering social service to the institutions and individuals carrying out scientific researches. Our journal is a free journal and doesn’t have to send a written material to any
author or authors. The submissions accepted in our journal and approved for publication are
sent to edit for layout in line with the journal’s publication principles and spelling rules and it is
uploaded to the system. Author/authors and readers can download the volume from the system.
Layout is conducted by the author on the basis of the sample article.
YAYIN İLKELERİ
1. UHPAD “Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergisi” 4 ayda bir
yayınlanan akademik ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel
durumlarda ara dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır.
2. Dergide Pazarlama ve Pazar Araştırmaları ile ilgili konuları ya da sorunları ele alıp inceleyen,
bilimsel ve özgün nitelikli çalışmalar yer almaktadır. Çalışmaların bilimsel kaygılarla yazılmış
olması, alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, önyargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi, gelişkin bir dile
sahip olması beklenir. Ayrıca tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine
sahip olmalıdır.
3. Derginin yazım kurallarına uymayan, kaynakçasız, önsözsüz ya da özetsiz yazılar için hakem
süreci başlatılmaz.
4.Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda ilk sırada yer alan 1. yazar muhatap kabul edilir.
5. Kullanılan kaynaklar dergimiz yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır.
6. Düzenleme ve çalışmanın dizgisi örnek makaleye uygun olarak hazırlanmalı, çalışma içerisinde kaynak gösterimi bu şekilde düzenlenmelidir.
7.Sosyal bilimler içerisine giren ve kapsayan çalışmalarda mutlaka jel kodu veya alt jel kodu
bulunmalıdır. Jel kodu bulunmayan çalışmalar hiç koşulda kabul edilmez edilemez.
8. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde açıklanmaz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur. İnterdisipliner
nitelikli yazıların hakemleri ilgili oldukları alanlara göre belirlenir.
9. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin
“Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda ilgili alandan 3. hakem tayin edilebilmekte ve onun raporu beklenebilmektedir. Yazardan sadece üç defa düzeltilmesi istenir. Her üç düzeltmede de istenilen düzeltmeler gerçekleştirilmemiş ise yayın sistem tarafından reddedilir.
10. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son
şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna
yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak
geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz.
11. Dergimizin yayın dili Türkçedir. Fakat farklı durumlarda ve prensiplerde hazırlanan çalışmalar İngilizce olarak da kabul edilmektedir. Bu durumda yayın kurulu insiyatif kullanma
hakkına ya da ret hakkına tek taraflı hakka sahiptir. İlgili yazar bu konuda dergimiz üzerinde
etkili olamaz.
12. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir.
13. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre,
konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında yayınlanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi koşulu ile kabul edilebilir
ve hakem sürecine alınır.
14. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı düşünülüyorsa editör ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci başlatılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir.
15. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde, 12 Punto ve 1 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er
cm’lik boşluklar olmalıdır.
16. Yazılar 15-20 sayfa aralığında olmalı, toplam 20 sayfayı geçmemelidir. Ekler buna sayfa
miktarına dahildir. Web sitesine yüklenmiş örnek makale formatı dışına çıkılmamalıdır.
17. Türkçe yazılarda 100-150 kelimeyi geçmeyen İngilizce özet, özetin altında 3-7 anahtar
sözcük(ler) yer almalıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de bulunmaktadır.
18. İngilizce yazılarda 100-150 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, başlık ve anahtar kelimeler
bulunmalıdır.
19. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir.
20. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın
akademik ünvanı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve e-posta
adresi de bulunmalıdır.
21. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editöre aittir. Baş editörün yazı hakkındaki
değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir.
22. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın geri gönderilmez.
23. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)ına aittir.
24. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir çalışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için hiçbir
yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için yazar bu
şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır.
25. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını
onaylarlar.
26. UHPAD “e” elektronik sistemle çalışan bir dergi olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır.
Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı
dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti
ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için
basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır. Ayrıca dergi giderleri için yazarlardan ücret
talep edilebilir.
27. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha gönderilir.
28. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştırmalarda ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklenmesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR NUMARASI” çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR BİLGİSİ”
kısmına gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik durumunda dergimiz ulusal ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk yüklenmez. Bu
konuda her türlü sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi
bilgiler bulunmakta ise mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu
konuda, dergi editörleri, sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yayın yönetmeni, hakem kurulu ve değerlendirme yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir.
Oluşabilecek her türlü maddi, manevi ve hukuksal bir olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur.
DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR
DURUMDA “OLUMSUZLUKTA” DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAKLARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI OLARAK SAKLI TUTAR.
YUKARIDA BELİRTİLEN 28 MADDELİK YAYIN İLKESİ VE BİLGİLERİ SİSTEME
DÂHİL OLAN YAZAR veya YAZARLAR TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ SAYILIR. HİÇ
BİR YAZARIN BU YAYIN İLKELERİNE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR. DERGİMİZ
YAYIN İLKELERİ ve ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ veya
RED EDİLMESİNDE TEK TARAFLI HAKKA SAHİPTİR. BU HAK HİÇ BİR KOŞUL ve
ŞARTA BAĞLI OLMAKSIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ. İLGİLİ İLKELER veya KURALLAR
ÇERÇEVESİ DIŞINDA HAREKET EDEN YAZAR/YAZARLAR HAKKINDA DERGİMİZ
İLGİLİ KANUN VE YÜKÜMLÜKLER ÇERÇEVESİNDE KANUNİ HAKKINI TEK TARAFLI OLARAK KULLANMA HAKKINA SAHİPTİR. SİSTEME DÂHİL OLAN HERKES
BUNLARI PEŞİNEN KABUL ETMİŞTİR.
PUBLICATION PRINCIPLES
1. UHPAD “International Refereed Journal of Marketing and Market Researches” is an
international refereed journal with an academic and scientific attributions published in every
4 months. However, the journal holds the right to publish interim issues on special occasions.
2. Scientific and original studies related to Marketing and Market Researches are included in
the journal. The papers must be written with scientific concerns, should contribute to the field,
indicate the important resources as references, not be written with prejudice, not include mottolike sentences, and have an advanced language. They should also have one of the qualities of
scanning, research and developing from a notice.
3. Referee evaluation process isn’t initiated for the studies not complying with the publication
principles of the journal, without references, prefaces or abstracts.
4. In studies where there is more than one author, the author being in the first place is seen as
addressee.
5. Sources used should be prepared in accordance with the publication template of our journal.
6. Regulation and should be prepared in accordance with the sample article placement of the
study, in representation of the resource studies should be regulated in this way.
7. Jel code or sub-jel code must be present in studies of social sciences. Studies without jel codes are accepted under no circumstances.
8. Referees and authors shouldn’t be from the same institution regarding the stage of evaluation.
Names of referees and authors are kept confidential and announced by no means. Referee Board changes in every volume and it is constituted according to the subject of studies. Referees
of interdisciplinary studies are ascertained according to their expertise.
9. Two referees are assigned according to the field of study in the first place. If one of the referee evaluations is “Unpublishable” and the other one is “Publishable with editing” or “Publishable”, a third referee from the related field can be assigned and her/his evaluation can be
demanded. Only three editing can be requested from the author. If the requested editing fails to
be done in three times, the submission is rejected by the system.
10. Authors are expected to do the requested editing delicately and to send the edited version
of the paper to the journal within 15 days. If it is noticed that editing hasn’t been conducted
properly, the author is informed. The edited version of submissions not sent back within the
prescribed time are not taken into the publication list.
11. The publication language of our journal is Turkish. However the studies prepared in different conditions and principles can be accepted in English. In this case, the publication board
unilaterally bears the right to use initiative or reject. The author in question cannot be effective
on our journal.
12 The studies demanded to be published in our journal should bear the feature that they weren’t
published in another place or not in evaluation process for publication at that time.
13. Papers presented in national and international academic scientific meetings, congresses,
conferences and symposiums can be accepted and taken into referee evaluation process on
condition that they weren’t published in another journal before and they comply with the article
formats and contents.
14. Translated texts are accepted with the approval of editorial and publication board and referee evaluation process is initiated if the related text is rarely found in Turkish and if its translation is thought to contribute to the field. But there is a limited number of translations allowed
for each volume. Original texts are preferred.
15. Submissions to the journal must be written in MS Word Program, with 12 pt Times New
Roman and single line spacing. There must be 3 cm margins in all sides of the page.
16. Entries must be in the range of 15-20 pages, should not exceed 20 pages. Annexes to this
page is included in the amount. Examples have been uploaded to the Web site article format
should not be exceeded.
17. For papers in Turkish, there must be an English abstract no more than 100-150 words and
3-7 key words below the abstract.
18. For papers in English, there must be a Turkish abstract no more than 100-150 words, title
and key words.
19. The scope of research, its purpose, method, results obtained and subject should be shortly
indicated in the abstract.
20. Name(s) of the author must be indicated on the cover page. Academic title of the author,
name of the institution where s/he works, address, work and mobile phone, fax number and
e-mail must exist on the cover page.
21. The decision to publish the papers belongs to editor-in-chief. The evaluation of editor-inchief about the paper are sent together with the referee report within the shortest time.
22. Submissions sent to the journal are not sent back whether or not it is published.
23. The whole responsibility of the submissions belongs to the concerned author(s).
24. Publication and copyrights of the published papers belong to our journal. The copyright of
the each study uploaded to the system is automatically transferred to the journal. No sign for
the copyright agreement is requested from the authors for this operation. The author accepts
these conditions in advance for the paper uploaded to the system. The person reserves no right
of opposition.
25. Author(s) approve(s) the placement of the full texts of their papers on electronic databases
bearing a non-commercial character with the purpose of supporting national and international
academic knowledge sharing.
26. UHPAD “is operated through an “e” electronic system, and also published in a printed version. Those who wish to have the journal as hardcopy have the right to do so by paying the cost
of the journal to the printing company. Our journal is not obliged to give the printed version to
any institution or individual. Annual fees for the studies sent to our journal should also be paid
to the printing company. The fee is received as based on only the expenses paid by the journal
to the printing company for the annual printing and other expenditures. Authors can also be
demanded fees for journal expenditures if necessary.
27. The evaluation period of the studies uploaded to the system is two months. Studies not
evaluated within this period and not provided with an evaluation report are sent to a different
referee.
28. Author(s) are required to write the necessary information in “ETHICAL BOARD INFORMATION OF REPORT” part while uploading the article to the system with “DATE” and “INFORMATION of REPORT -REPORT NUMBER” as given by the ETHICAL BOARD if the
studies require ETHICAL BOARD report and have “EMPIRICAL”, “CASE” and “CORPORATE” content. Our journal doesn’t bear any responsibility in case of a possible negative situation and deficiency within the framework of national or international rules of law. The whole
responsibility belongs to the author(s) in this sense. If formal information regarding the report
of ethical board and research exist, they must be inserted while uploading the study to the
system. In this regard, editors of the journal, system editors, editorial board, publisher, executive editor, referee board and the other referees conducting evaluation bear no responsibility.
Author(s) are responsible for any material, moral and legal negative situation that may occur.
IN CASE OF ALL KINDS OF MATERIAL, MORAL AND LEGAL SITUATION “PROBLEM”, OUR JOURNAL UNILATERALLY RESERVES ITS LEGAL RIGHTS IN NATIONAL
AND INTERNATIONAL TERMS. ABOVE-MENTIONED 28-ITEM PUBLICATION PRIN-
CIPLES AND INFORMATION STATED ABOVE ARE CONSIDERED AS ADOPTED BY
THE AUTHOR OR AUTHORS INCLUDED IN THE SYSTEM. NONE OF THE AUTHORS
HAVE THE RIGHT TO OBJECT THESE PUBLICATION PRINCIPLES. OUR JOURNAL
HOLDS THE UNILATERAL RIGHT IN PUBLICATION, EVALUATION or DENIAL OF
THE PUBLICATION PRINCIPLES and PAPERS. THIS RIGHT CAN NOT BE CHANGED
NOTWITHSTANDING ANY CONDITION. OUR JOURNAL HAS THE RIGHT TO USE
ITS LEGAL RIGHTS UNILATERALLY WITHIN THE FRAMEWORK OF RELEVANT
RULES AND LIABILITIES AGAINST THE AUTHOR/AUTHORS ACTING OUT OF THE
FRAMEWORK OF THE RELEVANT PRINCIPLES or RULES. EVERYBODY INCLUDED
IN THE SYSTEM ACCEPTS THESE RULES IN ADVANCE.
YAZARLARA BİLGİ
1.Dergimizin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir.
2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar editör başta olmak üzere derginin yönetimi
onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir.
3. Dergimiz basılı olarak çıkarılmakta olup, internet ortamında sadece İngilizce özet ve Türkçe
özet şeklinde yer alır.
4. Dergimiz sistemine üye olmadan yayın kabul edilmez.
5.Hiçbir yazar dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.
6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazara aittir. Dergimiz bu konuda
bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz.
7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle bir başka yerde kullanılmamış veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir. Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma reddedilir ve yazar hakkında hukuki işlem başlatılır.
8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu
görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır.
9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve
çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz.
10.Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilemez ve bilmek isteme hakkına sahip olamaz. Bu durum sadece sistem yönetici ve editör tarafından bilinir ve
gizli tutulur.
11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir düzeltme sadece iki hakka sahiptir. İki
talep doğrultusunda istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda çalışma otomatik olarak ret
alır.
12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor
ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı ve
açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü kabul
etmez.
13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanları dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör
tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar bir hak iddiasında
bulunamaz.
14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye verilmiştir. Bu
işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar her hakkı
ile dergimize devredilmiş olur.
15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki
ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda süre
uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi sistemden çekemez.
16. Dergimiz bünyesinde değerlendirmeye alınan çalışmalarda dergimiz ilk sırada yer alan sorumlu yazarı muhatap alır, diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve birinci yazar dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek zorunda değildir.
17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz.
18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen
süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle
dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz.
19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili birinci yazara gönderilir.
Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi yapılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar dergimiz hakkında bir
yaptırım hakkına sahip olamaz.
20.Türkçe dışında hazırlanan çalışmalarda mutlaka Türkçe Özet bulunmalıdır. Anahtar kelime
sayısı 3 ile 7 tanedir. Her bir çalışma en fazla 20 sayfa olmalıdır. Özet Türkçe ve İngilizce olmak üzere 100 ile 150 kelimeden oluşturulmalıdır. Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1 tir. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Yazar
isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet
10 punto özetler alt alta gelecek şekilde hazırlanmalıdır.
GUIDELINES FOR THE AUTHORS
1. Journal writing our language is Turkish and English.
2. If the editorial board and the administrative board approve the papers prepared in different
languages, it is accepted. The journal acts unilaterally.
3. The journal doesn’t have a printed version. In the electronic version, only the Turkish and
English abstracts are included.
4. Papers are accepted on condition that the author is registered to be a member of the journal.
5. None of the authors can assert legal rights on the journal.
6. The journal cannot be held responsible for the papers; however, the author himself/herself is
responsible for the articles unilaterally.
7. The papers, submitted to the journal, should not have been sent to another journal previously
and under consideration of another journal for publication simultaneously. If such cases occur,
the article is rejected on condition that refutation is published and the journal imposes the required sanctions on the author(s).
8. Each study is evaluated by the two referees, and the approved papers by the two referees are
saved to be published in the following issues.
9. None of the studies and authors has privileges in the journal. Each author and study has the
same rights and they’re equal. No privilege is granted.
10. The names of the referees-experts in their fields-will not be revealed to the authors. Information concerning the authors is known only by the system manager and the editor. It is kept
confidential.
11. Major and minor corrections are made. These corrections are requested from the authors
twice. If the required corrections are not made, the publication is rejected by the system automatically.
12. If the article is produced from the thesis, presentation, and so on, it should be stated and explained in the footnote. Otherwise the author is accused of plagiarism. In that case, the journal
cannot be held responsible for this situation.
13. If the paper is not within the scope of the journal, it is the editors and the administrators who
will accept or reject the paper unilaterally. The author cannot assert any legal rights.
14. The uploaded study belongs to the journal with its exclusive rights. For this reason, it is not
necessary for the authors to sign any other documents. The studies uploaded to the system are
regarded as being transferred to our journal with all rights.
15. The evaluation process of the studies uploaded to the system takes two months. Studies
that are not evaluated within this period are sent to a different referee. So this process may take
longer and a demand cannot be asserted. The author cannot assert any legal rights and withdraw
his/her article in this process.
16. In the articles with more than one author, the first mentioned author is regarded as the addressee, other authors are not communicated. The journal is not supposed to give information to
other authors.
17. The referees act independently in the journal. Authors cannot exercise power over the referees or cannot demand anything from the referees.
18. The journal publishes three times in a year as April, August and December. However, there
might be changes in the periods depending on the publication process. The journal cannot be
held responsible for this.
19. Following the evaluation process of the studies, the referee report is sent to the first author.
The authors should make the required corrections in 15 days. If the corrections are not made
in 15 days, the article is rejected by the system automatically. None of the authors can impose
sanctions on the journal in this case.
20. In the studies prepared in languages other than Turkish, there must be an abstract in Turkish. Key words should be between 3-7 words. Appendices are not included in this number.
Abstracts in Turkish and English should be between 100-150 words. The text should be written
in TIMES NEW ROMAN font, 12 sized. The whole study should be single spaced. The titles
should be written in bold, Times New Roman font, 14 sized. The names and institutions of the
authors should be written in bold, italic, Times New Roman font, 12 sized. Turkish and English
abstracts should be in Times New Roman font, 10 sized one under the other.
HAKEM LİSTESİ
ÜNVANI
ADI SOYADI
BAĞLI OLDUĞU KURUM
DR.
Fatih ÇATIKKAŞ
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ
DR.
Murat ERCAN
BİLECİK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ali Murat KIRIK
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ali Serdar YÜCEL
FIRAT ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ayhan AYTAÇ
TRAKYA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ayla TAŞKIRAN
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ
DR.
Aylin ZEKİOĞLU
DR.
Baki YILMAZ
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
DR.
Barış ERDEM
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ
DR.
Çetin YAMAN
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Dilşad ÇOKNAZ
ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Erdem ÜNVER
ATILIM ÜNİVERSİTESİ
DR.
Giray Saynur DERMAN
DR.
Gülsüm ÇALIŞIR
GÜMÜŞHANE UNIVERSITY
DR.
Gülten HERGÜNER
DR.
Gökşen ARAS
ATILIM ÜNİVERSİTESİ
DR.
Hakan ÜNAL
MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Hatice YURTSEVER
DR.
Mehmet Gökhan GENEL
YALOVA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Meltem VELİOĞLU
ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Michael KUYUCU
İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Muzaffer AKSOY
BANK ARABIC
DR.
Nuran AKŞİT AŞIK
DR.
Razaman Timuçin GENCER
EGE ÜNİVERSİTESİ
DR.
Sefer GÜMÜŞ
BEYKENT ÜNİVERSİTESİ
DR.
Serdar TOK
DR
Yakup POYRAZ
19 MAYIS ÜNİVERSİTESİ
DR.
Yasemin KESKİN BENLİ
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Yavuz TAŞKIRAN
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
İlke BAŞARANGİL
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ömer Kürşad TÜFEKÇİ
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Özer YILMAZ
DR.
Şebnem ASLAN
DR.
Yavuz TAŞKIRAN
DR.
İlke BAŞARANGİL
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Ömer Kürşad TÜFEKÇİ
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ
DR.
Özer YILMAZ
DR.
Özge AYAN
DR.
Şebnem ASLAN
DR.
Nermin BİLGİÇLİ
NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ
DR.
Nevin ŞANLIER
DR.
Nevzat ARTIK
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DR.
Nurcan YABANCI
DR.
Paul JOHNSTON
BRIGHAM YOUNG UNIVERSITY
DR.
Petra RUST
UNIVERSITY OF VIENNA
DR.
Saniye BİLİCİ
DR.
Serkan YILMAZ
DR.
Sidiga WASHI
UNITED ARAB EMIRATES UNIVERSITY
DR.
Suzanne PISCOPO
UNIVERSITY OF MALTA
DR.
Yahya ÖZDOĞAN
DR.
Yasemin BEYHAN
HALİÇ ÜNİVERSİTESİ
DR.
Yavuz TAŞKIRAN
DR.
Şebnem ASLAN

Sayı 7 - Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları

Transkript

Benzer belgeler

Presentation File

Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş. - TC Başbakanlık Özelleştirme

Sayfa 1 / 1 Kamuyu Aydınlatma Platformu 14.08.2013 http://kap.gov

Amirnia Auto parts manufacturer

Kanada Vize Bilgileri

e-BÜLTEN

Dünyadan İşbirliği Teklifleri: Alım Teklifler