14512 KB - imo ana sayfa

Transkript

~~OB
iN$AAT
ANKARA
~UHENDiSLERi
s
U B E S 1
r,OLTfn
ODAS
IX. DONEM BiLGiSAYAR KURS PROGRAM!
AUTOCAD
GONLER
A S1mf1 ( )
SAP90
ASm1h(
EXCEL-WORD-WINDOWS
)
A Simn ( )
BS1mfl(
)
C Simfr]
)
18.oo I 21.00
Pazartesi
Salt
· 18.00/21.00
'
<;af§amba
18.00 I 21.00
Persembe
18.00 I 21.00
Cuma
I
18.00 / 21.00
Cumartesi
10.00 I 13.00
13.00 / 16.00
Pazar
10.00 / 13.00
n.oo
I 16.oo
16.00 I 19 .oo
16.00
I 19.00
NOTLAR
A) KURS UCRETLERi VE SURELERi
a)AUTOCAD(40SAA1)
Kurs Ocreti
6.000.000.-
b) SAP 90 (30 SAA 1)
Kurs Ocreti
6.000.000.-
c) WINDOWSWORDEXCEL (30 SAA'I)
Kurs Ocreti
4.000.000.-
B) Basvuru sirasmda kurs ucretinin 1/3'ti yatmlacak, 30 gun soma 1. taksit, 60 gun soma 2. taksit
odenecektir.
C) iMO Ankara Subesi'ne aidat borcu olmayan oyelerimize %10 indirim yapihr. LlSANS OGRENCiLERi de
%10 indirimden yararlarur.
D) Smiflar 12'~er ki~ilik olacak ve smiflarm olusturulmasmda yazih basvuru ma numarasi esas almacaktir.
Son Basvuru Tarihi :
Baslama Tarihi :
16.06.1995
03.07.1995
Aynntrh bilgi icin : iMO Ankara Subesi Selanik Cad. 19/11 Kmlay /ANKARA Tel: 419 38 81 - 419 92 79
TMMOB
iN$AAT
AN
MUHENDiSLERi
KAR
A.
ODASI
$ U B E S i
tJOLTfn
TMMOB
iN~AAT MUHENDiSLERi ODASI
ANKARA ~UBESi tcrohndcn ayda
iCiNDEKiLER
#
bir yoymlorur.
SAHiBi:
Basin Acrklamalan
2
IMO ANKARA $UBESI odmo
Mustafa <;:OBANOGLU
Akay Kav~agi Omur Tuketiyor
.3
YAZI i$LERi MUDURU:
40 YII Boyunca Anlatamadrklarumz
.4-18
Enis N. OZDOGAN
ince ve Orta Daneli Kum Formasyonlann
tyil~tirilmesinde Mikro-Daneli
Cimento Enjekslyonlan
YAYIN KURULU:
Murat <;:ETIN
Mehmet SENOL
Gulsen ALP
Halim KARAN
Y. Doc, Dr. Murat MOLLAMAHMUTOGLU..... .1920
GAP Gezisi Yapildr
YAYIN SORUMLUSU:
Cenap DOGAN
DiZGi:
Nazli AZAPCI
YAZl$MA ADRESi:
TMMOB IMO Ankara Subesi
Selanik Cad. 19/11
Yenisehir 06650 ANKARA
Tel : 419 38 8141892 79
Fax : 4 1 7 42 85
'
YAYIN KO$ULLARI:
Yazilar daktilo ile iki orolrkh ve iki niisho olarak gonde
rilmelidir.
Yovrn Kurulu gonderilen yazdarda dil, onlohrn ve
yaz1m teknigi yoniinclen gerekli di.izeltme ve krsclt
rnolon yapabilir.
Yovmlonon vczilcrclcn dolovi dogabilecek her ti.irli.i
sorumluluk yazarma aittir.
Gonderilen yazilar geri verilmez.
REKLAM TARiFESi:
ARKA KAPAK
ON I<;: KAPAK
ARKA I<;: KAPAK
IKINCI KAPAKLAR
:
:
:
:
15.000.000.TL
12.500.000.TL
12.500.000.TL
10.000.000.TL
BASKI:
Kozan Ofset
Tel: 341 14 27
Fax: 3412860
Bu say1 10.000 adet bosrlmrshr.
2122
Oyelerimize Duyuru
23
"Her Pazartesi"
Edebiyatcilar Konusuyor
23
Haziran
1995
BASINA~I
I
Tiirkiye'de Miihendislere ve Muhendislige verilen deger gun g~tikc;e azalmakradrr. Yillardrr israrla izlenen d1§a bagnnh ekonomik
politikalann sonucunda Tiirkiye'nin kalkmmasinda onemli rolii olan bu onurlu meslek grubu buyuk kayiplara ugratllmi§ttr.
Ozellikle kamu kesiminde c;alt§an miihendislerimizin durumu icler aosidrr. "Ne i§ yapiyorlar ki maas istiyorlar", "Benim memurum
i§ini bilir" gibi saptmci sloganlarla kamu c;alt§anlan 3§ag1lanmakta, boylelikle de gercekte s-arptk istihdam politikalarmdan kay
naklanan sorunlar gizlenmek istenmektedir. Bu a§agllanmalardan en buyuk payi kamu kesiminde onemli bir giic; olusturan
muhendisler almaktadrr,
)lunun en son ornegi Nisan aymda memurlara yapilan "iyile§tirme zammmda" eek ac;1k bir §ekilde gozlenmistir. Hukumet Nisan ayi
icerisinde "Memurlara %50 ile %96 arasmda zam yapngm:" aoklarmsnr. Bu aoklama tamannyla gercek d1§td1r. Gercekte teknik eleman olarak kamu kesiminde calrsmakta olan muhendislere verilen zam sadece %4S'dir. Kamu kesiminde yonetici olarak cahsmakta
olan bazt teknik elemanlara goreceli olarak verilen biraz daha yuksek orandaki zamla bu gercek gizlenmeye c;alt§tlmaktad1r. Yani
aciklanan zam Teknokratlara degil Biirokratlara yapilan zamdir. Kaldiki bu zam yonend durumundaki arkadaslanmtz icin bile son
derece yetersiz olup yalmzca teknik eleman konumundaki muhendislerimiz ic;in ise tek kelimeyle giiliinc;tiir. Bu zamla kamu kesiminde onurlu bir yasarn ic;in, rnucadele veren muhendislerimiz cezalandinlmak istenmektedir.
Biz lnsaar Muhendisleri Odasi olarak Meslek Onuru ic;in direnen miihendislerimizi bu hakh miicadelelerinde sonuna kadar destekledigimizi kamuoyuna duyururuz.
Narnrk <;E11N
Saygilanrrnzla
Gene! Sekreter
Eregli Demir ve Celik Fabrikalan iilkemizin gozbebegi yasst c;elik
iiretiminde tek ve karh bir kurulustur. Yrlda 1 Milyar $ ciro
yapan 7500 personeli olan ve dilnyadaki teknolojik gelismeleri
i§letmeye ac;1ld1g1 1965 yihndan bu yana 30 yilda en iyi §ekilde
takip eden ve buna uygun yatmrn ve modernizasyonlan yapan
ERDEMIR; son bir y1I ic;inde gene! mudurluk gorevinde bulunan
Yalon Amanvermez tarafmdan, gelecekte telafisi mumkun olmayacak kadar zararh ve riskli bir tutumla, keyfice yonettlmektedir.
ERDEM!R'in bugiinkii karlt ve modern durumuna gelmesinde ve
iiretim rekorlannda emegi gecen i§c;isinden, miihendisine,
basmuhendisine, mudurlerine ve hatta Gene! Miidur Yardimosma kadar her diizeyde c;ali§antn c;alt§ma huzuru ve i§ giivenligini alnist eden keyfi ve yanh; kararlann bir eek ornegi ya§annusnr. Kamuoyunun tepki gostermemesint firsat bilen Gene!
Miidi.ir Yalcm Amanvermez bu tutumunu israrla surdurmekte,
hatta giderek gelistirmektedir. Kimligi yakasmda ters donmu;
olan bir i§c;inin, bir cok ba§ mudur, daire baskaru, mudur, mudur yard1mc1s111111 gorev yerini degi§tirmi§ ve ERDEMiR tarihinde ilk kez bir Gene! Md. yardrrnosr i§ten crkanlrrusnr. Bu
ornekler c;ogalhJ.abilir.
ERDEMlR'de dune kadar olan atama, terfi ve gorev degi§ikliklerinde ERDEM1R Personel Ycnetmeligi cerceveslne dikkat
edilrnistir. Bugun ise Teknik Hizmetler Gene! Md. Yardrmcrsi
Mak. Miih. llharni Acar'm gorevine odasmda bulunmadrgi
gerekcesiyle son verilmistir. Son olarak demokratik secimle
2 ThiIO ANKARA SUBESi BULTENi
ERDEMiR Vakf1 yonetim kurulu uyeligine getirilmis olan Kirnya
Miihendisi Zekeriye Karakus'un Vakif yonetim kurulu iiyeliginden istifasr istenmis, istifa etmemesi halinde Malatya'ya tayin
edlleceg! teblig edilmistir. Bu tayini kabul etmeyen Zekeriya
Karakus'un i§ akdine son verilrrustir.
ERDEMIR'in tarihi son bir yrl ile suurh degildir. Butun bu ki§iler
ve burada gecmeyen diger orneklerde yrllarca liyakatla terfi
ederek her kademede gorev yapmu ve bu sayede yukselmts
TMMOB uyesi teknik elemanlar ilk kez boylesi bir kiyrma maruz
brrakrlrruslardrr. Bu durum diger s-ah§anlar iizerinde de huzursuzluk ve tedirginlik yaratmaktad1r. Ancak bu tavnn siirdiiriilmesi miimkiin olmam9ltdJr ve olmayacaktlf. Sn. Gene! Miidiir
Yalc;m Amanvermez tutumunu daha fazla siirdiirememeli ve kamuoyuda duyarltltgm1 gostererek ilgililerin dikkatleri c;ekilmelidir.
Biz Tiirk Mi.ihendis ve Mimar Odalart Kdz. Eregli lls-e Temsilcilikleri olarak ERDEMiR c;ah§anlanna ve i.iyelerimize yonelik
yap1lan her tiirlii bask1ya, keyfi ve haks1z uygulamalara son verilmesini aksi takdirde Erdemir'de i§ huzurunun kalmad1gm1 tiim
kamuoyuna duyurur; Tiim iiyelerimizi sagduyu ile hareket etmeye, bunun ilelebet siirmeyeceginin bilinmesini, gereken onlemlerin mutlaka altnacagma olan inanc1m1zla tlim kamuoyuna
saygllanmtz1 sunanz.
Mak.ina Miihendisleri Odas1 Temsilciligi
in§aat Miihendisleri Odas1 Temsilciligi
Elektrik Miihendisleri Odas1 Temsilciligi
Mimarlar Odas1 Temsilciligi
Haziran
1995
AKAY KAV~AGI OMDR TlJKETiYOR
Gunde 100 bin arac bekliyor
Ekonomik faturas1 da yuklU
•
• Akay Kavsaqr'nda bekleyen her aracrn
fazladan 0.1
litre yakrt tukettigi
varsayrlarak yaprlan hesaplamaya gore
de, ayhk yakrt israfr 300 bin litreyi, yillak
yakrt israfr ise 3 rnilyon 600 bin litreyi
buluyor. Yakrt israfrrnn parasal degeri de
108 milyar liraya ulaswor. Arast1rmay1
yapan belediye yetkilileri, Akay Kavsagr
sorununun cozurnunun "milli dava"
olarak qoruslerni gerektigini vurguluyor.
Boyoksehir Belediyesi Fen lsleri Daire
Baskanhqi'nca yaprlan arastrrrna. Akay
Kavsagr'ndaki trafik s1k1s1klrg1nrn ornur
tukettigini ortaya koydu. Gonde yaklas1k
100 bin aracrn ger;;tigi ve ortalama on
dakika beklediqi kavsakta, her aracta OQ
kisi bulu nduqu varsaytlarak yaptlan
hesaplamada,
bir ayda toplam kayrp
zamanrn 50 bin saat (171 yil], bir yrldaki
kayip zamanrn ise 2052 yrh bulunduqu
ortaya ciktr,
"Akay kav§ag1 omiir tuketiyor" manseth baberinizi okudum.
Bu "milli dava" bakkmda bir kac §OY soylemek istiyorum.
Akay kav§agmda 1 ay oncesme kadar yalnzca iki gir~ yonii
vardi. Biri Kavakhdere'den gelen guney trafigi, biri ise
Eski§ehir yolu. Metro iusaan nedeni ile Kzilay'dan gelen
trafik yalnizca resm i araclardan ibaretti. Bun a ragmen o
kavsakta sorun vardi Ostelik Akay'dan kav§aga giri§ yasak
oldugu balde.
Akay kav§agmda kim bekliyor?
Eski§ehir yolu ndan gelen trafik bekliyor. Atatiirk Bu Ivan ise
trafik yukune gore oldukca hizh akiyor,
Ataturk Bulvanna dabil olmak isteyen trafik yalruzca Akay
kav§agmda nn bekliyor? Hayn. Kenedi Caddesinde, Kugulu
kav§ag1 Tunali Hilmi Caddesi glnsinde, hatta Cinnah
Caddesinde. Aynca son ii~ yrldir kapali olduju i~in unuth1gumuz, Kizilay kav§agmda dogu ban battmda. Yani Ziya
Gokalp vc Gazi Mustafa Kemal'in K1Z1lay ge~i§inde.
Oyleyse,
1. Ataturk Bulvanna dabil oluiak isteyen her hem zemin
kavsakta bekleniyor. Butun trafigm Ataturk Bulvanna yonlendirdigi bugunku sistemde baska care gorunmuyor.
2. Ataturk Bulvanna kopruhl kavsaklarla ge~i§i saglasimz bile
bulvar bu kesintisiz akuni kaldirmaz ve yine nkamr. Neyemi
benzer, nzermde hi~ hem zemin gedt olmad1g1 halde kilometrelerce tikanan Bogaz kopriisii baglanti yollanna
3. Akay kav§agmdan 100 bin arac ge\tigirli tespit eden Sayin
yetkililer Ataturk Bulvannm ortalama 40 km/saat surat ile
gunluk arac kapasitesini hesapladilar n11?
HOlya GOZEL (HOrriyet Gazetesi 15 May1s 1995)
<;6ZOM:
1. Ankara'run tum kuzey-guney ulasumrn sadece Ataturk
Bulvanna baglayan trafik sistemini degi§tirmek, yeni cevre
yolu guzergahlan arastirmak, mevcut altematif guzergahlan
ozendirici tedbir almaktir,
Bu acidan Ankara Valisinin cevre yollanna agHhk verme
dusuncest yerindedir. Bu yolla trafik yiikii dag1ttlm1§ olur.
Ancak trafik yukunu daha fazla merkeztlestiren kent
merkezine koprulu kavsaklar yapma dusunces: Ile cevre yollanna aguhk verme dusuncesi birbirinin Z1dd1 iki cozumdur.
Aym anda ikisine birden olumlu bakilamaz,
Kenti kucaklayan cevre yollannm transit olmasinda ve hem
zemin gecin bulunmamasmda buyuk yarar vardir. 0 nedenle
bu yollarda mumkun oldugunca koprulu kavsaklar kullanilmahdir.
2. Bu cevre yollannm Metro ve Ankaray u~ istasyonlan ile
baglantLlan kurulmali, bu bolgelere buyuk otoparklar yapilmahdir. Boylece kent icinde oze! arac sayisi da azalacaktu ,
Aynca otobiis seferlerinin giizergahlan degi§tirilmeli, rayh
sistem istasyonlanndan yakm semtlere ring seferleri yapan
otobiis seferleri diizenlenmeli, kent merkezinde otobiis say1s1
azalt1lmahdu.
Saym Biiyiik§ebir Belediyesi yetkililerinin boyle kailo, ciddi
~al!§malara yonelmeleri halinde kendilerini goniilden
destekleyecegimiZden kirnsenin ku§kusu olmamaildu.
Sayg!lanmla
Mustafa <;OBANOGLU
in§aat Miibendisleri Odas1
Ankara ~ube Ba§kam
iMO ANKARA $UBESi BULTENi
3
Haziran
1995
TMMOB Insaat Miihendisleri Odasz Ankara Subesi Biilteni 'nin Mayzs 1995
sayzsznda TMlvfOB Insaat Muhendisleri Odast Ankara Subesi, TMlvfOB Mimarlar
Odasz Ankara Subesi, TMMOB Sehir Planczlarz Odasz ve TMMOB Cevre
Miihendisleri Odasz tarafindan ortaklasa hazirlanan "Ankara 'da Yapilmak Istenen Katlz Kavsaklar Konusunda Rapor "u yayinlamtsuk. Adz ger;en rapor dogrultusunda Ankara 6. Idare Mahkemesine Mithatpasa Caddesine yapzlmak istenen
katlz kavsak icin TMlvfOB Mimarlar Odasz Ankara Subesi yurutmeyi durdurma
istegiyle dava acti. 22.04.1995 tarihinde yiiriameyi durdurma kararzna karsin
Ankara Buyiiksehir Belediyesi insaata devam etmektedir. TMMOB Insaat
Miihendisleri Odasz Ankara Subesi aynz rapor dogrultusunda Maltepe 'de yapilmak istenen Nokta Duragi katlt kavsagi icin yurutmeyi durdurma istemi ile
03.05.1995 tarihinde Nobetci Idare Mahkemesine dava acti.
Sozkonusu katlz kavsaklartn kent merkezine yapzlmasz maddi kaynaklarzn heba
edilmesi yanznda kent-ici trafige cozum getiremeyecek yaya trafigini engelleyici
bir rol iistlenecektir:
Bu ve benzeri konularda goruslerini kurulusundan beri siireklt dile getiren ve
mucadele veren Insaat Miihendisleri Odasz "40 Ytl Boyunca Anlatamadtklanmtz": TMH'nzn 375 inci sayzsznda birkez daha sergiledi.
Ankara 'da, kent merkezinde Buyiiksehir Belediyesi 'nee yapzlmak istenen katlz
kavsaklann da "Anlatamadtklartmtz" arasznda yer almamasi umuduyla TMH'da
yayznlanan yaztyt aynen yayznlzyoruz. Saygzlarzmzzla
YONETjM KURULU
40 YIL BOYUNCAANLATAMADIKLARIMIZ
*
1- 0ZEL OKULLAR VE EGiTIM:
lnsaat Miibendisligi egitimi (TMH)nde uzerinde en cok duruIan konular basinda gelmektedir. Ge~mi§ dergileri
tarad1g1m1Zda "ozel yuksek okullar" konusuna - giincelligi
nedeniyle- 1965 ile 1972 yillan arasmda sikca yerildigini,
olaym tum yonleriyle irdelendigim goruyoruz.
(TMH)nm 1 Aralik 1967 tarihli sayismda Oda Yonetim
Kurulumuzca kabul edilen bir rapor yer almutir. "Ozel
Yuksek Okullar Hakkmda lnsaat Miihendisleri Odasi Gorii§ii
ve Teklifi" isimli bu raporda konu etrafuca incelenmis, gorii§
ve onerilerde bulunulmustur, Raporun "netice" kismi
§6yledir.
Netice :
4 iMO ANKARA SUBESi BULTENi
Yukarda izah etngumz ~e§itli sorunlarm karsisrnda
Anayasamizm ruhuna, idari ve sosyal biinye sartlanunza
uygun olarak cozumlemek ve milli menfaatlerimizin icap
ettirdigi sayilarda \'e nitelikte teknik eleman yetistirmek,
ancak devletin nazun rol oynamasi ve ticari vasfi ortadan
kaldmlmasiyla mumkun olacaktu.
lzahlarnruzdan anlasilacag: uzere konu bir ozel sektor devlet sektoru mukayasesi sekhnde asla degildir. Son zamanlardaki ~e§itli beyanlarda ozel sektor konulannm mudafaasina benzer cumlelerle karsilasilmaktadrr. Memleketimiz
dunyada emsali olmayan yeni bir tecriibeye anlarak
sonuclannm agu mesuliyetini karsilayabilecek gii~te degildir.
Bu sebeple yukarda izaha ~al!§t1g1m1Z gorii§ zaten salt bir
devletlestirme veya kapama seklinde olmamsnr.
J
Haziran 1995
Tuzuk ve yonetmeliklenn hazirlaumasi, 615 sayih kanunun
ticari gayeyi mesleki tahsilde kaldrrmak ve vakif tesisine
cevirmek sekllnde tadili ile kisa zamanda sonuca gidilmesi
unkan dahiline girer. iyi niyetlenne emniyetimiz biiyiik olan
ogretim uyesi ve ogrencilerin bu konuda bize yardnncr ola-
caklanna inamyoruz.
Meslek Odasi olarak daima hakkin ve hakikatm yanmda olacaguntzdan kimsenin suphesi olmamahdu
1N~AATM0HEND1SLERI
ODASI
Aym sayinm basyazisun E§ref Ozand §U sozlerle bitirmektedir;
Som« olarak golii§iimiiz sudur ki:
Bu mitesseseletin kazanc miiessesesi halinden f1kanlmas1; istenilen egitimi yapmak iizere vak1f miiesseselerihaline getirilmesi ve
aynca demeklerin bu gibi egitim miiesseseleri kutmalan ifin
hiikiimetfe yaptlacak yard1mlarda kuvvetii miieyyide ve teFik
edici hiikiimleiin bulunmas: kanunun nth ve esasim t~kil etmeli
ve kanunun da hsa bir siirede bu esaslara gore tadiline gidilmelidir.
1 Ocak 1968 tarihli (TMH)nm "Sorunlanmiz Coziunlenmelidir" bashkh "basyazr'sunn bir yerinde:
u~imdiye kadar yuttta miihendis yetistiren Resmi miiesseseier
yanmda son bir kaf sene icetisinde 8'e yaim aaum Ozel
Miihendislik Okullanmn Resmi miiesseselete denk ve istenilen
nitelikte miihendislik egitimi yapmas: kaisismda bu okullardan
diploma alacak miihendislerin yurda faydadan ziyade zarar/1 olacaji endises. ife1isinde b11/11nmaktay1z. Bu Ozel Okullann kunilmasina ait 625 saytl: kanunun iyi uyguianmasi yanmda
Ka111mdaki eksiklikleiin bu ozel egitim miusseseletini bir kazanf
miiessesesi haline getirmi§ bulunmaktadtr. Bu konuda Resmi
fe1 relere ve kamu oyuna gori~lerimiz af1klam111§ ve sotunlann
fOZiimii iuetinde hassasiyetle egilinmi§tir.H
1
gorii§iine yer verilmektedir,
1Mart1968 tarihli (TMH)nm "Gene! Kurulumuzun
Goruslerl ve Ta§1d1gi Onem" bashkh yazida, Ozel Okullar
konusunda ahnan kararlar uyelere soyle anlatilmsnr
Gene/ Kutuumuuun biitiin aji rlzji ile taetinde durduguen onemli
konu ozel Miihendislik okullan konusu dmustut. Hemen hemen
Gene/ Kurulun biitiiniiyle heyecanmi ta§1d1ji fOk yon/ii fikir ve
go1ii§letin ortaya kom1/d11gu bu konu iizetindeyaprlan utun tamsmolar sonucu, apklzga kavz~an gorii§le §II kararlara vanlml§hr.
Oze/ Miihendislik okullanm bitirenlerin odaya ka}'lt edilmemeleri,
Ozel okul/ann Ticatet amaa oimamasi;
Yukandaki madde esaslanna uygzm yeni yonetmeligin hazutanmasi,
Ozel okullann Devletle§tirilmesinegidilmesi,
Milli Egitim Baka11ltji11m gerek 625 Sa}'lll kanumm pka§mdaki
tuumtu ve gerekse kanunun pkt§ndan soma uygulamada gosterdigi gell§ek tutum bu gi.in Ozel miihendislik okullan sonmunu pkmaz bir hale getimti§ b11lunmaktad1r. Milli Egitim Bakanligwdaki
sorumlulann bu konularda istenilen derecede bir gorii§e sahip
olmalan ve bOylece Bakan/1jin bu giinkii zor dumma gim1esi yurt
ve fertler olarak biiyiik zarar ve ka}'lplara ugramam1za sebep olacakhr.
Saym lzzettin Silier'in TMMOB'ne yapt1g1 ba~vumya 1 Mart
1968 tarihli (TMH)'da §dyle yer verilmi§tir:
istanbul, 14.1.1968 Tiirk Miihendis ve Mimar Oda/an Birligi
ANKARA
A. 1- Birliginizin ln~aat Miihendisleri Odasma ka}'ltlt, 127 sidl
numara/1 iiyesiyim.
2- Ege'de bulunan bir "Ozel Miihendislik Yiiksek Okulu'nun
mez1mlam11n Miihendis addedilerek ilgili odalar kanalryla
Birliginize iiye kaydedildiginiogrenmi§ bulunuyomm.
B. 1- "Oze/Ogretim Kumm/an Kammu'mm bilhassa "Ozel Yiiksek
Oku/H af1lmas1m miimkiin k1lan hiikiimlerinin Anayasam1zm
120. ve diger maddelerine aykrn oldugzt bir gerfektir. B11 hususta
degerli ilim adamlan ve hukukr1lar ittifak halindedir.
2- Kald1 ki 625 sayz/1 bu Kamm, tanzim ettigi hemen biitiin
hus11Slann tiiziik ve yonetmeliklerle belirtilecegini bildimti§ ve altt
ay ifinde bunlann pkanlmasm1 emretmi§tir. Halen bu tiiziik ve
yonetmelik/er f1kanlmad1gz ifin, bu konumm fiile11 uygulanamad1ji, hiikiimlerinin yiiriirliigegiremedigi a§ikard1r. Bu tiiziik ve
yonehnelikler pkmadikfa kumlmz~ bir kunmmn kamma uygunlugzmu tesbit ehnek imkans1zdtr. Bumm gibi kummun kamma
uygrm bir ogretim yapabilecek nitelikte olup olmad1jim, resmi
ogretimle gi.idiiler1 seviyede bir ogretim yaptl1p yaptlmad1gznm1esbiti de herhangi bir §ekilde baglanm1§ degildir. Mezkur kanumm
yiiriitiiciisii Bakanlar Kzmtlu'dur ve tiiziik ve yonetmelik/erin
f1kanlmas1 kammlammzla belirli birfok kayztlara tabidir. Bu
bOyle iken Milli Egitim Bakanltffe'mn §U veya bu yaz1szna gore
yapilm1§ smavlar ve kontroller veya verilmi§ beige/er J111kuki
k1ymeti haiz ol amazlar.
C. Aynca mezzmlan iiye kaydedilen okulzm denne fatma fiftlik
binalannda, arastra lstanbul'dangetitilen ogretim iiyeleriyle, kapkaf bir zilmiyet ifinde, uydzmna bir ogretim yaphgz bilinmektedir.
D. 1- Yukarda a11lat1/an sebeplerden bu oku/11 bitirenlere
"MiihendisH Ozel Miihendislik Yiiksek Okullan'm bitiren/er 6235
iA-IOANKARA~UBESi BULTENi 5
Haziran 1995
say1/1 ianunun 1. maddesindeki "mesiek. ve sanctum icraya
km11111en selahiyetli Miihendish tabinne giremezler.
2- Hakk1 ctmayaniann Miihendis addedilerek Birligimize iiye
kaydedilmesinin buienn haklanna aykm old11gr1 apktir.
E. 1- Ozel Miihendislik Yiiksek Okullanm bituenurden kay1tla1111111 hemen silinmesine, bundan boyle buniann iire olarak
kabul edilmemesine karar vetiimesini,
2- Aksine katar verildigi takdirde Dantstay'da dava afacaJimdan
ueticenin tarafuna bildiiilmesi11i atz ve talep edetim.
Sargilanmla,
"Dava onemlidir. Memleketimizin gelecegi i~in bu sorunun
acele cozumlenmesi laznndir. Bu durumda ancak 625 Sayih
Kanunun degi§mesi ve Ozel Miihendislik Okullanrnn Devlet
mi.iesseselcri haline getirilmesiyle
mumkun olacagt
asikardrr." diycrek, "Devlerlestinneden" yana olundugunu
anlaumstu
Anayasa Mahkemesi'nin "Ozel Yuksek Okullann kapatilmas:
dogrultusunda karar vennesinin ardmdan, iMO Yonetim
Kurulu bir "Basin Bildirisi" yayinlanusnr. (TMH)mn ~ubat
1971 sayismda Ugur Kokden tmzasiyla yer verilen bildiri
~oyledir:
hzettin SjUER, lnsaat Yiik. Miih.
1 Nisan 1969 tarihli (TMH)nm "Basmdan bzetler" sayfasma
"Ozel Okullar Anayasa Mahkemesinde" ba§bg1 altinda, bu
konuda basmdan almtilar yapilmistir. Bu ahnnlardan
Cumhuriyet Gazetesinde olani soyledtr:
DANI~TAY, OZEL Yt.iKSEK OKULLAR KANUNUNUANAYASA
MAHKEMFSWESEVKE KARAR VERDj
Ozel bir mithendis ve mimarhk yiiksek okulundan 111ez1111 oian
ogre11ci/erin dip/oma/anmn ipta/i ifi11 aalan davaya, diirt
Dam§tay Dava Daireleii Gene/ Kutulunda bak1/r111~ ve davaa
av11katlanm11 Anayasa'ya ayk111/1k iddialan dikkate almarak, 625
Sayit: Ozel Ogretim Kurumlan Kanununun Anarasa
Malrkemesinesevkine karar vetilmistir.
hmir'deki bir ozel yiiksek miihendislik ve mimarltk ok11/1111da11
111ez1111 oianumn, Mimarlar Odastna kay1tlanmn yap1lmamas1
11ede11iyle akan anlazma§ltk umine, Mimar Demiitas Ceyhun ve
Miihendis hzettin Silier tarafindan Milli Egitim Bakanltgr aleyhine Dam§tayda aplan dava, gef saatlere kadar siim1ii§tiir. Ozel
okuldan mezun oianlann diplomalannm iptali istenen ve 625
Sayli1 Ozel Ogretim Kurumlan Kanununun, bir ba§ka deyimle de
ozel ok111/ann, Anayasa'ya aykm oldugr.1 iddia edilen dttnt§mada,
Dava Daueieti Gene/ Kurulu, Kanun Sozcillerinin de gorii§iine
uyarak, kanunun ittifakla Anayasa Mahkemesine sevkine karar
vem1i§tir.
Kon11yla ilgili i§lemler, bugiinlerde tamamla11acak ve durum,
anayasa MahkemesiBa§kanllgrna intikal etti1ilecektir.
CUMHUWYET
Boylece, Ozel Yi.iksek Miihendislik ve Mimarhk Okullan
konusu anayasa Mahkemesine intikal ettmlmsnr.
Bu arada soz konusu okullann devletlestinlmesi konusunda
ogrenciler
boykotlar ve ytiriiyii§ler diizenlemeye
baslauuslardrr.
(TMH)nm 1 Temmuz 1969 tarihli sayrsinda E§ref OZAND
BASIN BiLDMSj
Halkt1111z111 siirekli bask1s1 altmda, egitim ihanetine artik bit
stmr rekilmi§ b11/11m1yo:. Egitimde demoktas! 11gnma giri§ilen 11z1111 ve cetin miicadeleler sommda 111eyvasm1 verdi.
Dev/eti11 en )'iiksek yargt orgam, 625 sar1l1 Ogriitem
K11m111lan Kan11111111da, ilgili maddeleri iptal ederek Ozel
Yiiksek Ok11llann Anayasaya aykm old11g11n11, dolay1s1yla
kapatilmas1m kararla§tird1.
B11 karar, egitim alamnda, devlet eliyle besleme bir ozel sektor yaratma fabas111da olan iktidar ifin ciddi bir 11yam10 ve
ozel ok11I patronlanna indiiilmi§ agn bir darbedir.
Tiirkiye'11i11 bilinfli §ekilde bir egitim darbogazma itildigi,
ogretim ozgiirliigiine km~t fa§iSt tedbir/eiin tezgah/a11d1gi §II
gii11/erde, Anayasa Mahkemesinin karan apayn bir anlam
taw11aktad1r.
Aynca, }'lll'd11rm1z1111insangiidi apg1 yiinii11den, Planlama ile
hiikiimet uygulamas1 aras111da goriilen reli§ki, bu karar ile,
belirli ve bilimsel bir aydmltk kazamm§ ol11yor.
K11111mla§t1nl1111§ egitim ticaretine kar§I olan hi§aat
Miihendisleri Odas1, §imdiye kadar Ozel Yiiksek Okul
mewnlanm iiyelige kabul etmemi§ ve b11ralarda ders veren
iiyeleri11i ise, Haysiyet Divanma sevketmi§ti.
Dogmlugrt, A11ayasa Mahkemesi tarafi11dm1 belgelenen bu
gorii§ ve 11yg11lama ile miicadelede do11ii§siiz bir ba§an
kazamlnu§ b11l1111maktadtr.
Bu kararm t§tgt altmda, Odarmz, Ozel Yiiksek Okul mezunlanna devlet kap1lanm afan ve bunu baskt niteligindeki
Odalar Kammu Tasans1 ile ge11elle§ti1111e dii§iincesinde bulunanlara km~1 miicadelesini daha bir kat inanfla sii1diirecektir.
jn§aat Miih. Odas1 Yonetim Ku111/11
Ba§kan V. Ugrtr KOKDEN
Haziran 1995
Ozel okullann yrllarca suren seruveni, bu okullann "Devlet
Muhendislik ve Mimarhk Akadernileri" ile iktisadi Tlcari
llimler Akademileri"ne baglanrnas1 ile sona ermistir. Ancak,
sorun yerini egitimde yasanan diger sikmnlara devretmstir.
"0\lincii Bq Y11l1k Kalkmma Plarn I~1gmda lstihdam ve
Egitim Sorunlan" ba~l!g1 ile Ekim 1992 sayili (TMH)da yaymlanan "Basyazr'dan konuya ili~kin yazumzda ozetle bakin
neler demisttk;
11Vlkemizde
son )'lllarda k11111/a11 bir fOk Deve: Miihendislik ve
Mimarltk Akademilerine ve lktisadi Ticati Rim/er Akademile1ine
baglanan eski oze! okullara b11gii11 rok sawda ogrenci kabul
edilmektedir. Bu egitim miiesseseiennin hemen tamanu kendilerine has bit ogretim iiyesi kadrosundan yoksundurlar.
Akademilerin ve hatia iiniversitelerin bir k1sr111, istanbul Teknik
Universitesi ve Orta Dogu Teknik Universitesi gibi daha eski ve
yei'le§mi~ ku111ligla11n yardmu ile egitimi zorlukla siirdiitiirlerken,
diger bir k1s1111 ise her an kapanma tehlikesi ile kar§1 kar§1yad,,./ar.
6te yandan, bu sene iiniversiteye girememi§ lise mezunlanm bir
egitim k11ml11§11na sokabilmek irn gayret gosteren Milli Egitim
Bakm1/1g1 mn cabaltmna arak uydurmak. amaa ile iktisadi ve
Ticiui ilimler Akademiletinin lnsaat Miihendisligi Boliimleri11in
geceli ve giindiizlii kontenianlanm yiiksek tuttuklan mii§adahe
edilmektedir. Halbuki bu yiiksek ok11/lan11 nitelik bak1111111dan
geli§mesine hif ilgi gosterilmedigi gibi, bu okullann 1972 J~lmda
ogrenci alabi/meleri bile son anda kabul ediien bir kammla
hukukilik katannnstu.
1
Dev/et Planlama Teskitat: taraftndan hatulanan Uriincii Be§
Y1//1k Pian'a gore halen iilkemizde insaat miihendisi fazlas1
vatien ve tam gorevli bir ogretim kadrolan yokken iktisadi ve
Ticati ilimler Akademileiine bag/1 yiiksek okullarm kontenianianm ortmmalan sotumsuzca bir davtams olmaktadll'. Bu egitim
k11m/1.t§la11111n kontenianuinm arturmalan bir yana 1975 yumdan sonta Dev/et Planlama Te§kilatr'mn belirttigi takamtarda
miihendis yetistirebilmesi ifin kontenian eksilmeleii ve bir kis111111111 kapanmas: gerekmektedir. Aksi ha/de insaot miihendisligi
mesleginde i§sizlik vuianda endisemizi beliittigimiz §ekilde 11z1m
)'Illar devam edecektir.
Vlkemizde insect miihendisligi egitiminin en onemli sonmlanndan bir digeri de kaliteli miihendi: yetistitiunesi olmaktadt«.
Miillendis yetistiren egitim kurulu§lanmn saytlonnm rok/11g11,
ogretim iiyesi ve laboratuvar imkanlanmn fark/1/1g1 sebebi ile
hoien iinivetsite ve yiiksek okuuanmndan rok deffe§ik niteliklerde
miihendis mezun dmakmd«. Baz: egitim k11ml11§la11 arasmdaki
nitelik [ark: ise ciddi endiseler uyandtracac detin llfll/1/ntlar
halindedir. Mewn olan biitiin miihendislerin aym retkilerle,
kamu ve ozel sektorde gorevler almasr miimkiin oldugu dhetle
miihendis kalitesinde belli bir asgmi mii§terekin ara11mas1 en akila yo/ olacaktn. H
Mlihendislik egitimiue ili§kin sorunlar giincelligini ve onernini hi~bir donem yitirmemi~tir. Bunu dikkate alan iMO
Ekim 1993'de yaymlad1g1 (Say1 368) (TMH)y1 "Miihendislikte
Egitirn"e ay1Tm1~l1I. Bu say1da; Tiirkiye'de tn~aat
Miibendisligi Egitim -tarih\esinden bugiine kadar- tlirn yonleriyle gozler oniine serilmi~, konuya ili~kin ~e~itli ~evrelerin
gorti~lerine yer verilrn i~tir.
"Miihendislik Egilimi" saymnda "Yaym Kurulu" irnzas1yla
yaymlanan "Toplumsal ve Ekonomik Geli~irnimizde
Egitimden Beklentiler ba~ltklt yaz1dan yapt1glffiIZ al!nt1yla bu
bdliimii noktalamak istiyoruz:
11<;agda§
ileri top/11111/ardaki zamanlama, verimlilik, rasyonellik
gibi kavramlann sanayile§meyle birlikte anlamlanm b11/d11klanm
go1iiyomz. Endiishiyel iiretim siirednin kavramlanyla dii~iinerek
dan·anmaJ~ bireysel 1 e topl11111sal bir ki§ilik yap1s1 haline getirebilmenin ro/11 salt egitimli insan yeti§tirmekten gep11ez. Bu
egitimli insanlartn, sanari top/1111111 raratma siirecine ll}'gttrl
yeti~tirilenlerinin ekonomik ve toplumsal geli§mede iistlenecegi
roliin onemi k11§k11s11z rok biiyiiktiir. Ancak bOJ1le bir toplumsal ve
ekonomik geli~mede egiti111i11 tek belirleyid olmas1 da beklenemez.
<;iinkii, egitim topl11msal ve ekonomik biitiin oteki oligumlara ters
dii§emez. Bir diger deyi~le egitim ancak topl11n111n gene/ degi§me
dogmltus1mda i§le11 sahibi olur. Bu dogmltt1y11 degi§tirmekte, ozellikle k1sa donemli olarak gorev yapamaz. Olsa olsa toplumun
oniine yeni serenekler koyabilir.
1
Egitim, top/1111111 tek hawm bifimlendircmez, ama topl11m11 birimlendiren diger top/11111sa/ siyasa[ lie ekonomik oge/e1i11 Zaman
za111an 011iine gerebilir ya da bunlann ge1isi11de kalabilir. <;iinkii
hirbir topl11mda biitiin ogeler l'e kesi111/er her zmnan aym h1zda
birbirlerini ile 11y11m irinde degi§mez. B11gii11kii egitim diizenimizin, bugiinkii toplumsal-ekonomik yap11111z111 rok gerisinde
kald1Jim soylemek olas1d1r.
Bugiin iilkemiz, toplumsal ve eko110111ik kalkmmaya uygun
i§giiciiniin iiretilmesine yonelik bir egitim sistemine §iddetle
ihtiyaf d11rarke11, 11/ise diploma/1 i~iz ye1ine iiniversite diplomali
i§siz ols1111H diyen herkese iinivcrsite ma11t1Jina dogm y11varlamy0111z.
<;agda§ top/11111 geli~mi~ top/um herkesin so111m/11/11g11m1 bilinrli
olarak iistlenecegi endiistrile~nti§ topl11md11r.
1
Toplumsal geli§im ve degi}im irin salt egitim ve o~retime yiiklenen
misyon ile 70 )'lll1k C11mh11Jiyet tmihimizde istedi,~i111iz nom1lara
llla§abildigimiz soylenemez.
"Egitim ogretimi s1k1 httacaksm, herkes sorw11/11!11Jimu bilecekn.
iMO ANKARA SUBESi BULTENi
7
Haziran 1995
oimuvor.
Sonm oncelik/e bir ekonomik ve toplmnsal geli~me sotunu,
Endiistrile§meyi gerfekle§tirerek 01111n notmiantu toplumsal
iistyap1ya ll}'g11/ama aktamza sotunudut, H
1
yeti§mi§ Mii/Jendis ve Yiiksek Miilrendislerin ancak }'apabilecekleJi
bu i§lerin orta mektep talrsilinden sonta iki sene gibi hsa bir tansil siiresiyle yeti§mi§ Teknikederle yaptlmas111111 imkam olmad1gr
da meydandaolan bir hakikattir.
Ara teknik elemanlar konusu gecmiste (TMH) ve basmda
sikca yer ahms cnemli bir konudur. Bu gun gelinen nokta
konunun cozumlenmesi bir yana, iyice cikmaza sokuldugudur.
Memleketin Egitim sahasmda biitiin mesuiiyeti itzenne almt§ ve
Egitim kommmda ileri gorii§e sahip ve bu konunun ehemmiyetini
bi/en ve anlayan ve b1m1111 tatbikatas: olan Milli Egi~im
Bakanl1g1mn; Yiiksek Egitim Potmasyom: ile ba§anlabilecek
Miihendislik Hizmetlerinin basit tahsilli bir zitmre taraimdan
yaprlacagma ina11mas1 ve b1m1111 ifin kamm pkmmaya te§ebbiis
etmesi bizi hem §0§1111111§ ve hem de iizmii§ b11/11n11yor.
Ara teknik elemanlann -ozellikle de teknikerlerin- muhendislik alanlannda daha geni~ haklara sahip olma istekleri eek
eskiye dayanmaktadir. 1 Subat 1965 siyih (TMH)da
"Teknikerlerin Yeni lstekleri" baslikh yazidan bir bolum
§Dyle:
Bu yaz1 Tekniker toplulugunda biiytik bir tepkiye neden
olmu§, hemen ardmdan "Teknikerlerin Hakh istekleri"
ba~llg1yla "Kanuni A\1klama yap1lm1~tn. 1 Nisan 1965 tarihli (TMH)da yay1mlanan bu a\tklamanm baz1 bDli.imleri
§Dyle:
"Tekniklerlerin Yeni jstekleri
Kammi Arklama:
Teknikerlerin Miihendislik sahalannda daha geni§ haklara sahip
olma fabast iferisinde olduklan bilinmek/e beraber son zamanlarda bu fabamn miisbet bir inki§af yolunda oldr1g11n11 Milli Egitim
Bakan/1g111111 bu konu iizerindeki davramsumndan anianns
buiunuyorut:
Aziz Tiirkiye'mizin wefii kalkmma fatrn altmda, aym gaye ve
11/vi hislerle, Atatiirk ilkelerinin 1§1g1 altrnda ralr§an TURK
TEKNlKERLERl'ni, son derece agrr itlramlar altJnda b1rakan ve
yaptJklan haksrz ne§riyatla istikballerimize §aibeler dii§iirmeye
tevessiil airman yaz1 miinderecatryla, hakikatla11 ka11111fie eden/ere
cevap olmak iizere asil halk efkanna a§agrdaki hakikatlart kanun
himayesinde tekzip yoluyladt1}1tm111z:
2- ARA TEKN1K ELEMANLAR
Bir ka; giin evvel Imai ve iskan Bakanlig1 bu konu iizerinde
Odm111z gori~iiniin ar1klanmasm1 istemi§ ve bu sutetle de Milli
Egitim Bakanl1gmmbu yondeki tutumu tamamiyleanla§tlrm§tJr.
D11111ma gore bir siire Milli Egitim Bakanltgz TeknikelfeJinin ilgili
old11kla11 Miidiirliik ve Kwumlann i§tirakiyle apk oturunior tertip
ederek teknikerlerin Miihendislik sahasindaki Fonksiyonlan
iizeii11de ban kararlara vam11§ ve bu kararlara kanuni yon vemte
bokinnndan lmat ve lskan Bakanltgrnm gorii§ ve mutalaasm:
istemi§tir.
Milli Egitim Bakanltgzmn ortaya koydugu bu karatlara gore
Teknikerlerin proje etiid i§lerinde 1000 metre kareyi germeyen
}'lgma binalann Plan ve Statik hesaplan ile her cins Betonarme ve
relik in§aatlann ke§if, metrai, kesin hesap ve rapor tanzimini yapmolan ve ~antiye kontrol teskilotmda ise 2000 metre kareyi
gep11eyen her cins resmi ve husl/Si bina insaatiatmm §antiye §efi
olarak tesen rali§abilecekleri ve daha biiyiik faptaki i§lere ait santiyelerde Yiiksek Miihendis veya Miihendislerin direktifie1ine gore
i§leri idare edebilecekleri ve insaatlann yap1lmasmda da 1000
metre kareye kadar insaatlarda fenni mesuliyet alacaklan gene/
olarak ta proje tatbikatJ yapabilecekleii kabul edilmi§tir.
Ozet olarak yukanda apklanan yetkileiin Teknikerlere tamnmasi
lralinde Milli servet; kapmlmaz bir felakete dogm siiiiiklenme
tehlikesiyle ve aym zamanda ul!m esaslr bir mesleki terbiye ile
H
1
11
1 ~ubat 1965 giin ve 119 say1lr ln§aat Miihendislerinin yaym
1
orgam olan derginin biiind sayfasmda(Teknikerlerin yeni istekleri) ba§l1g1 altrnda yazrlan yaztda "Teknikerlerin orta mektep
tahsilinden sonra iki sene gibi krsa bir tahsil s11retiyle yeti§tirildigiH iddia edilmektedir. Bu ifadenin dogr11 olmad1gz, Jwsumeten
ve kas1tl1 ne§ri}'atJn hakiki cephesinin ise, Lise ve Sanat Enstitiileri
iizeJine giindiiz iki, ak§am iif sene olmak iizere, 1500-2000 saat
Teorik ve Teknolojik ogretimle ve Milli Egitim Bakanllgrnm kontro/11 altmda Tekniker yeti§tirildigini bilmeyen yoksa da, in§aat
Miihendislerininbilgisinin b11 yolda noksan old11gugoriilmektedir.
ln§aat Miihendisleiinin, (. .. Egitim gonnemi§ bir ziimre), olarak
vas1fiandrrd1klan Teknikerlerin, Lise ve nmadili okullar iizerine
daha iif yr/Irk tahsille egitim gormii§ olduklan bir gerrektir.
(Hakikatgiine§i balpkla s1vanmaz.)
B11giin diinya Teknik sahada devam/1 refor111/ar irerisindedir.
lsvirre, Almanya ve daha bir fOk batJ me111/eketleri11de; herkes
kendi evinin plan, proje, hesap ve tatbikahm yap111akta, mahalli
Belediyeler ise, b1111larr yetkili elemanlan ile kontrol ve tasdik
etmekte iken; Teknikerlerin en tabii proje yapr11a haklannm, pktrg1 kammun dahi nihrma aykm talimatlarla el/erinden almmasmm sebebi herkesce gayet iyi bilimnektedir.H
Haziran 1995
Bu tarttsmalar
suredursun,
1985 yihna gelindigtnde
Hukumet, yururlukte bulunan 6785 sayili lmar Yasasi'nm
degi§tirilmesi yonunde cahsmalara baslamisnr. Hazulanacak
Vasa Taslagi'na I§Ik tutmasi baknnmdan iMO Yonetim
Kurulu, Odarmzi ve meslektaslanmizr ilgilendiren konulardaki goruslerine 312 sayih (TMH)da yer vererek kamuoyunu
bilgilendirm~tir. "lmar Kanunu Tasansr Ozerine" ba§hgm1
tasiyan bir yazimn "Ara Teknik Elemanlar''a iliskin boliimii
~oyledir:
Bu yazmm yayunlanmasmdan yaklasik 3 ay sonra, 6785
sayrh lmar Yasasi'nm yururlukten kaldiran 3194 sayih lmar
Yasasi (7.5.1985 tarihinde) yiiriirliige gtnnisttr.
Yeni yasayla meslektaslarumza yuklenen sorumluluklar aguIasnnlmaktaydi Ancak, bunun ustesinden gelebtlecejimize
hem uyelerlmlz, hem de Odan11Z inamyordu. Bu sorumluJuklarla yasanan 7 yilm sonunda tarihler 12 Mayrs 1992'yi
gosterirken camiarmzda biiyiik bir nzuntu ve sok yaratan
yeni bir yasa yiiriir!Uge girdi. 3 795 sayih bu yasa ile
Teknikerlere Muhendis unvanuun verilmesi ongoruluyordu.
Yeni yasa, Nisan-Mayis 1992 tarihli (TMH)da "Miihendisligimize Darbe Vuruldu" ba§h&tyla -hakh olarak- elesttrdiyordu,
Konunun onemi nedeniyle soz konusu yazryi aynen yaymhyoruz.
"Miihendisligimizedarbe vunudu"
12 May1s 1992 giinlii Resmi Gazete'de yaymlanarak yiiriirliige
gire11 3795 saytlt Teknikerlere miihendis iinvam veien yasa camiannzda biiyiik bir iiziintii ve §Ok yatotti. hgili tarafiardan kimsenin gorii§iiniin altnmadan adeta "Yangmda11 ma/ kapnr8 gibi
pkartilan bu yasaya olur veren ki§ilerin ikisinin kendi camiamndan olmasi iiziintiimiizii daha da attimustu. Zaten istihdam
faz/ast olan sektOliimiizde mesiektasianmm zor dutumda atakan
bu yasaya imza atan saytn Ba§bakamrmz bir insaat miihertdisidir
ve bu yasa onerisini Meclis'te goril§meler sitasmda SHP adma
savunan ve lehte gorii§ bildiren Saytn Ibrahim Ozdi§'de yine
insaat miihendisidir ve Odatm: iiyesidir.
Biz bu yasamn iptali ifin e/imizden gelen her§eyi yapatkm
Odonn: iiyesi Ibrahim Ozdi§'in Danisma Kurulu'nun ald1g1
tavsiye katan dogr11lt11s11nda daimi ihraf istemi ile Gnut
Kuiuum« vetilmesine ve aynca yasanm pkmasrnda Odarmza
hirbir bilgi vetmeden ve Odarmzm gorii§iinii dahi oimadan ummen dektekledigi kantsina vard1iim1z 32 milletvekiline de hirer
kinama yaus. gonde1ilmesine karat verilmistir. Aynca Oda
Yimetim Ku111l11 olarak yap1lan ve Bakanlara, Milletvekillerine,
Oda §llbeledne, Univeisiteiere, Yatmma Bakanlrklara, Yatmma
Gene/ Miidiirliiklere gonderdigimiz, yasantn iptali ile ilgili apkla-
mamn tam metni §Oyle:
"12 Mayts 1992 giinlii Resmi Gazete'de yaymlanan 3795 noiu
yasa Dlkemizde Miihendislik Egitimine ve Miihendislik Meslegirte
i11di1ilmi§ bir darbe niteligindedir. Ekte kop}'ast s11n11la11 yasaya
gore en fazla iki van yil siireli program/an basanyu: bituen
Teknik Ogretmenlere Miihendis Ilnvan: verilecek ve Miihendislik
llnvamm alanlar Miiltendislik Egitimi gomtii§olanlarla aym yetki
ve sor11mlu/11klara sahip olacaklardrr.
Bugiin Olkemizde insaa: miiltendisligi Egitimi veren 28 fakiilte ve
40 bini askm jn§aat Miihendisi vardrr. Ne yaztk ki, bu fakiilte/erin pek fOgu gerek Ogretim Uyesi, gerekse Laboratuvar
olanaklan apstndan nitelikli egitim verememektedirler.
Miihendislik hizmetlerinin daha nitelikli bir d11ruma getirilmesi
ifin, art1k tiim Avrnpa Uikeleri ve A.B.D. de uygulanan
Profesyonel Miihendis veya Sertifikalt Miihendis kavram1mn
iilkemizde de 11yg11lanmas1 gerektigini saV11nd11gum11z bir ortamda, bOyle bir yasamn pkmas1 biz/er ifin tam an/arm ile bir §Ok
olmu§trtr.
1
Meslegimizi nitelik apsmdan olumsuz etkileyecekbu durum, nicelik af1smdan da bize pek mantJk/1 gelmemektedir. Bilebildigimiz
kadan ile Ulkemizde in§aat Miihendisi apg, yoktr1r. Tam aksirte
in§aat Miihendisi fazlas1 vardrr. Zaten ln§aat Miihendislerinin
aleyhine bowlmtl§ olan arz/talep dengesi, bu yasa ile daha fazla
olrtmsuzla§acaktJr.
Bu yasamn, Olkemizdeki Miihendis saytstm arttmnak af1S1rtdan
somtflanna bakarak Dlkemizde hangi alanda Miihendis afliz
b11lzmdugz1 sorusuna yasa koyrrarlar tarafindan yamt verilmelidir.
Teknik Ogretmenlere 11MiihendisH alma olanag1 saglayan yeni
yasamn hangi planlama ve hangi iilke pkarlan ile bagda§tiiimn
apkla111as1 mutlaka yaptlma/1d1r.
Dikkatimizi reken bir nokta da, soz kom1511 yasamn kamuoyunda
hif tart1§1l111adan sanki bir gizlilik ifinde, fabucak Yiice
Meslis'ten gefirilmesi olmu§trtr. Gerek Hiikiimet Protokollerinde
gerekse yaytrtlanan 1992/1 no.tu Ba§bakanl1k Genelgesinde
Meslek Odalanna 011em ve1ilecegi gorii§lerinirt almacaiJmn belirtilmesine kar§tn, taslak yukanda apklanan bifimde yasala§1111§trr.
1
1
Saygilann11zla Yonetim K11111/11 Adma Ba§kan, Ali At;AN
3795 Say1h Vasa sadece Baz1 Lise, Yiiksekokul ve Fakiilte
Mezunlarma Onvan Verilmesi" ile smul.I degildi. Vasa'nm 6.
maddesi "Teknisyen, tekniker, yiiksek tekniker ve teknik
ogretmenlerin her meslek alanmdaki yetki ve sorumluluklan"nm belirlenmesi amac1yla bir yonetmelik hamlanmas1
hiikmiinii ta~1yor ve bu gorevi Milli Egitim Bakanlig1'na
veriyordu.
11
i:MO ANKARA SUBESi BULTENi 9
Haziran 1995
Milli Egitim Bakanhgr'nca hazirlanan "Yonetmelik Taslag;"
bir cok yasa ve yonetmehgi aykm olmamn yamnda,
Miihendislik ve Mimarltk egitimini neredeyse gereksiz
kilarak universite egitimi Yiiksek Okul ve Meslek Lisesi ile
esdeger di.izeyde ele almaktadu.
Yazumzin basinda da belirttigimiz gibi; ara teknik elemanlar
sorununun bu hale gelecegmt yaklasik 30 y1J once gormi.i§,
olaym sakmcalanm soylemistir.
amut kredisi veimemek, aynca ek vergiler koymak.
7. Halk tipi umut yatmmumna, konut kredile1irle vergi 11111afiyeti
ve diger kolayl1klartammak.
8. Beledireler eli11deki arsalan oncelikle halk tipi komtt yapanlara
§mtlt satis }'Ol11yla aym11ak ve arsa11111 el degi§tim1esi11i onlemek.
9. Az gelirli y111tta§larrn konut yaprrmm, proje, tekrtik yardtm,
konut kredisi ile desteklemek. (Bak: Kalkmma Piam. Birinci Be§
Ytl. 19621967 s. 429432).
3- E>EPREM - KONUT-YAPI DENETlMI:
10. Kent topraklar1111 kam11la§tm11ak, boylece atsa spekiilasyontmu 011/eme yol11nda gerekli tedbirleri almak.
Her biri digerinden daba onemli ve i~ i~e girm~ bu konular
(TMH)larda yillardrr i§lendi; oneriler, projeler uretildl; yetkiJiler uyanldi. .. Sonucta hie birisinde istenilen di.izeye ulasilmadi
11. Konut yatmmumnt kam« kesiminin temel so111mlu/11klan
arasma sokmak, kapkafct bir ozel sektotiin bu alandaki sontmsuz
faaliyederini onlemek.
A-KONUT
politikastm oltt§hmnak, bu politika}'t gereke11 eylem ve direnim
birmleriyle iktidarlara kab11/ ettirmek."
Koyden kente go~iin onlenemedigt ulkemizde, buna paralel
olarak buyuk konut sorunu yasanmaktadir. Yonetime gelenler bu konuda gerekli politikalan i.iretemediklerinden, bu
sorun yillardir buyuyerek icinden ~tkilamaz bir hale gelms,
sonunda carpik ve cirkin bir kentlesme olgusu ile karsi
karsiya gelinmistir.
Haziran 1970 tarihli (TMH)da Dr. Yuk. Muh. Sedat Ozkol'un
sorunu derinlemesine ara§tud1g1 ve yapilmasr gerekenleri
soyledigi bir yazisi yer alnnstir. "Ti.irkiye'de Konut Sorunu"
ba§ltgm1 taayan bu yazi soyle bitmektedir:
uiktidmtara kabul ettirilecekAna jlkeler:
I. Liiks konut yaptmmm hstmas: ve sagltk bak11111ndan souncas:
olmayan en l/CUZ ha/k konut tipinin serlmesiyle,daha fOk say1da
ko1111t yapm11m ve daha geni§ bir kiitlenin banndmtmastm saglamak,
2. Her tiirlii arsa aitm-satim oyunlanm onleyic! tedbirlerle, ev
yaptmnak isteyenlerin uyg1111 fiyadarla arsa edinmesini saglamak,
3. Sahiplerinin oturacatian evlerle birlikte dii§iik kiralt halk
ko1111tla11 yaparak kiramn ozellik/e dat gelirli ailelerin imkanlam11
zorlay1a etkisini azaltmak,
4. Gecekondulan irnde oturanlara konut buimadan pkmamak.
Her~eyden once bu gecekondulann atsa miilkiyeti problemini
fOzrnek, kantu hizmetlerini tamamlayarak dummlanm diizeltmek,
5. Halk tipi evlerin yapm« yoluyla yatmnu arttumadan §imdiden
. %60-80 kadar fazla konut in§a edebilmek.
6. Konut yatmmumnm. fOklukla liiks konutlara yimetmesin:
onleyici tedbirleri almak. Liiks konut yapm11na hifbir §ekilde
10 iMO ANKARA ~UBESi BULTENi
12. Bir kelimeyle }'llrt faptnda halka doniik top/11111c11 bir kom1t
Odam!Z; iilkemizdeki konut sorunumm ancak "toplu konutlarla" ~oziilecegini gormii~, bu konuyu siirekli giindemde
tutmu~tur. izzettin Silier'in Temmuz 1973 tarihli (TMH)da
yayLnlanan "Toplu Konut" ba§hklt yaz1sm111 baz1 boliimleri
a§ag1dadrr:
Haziran 1981 tarihli (TMH)da yay1mlanan "Konut Sorunu"
ba§hkh yaz1da, konut kelimesinin halk arasmda yanh§ kullantld1g1 vurgulamyor, bu kavrama a~1kl.Jk getiriyordu:
"Halk aras111da ukonttt11 denince ki§irtin aklma giinliik ba11nag1
olan evleJi gelmektedir. Oysa ko1111t sadece evlerden ibaret ulrnayip
kt§lalardan gamizonlara, atolyelerden fabtikalara kadar biitiin
yerle§me ve i§}'erlerini kapsar.
Alt ve iist yap1/anyla her biri bir miihendislik da/1 olan yap1
malzemesini, 111imari projeleri, statik hesaplan, zemin rnekanigini, ortii ve yaltl:Im malze111esi11i, s1hhi tesisal:I, if!ne s11larr ve kirli
s11la11yla kanalizasyon tesisat1111 irene a/tr. Kiifiik sitelerden
kentle§mere kadar varan }'er/er ifindeki yollar, parklar ve peyzaj
projele1iyle rekresyon alanlanm iferen tiim rapttlar kon11t kavramt
ifetisinde dii§iiniilmektedir.
Boylece, hastane, ok11l ve iiniversite kamp11sla11ndaki yaptlann her
bi1i aJ11rt edilmeksizin hirer ko1111tt11r.11
"Konut Sorttntt" irnde onemli bir yer trttan ve yartlr§ yakla§tmlarla, fOZiimii neredeyse olattaks1zla§art diger somnda "Gecekondu"
olntu§htr.
Nisan 1984 tarihli (TMH)da "Yonetim Kurulu" imzas1yla
yay1mlanan ba§yaz1da "gecekondunun dogu~u" ~u satrrlarla
anlattlm1§:
Haziran
1995
Y1flard1r, memfeketi yiinetemer tiim sosyal geli§meferi kentlere ve
ozellikfe biiyiik kentlere yoneltmi§ler ve niuusun biiyiik fOg11n/11g111111 banndiran kiifiik kentlen, koyleri ve hrso! afa11/arda
ya§ayimlan kendi kaderleriyle ba§ba§a b1rakm1§lardlf.
"Yerel yonetimler, arsa iiretimini htzland1m1ali ve Toplu Konut
Kamu Ortakl1ffe fonundan yararland111larak kira/1k korwt yaj}lm1na gidilmelidir.H
Bu gibi yerle1; fagmuzm insammn gereksini111 d11ydugr1, ulawn,
sagltk, egiti111, ipne suy«, elektiik, emniyet ve i§ ala11/a11na ya hif
el at111a1111~ veya gostennelik kabilinden yarar saglamaya11 hatcamolar yaptl1111§1Jr.
Yap1 denetimi ve deprem birbirinden ayn dii~iiniilmemesi
gereken iki kavram ... Hele iilkenizin %94\i deprem bolgesinde, %44'ii aktif fay boygesinde yer ahyorsa ...
11
Omegin: Okul yaptlm1§ fa1Js1 aay«, sagt1k ocagma inek baglanlllt§, yoplan yollar yagr§ta gefit vem1ez hale gelmi§, elekhik direkleti dikilmi§ hat rekilmemi§ ve birfok yerlerde de bu sayd1kianmtun adt dahi gep11emi§tir. Ekim ve bume i§feti11e de makina
girince, eskiden mevsimfik olarak ralt§an tanm i§risi de tamamen
i§sizfige siiriiklenmi§ oldu.
D11111111 biiyle iken: Kusa! kesimden kentlere dogm geni§ Olfiide
i11sa11 giifii onime gerilmez bir se/ haline geldi. Kent/ere gelip yerle§llU!k isteyen bu mobil niifits, banmp gefinebilmek ifin Dev/et ve
ki§ilere ait alanlar iizerinde kendi parasal cumaklanna maddi
giiciinii de katarak, batan diizen/i fakat fOSrl kez detme iatma,
teknik ve sagltk kuraiumna aykm buimde ve yerlerde bannaklat
yaparak s1gmmaya ba§lad1/ar. Bu i§ler hsa siirede o kadar rok
yaptldi kl, Belediyeletin elindeki kontrol mekanizmas: bu11/arla
basa akamaz hale geldi. Kontrolluk tesiium farkma vanncaya
kadar dv1t duvor ve bir randan oiusan yap1lar mantar gibi fi§klfmaya ba~lad1. Bu h1zli geli§imden otiilii bu yaprlara giizel bir ad
tak1/d1 "GECEKONDU". Bir siire Gecekondu Onfeme Bolgeleri ad:
altinda bir takim yeller parsellenip halka dag1t1lmak itzere yaptlar
yap1ld1 ise de bu yaprlar 011/e111e bir tarafa arkadan bile takip edemez d11111111a dii§tii."
Sanayllesmeye baglJ olarak kentsel nufusun luzla artmasi,
iilkemizde altyapi sorunlart halledelmemis carpik kentleri
~ogaltHken, dogal cevrenln bozulmasina da neden olmustur.
Birk~mi§ Milletler Orgiitii 1987 yihrn "Dunya Konut Y1h
olarak kabul ederken, ulkemizde konut hala "sorun" olmayi
siirdurmii~tiir. Odarmzm iirettigi cozum onerilerine karsm
yet er Ii bir geli§m e saglanamamasr ~ubat 1987 ta rihli (TMH)
da §U cumlelerle ozetleumls:
11
Konuya iliskin olarak "soyledlklenmizi" 364 sayil: (TMH)dan
bir a hn tiyla bitirelim. Ancak bilinrnelidir ki; so run kokten
\OZiilmedik~e, soyleyeceklerun iz bitmeyecektir.
Miilkiyeti ozendinnekle korwt so11111u11 roziimle11e111eyecegi kesin0
lik kazannu~IJr. Diger yandan arsa iiretimi dumia noktasma gelen
biiyiik kentletimizde arsa spekiilasyonu ve gecekondula§ma sonum, rmp1k kentfe§me ve fevre kirliliginin artmas1 insan sagt1gi111
tehdit eder boy11ttad1 r."
1
B- DEPREMVE YAPI DENETIMI
Ne ac1dtr ki; yurdumuzda bir \Ok biiyiik deprem ya~anm1~,
binlerce yap1 liasar gormii~, onbinlerce yurtta~1m1zm
ya~am1m yitirmi~ olmasma kar~m, hala "yap1 denetimi"
(gerektigi gibi) uygulanm1yor, yasal diizenlemeye gidilmiyor.
Depremin yo! a~t1g1 aolar da zamana b1rakllarak unutuluyor.
Ta ki yeni bir felakete kadar ...
OdamIZ; konuya ili§kin olarak bir ~ok kapsamh \ah§ma yapm1~1 gorii~ ve onerilerini gerek (TMH)larda, gerekse kitaplar
halinde yayn11lam1~tu.
Agustos 1972 tarihli (TMH)da yay1mlanan "Yap1 Emniyeti
ba~hkh ve Timu~in Tiimer imzah yaz1da, yap1 denetiminin
iilkemizdeki uygulamas1 ve bunun yetcrsizligi §byle anlatth}'Ordu:
11Yap1
i11~aatm111 kontrolii yoniinden hale11 tatbik edilmekte olan
11
idmi ve hukuki 111e1'l11at ~oyledir:
iri§leri Bakan/1g111m k11rul11§ ve vazifelerine dair kammlarla,
Belediye gelirleti ka111111unda yapr kontrolii ile ilgili herltangi bir
hiikiim b11/11nnw111aktad1T. Ancak Bay111d1r/1k Baka11/1g1 te§kilati
ve· vazifelerine dair kammda BaJrnd1r/1k Bakanlig111111 gorevleri
arasmda sap/an Ya{ll 1 e imar i§leti ba§l1k/1 paragra~a yer a/an
gorevler 7116 sar1l1 kanu11la imar ve iskan Baka11/1grna
devredilmi§tir. Yap1 kontrol ko1111s1111da en apk ve tefemiatli
hiikiimler 6785 say1/i kanunda yer almt§tlr. Bu kamma gore
Belediye sm1Tla11 irinde yapilacak resmi ve hususi biitiin yapilar
ifin Belediyeden in~aat mhsatr ali11111as1 ve binalann k11/lamlabil111esi ifin de iskan rapom istihsali mecbwiyeti komtlrmqtur. ,
1
Yi11e bu km11111 geregince, yapilann, imar Ka111m1ma, fowr
Nizanmamesi11e ve /mar ve lstikamet planla1111a 11ygrm/11gr11 diger
tara~an in§aat ruhsat1 ile in§a edilecek binalann yukanda ad1
geren kanun ve plan/am gore ko11troliinii11 Reledireierce yaJ71lmas1
saglanmi§trr.
Bu hizmetlerin lay1k1 vechile goriilebilmesi ifin bilhassa §ehir
belediyelerinin teknik bak1r111ndan oldukra kuvvetli kadrolara
sahip olm11s1 liiz1mw ortadadir. Bu giinkii d11111m ise b1mun tam
tersidir.
Av111pa iilkelerinde bu gorevleri ya devletin yap1 polisi veya bu
sahada kendisi11e gorev veiilmi§ ve yetki tamnm1§ ozel k1m1l11§lar
iMO ANK\RA ~UBESi BULTENi 11
Haziran
1995
yapmaktadzr.
Memleketimizde probleme kesin fOZiim tarn getirebilmek ifin
hiikiimetlerce a/rnabilecek bit fOk hukuki tedbirler soy/enebilir.
Ancak tam ve kesin bir neticeye ulawiak zamana ihtiyaf gostermektedir.
lnsaa: Miihendisleri Odast olarak bu onemli meselede memlekete
ve belediyelere faydalt olabilmek en biiyiik arzulanm1zdan bui
sidir. Yapt insaat: ve ya{JI malzemenin kontro/11 kon11s1mda, Oda
olarak belediyelerce yaplacak anla~malarla bu humeti belediye
adma yapabilecegimiz kamsmdaytz.n
Yapi denetiminin tek basma Belediyelerce yapilmasmin
teknik anlamda- yeterli olmadigi yasanan act olaylarla kamtlamrken, bu i~in nasil yapilmasi gerektigini IMO Yonetim
Kurulumuz ~ubat 1983 tarihli (TMH)da ~u satirlarla ifade
ediyordu:
110dam1z,
aa olaylara yenile1inin eklenmemesi ifin ve yapt iiretimmde yapilmas1 gerekenleri, Meslek Odalanna ve lmar Kanununa
ili~kin diizenlemelerin giindemde oldugu ~u giinlerde, bir kez daha
yetkililere ve kamuoyuna d11yw111ay1 gorev saymaktadtr.
A- ilgili Bakanltklar, Belediyeler ve Meslek Gdalanmn i§birligi
saglanarak, bunlann temsilci/erinden olu~acak komisyonun 11yap1
iiretiminde denetiminn esaslanm belirlemesi ve Odalann olu~utaracagt Teknik Kontrol Biirolanmn Belediyelerle diizenleyecekle1i
protokollara gore "denetim" i~levini yerine getirmeleri saglanmaltdir.
Belediyelerin bugiinkii dutumian, denetim yapmalanm danaisiz
kild1gmda11 ozellikle projelerin denetiminde tecriibe ve bilgi
bi1ikimine sahip meslek odalan ve bi1imleri11in, potansiyeli ve
yap1s1 geregi ilgili kuml11§la11n destegiyle maueme ve yapt denetiminde de ba§anli olacagma inamlmah ve giivenilmelidir.
B- Mesl~k Odalan iiyelerinin sicillerini tt1tmalt, her iiye kendisiyle
ilgili tiim mesleki geli~melerini Odasma zamamnda bildirmelidir.
Odalar, iiyele1ini gorevlendi1irke11bu sicille1i esas almaltdtr. Aksi
davram~lardaki iiyeler ifin meslekten ~1kam1a ve fe~itli cezai tedbirler dii§iiniilmelidir.
Projecilik yapan iiyelerimizle, i§veren kar~t kar§iya gelmemeli,
diizenlemeleri Odalar yapma/1d1r. Uaede1in saptanmas, meslegin
gerektigi diizeyde 1:1ygi1/am11as1 ve projeci iiyele1in Odalanna kaqt
sommlu olrnalan gerfekle§tirilmelidir.
C
D- Malzeme denetimi; yapt iiretiminde kullanacak mauemenin ve
malzemelerin bilesiminden sonraki denetimi kapsamlt, Kalite
Belgesi zonmlu olma/1dtr.
E Yapt Denetimi; Projenin uygulanmas1, uygulama asamdannm
kontrolunu kapsamaltdtr. Bumm ifin,
12
Tekriik Uygulama Sommlulan (Fermi Mesuller) Meslek Odalannca
belirlenmeli ve imwc1l1g1r1 bniine mutlaka gefilmelidir.
<;e§idi arklamalan1111zda da belirttigimiz gibi, var oian uygulamaiara son verilip etkin 011/emler altmnadtkfa sonuflardan iiziintii duymaktan oteye gidil meyecektir.
Kalkman Ulkemizin, yeni aalatu: kar§tla§mastm onlemek ifin,
gerekli onlemler rukanda sayd1g11111z §ekilde e/e almtp siiratle
sonufland111/mal1dll'. B11 ko1111da 011 ko~111/11 olmak, yeni k11111111la§n1t1lar onennek yerine meslek ku111/u~lmwa etkin/ik kazandma
yetkiler verilmelidir. Meslek Oda/an devre d1~1 b1rak1/arak somtf
almamayacagr b11giinden bellidir.
Somif olarak diyomz ki;
Bakan/1klar, Belediyeler ve Meslek Odalanmn i~birligi saglamp
Odalar biinyesinde kumlacak Teknik Ko11trol Biirolan derhal arlmaltdtr.
BU KONUDA ODAMJZ, UZERiNE DU$ECEK HER GOREVE
HAZJRDJR.H
Depremlere onceden hamhkl! olmanm onemine deginen ve
May1s 1986 tarihli (TMH)da yay1mlanan "Yonctim Kurulu"
imzalt yaz1 §6yle bitiyordu:
HDepremlerin meydana getirdigi can ve' ma/ kaybt rakamlara
dokiiliince iilkemiz ars1ndan ne denli iirkiitiicii oldugu ortaya ftkmaktadtr. 11Ne yapaltm yarli, depremleri onceden saptamak
miimkiin degil ki..." §eklinde bir sav111111 ileti siirebilir kll§kusuz.
Dogmdur: Depremleri kesin olarak onceden saptayacak yaygm bir
tek11ik heniiz geli§titilmemi§tir ama, bir ba§ka onemli dogm da
depremlerin daha can ve ma/ kaybt ile atlat1/abilmesi yol1111da bilimsel falt§malar 1 e yap1 tekniginde onemli geli~meler sagla111111§ttr
diinyada. Biitii11 bu geli§melere deger veren iilke/er, fOk daha §iddet/i depremlerden dalw az kaytpla k11rtt1/e1bilmektedir. Bu konuda
sonm: Olkemizin deprem ku§agt ifinde b11/11nd11g11 biline biline,
tiim bu geli§meler kar§tSmda ha/a yete1ince duyar/1 davra111/mamas1dtr; yonetimler olarak, top/um olarak, tek tek ki~iler olarak.
Deprem felaketlerinin 'If anrt11 dan geldigi, 11Gece meydana
gelmedigi ifinH ~iikretmek 11gerektigi11 yolundaki 11yazg1a/1k11 yeni
1
deprem felaketleri ile 11grayaca8'rmz iiziintiiletimizi w kayb1m1z1
azaltmayacakhr. Onemli o/an felaketin nereden kaynakland1g1
degil, dogal afetle11n zararlarmm en aza indirilmesi yol1111da ne
yapttg11111z ve ihmalin kaynaklanm el birligi ile nas1/ ortadan
kald1rabilecegi111izdir.
Sonm1111 fOZiimiinde ise atJlacak ilk ad1m, ko11uyla ilgili uzman
kuml1t§lann bir araya gelmesi 011e1ileti11 goz ardt edilmemesidir.11
OdamIZ; yap1 deneti.mi konusunda acil ve etkin onlemlerin
ahnmas1 konusunda yaymlanm surdiiriirken, iilkemizin
I
Haziran
\e§itli yerlerinde ehil olmayan kisilerce fen ve teknik kuralIara uyulmadan yapilan yapilar cokmeye devam ediyordu.
Diyarbakir'da Hicret Apartmanmm, Mersin'de Derya Tatil
Sitesinin ~okii§ti uzerlne, Agustos-Eyllil 1986 tarihli
(TMH)daki "Basyazr'smda Yonetun Kurulumuz yetkililere
soyle sesleniyordu:
Yapilar salt proje hatalanndan degil, \Ogu zaman da kullarnlan malzemelerin standart ve sartnamelerine uygun
olmamasindan dolayi hasar gonnekte ve cokmektedir.
Trakya'da bozuk cnnento kullamlan bazi binalann cokmesl
uzerine, o zamanki Oda Baskanmnz Guney Ozcebe yapt1g1
basin aciklamasinda ilgilileri soyle uyanyordu:
"Arkhr ki, Pmarhisar Fabdkas1 tarafindan nite/iksiz hammadde
(Klinker) kullamlarak ve standanlara aykm buimde iiretilen 40
bin ton fimentonun piyasaya vetilmesi biiyiik bit sorumsuzluk
omegidir. Bu, daha bugiinden farkma vanlmanns olsayd1 eger,
gelecekte meydana gelebilecek "Toplu bir cinayet" faciasma goz
y11111makla e§ anlaml1drr. Teseiiimiz, bOylesi bir faciamn bugi.inden iinlenmis olmasi, vainuca maddi zararla atlat1llm§
ol111as1drr. n
11Biiyiik
bO/iimii piyasada k111lamld1g, anla§rlan sozkonusu 40 bin
ton rmento ile 100 meuekare geni§liginde yakla§tk 6 bin konut
imol edilmi§ olabilirdi. Bu miktar konut insaa: asamasinda da
oitaya pkmaktadll'. Sotunun fOZiimlenrnesi 11YAPI DENETiMin
siirecinin dana proje asamasmdan ba§lanarak yapinm iskana verilmesi a§amasma kadar yayg!nla§tmlmas1; yasal zonm/11/uk
haline getirilmesine baglrdrr. Bu konuda kamu ve yerel yonetirnler
ile meslek Odalannm i§birligi kapmlmazdrr.
iMO gerek di~iinsel iiretimi ile gerek yeterli bilgi birikimine sahip
iiyeleri ile boytesi bir kamusa! denetimin ifinde yer almaya
haurdu. Anayasa'mn 135. maddesi bu yiikiimliiliigii Meslek
Odalarrna vermektedir. Veter ki, kamu yonetimleri Meslek
Odalanna kar§I bugiine kadar gosterdikleri on yargrlrktan kendiletini kurtararak daha sorumlu davranma yoiunu sefsinler ve
son11111 iftenlikle fOZmek istesinier:"
"lnsaat Sektorunun Sorunlan ve Beklentilerimiz" ba§h&'tyla
ve "Yonettm Kurulu" imzasiyla Eylul - Ekim 1991 sayih
(TMH)da yayunlanan bir baska yazida ise aym konulann alti
soyle ~iziliyordu:
11De11eti111sizlik
a. Yapi Malzemeled Alamnda: Geni; olpide standatt alh, hifbir
kalite kontrolden gefmemi§ malzeme k111/a111/makta, ekenomik
omriinii tamaniiamadan elden pkmakta ve sav111ganlrga neden
olmaktadrr.
1995
b. lmat Faali}'etlerinde: lmar mevz11atl s1k degi§mekte ve caydmc1l1gn11 yitimrektedir. Kafak yaprla§ma onlenememeste ve
zabna gorevi olarak algrlanmaktadrr. Konu: iiretimi ehliyetsiz
ellerdedir. Tiim bina in§aatlannda santiye §efi ongoriilmelidir.
Yapt malzemelerinin k111/a111n11 ve yapim asamaian yerel yonetimlet, TMMOB, TSO, ilgili komu k11111/11~/an ve imiversiteletin
olanaklannr biraraya getiren yapi denetimi biirolan ve laborat11varlar k1m1/malrdrr.
11Yap1
Sigo1tas1 K11n1lmas1:
0
Bina in§aatfannda TSE damgal1 malzeme k11llamm1 kalite kontrol ve )'ap1rn giivenligi apsmdan sigortalanarak sigo1ta ko§11llanna 11ygrm/11g11mm miifetti~lerce denetlendigi sistem bat1da
yaygrndrr. Ulkemizde de sigortanm 111hsat eki sayrlarak 11ygulanmasma gerlmelidir.
1
H
Odam1z; yap1 denetiminin onemini ve bu konuda ivedi
onlemler ahnmas1 geregini stirekli yineler, yetkilileri
uyamken iilkemiz, btiytik ac1yla yeniden sars11lyordu.
Tarihlcr 13 Mart 1992'yi gosterirken Erzincan 1939 ytlmdaki
depremde oldugu gibi 2. kez yerle bir oluyor, ardmda SOO'e
yakm blii, 1000 kadar yaral! buakiyordu.
Ekim a}•1 sonlannda OdamtZdan bir heyet, olay1 incelemek
amac1yla Erzincan'a gidiyor, yetkililerden konu ile ilgili bilgiler altyordu. Agustos-Eyliil 1992 tarihli (1MH) btitiintiyle
deprem konusunu ~liyordu.
"Onlem Almak !~in Art1k Felaketler Beklenmemeli" ba§hk!J
ve "Yonetilll Kurulu" imzal! ba§yaz1da baz1 boliimler ~oyle:
11Erzir1can
Depremi bir kez daha gostemti§tirki, iilkemizde mesleki denetim arsmdan fOk biiyiik bo~l11klar vardrr. Bugiin iilkemizde ln§aat Miihendisleri Odas1 nr11 bazr §Ube w temsilci/iklerinde
proje denetim 11yg11lamas1 yaprlmaktadrr. Proje denetimi yerel
yonetimlerle yap1lan protokollerle yiiriirliige girmekte ve bir
anlamda da proje denetimi 11yg11lamas1 belediye ba§kanlanmn
ki§isel tercihletine brrakr/1111§ olmaktadrr. Ankara Sttbemizin)990
yrlmda ba§lattigz proje denetiminin ilk aylannda, Ankara gibi bir
merkezde, onay irn gelen projelerin %80'i eksik veya hatalt bulurrarak geri fMilmi~ken, iki yrllrk 11yg11lama som1cimda1 artrk geri
fevrilen proje sayrs1 yok d,enecek kadar azalmt§hr. Bu omek de
sonwt olarak gostemu:ktedirki, in~aat Miihendisleri Odasr ~rrbe ve
temsilciliklerini 11}'g11lad1g1 bu tiir denetim son derece yarar/1 bir
kamu gorevi olmakta l'e kaliteli proje iiretimini zo111nl11 k1l111aktadtr. Bu den Ii onemli ve yarar/1 bir '1izmet, beledi ye ba~kanlarrmn keyifierine brrak1l111amal1; ]MO §Ube ve temsilcilikleri,
Baymdrrlrk ve iskan Bakanl1g1 tarafindan tiim iilkede yetkili krlmmal1d1 r. Bu feTfevedeki yasal diizenlemeyi Bay1ndrrl1k
Bakanl1g1 ndan talep ediyor ve bekliyomz.
1
1
1
i.MO ANKARA ~UBESi BULTENi
13
Haziran
1995
Sadece projenin denetienmesi soninu tam olarak fOzer11e111ektedir.
i11§aatlan n yap1111 sutecinde de denetlenmeleti gerekmektedir.
D1§a11da insaatiar, yajJ1111la11 urasmda herhangi bit rkar ili§kisine 6~1111emi§ objektif davranabuen, sattname ve yonetmelikleri
titizlikle gozeten orgiitler taraiindon denetlenmektedir. Olkemizde
bu tiir denetim orgiitleri yoitur. Yiiklenici kontrol ili~kilerinin
oldukfa )'OZla§tlg,, yap1 denetiminin pkar saglaman111 bir araa
olarak yaygm bifhnde k11/lamld1g1 iilkemizde, iMO iilke fap111daki
orgiitliiliiffei ile iilkenin her bir yanma }'C1)~lm1~ §Ube ve temsilcilikled i/e }'Cl/JI denetinii gorevine taliptir.
·
iMO'mm uygulayacag, yapi denetimi yiiklenici-ko11tro/ arasmdaki ·
akar ili§kiledni en aza indirecegi gibi, yapn: asamasmda sattnamelere uyulmaum da en iist diizeyde saglayacaktlr. Yap1111
snosuda bilimsel kliterlere gore denetlenmeyen yap1la11n projeleri
ve sattuameieti 11ede11/i miikemmel olursa ols1111 istenilen somtf
olmomavacaknr. U/kemizde, iMO'mm yapt denetimi uyg11/ad1g,
yener Denizli ve Izmir ~ubelerimizdir. Bu yetkinin altnmasmda
sube yoneticile1ini11 ki§isel yetenekleli onemli rol oynamut«. Yap1
denetimi yetkisi jMO'ya iilke capmda verilmel! ve yiinetici
arkada§lanrmz bit tahm yetkilileli bu komtda ikna etmek ifin
ugra§l110T11alid1rlar. bu yetkiyi bir liituf olarak degil, insanlan1111z111 can ve 111allam1111 daha iyi ko11111abilecegi bit kamu
gorevi11i gerektigi gibi yapabilecegimize giivendigimiz ifin talep
etmekieyiz. n
1
Odannzm "yapi denetinn" konusunda yillardu soyledlklenni, Merkez Ycnetim Kurulu ve Yayin Kurulu uyemiz Dursun
Yildiz'm "Ulkemiz Dogal Afetlerle i~ lee lken Bir Denetimsizlik ve Vurdumduymazhk Sureclni Yasiyor" bashkh
yazrsmm son krsmmdan blr almtiyla bitiriyoruz:
"Uzman meslek odalanmn proje ve yapt denetimi siuecine en etkili bir ~ekilde kah/11111 devletin kendi kontrol mekanizmalanndan
bekle11tile1inin ve ve1imliliginin atttmlmasr, mevcut ihale sistemine daha akila fagda§ ve 11ygula11abilirligi oian bir yap1
iaumdmimasi, iamu denetimindeki bir yapt sigo1tas111m yasama
gefitilmesi, bu felaketleiin en az zatada atlahlabilmesi ifin ohn111as1 gereken imiemier olarak ottadadu.
4 UOGAZ KOPROSO VE OTOYOLLAR:
2000'1i ytllann e~iginde bilgi ve teknoloji ~agmda ulasilmasi
gerekli olan asil duzey ise, her alanda kalitenin kontrolu yerine kalitenin tiretilmesine yonelik anlayism gereklillgtne ve
gc\crliligine inanmak ve inandmnak olmahdir."
Haziran 1958 tarihli TMI-I'cta bu konu soyle ozetleniyordu
"Billwssa son a}1larda haroretleni] muhteli] teklifierin sozii
edildigi "Bogazifi Asma Kopliisii" konusunda iiyelerimizi aydm-
latmak ve b11111111 ifin kendi bimyemiz icinde fikir teatisinde
bu/1mup salim bir goli~ kazanmak istedik. Bu sebeple bu kon11da
mevcut etiidleti toplmnaya bll§larke11 de en iyisi olmas1 icap eden,
Kamyollan Um11111 Miidiilfiigiiniin Amerikan De Leuw Cather
)irketine yaptrrd1g, etiidii11bir11iishas1111 lica ettik.
istihbarat11111za gore, 79600 dolar doviz o/arak ve 10400 dolar
kar§1l1g, Tiirk parast ve aynca §irket pe1sonelini11 Tiirkiye dahilindeki kara, deniz ve havayo/11 seyahatle1ini doktor ve hastahane
ihtiyaflanm, 111e11111r, steno, miitercim, miihendis vesair biitiin
talepleri Karayollarmca kar§1lanmak iizere 8.1.1955 giinii11de
n111kavele imzalanmt§ ve 1956 senesi ifinde de §irket rapornnu
venni§ti.
1
Bu rapora istinaden bir asma koj}lii projesi rapt/111as1 da, meslekda§lanm1z111 faydala11mas1 yeti§mesi dii§ii11iiliip m11kaveieye ithal
edi/meden bir Amerikan §irketine ihale edilmi§tir. Bunlara
ilaveten gene De Leuw Cather Firmasmm rapom muhteviyatJ ile
kopriiniin in§as1 ve finansmam ifin n111htelif teklifier almtm§tlr.
1
Biitiin brmlara rag111e11 yetkililerden ald1g1r111z cevapta "mpor
heniiz um11mi efkara apklanmamt§ oldugrmdann gonde1ilemeyecekti1; 1///11/llli efkarla birlikte ogrenebilirsiniz dertilmektedir.
H
Etiide ili~kin rapor, aradan 10 ay ge~mesine kaqm hentiz
yetkililerce gtin yiiztine ~1kanJmam1~t1T. Haziran 1959 say1h
TMH'nm kouuya il~kin haberi ~oyleydi:
"iSTANBUL BOGAZ KOPRUSU"
Manbul Bogaz Kopriisii ft!lik olarak bir tara~an Amerikan
Steinmann Fimmsma yaphn/1rke11 Alman Dykerhoff Wiedmann
Firmasmm Ger111eba11d projesi, iki isvifl'eli Profeso1iin de ifinde
bulundugu a/ti ki§ilik bir heyete tetkik ettirilerek gefen aym
sommda bir rapor istihsal edilmi§tir.
1
Saym Baymdtrltk Bakanltgr'nm bu i§le meslek camiasm111 yakinen
ilgisini taktir edip, pek yaklnda bizleri aydmlatacag1m iimit
etmekteyiz.
istanbul Bogaz1'nm nasil ge~ilecegi konusundaki aray1~larla daha dogrusu yabanc1 firmalardan abnan ~e~itli tekliflerley1llar ge~ti. Bogaz1 "Koprii" ile ge~me fikri, yerini "tiinel"e
buakt1gmda tarihler 1965 'i gosteriyordu.
·
iki yakay1 Tiinel i/e birle§tirmek gayesi ile daha once /apon firmalan tarafindan yaptlan teklifier pa/tali b11/rmd11gu ifin reddedilmi§ ve asma kopriisiiniin daha ricuz olacag, iiwinde fikir
bidigine vm1/m1§f1.
Her yll, her yeni teklifie fikir deffe§tiren ilgililer §imdi de bir jsvifl'e
firmas1111 Alur kapt ve Salacak araswda yapmak istedigi <;elik
Tiinel Fiktini benimsemi§lerdir.
300 Mi/yon Limya Mal olacak
Haziran 1995
yaka arasmda felik bir time! yap1lmas1 ifin Bay111d1r/1k
Bakanl1g,na mittacaat eden jsvitre'deki R11s Fmnasnnn teklifinin
bir e~i de Kanada'nm Montreal sehiinde krtllamlmaktadtr.
jkj
<;elik ve gepne boru sistemi ile meydana getirilen Montreal
Tiineli11in bit ba§ka e§ide Man§ kanalmda tatbik edilmektedir.
Man§ kanal111daki tiinei de ayn: sistemle yajulmt§ olmakla
berabet falr§malar Pmnst: ve b·1gilizler tarafindan yii1iitii1111i~tiir.
A/11rkap1 ve Salacak atastnda k11m/111as1 dii§iinii/en relik tiinel
tah111i11i olarak 250-300 mi/yon liraya 111al olacakhr.
Fosiller ince/enecek
<;elik Tiinelin do§enmesi ifi11 once deniz zemininin mitsait ol11p
olmad1g/11111 tetkik edilmes! gerekmektedir. bu bakimdan deniz
sahastndan almacak fosi/ler uzmanio: taraimdan ince/enecektir.
Bu fali§malam muvazi olamk A/11rkap1 ve Salacak arasmdaki
tiinel mevkiinin bir haiitas: rkanlacakttr. Bu deniz dibi hanto»
iiwinde proje ralt§l110lanna gefilecektir.
Tiinel iusas irin Ba}'lnd1r/1k Bakam Arif Hikmet Onat fitmanm
istedigi teknik haz111tkla1111 tamamianmastndan sonra kati teklifi11 caava rkacag,m bildirmi§tir.11
Mayis 1966 sayih TMH'nm "D0~0NCELER" kosesmde Yi.ik.
Muh, Muhittin Kulin "Istanbul Bogaz1 Tuneli" bashkli
yazisinda, Bogaz'a kurulacak sabit tesisin "toplu ta§tm"a
uygun olmasim vurguluyordu Yazmm son bolumu §dyle:
"Bogazm iki yakasm: bit"ie§tirecek sabit bir tests, mototiu vasrtalarla bitlikte, kitle halinde yolat ta§tl11aya elve1i§li rift hat/1 elektrikli demuydu istetmesine miisait o/111al1dtr. B11n11ri ifin, ya tiinel
iki kat/1 olma/1 veya iki i§letme ipn iki ayn tiinel yap1lmal1dtr.
Herne §ekilde dutsa oisun, Bogaz tiineli §ehrin iki yakasmda tettip edilecek bir metro sistemini birbhine baglamaltdtr. Boyle bir
timei, Ortakoy - Beylerbeyi asma kopriisiinden hem fOk daha
ucaza rkar hem de fOk daha fayda/1 dur.
Boyle bir tiinelin Yenikapi ile Kumkapi atasmdan basiayarak. eski
Haydarpa§a ray111 sahasma pkan bit giizergah1 A/11rkap1 Salacak giizergahmdandaha miisai: goriilmektedir.
1
Teklif ettigimiz giizergahtaki bir tiinelle iki tarafta buuman demir
yollanm da baglamak miimkiin go1iilmektedir. Boylece iki tarafin
de111iryolla11 kamyollan ve metro sistemleri birbirine baglanabilir."
1
Bogazu; iki yakasirn blrlestirecek yapuun ilk boyutu
"fonksiyonel" olmasi, ikinci boyutu ise "ekonomik" olmasiydt. Ancak gelinen nokta, bu iki onemli boyurun da gozardi
edildigini gosteriyordu. i§in ekonomik boyutu Melih
Koknel'In 1 Agustos 1966 taribli TMH'da yayunlanan
yammda §dyle anlat1yordu:
YME BOR<;:
11
Bugiin Tiirkiye'nin 11/11sal gelir kaynaklan fOk s1mr/1dtr. Bu
d11r11mda bu )'t1tmm1n gerekli fina11sma111n hif §iiphesiz ki,
yabana kaynaklardan temin edilecektir. Esasen bu yolda da di§
fel'relerce bir zorlama vardtr ve baz1 yerli komisyoncular buna
onayak olmaktadnlar. Boylece 11/us11m11z bu proje ile bir b11p1k
milyar liral1k bir borrlanmaya itilmeye rali§ilmaktadtr. Bumm
gerfekle§lllesi halinde, benwi yatmmlarda old11g11 gibi ongoriilen
miktann daha da mtmas1 kuvvetle 11111/itemeldir. Eregti Demir <;elik bumm en can/1 bir omegidir.
Krediyi verecek olan yaba11c1 del'let, i§in yap11111m kendi firmalanndan birine verecek, liiw111/11 111alzemeyi en pahalz ~ekilde
yurd1111111za ihraf edecek ve her tiirlii proje w teknik denetimi gene
kendi personeli ile yapacakhr.
Boylece Tiirk ulusu ekonomik prodiiktiiitesi olmayan ag,r bir bora111 alhna girecek w bundan sadece yabana i§ revrele1i ve bunlann yerli komisyo11atla11 yararlanacakhr.
Ben de, meslekta§ITll Sa}'ln Ba§bakan gibi, iilkeme istanbul Bogaz1
iizeiinde teknolojik bir eser kazandmnak iste1i111; fakat bu, he1~eyden once, Tiirkiye ge1rekten miireffeh bir diizeye 11/a§hktan sonra,
iizerinde dw11lmas1 gereken bir konu ol111a/1dtr.11
ikinci Be~ Ytlhk Kalkmma Plam'nda Bogaz ge~i§inin "Asma
Koprli" ile olacag1 belirtiliyordu. Ancak; se~im konusunda
yeterli etlidiin yap1lamad1g1111 soyleyen Bursa Milletvekili
ibrahim Oktem, IMO'dan gorii§ istiyordu. 1 Temmuz 1967
say1lt TMH'nrn baberi ~oyleydi:
jstanbul Bogaziri Gefi§inde, Odanuzm gori~ii sontldu
Bursa Milletwkili Doktor llirahim Oktem jstanb11/ da yaphg1 bir
konu§mada istanbul'da yaptmlmas1 dii§iiniilen Bogazi(i Asma
Kopriisii hakkrnda fo§aat Miihendisleri Odas1m11 bu konudaki
gorii§lerini ve bu gori~le1in kamu oyuna apklanmasn11 istemi§tir.
1
Dr. jbrahim Oktem'in yapt1g, konu§nw ve konuyla ilgili k1s1m
§oyledir: lstanbullu hem§ehrile1i111e hitap ederken ikind be~}'ll11k
[ianda yer a/an htanbul Asma Kop1ii iiwinde durmak istiyonm1.
Manbul sosyal ve ekonomik hayahnda h·afik k1s111t1s1111n ne
demek oldugunu a11/1yonim. Ancak, bir sene ewe/ bir yabana §irkete yaphnlan etiidler neticesi o zaman bir bufuk milyar liramn
iistiinde bu giin hir §iiphesiz iki milyar liray1 a§acak bir yahnm
gerekmektedir. Teknik ve mesleki kumlu§la1111 temsilcile1i11 b111111n
faydas1 ve zaran iizerinde fOk durdular. Euna mukabil Bogaz'm
alt1ndan yap1lacak bir tiinelin fOk daha verimli olacag1 ve
dolay1S1yla fOk daha 11ct1za malolacag1 ileri siiriildii.
Tiirkiye'mizin sosyal ve ekonomik geli§mesi ifin gerekli b1mca
yahmn sahalan varken bu kadar yiiksek bir yahnm {011111111 jstanbul Kopriisii11e harcamakta gereksizlik ve adaletsizlik olacakhr.
11
iMO Al\1KARA ~UBESi BULTENi
15
Haziran 1995
B1111/an hesaba katmasak bile, kofllii mii tiinel mi yapmak daha
11yg1111 olur konusu ciddi bir §ekilde incelenmis degildir.
lstanbu; biiyiik bir kiiltiir sehtidir. Yetkili mesleki kunilu§lan
vatdir. Bir politika ada1111 olarak [ataza j5ta11b11/ lnsaat
Miihendisleri Odas: gibi yetkili kurunuann bu konudaki gori4le1ini ogrenmek istetdim. Buradan, varsa bu gori4leri arklamaya
davet ediyorum. H
lstanbul'da yapilan 14 uncu Gene! Kurul'da lnsaat
Miihendisleri. "Asma Kopruye Dcgil, Metroya lhtiyac Var"
diyorlardt
Hurriyet Gazetesi'nin konuya il~kin haberi 1 Mart 1968 tarihli TMH'da yer aldi
Mafka Tekni]: Oku/11 konferans saionunda caltsmatanna
ba§la)'an jn§aat Miihen~isleri Gdasmm 14 iincii Gene/ kurulunda, lsta11bul asma kopriisiiniin, fevre yollan olmadan gayesine
ula§amayacag1 ve once bu yollann yapi/111as1 gerektigi af1klan-
nnstn.
Kongrenin ilk defa lstanbul'da toplanmas1 sebebiyle lstanb11/ 1m
her tiirlii so11111/a11nr ele a/an Miihendisler Cdas delegeleri llif bir
ilgilinin rapor okunmas: strastnda salonda buumntamastm tenkit
etmi§lerdir. lstanbul hakkrndaki rapon: hawlayan Remzi Olker,
H lstanbui'« fOk stkintiu giinler beklemektedir" demistir.
1
Bugii11 ipn asma kopriiniin yaprlmamasr fikri11i savrman konll§maa, once/ikle metronun yaprlmasrnr ve bunun diiz bir hat yetine
Levent, ~i§li, Be§ikta§, Taksim, Eminonii, Beyaztt, Yenikap1
Aksaray ve hatta Topkap1'y1 uine alacak bir §ebeke setiinde
oimas: gerektigini bildimii§tir. (HiimyetY
1
"Biitiin tasuna sistemlerinde i§letme giderlerinin en baste geleni
§iiphesiz yaks: gideridir. Temel ilke, bitim yakr: i/e en fazla yo/cu
km. ve ton km. yapabi/mektedir. Bu bakimdan demiryolu ta§1maa/1gmm iistiinliigii ottadadu: Bugiin Tiirki)'e'de rtla§lm alamnda kullamla11 eneriinin yakla§1k %83'ii petrole dayaniyor.
Petroliimiiziin dortte iifii de ithal yol11yla saglamyor.
Bayle bir 11/a~m1 [X)litikasmm geretti old11g11 iilkemizde 2. Bogaz
Gep§i tamsmahm yap1/1yor. Kofllii ve Bogaz Gefi§i tamsmalan
aynen I. Koprii11iin izledigi yoriingede geli§iyor. 1968'/erde I.
Kopriiniin yapr/111asma kar§I rkrlan nedenler yeniden giindemde.
Bilindigi gibi I. Koprii 1973'te arlmi§II, ancak arld1gmm 5. yili
dolmadan 2. kopriiyii tarl1§1yomz.
KofJ1ii istanbul'un 11/a~1m sonmunu uwn vadede fOZmeyecektir.
Bu nedenle lstanbul'un ula§1mma ayrrlacak kaynaklar geni§ halk
kitlelerinin kola}'ca 11la§11111m saglamaya aynlma/1drr. Bu tezi
dogmlayan birkaf rakam verelim; I. Bogaz Kopriisii ifin 1968
yilmda De Leuw Cather International Inc. fimiasmca yaprlan fizibilite etiidiine gore 1976'da kop1iiden giinde 20.270 araf gepnesi
hesaplarmll§tt. Gerfekte bu deger 67.500 ara/giin'ii b11lmtl§tltr. Bir
yap1labilirlik raporunda bu denli biiyiik hata olamaz.
Hesaplananm 3 kallndan fazla bir hava ve i§te etiidiin kimlere
hizmet ettigi 11e de kopriiniin lstanbul'un 11/a§ml sommma fOZiim
getim1eyi§ini11 belirtisi. H
Medet 6zbek ve onun gibi dii§linenler bakbyd1lar. Koprii
istanbul'un ula~1m somnunu uzun vadede \bzemeyerek, k1sa
zamanda bir yenisini gerekli kildi:
IMO'nun hakli muhalefetine karsm, Bogaz Koprusu'nun
yapnm 1970 yilmda ba§lad1ve1973 yihnda tamamlandi.
lstanbul'un iki yakasm1 birle§tiJmekteki se~imi yanh§ yapanlar aym yanh§I, diger ula§tm sonmlarma yakla§tmlannda da
· gosterdiler. Bumm en \arp1c1 ornegi ise "otoyollar"d1.
Peki; Kopru'nun trafige acilmasryla sorun ~oziildii mii?
Sorunun yarun "Hayn".
Olkemizde y1llardan beri tartt§dan konulardan birisi de
"ula§Imda karayolu mu, demiryolu mu" ikilemiydi.
Bogaz Koprusu'nun yapnn hazirhklan surerken Odamiz:
Bu ikilemde "demiryolu"nun dogru se\im oldugu ~ok a~IktJ.
Ancak uygulama tam tersi yondeydi. Karayolu, iilkemizde
iktidan elinde bulunduranlarm birinci tercihi olrnu§tu .
Dogaldu ki demiryolu ula§1mmm yamnda karayolu ula§1m1
da gerekliydi. Ancak...
H
.
1- Koprii usa zamanda ikinci iifiindi kopriileri gerekli klfacaktJr.
2- Koprii ile bidikte yap1lacak fevre yolu yerle§meler ipn cazibe
merkezi olacak ve bOylece oli~an deger artt§I birkaf spekiilatoriin
cebine inecektir.
3- Kent 11/a§nmna kalra fOZiim getirmiyecektir.H
Gelin, "ancak"lara ili~kin, Yaym Kurulumuzun "On y1Ida
otoyollarla ordiik yurdu dort ba§tan" ba§l!kl! yaz1smm baz1
bbliimleri yeniden okuyahm. (May1s - Haziran 1991 tarihli
demist]. Aradan cok gecmeden, soyledikleruniz oldu ve 2.
Koprti "telaffuz" edilmeye baslandi
TMH)
Bu konuda Medet Ozbek imzastyla Nisan 1978 tarihli
TMH'da yayunlanan "Ba§yaz111mn bazi bolumlerlni arumsamakta yarar var.
HQ/[iisiiz ithalatzn hovardaltgmda, gosteri§li liiks kamu harcamala11nda ve di§ barf geri odemelerinde kullamlan b11 borrlanma,
ekonomiyi ifinden flkilamaz sonmlarla kilitlemi§tir. Planlt ve
Haziran 1995
oncelikli k11/lam/111aya11 kaynaklar, bolgeler arasinda dengeli
ya}'llmayan sanayi yeni i§ ve iiretim yaratmad1gmdan borflann
ge1i odenmesi daha biiyiik borflanma ile yaprlnti§hr. Verimsiz ve
iiretken oimayan yatmmiara kendi mes/ek sektOriimiizden gosterilebilecek en fil/'fJIO omek, konfont One a/an para/1 otoyol/ardlT. iki
11oktt1 araswdaki ozel utawmn rahat ve hizlr yaprlabilmesi km~1
rk1labitecek bir husus degildir. 6zellikte biiyiik yede§im yerleri ve
tatil yoreleri atastnda otoyol agmm k11111/mas1 ulusal hedefierden
biridir. Ancak, gozden karnlmamas1 gereken husus, bu yatmmm
temel gereksinimlerini kar§ilam1§ toplumlann giindeminde olabilecegi ve uiuso! i§giiciine, ulusal kaynaklara dayalr yapilmas1
geregidir.
Bili11digi gibi K111ali-Sakarya atasuida yapmt: di~iiniilen otoyol
ifill if kaynak bulunamaymca, di§ kredi getirebilecek yabana firmalarla ortaklik kurarak finansman getirmesi ko§11l11yla ihale
yap1/d1. !ha/eye giren 8 fitma gn1brmdan bitine bu i§ veiilirker1
diger 7 finnaya da "Haw siz de kredi buldugrmuza gore size de
hirer i§ vetelim" dendi. Alelace/e 7 proje daha iiretilip digerlerine
de getirdigi kredi 11z1m/11g11nda dilimler dagzt1/d1. Boylece ihaleyi
kazanamayan firma grnplarmm bagtanhlan krediler de "degerlendi1ilmi( oldu. Saglanan top/am kredi 3 milyar dolar oldugundan, km bedeli 2 mi/yon dolar hesab1yla 1200 km uwnl11grmda
otoyol agz dilimler halinde top/am 2.6 milyar dolara ihale edildi.
ihalenin dolar baunda yapilmasma ve hif bir srtretle fiyat fark1
ikfenmeyecegi beiutiimesine katsm, arada bir kafamak da yaprld1.
Uyglllama incelendiginde km bedelinin ongo1iildiigii gibi 2 degil 5
111ilyo11 dolara ma/ old11g11 goriildii. Oysa TCK'mn yaptrgr veya
rapt11'd1gz pekala konfodu yollar 250-300.000 dolar km. bedeli ile
yaprlabiliyordu (1). Tiimii yerli olanaklar kullamlarak Ankara'nm
4 rki~1, Mersin-Tarsus aras1 gidi§-geli§ fift §eritli yaprlabiliyordu.
Yabana ortakl1klann kredi di§inda getirdigi hif bit seyin
olmad1g1, bilinen ve Tiirkiye'de 11yg11/ana11 teknoloji di§mda yeni
bit §ey getirmedikleri zaten tnkat edilmiyor.
1
Tiirkire'de asfalt yol yaprm1 lstanbul-F.dime atasmda, §imdi ES
olarak adlandmlan, londra Asfalh ile ba§latm§tlr. Yoiun lstanbul'dan Silivri'ye kadar oian boliimii htanbul j/ Ozel ldatesince
yaprltm§, kalam ihale edilmi§tir. 1935'te ba§lanan yo/ 1941 de
tamanilanmistu. Daha sonra kutuian TCK Gene/ Miidiirliigii,
humet ifi egitime ve personel yeti§tim1eye biiyiik onem vetmis,
fagm teknolojisini yakalam1§ bir yatmma kumlu§tur. Bu kutul11§1m 300.000 dolara ma/ ettigi bir nitelikli yolu 5 milron dolara
ve di§ borf kar§tl1gr yaphrmak 11l11sal gereklere 11yg11n mudut?
Kar§tl1gmda bor; yiikii altma girdigimiz bu d1~ finansmam
iiretken bir alanda kullanamaz rmyd1k? GAP ifin giinde ortalama
4 milyar TL. harcamamn manhgz nedir? Ustelik a/man kredi
topla1111 3 milyar dolar ve projelerin tamamlanma bedeli 9 milyar
dolarsa aradaki farkm Kamu 01taklig1 ldaresi fonlanndan aim-
masmm kom1t sommma katk1s1 nedir? Sadece 1990'da fondan
otoyollann finansmam ifin saglanan 2 trilyon lira ile 50.000
konut yapilamaz r111yd1?
ICK Gene/ Miidiitfiiffei'niin 1991 de 7 adet yeni otoyol projesi §ll
s1ralar proje ihalesi siirecindedir. 2000 y1/ma degin ta111amlanmas1 amaflanan bu 7 proje 1238 km olup, yapm11 siiren 1700
km.lik lastrnla birlikte 2000 }'llmda 3000 km. otoyol agrna sahip
olacagrz.
Otoyollar gibi bilinenlere ek bir teknoloji gerektim1eyen konuda,
yabanci ortaklara i§ veren bir ii/ke, ke11di firmalanm ba§ka ii/kelerde arlan 11/uslararas1 ihale/erde nas1/ destekleyebilir? Ustelik bu
projelerin mii§avirlik hizmetlerinde de yerli fim1alara giiven d11y11lmam1§ olacak ki, kendi mii§avirliklerini kendileri yapmaktad1dar.
Bir projede mii§avir olan (A) firmas1 ile miiteahhit olan (B) firmas1 bir siire sonra rolleri deffe§mekte, (A) firmas1 miiteahhit, (B)
fimiaSI mi~avir o/arak kar§tn11Zil flk11laktad1r.
Cumhurba§kam Ozal, 11otoyollan sa111ld1gr gibi verimsiz yatrnmlar olmad1g1 9000 km.lik bir otoJ 0/un J~lda 600 km otoyol dogz1ran geri odemeli bir sistem olduguH go1i~ii11dedir(2).
1
1
Hif bir mii11endise, d1§arda11 a/man para ile km.si 5 mi/yon
dolara 9000 km otoyol yapaltm ve 45 mil}'ar dolar borflanaltm ki
bu bize }'Ilda 600 km yo/ ifin finansman saglasm mantrgzm a9klayamazs1mz.H
Baymduhk ve lskan Bakanhg1'nrn 1982 y1Jmda bazulad1g1
"Ula§tmna Ana Plani"nda 1983-1993 y1llan arasmda yap1Jmas1 ongoriilen "otoyol" uzunlugu 226 km. olmasma ka~rn,
1992 ytlma gelindiginde ihale edilen otoyol uzunlugu 1200
km.yi buluyordu.
Hamlanan planm ongordiigii hedefleri a§ma pabasma
yap1mrna gir~ilen bu ~ok pahah ve d1§a bag1mh" otoyollar"
iilkemiz i~in "hemen, §imdi" gerekli miydi?
Bu sorunun yanitlm; Ekim-Kas1m 1992 tarihli (TMH)da
yay1mlanan "1992'de beklentilerimizin ne kadan ger~ekle§ti?" ba§hkh yaz1da arayahm:
uUla§tlrma Ana Pfanmdaki Verilere Gore: iki yon/ii ve iki §eritli
bir yolda trafik kapasitesi 1400 araf/giin, 2x2 §eritli bO/iinmii§ bir
yolda trafik kapasitesi 30-35 bin araf/giin, otoyolda ise, 40-50
bin araf/giin olarak belidenmi§tir. Yani otoyol yaprrmm gerektire11
trafik 40-50 bi11 araf/giin olmaktad1r. Bugiin iilkemizde trafigin
en yog11n old11g11 istanb11l-A11kara karayol1mda seyrederken giinliik
araf say1S1 11 bi11i gernemektedir.
~u anda adl olarak otoyola ihtiyaarmz olmf1d1gz ha/de, GAP gibi
iMO ANKARA ~UBESi BULTENi
17
Hoziron
1995
iilkenin kaderini etkileyecek iiretime doniik projeler ifin gerekli
[uumsntan temin ediimemis, Zaman zaman b11 onem/i proje
rola11tiye al1nn11~tJr. Aynca; gepui~ iktidarlar doneminde yilk ve
yo/cu ta~1111aaltgmda biiyiik bnemi olan DDY, yapunm« kar§1
politikalar ol11~t11111/arak mityonarca lira hatcanan Aya§ tii11e/i
yapmu d11rd11111/m11~t11r. B11 sakat golii~e Devletin ba~111da buu
nan zat'da katilarak, demuvolu komiinist isidir, komiinistler
halk1111 bir attuia kontrol altJnda h1tJ11ak iri11 deniir yol11na imem
vennislerdir, diyecek kadar ileri gitmistit. Bu giin tiim bati
iilkeleli, iilkemizin 3-4 kats demiryolu agma sa/riptir.
1
Demifyol11 yapm11111n i/rmal edilmesi so1111c11 iilke111iz yiiklii bir
petrol fatJ1ras1 km~ilamak du1111111mda kaln11~ hatta bau )'lllarda
tiim i/uacatmda saglad1gi doviz reze1vlerini petrole yatJm11~tJr.
1
1
ilwle edilen 1200 km.lik otoyoiun ii/kemize maliyeti 11 milyar
do/an (90 ttilyon TL) asacaktn. B11gii11 Ankara - lstanbul arasmda 11/a~1111a apla11 boliimlerde trafik kapasitesi 1000 araa asmamostadir. B11 da iilkemizin ivedi otoyola gereksiuiminin
olmad1Sinm apk bir kamtuur."
Yapilan gercekci arastirmalara gore ulkemizin "otoyol"
gereksinunluin ancak 2015 yihndan sonra ortaya ~1kacag1
hesaplannus olmasma karsm, bu gun 100 km.nin uzerlnde
otoyol tamamlannns, bir o kadanmn da yap1D11 surmektedu
Ulkemiz cikarlanna ters o!an bu yatmma ta i§in basmdan
beri kar§1 cikan iMO, Nisan 1993 tarlhli (TMH)y1 aguhkh
olarak "Otoyollar ve Ankara - istanbul Surat Demiryolu
Projesi"ne ayinmsn.
Tarnsilmasi uzun yillar bitmeyecek gibi gorunen "otoyollar"
konusunu -sundilik- aym adh (TMH)nm "Dergiden" baslikh
makalesinden almnlarla bitiriyoruz.
Degerli Ok111tam111z;
kom1S1mda hugiin sorgula11a11 konulan giindeme getirdik. Oto)'ol
)'atJnmlanm iilke gerfekleiini gozoniine alip somut rakamlar ve
kar§1la§fm11ali yo11te111ler k11/lanarak i11celedik.
i11sa11 ma/ ve hitme; aktamm diye kabaca tammlayabilecegimiz
11la§1111 olgr1sunda verimli, ucuz, rahat, giivenli ve kitlesel/topl11
ta§m10cil1gm on piano pkartJ/mas1 saif 1kli bir ula~1m politikas1
kensinde demiryolu \le deniZ)'Oilt ulawmna da gereken onemin
verilmesi geregini defalarca l'ltrgulad1.
1
1
Ancak buna kar§I "Demi1yolla11 komiinist rejimleiin Karayollan
liberal rejimleiin ta§1ma sistemleridir" gibi ozgiin (!) gorii~ler
bugiine kadar bilin111edik bir ba§ka gerfegi de ortaya pkmtarak
ogrenmemize rard1mc1 olmu~tur. Bu da Karayollarz Gene/
Miidiirliigii'niin verilerine gore ABD'ni11 bizden 4 kat daha fazla
"Komiinist" oldugu gerfegidir! (Demiryo/11 ta~1maa/1ffe: Tiirkiye
%9, ABD %38.3).
Bu ko1111daki gorii~lerimizden ve ball gerfeklerin ifade ediliyor
olmasmdan rahats1z olan fe1 relerin basmdaki kalemleii ve kimi
televizyon k11r11l11§lanndaki "Yontmcu (!)"Ian "Bunlar Zaten
Bogaz Kopriisiine de kar§1yd1° gibi ciimle/erle ko1111)'1.1 gizlemeye ve
gefi~tirmeye fali~nu~tJr.
1
Ancak gizlene111ere11 ve her gefell gii11 daha rogun olarak ya~anan
gerfek, istanbul kent ifi 11law11 so111n11 gerfegi olm1t§hir. Bu konuda bogaza yaptlan kopriilerden apklanan yararlar saif anammm~,
ancak BOGAZi(:l ULUSLARARASJ ALANDA KOPRU lHALESl
TRAFiGINE TDMUYLE A(:ILMI~TIR.
Ufiincii kopriiniin yapn111111n giindemde oldugu Kopriiler Yataffe
Bogazifinde dordiincii ve be§inci koprii ihtiyac1mn ne zaman
kom1~11lmaya ba§lanacagim biiyiik bir merak ve iiziintii irerisinde
bekliyomz.
0 donem soylediklerimizin nas1l gerfekle§iyor old11gum1 Bogaz
Kopriisiiniin neler getirip neler gotiirdiiffeinii, altematifieriyle birlikte tekrar tarh~maya ham old11g1mwz11 buradan ifade etmek
istiyomz.n
1
De1gi111izi11 bu saymnda afferl1kl1 olarak Otoyollar ve Ankara istanbul siitat demityolu projesinden soz ederek iilkemizdeki
biiyiik yatJnmlar arasinda yer alan bu proje/erle ilgili bilgiler ve
gori~ler aktamw)'I 0111aflad1k.
B11gii11e degin bilrok kez iilkemizde 11/a~1m alamndaki yatJnmlar
iizednde durduk. Gene/ 11/a~tJm1a politikalanmn daha sagl1klt bir
~ekilde belitienmesi geregine dikkatleri tektik. Ula§t111 politikala111111zm belirlenmesinde 11/usal pkarlanmwn konmmas1 ve
k1s1tli olan kay11aklam111zm en venmli §ekilde k11/lamlmas1 yakla§1mlam111z111 temel felsefesini olu~t11n1rken ozellikle otoyollar
1
SONUC:
"Ozel Okullar ve Egitim", "Ara Teknik Elemanlar", "Deprem
- Konut - Yap1 Denetimi", "Bogaz Kopriisii ve Otoyollar" ...
soylediklerimizden yalmzca birka~1 ... Olanlar, ortada ...
Bundan sonra da soylemeye devam edecegiz ...
Haziran
1995
iNCE VE ORTADANELi
KUM FORMASYONLARIN
iYiLE~TiRiLMESiNDE MiKRO-DANELi
<;iMENTO ENJEKSiYONLARI
Y. Do~. Dr. Murat MOLLAMAHMUTOGLU
Gazi' Universltesi, Miik Mim. Fak.
Ins. Miih. Bbl. Geoteknik Ana Bilim Dalt Ogretim Uyesi
l.
G1R1~
Kazi alaruna zemin ve I veya suyun hareketi yapilacak clan
miihendislik faaliyetlerini onemll derecede olumsuz yonde
etkilerken planlamanm da aksamasma yo! acar, Bu nedenle,
zemin ve yeralti suyunun hareketi kontrol altma almmalidu
Bu baglamda, bir cok metot kullanrlmaktadrr, Enjeksiyon da
bunlardan biridir.
Enjekslyon, zemin bosluklanndaki tabii sivmin enjeksiyon
materyall ile yer degi§tirilme islemidir. Bazen de, sadece kilcal catlaklann veya bosluklann doldurulmasr i§lemi olarak
da karsnmza cikar. Prosedi.ir ne olursa olsun, enjeksiyonun
iki onemli amao vardir:
a) Zemindeki sizmalan engelleyerek gecinmsiz tabaka olustunnak,
b) Zeminin tasnna giiciinii, stabilitesini arttirmak ve tasma la rt azaltmak amaciyla formasyona ilave kayrna
mukavemeti kazandirmaktir.
Enjeksiyon rnateryalleri iki grupta kategorize edilebilir:
Bunlardan biri, si.ispansiyon, digeri de soliisyon tiiri.i enjeksiyonlardtr, Si.ispansiyon tuni enjeksiyonlar suyla kan maddelerin kanstmldig: zaman su Icinde coznnmeyen kil-clmento, \imento-ince kum gibi materyaller ile suyun olusturdugu
kansimlar, bu ti.ir enjeksiyonlara ornek teskil eder. Bu
kansunlar, iri kum ve cakil formasyonlann islahmda
rahathkla kulanilabilmektedir.
Soliisyon tiirli enjeksiyonlar ise suda cozunebilen kati maddeler ile olusan kansimlar ve dogal haldeki sivrlardir. Bu
gruptaki enjeksiyonlara silikatlar, recineler, polimerler ve
benzerleri ornek olarak verilebilir. Solusyon ti.irii enjeksiyonlar, "Kimyasal enjeksiyonlar" olarak da adlandmhr. Normal
Portland Cimentosu (NP<;) enjeksiyonlannm ince daneli
kum zeminlere enjekte edilemeyisi, kimyasal enjeksiyonlann
dogu§tma neden olmustur. Nevarki, kimyasal enjeksiyonlann cevre kirliligi, yeraln suyu zehirlenmesi, dayannnsizhk
gibi problemlere yo! acmasi, hele hele ekonomik olmayislan,
Geoteknik Mtlhendisligint yeni arayislara ve alter~atif
metotlara yoneltmistir. lste, mikro-daneli cimento enjeksiyonlan bu cabamn bir urunudur.
2. MfKRO - DANELi <;lMENTOLAR
Mikro - daneli cimento 1980'li yillarda ilk kez japon "Onada
Cement Corparation" firmasi tarafmdan MC-500 ticari ad
altmda urenlms, daha soma da, ayni tur cimento iiretimi
\C§itli ticari ad altmda Amerika ve bazi Avrupa i.ilkeleri
tarafmdan kimyasal bilesiminde de bazi degi§iklikler yaparak
si.irdi.iri.ilmektedir. Mikro-daneli cimentolar oldukca kii\iik
dane boyuna sahiptir (Sekll 1). Aynca, spesifik yuzey alani
NP<; icm yaklasik 4000 cm2/gr iken Microcem H900 i\in
19
Haziran
1995
1001---8C)1----
Enjeksiyontfu1l
<;aktl
iri
Kum
orta
Silt
ince
NP<;
Bentonit
Mikro-daneli ~ento
·
Sert sillkat
20 ,__ __
Orta sert sillkat
I
0 L'''''''
0.0003 0.001 o.oos
0.01
o.os
0.1
0.3
Dane boyu (mm)
Spin~ A12
~ekil
l
I
Micro:
H900
Dane boyu dag1!1m
Recine
Sekil
2 Enjeksiyon
tilrleri
penetrasyon
kabiliyeti
I~ I
egrileri
7700 cm2/gr ve Spinor A12 ictn 14000 cm2/gr dir.
Siispansiyon tlirii enjeksiyonlann penetrasyon kabiliyetinin
dane boyunun bir fonksiyonu oldugu hanrlarnr ise, Mikrodaneli cnnento enjeksiyonlannm penetrasyon kabiliyetinin
NP\: enjeksiyonlanna kiyasla oldukca fazla oldugu anlasihr.
Mikro-daneli clmento iiretiminde kuru ve islak olmak uzere
iyi yontem kullanilmaktadir. Kuru yontemde: Normal
cunentolar daha ince boyutta ogntulerek, ince daneler dar
bir alanda olusturulan hava siklonu ile ogutulen
materyalden aynstmlmaktadir. Boylece, hava siklonunda
aynsan kii<;iik daneler toplamlan alanda biriktirilmektedir.
Islak yontemde ise : Aiko!, srvi, gaz ve benzerleri kullamlarak
cokeltme yoluyla (sedimantasyon) ince daneler iri danelerden aynstmlmaktadir.
Mikro-daneli cunentolar depolanma ve tasinma suresince
nem ve I veya elektro - statik etkilesnn yoluyla kompakt hale
gelebilmektedir. Aynca, suyla kan§tmld1g1 zaman da topaklasmalar olusmaktadir. Butun bunlar, dane boyutuuu arttinci yonde rol oynarken mikro-daneli cimento kansnnIannm penetrasyon kabiliyetini olumsuz yonde etkileyecekt ir. Bu nedenle, su-cimento kansnnlanna, kansundaki
cnnento agHhgmm %2'si ila %4'ii arasmda dispersif katki
maddesi katilarak bahsi gecen olumsuz etkiler bertaraf
edilirken kansnnm akl§kanl!g1 da artnnlnns olmaktadir.
Endiistride, enjeksiyon amach faaliyetlerde kullamlan
cimento enjeksiyonlan ile kimyasal enjeksiyonlann zemin
formasyonlarma penetrasyon kabiliyeti ~ekil 2'de sunulmustur.
Goriildiigti gibi Mikro-daneli clmento enjeksiyonlan orta ve
daha ileri sertlikte silikat kokenli enjeksiyonlann penetre
olabildigi zemin formasyonlanna rahatltkla niifuz ede-
bilmektedir.
Mikro-daneli cnnento enjekslyonlannm
genelde knnyasal
enieksiyonlara kiyasla bazi avantajlan soyle srralanabilir:
1) Cevre kirliligine ve yeraln suyu zehirlenmesine yo! acan
maddeler icermez.
2) Dayanunhhklan oldukca fazladir (sulfath sulara kar§1)
3) Enjekte edilen mineral ortamla uyumludur.
4) Enjeksiyon ~lemi teknik acidan kolaydir.
5) Ekonomiktir.
6) Formasyona kazandinlan mukavemet degeri oldukca yuksektir.
SONUC;
Yukanda bahsedilen avantajlan nedeniyle, ince daneli zemin
formasyonlann islalnnda, Mikro-daneli cimento eniekstyonIan kimyasal enjeksiyonlann bazilanna ozellikle silikat
kokenli kimyasal enjeksiyonlara alternatif
olarak
dii§iiniilebilir.
KAYNAKLAR
1- Mollamahmutoglu, M., "Mikro-daneli cunento (Microcem
H900) Enjeksiyonu, DSi Dolgu barajlar yonunden Zemin
Mek. Problemleri Sempozyumu, Eylul 1993, Gumnldurlzmir, 227-237.
2- Mollamahmutoglu, M., "Spinor A12 enjeksiyonu reolojik
davra111~1111 Endustriyel Atiklann lnsaat sektorunde kullammi
Sempozyumu, IMO-Ankara ~ubesi, Kasun 1993, Ankara, 353362.
Haziran 1995
GAP GEZiSi YAPILDI
26 Mayrs 1995 tarihinde saat 9.00 u~ag1 ile Urfa'ya hareket
edildi. DSt XV. Bolge Miidiirliigii Misafirhanesi'ne yerleslldikten sonra Ataturk Baraji'na gidildi. Baraj'da ogle
yemeg! sonrasi DSt XVI. Bblge Miidiirlligii tarafmdan
Ataturk Baraj1 ve Urfa Tiinelleri hakkmda brifing verildi ve
dinleyicilerin sorulan yamtlandi,
Kafilenin bara] sahasun gezmesiyle ilk gunku program sona
erdi. Bir grup Urfa selnr merkezine donerken, diger grup
Adiyaman'a hareket etti.
27 Mayis 1995 giinii Urfa Tunelleri ile baslayan gezi programumz, kanalet dokum fabrikasi ve Harran Harabelerinin
gezilmesi ile devam etti. Urfa sehir turu ile program tamamlandi. 28 May1s 1995 gunu saat 11.00 u~ag1 ile Ankara'ya
donuldu.
/ ..
Atatiirk Bar_aj1'ndan blr goriintii
Atatiirk Baraj1'nda briffng sonras1
Urfa Tiine/lerl Ctkt§t ve Bypass borusu
Sulama kana/lan ba§lang1c1
21
Haziran
1995
Su lama Kanalmdan bir goriintii
Kana/et iiretim r;al1§malan
Kana/et Fabrikas1'nda toplu ha/de
Urfa Kalesl'nden §ehre bakl§
Herren Harabelerl
Bat1kt1 Got
Haziran
Saym Oyemiz,
3795 Sayih Yasa'nm 5. maddesi uyarmca hazulanacak olan
yonetmelikte sayrlan unvanlarla ilgili olarak 18.5.1995 tanhinde Milli Egitim Bakanhg1 Erkek Teknik Yuksek Ogretim
Gene! Miidiirlligi.i'nde ilgili Bakanhklann,
YOK'iin,
Derneklerin ve TMMOB temsilcilerinin katildigi toplannda
Teknik ogretmenlerin gorev, yetki ve sorumluluklan
konusunda 3 ayn tannn ortaya ~1kmt§ ve ortak bir metin
1995
uzerinde gorii§ birligine ulanlamamutrr. Ekte sunulan bu
tanunlar Milli Egitim Bakanhgr'nm ilgili birimtne iletilmek
uzere bir tutanak ile tespit edilip toplannya katilan temsilciler tarafindan tmzalannnsnr.
Sozkonusu toplanti tutanagun bilgilerinize sunuyoruz.
lnsaat Mi.ihendisleri Odasi
Ankara ~ubesi
Yonetim Kurulu
TUTANAK
Teknik ogretmenlerin gorev, yetki ve sorumluluklanm tarnsan komisyonumuzda 3 farkli gorii§ olusmustur.
1- Baymdirlik ve lskan Bakanhg1, Ulastirma Bakanlig; Sanayi ve Ticaret Bakanl!g1, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanltg1
teknik ogretmenlerin gorev, yetki ve sorumluluklanm "Alamyla ilgili almu oldugu teknik bilgi, pedagojik formasyonu
kullanarak mesleki ve teknik ogretim okul, kurumlannda veya isletmelerde bransi ile ilgili egitimle gorevli ve yetkilidir.
Ancak uygulamada ogretmenlik dumda gorev almalan halinde yuksek teknlkerlenn gorev, yetki ve sorumluluklanna
sahip olurlar." TMMOB temsilcisi de gene! olarak bu gorii§ii benimsedigin! ifade etmlstir.
2- YOK temsilcisi teknik ogretmenlerin miihendislerin gozetlm ve denetiminde yuksek teknikerlerin nzerlnde yetki ve
sorumluluga sahtp ohnasi gerektigtm bellrtmistir.
3- Teknik Ogretmenler Dernegf, Teknikerler Dernegi temsilcileri teknik ogretmenlerin gorev, yetki ve sorumluluklarrnda
baska proje ve uygulama konularrnda baglffiSIZ yetkiye sahip olmalan gerektigm! bellrtmislerdir.
Mutabakat saglanamadigmdan cahsmaya ara verilmistir.
"Her Pazartesi"
EDEBiYAT~ILARKONU~UYOR
"HER PAZARTES1" Edebiyatcnar Konusuyor'un bu haftaki
(22.5.1995) konugu, 1zmir'den bir saird): ~ahin <;:ANDIR
c- Buyuklerin anlatnmyla cocuklugunu annnsayarak
yazd1g1 surlerm bazilanni okudu Otiz yazilanndan bolii~ler
Ozcan Karabulut'un sunus konusmasmdan sonra, ~ahin
Candir, kendisiyll(, ozdeslesen sllrlm anlatn, ornekler verdi.
Tammlamasmda.r'ben hi~ buyumeyen bir cocugum" tumcestyle cocuklara yakmhginm kapisun acn. Hemen hemen her
snnne cocuklardan birseyler kattrgrn1, sevgiden I ictenlikten
cocuk'u ayrramadtgim, kendi cocuklugunu da bu nedenle
cok sevdigini soyledi.
sun du.
Cocuk siirlen yazarken, 3 yonteml benimseyen ~ahin
Candir:
a- Cocuklann agz1yla,
b- Biiyliklerin agz1yla I gozlemiyle
Daha sonra, §iirini:
- 1980 oncesl (1950 - 1980)
- 1980 sonrasi (1980 - ...... )
aymmi ile, ayn kulvarlaroa kosan aym kisilere benzetti. 1980
oncesinde, dergiler, antolojiler, MUTLU DONENCE ve
AGA<;:LAR KASIM OLDU adli §iir kitaplan, edebiyat soyle§ileri I matineleri vardi. 1980 sonrasmda ise bestelenmis
GOFTELERI (§iirleri) yer ahyordu. Giifte anlayuun "her gufte
mutlaka §iir olmah, ama her §iir gufte olmayabilirdi" tannnIamasiyla ortaya koyan ~ahin Candir, her iki tiirden de
ornekler okuyarak konusmasun tamamladi
23
©
Statik Analiz & Dizayn
ver. 6.0
HESAP MODULO
Stad, Perdeli veya perdesiz cercevelerden olusan her
tOrlu yapimn statik ve dinamik analizini stiffness metodu
ile yapar. Sistemde ay1h cercevelerln bulunrnast halinde,
uyuncu boyut etkilerini transformasyon matrislerini
kullanarak ortoqanellestirir, boylece geryek Uy boyutlu
cozurn hassasiyetine erisilir.
Betonarme hesaplan TA$1MA GOCO yontemi ile
yapumaktadrr. Kolonlarda 9, kirislerde 7 ayn yuklerne
durumu gozonune almarak en elverissiz kombinasyona
gore donati hesabi yaprlrnaktadrr. Aynca kolonlarda 4
ayn donan yerlesirn durumuna gore optimum pursanta]
analizi yapilarak ekonomik sonuctara erisllmektedir.
Temeller Tekil, Surekli ve lzgara olmak uzere Uy ayn
tasanma gore yaprlabilrnektedir.
G.RAFiK EDiTOR
TOm veri giri9leri hesap modulunun, ozel arnach editorleri ile
yaprlabileceqi gibi, grafik ortamda ozel STAD komutlanrn
kullanarak tamamen Oy boyutlu olarak ta yaprtabilir.
Stad, kahp plarnnda yizilen tasryrct sistem ile ilgili eleman
bilgilerini otomatik olarak hesap modOIOne aktanr. Gereken
degi9iklikler hem hesap modulo editortert, hem de grafik editorle
kolayca yaprlabilir.
CiZiM MODULO
Stad, Him hesaplamalann sonunda, gerekli olan tum
yizimleri otomatik olarak hazrr hale getirir. kahp plaru,
kiri§ detaylan, nervur detaylan, surekli temel detaylan
istenilen olcekte ahnabilir.
Kiri§ detaylan, Hesap modOIOnden bag1ms1z olarak, daha
once hesaplanrrus bir projenin gerekli verileri editorler
0t.i
aracrhqryla girilerekte ahnabilinir.
DiNAMiK ANALiZ
Deprem hesabi iki asarnada geryekle9mektedir., Sisteme etkiyen
deprem kuwetleri TOY de verilen formOlasyon ve Mod
superpozlsyonu ile bulunan dinamik etkiler karsilastmlarak
hesaplanrnaktadrr.
Dinamik hesapta kullarnlan boyutlama spectrum egrisi, Turk
depremlerinin ortak davrarusrru yansrtan ivme, periyot
degerlerinden turetilmis ve veri kOtOgO olarak verilmektedir.
Hesaplanan yatay kuwetler iyin Him sistem Oy boyutlu olarak
cozulrnektedir. Kat deplasmanlan ve torsiyonel etkiler grafik olarak
incelenebilmektedir.
SAVOA BiLGi~A VAR YAZILIM VE DANl$MANLIK LTD.
lsrnetpasa Cad. Kilit 1 lsh. 4/101 ANTAL YA TEL: (242) 241 39 29 FAX: (242) 248 47 11
....

~
1le~S.2p
Hakediste Profesyonel Cozum
Hakedi~lerinizin Altznda Ezilmevin !
~
Kesif Duzenleme
~
Mukayeseli Kesif
~
Ihzarat Giri§i
~
~
~
Demir Metraj1
Atasman Defteri
.Nakliye Miktar Tesbiti
~
Hakedis icmali
Hakedis Arka Kapagi
Birim Fiyatlar
~
Ihzarat/Imalat Oranlan
~
Nakliye Tutanaklan
~
Fiyat Analizleri
~
~
Ye§il Defter
Metraj Defteri
~
Malzeme Fiyat Farklan ~
Diger Birim Fiyatlar
~
Hakedi§ Carsaflan
Seridopri Tammlan
~
~
0 Online yardim meniileri,300 sayfadan fazla kullarum kilavuzu ile kolay kullarum.
0
0
0
0
Genis dokum yelpazesi icerisinde, size ait kiymetli zamarun korunmasi icin Fiyat Tutanagi.Nakliye Tutanagi gibi
formlarm sizin aduuza hazirlanmasi ve Dokumlerin yazicidan almmadan once ekranda gosterilmesi.
Grafik Raporlama irnkaru; Hakedis raporlan,imalat raporlan, Nakliye raporlan, Kesfe Gore Gerceklesme raporlan.
Yazicidan alacagnuz dokumlerinizde kendi formlanruzi tarumlama imkaru, lOOO'den farkh yazici secenegi.
Diger Birim Fiyatlar (TCK, DSi, MSB, Koy Hizmetleri, iller Bankasi.Dl.H 'a ait Birim Fiyatlar ve Analizleri),
Aynca kendinize ait Birim Fiyat-Analiz dosyasi yaratma irnkaru.
Profesyoneller FA~f(J .. I IR
SiN-DE
ProKET Bilgi Islem
Tic.Ltd.~ti.
inlj. Taahhiit
ve Tic.Ltd.~ti.
Necatibey Caddesi 82/7
KIZILAY - ANKARA
Telefon : (312) 315 2360
. (312) 229 6848
Fax
: (312) 315 2360
El Hali ve Kolay
El Giivenilirlik. Probina ileri
D
Kullanun. Probina'nm
modern menu sisterni ve
Grafik Editoru ile turn bina geometrisi ve
yiikleri tamamen graflk ortamda
olusturulmaktadir. Kullaruci hatalan ve
hesap riskleri <_;agda§ y6ntemler ile en aza
indirilmistlr, Probina turn pafta <;izimlerini
profesyonel Insaat Miihendislerinin
gereksinirnlerine uygun olarak
olusrurmaktadrr,
~
duzeyde proje deneyimi
~~\?.:;-;..
olan profesyonel Insaat
- e-e
Miihendisi yazrlrmcilar tarafmdan
gelistirilrnektedlr. Probina'nm urettigl
sonuclarm gtivenilirligi ve dogrulugu
Universite tarafmdan <_;e§itli ornekler ile
kontrol edilerek resmi bir rapor ile
El Egitim ve Destek. Probina, lnsaat
karurlanrrusnr.
Mubendlsliginde Bilgisayar Destekli Tasanm
El <;agda§ Hesap Yontemlert. Probina en
konusunda Ulkernizde lider firma PROTA
c;agda§ miihendislik yontemleri ve
tarafmdan 1984 yihndan bugune
yaklasimlan ile tamamen Turk Standart ve
gelistirilerek hazrrlanrrusnr. PROTA, Yetkili
~artnamelerine uygun olarak tasarlanrrusnr,
Bayileri ve deneyimli
Peryod hesaplan ve yatay yuk analizleri, rum
Insaat Miihendisleri ile
elverlssiz kosullar gozonune almarak Mod
yuksek diizeyli egitim ve
Superpozisyonu Y6ntemi ile Dinarnik
destek hizmeclerini
Deprem Spektrumu kullarularak
Tiirkiye'nin her yerinden
gerceklestirilir,
400'ii askin Probina
kullarucrsma
El Ekonomik Sonuclar, Probina ile Bina
saglamaktadrr.
modelleri 3-boyutlu olarak olusturuldugu
ve kesit hesaplan Tasirna Gucu Y6ntemi
kullamlarak gerceklesnrtldlgi i<_;in daima
daha ekonomik sonuclar elde
edebilirsiniz.
Farabi Sokak 7/34 Cankaya, 06660 I ANKARA
Tel: 0312 467 23 27, Faks: 0312 427 79 56
YellllU Baylkr: Amasya: MiM (0358218_ 71 71) Ankara: YATAY (0312441 46 07) _Antalya: CENANi
MOhendislik (0242242 6117) Bolu: PROMIM Mim. Moh. (0374212 07 54) Bursa: Salih UN (0224235 63
66) Denizli: TEMPO MOhendislik (0258263 80_ 27) Eski~ehir: ALPRO MOhendislik (0222231 76_ 14)
Gebze: KOREL MOhendislik (0262641 32 98) Istanbul: M. MERT MO_hendislik (0216345 73 93), OZCAN
MOhendislik (212592 5211), URAZ MOhendislik (0212293 49 78), VEKTOR (21641115 30). YATAY (212288
59 79) izmir: AKSER (0232489 98 87) Samsun: TA~KIN MOhendislik (0362432 95 98) Trabzon: FEN
MOhendislik (462223 44 06)

14512 KB - imo ana sayfa

Transkript

Benzer belgeler

programli-ol-ve-kazan-s1