Temel bilgiler - Siemens Industry Online Support
Transkript
Temel bilgiler - Siemens Industry Online Support
El Kitabı Baskı 08/2007 Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma SIEMENS Temel Temel bilgiler bilgiler SINUMERIK Makine operatörlerine operatörlerine yönelik yönelik bilgiler bilgiler Makine Takım ve Kalıp Oluşturma Programcılara yönelik bilgiler El Kitabı Aşağıdakiler için geçerlidir: Kumanda sistemi SINUMERIK 810D SINUMERIK 840D SINUMERIK 840Di SINUMERIK 802D sl pro Baskı 08/2007 Belge Sip. No. 6FC5095-0AB20-0VP0 Referans bilgileri Referans bilgileri 1 Giriş Baskı geçmişi, tescilli ticari markalar Giriş Baskı geçmişi, tescilli ticari markalar SINUMERIK® Belgeleri Baskı geçmişi, tescilli ticari markalar Bu baskının ve önceki baskının kısa ayrıntıları aşağıda verilmiştir. Her bir baskının durumu “Açıklamalar” sütunundaki kodla gösterilmiştir. “Açıklamalar sütunundaki durum kodu: A.... Yeni belge. B…. Yeni sipariş numarası verilmiş değiştirilmemiş yeni baskı C .... Yeni baskı durumundaki gözden geçirilmiş sürüm Son baskıdan bu yana sayfa üzerinde değişiklik yapılmışsa, bu durum sayfanın üzerindeki yeni sürüm kodu ile belirtilir. Baskı Sipariş No. Açıklamalar 08.2007 6FC5095-0AB20-0VP0 A Tescilli Ticari Markalar SIMATIC, SIMATIC HMI, SIMATIC NET, SIROTEC, SINUMERIK, SIMODRIVE ve SINAMICS Siemens AG’nin tescilli ticari markalarıdır. Bu yayındaki diğer isimler, üçüncü bir taraf tarafından kendi amaçlarıyla kullanılması tescilli marka sahibinin haklarını ihlal edebilecek ticari isimler olabilir. Daha fazla bilgiye Internet’te aşağıdaki adresten ulaşılabilir: http://www.siemens.com/sinumerik Bu belgede açıklanmayan diğer işlevler kumanda cihazında mevcut olabilir. Ancak bu yeni bir kumanda cihazıyla birlikte veya servis sırasında bu işlevlerin sağlanması gerektiğini göstermez. Bu belge çeşitli yerleşim düzenleri ve grafik araçlar kullanılarak oluşturulmuştur. Bu evrakın veya içeriklerinin yazılı izin olmaksızın çoğaltılması veya alınması yasaktır. Suçlular hasarlardan sorumlu olacaktır. Özellikle patent hakları ve GM kaydı konularında tüm hakları saklıdır. Bu belgenin, burada tanımlanan donanım ve yazılım hakkındaki içerikle uyuşup uyuşmadığı test edilmiştir. Yine de, ortaya çıkabilecek değişiklikler konusunda sorumluluk kabul edilmemektedir. Ancak bu belgede yer alan bilgiler düzenli olarak gözden geçirilmektedir ve yapılan herhangi bir değişiklik sonraki sürümde yer alacaktır. Geliştirme önerilerinizi bekliyoruz. © Siemens AG 1995 - 2007. Tüm hakları saklıdır. Teknik veriler değiştirilebilir 4 Sipariş No.6FC5095-0AB20-0VP0 Siemens Aktiengesellschaft 4 © Siemens AG 2007 Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Giriş İçindekiler Giriş Sayfa 1 Temel bilgiler .........................................................................................................7 1.1 Giriş............................................................................................................................ 8 1.2 Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir?................................................ 9 1.3 Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi.................................................................................. 10 1.4 NC kalıp oluşturma programlarının yapısı ............................................................... 13 2 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler .............................................................. 15 2.1 Giriş – parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi ................................. 16 2.2 JOG modu – parçaların yerleştirilmesi ve ölçülmesi ................................................ 18 2.3 JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan bir tezgahta işparçasını ayarları .................................................................................................. 20 2.4 JOG modunda ölçme – döner tabla olan bir tezgahta işparçasını ayarları .................................................................................................. 25 2.5 JOG modunda takım ölçme ..................................................................................... 30 2.6 802D sl ile JOG modunda işparçası ayarlama ve takım ölçme ........................................................................ 33 2.7 OTOMATİK mod – ölçme prosesi ........................................................................... 35 2.8 Program veri aktarımı/programların yönetimi 2.9 High Speed Ayarları - CYCLE832 ............................................................................ 42 2.10 Kalıp oluşturma için program yapısı ........................................................................ 46 2.11 Program seçme / başlatma / durdurma / kesme / devam ettirme 2.12 Bir programa (interrupt) ara verme .......................................................................... 49 2.13 Programa genel bakış/harici programların durumu .................................................. 52 2.14 Parça programının simule edilmesi ......................................................................... 53 2.15 Hızlı Bakış / hızlı görüntüleme ................................................................................. 54 2.16 ShopMill ................................................................................................................... 56 ........................................................ 40 ......................... 48 3 Programcılara yönelik bilgiler............................................................................. 61 3.1 Giriş.......................................................................................................................... 62 3.2 Çerçeveler nedir?..................................................................................................... 63 3.3 Döndürme - CYCLE800 .......................................................................................... 66 3.4 Programlama örneği - döndürme 3.5 High Speed Ayarları - CYCLE832 ............................................................................ 72 3.6 İlerleme hız hızı profili - FNORM, FLIN ................................................................... 80 3.7 CYCLE832 ile programlama örneği ......................................................................... 81 3.8 CYCLE832 kullanılmadan programlama örneği ...................................................... 84 .......................................................................... 70 5 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Giriş İçindekiler Giriş 4 Sayfa Referans Bilgileri ................................................................................................ 87 4.1 İleri Seviye fonksiyonlara genel bakış ......................................................... 88 4.2 5 Eksen işlemeye bakış ............................................................................... 91 4.3 Ne, nasıl hareket ......................................................................................... 92 4.4 3 Eksen ya da 3 + 2 eksen frezeleme? ....................................................... 93 4.5 3+2 eksen freze tezgahlarının kurulumu...................................................... 94 4.6 JOG modunda öçlme – iki döner tablalı tezgahta işparçası ayarları .......... 96 4.7 İndeks .......................................................................................................... 98 6 © Siemens AG 2007.Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Temel bilgiler İçindekiler Giriş Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi NC kalıp oluşturma programlarının yapısı Sayfa Temel bilgiler Giriş 1.1 Giriş Zaman alıcı yeniden işleme işlemine gerek kalmadan hız, hassaslık ve mükemmel yüzey kalitesine ulaşmak takım ve kalıp oluşturma işleminin temel amaçlarıdır. SINUMERIK 840D akıllıca kullanıldığında 3 eksenli programlama ve işleme dahil olmak üzere tüm işlemleri basitleştiren ve aynı zamanda üretim sonucunu iyileştiren güçlü, gelişmiş işlevlere sahiptir. SINUMERIK 802D sl standart 3 eksenli işleme amacına yöneliktir. Kompakt bir forma sahip olan bu broşür, endüstri ve araştırma alanlarındaki uzmanlar için takım ve kalıp oluşturmanın, özellikle de 3 eksenli frezelemenin temellerini açıklamaktadır. Buna bağlı olarak, makine kullanıcıları ve operatörlerin verimli çalışmalarını sağlayacak pratik bilgiler sunmaktadır. Bunu programcılar için SINUMERIK kontrolün önemli işlevlerinin açıklaması izlemektedir, ardından tüm sürecin en uygun hale getirilmesi potansiyeli belirli örneklerle açıkça ortaya konmuştur. Bu el kitabında pek çok özellik kısaca ele alınacaktır. Daha fazla bilgiyi uygun El Kitaplarında ve ilgili yayınlarda bulabilirsiniz. Otomotiv kalıb 8 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma Temel bilgiler Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Temel bilgiler Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? 1.2 Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Prototip oluşturma Satranç taşı Tüm uygulama alanlarındaki tasarım standartları giderek daha talepkar hale gelmektedir. Daha da fazlası - ergonomi, hava sürtünme katsayısı (CW değeri) sadece estetik nedenlerden daha yuvarlak şekiller ve biçimler tercih edilmektedir. Ve tüm bunlar daha kısa zamanda ve daha yüksek hassaslık düzeyinde elde edilmelidir. Tasarım genellikle CAM istasyonlarındaki serbest şekilli yüzeyleri oluşturan işleme programları olan CAD sistemlerinden gelir. Yine de, becerikli bir makine takım operatörü kalıbın ve tüm takımın kalitesinden sorumludur. SINUMERIK 840D ve 802D sl ile Siemens – klasik 2 ½ D sektöründe, 3 eksenli işleme alanında ve 840D 5 eksenli ve yüksek hızlı alanda - tamamen takım ve kalıp oluşturma işleminin gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmış kontroller sunmaktadır: ■ kolay kullanım ■ Makinede kullanıcı dostu programlama özelliği ■ tüm CAD CAM - CNC sürecinde en uygun performans Ventil 9 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Temel bilgiler Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Temel bilgiler Hassaslık, hız, yüzey kalitesi 1.3 Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Süreç halkaları: CAD -> CAM -> CNC CAD -> CAM CAM sistemi serbest biçimleri işlemek için NC programları oluşturur. CAM sistemi bir CAD sisteminden parçanı geometrisini alır. CAM-> CNC Serbest biçimli yüzeylerin işlenmesinde CAD -> CAM -> (ardişlemci) -> CNC süreç zincirine gereken önem verilmelidir. CAD sistemlerinde, daha yüksek seviyeden yüzeyler oluşturulur (serbest biçim). Örneğin bir yüzeyin tümünü frezelemek – veya çarpışma denetimi – için CAM sistem genellikle CAD yüzeylerini bir çokyüzlüye dönüştürür. Bunun anlamı düzgün tasarım yüzeyinin çok sayıda minik düzlem kullanılarak yaklaşık olarak elde edildiğidir . Bu kaçınılmaz olarak orijinal serbest biçimden birtakım küçük sapmalar oluşmasına neden olur. CAM programcısı bu çokyüzlüyü takım yollarını kullanarak kaplar. Bunlardan, ardişlemci belirtilen hata toleranslarında NC blokları oluşturur. Bunlar genellikle çok sayıda düz çizgiden, G1 XYZ oluşur. İşleme sonucunun bir serbest biçim olmamasının, bir çok yüzlü olmasının nedeni budur. Çokyüzlünün küçük planları yüzey üzerinde görülebilir şekilde eşlenebilir. Bu durum istenmeyen bir şekilde yeniden işleme yapılmasını gerektirebilir. 10 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Temel bilgiler Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Temel bilgiler Hassaslık, hız, yüzey kalitesi SINUMERIK kontrolleri yeniden işleme gereksinimini önlemek için çeşitli işlevler sunar: Programlanabilir teğet geçiş (spline interpolasyon) Bunlardan biri blok sınırlarında tanımlanan karıştırmadır. Bu, köşelerde (blok geçişleri) geometrik elemanların eklenmesini içerir. Bu geometrik elemanların toleransı ayarlanabilir. Ayrıca bkz. Bölüm 3.5 High Speed Ayarları Sıkıştırma fonksiyonu (COMPCAD) Blok geçişlerindeki doğrusal interpolasyon makine eksenlerinde hızlanma atlamalarına neden olur, bu da makine parçalarında rezonansa neden olur ve parça yüzeyinde konik bir desen veya titreşim olarak ortaya çıkar. Belirtilen tolerans bandına uygun olarak sıkıştırıcı bir dizi G1 komutunu birleştirerek, kontrol sistemi tarafından doğrudan gerçekleştirilebilen bir Spline dönüşecek şekilde sıkıştırır . Makine eksenleri daha uyumlu bir şekilde hareket edebildiğini ve makine rezonansı önlendiği için yüzey kalitesi artar. Sonuç olarak, bu yöntem daha sabit dönüş hızları sağladığından makinenin üzerindeki yükü azaltır ve üretkenliği arttırır. 11 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Temel bilgiler Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Temel bilgiler Hassaslık, hız, yüzey kalitesi Ön koşullar ■ COMPCAD ve spline interpolasyon seçenekleri mevcut ve ayarlanmış durumda olmalıdır ve makine de bu işlevlerin kullanılacağı şekilde yapılandırılmış olmalıdır. CAM sistemi için tolerans aralığı biliniyorsa, sıkıştırıcı toleransı için bu değer veya biraz daha yüksek bir değer kullanılmalıdır. COMPCAD için bu değer tipik olarak CAM sisteminin programlanan kiriş toleransının 1.2 ....1.5 katı arasındadır. Bu değer bilinmiyorsa, başlangıç değeri olarak CYCLE832’nin varsayılan değeri kullanılmalıdır. Varsayılan ayarları Bölüm 2.9 High Speed Ayarlarında bulabilirsiniz. SINUMERIK 840D ile spline sıkıştırmasını ve COMPCAD’i CYCLE832 kullanarak açıp kapayabilirsiniz. Bu çevrimle ilgili olarak Bölüm 2.9 ve Bölüm 3.5’teki bilgilere bakınız. 12 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Temel bilgiler NC kalıp programlarının yapısı Temel bilgiler NC kalıp oluşturma programlarının yapısı 1.4 NC kalıp oluşturma programlarının yapısı Serbest biçimli yüzeyleri işlemek için kullanılan bir NC programı çok sayıda NC bloğundan oluşur ve genellikle CNC kontrolü tarafından düzenlenmez. Bir NC kalıp oluşturma programının yapısı En açık şekilde yapılandırılmış NC programı, CAM programcısının aşağıdaki program yapısını kullandığı programdır. Örnek Alt rutin çağrısı içeren ana program Alt program çağrısı içeren ana program N10T1D1 Takım çağrısı Takım çağrısı Teknoloji Teknoloji N15M6 N20 M3 M8 S8000 F1000 mil hızı, besleme hızı ; mil hızı, besleme hızı ; Ayarlanabilir Ayarlanabilir sıfır sıfır ofseti Sıfır noktası Sıfır noktası Başlangıç konumu Başlangıç konumu N30 G0 G54 X10 Y10 Z5 ofseti Yüksek Hız Ayarı çevrimi Yüksek Hız Ayarı çevrimi CYCLE832 sıkıştırma toleransı ve koşullarınısıkıştırıcı tanımlar. N40 CYCLE832(0.05,112003) diğer ; ;yol CYCLE832 toleransını ayarlar ve diğer yol koşullarını tanımlar. Alt program çağrısı Alt rutin çağrısı CAM programının geometrisini N50 EXTCALL "Kaba frezeleme" içeren "Kaba frezeleme” alt N50 EXTCALL "Kaba frezeleme" ; CAM programının programını çağırır. geometrisini içeren "Kaba frezeleme alt rutinini çağırır. Sıfır ofseti, tüm teknoloji değerleri, başlangıç noktası ve yüksek hız ayarları ana programda tamamlanmıştır. Yüz hız ayarı parametreleri parçanın kalitesini değiştirmek için kullanılabilir. Alt rutinler, programların karmaşıklığı nedeniyle değiştirilmemeleri gereken tipik hareket bloklarını içerir. İyi yapılandırılmış bir NC programı, programın durdurulmasından sonra seçilen bir noktadan devam ettirilebilir. 13 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Temel bilgiler Temel bilgiler 14 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler İçindekiler Giriş – parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi JOG modu – ayarlar ve takım ölçme JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları JOG modunda takım ölçme 802D sl’de JOG modunda işparçası ve takım ölçme OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Program veri aktarımı / program yönetimi Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Kalıp oluşturma için program yapısı Programın seçme / başlatma / durdurma / kesme / devam ettirme Bir programa (interrupt) ara verilmesl Programa genel bakış / harici programların durumu Parça program simülasyonu Hızlı Bakış / hızlı görüntüleme ShopMill Sayfa Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş – parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş – parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi 2.1 Giriş – parçanın ayarı/ölçülmesi ve takım ölçme JOG modunda parçanın ve takımın ayarlanması Ayarlama sırasında makine işleme işlemi için hazırlanır. Bunun anlamı henüz boyutları bilinmeyen parça ve takımın ölçülmeleri gerektiğidir. Bir parçanın programlaması için referans noktası daima parçanın sıfır noktasıdır. Sıkılmış bir parçayı ayarlarken, parçanın sıfır noktası belirlenir. Parçanın unsurları – kenar, köşe, cep/delik, kulak, yüzey – ayarlama sırasında kullanılabilir. Tamamlandığında, parçanın sıfır noktası belirlenen koordinat sisteminin doğrusal ve döngüsel ofsetlerinin bir sonucu olarak tanımlanır. Kontrole bağlı olarak, takım uzunluğu ve çapı ölçme probu kullanarak veya bilinen parça geometrisinin çizilmesiyle otomatik olarak belirlenebilir. Belirlenen değerler takım ofset verilerine aktarılır. Parçanın ölçülmesi – çalışma sırasında ölçüm Parça, üretim sürecindeki parça toleranslarını belirlemek üzere ölçülür. Kullanılan ölçüm çevrimine bağlı olarak, parça ölçümünün sonucu olarak aşağıdaki seçenekleri seçebilirsiniz: ■ Sadece ofsetler olmadan ölçüm (gerçek değer ölçülmüştür) ■ Sıfır ofset düzeltmesi (ayar noktası – gerçek nokta sapması) ■ Takım verileri ofseti (ayar noktası – gerçek nokta sapması) Bu ölçüm açılıp kapanabilen veya açılıp kapanamayan ölçüm uçları kullanılarak gerçekleştirilebilir. Ölçüm çevrimlerin işlevlerini tümüyle kullanabilmek için açılıp kapanabilen 3D ölçüm uçlarını kullanmalısınız. Takımın ölçülmesi – çalışma sırasında ölçüm Takım, üretim sürecindeki belirli takım parametrelerini izlemek üzere ölçülür. Takım ölçümünün sonucunda takım parametreleri düzeltilir, yani genellikle takımın çapı ve uzunluğu belirlenir. 16 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş – parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş – parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi JOG modunda ölçme – manuel ölçüm Yarı otomatik "JOG’da ölçme" seçeneği kullanılarak, istenen ölçüm işlevi uygun tuşlarla seçilir. Görüntülenen giriş ekranları işlevlerin parametrelerini belirlemek için kullanılır. Takımı veya prob, örneğin hareket tuşlarını veya çarkı (manuel hareket) kullanarak ölçüm görevi için izin verilebilir bir başlangıç konumuna getirmelisiniz. JOG modunda aşağıdaki görevler için ölçüm yapabilirsiniz: ■ Manuel ölçüm makineyi parça işlemeye hazırlamak için kullanılır. ■ Manuel ölçüm bilinmeyen parça veya takım geometrilerini belirlemek için kullanılır. ■ Makine manuel modayken ölçüm etkileşimli operatör kontrolü ile gerçekleştirilir. Otomatik modda ölçüm – çalışma sırasında ölçüm Otomatik moda otomatik ölçümler gerçekleştirirken, NC programları (ölçüm çevrimleri) belirli bir ölçüm görevine parametrelendirilirler. Parametrelendirme için program editör giriş ekranları kullanılır. Yaklaşılacak ölçüm noktaları ve ölçüm görevi ölçüm programına bağlı olarak otomatik olarak gerçekleştirilir. OTOMATİK moda aşağıdaki görevler için ölçüm yapabilirsiniz: ■ Otomatik ölçümler parça ölçümlerinin teknik değerlere uygun olup olmadığını kontrol etmek için yapılır ■ Otomatik ölçümler bilinen parça ve takım geometrilerini düzeltmek için gerçekleştirilir. ■ Ölçüm, işleme programında bir ölçüm çevrimini çağırarak gerçekleştirilir. 17 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modu –işparçası ayar ve ölçümü Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket modu – parçaların yerleştirilmesi ve ölçülmesi 2.2 JOG modu – işparçası ayarı ve ölçülmesi Parçanın yerleştirilmesi Makine çalıştırıldıktan ve referans noktasına yaklaşıldıktan sonar, eksen konumları makine koordinat sistemine göre belirlenir. Sıfır ofseti parçanın makine koordinat sistemi içindeki konumunu kontrol etmek için sinyal iletir. Daha önceleri, parça sıkılıyor, makine eksenlerine paralel olarak elle hizalanıyor ve sıfır ofseti örneğin çizik oluşturarak belirleniyordu. Pratikte sık karşılaşılan iki örneğimize bakarak, ölçüm uçları ve SINUMERIK çevrimleriyle işin ne kadar kolaylaştığını görebiliriz. Kontrol sisteminin nasıl parçanın temel dönüş hareketini dengeleyerek, zaman alıcı elle hizalama gereksinimini ortadan kaldırdığını göstereceğiz. Örnek olarak, ayarlama işlemi iki makine yapılandırmasında gösterilecektir. ■ Tezgahta döner ekseni olmayan makine (bkz. Bölüm 2.3) ■ Tezgahta döner ekseni olan makine (bkz. Bölüm 2.4) Ön koşullar ■ Ölçüm çevrimleri kurulu olmalıdır ■ Parça sıkılmış olmalıdır ■ Prob kalibre edilmiş, etkin ve işmiline takılmış olmalıdır; takım ofseti etkinleştirilmiş olmalıdır. Sadece bir tek parça işlenecekse – takım ve kalıp oluşturmada genelde durum budur – ölçümler JOG modunda gerçekleştirilir (aşağıda açıklandığı gibi). Aynı donanımda birkaç benzer parça işlenecekse, ölçüm çevrimleri otomatik modda kullanılır (yaklaşık sıfır noktası ayarlanmalıdır). 18 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modu –işparçası ayar ve ölçümü Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket modu – parçaların yerleştirilmesi ve ölçülmesi SINUMERIK 840D için ölçüm çevrimlerinin seçilmesi Ölçüm yapılabilmesi için pratikte gerekenlere benzer ölçüm çevrimleri sağlanmıştır -» Kenar ölçme Kenar ölçme -» Köşe Köşe ölçme ölçme -» Cep/delik ölçme Cep/delik ölçme -» Ada/delik ölçme Ada/delik ölçme -» Düzlem hizalama Düzlem hizalama -» Ölçüm ucu kalibre etme Prob kalibre etme - Geri (Hareket sırasında ölçüm işleminden çıkma) Geri (JOG modunda ölçüm işleminden çıkma) 19 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörü 2.3 JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları İşlem Parçayı sıkma işleminden sonra, çalışma alanında makine koordinat sistemine göre dik açıda olmayan bir şekilde döndürülmüş bir parça vardır. Koordinat sisteminin sıfır ofsetini ve konumunu, yani temel oranını belirlemelisiniz. İşleme düzleminde bir köşenin ölçülmesi "Köşe ölçme" işlevini çağırınız. "Köşe" penceresi açılır ve "Dik açılı köşe" ve "Herhangi bir köşe" dikey tuşları görüntülenir. 90°’ye eşit olmayan bir köşe ölçmek istiyorsanız "Herhangi bir köşe" tuşuna basınız. 4 ölçüm noktası gerekir: P1, P2, P3 ve P4 Yardım ekranında gösterildiği gibi ölçün ucunu ilk ölçüm noktası P1’e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Sıfır ofsetini seçiniz, örneğin G54, G55, G56 veya G57. Örnekte G54 kullanılmıştır. İç veya dış köşe seçiniz Köşenin konumunu seçiniz Her iki eksende seçilen sıfır ofsetinin referans noktası (köşe) için gereken ayar noktasını giriniz. X ve Y’deki çevrimsel sıfır ofsetinde G17 düzleminde bir köşeyi ölçerken Z çevresindeki dönme oranı sonuçta belirlenir. Z’deki çevrimsel sıfır ofseti ek bir ölçüm olan "Kenar ölçme" işlevi ile belirlenmelidir. "NC-Start" ile seçilen ölçüm noktasına (P1 - P4) elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya yaklaşır, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. 20 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler hareket sırasında ölçüm – döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi NOT Ölçüm yaparken, ölçümün sonucunun sıfır ofsetinde düzeltme olarak mı girileceğini ). Ayarlama sırasında sıfır yoksa sadece bir ölçüm mü yapıldığını seçebilirsiniz (bkz ofsetinde bir düzeltme yapılır. Sadece bir köşenin boyut özelliklerini kontrol etmek için, "Sadece ölç" ölçüm çevrimlerini kullanabilirsiniz. 21 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Sonuç "NC-Start” ve önceden belirlenmiş ölçüm mesafesiyle, ölçüm otomatik olarak P1 noktasında ayarlanmış olan ölçüm hızında gerçekleştirilir. Ölçüm başarılı bir şekilde tamamlandıktan sonra, daha önce etkin olmayan "P1 kaydedildi" tuşu etkin hale gelir ve 1. ölçüm noktası P1’in koordinatları programın içinde kaydedilir. Hesaplama 2. ölçüm noktası P2’nin manüel olarak yerleştirilmesinden sonra, "NC Start" tuşuna basıldığında ölçüm otomatik olarak bu ölçüm noktasında gerçekleştirilir. P3 ve P4 ölçüm noktaları için aynı işlemleri gerçekleştiriniz. Tüm ölçüm noktaları tamamlandıktan sonra ve tüm "Px kaydedildi" tuşları etkinleştikten sonra, dikey bir "hesaplama" tuşu görüntülenir. Bu tuş etkinleştikten sonra, köşe koordinatları P0 ve ofset hesaplanır. Kontrol aşağıdaki hesaplar: 1. İki düz çizginin kesişme noktasından sıfır ofsetinin X, Y değerleri, 2. parça koordinat sisteminin Z ekseni çevresinde temel dönme oranı. 3. Değerler sıfır ofseti G54 sıfır noktası tablosuna aktarılır. Sonuç olarak XY düzleminde bir ofset ve "Z" ekseni çevresinde temel dönme oranı belirlenir. Etkin durumdaki sıfır ofseti düzeltme hedefi olarak seçilmişse, ofset değerleri hemen geçerli duruma gelirler. Başka bir sıfır ofseti seçilmişse, sistem bunun etkinleştirilmesi gerekip gerekmediği hakkında bir sorgulama sunar. 22 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Z eksenindeki sıfır ofsetinin belirlenmesi X, Y düzlemlerini hizaladıktan/ölçtükten sonra Z eksenindeki sıfır ofsetini ölçmelisiniz. "Kenar belirle" işlevini seçiniz ve probu ilk ölçme noktası P1’e getiriniz. O Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Bir sıfır ofseti seçiniz, örneğin G54. Z eksenini seçiniz Seçilen sıfır ofsetinin referans noktası (kenar) için gereken ayar noktasını giriniz. "NC-Start" ile P0 ölçüm noktasına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya doğru hareket eder, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. Tezgahta döner ekseni olmayan 3 eksenli bir makine için X/Y ve Z eksenlerindeki temel dönme oranı ve sıfır noktası belirlenmiştir. 23 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Döner tabla olmayan makine yapılandırmaları özeti Makine için sıfır noktası ve temel dönme oranı (döner eksenler için koordinat dönmesi) belirlenmiştir. Koordinat döner eksenleri olmayan makineler için döndürülürse, kontrol X/Y eksenlerinin programlanmış hareketini – eksene paralel olarak – sonuçta ortaya çıkan XY hareketine dönüştürür. Bu, takım hareketinin artık makine eksenlerine paralel olmadığı anlamına gelir. Örnek 1 Tezgahta C ekseni “olmadığında” makine hareketleri 24 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli bir parçanın tabloya yerleştirilmesi 2.4 JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Görev açıklaması Örnek 2 Sıkma işleminden sonra, çalışma alanında makine koordinat sistemine göre dik açıda olmayan bir şekilde döndürülmüş bir parça vardır. Koordinat sisteminin sıfır ofsetini ve konumunu, yani temel oranını belirlemelisiniz. Makinenin bir döner ekseni vardır Z ekseni çevresindeki temel dönme oranının belirlenmesi "Kenar ölçme" işlevini çağırınız. "Kenar ölçme" penceresi açılır ve "Kenar belirleme", "Kenar hizalama" ve "İki kenar arasındaki mesafe" dikey tuşları görüntülenir. “Kenar hizalama” tuşunu etkinleştiriniz. İki ölçüm noktası gerekir! Yardım ekranında gösterildiği gibi ölçün ucunu ilk ölçüm noktası P1’e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Sıfır ofsetini seçiniz, örneğin G54, G55, G56 veya G57. Örnekte G54 kullanılmıştır. Açısal düzeltme tipini seçiniz, örnekte tezgah döner ekseni C. Olası bir ayar noktası açısı giriniz "Kenar hizalama" işlevi ile G17 düzlemindeki Alfa açısı belirlenir "NC-Start" ile P1 ve P2 ölçüm noktalarına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya doğru hareket eder, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. 25 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi P1 P2 Sonuç Tüm ölçüm noktaları tamamlandıktan sonra ve tüm "Px kaydedildi" tuşları etkinleştikten sonra, dikey bir "hesaplama" tuşu görüntülenir. "Alfa" açısı bu tuş etkinleştikten sonra hesaplanır. 26 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Sonuçta bu dönme oranı tezgahın döner eksenindeki sıfır ofseti olarak girilir. Etkin durumdaki sıfır ofseti düzeltme hedefi olarak seçilmişse, düzeltme değerleri hemen geçerli duruma gelirler. Aksi takdirde, sıfır ofsetinin etkinleştirilmesi gerekip gerekmediği hakkında bir sorgulama sunulur. Ek bir adım olarak döner eksenin – ve dolayısıyla parçanın – hizalanması gerekip gerekmediği hakkında da bir sorgulama sunulur. Uyarı! Parçanın hizalanmasına izin vermeden önce, döner hareket gerçekleştirilirse tezgahta bir çarpışma olmaması için takımı geri çekmelisiniz. Parça eksene paralel olarak hizalanmıştır. 27 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi X/Y eksenindeki sıfır ofsetinin belirlenmesi Dönme hareketi ayarlandıktan sonra X/Y düzlemindeki sıfır ofsetini belirlemeniz gerekir. "Kenar belirle" işlevini seçiniz ve probu ilk ölçme noktası P1’e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Bir sıfır ofseti seçiniz, örneğin G54. X veya Y eksenini seçiniz Seçilen sıfır ofsetinin referans noktası (kenar) için gereken ayar noktasını giriniz. "NC-Start" ile P1 ölçüm noktasına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya doğru hareket eder, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. Bu işlem X ve Y eksenleri için ayrı ayrı gerçekleştirilmelidir. Z eksenindeki sıfır ofseti Bölüm 2.3’teki örnek 1’de açıklandığı şekilde belirlenmelidir. 28 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme – döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm – döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Tek döner eksenli makine yapılandırmaları özeti C eksenli tezgahta Tezgah döndürülmüştür. Parça kenarlarına paralel frezeleme yolları aynı zamanda makine koordinat sisteminin eksenine paralel olarak uzanır. X ekseninde programlama yaparken, makine ekseni de X üzerinde hareket eder. Örnek 2 Tezgahta C ekseni “olduğunda” makine hareketleri 29 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm takımları 2.5 JOG modunda takım ölçme Program yürütülürken çeşitli takım geometrileri hesaba katılmalıdır. Bunlar takım listesinde takım ofset verileri olarak kaydedilmiştir. Takım çağrılırken, kontrol takım ofset verilerini de hesaba katar. Takım ofset verilerini, yani uzunluk ve çap veya yarıçapı, manüel olarak, prob kullanarak otomatik olarak (otomatik mod çevrimleri) veya JOG modunda yarı otomatik olarak belirleyebilirsiniz. Takım referans noktası Takım haznesi normal şekilde doldurulur, takım numaraları T1, T2 v.s.’dir. takım tezgahına girilir ve takımlara "R" yarıçapı ve "L1" uzunluğundan oluşan bir D takım ofseti atanır. Konik taban Konik taban CAM sistemi takım çapını geometri programı oluşturulurken hesaba katar. Hesaplanan takım yolu freze merkez noktasına karşılık gelir (merkez noktası yolu). 2 TCP TCP TCP TCP = Takım Merkez Noktası Bunun anlamı takımınızın uzunluğunu ölçebilmek için CAM sistemi ile aynı referans noktasını (TCP) kullanmanız gerektiğidir. Takım uzunluğu için, CAM programcısının L1’i ölçmek için kullandığı referans noktasını daima kontrol ediniz. TCP takım ucunda veya frezenin daha ilerisinde – örneğin yarıçaplı frezeleme takımları için yarıçapın merkezinde – bulunabilir. CAM sistemleri TCP konumunu takım biçimine göre farklı olarak tanımlarlar. Siemens kontrolleri için TCP’nin takım ucunda olduğu kabul edilir. CAM sisteminde farklı bir TCP konumu belirlenmişse, takım uzunluğu belirlenirken bu fark hesaba katılmalıdır. CAM programcısı ile aşağıdakileri koordine ediniz: Takımda önemli bir sapma olmasını önlemek için CAM programcısı takım uzunluğunu mümkün olduğunca kısa tutmalıdır. Yarıçaplı Bilya uçlu Yarıçaplı freze tipi 110 freze tipi 110 freze Bilyatipi 111 uçlu freze tipi 111 Uçlu Köşe130 yarıçaplı, Uçlu freze freze tipleri 120, tipleri 120, 130 uçlu freze tipleri Köşe yarıçaplı, uçlu freze 121, 131 tipleri 121, 131 Takım tipine göre yüzey frezeleme işlemi için ek takım verileri belirleyebilirsiniz. Bir CNC programında kontrol sistemi bu verileri ve -programda tanımlanan - G41, G42 yol düzeltmelerini gerekli yol ve uzunluk düzeltmelerini gerçekleştirmek için kullanır. 30 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm takımları Takım offset verilerinin manüel olarak girilmesi Genel bilgiler Takım ofset verileri geometri, aşınma, kesme kenarı numarası (D) ve takım tipini tanımlayan birçok veriyi içerir. Takım boyutları için kullanılan tüm birimler görüntülenir. Görev açıklaması Takım ofset verileri "uzunluk" ve "yarıçap" daha önceden bir takım ön ayar aygıtı kullanarak dışarıdan belirleniyordu ve takım takım haznesine yerleştiriliyordu. Daha sonra takım ofset verileri giriliyordu. "Parametreler" işlem alanını seçiniz. “Takım verileri” alanını seçiniz. Aşağıdaki pencere görüntülenir. Giriş alanı işaretlidir. Sonraki takımı seçme Önceki takımı seçme Bir sonraki en yüksek ofset numarasını seçme (kesme kenarı) Bir sonraki en düşük ofset numarasını seçme (kesme kenarı) Bir takımı veya kesme kenarını silme Herhangi bir takımı veya etkin takımı arama Mevcut tüm takımları listeleme Yeni bir kesme kenarı veya yeni bir takım ayarlama "T No. + " veya "T No. -" veya ile bir takım seçiniz "D No. + " veya "D No. -' ile ofset verilerini seçiniz. Yeni değerler giriniz. 31 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm takımları JOG modunda bir takımı ölçme Fonksiyon “Takım ölçme” işlevi aşağıdaki işlevleri sağlar: ■ Probun kalibre edilmesi (kalibre etme) ■ Takım uzunluğunun veya frezelerin yarıçaplarının veya matkapların takım uzunluklarının belirlenmesi ve bunların takım ofset belleğine girilmesi. Ön koşullar ■ Ölçüm çevrimleri kurulu olmalıdır ■ Prob kalibre edilmiş ve takım takılmış olmalıdır "Makine" işlem alanını seçiniz. Makine kontrol panelinde "JOG" modunu seçiniz. "Takım ölçme" işlevini çağırınız. Dikey tuş çubuğunda aşağıdaki seçim dahildir: "Uzunluk", "Yarıçap", “Prob kalibrasyonu". Yarıçapı seçiniz. Aşağıdaki pencere görüntülenir. veya uzunluğu seçiniz. Aşağıdaki pencere görüntülenir: Giriş ekranına ayrıntıları giriniz – gerekirse ofseti giriniz (V, pozitif değer). "NC-Start” dan sonra ölçüm otomatik olarak başlar. "Yarıçap" veya "uzunluk 1" takım ofsetleri hesaplanır ve etkin takım ofset verilerine girilir. 32 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl’de JOG modunda işparçası ve takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl’de bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi ve ölçülmesi – hareket sırasında ölçüm 2.6 802D sl’de JOG modunda işparçası ve takım ölçme SINUMERIK 802D sl makineyi, yani parçayı ve takımı ayarlamanızda size kolaylık sağlar. SINUMERIK 802D sl manüel ölçme işlevleri – takım ölçümleri için – ve aynı zamanda otomatik ölçme işlevleri sağlar. Parçanın yerleştirilmesi JOG modunda ayarlama çizik oluşturma veya parçayı manüel ölçümle ölçme veya takımı bilinen geometri ile frezeleme ile gerçekleştirilir. "Parça ölçme" işlevini seçiniz. Parçanın ayarlanacak kenarının eksenini seçiniz (X, Y, Z). Ölçülen ofsetin girileceği sıfır ofsetini (G54) etkinleştiriniz. Takımı veya probu parçanın kenarına doğru hareket ettiriniz. Sıfır ofsetindeki gerçek konumu kabul etmek için "Sıfır noktası ayarlama" işlevini seçiniz. Her bir eksen için sıfır ofseti belirlenmiştir. 33 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl’de JOG modunda işparçası ve takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl’de bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi ve ölçülmesi – hareket sırasında ölçüm Bir takımın ölçülmesi Ayarlama modunda takımın ofset değerlerini doğrudan makinede belirleyebilirsiniz. Aşağıdaki iki seçenek mevcuttur: ■ Takımın bilinen takım geometrisine olarak çizildiği manüel ölçüm ■ Prob kullanılarak yarı otomatik ölçüm Takımın prob ile ölçülmesi Ön koşullar ■ Takım sıkılmış olmalıdır ■ Prob kalibre edilmiş olmalıdır "Takım ölçme" işlevini seçiniz. Prob kullanarak otomatik ölçüm için "Otomatik ölçme" seçeneğini seçiniz. El çarkını kullanarak takımı proba doğru hareket ettiriniz. Prob tetiklendiğinde bu durum görüntülenir ve takım ofset verileri belirlenir. Artık takımın çapını ve uzunluğunu ölçebilirsiniz. Uygun tuşa basınız. 34 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm 2.7 OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Otomatik moda çalışma sırasında ölçümler gerçekleştirirken, NC programları ölçüm görevi için (ölçüm çevrimleri) özel olarak parametrelendirilirler. Tekrarlanan ölçüm görevleri için, örneğin çok parçalı işleme için ayarlama sırasında, NC programlarını çalıştırmanız parçaların otomatik olarak ölçülmesi, hizalanması ve takımların ölçülmesi için yeterli olacaktır. Çalışma sırasında parça ölçümleri için ölçüm çevrimleri Çalışma sırasında ölçüm yapılabilmesi için pratikte gerekenlere benzer ölçüm çevrimlerini kullanabilirsiniz ► NC programının içindeki ölçüm çevrimlerini Freze Ölçümü > Parça Ölçme tuşlarını kullanarak seçebilirsiniz. Çalışma sırasında ölçümle ilgili tuşlar genişletilmiş tuş çubuğundadır. Bu tuş çubuğuna gitmek için genişletme okuna basınız > ( ). Delik/mil ölçme Kanal ölçme Yüzey ölçme Açı ölçme Köşe ölçme Ileri Geri 35 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Parçanın otomatik modda ölçülmesi İşlem sırası, parçanın köşe ayarlama (CYCLE961) ve yüzey ölçümü – 1 noktalı ölçüm (CYCLE978) ölçüm çevrimlerinin ayarlanmasını örnek alarak açıklanmıştır. Ön koşullar ■ Ölçüm çevrimleri kurulu olmalıdır ■ Parça sıkılmış olmalıdır ■ Prob kalibre edilmiş, etkin ve işmili takılmış olmalıdır; takım ofseti etkinleştirilmiş olmalıdır. X/Y eksenleri için bir köşenin ayarlanması/ölçülmesi: ► Parçayı ayarlamak için yeni bir program oluşturunuz. ► Köşe ölçümü çevrimini seçiniz. ► Köşenin konumunu ve ölçüm noktalarının sayısını ( ) giriniz. ► Ölçüm sonucunun bir düzeltme mi, yoksa sadece bir ölçüm mü olacağını tanımlayabilirsiniz ( ). ■ ■ ■ Sıfır ofsetinde düzeltme, sıfır ofsetinin belirlenmesi Takım ofset verilerinde düzeltme Sadece ölçüm ► Ölçüm işlemini ve probu ( ) parametrelendiriniz. ► Ölçülecek köşenin yaklaşık boyutlarını giriniz. Yardım ekranı girişi yapmanıza yardımcı olacaktır ( ). 36 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Z ekseni için bir nokta ölçme: ► Yüzey tuşunu seçiniz. ► Ölçüm sonucunun bir düzeltme mi, yoksa sadece bir ölçüm işlemi mi olacağını tanımlayabilirsiniz ( ). ■ ■ ■ Sıfır ofsetinde düzeltme, sıfır ofsetinin belirlenmesi Takım ofset verilerinde düzeltme Sadece ölçüm Burada parçayı ayarlamakta olduğunuzdan, düzeltme sıfır ofsetinde yapılır. ► Noktanın yaklaşık boyutlarını giriniz ( ► Ölçüm işlemini ve probu ( ). ) parametrelendiriniz. 37 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Çalışma sırasında takım ölçme için ölçüm çevrimleri Çalışma sırasında takım ölçümleri için pratik bir ölçüm çevrimi kullanabilirsiniz. Çevrim, kalibre edilmiş probu kullanarak takımın uzunluğunu ve çapını belirler. ► NC programının içindeki ölçüm çevrimlerini genişletilmiş tuş takımındaki Freze Ölçümü > Takım Ölçümü tuşlarını kullanarak seçebilirsiniz. Ön koşullar ■ Ölçüm çevrimleri yüklü olmalıdır ■ Prob kalibre edilmiş olmalıdır ■ Takım sıkılmış olmalıdır Takımın otomatik modda ölçülmesi Otomatik modda takım verilerini otomatik olarak ölçebilir veya takım ofseti olarak girebilirsiniz. Aşağıdaki örnekte takım uzunluğunu ve yarıçapı belirleyen ve bu değerleri takım düzeltmesine giren bir program oluşturacaksınız. Takım uzunluğunun belirlenmesi: ► Takımı ölçmek için yeni bir program oluşturunuz. ► Takım ölçme ölçüm çevrimini seçiniz. ► Ölçüm mil hareketsizken yapılacaktır ve ölçülen değerler takım geometrisi bileşenine ( girilecektir ► Ölçülen değer olarak uzunluğu seçiniz ( ► Ölçüm işlemini ( ) ). ) parametrelendiriniz. 38 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod – çalışma sırasında ölçüm Takım yarıçapının belirlenmesi: ► Ölçüm işmili hareketsizken yapılacaktır ve set değeri / gerçek değer farkı yarıçap aşınmasına ( ) girilecektir ► Ölçülen değer olarak yarıçapı seçiniz ( ► Ölçüm işlemini ( ). ) parametrelendiriniz. 39 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı / program yönetimi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı/programların yönetilmesi 2.8 Program veri aktarımı/program yönetimi NC programları kontrol ünitesinde saklanır, gerekirse NCK çalışma belleğine (RAM) indirilir ve makinede yürütülür. Kalıp oluşturma programları için – bunlar genellikle teknoloji ve geometri programlarının bir araya gelmesinden oluşturlar - 100 MB’a kadar ulaşan geometri programı çok büyük olduğundan NCK çalışma belleğinde (RAM) kaydedilemez ve ve/veya işletilemez. Bu nedenle başarılı bir şekilde işletilebilmeleri için kalıp oluşturma programları harici bir belleğe kaydedilmelidir. Sunucu Program verileri: Program verileri: - CompactFlash card - TCP/IP Ethernet, RS232 - USB (SW release 1.4…) - USB - floppy disk, PCMCIA card - TCP/IP Ethernet, RS232 - Compact/Flash card - hard disk Harici program belleği (donanım yapılandırması) Sisteme bağlı olarak, mevcut operatör arabirimi (HMI) ve satın alınan opsiyonlarla, aşağıdaki özelliklere sahip harici program belleklerini kullanabilirsiniz: ■ TCP/IP Ethernet (ağ sürücüleri), seri arabirim RS232/V.24 (düşük veri aktarım oranı) ■ Sabit disk (PCU 50) ■ Compakt Flash kart (CF kart) ■ USB arabirimi (USB bellek) ■ PCMCIA kart (PCU 20) ■ Disket EXTCALL’u kullanarak harici bellekteki program verilerini çağırmak Ana programda, sunucudaki, USB arabirimindeki, sabit diskteki v.s. ağ yoluna bağlı olarak harici olarak saklanan geometri programını çağırmak için kullanılan bir EXTCALL komutu programlanmıştır. EXTCALL’u kullanarak bir programı harici bellekten yürütme modunda HMI arabiriminden indirebilirsiniz. Bu durumda, HMI’nın dizin yapısından erişilebilen tüm programlar indirilebilir ve yürütülebilir. 40 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı / program yönetimi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı/programların yönetilmesi EXTCALL’u kullanarak geometri programını çağırma prosedürü ► SD 42700 makine verilerinde: EXT_PROG_PATH, geometri programının kaynak dizinini tanımlayınız, örneğin bir sunucuda "\\R4711\workpieces\subprograms". Varsayılan ayar isteğe bağlıdır. Dizin EXTCALL ile çağrı yapılırken belirlenebilir. ► Geometri programı çağrısını programlayınız, örneğin ana programdaki SAMPLE gibi. Çağrı kontrole ve verilerin kaydedildiği yere göre değişir. ■ PCU 50, alt program sabit disktedir EXTCALL "sample" ■ PCU 20, 802D, alt program doğrudan CompactFlash karttadır EXTCALL "C:\sample.spf" ■ PCU 20, 802D, alt program doğrudan CompactFlash kart üzerindeki dizindedir EXTCALL "C:\programms\sample.spf" ■ Ethernet’e bağlı ağ ve SD 42700 makine verilerindeki yol EXTCALL "sample.spf" ■ Ethernet’e bağlı ağ ve SD 42700 makine verilerinde yol yok EXTCALL "\\myserver\programms\workpieces\sample.spf" 802D sl - RCS aracını kullanarak büyük programların yönetilmesi RCS (Uzaktan Kumanda Sistemi) SINUMERIK 802D sl ile gündelik çalışmanızda yardımcı olması için PC/PG’nize kurabileceğiniz Explorer tipi bir programdır. Kumanda sistemi ve PC/PG arasındaki bağlantı bir RS232 kablosu, eşler arasında bir kablo ya da yerel ağ kablosu (opsiyon) üzerinden kurulabilir. 802D sl’de harici bellekten program yürütürken, CF kartı üzerindeki programların düzenlenemeyeceğini unutmayınız. Bu programlar NCK belleğinden büyükse, programları harici olarak düzenlemelisiniz (örneğin PC’de). RCS aracı bu görev için sağlanmıştır. Kolay anlaşılır Explorer tipi ekranında programları veya başka verileri kopyalayabilir, yerlerini değiştirebilir veya silebilirsiniz. 41 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 2.9 Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Uygulama CAM programlarının sırasını SINUMERIK 840D’nin CYCLE832 çevrimini kullanarak değiştirebilirsiniz. 3 eksenli high speed işleme sektöründe serbest biçimli ana hatları işlerken teknolojik destek sağlamak için kullanılır (High Speed Cutting - HSC). CYCLE832 HSC için gerekli programlama komutlarını ve G kodlarını bir araya getirir. Yüzey kalitesi Hassasiyet Hız HSC alanında CAM programlarını yürütürken, kontrol en kısa NC bloklarıyla yüksek kesme hızlarında işlem yapmak zorunda kalacaktır. 10 m/dakikadan büyük yüksek işleme hızlarında, µm aralığında yüksek hassasiyetle iyi bir yüzey kalitesi beklenmektedir. Farklı işleme stratejileri kullanarak programa ince ayar yapmak için CYCLE832’yi kullanabilirsiniz. ■ Kaba frezeleme sırasında konturların karışması nedeniyle asıl amaç hızdadır. ■ Son işleme sırasında, asıl amaç hassasiyet ve yüzey kalitesidir. Her iki durumda da bir tolerans değeri belirlenmesi, istenen yüzey kalitesi ve hassasiyetin elde edilebilmesi için işleme konturunun dikkate alınmasını sağlar. Genel olarak, kaba işleme sırasında tolerans son işlemede olduğundan daha yüksek alınır. 42 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 HMI menü ağacında CYCLE 832’nin çağrılması "Programlar" işlem alanını açınız. “Frezeleme” tuşuna basınız. Ek tuşlar görüntülenecektir. “High Speed Ayarları” seçeneğine basınız. Çevrim çağrılır. Parametre seçimine bağlı olarak sarı oklar "Hız", "Yüzey Kalitesi" veya "Hassasiyet" yönünü gösterir. Diğer seçenekler üreticisi (OEM) tarafından belirlenir ve genellikle şifre korumalıdır. 43 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 High Speed Hız Ayarı çevrimi parametreleri İşleme alanında kullanıcının sadece finiş, ön finiş ve kaba işleme arasından birini seçmesi ve Tolerans alanına bir değer girmesi gerekir. Diğer alanlardaki tüm değerler makine üreticisi (OEM) tarafından girilmiştir. Makine üreticisi (OEM) Ayarlama alanını (şifre korumalı) kullanarak diğer alanları açabilir. İşleme ■ ■ ■ ■ Tolerans_tol. ■ Kiriş toleransı Finiş (varsayılan) Ön finiş Kaba işleme Seçimi kaldırma (kiriş toleransı CAM sisteminden alınmalı veya 1,2 ... 1,5 arasında bir faktörle ağırlıklandırılmalıdır) Uyarlama ■ Evet (ön finiş) (kaba işleme) (seçimi kaldırma) Devamındaki alanlar görünmez durumdadır Makine üreticisi (OEM) tarafından belirlenir. ■ COMPOF (varsayılan) ■ COMPCAD Sıkıştırma (Compressor) kapalı Sıkıştırma (Compressor) açık, kalıp uygulamaları için sürekli hızlanma oranı Jerksiz çevresel frezeleme ■ ■ B FREZE Sürekli yol kontrolü Doğrusal/döner eksenlerin toleransı, varsayılan değerler: (finiş) Devamındaki alanlar değiştirilebilir: ■ Hayır Sıkıştırma "Seçim kaldırma" işlevi çağrılarak değiştirilen makine/ayar verileri makine üreticisi (OEM) tarafından oluşturulan değerlere gelir. (varsayılan) Spline interpolasyon Tek eksenli toleranslarla geçiş Programlanabilir geçiş açıklığı Sürekli yol modu (Continuous path mode) COMPCAD, COMPCURV’lü bir NC bloğu kompresöründe, G642 daima kalıcı olarak seçilidir. Feedforward Control (hız önkontrol) İleri hız kontrolü yok, jerk kontrol var İleri hız kontrolü yok, jerk kontrol var İleri hız kontrolü yok, jerk kontrol yok İleri hız kontrolünün (FFWON) ve jerk sınırlamasının (SOFT) seçilmesi için, makine üreticisinin kontrol ünitesini ve eksenleri optimize etmiş olması gerekir. 44 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Notlar ■ CYCLE832 G1 bloklarının kullanılması temeline dayanır. G2/G3 ve CIP programlarını kullanırken tolerans önemli değildir. ■ Değişiklik yaparken tolerans değerini CAM programında belirtilen değere göre ayarlamalısınız. Burada belirtilenden daha düşük toleranslar pratik değildir. ■ Alanların birbirine bağımlı olduğunu unutmayınız: Örneğin, sıkıştırma kapatıldığında, sürekli yol kumandası altında çeşitli taşlama tipleri seçilebilir. NOT Daha fazla bilgi için Bölüm 3.5’e bakınız; parametrelerin her biri burada ayrıntılı olarak açıklanmaktadır. Programlama İdeal olarak, CYCLE832’yi daha sonra geometri programını çağıran daha üst seviyedeki NC ana programında programlarsınız. Bunun anlamı, çevrimi tüm geometri veya - CAM programını saydamlığına bağlı olarak – ayrı ayrı program kısımları veya serbest biçimli yüzeyler için uygulayabileceğinizdir. NOT En uygun program yapısı için bkz Bölüm 1.4, özel olarak CYCLE832 için ise Bölüm 2.10’daki bilgileri dikkate alınız. 45 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı 2.10 Kalıp oluşturma için program yapısı CYCLE 832 ile pratik bir program yapısı için öneri İşleme için tüm teknoloji verilerini içeren bir ana program oluşturulmuştur geometri verilerini içeren bir veya birkaç alt rutini çağırır , . Ana program, parçanın . Takım değişimi alt rutinlere bölünmeyi tanımlar. Örnek Ana program Takım değişimi Tüm programlar bir dizinde yer almalıdır. Aksi takdirde, hedef yerler belirtilmelidir. Takım değişimi Altprogram Altprogram 46 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı Ana program: Ana program frezeleme için iki önemli işlev içerir, bunlar CYCLE832 ve EXTCALL’dur . CYCLE832 : CYCLE832 teknoloji ve geometri verilerinin ayrıldığı, gösterilen program yapısı için özel olarak geliştirilmiştir. Frezeleme için işleme teknolojisi CYCLE832’de tanımlanmıştır. T1’i kullanan "CAM_Rough" kaba işleme programı için, CYCLE832’deki parametreler yüksek hız elde edilecek şekilde ayarlanmıştır. "CAM_Finish" son işleme programı için, parametreler yüksek hassasiyet ve yüzey kalitesi elde edilecek şekilde ayarlanmıştır. EXTCALL : CAM programı genel olarak çok büyük olduklarından harici bir bellekte saklanırlar. EXTCALL alt rutinleri harici bellekten çağırır. Alt program: Alt programda soyut programlama için kullanılan G90 komutunun hemen ardından geometri kümeleri gelir. Örneğimizde bunlar 3 eksenli frezeleme için kullanılan bloklardır . 47 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın seçilmesi/başlatılması/durdurulması/kesilmesi/devam ettirilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın seçilmesi/başlatılması/durdurulması/kesilmesi/devam ettirilmesi 2.11 Bir programın seçilmesi/başlatılması/durdurulması/kesilmesi/devam ettirilmesi "Makine" işlem alanını seçiniz. “Otomatik” modu seçiniz. “High Speed Ayarları” seçeneğine basınız. Çevrim çağrılır. Parça dizininde parça programını -bu örnekte "Call.MPF" ("Aufruf.MPF") programını vurgulayınız ve "Seç" ("Anwahl") seçeneğine basınız. Parça programını başlatmak için “NC Start” tuşuna basınız. Bu "Roughing.SPF" ("Schrupp.SPF") ve "Finishing.SPF" ("Schli-cht .SPF") geometri programlarını çağırır ve bu programlar işleme sırasında harici bellekten kontrol sistemine blok blok yüklenirler. Parça programını durdurmak için “NC Stop” tuşuna basınız. Parça programını sonlandırmak için “Reset” tuşuna basınız. Not "NC Stop" ile durdurulan bir parça programı "NC Start" ile sürdürülebilir. “Reset” ile sonlandırılan bir parça programı "NC Start" tuşuna basıldığında başlangıçtan itibaren yürütülür ve bir blok araması ile durdurma işleminin gerçekleştiği noktaya atlayarak, programa oradan devam eder. 48 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi 2.12 Bir programa ara verilmesi (Program Interrupt) REPOS – kesme işleminden sonra yeniden pozisyonlama Bir program kesildiğinde – veya bir NC Stop işleminden sonra takım JOG modunda, örneğin takımın kesme kenarını kontrol etmek için konturdan geri çekilebilir. Kontrol kesme noktasının koordinatlarını kaydeder. Eksenlerin hareket mesafesi farkları görüntülenir. İşlem Başlangıç durumu: Program "NC Stop" ile kesilmiş. "Makine" işlem alanını seçiniz. “JOG” modunu seçiniz. Bir program kesme işleminden sonra yeniden konumlayınız. Eksenleri seçiniz. Eksenleri görüntülenen hareket mesafesi farkına göre kesme noktasına hareket ettiriniz. Kesme noktasının geçilmesi mümkün değildir. “JOG” modundan “Otomatik” moda geçiniz. İşlemeye devam ediniz 49 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi Hızlandırılmış harici satır arama hesaplamasız Fonksiyon Bu SINUMERIK 840D fonksiyonu özel olarak EXTCALL ile çağrılan programlar için geliştirilmiştir. Yani CAM sistemlerinden alınan büyük programlar için çok uygundur. İşleme işlemi “harici programdan hesaplamadan satır arama” fonksiyonu kullanılarak program "Reset" ile kesildikten sonra, parça programındaki herhangi bir nokta işlemenin başlayacağı veya devam edeceği yer olarak seçilebilir. İşlem Başlangıç durumu: Program "Reset" ile kesilmiş. Örnek “Block search” - satır arama tuşuna basınız. “Search pointer” – işaret arama tuşuna basınız. “Break point” kesme noktası tuşuna basınız. 50 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi "Interrupt point” Kesme noktası tuşuna basıldığında ekranda program sırası ’in kesme noktasına kadar olan kısmı görüntülenir: Bu örnekte ana program "Call.MPF" ("Aufruf.MPF"), "CAM_Roughing.SPF" ("CAM_Schrupp.SPF") alt programını çağırır. Bu alt program için EXTCALL işlevi blok N16’da bulunmaktadır. "CAM_Roughing.SPF" ("CAM_Schrupp.SPF") işlevindeki blok 3044 programın kesildiği yerdir. İki olasılık vardır: 1. Doğrudan alt programdaki kesme noktasına atlamak: “Hesaplamasız harici” tuşuna basınız. Program doğrudan blok 3044’e atlar. 2. Bunun için bir arama tipi seçmelisiniz – harici programlarda arama yaparken bir dizge araması için daima arama tipi 3’ü seçiniz. Sonra tip numarasını ve yanında istenen arama metnini, örneğin blok veya satır numarasını giriniz. “Hesaplamasız harici” tuşuna basınız. Hedef blokta işleme işlemine devam ediniz. Düzeltmeler ÇEVRİM Durdurma için bir değer girilirken, programı başlatmadan hedef bloğu düzeltebilmeniz için "Overstore" üzerine yazma fonksiyonu seçilebilir. Burada tipik bir örnek gösterilmiştir, sıkıştırma toleransının değiştirilmesi gerekmektedir. Bunun için CYCLE832 çağrılmıştır ve kompresör toleransı elle 20 µm olarak değiştirilmiştir. Bu sadece tek bir parametre (tolerans = 0,02) girerek mümkün olmuştur. CYCLE832 bundan sonra ana program iş başlamadan önce yürütülecektir. Tolerans NC Start tuşuna basarak etkinleştirilir. 51 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Programa genel bakış/harici programların durumu Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Programa genel bakış/harici programların durumu 2.13 Programa genel bakış/harici programların durumu Fonksiyon Programları harici bellekten yürütürken mevcut durumu ve program çalışma süresini görüntüleyebilirsiniz. 840D standart HMI için durumun görüntülenmesi "Otomatik" modda, Programa Genel Bakış tuşunu seçiniz. Programa genel bakış penceresi görüntülenir. Harici Programlar tuşunu seçiniz. Harici programın durumu görüntülenmekte olan genel bakış ekranında bir yüzde olarak görüntülenir. 52 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Parça programının simule edilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Parça programının simule edilmesi 2.14 Parça programının simule edilmesi Fonksiyon Simülasyon fonksiyonunu kullanarak işleme adımlarının her biri için bir genel bakış özelliğine sahip olabilirsiniz ve parça programını kontrol edebilirsiniz. Simülasyon fonksiyonunun seçilmesi: ■ Program editörden Simülasyon tuşunu seçiniz. Kontrol ünitesine bağlı simülasyon fonksiyonları : ■ Simülasyon 3 düzlemde (840D) veya işleme düzleminde (802D sl) görüntülenir. ■ Döndürme, ölçeklendirme, yaklaşma/uzaklaşma ■ Tüm görünüşlerden ve kesitlerden 3D hacimli model (sadece 840D) Örnek simülasyon 840 D Örnek simülasyon 802D sl 53 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hızlı Bakış/hızlı görüntüleme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hızlı Bakış/hızlı görüntüleme 2.15 Hızlı Bakış/hızlı görüntüleme Fonksiyon PCU50’li SINUMERIK 840D’nin Hızlı Bakış özelliği G01 blokları bulunan parça programlarının görüntülenebilmesini sağlar. Program döngüleri, polinomlar, dönüşümler ve G02/03 blokları desteklenmemektedir. Dört görünüş mevcuttur: 3-D görünüm , X/Y düzlemi, X/Z düzlemi, Y/Z düzlemi. İki düzenleme çizgisi grafikte vurgulanmış durumda olan bloğu göstermektedir. Editör penceresinde ilerlendiğinde grafikteki konum otomatik olarak vurgulanır. görüntüsü kesiti kesiti kesiti Aşağıdaki fonksiyonlar da mevcuttur: ■ Belirli bir bloğu aramak ■ "Yaklaşma/uzaklaşma" ■ Kaydırma, döndürme ■ İki nokta arasındaki mesafeyi ölçme ■ Görüntülenen NC parça programını düzenleme Notlar Hızlı Bakış (hızlı görüntüleme) özelliğini standart arabirimli 840D ve ShopMill için kullanabilirsiniz. 840D standart için Hızlı Bakış Program Yöneticidedir, ShopMill için Hızlı Bakışı Program editörden açabilirsiniz. 54 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hızlı Bakış/hızlı görüntüleme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hızlı Bakış/hızlı görüntüleme İşlem "Hızlı Bakış" işlevini çağırınız. İstediğiniz görünüşü seçiniz – bu örnekte X/Z düzlemidir. Grafikte bir noktayı seçmek için imleci kullanınız. ilgili blok yazma satırında görüntülenir. Örneğin programda bloğu değiştirmek için bloğu çağırınız. Hızlı Bakışta mesafe ölçümü Hızlı Bakışta iki nokta arasındaki mesafeleri de ölçebilirsiniz. Bu özellik, örneğin bir parçanın boyutlarını öğrenmek istiyorsanız çok yararlıdır, çünkü bir programın G1 bloklarından bir parçanın boyutunu değerlendirmek çok zordur. İki noktayı seçtiğinizde, noktalar görüntülenecektir. arasındaki mesafe ekranın altındaki alanda 55 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Information for Machine Operators ShopMill 2.16 ShopMill SINUMERIK 840D için kullanıcı dostu ShopMill arabirimi, evrensel SINUMERIK 840D standart DIN/ISO kullanıcı arabirimine gerçek bir alternatif oluşturmaktadır. ShopMill’de çok sayıda kalıp oluşturma işlevi bulunmaktadır ve bu işlevler kalıp oluşturucuların işini çok kolaylaştırmaktadır. Sonuç olarak, ShopMill artık kısmi işleme adımlarını kullanarak adım zinciri programlama yapmakla sınırlı değildir; hatta zorlu 3+2 eksenli ve 5 eksenli uygulamaları da desteklemektedir. ShopMill fonksiyonlarının tam bir açıklaması "SINUMERIK 810D/840D ShopMill’in Kullanılması ve Programlanması" bölümünde bulunabilir. ShopMill kullanıcı arabirimi Atölyede basit çalıştırma programlama 56 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill ShopMill fonksiyonları Ayarlama ShopMill’deki güçlü ayar fonksiyonları parça konumunun hızlı ve doğru şekilde belirlenmesini sağlar. Özel ölçüm çevrimleri takım ve parça ölçmeyi basitleştirir. Ofsetler kontrol sistemi tarafından otomatik olarak ayarlanır. Bir parçanın ölçülmesi Kenar, köşe, cep/delik, ada/dikdörtgen, düzlem) Ölçüm fonksiyonları JOG modunda da mevcuttur. Ölçüm çevrimleri OTOMATİK modda ölçüm yapmanıza yardımcı olur. Bir takımın ölçülmesi Ölçüm fonksiyonları takımın ölçme için JOG modda ve OTOMATİK modda mevcuttur. Takım yönetimi ShopMill takım yönetimi açık bir şekilde yapılandırılmıştır ve çeşitli takım tiplerini düz metin halinde takım isimlerini, sökülebilir takımları ve uzunluklar, yarıçaplar ve kesme kenarlarının sayısıyla birlikte takım geometrisini desteklemektedir. Birim miktarı, kullanım ömrü veya aşınma parametrelerini girerek takımların kullanıldıkları süreyi otomatik olarak izleyebilirsiniz, böylece eşdeğer bir işleme kalitesi elde edebilirsiniz. 57 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill AUTOMATIC (Otomatik) Temel otomatik ekranda çalışma sürelerinin görüntülenmesi. Ardışık programlama ShopMill ardışık programlama temel 2 1/2D işleme görevlerinin doğrudan makinede basit bir şekilde programlanmasına izin verir. Bu kalıpçılar için ideal bir ek özelliktir. Program 2D görüntüleme 3D görüntüleme G kod editörü ShopMill tümleşik, güçlü bir G kodu editör ile birlikte gelir, bu editör kalıp oluşturma programlarını kullanıcı dostu bir şekilde destekler. Block search (satır arama) Harici bir programda hızlı blok arama (hesaplamalı ve hesaplamasız). 58 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Gravur işleme için ShopMill çevrimi ■ Özel karakterli metinler ■ Tarih, saat, parça sayacı, değişken JOG modunda döndürme ■ Ayarlama modundaki tüm döndürme görevleri için tuşlar kullanılarak gerçekleştirilen döndürme çevrimi ■ Giriş doğrudan veya eksenel olarak yapılır ■ Tüm makine kinematikleri desteklenir “High Speed Ayarı” çevrimi "High Speed Ayarı" çevrimi artık ShopMill kullanıcı arabiriminin G kodu editöründe yer alan bir bileşenidir. ■ Program editör ■ CYCLE832, High Speed Ayarları 59 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler ShopMill Simülasyon Parça işleme sürecini simüle etmek için, kontrol sistemi seçilmiş olan programı tamamen hesaplar ve sonucu grafik biçimde görüntüler. Simülasyon için aşağıdaki gösterim tiplerinden birini seçebilirsiniz: ■ Üstten görünüm ■ 3 düzlemli görünüm ■ Hacim modeli Program - simülasyon ■ Tuşlarla simülasyonun başlatılması / durdurulması / satır satır işleme / reset gerçekleştirilir. ■ Hız, üzerine yazma işlevi ile kontrol edilebilir Kalıp oluşturma için hızlı görüntüleme / Hızlı Bakış Büyük parça programları için hareket yollarının hızlı bir şekilde görüntülenmesi mümkündür. Bu noktalı çizgili hızlı bakış ekranı ile G1’den gelen tüm programlanmış olarak görüntülenirler. Harici sürücüler ShopMill Program Yöneticisi Ethernet üzerinden harici sürücülere doğrudan erişimi mümkün kılar. Bu sürücülerde çok büyük kalıp oluşturma programları kaydedilebilir. ■ HMI sabit disk (PCU 50) ■ Flash kart (PCU 20) ■ Ağ sürücüleri ■ USB bellek Bir sürücüye erişmeyi sağlayan işlev 60 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler İçindekiler Giriş Çerçeveler nedir? Döndürme - CYCLE800 Programlama örneği - döndürme High Speed Ayarları - CYCLE832 İlerleme hızı profili - FNORM, FLIN CYCLE832 ile programlama örneği CYCLE832 olmadan programlama örneği Sayfa Programcılara yönelik bilgiler Giriş Programcılara yönelik bilgiler Giriş 3.1 Giriş Serbest biçimli yüzeyleri programlarken, CAD/CAM/CNC sürecinin tümü büyük önem taşır. CAD sistem istenen parçanın geometrisini oluşturur. Bu geometri dosyası temelinde CAM sistemi ilgili teknoloji bilgileri ile birlikte parçanın işleme stratejisini oluşturur. CAM sistemindeki veriler genellikle bir APT veya CL veri dosyası olarak verilirler. Bu dosyalar bir post işlemci tarafından yürütülebilir CNC koduna dönüştürülür. Bir önceki aşamada yer alan post işlemci SINUMERIK kontrollerin özelliklerini performansını maksimum derecede kullanabilmede çok büyük önem taşır. Post işlemci SINUMERIK kontrollerin daha yüksek seviyedeki fonksiyonları – bu Bölümde açıklanmaktadırlar – en iyi şekilde etkinleştirilmesini sağlamalıdır. Daha yüksek seviyedeki SINUMERIK 840D fonksiyonlarının listesi bu Bölümde bulunabilir. (NC Programlama) (NC Programlama) (Dizayn oluşturma) (İşleme) NC Program Geometri İşparçası Takım Yolu APT-Kaynak 62 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Çerçeveler nedir? Programcılara yönelik bilgiler Çerçeveler nedir? 3.2 Çerçeve nedir? Koordinat sistemleri Referans noktası ve sıfır ofseti ile birlikte (G54, G55,...) makine koordinat sistemi bilinen bileşenlerdir. Çerçeveleri kullanarak, koordinat sistemleri kaydırılabilir, döndürülebilir, ayna görüntüleri alınabilir ve ölçeklenebilir, böylece parça yüzeyine göre ayarlanabilirler. Bu programlama süresi ve maliyetlerinin minimuma indirilmesini sağlar. Çerçevelerle, gerçek koordinat sisteminden başlayarak hedef koordinat sisteminin konumu koordinatları ve açıları belirleyerek tanımlanabilir. Olası çerçeveler şunlardır: ■ Temel çerçeve (temel ofset) (G500) ■ Ayarlanabilir çerçeveler (G54, G55...) ■ Programlanabilir çerçeveler (TRANS, ROT…) Koordinat sistemleri ve hareket ettirme Bir 3+2 eksenli makine kullanarak, uzayda istendiği gibi kaydırılabilen ve döndürülebilen yüzeyleri işlemek mümkündür. Sadece parça koordinat sisteminin çerçeveler kullanılarak kaydırılması ve sonra da eğimli bir düzleme döndürülmesi yeterlidir. ÇERÇEVELERE bu yüzden ihtiyaç duyuyoruz. Daha sonraki hareket komutları, çerçevelerle kaydırılmış olan yeni parça koordinat sistemi ile ilgili olacaktır. 63 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Çerçeveler nedir? Programcılara yönelik bilgiler Çerçeveler nedir? Çerçevelerin kullanılması Ayarlanabilir sıfır ofseti etkinleştirildiğinde (G54, G55), parça koordinat sistemi parçanın sıfır konumundadır. Özel hareketler dışında, eksenler makine eksenlerine paralel olacak şekilde ayarlanmıştır. Bir ÇERÇEVE kullanarak bu koordinat sistemi uzaydaki herhangi bir yere kaydırılabilir ve döndürülebilir. Makine eksenlerini parça eksenlerine grafik diyalogu kullanarak hizalamak için kontrolde CYCLE800 kurulu olmalıdır (sadece 840D). Örnek Eğimli bir düzlemde işleme Örnekte, çerçeveler kullanılarak koordinat sistem önce iki adımda ’dan ’ye kaydırılmıştır, daha sonra eğimli bir yüzeye döndürülmüştür. Artık programlama sırasında eğimi hesaba katmanıza gerek yoktur. Her zamanki, şekilde parça yüzeyine dikey olarak ve işleme çevrimlerini, örneğin delme çevrimini kullanarak programlama yapabilirsiniz. 64 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Çerçeveler nedir? Programcılara yönelik bilgiler Çerçeveler nedir? Çerçeveler – programlama bileşenleri Kaydırma (kaba) Aşağıdakilerle programlanabilir: ■ TRANS ■ ATRANS (ek kaydırma) ■ CTRANS (çok sayıda eksen için sıfır ofseti) ve ■ G58 (eksenel sıfır ofseti) Kaydırma (ince) Aşağıdakilerle programlanabilir: ■ C-FINE ve ■ G59 (eksenel sıfır ofseti) Aşağıdakilerle programlanabilir: Döndürme ■ ROT/ROTS ■ AROT/AROTS ve ■ CROTS Ölçeklendirme Aşağıdakilerle programlanabilir: ■ SCALE ve ■ ASCALE Aşağıdakilerle programlanabilir: Aynalama ■ MIRROR ve ■ AMIRROR 65 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 3.3 Döndürme (Swiveling) - CYCLE800 Fonksiyon Artık eğimli yüzeyleri ayarlamak ve işlemek için döner kafalar veya döner tezgahlar kullanabilirsiniz. Döndürme JOG ve OTOMATİK modlarında mümkündür. Bir döndürme hareketini parametrelendirir ve/veya programlarken şeffaf grafik ekranlardan destek alabilirsiniz. Makinenin döndürme eksenlerini (A,B,C) programlayabilirsiniz, ya da sadece ilgili parça çiziminde gösterildiği şekilde parça koordinat sisteminin geometri eksenleri (X,Y,Z) çevresindeki dönme oranını belirleyebilirsiniz. Bundan sonra, program içinde parça koordinat sisteminin dönme miktarı otomatik olarak işleme sırasında makinenin ilgili dönme eksenlerinin dönme miktarına dönüştürülür. Dönme eksenleri daima işleme işleminin takım eksenine dik işleme düzlemine döndürülür. İşleme düzlemi işleme sırasında sabit kalır. Koordinat sistem döndürüldüğünde önceden ayarlanmış sıfır ofseti otomatik olarak döndürülmüş duruma dönüştürülür. Makine hareketleri Döner kafa (tip T) Takım taşıyıcısı döndürülebilir 66 Döner tabla (tip P) İşparçası döndürülebilir Döner kafa + döner tabla (tip M) Karışık kinematik © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Dönme hareketini ve ardından yapılan işlemeyi programlama prosedürü: ► Koordinat sistemini işlenecek düzeleme döndürünüz. ► İşlemeyi X/Y ekseninde normal şekilde programlayınız ► Koordinat sistemini orijinal konumuna döndürünüz. Bir döndürme satırı oluşturmak için temel prosedür ► Programdaki döndürme “Swivel” fonksiyonunu çağırınız. ► Döndürme satırına bir isim veriniz . ► Bir döndürme hareketi yapmak istiyorsanız döndürme sorgulamasında evet yanıtını seçiniz. Yeni bir döndürme hareketi yapmak istiyorsanız yeni döndürme hareketini veya hareketi daha önceki bir hareket temelinde oluşturmak istiyorsanız ek hareketi seçiniz . ► Döndürmeden önce referans noktasını (X0, Y0, Z0) giriniz . ► Ekseni eksen döndürme modu ile, doğrudan, projeksiyon açısını veya uzayda açısını kullanarak seçiniz . ► Ekseni döneceği açıyı giriniz. Eksenden eksene modunda her bir eksenin açısını girebilirsiniz . ► Döndürme için sıfır noktasını giriniz NOT . Birbiri ardına birden çok döndürme noktası programlayabilirsiniz. Daha sonraki bir döndürme hareketi bir öncekini temel alabilir (ek hareket). Yani döndürme hareketini program kodunda şeffaf bir şekilde gösterebilirsiniz. 67 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Giriş ekranı parametreleri Döndürme verileri kaydının ismi _TC Ayarlanmış olan döndürme verileri kayıtları seçilebilir (seçimi değiştirme). Her bir döndürme verileri kaydına bir isim atanır. Sadece bir döndürme verileri kaydı varsa ismin belirtilmesi gerekmez. "0" → Döndürme verileri kaydının seçimini kaldır. Geri çekme _FR (döner eksende döndürmeden önce) ■ Geri çekme ■ Z eksenini geri çek ■ Z, XY eksenini geri çek ■ Takım yönünde maksimum geri çekme (Cycles SW 6.5 ve daha üstünde) ■ Takım yönünde artarak geri çekme (Cycles SW 6.5 ve daha üstünde) Döndürme, yön _DIR Dönme düzlemi _ST Döndürmeden önceki referans noktası X0, Y0, Z0 Takım yönündeki hareket yolunda uygulanacak artış değeri giriş alanına girilmelidir. Geri çekme konumları CYCLE800 başlangıç menüsünden girilebilir. ■ Döndürme, evet → Döner eksenler konumlanır veya elle doğru konuma getirilir ■ Döndürme, hayır (sadece hesaplanan) → Döndürme eksenleri hareket ettirilmez, örneğin parça çizimine göre yardımcı döndürme düzlemi ■ Eksi/artı yön Hareket yönünü seçerken referans döner eksen 1 veya 2’dir. Makine hareketlerinin döner eksenlerinin açısal aralığının sonucuna bağlı olarak NCU iki olası çözüm hesaplayabilir. Genellikle, bu çözümlerden biri teknolojik olarak uygundur. İki çözüm için referans olarak kullanılacak döner eksen (1. ve 2. döner eksen) CYCLE800 başlangıç menüsünde seçilir. "Eksi" veya "artı" yönün seçilmesi iki olası çözümden hangisinin uygulanacağını belirler. Makine üreticisinin talimatlarına uyunuz! ■ Yeni Önceki çerçeveler silinir -> tanımlanan değerler -> döndürme çerçevesi. ■ Ek Döndürme çerçevesi daha önceki döndürme çerçevesine, programlanmış etkin çerçevelere ek olarak temellendirilir (örneğin AROT ATRANS) ve sıfır ofsetindeki geçerli durumdaki dönme miktarı hesaba katılır. Yardım ekranları G17 işleme düzlemini (takım ekseni Z) referans almaktadır. 68 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Programcılara yönelik bilgiler Döndürme - CYCLE800 Döndürme modu_MOD Eksenden eksene koordinat sisteminin eksenleri çevresinde dönme miktarı. Projeksiyon açısı döndürülen yüzeyin açısı koordinat sisteminin ilk iki eksenine projekte edilir. Uzaydaki açı önce Z ekseninde, sonra Y ekseninde dönme miktarı Eksen sırası istenen şekilde seçilebilir. A, B, C etrafında dönme miktarı Dönme (eksenden eksene, projeksiyon açısı) Dönme (uzaydaki açı) Dönmeden sonraki sıfır noktası X1,Y1,Z1 Takımı düzeltme ■ Evet Bir işleme düzlemine doğru döndürme yaparken, çarpışma riskini önlemek için doğrusal eksenler düzeltilebilir. (Önceden TRAORI ve TOOLCARR.SPF uyarlanmış olmalıdır) ■ Hayır Döndürme sırasında doğrusal eksenler düzeltilmez. Makine üreticisinin talimatlarına uyunuz. Mevcut parametreler CYCLE800 başlangıç menüsünden ayarlanabilir. 69 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Programlama örneği - döndürme Programcılara yönelik bilgiler Programlama örneği - döndürme 3.4 Programlama örneği - döndürme Aşağıdaki örnekte döndürülen işleme yüzeylerine standart frezeleme ve delme çevrimleri uygulanmıştır. Parça Görev açıklaması Parçanın yüzeyinin frezelenmesi. İşleme yüzeyini X=-15 dereceye kadar döndürünüz ve dairesel bir cep frezeleyiniz. Y=-8 dereceye kadar döndürünüz ve bu açıda dört delik işleyiniz. 70 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Programlama örneği - döndürme Programcılara yönelik bilgiler Programlama örneği - döndürme SWIVEL_ALU.spf (SCHWENK_ALU.spf) N1 T10 D1 ;millerD=10mm ; ZO tanımla N3G54 ; Normal konuma döndür N4 CYCLE800(1 ,"",0,57,0,0,0,0,0,0,0,0,0,-1) N5 M3 S8000 M8 ; Normal konumda parçanın yüzeyini frezele N6CYCLE71 (50,2,1,0,0,0,70,30,0,2,8,2,0,1000,31,2) ; İşleme yüzeyini X=-15 dereceye kadar döndür N7 CYCLE800(1 ,"",0,57,0,25,0,-15,0,0,0,0,0,-1) ; Döndürülen parçanın yüzeyini frezele N8CYCLE71 (50,10,1,0,0,0,75,54,0,3,8,2,0,1200,31,2) N10 ;T="MILL_10mm" N11 ;M6 N12;M3S8000 ; dairesel cep çevrimini kullanarak döndürülen düzlemde dairesel bir cep frezele N13 POCKET4(50,0,1,-10,16,0,0,4,0.5,0.5,1000,400,0,11,,,,,) N14 POCKET4(50,0,1,-10,16,0,0,20,0,0,1000,600,0,12,,,,,) ; İşleme düzlemini X=-8 dereceye kadar döndür N15 CYCLE800(1,"",1,57,8,0,0,0,-8,0,0,0,0,-1) ; -8 Derece eğimli delikleri del N16 MCALLCYCLE82(50,2,1,,6,0) N17 HOLES1 (0,0,90,8,30,2) N18MCALL … 71 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 3.5 Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Programlamayı kolaylaştırmak ve programın şeffaf olduğundan emin olmak için SINUMERIK 840D, CYCLE832 çevrimini sağlar. Bu çevrim serbest biçimli yüzeyleri frezelerken en önemli olan fonksiyonları içerir. Ayrıca, CYCLE832 çevrimini kullanarak makine operatörü programa daha basit bir şekilde müdahalede bulunabilir. Programlama CYCLE832(_TOL,_TOLM) Çevrimi programlama CYCLE832() Kısaltılmış program çağrısı. "İşleme" "Seçimi “iptal" giriş ekranını seçmeye karşılık gelir. CYCLE832(0.01) Kısaltılmış program çağrısı. Tolerans değerini giriniz. Etkin G komutları çevrimde değiştirilmez. Parametrelerin açıklaması Parametreler Veri tipi Anlamı reel Tolerans, işleme eksenleri → birimler: mm/inç;Derece tamsayı Tolerans modu Ondalık yerleri İptal Finiş (varsayılan) Ön-finiş Kaba işleme sadece 5-eksen transformasyon (varsayılan) (varsayılan) (varsayılan) B-Spline rezerve rezerve Not : Varsayılan ayarlar makine üreticisi tarafından değiştirilebilir. 72 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Tolerans_tol. Bu işleme işleminde yer alan eksenlerin toleransını ifade eder. Tolerans değeri G642 ve COMPCAD için geçerlidir. İşleme ekseni döner bir eksense, tolerans değeri MD 33100’e bir faktörle yazılır (varsayılan faktör = 8) : döner eksende COMPRESS_POS:_TOL (AX) . G641 için, tolerans değeri ADIS değerine karşılık gelir. İlk girildiğinde, tolerans önceden aşağıdaki değerlere ayarlanmıştır: 0: Seçimi kaldırma 0.1 (doğrusal eksenler) 0.1 Derece (döner eksenler) 1: Finiş 0.01 (doğrusal eksenler) 0.08 Derece (döner eksenler) 2: Ön finiş 0.05 (doğrusal eksenler) 0.4 Derece (döner eksenler) 3: Kaba işleme 0.1 (doğrusal eksenler) 0.8 Derece (döner eksenler) Tolerans değeri döner eksenlerde de etkili olacaksa, 5 eksen dönüşümü makine üreticisi (OEM) tarafından ayarlanmalıdır. Ondalık noktası İşlev yok Sadece 5 eksenli dönüşüm Sürekli yol kontrolü (_TOLM) 0: G64 varsayılan) 1: G641 ADIS, ADISPOS ile geçiş 2: G642 Tek eksenli toleransla geçiş COMPCAD’li bir NC bloğu kompresöründe, G642 daima kalıcı olarak seçilidir. Sıkıştırma, NC bloğu kompresörü (_TOLM) 0: FFWON SOFT İleri hız kontrolü var, jerk sınırlaması var 1: FFWOF SOFT İleri hız kontrolü yok, jerk sınırlaması var 2: FFWOF BRISK İleri hız kontrolü yok, jerk sınırlaması yok Sıkıştırma, NC bloğu kompresörü (_TOLM) 0:yok (COMPOF) (varsayılan) 1: COMPCAD 3: B SPLINE İleri hız kontrolü (FFWON) ve jerk sınırlamasının (SOFT) seçilmesi için, makine üreticisinin kontrolü veya işleme eksenlerini optimize etmiş olması gerekir. Burada listelenen fonksiyonları kullanmak için makine üreticisi (OEM) CNC makinesini doğru şekilde optimize etmiş olmalıdır. 73 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Sıkıştırma - COMPCAD Kompresör ideal olarak CYCLE832’de çağrılır. Ayrı olarak programlanması gerekirse, aşağıda açıklandığı şekilde programlanır. Programlama COMPOF COMPCAD Komutların açıklaması Sıkıştırma kapalı Sıkıştırma açık – yüzey kalitesi ve işleme hızı daha iyi optimize edilir. COMPCAD B-Spline ile kontur üzerindeki noktaları yumuşatarak birleştirir. Yüksek işleme hızında, sabit nokta geçiş ivmesiyle mümkün olan maksimum hassasiyeti verir. (sıkıştırma oranı sınırsızdır, ancak maksimum yol uzunluğu 5 mm’dir) Serbest biçimli yüzeyleri frezelemek için tercih edilir (tavsiye edilir) Spline kompresörünün çalışma modu Belirtilen tolerans bandına uygun olarak sıkıştırıcı bir dizi G1 komutunu birleştirerek, kontrol sistemi tarafından doğrudan gerçekleştirilebilen bir spline dönüşecek şekilde sıkıştırır . Karakteristikleri belirtilen tolerans aralığında yer alan yeni bir kontur yaratılır. Makine eksenleri daha uyumlu bir şekilde hareket edebildiği ve makine rezonansı önlendiği için yüzey daha pürüzsüz olur. Ayrıca yüksek hareket hızları mümkün olur ve makinedeki gerilim azalır. 74 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler NOT CYCLE832 High Speed Ayarı mevcut değilse, kompresör işlevini de kullanabilirsiniz. Sadece gerekli makine verilerini ve programdaki G kodlarını formüle etmeniz gerekir. Aşağıdaki örneğe ve Bölüm 3.8’deki örneğe bakınız. Bir alt program kullanarak COMPCAD için programlama örneği COMPCAD bir alt program kullanarak da çağrılabilir. Normalde, her bir işleme işlemi (kaba işleme, finiş) için tüm eksenlerde belirli bir tolerans belirlenmelidir. Alt programda tolerans değeri değişken olarak tanımlanır ve gerçek tolerans değeri çağrıldığında aktarılır. Tolerans aktarımının yapılacağı ana programdaki alt programı çağırınız Ana programdaki program çağrısı Eksenler için tolerans değerlerini belirleyen alt program ;3 eksenli HSC-MILLING için teknoloji programı (gerçek tolerans) PROC TOL(gerçek tolerans) N20 SOFT N30 COMPCAD tolerans N30 G642 tolerans N40$MA_COMPRESS_POS_TOL[X]=tolerans tolerans N50$MA_COMPRESS_POS_TOL[Y]=tolerans N60$MA_COMPRESS_POS_TOL[Z]=tolerans N70 NEWCONF M17 75 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Sürekli hız modu, İleri Bakma Look Ahead - G64, G642 Sürekli yol modu CYCLE832’de çağrılmışsa, G641 için ADIS değeri tolerans değeri TOL_’a karşılık gelir. CYCLE832 olmadan programlama yapıyorsanız, ADIS değerini belirtiniz. ADIS kullanarak geri çekme açıklığının programlanması G64 G642 ADIS=… veya ADISPOS=… Komutların açıklaması Sürekli yol modu – Eksenin sadece köşelerde frenlediği yerlere bakar Eksenel toleransla geçiş (tavsiye edilir) İleri bakarak köşelerde geçişi uygun MD 33100 (makine datası) ile yapar. Aşağıdakiler G642 için geçerlidir: Toleransı belirlemek için iki olasılık vardır 1. Tek tek eksenler belirlenir – önceki sayfadaki programlama örneğine bakınız veya 2. ADIS kullanarak geri çekme açıklığını programlayınız Tercihen serbest biçimli yüzeylerin frezelenmesinde G1, G2, G3 için geçiş aralığı ADIS= G0 için geçiş aralığı (serbest biçimli yüzeyler için uygun değildir) 76 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 G64, G642’nin kullanılması Sürekli yol modunun amacı hızı arttırmak ve hareket sırasındaki davranışı uyumlu hale getirmektir. Sürekli yol işlevi G64 v.s. için bu iki işlevle gerçekleştirilir. İleri bakma (Look Ahead) – ileri bakma hız kontrolü Kontrol ilerideki birkaç NC bloğunu hesaplar ve moda bağlı bir hız profili oluşturur. Bu hız kontrolünün hesaplanma şekli G64 vs. işlevlerle ayarlanabilir Köşe yuvarlama İleri bakma işlevi, aynı zamanda kontrol sisteminin belirlediği köşeleri yuvarlayabileceği anlamına gelir. Bu nedenle programlanan köşe noktalarına tam olarak yaklaşılmaz. Keskin kenarlar yuvarlanır. Bu iki işlev konturun eşbiçimli bir yol hızı profili ile oluşturulduğu anlamına gelir. Bu kesme koşullarının iyileşmesini, yüzey kalitesinin artmasını ve işleme süresinin azalmasını sağlar. Keskin kenarları yuvarlamak için sürekli yol komutu G642 blok sınırlarında geçiş unsurları , oluşturur. Sürekli yol komutlarının farkı bu geçiş unsurlarını oluşturmalarıdır. G642 ile ADIS değerini kullanarak yuvarlama derecesini tanımlayabilirsiniz. G642 sabit eğriliğe sahip geçiş polinomları ekler. Bunlar blok sınırlarında hız atlamaları oluşmasını önler. Kalıp oluşturma uygulamaları için G642’yi öneririz. 77 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 İleri Hız Kontrolü ve jerk sınırlaması - FFWON, SOFT,... İleri hız kontrolü ve jerk sınırlaması sadece CYCLE832’de iki işlevin bir kombinasyonu olarak çağrılabilir. Bunun nedeni bu kombinasyonun serbest biçimli yüzey frezeleme için ideal koşulları sağlamasıdır. Elbette bu işlevlerin her ikisi de ayrı olarak programlanabilir. Programlama FFWON/ FFWOF BRISK SOFT Komutların açıklaması İleri Hız Kontrolü “açık” İleri Hız Kontrolü“kapalı” Jerk sınırlaması olmadan Eksenleri birden bire hızlanır Jerk sınırlaması ile Eksenlerin jerk sınırlamalı ivmelenmesi Eksenel jerk sınırlaması (makine dataları JOG_AND_PS_MAX_JERK maksimum jerk (jog ve pozisyonlama) veya MAX_AX_JERK (sürekli yol modu) içinde maksimum jerk Jerk sınırlama fonksiyonu Hız profili Zaman-verimli Makinede hızlanmayı mümkün olduğunca yumuşakça yapmak için, eksenlerin ivme profili Soft, Brisk komutları ile değiştirilebilir. Soft etkinleştirildiğinde, hızlanma davranışı aniden değişmez, doğrusal bir karakteristik içinde değişir. Bu makinedeki gerilimi azaltır. Aynı zamanda, makine rezonansı etkileri daha az sıklıkla gerçekleştiği için parçaların yüzey kalitesi üzerinde de olumlu bir etkisi vardır. Mekanik dostu BRISK: İvme davranışı: Eksenlerin ivmesi ayarlanmış olan makine verilerine göre ani olarak değişebilir ivme profili Eksen kızakları hız değerine ulaşılana kadar maksimum ivme ile hızlanır. BRISK zaman verimli işleme sağlar, ama ivme eğrisinde atlamalara neden olur. 78 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Programcılara yönelik bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 SOFT: İvme davranışı: Eksenlerinin jerk limitli (soft) ivmelenmesi Eksen kızakları hız değerine ulaşılana kadar sabit ivme ile hızlanır. Jerk ivmelenme karakteristiği sayesinde SOFT daha yüksek bir yol hassasiyeti sağlar ve makinede daha az gerilim oluşur. İleri Hız Kontrolü – Feedforward control Resimdeki takip hatalar kontur dışına çıkılmasına neden olur . Sistemdeki eylemsizlik, takım ayar noktası konturundan dikine ayrılma eğiliminde olduğu, yani gerçek konturun ayar noktası konturundan farklı olduğu anlamına gelir. Yandaki hata sistem (konum reglajı) ve hızın kombinasyonundan ortaya çıkar. 1 İleri hız kontrolü FFWON hıza bağlı olarak, kontur sıfıra doğru yaklaşırken ortaya çıkan hatayı azaltır. Hızı önden kontrol etmek daha fazla yol doğruluğu sağlar ve böylelikle daha iyi üretim sonuçları çıkar. Tavsiyeler Hız Ön kontrol İvme Takip Hatasız /tolerans yüksek ivme Takip Hatalı /tolerans Yumuşak ivme CYCLE832 aşağıdaki kombinasyonları içerir: FFWON SOFT Yüksek yol hassasiyetindedir. Bu özellikle takip hataların olmadığı yumuşak hız kontrolü kullanılarak elde edilir. FFWOF SOFT Yüksek yol hassasiyeti elde etmede değildir. Takip hatası nedeniyle ek yuvarlama uygulanır. Daha eski parça programları/makinelerle kullanım için. FFWON BRISK Tavsiye edilmez FFWOF BRISK Kaba işleme için ve gerektiğinde kullanılır. maksimum hız 79 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler Besleme hızı profili – FNORM, FLIN Programcılara yönelik bilgile Besleme hızı profili - FNORM, FLIN 3.6 Besleme hızı profili - FNORM, FLIN Programlama F… FNORM F… FLIN Komutların açıklaması Temel ayar. Kesme hızı değeri bloğun hareket yolunun fonksiyonu olarak belirlenir ve daha sonra modal bir değer olarak geçerli olur. Doğrusal yol hız profili: Kesme hızı bloğun başındaki gerçek değerden sonundaki değere kadar doğrusal olarak elde edilir ve sonrasında modal bir değer olarak geçerli olur. Fonksiyon Kesme hızı profili nedir? Kesme hızı profilinin daha esnek bir şekilde programlanabilmesi için, DIN 66025’e uygun olarak kesme hızı programlamasına doğrusal ve hacimsel karakteristikler eklenmiştir. Hacimsel karakteristikler doğrudan veya aradeğerleme Spline interpolasyon olarak programlanabilir. Bu ek karakteristikler, işlenecek parçanın eğrisi üzerinde sürekli düzgün kalan hız karakteristiklerinin programlanabilmesini sağlar. Bu hız karakteristikleri sınırlayıcı hızlanma değişikliklerini programlamayı, böylece eşbiçimli parça yüzeyleri elde etmeyi mümkün kılar. 80 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 ile programlama örneği Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 ile programlama örneği 3.7 CYCLE832 ile programlama örneği Satranç taşı - At Giriş CYCLE832 kullanarak yüksek hızlı işleme için önemli G kodları ve makine verileri otomatik olarak ayarlanır ve birbirine uyumlu hale getirilir. Uygun işleme işlemi (kaba işleme, finiş) için sadece programda CYCLE832’yi çağırmanız yeterli olur – böylece en uygun süreç koşullarında çalışabilirsiniz. Parça Bir at frezelenecektir. İşleme sırası bir kaba işleme ve ardından gelen bir finiş işleme işleminden oluşmaktadır. Her bir işleme işlemi için ayrı bir program kullanılmıştır. Kaba işleme programı N1 T1 D1 N2 M6 N3 G54 D1 N4 S4500 M3 N5 MSG ("Kaba işleme parmak frezesi, Kiriş 0.05") N6 MSG ("Parmak freze 8mm") N7 CYCLE832(0.05,112003) ; 0.05 tolerans ile kaba işleme, sonki bölüme bakınız N8 G0 X-51.027 Y-60.935 N9 G0 X-51.027 Y-60.935 Z8.1 N10 G0Z3.15 N11 G1 Z-1.85F1000 ; Geometride ki G1 blokları N12 G1 X-50.131 Y-52.985 F2500 N13 … 81 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 ile programlama örneği Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 ile programlama örneği Kaba işleme için CYCLE832 CYCLE832 ayarlarını yapmak için High Speed Ayarları diyalog kutusunu kullanabilirsiniz. ► Bunun için Program editörde “High Speed Ayarları” tuşunu seçiniz. ► Başlamak için kaba işlemeyi ve toleransı seçiniz - örnekte tolerans 0.050’dir . ► Uyarlama seçeneği altında ek parametreler için standart ayarları mı yoksa örneğin kompresör için başka değerler mi girmek istediğinizi seçiniz. Genellikle, başka bir uyarlama gerekmez . Aşağıdaki parametreler sadece makine üreticisi (OEM) bu fonksiyonu serbest bıraktıysa değiştirebilir. ► Diyalog kutusunda TAMAM “OK” seçeneğini seçerek onaylayınız. CYCLE832 ayarları kabul edilmiştir. 82 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 ile programlama örneği Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 ile programlama örneği Finiş programı N1 T2 D1 N2 M6 N3 G54 D1 N4 S10500M3 N5 MSG( "Son İşleme Kirişi 0.005") N6 MSG ("Bilya freze D3") N7 CYCLE832(0.005,112001) ; 0.005 tolerans ile son işleme, başka bir bölüme bakınız N8 G0 X26.499Y-12.096 N9 G0 X26.499 Y-12.096 Z10. N10 G0Z-11. N11 G1 Z-16. F500 ; Geometrideki G1 blokları N12 G1 Y-12.079 Z-15.666 F2000 N13… Finiş işleme için CYCLE832 Finiş ayarlarını yapmak için de High Speed Ayarları diyalog kutusunu kullanabilirsiniz. ► Bunun için Program editöründe “High Speed Ayarları” tuşunu seçiniz. ► Finiş işlemeyi ve toleransı seçiniz - örnekte tolerans 0.050’dir ► Uyarlama seçeneği altında ek ayarları yapabilirsiniz . . ► Diyalog kutusunda TAMAM “OK” seçeneğini seçerek onaylayınız. CYCLE832 ayarları kabul edilmiştir. 83 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 olmadan programlama örneği Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 olmadan programlama örneği 3.8 CYCLE832 olmadan programlama örneği Satranç taşı - At Giriş CYCLE832 kullanarak yüksek hızlı işleme için önemli G kodları ve makine verileri otomatik olarak ayarlanır ve birbirine uyumlu hale getirilir. CYCLE832 desteği olmayan kontrol ünitelerinde de (örneğin 802D sl) CYCLE832’yi kullanmadan yüksek hızlı işleme işleminden yararlanabilirsiniz. Bu durumda gerekli makine verilerini formüle etmeniz ve programdaki uygun kodları programlamanız etmeniz gerekir. Bu prosedür örnek olarak bir atın işlenmesi ele alınarak gösterilecektir Parça Bir at frezelenecektir. İşleme sırası bir kaba işleme ve ardından gelen bir finiş işleminden oluşmaktadır. Her bir işleme işlemi için bir program kullanılmıştır. Kaba işleme programı ("0.05 kompresör toleransı ile kaba işleme") ; Jerk sınırlamalı yol ivmesi açılır, bu nedenle ; daha iyi yüzey elde edilir ; Yüzey optimizasyonu için kompresör açılır ; Kontur geçişleri için açılır ; Kompresör toleransını ayarla Eksenler x, y, z ; Tolerans değeri yaklaşık, CAM sisteminin hesaplanan toleransından % 10 ile % 20 ; fazla olmalıdır ; Hızlı hareket sırasında pozisyonlama ve programlama ; Finiş işleme konturu 84 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 olmadan programlama örneği Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 olmadan programlama örneği Finiş işleme programı ("0.05 kompresör toleransı ile finiş işleme") ; Yorumlar – kaba işlemeye bakınız ; Kompresör verilerini x, y, z eksenleri için ayarlar ; Tolerans değeri yaklaşık, CAM sisteminin hesaplanan toleransından % 10 ile % 20 ; fazla olmalıdır ; Hızlı hareket sırasında konumlama ve programlama ; Finiş işleme konturu NOT NOT İkiden fazla işleme işleminiz varsa, daha iyi bir yüzey kalitesi elde etmek için genellikle kompresör toleransını uyarlamanız gerekir. Diğer ayarlar kabul edilebilir. Ayrı bir alt program kullanarak kompresör toleransı ayarını da (COMPCAD) tanımlayabilirsiniz. Bundan sonra tolerans değeri değişken olarak aktarılır. Bölüm 3.5’deki COMPCAD hakkındaki örneğe de bakınız. 85 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 olmadan programlama örneği Programcılara yönelik bilgiler CYCLE832 olmadan programlama örneği 86 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri İçindekiler İleri seviye fonksiyonlara genel bakış Geleceğe bakış, 5 Eksen İşleme Hareket eden nedir ve nasıl hareket eder? 3 Eksen veya 3 + 2 Eksen frezeleme? 3+2 Eksen Freze tezgahlarının yapısı JOG modunda ölçme – iki döner tablalı bir tezgahta işparçası ayarları Dizin Sayfa Referans Bilgileri İleri Seviye Fonksiyonlara Genel Bakış Referans Bilgileri Yüksek seviye işlevlere genel bakış 4.1 İleri Seviye fonksiyonlara genel bakış 840D’nin ileri seviye fonksiyonları aşağıdaki sayfalarda özetlenmiştir. Bu size DIN 66025’de belirlenmiş koşulların da ötesine geçen ve 3 eksenli kalıp oluşturmada önemli gelişmeler sağlayan komutlar hakkında bir genel fikir sağlayacaktır. Hareket komutları Dairesel interpolasyon programlama dil elemanları Gerçekleştirilecek tam daire sayısı G3X… Y… I… J…TURN = Ek parametreler Daire yarıçapı Kartezyen koordinatlarda (X, Y, Z yönlerinde) orta noktalar Kompresör Yüzey optimizasyonlu kompresör (sabit ivme) Karşılık gelen eksen toleransı ile : $MA_COMPRESS_POS_TOL[X] = ... CYCLE832’ye de bakınız Teknoloji G grupları Normal dinamik, şimdiye kadarki gibi Pozisyonlama modu, kılavuz çekme Kaba işleme Finiş işleme Hassas finiş işleme 88 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri İleri Seviye Fonksiyonlara Genel Bakış Referans Bilgileri Yüksek seviye işlevlere genel bakış Dinamik tepki İleri Bakma Tam Durma blok sonunda İnce ayar pozisyonlama penceresine erişildiğinde blok değişimi Kaba ayar pozisyonlama penceresine erişildiğinde blok değişimi İnterpolasyonun sonunda blok değişimi Blok sonunda hız kesmeden (İLERİ BAKMA-LOOK AHEAD) Geçiş ADIS = … geçiş aralığı ADISPOS =… G0, sabit hız için geçiş aralığı Tek eksenli toleranslarla geçiş ($MA_COMPRESS_POS_TOL[X]= …) veya ortabloklar, sabit hızlanma ile ADIS, ADISPOS (tavsiye edilir) G kodu grup 10 Dahili G kodu grubu (grup 12) Hız programlama Hız programlaması (satır aktif) inç/dakika veya mm/dakika Sürenin tersi İnç, mm işmili devri başına Sabit kesme hızı Jerk Jerk sınırlamalı İvme sınırlamalı İleri Hız Kontrolü İleri hız kontrolü “açık” İleri hız kontrolü “kapalı” 89 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri İleri Seviye Fonksiyonlara Genel Bakış Referans Bilgileri Yüksek seviye işlevlere genel bakış Takım yarıçap telafisi Tüm tiplerin devreden çıkarılması Çevresel frezeleme de aktiflenir, telafi yönü sol Çevresel frezeleme de aktiflenir, telafi yönü sağ Dış köşelerdeki daireler (tüm telafi tipleri) Dış köşelerdeki kesişme hareketi (tüm telafi tipleri) Kompenzasyon düzlemi G17 -G19 kullanılarak belirlenen 2 1/2-D KOMPENZASYON Kompenzasyon düzlemi bir çerçeve kullanılarak belirlenen 2 1/2-D KOMPENZASYON ÇERÇEVELER Programlanabilir çerçeveler Mutlak ofset Artan ofset, etkin durumda olan çerçeveye göre Mutlak dönme Artan dönme, etkin durumda olan çerçeveye göre Mutlak dönme, iki açı ile tanımlanmış. Açılar eğimli düzlem ile ana düzlemlerin eksenlere göre kesişim çizgilerinin açılarıdır. Artan dönme, etkin durumda olan çerçeveye göre, açılar ROTS’da olduğu gibi Düzlemdeki dönme Mutlak aynalama Artan aynalama, etkin durumda olan çerçeveye göre Mutlak ölçeklendirme Artan ölçeklendirme, etkin durumda olan çerçeveye göre Çerçeve operatörleri Çerçevelerle kullanımda çerçeve değişkenlerini bir dizi çerçeve tipi olarak tanımlamak için kullanılabilir: Mutlak ofset Mutlak dönme Mutlak dönme Mutlak aynalama Mutlak ölçeklendirme 90 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri Geleceğe bakış, 5 eksenli işleme Referans Bilgileri Geleceğe bakış, 5 eksenli işleme 4.2 Geleceğe bakış, 5 eksenli işleme Serbest biçimli yüzey yüzey Kesme sırasında – özellikle takım ve kalıp oluşturmada – biçimler, yüzey kalitesi ve işleme hızı bakımından istenen özellikler hızla artmaktadır. En uygun kesme koşulları elde edilmelidir: uzayda eğimli yüzeyleri işlemek, ... Eğimli yüzey ve delik Eğimli yüzey ve delme ... ve uzayda herhangi bir geometriyi işleyebilmek (burada takım ekseninin eğim açısı değiştirilebilmelidir)... 3 + 2 eksen Bunun için X, Y ve Z’den oluşan 3 eksenin yanında, A ve B veya C’den oluşan 2 döner eksen gerekir. 91 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri Hareket eden nedir ve nasıl hareket eder? Referans Bilgileri Hareket eden nedir ve nasıl hareket eder? 4.3 Hareket eden nedir ve nasıl hareket eder? Belirli görevler için, sabit bir yönlendirmede çalışmak, yani takımı eğimli bir düzleme konumlamak yeterlidir. SINUMERIK 840D gibi son teknoloji 5 eksenli kontrol sistemleri eğimli delikler ve sabit takım yönlendirmeli cepler gibi elemanları doğrudan makinede programlamanızı sağlamalarının yanında CAM sistemlerinden alınan programlar için işleme parametrelerini değiştirmenizi de sağlarlar. Makine hareketi Takım konumuna çalışma alında X, Y ve Z doğrusal eksenlerini kullanarak yaklaşılır. Takımın eğimi ve takım yönlendirmesi 2 döner eksen, örneğin B ve C kullanılarak değiştirilir. 3 doğrusal ekseni ve 2 döner ekseni kullanarak, teorik olarak gereken takım yönlendirmesiyle uzamdaki herhangi bir noktaya yaklaşılabilir. Takım yönlendirmesinin yön vektörü CNC programlama X, Y ve Z koordinat eksenleri NC programında bir ayar konumunu belirlemek için kullanılır. Takım yönlendirmesini göstermek için, A3, B3, C3 yön vektörlerinin kullanılmasını öneriyoruz, böylece yönlendirmeyi hareketlerden bağımsız olarak programlamak mümkün olacaktır. 92 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri 3 eksen veya 3 + 2 eksen frezeleme? Referans Bilgileri 3 eksenle veya 3 + 2 eksenle frezeleme? 4.4 3 Eksen veya 3 + 2 Eksen frezeleme? 3 Eksen kontrolü kullanarak genellikle eşbiçimli, dışbükey eğimli serbest biçimli yüzeyler işlenir. Ancak, derin delikler veya sık eğrilik değişimleri durumunda 5 eksen kontrollü eksenler kullanılmalıdır. 3 eksen Kontrol edilen eksenleri X, Y, Z Frezenin yönü tüm frezeleme yolu boyunca değişmez. Takımın ucundaki kesme koşulları hiçbir zaman optimum değildir. 3 + 2 eksen Kontrol edilen eksenler X, Y, Z Sabit döner eksenler, örneğin A, C (tabla) Bu tezgahlar için, takımın yönlendirmesi ve tablanın pozisyonu değiştirilebilir. örneğin retrofit Bu durumda, freze takımı optimum koşullarda kesecektir. Kesme koşulları takım parça üzerinde yukarı veya yana ilerledikçe bozulur. 3 + 2 eksen Kontrol edilen eksenler X, Y, Z Sabit döner eksenler, örneğin A, C (tabla) döndürülebilir Burada da optimum kesme koşullarının elde edilmesi için, tezgah döndürülmüştür. Bir serbest biçimli yüzeyi tamamen işlemek için, genellikle çeşitli yönlerde çok sayıda döndürme işlemi yapılması gerekecektir. 93 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri 3+2 eksenBilgileri freze tezgahlarının tasarımı Referans 3+2 eksenli frezeleme makineleri 4.5 3+2 eksen freze tezgahlarının yapısı 5 eksenli bir takım tezgahının hareketini 5 eksende kontrol edebilir. Bunlar bilinen 3 doğrusal eksen ve ek 2 döner eksendir. İki döner eksen farklı hareket çözümleri vardır. En sık kullanılan çözümleri şematik olarak göstereceğiz. Kafada 2 döner eksen Çatal kafa Çatal 2 Eğik kafa * eğdirilmiş * * Terim: Döner eksen bir doğrusal eksene dik değilse, buna “eğik kafa” denir. 94 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri 3+2 eksen freze tezgahlarının tasarımı Referans Bilgileri 3+2 eksenli frezeleme makineleri Tablada 2 döner eksen Döndürme Döndürme eğdEğik irilm tabla* iş * Terim: Döner eksen bir doğrusal eksene dik değilse, buna “eğik tabla” eksen denir. Kafada 2 döner eksen / tabla da 1 döner eksen 95 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri JOG modunda ölçme – iki döner tablalı bir tezgahta işparçası ayarları Referans Bilgileri Hareket sırasında ölçüm – iki döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi 4.6 JOG modunda ölçme – iki döner tablalı bir tezgahta işparçası ayarları Görev açıklaması Örnek Tezgahın döner ekseninin yanında (C ekseni) A veya B eksenleri olan ve bu nedenle takımın 3 boyutlu olarak hizalanması gereken makinelerde parça yüzeyini (işleme yüzeyini) yatay konuma gelecek şekilde düzeltmek mümkündür. Bu, JOG modunda “align plane” düzlem hizalama ve “swiviel” döndürme fonksiyonları bir arada kullanılarak elde edilebilir. Düzlemin hizalanması Önce, düzlemi hizalayınız. "align plane" düzleme hizalama işlevini çağırınız. Ölçme ucunu ölçme noktası P1’e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Sıfır ofsetini seçiniz, örneğin G54, G55, G56 veya G57. Örnekte G54 kullanılmıştır. "NC-Start" ile P1, P2 ve P3 ölçüm noktalarına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya yaklaşır, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. Tüm noktalara yaklaşıldıktan sonra "Hesapla" tuşuna basınız. 96 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri JOG modunda ölçme – iki döner tablalı bir tezgahta işparçası ayarları Referans Bilgileri Hareket sırasında ölçüm – iki döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Sonuç Düzlem yatay olarak hizalamıştır. Makinede döndürme işlemi ayarlanmışsa, şimdi parçayı istediğiniz anda eksenlere hizalayabilirsiniz. Tezgah veya kafa düzeltme değerlerine göre hizalanır. Döndürme ayarlanmamışsa, ölçme ucunu ölçülen düzleme dik olacak şekilde hizalayabilirsiniz. Bu durumda düzeltme sadece tezgahta veya kafada görülebilir bir dönme hareketi olmayan koordinat eksenlerinde yapılacaktır. Düzlem hizalandıktan sonra, sadece X, Y ve Z için sıfır ofsetini belirlemeniz gerekir. Bölüm 2.3 ve 2.4 açıklandığı gibi ilerleyiniz. 97 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri Dizin Referans bilgileri 4.7 Dizin Sayılar 5 eksenli işleme 91 A Ada ölçümü 35 Ada/delik ölçümü 19 ADIS 76 Alt program 13 B Blok arama BRISK 78 50, 58 C-Ç CAM 10 Cep/delik, ölçüm 19 Cep/delik ölçümü 35 CNC programlama 92 COMCAD Kompresör işlevi 11 COMPCAD 74 COMPOF 44, 74 COMPCURV 44 CYCLE832 42, 51, 72 Parametreler 44 Programlama örneği 72 CYCLE800 66 Çatal 94 Çerçeve, Çerçeveler 63, 90 Çerçeve operatörleri 90 Programlanabilir çerçeveler 90 Programlanabilir parçalar 65 Kullanım 64 D Dinamik tepki 89 Doğrusal eksenler 94 Döner kafa 66 Döner tezgah 66 Döndürme 96 Cycle800 66 Giriş ekranı parametreleri 68 Programlama örneği 70 Döner eksen 25, 95, 96 Döner eksenler 94, 95, 96 Durum, harici programlar 52 Düzlem, hizalama 19 Düzlem hizalama 35 Düzlemin hizalanması 96 E Eğdirilmiş eksen 95 Ethernet 40 EXTCALL 40, 51 F FFWOF 78, 79 FFWON 78, 79 FLIN 80 FNORM 80 Frezeleme 93 Freze tezgahının yapısı 94 G G kodu editör 58 H Hareket komutları 88 Hassasiyet 10, 42 Hız 10, 42 Hızlı Bakış 60 Hızlandırılmış harici blok arama 50 Hızlı görüntüleme 54 Hız artırma kumandası 44, 78, 89 Hızlı Bakış 54, 55 Mesafe ölçümü 55 Hız programlama 89 High Speed Ayarı 42, 72 İ İleri -bakma 76 İleri Bakma 89 J Jerk 89 Jerk sınırlama 78 JOG 32 Takımların ayarlanması 16 Takım ölçümü 32 JOG modu 18 JOG modunda ölçme 17, 33 802Dsl ile 33 98 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri Dizin Referans bilgileri Dizin K Karıştırma 11 Gravur işleme çevrimi 59 Kenar ayarı 28 Kenar, ölçüm 19, 25 Kenar ölçümü 35 Kesme 49 Kesme hızı profili 80 Kompakt Flash kart 40 Koordinat sistemleri 63 Kompresör 11, 74, 88 Kompresör işlevi 11 Kompresör toleransı 12 Köşe ayarı 36 Köşe, ölçüm 19 Köşe ölçümü 35 M-N Makine yapılandırması 18 Makine yapılandırmaları 29 Makine hareketi 63, 92 Makine hareketleri 24, 66 NC kalıp oluşturma programı 13 Yapı 13 O-Ö Otomatik mod 35, 36 Takım yarıçapının belirlenmesi 39 Bir takımın ölçülmesi 38 Bir parçanın ölçülmesi 36 OTOMATİK mod 35 OTOMATİK mod Bir takımın ölçülmesi 38 Otomatik modda ölçüm 17 Ölçüm çevrimleri 19, 35, 38 seçme 19 P Parça ölçüm 16 ayarlama 16, 18, 33 PCU 20 40 PCU50 40 Programlanabilir geçiş Spline interpolasyonu 11 Programların yönetilmesi 40 Program veri aktarımı 40 Program yapısı 13, 46 Program devam etme 48 kesme 48, 49 seçme 48 başlatma 48 durdurma 48 Prob 18 Prob kalibre etme 19 , 35 R REPOS 49 S Serbest biçimli işleme 10 Seri arabirim (port) 40 Sıfır noktası 18 Sıfır ofseti 20, 28, 64 Sıfırlama 50 Sıkıştırma 44, 73 Simülasyon 60 ShopMill 56 Kazıma çevrimi 59 İşlevler 57 Takım yönetimi 57 Kullanıcı arabirimi 56 SOFT 78, 79 Spline 11 Spline Inerpolasyon 11 Süreç halkası CAD-CAM-CNC 9 Süreç içi ölçüm 35 Sürekli yol modu 76 Sürekli yol kumandası 44, 73 T Takım geometrileri 30: Takım ofseti 31 Takım ofset verileri 31 Takım ölçümü 30: Takım referans noktası 30 Takım yönetimi ShopMill 57 Takım tezgahı 30 TCU 40 99 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Referans Bilgileri Dizin Referans bilgileri Dizin Takım tipi Freze tipleri 30 Takım uzunluğunun belirlenmesi 38, 53 Takım yarıçapı dengelemesi 90 Teknoloji G grupları 88 Temel dönme 20, 22, 25 Temel çerçeve 63 Tezgahta iki döner ekseni olmayan makine 20 Tezgahta iki döner eksenli makine 96 Tool (takım) ölçüm 16 JOG modunda ölçüm 32 Tolerans bandı 12 Tolerans_tol. 44, 73 Tool yönlendirme 92 Takım ölçüm ucu, kalibre etme 32 U USB arabirimi 40 Y Yön vektörü 92 Yüksek Hız Ayarı 42, 72 Yüksek Hız Ayarı çevrimi 59 Yüzey kalitesi 10, 42 Z Z ekseni için bir nokta ölçme 37 100 © Siemens AG 2007. Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007 Siemens AG Automation and Drive Technology Motion Control Systems Postfach 3180 91050 Erlangen GERMANY www.siemens.com/automation/mc © Siemens AG 2007 We reserve the right to make changes Order No.: 6FC5095-0AB20-0VP0