Untitled - TEGV - Bilgi Benim İşim

Transkript

TÜRKİYE EĞİTİM GÖNÜLLÜLERİ VAKFI
Bilgi Benim İşim
Gönüllü Kitabı
MODÜL 2
2./3. SINIFLAR
Doç. Dr. Feza ORHAN
Dr. M. Betül YILMAZ
Teknogen Oyun Tasarımları
Yrd. Dr. Serhat Bahadır KERT
Sezgin VATANSEVER
2011
TEGV – Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 – 2./3. Sınıflar
2
Sevgili Gönüllü,
Bu kitapçık “Bilgi Benim İşim” etkinliğinin ikinci ayağını oluşturan 2. Modül’ün toplam 16 haftalık
etkinlik içeriği ile ilgili bilgi ve bunlara ait gönüllü yönergelerinin kullanımı ile ilgili gerekli
açıklamalardan oluşmaktadır.
Genel Amaç
“Bilgi Benim İşim” etkinliğinin amacı, çocukların bilgisayar ve teknoloji okuryazarı olmasını
sağlamaktır. Ancak bu hedefe ulaşmak üzere hareket ederken TEGV’in kendi misyonu dahilinde
çocukların;
o
Özgüven sahibi,
o
Öz disiplin ve Öz yönetim becerilerine sahip,
o
Analitik / Eleştirel düşünebilen
o
Yaratıcı Düşünce becerisine sahip
o
Duygu Yönetimini başarabilen
o
İletişim (Empati) kurabilen,
o
İşbirliği içinde hareket edebilen,
o
Sorun Çözmeyi (Sorun Yönetimi) bilen,
o
Sorumluluklarına sahip,
o
Evrensel değerleri algılayabilen, uygulayabilen ve fark yaratan
bireyler olmaları yolunda da çaba sarf edilmesi de gerekmektedir.
Neden Teknoloji Okuryazarlığı?
En genel anlamıyla eğitim, bireylerin toplum ile uyum içinde yaşamalarını sağlayacak ve aynı zamanda
toplumun gelişmesine, ilerlemesine katkıda bulunacak davranışlar edinmesini sağlayan bir süreçtir.
Bu amaca uygun olarak da eğitim kurumları, toplumu oluşturan diğer alt kurumlardaki değişiklikleri
kendi süreçlerine yansıtmak zorunluluğu içerisindedirler. Diğer bir deyişle bireylerin davranışlarında
meydana gelebilecek değişimlerin istenilen yönde yani, diğer toplumsal kurumların beklentilerini
karşılayabilecek yönde olması beklenir. Nitekim son yıllarda teknoloji alanında yaşanan hızlı gelişim
çocukların da bu gelişmeye ayak uydurabilecek özelliklerle donatılma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.
Günümüzde, günlük yaşantımızda kullanılan teknolojiler sürekli olarak ve hızla değişmekte,
gelişmekte ve bireyler de bu teknolojileri kullanma süreçleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
1
“Bilgi Benim İşim” etkinliği programı, çocukları, teknoloji kullanımı ve teknolojideki gelişmeyi bilinçli
olarak takip edebilen Teknoloji Okuryazarı bireyler olarak ve bunun yanı sıra özellikle bilişim
teknolojilerini ihtiyaçları doğrultusunda kullanabilen Bilgisayar Okuryazarı bireyler olarak yetiştirmek
amacıyla hazırlanmış olan bir programdır.
Teknoloji Okuryazarlığı
Teknoloji okuryazarlığı kısaca; teknolojiyi kullanma, yönetme, değerlendirebilme ve anlama becerileri
olarak tanımlanabilir (ITEA, 2000). Teknoloji okuryazarı olan bir birey;
Teknolojinin nasıl ortaya çıktığını, zaman içinde nasıl geliştiğini; toplumun teknolojiyi ve
teknolojinin toplumu nasıl şekillendirdiğini anlar,
Teknolojiden korkmaz ya da teknolojiye tutkuyla bağlanmaz,
Hayatın herhangi bir alanında karşısına çıkacak teknolojileri istekleri doğrultusunda
kullanmakta güçlük çekmez.
2000 yılında A.B.D.’de ulusal bir komite tarafından geliştirilmiş olan “teknoloji okuryazarlığı”
standartları (ITEA, 2000), Modül 1’de olduğu gibi Modül 2’nin içeriğinin geliştirilmesinde de önemli
bir yol gösterici olmuştur. Modül 1 süresince amaçlanan kazanımlar sayesinde çocuklarda yaratılmaya
çalışılan teknoloji okuryazarlığı ve bilgisayar okuryazarlığı alanlarındaki farkındalık, sonrasında alınan
Modül 2 ile pekiştirilmektedir. Devamında yer alan Modül 3’te ise, teknolojiyi etkili ve amaca hizmet
edecek şekilde kullanan bireyler yetiştirebilmek amacıyla daha fazla araştırma ve uygulamaya yer
verilmektedir. Bu sebeple Modül 3 kapsamında ağırlıklı olarak işbirlikli bir ortamda proje tabanlı
öğrenmelere yer verilmektedir.
Bilgisayar Okuryazarlığı
Bilgisayar okuryazarlığı kavramı, temel olarak bireyin bilgisayarı ihtiyaçları doğrultusunda
kullanabilme becerisi olarak tanımlanabilir. Bu tanım çerçevesinde bir ilköğretim öğrencisinin
bilgisayar okuryazarlığı ile ilgili becerilerini bu kapsamda üç aşamada değerlendirmek mümkün
olabilir. Bu aşamalar; bilgisayarla tanışıklık, etkin bilgisayar kullanıcısı olmak ve bilgisayarda
programlama yapabilmek şeklinde özetlenebilir. Ek olarak, bilgisayar okuryazarı olan bir bireyin
bilgisayar uygulamalarının günümüz bilgi toplumu üzerindeki olası etkilerini anlaması ve
değerlendirmesi de beklenmelidir.
“Bilgi Benim İşim” etkinliği programı, yukarıda özetlenen bu becerilere sahip bireyler yetiştirebilmek
üzere planlanmış bir programdır.
2
İçeriğin Genel Çerçevesi
“Bilgi Benim İşim” etkinliği programının Modül 2 kapsamındaki içeriği, teknoloji okuryazarlığı ve
bilgisayar okuryazarlığı bilgi ve becerilerine yönelik kazanımlardan oluşmaktadır.
Modül 2’de yer alan içerik 3 ayrı çocuk düzeyine göre planlanmıştır. Bu düzeyler şöyledir:
İlköğretim 2 ve 3. sınıf
İlköğretim 4 ve 5. sınıf
İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf
Çocuklara kazandırılmak istenilen bilgisayar okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığı bilgi ve becerileri,
söz konusu bu düzeylere göre farklılık göstermektedir.
Modül 2, her hafta 2 saat (2 x 45 dk) olmak üzere 16 hafta sürecektir. Her haftanın ilk etkinlik saati,
Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum adı altında hazırlanan ve çocukların yaş özelliklerine göre
merak ettikleri teknolojik uygulamaları derinlemesine inceleyecekleri bir içerikten oluşmaktadır. İkinci
etkinlik saati ise çocukların Modül 1’de kazandıkları bilgi ve becerileri kullanarak oynayacakları
Teknogen adlı çevrimiçi bir oyundan oluşmaktadır. Teknogen oyunu, toplamda 39 küçük oyundan
oluşan ve bu küçük oyunların aşamalı olarak birbirleri ile ilişkili olduğu bütünsel bir temaya sahip olan
bir oyundur.
Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum
Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum çalışmaları, her hafta belirli bir tema üzerinde çalışılacak
şekilde, çocukların teknoloji üzerine merak ettikleri konuları derinlemesine inceleyecekleri bir
içerikten oluşmuştur. Bu temalar şunlardır:
Resim
Müzik
Sinema
Spor
Sağlık
Enerji
Doğa Olayları
Ulaşım ve Trafik
3
Zaman ve Saatler
Bilgiye Erişim
Bilim
Robotlar
Mobil Hayat
İnternet’te Haritalar
Astronomi
Uydular
Eğlence Dünyası
Her hafta, çocukların araştırma yapması, film izlemesi, ses ve resim dosyalarını incelemesi, okuma
parçaları okuması ve aynı zamanda bilgisayar üzerinde sunu, kelime işlemci ve hesaplama
programlarını kullanarak sunu, afiş, broşür gibi materyaller hazırlaması sağlanarak haftanın teması
ayrıntılı ve eğlenceli bir şekilde çalışılması amaçlanmıştır. Haftalık her bir çalışma konusuna yönelik
bilgisayar okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığına ait kazanımlar belirlenmiştir. Çocukların, ilgilerini
çekebilen konular üzerine eğlenceli bir öğrenme ortamında çalışarak belirlenen kazanımlara
ulaşmaları amaçlanmaktadır.
Teknogen Oyunu
Teknogen oyununun tüm tasarımı sürecinde; düşünen, sorgulayan, kendi iç yaratıcılığını harekete
geçirebilen bireylerin yetiştirilmesine katkıda bulunacak bir akış oluşturulmaya çalışılmış ve aynı
zamanda analitik/eleştirel düşünme, sorun çözme, yaratıcı düşünme, işbirliği içerisinde çalışabilme ve
evrensel değerleri algılama gibi bireysel becerilerin geliştirilmesi hedefi üzerinde önemle
durulmuştur.
Oyunun İçeriği: Oyunun teması; Su, Orman ve Ateş ülkelerinden oluşan Teknogen adlı gezegenin
koruyucu katmanının sürekli ve düzgün çalışması sağlanarak gezegenin varlığının sürdürülmesidir. Bu
koruyucu katman, bu üç ülke halkının barış ve işbirliği içerisinde yaşaması sayesinde
çalışabilmektedir. Koruyucu katman, tüm enerjisini Ateş ülkesinin sağladığı ısıdan almaktadır. Ancak,
Ateş ülkesi de canlılığını ve varlığını devam ettirebilmek için Orman ülkesinin ürettiği oksijene
muhtaçtır. Orman ülkesindeki tüm canlılar ise canlılıklarını ve gelişimlerini Su ülkesinden aldıkları su
ile sağlamaktadırlar. Bu üç halk, birbirleriyle tam bir dayanışma içerisinde yaşamaktadır. Zaman
içerisinde Su, Orman ve Ateş ülkelerinde ortaya çıkan sorunlar, koruma kalkanını zayıflatmış ve
tamamen yok olacak hale getirmiştir.
4
Oyunun Amacı: Oyunda hedeflenen; Su ülkesi, Orman ülkesi ve Ateş ülkesinde karşılaşılan sorunları
ülke insanlarının çözmesine yardımcı olarak Teknogen gezegeninin koruma kalkanının varlığını devam
ettirmesini sağlamaktır.
Oyunun Oynanışı: Oyunun başlangıcında, oyuncu kendi yaş grubuna göre hazır olarak gelen 4 farklı
karakterden birini oyun kahramanı olarak seçecektir. Oyun kahramanının, ülke insanlarının
sorunlarını çözmelerine yardımcı olarak koruma kalkanına eski enerjisini kazandırması gerekmektedir.
Oyunun akışı, ülkeden ülkeye ve kentten kente olmak üzere iki farklı geçiş oyunu türü ile
sağlanmaktadır. Her ülkenin girişinde, bir önceki ülkede çözülen sorunlardan toplanan parçalar
birleştirilerek çözülen ya da düzenlenen şifrelerden oluşan geçiş oyunları bulunmaktadır. Kentler
arası geçiş oyunları ise, belirlenen ulaşım araçlarıyla oynanan oyunlar biçiminde düzenlenmiştir.
Oyun, Su ülkesinin ilk kenti olan Nehir Kentte başlar ve bu ülkedeki diğer kentlerden sonra Orman
ülkesindeki kentlere ve sonra da Ateş ülkesinde kentlere doğru ilerler. Oyun kahramanının, tüm
kentlerdeki sorunları çözmesi ile oyun başarıyla tamamlanacak, gezegenin kalkanı tamamen
güçlenecek ve oyun kahramanı ışınlanarak dünyaya dönecektir. Her kentte karşılaşılan sorunların
çözülmesi ile tamamlanan görev sonucunda, oyuncu belirli bir puan alacaktır.
Oyunun Kazanımları:
Oyunun
No
Bulunduğu Yer
1
Su Ülkesi Girişi
Oyunun Adı
Gizemli Yazı
Oyunun Kazanımları
Harf tuşları, boşluk tuşu, Enter tuşu, nokta tuşu, virgül
tuşu, Backspace tuşu, Delete ve Caps Lock tuşlarını
kullanma
2
Nehir Kent
Balık Avı
Caps Lock tuşunu kullanma
Yön tuşlarını kullanma
Bazı işlerin yapılması ve belli görevlerin
tamamlanması için araçlar, materyaller ve beceriler
kullanır.
Araçlar insanların belli görevleri yerine getirmelerine
yardımcı olan basit nesnelerdir.
3
Nehir Kent
Nehre Yolculuk
Metni sola/sağa dayama, ortalama
4
Nehir Kent
Çürük Baraj
Seçme, kopyalama, kesme, yapıştırma
5
Nehir Kent
Sal ile Yolculuk
Klavye kullanma
6
Deniz Kent
Çöp Düşmanı
Bul/değiştir aracını kullanma
Atıklar, çevreye zarar vermemsi için uygun bir şekilde
dönüştürülmeli ya da atılmalıdır.
7
Deniz Kent
Hazine Odası
WordArt aracını kullanma
8
Deniz Kent
Gizemli Albüm
Resim ekleme ve düzenleme
Sayfa numarası ekleme
9
Deniz Kent
Gemi ile Yolculuk Klavye kullanma
10
Ada Kent
Su Yolu
Otomatik şekil ekleme ve düzenleme
Teknolojinin tasarlanması, üretilmesi, kullanılması ve
değerlendirilmesi için araçlar kullanılmaktadır.
5
11
12
Ada Kent
Ada Kent
Barış Mektubu
Çılgın Köprü
13
14
Ada Kent
Göl Kent
Balonla Yolculuk
Deniz Motoru
15
Gizemli Bataklık
16
Orman Ülkesi
Giriş
Meyve Şehri
17
Meyve Şehri
Bilgilendirme
Servisi
18
Meyve Şehri
Su Taşıma
19
Meyve Şehri
Tezgahtar
20
Mantar Evler
Küre
21
Mantar Evler
Su Baskını
22
Mantar Evler
Reklam Dağıtımı
23
Çam Kent
Mantar Kabini
24
Çam Kent
Yangından Kaçış
25
26
Çam Kent
Çam Kent
27
Çam Kent
Ağda Sorun
Mobilya
Fabrikası
İletişim Kanalları
28
Orman Ülkesi
Giriş
Manav
Şifreli Kapı
Metin düzenleme
Tablo ekleme
Satır sütun ekleme
Kenarlık ekleme ve düzenleme
Klavye kullanma
Diyagram yapısı
Sistemle ilgili düşünme parçaların birbirleriyle ne tür
ilişkileri olduğunu incelemeyi içerir.
Elde edilen bilgideki örüntüleri tespit etmek için
karşılaştırma ve sınıflandırma yapar.
Hesap tablosu programında hücreleri tanıma
Toplumsal beklentilerin karşılanması teknolojik ürün
ve sistemlerin kabul edilmesi ve kullanılmasında en
belirleyici etkendir.
Bilgi alışverişi baskı ve elektronik medya gibi birçok
teknolojik kaynak aracılığıyla yapılabilir.
İletişim teknolojisi, insanlar ve/veya makineler arası
mesajların uzak mesafelere teknoloji aracılığıyla
iletilmesidir.
Belli görevleri yerine getirmek için gerekli olan
araçları, ürünleri ya da sistemleri seçer ve güvenli bir
şekilde kullanır.
Bazı işlerin yapılması ve belli görevlerin
tamamlanması için araçlar, materyaller ve beceriler
kullanır.
Bilgisayar ve hesap makinelerini kullanır.
Bazı sistemler doğada bulunabilirken bazıları insanlar
tarafından yapılır.
Teknoloji doğal afetlerin yol açtığı sonuçların
giderilmesi ve atıkların dönüştürülmesinde
kullanılabilir.
Şirketler bir ürünü pazara çıkararak ve reklamını
yaparak, o ürüne talep yaratabilirler.
Düzenli ve sürekli olarak akıl yürütür.
ilişkileri olduğunu düşünmeyi içerir.
Belli görevleri yerine getirmek için gerekli olan
araçları, ürünleri ya da sistemleri seçer ve güvenli bir
şekilde kullanır.
Bilgisayar ağları konusunda temel kavramlar geliştirir.
Bir ürünü monte etmek için adım adım yönergeleri
takip eder.
iletilmesidir.
Düzenli ve sürekli olarak akıl yürütür problemi
tanımlar ve netleştirir
6
29
Buhar Kent
Sis
30
Buhar Kent
Elmas Avı
31
Buhar Kent
Buharlı Tren
32
Yanardağlar
Enerji Kristalleri
33
Yanardağlar
Teleferik
34
Maden Kent
Geri Dönüşüm
35
Maden Kent
Ayna
36
Maden Kent
Maden
37
Maden Kent
Asansör
38
Maden Kent
Kütüphane
iletilmesidir.
Harfler, karakterler, simgeler ve işaretler, fikirleri,
nicelikler ve operasyonları ifade etmekte kullanılan
sembollerdir.
Elde edilen bilgideki örüntüleri tespit etmek için
karşılaştırma ve sınıflandırma yapar (Özellikle ilk 2
bölüm için)
Birbirleriyle yarışan faktörlerin bazılarından ödün
vermek gerekebilir.
Düzenli ve sürekli olarak akıl yürütür, problemi
tanımlar ve netleştirir.
Harfler, karakterler, simgeler ve işaretler, fikirleri,
nicelikleri ve operasyonları ifade etmekte kullanılan
sembollerdir.
Gereksinimler ve şartlar bir ürünün veya sistemin
oluşturulmasında belirleyicidir.
Atıklar çevreye zarar vermemesi için uygun bir şekilde
geri dönüştürülmeli veya atılmalıdır.
Bazı malzemeler yeniden kullanılabilir ve/veya geri
dönüştürülebilir.
Araç ve makineler, tutma, kaldırma, taşıma, ayırma,
hesaplama, bilgiyi işleme gibi konularda insan
sınırlarını aşabilmektedir.
Tasarım süreci farklı sıralarla takip edilebilecek ve
gereken durumlarda tekrarlanabilecek adımlardan
oluşur.
Tasarım çözümlerini geliştirir.
Bilim sürecinde yaygın olan deneyleme süreci
teknolojik problemlerin çözümünde de kullanılabilir.
ilişkileri olduğunu düşünmeyi içerir.
Birbirleriyle yarışan faktörlerin bazılarından ödün
vermek gerekebilir.
Verilen bir amaca ulaşmak için sistemleri işletir ve
sürdürür.
Araç ve makineler, tutma, kaldırma, taşıma, gibi
konularda insan sınırlarını aşabilmektedir.
Gereksinimler ve şartlar bir ürünün veya sistemin
oluşturulmasında belirleyicidir.
İhtiyaç duyulan bilgiyi tanımlayan anahtar kavram ve
terimleri belirler.
İlgili disipline veya bilgi edinme kaynağına özel
terimleri tanır.
Kütüphanedeki bilgi kaynaklarına ulaşmak veya
ziyaret edebileceği yerleri belirlemek için çeşitli
sınıflandırma şemalarını ya da başka sistemleri
kullanır.
7
39
Ateş Ülkesi
Hanoi Diskleri
Tasarım süreci farklı sıralarla takip edilebilecek ve
gereken durumlarda tekrarlanabilecek adımlardan
oluşur.
Kriterler ve kısıtlar tasarımın gerekliliklerini oluşturur.
Nasıl Bir Öğrenme Yaklaşımı?
“Bilgi Benim İşim” etkinliği programı içinde temel alınan öğrenme yaklaşımı, yapılandırmacı öğrenme
yaklaşımdır. Bu yaklaşım çerçevesinde, çocuğa bilginin hazır verilmesi yerine bilginin çocuk tarafından
aktif bir şekilde kazanılması ve anlamlı öğrenmeyi gerçekleştirmesi beklenir. Anlamlı öğrenmede kişi
yeni edindiği bilgiyi eski bilgileri ile ilişkilendirir, ön bilgileri ile bağlantısını kurarak yeni bir bilgi
yapılanmasına gider. Anlamlı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için çocuğa sunulan yeni bilgiler kendi
içince bir bütünlük ve anlamlılık taşımalıdır. Ayrıca anlamlı öğrenmenin ön şartı, kişinin öğrenmeye
istekli ve onu gerçekleştirmeye kararlı olmasıdır.
Bu koşullar çerçevesinde etkinlikler, çocukta merak güdüsünü ortaya çıkaracak şekilde planlanmaya
çalışılmıştır. Ayrıca, etkinliğe katılan çocukların hem etkinliğe yönelik çalışmalara katılma isteklerini
motive edebilmesi hem de farklı bireysel özelliklere hitap edilebilmesi açısından “Çevremdeki
Teknolojiyi Keşfediyorum” bölümünde filmler, ses, resim ve metin gibi çeşitli çoklu ortam materyalleri
kullanılması yoluna gidilmiştir. Teknogen oyununda ise, sürükleyici olan ve başarma hissini veren
bütünsel bir temaya sahip oyun kurgusu tasarlanmıştır.
Yapılandırmacı yaklaşım çerçevesinde, etkinlikleri gerçekleştirirken çocukların öğrenme süreçlerinde
akranları ile etkileşimde ve işbirliği içinde olmaları, farklı bakış açılarının farkına varmaları, bu
farklılıklar üzerinde durarak yargıya varmaları (öğrenmeyi gerçekleştirmesinin) önemle üzerinde
durulan uygulamalardır.
Nasıl Bir Öğrenme Ortamı?
Öğrenme ortamı düzenlenirken “Karma Öğrenme” ortamı oluşturulmaktadır. Karma öğrenme
ortamı, sınıf içinde yüzyüze eğitim ile bir Web materyali üzerinden gerçekleştirilen farklı iki
uygulamanın birlikte kullanılması sürecini ifade eder (Dabbagh, Banan-Ritland, 2005). Bir başka
deyişle, “Bilgi Benim İşim” etkinliğine katılan çocuklar her hafta 2 saat (2 x 45 dk) gönüllülerle yüzyüze
çalışmalar yaparken sık sık da Web üzerinde onlar için özel hazırlanmış materyalleri de kullanarak
etkinliklerini gerçekleştireceklerdir.
Karma öğrenme ortamı ile ilgili ayrıntılar şöyledir:
8
“Bilgi Benim İşim” etkinliğinin gerçekleştirileceği ortam, TEGV bilgisayar etkinlik odası olacaktır.
Çocuklar gönüllülerle her hafta 2 saat bir araya gelecekler ve bu süre zarfında zaman zaman yüzyüze
etkileşime dayalı etkinlikler, zaman zaman da aynı ortamda yer alan bilgisayarlar üzerinde yer alacak
Web
materyali
ile
etkileşime
geçerek
bireysel
öğrenme
sürecine
dayalı
etkinlikleri
tamamlayacaklardır.
a. Fiziksel Ortam:
Yüzyüze Ortam: Gönüllü ile çocuklar tartışma, soru-cevap, grup çalışmaları, film izleme vb.
etkinlikleri yüzyüze bilgisayar etkinlik odasında yapacaklardır.
Web Ortamı: Çocukların öğrenmeyi gerçekleştirecekleri ortamlardan bir diğeri ise İnternet
üzerinden bir Portal aracılığıyla erişecekleri ve adına “Etkinlikler” adı verilen Web tabanlı ortamdır.
Web tabanlı öğrenme sürecinde, etkinlik odasında yer alan bilgisayarlardan bir tanesi gönüllü,
diğerleri ise çocuklar tarafından kullanılacaktır. Her bir bilgisayara bir çocuğun oturması
gerekmektedir. Eğer olanak varsa, gönüllünün bilgisayarına bağlı bir projektor kullanılması
özellikle önerilmektedir. Bu ortamda çocuklar, belirli bir plan doğrultusunda hafta hafta
erişimlerine açılan etkinlik materyallerine erişebilmektedirler. Bu materyaller, haftalara göre
etkinliklere dağıtılmışlardır. Gönüllü, ilgili haftanın etkinliğini açana kadar çocuklar bu materyalleri
göremezler. Ancak, açılmış olan etkinliklerde yer alan her tür materyal çocuklar tarafından tekrar
tekrar kullanılabilmektedir. Bunun için çocuklar etkinlik sonunda kalan süreleri kullanabilecekleri
gibi, bilgisayar ve İnternet bağlantısının olduğu farklı mekanlardan da sisteme istedikleri zaman
bağlanabilir ve materyalleri kullanabilirler. Teknogen oyunu, Web ortamında oynanan bir
oyundur. “Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum” bölümünde Web ortamında kullanılan
materyaller ise beş ana başlık altında toplanmaktadır:
1. Sunular: Sunular, içinde durağan ya da hareketli görselleri barındıran, belirli bir ya da bir
kaç kazanıma yönelik küçük konulu etkileşimsiz gösterilerdir. Sunuların, –imkan varsaprojektör yardımıyla, gönüllünün idaresi altında izletilmesi uygun olacaktır.
2. Videolar: Videolar, çocukların bireysel olarak izleyecekleri kısa filmlerdir. Bu videolar da
sunular gibi belirli bir ya da bir kaç kazanıma yönelik olarak hazırlanmışlardır.
3. Resimler: Resimler, çocuğun belirli bir bilgisayar programını (Paint, Word, vb.) kullanarak
yapacağı çalışmalarda ihtiyaç duyabileceği görsel malzemelerdir. Bu resimlerin bir kısmı
ise çocuğun incelemesi istenen görsel malzemelerdir.
9
4. Sesler: Sesler, çocuğun dinlemesi istenen işitsel malzemelerdir.
5. Belgeler: Belgeler, çocuğun okuması, incelemesi, örnek olarak kullanması ya da üzerinde
işlem yapması istenen metin belgeleridir.
b. Araç ve Gereçler: Etkinlik boyunca kullanılacak araçların başında bilgisayarlar gelmektedir. Ayrıca,
içeriği “Bilgi Benim İşim” etkinliği için oluşturulmuş olan Etkinlik Kutusu içinde de farklı haftalarda
kullanılacak olan kağıt, kalem, yapıştırıcı gibi basit araç ve gereçler bulunacaktır.
Kullanılan Yöntemler
Tüm bu gerekler çerçevesinde, “Bilgi Benim İşim” etkinliği içinde yer alan tüm etkinliklerde çocuğun
aktif ve katılımcı olması beklenmektedir. Bu amaçla sık sık soru / cevap ve tartışma etkinliklerine yer
verilmekte ve bilgiyi gerek akranlarının gerekse gönüllünün katkılarını da dikkate alarak edinmesine
gayret edilmektedir.
“Bilgi Benim İşim” etkinliği içinde en sık kullanılan yöntem ve teknikler aşağıda açıklanmaktadır:
1. Oyun tabanlı öğrenme: Web üzerinden ulaşılabilen Teknogen oyununun içerdiği
bilgisayar oyunları kullanılmaktadır.
2. Küçük grup çalışması: Akran öğrenmesini gerçekleştirebilmek ve farklı bakış açılarının
farkına varabilmek için çocuklara sık sık küçük grup çalışmaları planlanmıştır. Küçük grup
çalışmaları genellikle 2 ila 6 çocuk ile yapılır. Bu etkinlik için kaç kişi ile grup
oluşturulacağı yönergede belirtilmektedir.
3. Büyük grup çalışması: Tüm çocukların beraberce çalıştığı, toplu sınıf uygulamalarıdır.
4. Soru / cevap: Çocukların yapıcı, yaratıcı düşünmelerini teşvik, eleştirel bakış açısı
kazandırmak, problem çözme becerisini geliştirmek, fikirlerini bir düzen içinde ifade
etmesine zemin hazırlamak gibi amaçlarla soru / cevap etkinlikleri kullanılmaktadır. Bu
etkinlikleri uygularken tüm çocukların katılımını sağlamak, verilen cevapları yanlış dahi
olsa kabul etmek, yanlış cevap veren çocukları yanlışından veya bilgi eksikliğinden dolayı
eleştirmemek, ancak çocukların yanlışlığı kendilerinin fark etmelerine ve düzeltmelerine
imkan sağlamak, soru / cevabı bir tür sınav havasına sokmamak dikkate alınması gereken
önemli noktalardır.
10
5. Tartışma: Bu teknikte soru/cevaptan farklı olarak akış gönüllünün yönetiminde ancak
çocuktan çocuğa doğru olmalıdır. Çocukların tartışma ile ilgili genel kurallara uymaları
(söz hakkı alma, başkasının sözünü saygı göstererek dinleme, itirazlarını yine saygı
çerçevesinde ve fikir bazında sunma, vb.), bunun dışında her tür fikirlerini açık ve serbest
şekilde ortaya konmalarının beklendiği bir tekniktir. Tartışma sonucunda gelinen nokta
her zaman gönüllü tarafından son bir kez ifade edilmelidir.
Yönergeler Nasıl Kullanılacak?
Yönergeler, kazanımlar doğrultusunda peş peşe uygulanacak etkinlikler şeklinde planlanmıştır. Bu
planlardaki etkinlik sıra ve sürelerine uyulmaya çalışılması önemlidir. Herhangi bir etkinlikle ilgili süre
vb. sıkıntılar yaşanması durumunda, durumun etkinlik sonunda doldurulması gereken değerlendirme
formunda açık bir şekilde izah edilmesi beklenmektedir.
Yönergelerde, çocuklara yöneltilen soruların beklenen cevapları ya da yapılması istenen işin nasıl
yapılacağı ile ilgili bilgilendirmeler kutucuklar içinde açıklanmaktadır. Ayrıca, bir etkinliğin
gerçekleştirilmesi sırasında gönüllünün mutlaka dikkat etmesi gereken noktalar da kutucuklar içinde
açıklanmaktadır.
Yönergeleri kullanırken şu hususlara önemle dikkat edilmesi tavsiye edilir:
1. Yönergeler etkinlik öncesi dikkatle mutlaka okunmalı,
2. Yönergede belirtilen etkinlik öncesi hazırlıklar gönüllü tarafından mutlaka birime erken
gelinerek yapılmalıdır.
3. Yönergelerde yer alan etkinlik sıralarına uyulması gerekmektedir.
4. Yönergelerde verilen süre tahmini süredir, her gönüllü kendi grubunun hızına göre süreyi
kendisi ayarlamalıdır.
İşleyiş
“Bilgi Benim İşim” etkinliği Modül 2’de 2 x 45 dakikadan oluşan toplam 16 haftalık bir program
öngörülmüştür.
Tüm haftaların kendine özgü araç ve materyalleri bulunmaktadır. Çocuklar Web ortamından
erişmeleri istenen materyallere, her hafta birinci etkinlik saati başlamadan hemen önce “Gönüllü
Etkinlik Sayfası” üzerinden gerçekleştirilecek olan “Ekinlik Aç” işlemi sonrasında erişebilirler. Ancak
gönüllüler için böyle bir kısıtlama söz konusu değildir. Web ortamındaki tüm materyaller her an
gönüllünün erişimine açıktır.
11
Tüm etkinlikler, yönergeler doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Bazı çocukların bir hafta gelmemesi
gibi durumlarda, çocuklara eksik kalan kısımları kendi başına tamamlaması gerektiği ifade edilmelidir.
Gönüllü İş Akışı
A. İlk Hafta
1. İlk hafta tanışma ortamında “Etkinlikler” sayfası tanıtılır ve bu sayfadaki düğmelerin nasıl ve
ne zaman kullanılacağı çocuklara anlatılır. İlk etkinlik saatinde yapılacak olan Çevremdeki
Teknolojiyi Keşfediyorum çalışma konuları ile ilgili, ikinci etkinlik saatinin girişinde de
Teknogen oyunu hakkında bilgi verilir. Bunun için; öncelikle tüm çocukların bilgisayar
ekranlarını düğmelerinden kapatmaları ve gönüllüyü izlemeleri sağlanır. Ardından çocukların
ekranları açmaları istenir ve yine gönüllüyü takip ederek adım adım ilgili materyale geçmeleri
sağlanır.
B. Her Etkinlikten Önce
2. Haftaya hazırlanmaya, o haftanın kazanımlarının incelenmesi ile başlanmalıdır.
3. Ardından çocuklar tarafından doldurulacak haftanın öz-değerlendirme formları incelenerek
gün sonunda çocukların hangi kazanımlara ulaştırılmasının hedeflendiği de incelenmelidir.
4. Haftanın kazanımları ve bu kazanımların çocuklar üzerindeki yansımaları üzerinde detaylı bilgi
sahibi olunduktan sonra haftaya ait yönergeler incelenmeli ve etkinlikte kullanılacak
hatırlatma kartları hazırlanmalıdır.
5. Yönergede belirtilen, o hafta kullanılacak Teknogen oyunları ile sunu, video, resim, ses ve
belgeler mutlaka önceden açılmalıdır. Bu kapsamda;
a. Teknogen oyunlarının nasıl oynanacağı, daha fazla puan yapabilmek için neler
yapabileceği,
b. Sunuların ve videoların kapsamı, içeriği, bireysel olarak mı yoksa grup halinde mi
izleneceği, duraklamaların yerleri, duraklamalarda yapılacak tartışmaların içeriği,
yöneltilen soruların ne olduğu ve olası cevapları vb zamanlaması,
c. Resim ve ses dosyalarının kapsamı, içeriği, ne amaçla kullanıldığı,
d. Okuma parçalarının içeriği, kazanım doğrultusunda ana fikrinin ne olduğu, varsa
çocuğa yöneltilen soruların cevapları,
12
e. Üzerinde çalışma yapılacak olan belgelerin özelliği, hangi bilgisayar okuryazarlığı
becerilerine yönelik olduğu, çocuğun neler yapması gerektiği
konularında hazırlık yapılmalı ve gerekli notlar alınmalıdır.
C. Etkinliğe Başlarken
6. Eğitim başlamadan en az yarım saat önce etkinliğe birlikte girecek olan iki gönüllü bir araya
gelmeli ve aralarında görev paylaşımı yapmalıdır. Bu paylaşımda hangi gönüllünün hangi
etkinlikte aktif olacağı, diğer gönüllünün bu esnada neler yapacağı ile ilgili etkinlik akışına
yönelik düzenlemeler kesinleştirilmelidir.
7. Her iki gönüllü etkinlik odasına birlikte girerler. Gönüllülerden bir tanesi çocukların
yerleşmeleri ile meşgul olurken, diğer gönüllü de gönüllü bilgisayarını kullanarak haftanın
etkinliğini çocuklara açar.
D. Etkinlik Esnasında
8. Etkinliğin başında çocukların yerlerine geçmelerinden hemen sonra şifrelerini kullanarak
Portala girmeleri ve “Etkinlikler” sayfasına geçmeleri sağlanır. Tüm çocuklar haftanın
etkinlikler sayfasına girdikten sonra ekranlarını kapatmaları istenir ve ancak bundan sonra
etkinliğe giriş yapılır.
9. Etkinlik esnasında bilgisayarlar kullanılmıyorsa ekranlarının kapalı olması unutulmamalıdır.
10. Etkinlik sırasında yönergenin birebir izlenmesi önem arz etmektedir.
11. Özellikle bilgisayar okuryazarlığı becerileri düşük çocuklar dikkatle takip edilmelidir. Eğer bu
tür çocuk sayıca azsa ikinci gönüllü bu çocuklara beceriye yönelik birebir takviye vermelidir.
Söz konusu beceriye sahip olmayan çocuk sayısının, mevcudun önemli bir kısmını oluşturması
halinde ise etkinliğe ara verilmeli ve söz konusu becerinin kazandırılmasına yönelik sınıf
öğretimi gerçekleştirilmelidir.
12. Teknogen oyununda zorlanan çocuklara, sadece oyunun nasıl oynandığına dair bilginin yer
aldığı “Yardım” menüsüne tekrar bakmaları söylenmeli; bunun dışında yardım edilmemelidir.
13
E. Etkinliği Bitirmeden
13. Günün sonunda çocukların mutlaka o haftaya yönelik öz değerlendirme ve oyun
değerlendirme formlarını doldurmaları sağlanmalıdır.
14. Çocukların, öz değerlendirme ve oyun değerlendirme formlarının doldurulması sırasında
yazılan maddeleri anlayamadıklarına yönelik bir ifadeleri olursa gönüllü bunlara yönelik
açıklama yapmamalı, anlayamadıkları yerleri boş bırakmalarını söylemelidir.
15. Tüm çocuklar çıktıktan sonra her iki gönüllü de kendi değerlendirme formlarını eğitim
noktasından ayrılmadan önce doldurmalıdırlar. Bu formların doldurulması sırasında gönüllü
tarafından verilecek her tür detay bilginin değer taşıdığı unutulmamalıdır.
Kaynaklar:
ITEA. (2000). Standart for Technological Literacy: Content for the Study of Technology. Interneational
Technology Education Association.
Dabbagh, N., Banan-Ritland, B. (2005. Online Learning Concepts, Strategies and Applications. New
Jersey: Pearson Merrill Prentice Hall.
14
Hafta 1
1. ETKİNLİK SAATİ
Süre: 45’
TANIŞIYORUZ
Çocuklarla tanışılır.
Etkinliğin nasıl işleneceğini çocuklarla paylaşılır.
Çocuklara etkinlik boyunca kullanılacak olan Portal hakkında kısaca bilgi verilir.
Çocukların teknoloji ve bilgisayar beceri seviyeleri çeşitli sorularla ölçülmeye çalışılır.
Hafta 1
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Çocuklara, bilgisayarları açmaları ve Portalda “Etkinlikler” sayfasına giriş yapmaları söylenir.
Çocuklara, “Çocuklar, Teknogen isimli bir oyunumuz var şimdi bu oyunu oynayacaksınız.”
yönergesi verilir ve çocukların 10-15 dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir. (5’)
Etkinlik
Çocuklara, Portal üzerinde yer alan Teknogen adlı oyunu açıp oynamaları söylenir. (15’)
10-15 dk. sonunda çocukların Teknogen oyunundan çıkmaları sağlanır.
Çocuklar Teknogen oyununu oynadıktan sonra, "Çocuklar bugünkü Teknogen oyunlarında neler
öğrendiniz?" sorusu sorulur ve cevapları alınır.
Bu sorunun cevapları alınırken, çocukların oyunun teknoloji okuryazarlığına yönelik kazanımlarının
yanı sıra bilgisayar okuryazarlığı ile ilgili kazanımları da göz önünde bulundurularak gerekirse
çocuklar çeşitli sorularla yönlendirilmelidir. Örneğin, "Peki, klavyeyi daha iyi kullanabiliyor musunuz
artık?" ya da "Peki, Word programında yazdığınız yazıların yanına resim eklemeyi öğrendiniz mi?"
gibi.
Çocuklara, “Avrupa Birliği tarafından desteklenerek sizin gibi çocukların oynaması için hazırlanmış
olan 2 adet oyun sayfası var. Şimdi de bu sayfalara girerek bu oyunları oynayacağız” denir.
Portaldaki ilgili ikonları tıklayarak “Wild Web Woods” ve “Lokum’un Oyun Gemisi” isimli oyunların
bulunduğu sayfalara girmeleri istenir. (15’)
Sonuç
“Etkinlikler” sayfasındaki “Değerlendiriyorum” bölümünde değerlendirme formu bulunup
bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını
doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun.
İlk hafta olması nedeni ile çocuklara bilgisayarın nasıl kapatılması gerektiğini gösterilir.
Çocuklardan bilgisayarlarını gösterilen şekilde kapatmaları istenir.
Doğru şekilde kapatmamanın ne gibi sakıncaları olacağı hakkında çocuklara soru yöneltilir. Gelen
cevapları dinlenir, doğruları onaylanır, yanlışlar düzeltilerek bu konuda kısa bir bilgi verilir. (10’)
Doğru bir şekilde kapatılmayan kasa ve ekranlar, kullanılmadıkları süre içinde uzun süre açık kalıp
ısınma, elektrik kesintisi vb. nedenlerle bozulabilir.
15
Hafta 2
Süre: 45’
SICAKLIK KAÇ DERECE?
Kazanım
Çizim programında kopyala / yapıştır işlemini yapar.
Çizim programında resme metin ekler.
Ev gibi binaların teknoloji ürünü olduğunu bilir.
Yöntem, Teknik: Soru-cevap, Uygulama, Araştırma, (Gösterip yaptırma)
Etkinlik Öncesi Hazırlık
Etkinlik kutusunda yer alan termometreyi etkinlikten en az yarım saat önce bina dışında bir yere
yerleştirmelidir. Termometre için; mevsim yazsa güneş görüp en yüksek sıcaklığa erişebileceği,
mevsim kışsa kuytu ve rüzgarlı bir yerde en düşük sıcaklığa inebileceği bir yer seçilmelidir.
Etkinliğe Giriş
“Dışarıda sıcaklık kaç derecedir acaba ne dersiniz?” denir ve dışarıdaki termometreden
bahsedilerek gönüllü bir çocuğun termometreyi tarif edilen yerden alıp getirmesi istenir.
Etkinlik odasındaki çocuklarla “Peki sıcaklığı ölçmek için hangi aracı kullanıyoruz?” sorusunun
cevabı tartışılır ve doğru cevap verildikten sonra “Bugün sizlerle bir termometre resmi yapalım mı,
ne dersiniz?” şeklinde giriş yapılır.
Çocuğun alıp getirdiği termometrenin gösterdiği sıcaklık derecesi tahtanın bir kenarına dışarıda
ölçülen sıcaklık değeri olduğu da belirtilerek yazılır ve termometre etkinlik odasında bir yere
yerleştirilerek etkinlik sonundaki sıcaklığın da okunacağı belirtilir.
Etkinlik
Çocuklardan Kütüphane’de yer alan Resimler bölümündeki Termometre resmini açmaları söylenir
(imkan varsa resim projektörden gösterilir) ve bir termometre çizecekleri bilgisi verilir.
Çocukların Portal penceresini küçültüp (aşağı indirip) bilgisayarlarından “Çizim” programını (Paint)
açmaları istenir.
Çocukların, Paint programındaki Araç çubuğunda yer alan farklı geometrik çizim araçları
(dikdörtgen, elips, çizgi, çokgen) ve silgiyi kullanarak bir termometre çizmeleri; boyama araçlarını
(püskürtme kabı, fırça, boya dök) ve Renk paletini kullanarak boyamaları sağlanır.
Resimde kullanılan araçlar;
* Yuvarlatılmış dikdörtgen aracı (termometrenin kendisi ve cam tüp)
* Elips aracı (Termometrenin çivi deliği ve cam tüpün hazne kısmı)
* Silgi aracı (Cam tüp çizilirken yuvarlatılmış dikdörtgen ve elipsin arasındaki gereksiz çizgilerin
silinmesi için)
* Çizgi aracı (iki farklı kalınlıkta)
* Metin aracı
* Renkle doldur aracı (termometrenin kendisi ve cam tüpün içi için)
16
Düzgün bir çizim elde edebilmek için çocukların aşağıdaki noktalara uygun davranmalarının
sağlanması gerekmektedir.
* Termometrenin derece çizgilerinin her birinin tek tek çizilmesi yerine bir kalın ve bir ince / kısa çizgi
çizildikten sonra ince çizgilerin kopyala/yapıştır ile çoğaltılması ve dokuza tamamlanması
sağlanmalıdır. Ardından bir kalın ve 9 ince çizgiden oluşan kısım dikkatlice kopyalanıp gerekli yerlere
yapıştırılmalıdır. Bu şekilde simetrik ve dengeli olacağına dikkat çekilmelidir.
* Kopyala / Yapıştır sırasında kopya şeklin alttaki şekli kapatmaması için gerekli şeffaflık ayarı
mutlaka gösterilmelidir.
* Benzer şekilde herhangi bir taraftaki sayılar yerleştirildikten sonra diğer taraftaki sayılar
kopyala/yapıştır kullanılarak daha iyi bir görüntü sağlanabilir.
Çocuklardan yaptıkları çalışmayı bitirdiklerinde kaydetmeleri istenir. (10’)
Çocuklardan Google arama motoruna girmeleri ve “termometre” yazarak görsellerde arama
yapmaları ve en az 3-4 sonuç sayfasını gezerek farklı biçimlerdeki termometreleri incelemeleri
istenir.
Çocuklara inceledikleri resimlerdeki termometrelerin sadece hava sıcaklığını ölçmek için mi
kullanıldıkları sorusu yöneltilir ve verecekleri cevaplar (vücut sıcaklığı, su sıcaklığı, fırın sıcaklığı,
vb.) alınır.
Termometrenin sıcaklık ölçen bir araçtır. Çocukların yanlış şekilde “ısı ölçmek” tabirini kullanmaları
halinde bunun yanlış olduğu, termometrenin ısı değil sıcaklık ölçtüğü söylenerek gerekli düzeltme
verilmelidir.
Ardından her çocuğun kendi istediği bir şeyin sıcaklığını ölçecek bir termometreyi hayal etmeleri
ve çizim programını kullanarak resmetmeleri istenir. (20’)
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala termometre sıcaklığının bir çocuk tarafından okunması istenir
ve diğer okunmuş sıcaklık değerinin altına iç sıcaklık değeri olarak yazılır.
Yaşadığımız binaların bu sıcaklık farkını elde etmek için yapıldığı ve bina yapımında pek çok farklı
teknoloji kullanıldığı, bu teknolojiler sayesinde binaların barınabilen yerler haline geldiği
vurgulanır.
Sıcaklığın teknoloji sayesinde kontrol altına alınabildiği vurgulanır.
Hafta 2
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
İlk saatteki etkinlikler bitmediyse, devam edilir. Bittiyse, “Çocuklar ilk etkinlik saatinde yaptığımız
çalışmalar sonucunda yeni olarak neler öğrendiniz söyler misiniz?” sorusunun cevapları alınarak
konu toparlanır. (10’)
Çocuklara “Çocuklar, şimdi Teknogen isimli oyunu oynayacaksınız.” yönergesi verilir ve çocukların
10-15 dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir.
Etkinlik
17
Sonuç
doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. (5’)
Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmaları istenir.
18
Hafta 3
Süre: 45’
FARKLI MÜZİK ALETLERİ
Kazanım
Kelime işlemci programında dosyadan resim ekler.
Kelime işlemci programında resim düzenler.
Müzik yapabilmek için farklı teknolojilere sahip müzik aletleri kullanıldığını bilir.
Çocuklar gelmeden Kütüphane’de yer alan Sesler bölümündeki Beethoven’a ait Für Elise ve Ayışığı
Sonatı isimli müzik dosyaları bilgisayarda çalınmak üzere hazır hale getirilmelidir. Ek olarak Brad
White And Pierre Grill ikilisine ait “LULLABY” adlı eser için İnternetten arama yapılarak
kullanılabilir. Bu eser İnternette birden fazla alandan bulunabilir. Piyano ile seslendirilen örnek
kullanılmalıdır.
Etkinliğe Giriş
Aşağıda yer alan sorular ile etkinliğe giriş yapılır:
o Çocuklar ilk hafta bir ressamdan bahsetmiş ve onun gibi resim çizmeye çalışmıştık, bu hafta
da biraz müzikten bahsedelim.
o Bildiğiniz müzik aleti var mı?
o Bana isimlerini sayar mısınız?
o Peki, içinizde hiç müzik aleti çalan var mı?
o (Eğer var ise) Bu müzik aletini çalmayı nereden öğrendiniz? (kendi kendine ya da yardım
yoluyla)
Etkinlik
Çocuklara Kütüphane’de yer alan Resimler bölümündeki resim dosyalarını açmalarına yönelik
aşağıdaki yönerge verilir.
Müzik-a ... Müzik-d dosyalarını açalım. Bu dosyalardaki resimler bir yapboz’un parçaları. Parçaları
düzgün bir şekilde bir araya getirdiğinizde karşınıza bir müzik aleti çıkacak. Bakalım bu aletin adını
biliyor musunuz?
Çocuklara, bu resimleri kopyalamaları, Portal penceresini küçültüp bilgisayarlarından “Kelime
İşlemci” programını (Word) açarak gelen boş sayfaya yapıştırmaları ve ardından bulmacayı
tamamlayacak şekilde resimleri bir araya getirmeleri söylenir.
Resimlerin düzgünce bir araya getirilebilmeleri için;
* Her bir resim seçiliyken Biçim Menüsü altında “Metin kaydırma” ayarlarının “sıkı” ya da “kare”
olarak değiştirilmesi gerekir.
* Daha sonra resimler sayfa üzerinde sürüklenip bırakılarak akordiyon resmi elde edilmelidir.
* Elde edilen resmin dağılmadan bir arada durmasını sağlamak için klavyenin Shift tuşuna basılmalı
ve tüm resimlere birer birer tıklanmalıdır. Ardından fare resimlerin üzerindeyken farenin sağ tuşu
kullanılarak “Grupla” seçilmelidir.
Yukarıdaki adımlar öğrencilere küçük adımlar şeklinde, detaylı olarak açıklanmalıdır. Eğer imkan
varsa projektör mutlaka kullanılmalı ve gösterip yaptırma tekniği uygulanmalıdır.
Kelimeler, yazımında karışıklık olabileceği için mutlaka önce tahtaya yazılmalıdır.
19
Çocuklardan müzik aletinin adı istenir. Doğru cevap gelmezse Gönüllü tarafından “akordiyon” ismi
aktarılır ve tahtaya yazılır. (10’)
Çocuklara Google arama motoruna girmeleri ve arama çubuğuna “video akordiyon” yazmaları
söylenir.
Akordiyondan ses çıkabilmesi için tıpkı kavalda ya da flütte olduğu gibi hava üflenmesi gerekir. İşte bu
bol hava akımı körüğün içine sıkıştırılıp bırakılarak sağlanır. Yani flüt için istenen hava nefesimizden
gelirken akordeon için lazım olan hava körükten elde edilir.
Çocuklara gelen videolardan istedikleri bir ya da iki tanesini kulaklıklarını takarak dinlemeleri
söylenir.
İzlemeler sona erdikten sonra çocuklara akordiyonun nasıl çalındığı ve nasıl çalıştığı hakkında
sorular yöneltilir.
Akordiyonun ortasındaki büyük körüğün ne işe yarıyor olabileceği tartışılır.
“Akordiyon bir teknoloji ürünü müdür çocuklar?” sorusu yöneltilerek insanların teknolojinin
yardımı ile eğlence amaçlı aletler geliştirdiği fikrini çocukların edinmesi sağlanır.
Çocuklara akordiyonun tuşlarının görünüşünün başka bir müzik aletini çağrıştırıp çağrıştırmadığı
sorusu yöneltilir. Siyah beyaz tuşlarından dolayı piyano cevabı beklenir. (10’)
Bu bölümde gönüllü bilgisayarından Beethoven’ın “Für Elise” adlı eseri dinletilmeye başlanmalıdır
Arkasından yine Beethoven’a ait Ay Işığı Sonatı” çalınabilir. Diğer bir alternetif “Lullaby” (Brad White
and Pierre Grill) olabilir. Parçalar ders sonuna kadar çalınmaya devam edilebilir.
Çocuklardan Kütüphane’de yer alan Belgeler bölümündeki Piyano Hakkında dosyasını açmaları
istenir. Açılan sayfada yer alan tablodaki soruların cevaplarını bilip bilmedikleri çocuklara sorulur.
Çocuklara bu soruların cevaplarını öğrenebilmek için, Kütüphane’de yer alan Sunular
bölümündeki Piyanistler sunusunu izleyecekleri duyurulur.
Şimdi sunuyu dikkatle izleyerek şu soruların cevaplarını bulun ve tablodaki yerlerine yazın bakalım:
* Piyanoda kaç tuş olur?  Ortalama 88 tuş, bunlardan 36’sı siyah
* Kaç çeşit piyano var?  Kuyruklu piyanolar ve konsol piyanolar
* Piyano çalan sanatçılara ne ad verilir?  Piyanist
* Ülkemizin ünlü piyanistleri kimlerdir?  Güner-Süher Pekinel kardeşler, Fazıl Say, Tuluhan Uğurlu,
Gülsin Onay.
İzleme bittiğinde tabloyu doldurmaları için süre verilir. Gerekiyorsa sunuyu yeniden izlemelerine
izin verilmelidir.
Çocuklardan cevapları bulduktan sonra beğendikleri bir piyano resmini de belirtilen alana
yapıştırmaları istenir.
Çocuklara dinletilen ve piyano ile çalınan bu eserleri beğenip beğenmedikleri sorulur.
Çocuklara piyanonun dışında sevdikleri iki müzik aletinin daha resmini arama motorunda arayarak
aynı dosyanın değişik yerlerine yapıştırmaları söylenir.
Gerekli metin kaydırma işlemi ayarları tekrar hatırlatılır. (15’)
20
Hafta 3
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
21
Hafta 4
Süre: 45’
ROBOTLAR
Kazanım
Kelime işlemci programında çizim araçlarını kullanarak basit çizimler yapar.
Robot teknolojilerin gelecekte daha gelişeceğini bilir.
Eğer projektör yoksa, tüm bilgisayarları açarak Kütüphane’de Videolar bölümündeki ASIMO
videosunun tüm bilgisayarlarda çalışıp çalışmadığını test edilir. Eğer projektör varsa, ASIMO
videosunu gönüllü bilgisayarında çalıştırır ve istenildiği anda baştan oynatmaya hazır hale getirilir.
Etkinlikten önce tüm bilgisayarlar açılarak Word programlarındaki “Çizim” araç çubuklarının açık
olduğu denetlenmelidir. Eğer açık değilse; “Görünüm” menüsünün altındaki “Araç çubukları”
seçeneğine tıklanmalı ve “Çizim” araç çubuğu işaretlenmelidir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara bugün robotlar hakkında eğlenceli şeyler izleyecekleri ve yapacakları duyurulur.
Etkinlik
Çocuklara robot deyince akıllarına neler geldiği, izledikleri filmlerde hiç robot görüp görmedikleri
sorulur ve cevapları alınır.
Çocuklara Japon Honda firmasının 2006 yılında adına ASIMO adlı bir robot yaptığı ve bu robotun
insanların evlerinde yardımcı olarak kullanmaları için geliştirildiği aktarılır. “Şimdi ASIMO’nun
tanıtımının yapıldığı bir video izleyeceğiz, bakalım sizlerin aklındaki robotlara benziyor mu?” denir.
Eğer projektör yoksa bireysel olarak, varsa toplu olarak video başlatılır. Bireysel izleme yapılacaksa
çocuklara, Kütüphane’de Videolar bölümündeki ASIMO videosunu açmaları söylenir.
Gerekli yerlerde çocuklara şu açıklamalar yapılabilir:
Sunucunun da söylediği gibi ASIMO’nun gösterisinde sahnenin sunucunun yaşadığı ev olduğu
varsayılmaktadır. Sunucunun 1. dakikada ifade ettiği bu durum vurgulanmalıdır.
ASIMO’nun ve sunucunun İngilizce olarak söylediklerinin tercümesi:
0.23’: Sunucu: “Merhaba, İstanbul’daki gösteriye hoş geldin.”
ASIMO: Merhabalar, burada olmak çok güzel. Bu benim Türkiye’yi ilk ziyaretim”
1.20’: Sunucu görüntüde değil ama elinde bir el bilgisayarı olduğu ve ASIMO’ya vereceği komutu bu el
bilgisayarı ile gönderdiği vurgulanmalı.
1.44’: “ASIMO: “Bara gidiyorum”
2.00‘: ASIMO: “Barmen bey, iki çay ve bir portakal suyu istiyorum. İki çayı ve portakal suyunu
alıyorum. Tamam aldım. Şimdi bunları Melike Hanım’a götüreceğim. Masaya gidiyorum.”
2.50’: ASIMO: “İstediklerinizi getirdim. İki çay ve portakal suyu.”
Sunucu: “Teşekkürler ASIMO…”
3.45’: Sunucu: “Hazır mısın ASIMO?”
4.00’: Sunucu: “Tamam, hazır olduğunda ASIMO...”
4.15’: Sunucu: “Aferin...”
4.38’: Sunucu: “Tamam, ASIMO hazır olduğunda...”
5.55’: Sunucu: “ASIMO merdivenlere gider misin lütfen?”
22
6.10’: ASIMO: “İlerleyemiyorum, yolum kapalı.”
7.15’: Sunucu: “ASIMO bizim için basamakları çıkar mısın? Tamam ilerleyebilirsin. Aferin ASIMO.”
8.01’: Sunucu: “Hazır mısın ASIMO?”
8.20’: Sunucu: “Şimdi hazır mısın?”
Video izleme bittiğinde çocuklardan izlenimleri alınır. Ardından Google arama motoruna girerek
“robot” yazar ve arama yaparlar. Çocuklar gelen sonuçlardan http://tr.wikipedia.org/wiki/Robot
adresine yönlendirilirler ve sayfanın ilk bölümünü okurlar.
Okuma bitince sayfada yer alan “kendi kendine süpüren robot elektrik süpürgeleri” ifadesine
dikkat çekilir ve çocuklara kendi robotlarına sahip olsalar hangi amaçla kullanmak isteyecekleri
sorusu yöneltilir ve cevaplar alınır. Cevaplar üzerinde tartışılır. (20’)
Çocuklardan az önceki arama sonuçları sayfasına giderek görsellerde arama yapmaları ve gelen
robot resimlerini incelemeleri istenir.
Çocuklardan Kütüphane’de Belgeler bölümündeki Robot Çiziyorum dosyasını açarak oradaki robot
çizimini incelemeleri istenir ve bu çizimin Paint programında değil Word programında
gerçekleştirildiği vurgulanır.
Çocuklardan Word programı açıp yeni boş bir sayfada, Çizim araçlarını kullanarak bu hazır çizimin
aynısını veya istedikleri değişik bir robotu çizmeyi denemeleri istenir (15’).
Aşağıdaki çocukların çizim sırasında ihtiyaç duyabilecekleri bazı kullanım özellikleri verilmiştir. Bu
özellikler çocuklara eğer projeksiyon cihazı varsa göster/yaptır tekniği ile verilmeli aksi halde küçük
adımlar halinde aktarılmalıdır.
* Çocukların çizdikleri şekillerin içinin boyanmasında düz renklerin yanı sıra çizim çubuğundaki “Dolgu
rengi (kova)”nın yanındaki küçük ok yardımıyla Dolgu efektlerine girerek iki rengi karıştırabilecekleri
ya da “Önceden Belirlenmiş” renk karışımlarını kullanabilecekleri gösterilir.
* Çocukların robotun bir gözünü çizdikten sonra bir gözle ilgili tüm çizimleri klavyedeki SHIFT tuşuna
basarak aynı anda seçmeleri ve sonra kopyala/yapıştır kullanarak ikinci gözü elde etmeleri tavsiye
edilir.
* Robotun bir kolunu çizdikten sonra kopyala/yapıştır kullanarak ikinci kolu oluşturmaları, ardından
üzerindeki küçük yeşil daireyi kullanarak diğer kol için döndürmeleri tavsiye edilir.
* Robotun çizdikleri organlarının bazı bölümlerinin (örneğin bacaklarının) bir kısmının gövdenin
arkasında kalması isteniyorsa o organın seçilip farenin sağ tıklanması ve gelen seçeneklerden
‘En Arkaya Gönder’ seçilmesi tavsiye edilir.
* İstenirse şekil çizildikten sonra dış çizgilerin kaldırılabileceği gösterilir.
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Çocuklar robotlardan hoşlandınız mı? Robotların
evlerimizde, okulumuzda olmasını ister misiniz?” sorusu yöneltilir. Çocuklardan gelen cevaplar
değerlendirilir.
Robotların daha yaygınlaşabilmesi için teknolojinin daha da gelişmesi gerektiği, bu şekilde bizlere
hizmet eden akıllı robotlarımızın olabileceği vurgulanır.
Hafta 4
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
23
Etkinlik
Sonuç
24
Hafta 5
Süre: 45’
SAĞLIĞIMIZ VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Kelime işlemci programında madde işareti kullanır.
Hastalıklarla ilgili teşhis ve tedavi sürecinde faklı teknolojilerden yararlanıldığını bilir.
Eğer birimde mikroskop varsa kullanılmak üzere etkinlik odasında hazır bulundurulmalıdır. Ayrıca
farklı yapraklar, dosya kağıdı, su (damlası) gibi mikroskopta incelenebilecek nesneler de sınıfa
getirilmelidir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara bugüne kadar hiç bulaşıcı hastalık (kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği, vb.) geçirip
geçirmedikleri ve bulaşıcı hastalıkların sebepleri hakkında neler bildikleri sorulur. Cevaplar alınır.
Bu hastalıklardan kurtulma sürecinde hangi teknolojilerin kullanıldığı sorusu çocuklara yöneltilir.
Etkinlik
Kütüphane’de Belgeler bölümünden Virüsler dosyasını açmaları ve sessizce okumaları istenir.
Okuma bittiğinde çocuklara “Başak’ın hastalanmasına ne sebep olmuş?” sorusu yöneltilir ve virüs
cevabı beklenir.
Virüs denen şeyin neye benzediğini merak edip etmedikleri sorulur.
“Sizce virüsün fotoğrafı çekilse neye benzerdi, nasıl bir şekli olurdu?” sorusu yöneltilerek aşağıdaki
yönerge verilir.
Çocuklar şimdi Word programını açıyoruz. İlk satıra başlık olarak “Kafamdaki Virüs” yazıyoruz ve
‘Ortala’ düğmesi yardımıyla başlığı ortalıyoruz. Ardından hepimizi hasta eden bu virüsleri kafamızda
nasıl bir görünüşle canlandırdığımızı yazarak ve madde işaretleri kullanarak tarif ediyoruz.
Çocukların istenilen özellikteki belgeyi oluşturmaları için araç çubuğundaki madde işareti simgesini
nasıl kullanacakları küçük adımlar halinde açıklanır (varsa projektör yardımıyla göster/yaptır
tekniği kullanılır). (5’)
İlk aşamada madde işareti için Giriş Menüsü’ndeki “madde işaretleri” simgesini tıklamayı öğrenmeleri
yeterlidir.
Maddeleme bittikten sonra aşağıdaki yönerge verilir ve çizim yapmaları beklenir. (10’)
Şimdi daha önce nasıl kullanıldığını gördüğümüz çizim araçlarını kullanarak görünüşünü tarif
ettiğimiz hayali virüsleri çizelim.
Çizmeye başlamadan önce Ekle Menüsü’ndeki “Şekiller” içindeki “Yıldızlar ve Başlık Sayfaları” içindeki
şekillere bir göz atın, beğenirseniz kullanabilirsiniz.
“Bakalım virüsler gerçekten hayalinizdeki virüslere benziyor mu?” denilir. İnternette arama
motoruna girerek “kızamık virüsü” anahtar sözcükleri yazılır ve görsellerde arama yapılır.
Gelen az miktardaki görüntünün çok yetersiz olduğu söylenerek bu kez aramayı “rubeola virus”
anahtar kelimeleri ile yapmaları istenir. Rubeola kelimesi tahtaya yazılır ve Tıp dünyasında kızamık
anlamına geldiği, doktorların kendi aralarında konuşurken bu hastalık için “kızamık” değil
25
“rubeola” kelimesini kullandıkları belirtilir. Her mesleğin kendi terimlerinin olduğu ve
meslektaşların kendi aralarında bu terimleri kullanmayı tercih ettikleri eklenebilir.
Açılan yeni arama sayfasındaki virüslerin kendi çizdiklerine ne kadar uyum sağladığı sorulur ve
cevaplar alınır. (5’)
Çocuklardan Kütüphane’de yer alan Resimler bölümündeki 5 tane Virüs resmini açıp bakmaları
istenir.
Açılan sayfada yer alan farklı virüs fotoğraflarını incelemeleri için çocuklara kısa bir zaman verilir.
Çocuklara bu kadar küçük, gözle görülemeyen canlıların fotoğraflarını çekebilmek için hangi
araçtan yararlanılmış olabileceği sorusu yöneltilir ve mikroskop cevabı beklenir.
Çocuklara mikroskobu kimin bulduğunu / icat ettiğini bulabilmek için arama motoruna hangi
anahtar sözcüğü yazmak gerektiği sorusu yöneltilir ve cevaplar alınır.
* Çocukların aradıkları bilgiye erişebilmek için doğru anahtar sözcükleri seçmeyi öğrenmeleri önemli
bir kazanımdır. Bu yüzden, çocukların “mikroskop”, “mikroskobu kim buldu”, “mikroskobun babası”
gibi tekliflerin hepsi kabul görmeli ve denemeleri sağlanmalıdır.
Çocuklara bu sözcükleri Google arama motoruna girerek cevabı aramaları istenir. “Cevaba en hızlı
kimin ulaşacağı“ üzerine konuşulurak ortam hareketlendirilir.
Çocukların seçtikleri anahtar sözcükler arama motoruna girilerek, anahtar kelimelerin doğru
seçilip seçilmediğine bakılır.
En hızlı cevaba (Antony van Loewenhoek ) hangi anahtar sözcüklerle ulaşıldığına dikkat edilir.
(Eğer birimde mikroskop varsa) mikroskopla bir iki nesne incelenir.
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Hastalandığımızda niye hastalandığımızı anlamak
için teknolojiden yararlanıyor muyuz? Peki, iyileşebilmek için teknoloji kullanıyor muyuz?” soruları
yöneltilir.
Çocuklardan gelen cevaplar değerlendirilir. ”Teknoloji sayesinde hem bizi neyin hasta ettiğini
anlayabiliyoruz, hem de iyileşmemiz için gerekli tedaviler elde edebiliyoruz.” noktasına varılır.
Hafta 5
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
26
Sonuç
27
Hafta 6
Süre: 45’
TAŞITLAR VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Kelime işlemci programında dilediği satır ve sütun sayısına sahip tablo oluşturur.
Kelime işlemci programında oluşturduğu tabloyu biçimlendirir.
Taşıt teknolojilerini birbirlerinden ayırt eder.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara yürüyerek gidilemeyecek mesafede olan yerlere nasıl ulaştıkları sorusu yöneltilir. Gelen
cevaplardan yola çıkılarak genel olarak bunlara ne denildiği sorusu yöneltilir ve “taşıt” cevabı
beklenir. Taşıt teknolojileri olmasa her yere ve her zaman yürümek zorunda kalacağımız
hatırlatılır.
Etkinlik
Kütüphane’de Belgeler bölümündeki dosyalardan Taşıtları Hatırlayalım’ı açmaları ve yönergeye
uygun şekilde taşıtları bularak istenen yerlere yazmaları istenir.
İlgili taşıtlar;
1. uçak
2. gemi
3. otomobil
4. sandal
5. bisiklet
6. otobüs
7. tren
8. helikopter
9. yelkenli
10.motosiklet
Çocukların hepsi taşıt isimlerini doğru şekilde yaptıktan sonra bu taşıtlardan hangilerinin kara,
hangilerinin deniz ve hava taşıtı olduğu sorulur.
Kara, hava ve deniz taşıtı olanları daha kolay ayırt etmek için tablo kullanılabileceği söylenerek
Çocukların hepsi taşıt isimlerini doğru şekilde yaptıktan sonra bu taşıtlardan hangilerinin kara,
hangilerinin deniz ve hava taşıtı olduğu sorulur.
Kara, hava ve deniz taşıtı olanları daha kolay ayırt etmek için tablo kullanılabileceği söylenerek
Çocuklar şimdi bu taşıtları sınıflandırmak için bir tablo hazırlayacağız: Tablomuzda kaç sütun olması
gerekir sizce? (kara, hava ve denizin her biri için birer tane, toplam 3 tane). Peki en az kaç satır
olmalı? (Bir tanesi başlık satırı olduğuna göre en az 2-3 tane). Şimdilik 3 diyelim. Buna göre 3 x 3 bir
tabloyu bu listenin altına oluşturalım.
Çocuklara işlem küçük adımlar halinde adım adım gösterilir (projeksiyon cihazı varsa göster/yaptır
tekniği ile anlatılır).
Oluşan tabloya gerekli başlıkları yazmaları ve başlığa uygun şekilde biçimlendirmeleri söylenir.
Taşıt isimlerini yukarıdaki listeden kopyala/yapıştır ile alarak ilgili hücreleri doldurmaları sağlanır.
Tabloya satır eklemeyi daha önce yaptıkları hatırlatılır. Unutanlar için son satırın son hücresinde
iken “Tab” tuşuna basıldığı hatırlatılır.
28
Tabloyu doldurmaları bittikten sonra Kara Taşıtları sütunundaki tüm hücrelerin arka planını “açık
kahverengi”, Hava Taşıtları sütunundaki tüm hücrelerin arka planını “açık mavi” ve Deniz Taşıtları
sütunundaki tüm hücrelerin arka planını “koyu mavi” yapmaları istenir.
Bunun için sütunlardan birinin zemin rengini Gönüllü değiştirir, ikinci sütunu çocuklar söyler,
Gönüllü değiştirir, sonuncu sütunu ise çocukların değiştirmesi beklenir. (20’)
Çocuklara bu taşıtların daha fazla işe yarar olması için ne gibi özellikler getirilebileceği hakkındaki
düşünceleri sorulur.
Gelen cevaplar değerlendirildikten sonra Google arama motoruna “denizde giden otobüs”
yazmaları ve görsellerde arama yapmaları istenir.
Çocuklara aralarında böyle bir otobüs hayal eden olup olmadığı sorulur.
Arama motorunda bu kez “yüzen otomobil” için görsel aramaları istenir.
Çocuklardan mevcut taşıtlarda ne gibi farklılıklar düşünebilecekleri sorulur. İlginç, farklı, belirli bir
ihtiyacı karşılayacak bir taşıt hayal etmeleri istenir.
Tüm çocuklara söz verilerek düşündükleri taşıtı ve ne işe yarar olduğunu diğerleri ile paylaşmaları
istenir. (10’)
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “At arabası bir taşıt teknolojisi midir?” sorusu
yöneltilir (cevap: evet).
Çocuklardan gelen cevaplar değerlendirilir.
Etkinlik “Yürümek ya da bir hayvanın sırtına binmek dışında her türlü ulaşım mutlaka teknoloji
yardımıyla gerçekleşiyor.” diyerek etkinlik sonlandırılır.
Hafta 6
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
29
Hafta 7
Süre: 45’
ZAMAN VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Kelime işlemci programında karmaşık çizimler yapar.
Zamanı ölçmek için teknolojiden yararlanıldığını bilir.
Etkinlikten önce tüm bilgisayarlar açılarak kelime işlemci programlarındaki “Çizim” araç
çubuklarının açık olduğu denetlenmelidir. Eğer açık değilse; “Görünüm” menüsünün altındaki
“Araç çubukları” seçeneğine tıklanmalı ve “Çizim” araç çubuğu işaretlenmelidir
Etkinliğe Giriş
Çocuklara bildikleri saat çeşitlerini (kol, meydan, duvar, vb.) sıralamaları söylenir.
Kütüphane’de yer alan Resimler bölümündeki Saatler isimli resim dosyasını açmaları istenir
(Projektör varsa tüm çocuklar birlikte izlemeleridir). Resimdeki iki saat hakkında konuşulur. Bu
saatlerin hepsinin saati aynı şekilde mi gösterdiği sorulur ve kadranlı saat ile dijital saat arasındaki
farktan bahsedilerek giriş yapılır.
Etkinlik
Çocuklardan Google arama motoruna girerek anahtar kelime alanına “tasarım saatler”, “farklı
saatler”, “değişik saatler” gibi anahtar sözcükleri yazarak görselleri aramaları istenir. Çıkan saat
resimlerini incelemeleri, değişik şekillerde kadranlara sahip saatlere dikkat etmeleri söylenir.
Gördükleri kadarı ile saatlerin nerelerinde değişiklikler yapıldığı sorusu yöneltilir ve cevaplar
üzerinde tartışılır (çerçeveler  kare, dikdörtgen, elips, vb.; Rakamlar  alıştığımız rakamlar,
Romen rakamları, rakamların hepsi bir örnek ya da farklı biçimlerde, vb.; Kullanıldığı yer  kol,
duvar, masa üstü, vb.)
Çocuklara aşağıdaki yönerge verilir ve Kütüphane’deki Belgeler bölümü içindeki Saatim’de yer alan
ilk saatin benzerini birlikte Word programında adım adım çizmeleri sağlanır. (20’)
Çocuklar şimdi sizlerle birlikte adım adım bir saat çizelim. Sonra siz kendi hayalinizdeki saati
çizeceksiniz. Bu yüzden her adımda neler yaptığımızı öğrenmeniz önemli. Şimdi ben size adım adım
neler yapacağınızı söyleyeceğim.
1. İlk olarak “Ekle” menüsünden “Şekiller” düğmesine tıklayalım ve daire şeklini bulup tıklayalım.
2. Güzel bir daire çizebilmek için, bir elimizle klavyedeki Shift tuşuna basarken diğer elimizdeki fareyi
sayfanın üzerine getirelim, elimiz sol tuşa basılı iken çekerek istediğimiz büyüklükte bir daire elde
edelim.
3. Bu şekli seçerek “Şekil Dolgusu”nun yanındaki minik oka tıklayarak gelen listeden renk belirleyip
tamam diyelim.
4. ”Ekle” menüsünden “Metin Kutusu”nu seçerek ekleyelim, içine 12 yazalım.
5. Bu metin kutusunu seçerek şekil dolgusunu (beyaz) ve şekil anahattını (siyah) kaldıralım. Bu
metin kutusunu kopyalayalım ve saatimizin üstüne yapıştıralım.
6. Aynı metin kutusunun yeni kopyalarını yapıştırarak diğer rakamları tamamlayalım.
30
7. “Ekle” menüsünden “Şekiller” düğmesine tıklayalım ve “ok”u seçelim.Seçtiğimiz ok ile akrep ve
yelkovan oluşturalım.
Nasıl oldu saatiniz? Beğendiniz mi?
Çizim araçlarını kullanırken gerekli olacak bazı işlemler:
* Bir şeklin düzgün çizilmesi için (kare, daire, vb.) çizerken bir taraftan da klavyeden Shift tuşuna
basılmalıdır.
* İstenirse şeklin zeminine resim yerleştirilebilir. Bunun için “Şekil Dolgusu” seçilmeli ve açılan
menünün alt kısmındaki ‘Resim’ sekmesine tıklanarak istenilen bir resim eklenmelidir.
* Resmin üzerine yazı eklenecekse (örnekteki rakamlarda olduğu gibi) küçük bir metin kutusu
sayfanın boş bir yerine eklenir. İçine istenilen rakam yazılarak biçimlendirilir. Daha sonra metin
kutusu seçilerek “Çizgi yok” ve “Şekil Dolgusu” yok olarak değiştirilir. Bir rakam için bu yapıldıktan
sonra bu metin kutusunun kopyaları oluşturularak farklı rakamlar elde edilebilir.
* Eklenen bir şeklin bir kısmının daha önceki şeklin arkasında kalması gerekiyorsa şekil seçilir, sağ
tıklanarak “Sıra” seçeneği ve devamında “En Alta Gönder” seçeneği işaretlenir.
* Akrep ve yelkovan için ok çizildikten sonra sağ tıklanarak “Otomatik Şekil Biçimlendir” penceresi
açılır ve okun kalınlık, renk ve uç ayarları buradan yapılır.
* Oka ya da başka bir çizim nesnesine gölge vermek gerekiyorsa “Biçim” menüsünde “Gölge Efektleri”
tıklanmalı ve gelen seçeneklerden bir tanesi beğenilerek tıklanmalıdır.
* Çizim araç çubuğunda yer alan ve sol tarafı gösteren ok kullanılarak ve shift tuşuna basılarak
Çocuklar
çizimlerini tamamladıktan sonra, aşağıdaki yönerge verilir:
çizilmiş olan şeklin parçaları tek tek seçilmeli ve sol baştaki “Çiz” menüsü içindeki “Gruplandır”
Şimdi
2. sayfaya
gidelim
ve az önce
kullandığımız
araçları
çizilmiş yararlı
saate bakalım.
seçeneği
yardımıyla
tamamının
bir bütün
olarak tek
parçakullanarak
haline gelmesinin
olacağı Demek ki
çizim
araçlarını
iyi
kullanırsak
daha
da
güzel
çizimler
yapabileceğiz.
vurgulanmalıdır. Ayrıca grubu çözmek için de aynı menü içindeki “Grubu çöz” seçeneği kullanılabilir
Dikkat! Bu 2. çizimin öğrencilere uygulatılması gerekli değildir. Ancak çocukların merak edip sorması
halinde cevaplanmak üzere; bu saatin çizilebilmesi için gerekli bazı adımlar söyledir:
1. İlk olarak “Ekle” menüsünden “Şekiller” düğmesine tıklayalım ve simit şeklini bulalım, tıklayalım. Bir
elimizle klavyedeki Shift tuşuna basarken diğer elimizdeki fareyi sayfanın üzerine getirelim, bastırıp
çekerek istediğimiz büyüklükte bir simit şekli elde edelim.
2. Bu şekli seçerek “Şekil Dolgusu”nu seçelim, açılan pencerede “Resim” sekmesine tıklayarak Gözat
düğmesine basalım. Gelen listeden bir resim belirleyip tamam diyelim.
Bundan sonraki adımlar kısaca anlatılmıştır, gerek duyulursa aşağıdaki ek ipuçlarına başvurulabilir.
3. Metin kutusu ekleyelim içine 12 yazalım. Bu metin kutusunu seçerek dolgu rengini (beyaz) ve kenar
çzigisini (siyah) kaldıralım. Bu metin kutusunun bir kopyasını oluşturalım ve saatimizin üstüne
yerleştirelim.
4. Aynı metin kutusunun yeni kopyalarını yapıştırarak tüm rakamları tamamlayalım.
5. Elimizle klavyedeki Shift tuşuna basarken bir yandan da fare ile tüm rakamları (12 tane) tıklayarak
hepsini aynı anda seçelim ve gruplayalım.
6. “Ekle” menüsünden “Şekiller” düğmesine tıklayalım ve “ok”u seçelim. Seçtiğimiz ok ile akrep ve
yelkovan oluşturalım. Kalınlığını ve rengini değiştirelim
Çocuklara aşağıdaki yönerge verilir:
Evet çocuklar çok güzel bir saat çizdik az önce. Ama şimdi sizin kendi saat çizimlerinizi görmek
istiyorum. Kolunuzda, duvarınızda ya da masanın üzerinde nasıl bir saat görmek istersiniz, hayal edin
ve daha sonra da az önce yaptığımız gibi çizin. Çizimlerin çok karmaşık ya da zor olması gerekmiyor,
ama sizin hayalinizden çıkmış, size ait bir çalışma olması önemli.
Tüm çocuklara özgün saatlerini çizmeleri için gerektiğinde yardımcı olunur. (10’)
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Evet çocuklar bugün hep saatle uğraştık.
Biliyorsunuz saat de bir teknolojik araç. Sizce saat icat edilmemiş olsaydı hayatımızda ne gibi
değişiklikler olurdu?” sorusu yöneltilir. Çocuklardan gelen cevaplar değerlendirilir.
31
Hafta 7
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
32
Hafta 8
Süre: 45’
UZAY VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Kelime işlemci programında madde işareti düzenler.
Kelime işlemci programında sayfasına kenarlık ekler.
Uzayla ilgili çalışmalarda teknolojiden yararlanıldığını bilir.
Yöntem, Teknik: Soru-cevap, Uygulama, (Gösterip yaptırma)
Bu hafta kullanılacak olan “Yaşasın Gökbilim” adlı Tübitak yayını, pdf uzantılı bir dosyadır ve
görüntülenebilmesi için Acrobat Reader programı gereklidir. Tüm çocukların bilgisayarlarında bu
programın kurulu olduğundan emin olunuz. Bu programın deep freeze programı kaldırılarak
silinmeyecek şekilde kalıcı olarak yüklenmesi tavsiye edilir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara aşağıdaki sorular yöneltilir:
Geceleri gökyüzüne bakıyor musunuz hiç?
Neler görüyorsunuz?
O yıldızlar hakkında konuşalım mı bugün?
Etkinlik
Çocuklardan Kütüphane’de bulunan Belgeler bölümündeki Yaşasın Gökbilim adlı e-kitabı açmaları
ve inceleyerek 5. sayfaya kadar hızla ilerlemeleri istenir (pdf sayfası olarak 7. sayfaya kadar).
Çocuklardan “Gökbilimciler, yıldızların renklerini de araştırdılar” başlıklı bu 5. sayfayı dikkatlice
okumaları istenir.
Okuduklarını anlayıp anlamadıklarını kontrol etmek üzere yıldızlar ve renkleri hakkında kısa bir iki
soru yöneltilir. Daha sonra kitapta da sorulan “Güneş’in renginin nedir?” sorusu yöneltilir ve
cevaplar alınır (sarı).
Çocuklara aşağıdaki yönerge verilir (20’):
Çocuklar şimdi Word programını açıyoruz ve başlık olarak “Yıldızların Renkleri” yazıyoruz. Başlığımız
ortalı ve kalın olsun. Başlığı ortalamak için boşluk tuşunu kullanmadınız değil mi? Ortala düğmesine
basacaktık hani?
Şimdi yıldızların renklerini madde madde yazalım sayfamıza (Mavi yıldız, Beyaz yıldız, …). Bunun için
araç çubuğundaki madde imi düğmesini kullanabiliriz. Ona bir kez basalım, yıldız rengini yazalım ve
sonuna : koyalım. Enter’a basarak bir alt satıra inelim.
Çocukların bu aşamada sadece “Giriş” menüsündeki “Madde İşaretleri” simgesinin kullanmaları
yeterlidir.
Tüm çocuklar 4 renkteki yıldızları listeledikten sonra bu madde işaretinde görülen şeklin
değiştirilebileceğinden bahsedilir ve aşağıdaki yönerge verilir:
Çocuklar şimdi dört satırı da fareyi kullanarak seçelim. Ardından yine madde işareti düğmesine
gidelim. Ama bu kez üzerine değil yanındaki minik oka tıklayalım ve başka hangi şekiller varmış
bakalım. Bu şekillerin bir kaçını deneyelim.
33
Çocuklara burada Giriş Menüsü altındaki “Madde İşaretleri” tanıtılmalı ve orada mevcut 7 farklı
seçenekten bir kaçını denemeleri sağlanmalıdır.
Çocuklar şekilleri denedikten sonra “Bu madde işaretleri konuya tam uymuyor. Bizim konumuz
yıldızlar, o yüzden ben madde işaretim yıldız şeklinde olsun istiyorum, siz de ister misiniz?” sorusu
yöneltilir ve aşağıdaki yönerge verilir:
* Çocuklar satırlarımızı yine, fareyi kullanarak, seçelim.
* Giriş Menüsü altındaki “Madde İşaretleri” seçeneğine tıklayalım.
* Yeni bir menü açıldı.
* Bu kez menünün alt kısmındaki “Yeni Madde İşareti Tanımla” linkine tıklayalım.
* Bir penceremiz daha oldu. Bu yeni pencerede bir “Simge” düğmesi var, gördük mü?
* Şimdi o düğmeyi tıklayalım ve gelen penceredeki Font kutusunun içini ‘Windings’ (gönüllü tahtaya
yazmalıdır) olarak değiştirelim ve gelen seçeneklerden beğeneceğimiz bir yıldız beğenmeleri arayalım.
Beğenince fare ile üstüne tıklayalım.
* Tüm pencereleri “Tamam” diyerek kapatalım.
* Aynı işlemleri bir de kendiniz deneyin, bakalım siz tek başınıza yapabilecek misiniz?
Çocuklar istedikleri yıldızları denedikten sonra bir karara varmaları beklenir. Ardından yıldızlarını
renklendirmeyi isteyip istemedikleri sorulur. Aşağıdaki yönerge verilir:
* Çocuklar sadece bir satırı seçin.
* “Madde İşaretleri” penceresini yine açalım.
* Az önce yıldız şekillerini bulmak için “Simge” düğmesini tıklamış ve farklı madde işaretleri seçmiştik.
* Bu kez ise renk değiştireceğiz. Bunun için ‘Yazı Tipi’ düğmesine tıklamamız gerek. Tıklayalım. Gelen
penceredeki renk kutusundan bir renk seçelim.
* Tüm pencereleri “Tamam” diyerek kapatalım.
* Aynı işlemleri diğer yıldız satırları için yapın ve her yıldıza başka bir renkte madde imi oluşturun
bakalım.
Çocuklara sayfayı süslemek için birkaç şey yapmak isteyip istemeyecekleri sorusu yöneltilir.
Az önce kısaca göz attıkları kitapta her sayfanın kenarında süs için konmuş yeşil bir hat olduğuna
dikkat çekilir ve kendi sayfalarına da bu şekilde kenarlık ekleyebilecekleri söylenerek aşağıdaki
yönerge verilir (5’):
Çocuklar “Sayfa Düzeni” menüsüne tıklayalım ve “Sayfa Kenarlıkları” düğmesine basalım. En alt,
ortada yer alan “Resim” kutucuğundaki kenarlık çeşitlerini inceleyelim ve beğendiğimiz birkaç
tanesini deneyerek birine karar verelim.
Çocuklara “Dünyamızdan çok uzak olan bu yıldızlar hakkında daha fazla bilgi edinmek için sizce
insanlar hangi teknolojileri kullanmış olabilirler?” sorusu yöneltilir.
Gelen cevaplara göre (teleskop, uzay aracı, roket, uydu, vb.) gökyüzü ya da uzayla ilgili, istedikleri
bir teknolojik aracın resmini Google arama motoruna girerek görsellerde aramaları ve
beğendikleri bir resmi kopyalayarak sayfanın istedikleri bir yerine yapıştırmaları istenir. (10’)
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Çocuklar sizlerin arasında da gökyüzündeki yıldızları
çok merak eden, onları incelemek isteyenler var mı? Belki içinizden bazıları ileride uzay
teknolojileri konusunda çalışacaktır, ne dersiniz?“ sorusu yöneltilir.
34
Hafta 8
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
35
Hafta 9
Süre: 45’
TRAFİK VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Kelime işlemci programında sayfa yapısını ayarlar.
Kelime işlemci programında WordArt kullanır.
Teknolojiyi güvenle kullanabilmek için gerekli kurallara uyulması gerektiğini bilir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara bilgisayarlarda çalışmaya başlamadan önce bir oyun oynayacakları duyurulur. Bunun
için önce bilgisayarların ekranları kapattırılır ve sonra tüm çocuklar ayağa kaldırılır ve ortaya
toplanmaları istenir. Gönüllü “Şimdi sizlerden ben Başla dedikten sonra koşmadan, ama yeterince
hızlı şekilde yürümenizi ve odanın rastgele taraflarına doğru gitmenizi, ani hareketler yaparak
durmanızı ya da dönmenizi istiyorum. Ben Dur diyene kadar bu şekilde hızlıca yürüyeceksiniz. Ama
önce bir gönüllü bir arkadaşınız hızlıca yürüsün ve sizlerde hangi hızda yürüyeceğinizi anlayın.”
denilerek açıklama yapılır.
Çocuğun koşmadan ve çarpışma olursa kendisine ya da arkadaşına zarar vermeyecek bir hızda
hızlıca yürümesi denenir ve uygun bir hıza karar verilir.
Eğer etkinlik odası fazla genişse gezinti alanını tabureler vb. eşyalarla sınırlayabilir. Amaç,
çocukların dar bir alanda hızlı hareket ederek çarpışma, yoluna çıkma gibi durumlar yaşamalarıdır.
Tüm çocukların hızla ve rastgele hareket etmeye başlamaları söylenir. 30 sn ile 45 sn.’lik bir
sürenin sonunda çocuklar durdurulur.
Çocuklardan bu kez iki sıra olmaları istenir. Tabureler yardımıyla etkinlik odasının ortasında geniş
ve düz bir yol elde edilir. İki sıradaki çocuklar karşı karşıya konuşlandırılır. Bu kez düz bir hat
üzerinde hareket etmeleri, başka bir arkadaşları ile karşı karşıya gelirlerse birbirlerinin sağından
geçmeleri, aniden durmak yerine yavaşlayarak durmaları ve yön değiştirecekleri zaman
dönecekleri yöndeki ellerini omuz hizasına kadar kaldırarak arkadakileri durumdan haberdar
etmeleri söylenir.
Yine başla komutu verilir ve süre tutulur. Süre sonunda oyun durdurulur ve çocuklardan yerlerine
geçmeleri istenir.
Etkinlik
Çocuklarla az önceki oyunun iki bölümü hakkında tartışılır. Hangisinde daha fazla çarpışmanın
yaşandığı sorulur. İkinci uygulamada neden az (ya da hiç) çarpışma yaşanmadığı sorusu yöneltilir.
Verilen cevaplar trafik kuralları ile ilişkilendirilir. Trafikte var olan kuralların insanların güvenliği için
olduğu, bu kurallar olmadığında trafiğin içindeki kişilerin zarar görme ihtimallerinin artacağı
vurgulanır. (5’)
Çocuklar ikili gruplara ayrılır.
Çocuklara, Word programını açmaları söylenir.
Çocuklara, sayfayı yan çevirme işlemi gösterilir.
Sayfayı yan çevirmek için “Sayfa Düzeni” menüsü içindeki “Yönlendirme” seçeneği tıklanır. Açılan
pencerede “Yatay” seçeneği işaretlenir.
36
Sayfaya “Trafik Kuralları” şeklinde bir başlık yazacakları, ancak bunun için değişik bir araç
kullanacakları duyurulur. (25’)
Çocuklara WordArt kullanımı gösterilir.
Çocuklara WordArt’ın ilk ekranı tanıtılırken gelen seçenekler arasından istediklerini seçebilmelerine
imkan tanınmalıdır. Beğenmedikleri ya da değiştirmek istedikleri taktirde “Geri Al”
uygulayabilecekleri hatırlatılmalıdır
Çocuklara bir önceki haftadan hatırladıkları şekilde, sayfaya tercih edecekleri bir kenarlık
eklemeleri söylenir.
Çocuklara http://www.trakid.org adresine girerek “Öğrenelim” düğmesine tıklamaları söylenir.
Ardından, sayfanın sağ tarafında beliren kutulardan (düğme) “Trafik Kurallarını Öğrenelim - 1”
filmini izlemeleri istenir.
Eğer herhangi bir sebeple, söz konusu Web sayfası çalışmazsa çocuklara “Google arama motoruna
girmeleri” ve “çocuklar için trafik kuralları” anahtar sözcüklerini yazarak arama yapmaları
söylenmeli, gelen sayfalardan özellikle sürücü kurslarına ait olanları açmaları istenebilir
Çocuklar ilgili filmi bir ya da birkaç kez izleyerek filmdeki uyulması gereken trafik kurallarını
belirlemeye çalışırlar.
Çocuklardan belirledikleri her bir kuralı farklı bir yazı tipi kullanarak ve sayfayı ortalayarak
yazmaları istenir.
Filmden öğrenebilecekleri kurallar:
* Karşıdan karşıya geçerken önce sola, sonra sağa, sonra tekrar sola bakmalıyız.
* Karşıya geçmek için yeşil ışığın yanmasını beklemeliyiz.
* Karşıya geçmek için yaya geçitlerini kullanmalıyız.
* Her zaman kaldırımdan yürümeliyiz.
* Duran araçların önünden ya da arkasından karşıya geçmemeliyiz.
Çocuklara her bir kuralı farklı bir renge dönüştürmeleri söylenir.
Kuralların olduğu satırların boyutlarını değiştirerek sayfanın bir afiş halini almasını sağlamaları
istenir.
Çocuklar, Kütüphane’de yer alan Belgeler bölümündeki Trafik Kuralları dosyasının bir benzeri
yapmaları yönünde teşvik edilmelidirler.
Çocuklara izledikleri filmde trafikte karşımıza çıkabilecek hangi teknolojik araçları gördükleri
sorulur ve her bir çocuğa söz hakkı verilerek teker teker cevapları alınır.
Görülebilecek teknolojik araçlar: taşıtlar, trafik lambası, taşıt yolu.
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Teknoloji sayesinde bir yerden bir yere daha hızlı
gidebiliriz.” ifadesi söylenir ve “Bu esnada (trafikte) kurallara neden uymamız gerekir?”sorusu
yöneltilir.
Teknolojinin güvenle kullanılabilmesi için gerekli kurallara uyulması gerektiği noktasına varılır.
37
Hafta 9
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
38
Hafta 10
Süre: 45’
SPOR VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Spor branşlarının pek çoğunda sporcunun gerekli teknolojileri kullanması gerektiğini bilir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara olimpiyatlar hakkında ne bildikleri sorusu yöneltilir ve cevapları alınarak bu konuda
bilinenler hakkında kısaca konuşulur.
Etkinlik
Çocukların bir kısmının İnternette arama motorunda “olimpiyat”, bir kısmının ise “olimpiyat nedir”
anahtar kelimelerini yazmaları söylenir. Bu şekilde çocukların “wikipedia” ya da “olimpiyat.tv”
adresine girmeleri sağlanır.
Gelen sayfaları kısaca incelemeleri istenerek aşağıdaki yönerge ve sorular verilir. Sorular aynı
zamanda tahtaya da yazılmalıdır. Alınan cevaplar tahtaya yazılır. (10’)
Çocuklar olimpiyatlarla ilgili yazılanlara bir göz gezdirin bakalım. Az sonra size burada okuduklarınızla
ilgili bazı sorular soracağım, bakalım kimler bu soruları çabuk çabuk cevaplayabilecek:
Olimpiyatlar kaç yılda bir yapılıyormuş? (4 yılda bir)
Olimpiyat oyunları hangi mevsimlerde yapılır? (yaz ve kış)
İlk yaz olimpiyatları hangi yılda oynanmış? (1896)
Tarihte ilk olimpiyat oyunları nerede gerçekleşmiş? (Yunanistan – Olympia)
Çocuklar 2 kişilik gruplara ayrılır ve bilgisayarlara yerleşirler.
Gruplardan Kütüphane’de yer alan Belgeler bölümünden Olimpiyatlardaki Spor Dalları dosyasını
açmaları istenir. Aşağıdaki yönerge verilir.
Çocuklar grup elemanları olarak listedeki bildiğiniz spor dallarının karşısındaki hücrelere ‘E’
yazacaksınız. Daha sonra bu bildiğiniz sporların yapılabilmesi için gerekli olan teknoloji ürünü
nesneleri ilgili hücrelere yazacaksınız. Bilmediğiniz spor dallarını boş bırakın. Bakalım en çok satırı
hangi grup dolduracak. Futbol için bir satır önceden doldurulmuş, önce onu inceleyin, sonra da grup
olarak doldurmaya başlayın bakalım.
Çocukların sorabilecekleri bilmedikleri spor dallarında kullanılan teknolojik nesnelere örnekler aşağıda
verilmiştir. Ancak -çocuklar sormadığı sürece- bunları tek tek açıklamaya gerek yoktur.
-
Artistik jimnastik  atlama beygiri, denge tahtası, asimetrik paralel
Atıcılık tabanca, tüfek
Badminton raket, top
Basketbol top, pota
Bisiklet bisiklet
Boks boks eldiveni, kask, ağızlık
Cirit atma cirit
Çekiç atma çekiç
Çim Hokeyi sopa, top
Dalma Atlama tahtası
Disk atma disk
Eskrim kılıç, yüz kafesi, koruyucu giysi
39
-
Gülle atma gülle
Güreş
Halter halter
Hentbol kale, top
Judo
Kano kano, kürekler
Koşu
Masa Tenisi tenis masası, raket, top, file
Okçuluk  ok, yay, hedef tahtası
Pentatlon  binicilik, eskrim, atıcılık, yüzme ve koşudan oluşan karma bir spor
Plaj Voleybolu top, file
Ritmik Jimnastik  top, çember, kurdele
Senkronize yüzme
Sırıkla atlama Sırık
Su topu top
Tekvando
Tenis  top, raket
Trambolin trambolin (esnek zıplama platformu)
Triatlon yüzme, bisiklet ve koşudan oluşan karma bir spor
Uzun atlama
Üç adım atlama
Voleybol  top, file
Yelken  yelkenli
Yüksek atlama
Yürüme
Yüzme  Yüzücü gözlüğü, özel mayolar
Çocuklara süre verilir ve doldurmaları beklenir. (25’)
En çok satır dolduran grup tespit edilir ve alkışlanır.
Grup bildiği spor dallarını ve kullanılan teknoloji ürünlerini herkesle paylaşır ve gerekli yerlerde
tartışılır.
Çocuklara kalan zamanda listedeki diğer spor dallarında merak ettiklerinin isimlerini Google arama
motoruna yazarak görsellerde arama yapmaları ve bu sporlar hakkında fikir edinmeleri istenir.
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Teknoloji olmasaydı bu kadar çok sayıda, farklı
şekilde oynanan spor dalı oluşur muydu?“ sorusu yöneltilir.
Çocuklardan gelen cevaplar değerlendirilir ve teknolojinin hayatın her alanında olduğu gibi sporda
da çok önemli olduğu vurgulanır.
Hafta 10
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
40
Etkinlik
Sonuç
41
Hafta 11
Süre: 45’
SİNEMA VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Sinema filmlerinin hazırlanma mantığını açıklar.
Sunum programında hazır resim ekler.
Sunum programında slayt geçişlerini düzenler.
Bu çalışmada çocukların Powerpoint sunumuna “küçük resim” eklemeleri gerekmektedir.
Microsoft Office paketi içindeki bu “küçük resim”lerin kullanımda olduğu kontrol edilmelidir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara, en sevdikleri çizgi film karakterlerinin hangileri olduğu sorularak etkinliğe giriş yapılır.
Etkinlik
Çocuklara çizgi filmlerin nasıl hazırlandığı hakkında bilgileri olup olmadığı sorusu yöneltilir ve
cevaplar alınır.
Kütüphane’de Sunular bölümü içinde yer alan Araba dosyasını açmaları ve izlemeleri istenir.
Çocuklara filmdeki arabanın gidiyor gibi görünmesinin nasıl sağlandığı hakkında görüşleri olup
olmadığı sorulur.
Cevabı bulmak için bu kez yine Kütüphane’de Sunular bölümü içinde yer alan Arabanın Yapılışı
dosyasını açmaları istenir.
Çocuklar bu ppt dosyasını kısa bir süre incelerler.
Çocuklara slayt ekranının en sağında olan düşey kaydırma çubuğunu yukarıdan aşağıya çekmeleri
söylenir. Bu şekilde de arabanın hareket eder gibi gözüktüğünü fark etmeleri sağlanır.
Çocuklara bu Powerpoint dosyasında 22 adet slayt olduğunu, arabanın her bir slaytta biraz daha
sola yerleştirilmiş olduğunu fark etmeleri sağlanır.
Türü ne olursa olsun bir filmin yapımının temelinde kare kare fotoğrafların arka arkaya eklenmesi
olduğu açıklaması yapılır.
Bu peş peşe karelerin hızla geçmesinin göz yanılmasına yol açtığı ve seyrettiğimiz tüm filmlerin bu
şekilde yapıldığı vurgulanır. (10’)
Çocuklara, bu örnek gibi basit bir çizgi filmi “Sunu” programında (PowerPoint) kendilerinin de
hazırlayacağı söylenir. Bunun için örnek çizgi filmde olduğu gibi basit bir senaryo düşünmeleri
istenir. (5’)
Çocuklar, izledikleri araba çizgi filminde olduğu gibi basit bir senaryo düşünmeye teşvik edilmelidir.
Uçan bir kelebek, süzülen bir yelkenli, kayan bir yıldız, her slaytta farklı bir şeyler (örn: bir fıkra)
anlatan bir çocuk vb.
Portal penceresini küçültüp bilgisayarlarından PowerPoint programını açmaları istenir.
Çocukların, çizgi filmlerini hazırlamak için ilk olarak boş bir slayta uygun bir arka plan rengi
vermeleri sağlanır.
42
Slaytın herhangi bir yerindeyken fare ile sağ tıklanıp gelen seçeneklerden “Arka Planı Biçimlendir”
seçilmeli ve açılan pencereden istenilen bir renk ya da renk kombinasyonu belirlenmelidir. Daha sonra
seçilen bu rengin tüm slaytlarda geçerli olması için “Tümüne Uygula” düğmesine tıklanılmalıdır.
Tüm bu aşamalar adım adım anlatılmalı, eğer varsa projektör yardımıyla göster/yaptır tekniği
kullanılmalıdır.
Renk verilen arka plan üzerine kafalarındaki senaryoya uygun nesne(ler) eklemeleri istenir (araba
örneğindeki yol çizgileri gibi).
Çocuklara daha önce kelime işlemcide çizim araçları kullanırken ve resim eklerken öğrendikleri her
şeyi bu Powerpoint ortamında da aynen kullanabilecekleri hatırlatılır.
Örneğin senaryosunda kelebek gezdirmeyi düşünen bir çocuğun birkaç çiçek resmi çizmesinin ya da
hazır çiçek resimlerini kelime işlemcide olduğu gibi kopyalayıp yapıştırmasının mümkün olduğu
hatırlatılır.
Hareketlendirilecek nesneyi eklemek üzere “Ekle  Küçük resim…” sırası takip edilerek küçük
resim penceresi açılır.
Çocuklardan, arama kutucuğuna düşündükleri senaryo için uygun kelimeleri yazarak arama
yapmaları ve gelen resimleri inceleyerek kullanacakları bir tanesini belirlemeleri ve eklemeleri
istenir.
Ekledikleri resmi slayt üzerinde harekete başlayacağı noktaya yerleştirmeleri istenir.
Ardından “Giriş  Yeni Slayt  Slayt çoğalt” seçeneği yardımıyla bu slaytın bir kopyası elde edilir.
Kopya slayt üzerinde küçük resmin yeri biraz değiştirilir.
Slaytı çoğaltıp resmin yerini azar azar değiştirme işlemi tekrar tekrar yapılarak 15-20 kopya slayt
elde edilir.
Son olarak slayt geçiş ayarları yapılır ve F5 düğmesine basarak filmlerini izlemeleri istenir.
Slayt geçiş ayarları için; “Animasyonlar” menüsü altındaki Geçiş Hızı bölümünde “Geçiş Hızı” olarak
“Hızlı” seçeneği, “Slaydı İlerlet” seçeneği olarak “Otomatik’ seçilir.
Çocuklara gerekiyorsa hareketin daha iyi gözükmesi için resmin durduğu yerlerde ufak tefek
değişiklikler yapabilecekleri hatırlatılır.
Çocukların birbirlerinin filmlerini izlemeleri sağlanır.
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Teknoloji olmasaydı sinema ve televizyon gibi
eğlenceler mümkün olur muydu?” sorusu yöneltilir.
Çocuklardan gelen cevaplar değerlendirilir ve “Bu hafta ne öğrendik?” sorusunun cevapları alınır.
Hafta 11
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
43
Sonuç
44
Hafta 12
Süre: 45’
ENERJİ VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Kelime işlemci programında bul/değiştir uygulamasını kullanır.
Kelime işlemci programında yaptığı bir işlemi geri alır.
Güneşin yeryüzünün en önemli enerji kaynağı olduğunu bilir.
Günlük hayatımızda farklı enerji kaynaklarında elde edilen enerjilerle çalışan teknolojiler
kullanıldığını bilir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara doğanın bir parçası olan ve yaşamak için gerekli olan en önemli şeyin ne olabileceği
sorusu yöneltilir ve cevaplar tartışılır.
Şimdi okuyacakları yazıdan sonra bu soruyu tekrar cevaplayacakları hatırlatılarak etkinliğe girilir.
Etkinlik
Çocuklardan Kütüphane’de bulunan Belgeler bölümündeki Enerji Kaynağı adlı parçayı açmaları
istenir ve aşağıdaki yönerge verilir:
Çocuklar açılan sayfadaki yönergeyi ve yazıyı okuyun ve X yerine ne geleceğini düşünün. Ama şimdilik
herhangi bir şey yazmayın.
Çocukların yazıyı okuması bittikten sonra X’in ne olabileceği birlikte tartışılır ve ‘Güneş’ sonucuna
varılır.
Çocuklara yazıda kaç tane X geçtiği sorusu yöneltilir.
9 tane X’in her birine tek tek Güneş yazmanın uzun ve sıkıcı olup olmadığı hakkındaki düşünceleri
sorulur.
Bu işin kısa bir çözümü olduğu söylenerek “Değiştir” komutunun kullanımı aktarılır:
Çocuklara Giriş Menüsü altındaki “Değiştir” seçeneğini tıklamaları söylenir.
Açılan penceredeki ilk kutuya ‘X’ ikinci kutuya ise ‘Güneş’ yazmaları ve ‘Değiştir’ düğmesine tıklayarak
üç tane x’i Güneş olarak değiştirmeleri söylenir.
İlk üç tanesini değiştirdikten sonra “Kapat” düğmesi ile pencereyi kapatmaları istenir.
Çocuklara yaptıkları işlemi geri alacakları ve başka bir yöntemle yeniden yapacakları söylenir.
Bunun için ‘Geri Al’ seçeneğini tek tek tıklayarak her adımda bir işlemi geri almaları istenir.
Geri alma işleminin istenmeyen bir işlemi geri almak için çok faydalı olduğu, beğenmedikleri ya da
yanlış yaptıkları bir şey olduğunda hemen ‘Geri Al’ komutu verebilecekleri hatırlatılır.
“Değiştir” komutunun diğer bir uygulamasını yapacakları söylenir ve ‘Hepsini değiştir’ uygulaması
yapılır. (15’)
45
Çocuklara yine ‘Bul Değiştir’ penceresini açmaları istenir/sağlanır.
Gelen pencerede bu kez “Değiştir” yerine “Hepsini Değiştir” düğmesini kullanarak kapatmaları
söylenir.
İki kullanım arasındaki fark hakkında çocuklarla konuşulur.
Açılan penceredeki ilk kutuya ‘X’ ikinci kutuya ise ‘Güneş’ yazmaları ve ‘Değiştir’ düğmesine tıklayarak
üç tane x’i Güneş olarak değiştirmeleri söylenir.
İlk üç tanesini değiştirdikten sonra “Kapat” düğmesi ile pencereyi kapatmaları istenir.
Çocuklara aşağıdaki sorular yöneltilir:
Peki, çocuklar, en önemli enerji kaynağının Güneş olduğunu anladık. Peki, biz
evlerimizdeki teknolojik araçları kullanırken güneş enerjisinden faydalanıyor muyuz?
Televizyon seyrediyor musunuz?
Peki, elektrik kesilirse televizyon seyredebilir misiniz?
Kimlerin anne / babasının cep telefonu var?
Peki, bu cep telefonlarının çalışması için arada sırada ne yapmak gerekiyor? (şarj etmek).
Peki, elektrikler kesilirse cep telefonları şarj edilebilir mi?
Yemeklerimiz neyin üzerinde pişiriliyor?
Peki, bu (ocaklarda, sobada, fırında) yemeğimizin pişmesi için gerekli sıcaklık nasıl
sağlanıyor? (gaz, odun, kömür ya da elektrik ile)
Isınmak için ne yapıyoruz? (kömürlü / elektrikli soba, kalorifer)
Peki, bu sobada/kaloriferde yakacak bir şey bulamazsak ne olur?
“O halde çocuklar, bizim yememiz, ısınmamız ve günlük hayatımızdaki birçok işi gerçekleştirmemiz
için kullandığımız teknolojilerin çalışabilmesi için elektrik gibi, kömür ya da doğalgaz gibi şeylere
ihtiyacımız var. İşte bunlara genel olarak enerji kaynakları adı veriliyor.” şeklinde açıklama verilir.
Açık olan dosyanın 2. sayfasına geçmeleri ve yönergeye uygun şekilde enerji türü isimlerini ilgili
hücrelere yazmaları istenir. (10’)
* Yel değirmeni  rüzgar enerjisi
* Elektrik sobası  elektrik enerjisi
* Rüzgar gülü  rüzgar enerjisi
* Saat  elektrik enerjisi
* Cep telefonu  elektrik enerjisi
* Otomobil  yakıt enerjisi
* Buzdolabı  elektrik enerjisi
Sayfa üzerinde kısaca durulur ve bu araçların çalışabilmelerinin ancak o enerji kaynağı ile mümkün
olduğunun altı çizilerek çocuklardan benzer örnekler vermeleri istenir.
Çocuklara biz insanların enerjimizi nereden aldığımız sorusu yöneltilir (yiyecek ve içecekler).
Çocuklara Kütüphane’de bulunan Belgeler bölümündeki Garip Bir Sabah dosyasını açmaları ve
parçayı okumaya çalışmaları söylenir.
Parçanın zor okunma sebebi sorulur ve # ve ~ işaretlerinin yerine hangi harflerin gelmesi gerektiği
sorusu yöneltilir (a ve ü).
Çocuklara tüm # ve ~ işaretlerini tek tek uğraşmadan, çabucak nasıl düzeltebilecekleri sorulur.
Gerekirse etkinliğin başında benzer bir uygulama yaptıkları hatırlatılır.
Çocukların “Bul / Değiştir” kullanarak tüm #’leri ‘a’ ve tüm ~’leri ‘ü’ harfine çevirmeleri sağlanır.
Etkinliğin başındaki uygulamayı hatırlamakta güçlük çekenlere gerekli hatırlatmalar yapılır.
Derya’nın evinde ve okul servisinde o sabah hangi enerji türlerinin kullanılamadığı sorulur.
46
* Elektrik enerjisi  Saatin pili, cep telefonunun pili, evin elektriği
* Yakıt enerjisi  kömür, tüpgaz, benzin
Çocuklarla günlük hayatımızda kullandığımız teknolojilerin çalışabilmesi için enerji kaynaklarının ne
derecede önemli olduğu konusunda tartışılır. (10’)
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Evet çocuklar, en önemli enerji kaynağımız
neymiş?” ve “Teknolojik araçları kullanabilmek için başka hangi enerji kaynaklarını
kullanıyormuşuz?” soruları yöneltilir.
Hafta 12
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
47
Hafta 13
Süre: 45’
RESSAMLAR VE TEKNOLOJİ
Kazanım
Bir ressamın resim yapabilmek için ihtiyaç duyduğu teknolojik ürünleri bilir.
Çizim programında farklı araçları kullanarak resim yapar.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara “Bugün sizlerle birlikte dünyaca ünlü bir ressamın çok değişik bulacağınızı düşündüğüm
bazı eserlerini inceleyeceğiz. Daha sonra siz de “küçük ressamlar” olarak kendi eserlerinizi
üreteceksiniz. Bakalım hoşunuza gidecek mi?” denilerek o günkü çalışmanın hedefinden haberdar
edilir.
Etkinlik
Çocuklardan Kütüphane’de Belgeler bölümündeki Piet Mondrian Kimdir isimli dosyayı açıp bireysel
olarak okumaları istenir.
Çocuklardan Kütüphane’de Resimler bölümündeki Piet Mondrian-1, …, Piet Mondrian-5 isimli 5
dosyayı sırayla açmaları istenir (Eğer projeksiyon varsa kullanılarak resimlerin tüm çocuklarla
birlikte izlenmesi sağlanmalıdır) ve aşağıdaki yönerge verilir:
Şimdi sizlerle birlikte Piet Mondrian’ın eserlerini inceleyeceğiz. Her bir resmi inceleyerek Paint
kullanırsak bu resmin bir benzerini nasıl elde edebileceğimizi tartışacağız. Her bir resim için;
1. Paint’te hangi araçları kullanabiliriz?
2. Bu şekillerin içini boyamak için ne kullanabiliriz?
Çocukların cevapları alınarak bu resimlerin benzerlerini Paint’te yapmak için farklı kalınlıklarda
ayarlanmış “çizgi” aracının kullanıldığı ve çizilen doğruların arasında oluşan dörtgenlerin içlerinin
de “renkle doldur” aracı kullanılarak renklendirildiği sonucuna varılmalıdır. (10’)
Çocuklara aşağıdaki yönerge verilir:
Bilgisayarlarımızdan Paint programını açalım ve az önce incelediğimiz Mondrian eserlerine benzer bir
resim oluşturalım.
Resmi oluşturabilmek için çocukların,
* çizgi aracını seçerek doğrular çizmeleri gerekmektedir.
* Çizgilerin tam olarak yatay ya da dikey olabilmeleri için çizerken “shift” tuşuna da basılması
gerektiği hatırlatılmalıdır.
* Çizgilerin farklı kalınlıklarda olması için çizgi aracı seçildiğinde beliren kalınlık ayarlarını
kullanmaları gerektiği hatırlatılmalıdır.
* Renkle doldur aracını kullanırken istedikleri renkleri yukarıda yer alan renk paletini kullanarak
seçebilecekleri hatırlatılmalıdır.
* Bu konuların çocuklara aktarılması için gösterip yaptırma tekniği kullanılmalıdır.
Çocuklara, Piet Mondrian’ın resimlerini yaparken hangi araçları kullanmış olabileceği sorulur,
cevaplar tartışılır ve boya, fırça, tuval ve palet cevapları beklenir.
48
Palet cevabı gelmezse ya da çocukların bir kısmı paletin ne olduğunu bilmiyorsa aşağıdaki açıklama
yapılabilir. Açıklama sırasında uygun yerlerde Kütüphane’de Resimler bölümündeki palet-1 ve palet-2
dosyaları ile yağlıboyalar-1 ve yağlıboyalar-2 dosyaları çocuklara açtırılmalı ve gösterilmelidir.
Açıklamalar:
“Çocuklar ressamların en çok kullandıkları boya türlerinden bir tanesi yağlıboyadır. Bu boyalar tüp
içinde satılırlar ve ressam kullanacağı zaman bir miktar boyayı palete sıkar. Çoğu zaman ressam iki ya
da daha fazla rengi karıştırarak istediği farklı renk tonlarını da elde eder. İşte renklerin sıkıldığı ve
karıştırıldığı bu araca palet adı verilir. Paletler çoğunlukla elips (yumurta) şeklinde olur ama
dikdörtgen falan olanları da vardır. Paletin üzerinde bir delik görüyorsunuz, ressam o deliğe
başparmağını geçirerek rahatça kullanabilir” (Kütüphane’de Resimler bölümündeki Palet Tutarken
dosyası gösterilir).
Paint programında yeni bir sayfa açalım ve bu resimdeki gibi bir palet ve birkaç fırça çizelim. Çizerken
mümkün olduğunca çok araç kullanmaya çalışalım.
Çocuklara şimdi kendilerinin de palet ve fırça resmi çizecekleri söylenir. (10’)
Çocuklara Kütüphane’de Resimler bölümündeki Palet ve Fırçalar resmini açmaları söylenir (imkan
varsa resim projektörden gösterilir) ve aşağıdaki yönerge verilir:
Resimde kullanılan araçlar;
* elips aracı (paletin kendisi, parmak deliği, kırmızı ve pembe boyalar)
* kalem ve renkle doldur aracı (turuncu ve koyu mavi boyalar)
* fırça aracı (mor boya)
* püskürtme kabı (yeşil ve somon boyalar ile ortadaki karışım)
* kıvrım aracı (fırçaların gövdesi ve kılları)
* Kıvrım aracını kullanarak kapalı şekil elde edebilmek için aşağıdaki adımların takip edilmesi gerekir:
- Kıvrım aracı seçilir
- Fare ile uygun bir yere bir kez tıklanır (sol tuş basılı tutulmaz)
- Fare ile şeklin alt ucunun olması gereken yere bir kez tıklanır ve yine sol tuş serbest bırakılır.
- Oluşan düz çizginin herhangi bir tarafına fare ile tıklanır, bu kez sol tuş bırakılmadan fare ile
istenilen şekil elde edilene kadar sürükleme işlemi yapılır.
* Bu konuların çocuklara aktarılması için –eğer projektör varsa- gösterip yaptırma tekniği
kullanılmalıdır.
Hafta 13
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
49
Etkinlik
Sonuç
50
Hafta 14
Süre: 45’
HARİTA TEKNOLOJİSİ
Kazanım
İnterneti kullanarak aradığı bilgiye ulaşır.
İnternet sayfasından eriştiği görseller üzerinde çizim programını kullanarak düzenleme yapar.
Kelime işlemci programının farklı yazım ve çizim araçlarını kullanarak afiş oluşturur.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara, uzaydan dünyanın nasıl göründüğünü hiç görüp görmedikleri sorusu yöneltilerek giriş
yapılır.
Etkinlik
Çocuklardan Google arama motoruna girmeleri istenir.
Dünyamızın uzaydan nasıl göründüğünü gösteren fotoğraflara ulaşmak için hangi anahtar
sözcükleri kullanmalarının uygun olacağı hakkında ortak bir tartışma yapılır (örn: “uzaydan
görünüm” ya da “uzaydan görünüş” gibi).
Çocukların uygun anahtar sözcükleri kullanarak görsel arama yapmaları sağlanır ve gelen
fotoğrafları incelemeleri için 1-2 dakika süre verilir. (5’)
Çocuklara yaşadıkları şehir / kasabalarının hatta mahallelerinin uzaydan görüntüsünü görmeyi
isteyip istemeyecekleri sorulur.
Bunun için http://maps.google.com adresine gitmeleri istenir.
Sayfayı tanıtmak üzere, tıpkı arama motorunda olduğu gibi aranılan yerin isminin yazılacağı bir
kutunun olduğuna ve istenilen yer ismi girildikten sonra “Haritalarda Ara” düğmesine tıklanması
gerektiğine dikkat çekilir.
Bu alana “Türkiye” yazmaları istenir.
Görsel alanın sağ üst köşesine yakın seçenekler arasında yer alan “Uydu” ve “Harita” düğmelerine
basılarak iki Türkiye görüntüsü karşılaştırılır.
“Uydu” düğmesi ile elde edilen görüntülerin uzayda dolaşan uyduların çektiği fotoğraflar olduğu
ifade edilir.
Başka bir İnternet sayfası açmaları ve bu sayfadan Google arama motoruna girerek görsellerde
“uydu” fotoğrafı aramaları istenir.
Uyduların yeryüzünden kilometrelerce yukarıda, Dünya’mız etrafında sürekli olarak dönecek
şekilde yerleştirildikleri ve uzaktan yeryüzüne farklı amaçlara yönelik bilgiler taşıyan sinyaller
gönderdikleri ifade edilir.
Tekrar http://maps.google.com adresine dönülür ve arama çubuğuna bu kez bulunduğunuz ilin adı
yazılır.
“Haritalarda Ara” düğmesine tıklandığında gelen görüntü incelenir.
Aradıkları yeri bulduklarında hem “uydu” hem de “harita” düğmelerine basarak iki görüntüyü
karşılaştırmaları istenir.
51
Farenin idare ettiği eli kullanarak haritanın tutulup sağa, sola, yukarıya, aşağıya çekilebileceği
gösterilir.
Haritanın üzerinde, sol kenarda bulunan çubuk yardımıyla görüntünün belli bir dereceye kadar
yakınlaştırılabileceği ya da uzaklaştırılabileceği gösterilir.
Eğer küçük yerleşim birimlerinde (örneğin, ilçelerde) yaşıyorlarsa cadde ya da mahalle ölçeğinde
görüntüleme ve isimlendirme olamayacağı, bu imkânın sadece illerde var olduğu bilgisi verilir.
(15’)
Çocuklara şimdi farklı bir çalışma yapacakları söylenir.
Çocuklara, arama çubuğuna kendi sokak/cadde/mahalle adlarını yazmaları ve aramaları söylenir.
Sokak için “sk”, cadde için “cd”, mahalle için “mh” kısaltmalarını kullanmaları gerektiği aktarılır.
Eğer sokak adlarının görüntülenmediği, il dışı bir yerde çalışılıyorsa bundan sonraki adımlar Baba
Nakkaş Sokak No:8 34674 Nakkaştepe / İstanbul adresinin haritadaki yerini bulma şeklinde
ilerleyebilir.
Gelen görüntüler hem harita hem de uydu fotoğrafı olarak incelenir.
Gelen görüntüde aranılan bina tespit edilmeye çalışılır.
Çocuklara bu harita görüntüsünü kaydetmenin mümkün olduğu söylenir.
Kütüphanede bulunan Belgeler bölümündeki Davetiye dosyası açılarak incelenir. Haritanın az evvel
incelenilen sayfadan alındığının farkına varılmalıdır.
Kendilerinin de benzer bir davetiye yapabilecekleri, bunun için gerekli olanlardan sadece
ekrandaki haritayı nasıl ekleyecekle konusunu bilmedikleri ifade edilir.
Haritanın istenilen bir kısmını elde edebilmek için şu adımları yapmaları sağlanır (eğer projeksiyon
varsa göster/yaptır tekniği kullanılarak, aksi halde küçük adımlar halinde)
1. Ekrandaki harita görüntüsü istediğiniz şekilde iken klavyede F12 tuşunun sağındaki “PrintScreen
(Prt Sc)” tuşuna bir kez basın. Hiçbir şey olmaması normaldir.
2. Şimdi Paint programını açın ve Düzen menüsü altındaki “yapıştır” kullanarak ekran görüntüsünü
yapıştırın.
3. Bir kez klavyenin sol üst köşesindeki “Esc” tuşuna basın.
4. ‘Seç’ düğmesine bir kez tıkladıktan sonra haritanın kopyalamak istediğiniz parçasını dikdörtgen
içine alın.
5. Fare kopyaladığınız alanın üzerinde herhangi bir yerde iken Düzen menüsü altındaki Kopyala’yı
tıklayın.
6. Şimdi kelime işlemci programını açın ve istediğiniz bir satıra “Yapıştır” komutu ile kopyaladığınız
görüntüyü yapıştırın.
7. Harita görüntüsü üzerinde resimle ilgili istediğiniz düzenlemeleri yapabilirsiniz şimdi.
Çocukların arasında dolaşılarak kendi davetiyelerini yapmaları konusunda yardımcı olunur.
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Uyduların çok işimize yaradığı başka bir teknoloji
biliyor musunuz?” sorusu yöneltilir (Televizyon yayınlarının ulaştırılması – haberleşme / iletişim).
Çocuklardan gelen cevaplar değerlendirilir ve “Uydular televizyon yayınlarının uzak noktalara
ulaştırılması için de sinyaller gönderiyorlar.” şeklinde kısa bir açıklama yapılır.
52
Hafta 14
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
53
Hafta 15
Süre: 45’
STETESKOP NE İŞE YARAR?
Kazanım
Kelime işlemci programında kopyalama / yapıştırma yapar.
Kelime işlemci programında tabloyu sıralar.
Sağlık personelinin muayene ve tedavi sırasında teknolojiden yararlandığını bilir.
Etkinlik kutusunda yer alan 12 sağlık kartı oynanmaya hazır hale getirilir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklar bugün hep beraber teknolojinin sağlık alanını nasıl etkilediği ile ilgili çeşitli etkinlikler
yapacağız” açıklaması yapılır ve çocuklara “Hiç doktora gittiniz mi?”, “Doktor muayenesi sırasında
hangi aletleri kullandı, hatırlıyor musunuz?”, “Aşı olurken kullanılan aletin adını biliyor musunuz?”
gibi sorular yöneltilerek cevaplar hep birlikte tartışılır. Bugünkü etkinlikte tıp alanında kullanılan
aletlerden bazıları hakkında bilgi sahibi olacakları çocuklara duyurulur.
Etkinlik
Çocuklardan Kütüphane’de Belgeler bölümündeki Tıbbi Aletler adlı dosyayı açmaları ve yönergeye
uygun şekilde ilk tablodaki alet isimlerini kopyala/yapıştır işlemi ile ikinci tabloya taşımaları istenir.
Çocuklara sıradaki satırda olması tıbbi aleti belirlemeleri ve aleti ilk tablodan diğer tabloya
“kopyala/yapıştır” ile kopyalamaları konusunda yol gösterilir.
* İlk tablodaki yazı fare yardımıyla seçilir.
* Sağ tıklama ile “kopyala” komutu verilir.
* İkinci tabloda ilgili hücrenin içine bir kez tıklanılır.
* Yine sağ tıklama ile “yapıştır komutu verilir.
Eğer projektör ile tüm sınıfa izletmek mümkünse yukarıdaki işlemler göster/yaptır tekniği ile
gerçekleştirilmelidir.
Tüm çocuklar işlemlerini tamamlayıp sıralı tabloyu oluşturduktan sonra onlara “Şimdi bir sürprizim
var, sizin bu kadar vaktinizi alan bu işlem çok çok daha kısa bir sürede bitirilebilir!” denir.
Çocuklar küçük adımlar halinde sözlü yönergelerle yönlendirerek tablo seçiliyken “Düzen” menüsü
altındaki ‘Sırala’ komutu yardımıyla ilk tablo 2. sütuna göre sıralanır.
Sıralama için;
* tablonun içinde herhangi bir hücreye tıklanır,
* Araç çubuğundaki Düzen Menüsü içindeki “Sırala” seçeneği seçilerek yeni açılan pencereye ulaşılır.
* Yeni pencerede “Sıralama ölçütü” seçeneği için küçük oka tıklanılır ve ‘Sütun2 ‘ seçilir. Tamam’a
basılır.
Çocukların da bu komutu bir kez daha denemeleri, ancak bu kez tersten sıralamaları (Z’den A’ya)
istenir (10’)
54
Ters sıralama için;
* Yukarıdaki işlemler aynen tekrarlanır. Farklı olarak sağ taraftaki ‘Azalan’ seçeneği düğmesi seçilir ve
Tamam’a basılır.
* Eğer projektör ile tüm sınıfa izletmek mümkünse yukarıdaki işlemler göster/yaptır tekniği ile
gerçekleştirilmelidir.
Halen açık olan belgenin 2. sayfasındaki yönerge çerçevesinde her bir aletin ne işe yaradığı ile ilgili
olarak topluca tartışılır.
Ne gibi durumlarda kullanıldığı bilinmeyen aletler için arama motoruna girilir ve anahtar kelimeler
olarak “xxx nedir” yazılarak bireysel aramalar yapılır.
Çocukların arama sonucunda elde edilen bulguları da tartışmaları sağlanır.
Sonuçta vardıkları yargıyı ilgili aletin olduğu satıra yazmaları istenir
* Yara Bandı: yaraların mikrop kapmaması için
* Ameliyat eldiveni: Muayene ya da ameliyat sırasında mikrop, vb. bulaşmaması için
* Maske: Muayene ya da ameliyat sırasında, nefes alıp verme ile mikrop, vb. bulaşmaması için
* Otoskop: Doktorların kulak içini ve kulak zarını aydınlatarak görmeleri için
* Şırınga: Vücuda özellikle damar içine ilaç verilmesi ya da kan alma işlemleri için
* Stetoskop: kalp ve akciğerlerimizden gelen sesleri dinlemek için.
* Tahta dil basacağı: Doktorun hastanın boğazını daha iyi görebilmek maksadıyla, temiz, bir şekilde
diline bastırması için.
* Çocukların bu açıklamaları daha kısa ve öz şekilde ifade etmeleri de kabul edilmelidir.
Çocuklara “doktorculuk” oynayacakları, bunun için gönüllü olacak 4 kişi gerektiği söylenir.
Çocuklar, ‘doktor’, hastabakıcı’, ‘hemşire’ ve ‘hasta’ rollerini paylaşırlar.
Çocuklara etkinlik kutusundaki, üzerlerinde az önce üzerinde çalıştıkları 7 aletin resimlerinin
olduğu kartlar gösterilir ve bu aletlerin mümkün olduğu kadar çoğunun kullanıldığı bir oyun
kurgulamaları söylenir. (15’)
Örnek kurgu:
- Hastabakıcı hastayı içeri alır sandalyeye oturtur.- Doktor hastayı muayene ederken eldiven ve maske takar.
- Hastanın önce kulağını otoskopla izler, arkasından stetoskopla göğsünü ve sırtını dinler, son olarak
tahta dil basacağı ile boğazını muayene eder.
- Hastabakıcı hastayı yatırır, hemşire hastanın koluna şırınga ile bir iğne yapar, elinde eldiven vardır.
- Doktor hastanın kolundaki bir yarayı tedavi eder ve yara bandı yapıştırır
Grup gösterisini sergiledikten sonra izleyen çocuklara “sağlığımız için doktor ve hemşireler hangi
teknolojik aletleri kullanıyorlarmış çocuklar? ” sorusu yöneltilir ve çocukların tartışması sağlanır
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Eğer teknoloji olmasaydı sağlığımız bundan nasıl
etkilenirdi?” sorusu yöneltilir.
55
Hafta 15
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
56
Hafta 16
Süre: 45’
TRAFİK VE TEKNOLOJİ - 2
Kazanım
Kelime işlemci programında birden fazla sütun kullanır.
Etkinlik öncesinde Kütüphanedeki Belgeler bölümünde yer alan ve etkinlikte kullanılacak olan
Trafik İşaretleri belgesi fikir edinmek için incelenmelidir.
Etkinliğe Giriş
Çocuklara bir önceki hafta trafik kuralları ile ilgilendikleri hatırlatılır ve bu hafta da aynı konuya
devam edecekleri duyurulur.
Etkinlik
Çocuklarla bildikleri trafik işaretleri hakkında konuşulur. Çevrelerinde gördükleri trafik işaretlerini
tarif etmeleri istenir ve hepsinin anlamlarını bilip bilmedikleri tartışılır.
İlk anda çıkaramamaları halinde, “yaya geçidi”, “Hastane”, “park edilmez” gibi çok rastlanan birkaç
trafik işareti hatırlatılabilir.
Çocuklardan Word programını açarak iki adet farklı WordArt oluşturmaları, bir tanesinin içine
“Bildiğim Trafik İşaretleri”, diğerinin içine ise “Bilmediğim Trafik İşaretleri” yazmaları istenir.
Gerekiyorsa daha önce işlene WordArt konusu ile ilgili hatırlatma yapılır.
Her bir WordArt nesnesi için –daha önce çizim araçları ile şekil çizerken kullanılan yöntemle“Metin Kaydırma” ayarlarına girmeleri ve her iki nesnenin de ayarını “kare” olarak düzenlemeleri
sağlanır.
Bu işlemin sonunda her iki WordArt nesnesi de sayfanın herhangi bir yerine taşınabilir olmalıdır.
Her iki nesne sayfanın tepesine yan yana yerleştirilir. Bildiklerim yazan solda kalmalıdır.
Çocuklara sayfayı iki sütuna ayırma gösterilir.
Sayfa Düzeni  Sütunlar  İki sütun düğmesi (Diğer Sütunlar… tıklanarak “Araya çizgi koy” kutucuğuna
tik koymaları da sağlanmalıdır.)  Tamam.
Çocuklara bu andan itibaren sayfanın tıpkı gazete/dergilerde kullanıldığı şekilde sütun sütun
kullanılacağı açıklanır.
Tüm çocuklar sayfanın sol sütununa bildikleri trafik işaretlerinin isimlerini madde işareti kullanarak
yazmaları söylenir.
Çocukların bildikleri tüm trafik işaretlerini yazmaları beklenir.
Tüm çocuklardan fareyi kullanarak imleçlerini en son yazdıkları trafik işareti isminin sonuna
getirmeleri istenir.
Ardından, “Sayfa Düzeni” menüsü üzerinden “Kesmeler” seçeneğini ve oradan da “Sütun” u
tıklamaları istenir. (15’)
İlk denemede başaramayan ve yan sütuna yanlış geçen çocuklara hemen “Geri Al” işlemi yapmaları
ve imleci doğru noktaya getirdikten sonra tekrar denemeleri söylenmelidir.
57
Çocuklara, Word sayfasını olduğu gibi bırakarak İnternete girmeleri ve
http://www.tramer.org.tr/app/trafik_isaretleri/ adresine gitmeleri söylenerek aşağıdaki yönerge
verilir:
Çocuklar açılan sayfada tam 25 tane trafik işareti tanıtılıyor. Şimdi sizlerden bu işaretlerle ilgili
anlatılanları izlemenizi ve bilmediğiniz trafik işaretlerinin isimlerini de tanıtım bitip ilerlemek için tuşa
basmanız gerektiğinde kelime işlemcideki listenize eklemenizi istiyorum. Daha sonra tekrar web
sayfasına dönebilir, sağ alttaki “ileri” düğmesine tıklayarak kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
Söz konusu sayfanın çalışmaması halinde arama motoruna “trafik işaretleri” yazdıktan sonra
görsellerde arama yapmaları ve hem işaretlerin hem de altlarında açıklamaların olduğu web
sayfalarına girerek bilmedikleri trafik işaretlerini bulmaları istenebilir.
Çocukların arasında dolaşılarak çıkabilecek aksaklıklara müdahale edilir. (20’)
Etkinliğin bitmesine 3-4 dakika kala çocuklara “Trafik işaretleri, ulaşımla ilgili teknolojileri
kullanırken hayatımızı ve sağlığımızı korumamıza yardımcı olur.” vurgulanır.
Çocuklara “Bugün neler yaptık çocuklar ve siz yeni olarak neler öğrendiniz?” sorusu yöneltilir.
Hafta 16
Süre: 45’
Etkinliğe Giriş
Etkinlik
Sonuç
58

Untitled - TEGV - Bilgi Benim İşim

Transkript

Benzer belgeler

çocuk kalbi yara aldı

KidZania Nedir

Uçan Hollandalı

Kendine Güvenen Çocuklar Yetiştirmek İçin…

sosyal hizmetler

Oyun Grubu. Dinlence Hakkı

Slayt 1 - Denizatı

Kita Schilleroper çocuklarda cinsel egitim konsepti ˘