Enerjide ESCO Modeli Görüşüldü

GÜNCEL m
Enerjide ESCO Modeli Görüşüldü
TÜRKOTED ve TurSEFF tarafından organize edilen Enerji Üretiminde ESCO
Modeli Konferans ve Çalıştayı istanbul’da düzenlendi. Çalıştayda ESCO
modelinin önemi ve enerji sektörüne sağladığı katkılar değerlendirildi.
Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri
Derneği-TÜRKOTED ile Türkiye Sürdürülebilir Enerji
Finansman Programı-TurSEFF’in düzenlediği ‘Enerji
Üretiminde ESCO Modeli Konferans ve Çalıştayı İstanbul’da gerçekleştirildi. Çalıştayda; ESCO modelinin
sağladığı avantajlar, ESCO uygulamalarındaki genel
mevzuat ve ESCO projelerinin finansmanı konuları
masaya yatırıldı.
“Doğu Akdeniz’de Doğalgaz Sözleşmeleri
Yapılmalı”
Çalıştayın açılışında konuşma yapan TÜRKOTED Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Aydın, 2015 yılı sonu
itibariyle Türkiye’nin 73.147 MW kurulu gücünün
olduğunu, üretimde ise en büyük payın doğalgaz ve
hidroelektrik santrallerinde olduğunu belirtti. Rüzgar türbinlerinde büyük oranda artış yaşandığını
ifade eden Aydın, rüzgar enerjisinde toplam kurulu
gücün yüzde 5’i geçtiği ve en hızlı artışın bu alanda
olduğunu dile getirdi. Türkiye’de kurulu güç kapasitesinin ortalama her 10 yılda iki kat arttığını ifade
eden Aydın, önümüzdeki 10 yıl boyunca bu artışın
yüzde 60 ila 70 seviyelerinde gerçekleşebileceğini
dile getirdi.
Türkiye’de elektrik üretiminin yıllar boyu yüzde 50
seviyelerinde doğalgazdan kaynaklandığını dile getiren Aydın, “Geçtiğimiz yıl bu rakam daha aşağılara indi ve yüzde 40’ların biraz daha aşağısında ger-
2
ENERJİ ve ÇEVRE DÜNYASI Sayı 125 - NİSAN 2016
Yavuz Aydın
TÜRKOTED Yönetim Kurulu Başkanı
çekleşti. Önümüzdeki yıllarda bu rakamın yüzde 38
ile yüzde 42 seviyelerinde olacağı tahmin ediliyor”
dedi. Doğu Akdeniz havzasındaki ülkelerin kendi
münhasır bölgelerindeki parsellerde başarılı sondajlar yaptığını ifade eden Aydın, araştırmalarda çok
büyük miktarda doğalgaz rezervleri tespit edildiğini
belirtti.
Yakın zamanda Mısır’ın da kendine ait bölgede yaptığı araştırmalar sonucu doğalgaz rezervlerine ulaştığını dile getiren Aydın, “Kıbrıs’ın güneyi, İsrail’in batısı,
GÜNCEL m
Burçin Pamuksuz
EBRD
Cem Sabri Muslular
Tres Enerji
Mısır’ın kuzey bölgelerinde erken araştırmalara giren
rasyon sistemleri olduğunu dile getiren Aydın, “Enerji
ülkeler kendi doğalgaz kaynaklarını buldu. Türkiye,
yatırımları için kaynak ayırmak istemeyen ya da ener-
bu bölgede en fazla doğalgaz tüketen ülke konumun-
ji yatırımlarını profesyonel kurumdan almak isteyen-
da. Mısır’ın çok büyük enerji ihtiyacı olduğundan bü-
ler için çözüm yolu ESCO modelidir” açıklamalarında
yük ihtimalle keşfetmiş olduğu gazı kendi ihtiyacı için
bulundu.
kullanacak. Bu bölgede kendi ihtiyacının üstünde gaz
keşfeden tek ülke İsrail” şeklinde konuştu. Aydın ko-
En Fazla Finansman Türkiye’ye Sağlandı
nuşmasında Türkiye ve Kuzey Kıbrıs arasındaki kısmın
Konuşmasında EBRD’nin tanıtımını gerçekleştiren
büyük enerji şirketleri tarafından potansiyel gaz ve
Burçin Pamuksuz, “Banka 64 ülke ve Avrupa yatırım
petrol kaynakları olarak değerlendirildiğini dile getirdi.
bankasının ve AB’nin 1991 yılında kurduğu çok ulusu
bir banka. 30 milyar Euro sermayeye sahip. Fas’tan
Doğu Akdeniz gaz keşiflerinin Türkiye için yeni teda-
Moğolistan’a kadar 34 ülkede faaliyet gösteriyor.
rik seçenekleri yarattığına vurgu yapan Aydın, Türki-
Kurulduğu tarihten itibaren 34 ülkede 5 binden faz-
ye’nin doğu Akdeniz’de öncelikle rezerv sahipleriyle
la projeye 80 milyar euro’nun üzerinde finansman
sözleşme görüşmelerini sonuçlandırması ve ayrıca
sağlamış durumda. Türkiye bankanın kurucu ortak-
Türk münhasır ekonomik bölgesinde derin deniz
larından bir tanesi. Türkiye’de enerji ağırlıklı olarak
sondajlarına başlaması gerektiğini dile getirdi. Tür-
hemen hemen her sektörde aktif olarak faaliyet gös-
kiye’nin bu bölgede doğalgaz keşfetme ihtimalinin
teriyor” dedi.
yüksek olduğuna dikkat çeken Aydın, bu durumun
uluslararası kuruluşlar tarafında da teyit edildiğinin
Türkiye’nin 2015 yılı itibariyle bankanın en fazla fi-
altını çizdi.
nansman sağladığı ülke konumuna geldiğini ifade
eden Pamuksuz, Türkiye’deki programlarına bakıla-
En Verimli Üretim Yöntemi Kojenerasyon
cak olursa sürdürülebilir enerji kapsamında bankanın
Elektrik ve ısı tüketimi beraber olan endüstriyel tesis-
finansman programı geliştirmek gibi bir görevi oldu-
ler, hastaneler ve turistik tesisler olmak üzere ideal
ğunu ifade etti. Pamuksuz, EBRD’nin sürdürülebilir
elektrik üretim sisteminin kojenarasyon ve trijene-
enerjiler konusunda finansman sağlayacağı ülkelerde
ENERJİ ve ÇEVRE DÜNYASI Sayı 125 - NİSAN 2016
3
GÜNCEL m
Onur Ünlü
ESCON Genel Müdürü
Harun Akçınar
Borusan
yerel bankaların bilgilerini ve onların networklerini
Enerji verimliliği projelerinin finansmanına daha fazla
kullanarak finansman imkanlarını ülkeye dağıttığını
çözüm bulunması ile tüm insanlar yaşanabilir bir ge-
dil getirdi.
lecek elde edecektir” dedi.
ESCO’nun Bilinirliği Artmalı
ESCO modelleri konusunda Türkiye’nin dünya kon-
Açılış konuşmasında temennilerinin bu tarz etkinlikle-
jonktüründe oldukça geride olduğunu ifade eden
rin devamının sağlanması olduğunu ifade eden Cem
Muslular; Ülkemiz bu kavrama yabancı ve bu mo-
Sabri Muslular, Türkiye’de ESCO modelinin bilinirliği-
delin sağladığı avantajlar konusunda yeterli farkın-
nin ve uygulamalarının artması olduğunu dile getirdi.
dalık düzeyine henüz ulaşmış değiliz. Bu çalıştayın
Dünya’da enerji tüketimi giderek artarken mevcut
söz konusu amaca ulaşmakta önemli bir mihenk taşı
enerji kaynaklarının efektif kullanılması konusunun
olacağına inanıyorum. Bu bağlamda tüm konuklara
göz ardı edilemeyeceğini dile getiren Muslular, “ Bu
katılımından dolayı teşekkürlerimi sunuyorum” açık-
gerçek her geçen gün daha da belirgin olarak karşımı-
lamalarında bulundu.
za çıkmakta. İklim değişikliğine neden olan emisyonların ve fosil yakıtlarına olan bağılılığın azaltılması için
ESCO Herkesin Kazandığı bir Model
enerji verimliliği odaklı projelerin hayata geçirilmesi
Açılış konuşmalarının ardından ESCON Genel Müdürü
artık her zamankinden daha fazla önem arz etmekte.
Onur Ünlü; ESCO Modeline Genel Bakış isimli bir sunum
4
ENERJİ ve ÇEVRE DÜNYASI Sayı 125 - NİSAN 2016
GÜNCEL m
Cem Ali Atılgan
ESCO Enerji
Devrim İldiri
Akenerji
gerçekleştirdi. ESCO’nun salt olarak bir mühendislik iş-
istediği bedeli önerebilir, istediği uzunlukta kontratla
lemi olmadığını ifade eden Ünlü, “Baktığımız zaman bir
girebilir. Sonuçta herkesin kazandığı ve çok başarılı
ESCO projesindeki enerji etüt kısmındaki planlama uy-
projelerin ortaya çıktığı, özellikle ülkemizde enerji ve-
gulama ve uygulama sonrası izleme faaliyetleri bir ESKO
rimliliği konusunda çok büyük fırsatların olduğu mo-
projesi kapsamında girmektedir. ESCO projesi mali kay-
del türüdür” şeklinde konuştu.
nak ihtiyacının ortadan kalktığı, riskin olmadığı, işletme
şartlarının ve konforun iyileştirilirken maliyetlerin azal-
Çalıştayda Borusan’dan Harun Akçınar Conrad Trije-
dığı, sağlanacak tasarrufun ve kazancın garanti edildiği
nerasyon Sistemi isimli bir sunum gerçekleştirdi. Su-
proje yönetimidir” açıklamalarında bulundu.
numunda Borusan’ın faaliyetlerinden ve Conrad Trijenerasyon sistemlerinden bahseden Akçınar, Conrad
Bugüne kadar binin üzerinde endüstriyel işletmeler-
projesinin iki ayrı fazdan oluştuğunu ve 2005 yılında
de etüt uygulama ve finansman faaliyetleri yürüttük-
proje başladığında kojenerasyon olarak tasarlandığı-
lerini ifade eden Ünlü, “Burada bir verimlilik arttırıcı
nı vurguladı.
proje ile endüstriyel işletmeye gittiğiniz zaman ilk
gelen tepki; bu alanda yatırım yapacak bir bütçemiz
Zamanla ihtiyaçların farklılaşması sebebiyle projenin
yok, şeklinde oluyor” dedi. Öteleme maliyetlerinin
trijenerasyona dönüştürüldüğünü dile getiren Ak-
hesaba katılmadığını dile getiren Ünlü, ESCO devreye
çınar, elektrik veriminin yüzde 40, ısıl verimin yazın
girdiği zaman yatırımcının hiçbir ücret ödemediğini
soğutmada yüzde 50, kışın ısıtmada yüzde 44’e top-
vurguladı. Performansın riskleriyle birlikte ESCO şir-
lamda yüzde 84 ila 90 bandında verimlikte çalışan bir
ketleri tarafından üstlenildiğini dile getiren Ünlü, “Ya-
tesise sahip olunduğunu dile getirdi.
tırımcı açısından baktığınız zaman sıfır riskin olduğu
ve bütçe ayırma gibi bir durumun olmadığı bir yatırım
ESCO Enerji adına Cem Ali Atılgan, AB ve Türkiye’deki
yöntemi” ifadelerini kullandı.
ESCO mevzuatları, mevzuatsal boşluk analizi ve atılması gereken adımlar isimli bir sunum gerçekleştirdi. Ake-
Konuşmasında ESCO açısından faydalarına da deği-
nerji adına ise; Devrim İldiri, Enerji Servislerinde Çok
nen Ünlü, “ESKO açısında baktığınızda rakip yok. İşe
Boyutlu Yapılanma isimli bir sunum gerçekleştirdi.
ENERJİ ve ÇEVRE DÜNYASI Sayı 125 - NİSAN 2016
5