Adıyaman Bölgesi Akarsularında Dikenli Yılan Balığı

Transkript

Adıyaman Bölgesi Akarsularında Dikenli Yılan Balığı
www.yunus.gov.tr
ISSN 1303 - 4456
Yunus Araþtýrma Bülteni 2014 (3): 3-11
Araþtýrma Makalesi
Research Article
Adýyaman Bölgesi Akarsularýnda Dikenli Yýlan Balýðý (Mastacembelus
mastacembelus Banks&Solander 1794)'nýn Daðýlýmý ve Bazý
Morfometrik Özellikleri
1
2
2
Cemil Kara , Hakan Güneþ , Mustafa Emre Gürlek , Ahmet Alp
3
1
Kahramanmaraþ Sütçü Ýmam Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, Kahramanmaraþ.
Kahramanmaraþ Sütçü Ýmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraþ.
3
Kahramanmaraþ Sütçü Ýmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Su Ürünleri Bölümü, Kahramanmaraþ
2
* Sorumlu yazar: Tel: +90 344 280 1000
e-posta: [email protected]
Geliþ Tarihi: 14.04.2014
Kabul Tarihi: 10.07.2014
Abstract
Distribution and Some Morphometrical Properties of Mesopotamian Spiny Eel, Mastacembelus mastacembelus
(Banks & Solander 1794) in Adýyaman Region Streams, Turkey
In this study, distribution, morphometric and meristic features of Spiny Eel, Mastacembelus mastacembelus
(Bank&Solender, 1794) in Adýyaman district streams has been investigated. M. mastacembelus specimens have been
caught from high vegetation aquatic plants habitats in Ziyaret stream, Kahta stream, Göksu stream, Sofraz stream, Çakal
stream and Aksu stream. It has been detected variation a total length 12.06 to 60.18 cm and total weight 14.5-430 g of
total 26 M. mastacembelus specimens determined from in study area. At the specimens detected in our study area, dorsal,
anal and caudal fins were close but they were clearly separated from each other. However, any one specimen (398.8 g and
528.73 mm) caught in Ziyaret stream showed combined dorsal, anal and caudal fins are completely. Average spine
numbers in between dorsal fin and head were 33 and anal spine numbers were average 3. Average, rostral length, head
depth, body depth (from anal) and eye diameter were 8.38 mm, 23.11 mm, 27.21 mm, 3.26 mm respectively.
Consequently, Mastacembelus sp. in Ziyaret Stream has different morphological characters than that of the other
Mastacembelus populations reported in the previous studies however, the other Mastacembelus populations have
similar morphological characteristics with the other populations in Turkey.
Keywords: Mastacembelus mastacembelus, distribution, morphometri, Adýyaman.
Özet
Bu çalýþmada, Adýyaman bölgesi akarsularýndaki dikenli yýlan balýðýnýn (Mastacembelus mastacembelus) daðýlýmý,
morfometrik ve meristik özellikleri incelenmiþtir. M. mastacembelus bireyleri; Ziyaret çayý, Kahta çayý, Göksu çayý,
Sofraz çayý, Çakal deresi ve Aksu çayý'nda bitkisel vejetasyonu fazla olan habitatlarda tespit edilmiþtir. Araþtýrma
bölgesinden elde edilen toplam 26 adet M. mastacembelus bireyinin total boylarý 12.06-60.18 cm, total aðýrlýklarý ise
14.5-430.0 g arasýnda deðiþim göstermiþtir. Söz konusu araþtýrma bölgesinde tespit edilen bireylerde dorsal, anal ve
kaudal yüzgeçler çok yakýn olup bariz bir þekilde birbirlerinden ayrýlýrlar. Ancak, Ziyaret çayýnda yakalanan bir bireyde
(398.8 g ve 528.73 mm) ise dorsal, anal ve kaudal yüzgeçler tamamen birleþik durumdadýr. Dorsal yüzgeç ile baþ
arasýndaki ortalama diken sayýsý 33 olup anal diken sayýsý ortalama 3'tür. Ortalama olarak; rostral uzantý 8.38 mm, baþ
yüksekliði 23.11 mm, vücut yüksekliði (analden) 27.21 mm ve göz çapý (dikey) 3.26 mm'dir. Sonuç olarak, Ziyaret
Çayý'ndan yakalanan Mastacembelus sp. bireyinin Türkiye'de rapor edilen Mastacembelus bireylerinden morfolojik
olarak farklý olduðu ve diðer populasyonlarýn ise ülkemizdeki Mastacembeulus populasyonlarý ile benzerlik gösterdiði
tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler:Mastacembelus mastacembelus, daðýlým, morfometri, Adýyaman.
© Su Ürünleri Merkez Arastýrma Enstitüsü Müdürlügü, Trabzon
4
Giriþ
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
Mastacembelidae familyasý üyeleri
tatlýsularda yaþarlar. Genellikle tropikal Afrika,
Ortadoðu, Güneydoðu Asya ve Çin'in kuzeyinde daðýlým gösterirler (Geldiay ve Balýk,
2009). Mastacembelidae familyasý Mastacembelus (64 tür), Macrognathus (16 tür) ve
Sinobdella (1 tür) cinslerine ait toplamda 81 tür
içermektedir (Çakmak ve Alp, 2010). Mastacembelus'un 52 türü Afrika iç sularýnda, 9 türü
Asya iç sularýnda yayýlýþ gösterirken, Macrognathus'un bütün türleri Asya iç sularýnda
daðýlým gösterirler (Çakmak ve Alp 2010).
Ventral yüzgeçlerinin bulunmamasý, vücut
þekillerinin kýsmen yýlan balýklarýna benzemesi
ve dorsal yüzgecin önünde birbirinden ayrý
sivri dikenlerin bulunmasý nedeniyle "dikenli
yýlan balýklarý" olarak adlandýrýlýr. Mastacembelidae familyasýnýn Türkiye'deki tek türü
Mastacembelus mastacembelus olup Dicle,
Fýrat ve Asi nehir sistemlerinde daðýlým
göstermektedir (Geldiay ve Balýk 2009; Daðlý
ve Erdemli, 2009).
M. mastacembelus bireylerinin Afrika'da yaþayan türlerde dorsal, kaudal ve anal
yüzgeçler birleþiktir (Vreven ve Teugels,
2005). Genellikle vejetasyonu bol olan
çamurlu ve kumlu zeminlerde yaþadýklarýndan,
korunmak için gündüz bitkiler arasýna saklanýr
veya dip çamurlarý içerisine gömülürler
(Geldiay ve Balýk, 2009). Mastacembelid türler
genellikle yükseltisi az olan, hem duraðan hem
de hýzlý akan sularda yaþamaktadýrlar (Jalali ve
ark. 2008).
M. mastacembelus bireylerinin vücutlarý ince ve uzun yapýlý olup baþ uzamýþtýr. Bu
familyanýn en belirgin karakteristik özelliði
burnun önünde bulanan rostral uzantýlarýdýr. Bu
uzantý merkez rostral dokunacýn her bir
kenarýnda iki adet tübüler anterior burun deliði
taþýmaktadýr (Vreven, 2005). Çenelerinde iyi
geliþmiþ sivri diþler bulunmaktadýr.
Mastacembelidae familyasýnýn morfolojik karakterleri ilgili birçok çalýþma yapýlmýþtýr (Travers, 1984; Britz, 1996; Vreven,
2005a; 2005b; Britz, 2007). Türkiye'de M.
mastacembelus bireyleri üzerine bazý çalýþmalar bulunmaktadýr. Atatürk baraj gölündeki
M. mastacembelus bireylerinin büyüme ve
üreme özelliklerini Oymak ve ark.(2009);
moleküler özelliklerini Çakmak (2008),
meristik ve morfometrik özelliklerini Çakmak
ve Alp (2010) ile Daðlý ve Erdemli (2009)'nin
çalýþmalarýnýn dýþýnda kapsamlý bir çalýþmaya
rastlanýlmamýþtýr. Bu çalýþmada M. mastacembelus bireylerinin Adýyaman bölgesindeki
akarsularda daðýlýmý ve morfometrik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmýþtýr.
Materyal ve Metot
Bu çalýþma, Temmuz 2012-Aralýk 2013
tarihleri arasýnda Adýyaman bölgesi akarsularýnda gerçekleþtirilmiþtir (Þekil 1). Araþtýrma kapsamýnda elektroþoker ile 6 akarsu
sisteminde toplam 26 adet M. mastacembelus
örneði yakalanmýþtýr.
Söz konusu ölçümler dijital kumpasla
yapýlmýþ ve 'mm' cinsinden verilmiþtir. Morfometrik deðerlendirmelerde, standart boyun
orijinal hali alýnmýþ ve diðer karakterler ise
standart boyun yüzdesi olarak verilmiþtir.
Morfometrik özelliklerin belirlenmesi amacýyla Truss network yöntemi uygulanmýþ ve
farklý morfolojik deðiþkenler oluþturulmuþtur(Þekil 2). Bu parametreler; 1-2: Aðýz ile
göz arasý, 1-8: Aðýz ile pektoral yüzgeç arasý, 23: Göz ile ilk dorsal yüzgeç dikenin arasý, 2-8:
Göz ile pektoral yüzgeç arasý, 3-4: Ýlk dorsal
yüzgeç diken ile dorsal yüzgecin baþlangýcý
arasýndaki mesafe, 3-7: Ýlk dorsal yüzgeç diken
ile anal yüzgecin baþlangýcý arasýndaki mesafe,
3-8: Ýlk dorsal yüzgeç diken ile pektoral
yüzgecin baþlangýcý arasýndaki mesafe, 4-5:
Dorsal yüzgeç ile kuyruk yüzgecin üst kýsmý
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
5
Þekil 1. Adýyaman bölgesi akarsularýnda M. mastacembelus bireylerinin daðýlýmý ve bulunduklarý
lokaliteler.
Adýyaman bölgesi akarsularýnda yakalanan M. mastacembelus bireylerinin bulunduðu lokaliteler ve yakalanan balýk örneði
sayýsý ise Tablo 1.'de verilmiþtir.
Yakalanan balýk örnekleri 5-10 litrelik
plastik kavanozlara alýnarak buz kutularý ile
korunmuþlardýr. Daha sonra balýk örnekleri
laboratuvara getirilmiþ ve -200C derin dondurucuda saklanmýþlardýr.
Çalýþýlacak bireyler derin dondurucudan
çýkarýldýktan sonra yaklaþýk 30 dak. bekletilerek her bireyin total aðýrlýðý tartýldýktan
sonra Þekil 2'de belirtilen morfometrik ölçümler yapýlmýþtýr.
Tablo 1. Adýyaman bölgesi akarsularýndaki M.mastacembelus bireylerinin bulunduðu lokaliteler
Akarsu sistemi
Enlem
Boylam
Balýk sayýsý
(N)
Ziyaret çayý
370 46' 02''
Kahta çayý, Teðmenli köyü civarý
Kahta çayý, Cendere köprüsü, Doluca köyü 370 56' 06''
380 36' 36''
380 36' 36''
8
6
1
Göksu çayý, çimento fabrikasýnýn üst kýsýmlarý 370 42' 44''
Sofraz çayý
Çakal deresi, Adýyaman yolu, köprü civarý
370 43' 21''
Aksu çayý, Güneykaþ köyü civarý
370 44' 54''
380 03' 22''
380 09' 51''
370 50' 23''
1
8
1
1
6
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
Þekil 2. M. mastacembelus bireylerinde truss network yöntemine göre ölçümü yapýlan morfometrik ölçümler (Çakmak ve Alp, 2010'den düzenlenmiþtir).
arasýndaki mesafe,4-6: Dorsal yüzgeç ile
kuyruk yüzgecin alt kýsmý arasýndaki mesafe,
4-7: Dorsal yüzgeç ile anal yüzgecin arasý, 4-8:
Dorsal yüzgeç ile pektoral yüzgeç arasý, 5-6:
Kuyruk yüzgecin üst kýsmý ile kuyruk yüzgecin
alt kýsmý arasýndaki mesafe, 5-7: Kuyruk
yüzgecin üst kýsmý ile anal yüzgecin arasý, 6-7:
Kuyruk yüzgecin alt kýsmý ile anal yüzgecin
arasý ve 7-8: Anal yüzgeç ile pektoral yüzgeç
arasýndaki mesafelerin milimetrik deðerleri
verilmiþtir.
Söz konusu morfometrik deðiþkenleri
belirlemek için her balýk örneði yan hat
boyunca asetat kâðýtý üzerine yatýrýlmýþ ve
örnek üzerinde belirlenen 8 farklý noktadan
disseksiyon iðnesi ile asetat delinerek seçilen
noktalar iþaretlenmiþtir. Ölçümü yapýlan balýk
asetat üzerinden kaldýrýlarak noktalar arasý
mesafeler ölçülerek morfometrik karakterizasyon gerçekleþtirilmiþtir Özelliklerin belirlenmesinde Schaefer (1991), Turan ve ark.
(2004) ve Tzeng (2004)'ten yararlanýlmýþtýr.
Bulgular ve Tartýþma
M.mastacembelus bireylerinin Adýyaman bölgesi akarsularýndaki daðýlýmý Tablo
1.ve Þekil 1'de verilmiþtir. Adýyaman bölgesindeki akarsularda gerçekleþtirilen bu çalýþmada
ise söz konusu M. mastacembelus bireylerinin
tamamý, bitkisel vejetasyonu bol ve akarsuyun
sýð olduðu habitatlardan tespit edilmiþtir (Þekil
3,4).
Adýyaman bölgesi akarsularýnda belirlenen M. mastacembelus bireylerinin total
boylarý 12,06-60,18 cm, total aðýrlýklarý ise
14,5-430,0 g arasýnda deðiþim göstermiþtir.
Afrika'nýn Shiloango nehir havzasýnda yaþayan
Mastacembelus shiloangoensis bireylerinin
total boylarý 14,4 cm olup Tayland'ýn Malay
yarýmadasýndaki Mastacembelus favus bireylerinin ise maksimum standart boy deðerlerinin
ise 70 cm olduðu bildirilmektedir (Rainboth,
1996). Çakmak ve Alp (2010) M. Mastacembelus standart boy deðerlerini; Karakaya
baraj gölündeki
bireylerde
9,3-46,1 cm
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
7
Þekil 3. M. mastacembelus bireylerinin yakalandýðý Kahta Çayý'ýndan görünüm(foto: C. Kara).
Þekil 4. Aksu çayý, Güneykaþ Köyü civarýndan yakalanan M. mastacembelus örneði (60,18 cm,
390g) Adýyaman (foto: C. Kara).
Tohma Çayý bireylerinde 47,2-73,4 cm (n=7)
ve Dicle nehir sistemindeki (Diyarbakýr)
bireylerin ise 42,5-72,0 cm (n=14) olduðunu
belirtmektedirler. Gümüþ ve ark. (2010) ise
Atatürk baraj gölündeki M. mastacembelus
bireylerinin (n=195) ise boylarýnýn 14,4-76,9
cm, total aðýrlýklarýnýn ise 6,0-950,0 g arasýnda
deðiþim göstermekte olduðunu belirtmektedir.
Bu çalýþmada tespit edilen M. mastacembelus
bireyleri, Atatürk baraj gölüne dökülen akarsu
sistemlerinden yakalanmýþ olup boy ve aðýrlýk
deðerleri Gümüþ ve ark. (2010) ile Çakmak ve
Alp (2010) bulgularý ile benzerdir.
M. mastacembelus bireylerinin karakteristik özelliklerinden biri rostral uzantýlarýdýr
(Þekil 5a, 5b). Adýyaman bölgesi akarsularýnda
belirlenen M. mastacembelus bireylerinde
ortalama rostral uzantý; 3,17-17,76 mm (N=25)
arasýnda deðiþim göstermekte ve ortalama 8,38
mm ve standart boyun %1,45 ile 3,14'ünü
oluþturmaktadýr.
M. mastacembelus bireylerinin
baþ
yüksekliði ortalama 23,11 mm olup 7,98-40,56
mm arasýnda deðiþim göstermiþ ve standart
boyun % 4,91-10,04'ünü oluþturmaktadýr. Vücut yüksekliði ise ortalama 27,21 mm olup
standart boyun % 4,89-9,97'si kadardýr. M.
mastacembelus bireylerinin truss network
yöntemi ile yapýlan morfometrik ölçümleri
Tablo 2'de verilmiþtir.
8
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
Þekil 5. a) M. mastacembelus'un baþ ve aðýz yapýsý
stereomikroskopta görünümü.
b) M.mastacembelus'un rostal uzantýnýn
Tablo 2. M.mastacembelus bireylerinin akarsu sistemlerine göre morfometrik özellikleri (x±SD;
standart boy esas alýnmýþ olup diðer morofometrik özellikler standart boyun %'sidir)
(N:Birey sayýsý, X: Ortalama, SD: Standart sapma, TB: Total boy, SB: Standart boy, RU: Rostral uzantý, AÇU:Alt çene uzunluðu,
UÇU: Üst çene uzunluðu, BY:Baþ yüksekliði, VY:vücut yüksekliði, GÇ: Göz çapý(dikey).
Buna göre, kuyruk sapý uzunluk deðerleri
(4-5; 5-6; 6-7) ile baþ boyu uzunluk deðerleri
(1-2;1-8; 2-3; 2-8;3-8) genelde benzerlik
göstermektedir. Ancak Ziyaret çayýnda vental
ve anal yüzgeci bitiþik olan bir bireyde ise söz
konusu morfometrik deðerler, diðer akarsu sis-
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
temlerine göre daha yüksek bulunmuþtur. M.
mastacembelus bireylerinde göz çapý (dikey)
ortalama olarak 0,79-1,20 mm olup Adýyaman
bölgesi akarsularýndaki M. mastacembelus
bireylerinin morfometrik deðerleri Ziyaret çayý
hariç genel olarak Çakmak ve Alp (2010)
bulgularý ile benzerdir.
M. mastacembelus bireylerinde dorsal
yüzgeç ile baþ arasýndaki bölgede sayýlarý
ortalama 30 ile 35 arasýnda deðiþim gösteren
sivri dikenler bulunmaktadýr. Anal yüzgecin
önünde ise 3'er adet sivri dikenleri vardýr.
Ayrýca, dorsal yumuþak ýþýn sayýlarý 73-77
arasýnda deðiþim göstermiþtir (Tablo 3).
Vreven ve Teugels (2005) batý Afrika'daki Konkoure nehir havzasýndaki M.
reticulatus bireylerinde dorsal diken sayýsý 33,
anal diken sayýsý 3, dorsal ýþýn sayýsý 94, anal ýþýn
sayýsý 91, kaudal ýþýn sayýsý 10 olduðunu ifade
etmiþlerdir. Coad (2006) ise Ýran'daki M.
mastacembelus bireylerde, dorsaldeki diken
sayýlarýnýn 31(2), 32(6) veya 33(4) olduðunu;
dorsaldeki yumuþak ýþýn sayýlarýnýn 68-90;
pektoral yüzgeç dallanmýþ ýþýn sayýsýný ise 19(5)
veya 20(3); Çakmak ve Alp (2010) ise dorsal
yumuþak ýþýn sayýlarýný 70-78; dorsal diken
sayýsýnýn 33-35, anal diken sayýsýnýn 3 olduðunu
9
belirtmekte olup dorsal, anal, kaudal ve pektoral
yüzgeç yumuþak ýþýn sayýlarý
araþtýrma
bulgularýmýz ile benzerdir.
Mastacembelus cinsinin 64 türünden 18
türün dorsal ve anal yüzgeçleri kuyruk yüzgeci
ile bitiþik konumlu olup, söz konusu türler
genellikle tropikal Afrika, güney ve güneydoðu
Asya'daki acý ve tatlýsularda daðýlým göstermektedir (Çakmak ve Alp, 2010). M. mastacembelus ise Dicle ve Fýrat nehir havzasýndan
daðýlým göstermekte (Coad, 1996; Coad, 2006;
Oymak ve ark., 2009) olup dorsal, anal ve
kuyruk yüzgeçleri birbirine çok yaklaþmýþ ve
kuyruk yüzgeci ile bitiþik deðildir. Ancak,
Ziyaret çayýnda (üst kesimler) yakalanan bir
bireyde ise dorsal, anal ve kuyruk yüzgeçleri
birleþik yapý almýþtýr (Þekil 6). Ayný lokalitede
daha sonra yapýlan örneklemede ise söz konusu
kuyruk yüzgeci birleþik olan bireylere rastlanýlmamýþtýr.
Dicle ve Fýrat sistemindeki M.mastacembelus populasyonlarýnda morfometrik farklýlýklar bulunurken (Çakmak ve Alp, 2010),
moleküler düzeyde farklýlýðýn olmadýðýný belirtmektedirler (Çakmak, 2008). Sonuç olarak,
Adýyaman bölgesindeki akarsularda daðýlým
gösteren M. mastacembelus bireylerinin rakýmý
Tablo 3. M. mastacembelus bireylerinin meristik özellikleri(X±SD)
(DD: Dorsal diken sayýsý, D: Dorsal ýþýn sayýsý (yumuþak), A: Anal ýþýn sayýsý(yumuþak), AD: Anal diken, K: Kaudal
ýþýn sayýsý, P: Pektoral ýþýn sayýsý).
10
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
Þekil 6. Ziyaret çayýnda yakalanan M. mastacembelus bireylerinde ayrýk ve bitiþik kuyruk yüzgeci
farklýlýklarý (foto:C. Kara).
yüksek olmayan, sucul bitkilerce zengin
habitatlarda yaþadýklarý ve Ziyaret çayýnda (üst
kesimler) yakalanan bir bireyde ise dorsal, anal
ve kuyruk yüzgeçleri birleþik yapý almýþ olan bir
birey hariç morfometrik farklýlýklarý bulunmamýþtýr. Ziyaret çayýnda dorsal, anal ve kuyruk
yüzgeçleri birleþik olan bir bireyin bulunmasý
ise bazý çevresel faktörlerden (aquatik bitkilerin yoðunluðu, suyun fiziko-kimysal özellikleri, suyun akýþý, aquatik fauna vs.) Kaynaklanmýþ olabilir.
Teþekkür
Bu çalýþma, Gýda Tarým ve Hayvancýlýk
Bakanlýðý, Balýkçýlýk ve Su Ürünleri Genel
Müdürlüðü'nün 05.04.2012 tarih ve 756 sayýlý
yasal izni ve Adýyaman Üniversitesi Bilimsel
Araþtýrma projeleri (BAP) Koordinasyon Birimi Baþkanlýðý, Proje No: FBEBAP-2012/001
tarafýndan desteklenmiþ olup ilgili kurumlara
teþekkür ederiz.
Kaynaklar
Britz, R. 1996. Ontogeny of ethmoidal region and
hyopalatine arch in Macrognathus pancalus
(Percomorpha, Mastacembeloidei), with critical
intrarelationships. American Museum Novitates,
American Museum of Natural History, New
York,3181(2): 1-18.
Britz, R. 2007. Two new species of Mastacembelus from
Myanmar (Teleostei: Synbranchiformes: Mastacembelidae). Ichthyol. Explor. Freshwaters,
18:257-268.
Coad, B.W. 1996. Zoogeography of the fishes of the
Tigris-Euphrates Basin. Zool. Mid. East, 13: 5170.
C o a d , B . W. 2 0 0 6 . F r e s h w a t e r F i s h e s o f
Iran.http://www.briancoad.com.
Çakmak, E. ve Alp, A. 2010. Morphological Differences
Among the Mesopotamian Spiny Eel, Mastacembelus mastacembelus (Banks & Solander 1794),
Populations. Turkish Journal of Fisheries and
Aquatic Sciences 10: 7-92.
Çakmak, E. 2008. Dikenli Yýlan Balýðý (Mastacembelus
mastacembelus)'nýn Morfolojik ve Moleküler
Özelliklerinin Belirlenmesi, Kahramanmaraþ
Sütçü Ýmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
Kahramanmaraþ.
Daðlý, M. ve Erdemli, A.Ü. 2009. An Investigation on the
Fish Fauna of Balýksuyu Stream (Kilis, Turkey).
International Journal of Natural and Engineering
Sciences 3(1): 19-24.
Geldiay, R. ve Balýk, S. 1988. Türkiye Tatlýsu. Balýklarý
(Ders Kitabý), Ege Üniversitesi, Fen. Fakültesi
Kitaplar Serisi, No: 97, Bornova, Ýzmir.
Kara vd./ Yunus Arþ. Bül. 2014 (3): 3-11
Gümüþ, A., Þahinöz, E., Doðu, Z. ve Polat, N. 2010. Age
and growth of the Mesopotamian spiny eel,
Mastacembelus mastacembelus (Banks &
Solender, 1794), from southeastern Anatolia.
Turk J Zool 34:399-407.
Jalali, B., Barzegar, M. ve Nezamabadi, H. 2008.
Parasitic fauna of the Spiny Eel, Mastacembelus
mastacembelus Banks et Solander (Teleostei:
Mastacembelidae) in Iran. Iranian Journal of Vet.
res., Vol.9, No:2, ser. no.23.
Oymak, S.A., Kýrankaya, Þ.G. ve Doðan, N. 2009.
Growth and reproduction of Mesopotamian spiny
eel (Mastacembelus mastacembelus Banks and
Solander, 1794) in Ataturk Dam Lake (Þanlýurfa),
Turkey. Journal of Applied Ichthyology, 25(4):
488-490.
Rainboth, W.J. 1996. Fishes of the Cambodian Mekong.
FAO Species Identification Field Guide for
Fishery Purposes. FAO, Rome, 265 p.
Schaefer, S.A. 1991. Morphometric investigations in
cyprinid biology. In: I.J. Winfield and J.S. Nelson
(Eds.),
Cyprinid fishes systematics, biology
and exploitation. 1st Ed., Chapman and Hall, Fish
and Fisheries Series 3, London: 55-81.
Turan, C., Ergüden, D., Gürlek, M., Baþusta, N. ve Turan,
F. 2004. Morphometric structuring of the
anchovy(Engraulis encrasicolus L.) in the Black,
11
Aegean and northeastern Mediterranean seas.
Turkish Journal of Veterinary and Animal
Sciences, 28: 865-871.
Travers, R.A. 1984. A review of the Mastacembeloidei, a
suborder of synbranchiform teleost fishes, Part 1:
Anatomical descriptions. Bulletin of the British
Museum (Natural History), Zoological Series,
46: 1-133.
Tzeng, T.D. 2004. Morphological variation between
populations of spotted mackerel (Scomber
australasicus) off Taiwan. Fisheries Research,
68:45–55.
Vreven, E.J. 2005a. Mastacembelidae (Teleostei;
Synbranchiformes) subfamily division and
African generic division: an evaluation. Journal
of Natural History, 39: 351–370.
Vreven, E.J. 2005b. Redescription of Mastacembelus
ophidium Günther, 1893 (Synbranchiformes:
Mastacembelidae) and description of a new spiny
eel from Lake Tanganyika. Journal of Natural
History, 39: 1539–1560.
Vreven, E.J. ve Teugels, G.G. 2005.Redescription of
Mastacembelus liberiensis Baulenger,1898 and
description of a new West African spiny-eel
(Synbranchiformes: Mastacembelidae) from the
Konkoure River basin, Guinea. Journal of Fish
Biology, 67:332-369.

Benzer belgeler